THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC...

56
THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC THEO MÔN TIN HỌC TS NGUYEN CHI TRUNG Khoa Công nghệ thông tin Đại học Sư phạm Hà Nội

Transcript of THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC...

Page 1: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

NĂNG LỰC THEO MÔN TIN HỌC

TS NGUYEN CHI TRUNG

Khoa Công nghệ thông tin

Đại học Sư phạm Hà Nội

Page 2: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NỘI DUNG

1. Định hƣớng phƣơng pháp và hình thức tổ chức dạy học trong

chƣơng trình môn Tin học

• Khởi động: “Thử” đánh giá bài soạn

• Những nguyên tắc và căn cứ mang tính định hướng PPGD

• Định hướng phương pháp và hình thức tổ chức dạy học

2. Định hƣớng về kiểm tra đánh giá

• Khởi động: “Các triết lí đánh giá”

• Định hướng đánh giá trong giáo dục tin học

• Thực hành tạo công cụ đánh giá 2

Page 3: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

KHỞI ĐỘNG: ĐÁNH GIÁ BÀI SOẠN

SECTION 1

3

Page 4: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

KHỞI ĐỘNG

4

Nghiên cứu 03 bài soạn trong tài liệu THCT (2019) và trao đổi, thảo luận để

trả lời vào Bảng kiểm

• Máy tính trong cuộc sống quanh ta - Tiểu học; (hoặc “Làm quen với

Scratch”)

• Giới thiệu về mạng máy tính - THCS;

• Những chương trình Python đầu tiên – THPT (hoặc “Thực hành làm việc

với tệp văn bản”

CTTH (2018), Chương trình GDPT môn Tin học 2018, BGDĐT.

THCT (2019), Hướng dẫn thực hiện chương trình môn Tin học mới,

BGDĐT.

Page 5: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

KHỞI ĐỘNG

5

STT Tiêu chí đánh giá Bài 1 Bài 2 Bài 3

Y/N Mark Y/N Mark Y/N Mark

1 Thông tin về bài học (thời lượng, vị trí,

mục tiêu, YCCĐ) được nêu rõ ràng

2 Thể hiện được sự vận dụng PPDH/KTDH

phù hợp với nội dung bài học

3 Thể hiện được sự vận dụng PPDH/KTDH

phù hợp với cấp học

4

Thể hiện được hình thức tổ chức dạy

học phù hợp với nội dung bài học và cấp

học

5 Bài học được tổ chức thành các hoạt động

học thực hiện nhiệm vụ học tập

Page 6: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

KHỞI ĐỘNG

6

STT Tiêu chí đánh giá Bài 1 Bài 2 Bài 3

Y/N Mark Y/N Mark Y/N Mark

6

Hoạt động học (nếu có) hướng đến ít nhất

một mục tiêu sƣ phạm (ví dụ như: Gợi nhu

cầu nhận thức, nhận dạng và thể hiện, rèn

luyện và phát triển tư duy chung, rèn luyện

và phát triển tư duy đặc thù, bồi dưỡng và

phát triển năng lực,…)

7

Mỗi hoạt động học (nếu có) đều được xác

định rõ ít nhất 03 yếu tố cơ bản sau: Mục

tiêu của hoạt động; Sản phẩm của hoạt

động; và Cách tổ chức dạy học

Page 7: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG NGUYÊN TẮC MANG TÍNH ĐỊNH HƢỚNG PHƢƠNG

PHÁP GIÁO DỤC TRONG MÔN TIN HỌC

SECTION 2

7

Page 8: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG NGUYÊN TẮC ĐỊNH HƢỚNG PPGD MÔN TIN HỌC

8

Nguyên tắc Nội dung Câu hỏi thảo luận

NT1 Chú trọng dạy

học tích cực

- Coi trọng dạy học trực

quan và thực hành.

- Khuyến khích sử dụng

các phương pháp và kĩ

thuật dạy học tích cực

- Việc dạy học ở phòng

máy cần được tổ chức

linh hoạt

- Tại sao trong giáo dục Tin

học cần tính đến yếu tố tâm

lí, lứa tuổi HS?

