Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim...

236
KKTC MİLLÎ EĞİTİM VE KÜLTÜR BAKANLIĞI TÜRKÇE DERSİ 1-8. SINIFLAR ÖĞRETİM PROGRAMI 2016

Transcript of Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim...

Page 1: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

KKTC

MİLLÎ EĞİTİM VE KÜLTÜR BAKANLIĞI

TÜRKÇE DERSİ 1-8. SINIFLAR ÖĞRETİM

PROGRAMI

2016

Page 2: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

TEPGP Yöneticisi/Koordinatörü

Prof.Dr. Ahmet Pehlivan

Proje Danışmanları

Prof.Dr. Müfit Kömleksiz

Prof.Dr. Buket Akkoyunlu

Akademik Danışmanlar

Doç.Dr. Güner Konedralı

Doç.Dr. Ahmet Güneyli

Prof.Dr. Hayati Akyol

Komisyon Üyeleri

Uz. Selen Demirağ Uz. Fatma Özyanıklar Vurana

Uz. Özge Eliz Aksaygın Uz. Konce Şeker Özatenç

Uz. Nedime Karasel Ayda Uz. Emine Aktunç

Arkın Başat Şevkiye Serpil Kordal

Ayşe Uluöz Mustafa Keleş

İrem Konedralı Orçun Ayda

Bu program, Temel Eğitim Program Geliştirme Projesi kapsamında geliştirilmiş ve KKTC Milli Eğitim ve Kültür

Bakanlığı, Talim ve Terbiye Dairesi tarafından programın KKTC ilkokul ve ortaokullarında 2016-2017 öğretim

yılından itibaren kullanılması uygun bulunmuştur.

Page 3: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

3 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

GEREKÇE

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde geliştirilen Türkçe Öğretim Programı, Türkçenin

öğretim, bilim ve kültür dili olarak kullanımını temel almaktadır. Bireyin anadilini etkin bir

biçimde öğrenmesi, yaşamsal bir gerekliliktir. Birey, kendi anadilinde yetkinliğe ulaştıkça

düşünme, yaratma, iletişim kurma, tartışma gibi birçok beceriyi başarılı bir biçimde

gerçekleştirebilecektir. Türkçe dersi, aynı zamanda okullarda öğretilen bütün derslerle ve

akademik başarıyla doğrudan ilişkilidir. Bireyin anadili becerisi geliştikçe anlama ve anlatma

becerileri, dolayısıyla diğer derslerdeki akademik başarısı da gelişecektir. Özetle belirtmek

gerekirse, bu programda disiplinler arası bir yaklaşım temel alınmış ve özellikle Türkçeyi

günlük yaşamda etkili bir biçimde kullanabilen öğrencilerin yetişmesi amaçlanmıştır.

Günümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

vurgu yapılmaktadır. Kendi dilini etkin bir şekilde öğrenen ve kullanan bireyler, diğer dilleri

de kolaylıkla öğrenebileceklerdir. Bunun yanında, KKTC’de Kıbrıs ağzının da bilinmesi ve

yaşatılması kültürel açıdan bir gerekliliktir. Bu noktadan hareketle, dil sevgisi ve bilincini

geliştirebilmek adına Türkçe Öğretim Programı’nda bilişsel öğrenme çıktıları kadar duyuşsal

öğrenme çıktılarına da önem verilmiştir.

Eğitimdeki gelişmeler ışığında öğrenci merkezli eğitim anlayışına uygun olarak çağdaş

ve nitelikli bir anadili eğitimi gerçekleştirmek çok önemlidir bu bağlamda Türkçe öğretiminde

öğretme-öğrenme yaklaşımı belirlenirken kuramlar/stratejiler/modeller arası bir anlayış

(yapılandırmacılık, çoklu zeka, etkin öğrenme, problem çözmeye dayalı öğrenme, sunuş ve

buluş yoluyla öğrenme, araştırma-geliştirme yoluyla öğrenme, sosyal-duygusal öğrenme…)

benimsenmiştir.

AMAÇ

Türkçe Öğretim Programı’nın amacı, Türkçeyi doğru ve etkili kullanan; ulusal ve

evrensel değerler bağlamında diğer dillere, ağız özelliklerine saygı duyan ve genel olarak dil

bilinci, sevgisi ve kullanım duyarlığı olan öğrenciler yetiştirmektir.

Page 4: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

4 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

PROGRAM ÇIKTILARI

Türkçe Öğretimine Ait Öğrenme

Alanları

Türkçe Öğretimine Ait Alt Öğrenme Alanları

Türkçe Öğretimine Ait

Program Çıktıları

Dil Becerileri

Anlama Düzeyine uygun dinleme/izleme becerisi geliştirir.

Hızlı, akıcı ve anlamlandırarak okur.

Anlatma Kendini sözlü olarak ifade eder.

Kendini yazılı olarak ifade eder.

Yazın

Yazını Anlama Farklı yazar, şair ve yazın türlerini tanır.

Yazınsal türlerdeki iletileri kendi yaşantısı ile içselleştirir.

Yazınsal Eleştiri ve Yaratıcılık

Düzeyine ve ilgisine uygun farklı konularda edebi türlere yönelik ürünler oluşturur.

Yazın aracılığıyla sanatsal bakış açısı geliştirir ve kendi yazın tarzını belirler.

Dil Bilinci ve Kullanımı

Dil Bilinci

Kıbrıs kültürüne ve Kıbrıs ağzına sahip çıkar.

Diğer kültürlere, dillere ve ağızlara saygı gösterir.

Türkçeyi sever ve kullanım duyarlığı gösterir.

Dil Kullanımı

Günlük ve akademik yaşamında Türkçenin kurallarını uygular.

Kendi sözcük dağarcığını geliştirir ve kullanır.

Dili, farklı amaçlar için kullanır.

Bilgi teknolojilerini Türkçe dersine uygun olarak kullanır.

Page 5: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

5 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1. Sınıf - Türkçe

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara Disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

lam

a

zeyi

ne

uyg

un

din

lem

e/iz

lem

e b

ecer

isi g

eliş

tiri

r.

1. Dinleme-izlemeye hazırlık yapar ve

dinlemeyle-izlemeyle ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Dinlemek/izlemek için uygun biçimde oturur.

1.2. Ses kaynağına uygun uzaklıkta oturur.

1.3. Dinlemek/izlemek için hazırlık yapar.

1.4. Dinleme sürecinde görgü kurallarına uyar.

1.5. Dinleme amacını belirler.

1.2. Ses kaynağı konuşmacı, televizyon ekranı, film perdesi, sahne vb.dir.

1.3. Zihinsel (dikkatini yoğunlaştırma) ve duyuşsal (istekli olma) hazırlık yapar. Ayrıca öğrenci kullanacağı ders araç-gereçlerini hazırlar.

1.4. Söz kesmeden sabırla dinleme, dikkat dağıtıcı hareketler yapmadan saygıyla dinleme, başkalarıyla konuşmadan sessizce dinleme, soru sormak ve yorum yapmak için uygun zamanı bekleme, konuşmacıyı dinlediğini yüz ve beden ifadeleri ile gösterme vb.

1.5. Dinleme amacını (bilgi edinmek için, eğlenmek, bir şeyi öğrenmek için vb.) belirlemede öğretmen kılavuzluk eder.

* Dinleme

* İzleme

* Hazırlık

* Görgü kuralları

*Dinleme amacı

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Dinlediklerini, izlediklerini tam ve doğru anlar.

2.1. Dinlediklerinin/izlediklerinin

konusunu bulur.

2.2. İçerik; olaylar, kahramanlar, yer, zaman, düşünceler vb. ile ilgilidir. Farklı türdeki sorular ise, boşluk doldurma, eşleştirme, çoktan seçmeli, kısa cevaplı, şekil-tablo tamamlama vb. gibidir.

2.3. Anlamlarını bilmediği sözcüklerin ve söz öbeklerinin

*Konu

*Olay

*Kahraman

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İşbirliği

*Eleştirel ve Yaratıcı

Page 6: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

6 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.2.Dinlediklerinde/izlediklerinde

içerikle ilgili farklı türdeki sorulara

yanıt verir.

2.3. Dinlediklerinde/izlediklerinde sözcük dağarcığı ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.4. Dinlediklerinde/izlediklerinde cümle bilgisi ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.5.Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.6.Dinlediklerinin/izlediklerinin gelişim

sırasını söyler.

2.7. Dinlediklerini/izlediklerini kendi

cümleleriyle anlatır.

2.8. Dinlediklerini/izlediklerini görsel

olarak ifade eder.

anlamlarını fark etme, eksik sözcüğü tamamlama ve sözcüklerin zıt anlamlarını bulma gibi çalışmalar yürütülür.

2.4. Cümlenin anlamını fark etme ve

karşılaştırma, olumlu-olumsuz cümleleri

ayırt etme çalışmaları yürütülür.

2.5. 5N 1K soruları (Ne, nerede, ne zaman,

nasıl, neden, kim), evet-hayır soruları vb.

2.6. Gelişim sırası, olay örgüsü, sıralama,

sınıflama gibi etkinlikler.

2.8. Dinledikleri/izledikleri ile ilgili resim

çizme, metinle görsellerin uyumunu

değerlendirme, verilen resimlerden doğru

olanı seçme, verilen resimde eksik bırakılan

yerleri tamamlama gibi çalışmalar yürütülür.

2.10. Öğrencilerin dinlediklerinde/izlediklerinde karşılaştığı karakterlerin yerine kendilerini koyarak yorum yapmaları ve ön yaşantılarından örnekler

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Anlam

*Zıt anlam

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

düşünme

* Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 7: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

7 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.9. Dinledikleriyle/izledikleriyle ilgili

canlandırma yapar.

2.10. Dinlediklerinden/izlediklerinden yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.11. Ele alınan bir metni, durumu veya olayı belirlediği amaçlar doğrultusunda dinler/izler.

vermeleri sağlanır.

2.11. Bilgi edinme, zevk alma, öğrenme, iletişim kurma, sesleri, beden dilini ayırt etme vb. amaçlar doğrultusunda dinleme/izleme etkinlikleri öğretmenin kılavuzluğunda yapılır.

3. Sınıf içinde ve dışında dinlemeyle-izlemeyle ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

3.1. İyi bir dinleyici/izleyici olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmeye

istekli olur.

3.2. Dinleme-izleme sürecindeki

engelleri ortadan kaldırmaya istekli

olur.

3.3. İlgi ve beğenisine uygun kişisel

dinleme-izleme arşivi oluşturur.

3. Öğretmen dinleme becerisi ile ilgili

aşağıdaki konular üzerinde durur ve

öğrencilerin farkındalığını artırmaya çalışır:

Dinlemenin işitmeden farklı olduğu ve daha

çok çaba gerektirdiği; Dinlemenin doğumla

birlikte başladığı ancak okula başladıktan

sonra gelişebileceği; Dinleme/izleme

sürecinin anlama ile sonuçlanmasının çok

önemli olduğu; Dinlemenin okuma gibi

anlamaya yönelik bir beceri olduğu ve

dinleyerek anlamanın üstün yönleri

(konuşmacıya soru sorma, konuşmacının yüz-

beden dilini anlamlandırma vb.) gibi.

*Dinleyici

*İzleyici

*Dinleme

*İşitme

*Anlama

*Beden dili

*Görgü kuralları

*Ortam

*Zaman

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 8: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

8 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3.1.Öğrencilerin iyi bir dinleyici/izleyici

olmaları için gerekli bilişsel (sözcükleri

anlamlandırma, yüz ve beden dilini

anlamlandırma), duyuşsal (ilgi gösterme,

saygı duyma, tarafsız olma, empati kurarak

dinleme) ve devinişsel becerilerini (doğru

oturma) geliştirmelerinde istekli olmaları

sağlanır.

3.2.İyi bir dinlemenin/izlemenin önündeki

engeller şöyledir:

i. yorgunluk, uykusuzluk, açlık gibi birtakım fizyolojik engeller,

ii. hayal kurma gibi duyuşsal engeller,

iii. dinlerken görgü kurallarına uymama,

iv. ortamla ilgili sorunlar (gürültü, kalabalık,

karanlık, sıcaklık-soğuk, havasızlık, yanlış

oturma düzeni, ilgiyi dağıtan araç-gereçler

vb.)

v. zamanın etkin kullanılamaması vb)

Page 9: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

9 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler D

il B

ece

rile

ri:

An

lam

a

Akı

cı v

e an

lam

lan

dır

arak

oku

r.

1. Okumaya hazırlık yapar ve okumayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Okumak için vücudunu doğru

kullanır.

1.2. Okuma öncesi gerekli hazırlıkları

yapar.

1.3. Okuma araç-gereçlerini doğru

kullanır.

1.4. Çevresindekileri rahatsız etmeden

okur.

1.5. Okuma amacını belirler.

1.1. Dik ve rahat oturma; Gözlerini abartılı bir biçimde kırpıştırmadan ve ovuşturmadan okuma; Okuma materyalini gözden uygun uzaklıkta tutma; Parmak, cetvel ve kalem kullanmadan gözleriyle okuma; Sallanmadan (başını, elini, kolunu vb.) okuma; Kontrollü nefes alma (okuma sürecini aksatmama, cümleye göre nefesini ayarlama); Sayfaları çevirirken parmaklarını kullanma (avuç içini veya elini kullanmama) ve okuma hızını-akıcılığını aksatmama gibi konular üzerinde durulur.

1.2. Okuyacağı metinle ilgili ön bilgilerini anımsar, dikkatini yoğunlaştırır ve okumasını duyuşsal açıdan olumsuz etkileyecek unsurlardan uzaklaşır. Okuma ortamını düzenler (ışığın yeterli olmasını ve sol arkadan gelmesini sağlama, kitap-defterlerinde ilgili sayfayı açma, sırasını düzenleme vb.).

1.3. Okuma materyalini okuma yönüne uygun olarak düz tutma; Kitaplarını ve defterlerini temiz tutma; Kitaplarının-defterlerinin kapağını kaplama; Kitaplarını-defterlerini koruma, uzun süreli kullanma ve onlara zarar vermeme gibi konularda öğrenciler bilgilendirilmelidir.

1.4.Bağırmadan, mırıldanmadan, vb. dikkat

dağıtıcı hareketler yapmadan okuma

konusunda öğrenciler bilgilendirilmelidir.

*Okuma

*Okuma kuralları

*Okuma araç-

gereçleri

*Akıcı okuma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 10: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

10 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.5. Okuma amacını (bilgi edinmek için, eğlenmek, bir şeyi öğrenmek için vb.) belirlemede öğretmen kılavuzluk eder.

2. Okuduklarını tam ve doğru anlar.

2.1. Okuduklarının konusunu bulur.

2.2.Okuduklarında içerikle ilgili farklı

türdeki sorulara yanıt verir.

2.3. Okuduklarında sözcük dağarcığı ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.4. Okuduklarında cümle bilgisi ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.5.Okuduklarına ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.6.Okuduklarındaki olayların ve

düşüncelerin gelişim sırasını

söyler.

2.2. İçerik; olaylar, kahramanlar, yer, zaman, düşünceler vb. ile ilgilidir. Farklı türdeki sorular ise, boşluk doldurma, eşleştirme, çoktan seçmeli, kısa cevaplı, şekil-tablo tamamlama vb. gibidir.

2.3. Anlamlarını bilmediği sözcüklerin ve söz öbeklerinin anlamlarını araştırma, eksik sözcüğü tamamlama ve sözcüklerin zıt anlamlarını bulma gibi çalışmalar yürütülür.

2.4. Cümlenin anlamını fark etme ve

karşılaştırma, eksik cümleyi tamamlama ve

olumlu-olumsuz cümleleri ayırt etme

çalışmaları yürütülür.

2.5. 5N 1K soruları (Ne, nerede, ne zaman,

nasıl, neden, kim), evet-hayır soruları vb.

2.6. Gelişim sırası, olay örgüsü, sıralama,

sınıflandırma vb.

*Konu

*Başlık

*Olay

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Anlam

*Zıt anlam

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Cümle

* Olumlu-olumsuz

cümle

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 11: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

11 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.7. Okuduklarını kendi cümleleriyle

anlatır.

2.8. Okuduklarını görsel olarak ve

görselleri kullanarak ifade eder.

2.9. Okuduklarıyla ilgili canlandırma

yapar.

2.10. Okuduklarından yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.11. Okudukları ile ilgili kendi düşüncelerini paylaşır.

2.12. Okudukları ile önceden okuduklarını karşılaştırır.

2.13. Ele alınan bir metni belirlediği amaçlar doğrultusunda okur.

2.8. Okudukları ile ilgili çizimler yapma, metinle görsellerin uyumunu değerlendirme, verilen resimlerden doğru olanı seçme, verilen resimde eksik bırakılan yerleri tamamlama, görsellerden (fotoğraf, grafik, resim, karikatür, afiş) yararlanarak metni anlamlandırma gibi çalışmalar yürütülür.

2.10. Öğrencilerin dinledikleri/izlediklerinde karşılaştığı karakterlerin yerine kendilerini koyarak yorum yapmaları sağlanır.

2.11.Öğrencilerin okuduklarında karşılaştığı

karakterlerin yerine kendilerini koyarak

yorum yapmaları ve ön yaşantılarından

örnekler vermeleri sağlanır.

2.12. Öğrencilerin önceden okudukları

metinlerle yeni karşılaştığı metinleri

ilişkilendirmeleri istenir.

2.13. Bilgi edinme, zevk alma, öğrenme,

vb. amaçlar doğrultusunda

okuma etkinlikleri öğretmenin

kılavuzluğunda yapılır.

*Karşılaştırma

Page 12: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

12 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. Ele alınan bir metni farklı okuma türlerine uygun okur.

3.1. Sesli ve akıcı okur.

3.2. Sessiz okur.

3.3. Grupça okur.

3.4. Canlandırarak okur.

3.5. Ekrandan ve görsel okur.

3.6. Serbest okur.

3.1. Birinci sınıfa giden bir öğrencinin dakikada 40-60 sözcüğü sesli okuması beklenmektedir. Sesli okuma sırasında aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir:

- Akıcı ve anlaşılır okuma

- Doğal bir sesle (konuşma sesiyle) okuma

- Harfleri ve sözcükleri doğru seslendirme

- Noktalama işaretlerine uygun duraklamalar yapma

- Sesin şiddetini dinleyicilere göre ayarlama

- Dinleyicileri sıkmadan okuma

- Dinleyicilerin karşısında özgüvenini yitirmeden okuma (zaman zaman göz teması kurma)

- Noktalama işaretlerine uyarak anlaşılır bir şekilde okuma

3.2. Sessiz okuma sırasında aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir:

- Konuşma organlarını (dil, dudak, gırtlak vb.) kıpırdatmadan okuma

- Mırıldanarak veya fısıldayarak okumama

-Sağa-sola, öne arkaya sallanmadan okuma

3.3. Grupça okumaya toplu veya koro okuma da denmektedir. Öğrencilerin grupça okurken arkadaşlarıyla uyumlu olmaları (aynı anda aynı sesi çıkarma, aynı hızda okuma, doğru anda okumaya başlama vb.) ve okuma sırasında arkadaşının yanlışlarından olumsuz etkilenmemeleri sağlanmalıdır. Grupça okuma aşağıdaki gibi farklı şekillerde yürütülebilir:

*Sesli okuma

*Sessiz okuma

*Doğal ses

*Ses şiddeti

*Metin

*Paragraf

*Noktalama

işaretleri

*Dize

*Nakarat

*Durak

*Beden dili

*Görsel okuma

*Ekran

*Karikatür

*Fotoğraf

*Kitap

*Kitaplık

*Kitapçı

*Kütüphane

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

-Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 13: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

13 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

- Metnin tamamını hep birlikte okuma

- Metnin farklı bölümlerini/paragraflarını/ dizelerini/nakaratlarını gruplara (2’li, 3’lü vb.) ayrılarak okuma

- Ezberlenen şiir, tekerleme ve manileri sınıfça veya grupça okuma (ezber çalışmalarının bireysel olmak yerine grupça yapılması önerilmektedir.)

3.4. Canlandırarak okuma yapılırken aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir:

- Sesini ve beden dilini etkili kullanarak okuma

- Metinlerdeki kişilerin konuşmalarını fiziksel ve duygusal özelliklerine uygun olarak okuma

- Metinlerdeki konuya ve anlama uygun olarak okuma

- Metnin tür özelliklerine (şiir, tiyatro, öykü, masal vb.) uygun olarak okuma

- Canlandırarak okuma yaparken abartılı ve yapmacık davranmaktan kaçınma

3.5. Ekrandan ve görsel okumanın basılı kaynakları okumaktan farklı olduğu (hız, anlama, materyal kullanma gibi) üzerinde durulmalıdır. Bunun yanında görsel okumanın öğeleri (karikatür, fotoğraf, resim, afiş) öğrencilere tanıtılmalıdır. Metinleri okurken görsellerden yararlanma ve metinleri görsellerle ilişkilendirme konusunda çalışmalar yürütülmelidir.

*Kitap fuarı

*Okuma listesi

*İçindekiler

Page 14: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

14 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3.6. Öğretmen sınıfta kitap okumaya özel zaman ayırmalı ve okuma saatleri (günlük, haftalık, aylık, yıllık) düzenlemelidir (günde en az yarım saat). Öğrencilerin;

- Kitap edinmeleri,

- Kitap okuma listesi (farklı türlerdeki kitaplardan oluşan) hazırlamaları,

- Kendi kitaplıklarını oluşturmaları ve sınıf, okul, çocuk kitaplıklarından yararlanmaları

- Kitapçılara, kütüphanelere ve kitap fuarlarına gitmeleri,

- Süreli yayınlara (çocuk dergilerine ve gazetelere) abone olmaları ve okumaları

- Kitapların içindekiler ve dizin bölümünden yararlanmaları,

- Sınıfta arkadaşlarına beğendiği kitapları anlatmaları, kitaplarla ilgili görüş alışverişinde bulunmaları,

- Arkadaşlarına armağan olarak kitap almaları veya ödünç kitap vermeleri teşvik edilmelidir.

4. Sınıf içinde ve dışında okuma ile ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. Okuma ödevlerini yapmada istekli

olur.

4.2. Farklı türdeki metinleri okumak için

istekli olur.

4. Öğretmen, okuma becerisi ile ilgili aşağıdaki konular üzerinde durur ve öğrencilerin farkındalığını artırmaya çalışır:Okumanın yaşamsal bir beceri (beslenme, uyuma, nefes alma gibi) olduğu; Okumanın her ders için gerekli olduğu ve öğrenmenin büyük ölçüde okumakla ilişkili olduğu; Okuma becerisinin gelişimsel (dinleme, okuryazarlık, okuma alışkanlığı, eleştirel okuma, evrensel okuma) olduğu ve okuyarak anlamanın üstün yönleri (istediği zamanda ve mekanda okuma, istediği sayıda tekrarlayarak okuma, okuma materyallerinin daha kalıcı olması/saklanması vb.)

*Şiir

*Öykü

*Masal

*Tiyatro

*Mani

*Ninni

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

Page 15: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

15 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.3. Kendi kültürüne özgü metinleri

okumak için istekli olur.

4.4. Farklı konulardaki metinleri okumak

için istekli olur.

4.2. Farklı türlerdeki metinler; şiir, öykü, masal ve tiyatro’dur.

4.3. Kendi kültürüne özgü metinler; mani, ninni, masal, hikaye, bilmece, tekerleme’dir.

4.4. Farklı konular; doğa, aile, çevre, insan ilişkileri, iletişim’dir.

*Hikaye

*Bilmece

*Tekerleme

vatandaşlık

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini s

özl

ü o

lara

k if

ade

eder

.

1. Konuşmaya hazırlık yaparak konuşmayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Konuşmalarında sesini doğru ve etkili kullanır.

1.2. Konuşmalarında durak ve ton gibi

ses üstü birimleri doğru ve etkili

kullanır.

1.3. Beden dilini etkili kullanarak konuşur.

1.1. Sesi doğru ve etkili kullanma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- Ko nu ş ur ke n sözc ük iç i n d ek i se s l e r i e ks ik ç ıka rma ma/y u tmam a ( hav l u> av l u) , - Ko nu ş ur ke n sözc ük iç i n d ek i se s l e r i n y e r i n i de ğ iş t i rm em e (ya n l ı ş >ya ln ış ) , - Ko nu ş ur ke n sözc ük le rd e ki s es le r i baş ka se s le r l e d eğ iş t i rm em e ( ba k la > pa k la) , - Ko nu ş ur ke n sözc ük le re s es e k l em em e ( saa t> sa ha t) ,

- Ba ğ ıra ra k v eya i ş i t i lm ey ece k biç im d e ko n uş mama,

- Akı c ı kon u şma yı e ng e l ley ec ek h er ha ng i b i r s es ç ı kar m ama (ö rn e ği n ıh ı lama ma) ,

- Çok h ız l ı v ey a ya va ş ko n uş mama .

