thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές–...

21
ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Μάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου Αθανασιάδου ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΑΕΡΑ ΑΕΡΑ ΚΑΙ ΚΑΙ ΕΔΑΦΟΥΣ ΕΔΑΦΟΥΣ

Transcript of thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές–...

Page 1: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης ΦυσικούΠεριβάλλοντος

Μάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας

Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΑΕΡΑΑΕΡΑ ΚΑΙΚΑΙΕΔΑΦΟΥΣΕΔΑΦΟΥΣ

Page 2: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

3.3. ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΑΕΡΑΑΕΡΑ ΚΑΙΚΑΙ ΕΔΑΦΟΥΣΕΔΑΦΟΥΣ

Η σημασία της είναι πολύ μεγάλη γιαα) τη ζωή και την εξάπλωση των ζωντανών οργανισμών, β) την αποσάθρωση των πετρωμάτων και επομένως τηνδημιουργία εδάφους,

γ) την εξάτμιση και την εξατμισοδιαπνοή που παίζουνσημαντικό ρόλο στην θερμοοικονομία του πλανήτη.

Θερμότητα είναι μορφή ενέργειας που περικλείεταιστα σώματα και σχετίζεται με την κίνηση των μορίων.

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

Page 3: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

2. 2. ΠηγέςΠηγές –– ΤρόποιΤρόποι μετάδοσηςμετάδοσης θερμότηταςθερμότηταςΠηγές θερμότητας για τη γη αποτελούνα. ο ήλιοςβ. οι απλανείς αστέρεςγ. το διάπυρο εσωτερικό της γης.Το σύνολο των απλανών και το εσωτερικό της γηςείναι αμελητέες πηγές θερμότητας για την γήινηατμόσφαιρα.

Η διάδοση της θερμότητας γίνεται με τρεις τρόπους: με ακτινοβολία, με μεταφορά διαμέσου υλικούφορέως (αισθητή ή λανθάνουσα) και μεαγωγιμότητα.

Page 4: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΚαταγραφέςΚαταγραφές θερμοκρασίαςθερμοκρασίαςΗ θερμοκρασία του αέρα αποτελεί τοσημαντικότερο κλιματικό στοιχείο και τηνβασικότερη παράμετρο σ’ όλες τις κλιματικέςκατατάξεις. Η θερμοκρασία του αέρα μετριέται υπό σκιά.

Μονάδες μέτρησης θερμοκρασίας στην Μετεωρολογίαείναι οι βαθμοί Celsius (0C) και βαθμοί Fahrenheit(0F).

Η μέτρηση της θερμοκρασίας γίνεται με ειδικά όργανα, τα θερμόμετρα και τους θερμογράφους.

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

Page 5: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

1. Μέση ημερήσια θερμοκρασία. Υπολογίζεται:α. ο μέσος όρος ημερησίων θερμοκρασιών ενόςμετεωρολογικού σταθμού.β. ο μέσος όρος των τριών μετρήσεων της ημέρας, των μετρήσεων στις 8 το πρωί, 2 το μεσημέρι και 8 το βράδυ.γ. ο μέσος όρος της μέγιστης και της ελάχιστηςθερμοκρασίας της ημέρας.

2. Απολύτως μέγιστη (Τmax) και ελάχιστη (Tmin) τιμή στο χρονικό διάστημα (24ωρο, μήνας, έτος).3. Μέση μέγιστη και μέση ελάχιστη τιμή του μήνα.

ΠαράμετροιΠαράμετροι θερμοκρασίαςθερμοκρασίας

Page 6: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

4. Μέση μηνιαία θερμοκρασία.5. Μέση μηνιαία κανονική για τουλάχιστον 30 έτη, σε έλλειψη τουλάχιστον 10 έτη.6. Μέση ετήσια θερμοκρασία.7. Ημερήσιο θερμομετρικό εύρος (ΗΘΕ).8. Ετήσιο θερμομετρικό εύρος (ΕΘΕ).9. Απόλυτος θερμομετρικός δρόμος.10. Ημέρες παγετού.

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

ΠαράμετροιΠαράμετροι θερμοκρασίαςθερμοκρασίας

Page 7: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

10. Ημέρες παγετούΗμέρα ολικού παγετού, αν η μέγιστηθερμοκρασία της ημέρας ήταν μικρότερη από 0 0C.

Ημέρα μερικού παγετού, αν οι θερμοκρασίες ήτανγια ένα χρονικό διάστημα κάτω από μηδέν.

Περίοδος ελεύθερη παγετού, αν η ελάχιστηθερμοκρασία της ημέρας ήταν μεγαλύτερη από0 0C.

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

Page 8: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

Οι ισόθερμες είναι γραμμέςπου ενώνουν τόπους μετην ίδια θερμοκρασία. Γιασύγκριση τόπων μεδιαφορετικό υψόμετρογίνεται αναγωγή τηςθερμοκρασίας στηνεπιφάνεια της θάλασσας, μετην χρήση της κανονικήςθερμοβαθμίδας (6 – 6.50C κάθε 1000 μέτρα).