- Phương pháp và kĩ thuật dạy

học tích cực nhằm vào

những mục tiêu gì?

- Tổ chức trong dạy học trên

phòng máy linh hoạt như thế

nào và nhằm mục đích gì?

Page 9: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG NGUYÊN TẮC ĐỊNH HƢỚNG PPGD MÔN TIN HỌC

9

Nguyên tắc Nội dung Câu hỏi thảo luận

NT2

Chú trọng

chọn lựa và

thực hiện các

hoạt động

học tƣơng

thích với nội

dung dạy

học

- Tùy theo nội dung kiến

thức từng đề mục, lựa

chọn HĐ học phù hợp,

lựa chọn hình thức tổ

chức dạy học phù hợp:

Cá nhân, theo cặp, theo

nhóm.

- Chú trọng phát triển các

thao tác trí tuệ chung

- Chú trọng phát triển các

thao tác trí tuệ đặc thù

- Liệu có luôn tổ chức cho HS

HĐ nhóm ngay từ lúc bắt đầu

mỗi hoạt động học không?

- Các thầy cô biết và thực hiện

những hình thức tổ chức dạy

học nào theo từng loại nội

dung dạy học?

- Những chủ đề nào không nhất

thiết phải dạy học có máy tính?

Mục đích sư phạm của các

hoạt động này là gì?

Page 10: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

Giải thích thêm: Thao tác trí tuệ chung và đặc thù

10

Chú trọng phát triển các thao tác trí tuệ chung: So sánh, qui lạ về

quen, phân tích – tổng hợp, khái quát hóa – cụ thể hóa, trừu tượng

hóa – đặc biệt hóa, đánh giá, phản biện và sáng tạo, …

Chú trọng phát triển các thao tác trí tuệ đặc thù: Nhận dạng, thể

hiện, tư duy thuật toán, tư duy máy tính, …

Page 11: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG NGUYÊN TẮC ĐỊNH HƢỚNG PPGD MÔN TIN HỌC

11

Nguyên tắc Nội dung Câu hỏi thảo luận

NT3

Chú trọng

liên hệ và

giải quyết

các vấn đề

của thực

tiễn

- Gắn nội dung kiến thức

với các vấn đề thực

tiễn

- Yêu cầu HS không chỉ

đề xuất giải pháp cho

vấn đề mà còn phải

biết kiểm chứng hiệu

quả của giải pháp

thông qua sản phẩm

số

- Tạo sao cần gắn liền nội dung

kiến thức với thực tiễn, đặc biệt

là khi tổ chức cho HS các hoạt

động luyện tập và vận dụng?

- Thế nào là “Kiểm chứng hiệu

quả của giải pháp thông qua sản

phẩm số”?, Tại sao cần yêu cầu

HS điều này?

- Hãy chuyển câu hỏi/bài tập sau

đây (GV chuẩn bị trước) sang

một yêu cầu của thực tiễn?

Page 12: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

HÃY CHUYỂN CÂU HỎI/BÀI TẬP SAU ĐÂY SANG YÊU CẦU CỦA THỰC TIỄN?

12

1. Hãy lập chương trình nhập dãy số (a) = {a1, a2, …, an}, sau đó tìm và

đưa ra màn hình giá trị của phần tử nhỏ nhất trong dãy.

2. Hãy lập chương trình nhập dãy số (a) = {a1, a2, …, an}, sau đó sắp

xếp dãy (a) theo chiều tăng dần và đưa ra màn hình dãy đã được

sắp xếp.

3. Hãy lập trình tìm UCLN của hai số nguyên dương a và b được nhập

vào từ bàn phím

Page 13: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG NGUYÊN TẮC ĐỊNH HƢỚNG PPGD MÔN TIN HỌC

13

Nguyên tắc Nội dung Câu hỏi thảo luận

NT4

Chú trọng

dạy học

phân hóa

- Ở cấp Tiểu học, cần tổ

chức các hoạt động

đa dạng để phát huy,

khuyến khích được các

khả năng và sở thích

khác nhau của HS

trong sử dụng máy

tính.

