The Factor Model of Management for Development of...

20
60 วารสารวิทยาการจัดการ Journal of มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม N a k h o n P a t h o m R a j a b h a t U n i v e r s i t y Management S c i e n c e รูปแบบการจัดการปัจจัยเพื่อพัฒนาความผูกพันต่อองค์การ ของบุคลากรสถาบันการพลศึกษาในประเทศไทย The Factor Model of Management for Development of Organization Commitment of Personal in Physical Education Institutes in Thailand สุรจิต อุดมสัตย์* บทคัดย่อ การวิจัยเรื่อง รูปแบบการจัดการปัจจัยเพื่อพัฒนาความผูกพันต่อองค์การของ บุคลากรสถาบันการพลศึกษาในประเทศไทยเป็นการวิจัยแบบผสม มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความผูกพันต่อองค์การของบุคลากรสถาบันการพลศึกษา ในประเทศไทย 2. ศึกษาระดับความผูกพันต่อองค์การ ของบุคลากรสถาบันการพลศึกษา ในประเทศไทย และ 3. สร้างรูปแบบ (Model) การจัดการปัจจัยในการสร้างความผูกพัน ต่อองค์การของสถาบันการพลศึกษาในประเทศไทย การเก็บข้อมูลเชิงปริมาณ ประชากร ได้แก่ ข้าราชการจากสถาบันการพลศึกษา 17 วิทยาเขต จำนวน 914 คน ใช้วิธีหาขนาด กลุ่มตัวอย่างตามสูตรของ ทาโร ยามาเน่ ได้ตัวอย่างทั้งสิ้น 315 ตัวอย่าง การวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้วิจัยใช้วิธีการสุ่มแบบเจาะจง เพื่อสัมภาษณ์เจาะลึกผู้บริหารระดับสูงจำนวน 15 ราย ผลการวิจัยพบว่า คุณลักษณะส่วนบุคคลของผู้วิจัย ผลการวิจัยพบว่าผู้ตอบ แบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง คิดเป็นร้อยละ 54.00 มีสถานภาพสมรส คิดเป็น ร้อยละ 58.73 ศึกษาจบระดับสูงกว่าปริญญาตรี คิดเป็นร้อยละ 81.90 มีตำแหน่งอยู่ในระดับ 5-6 มากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 40.95 ข้าราชการที่สถาบันการพลศึกษาที่ตอบแบบสอบถาม มากที่สุด มาจากวิทยาเขตสุโขทัย คิดเป็นร้อยละ 8.57 โดยผู้ตอบแบบสอบถามอายุน้อยสุด คือ 21 ปี และมากท่สุด 60 ปี มีค่าเฉลี่ยที่ 42 ปี ส่วนประสบการณ์อยู่ตั้งแต่ระดับ 1-39 ปี มีค่าเฉลี่ยประสบการณ์ทำงานที่ 17.41 ปี ผลการวิเคราะห์รูปแบบการจัดการปัจจัยในการสร้างความผูกพันต่อองค์การของ สถาบันการพลศึกษาในประเทศไทย ผลการวิเคราะห์พบว่าความผูกพันต่อองค์การของสถาบัน การพลศึกษาในประเทศไทยได้รับอิทธิพลทางตรงจาก ภาวะผู้นำ ( β = 0.86) การรับรู้ความ ยุติธรรมในองค์การ ( β = 0.52) บรรยากาศองค์การ ( β = 0.11) และวัฒนธรรมองค์การ (β = 0.08) ตามลำดับ ในขณะที่ภาวะผู้นำต่อองค์การของสถาบันการพลศึกษาในประเทศไทย *ดุษฎีนิพนธ์หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขา วิทยาศาสตร์การกีฬา คณะวิทยาศาสตร์การกีฬา มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ ภายใต้การควบคุมของ อาจารย์ ดร.วิชากร เฮงษฎีกุล และอาจารย์ ดร.นิลมณี ศรีบุญ

Transcript of The Factor Model of Management for Development of...

60 วารสารวทยาการจดการJournal of

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

N a

k h

o n

P a

t h

o m

R a

j a b

h a

t U

n i v

e r

s i t

y

ManagementS c i e n c e

รปแบบการจดการปจจยเพอพฒนาความผกพนตอองคการ

ของบคลากรสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย

The Factor Model of Management for Development of Organization

Commitment of Personal in Physical Education Institutes in Thailand

สรจต อดมสตย*

บทคดยอ

การวจยเรอง รปแบบการจดการปจจยเพอพฒนาความผกพนตอองคการของบคลากรสถาบนการพลศกษาในประเทศไทยเปนการวจยแบบผสม มวตถประสงคเพอ 1. ศกษาปจจยทมอทธพลตอความผกพนตอองคการของบคลากรสถาบนการพลศกษา ในประเทศไทย 2. ศกษาระดบความผกพนตอองคการ ของบคลากรสถาบนการพลศกษา ในประเทศไทย และ 3. สรางรปแบบ (Model) การจดการปจจยในการสรางความผกพน ตอองคการของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย การเกบขอมลเชงปรมาณ ประชากร ไดแก ขาราชการจากสถาบนการพลศกษา 17 วทยาเขต จำนวน 914 คน ใชวธหาขนาด กลมตวอยางตามสตรของ ทาโร ยามาเน ไดตวอยางทงสน 315 ตวอยาง การวจยเชงคณภาพ ผวจยใชวธการสมแบบเจาะจง เพอสมภาษณเจาะลกผบรหารระดบสงจำนวน 15 ราย ผลการวจยพบวา คณลกษณะสวนบคคลของผวจย ผลการวจยพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 54.00 มสถานภาพสมรส คดเปน รอยละ 58.73 ศกษาจบระดบสงกวาปรญญาตร คดเปนรอยละ 81.90 มตำแหนงอยในระดบ 5-6 มากทสด คดเปนรอยละ 40.95 ขาราชการทสถาบนการพลศกษาทตอบแบบสอบถาม มากทสด มาจากวทยาเขตสโขทย คดเปนรอยละ 8.57 โดยผตอบแบบสอบถามอายนอยสด คอ 21 ป และมากทสด 60 ป มคาเฉลยท 42 ป สวนประสบการณอยตงแตระดบ 1-39 ป มคาเฉลยประสบการณทำงานท 17.41 ป ผลการวเคราะหรปแบบการจดการปจจยในการสรางความผกพนตอองคการของ สถาบนการพลศกษาในประเทศไทย ผลการวเคราะหพบวาความผกพนตอองคการของสถาบน การพลศกษาในประเทศไทยไดรบอทธพลทางตรงจาก ภาวะผนำ (β = 0.86) การรบรความ ยตธรรมในองคการ (β = 0.52) บรรยากาศองคการ (β = 0.11) และวฒนธรรมองคการ (β = 0.08) ตามลำดบ ในขณะทภาวะผนำตอองคการของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย

*ดษฎนพนธหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขา วทยาศาสตรการกฬา คณะวทยาศาสตรการกฬา มหาวทยาลย

เกษตรศาสตร ภายใตการควบคมของ อาจารย ดร.วชากร เฮงษฎกล และอาจารย ดร.นลมณ ศรบญ

61วารสารวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมN a k h o n P a t h o m

R a j a b h a t U n i v e r s i t y

ManagementS c i e n c eJournal of

จะไดรบอทธพลทางตรงจากการรบรความยตธรรมในองคการ (γ = 0.61) บรรยากาศองคการ (γ = 0.23) และ วฒนธรรมองคการ (γ = 0.17) ตามลำดบ คำสำคญ: ความผกพน รปแบบการจดการ สถาบนพลศกษา

Abstract The purpose of this research is to (1) influence organization’s factors commitment of staff in the Institute of Physical Education (2) Organizational Commitment. Personnel of the Institute of Physical Education in Thailand and 3. The model managing to make a commitment to the organization of the Institutes of Physical Education in Thailand. The population including officials from the Institute of Physical Education, 17 campuses of 914 people using a sample size formula of Taro Yamane is a sample of 315 samples randomly oriented class. And in-depth interview the admiration 15 persons in this organization. The results are summarized The results showed that the majority were female. 54.00 per cent were married. 58.73 per cent of graduate degree. 81.90 per cent are located in the most 5-6 percent at the Institute of Physical Education Commissioner 40.95 to most respondents. Sukhothai from campus Representing 8.57 percent of respondents youngest is 21 years old and most of 60 years, with an average of 42 years of experience by ranging from 1-39 years, with an average of 17.41 years of work experience. The analysis of the organizational commitment of the Institute of Physical Education in Thailand is influenced directly by the leadership (β = 0.86), perceived unfairness in the organization (β = 0.52) organizational climate (β = 0.11), and Cultural Organization (β = 0.08), respectively, while the leadership of the organization of the Institute of Physical Education in Thailand. This is influenced by the perceived fairness of the organization (γ = 0.61) organizational climate (γ = 0.23) and Cultural Organization (γ = 0.17), respectively. Keyword : commitment, the model of management, Physical Education Institutes in Thailand