Ισόθερμες καμπύλες Ελλάδας, ΙουλίουΠηγή:(Λιβαδάς, 1976)

Η μεταβολή της θερμοκρασίας κατά διεύθυνσηκάθετη στις ισόθερμες ονομάζεται οριζόντιαθερμοβαθμίδα.

Page 9: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣΕΝΟΣ ΤΟΠΟΥ

Οι κυριότεροι παράγοντες που διαμορφώνουν τηνθερμοκρασία ενός τόπου είναι:

α) Η ένταση και η διάρκεια της ηλιακής ακτινοβολίας

β) Οι παράγοντες που επηρεάζουν την ένταση τηςηλιακής ακτινοβολίας, όπως διάχυση

γ) Η απόσταση του τόπου από την θάλασσα.

δ) Τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά της επιφάνειαςτου εδάφους.

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

Page 10: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ε) Η δυνατότητα και η συχνότητα μεταφοράς στοτόπο αυτό ποσοτήτων θερμότητας με οριζόντιεςκαι κατακόρυφες κινήσεις

στ)Οι συναλλαγές θερμότητας επιφάνειας γης-ατμόσφαιρας.

ζ) Τα θαλάσσια ρεύματα.η) Το υψόμετρο.

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

Page 11: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΘΕΡΜΑΝΣΗΘΕΡΜΑΝΣΗ ΚΑΙΚΑΙ ΨΥΞΗΨΥΞΗ ΤΗΣΤΗΣ ΞΗΡΑΣΞΗΡΑΣ ΚΑΙΚΑΙ ΤΗΣΤΗΣΘΑΛΑΣΣΑΣΘΑΛΑΣΣΑΣ

Οι τόποι που βρίσκονται κοντά στην θάλασσα έχουνπιο ήπιο κλίμα από τόπους ηπειρωτικούς. Έχουνδηλ. ηπιότερους χειμώνες και δροσερότερακαλοκαίρια.

Αυτό οφείλεται στο ότι η ξηρά θερμαίνεταιγρηγορότερα από το νερό όταν βρεθούν στις ίδιεςσυνθήκες ηλιακής ακτινοβολίας, γιατί:

1.Η ξηρά χρησιμοποιεί το σύνολο της ηλιακήςακτινοβολίας για την θέρμανση της επιφάνειας τηςκαι έτσι εμφανίζονται υψηλότερες θερμοκρασίες.

Page 12: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΘΕΡΜΑΝΣΗΘΕΡΜΑΝΣΗ ΚΑΙΚΑΙ ΨΥΞΗΨΥΞΗ ΤΗΣΤΗΣ ΞΗΡΑΣΞΗΡΑΣ ΚΑΙΚΑΙ ΤΗΣΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣΘΑΛΑΣΣΑΣ

2. Στο νερό παρατηρούνται στροβιλισμοί καιρεύματα με τους οποίους αναμιγνύεται τοεπιφανειακό νερό με αυτό σε μεγάλα βάθη.

3. Στο νερό ένα σημαντικό μέρος της ενέργειαςκαταναλώνεται για την εξάτμιση.

4. Η ειδική θερμότητα του νερού είναι 1 cal/gram/deg, ενώ του εδάφους 0,2 cal/gram/deg

ΠηγήΠηγή: : ΜπαλαφούτηςΜπαλαφούτης καικαι ΜαχαίραςΜαχαίρας, 1985, 1985

Page 13: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΚΑΤΑΝΟΜΗΚΑΤΑΝΟΜΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣΗ κατανομή της θερμοκρασίας στην επιφάνεια τηςγης εξαρτάται από τους εξής παράγοντες:

Ηλιακή ενέργειαΆνιση κατανομή ξηράς- θάλασσαςΗ νέφωση, δεδομένου ότι υπάρχουν ζώνες τουπλανήτη στους οποίους η νέφωση είναι ισχυρήΤα θαλάσσια ρεύματα ψυχρά ή θερμάΗ βλάστησηΗ φύση και το ανάγλυφο του εδάφους

Page 14: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΗΣΤΗΣΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ

Η θερμοκρασία του αέρα ελαττώνεται με το ύψοςμέσα στη τροπόσφαιρα και η μεταβολή αυτήονομάζεται κατακόρυφη θερμοβαθμίδα.Μεταβολή αυτή είναι 60 C ή 6,50 C κάθε 1000 μέτρα κατά μέσο όρο, και ονομάζεται κανονικήκατακόρυφη θερμοβαθμίδα.

Η κατακόρυφη θερμοβαθμίδα σε συγκεκριμένο τόποκαι χρόνο ονομάζεται πραγματική θερμοβαθμίδαή θερμοβαθμίδα περιβάλλοντος.

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

Page 15: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΗΗ ελάττωσηελάττωση τηςτης θερμοκρασίαςθερμοκρασίας μεμε τοτο ύψοςύψος στηνστηντροπόσφαιρατροπόσφαιρα οφείλεταιοφείλεται::

Στην αραίωση του αέρα

Στην απομάκρυνση από την επιφάνεια της γης

Στην εξασθένιση του φαινομένου τουθερμοκηπίου, λόγω μείωσης των υδρατμών

Στην εκτόνωση του αέρα.

