8/9/2019 Temel hak ve devler

1/4

1

TEMEL HAK DEVLER

A. KNN HAK VE DEVLER

1. Kiinin Dokunulmazl

- Kiinin vcut btnlne dokunulamaz- Rzas olmadan bilimsel ve tbbi deneylere tabi

tutulamaz- Kimseye ikence ve eziyet yaplamaz

2. Zorla altrma yasa

- Hi kimse zorla altrlamaz, angarya yasaktr

3. Kii Hrriyeti ve Gvenlii

* Yakalanan kiilere, yakalanma sebepleri ve

iddialar herhalde yazl, mmkn deilse szl,toplu sularda en ge hakim huzuruna karlncayakadar bildirilir

* Yakalanan kii en ge 48 saat toplu olarakilenen sularda en ok 4 gn iinde hakimkarsna karlr. Bu sre olaanst hal,skynetim vs. hallerde uzatlabilir (2001deiiklii)

* Kiinin yakaland yaknlarna bildirilir.(2001 deiiklii)

4. zel Hayatn Gizlilii

a. zel Hayatn Gizlilii

- Kanunla yetkili klnm merciin yazl emriolmadka kimsenin eyas aranamaz, bunlara elkonamaz

- Yetkili merciin karar24 saat iinde grevlihakimin onayna sunulur

- Hakim kararn48 saat iinde aklar, aksihalde el koyma kendiliinden kalkar

b. Konut Dokunulmazl

c. Haberleme Hrriyeti

5. Yerleme Seyahat zgrl

* Yurt dna kma ceza soruturmas nedeniylesnrlanabilir* Vatanda snr d edilemez, yurda girmehakkndan yoksun braklamaz

6. Din ve Vicdan Hrriyeti

* Din zorunlu ders

* Bunun dndaki din eitimi kiinin kendi isteinekklerinde velisinin talebine baldr

7. Dnce ve Kanaat Hrriyeti

8. Dnceyi Yayma ve aklama Hrriyeti

9. Bilim ve Sanat Hrriyeti

10. Basn ve Yaymla lgili Hkmler

a. Basn Hrriyetib. Sreli ve Sresiz Yayn Hakkc. Basn Aralarnn Korunmas. Kamu Tzel Kiilerinin Elindeki Haberleme

Aralarndan Yararlanma Hakkd. Dzeltme ve Cevap Hakk

11. Toplant Hak ve Hrriyetleri

a. Dernek Kurma Hrriyeti- Herkes nceden izin almakszn dernek kurma

ve bunlara ye olma hakkna sahiptir

b. Toplant ve Gsteri Yry Dzenleme Hakk

12. Mlkiyet Hakk

13. Haklarn Korunmas ile lgili Hkmler

a. Hak Arama Hrriyeti

b. Kanuni Hakim Gvencesi

c. Su ve Cezalaralikin Hkmler

- Suu sabit olana kadar kimse sulu deildir

- Kanuna aykr toplanan bulgular delilsaylamaz(2001 deiiklii)

- Ceza sorumluluuahsidir

- Hi kimse yalnzca szlemeden doan birykmll yerine getirememesinden dolayzgrlnden alkonamaz

- lm cezas ve genel msadere cezasverilemez(2004 deiiklii)

14. spat Hakk15. Temel Hak ve Hrriyetlerin Korunmas

8/9/2019 Temel hak ve devler

2/4

2

B. SOSYAL VE EKONOMK HAKLAR VE DEVLER

1. Ailenin Korunmas

* Aile toplumun temelidir eler aras eitlie

dayanr (2001 deiiklii)

