15

252

1. Aþaðýda verilen yerlerden hangisindealüminyumun ham maddesi olan boksitçýkartýlamaz?

A) Seydiþehir (Konya)B) Akseki (Antalya)C) Oltu (Erzurum)D) Ýslâhiye (Gaziantep)

2. Aþaðýda verilen tarým ürünlerindenhangisi Ýç Anadolu Bölgesi'nde yetiþti-rilemez?

A) Buðday B) Arpa

C) Patates D) Narenciye

3. Aþaðýda verilen coðrafî bölgelerimiz-den hangisinde buharlaþmanýn fazlaolmasý doðal göllerin oluþumunu en-gellemiþtir?

A) Doðu Anadolu BölgesiB) Akdeniz BölgesiC) Güneydoðu Anadolu BölgesiD) Marmara Bölgesi

4. Bir iþ adamý, pamuk tarýmýnýn yapýldýðýbir yörede pamuklu dokuma fabrikasýaçmak isterse aþaðýda verilen yerler-den hangisi bu fabrika için seçilebile-cek bir merkezdir?

A) Giresun B) Sivas

C) Erzurum D) Adana

5. Fýndýk kabuðundan kontralit yapýlýr. Boyasanayisinde yararlanýlýr. Kömürleþtirmeyoluyla biriket kömürü, aktif kömür ve sa-nayi kömürü elde edilir.

Fýndýk kabuðundan kontralit elde et-mek için bir fabrika kurmak isteyen fab-rikatör Ali Bey, yukarýdaki haritada be-lirtilen yerlerden hangisinde bu konudayatýrým yapmalýdýr?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

6. Aþaðýda ülkemizde çýkartýlan bazý maden-ler ile bu madenlerin en çok çýkartýldýklarýyöreler eþleþtirilmiþtir.

Hangi eþleme yanlýþtýr?

A) Bor - Afþin, ElbistanB) Kükürt - KeçiborluC) Petrol - Siirt, AdýyamanD) Demir - Divriði, Hekimhan, Edremit

7. Konya ve çevresinde aþaðýda verilenfabrikalardan hangisinin kurulmasýham maddeyi kolaylýkla bulabileceðiiçin diðerlerine göre daha ekonomikolur?

A) Demir çelik

B) Pamuklu dokuma

C) Bisküvi

D) Zeytinyaðý

1

2

3

4

TESTÜlkemizin Kaynaklarý

Aþaðýda verilen tarým ürünlerindenhangisi Ýç Anadolu Bölgesi'nde yetiþtihangisi Ýç Anadolu Bölgesi'nde yetiþti-

B) Arpa

D) Narenciye

Aþaðýda verilen coðrafî bölgelerimiz-den hangisinde buharlaþmanýn fazlaolmasý doðal göllerin oluþumunu en-

A) Doðu Anadolu BölgesiB) Akdeniz BölgesiC) Güneydoðu Anadolu Bölgesi

mek için bir fabrika kurmak isteyen fab-rikatör Ali Bey, yukarýdaki haritada be-lirtilen yerlerden hangisinde bu konudayatýrým yapmalýdýr?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

6. Aþaðýda ülkemizde çýkartýlan bazý maden-ler ile bu madenlerin en çok çýkartýldýklarýyöreler eþleþtirilmiþtir.

Hangi eþleme yanlýþtýrHangi eþleme yanlýþtýr

A) Bor - Afþin, ElbistanB) Kükürt - KeçiborluC) Petrol - Siirt, AdýyamanD) Demir - Divriði, Hekimhan, Edremit

8. Pamuklu dokuma sanayisinin ham mad-desi olan pamuk, yetiþme döneminde su,olgunlaþma dönemi olan yaz mevsimindeyüksek sýcaklýk ve tam kuraklýk isteyen birsanayi bitkisidir.

Buna göre ham maddeye yakýn bir yer-de pamuklu dokuma fabrikasý açmakisteyen bir yatýrýmcýnýn haritada belirti-len yerlerden hangisinde bu fabrikayýkurmamasý gerekir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

9. Aþaðýda verilen tarým ürünlerindenhangisi Türkiye'de yetiþtirilememekte-dir?

A) Þeker pancarý B) Kahve

C) Keten D) Soya fasulyesi

10. Aþaðýda bazý tarým ürünleri ile bu ürün-lerin çok fazla yetiþtirildiði merkezlereþleþtirilmiþtir.

Hangi eþleme yanlýþtýr?