- Tư tưởng chủ đạo của dạy học

phân hóa là gì? Tại sao phải

đảm bảo nguyên tắc dạy học

phân hóa?

- Thầy cô biết những cách nào để

thực hiện dạy học phân hóa?

Page 14: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG NGUYÊN TẮC ĐỊNH HƢỚNG PPGD MÔN TIN HỌC

14

Nguyên tắc Nội dung Câu hỏi thảo luận

NT4

Chú trọng

dạy học

phân hóa

- Ở cấp THCS, giúp HS

lựa chọn những chủ đề

tùy chọn thích hợp,

khơi gợi niềm đam mê

và giúp HS phát hiện

khả năng của mình

đối với môn Tin học,

chuẩn bị cho sự lựa

chọn môn Tin học ở

cấp THPT.

- Những điều gì cần chú ý về dạy

học phân hóa đối với từng cấp

học?

- Điểm khác biệt về dạy học phân

hóa đối với từng cấp học và lứa

tuổi?

Page 15: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG NGUYÊN TẮC ĐỊNH HƢỚNG PPGD MÔN TIN HỌC

15

Nguyên tắc Nội dung Câu hỏi thảo luận

NT4

Chú trọng

dạy học

phân hóa

- Ở cấp THPT, cần lưu ý

tới sự khác nhau

không chỉ về nội dung

kiến thức mà cả về

phương pháp dạy học

phù hợp với đặc trƣng

và yêu cầu cần đạt

riêng của hai định

hƣớng KHMT và

THUD.

- PPDH nào cần chú trọng đối với

định hướng THUD? Tại sao?

- PPDH nào cần chú trọng đối với

định hướng KHMT? Tại sao?

NT5 … …. ….

Page 16: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

CÂU HỎI TỰ SUY NGẪM

16

1. Những tài liệu nào cần phải nghiên cứu và tìm hiểu thêm về chương

trình môn Tin học?

2. Điểm gì khác về phương pháp giáo dục chương trình Tin học hiện

hành với chương trình Tin học mới?

3. Nên sắp xếp theo tầm quan trọng của các nguyên tắc trong định

hướng phương pháp giáo dục Tin học, hay tất cả các nguyên tắc

đều quan trọng như nhau?

4. Những nguyên tắc nào còn chưa rõ cần phải hiểu sâu sắc hơn?

Page 17: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG CĂN CỨ ĐỊNH HƢỚNG PPGD MÔN TIN HỌC

17

STT Căn cứ Nội dung căn cứ Những nguyên tắc nào được

thỏa mãn

1 Nội dung

dạy học

Các chủ đề của

chương trình Tin

học

• Tìm hoạt động tương thích với

nội dung dạy học

• Dạy học phân hóa

• Dạy học tích cực

• Dạy học gắn với thực tiễn

Page 18: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG CĂN CỨ ĐỊNH HƢỚNG PPGD MÔN TIN HỌC

18

STT Căn cứ Nội dung căn cứ Những nguyên tắc nào được

thỏa mãn

2 Cấp học

- Tiểu học

- THCS

- THPT

• Dạy học phân hóa

• Dạy học tích cực

• Dạy học gắn với thực tiễn

3 Lứa tuổi

- Từ lớp dưới lên

lớp trên đối với

từng cấp học

• ?

• ?

• ?

Page 19: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

ĐỊNH HƢỚNG PHƢƠNG PHÁP VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY

HỌC TRONG CHƢƠNG TRÌNH MÔN TIN HỌC

SECTION 3

19

Page 20: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

PHƢƠNG PHÁP VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC

20

Cần lựa chọn được phương pháp dạy học và hình thức tổ chức dạy

học phù hợp với từng chủ đề của chương trình môn Tin học.