2. Eitim ve renim Hakk

* Herkes eitim-renim hakkna sahip

* lkretim zorunlu ve parasz

* Eitim dili Trke

3. Kamu Yarar

a. Kylardan Yararlanma

b. Toprak Mlkiyeti

c. Tarm ve Hayvancln Korunmas

. Kamulatrma

d. Devletletirme ve zelletirme

4. alma ve Szleme Hrriyeti

* zel teebbs serbest

* Herkes istedii alanda alabilir

5. alma ile lgili Hkmler

a. alma Hakk ve devi

b. alma artlar ve Dinlenme Hakk

c. Sendika Kurma Hakk

- nceden izin almakszn sendika kurulabilir

- Ayn anda ayn i kolunda birden fazla

sendikaya ye olunamaz

6. Toplu Szlemesi, Grev, Lokavt

a. Toplu szlemesi Hakk

b. Grev Hakk ve Lokavt

- Grev uygulanan iyerindeki maddi zarardan

sendika sorumludur

-Grev ve lokavtta uyumazlk Yksek Hakem

Kurulunca zlr

7. crette Adalet Salanmas

8. Salk, evre, Konut

a. Salk Hizmetleri ve evrenin Korunmas

b. Konut Hakk

9. Genlik ve Spor

a. Genliin Korunmas

b. Sporun Gelitirilmesi

10. Sosyal Gvenlik Haklar

11. Tarih, Kltr ve Tabiat VarlklarnnKorunmas

12. Sanatn ve Sanatnn Korunmas

8/9/2019 Temel hak ve devler

3/4

3

C. SYAS HAKLAR VE DEVLER

1. Trk Vatandal

* Trk Devletine vatandalk ba ile bal herkes

Trktr

* Trk babann veya Trk anann ocuu Trktr

* Vatandalktan karlma ile ilgili ilemlere kar

yarg yolu kapatlamaz

* Vatandalk kanunla kazanlr ve kanunla

kaybedilir

* Hi kimse vatana badamayan bir eylemde

bulunmadka vatandalktan karlamaz

2. Seme, Seilme ve Siyasi Faaliyette BulunmaHaklar

* 18 yan dolduran herkes oy kullanabilir

* Er, erba, askeri renci, hkmller (taksirli

sular hari) oy kullanamaz

* Seimle ilgili gerekli tedbirler Yksek Seim

Kurulu tarafndan alnr

* Seim kanunlarnda yaplan deiiklikler yrrlktarihinden 1 yl iinde yaplacak seimlerde

uygulanamaz

3. Siyasi Partilerle lgili Hkmler

a. Parti Kurma, Partilere Girme

* 18 yan dolduran herkes parti yesi olabilir

* Siyasi partiler nceden izin almadan kurulurlar

Siyasi Partilere ye Olamayanlar

* Hakim-Savc

* Yksek yarg organlar (Saytay dahil)

* Kamudaki memur statsndeki grevliler

* i nitelii tamayan dier kamu grevlileri

* Yksekretim ncesi renciler

* Silahl Kuvvetler mensuplar

- Yksekretim elemanlarnn yelii kanunla

belirlenir

b. Siyasi Partilerin Uyacaklar Esaslar

* Ticari faaliyetlere giriemezler

* Siyasi partilerin gelir-giderini Anayasa

Mahkemesi denetler, Saytaydan yardm alr.

* Parti kapatlmas Yargtay Cumhuriyet

Basavcsnn davas zerine Anayasa

Mahkemesince karara balanr

* Anayasa mahkemesi temelli kapatma yerine

partinin devlet yardmndan yoksun braklmasna

karar verebilir (2001 deiiklii)

* Temelli kapatlan bir parti baka ad altndakurulamaz

* Temelli kapatlan partinin kurucular ve yeleri 5

yl sreyle bir baka partinin kurucusu ve yesi

olamazlar

* Anayasa mahkemesinin temelli kapatma karar

Resmi Gazetede gerekeli olarak yaymlanr

* Yabanc devletlerden, uluslar aras kurululardan

vs. yardm alan parti temelli kapatlr

4. Mal Bildirimi

* Kamu hizmetine girenlerin mal bildiriminde

bulunmalar kanunla dzenlenir

5. Vatan Hizmeti

6. Vergi devi

* Vergi oranlarna ilikin deiiklik yapma yetkisi

Bakanlar Kuruluna verilebilir

7. Dileke Hakk

* Vatandalar ve karlkllk gzetilmek artyla

Trkiyede ikamet eden yabanclar dilek ve ikayet

hakknda yetkili makamlara ve TBMMye yaz ilebavurma hakkna sahiptir

8/9/2019 Temel hak ve devler

4/4

Dosya ad: temel hak ve devler

Dizin: D:\KPSS\anayasa (Renkli)

ablon: C:\Documents and Settings\acer pc\Application

Data\Microsoft\Templates\Normal.dotm

Balk:

Konu:Yazar: Gke

Anahtar Szck:

Aklamalar:

Oluturma Tarihi: 14.04.2008 23:23:00

Dzeltme Says: 15

Son Kayt: 26.08.2008 20:55:00

Son Kaydeden: user

Dzenleme Sresi: 71 Dakika

Son Yazdrma Tarihi: 26.08.2008 21:26:00

En Son Tm Yazdrmada

Sayfa Says: 3Szck Says: 920(yaklak)

Karakter Says: 5.249(yaklak)