A) Ýncir - Aydýn çevresiB) Buðday - Konya çevresiC) Çay - Rize çevresiD) Pamuk - Kayseri çevresi

11. Ülkemizde çay, her mevsimi yaðýþlý, yazmevsiminin çok sýcak olmadýðý, kýþ mevsi-minin çok soðuk olmadýðý iklim böl-gelerinde yetiþir.

Buna göre çay tarýmý yapmak isteyen birkiþi;

yukarýdaki haritada belirtilen yerlerdenhangisini seçmelidir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

12. Tarýmsal ham maddelerin çoðu, hammadde olarak üretildiði yerde ya daüretildiði yere çok yakýn yerde iþlen-melidir. Zira uzaða taþýnýrken bozulabilirya da kayba uðrayabilir.

Aþaðýda verilen tarýmsal ham madde-lerden hangisi üretildiði yerden uzakbir yerde de iþlenebilir?

A) Domates B) Zeytin

C) Þeker pancarý D) Pamuk

13. Devlet vatandaþlardan vergi alarakaþaðýdakilerden hangisini amaçlamýþolamaz?

A) Vatandaþlara daha iyi hizmet vermeyiB) Ülke güvenliði saðlamayýC) Gerekli yatýrýmlar yaparak ülkenin güç-

lenmesini saðlamayýD) Özel sektörü zayýf düþürmeyi

4

1

2

3

4

1

2

3

253

Test 15Ülkemizin Kaynaklarý

yukarýdaki haritada belirtilen yerlerdenhangisini seçmelidir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

12. Tarýmsal ham maddelerin çoðu, hammadde olarak üretildiði yerde ya daüretildiði yere çok yakýn yerde iþlen-melidir. Zira uzaða taþýnýrken bozulabilirya da kayba uðrayabilir.

Aþaðýda verilen tarýmsal ham madde-lerden hangisi üretildiði yerden uzakbir yerde de iþlenebilir?

A) Domates

C) Þeker pancarý D) Pamuk

Buna göre ham maddeye yakýn bir yer-de pamuklu dokuma fabrikasý açmakisteyen bir yatýrýmcýnýn haritada belirti-len yerlerden hangisinde bu fabrikayý

gerekir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Aþaðýda verilen tarým ürünlerindenhangisi Türkiye'de yetiþtirilememektehangisi Türkiye'de yetiþtirilememekte-

A) Þeker pancarý B) Kahve

D) Soya fasulyesi

14. Aþaðýdakilerden hangisi vatandaþýndevlete karþý görevlerinden biridir?

A) Vergi ödemekB) Ýyi bir eðitim görmekC) Güvenli bir ortamda yaþamakD) Büyüklere karþý saygýlý olmak

15. Vergisini zamanýnda ve tam olarak öde-meyen bir vatandaþýn, bu davranýþý ileilgili olarak aþaðýdakilerden hangisisöylenemez?

A) Devlete karþý görevini yapmamýþ olur.B) Suç iþlemiþ olur.C) Vatandaþlýk ödevini yapmamýþ olur.D) Ülke kalkýnmasýna katký saðlamýþ olur.

16. Günlük alýþveriþlerimizde aþaðýdakiler-den hangisini yaparsak ülke kalkýnma-sýna katkýda bulunmuþ oluruz?

A) Alýþveriþten sonra fiþ ya da faturamýzýalýrsak

B) Ürün satýn alýrken pazarlýk yaparsakC) Büyük maðazalardan ürün alýrsakD) Fatura ya da fiþ almak yerine ödeme-

mizde indirim yaptýrýrsak

17. Ülkemizde vergi kaybýný önlemek içinaþaðýdakilerden hangisinin yapýlmasýdaha etkili olabilir?

A) Vergi memurlarýnýn sayýsýný artýrmakB) Alýþveriþte fatura ya da fiþ almakC) Vergi oranýný artýrmakD) Vergi miktarýný azaltmak

18. Meslek seçerken dikkat edilmesi gerekenkonulardan biri de seçilecek mesleðin,seçecek kiþinin bedensel ve psikolojiközelliklerine uygun olmasýdýr.Aþaðýdakilerden hangisi bu duruma ör-nek olamaz?

A) Özgün ürünler ortaya koyabilen bir ki-þinin sanatçýlýðý seçmesi

B) Teknik becerileri olan birinin mühen-disliði seçmesi

C) Konuþma güçlüðü çeken birinin spi-kerlik mesleðini seçmesi

D) Sabýrlý bir kiþinin öðretmenliði seçmesi

19. Elif, eczacý olup kendisine eczane açýpinsanlara yardýmcý olmak istiyor.Elif’in hangi derecede öðrenim görme-si gerekir?