Các thầy cô hãy nghiên cứu 2 tài liệu chính CTTH (2018) và THCT

(2019) để đề xuất phương pháp và hình thức chức dạy học cho các

chủ đề của chương trình môn Tin học

Page 21: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

PHƢƠNG PHÁP VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC

21

Quan điểm dạy học

Phương pháp dạy

học

Kĩ thuật

dạy học

Các hình thức tổ chức dạy học

(cá nhân, cặp, nhóm, lí thuyết,

thực hành, trải nghiệm bên

ngoài lớp học)

Nhiệm vụ

học tập Hoạt động học

Page 22: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

LỰA CHỌN PPDH VÀ CÁC HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC

22

Chủ đề PP & KT DH tiêu biểu Các hình thức tổ chức dạy

học tiêu biểu

Chủ đề A: Máy

tính và xã hội

tri thức

• Các kĩ thuật dạy học tích cực

• Dạy học nhận dạng và thể hiện

• Các thầy cô đề xuất

• Trên lớp

• Cá nhân hoặc nhóm

Chủ đề B:

Mạng máy

tính và

Internet

• Các kĩ thuật dạy học tích cực

• Dạy học nhận dạng và thể hiện

• Các thầy cô đề xuất

• Thực hành

• Cá nhân hoặc nhóm

Page 23: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

LỰA CHỌN PPDH VÀ CÁC HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC

23

Chủ đề PP & KT DH tiêu biểu Các hình thức tổ chức

dạy học tiêu biểu

Chủ đề C: Tổ chức,

lƣu trữ, tìm kiếm và

trao đổi thông tin

• Dạy học theo dự án nhỏ

• Vấn đáp – tìm tòi

• Các thầy cô đề xuất

• Trên lớp

• Thực hành

Chủ đề D: Đạo đức,

pháp luật và văn hóa

trong môi trƣờng số

• Dạy học theo dự án nhỏ

• Các thầy cô đề xuất

• Trên lớp

• ? Hoạt động trải nghiệm

Page 24: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

LỰA CHỌN PPDH VÀ CÁC HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC

24

Chủ đề PP & KT DH tiêu biểu Các hình thức tổ chức

dạy học tiêu biểu

Chủ đề E: Ứng dụng

tin học

• ? Dạy học định hướng SP

• ? Dạy học theo dự án

- Thực hành

- Trải nghiệm

Chủ đề F: Giải quyết

vấn đề với sự trợ

giúp của máy tính

- ? PH & GQVĐ

- ? Dạy học dựa trên truy vấn

- ? Đàm thoại – phát hiện

- Trên lớp

- Thực hành

Chủ đề G: Hƣớng

nghiệp với tin học

- Dạy học nêu vấn đề - Trên lớp

- Hoạt động trải nghiệm

Page 25: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

BÀI TẬP – SẢN PHẨM CẦN NỘP

25

Các nhóm (theo phân công cụ thể) hãy soạn 03 giáo án tương ứng

với cấp tiểu học, THCS, THPT trong đó thể hiện rõ sự vận dụng

phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phù hợp với nội dung bài

học và cấp học.

Page 26: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

CÁC TRIẾT LÍ ĐÁNH GIÁ

SECTION 1

26

Page 27: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG TRIẾT LÍ ĐÁNH GIÁ

27

Hãy trình bày hiểu biết của thầy cô về những vấn đề sau:

• Đánh giá là gì? (làm gì? để làm gì?)

• Đánh giá để xếp loại HS/ Đánh giá kết quả học tập (assessment of

learning);

• Đánh giá như một hoạt động học tập (assessment as learning); và

• Đánh vì sự tiến bộ của HS/ Đánh giá vì sự phát triển học tập –

assessment for learning)

Page 28: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

KHÁI NIỆM ĐÁNH GIÁ

28

“Đánh giá là một quá trình thu thập và xem xét thông tin từ nhiều

nguồn khác nhau nhằm mục đích bộc lộ ra những gì mà HS biết, hiểu,

và có thể làm nhờ kiến thức mà các em thu nhận được sau một quá

trình giáo dục. Quá trình này đạt được mức cao nhất khi kết quả đánh

giá được sử dụng để cải thiện việc học tập tiếp theo của HS”.