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

Page 16: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΗμερήσιαΗμερήσια πορείαπορεία τηςτης θερμοκρασίαςθερμοκρασίας –– ημερήσιοημερήσιοθερμομετρικόθερμομετρικό εύροςεύρος

Κατά την διάρκεια μιας κανονικής ημέρας, χωρίς νέφωσηκαι χωρίς ανέμους, η θερμοκρασία του αέρα παρουσιάζειαπλή κύμανση, με μέγιστο που υστερεί 1-2 ώρες από τηνμεσουράνηση του ήλιου και ελάχιστο που σημειώνεται λίγοπριν ή μετά την ανατολή του ήλιου.

Οι θερμοκρασίες του αέραδιαμορφώνονται με τοισοζύγιο της ηλιακήςακτινοβολίας που φθάνει στηνγη και της εκπεμπόμενηςγήινης ακτινοβολίας.

ΠηγήΠηγή: : ΦλόκαςΦλόκας, 1990, 1990

Page 17: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

Η διαφορά της μέγιστης και της ελάχιστηςθερμοκρασίας ονομάζεται Ημερήσιο ΘερμομετρικόΕύρος (ΗΘΕ). Το ΗΘΕ εξαρτάται από:Γεωγραφικό πλάτος και εποχή. Το ΗΘΕελαττώνεται όσο αυξάνεται το γεωγραφικό πλάτος. Ηπειρωτικότητα. Είναι μικρό σε θαλάσσιεςπεριοχές και μεγάλο στις ηπειρωτικές.Νέφωση. Το ΗΘΕ είναι μικρό μία νεφοσκεπή ημέρακαι μεγάλο μια αίθρια.Βλάστηση και φύση του εδάφους. Είναι μικρόόταν το έδαφος καλύπτεται από βλάστηση, μεγαλώνει σε γυμνό.

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

Page 18: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΕτήσιαΕτήσια πορείαπορεία τηςτης θερμοκρασίαςθερμοκρασίαςΘερμότερος μήνας είναι ο Ιούλιος στις ηπειρωτικέςπεριοχές και ο Αύγουστος στις παραθαλάσσιες.

Ψυχρότερος μήνας για το ίδιο γεωγραφικό πλάτοςείναι αντίστοιχα ο Ιανουάριος ή ο Φεβρουάριος.

ΠηγήΠηγή: : ΜπαλαφούτηςΜπαλαφούτης καικαι ΜαχαίραςΜαχαίρας, 1985, 1985

Ετήσιες μεταβολές στις μέσες μηνιαίες τιμές της θερμοκρασίας σεΙσημερινό, μουσωνικό, θαλάσσιο και ηπειρωτικό σταθμό.

Page 19: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

Το ετήσιο θερμομετρικό εύρος διαμορφώνεται υπότην επίδραση, κυρίως, του γεωγραφικού πλάτουςκαι της ηπειρωτικότητας ενός τόπου.

Ο Gorczynski κατέταξε τα κλίματα, με βάση τοΕΘΕ ως εξής:

Στην Ελληνική περιοχή το ΕΘΕ κυμαίνεται μεταξύ 12oC και 23οC, είναι δηλαδή θαλάσσιο μεταβατικό.

Ισημερινό ΕΘΕ< 2,5o CΩκεάνιο “ 2,5-10.0oCΘαλάσσιο μεταβατικό “ 10,0-25,0οCΗπειρωτικό “ 25,0-40,0οCΆκρως ηπειρωτικό “ > 40,0οC

Page 20: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

Μερικές φορές η θερμοκρασία του αέρα μπορεί νααυξάνει αντί να μειώνεται. Το φαινόμενο αυτόονομάζεται αναστροφή της θερμοκρασίας ήθερμοκρασιακή αναστροφή.

Τρεις τύποι θερμοβαθμίδας: α) κανονική, β) αναστροφήεδάφους γ) αναστροφή ύψους

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου ‐Αθανασιάδου

ΠηγήΠηγή: : ΜπαλαφούτηςΜπαλαφούτης καικαι ΜαχαίραςΜαχαίρας, 1985, 1985

Page 21: thermokrasia aera edafous - teidasoponias.gr2. Πηγές– Τρόποιμετάδοσηςθερμότητας Πηγέςθερμότηταςγιατηγηαποτελούν α. οήλιος

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΟΥΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣΕΔΑΦΟΥΣΘερμοκρασία του εδάφους θεωρείται ηθερμοκρασία του γυμνού εδάφους και μόνο γιαειδικούς λόγους αναφέρεται και η θερμοκρασίατου χλοερού εδάφους.Η θερμοκρασία του εδάφους είναι συνάρτηση τηςποσότητας της θερμότητας που δέχεται και αυτήςπου ανακλά. Παράγοντες που επηρεάζουν την θερμοκρασίατου εδάφους είναι τα φυσικά συστατικά (άμμος, άργιλος, λίθοι κτλ) τα οποία καθορίζουν και τηνυφή του, όπως επίσης η υγρασία που περιέχει.

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΜάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου -Αθανασιάδου