A) Ýlköðretim

B) Yüksek öðrenimC) LiseD) Meslek lisesi

20. Bir iþ adamý üç ayrý merkezde üç ayrý fab-rika kurmayý planlýyor. Ancak kuracaðýfabrikalarýn ham maddeye yakýn olmasýnýistiyor. Böylece ham maddelerin taþýn-masý için yapýlacak ulaþým harcamalarýnýen aza indirmeyi planlýyor.

Buna göre bu iþ adamýnýn aþaðýda ve-rilen yerlerden hangisindeki fabrikayýkurmamasý gerekir?

Ýl Fabrika

A) Urfa Pamuk ipliðiB) Konya Ýrmik ve bisküviC) Bolu ZeytinyaðýD) Tekirdað Ayçiçeði yaðý

254

Test 15Ülkemizin Kaynaklarý

D) Sabýrlý bir kiþinin öðretmenliði seçmesi

19. Elif, eczacý olup kendisine eczane açýpinsanlara yardýmcý olmak istiyor.Elif’in hangi derecede öðrenim görme-si gerekir?

A) Ýlköðretim

B) Yüksek öðrenimC) LiseD) Meslek lisesi

20. Bir iþ adamý üç ayrý merkezde üç ayrý fab-

Vergisini zamanýnda ve tam olarak öde-meyen bir vatandaþýn, bu davranýþý ileilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi

A) Devlete karþý görevini yapmamýþ olur.B) Suç iþlemiþ olur.C) Vatandaþlýk ödevini yapmamýþ olur.D) Ülke kalkýnmasýna katký saðlamýþ olur.

Günlük alýþveriþlerimizde aþaðýdakiler-den hangisini yaparsak ülke kalkýnma-sýna katkýda bulunmuþ oluruz?

A) Alýþveriþten sonra fiþ ya da faturamýzý

B) Ürün satýn alýrken pazarlýk yaparsakC) Büyük maðazalardan ürün alýrsak

255

Yanýt 1: Alüminyumun ham maddesi olanboksit Seydiþehir (Konya), Akseki(Antalya), Ýslahiye (Gaziantep), Mi-las (Muðla) çevresinden çýkartýlýr.Ülkemizde boksiti iþleyen fabrikaSeydiþehir’de bulunur.Oltu (Erzurum)çevresinde boksit çý-kartýlmaz.

Yanýt 2: Ýç Anadolu Bölgesi'nde yetiþtirilenbaþlýca ürünler buðday, arpa, çav-dar, patates, þeker pancarý yulaftýr.Narenciye (portakal, mandalina,greyfurt, limon vb.) Akdeniz iklimi-ne uyum saðlamýþ bitkilerdir. Bunedenle karasal iklimin hüküm sür-düðü Ýç Anadolu'da narenciye ye-tiþtirilemez. Narenciye kýþ mevsi-minde sýcaklýðýn 0oC'nin altýna düþ-tüðü yerlerde yetiþmez. Halbuki ÝçAnadolu Bölgesi'nde kýþ mevsimin-de sýcaklýk 0oC'nin altýna düþer karyaðýþý ve don olayý olaðandýr. Yanýt,D'dir.

Yanýt 3: Coðrafî bölgelerimiz içinde doðalgöller bakýmýndan en fakir olanýGüneydoðu Anadolu Bölgesidir. Bubölgemizde yaz mevsiminde sýcak-lýðýn çok yüksek, buharlaþmanýnçok fazla ve yaðýþýn da çok az ol-masý doðal göllerin oluþumunu et-kileyen en önemli faktörlerdir. Yanýt,C'dir.

Yanýt 4: Giresun, Sivas ve Erzurum çevre-sinde görülen iklim, pamuk tarýmýiçin elveriþli deðildir. Pamuk, yetiþ-me dönemi olan ilkbaharda yaðýþ,olgunlaþma dönemi olan yaz mev-siminde yüksek sýcaklýk ve tam ku-raklýk isteyen bir bitkidir. Giresun'da yaz mevsimi de yaðýþlýolduðundan, Sivas ve Erzurum dayaz mevsiminde sýcaklýðýn yeterliolmamasý ve Erzurum'da yaz mev-siminde yaðýþlý olmasý bu üç mer-kezin çevresinde pamuk üretimineolanak saðlamaz.Adana ve çevresinde iklim elveriþliolduðundan pamuk tarýmý çok yo-

ðundur. Buna baðlý olarak Adanaçevresinde pamuklu dokuma vepamuk ipliði fabrikalarý çok fazladýr.Yanýt, D'dir.