Page 29: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG TRIẾT LÍ ĐÁNH GIÁ

29

Triết lí đánh giá Thực hiện đánh giá

Đánh giá kết quả học tập (assessment of

learning): Đánh giá kết quả học tập là quá trình lựa

chọn và giải thích các chứng cứ để tóm tắt kết quả

học tập tại một thời điểm nhất định, nhằm đưa ra các

“phán xét” (judgements) về hiệu quả học tập của HS

dựa trên các tiêu chí xác định và được gán giá trị

tương ứng để biểu thị mức độ đạt được của hiệu quả

học tập đó. Những thông tin này được sử dụng để

trao đổi với phụ huynh HS, với các GV và những

người liên quan. Đánh giá kết quả học tập thường

thực hiện ở cuối một chu kì học tập.

Đánh giá định kì/tổng kết

(Summative Assessmen)

- Cuối nửa kì

- Sau học kì

- Sau một năm học

- Kiểm tra 15 phút

- Kiểm tra 45 phút

Page 30: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG TRIẾT LÍ ĐÁNH GIÁ

30

Triết lí đánh giá Thực hiện đánh giá

Đánh giá nhƣ hoạt động học tập (assessment as

learning): “Đánh giá như hoạt động học tập là quá trình

đánh giá mà trong đó không chỉ có GV mà còn có cả HS

được GV tổ chức tham gia vào quá trình tự đánh giá và

đánh giá lẫn nhau. HS bắt đầu với các hướng dẫn rõ ràng

của GV về cách đánh giá, rồi dần dần chuyển sang tự mình

đánh giá một cách độc lập việc học tập của chính bản thân.

Quá trình này giúp HS phát triển thành người học độc lập

và tự chủ - người học mà có khả năng thiết lập các mục

tiêu cá nhân, tự giám sát quá trình học, quyết định những

bước tiếp theo, qua đó phản ánh đầy đủ quá trình học tập

của bản thân.

Tự đánh giá và đánh

lẫn nhau (Self and Peer

Assessment)

- Tự đánh giá

- Đánh giá ngang hàng

- Tiêu chí đánh giá

- Rubrics đánh giá

Page 31: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

NHỮNG TRIẾT LÍ ĐÁNH GIÁ

31

Triết lí đánh giá Thực hiện đánh giá

Đánh giá vì sự phát triển học tập (assessment for

learning): “Đánh giá vì sự phát triển học tập là quá trình thu

thập và giải thích các chứng cứ về việc học của từng HS

nhằm mục đích xác định được HS đó đang “ở đâu” (đã biết

những kiến thức, kĩ năng nào), tiếp theo cần phải “đi đâu”

(sẽ cần học những kiến thức, kĩ năng gì) và cách nào tốt

nhất để đi được “đến đích” (cách tốt nhất để học những kiến

thức, kĩ năng mới). Quá trình thu thập các chứng cứ về việc

học chủ yếu được lựa chọn từ ba nguồn: quan sát, vấn đáp

và các sản phẩm học tập đối với từng học sinh. Bằng việc

sử dụng nhiều nguồn chứng cứ, GV có thể làm tăng độ tin

cậy và tính hợp lí của các thông tin đánh giá.

- Đánh giá quá

trình/Thƣờng xuyên

(Forrmative

Assessment)

- Tự đánh giá và đánh

giá ngang hàng

- Theo dõi đường phát

triển năng lực

- Hồ sơ đánh giá và

Đánh giá định tính

Page 32: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

ĐỊNH HƢỚNG ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC TIN HỌC

SECTION 2

32

Page 33: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

CĂN CỨ VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC TIN HỌC

33

1) Căn cứ để đánh giá năng lực và phẩm chất trong giáo dục Tin học

là gì?

Căn cứ đánh giá là các yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực được

quy định trong chương trình tổng thể và chương trình môn học, hoạt động

giáo dục

Page 34: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

CĂN CỨ VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC TIN HỌC

34

2) Nội dung về năng lực và phẩm chất trong đánh giá của giáo dục

Tin học là gì?

Đánh giá năng lực tin học theo 5 thành phần năng lực tin học: NLa,

NLb, NLc, NLd, NLe

Đồng thời góp phần đánh giá 5 phẩm chất chủ yếu và 3 năng lực

chung được xác định trong chương trình tổng thể.