*Konuşma

*Ses

*Durak

*Ton

*Görgü kuralları

*Dinleyici

*Ses yutma

*Ses ekleme

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

Page 16: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

16 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşur.

1.5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşur.

1.6. Konuşmaya hazırlık yapar.

1.2. Konuşmalarında durak ve ton gibi ses üstü birimleri doğru ve etkili kullanma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- Ko nu şma n ın ak ı ş ı n ı boza cak d ura ks ama lar yap mama, - Ko nu ya v e kon u şma n ın d üze y i n e uy gu n b ir ton la ( sa k i n, n eş e l i , sa yg ı l ı v b) kon u şm a, - C üml e iç er is i nd ek i ya pı v e a nl ama u yg u n ton d eğ i ş im l er i ya p ara k ko nu şm a.

1.3. Beden dilini etkili kullanarak konuşma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- Ko nu ş ur ke n do ğr u ne fe s a l ı p ve rm e (gü r ül tü s üz , y e te r l i , d üze n l i n ef es a l ma, ne fe s a l ı r ke n kon u şmam a, n ef es i n i c üm l en i n uzu n lu ğ u na v e an lam ı na g öre aya r la ma v b) , - Ko nu şma ya pt ı ğ ı ye r de r aha t v e ö lçü l ü olma, - D in l ey ic i le r k ar ş ı s ın da t e miz v e öz en l i o lma, uy g un k ıyaf e t l er g iy me, - Be d e n du r uş u na d ikk at e de r ek kon u şma ( in an d ır ıc ı l ı k t an uz ak, g üv en i l i r o lm aya n, say gı d uy u lma yaca k, ya pm ac ık , çe k i n ge n vb . b i r d ur uş s e rg i l em em e) , - E l - ko l h ar ek et le r i n e ( je st le re) d ik ka t ed e re k ko n uş ma ( sa l l an ma , d ur ma da n k ı p ı rd an ma, ab ar t ı l ı / d ik ka t d ağ ı t ıc ı e l - ko l har e ke t l er i v b. ya pm ama) , - M imi k l e r i ne d ik ka t ed er e k ko n uşm a (mim ik le r i n h iç k u l l an ı l ma mas ı/ be l i r s iz l i ğ i / aş ı r ı l ığ ı / kon uy la i l g i l i o l m ayı ş ı , ay nı m imi ğ in sü r ek l i te kr ar la nma sı , y er s iz ka ş ça tma, gü l üm sem e, s ur at as ma, a ğ ız ha r ek et le r i , aş ı r ı du yg u sa l v b g i b i ya n l ı ş m im ik le r ku l l an mama) , - Göz te ma sı k u ra ra k ko n u şma (d i n l ey ic i n i n

*Beden dili

*Soluk alma-verme

*Mimik

*Göz teması

*El-kol hareketleri

vatandaşlık

Page 17: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

17 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

yüz ün e ba kma, y uka r ı ya v eya ye r e bak mama, ge re k s iz göz k ı rp mama v b) .

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

-Kon u şma nı n ba ş ın da u yg u n hi ta p v e u nva n ku l l an ma, - Tan ım ad ığ ım ız , y aşç a bü yük v e ko n um o lara k ü st üm üzd e ki k i ş i l er e “s e n” y er in e “s iz ” d iy e h i ta p e tme , -G ün l ük i le t i ş i mi n g er ek t i r d i ğ i k im i k a l ıp sözcü kl er i ( g ün ay dı n, me r ha ba, na s ı l s ı n g ib i ) ku l l an ma, -Kon u şma lar ı nd a k üf ü r l ü v e a rgo sözc ük le r e yer v erm em e, -Alayc ı söz l er k ul la nm a da n ko n u şma, -Ağız da b ir ş ey var ke n ko n uş mama, -Kon u şmay ı b el i r t i le n/ i st e ni le n s ür e de b i t i rm e. 1,5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- D in l ey ic i le r i n i l g i v e be k l en t i l er in e uy g un akıc ı v e et k i l ey ic i b i r b iç i md e ko n uş ma, -Di n le y ic i l er ta raf ı nd an ya pı la n yoru mla r ı /e l eş t i r i l er i doğa l k ar ş ı lam a v e sor ul an so ru la r ı u yg u n bi r b iç im d e ya n ıt lama vb. 1.6 . Kon u şma la r ı n da yar ar la naca ğı ar aç ge reç l er i haz ı r lar .

2. Konuşurken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Bir amacı temel alarak ve varmak

istediği noktayı belirleyerek konuşur.

2.1 . Kon u şma amaç la r ı ; ik na et me, p ro bl em çözme, b i l g i ve rm e, eğ l en di rm e, e l e şt i rm e, tar t ı şma or tam ı sağ lam ak, i s t ek b i l d i rm ek, ş i kay et e tm ek g ib i d i r .

2.3 . Da ğı n ık , ko pu k, ba ğl a nt ıs ız kon u şma kta n

*Konuşma amacı

*Konuşma konusu

*Sözcük

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Page 18: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

18 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.2. Konuşma konusunu anlaşılır ve kısa

bir biçimde belirtir.

2.3. Konudan ayrılmadan konuşur.

2.4. Konuşmalarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.5. Konuşmalarında gerekli dilbilgisi

kurallarına uyar.

kaç ı nm a; Kon u şt uk la r ı n da çe l i ş k i l er e v e tu tar s ız l ık lar a dü şm em e; Kon uş u rk en ayr ın t ı la ra v e g er ek s iz ör n ek le re y er ver me me ve Ko nu ş ur ke n b i l g i ya nl ı ş ı yap mama g i b i kon u lar da ö ğr e nc i le r uya r ı l ı r .

2.4 . İ s te n i l d i ğ in d e a yn ı kon uy u f ark l ı sözc ü k -cüm le le r l e aç ı k l ama; Sözcük ve cü ml e te kra r l ar ın a y er ve rm e de n kon u şma g ib i kon ul ar da ö ğr e nc i l er b i l g i l en d ir i l i r .

2.5 . Öğ re tm en, i nc el tm e i ş are t i a la n sözcü kl er i n k u l l an ım ın a d i kka t ç ekm el i d i r .

*Cümle

*Sözlü anlatım

*Dilbilgisi kuralları

*Eleştirel ve Yaratıcı Düşünme

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

3. Konuşma türlerine uygun olarak konuşur.

3.1.Bireysel olarak veya grupça hazırlıksız konuşmalara katılır.

3.2.Bireysel olarak veya grupça hazırlıklı konuşmalara katılır.

3.1 . Haz ı r l ık s ız ko n uş mal a r i k i b aş l ı k a l t ı nd a e l e a l ın ab i l i r . i ) S ı n ı f ta -ok ul da do ğr u ve et k i l i ko nu şma (Öde v l er i n i , ça l ı şma lar ı n ı , gör se l l e r i kon uş ara k a n lat ma; G r up t art ış mal ar ı nd a kon uş ma v e sözc ü o l ma; D oğaç l ama, g ez i , göz l em, d en ey, s an at , s po r e tk i n l ik le r i n de kon uş ma; K en d is i ne yön e l t i le n sor u lar ı yan ıt lam a; D ü zey i ne u yg u n se s le t im -t e l a f f uz ça l ı şm ala r ı ya pm a g i b i ) i i ) G ü nl ük ya şam ı nd a v e topl um sa l i l i ş k i le r in d e doğ ru v e etk i l i ko n uş ma (Tan ışm a - t an ı şt ı rm a, k u t la ma, özü r d i l em e, yo l sorm a, t e lefo n la kon u ş ma, soh b et -gör üş me, ka r ş ı lama, u ğ ur l ama, se lam la şma , f ık ra an la tma g i b i )

3.2 . Haz ı r l ık l ı ko n uşm a et k in l i k l er i n de

*Hazırlıksız konuşma

*Hazırlıklı konuşma

*Etkili konuşma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi tek.

yeterliği

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

Düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Page 19: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

19 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

aşa ğı da k i ça l ı şma la r y ür ü t ül e bi l i r : -Dr ama et k i n l i k l er i nd e ü st le n di ğ i ro le u yg u n kon uş ma, -Be l i r l i v e öz el g ü nl er d e ( Öğr etm e nl e r Gü n ü, Cum h ur iy et Bay ram ı , Ha yv an lar ı Ko r uma Gü n ü, a ç ı l ı ş kon u şma lar ı v b ) kon u şma, -S ın ı f ve ya ok u l t iy at ros u et k i n l i ğ i n e ka t ı lm a, -S ın ı f ta , o ku l da v ey a ok ul d ı ş ın da ta rt ış ma et k i n l ik l er in d e ko n uş ma.

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Kendini sözlü olarak ifade etmek için özen gösterir.

4.1. İyi bir konuşmacı olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmede

istekli olur.

4.2. Konuşmadaki sorunları düzeltmede

istekli olur.

4.3. Doğru ve etkili konuşan kişileri

örnek alır.

4.4 . Ke n d in e uy g un b ir ko nu şm a üs l ub u ge l i ş t i rme ye i st ek l i o l ur . 4.5. Sınıftaki seslendirme ve konuşma

etkinliklerine katılmaya istekli olur.

4. Öğretmen konuşma becerisi ile ilgili

aşağıdaki konular üzerinde durur ve

öğrencilerin farkındalığını artırmaya çalışır:

Kon uş ma nı n in sa n ya şam ı nd ak i ö ne mi; Kon uş ma b ece r i s i n i n ok ul l a b i r l i k t e ge l i ş eb i lec e ği ; Söz l ü a n lat ımı n ü st ü n yö nl e r i (et k i le ş im, sor u sor ma, se s to n u i l e a n lam fark l ı l ığ ı y ara tma) ka vra m a g ib i . 4.1 . B i l i ş se l ( doğ r u, y e ni b i l g i le r s un ma, ya l n ızc a öğ r en d ik le r i n i de ği l göz l em le r i ve de n ey iml e r i n i d e an la tma g i b i ) , Du yu ş sa l ( so r uml u lu k, iç t e nl ik , d ü rü st l ük , can l ı l ı k , em pat i ku ra rak, h oşgö rü l ü v b.o lma gi b i ) Dev i ni ş se l ( kon u şma la r ı n da b ed e n di l i n i et k i l i b iç i md e ku l la nma g i b i ) 4.2 . Kon u şma so ru n lar ı aş ağı da k i g i b i d i r : - Se s l et im( te la f fuz ) ya n l ı ş l ar ı , - Söz ü uza tma /g ev el em e/ t ek rar lam a, - Ye te rs iz ( ek s i k ) kon u şma, - D in l ey ic i le re k en d i d üş ü nce l er in i da yat ma ve d i n le y ic i l e r i a l da tma/ k üç üms em e/ ki ş i l iğ i zed e ley ic i e l eş t i r i l er ya pm a, -Orta mı n g er ek t i rd i ğ i d uy g us a l öğ el er d e n yoks u n ko n u şma, -D i n le y ic i l er i n b i lg i d üze y i n i n ço k üs t ün d e veya a l t ın da ka lma,

*Sözlü anlatım

*İçtenlik

*Sorumluluk

*Dürüstlük

*Höşgörü

*Etkili beden duruşu

*Konuşma sorunları

*Üslup

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 20: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

20 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

-Te hd it e d er g ib i , yar g ı la y ı c ı ko n uş ma, -Söz ü he p ke n d in e ge t i r er ek b e n d i l i n i ku l l an ma v b. 4.3 . Söz e di le n k i ş i l er ; öğ r etm e n, a i l e bü y ükl e r i , t iya tro sa na tç ı l ar ı , t e l ev izyo n -rad yo la r dak i s un uc ul ar vb . o la bi l i r .

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini y

azılı

ola

rak

ifad

e ed

er.

1. Yazmaya hazırlık yapar ve yazmayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1.Yazma öncesi gerekli hazırlıkları yapar.

1.2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanır.

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için

gerekli biçimsel özelliklere dikkat eder.

1.4.Yazıdaki düzeltme sembollerini tanır.

1.5. Yazma amacını belirler.

1.1.Yazmak için vücudunu doğru kullanma (oturma, kağıtla göz mesafesini ayarlama vb.); Duyuşsal olarak hazırlanma (motive olma, konuya ilgi gösterme, kaygı düzeyini azaltma vb.); Yazı ortamını düzenleme (ders araç gereçlerini hazırlama, ışığı ayarlama) gibi konulara dikkat çekilir.

2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanma konusunda aşağıdaki konulara dikkat çekilir:

-Kal em i doğ r u v e çok s ık m ada n tu tma , ba st ı rm ad an yazm a -S i l g i y i g er ek t i ğ in d e v e k i t aba -d ef te re zar ar ver me yec ek b i ç imd e k ul la nma -Kal em tı ra ş ı e tra f ı k i r le tm ed e n v e ka l em e zarar v erm ey ec ek b iç im d e ku l la nma -De ft er i y ı r tma da n, t emiz ve eko nom ik ku l l an ma -Ki ta bı öz e nl i v e te miz k ul la nma -Ce tv el i et k i l i b i r b iç i md e ku l l an ma -Yaz ı ta hta s ın da t e be ş i r l e veya ta h ta ka l em iy le yazma -Bi lg is aya rd a v e b enz er i te kno lo j i k a raç lar da doğ ru v e etk i l i yazma v b.

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için gerekli

*Yazma

*Yazı planı

*Yazı araç-gereçleri

*Düzeltme sembolleri

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 21: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

21 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

biçimsel özellikler aşağıda sunulmuştur:

-Oku na kl ı , te miz ve d üz en l i yaz ma -Kar e l i , ç i z g i l i ( t ek , ç i f t v e ya dört ç iz g i l i ) v e ç izg is iz ka ğı da yazma -Ka ğı d ı n ü st , a l t v e ya n k ı s ıml ar ın da k en ar boş l uğ u b ıra kma -Harf , sözc ük, c üml e ve sa t ı r a ra l ık la r ı n da uy gu n bo ş l uk la r b ı ra kma -Para g raf lar a sat ı r b aş ı y a par ak (yak la ş ı k 2cm iç er i de n) b a ş la ma -Harf l er i ay n ı yö n de ve d ik yazma -Sa t ı r l ar ı a yn ı h iz ad a v e ç i zg iy e d ik kat ed e re k yaz ma -S ıra lam al ar da vey a a l t b a ş l ık lar da s ay ı v e se mbo l l er d e n ya ra r la nm a - G er ek t i ğ in d e kâğ ı d ı n b el l i bö l üm le r i n e tar ih , a d, soya d, s ın ı f ve oku l a d ın ı y azma - Yaz ı ça l ı şma lar ı nd a c etv e l i do ğr u v e et k i l i ku l l an m a - G er ek t i ğ in d e y az ı n ı n ba ş l ı ğ ı n ı sayf an ı n uy gu n k ı sm ı na y azma ; ba ş l ık la y az ı ara s ın da uy gu n b ir bo ş l u k b ı rak ma -G er ek t i ğ i n de ka ğ ıd ı n uy g un y er in e sa yfa nu mar as ı yazma

1.4.Yazıdaki düzeltme sembolleri “Öğretmen Kılavuz Kitabında” sunulmuştur.

1.5. Öğretmen yardımıyla veya kendi başına öğrencilerin bilgi vermek, duygularını paylaşmak, açıklama yapmak vb. amaçları yerine getirmeleri için yazı yazmaları sağlanır.

Page 22: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

22 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Yazarken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Dilbilgisi(yazım) kurallarına uyarak

yazar.

2.2. Noktalama işaretlerini doğru

kullanarak yazar.

2.3. Konu ve amacına bağlı olarak yazar.

2. Ö ğr etm e n, ö ğr e nc i le r i n yaz ı yaza rk en ka ba söz l er , ar go , es k i d i ld e ka l mış v e gü n üm üzd e ku l l an ı l maya n ve ya y az ıy a geç mem i ş y er e l ağ ız la rd ak i sözcü kl er i ku l l anm akt an kaç ı nm ala r ı n ı ; sözc ük ve c üm le t ek rar la r ı yap ma da n yaz mal ar ın ı v e düz ey i ne u yg u n kon ul ar da b i l g i ya n l ı ş ı ya p mad an yazm ala r ı n ı sa ğ la mal ı d ı r . 2.1 . ve 2 . 2 . i ç i n g er ek l i aç ı k lam al ar d i l b i l g i s i bö l üm ü nd e b el i r t i lm iş t i r . 2.3 . Amac ı na v e s eç t i ğ i ko nu ya uy g un tan ım la r , aç ık lam ala r , ö rn ek le r , b enz et me l e r yazma sı b ek l en ir .

*Noktalama

işaretleri

*Yazım kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı d.

*Kişisel-sosyal yet.

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

3. Farklı metin türlerinde yazar.

3. Ö ğr enc i le r i n k ı sa ş i i r v e öyk ül er yazm ala r ı be k l e nm ek te d ir . Bu ça l ı şm ala r öğ r etm e n k ı lav uz l u ğu n da b ir ey se l v e gr u pça yap ı l ab i l i r .

*Yazma

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve

Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Page 23: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

23 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Kendini yazılı olarak ifade etmek için özen gösterir.

4.1. Yazma sorunlarını belirlemede

istekli olur.

4.2.Karşılaştığı yazılı anlatım

yanlışlarını düzeltmede istekli olur.

4. Ö ğr etm e n, y azma nı n h e r de rs iç in g e re k l i o ld u ğu n u, y azma nı n ö ğr e n i l eb i lec e ği n i v e ge l i ş t i r i le b i l ece ğ in i aç ı k la mal ıd ı r . Ayr ıca , öğr enc i le r i n g ün l ük ya şam da yazma bec e r i s i n i k u l la nm al ar ın ı ö zen d irm e l i d i r . Kart yazma, Belirli günler ve etkinlikler (doğum günü vb.) için davetiye hazırlama ve Sınıf/okul gazete ve dergilerine yazı yazma gibi etkinlikler yürütülmelidir.

4.1 . Yazma sor u n lar ı ; ay nı sözcü ğ ü te kra r l ama, d i l b i l g i s i v e n okta lama ya nl ı ş l ar ı gi b i d i r .

*Ka rt

*G ü nl ü k

*Da ve t i ye

*G aze te

*D e rg i

*D uy ur u( i l an)

*Yaz ı l ı a n l at ım

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

5. Yazı kurallarını temel alarak kendine özgü bir yazı stili geliştirir.

5.1. Dik temel yazı karakterine uygun yazar.

5.2. Güzel ve okunaklı yazı yazmaya istekli olur.

5.3. Yazdıklarına ilişkin eleştiriye açık olur.

5.4.Yazdıklarının kenarlarını süsler ve yazılarını

resimlendirir.

5.1. Dik temel yazıya ilişkin aşağıdaki çalışmalar yürütülmelidir:

- Temel çizgi çalışmaları,

- Kareli yüzeyde, dört çizgi üç eşit aralıklı yüzeyde ve normal satır aralıklı yüzeyde yazma,

-Dik temel büyük ve küçük harflerin kapladıkları alan itibarı ile oluşturdukları geometrik şekiller, - Dik temel karakterlerdeki büyük ve küçük harfleri yazarken dikkat edilmesi gereken kurallar. Not: Ayrıntılar “Öğretmen Kılavuz Kitabında” sunulmuştur.

*Dik temel yazı

*Çizgi çalışması

*Büyük harf

*Küçük harf

*Güzel yazı

*Geometrik şekil

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 24: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

24 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı

/ Ders Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı

Dil

Ku

llan

ımı

Ke

nd

i sö

zcü

k d

ağar

cığı

nı g

eliş

tiri

r ve

ku

llan

ır. 1. Söz varlığının yapısal, anlamsal ve

işlevsel özelliklerini tanır.

1.1. Metin incelemeleri ile söz varlığının yapısı,

anlamı ve işlevini tanır.

1.2. Metinlerden bağımsız olarak oyun, drama

vb. etkinlikler aracılığıyla söz varlığının yapısı,

anlamı ve işlevini tanır.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkarak söz

varlığının yapısı, anlamı ve işlevini tanır.

1.1. Öğrencilerden metinden seçilen bir sözcükle ilgili

çağrışım sözcüklerini yazmaları istenebilir.

1.2. Metinlerden bağımsız olarak aşağıdaki çalışmalar yürütülebilir ve sözcük öğretimi gerçekleştirilebilir. - Görsellerden, İşitsel araçlardan-materyallerden, Görsel-işitsel araçlardan ve etkinliklerden yararlanarak yeni sözcüklerin farkına varıp anlamlarını bulma. - Oyun, araştırma, gezi, gözlem, deney ve deneyim kazanma yoluyla yeni sözcüklerin farkına varıp anlamını bulma. - Bilmeceler ve bulmacalar yoluyla yeni sözcükler ve sözcük gruplarının farkına varıp anlamlarını bulma. -Verilen bir sözcüğü çizerek (resim, afiş) anlatma.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkılarak aşağıdaki

uygulamalar yürütülmeli ve sözcük öğretimi

gerçekleştirilmelidir.

-Okuduklarında, dinlediklerinde, izlediklerinde

karşılaştığı sözcükleri doğru sesletme

-Okuduklarında, dinlediklerinde, izlediklerinde

karşılaştığı sözcükleri hecelerine ayırma

-Okuduklarında, dinlediklerinde, izlediklerinde

karşılaştığı sözcüklerin türünü bulma (Burada sadece

isim olup olmadığı üzerinde durulmalıdır.)

*Sözcük

*Söz varlığı

*Çağrışım

*Bilmece

*Bulmaca

*Sözcükte anlam

*Dilbilgisi

*Hece

*Harf

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Araştırma ve Problem

çözme

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 25: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

25 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Kıb

rıs

kült

ürü

ne

ve

Kıb

rıs

ağzı

na

sah

ip ç

ıkar

.

1. Kıbrıs kültürünü ve Kıbrıs ağzı

özelliklerini benimser.

Öğrenciler, yazılı dilde ve hazırlıklı

konuşmalarında ölçünlü Türkçeye ve dilbilgisi

kurallarına uymaları ve bu kullanımları öncelikli

tutmaları konusunda bilgilendirilirler. Bunlara ek

olarak ise, Kıbrıs’ta konuşulan Türkçenin diğer

ülkelerde kullanılan Türkçeden farklı olduğu

örneklerle açıklanır. Konuşma dili ile yazı dilinin

farklı olabileceği örneklendirilir.

*Dil

*Ağız

*Türkçe

*Kıbrıs Ağzı

*Kültür

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel düşünme

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 26: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

26 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Diğ

er k

ült

ürl

ere,

dill

ere

ve a

ğızl

ara

sayg

ı gö

ster

ir.

1. Dil ve ağız özellikleri bakımından

farklı kullanımlara sahip toplumlara

saygı ile yaklaşır.

Öğretmen aşağıdaki konularda öğrencilerin dikkatini

çekmelidir:

-Dünyadaki her kültüre ve dile saygıyla yaklaşma,

- Türkçe dışındaki dilleri ve Kıbrıs dışındaki kültürleri

öğrenmeye istekli olma,

- Farklı dil ve ağız özelliklerine sahip kişileri tanımakla

farklı kültürleri tanıyacağını kavrama,

- Eğitim sürecinde ve gündelik yaşamında bireylerin dil

ve ağız farklılığından kaynaklanan sorunları (ayrımcılık,

akademik başarının düşmesi vb.) fark etme ve bu

duruma hoşgörü ile yaklaşma.

* Dil

* Ağız

* Kültür

* Hoşgörü

* Saygı

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 27: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

27 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı

/ Ders Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Bilg

i ve

ileti

şim

tek

no

lojil

erin

i Tü

rkçe

der

sin

e u

ygu

n o

lara

k ku

llan

ır.

1. Türkçe dersi ile ilgili çalışmalarında bilgi

ve iletişim teknolojilerini kullanır.

1.Türkçe dersinde izlediği animasyon/çizgi film ile ilgili

görüşlerini Türkçeyi doğru ve etkili kullanarak açıklama

gibi bir çalışma gerçekleştirilebilir.

*Teknoloji

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri

Yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 28: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

28 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

İLKOKUMA VE YAZMA

Hazırlık Dönemi

1. Okula uyum sağlar ve hazırlanır. 1.1. Kendini tanıtır. (özelliklerini, ailesini, evinin adresini vb.)

1.2. Öğretmenler, okul müdürü ve okuldaki görevlilerle tanışır.

1.3. Sınıf ve okul arkadaşlarıyla tanışır.

1.4. Okulunu, sınıfını ve okul bahçesini tanır.

1.5. Sınıf ve okul kurallarını kavrar.

2. Okumaya hazırlanır. 2.1. Sözlü ve yazılı dili ayırt eder.

2.2. Görselleri ayırt eder.

-Verilen bir grup görsel içinden farklı olanı bulur.

- Verilen bir grup görsel içinden aynı olanı bulur.

- Verilen bir görselde noktaları birleştirerek şekli tamamlar.