62 วารสารวทยาการจดการJournal of

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

N a

k h

o n

P a

t h

o m

R a

j a b

h a

t U

n i v

e r

s i t

y

ManagementS c i e n c e

1. บทนำ ในการบรหารงานสมยใหม มงเนนการใช ทรพยากรในดาน คน (Human) เงนทน (Money) วตถดบ (Material) เครองมอเครองใช (Machine) รวมทงการบรหารจดการ (Management) ทเหมาะสมตามสถานการณ มาจดสรรและพฒนาองคการ แตเปนทยอมรบกนโดยทวไปวาการพฒนาอยางยงยนสำหรบองคการยคใหม สาระสำคญจะอยทการพฒนาบคลากร อนไดแก การพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resources Development) ใหมประสทธภาพ ในการจดการยคใหม สงทมคณคาสงสดและไมอาจเลยนแบบกนได นนคอ การสรางคณภาพใหเกดกบทรพยากรมนษย ทรพยากรมนษย (Human Resources) เปนทรพยากรเพยงอยางเดยวทไมสามารถลอกเลยนได เนองจากคนเปนทรพยากรทมลกษณะเฉพาะ มการพฒนาความรความสามารถ ไดอยางตอเนอง การใหการศกษา การฝกฝนทกษะ เพอเพมความสามารถความเชยวชาญ ใหสอดคลองกบสภาพการทมจากการแขงขนทรนแรงทงภายในและภายนอกประเทศ ทม การพฒนาองคการจากยคระบบสารสนเทศ (Information System) ไปสสงคมของการแขงขนดานองคการมากยงขน ทรพยากรมนษยนน เปนหวใจสำคญ ในการกำหนดทศทาง กรอบ และแนวทาง ในการปฏบตของทกๆ องคการ ผบรหารสวนใหญ มความตองการบคลากรทมความร ความสามารถ มาปฏบตงานภายในองคการของตน เพราะความสามารถของบคลากรในองคการ จะกอใหเกดทงประสทธภาพและประสทธผลตอองคการ เปรยบเสมอนกลไกสำคญ ทสงผลทำใหองคการเสอมถอยหรออยรอด และเจรญรงเรองตอไปในอนาคต เมอทกองคการเลงเหนวาคนหรอทรพยากรมนษย เปนสงทสำคญอยางยงตอองคการ ผบรหารในบางองคการจงมความพยายามทจะจงใจบคลากรดวยสวสดการตางๆ ใหเหนอกวาคแขงขน ดงนนหากองคการมบคลากรทความรความสามารถอยแลว ถาไมรกษา ไวกจะเปนการสญเสยทรพยากรทสำคญไปจงเปนคำถามทสำคญอยางยงตอผบรหาร ขององคการนนวาจะตองมวธอยางไร เพอใหบคลากรเกดความผกพนตอองคการ (Commitment Management) เพอใหบคลากรทำงานกบองคการอยางเตมความรความสามารถ และนอกจากนยงสามารถลดปญหาการลาออก การขาดงาน และการมาทำงานสายทำใหเกดประโยชนรวมกนทงกบตวบคลากรเองและองคการโดยรวม นบเปนความทาทายสำหรบผบรหารองคการทจะทำใหบคลากรมความรสกวาตนเองเปนผมความหมายและมคณคาสำหรบองคการ พรอมท จะทมเทกำลงกาย กำลงใจใหกบองคการ อยางเตมความรความสามารถเพอใหไดผลของงาน ทมประสทธภาพ สงผลใหองคการไดรบความสำเรจตามวตถประสงคทตงไว สงเหลานจะไมสามารถเกดขนหากบคลากรในองคการขาดซงความผกพนตอองคการ เนองดวยความผกพนตอองคการเปนรากฐานสำคญททำใหคนในองคการสามารถตระหนกรถงความสำคญของตน และพยายามสรางสรรคตนเอง พฒนาตนเอง และเกดความ

63วารสารวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมN a k h o n P a t h o m

R a j a b h a t U n i v e r s i t y

ManagementS c i e n c eJournal of

จงรกภกดตอองคการ การไดบคลากรทมคณภาพมความผกพนตอองคการ จงถอเปนการสรางศกยภาพ และความ ยงยนตอองคการ องคการยคใหมตางเสาะแสวงหาปจจยทมผลตอประสทธภาพการทำงานของบคคลนนประกอบดวยความผกพนตอองคการ (Organization Commitment) ซงแตละองคการตองใหความสำคญในการสรางบคลากรของตนใหมความ รสกทดและแสดงพฤตกรรมทตองการทำงานเพอองคการ หากองคการสามารถตอบสนอง ความตองการได กจะเปนการสรางแรงจงใจในการทำงาน สงผลใหเกดความผกพนกบองคการและปฏบตงานในองคการอยางตอเนอง มความปรารถนาอยางแรงกลาทจะคงความเปน สมาชกขององคการตอไป แนวคดความผกพนของบคลากรทมตอองคการ ชใหเหนวา เมอบคลากรมความผกพนตอองคการสงขน จะสงผลใหบคลากรมความพยายาม มความเตมใจและตงใจพรอมทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมายทองคการตงไวนน ดงนนองคการจำเปน ตองตอบสนองในสงตางๆ ทบคลากรตองการไดอยางถกตองและเหมาะสม โดยตระหนกวาบคลากรแตละคนนนมความตองการทแตกตางกน ซงจะทำใหบคลากรเกดความพงพอใจ และความผกพนตอองคการในทสด สำหรบสถาบนการพลศกษาเปนหนวยงานแหงหนงของภาครฐทมวสยทศน คอ เปนสถาบนชนนำทผลตและพฒนาบคลากรดานพลศกษา กฬาและสขภาพสความเปนเลศ ระดบมาตรฐานสากลอยางยงยนโดยมภารกจงานเพอผลตและพฒนาบคลากรทางพลศกษา การกฬา วทยาศาสตรการกฬา วทยาศาสตรสขภาพ นนทนาการ และบคลากรในดานทเกยวของ มภารกจทำการสอน ทำการวจย ใหบรการทางดานวชาการ การใหบรการชมชน การใช และพฒนาเทคโนโลย เสรมสรางสงคมแหงการเรยนรแกทองถน สงเสรม สนบสนนการจดการศกษาสำหรบบคคลทมความสามารถพเศษทางกฬา นนทนาการ และบคคลทมความบกพรองทางรางกาย รวมถงการทะนบำรงศลปวฒนธรรม การละเลนพนบาน และกฬาไทย ผลจากการสำรวจดานการพฒนาทรพยากรมนษยของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย พบวาสถาบนการพลศกษา ในแตละวทยาเขตยงไมเคยมการวดระดบความผกพนของบคลากรทมตอองคการ รวมถงยงไมมการศกษาถงปจจย และรปแบบการจดการปจจยเพอพฒนาความผกพนตอองคการของบคลากรสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย ดงนนจงเปนการยากทผบรหาร จะกำหนดทศทางในการบรหารทรพยากรมนษยซงเปนกำลงหลกในการดำเนนงานใหบรรลแผนกลยทธดานตางๆ ทสถาบนการพลศกษาไดกำหนดไว และเพอเปนการสรางแรงจงใจ ในการทำงานใหแกบคลากร ซงจะสงผลถงความพงพอใจ ความกระตอรอรน ความมงมน ความตงใจในการทำงาน ดวยเหตดงกลาว จงเปนทมาททำใหผวจยสนใจ และเกดแนวคดทจะศกษาความผกพนตอองคการของบคลากรซงเปนสภาวะความรสกทแสดงออกถงความกระตอรอรน ใหการมสวนรวมและรสกถงการเปนเจาของในองคการทอย ซงลกษณะดงกลาวเปนปจจย แหงความสำเรจของการสรางผลผลตและความกาวหนาขององคการ เพราะปจจยดงกลาว