Page 35: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

05 phẩm chất + 03 NL chung + 05 năng lực Tin học

35

05 phẩm chất chủ yếu: Yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách

nhiệm

03 năng lực chung: NL tự chủ và tự học, NL giao tiếp và hợp tác, NL GQVĐ

& ST;

04 NL tin học:

Page 36: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

CĂN CỨ VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC TIN HỌC

36

3) Những nguyên tắc nào cần thực hiện khi thực hiện đánh giá năng

lực và phẩm chất trong giáo dục Tin học?

Thang đo năng lực của mỗi thành phần năng lực cần phải được hiểu

trong toàn cấp học theo 03 mức: Tiểu học, THCS và THPT.

Mức độ đánh giá phải được nhìn theo sự nâng cao dần của yêu cầu

cần đạt theo từng lớp học, cấp học.

Bám sát vào yêu cầu cần đạt để dạy học và đánh giá

Page 37: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

CĂN CỨ VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC TIN HỌC

37

3) Những nguyên tắc nào cần thực hiện khi thực hiện đánh giá năng

lực và phẩm chất trong giáo dục Tin học?

Tiếp theo:

Đánh giá phẩm chất và năng lực thông qua mô tả các biểu hiện; Đánh giá

dựa trên những “minh chứng” có thể “đo” được.

Đánh giá năng lực cần trả lời các câu hỏi “HS làm được gì? HS vận dụng

được kiến thức và kĩ năng để giải quyết vấn đề đặt ra hay không?”.

Page 38: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

CĂN CỨ VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC TIN HỌC

38

3) Những nguyên tắc nào cần thực hiện khi thực hiện đánh giá năng

lực và phẩm chất trong giáo dục Tin học?

Tiếp theo:

Đánh giá năng lực không nên dựa trên các bài học riêng lẻ mà nên dựa

trên các sản phẩm số của HS và độ hoàn thiện của sản phẩm khi đối sánh

với nhiệm vụ thực tế đặt ra.

Chú trọng đánh giá vì sự tiến bộ của mỗi cá nhân HS để kịp thời động viên

khuyến khích hoặc có biện pháp điều chỉnh trong dạy và học.

Page 39: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

SẢN PHẨM SỐ (bổ sung)

39

“Sản phẩm số” là một trong những căn cứ quan trọng để đánh giá

thành quả học tập của HS khi học

• mạch kiến thức ICT ví dụ trong chủ đề E (Ứng dụng Tin học) và

• mạch kiến thức CS ví dụ trong chủ đề F (Giải quyết vấn đề với sự

trợ giúp của máy tính).

Page 40: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM SỐ (bổ sung)

40

Hãy viết các ví dụ vào bảng sau đây về các sản phẩm số tương ứng với hai

mạch kiến thức ICT và CS đối 3 cấp học: tiểu học, THCS, THPT.

Từ đó phân tích sự nâng dần về kiến thức để tạo ra các sản phẩm này theo

các cấp học.

Sản phẩm số của ICT Sản phẩm số của CS

Tiểu học

THCS

THPT

Page 41: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

CĂN CỨ VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC TIN HỌC

41

4) Căn cứ vào mục tiêu của mỗi mạch kiến thức, chú trọng đánh giá

vào mạch kiến thức tương ứng CS, ICT, DL như thế nào?

Mạch CS: Chú trọng đánh giá năng lực sáng tạo và tư duy hệ thống của HS

Mạch ICT: Coi trọng đánh giá khả năng vận dụng kiến thức kĩ năng làm ra sản

phẩm

Mạch DL: Phối hợp đánh giá cách HS xử lí tình huống cụ thể với đánh giá thông

qua quan sát thái độ, tình cảm, hành vi ứng xử của học sinh trong môi trường số.

Page 42: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

TƢ DUY HỆ THỐNG (bổ sung)

42

“Tư duy có tính hệ thống được thể hiện trong các ý tưởng dựa trên

tập hợp các quan niệm thống nhất, chặt chẽ và thường phát triển từ

thấp đến cao”.