Yanýt 5: Ülkemizde, fýndýk Karadeniz veMarmara Bölgelerinin Karadeniz ký-yýlarýnda yetiþtirilir. Türkiye fýndýküretiminin %80 - 85'i Karadeniz Böl-gesi'nden geriye kalan kesimi Mar-mara Bölgesi'nin Karadeniz kýyýlarý-na yakýn yerlerden elde edilir. Fýndý-ðýn en çok yetiþtirildiði yerler iseDoðu Karadeniz Bölümü'nde Gire-sun, Orta Karadeniz Bölümü'ndeOrdu çevresidir. Bu nedenle kon-tralit fabrikasýnda ham madde ola-rak kullanýlacak fýndýk kabuðununbol miktarda Doðu Karadeniz Bölü-mü'nde bulacaðýndan Ali Bey fabri-kayý 1 nolu yörede kurmalýdýr.

Yanýt 6: Kükürt, petrol ve demirin çýkartýldýk-larý yerler doðru eþleþtirilmiþtir.Bor - Afþin, Elbistan'dan deðil Su-surluk, Emek ve Seyitgazi çevresin-den çýkartýlýr. Afþin ve Elbistan'danlinyit kömürü çýkartýlýr. Yanýt, A'dýr.

Yanýt 7: Konya ve çevresinde buðday çokyetiþtirilir. Bu yüzden bisküvi yap-mak için gerekli ham madde kolay-lýkla bulunur.Konya çevresinde pamuk ve zeytinyetiþtirilemez bu yüzden pamukludokuma ve zeytinyaðý fabrikalarýkurulmasý ekonomik deðildir. Ayrý-ca Konya çevresinde demir madenide çýkartýlmadýðýndan demir - çeliksanayinin kurulmasý da ekonomikdeðildir. Yanýt, C'dir.

Yanýt 8: Karadeniz Bölgesi’nde iklim özellik-leri nedeniyle pamuk yetiþtirilemez.Bu nedenle pamuklu dokuma fabri-kasýnýn Karadeniz Bölgesi’nde ku-rulmasý doðru deðildir. Yanýt A’dýr.

YANITLAR

ne uyum saðlamýþ bitkilerdir. Bunedenle karasal iklimin hüküm sür-düðü Ýç Anadolu'da narenciye ye-tiþtirilemez. Narenciye kýþ mevsi-minde sýcaklýðýn 0oC'nin altýna düþ-tüðü yerlerde yetiþmez. Halbuki ÝçAnadolu Bölgesi'nde kýþ mevsimin-de sýcaklýk 0oC'nin altýna düþer karyaðýþý ve don olayý olaðandýr. Yanýt,

Coðrafî bölgelerimiz içinde doðalgöller bakýmýndan en fakir olanýGüneydoðu Anadolu Bölgesidir. Bubölgemizde yaz mevsiminde sýcak-lýðýn çok yüksek, buharlaþmanýnçok fazla ve yaðýþýn da çok az ol-masý doðal göllerin oluþumunu et-kileyen en önemli faktörlerdir. Yanýt,kileyen en önemli faktörlerdir. Yanýt,kileyen en önemli faktörlerdir. Y

Doðu Karadeniz Bölümü'nde Gire-sun, Orta Karadeniz Bölümü'ndeOrdu çevresidirtralit fabrikasýnda ham madde ola-rak kullanýlacak fýndýk kabuðununbol miktarda Doðu Karadeniz Bölü-mü'nde bulacaðýndan Ali Bey fabri-kayý 1 nolu yörede kurmalýdýr.

Yanýt 6: Kükürt, petrol ve demirin çýkartýldýk-larý yerler doðru eþleþtirilmiþtir.Bor - Afþin, Elbistan'dan deðil Su-surluk, Emek ve Seyitgazi çevresin-den çýkartýlýr. Afþin ve Elbistan'danlinyit kömürü çýkartýlýr

Yanýt 7: Konya ve çevresinde buðday çokyetiþtirilir. Bu yüzden bisküvi yap-mak için gerekli ham madde kolay-lýkla bulunur.

Yanýt 9: Þeker pancarý, keten ve soya fasul-yesi Türkiye'de üretilmektedir. Ek-vatoral iklimin görüldüðü bölgeler-de yetiþen kahve bitkisi Türkiye'deyetiþtirilemez. Yanýt, B'dir.