- Verilen iki farklı görselde eksik kısmı olan görseli tamamlar.

2.3. İşittiklerini ayırt eder.

-Verilen bir grup görsel içinden aynı sesle başlayanları seçer.

-Verilen bir grup görsel içinden aynı sesle başlamayanı

seçer.

2.4. Okumanın günlük yaşamı nasıl kolaylaştırdığını

(kitaplardaki, mağazalardaki, bankalardaki, takvimlerdeki,

reklamlardaki, yiyecek-içeceklerdeki, biletlerdeki,

gazetelerdeki, bilgisayar klavyesindeki yazılara vb. dikkat

çekme) kavrar ve soldan sağa okur.

3. Yazmaya hazırlanır. 3.1. Büyük ve küçük kas geliştirme çalışmaları (yoğurma,

biçimlendirme, yırtma-kesme-yapıştırma, dizme), resim

çizme, boyama ve serbest çizgi çalışmaları yapar.

3.2. Dik temel büyük ve küçük harflerin yazımına hazırlık

amacıyla kurallı çizgi çalışmaları yapar. Farklı malzemelerle

(kibrit çöpü, lego, fasulye, boya kalemleri vb., havada,

sırada, avuç içinde, dışarıda toprakta, kum havuzunda, kara

tahtada, defterde, kitapta vb gibi) çizgi çalışmaları yapılır.

3.3. Soldan sağa ve yukarıdan aşağıya yön çalışmaları

yapılır.

3.4. Hangi elini kullanarak (el tercihi) daha rahat yazdığını

kavrar.

Page 29: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

29 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Cümle Dönemi

1. Cümle döneminde okuma etkinliklerine katılır. 1.1. Verilen/gösterilen bir cümleyi akıcı ve doğru okur. 1.2. Verilen/gösterilen bir cümleyi bireysel, ikili, grupça veya sınıfça sesli olarak okur. 1.3. Okunan bir cümleyi diğer cümlelerin arasından seçip gösterir. 1.4. Cümlede anlatılmak isteneni canlandırır. 1.5. Okunan bir cümleyle ilgili kendisine yöneltilen soruları (5N 1K, evet-hayır soruları) sözlü olarak yanıtlar. 1.6. Okuduğu cümle ile ilgili resim çizer (okuduğu cümle ile ilgili verilen resimlerden doğru olanı seçer veya okuduğu cümle ile ilgili resmi eşleştirir)

2. Cümle döneminde yazma etkinliklerine katılır. 2.1. Verilen/gösterilen bir cümlede yer alan harflerin çizgilerini eliyle ve kalemle takip eder.

2.2. Verilen/gösterilen bir cümlede yer alan ve kesik kesik (ya da noktalı) yazılmış harfleri birleştirerek cümleyi yazar. 2.3. Verilen/gösterilen bir cümleyi bakarak yazar. (defterinde, tahtada, havada, dışarıda, kum

havuzunda, sırasında vb.)

2.4. Dinlediği cümleyi (dikte çalışmaları) yazar. (defterinde, tahtada, havada, dışarıda, kum

havuzunda, sırasında vb.)

2.5. Yazdığı cümleye uygun noktalama işaretlerini koyar.

Sözcük Dönemi

1. Sözcük döneminde okuma etkinliklerine katılır. 1.1. Sözcüğü görünce tanır ve okur. 1.2. Okunan veya gösterilen bir sözcüğü diğer sözcükler arasından seçip gösterir. 1.3. Verilen/gösterilen bir cümlede eksik bırakılan sözcüğü söyler. 1.4. Okuduğu cümleyi oluşturan sözcükleri tek tek göstererek/ayırarak okur. 1.5. Öğrendiği sözcükleri kullanarak yeni cümleler oluşturur. 1.6. Öğrendiği sözcüğü ilgili görselle eşleştirir. ( verilen bir görselle ilgili sözcüğü söyler / verilen sözcüğün resmini çizer) 1.7. Sözcüğün anlamına ilişkin konuşur. 1.8. Cümledeki sözcük sayısını söyler.

2. Sözcük döneminde yazma etkinliklerine katılır. 2.1. Verilen/gösterilen bir sözcükte yer alan harflerin çizgilerini eliyle ve kalemle takip etme

2.2. Verilen/gösterilen bir sözcükte yer alan ve kesik kesik (ya da noktalı) yazılmış harfleri birleştirerek

sözcüğü yazma

2.3. Verilen/gösterilen bir sözcüğü bakarak yazma (defterinde, tahtada, havada, dışarıda, kum

havuzunda, sırasında vb.)

2.4. Dinlediği sözcüğü (dikte çalışmaları) defterine, tahtaya, havada, kum havuzunda vb. yazma

Page 30: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

30 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.9. Karışık halde verilen sözcükleri sıralayarak cümle oluşturur. 1.10. Sözcük listesi oluşturur ve bireysel, ikili, grupça veya sınıfça sesli olarak okur.

Hece Dönemi

1. Hece döneminde okuma etkinliklerine katılır. 1.1. Heceyi görünce tanır ve okur. 1.2. Okunan veya gösterilen bir heceyi diğer heceler arasından seçip gösterir. 1.3. Verilen/gösterilen bir sözcükte eksik bırakılan heceyi söyler. 1.4. Okuduğu sözcüğü oluşturan heceleri tek tek göstererek/ayırarak okur. 1.5. Öğrendiği heceleri kullanarak yeni sözcükler oluşturur. 1.6. Anlamlı hecelerle (sözcük olan heceler) anlamı olmayan heceleri ayırt eder. 1.7. Sözcük söylenirken ağzın hareket sayısını (hece sayısını) söyler. 1.8. Karışık halde verilen heceleri sıralayarak sözcük oluşturur. 1.9. Hece listesi oluşturur ve bireysel, ikili, grupça veya sınıfça sesli olarak okur. 1.10. Farklı hece türlerini (örneğin “a, al, la, dal, üst, Türk”) kolaydan zora doğru okur.

2. Hece döneminde yazma etkinliklerine katılır. 2.1. Verilen/gösterilen bir hecede yer alan harflerin çizgilerini eliyle ve kalemle takip eder.

2.2. Verilen/gösterilen bir hecede yer alan ve kesik kesik (ya da noktalı) yazılmış harfleri birleştirerek

heceyi yazar.

2.3. Verilen/gösterilen bir heceyi bakarak yazar. (defterinde, tahtada, havada, kum havuzunda,

sırasında vb.)

2.4. Dinlediği heceyi (dikte çalışmaları) defterine, tahtaya, havada, kum havuzunda, sırasında vb.)

yazar.

2.5. Farklı hece türlerini (örneğin “a, al, la, dal, üst, Türk”) yazılarında kullanır.

Page 31: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

31 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Ses/Harf Dönemi

1. Ses/harf döneminde okuma etkinliklerine katılır. 1.1. Harfi görünce tanır ve okur.

1.2. Okunan veya gösterilen bir sesi/harfi diğer harfler arasından seçip gösterir.

1.3. Verilen/gösterilen bir sözcükte eksik bırakılan sesi/harfi söyler.

1.4. Okunan/gösterilen bir sözcükteki veya hecedeki harf sayısını söyler.

1.5. Karışık veya dağınık halde verilen harfleri sıralayarak hece ve sözcük oluşturur.

1.6. Ünlü ve ünsüzleri ayırt eder.

1.7. Okunan/gösterilen bir cümle, sözcük veya hecedeki ünlü ve ünsüzleri söyler.

1.8. Öğrendiği harf ile verilen görseli eşleştirir.

1.9. Büyük harflerle küçük harfleri ayırt eder.

1.10. Öğrendiği sesler/harflerle ilgili tekerleme ve mani söyler.

1.11. Alfabedeki harflerin sırasını fark eder.

1.12. Verilen bir sözcükle/görselle ilgili ilk ve son harfi/sesi söyler.

2. Ses/harf döneminde yazma etkinliklerine katılır. 2.1. Verilen/gösterilen bir harfin çizgilerini eliyle ve kalemle takip eder.

2.2. Verilen/gösterilen ve kesik kesik (ya da noktalı) yazılmış harfleri birleştirerek yazar.

2.3. Verilen/gösterilen bir harfi bakarak (defterinde, tahtada, havada, kum havuzunda, sırasında vb.)

yazar.

2.4. Sesi verilen harfi (dikte çalışmaları) yazar.

I. SINIF DİLBİLGİSİ KONULARI

A. ANLAM VE ANLATIM BİLGİSİ B. SES BİLGİSİ D. SÖZCÜK TÜRLERİ F. YAZIM KURALLARI VE

NOKTALAMA İŞARETLERİ

A.2. SÖZCÜKTE ANLAMSAL İLİŞKİLER

A.2.2. Zıt Anlamlı Sözcükler

B.1. SES, HARF ve ALFABE

B.1.1. Harf ve Alfabe Nedir?

D.2. İSİM (AD)

D.2.1.1. Özel İsim

F.1. YAZIM KURALLARI

F.1.4. Büyük Harflerin Yazımı

A.4. CÜMLEDE ANLAM

A.4.3. Cümle Yorumlama

A.4.3.5. Cümle Oluşturma

B.2. HECELER

B.2.2. Sözcüklerin Hecelere Ayrılması

B.2.3. Sözcüklerde Hece Sayısı

F.2. NOKTALAMA İŞARETLERİ

F.2.1. Nokta

F.2.2. Soru İşareti

F.2.3. Ünlem

F.2.10. Kısa Çizgi

Page 32: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

32 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. SINIF – TÜRKÇE

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara Disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

lam

a

zeyi

ne

uyg

un

din

lem

e/iz

lem

e b

ecer

isi g

eliş

tiri

r.

1. Dinleme-izlemeye hazırlık yapar ve dinlemeyle-izlemeyle ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Dinlemek/izlemek için uygun biçimde oturur.

1.2. Ses kaynağına uygun uzaklıkta oturur.

1.3. Dinlemek/izlemek için hazırlık yapar.

1.4. Dinleme sürecinde görgü kurallarına uyar.

1.5. Dinleme amacını belirler.

1. İkinci sınıftaki bir öğrencinin dikkat süresinin ortalama 5-8 dakika ile sınırlı olduğu temel alınmıştır. Türkçe dersinde dinleme etkinliğini uzun süre devam ettirmek yerine farklı uygulamalara (canlandırma, konuşma, oyun vb.) yer vermek önemlidir.

1.4. Birinci sınıftaki açıklamalara ek olarak öğrencilerin dinleme/izleme materyallerinin (cd, cd çalar, bilgisayar, projeksion, akıllı tahta) kullanımına özen göstermeleri sağlanacaktır.

* Dinleme

* İzleme

* Hazırlık

* Görgü kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Dinlediklerini, izlediklerini tam ve doğru anlar.

2.1. Dinlediklerinin/izlediklerinin

konusunu bulur.

2.2. İkinci sınıfta ana düşünce bulma ilk kez öğrencinin karşısına çıkmıştır. Bu nedenle öğretmenin konu ile ana düşünce arasındaki farkı öğrencilere açıklaması gerekmektedir.

2.4. Birinci sınıfta zıt anlamlı sözcüklerin öğretimi gerçekleştirilmeli, ikinci sınıfta ise anlamdaş sözcüklerin

*Konu

*Ana düşünce

*Olay

*Kahraman

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İşbirliği

*Eleştirel ve Yaratıcı

Page 33: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

33 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.2. Dinlediklerinin/izlediklerinin

ana düşüncesini bulur.

2.3. Dinlediklerinde/izlediklerinde

içerikle ilgili farklı türdeki sorulara

yanıt verir.

2.4. Dinlediklerinde/izlediklerinde sözcük dağarcığı ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.5. Dinlediklerinde/izlediklerinde cümle bilgisi ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.6.Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.7.Dinlediklerinin/izlediklerinin gelişim

sırasını söyler.

2.8. Dinlediklerini/izlediklerini kendi

cümleleriyle anlatır.

öğretimine de geçilmelidir.

2.9. Başlık bulma çalışması ikinci sınıf Türkçe programına eklenmiştir. Öğrencilerin karşılaştıkları metinlere yeni başlık önermeleri, var olan başlıkla metnin uyumunu değerlendirmeleri veya başlıktan yola çıkarak metnin nasıl gelişeceğini kestirmeleri istenebilir.

2.13. 1. sınıftan farklı olarak 2. sınıfta öğrencilerin dinlediklerinde veya izlediklerinde gizli kalmış (örtük) bilgileri ipuçlarından yararlanarak tahmin etmeleri (yani çıkarım yapmaları) istenebilir.

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

düşünme

* Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 34: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

34 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.9. Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin

kendi başlığını/başlıklarını önerir.

2.10. Dinlediklerini/izlediklerini görsel

olarak ifade eder.

2.11. Dinledikleriyle/izledikleriyle ilgili

canlandırma yapar.

2.12. Dinlediklerinden/izlediklerinden yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.13. Dinledikleri/izlediklerinin ötesindeki durumları kestirir.

2.14. Ele alınan bir metni, durumu veya olayı belirlediği amaçlar doğrultusunda dinler/izler.

3. Sınıf içinde ve dışında dinleme- izlemeyle ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

3.1. İyi bir dinleyici/izleyici olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmeye

istekli olur.

3.2. Birinci sınıfta belirtilen engellere ek olarak sözcüklerin ve cümlelerin anlamlarına dikkat etmeden dinlemenin de önemli bir sorun olduğu açıklanır.

3.3. Öğretmen ikinci sınıfta genel hatları ile dinleyici tiplerinden söz eder ve öğrencileri konuyla ilgili bilgilendirir.

-Teşvik edici: Yeni düşüncelerin öncüsü (Başarılı

*Dinleyici

*İzleyici

*Dinleme

*İşitme

*Anlama

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

Page 35: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

35 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3.2. Dinleme/izleme sürecindeki

engelleri çözmede istekli olur.

3.3. Dinleyici/izleyici tiplerini tanır ve

yaşamı süresince karşılaştığı farklı

dinleyici tiplerine hoşgörüyle yaklaşır.

3.4. İlgi ve beğenisine uygun kişisel

dinleme-izleme arşivi oluşturur.

dinleyici)

-Destekleyici: Uzlaşımcı, iyi bir takım oyuncusu (Başarılı dinleyici)

-Yönlendirici: Nesnel, dengeli, kontrollü (Başarılı dinleyici)

-Çözümleyici: Ayrıntılara odaklanan, inceleyen-sorgulayan (Başarılı dinleyici)

-Görünüşte dinleyici: İlgisiz, dinliyormuş gibi görünen (Başarısız dinleyici)

-Seçici dinleyici: Konunun sadece istediği yönünü dinleme (Başarısız ancak yerine göre başarılı dinleyici)

-Saplantılı dinleyici: Kendi psikolojik beklentileri önemli, ne anlatıldığını önemsemez, her söylenende belli bir duygu ve düşünce arar. (Başarısız dinleyici)

-Savunmacı: Ne söylenirse söylensin kendine yönelik bir saldırı olduğunu düşünme (Başarısız dinleyici)

-Tuzak kurucu: Karşısındakini zorda bırakmak için dinleme, çelişki olup olmadığını sorgulama (Başarısız dinleyici)

-Yüzeysel dinleyici: Dinledikleri/ izlediklerinin ardında kalan anlamları çıkaramayan (Başarısız dinleyici)

*Beden dili

*Görgü kuralları

*Ortam

*Zaman

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 36: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

36 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler D

il B

ece

rile

ri:

An

lam

a

Akı

cı v

e an

lam

lan

dır

arak

oku

r.

1. Okumaya hazırlık yapar ve okumayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Okumak için vücudunu doğru

kullanır.

1.2. Okuma öncesi gerekli hazırlıkları

yapar.

1.3. Okuma araç-gereçlerini doğru

kullanır.

1.4. Çevresindekileri rahatsız etmeden

okur.

1.5. Okuma amacını belirler.

1.Birinci sınıfta sunulan açıklamalar ikinci sınıfta da geçerlidir.

1.2. Öğrencilerin dikkat süreleri ve bilişsel gelişim süreci temel alındığında 50-100 sözcükten oluşan metinleri okuyabilecekleri dikkate alınmalıdır.

*Okuma

*Okuma kuralları

*Okuma araç-

gereçleri

*Akıcı okuma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Okuduklarını tam ve doğru anlar.

2.1. Okuduklarının konusunu bulur.

2.2. Okuduklarının ana düşüncesini bulur.

2.2. İkinci sınıfta ana düşünce bulma ilk kez öğrencinin karşısına çıkmıştır. Bu nedenle öğretmenin konu ile ana düşünce arasındaki farkı öğrencilere açıklaması gerekmektedir.

2.4. Birinci sınıftan farklı olarak ikinci sınıfta sözcük

*Konu

*Ana düşünce

*Başlık

*Olay

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

Page 37: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

37 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.3. Okuduklarında içerikle ilgili farklı

türdeki sorulara yanıt verir.

2.4. Okuduklarında sözcük dağarcığı ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.5. Okuduklarında cümle bilgisi ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.6.Okuduklarına ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.7.Okuduklarının gelişim sırasını

söyler.

2.8. Okuduklarını kendi cümleleriyle

anlatır.

2.9. Okuduklarına ilişkin kendi başlığını

önerir.

dağarcığı ile ilgili aşağıdaki uygulamalar yürütülmelidir:

-Metinle ilgili anahtar sözcükleri belirleme,

-Aynı kavram alanından sözcükleri sınıflandırma,

-Anlamdaş sözcükleri bulma

2.9. Bu uygulamada öğrencilerin karşılaştıkları başlıkla metnin uyumunu değerlendirmeleri veya başlıktan yola çıkarak metnin nasıl gelişeceğini kestirmeleri de istenebilir.

2.15. 1. sınıftan farklı olarak 2. sınıfta öğrencilerin okuduklarında gizli kalmış (örtük) bilgileri ipuçlarından yararlanarak tahmin etmeleri (yani çıkarım yapmaları) istenebilir.

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Cümle

* Olumlu-olumsuz

cümle

*Karşılaştırma

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 38: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

38 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.10.Okuduklarını görsel olarak ifade

eder.

2.11. Okuduklarıyla ilgili canlandırma

yapar.

2.12. Okuduklarından yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.13. Okudukları ile ilgili kendi düşüncelerini paylaşır.

2.14. Okudukları ile önceden okuduklarını karşılaştırır.

2.15. Okuduklarının ötesindeki durumları kestirir.

2.16. Ele alınan bir metni belirlediği amaçlar doğrultusunda okur.

3. Ele alınan bir metni farklı okuma türlerine göre okur.

3.1. Sesli okur.

3.2. Sessiz okur.

3.3. Grupça okur.

3.Birinci sınıftaki okuma yöntem-teknikleri ikinci sınıfta da kullanılmaktadır.

3.1. Sesli okumada ikinci sınıfa giden öğrencilerin 1 dakikada ortalama 60-80 sözcük okumaları beklenmektedir.

3.2. Sessiz okuma çalışmalarında birinci sınıftan farklı olarak öğrencilerin okuma hızlarını verilen süreye göre

*Sesli okuma

*Sessiz okuma

*Doğal ses

*Ses şiddeti

*Metin

*Paragraf

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Page 39: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

39 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3.4. Canlandırarak okur.

3.5. Ekrandan ve görsel okur.

3.6. Serbest okur.

ayarlamaları istenebilir.

3.5. Ekrandan okumanın olumlu (okuduklarını paylaşma, zaman kazanma, birlikte okuma, okuma materyaline daha kolay ulaşma, araştırma, okuduklarını yeni forma dönüştürme vb.) ve olumsuz yönleri (sayfanın bütününü görememe, gözün-zihnin çabuk yorulması, geriye dönüşlerin zor olması vb.) hakkında öğrenciler bilgilendirilmelidir.

3..6. Serbest okuma çalışmalarında sözlük kullanımı özendirilmeli ve kitaplardaki önsözler öğretmenle birlikte incelenmelidir.

*Noktalama

işaretleri

*Dize

*Nakarat

*Durak

*Beden dili

*Görsel okuma

*Ekran

*Karikatür

*Fotoğraf

*Kitap

*Kitaplık

*Kitapçı

*Kütüphane

*Kitap fuarı

*Okuma listesi

*İçindekiler

*İşbirliği

-Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

.

Page 40: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

40 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4. Sınıf içinde ve dışında okuma ile ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. Okuma ödevlerini yapmada istekli

olur.

4.2. Farklı amaçlarını

gerçekleştirebilmek için okur.

4.3.Farklı türdeki metinleri okumak için

istekli olur.

4.4. Kendi kültürüne özgü metinleri

okumak için istekli olur.

4.5. Farklı konulardaki metinleri okumak

için istekli olur.

4.6. Farklı yazar ve şairlerin eserlerini

okumak için istekli olur.

4.2. Birinci sınıftan farklı olarak ikinci sınıfta okuma amaçlarının farklılaşabileceği üzerinde durulmalıdır: (bilgilenmek, eğlenmek, paylaşmak, tartışmak, sorgulamak, eleştirmek, kendini tanımak, problemini çözmek, yaratmak, deneyim kazanmak, söz dağarcığını geliştirmek gibi)

4.3. Birinci sınıftaki metin türlerine gezi, günlük, anı, yaşamöyküsü ve bilimkurgu eklenmelidir.

4.4. Birinci sınıftaki metin türlerine efsane, fıkra, halk tiyatrosu eklenmelidir.

4.5. Birinci sınıftaki konulara, tarih, kültür ve bilişim eklenmelidir.

4.6. Birinci sınıfa ek olarak öğrencilerin yazar ve şairlere ilişkin farkındalıklarını artırmak amaçlanmalıdır.

*Okuma amacı

*Şiir

*Öykü

*Masal

*Tiyatro

*Mani

*Ninni

*Hikaye

*Bilmece

*Tekerleme

*Gezi

*Günlük

*Anı

*Yaşamöyküsü

*Bilimkurgu

*Efsane

*Fıkra

*Yazar

*Şair

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 41: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

41 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini s

özl

ü o

lara

k if

ade

eder

.

1. Konuşma ile ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Konuşmalarında sesini doğru ve etkili kullanır.

1.2. Konuşmalarında vurgu, durak, ton,

ulama gibi ses üstü birimleri doğru ve

etkili kullanır.

1.3. Beden dilini etkili kullanarak konuşur.

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşur.

1.5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşur.

1.6. Konuşmaya hazırlık yapar.

1.Birinci sınıfta sözü edilen konuşma kuralları ikinci sınıfta da geçerlidir.

1.2. Durak ve ton gibi ses üstü birimlere ikinci sınıfta vurgu ve ulama eklenmelidir. Sözcük, söz öbeği ve cümleleri anlamlarına göre vurgulama ve söylediklerini belirginleştirmek için ulama kullanma gibi çalışmalar yürütülebilir.

1,5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşmanın üzerinde ikinci sınıfta daha ayrıntılı durulur.

Di nl ey ic i l er in öze l l ik le r i n e (ya ş , m es l ek , i lg i , say ıs a l d ur um , b i lg i d üze y i , k ü l tü re l d ur um u vb. ) ve d i n l ey ic i l er in b u lu nd u ğ u f i z i ks e l ortam a di kka t ed e re k ko n uş ma nı n öne mi n de n söz ed i l i r .

*Konuşma

*Ses

*Durak

*Ton

*Vurgu

*Ulama

*Görgü kuralları

*Dinleyici

*Ses yutma

*Ses ekleme

*Beden dili

*Soluk alma-verme

*Mimik

*Göz teması

*El-kol hareketleri

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 42: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

42 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Konuşurken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Bir amacı temel alarak ve varmak

istediği noktayı belirleyerek konuşur.

2.2. Konuşma konusunu anlaşılır ve kısa

bir biçimde belirtir.

2.3. Konudan ayrılmadan konuşur.

2.4. Konuşmalarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.5. Sözlü anlatımla ilgili dilbilgisi

kurallarına uyarak konuşur.

2. B i r inc i s ı n ı f t ak i aç ık lam ala r i k i nc i s ı n ı f iç i n ge çe r l id i r .

*Konuşma amacı

*Konuşma konusu

*Sözcük

*Cümle

*Sözlü anlatım

*Dilbilgisi kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*Eleştirel ve Yaratıcı Düşünme

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

3. Konuşma türlerine uygun olarak konuşur.

3.1.Bireysel olarak veya grupça hazırlıksız konuşmalara katılır.

3.2.Bireysel olarak veya grupça hazırlıklı konuşmalara katılır.

3. B i r inc i s ı n ı f t ak i aç ık lam ala r i k i nc i s ı n ı f i ç i n ge çe r l id i r .

*Hazırlıksız konuşma

*Hazırlıklı konuşma

*Etkili konuşma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi tek.

yeterliği

*Araştırma ve Problem

çözme

Page 43: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

43 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

*Eleştirel ve Yaratıcı

Düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Kendini sözlü olarak ifade etmek için özen gösterir.