Ví dụ hệ thống quan niệm về thuật toán, chương trình, kiểu dữ liệu và

tổ chức dữ liệu khi sử dụng máy tính để tạo ra một ứng dụng.

Ví dụ biểu diễn thuật toán, lập trình, kiểm thử, sửa lỗi chương trình

không phụ thuộc vào công cụ cụ thể.

Page 43: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

ĐÁNH GIÁ TƢ DUY HỆ THỐNG (bổ sung)

43

Hãy lựa chọn một trong các chủ đề nội dung B, C và F để minh họa

cách đánh giá về tư duy hệ thống thông qua các nội dung hoặc ví

dụ cụ thể của chủ đề.

Page 44: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

TƢ DUY SÁNG TẠO (bổ sung)

44

“Tư duy sáng tạo thể hiện qua những ý tưởng mới so với những

mẫu giải quyết vấn đề hoặc mẫu sản phẩm đã có”.

• Tính nhuần nhuyễn: nhiều giải pháp; xem xét dưới nhiều khía cạnh

• Tính mềm dẻo: chuyển đổi dễ dàng giải pháp (chuyển HĐ trí tuệ)

• Tính độc đáo: lạ, mới, tìm ra mối liên hệ mới, liên tưởng mới

Page 45: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

ĐÁNH GIÁ TƢ DUY SÁNG TẠO (bổ sung)

45

Hãy cho ví dụ và giải thích về việc đánh giá tư duy sáng tạo của HS ở

các cấp học Tiểu học, THCS và THPT thông qua một chủ đề nội dung

cụ thể.

Page 46: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

ĐÁNH GIÁ SỰ PHÁT TRIỂN TƢ DUY

46

Hãy đánh dấu vào các cột năng lực thích hợp trong bảng sau đây

để cho biết loại hình tư duy nào có nhiều cơ hội nhất hình thành và

phát triển cho HS thông qua các chủ đề nội dung phù hợp. Hãy cho ví

dụ và phân tích tại sao lại đánh dấu như vậy?

Chủ đề nội dung Tư duy hệ

thống

Tư duy

máy tính

Tư duy

sáng tạo

Chủ đề A: Máy tính và xã hội tri thức

Chủ đề B: Mạng máy tính và Internet

Chủ đề C:Tổ chức lưu trữ, tìm kiếm và

trao đổi thông tin

Page 47: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

ĐÁNH GIÁ SỰ PHÁT TRIỂN TƢ DUY

47

Hãy đánh dấu vào các cột năng lực thích hợp trong bảng sau đây để cho

biết loại hình tư duy nào có nhiều cơ hội nhất hình thành và phát triển cho

HS thông qua các chủ đề nội dung phù hợp. Hãy cho ví dụ và phân tích tại

sao lại đánh dấu như vậy?

Chủ đề nội dung Tư duy hệ

thống

Tư duy

máy tính

Tư duy

sáng tạo

Chủ đề D: Đạo đức, pháp luật và văn hóa

trong môi trường số

Chủ đề E: Ứng dụng Tin học

Chủ đề F: Giải quyết vấn đề với sự trợ giúp

của máy tính

Chủ đề G: Hướng nghiệp với Tin học

Page 48: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

ĐÁNH GIÁ TƢ DUY THUẬT TOÁN VÀ TƢ DUY MÁY TÍNH

48

Tƣ duy thuật toán: Thực hiện Chuyển giao Thiết kế

Tƣ duy máy tính là một quá trình nhận thức hoặc thực hiện các thao tác trí tuệ

(thought) liên quan đến lập luận logic (logical reasoning) để giải quyết vấn đề

được đặt ra. Tư duy máy tính bao gồm 5 tư duy thành phần (hoặc 5 khả năng tư

duy) sau đây:

• (1) Tư duy thuật toán (algorithmic thinking),

• (2) Tư duy phân rã (decomposition),

• (3) Tư duy khái quát khóa dựa trên mẫu (patterns based generalisations),

• (4) Tư duy trừu tượng (abstractions), và

• (5) Tư duy lượng giá/định giá (evaluation)

Page 49: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

ĐÁNH GIÁ DỰA TRÊN VIỆC XEM XÉT CHỦ ĐỀ & NĂNG LỰC

49

Hãy cho biết những năng lực có nhiều cơ hội hình thành và phát triển

cho HS thông qua từng chủ đề nội dung phù hợp. Hãy cho ví dụ và

giải thích tại sao?