64 วารสารวทยาการจดการJournal of

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

N a

k h

o n

P a

t h

o m

R a

j a b

h a

t U

n i v

e r

s i t

y

ManagementS c i e n c e

จะชวยสรางแรงผลกดนใหบคลากรมความรสกผกพนตอองคการ ความผกพนตอองคการของบคลากรจะสงผลไปถงการรกษาบคลากรใหคงอยกบองคการ จงมความจำเปนอยางยงทจะตองศกษาถงพฤตกรรมของบคคลในองคการเพอทราบถงธรรมชาตและความตองการของมนษย ตลอดจนปจจยทมความสำคญตอพฤตกรรมเหลานน โดยมการศกษาวจยเรอง ความผกพนตอองคการของบคลากร ซงพบวา ระดบความผกพนตอองคการของบคลากรมความสมพนธ ในทศทางเดยวกบความตงใจในการปฏบตงานในองคการของบคลากร (Intention to Stay) นอกจากน ยงชวยใหผลการปฏบตงานดขน จากแนวคดและหลกการตางๆ ทกลาวมาขางตน ผวจยเหนวาสถาบนการพลศกษาแหงประเทศไทย เปนหนวยงานราชการ ทมความเกยวของกบการผลตบคลากรทมคณภาพ เพอมาพฒนาดานกฬาของประเทศไทย งานดงกลาวจะเกดประสทธผลสงสดไดนนกจะตองมาจากบคลากรทมประสทธภาพซงนาจะเปนผลมาจากความผกพนของบคลากรตอองคการนนเอง จงเปนเหตผลทผวจยมความสนใจทจะศกษาในเรองความผกพนของบคลากรตอองคการ ของบคลากรสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย โดยเนนการศกษาถงปจจยทมอทธพล และระดบความผกพนตอองคการของบคลากรสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย เพอองคการ จะสามารถนำไปสรางเชอมนและรกษาความผกพนของบคลากรทมตอองคการ ตลอดจน เพอสรางรปแบบจำลอง (Model) การจดการปจจยในการสรางความผกพนตอองคการของบคลากร สถาบนการพลศกษาในประเทศไทย จะสงผลไปสความทมเทและตงใจปฏบตงาน ซงจะเปนประโยชนตอการผลตบคลากรทางการกฬาทมคณภาพของประเทศ ซงจะเปนประโยชน ตอสงคม รวมถงเปนแบบแผนในการวางแนวทางใหหนวยงานอนๆ ของภาครฐภาคเอกชน นอกจากนในการวจยนจะประโยชนตอการศกษาหลกสตรการจดการดานกฬาในการพฒนาศกยภาพและพฒนาทรพยากรมนษยในสงคม และประเทศชาตตอไป วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาปจจยทมอทธพลตอความผกพนตอองคการของบคลากรสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย 2. เพอศกษาระดบความผกพนตอองคการ ของบคลากรสถาบนการพลศกษา ในประเทศไทย 3. เพอสรางรปแบบ (Model) การจดการปจจยในการสรางความผกพนตอองคการของบคลากรสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย สมมตฐานการวจย 1. ความผกพนในองคการ ไดรบอทธพลเชงบวกจากภาวะผนำ บรรยากาศองคการ วฒนธรรมองคการ และความยตธรรมในองคการ

65วารสารวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมN a k h o n P a t h o m

R a j a b h a t U n i v e r s i t y

ManagementS c i e n c eJournal of

2. ภาวะผนำ ไดรบอทธพลเชงบวก บรรยากาศองคการ วฒนธรรมองคการและความยตธรรมในองคการ

2. กรอบแนวคดในการวจย ผวจยกำหนดแนวทางการทบทวนวรรณกรรมเพอสรางกรอบแนวคดดงน บรรยากาศองคการ ใชตามแนวคดของ นงเยาว แกวมรกต (2542: 15-16) ไดแบงองคประกอบบรรยากาศองคการเปน 6 ดานคอ (1) โครงสรางองคการหมายถงการรบร ของบคลากรทมตอลกษณะโครงสรางองคการเชนการแบงหนวยงานความชดเจนในการ แบงสายบงคบบญชาเปาหมายองคการความซบซอนของระบบงานกฎระเบยบตางๆ การใชเทคโนโลยตางๆ รวมทงรปแบบของการตดตอสอสารภายในองคการ (2) นโยบายการบรหารทรพยากรบคคลขององคการหมายถงการรบรของบคลากรตอปรชญาและแนวทางในการจดการทรพยากรบคคลทงหมดขององคการทงในดานการสรรหาการรกษาและการพฒนาบคลากร (3) ลกษณะงานหมายถงการรบรของบคลากรทมตอภาระหนาทความรบผดชอบ ในงานความยากงายและความทาทายของงานความมนคงและกาวหนาในงานตลอดจน ความมคณคาของงาน (4) การบรหารงานของผบงคบบญชาหมายถงการรบรของบคลากร ทมตอลกษณะการบรหารและการตดสนใจของผบงคบบญชาการใหการสนบสนนไววางใจ การประเมนผลการปฏบตงานการเลอนตำแหนงการใหรางวลและการลงโทษของผบงคบบญชา (5) สมพนธภาพภายในหนวยงานหมายถงการรบรของบคลากรทมตอความสมพนธระหวางเพอนรวมงานหรอผบงคบบญชาและความรวมมอและชวยเหลอกนในการทำงานความอบอนเปนมตรความสามคคและการยอมรบจากผรวมงาน (6) คาตอบแทนหมายถงการรบรของบคลากรทมตอเงนเดอนหรอผลตอบแทนตางๆ ทไดรบจากองคการ วฒนธรรมองคการ ผวจยปรบแนวคดของ Hofstede, et al. (1995) ซงเสนอวา วฒนธรรมออกม 4 มต คอ (1) ลกษณะความเหลอมลำของอำนาจ (Power Distance) เปนอตราของการยอมรบในอำนาจของผใตบงคบบญชาทมตอผบงคบบญชาอนแสดงใหเหนถงรปแบบความสมพนธระหวางลกนองกบเจานายในองคการทมลกษณะความเหลอมลำ ของอำนาจสงผบงคบบญชาจะเปนผตดสนใจแตเพยงผเดยวสวนผทอยในสายงานตำกวา มหนาทเพยงปฏบตตามคำสงการทำงานมการควบคมสงการใกลชดและเขมงวดโครงสรางองคการจะมสทธใกลเคยงกนแตละคนมความเปนตวเองสงการตดสนใจมกจะทำรวมกนระหวาง ผบงคบบญชาและผใตบงคบบญชาโครงสรางขององคการมกจะมสายบงคบบญชาทสน (2) ลกษณะการหลกเลยงความไมแนนอน (Uncertainty Avoidance) เปนลกษณะของสมาชกในองคการทมตอสถานการณไมแนนอนซงทำใหเกดพฤตกรรมของการลดหรอหลกเลยงความไมแนนอนโดยเฉพาะอยางยงรปแบบของการตดสนใจองคการทมลกษณะของการหลกเลยงความไมแนนอนสงนนจะพยายามสรางกฎระเบยบจำนวนมากเพอเปนกรอบใหกบสมาชก