4.1. İyi bir konuşmacı olmanın gerektirdiği becerileri geliştirmede istekli olur.

4.2. Konuşmadaki sorunları düzeltmede istekli olur.

4.3. Doğru ve etkili konuşan kişileri örnek alır.

4 .4 . Ke n d in e uy g un b ir ko nu şm a üs l ub u ge l i ş t i rme ye i s t ek l i o l ur . 4.5. Sınıftaki seslendirme ve konuşma

etkinliklerine katılmaya istekli olur.

4. 2. Öğrencilerin konuşma sorunlarını

bulmalarına yardımcı olmak için onları

konuşturup daha sonra özdeğerlendirme

formu vererek kendi konuşmalarını

değerlendirmeleri istenebilir.

*Sözlü anlatım

*İçtenlik

*Sorumluluk

*Dürüstlük

*Höşgörü

*Etkili beden duruşu

*Konuşma sorunu

*Üslup

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 44: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

44 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini y

azılı

ola

rak

ifad

e ed

er.

1. Yazmaya hazırlık yapar ve yazmayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1.Yazma öncesi gerekli hazırlıkları yapar.

1.2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanır.

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için

gerekli biçimsel özelliklere dikkat eder.

1.4.Yazıdaki düzeltme sembollerini tanır.

1.5. Yazma amacını belirler.

1.Yazmayla ilgili birinci sınıfta temel alınan kurallar ikinci sınıfta da geçerlidir. Öğretmenin söz konusu kuralları öğrencilere hatırlatması ve kuralların uygulanması yönünde çaba harcaması gerekmektedir.

*Yazma

*Yazı planı

*Yazı araç-gereçleri

*Düzeltme sembolleri

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Yazarken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Dilbilgisi(yazım) kurallarına uyarak

yazar.

2.1 . Öğ re tm en, yaz ım k ura l la r ı v e nokt a la ma işa r et le r i d ı ş ı n da y az ı l ı a n l at ı md a çok ö n em l i o lan d i ğe r b i r kon u da n (a n lat ım bozu kl uk la r ı ) ta n ım ya pma da n y a l n ızc a örn ek le r v e re re k söz e tm e l i d i r .

*Noktalama

işaretleri

*Yazım kuralları

*Anlatım bozukluğu

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı d.

*Kişisel-sosyal yet.

Page 45: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

45 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.2. Noktalama işaretlerini doğru

kullanarak yazar.

2.3. Konu ve amacına bağlı olarak yazar.

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

3. Farklı metin türlerinde yazar.

1. B i r inc i s ı n ı f t ak i aç ık lam ala r i k i nc i s ı n ı f i ç i n ge çe r l id i r .

*Yazma

*Cümle

*Sözcük

*Dikte etme

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve

Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Kendini yazılı olarak ifade etmek için özen gösterir.

4.1. Yazma sorunlarını belirlemede

istekli olur.

4. Ö ğr enc i le r i n g ün l ük ya ş amla r ı n da yazma bec e r i s i n i k u l la nm al ar ı yö nü n d ek i et k i n l ik l er e ik inc i s ı n ı f t a d aha s ık ye r ver i l me l i d i r . Ör n eğ i n, gündelik işlerini anımsamak için not tutma, telefon numaralarını, e-posta adreslerini, iş yerlerini ve lokantaları kaydetmek için rehber tutma ve sınıf/okul panosuna veya gazetelere yazı-afiş

*Ka rt

*G ü nl ü k

*Da ve t i ye

*G aze te

*D e rg i

*D uy ur u( i l an)

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

Page 46: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

46 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.2.Karşılaştığı yazılı anlatım

yanlışlarını düzeltmede istekli olur.

hazırlama ve duyuru(ilan) yazma gibi çalışmalar

gerçekleştirilebilir.

*Yaz ı l ı a n l at ım

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

5. Yazı kurallarını temel alarak kendine özgü bir yazı stili geliştirir.

5.1. Dik temel yazı karakterine uygun

yazar.

5.2. Güzel ve okunaklı yazı yazmaya

istekli olur.

5.3. Yazdıklarına ilişkin eleştiriye açık

olur.

5.4.Yazdıklarının kenarlarını süsler ve yazılarını

resimlendirir.

5. İkinci sınıfta öğrencilerin bilgisayardaki farklı yazı karakterlerini tanımaları ve kullanmaları yönünde çalışmalar yürütülebilir.

*Dik temel yazı

*Çizgi çalışması

*Büyük harf

*Küçük harf

*Güzel yazı

*Geometrik şekil

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 47: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

47 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Ke

nd

i sö

zcü

k d

ağar

cığı

nı g

eliş

tiri

r ve

ku

llan

ır. 1. Söz varlığının yapısal, anlamsal ve

işlevsel özelliklerini tanır.

1.1. Metin incelemeleri ile söz varlığının yapısı,

anlamı ve işlevini tanıma

1.2. Metinlerden bağımsız olarak oyun, drama

vb. etkinlikler aracılığıyla söz varlığının yapısı,

anlamı ve işlevini tanır.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkarak söz

varlığının yapısı, anlamı ve işlevini tanır.

1.1. Metin incelemeleri ile sözcük öğretiminde birinci

sınıftan farklı olarak öğrencilerin karşılaşacakları

sözcüklerin anlamlarını tahmin etmeleri ve anlamını

yeni öğrendiği sözcükleri cümlede kullanmaları

istenmelidir.

1.2. Öğrenciler ikinci sınıfta verilen sözcükler veya

sözcük öbekleri arasından anlam bakımından bir grup

oluşturanları (ya da diğerleriyle uyuşmayanları)

bulmaları istenebilir.

*Sözcük

*Söz varlığı

*Çağrışım

*Bilmece

*Bulmaca

*Sözcükte anlam

*Dilbilgisi

*Hece

*Harf

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Araştırma ve Problem

çözme

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 48: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

48 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Kıb

rıs

kült

ürü

ne

ve

Kıb

rıs

ağzı

na

sah

ip ç

ıkar

.

1. Kıbrıs kültürünü ve Kıbrıs ağzı

özelliklerini benimser.

1. Kıbrıs ağzının en temel özellikleri anlatılır ve Kıbrıs

ağzında kullanılan sözcükler örneklendirilir.

*Dil

*Ağız

*Türkçe

*Kıbrıs Ağzı

*Kültür

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel düşünme

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 49: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

49 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Bilg

i ve

ileti

şim

tek

no

lojil

erin

i Tü

rkçe

der

sin

e u

ygu

n o

lara

k ku

llan

ır.

1. Türkçe dersi ile ilgili çalışmalarında bilgi

ve iletişim teknolojilerini kullanır.

1. Birinci sınıftaki uygulamalar ikinci sınıfta da

yürütülebilir.

*Teknoloji

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri

Yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 50: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

50 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1. SINIF DİLBİLGİSİ KONULARI

A. ANLAM VE ANLATIM BİLGİSİ B. SES BİLGİSİ D. SÖZCÜK TÜRLERİ F. YAZIM KURALLARI VE

NOKTALAMA İŞARETLERİ

A.2. SÖZCÜKTE ANLAMSAL İLİŞKİLER

A.2.1. Anlamdaş Sözcükler

A.2.2. Zıt Anlamlı Sözcükler

B.1. SES, HARF ve ALFABE

B.1.1. Harf ve Alfabe Nedir?

D.2. İSİM (AD)

D.2.1.1. Özel İsim

D.2.1.2. Cins İsim

F.1. YAZIM KURALLARI

F.1.4. Büyük Harflerin Yazımı

A.4. CÜMLEDE ANLAM

A.4.3. Cümle Yorumlama

A.4.3.4. Cümle Tamamlama

A.4.3.5. Cümle Oluşturma

B.2. HECELER

B.2.2. Sözcüklerin Hecelere Ayrılması

B.2.3. Sözcüklerde Hece Sayısı

F.2. NOKTALAMA İŞARETLERİ

F.2.1. Nokta

F.2.2. Soru İşareti

F.2.3. Ünlem

F.2.4. Virgül

F.2.6. İki Nokta

F.2.10. Kısa Çizgi

F.2.11. Uzun Çizgi

A.5. PARAGRAFTA-METİNDE ANLAM

A.5.1. Paragrafta Anlam

A.5.1.1. Paragrafın Ana Düşüncesini Bulma

A. 5.1.4. Yeni Başlık Önerme

Page 51: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

51 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. SINIF – TÜRKÇE

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara Disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

lam

a

zeyi

ne

uyg

un

din

lem

e/iz

lem

e b

ecer

isi g

eliş

tiri

r.

1. Dinleme-izlemeye hazırlık yapar ve

dinlemeyle-izlemeyle ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Dinlemek/izlemek için uygun biçimde oturur.

1.2. Ses kaynağına uygun uzaklıkta oturur.

1.3. Dinlemek/izlemek için hazırlık yapar.

1.4. Dinleme sürecinde görgü kurallarına uyar.

1.5. Dinleme amacını belirler.

1. Üçüncü sınıftaki bir öğrencinin dikkat süresinin ortalama 8-10 dakika ile sınırlı olduğu temel alınmıştır. Birinci ve ikinci sınıftaki dinlemeye hazırlık ile görgü kurallarına ilişkin açıklamalar üçüncü sınıfta da geçerlidir.

* Dinleme

* İzleme

* Hazırlık

* Görgü kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Dinlediklerini, izlediklerini tam ve doğru anlar.

2.1. Dinlediklerinin/izlediklerinin

konusunu bulur.

2.4. Birinci ve ikinci sınıfa ek olarak üçüncü sınıfta sesteş sözcüklerin öğretimine yer verilmelidir.

2.5. Birinci ve ikinci sınıfa ek olarak üçüncü sınıfta neden-sonuç cümlelerinin öğretimine yer verilmelidir.

*Konu

*Ana düşünce

*Olay

*Kahraman

*Yer

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İşbirliği

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

Page 52: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

52 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.2. Dinlediklerinin/izlediklerinin

ana düşüncesini bulur.

2.3. Dinlediklerinde/izlediklerinde

içerikle ilgili farklı türdeki sorulara

yanıt verir.

2.4. Dinlediklerinde/izlediklerinde sözcük dağarcığı ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.5. Dinlediklerinde/izlediklerinde cümle bilgisi ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.6.Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.7.Dinlediklerinin/izlediklerinin gelişim

sırasını söyler.

2.8. Dinlediklerini/izlediklerini kendi

cümleleriyle anlatır.

2.14. Üçüncü sınıfta “eleştirel dinleme”ye yer verilmelidir. Öğrencilerin değerlendirme amaçlı dinleme yapmaları ve dinlediklerine ilişkin tartışmaları sağlanmalıdır.

2.15. İçerikle ilgili sorunlar; bireysel, toplumsal veya evrensel olabilir. Öğrenci karşılaştığı bir metindeki sorunun/sorunların neden(ler)ini bulabilmeli ve çözüm üretebilmelidir. Bu sorunlar kahramanların kendisinden kaynaklanabileceği (bireysel olabileceği) gibi ülkeye özgü ya da evrensel boyutta da olabilir.

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

* Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 53: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

53 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.9. Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin

kendi başlığını/başlıklarını önerir.

2.10. Dinlediklerini/izlediklerini görsel

olarak ifade eder.

2.11. Dinledikleriyle/izledikleriyle ilgili

canlandırma yapar.

2.12. Dinlediklerinden/izlediklerinden yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.13. Dinlediklerinin/izlediklerinin ötesindeki durumları kestirir.

2.14. Ele alınan bir metni, durumu veya olayı belirlediği amaçlar doğrultusunda dinler/izler.

2.15. Dinlediklerindeki/izlediklerindeki içerikle ilgili sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

Page 54: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

54 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. Sınıf içinde ve dışında dinleme- izlemeyle ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

3.1. İyi bir dinleyici/izleyici olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmeye

istekli olur.

3.2. Dinleme/izleme sürecindeki

engelleri çözmede istekli olur.

3.3. Dinleyici/izleyici tiplerini tanır ve

yaşamı süresince karşılaştığı farklı

dinleyici tiplerine hoşgörüyle yaklaşır.

3.4. İlgi ve beğenisine uygun kişisel

dinleme-izleme arşivi oluşturur.

4.2. Üçüncü sınıfta dinleme/izleme sürecindeki engeller birinci ve ikinci sınıfa oranla daha ayrıntılı ele alınmalıdır. Aşağıdaki dinleme/izleme engelleri üzerinde durulmalıdır:

- konuşmacıya karşı önyargılı olma, taraflı olma - ne söylendiğinden çok nasıl söylendiğine odaklanma - dinleme süresince kendi söyleyeceklerini planlama (iç konuşmalar) - vurgu, tonlama gibi öğelere dikkat etmeme

*Dinleyici

*İzleyici

*Dinleme

*İşitme

*Anlama

*Beden dili

*Görgü kuralları

*Ortam

*Zaman

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 55: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

55 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler D

il B

ece

rile

ri:

An

lam

a

Akı

cı v

e an

lam

lan

dır

arak

oku

r.

1. Okumaya hazırlık yapar ve okumayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Okumak için vücudunu doğru

kullanır.

1.2. Okuma öncesi gerekli hazırlıkları

yapar.

1.3. Okuma araç-gereçlerini doğru

kullanır.

1.4. Çevresindekileri rahatsız etmeden

okur.

1.5. Okuma amacını belirler.

1.2. Öğrencilerin dikkat süreleri ve bilişsel gelişim süreci temel alındığında 100-150 sözcükten oluşan metinleri okuyabilecekleri dikkate alınmalıdır.

*Okuma

*Okuma kuralları

*Okuma araç-

gereçleri

*Akıcı okuma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Okuduklarını tam ve doğru anlar.

2.1. Okuduklarının konusunu bulur.

2.2. Okuduklarının ana düşüncesini bulur.

2.4. Birinci ve ikinci sınıftan farklı olarak üçüncü sınıfta sesteş sözcüklerin öğretimine yer verilmelidir.

*Konu

*Ana düşünce

*Başlık

*Olay

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

Page 56: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

56 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.3. Okuduklarında içerikle ilgili farklı

türdeki sorulara yanıt verir.

2.4. Okuduklarında sözcük dağarcığı ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.5. Okuduklarında cümle bilgisi ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.6.Okuduklarına ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.7.Okuduklarının gelişim sırasını

söyler.

2.8. Okuduklarını kendi cümleleriyle

anlatır.

2.9. Okuduklarına ilişkin kendi başlığını

önerir.

2.16. İçerikle ilgili sorunlar; bireysel, toplumsal veya evrensel olabilir. Öğrenci karşılaştığı bir metindeki sorunun/sorunların neden(ler)ini bulabilmeli ve çözüm üretebilmelidir. Bu sorunlar kahramanların kendisinden kaynaklanabileceği (bireysel olabileceği) gibi ülkeye özgü ya da evrensel boyutta da olabilir.

2.17. İçerikle ilgili sorunlar; bireysel, toplumsal veya evrensel olabilir. Öğrenci karşılaştığı bir metindeki sorunun/sorunların neden(ler)ini bulabilmeli ve çözüm üretebilmelidir. Bu sorunlar kahramanların kendisinden kaynaklanabileceği (bireysel olabileceği) gibi ülkeye özgü ya da evrensel boyutta da olabilir.

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Cümle

* Olumlu-olumsuz

cümle

*Karşılaştırma

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 57: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

57 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.10.Okuduklarını görsel olarak ifade

eder.

2.11. Okuduklarıyla ilgili canlandırma

yapar.

2.12. Okuduklarından yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.13. Okudukları ile ilgili kendi düşüncelerini paylaşır.

2.14. Okudukları ile önceden okuduklarını karşılaştırır.

2.15. Okuduklarının ötesindeki durumları kestirir.

2.16. Ele alınan bir metni belirlediği amaçlar doğrultusunda okur.

2.17. Okuduklarında içerikle ilgili sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

3. Ele alınan bir metni farklı okuma türlerine göre okur.

3.1. Sesli okur.

3.2. Sessiz okur.

3.Birinci ve ikinci sınıftaki okuma türleri üçüncü sınıfta da kullanılmaktadır.

3.1. Sesli okumada üçüncü sınıfa giden öğrencilerin 1 dakikada ortalama 80-100 sözcük okumaları beklenmektedir.

*Sesli okuma

*Sessiz okuma

*Doğal ses

*Ses şiddeti

*Metin

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Page 58: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

58 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3.3. Grupça okur.

3.4. Canlandırarak okur.

3.5. Ekrandan ve görsel okur.

3.6. Serbest okur.

3.5. Üçüncü sınıfta ekrandan ve görsel okuma konusunda öğrenciler önceki sınıflardan farklı olarak daha ayrıntılı bilgilendirilebilirler:

- Ekrandan okumanın araç-gereçlerini (e-kitap, internetteki sayfalar vb.) tanıma, - Ekrandan okuma yaparken metinlerin niteliğine (doğruluğuna, güncelliğine, geçerliğine) eleştirel gözle bakma, - Görsel okuma yaparken nelere dikkat edeceğini (renkler, yakınlık-uzaklık, büyüklük-küçüklük, boşluklar, perspektif, ışık gölge, fon, çizgiler-noktalar vb.) kavrama, - Bir konuda hem basılı hem de bilgisayar/internet ortamındaki kaynaklara ulaşma ve karşılaştırarak okuma.

3.6. Üçüncü sınıfta serbest okuma çalışmaları yürütülürken başvuru kaynaklarına yazım kılavuzu ve ansiklopedi eklenmelidir.

*Paragraf

*Noktalama

işaretleri

*Dize

*Nakarat

*Durak

*Beden dili

*Görsel okuma

*Ekran

*Karikatür

*Fotoğraf

*Kitap

*Kitaplık

*Kitapçı

*Kütüphane

*Kitap fuarı

*Okuma listesi

*İçindekiler

*Yazım kılavuzu

*Ansiklopedi

*Girişimcilik

*İşbirliği

-Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 59: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

59 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4. Sınıf içinde ve dışında okuma ile ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. Okuma ödevlerini yapmada istekli

olur.

4.2. Farklı amaçlarını

gerçekleştirebilmek için okur.

4.3.Farklı türdeki metinleri okumak için

istekli olur.

4.4. Kendi kültürüne özgü metinleri

okumak için istekli olur.

4.5. Farklı konulardaki metinleri okumak

için istekli olur.

4.6. Farklı yazar ve şairlerin eserlerini

okumak için istekli olur.

4.3. Birinci ve ikinci sınıftaki metin türlerine ek olarak röportaj, mektup ve öykü türünde metinler okuma çalışmalarında kullanılmalıdır.

*Okuma amacı

*Şiir

*Öykü

*Masal

*Tiyatro

*Mani

*Ninni

*Hikaye

*Bilmece

*Tekerleme

*Gezi

*Günlük

*Anı

*Yaşamöyküsü

*Bilimkurgu

*Efsane

*Fıkra

*Röportaj

*Mektup

*Yazar

*Şair

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 60: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

60 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini s

özl

ü o

lara

k if

ade

eder

.

1. Konuşma ile ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Konuşmalarında sesini doğru ve etkili kullanır.

1.2. Konuşmalarında vurgu, durak, ton,

ulama gibi ses üstü birimleri doğru ve

etkili kullanır.

1.3. Beden dilini etkili kullanarak konuşur.

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşur.

1.5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşur.

1.6. Konuşmaya hazırlık yapar.

1.2. Ses üstü birimlere üçüncü sınıfta kavşak ve ezgi eklenmelidir. Örneğin; “balkona çık” ile “balkon açık” cümleleri arasındaki fark anlatılarak kavşak kavramı (terim ve tanım yapılmadan) öğrencilere sezdirilmelidir. Yine, terim ve tanım verilmeden ezgi üzerinde durulmalıdır. Cümle içerisindeki yapı ve anlama uygun ton değişimleri ses üstü birimlerden ezgi ile ilgilidir. Bir cümlenin bittiğini, süreceğini ya da soru anlamını taşıdığını belirginleştiren ezgi’dir.

*Konuşma

*Ses

*Durak

*Ton

*Vurgu

*Ulama

*Kavşak

*Ezgi

*Görgü kuralları

*Dinleyici

*Ses yutma

*Ses ekleme

*Beden dili

*Soluk alma-verme

*Mimik

*Göz teması

*El-kol hareketleri

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 61: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

61 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Konuşurken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Bir amacı temel alarak ve varmak

istediği noktayı belirleyerek konuşur.

2.2. Konuşma konusunu anlaşılır ve kısa

bir biçimde belirtir.

2.3. Konudan ayrılmadan konuşur.

2.4. Konuşmalarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.5. Sözlü anlatımla ilgili dilbilgisi

kurallarına uyarak konuşur.

2.2 . Üç ü ncü s ı n ı f ta k i mi k onu şm a t ek n ik ve tak t i k l er i uy g ula mal ı o lar a k öğ re nc i l er e öğr et i lm e l i d i r . D in l ey ic i l e r e sor u sorm a, kar ş ı la şt ı r ma v e ta nı mla m ala ra ba şv urm a, ne d e n-so n uç i fa d el er i ku l l anm a, k e nd i yaşa mı n da n ör n ek le r v e rm e, ö ne ml i yer l er d e s e s i n i y ük s el tm e, gör s el le r de n yara r l an ma, an ah ta r sözc ük le r ku l l an ma g i b i .

*Konuşma amacı

*Konuşma konusu

*Sözcük

*Cümle

*Sözlü anlatım

*Dilbilgisi kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*Eleştirel ve Yaratıcı Düşünme

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

3. Konuşma türlerine uygun olarak konuşur.

3.1.Bireysel olarak veya grupça hazırlıksız konuşmalara katılır.

3.2.Bireysel olarak veya grupça hazırlıklı konuşmalara katılır.

3.2 . Üç ü ncü s ı n ı f ta haz ı r l ı k l ı ko n uş mal ar la i l g i l i a şağ ı dak i uy g ul ama v e etk i n l ik l er yü rü tü l eb i l i r : - Öğ re nc i l er i n h az ı r l ık l ı ko nu şm ala r ın ge re kt i r d iğ i haz ı r l ı k la r ı ya pma la r ı n ı s ağ lam a (kon u şma amac ın ı b el i r le me, kon uy u s ı n ı r la nd ır ma, kon u şma s ü rec in i p la nla ma, di n le y ic i l er i n düz ey i n i d ü ş ün me g i b i ) - Ve r i le n b ir d er s le /ko nu yl a i lg i l i s ı n ı f t a su n um ya pma - Far k l ı ya ş ve m es le k gr u pl ar ın da ki k iş i l er l e röpor ta j ya pm a.

*Hazırlıksız konuşma

*Hazırlıklı konuşma

*Etkili konuşma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi tek.

yeterliği

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

Page 62: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

62 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Kendini sözlü olarak ifade etmek için özen gösterir.

4.1. İyi bir konuşmacı olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmede

istekli olur.

4.2. Konuşmadaki sorunları düzeltmede

istekli olur.

4.3. Doğru ve etkili konuşan kişileri

örnek alır.

4 .4 . Ke n d in e uy g un b ir ko nu şm a üs l ub u ge l i ş t i rme ye i s t ek l i o l ur . 4.5. Sınıftaki seslendirme ve konuşma

etkinliklerine katılmaya istekli olur.

4. 2. Birinci ve ikinci sınıftaki açıklamalar

üçüncü sınıf için geçerlidir.

*Sözlü anlatım

*İçtenlik

*Sorumluluk

*Dürüstlük

*Höşgörü

*Etkili beden duruşu

*Konuşma sorunu

*Üslup

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 63: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

63 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini y

azılı

ola

rak

ifad

e ed

er.

1. Yazmaya hazırlık yapar ve yazmayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1.Yazma öncesi gerekli hazırlıkları yapar.

1.2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanır.

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için

gerekli biçimsel özelliklere dikkat eder.

1.4.Yazıdaki düzeltme sembollerini tanır.

1.5. Yazma amacını belirler.

1.5 Yazma amaçları ilk iki sınıftan farklı olarak üçüncü sınıfta daha ayrıntılı ele alınabilir. Yazma amaçları; bilgi verme, istek, şikayet, sorun çözme, yaratma gibidir.

*Yazma

*Yazı planı

*Yazı araç-gereçleri

*Düzeltme sembolleri

*Yazma amacı

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Yazarken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Yazının planını oluşturur.

2.2. Yazıdaki her paragrafta ayrı bir

2. B i r inc i v e ik i nc i s ı n ı f tak i öğ r enm e ç ıkt ı lar ı na ek o la rak üç ü nc ü s ı n ı f ta yaz ı p l an ı o lu şt u rma, pa ra gr af y azm a, yazac ak lar ı n ı s ı ray a koy ma, sözc ük le r i y er l i ye r i n d e ku l l an ma, ba ş l ık yazm a v e met n in t ür ü n ü dü ş ü ne re k y azma g ib i ö ğr en me ç ı kt ı la r ı tem e l a l ı nma l ıd ı r . Ayr ıca öğr e nc i le r i n da ğı n ı k , kop uk v e ba ğla n t ı s ız yazma kt an kaç ı nm ala r ı , ko n u dı ş ı na ç ıkma ma lar ı , çe l i ş k i l i v e t u tar s ız yaz ma mala r ı v e

* Yazı planı

* Paragraf

* Sözcük

* Konu

* Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı d.