Page 50: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

ĐÁNH GIÁ DỰA TRÊN VIỆC XEM XÉT CHỦ ĐỀ & NĂNG LỰC

50

Chủ đề nội dung NLa NLb NLc NLd NLe

Chủ đề A: Máy tính và xã hội tri thức

Chủ đề B: Mạng máy tính và Internet

Chủ đề C:Tổ chức lưu trữ, tìm kiếm và trao đổi

thông tin

Chủ đề D: Đạo đức, pháp luật và văn hóa

trong môi trường số

Chủ đề E: Ứng dụng Tin học

Chủ đề F: Giải quyết vấn đề với sự trợ giúp

của máy tính

Chủ đề G: Hướng nghiệp với Tin học

Đánh dấu vào các cột năng lực thích hợp trong bảng

Page 51: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

THỰC HÀNH TẠO CÔNG CỤ ĐÁNH GIÁ

SECTION 3

51

Page 52: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

MA TRẬN ĐỀ

52

• Ma trận đề phản ánh những khả năng nào của HS (thang đo) cần

đánh giá, ví dụ đánh giá các mức nhận thức theo thang đo Bloom

hoặc các mức của cấu trúc nhận thức theo thang đo Solo. Tiếp

theo, ma trận đề cho biết những nội dung kiến thức, kĩ năng nào

được đánh giá và tỉ trọng giữa chúng (mức độ quan trọng của

chúng).

Page 53: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

MA TRẬN ĐỀ TRONG ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC

53

• Trong đánh giá năng lực, ma trận đề được xây dựng bám sát vào

yêu cầu cần đạt được mô tả trong chương trình môn Tin học, do đó

ma trận đề phản ánh những thang đo về năng lực của HS cần đánh

giá.

• Tùy theo mục đích cụ thể, các thang đo trên có thể là thang đo

Bloom nhưng chú trọng mức Vận dụng, hoặc thang đo Solo

nhưng chú trọng 3 mức cuối cùng thể hiện khả năng kết nối các

kiến thức để giải quyết vấn đề của HS, hoặc sử dụng bảng động

từ trong hướng dẫn thực hiện CT. Các thang đo khác có thể là đo

khả năng tƣ duy đặc thù hoặc các thành phần năng lực tin học.

Page 54: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

QUI TRÌNH RA ĐỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC

54

Qui trình ra đề gồm ít nhất các bước sau:

1. Xây dựng ma trận nội dung

2. Ma trận câu hỏi (ma trận đề)

3. Ra đề theo ma trận.

• Ngoài ra còn một số việc như: Hướng dẫn chấm; Phân tích đề hoặc

làm giàu thêm câu hỏi theo ma trận đề để có thể tạo được các đề

đánh giá khác nhau nhưng có cùng mục tiêu đánh giá.

Page 55: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ ĐỀ

55

Nghiên cứu trong tài liệu HDCT (2019): “Đề kiểm tra minh họa”

3 nhóm: Nhóm tiểu học (nhóm nghiên cứu đề tiểu học), nhóm THCS

(nhóm nghiên cứu đề THCS), nhóm THPT (nhóm nghiên cứu đề

THPT)

Hãy trình bày kết quả tìm hiểu của mình về các khía cạnh:

• Cách ra đề (cách đặt câu hỏi, thời gian làm bài, sự phù hợp về nội

dung đối với cấp học),

• Cách hướng dẫn đánh giá, và phân tích đề.

Page 56: THỰC HIỆN DẠY HỌC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC …fit.hnue.edu.vn/~trungnc/TextBookAndLectureNote/Dao... · quan và thực hành. - Khuyến khích sử dụng

XIN CẢM ƠN

SECTION 4

56