Kükürt, petrol ve demirin çýkartýldýk-larý yerler doðru eþleþtirilmiþtir.

Yanýt 10: Pamuk, iklim özellikleri nedeniyle ÝçAnadolu Bölgesi’nde yetiþtirilemez.Pamuk - Kayseri eþlemesi yanlýþtýr.Yanýt D’dir.

Yanýt 11: Soruda çayýn yetiþme alanlarýnýniklim özellikleri soruda verilmiþtir.Bu verilenlere en uygun yer DoðuKaradeniz Bölümü'nün kýyý kesim-leridir. Yanýt, A'dýr.

Yanýt 12: Domates, zeytin ve þeker pancarýüretildikleri yerde ya da üretildikleriyere çok yakýn yerlerde iþlenmeli-dir. Çünkü; bu üç tarým ürünü taþýn-ma sýrasýna ezilebilir, bozulup çürü-yebilir. Ancak pamuk uzun mesafe-lerde taþýnmasý sýrasýnda bozulma-ya uðramaz. Bu yüzden pamuk ip-liði ve pamuklu dokuma yapan fab-rikalar pamuk üretiminin yapýldýðýyerlerden uzak bir yerde de kurula-bilir. Yanýt, D'dir.

Yanýt 13: Devlet vergi alarak özel sektörü za-yýf düþürmeyi amaçlamaz. YanýtD’dir.

Yanýt 14: Vergi ödemek, devletin vatandaþakarþý görevlerinden biridir. Yanýt A’dýr.

Yanýt 15: Vergisini zamanýnda ve tam olaraködemeyen bir vatandaþýn bu dav-ranýþý için, ülke kalkýnmasýna katkýsaðlamýþ olur denilemez. Aksine ül-ke kalkýnmasýna zarar vermiþ olur.Yanýt D’dir.

Yanýt 16 : Günlük alýþveriþlerimizden sonra fiþya da fatura alarak ülke kalkýnmasý-na katký saðlamýþ oluruz. Çünküböylece hem biz hem de alýþveriþyaptýðýmýz esnaf vergisini ödemiþolur. Yanýt A’dýr.

Yanýt 17 : Ülkemizde vergi kaybýný önlemekiçin alýþveriþte fatura ya da fiþ al-mak daha etkili olur. Yanýt B’dir.

Yanýt 18 : Konuþma güçlüðü çeken birininspikerlik mesleðini seçmesi sorudaverilen duruma örnek olamaz. Yanýt C’dir.

Yanýt 19 : Eczacý olmak isteyen bir kiþinin ec-zacýlýk fakültesini bitirmesi gerekir.Dolayýsýyla yüksek öðrenim seviye-sinde öðrenim görmek gerekir. Yanýt B’dir.

Yanýt 20 : Bolu ve çevresinde zeytin yetiþtiri-lemez bu yüzden Bolu'da zeytinya-ðý fabrikasý kurmasý yanlýþ olur. Yanýt, C'dr.

256

iklim özellikleri soruda verilmiþtir.Bu verilenlere en uygun yer DoðuKaradeniz Bölümü'nün kýyý kesim-

anýt, A'dýr.

Domates, zeytin ve þeker pancarýüretildikleri yerde ya da üretildikleriyere çok yakýn yerlerde iþlenmeli-dir. Çünkü; bu üç tarým ürünü taþýn-ma sýrasýna ezilebilir, bozulup çürü-

. Ancak pamuk uzun mesafe-lerde taþýnmasý sýrasýnda bozulma-ya uðramaz. Bu yüzden pamuk ip-liði ve pamuklu dokuma yapan fab-rikalar pamuk üretiminin yapýldýðýyerlerden uzak bir yerde de kurula-bilir. Yanýt, D'dir.

Devlet vergi alarak özel sektörü za-yýf düþürmeyi amaçlamaz. Yanýt

verilen duruma örnek olamaz. Yanýt C’dir.

Yanýt 19 : Eczacý olmak isteyen bir kiþinin ec-zacýlýk fakültesini bitirmesi gerekir.Dolayýsýyla yüksek öðrenim seviye-sinde öðrenim görmek gerekir. Yanýt B’dir.Yanýt B’dir.Y

Yanýt 20 : Bolu ve çevresinde zeytin yetiþtiri-lemez bu yüzden Bolu'da zeytinya-ðý fabrikasý kurmasý yanlýþ olur. Yanýt, C'dr.