*Kişisel-sosyal yet.

Page 64: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

64 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

duygu veya düşünceyi ele alır.

2.3. Yazacaklarını belli bir sıraya koyar.

2.4. Yazılarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.5. Yazının konusuyla ilgili, kısa ve

etkileyici bir başlık yazar.

2.6. Yazının türünün gerektirdiği

biçimde yazar.

2.7. Dilbilgisi(yazım) kurallarına uyarak

yazar.

2.8. Noktalama işaretlerini doğru

kullanarak yazar.

ayr ın t ı la ra , i l g i s iz ör n ek le re ye r v er me me le r i kon us u n da ö ğr et me n g er e k l i uya r ı lar da bu l u nma l ı d ı r . 2.1 . Yaz ı p la nı ; g i r i ş , g e l i ş me v e so nuç bö l üm le r i o la ra k s ı n ı r l an d ı r ı lmı ş t ı r .

* Başlık

*Noktalama

işaretleri

*Yazım kuralları

*Anlatım bozukluğu

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 65: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

65 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. Farklı metin türlerinde yazar.

1.6. Metin türleri; şiir, öykü, gezi, mektup, günlük gibidir. *Yazma

*Cümle

*Sözcük

*Metin türü

* Şiir

* Öykü

* Gezi

* Mektup

* Günlük

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve

Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Kendini yazılı olarak ifade etmek için özen gösterir.

4.1. Yazma sorunlarını belirlemede

istekli olur.

4.2.Karşılaştığı yazılı anlatım

yanlışlarını düzeltmede istekli olur.

4. B i r ve ik i nc i s ı n ı f ta k i aç ık lama la r bu ra da da g eçe r l i d i r .

*Ka rt

*G ü nl ü k

*Da ve t i ye

*G aze te

*D e rg i

*D uy ur u( i l an)

*Yaz ı l ı a n l at ım

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 66: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

66 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

5. Yazı kurallarını temel alarak kendine özgü bir yazı stili geliştirir.

5.1. Dik temel yazı karakterine uygun

yazar.

5.2. Güzel ve okunaklı yazı yazmaya

istekli olur.

5.3. Yazdıklarına ilişkin eleştiriye açık

olur.

5.4.Yazdıklarının kenarlarını süsler ve yazılarını

resimlendirir.

5.2. El yazısı, bitişik yazı olarak da adlandırılmaktadır. Öğrencilerin ilk iki yılda temel yazı karakterine ilişkin yazıları pekiştirildikten sonra üçüncü sınıfta yalnızca güzel yazı saatlerinde (bütün derslerde zorunlu tutulmadan) el yazısı öğretilmelidir. Üçüncü sınıftaki el yazısı çalışmalarında aşağıdaki uygulamalar yürütülmelidir:

- El yazısı çizgi çalışmaları,

- Kareli yüzeyde, dört çizgi üç eşit aralıklı yüzeyde ve normal satır aralıklı yüzeyde yazma,

-El yazısında büyük ve küçük harflerin kapladıkları alan itibarı ile oluşturdukları geometrik şekiller, - El yazısındaki büyük ve küçük harfleri yazarken dikkat edilmesi gereken kurallar. Not: Ayrıntılar “Öğretmen Kılavuz Kitabında” sunulmuştur.

*Dik temel yazı

*El yazısı

*Çizgi çalışması

*Büyük harf

*Küçük harf

*Güzel yazı

*Geometrik şekil

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 67: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

67 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Ke

nd

i sö

zcü

k d

ağar

cığı

nı g

eliş

tiri

r ve

ku

llan

ır.

1. Söz varlığının yapısal, anlamsal ve

işlevsel özelliklerini tanır.

1.1. Metin incelemeleri ile söz varlığının yapısı,

anlamı ve işlevini tanıma

1.2. Metinlerden bağımsız olarak oyun, drama

vb. etkinlikler aracılığıyla söz varlığının yapısı,

anlamı ve işlevini tanır.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkarak söz

varlığının yapısı, anlamı ve işlevini tanır.

1.1. Metin incelemeleri ile sözcük öğretiminde birinci

ve ikinci sınıftan farklı olarak anlamı bilinmeyen bir

sözcüğün anlamının sözlükten yararlanılarak

bulunması, metinden seçilen bir sözcüğün eş-zıt

anlamının bulunması ve metinden seçilen bir sözcük

veya söz öbeği ile ilgili sorular sorulması gibi

uygulamalar yürütülebilir.

1.2. Benzetmelerden yararlanılarak özellikle soyut

kavramların öğretilmesi sağlanabilir.

1.3. Birinci ve ikinci sınıfa ek olarak aşağıdaki

uygulamalar yürütülebilir:

- Okuduklarında, dinlediklerinde, izlediklerinde karşılaştığı sözcükler ve sözcük öbeklerinin yazımını yazım kılavuzundan kontrol etme

- Okuduklarında, dinlediklerinde, izlediklerinde karşılaştığı çeşitli sözcükleri alfabetik sıraya koyma

- Okuduklarında, dinlediklerinde, izlediklerinde karşılaştığı sözcüklerin türünü (ad mı, sıfat mı) bulma

*Sözcük

*Söz varlığı

*Çağrışım

*Bilmece

*Bulmaca

*Sözcükte anlam

* Sözlük

*Eş anlam

*Zıt anlam

*Dilbilgisi

*Hece

*Harf

*Yazım kılavuzu

*Alfabetik sıra

*Ad

*Sıfat

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Araştırma ve Problem

çözme

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 68: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

68 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Kıb

rıs

kült

ürü

ne

ve

Kıb

rıs

ağzı

na

sah

ip ç

ıkar

.

1. Kıbrıs kültürünü ve Kıbrıs ağzı

özelliklerini benimser.

1. Bu öğrenme çıktısı üçüncü sınıfta daha ayrıntılı

olarak ele alınır ve aşağıdaki konular üzerinde durulur:

-Dil, şive ve ağız kavramlarını tanımlama

-KKTC’de resmi dilin Türkçe olduğunu yazma/söyleme

-Kıbrıs’ta konuşulan Türkçenin kendine özgü birtakım özellikler (sözcük bilgisi temelinde) taşıdığını fark etme

-Kıbrıs ağzına özgü sözcükleri ve dil yapılarını günlük konuşmalarda ve iletişimde kullanmanın yanlış olmadığını fark etme

-Kıbrıs ağzında yer alan sözcüklerden düzeyine uygun olarak derleme yapma

-Kıbrıs kültürünü tanıma ve Kıbrıs ağzı ile Kıbrıs

kültürünün ilişkili olduğunu fark etme

*Dil

*Ağız

*Şive

*Türkçe

*Kıbrıs Ağzı

*Kültür

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel düşünme

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 69: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

69 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Bilg

i ve

ileti

şim

tek

no

lojil

erin

i Tü

rkçe

der

sin

e u

ygu

n o

lara

k ku

llan

ır.

1. Türkçe dersi ile ilgili çalışmalarında bilgi

ve iletişim teknolojilerini kullanır.

1. İlk iki sınıftan farklı olarak aşağıdaki uygulamalar

gerçekleştirilmelidir:

-Türkçe dersiyle ilgili konularda bilgisayar ve veya

interneti kullanarak çalışma, araştırma, ödev ve proje

yapma.

-Türkçe dersinde okuduğu metin veya verilen bir

konuyla ilgili teknolojik araçları kullanarak fotoğraflar

çekme ve çektiği fotoğraflarla ilgili görüşlerini Türkçeyi

doğru ve etkili kullanarak yazma/konuşarak açıklama.

*Teknoloji

*Fotoğraf

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri

Yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 70: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

70 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. SINIF DİLBİLGİSİ KONULARI

A. ANLAM VE ANLATIM BİLGİSİ B. SES BİLGİSİ D. SÖZCÜK TÜRLERİ F. YAZIM KURALLARI VE

NOKTALAMA İŞARETLERİ

A.2. SÖZCÜKTE ANLAMSAL İLİŞKİLER

A.2.1. Anlamdaş Sözcükler

A.2.2. Zıt Anlamlı Sözcükler

A.2.3. Sesteş Sözcükler

B.1. SES, HARF ve ALFABE

B.1.1. Harf ve Alfabe Nedir?

B.1.3. Alfabetik Sıra

B.1.4. Ünlüler ve Ünlülerin Özellikleri

B.1.5. Ünlülerle İlgili Ses Olayları

B.1.5.1. Büyük Ünlü Uyumu Kuralı

B.1.6. Ünsüzler ve Ünsüzlerin Özellikleri

D.2. İSİM (AD)

D.2.1. Varlıklara Verilişlerine Göre İsimler

D.2.1.1. Özel İsim

D.2.1.2. Cins İsim

D.2.2. Varlıkların Sayısına Göre İsimler

D.2.2.1. Tekil İsim

D.2.2.2. Çoğul İsim

F.1. YAZIM KURALLARI

F.1.4. Büyük Harflerin Yazımı

A.4. CÜMLEDE ANLAM

A.4.3. Cümle Yorumlama

A.4.3.4. Cümle Tamamlama

A.4.3.5. Cümle Oluşturma

B.2. HECELER

B.2.1. Hece Nedir?

B.2.2. Sözcüklerin Hecelere Ayrılması

B.2.3. Sözcüklerde Hece Sayısı

D.3. ZAMİR (ADIL)

D.3.1. Zamirin Tanımı

D.3.1.1. Sözcük Tipindeki Zamirler

F.2. NOKTALAMA İŞARETLERİ

F.2.1. Nokta

F.2.2. Soru İşareti

F.2.3. Ünlem

F.2.4. Virgül

F.2.6. İki Nokta

F.2.7. Tırnak İşareti

F.2.10. Kısa Çizgi

F.2.11. Uzun Çizgi

Page 71: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

71 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

A.5. PARAGRAFTA-METİNDE ANLAM

A.5.1. Paragrafta Anlam

A.5.1.1. Paragrafın Ana Düşüncesini Bulma

A. 5.1.4. Yeni Başlık Önerme

A.5.2. Paragrafta Yapı

A.5.2.3. Paragraf Tamamlama

D.4. SIFAT (ÖNAD)

D.4.1. Sıfatın Tanımı

D.4.1.1. Niteleme Sıfatları

4. SINIF – TÜRKÇE

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara Disiplinler

Dil

Bec

erile

ri:

An

lam

a

zeyi

ne

uyg

un

din

lem

e/iz

lem

e b

ecer

isi

geliş

tiri

r.

1. Dinleme-izlemeye hazırlık yapar ve dinlemeyle-izlemeyle ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Dinlemek/izlemek için uygun biçimde oturur.

1.2. Ses kaynağına uygun uzaklıkta olur.

1.3. Dinlemek/izlemek için hazırlık yapar.

1.4. Dinleme sürecinde görgü kurallarına uyar.

1.5. Dinleme amacını belirler.

1.2. Ses kaynağı konuşmacı, televizyon ekranı, film perdesi, sahne vb.dir.

1.3. Bilişsel ve duyuşsal hazırlıktan söz edilmektedir. Ayrıca öğrenci kullanacağı ders araç-gereçlerini hazırlar. 4. sınıf öğrencilerinin dikkatlerini 10-15 dakika sürdürebilecekleri dikkate alınmalıdır.

* Dinleme

* İzleme

* Hazırlık

* Dinleme amacı

* Dinleme yöntemi

* Görgü kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 72: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

72 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.4. Söz kesmeden sabırla dinleme, dikkat dağıtıcı hareketler yapmadan saygıyla dinleme, başkalarıyla konuşmadan sessizce dinleme, soru sormak ve yorum yapmak için uygun zamanı bekleme, konuşmacıyı dinlediğini yüz ve beden ifadeleri ile gösterme gibi kurallardan söz edilmektedir. Ayrıca, öğrencilerin dinleme/izleme materyallerinin (cd, cd çalar, bilgisayar, projeksiyon, akıllı tahta) kullanımına özen göstermeleri sağlanır.

1.5. Not tutma, bilgi edinme, zevk alma gibi dinleme amaçları dikkate alınmalıdır.

2. Dinlediklerini, izlediklerini tam ve doğru anlar.

2.1. Dinlediklerinin/izlediklerinin

konusunu bulur.

2.2. Dinlediklerinin/izlediklerinin

ana ve yardımcı düşüncelerini bulur.

2.3. Dinledikleri/izlediklerinde içerikle

ilgili farklı türdeki sorulara yanıt verir.

2.4. Dinlediklerinde/izlediklerinde sözcük dağarcığı ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.2. Ana düşünce ve konu farkının ne olduğu hakkında öğrencilere bilgi verilmelidir. Yardımcı düşünceyi bulma ilk üç sınıftan sonra programa eklenmiştir. Yardımcı düşüncenin ana düşünceyi tamamladığı açıklanmalıdır. Özellikle yardımcı düşüncelerin bulunmasında öğretmen yönlendirmelerde bulunmalıdır. Ana düşünce, şiirde ana duygu olarak ifade edilmektedir.

2.3. İçerik; olaylar, kahramanlar, yer, zaman, düşünceler vb. ile ilgilidir. Farklı türdeki sorular ise, boşluk doldurma, eşleştirme, çoktan seçmeli, kısa cevaplı, şekil-tablo tamamlama vb. gibidir.

2.4. Sözcük dağarcığı çalışmalarında ilk üç sınıftan farklı olarak (anlamı bilinmeyen sözcüklere ek olarak) deyimler, atasözleri ve özdeyişlerin anlamlarını bulma çalışmaları yürütülmelidir. Buna göre aşağıdaki çalışmalar yürütülebilir:

-Anlamlarını bilmediği sözcüklerin ve söz öbeklerinin anlamlarını fark etme ve farklı kaynaklardan araştırma,

*Konu

*Ana düşünce

*Yardımcı düşünce

*Olay

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Deyim

*Atasözü

*Özdeyiş

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İşbirliği

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

* Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Page 73: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

73 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.5. Dinlediklerinde/izlediklerinde cümle bilgisi ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.6.Dinledikleri/izlediklerine ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.7.Dinlediklerinin/izlediklerinin gelişim

sırasını söyler.

2.8. Dinlediklerini/izlediklerini kendi

cümleleriyle anlatır.

2.9. Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin

kendi başlığını/başlıklarını önerir.

2.10. Dinledikleri/izlediklerini görsel

olarak ifade eder.

2.11. Dinledikleri/izledikleriyle ilgili

canlandırma yapar.

-Verilen bir cümlede yeni öğrendiği sözcük veya sözcük öbeğini kullanarak eksik bırakılan yeri tamamlama,

- Metinle ilgili anahtar sözcükler belirleme,

- Aynı kavram alanından sözcükleri sınıflandırma,

- Anlamdaş, zıt anlamlı, sesteş, somut-soyut, genel-özel, gerçek-mecaz-terim anlamlı sözcüklerin anlamlarını fark etme

2.5. Cümlenin anlamını fark etme ve

karşılaştırma, olumlu-olumsuz, neden-sonuç,

benzetme, küçümseme, sitem, şaşırma,

tahmin, olasılık, abartı ve özlem cümlelerini

ayırt etme çalışmaları yürütülür. Ayrıca

dinlediği metinde eksik bırakılan bir veya iki

cümleyi tamamlama, yanlış söylenen cümleyi

veya fazla söylenen cümleyi bulma gibi

çalışmalar yürütülür.

2.6. 5N 1K soruları (Ne, nerede, ne zaman,

nasıl, neden, kim), evet-hayır soruları vb.

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Somut-soyut sözcük

*Genel-özel sözcük

*Gerçek-mecaz

anlamlı sözcük

*Terim

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Neden-sonuç

cümlesi

*Olumlu-olumsuz

cümle

*Benzetme

*Küçümseme

*Sitem

*Şaşırma

*Tahmin

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 74: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

74 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.12. Dinledikleri/izlediklerinden yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.13. Dinledikleri/izlediklerinin ötesindeki durumları kestirir.

2.14. Dinledikleri/izlediklerindeki içerikle ilgili sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

2.15. Ele alınan bir metni, durumu veya olayı uygun bir amaç doğrultusunda dinler.

2.7. Gelişim sırası, olay örgüsü olarak da

ifade edilebilir.

2.8. Öğrencilerden üç dört cümle ile metni özetlemeleri istenir. Özet yaparken önemli ve önemsizleri sınıflandırmaları beklenir. Buna ek olarak metnin özeti dışında kendi cümleleri ile yorum yapmaları özendirilir.

Dinlediği/izlediği ile ilgili olumlu ve olumsuz düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmaları istenir. Bu yorumlar, içerik, ileti veya dil-anlatımla ilgili olabilir.

2.9. Öğrencilerin karşılaştıkları metinlere yeni başlık önermeleri, var olan başlıkla metnin uyumunu değerlendirmeleri veya başlıktan yola çıkarak metnin nasıl gelişeceğini kestirmeleri istenebilir.

2.10. Dinledikleri/izledikleri ile ilgili resim

çizme, metinle görsellerin uyumunu

değerlendirme, verilen resimlerden doğru

olanı seçme, verilen resimde eksik bırakılan

yerleri tamamlama gibi çalışmalar yürütülür.

2.12. Öğrencilerin dinledikleri/izlediklerinde

karşılaştığı karakterlerin yerine kendilerini

koyarak yorum yapmaları sağlanır.

*Olasılık

*Abartı

*Özlem

Page 75: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

75 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.13. Öğrencilerin dinlediklerinde veya izlediklerinde gizli kalmış (örtük) bilgileri ipuçlarından yararlanarak tahmin etmeleri (yani çıkarım yapmaları) istenebilir.

2.14. İçerikle ilgili sorunlar; bireysel, toplumsal veya evrensel olabilir. Öğrenci karşılaştığı bir metindeki sorunun/sorunların neden(ler)ini bulabilmeli ve çözüm üretebilmelidir. Bu sorunlar kahramanların kendisinden kaynaklanabileceği (bireysel olabileceği) gibi ülkeye özgü ya da evrensel boyutta da olabilir.

2.15. Dördüncü sınıf Türkçe dersi dinleme etkinliklerinde öğrenciler; bilgi edinmek, zevk almak, eleştirmek, telaffuz farklılıklarını ayırt etmek amacıyla dinler. Ayrıştırıcı dinlemede; beden dilini anlamlandırmak, vurgu-tonlamaları ayırt etmek amacıyla dinler.

3. Sınıf içinde ve dışında dinlemeyle-izlemeyle ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. İyi bir dinleyici/izleyici olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmeye

istekli olur.

4.2. Dinleme/izleme sürecindeki

engelleri çözmede istekli olur.

4. Öğretmen dinleme becerisi ile ilgili

aşağıdaki konular üzerinde durur ve

öğrencilerin farkındalığını artırmaya çalışır:

Dinlemenin işitmeden farklı olduğu ve daha

çok çaba gerektirdiği; Dinlemenin doğumla

birlikte başladığı ancak okula başladıktan

sonra gelişebileceği; Dinleme/izleme

sürecinin anlama ile sonuçlanmasının çok

*Dinleyici

*İzleyici

*Dinleme

*İşitme

*Anlama

*Beden dili

*Görgü kuralları

*Ortam

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Page 76: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

76 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.3. Dinleyici/izleyici tiplerini tanır ve

yaşamı süresince karşılaştığı farklı

dinleyici tiplerine hoşgörüyle yaklaşır.

4.4. İlgi ve beğenisine uygun kişisel

dinleme-izleme arşivi oluşturur.

önemli olduğu; Dinlemenin okuma gibi

anlamaya yönelik bir beceri olduğu ve

dinleyerek anlamanın üstün yönleri

(konuşmacıya soru sorma, konuşmacının yüz-

beden dilini anlamlandırma vb.) gibi.

4.1.Öğrencilerin iyi bir dinleyici/izleyici

olmaları için gerekli bilişsel (sözcükleri

anlamlandırma, vurgu-tonlamalara dikkat

etme yüz ve beden dilini

anlamlandırma), duyuşsal (ilgi gösterme,

saygı duyma, tarafsız olma, empati kurarak

dinleme) ve devinişsel becerilerini (doğru

oturma) geliştirmelerinde istekli olmaları

sağlanır.

4.2.İyi bir dinlemenin/izlemenin önündeki

engeller şöyledir:

i. yorgunluk, uykusuzluk, açlık gibi birtakım fizyolojik engeller,

ii. hayal kurma gibi duyuşsal engeller,

*Zaman

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 77: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

77 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

iii. dinlerken görgü kurallarına uymama,

iv. ortamın sorunlarına (gürültü, kalabalık,

karanlık, sıcaklık-soğuk, havasızlık, yanlış

oturma düzeni, ilgiyi dağıtan araç-gereçler

vb.) takılıp konuşulanları kaçırma,

v. zamanın etkin kullanılamaması,

vi. sözcüklerin ve cümlelerin anlamlarına dikkat etmeden dinleme,

vii. konuşmacıya karşı önyargılı olma, taraflı olma, viii. ne söylendiğinden çok nasıl söylendiğine odaklanma, ix. dinleme süresince kendi söyleyeceklerini planlama (iç konuşmalar), x. vurgu, tonlama gibi öğelere dikkat etmeme, xi. anlatılan her şeyi not tutma, xii. Ayrıntılara odaklanıp asıl noktayı kaçırma, xiii. Tek bir dinleme yöntemi kullanma, xiv. Konuşmacının anlattıklarıyla değil giyiniş, davranışı ile ilgilenme.

4.3. Öğretmen, dinleyici tiplerinden söz eder ve öğrencileri konuyla ilgili bilgilendirir.

-Teşvik edici: Yeni düşüncelerin öncüsü (Başarılı dinleyici)

-Destekleyici: Uzlaşımcı, iyi bir takım oyuncusu (Başarılı dinleyici)

-Yönlendirici: Nesnel, dengeli, kontrollü (Başarılı dinleyici)

-Çözümleyici: Ayrıntılara odaklanan, inceleyen-sorgulayan (Başarılı dinleyici)

-Görünüşte dinleyici: İlgisiz, dinliyormuş gibi görünen (Başarısız dinleyici)

Page 78: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

78 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

-Seçici dinleyici: Konunun sadece istediği yönünü dinleme (Başarısız ancak yerine göre başarılı dinleyici)

-Saplantılı dinleyici: Kendi psikolojik beklentileri önemli, ne anlatıldığını önemsemez, her söylenende belli bir duygu ve düşünce arar. (Başarısız dinleyici)

-Savunmacı: Ne söylenirse söylensin kendine yönelik bir saldırı olduğunu düşünme (Başarısız dinleyici)

-Tuzak kurucu: Karşısındakini zorda bırakmak için dinleme, çelişki olup olmadığını sorgulama (Başarısız dinleyici)

-Yüzeysel dinleyici: Dinledikleri/ izlediklerinin ardında kalan anlamları çıkaramayan (Başarısız dinleyici)

Page 79: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

79 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler D

il B

ece

rile

ri:

An

lam

a

Hız

lı, a

kıcı

ve

anla

mla

nd

ırar

ak o

kur.

1. Okumaya hazırlık yapar ve okumayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Okumak için vücudunu doğru

kullanır.

1.2. Okuma öncesi gerekli hazırlıkları

yapar.

1.3. Okuma araç-gereçlerini doğru

kullanır.

1.4. Çevresindekileri rahatsız etmeden

okur.

1.5.Okuma amacını belirler.

1.1. Dik ve rahat oturma; Gözlerini abartılı bir biçimde kırpıştırmadan ve ovuşturmadan okuma; Okuma materyalini gözden uygun uzaklıkta tutma; Parmak, cetvel ve kalem kullanmadan gözleriyle okuma; Sallanmadan (başını, elini, kolunu vb.) okuma; Soluk alırken kontrollü olma (okuma sürecini aksatmama, cümleye göre soluğunu ayarlama); Sayfaları çevirirken parmaklarını kullanma (avuç içini veya elini kullanmama) ve okuma hızını-akıcılığını aksatmama gibi konular üzerinde durulur.

1.2. Bilişsel ve duyuşsal hazırlıktan söz edilmektedir. Ayrıca okuma ortamını düzenleme (ışığın yeterli olmasını ve sol arkadan gelmesini sağlama, kitap-defterlerinde ilgili sayfayı açma, sırasını düzenleme vb.), okuma amacını (soruları yanıtlama vb.) belirleme ve okuma amacına uygun yöntem ve tekniği (sesli, sessiz vb.) seçme gibi çalışmalar yürütülmelidir. 4. sınıflar için 150-200 sözcüklü metinler tercih edilmelidir.