66 วารสารวทยาการจดการJournal of

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

N a

k h

o n

P a

t h

o m

R a

j a b

h a

t U

n i v

e r

s i t

y

ManagementS c i e n c e

ในองคการปฏบตตามทำใหภายในองคการมความเครยดสงและการตดสนใจตางๆ จะใชมต ของกลมเปนหลกองคการทมลกษณะการหลกเลยงความไมแนนอนตำนนจะมโครงสราง องคการทไมสลบซบซอนมการสนบสนนใหหวหนางานตดสนใจในลกษณะทกลาเผชญกบ ความเสยงบคลากรมความเครยดในการทำงานนอยมการยอมรบในความคดเหนทแตกตาง และความคดสรางสรรคสง (3) ลกษณะความเปนปจเจกนยมและกลมนยม (Individualism and Collectivism) เปนลกษณะของการทสมาชกในสงคมมการใหความสำคญกบตนเอง และครอบครวมากกวาองคการโดยมลกษณะตรงกนขามกบลกษณะความเปนกลมนยม (Collectivism) คอสมาชกในสงคมจะใหความสำคญกบกลมมากกวาบคคลโดยถอวาเปน การแลกเปลยนความจงรกภกดซงกนและกนนนคอองคการทมความเปนปจเจกนยมสง กจะมความเปนกลมนยมทตำองคการทมลกษณะความเปนปจเจกนยมสงคาดหวงใหบคคลนนสามารถทำสงตางๆ ไดดวยตนเองเนนเรองของความคดสรางสรรคและความสำเรจความม อสระและสถานะทางการเงนสวนบคคลทดเปนสงทมคาในสงคมปจเจกนยมสมาชกในองคการไดรบการสนบสนนใหตดสนใจไดดวยตนเองไมจำเปนตองอาศยการสนบสนนจากกลมตรงกนขาม กบองคการทมลกษณะกลมนยมทใหความสำคญกบการตดสนใจแบบกลมไมมใครทตองการ จะไดรบความสนใจเปนพเศษไมวางานของคนผนนจะดเพยงใดนนคอความสำเรจเปนของ กลมการทบคคลใดๆ ไดรบการยกยองเพยงผเดยวเปนสงทนาละอายเพราะมนหมายความ วามสมาชกเพยงคนเดยวในกลมทดกวาสมาชกคนอนๆ องคการทมลกษณะของกลมนยมสง จงมลกษณะคลายครอบครวมความจงรกภกดซงกนและกนในองคการ (4) ลกษณะมงวตถ และมงคณภาพชวต (Materialism-based and Quality-based characteristics) ลกษณะมงวตถ (Materialism-based characteristics) เปนคานยมของสงคมทใหความสำคญกบเงนทองสงของและความสำเรจโดยลกษณะตรงกนขามกคอลกษณะมงคณภาพชวต Quality-based characteristics) ทเปนคานยมของสงคมซงเนนการใหความสนใจกบผอน และคณภาพชวตคำวาลกษณะมงวตถและลกษณะมงคณภาพชวตเปนการอธบายถงการแสดงพฤตกรรมตามบทบาทองคการทมลกษณะมงวตถสงจะเปนองคการทใหความสำคญของ สงทไดรบตอบแทน (Re-compensation) การไดรบการยอมรบ (Recognition) ความกาวหนา (Advancement) และความทาทาย (Challenge) ผบรหารจะมลกษณะทกลาตดสนใจ การทำงานมรปแบบทกาวราวรวดเรวผหญงมโอกาสนอยทจะไดรบตำแหนงบรหารระดบสง คานยมในเรองของความสำเรจคอความมงคง (Wealth) และการไดรบการยอมรบ (Recognition) ในขณะทองคการทมลกษณะความมงคณภาพชวตสงจะมสภาพแวดลอมการทำงานทคอนขางเปนมตรมความรวมมอรวมใจในการทำงานและมความมนคงในการทำงานสงคานยมในเรองความสำเรจคอคณภาพชวตทดทงทบานและททำงานดงนนองคการทมลกษณะมงคณภาพชวตสงจงมความเครยดในการทำงานตำและใหเสถยรภาพแกบคลากรสง

67วารสารวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมN a k h o n P a t h o m

R a j a b h a t U n i v e r s i t y

ManagementS c i e n c eJournal of

การรบรความยตธรรมในองคการ ใชแนวคดของ Gilliland and Langdon (1998)

ไดแบงความยตธรรม ออกเปน 3 ประเภทและมความหมายดงน (1) ความยตธรรมเชงกระบวนการ

(Procedural fairness) หมายถงความเหมาะสมของกระบวนการตดสนประเมนซงพจารณา

จากการทผรบการประเมนมโอกาสไดใหขอมลหรอแสดงความคดเหนในการตดสนนนหรอไม

นอกจากนนยงพจารณาจากความคงเสนคงวาในการปฏบตและกระบวนการตดสนทไมม

ความลำเอยง (2) ความยตธรรมเชงการปฏบตตอบคคล (Interpersonal fairness) หมายถง

การปฏบตตอบคคลระหวางการประเมนและการสอสารใหทราบถงผลการประเมนโดยเนน

ไปทความซอสตยจรรยาบรรณการใหขอมลยอนกลบและการตดตอสอสารของผประเมน

โดยการใหขอมลยอนกลบและการสอสารจะตองมความทนตอเหตการณและมความเพยงพอ

ของขอมล (3) ความยตธรรมเชงผลลพธ (Outcome fairness) หมายถงบคคลรสกวาไดรบ

ผลทนาพอใจจากการประเมนตดสนโดยความรสกวายตธรรมเกดจากการเปรยบเทยบผล

ทไดรบกบผลทคาดหวงหากผลลพธทไดตำกวาความคาดหวงกจะรสกวาไมยตธรรม

ภาวะผนำ พฒนามาจากแนวคด Yukl (1998) ไดสรปแนวปฏบตสำหรบการเปน

ผนำไวดงน (1) วสยทศนทมความชดเจนนนตองสามารถตอบไดวาองคการตองทำอะไร

หรอตองการเปนอะไรสามารถชใหผอนเหนเปาหมายวตถประสงคพรอมทงลำดบความสำคญ

กอนหลงขององคการวามอะไรบางความชดเจนทำใหผตามมความรสกรวมในเปาหมายเดยวกน

(2) ผนำจำเปนตองทำใหผตามเหนจรงวาวสยทศนนนมความเปนไปไดและผนำตองสามารถ

เชอมโยงกลยทธกบวสยทศนใหสอดคลองกนโดยกลยทธนนตองสามารถนำไปปฏบตไดอยาง

แทจรง (3) การมองเหตการณในแงบวกความมนใจและและทศนคตเชงบวกของผนำสามารถ

แสดงออกดวยคำพดและการกระทำโดยเฉพาะในชวงทตองเผชญภาวะวกฤตผนำตองหลกเลยง

การใชคำพดทแสดงถงความไมแนใจการลงเลหรอคำพดในแงลบ (4) ความเชอมนในผตามผนำ

จำเปนตองใหกำลงใจแกผตามเพอสรางความมนใจในตนเองใหแกผตามโดยเฉพาะเมองาน

ททำนนมความยากลำบากมความเสยงสงหรอในภาวะททมงานเกดความทอถอยขาด

ความมนใจ (5) สรางโอกาสใหพบความสำเรจตงแตระยะแรกเรม Kouzes & Posner

(1987 cited in Yukl, 1998) แนะนำวางานใดกตามทมความทาทายสงควรแยกยอย

ออกเปนชนหรอเปนขนตอนเลกๆ ทมเปาหมายระยะสนทไมยากมากนกเพราะคนสวนใหญ

พอใจทจะทำงานทตนเองเหนวามโอกาสประสบผลสำเรจหรอถาเกดไมสำเรจกไมสญเสย

อะไรมากนกและถางานชนแรกประสบความสำเรจตามทตงเปาหมายไวบคคลนนกจะเพม

ความมนใจในตนเองมากขนและมกำลงใจพรอมทจะเผชญงานททาทายมากยงขน (6) การรวม

ยนดและฉลองความสำเรจผนำตองรกษาระดบความพยายามของผตามไมใหถดถอยหรอ

ลดนอยลงอกทงตองสงเสรมใหมความพยายามมากเพมขนเพอความตอเนองของงานผนำ

68 วารสารวทยาการจดการJournal of

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

N a

k h

o n

P a

t h

o m

R a

j a b

h a

t U

n i v

e r

s i t

y

ManagementS c i e n c e

จงตองมกจกรรมเสรมแรงบางอยางเชนการฉลองความสำเรจเพอสรางความผกพนในองคการ

และสรางความเขมแขงใหกบทมงาน (7) การใชการแสดงหรอการกระทำเชงสญลกษณ

เพอเนนคานยมทสำคญการกระทำเชงสญลกษณคอการกระทำทแสดงออกถงคณลกษณะ

บางอยางบางอยางเชนการเปนผนำทเสยสละเปนผนำทมความเอออาทรตอผตามหรอเปน

ผนำทเนนประโยชนสวนรวมเปนทตงเปนตน (8) การเปนแบบอยางผนำตองแสดงตวอยาง

ของพฤตกรรมทเหมาะสมใหผตามเหนในการปฏบตงานในชวตประจำวนอยางสมำเสมอและ

เปนไปตามธรรมชาตดงแนวคดทวา “การกระทำดงกวาคำพด” (9) มอบอำนาจความรบผดชอบ

ในการตดสนใจหมายถงการกระจายอำนาจการตดสนใจใหแกผตามในการเลอกวธการทำงาน

ดวยตนเองรวมทงหมายถงการทใหผตามพจารณาตดสนใจกนเองในการหากลยทธทเหมาะสม

เพอบรรลเปาหมายรวมถงการทผนำกระตนใหผตามหาทางออกในการแกปญหาดวยตนเอง

โดยเพมความเปนอสระทางความคดใหกบผตามมากยงขน และยงหมายรวมถงการจดหา

ทรพยากรใหแกผตามอยางเพยงพอ

ความผกพนในองคการ ใชแนวคดของ Allen and Meyer (1990: 1-18) ทไดเสนอ

ทศนะวา ความผกพนตอองคการ สามารถแบงเปนองคประกอบไดสามดานดงน (1) ความ

ผกพนดานจตใจ หมายถง อารมณความรสกผกพนตอองคการในแงทบคลากรรสกถง

ความเปนสมาชกในองคการ เกยวของกบความเปนอนหนงอนเดยวกนกบองคการอยางแนบแนน

(2) ความผกพนดานการคงอยกบองคการ เปนความผกพนตอองคการท เกดจากการ

จายคาตอบแทนขององคการเพอแลกเปลยนกบการคงอยกบองคการของบคคลแตละคน

(3) ความผกพนดานบรรทดฐาน เปนความรสกของแตละคนทวาเมอเขาเปนสมาชกองคการ

กตองมความผกพนและจงรกภกดกบองคการ เพราะเปนสงทถกตอง และสมควรทจะกระทำ

ถอเปนพนธะผกพนทจะตองมตอการปฏบตหนาทในองคการ แมวาแนวคดความผกพน

ตอองคการทงสามดาน จะเปนสงทเชอมโยงระหวางบคคลแตละคนกบองคการเขาดวยกน

ซงมผลทำใหการลาออกจากงานลดลง แตอยางไรกตาม ลกษณะการเชอมโยงของความผกพน

ตอองคการทงสามดานมความตางกน คอ บคคลทมความผกพนตอองคการดานจตใจสง

หมายถง ตองการทจะอยกบองคการ สวนคนทมความผกพนตอองคการดานการคงอยสง

หมายถง จำเปนตองอย เพราะไมอยากสญเสยในสงทลงทนไป สดทายบคคลทมความผกพน

ตอองคการดานบรรทดฐานสง หมายความวา เขาสมควรอยเพราะเปนความถกตองทางสงคม

69วารสารวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมN a k h o n P a t h o m

R a j a b h a t U n i v e r s i t y

ManagementS c i e n c eJournal of

55

1 3.

17 914

(Taro Yamane ) (e) 5 (n) 279

12 315 (Probability

sampling) (Proportional stratified random sampling) 17 18-19

2 2

1

แผนภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

3. วธการดำเนนการวจย ประชากร กลมตวอยาง

ประชากรไดแกขาราชการจากสถาบนการพลศกษา 17 วทยาเขต จำนวน 914 คน

ใชวธหาขนาดกลมตวอยางตามสตรของ ทาโร ยามาเน (Taro Yamane) ทคาความคลาด

เคลอนทยอมรบได (e) 5 เปอรเซนต ไดกลมตวอยาง (n) จำนวนทงสน 279 คน แตเพอปองกน

ปญหาการตอบขอคำถามทไมสมบรณผวจยจงเพมขนาดกลมตวอยางขนอกรอยละ 12 ไดขนาด

กลมตวอยางทตองเกบ ทงสน 315 ตวอยาง

การเลอกกลมตวอยางเพอการศกษาครงนใช วธสมตวอยางแบบมโอกาสทางสถต

(Probability sampling) โดยผวจยเลอกใชวธการสมแบบชนภมตามสดสวน (Proportional

stratified random sampling) ตามสถาบนการพลศกษาทง 17 แหง โดยกำหนดสดสวน

แตละแหงใหเกบใกลเคยงกน คอ 18-19 ราย เมอผวจยไดแบงกลมตวอยางโดยแบงฝาย

ตามสถาบนการพลศกษาแลว ไดเขาไปเกบขอมล โดยเขาไปตดตอกบสถาบนแตละแหงโดยตรง

โดยนำแบบสอบถามไปขอความรวมมอจากกลมตวอยาง มการทงแบบสอบถามไวเปนเวลา

2 สปดาหกอนจะเขาไปจดเกบ สำหรบสถาบนการศกษาใดทตอบแบบสอบถามไมสมบรณ

ผวจยจะทำการเขาเกบซำ ใชเวลาอก 2 สปดาห และถายงไมไดขอมล ผวจยจะใชวธไปเกบ

70 วารสารวทยาการจดการJournal of

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

N a

k h

o n

P a

t h

o m

R a

j a b

h a

t U

n i v

e r

s i t

y

ManagementS c i e n c e

แบบสอบถามในสถาบนการศกษาจงหวดทใหความรวมมอมากกวา ผลการเกบแบบสอบถาม

สามารถแสดงได ดงแสดงในตารางท 1

ตารางท 1 ประชากรและกลมตวอยางกระจายตามสดสวน

56

1

19 22 3

19 18 -1 19 18 -1 19 18 -1 19 13 -6 19 23 4

19 14 -5 19 15 -4 19 22 3

18 20 2 18 14 -4 18 27 9

18 18 0 18 25 7 18 17 -1 18 15 -3 18 16 -2

315

(Research instruments)

(Index of Item-Objective Congruence: IOC)

3 0.75-0.85 0.70

315

1. (Descriptive Statistics)

(Mean) (SD.)

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอในการวจย (Research instruments) ซงเปนเครองมอทใชในการ

เกบรวบรวมขอมล เพอนำมาวเคราะหหาคำตอบในการวจย ไดแกแบบสอบถามทผาน

การทดสอบคณภาพของเครองมอ หาคาดชนความสอดคลองระหวางขอคำถามกบวตถประสงค

(Index of Item-Objective Congruence: IOC) โดยอาศยความเหนจากผเชยวชาญ

ซงประกอบดวย ผทรงคณวฒทเปนนกวชาการ จำนวน 3 ทาน หาคาความเชอมน อยในชวง

0.75-0.85 เกนเกณฑทกำหนดไวคอ 0.70 จงถอวาแบบสอบถามมคณภาพทจะนำไปจดเกบ

ไดจรง จดเกบขาราชการในสถาบนการพลศกษา จำนวน 315 ราย

71วารสารวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมN a k h o n P a t h o m

R a j a b h a t U n i v e r s i t y

ManagementS c i e n c eJournal of

การวเคราะหขอมล

1. สถตวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ในสวนคณลกษณะ

สวนบคคล ตวแปรเชงคณภาพผวจยเลอกใชความถและรอยละ สวนตวแปรเชงปรมาณ

นำเสนอดวยคา เฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD.)

2. สถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เปนสถตวเคราะหทวาดวยเทคนค

ในการรวบรวมขอมลจากตวอยาง แลวนำผลการวเคราะหขอมลทไดจากตวอยางไปสรปลกษณะ

ของประชากรวจยทสมมา โดยอาศยทฤษฎความนาจะเปน เปนเครองมอชวยในการตดสนใจ

ซงจะทำใหสามารถระบโอกาสของความผดพลาดของผลสรปวา ผลสรปทไดมามโอกาส

ผดพลาดมากนอย โดยสถตเชงอนมานทใชในงานวจยน ไดแก

(1) คาสถตสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s product moment

correlation) ใชในการวเคราะหความสมพนธของตวแปรอสระ เพอทดสอบสภาพ

Multicollinearity หรอสภาพทกลมของตวแปรอสระในสมการมความสมพนธซงกนและกน

ในกรณทขนาดของความสมพนธมคาสง จะมผลทำใหตวคำนวณทไดมคาเบยงเบนไปจาก

คาทแทจรง จงตองตดตวแปรบางตวอยางกอนจะนำไปวเคราะหเสนทางตอไป

(2) การวเคราะหเสนทาง (Path analysis) โดยอาศยตวแบบสมการเชง

โครงสราง (Structural equation modeling—SEM) ดวยโปรแกรม LISREL

4. ผลการวจย ตอนท 1 คณลกษณะสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม

ผลการวจยพบวา ขาราชการสถาบนการพลศกษา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ

เปนเพศหญง คดเปนรอยละ 54.00 มสถานภาพสมรส คดเปนรอยละ 58.73 ศกษาจบสงกวา

ระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 81.90 มตำแหนงอยในระดบ 5-6 มากทสด คดเปน

รอยละ 40.95 ขาราชการทสถาบนการพลศกษาทตอบแบบสอบถามมากทสด มาจากวทยาเขต

สโขทย คดเปนรอยละ 8.57 โดยผตอบแบบสอบถามอายนอยสดคอ 21 ป และมากทสด

60 ป มคาเฉลยท 42 ป สวนประสบการณอยตงแตระดบ 1-39 ป มคาเฉลยประสบการณ

ทำงานท 17.41 ป

ตอนท 2 รปแบบ (Model) การจดการปจจยในการสรางความผกพนตอองคการ

ของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย

ผลการวเคราะหเสนทางของ รปแบบ (Model) การจดการปจจยในการสราง

ความผกพนตอองคการของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย ประกอบไปดวย รปแบบ