1.3. Okuma materyalini okuma yönüne uygun olarak düz tutma; Kitaplarını ve defterlerini temiz tutma; Kitaplarının-defterlerinin kapağını kaplama; Kitaplarını-defterlerini koruma, uzun süreli kullanma ve onlara zarar vermeme gibi konularda öğrenciler bilgilendirilmelidir.

1.4.Bağırmadan, mırıldanmadan, vb. dikkat

dağıtıcı hareketler yapmadan okuma

*Okuma

*Okuma kuralları

*Okuma araç-

gereçleri

*Akıcı okuma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 80: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

80 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

konusunda öğrenciler bilgilendirilmelidir.

1.5. Bilgi edinmek, öğrenmek, eleştirmek vb. okuma amaçlarından söz edilmektedir.

2. Okuduklarını tam ve doğru anlar.

2.1. Okuduklarının konusunu bulur.

2.2. Okuduklarının ana ve yardımcı

düşüncelerini bulur.

2.3. Okuduklarında içerikle ilgili farklı

türdeki sorulara yanıt verir.

2.4. Okuduklarında sözcük dağarcığı ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.5. Okuduklarında cümle bilgisi ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.6.Okuduklarına ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.7.Okuduklarının gelişim sırasını

söyler.

2.2. Öğretmenin konu ile ana düşünce arasındaki farkı öğrencilere açıklaması gerekmektedir. Yardımcı düşünceyi bulma ilk üç sınıftan sonra programa eklenmiştir. Yardımcı düşüncenin ana düşünceyi tamamladığı açıklanmalıdır. Özellikle yardımcı düşüncelerin bulunmasında öğretmen yönlendirmelerde bulunmalıdır. Ana düşünce, şiirde ana duygu olarak ifade edilmektedir.

2.3. İçerik; olaylar, kahramanlar, yer, zaman, düşünceler vb. ile ilgilidir. Farklı türdeki sorular ise, boşluk doldurma, eşleştirme, çoktan seçmeli, kısa cevaplı, şekil-tablo tamamlama vb. gibidir.

2.4. Sözcük dağarcığı çalışmalarında ilk üç sınıftan farklı olarak (anlamı bilinmeyen sözcüklere ek olarak) deyimler, atasözleri ve özdeyişlerin anlamlarını bulma çalışmaları yürütülmelidir. Buna göre aşağıdaki çalışmalar yürütülebilir:

-Anlamlarını bilmediği sözcüklerin ve söz öbeklerinin anlamlarını fark etme ve farklı kaynaklardan araştırma,

-Verilen bir cümlede yeni öğrendiği sözcük veya sözcük öbeğini kullanarak eksik bırakılan yeri tamamlama,

- Metinle ilgili anahtar sözcükler belirleme,

- Aynı kavram alanından sözcükleri sınıflandırma,

*Konu

*Ana düşünce

*Yardımcı düşünce

*Başlık

*Olay

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Deyim

*Atasözü

*Özdeyiş

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 81: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

81 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.8. Okuduklarını kendi cümleleriyle

anlatır.

2.9. Okuduklarına ilişkin kendi başlığını

önerir.

2.10.Okuduklarını görsel olarak ifade

eder.

2.11. Okuduklarıyla ilgili canlandırma

yapar.

2.12. Okuduklarından yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.13. Okudukları ile ilgili kendi düşüncelerini paylaşır.

2.14. Okudukları ile önceden okuduklarını karşılaştırır.

- Anlamdaş, zıt anlamlı, sesteş, somut-soyut, genel-özel, gerçek-mecaz-terim anlamlı sözcüklerin anlamlarını fark etme

2.5. Cümlenin anlamını fark etme ve

karşılaştırma, olumlu-olumsuz, neden-sonuç,

benzetme, küçümseme, sitem, şaşırma,

tahmin, olasılık, abartı ve özlem cümlelerini

ayırt etme çalışmaları yürütülür. Ayrıca

okuduğu metinden alınmış bir paragrafta

eksik bırakılan bir veya iki cümleyi

tamamlama, yanlış yazılan cümleyi veya

fazla yazılan cümleyi bulma gibi çalışmalar

yürütülür.

2.6. 5N 1K soruları (Ne, nerede, ne zaman,

nasıl, neden, kim), evet-hayır soruları vb.

2.7. Gelişim sırası, olay örgüsü olarak da

ifade edilebilir.

*Somut-soyut sözcük

*Genel-özel sözcük

*Gerçek-mecaz

anlamlı sözcük

*Terim

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Cümle

* Olumlu-olumsuz

cümle

*Karşılaştırma

*Benzetme

*Küçümseme

*Sitem

*Şaşırma

*Tahmin

*Olasılık

*Abartı

*Özlem

Page 82: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

82 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.15. Okuduklarının ötesindeki durumları kestirir.

2.16. Okuduklarında içerikle ilgili sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

2.17. Okuduklarında yazarın veya şairin amacını belirler.

2.8. Öğrencilerden üç dört cümle ile okudukları metni özetlemeleri istenir. Özet yaparken önemli ve önemsizleri sınıflandırmaları beklenir. Buna ek olarak metnin özeti dışında kendi cümleleri ile yorum yapmaları özendirilir.

Okuduklarıyla ilgili olumlu ve olumsuz düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmaları istenir. Bu yorumlar, içerik, ileti veya dil-anlatımla ilgili olabilir.

2.9. Bu uygulamada öğrencilerin karşılaştıkları başlıkla metnin uyumunu değerlendirmeleri veya başlıktan yola çıkarak metnin nasıl gelişeceğini kestirmeleri de istenebilir.

2.10. Okudukları ile ilgili resim çizme, metinle görsellerin uyumunu değerlendirme, verilen resimlerden doğru olanı seçme, verilen resimde eksik bırakılan yerleri tamamlama gibi çalışmalar yürütülür.

2.12. Öğrencilerin dinledikleri/izlediklerinde karşılaştığı karakterlerin yerine kendilerini koyarak yorum yapmaları sağlanır.

2.13. Öğrencilerin okuduklarını

değerlendirmeleri, eleştirmeleri ve olumlu–

olumsuz düşüncelerini ifade etmeleri

sağlanır.

2.14. Öğrencilerin önceden okudukları

Page 83: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

83 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

metinlerle yeni karşılaştığı metinleri ilişkilendirmeleri istenir.

2.15. Öğrencilerin okuduklarında gizli kalmış (örtük) bilgileri ipuçlarından yararlanarak tahmin etmeleri (yani çıkarım yapmaları) istenebilir.

2.16. İçerikle ilgili sorunlar; bireysel, toplumsal veya evrensel olabilir. Öğrenci karşılaştığı bir metindeki sorunun/sorunların neden(ler)ini bulabilmeli ve çözüm üretebilmelidir. Bu sorunlar kahramanların kendisinden kaynaklanabileceği (bireysel olabileceği) gibi ülkeye özgü ya da evrensel boyutta da olabilir.

2.17. Öğretmen, metnin kaleme alınma nedenini öğrencilere buldurmaya çalışmalıdır. Gerekli ipuçlarını vererek ve öğrencileri yönlendirerek metnin yazılma amacı bulunmalıdır.

3. Ele alınan bir metni farklı okuma türlerine göre okur.

3.1. Sesli okur.

3.2. Sessiz okur.

3.3. Grupça okur.

3.1. Dördüncü sınıfa giden bir öğrencinin dakikada 100-120 sözcüğü sesli okuması beklenmektedir. Sesli okuma sırasında aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir:

- Akıcı ve anlaşılır okuma

- Doğal bir sesle (konuşma sesiyle) okuma

- Harfleri ve sözcükleri doğru sesletme

- Noktalama işaretlerine uygun duraklamalar yapma

- Sesin şiddetini dinleyicilere göre ayarlama

- Dinleyicileri sıkmadan okuma

- Dinleyicilerin karşısında özgüvenini yitirmeden okuma

*Sesli okuma

*Sessiz okuma

*Doğal ses

*Ses şiddeti

*Metin

*Paragraf

*Noktalama işaretleri

*Dize

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Page 84: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

84 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3.4. Canlandırarak okur.

3.5. Ekrandan ve görsel okur.

3.6. Serbest okur.

(zaman zaman göz teması kurma)

- İlk sesli okumayı yapmak için istekli olma

- Noktalama işaretlerine uyarak anlaşılır bir şeklide okuma

3.2. Sessiz okuma sırasında aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir:

- Konuşma organlarını (dil, dudak, gırtlak vb.) kıpırdatmadan okuma

- Mırıldanarak veya fısıldayarak okumama

-Okuma hızını istenilen süreye göre ayarlama

-Dakikada 110-130 sözcük okuma.

3.3. Grupça okumaya toplu veya koro okuma da denmektedir. Öğrencilerin grupça okurken arkadaşlarıyla uyumlu olmaları (aynı anda aynı sesi çıkarma, aynı hızda okuma, doğru anda okumaya başlama vb.) ve okuma sırasında arkadaşının yanlışlarından olumsuz etkilenmemeleri sağlanmalıdır. Grupça okuma aşağıdaki gibi farklı şekillerde yürütülebilir:

- Metnin tamamını hep birlikte okuma

- Metnin farklı bölümlerini/paragraflarını/ dizelerini/nakaratlarını gruplara (2’li, 3’lü vb.) ayrılarak okuma

- Ezberlenen şiir, tekerleme, bilmece ve manileri sınıfça veya grupça okuma (ezber çalışmalarının bireysel olmak yerine grupça yapılması önerilmektedir.)

*Nakarat

*Durak

*Beden dili

*Görsel okuma

*Ekran

*Karikatür

*Fotoğraf

*Kitap

*Kitaplık

*Kitapçı

*Kütüphane

*Kitap fuarı

*Okuma listesi

*İçindekiler

*Yazım kılavuzu

*Ansiklopedi

-Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 85: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

85 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3.4. Bu tür okumalara anlamlandırarak okuma da denmektedir. Canlandırarak okuma yapılırken aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir:

- Sesini ve beden dilini etkili kullanarak okuma

- Metinlerdeki kişilerin konuşmalarını fiziksel ve duygusal özelliklerine uygun olarak okuma

- Metinlerdeki konuya ve anlama uygun olarak okuma

- Metnin tür özelliklerine (şiir, tiyatro, öykü, masal vb.) uygun olarak okuma

- Canlandırarak okuma yaparken abartılı ve yapmacık davranmaktan kaçınma

3.5. Ekrandan ve görsel okumanın basılı kaynakları okumaktan farklı olduğu (en temelde sözlüğün olmaması gibi) üzerinde durulmalıdır. Bunun yanında görsel okumanın öğeleri (karikatür, fotoğraf, resim, afiş) öğrencilere tanıtılmalıdır. Metinleri okurken görsellerden yararlanma ve metinleri görsellerle ilişkilendirme konusunda çalışmalar yürütülmelidir.

Ekrandan okumanın olumlu (okuduklarını paylaşma, zaman kazanma, birlikte okuma, okuma materyaline daha kolay ulaşma, araştırma, okuduklarını yeni forma dönüştürme vb.) ve olumsuz yönleri (sayfanın bütününü görememe, gözün-zihnin çabuk yorulması, geriye dönüşlerin zor olması vb.) hakkında öğrenciler bilgilendirilmelidir.

Page 86: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

86 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğretmen aşağıdaki uygulamaları gerçekleştirmelidir: -Ekrandan okumanın araç-gereçlerini (e-kitap, internetteki sayfalar vb.) tanıma, - Ekrandan okuma yaparken metinlerin niteliğine (doğruluğuna, güncelliğine, geçerliğine) eleştirel gözle bakma, - Görsel okuma yaparken nelere dikkat edeceğini (renkler, yakınlık-uzaklık, büyüklük-küçüklük, boşluklar, perspektif, ışık gölge, fon, çizgiler-noktalar vb.) kavrama, - Bir konuda hem basılı hem de bilgisayar/internet ortamındaki kaynaklara ulaşma ve karşılaştırarak okuma.

3.6. Öğretmen sınıfta kitap okumaya özel zaman ayırmalı ve okuma saatleri (günlük, haftalık, aylık, yıllık) düzenlemelidir (günde en az yarım saat). Öğrencilerin;

- Kitap edinmek için istekli olmaları,

- Kitap okuma listesi (farklı türlerdeki kitaplardan oluşan) hazırlamaları,

- Kendi kitaplıklarını oluşturmaları ve sınıf, okul, çocuk kitaplıklarından yararlanmada istekli olmaları,

- Kitapçılara, kütüphanelere ve kitap fuarlarına gitmeleri,

- Süreli yayınlara (çocuk dergilerine ve gazetelere) abone olmaları ve okumak için istekli olmaları,

- Kitapların içindekiler, önsöz, dizin, sözlük bölümünden yararlanmaları,

- Sınıfta arkadaşlarına beğendiği kitapları anlatmaları, kitaplarla ilgili görüş alışverişinde bulunmaları,

- Arkadaşlarına armağan olarak kitap almaları veya ödünç kitap vermeleri teşvik edilmelidir.

Page 87: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

87 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4. Sınıf içinde ve dışında okuma ile ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. Okuma ödevlerini yapmada istekli

olur.

4.2. Farklı amaçlarını

gerçekleştirebilmek için okur.

4.3.Farklı türdeki metinleri okumak için

istekli olur.

4.4. Kendi kültürüne özgü metinleri

okumak için istekli olur.

4.5. Farklı konulardaki metinleri okumak

için istekli olur.

4.6. Farklı yazar ve şairlerin eserlerini

okumak için istekli olur.

4.7. Okumanın önündeki engelleri bilir ve çözmede istekli olur.

4. Öğretmen, okuma becerisi ile ilgili

aşağıdaki konular üzerinde durur ve

öğrencilerin farkındalığını artırmaya çalışır:

Okumanın yaşamsal bir beceri (beslenme, uyuma, soluk alma gibi) olduğu; Okumanın her ders için gerekli olduğu ve öğrenmenin büyük ölçüde okumakla ilişkili olduğu; Okuma becerisinin bir gelişim süreci (dinleme, okuryazarlık, okuma alışkanlığı, eleştirel okuma, evrensel okuma) olduğu ve okuma becerisinin yaşam boyu geliştirilebileceği; Okuyarak anlamanın üstün yönleri (istediği zamanda ve mekanda okuma, istediği sayıda tekrarlayarak okuma, okuma materyallerinin daha kalıcı olması/saklanması, okurken yanına not alma vb.)

4.2. Okuma amaçlarının farklılaşabileceği üzerinde durulmalıdır: (bilgilenmek, eğlenmek, paylaşmak, tartışmak, sorgulamak, eleştirmek, kendini tanımak, problemini çözmek, yaratmak, deneyim kazanmak, söz dağarcığını geliştirmek gibi)

4.3. Farklı türlerdeki metinler; şiir, öykü, masal, gezi, günlük, anı, yaşamöyküsü, özyaşamöyküsü, bilimkurgu, röportaj, köşeyazısı, mektup ve tiyatro’dur.

4.4. Kendi kültürüne özgü metinler; mani, destan, ninni, masal, hikaye, bilmece, efsane, atasözü, fıkra, halk tiyatrosu ve tekerleme’dir.

*Okuma amacı

*Şiir

*Öykü

*Masal

*Tiyatro

*Gezi

*Günlük

*Anı

*Yaşamöyküsü

*Özyaşamöyküsü

*Bilimkurgu

*Röportaj

*Mektup

*Öykü

*Köşeyazısı

*Mani

*Destan

*Ninni

*Halk Hikayesi

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 88: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

88 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.5. Farklı konular; doğa, aile, çevre, insan ilişkileri, iletişim, tarih, kültür ve bilişimdir.

4.6. İlk üç sınıfa ek olarak dördüncü sınıfta öğrencilerin yazar ve şairlere ilişkin farkındalıklarını artırmak ve bilgi toplamalarını sağlamak amaçlanmalıdır.

4.7. Okumanın önündeki engeller şöyledir:

-Fiziksel (göz, zihin vb.),

-Sözcük dağarcığının fakirliği,

-Kendine güven duymama,

-İsteksizlik,

-Aile, öğretmen, arkadaş, çevrenin olumsuz etkisi,

-Ülkenin ekonomik durumu,

-Ülkede okumaya verilen değer,

-Basın-yayım sorunları,

-Teknolojinin etkileri vb.

*Bilmece

*Tekerleme

*Efsane

*Fıkra

*Atasözü

*Halk tiyatrosu

*Yazar

*Şair

Page 89: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

89 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini s

özl

ü o

lara

k if

ade

eder

.

1. Konuşma ile ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Konuşmalarında sesini doğru ve etkili kullanır.

1.2. Konuşmalarında vurgu, durak, ton,

kavşak, ezgi ve ulama gibi ses üstü

birimleri doğru ve etkili kullanır.

1.3. Beden dilini etkili kullanarak konuşur.

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşur.

1.5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşur.

1.6. Konuşma amacını belirler.

1.7. Konuşma konusunu belirler.

1.1. Sesi doğru ve etkili kullanma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- Ko nu ş ur ke n sözc ük i ç i n d ek i se s l e r i e ks ik ç ıka rma ma /y u tmam a ( hav l u> av l u) , - Ko nu ş ur ke n sözc ük iç i n d e k i se s l e r i n y e r i n i de ğ iş t i rm em e (ya n l ı ş >ya ln ış ) , - Ko nu ş ur ke n sözc ük le rd e ki s es le r i baş ka se s le r l e d eğ iş t i rm em e ( ba k la > pak la) , - Ko nu ş ur ke n sözc ük le re s es e k l em em e ( saa t> sa ha t) ,

- Ba ğ ırm ad an ko nu şm a veya i ş i t i lm ey ec ek biç im d e ko n uş mama ,

- Ko nu ş ur ke n ak ıc ı ko nu şmay ı e ng e l l ey ece k h er ha ng i b i r s es ç ı kar m ama (ö rn e ği n kon u şu rk e n ıh ı l amam a) ,

- Çok h ız l ı v ey a ya va ş ko n uş mama .

1.2. Konuşmalarında ses üstü birimleri doğru ve etkili kullanma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- Ko nu şma n ın ak ı ş ı n ı boza cak d ura ks ama lar yap mama, - Ko nu ya v e kon u şma n ın d üze y i n e uy gu n b ir ton la ( sa k i n, n eş e l i , sa yg ı l ı v b) kon u şma, - C üml e iç er is i nd ek i ya pı v e a nl ama u yg u n ton d eğ i ş im l er i ya p ara k ko nu şm a . - Sözcük, söz öbeği ve cümleleri anlamlarına göre vurgulama, - Söylediklerini belirginleştirmek için ulama kullanma. -Ul ama da n kay na kla na n ya nl ı ş la r ı n kav şa k i l e çöz ül e bi lec e ği n i ör n ek l en d irm e,

*Konuşma

*Ses

*Durak

*Ton

*Vurgu

*Ulama

*Kavşak

*Ezgi

*Görgü kuralları

*Dinleyici

*Ses yutma

*Ses ekleme

*Beden dili

*Soluk alma-verme

*Mimik

*Göz teması

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 90: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

90 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

- Cümlenin bittiğini, süreceğini ya da soru anlamını taşıdığını belirginleştiren ses üstü birimin ezgi olduğunu kavrama.

1.3. Beden dilini etkili kullanarak konuşma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- Ko nu ş ur ke n do ğr u so l uk a l ı p ve rm e (gü r ül tü s üz , y e te r l i , d üze n l i so l u k a lma, so l uk a l ı r ke n ko nu şm ama, so l uğ u n u cüm le n in uz u nl u ğu na v e a nl amı na gö re ayar lam a v b) , - Ko nu şma ya pt ı ğ ı ye r de r aha t v e ö lçü l ü olma, - D in l ey ic i le r k ar ş ı s ın da t e miz v e öz en l i o lma, uy g un k ıyaf e t l er g iy me , - Be d e n du r uş u na d ikk at e de r ek kon u şma ( in an d ır ıc ı l ı k t an uz ak, g üv en i l i r o lm aya n, say gı d uy u lma yaca k, ya pm ac ık , çe k i n ge n vb . b i r d ur uş s e rg i l em em e) , - E l - ko l h ar ek et le r i n e ( je st le re) d ik ka t ed e re k ko n uş ma ( sa l l an ma , d ur ma da n k ı p ı rd an ma, ab ar t ı l ı / d ik ka t d ağ ı t ıc ı e l - ko l har e ke t l er i v b. ya pm ama) , - M imi k l e r i ne d ik ka t ed er e k ko n uşm a (mim ik le r i n h iç k u l l an ı l ma mas ı/ be l i r s iz l i ğ i / aş ı r ı l ığ ı / kon uy la i l g i l i o l m ayı ş ı , ay nı m imi ğ in sü r ek l i te kr ar la nma sı , y er s iz ka ş ça tma, gü l üm sem e, s ur at as ma, a ğ ız ha r ek et le r i , aş ı r ı du yg u sa l v b g i b i ya n l ı ş m im ik le r ku l l an mama) , - Göz te ma sı k ura ra k ko n u şma (d i n l ey ic i n i n yüz ün e d eğ i l de y uka r ı ya v eya ye r e bak ma, yer s iz göz k ı r pma v b) .

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

*El-kol hareketleri

Page 91: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

91 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

-Kon u şma nı n ba ş ın da u yg u n hi ta p v e u nva n ku l l an ma , - Tan ım ad ığ ım ız , y aşç a bü yük v e ko n um o lara k ü st üm üzd e ki k i ş i l er e “s e n” y er in e “s iz ” d iy e h i ta p e tme , -G ün l ük i le t i ş i mi n g er ek t i r d i ğ i k im i k a l ıp sözcü kl er i ( g ün ay dı n, me r ha ba, na s ı l s ı n g ib i ) ku l l an ma , -Kon u şma lar ı nd a k üf ü r l ü s özcük le re y er ver me me, -Alayc ı söz l er k ul la nma da n ko n u şma , -Ağız da b ir ş ey var ke n ko n uş mama , -Kon u şmay ı b el i r t i le n/ i st e ni le n s ür e de bi t i rm e. 1,5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- D in l ey ic i le r i n i l g i v e be k l en t i l er in e uy g un akıc ı v e et k i l ey ic i b i r b iç i md e ko n uş ma , -Dinleyiciler tarafından yapılan yorumları/eleştirileri doğal karşılama ve sorulan soruları uygun bir biçimde yanıtlama

- Dinleyicilerin özelliklerine (yaş, meslek,

ilgi, sayısal durum, bilgi düzeyi, kültürel

durumu vb.) dikkat ederek konuşma

-Dinleyicilerin bulunduğu fiziksel ortama

dikkat ederek konuşma.

2. Konuşurken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Bir amacı temel alarak ve varmak

2.1 . Kon u şma amaç la r ı ; ik na et me, so ru sorm a, pro bl em çö zme, b i l g i ve rm e, eğ le n d irm e, e l e şt i r m e, ta r t ı şma, i s t ek , ş i kay et g i b i d i r .

Page 92: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

92 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

istediği noktayı belirleyerek konuşur.

2.2. Konuşma amacını

gerçekleştirebilmek için uygun teknik ve

taktikleri kullanır.

2.3. Konuşma konusunu anlaşılır ve kısa

bir biçimde belirtir.

2.4. Konuşmaları sırasında bir

düşünceden ötekine geçerken mantıksal

bir akış ve bütünlük sağlar.

2.5. Konuşmalarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.6. Sözlü anlatımla ilgili dilbilgisi

kurallarına uyarak konuşur.

2 .2 . D in le y ic i l e re so ru so r ma, k ar ş ı la şt ı rm a ve ta nım lam al ara b aşv u rm a, n e de n - so nu ç i fa de l er i k u l la nm a, ke n di yaşa mı n da n örn ek le r v e rme, ön em l i y e r l er d e se s i n i yük s el tm e, gör se l l e rd e n y arar la nm a, ana ht ar sözc ük le r ku l l an m a g ib i te k ni k -tak t i k l er d en söz e di lm el i d i r . 2.3 . Kon u ş ur ke n kon u d ış ı na ç ık ı l mama s ı ge re kt i ğ i kon u s un da öğ re n c i l er u yar ı l ı r . B i l g i yan l ı ş ı ya pm ad an ko n uşm a nı n ö n eml i o ld u ğu n u n üze r i n de d u ru l ur .

2 .4 . Da ğı n ık , ko pu k, ba ğl a nt ıs ız kon uş mak ta n kaç ı nm a; Ko nu ş tu k l ar ın da çe l i ş k i l er e v e tu ta rs ız l ık la ra d üşm em e ; Kon uş u rk en ay r ı nt ı lar a v e ge re k s iz ö rn e kl er e yer v erm em e v e Kon u şu rk en b i lg i y an l ı ş ı yap mama g i b i kon u lar da ö ğr e nc i le r uya r ı l ı r .

2 .5 . İ s te n i l d i ğ in d e a yn ı kon uy u f ark l ı sözcü k -cüm le le r l e aç ı k l ama ve Sö zcük ve cü ml e te kra r l ar ın a y er ve rm e de n kon u şma g ib i kon ul ar da ö ğr e nc i l er b i l g i l en d ir i l i r . Öğr e nc i le r i n d ey im, ik i l em e, a ta sözü g ib i söz öbe kl er i n i d e doğ r u k u l l an mala r ı sa ğ la nm al ıd ı r .

2.6 . İ nce l tm e i şar et i a la n sözcü kl er i , Tür kçe ye ya ba nc ı d i l l er d e n gi re n sözc ük le r i doğ ru sö y l em e g i b i k ur a l la rda n söz ed i l me kt e di r .

*Konuşma amacı

*Konuşma konusu

*Sözcük

*Cümle

*Sözlü anlatım

*Dilbilgisi kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*Eleştirel ve Yaratıcı Düşünme

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

3.1 . Haz ı r l ık s ız ko n uş mal a r i k i b aş l ı k a l t ı nd a e l e a l ın ab i l i r . i ) S ı n ı f ta -ok ul da do ğr u ve et k i l i ko nu şma (Öde v l er i n i , ça l ı şma lar ı n ı , gör se l l e r i

Page 93: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

93 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. Konuşma türlerine uygun konuşur.

3.1. Hazırlıksız konuşma yapar.

3.2.Hazırlıklı konuşma yapar.

kon uş ara k a n lat ma; G r up t art ış mal ar ı nd a kon uş ma v e sözc ü o l ma; D oğaç l ama, g ez i , göz l em, d en ey, s an at , s po r e tk i nl ik le r i n de kon uş ma; K en d is i ne yön e l t i le n sor u lar ı yan ıt lam a; D üzey i ne u yg u n se s le t im - t e l a f f uz ça l ı şm ala r ı ya pm a g i b i ) i i ) G ü nl ük ya şam ı nd a v e topl um sa l i l i ş k i le r in d e doğ ru v e etk i l i ko n uş ma (Tan ışm a - t an ı şt ı rm a, k u t la ma, özü r d i l em e, yo l sorm a, t e lefo n la kon u ş ma, soh b et -gör üş me, ka r ş ı lama, u ğ ur l ama, se lam la şma , f ık ra an la tma g i b i )

3 .2 . Öğ re nc i l er i n h az ı r l ık l ı kon u şma la r ı n ge re kt i r d iğ i haz ı r l ı k la r ı ya pma la r ı n ı sa ğ la mak (ko nu şm a am ac ı n ı b e l i r l em e, kon uy u s ı n ı r la nd ır ma, kon uş ma s ür ec i n i pl an lam a, d i n ley ic i l er i n d üze y i n i dü ş ün me gi b i ) ön em l i d i r . Haz ı r l ı k l ı kon uş ma et k i n l ik l er in d e a şa ğı da k i ç a l ı şm ala r yü rü tü l eb i l i r : -Dr ama et k i n l i k l er i nd e ü st le n di ğ i ro le u yg u n kon uş ma , -Be l i r l i v e öz el g ü nl er d e ( Öğr etm e nl e r Gü n ü, Cum h ur iy et Bay ram ı , Ha yv an lar ı Ko r uma Gü n ü, a ç ı l ı ş kon u şma lar ı v b) kon u şma , -S ın ı f ve ya ok u l t iy at ros u et k i n l i ğ i n e kat ı lm a , -S ın ı f ta , o ku l da v ey a ok ul d ı ş ın da ta rt ış ma et k i n l ik l er in d e ko n uş ma , - Ve r i le n b ir d er s le /ko nu yl a i lg i l i s ı n ı f t a su n um ya pma - Far k l ı ya ş ve m es le k gr u pl ar ın da ki k iş i l er l e röpo r ta j ya pm a.

*Hazırlıksız konuşma

*Hazırlıklı konuşma

*Etkili konuşma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi tek.

yeterliği

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

Düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 94: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

94 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4. Kendini sözlü olarak ifade etmek için özen gösterir.

4.1. İyi bir konuşmacı olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmede

istekli olur.

4.2. Konuşmadaki sorunları düzeltmede

istekli olur.

4.3. Doğru ve etkili konuşan kişileri

örnek alır.

4 .4 . Ke n d in e uy g un b ir ko nu şm a üs l ub u ge l i ş t i rme ye i s t ek l i o l ur . 4.5. Sınıftaki seslendirme ve konuşma

etkinliklerine katılmaya istekli olur.

4. Öğretmen konuşma becerisi ile ilgili

aşağıdaki konular üzerinde durur ve

öğrencilerin farkındalığını artırmaya çalışır:

Kon uş ma nı n in sa n ya şam ı nd ak i ö ne mi; Kon uş ma nı n doğ um da n i t i bar e n ge l i ş t i ğ i ; Kon uş ma b ece r i s i n i n ok ul l a b i r l i k t e ge l i ş eb i lec e ği ; Söz l ü a n lat ımı n ü st ü n yö nl e r i (et k i le ş im, sor u sor ma, se s to n u i l e a n lam fark l ı l ığ ı y ara tma) ka vra m a g ib i . 4 .1 . B i l i ş se l ( doğ r u, y e ni b i l g i le r s un ma, ya l n ızc a öğ r en d ik le r i n i de ği l göz l em le r i ve de n ey iml e r i n i d e an la tma g i b i ) , D uy u şs a l ( sor um lu l uk, iç te nl ik , dü r üs t l ü k , ca n l ı l ı k , em pa t i ku ra rak, ho ş gör ül ü vb . ) v e Dev i n i ş se l ko n uş ma b ece r i le r i n de n ( e tk i l i be d e n du r uş u, je st ve m im ik ku l l a nım ı) söz ed i l me kt e di r . 4.2 . Kon u şma so ru n lar ı aş ağı da k i g i b i d i r : - S e s l et im ( te la f fuz ) ya n l ı ş l ar ı , - Söz ü uza tma /g ev el em e / t ek rar lam a, - Ye te rs iz ( ek s i k ) kon u şma, - D in l ey ic i le r i k e n d i dü ş ü n cel er i n i d aya tma ve d i n le y ic i l e r i a l da tma/ k üç üms em e/ ki ş i l iğ i zed e ley ic i e l eş t i r i l er ya pm a, -O r ta mı n g er ek t i rd i ğ i d uy g us a l öğ el er d e n yoks u n ko n u şma, -D i n le y ic i l er i n b i lg i d üze y i n i n ço k üs t ün d e veya a l t ın da ka lma, -Te hd it e d er g ib i , yar g ı la y ı c ı ko n uş ma, -Söz ü he p ke n d in e ge t i r er ek b e n d i l i n i ku l l an ma.

*Sözlü anlatım

*İçtenlik

*Sorumluluk

*Dürüstlük

*Höşgörü

*Etkili beden duruşu

*Konuşma sorunu

*Üslup

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 95: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

95 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrencilerin konuşma sorunlarını

bulmalarına yardımcı olmak için onları

konuşturup daha sonra özdeğerlendirme

formu vererek kendi konuşmalarını

değerlendirmeleri istenebilir. Ayrıca

öğrencilerin iletişim kurduğu kişilerin

konuşma yanlışlarını fark etmeleri ve uygun

bir dille düzeltmeleri desteklenmelidir.

4.3 . Söz e di le n k i ş i l er ; öğ r etm e n, a i l e bü y ükl e r i , t iya tro sa na tç ı l ar ı , t e l ev izyo n -rad yo la r dak i s un uc ul ar o la bi l i r .

Page 96: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

96 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini y

azılı

ola

rak

ifad

e ed

er.

1. Yazmaya hazırlık yapar ve yazmayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1.Yazma öncesi gerekli hazırlıkları yapar.

1.2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanır.

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için

gerekli biçimsel özelliklere dikkat eder.

1.4.Yazıdaki düzeltme sembollerini tanır.

1.5. Yazma amacını belirler.

1.6. Metin türünün özelliklerini dikkate alır.

1.1.Yazmak için vücudunu doğru kullanma (oturma, kağıtla göz mesafesini ayarlama vb.); Duyuşsal olarak hazırlanma (motive olma, konuya ilgi gösterme, kaygı düzeyini azaltma vb.); Yazı ortamını düzenleme (ders araç gereçlerini hazırlama, ışığı ayarlama) gibi konulara dikkat çekilir.

1.2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanma konusunda aşağıdaki konulara dikkat çekilir:

-Kal em i ço k s ık ma da n t u t ma v e ba st ı rm ad an yazma -S i l g i y i g er ek t i ğ in d e v e k i t aba -d ef te re zar ar ver me yec ek b iç imd e k ul la nma -Kal em tı ra ş ı e tra f ı k i r le tm ed e n v e ka l em e zarar v erm ey ec ek b iç im d e ku l la nma -De ft er i y ı r tma da n, t emiz ve eko nom ik ku l l an ma -Ki ta bı öz e nl i v e te miz k ul la nma -Ce tv el i et k i l i b i r b iç i md e ku l l an ma -Yaz ı ta hta s ın da t e be ş i r l e veya m ür ek ke p l i ka l em le yazm a -B i lg is aya rd a v e b enz er i te kno lo j i k ür ü nl er d e doğ r u v e et k i l i yazma

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için gerekli

biçimsel özellikler aşağıda sunulmuştur:

-Oku na kl ı , te m iz ve d üz en l i yaz ma -Kar e l i , ç i z g i l i ( t ek , ç i f t v e ya dört ç iz g i l i ) v e ç izg is iz ka ğı da yazma -Ka ğı d ı n yu ka r ı , a l t v e y an tar af lar ı nd an ke na r boş lu ğ u b ı ra kma

*Yazma

*Yazı planı

*Yazma amacı

*Yazı araç-gereçleri

*Düzeltme sembolleri

*Yazma amacı

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 97: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

97 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

-Harf , sözc ük v e sat ı r ar a l ı k la r ı n ı k e nd i iç l er i nd e e ş i t boş lu k b ı ra k ma -Para g raf lar a d i ğe r sa t ı r la rda n d ah a iç e r i de (yak la ş ı k 2cm ) baş la ma -Harf l er i ay n ı yö n de ve d ik yazma -Sa t ı r l ar ı a yn ı h iz ad a/ç izg i de yazm a -S ıra lam al ar da vey a a l t b a ş l ık lar da s ay ı v e se mbo l l er d e n ya ra r la nm a - İ s te n i l d i ğ in d e k ağ ı d ı n b el l i bö lü ml er i ne tar ih i , ad ı n ı , soy ad ı n ı , s ı n ı f ı n ı ve ok ul u nu yazma - İ s te n i l d i ğ in d e c etv e l l e ke nar ç iz g is i ç izme - İ s te n i l d i ğ in d e y az ı n ı n ba ş l ı ğ ı n ı sayf an ı n ge re k l i bö l üm l er in e yazma ; b aş l ı k l a y az ı ara s ı na u yg u n bi r bo ş l uk b ı rak ma - İ s te n i l d i ğ in d e k ağ ı d ı n b el l i b i r bö lü mü n e sayf a nu mar as ı yazma

1.4.Yazıdaki düzeltme sembolleri “Öğretmen Kılavuz Kitabında” sunulmuştur.

1.5. Yazma amaçları; bilgi verme, istek, şikayet, sorun çözme, yaratma gibidir.

1.6. Metin türleri; şiir, öykü, gezi, mektup, günlük gibidir.

2. Yazarken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Yazının planını oluşturur.

2.2. Yazıdaki her paragrafta ayrı bir

2. Ö ğr etm e n, ö ğr e nc i le r i n yaz ı yaza rk en kab a söz l er , k üf ür , e sk i d i l de ka lm ış v e gü n üm üz de k ul la nı lma ya n veya yaz ıya geç mem i ş y er e l a ğ ız la rd ak i sözcü kl er i ku l l an mak ta n k aç ı nm a la r ı n ı ; sözcü k v e cüm le t ek rar la r ı ya pma da n y azma lar ı n ı ve düz ey i ne u yg u n ko n ul ar da b i l g i ya nl ı ş ı yap ma da n yaz mal ar ın ı sa ğ lama l ı d ı r . B un la ra ek o la rak , öğ re nc i l er i n da ğı n ı k , kop uk v e ba ğla n t ı s ız yazm ak ta n k aç ı nma la r ı , kon u dı ş ın a ç ı kma mal ar ı , ç e l i şk i l i ve t uta r s ız

* Yazı planı

* Paragraf

* Sözcük

* Konu

* Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı d.

*Kişisel-sosyal yet.

Page 98: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

98 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

duygu veya düşünceyi ele alır.

2.3. Yazacaklarını belli bir sıraya koyar.

2.4. Yazılarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.5. Duygu ve düşüncelerini düzeyine

uygun olarak etkileyici biçimde yazar.

2.6. Yazının konusuyla ilgili, kısa ve

etkileyici bir başlık yazar.

2.7. Yazının türünün gerektirdiği

biçimde yazar.

2.8. Dilbilgisi(yazım) kurallarına uyarak

yazar.

2.9. Noktalama işaretlerini doğru kullanarak yazar.

yazmam ala r ı v e ay r ı n t ı lar a , i l g is iz ör n ek le r e yer v erm em el e r i kon u s un d a öğ re tm en ge re k l i uy ar ı la r d a b ul u nm al ı d ı r . Ay r ıca , yaz ım ku ra l l ar ı v e nok ta l ama işa r et le r i d ı ş ı n da y az ı l ı a n l at ı md a çok öne ml i o l an d i ğe r b i r ko n u da n (a n lat ım bozu kl uk la r ı ) ta n ım ya pma da n y a l n ızc a örn ek le r v e re re k söz e d i l i r . 2.1 . Yaz ı p la nı ; g i r i ş , g e l i ş me v e so nuç bö l üm le r i o la ra k s ı n ı r l an d ı r ı lmı ş t ı r . 2.4 . Sözc ük, d ey im, at asöz ü, ik i l em e v b. an lam ın a uy gu n k ul la nma kon us u na d ik kat ed i l i r . 2.5 . So ru c üml e le r i k u l la n ma, k ar ş ı la şt ı rm a, tan ım lam a ya pm a, ne d e n - son uç c üm l el er i ku l l an ma, ke n di ya şam ı nd an ö rn ek l er ve rm e, öne ml i y er l er i ay r ı n t ı l ı yaz ma g i b i tak t i k l er d en söz e di l i r .

* Başlık

*Noktalama

işaretleri

*Yazım kuralları

*Anlatım bozukluğu

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 99: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

99 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. Farklı türlerde yazma etkinlikleri yapar.

-Ver i l e n b i r c üm le d ek i söz cük le r i n ye r i n i de ğ iş t i re r ek c üm le y i y en i d en yazm a , -Kar ı ş ı k v er i l e n sözcü kl er i ku l l an ara k c üm le yazma, -Ver i l e n b i r c üm le y i b aş ka b ir c üm l ey e ( şa hı s lar ı , za ma nı , ye r i de ği şt i r er e k) dön ü şt ür me , -Bir c üml ey i a yn ı an lam a g el ec ek b iç im d e fark l ı sözc ü k l er i k u l l an ara k yazm a, -Baz ı sözc ük le r i e k s ik b ı ra k ı lmı ş ya da yar ım bı rak ı lmı ş c üm l el er i tama mlam a , -Ver i l e n k ı sa b i r c üm l ey i ( 1 v eya 2 sözcü kt e n o lu şa n) h er d efa s ı n da b ir sözcü k ek le ye re k ge n iş le tm e , - İ ç i n de ya nl ı ş la r o la n ( nok ta l ama, yaz ı m, d i l b i lg i s i ya nl ış la r ı i le i lg i l i ya n l ı ş l ar ) cü ml e düz e lt er ek y en i de n yazma, -Di n le d iğ i , i z l e di ğ i ve ya o k ud u ğ un u ay ne n di kt e etm e. -Kar ı ş ı k v er i l e n c ü m le le r d en p ara g raf olu şt u rma, pa ra gr af l ar da n da me t i n o lu şt u rma -Bir p ar ag raf ta ek s i k b ı ra k ı la n c üm l ey i tah mi n e de re k y azma, -Ver i l e n b i r m e t i n de ki h er b i r pa ra gra f iç i n ayr ı b i r ba ş l ık , an ah ta r sö zcük ve ya a na dü ş ü nce yazm a, - İ k i v eya d ah a faz la sa y ı da p a ra gra f ı o la n v e par ag raf la r ı ay r ı lma da n y a z ı la n b i r me t ni uy gu n ye r l e r i n de n ay ı ra ra k yazm a, -Be ğe n di ğ i ş i i r , ö yk ü v b. y az ı l ara i l i şk i n de ft er t utm a, -Yaşa d ığ ı kü l t ü re a i t ha lk ed e bi yat ı ür ü nl er i n i çev r es i nd ek i k i ş i l er le gö rü ş er ek de r l em e. -Be l l i b i r kon uy la i l g i l i v er i l en b i r d iz i fotoğ raf ı , r e sm i v eya ka r i k atü r ü k u l l an ara k cüm le yazm a, -Be l l i b i r kon uy la i l g i l i v er i l en b i r d iz i

*Yazma

*Cümle

*Paragraf

*Sözcük

*Dikte etme

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve

Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 100: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

100 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

sözcü ğ ü v eya söz ö b eğ i n i ( de y im , i k i l eme vb. ) k ul la na rak cü ml e/ pa r agr af y azma, -Ver i l e n b i r c üm le ye a nla m b üt ü n lü ğ ün ü bozmay acak y en i b i r c üm l e ek lem e, -Di n le d iğ i , i z l e di ğ i ve ya o k ud u ğ un u ak l ı n da ka l d ığ ı k ad ar ıy la v e ke n di cüm le le r i y l e yazma, -Ver i l e n b i r c üm le n in b aş ı na ve so nu na an lam b üt ü nl ü ğü n ü bozma yacak b ir er c üml e ek le me. -Ver i l e n b i r kon u, c üm l e, s oru ve ya ba ş l ık la i l g i l i ya zm a, - Ve r i le n b ir ata söz ü v e öz de y i ş i t em el a la rak yazm a, -Haya l l er i n i yazm a, -Rüy ala r ı n ı y azma, -Gör d ük le r i n i , gez i p göz l e mle d ik le r i n i v e i z l ed ik l er in i yazma, -Di n le d ik le r i n i v e ko n uş t u k la r ı n ı yaz ma -Oku d uk la r ı n ı v e a ra şt ı r d ı k la r ı n ı yaz ma -Yaşa d ık lar ı n ı yazm a.

4. Kendini yazılı olarak ifade etmek için özen gösterir.

4.1. İyi yazabilmek için gerekli olan

bilgi ve becerileri geliştirmede istekli

olur.

4.2. Yazma sorunlarını belirlemede

istekli olur.

4. Ö ğr etm e n, y azma nı n h e r de rs iç in g e re k l i o ld u ğu n u, y azma nı n ö ğr e n i l eb i lec e ği n i v e ge l i ş t i r i le b i l ece ğ in i aç ı k la mal ıd ı r . Yaz ı l ı an lat ım ın ü s tü n yön le r i (k a l ıc ı l ık , dü ş ün me pay ı n ı n da ha çok o lma sı , g er iy e dön me ve düz e ltm e o la na ğı g ib i ) aç ı k la nma l ıd ı r . Ay r ıca , öğ re nc i l er i n gü n lü k ya şam da yaz ma bec e r i s i n i k u l la nm al ar ın ı ö zen d irm e l i d i r . Kart yazma, belirli günler ve etkinlikler (doğum günü vb.) için davetiye hazırlama, sınıf/okul gazete ve dergilerine yazı yazma, gündelik işlerini anımsamak için not tutma, telefon numaralarını, e-posta adreslerini, iş yerlerini ve lokantaları kaydetmek için rehber tutma, sınıf/okul panosuna veya gazetelere yazı-afiş hazırlama,

*Ka rt

*G ü nl ü k

*Da ve t i ye

*G aze te

*D e rg i

*D uy ur u( i l an)

*Yaz ı l ı a n l at ım

*No t tu tma

*Re h b er

*Af i ş

*D uy ur u- i la n

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 101: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

101 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.3.Karşılaştığı yazılı anlatım

yanlışlarını düzeltmede istekli olur.

duyuru(ilan) ve mektup yazma gibi etkinlikler yürütülmelidir. Yazarken ortaya çıkacak yazı kadar yazma sürecinin (düşünme, planlama, taslak oluşturma vb.) de önemli olduğu öğrencilere anlatılmalıdır. 4.1 . Ok ud u ğ un u an lam a be cer is i , z e ng i n sözcü k da ğarc ı ğ ı , yaz ım ku ra l la r ı , no kta lam a işa r et le r i g i b i kon u lar ı n ö ne ml i o l d u ğu an lat ı l mal ı d ı r . N i t e l ik l i ya z ı la r y aza n sa natç ı lar , b i l im i n sa nla r ı , e ğ i t imc i le r ör n ek gös te r i lm el i d i r . 4 .2 . Yazma sor u n lar ı ; ay nı sözcü ğ ü te kra r l ama, ba ş ka l ar ın da n yar d ım a lma , d i l b i lg i s i ya nl ış la r ı , sözc ük da ğa rc ı ğ ı n ın fak i r l i ğ i g ib i d i r .

5. Yazı kurallarını temel alarak kendine özgü bir yazı stili geliştirir.

5.1. Dik temel yazı karakterine uygun

yazar.

5.2. El yazısı karakterine uygun

yazar.

5.3. Güzel ve okunaklı yazı yazmaya

istekli olur.

5.4. Yazdıklarına ilişkin eleştiriye açık

olur.

5.5.Yazdıklarının kenarlarını süsler ve

yazılarını resimlendirir.

5. Öğrencilerin bilgisayardaki farklı yazı karakterlerini tanımaları ve kullanmaları yönünde çalışmalar yürütülebilir.

5.2. Öğrencilerin el yazısı çalışmaları güzel yazı dersinde pekiştirilmelidir. Dördüncü sınıfta yalnızca güzel yazı saatlerinde (bütün derslerde zorunlu tutulmadan) el yazısı öğretilmelidir.

5.3. Dik temel yazı yazarken el yazısı yazmama (veya tam tersi) gibi durumlar açıklanır ve karakterlerin karıştırılmaması gerektiğinin üzerinde durulur.

5.4. Karşılaşılan güzel yazı örnekleri sınıfta paylaşılır ve sergilenir.

*Dik temel yazı

*El yazısı

*Çizgi çalışması

*Büyük harf

*Küçük harf

*Güzel yazı

*Geometrik şekil

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

Page 102: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

102 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

D

il B

ilin

ci v

e K

ulla

nım

ı:

Dil

Ku

llan

ımı

Ke

nd

i sö

zcü

k d

ağar

cığı

nı g

eliş

tiri

r ve

ku

llan

ır.

1. Söz varlığının yapısal, anlamsal ve

işlevsel özelliklerini tanır.

1.1. Metin incelemeleri ile söz varlığının yapısı,

anlamı ve işlevini tanıma

1.2. Metinlerden bağımsız olarak oyun, drama

vb. etkinlikler aracılığıyla söz varlığının yapısı,

anlamı ve işlevini tanır.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkarak söz

varlığının yapısı, anlamı ve işlevini tanır.

1.1. Metin temelli sözcük etkinliklerinde aşağıdaki

çalışmalar yürütülebilir:

- Karşılaşılan sözcüklerin anlamlarını tahmin etme,

- Anlamı bilinmeyen bir sözcüğün anlamının sözlükten

yararlanılarak bulma,

-Anlamını yeni öğrendiği sözcükleri cümlede kullanma,

-Metinden seçilen bir sözcükle ilgili çağrışım

sözcüklerini yazma,

- Metinden seçilen bir sözcüğün eş-zıt anlamını bulma,

- Metinden seçilen bir sözcük veya söz öbeği ile ilgili

sorulara (doğru-yanlış, eşleştirme, boşluk tamamlama,

çoktan seçmeli vb.) cevap verme

- Ver i l e n b i r a nl amı n kar ş ı l ığ ı o l an sözc üğ ü met i nd e b ul ma , -Me ti n d e g eçe n çok an la ml ı b i r sözc ü ğü n ku l l an ı l d ığ ı a nl amı n ı (g erç ek - mec az ) yazma/ söy le me .

*Sözcük

*Söz varlığı

*Çağrışım

*Bilmece

*Bulmaca

*Sözcükte anlam

* Sözlük

*Eş anlam

*Zıt anlam

*Dilbilgisi

*Hece

*Harf

*Yazım kılavuzu

*Alfabetik sıra

*Ad

*Sıfat

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Araştırma ve Problem

çözme

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 103: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

103 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.2. Metinlerden bağımsız olarak aşağıdaki çalışmalar yürütülebilir ve sözcük öğretimi gerçekleştirilebilir. - Görsellerden, İşitsel araçlardan-materyallerden, Görsel-işitsel araçlardan ve etkinliklerden yararlanarak yeni sözcüklerin farkına varıp anlamlarını bulma. - Oyun, araştırma, gezi, gözlem, deney ve deneyim kazanma yoluyla yeni sözcüklerin farkına varıp anlamını bulma. - Bilmeceler ve bulmacalar yoluyla yeni sözcükler ve sözcük gruplarının farkına varıp anlamlarını bulma. -Verilen bir sözcüğü çizerek (resim, afiş) anlatma.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkılarak sözcük

öğretimi çalışmaları desteklenmelidir. Sesbilgisi, yapı

bilgisi, sözdizimi, anlam ve anlatım bilgisi çalışmaları ile

sözcük öğretimi gerçekleştirilmelidir.