กอนปรบ และรปแบบหลงปรบดงน

72 วารสารวทยาการจดการJournal of

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

N a

k h

o n

P a

t h

o m

R a

j a b

h a

t U

n i v

e r

s i t

y

ManagementS c i e n c e

58

2

( )

3

( )

58

2

( )

3

( )

แผนภาพท 2 รปแบบการจดการปจจยในการสรางความผกพนตอองคการของสถาบน

การพลศกษาในประเทศไทย (กอนปรบ)

แผนภาพท 3 รปแบบการจดการปจจยในการสรางความผกพนตอองคการของสถาบน

การพลศกษาในประเทศไทย (หลงปรบ)

73วารสารวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมN a k h o n P a t h o m

R a j a b h a t U n i v e r s i t y

ManagementS c i e n c eJournal of

ผลการวเคราะหพบวาความผกพนตอองคการของสถาบนการพลศกษาในประเทศ

ไทยไดรบอทธพลทางตรงจาก ภาวะผนำ (β = 0.86) การรบรความยตธรรมในองคการ (β =

0.52) บรรยากาศองคการ (β = 0.11) และวฒนธรรมองคการ (β = 0.08) ตามลำดบ ในขณะท

ภาวะผนำตอองคการของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย จะไดรบอทธพลทางตรงจาก

การรบรความยตธรรมในองคการ (γ = 0.61) บรรยากาศองคการ (γ =0.23) และ

วฒนธรรมองคการ (γ = 0.17) ตามลำดบ

5. สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ การสรางความผกพนองคการของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย จำเปน

ตองอาศยความสำคญจากภาวะผนำ สอดคลองกบแนวคดของ วเชยร วทยอดม (2549 : 11)

ทเสนอวาผบรหารยคใหม จะตองไมยดมนในทฤษฎใดทฤษฎหนงโดยเฉพาะในการจดการ

แตจะตองเลอกวธทดทสด ทนำไปใชในการบรหารองคการได ดงนนบทบาทของภาวะผนำ

จะสงผลตอความผกพนตอองคการของบคลากรทกคน ภาวะผนำ การตดตอสอสาร โครงสราง

องคการ เทคโนโลยตางๆ รวมถงทศนคตและการแสดงออกของคนในองคการ องคประกอบ

เหลานจะถกเชอมโยงไปถงสงตางๆ ไมวาจะเปนความพงพอใจในองคการและงาน ผลการ

ปฏบตงาน รวมถงอตราการขาดงานและการลาออกเปนตน (Bowditch and Buono, 1994:

516) และสญญา สญญาววฒน (2551: 116) ภาวะผนำ มความหมาย ครอบคลม ทงตวผนำ

และบทบาทของผนำ ตวผนำจะตองเปนผทมความร ความสามารถ มความด บคลกด พดด

เขากบคนอนไดด ผนำจะเปนผทสามารถชกนำใหคนเขามารวมงานได ผนำในองคการโดยทวไป

คอผบรหารระดบสง แตในทางปฏบต ผบรหารระดบสงไมทกคนทจะมภาวะผนำ เพราะผนำคอ

ผทสามารถจงใจ หรอรวมคนไดมาก

นอกจากนความผกพนองคการจำเปนตองอาศย การรบรความยตธรรมในองคการ

บรรยากาศองคการ และวฒนธรรมองคการ ดงงานวจยของ อารย เพชรรตน (2540) การศกษา

เปรยบเทยบการรบรลกษณะวฒนธรรมองคการและความรสกผกพนตอองคการในองคการ

ธรกจประกนภยไทยอเมรกนและญปนผลการวจยพบวาบคลากรองคการธรกจประกนภยไทย

มความรสกผกพนตอองคการดานจตใจและดานบรรทดฐานมากทสดในขณะทบคลากรองคการ

ธรกจประกนภยญปนและอเมรกนมความรสกผกพนตอองคการดานจตใจและดานบรรทดฐาน

นอยกวา ตามลำดบบคลากรองคการธรกจประกนภยญปนมความรสกผกพนตอองคการ

ดานการคงอยกบองคการมากทสด รองลงมาคอบคลากรองคการธรกจประกนภยไทยและ

อเมรกนตามลำดบปจจยสวนบคคลไดแกเพศระดบอายระยะเวลาปฏบตงานระดบตำแหนงและ

ระดบการศกษาของบคลากรองคการธรกจประกนภยอเมรกนและญปนไมสงผลตอความรสก

ผกพนตอองคการในขณะทมเพยงปจจยสวนบคคลดานระดบตำแหนงเทานนทสงผลตอความ

74 วารสารวทยาการจดการJournal of

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

N a

k h

o n

P a

t h

o m

R a

j a b

h a

t U

n i v

e r

s i t

y

ManagementS c i e n c e

รสกผกพนตอองคการของบคลากรในองคการธรกจประกนภยไทยการรบรลกษณะวฒนธรรม

องคการมความสมพนธทางบวกกบความรสกผกพนตอองคการของบคลากรองคการธรกจ

ประกนภยไทยอเมรกนและญปน และงานวจยของชฎาภา ประเสรฐทรง (2541) ไดศกษา

ตวแปรทเกยวของกบความผกพนตอองคการของบคลากรมหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต

ผลการศกษาพบวาตวแปรทมความสมพนธกบความผกพนตอองคการของบคลากรมหาวทยาลย

หวเฉยวเฉลมพระเกยรตอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .001 ไดแกคณภาพชวตการทำงาน

อายสถานภาพสมรสตำแหนงระยะเวลาททำงานในองคการเงนเดอนสวนระดบการศกษา

มความสมพนธกบความผกพนตอองคการอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากน

เพศสถานททำงานระยะทางจากทพกมายงสถานททำงานสถานภาพศษยเกาและพนธะสญญา

ใชทนมความสมพนธกบความผกพนตอองคการอยางไมมนยสำคญทางสถต

จากการอภปรายผลสามารถสรปเปนรายขอไดวา

(1) ความผกพนตอองคการของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทยไดรบอทธพล

ทางตรงจากภาวะผนำอยางมนยสำคญทางสถต สอดคลองกบแนวคดของ Podsakoff et al.

(1990) ทไดทำการศกษาวเคราะหงานวจยของบคคลตางๆ ในหวขอเรองภาวะผนำทกอใหเกด

การเปลยนแปลงไดสรปวาผนำแบบกอใหเกดการเปลยนแปลงมพฤตกรรมหลก จนเกด

ความผกพนตอองคการ ทสำคญอยางนอย 6 ประการคอ บงชและใหความชดเจนดานวสยทศน

แสดงแบบอยางของพฤตกรรมทเหมาะสมกบผตามกระตนใหเกดการยอมรบเปาหมายรวม

ของกลมกำหนดความคาดหวงตอผลงานสงใหการสนบสนนผตามเปนรายบคคลและกระตน

การใชปญญา

(2) ความผกพนตอองคการของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทยไดรบอทธพล

ทางตรงจากการรบรความยตธรรมในองคการอยางมนยสำคญทางสถตสอดคลองกบ แนวคด

ของ Sonnenberg (1993: 16-17 อางถงสรนทร ชาลากลพฤฒ, 2551: 12) ทเสนอวา

ความจงรกภกด (Loyalty) เปนระดบของความผกพนตอองคการในระดบสงบคลากรจะรสก

มความสขตอการมาทำงานและเชอวาทเขาทำงานนนมความหมายและสนบสนนตอองคการ

รวมถงเชอวาจะไดรบการยอมรบและไดรางวลอยางยตธรรม ดงนนการรบรความยตธรรม

ในองคการจงเปนปจจยทไมสามารถแยกขาดออกจาก การสรางความผกพนในองคการ

สอดคลองกบแนวคดของ Allen and Meyer (1990 : 1-18) เสนอวาปจจยทมผลตอ

ความผกพนตอองคการวามองคประกอบสำคญท ไดแก ความทาทายในงาน ความชดเจน

ในบทบาท ความชดเจนในเปาหมาย ความยากในการบรรลเปาหมาย สมพนธภาพระหวาง

เพอนรวมงาน และทสำคญคอการรบรความยตธรรม ในองคการนอกจากนยงสอดคลองกบ

งานวจยของ นฤเบศร สายพรหม (2548) ทำการศกษาความสมพนธระหวางการรบร

75วารสารวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมN a k h o n P a t h o m

R a j a b h a t U n i v e r s i t y

ManagementS c i e n c eJournal of

ความยตธรรมในองคการความผกพนตอองคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการ

ของบคลากรในมหาวทยาลยเอกชนแหงหนงพบวาการรบรความยตธรรมในองคการดาน

ปฏสมพนธระหวางบคคลกบองคการมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการ

อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 นอกจากนนยงพบวาความผกพนตอองคการม

ความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการอยางมนยสำคญทางสถต

(3) ความผกพนตอองคการของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทยไดรบอทธพล

ทางตรงจาก บรรยากาศองคการอยางมนยสำคญทางสถตสอดคลองกบแนวคดของ Stringer

(2002: 9) ทกลาวไดวา บรรยากาศองคการมความสมพนธกบบคลากรททำงานอยในองคการ

ซงบรรยากาศองคการทดจะมสวนในการจงใจใหบคลากรเกดพลงในการทจะปฏบตงาน

ใหบรรลเปาหมายทกำหนดไว อกทงยงมความสำคญตอผบรหารในการพจารณาปรบปรง

และพฒนาบรรยากาศภายในองคการใหเหมาะสมตอการปฏบตงาน บรรยากาศองคการ

ยงมสวนสำคญในการชวยใหบคลากรสามารถผลตผลงานไดเพมขน ซง Stringer ไดเนน

ในเรองการพฒนาการปฏบตงานของบคลากร ในดานการเพมผลตผลของงานและลดระดบการ

ลาออกจากงาน ซงมความสมพนธเชอมโยงตอพฤตกรรมการทำงานในองคการโดยตรง และ

สอดคลองกบงานวจยของวศษฐ ฤทธบญไชย (2553 : 281) ทเสนอวา บรรยากาศองคการ

มความสมพนธกบความผกพนในองคการ และสมรรถนะหลกในการทำงาน มผลเปนอยางมาก

ในการทำใหกรมราชทณฑไปสความเปนเลศ (TRI-C : Climate, Commitment, Competencies)

ผบรหารจำเปนตองเอาใจใสตอปจจยทงสามเปนพเศษ ดวยการจดบรรยากาศของกรมราชทณฑ

ใหเปนองคการทสรางความเปนมตรตอกน สรางความรสกความผกพนตอองคการ และ

เพมสมรรถนะหลกของเจาหนาทกรมราชทณฑ โดยอาศยการฝกอบรม ในการทำใหเกด

การพฒนา เพราะทำใหความรความชำนาญดานตางๆ ของคนสงขน การพฒนากยอม

จะสงตามไปดวย การศกษาดยอมจะทำใหรจกใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ ทรพยากร

มนษยทดการศกษายอมเปนทรพยากรทมคณภาพ องคการทมคนมคณภาพเปนสมาชก

กยอมพลอยมคณภาพไปดวย ผนำทมการศกษาดยอมมคณภาพดยงขน การตดตอทเฉลยวฉลาด

อนเกดจากการศกษา ยอมกอผลประโยชนดานการพฒนาการ

(4) ความผกพนตอองคการของสถาบนการพลศกษาในประเทศไทยไดรบอทธพล

ทางตรงจากวฒนธรรมองคการอยางมนยสำคญทางสถตสอดคลองกบแนวคดของ สนทร

วงศไวศยวรรณ (2540: 28-29) ซงเสนอวา วฒนธรรมองคการมสวนชวยสรางความผกพน

องคการทงนเพราะ สนบสนนใหเกดแนวปฏบตทสมาชกองคการยอมรบวธคดวธทำงานแบบใด

ททำแลวไดรบคำชมเชยสรรเสรญหรอไดรางวลและวธปฏบตใดททำไปแลวถกตำหนตเตยน

หรอไดรบลงโทษสงตางๆ เหลานบคลากรใหมๆ จะคอยๆ เรยนรจนทราบถงวธคดวธปฏบต

ทสมาชกองคการสวนใหญปรารถนา นอกจากนวฒนธรรมองคการยงชวย จดระเบยบในองคการ

76 วารสารวทยาการจดการJournal of

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

N a

k h

o n

P a

t h

o m

R a

j a b

h a

t U

n i v

e r

s i t

y

ManagementS c i e n c e

ถาบคลากรเรยนรเขาใจและยอมรบวธคดวธทำงานทองคการคาดหวงบคลากรกจะยดถอ

แนวทางดงกลาวเปนหลกในการคดการทำงานและการประพฤตปฏบตกนนานเขาแนวทาง

ดงกลาวจะกลายเปนธรรมเนยมบรรทดฐานของกลมใหสมาชกยดถอและปฏบตตามผใด

ฝาฝนหรอละเมดธรรมเนยมบรรทดฐานยอมไดรบการลงโทษกำหนดนยามความหมายใหกบ

พฤตกรรมตางๆ ทอยรอบตวเมอบคลากรในองคการเขาใจและยอมรบวฒนธรรมองคการ

ของตนเองแลววฒนธรรมองคการจะชวยใหสมาชกขององคการเขาใจถงเหตของพฤตกรรมหรอ

ความเปนไปตางๆ ในองคการของตน และลดความจำเปนทตองตดสนใจในกจกรรมทปฏบต

อยเสมอวฒนธรรมองคการเปนคานยมความเชอและแนวปฏบตทสมาชกขององคการทำอย

เปนปกตวสยคนเคยชนกลายเปนนสยดงนนสมาชกขององคการสามารถทำกจกรรมเหลานนได

โดยอตโนมตไมตองตดสนใจมากวาในแตละชวงเวลาเราจะตองทำอะไรและทำอยางไร

ซงสงเหลานเปนปจจยเกอหนนตอการเกดความผกพนตอองคการไดทงสน นอกจากนยง

สอดคลองกบงานวจยของ Newman and Nollen (1996) ศกษาความสอดคลองของ

การจดการทำงานกบวฒนธรรมของชาตโดยใชบคลากรจาก 176 แหงใน 18 ประเทศ โดยใช

แบบสอบถามการรบรวฒนธรรมองคการตามกรอบแนวคดของฮอฟสเตด (Hofstede) พบวา

คนงานทมาจากวฒนธรรมทมลกษณะความเหลอมลำของอำนาจในระดบตำจะมการปฏบตงาน

(เชน ผลผลตและการขาย) ในสภาพแวดลอมของการมสวนรวมไดสงกวาคนงานทมาจาก

วฒนธรรมทมลกษณะความเหลอมลำของอำนาจในระดบสงในสภาพแวดลอมของการมสวนรวม

นอยและพบวาความสอดคลองกนระหวางวฒนธรรมในชาตกบวฒนธรรมองคการมผลดานบวก

ตอผลทเกดจากการทำงานเชนความพงพอใจในการทำงาน

ขอเสนอแนะในเชงนโยบาย

การวจยเรอง รปแบบการจดการปจจยเพอพฒนาความผกพนตอองคการของ

บคลากรสถาบนการพลศกษาในประเทศไทย ไดพฒนาแนวคดมาจากทฤษฎการจดการ

ทสำคญหลายดาน อาท ดานภาวะผนำ ดานความยตธรรมในองคการ ดานวฒนธรรมองคการ

ดานบรรยากาศองคการ

ดานสมรรถนะหลก และดานองคการแหงความผกพนการพฒนา รปแบบดงกลาว

ไดผานการวเคราะหรปแบบสมการเชงโครงสราง (Structural equation modeling: SEM)

โดยอาศยรปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสน หรอรปแบบลสเรล (Linear Structural

Relationship Model or LISREL Model) ซงถอวามจดแขงเนองจากเปนการทดสอบ

กลมตวแปร ดวยการวเคราะหเสนทางพรอมๆ กนทำใหลดความคลาดเคลอนจากการแยกวด

ทละตวแปร นอกจากน ดวยรปแบบดงกลาวผวจยยงสามารถพสจนความสอดคลองของขอมล

ในเชงประจกษได ดวยการปรบรปแบบใหมความสอดคลอง กอนจะนำมาอภปรายจรง นอกจากน

77วารสารวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมN a k h o n P a t h o m

R a j a b h a t U n i v e r s i t y

ManagementS c i e n c eJournal of

ผวจยยงใชเทคนคการวเคราะหเนอหา เพอรองรบขอจำกดในกรณทการวเคราะหเชงปรมาณ

ทำไดไมครอบคลม ผลการวจยพบวา รปแบบการจดการปจจยเพอพฒนาความผกพนตอ

องคการของบคลากรสถาบนการพลศกษาในประเทศไทยจะตองอาศยทงปจจยภายใน และ

ปจจยภายนอก เขามาปฏบตการรวมกนซงสามารถสรปไดดงน

ความสำคญของ บรรยากาศองคการ วฒนธรรมองคการ และการรบรความยตธรรม

ในองคการ มผลอยางมากตอการสรางความผกพนผบรหารจำเปนตองเอาใจใสตอปจจย

ทงสามเปนพเศษ ดวยการจดบรรยากาศของสถาบนการพลศกษาใหเปนองคการทสราง

ความเปนมตรตอกน สรางความรสกความผกพนตอองคการ สรางวฒนธรรมทเขมแขงและ

เปนมตรตอกน และมงเนนการสรางความยตธรรมใหเกดขนจรงในองคการบรรยากาศองคการ

มความสำคญตอความผกพนของสถาบนการพลศกษาในระดบสง และมความสมพนธกบ

ปจจยอนๆ อกในทกปจจย เนองจากบรรยากาศองคการ เปนแกนหลกทสราง ใหเกดความ

แตกตางของคนในองคการ และคนในองคการเปนแกนหลกทจะพฒนาองคการไปสความสำเรจ

เปนหนาทของผทเปนหวหนาในปรบปรงบรรยากาศในการทำงานเพอชวยใหเกดความพงพอใจ

ของบคลากรและเพมประสทธภาพในการทำงานและเปนหนาทหลกของเจาหนาททกคน

ทจะสรางบรรยากาศทดในการทำงานในสถาบนการพลศกษา

ความผกพนตอองคการ เปนองคประกอบทสำคญทชวยผลกดนในการสราง

ประสทธภาพใหเกดขน เพราะปจจยดงกลาวชวยคนในองคการ มความเจรญกาวหนาและ

สรางความสำเรจขององคการ ชวยลดการสญเสยบคลากรทมคาไป สะทอนถงระดบของ

การมสวนรวม และคงอยกบองคการของบคลากร สรางความมมานะ ความเตมใจทมเท

เพอองคการ ทำใหบคคลมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนยอมรบในเปาหมายขององคการ

บคลากรจะมระดบการมสวนรวมในกจกรรมขององคการสงกวาและการขาดงานจะมอตรา

ตำกวาผทมความผกพนตอองคการนอย ความผกพนตอองคการจะแตกตางจากความพงพอใจ

ในการทำงาน เพราะความพงพอใจในงานสามารถเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวตามสภาพ

การทำงาน

ขอเสนอแนะในการทำวจยครงตอไป

1. งานวจยดงกลาวเปนงานวจยแบบภาคตดขวาง (Cross-sectional study)

ซงทำการเกบในชวงเวลาหนง ดงนนผทสนใจจะนำรปแบบดงกลาวไปศกษาในลกษณะของ

การวจยในระยะยาว (longitudinal studies) กสามารถจะทำใหเหนภาพของการวจยทชดเจน

ยงขน

2. การวจยดงกลาวใชวธรวมองคประกอบของแตละตวบงชใหเปนตวแปรสงเกตได

เนองจากมตวบงชในการวจยคอนขางมาก หากผทสนใจจะหนมาใชวธการหาคา การวเคราะห

78 วารสารวทยาการจดการJournal of

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

N a

k h

o n

P a

t h

o m

R a

j a b

h a

t U

n i v

e r

s i t

y

ManagementS c i e n c e

องคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง (The Second orders factor analysis) ในสวนของ

รปแบบการวด (measurement model) โดยไมใชวธรวมตวบงชกจะทำใหภาพของ

กรอบแนวคดนมความชดเจนยงขน แตผวจยมขอเสนอแนะเพมเตมวา อาจจำเปนตอง

มการเกบขอมลจำนวนมากกวาทเปนอยเนองจากผลของการวเคราะหดงกลาวจะมคา

พารามเตอรเปนจำนวนมากขน

3. ผวจยใชเทคนควเคราะหเสนทาง เพอหาคาอทธพลทางตรงและทางออม

ทมตอความผกพนของสถาบนการพลศกษา ผทสนใจจะตอยอดผลงาน อาจจะทดลองการ

วเคราะห โดยทำรปแบบความไมแปรเปลยนของรปแบบ โดยใชแบบจำลองสมการโครงสราง

ชนดกลยทธกลมพหกจะทำใหไดมตของรปแบบในเชงเปรยบเทยบได

4. รปแบบทไดจากการวจย ไดมาจากสวนของการวเคราะหเสนทางสวนหนง และ

ไดมาจากการวเคราะหเนอหาอกสวนหนงดงนนผทสนใจจะตอยอดงานดงกลาว สามารถผสาน

รปแบบทงสองสวน สรางเครองมอวด และนำมาวเคราะหเสนทาง สำหรบสถาบนการพลศกษา

และองคการอน ๆ ทสนใจได

5. สำหรบผทสนใจในเรอง คณธรรมจรยธรรมในการนำไปส การจดการองคการ

สความผกพน อาจเพมเตมตวแปรดงกลาว และออกเครองมอวดท เหมาะสม อาท

แบบสงเกต หรอทำวจยเชงคณภาพ อาท การสมภาษณแบบเจาะลก (in depth interview)

การสนทนากลม (focus group discussion) ประกอบเพอใหงานวจยมความสมบรณ

ในเชงลกไดในโอกาสตอไป

เอกสารอางอง

ชฎาภา ประเสรฐทรง. (2541). ความผกพนตอสถาบนของนกศกษา มหาวทยาลยหวเฉยว เฉลมพระเกยรต. วทยานพนธ การบรหารการศกษามหาบณฑต. สมทรปราการ: มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต. นงเยาว แกวมรกต. (2542). ผลของทศนะตอบรรยากาศองคการทมตอความผกพนตอ องคการของบคลากรบคคลในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล. วทยานพนธ การจดการมหาบณฑตสาขาการจดการทรพยากรมนษย, มหาวทยาลยธรรมศาสตร. นฤเบศร สายพรหม. (2548). ความสมพนธระหวางการรบรความยตธรรมในองคการ ความผกพนตอองคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการของบคลากร ในมหาวทยาลยเอกชนแหงหนง. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา จตวทยาอตสาหกรรม, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. วเชยร วทยอดม. (2547). พฤตกรรมองคการ. กรงเทพมหานคร: ธระฟลม และไซแทกซ.

79วารสารวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมN a k h o n P a t h o m

R a j a b h a t U n i v e r s i t y

ManagementS c i e n c eJournal of

วศษฐ ฤทธบญไชย. (2553). ตวแบบการจดการองคการแหงความเปนเลศ ของ กรมราชทณฑ. ปรชญาดษฎบณฑต. สาขาวชาการจดการ.บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสยาม. สญญา สญญาววฒน. (2551). สงคมวทยาองคการ. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร: สำนกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สนทร วงศไวศยวรรณ. (2540). วฒนธรรมองคกร. กรงเทพฯ: โฟรเพซ. สรนทร ชาลากลพฤฒ. (2551). ปจจยทสงผลตอความผกพนกบองคการของบคลากรตอนรบ บนเครองบน (หญงลวน) บรษท สายการบนนกแอร จำกด. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการแนะแนว, มหาวทยาลย- ศรนครนทรวโรฒ. อารย เพชรรตน. (2540). การเปรยบเทยบการรบรลกษณะวฒนธรรมองคการและความรสก ผกพนตอองคการในองคการธรกจประกนภยไทย อเมรกน และญปน. สาขาวชา จตวทยาอตสาหกรรมและองคการ คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร. Allen, N.J. and J.P. Meyer. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance, and normative commitment to the organization. The Journal of occupational Psychology, 63: 1-18. Bowditch, J.L and A.F. Buono. (1994). A primer on organizational behavior. (3rd ed.). NewYork: John Wiley & Sons. Gilliland, S.W. and J.C. Langdon. (1998). “Creating Performance Management Systems That Promote Perceptions of Fairness.” Performance Appraisal. 209-243. Edited by J. W. Smither San Francisco, CA: Jossey-Bass. Hofstede, G. (1997). Cultures and Organizations: Software of the Mine. New York: McGraw Hill Companies, Inc. Newman, K. L. (1996). Culture and congruence: The Fit Between Management Practices and National Culture. Journal of International Business. 27 (4): 753-771. Podsakoff, P.M., Mackenzie, S.B., Moorman, R.H. & Fetter, R. (1990). “Transformational leader behavior and their effects on followers trust on leader, Satisfaction, and organizational citizenship behaviors”. Leadership Quarterly, 1(2), 107-142. Stringer, R.A. (2002). Leadership and Organizational Climate: The Cloud Chamber Effect. Pennsylvania State University.Prentice Hall. Yukl, G. (1998). Leadership in organizations. (4th ed.), Englewood Cliffs, NJ : Prentice Hall.