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Kıb

rıs

kült

ürü

ne

ve

Kıb

rıs

ağzı

na

sah

ip ç

ıkar

.

1.Kıbrıs kültürünü ve Kıbrıs ağzı

özelliklerini benimser.

1. Öğrenciler, yazılı dilde ve hazırlıklı konuşmalarında

ölçünlü Türkçeye ve dilbilgisi kurallarına uymaları ve

bu kullanımları öncelikli tutmaları konusunda

bilgilendirilirler. Bunlara ek olarak ise, Kıbrıs’ta

konuşulan Türkçenin diğer ülkelerde kullanılan

Türkçeden farklı olduğu örneklerle açıklanır. Konuşma

dili ile yazı dilinin farklı olabileceği örneklendirilir.

Dördüncü sınıfta genel olarak aşağıdaki konular

üzerinde durulur:

-Dil, şive ve ağız kavramlarını tanımlama

*Dil

*Ağız

*Şive

*Türkçe

*Kıbrıs Ağzı

*Kültür

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Yaratıcı ve Eleştirel

düşünme

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Page 104: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

104 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

-KKTC’de resmi dilin Türkçe olduğunu yazma/söyleme

-Kıbrıs’ta konuşulan Türkçenin kendine özgü birtakım özellikler (sesbilgisi ve sözcük bilgisi temelinde) taşıdığını fark etme

-Kıbrıs ağzına özgü sözcükleri ve dil yapılarını günlük konuşmalarda ve iletişimde kullanmanın yanlış olmadığını fark etme

-Kıbrıs ağzında yer alan sözcüklerden düzeyine uygun olarak derleme yapma

-Halk edebiyatı metinlerindeki Kıbrıs kültürü ve ağzına ilişkin özellikleri ortaya çıkarma

-Kıbrıs kültürünü tanıma ve Kıbrıs ağzı ile Kıbrıs

kültürünün ilişkili olduğunu fark etme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Dili

, far

klı

amaç

lar

için

kulla

nır

.

1. Türkçeyi doğru kullanmaya özen

gösterir.

1. Bu öğrenme çıktısıyla ilgili aşağıdaki konular üzerinde durulur:

* Dil bilinci

*Dil kullanımı

*Dilin özenli kullanımı

Beceriler

*Okur-yazarlık

Page 105: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

105 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

- Okulda ve okul dışındaki günlük iletişim sürecinde çevresindeki bireylerin Türkçe kullanımına dikkat etme ve karşılaştığı yanlışları uygun bir dille düzeltmede istekli olma,

-Ders kitaplarındaki ve yazınsal alandaki Türkçe kullanımına dikkat etme ve karşılaştığı yanlışları düzeltmede istekli olma,

-Kitle iletişim araçlarında (gazete, televizyon, telefon konuşmaları, radyo, dergiler vb.) ve bilgi teknolojilerinde (e-posta yazarken, internette sohbet ederken, araştırma yaparken vb.) kullanılan Türkçe-ye dikkat etme ve varsa yanlışları fark etme,

-Karşılaştığı mimari yapı, kurum, kuruluş, tabela, levha ve yer adlarında kullanılan Türkçeye dikkat etme ve varsa yanlışları fark etme,

-Bir sözcüğün, terimin ve kavramın öncelikli olarak ve varsa Türkçesini kullanmaya özen gösterme,

-Yabancı dillere özgü dil kullanımı ve yapılarını Türkçeye aktarmanın Türk dilini olumsuz etkilediğini fark etme.

*Araştırma ve Problem

çözme

*Yaratıcı ve Eleştirel

düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 106: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

106 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Bilg

i ve

ileti

şim

tek

no

lojil

erin

i Tü

rkçe

der

sin

e u

ygu

n o

lara

k ku

llan

ır.

1. Türkçe dersi ile ilgili çalışmalarında bilgi

ve iletişim teknolojilerini kullanır.

1. Bu öğrenme çıktısıyla ilgili aşağıdaki uygulamalar

gerçekleştirilebilir:

-Türkçe dersinde izlediği animasyon/çizgi film ile ilgili

görüşlerini Türkçeyi doğru ve etkili kullanarak

açıklama,

-Türkçe dersiyle ilgili konularda bilgisayar ve veya interneti kullanarak çalışma, araştırma, ödev ve proje yapma, -Türkçe dersinde okuduğu metin veya verilen bir konuyla ilgili teknolojik araçları kullanarak fotoğraflar çekme ve çektiği fotoğraflarla ilgili görüşlerini Türkçeyi doğru ve etkili kullanarak yazma/konuşarak açıklama.

-Türkçeyi doğru ve etkili kullanarak çevresindeki kişilerle teknolojik araçlar aracılığıyla sözlü/yazılı iletişim kurma.

-Türkçe dersinde okuduğu metin veya verilen bir konuyla ilgili teknolojik araçları kullanarak görseller (karikatür, resim, afiş gibi) bulma ve bulduğu görsellerle ilgili görüşlerini Türkçeyi doğru ve etkili kullanarak yazma/konuşarak açıklama.

*Teknoloji

*Fotoğraf

*İnternet

*Sözlü-yazılı iletişim

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri

Yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 107: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

107 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4. SINIF DİLBİLGİSİ KONULARI

A. ANLAM VE ANLATIM BİLGİSİ

A.1. Sözcükte Anlam

Gerçek Anlam

Mecaz Anlam

Terim Anlam

A.2. Sözcükte Anlamsal İlişkiler

Anlamdaş Sözcükler

Zıt Anlamlı Sözcükler

Sesteş Sözcükler

A.3. Sözcük Öbeklerinde Anlam

Deyimler

Atasözleri

Özdeyişler

A.4. Cümlede Anlam

Cümle Yorumlama

Cümleden Çıkarılabilecek Yargı

Cümle Tamamlama

Cümle Oluşturma

Düşünce Bağlamı Dışında Kalan Sözcükler

Anlamlarına Göre Cümleler

Uyarı Cümleleri

Yakınma Cümleleri

Pişmanlık Cümleleri

Küçümseme Cümleleri

Şaşırma Cümleleri

Özlem Cümleleri

Endişe Cümleleri

Beğeni Cümleleri

Abartı Cümleleri

A.5. Paragrafta-Metinde Anlam

Paragrafta Anlam

Ana Düşünce Bulma

Yardımcı Düşünce Bulma

Konuyu Bulma

Başlık Önerme

Paragrafta Yapı

Paragraf Oluşturma

Paragraf Tamamlama

Page 108: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

108 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

B. SES BİLGİSİ

B.1. Ses, Harf ve Alfabe

Harf ve Alfabe Nedir?

Alfabetik Sıralama

Ünlü Harfler ve Ünlü Harflerin Özellikleri

Ünlü Harflerle İlgili Ses Olayları

Büyük Ünlü Uyumu Kuralı

Ünlü Düşmesi

Ünsüz Harfler ve Ünsüz Harflerin Özellikleri

Ünsüz Harflerle İlgili Ses Olayları

Sertleşme

Yumuşama

Kaynaşma

Ünsüz Düşmesi

B.2. Hece

Hece Nedir?

Sözcüklerin Hecelere Ayrılması

Sözcüklerde Hece Sayısı

B.3. Türkçenin Bürünsel Yapısı

Ulama

Page 109: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

109 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

C.3. YAPI BİLGİSİ

C.2. Kök ve Ekler

İsim Kökler

Fiil Kökler

Yapım Ekleri

Çekim Ekleri

Çoğul Ekleri

Durum Ekleri

C.3. Yapılarına Göre Sözcükler

Basit Sözcükler

Türemiş Sözcükler

Bileşik Sözcükler

D.2. İsim

Varlıklara Verilişlerine Göre İsimler

Özel İsim

Cins İsim

Varlıkların Sayısına Göre İsimler

Tekil isim

Çoğul İsim

Topluluk İsmi

Varlıkların Oluşuna Göre İsimler

Somut İsim

Soyut İsim

İsmin Halleri

Yalın Hal

Belirtme Durumu

Yönelme Durumu

Bulunma Durumu

Çıkma Durumu

D.3. Zamir

Zamirin Tanımı

Sözcük Tipindeki Zamirler

Kişi Zamirleri

İşaret Zamirleri

Belgisiz Zamirler

Soru Zamirleri

D.4. Sıfat

Sıfatın Tanımı

Niteleme Sıfatları

Belirtme Sıfatları

İşaret Sıfatları

Sayı Sıfatları

Soru Sıfatları

Belgisiz Sıfatlar

Sıfat Tamlaması

Unvan Sıfatları

Page 110: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

110 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

F. YAZIM KURALLARI VE NOKTALAMA İŞARETLERİ

F.1. Yazım Kuralları

Büyük Harflerin Yazımı

F.2. Noktalama İşaretleri

Nokta

Soru İşareti

Ünlem

Virgül

İki Nokta

Çift Tırnak İşareti

Kesme İşareti

Üç Nokta

Kısa Çizgi

Uzun Çizgi

Page 111: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

111 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

5. SINIF - TÜRKÇE

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Temel Kavramlar

Beceriler

Ara Disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

lam

a

zeyi

ne

uyg

un

din

lem

e/iz

lem

e b

ecer

isi g

eliş

tiri

r.

1. Dinleme-izlemeye hazırlık yapar ve

dinlemeyle-izlemeyle ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Dinlemek/izlemek için uygun biçimde oturur.

1.2. Ses kaynağına uygun uzaklıkta olur.

1.3. Dinlemek/izlemek için hazırlık yapar.

1.4. Dinleme sürecinde görgü kurallarına uyar.

1.5. Dinleme amacını belirler.

Dördüncü sınıftaki açıklamalardan farklı olarak 5. sınıf öğrencilerinin dikkatlerini 15-18 dakika sürdürebilecekleri dikkate alınmalıdır.

* Dinleme

* İzleme

* Hazırlık

* Dinleme amacı

* Dinleme yöntemi

* Görgü kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Dinlediklerini, izlediklerini tam ve doğru anlar.

2.1. Dinlediklerinin/izlediklerinin

konusunu bulur.

Dördüncü sınıftaki açıklamalara ek olarak 5. sınıf öğrencilerinin dinledikleri metnin türünü bulmaları istenmektedir (Bkz. 2.6) Buna göre; röportaj, tiyatro, öykü, anı, gezi, günlük, mektup, yaşamöyküsü gibi metin türleri dikkate alınmalıdır.

*Konu

*Ana düşünce

*Yardımcı düşünce

*Olay

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İşbirliği

*Eleştirel ve Yaratıcı

Page 112: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

112 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.2. Dinlediklerinin/izlediklerinin

ana ve yardımcı düşüncelerini bulur.

2.3. Dinledikleri/izlediklerinde içerikle

ilgili farklı türdeki sorulara yanıt verir.

2.4. Dinlediklerinde/izlediklerinde sözcük dağarcığı ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.5. Dinlediklerinde/izlediklerinde cümle bilgisi ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.6. Dinlediklerinde/izlediklerinde metin bilgisi ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.7.Dinledikleri/izlediklerine ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.8.Dinlediklerinin/izlediklerinin gelişim

sırasını söyler.

2.9. Dinlediklerini/izlediklerini kendi

cümleleriyle anlatır.

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Deyim

*Atasözü

*Özdeyiş

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Somut-soyut sözcük

*Genel-özel sözcük

*Gerçek-mecaz

anlamlı sözcük

*Terim

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

düşünme

* Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 113: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

113 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.10. Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin

kendi başlığını/başlıklarını önerir.

2.11. Dinledikleri/izlediklerini görsel

olarak ifade eder.

2.12. Dinledikleri/izledikleriyle ilgili

canlandırma yapar.

2.13. Dinledikleri/izlediklerinden yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.14. Dinledikleri/izlediklerinin ötesindeki durumları kestirir.

2.15. Dinledikleri/izlediklerindeki içerikle ilgili sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

2.16. Ele alınan bir metni, durumu veya olayı uygun bir amaç doğrultusunda dinler.

*Neden-sonuç

cümlesi

*Olumlu-olumsuz

cümle

*Benzetme

*Küçümseme

*Sitem

*Şaşırma

*Tahmin

*Olasılık

*Abartı

*Özlem

*Röportaj

* Tiyatro

* Öykü

* Anı

* Gezi

*Günlük

* Mektup

*Yaşamöyküsü

Page 114: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

114 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. Sınıf içinde ve dışında dinlemeyle-izlemeyle ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. İyi bir dinleyici/izleyici olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmeye

istekli olur.

4.2. Dinleme/izleme sürecindeki

engelleri çözmede istekli olur.

4.3. Dinleyici/izleyici tiplerini tanır ve

yaşamı süresince karşılaştığı farklı

dinleyici tiplerine hoşgörüyle yaklaşır.

4.4. İlgi ve beğenisine uygun kişisel

dinleme-izleme arşivi oluşturur.

4. sınıftaki açıklamalar 5. sınıf için geçerlidir.

*Dinleyici

*İzleyici

*Dinleme

*İşitme

*Anlama

*Beden dili

*Görgü kuralları

*Ortam

*Zaman

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 115: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

115 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler D

il B

ece

rile

ri:

An

lam

a

Hız

lı, a

kıcı

ve

anla

mla

nd

ırar

ak o

kur.

1. Okumaya hazırlık yapar ve okumayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Okumak için vücudunu doğru

kullanır.

1.2. Okuma öncesi gerekli hazırlıkları

yapar.

1.3. Okuma araç-gereçlerini doğru

kullanır.

1.4. Çevresindekileri rahatsız etmeden

okur.

1.5.Okuma amacını belirler.

5. sınıfta 200-300 sözcükten oluşan metinleri öğrencilerin okumaları beklenmelidir.

*Okuma

*Okuma kuralları

*Okuma araç-

gereçleri

*Akıcı okuma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 116: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

116 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Okuduklarını tam ve doğru anlar.

2.1. Okuduklarının konusunu bulur.

2.2. Okuduklarının ana ve yardımcı

düşüncelerini bulur.

2.3. Okuduklarında içerikle ilgili farklı

türdeki sorulara yanıt verir.

2.4. Okuduklarında sözcük dağarcığı ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.5. Okuduklarında cümle bilgisi ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.6. Okuduklarında metin bilgisi ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.7.Okuduklarına ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.8.Okuduklarının gelişim sırasını

söyler.

Dördüncü sınıftaki açıklamalara ek olarak 5. sınıf öğrencilerinin okudukları metnin türünü bulmaları istenmektedir (Bkz. 2.6) Buna göre; röportaj, tiyatro, öykü, anı, gezi, günlük, mektup, yaşamöyküsü, bilimkurgu gibi metin türleri dikkate alınmalıdır.

*Konu

*Ana düşünce

*Yardımcı düşünce

*Başlık

*Olay

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Deyim

*Atasözü

*Özdeyiş

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Somut-soyut sözcük

*Genel-özel sözcük

*Gerçek-mecaz

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 117: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

117 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.9. Okuduklarını kendi cümleleriyle

anlatır.

2.10. Okuduklarına ilişkin kendi

başlığını önerir.

2.11.Okuduklarını görsel olarak ifade

eder.

2.12. Okuduklarıyla ilgili canlandırma

yapar.

2.13. Okuduklarından yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.14. Okudukları ile ilgili kendi düşüncelerini paylaşır.

2.15. Okudukları ile önceden okuduklarını karşılaştırır.

2.16. Okuduklarının ötesindeki durumları kestirir.

anlamlı sözcük

*Terim

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Cümle

* Olumlu-olumsuz

cümle

*Karşılaştırma

*Benzetme

*Küçümseme

*Sitem

*Şaşırma

*Tahmin

*Olasılık

*Abartı

*Özlem

*Röportaj

*Tiyatro

*Öykü

Page 118: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

118 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.17. Okuduklarında içerikle ilgili sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

2.18. Okuduklarında yazarın veya şairin amacını belirler.

*Anı

*Gezi

*Günlük

*Mektup

*Yaşamöyküsü

*Bilimkurgu

3. Ele alınan bir metni farklı okuma türlerine göre okur.

3.1. Sesli okur.

3.2. Sessiz okur.

3.3. Grupça okur.

3.4. Canlandırarak okur.

3.5. Ekrandan ve görsel okur.

3.6. Serbest okur.

3.1. Öğrencilerin 5. sınıfta sesli okuma yaparken bir dakikada 120-140 sözcük okumaları beklenmektedir.

*Sesli okuma

*Sessiz okuma

*Doğal ses

*Ses şiddeti

*Metin

*Paragraf

*Noktalama işaretleri

*Dize

*Nakarat

*Durak

*Beden dili

*Görsel okuma

*Ekran

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

-Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 119: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

119 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

*Karikatür

*Fotoğraf

*Kitap

*Kitaplık

*Kitapçı

*Kütüphane

*Kitap fuarı

*Okuma listesi

*İçindekiler

*Yazım kılavuzu

*Ansiklopedi

4. Sınıf içinde ve dışında okuma ile ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. Okuma ödevlerini yapmada istekli

olur.

4.2. Farklı amaçlarını

gerçekleştirebilmek için okur.

4.3.Farklı türdeki metinleri okumak için

istekli olur.

4. sınıftaki açıklamalar 5. sınıf için geçerlidir.

*Okuma amacı

*Şiir

*Öykü

*Masal

*Tiyatro

*Gezi

*Günlük

*Anı

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 120: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

120 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.4. Kendi kültürüne özgü metinleri

okumak için istekli olur.

4.5. Farklı konulardaki metinleri okumak

için istekli olur.

4.6. Farklı yazar ve şairlerin eserlerini

okumak için istekli olur.

4.7. Okumanın önündeki engelleri bilir

ve çözmede istekli olur.

*Yaşamöyküsü

*Özyaşamöyküsü

*Bilimkurgu

*Röportaj

*Mektup

*Öykü

*Köşeyazısı

*Mani

*Destan

*Ninni

*Halk Hikayesi

*Bilmece

*Tekerleme

*Efsane

*Fıkra

*Atasözü

*Halk tiyatrosu

*Yazar

*Şair

Page 121: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

121 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini s

özl

ü o

lara

k if

ade

eder

.

1. Konuşma ile ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Konuşmalarında sesini doğru ve etkili kullanır.

1.2. Konuşmalarında vurgu, durak, ton,

kavşak, ezgi ve ulama gibi ses üstü

birimleri doğru ve etkili kullanır.

1.3. Beden dilini etkili kullanarak konuşur.

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşur.

1.5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşur.

1.6. Konuşma amacını belirler.

1.7. Konuşma konusunu belirler.

4. sınıftaki açıklamalar 5. sınıf için geçerlidir.

*Konuşma

*Ses

*Durak

*Ton

*Vurgu

*Ulama

*Kavşak

*Ezgi

*Görgü kuralları

*Dinleyici

*Ses yutma

*Ses ekleme

*Beden dili

*Soluk alma-verme

*Mimik

*Göz teması

*El-kol hareketleri

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 122: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

122 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Konuşurken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Bir amacı temel alarak ve varmak

istediği noktayı belirleyerek konuşur.

2.2. Konuşma amacını

gerçekleştirebilmek için uygun teknik ve

taktikleri kullanır.

2.3. Konuşma konusunu anlaşılır ve kısa

bir biçimde belirtir.

2.4. Konuşmaları sırasında bir

düşünceden ötekine geçerken mantıksal

bir akış ve bütünlük sağlar.

2.5. Konuşmalarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.6. Sözlü anlatımla ilgili dilbilgisi

kurallarına uyarak konuşur.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

*Konuşma amacı

*Konuşma konusu

*Sözcük

*Cümle

*Sözlü anlatım

*Dilbilgisi kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*Eleştirel ve Yaratıcı Düşünme

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 123: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

123 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. Konuşma türlerine uygun konuşur.

3.1. Hazırlıksız konuşma yapar.

3.2.Hazırlıklı konuşma yapar.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

*Hazırlıksız konuşma

*Hazırlıklı konuşma

*Etkili konuşma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi tek.

yeterliği

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

Düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Kendini sözlü olarak ifade etmek için özen gösterir.

4.1. İyi bir konuşmacı olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmede

istekli olur.

4.2. Konuşmadaki sorunları düzeltmede

istekli olur.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

*Sözlü anlatım

*İçtenlik

*Sorumluluk

*Dürüstlük

*Höşgörü

*Etkili beden duruşu

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Page 124: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

124 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.3. Doğru ve etkili konuşan kişileri

örnek alır.

4 .4 . Ke n d in e uy g un b ir ko nu şm a üs l ub u ge l i ş t i rme ye i s t ek l i o l ur . 4.5. Sınıftaki seslendirme ve konuşma

etkinliklerine katılmaya istekli olur.

*Konuşma sorunu

*Üslup

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

erile

ri:

An

latm

a

Ke

nd

ini y

azılı

ola

rak

ifad

e ed

er.

1. Yazmaya hazırlık yapar ve yazmayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1.Yazma öncesi gerekli hazırlıkları yapar.

1.2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanır.

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için

gerekli biçimsel özelliklere dikkat eder.

1.4.Yazıdaki düzeltme sembollerini tanır.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

*Yazma

*Yazı planı

*Yazma amacı

*Yazı araç-gereçleri

*Düzeltme sembolleri

*Yazma amacı

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 125: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

125 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.5. Yazma amacını belirler.

1.6. Metin türünün özelliklerini dikkate alır.

2. Yazarken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Yazının planını oluşturur.

2.2. Yazıdaki her paragrafta ayrı bir

duygu veya düşünceyi ele alır.

2.3. Yazacaklarını belli bir sıraya koyar.

2.4. Yazılarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.5. Duygu ve düşüncelerini düzeyine

uygun olarak etkileyici biçimde yazar.

2.6. Yazının konusuyla ilgili, kısa ve

etkileyici bir başlık yazar.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

* Yazı planı

* Paragraf

* Sözcük

* Konu

* Metin türü

* Başlık

*Noktalama

işaretleri

*Yazım kuralları

*Anlatım bozukluğu

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı d.

*Kişisel-sosyal yet.

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 126: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

126 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.7. Yazının türünün gerektirdiği

biçimde yazar.

2.8. Dilbilgisi(yazım) kurallarına uyarak

yazar.

2.9. Noktalama işaretlerini doğru

kullanarak yazar.

3. Farklı türlerde yazma etkinlikleri yapar.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

*Yazma

*Cümle

*Paragraf

*Sözcük

*Dikte etme

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve

Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Page 127: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

127 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Kendini yazılı olarak ifade etmek için özen gösterir.

4.1. İyi yazabilmek için gerekli olan

bilgi ve becerileri geliştirmede istekli

olur.

4.2. Yazma sorunlarını belirlemede

istekli olur.

4.3.Karşılaştığı yazılı anlatım

yanlışlarını düzeltmede istekli olur.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

*Ka rt

*G ü nl ü k

*Da ve t i ye

*G aze te

*D e rg i

*D uy ur u( i l an)

*Yaz ı l ı a n l at ım

*No t tu tma

*Re h b er

*Af i ş

*D uy ur u- i la n

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

5. Yazı kurallarını temel alarak kendine özgü bir yazı stili geliştirir.

5.1. Dik temel yazı karakterine uygun

yazar.

5.2. El yazısı karakterine uygun

yazar.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

*Dik temel yazı

*El yazısı

*Çizgi çalışması

*Büyük harf

*Küçük harf

Page 128: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

128 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

5.3. Güzel ve okunaklı yazı yazmaya

istekli olur.

5.4. Yazdıklarına ilişkin eleştiriye açık

olur.

5.5.Yazdıklarının kenarlarını süsler ve

yazılarını resimlendirir.

*Güzel yazı

*Geometrik şekil

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 129: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

129 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Ke

nd

i sö

zcü

k d

ağar

cığı

nı g

eliş

tiri

r ve

ku

llan

ır. 1. Söz varlığının yapısal, anlamsal ve

işlevsel özelliklerini tanır.

1.1. Metin incelemeleri ile söz varlığının yapısı,

anlamı ve işlevini tanıma

1.2. Metinlerden bağımsız olarak oyun, drama

vb. etkinlikler aracılığıyla söz varlığının yapısı,

anlamı ve işlevini tanır.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkarak söz

varlığının yapısı, anlamı ve işlevini tanır.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

*Sözcük

*Söz varlığı

*Çağrışım

*Bilmece

*Bulmaca

*Sözcükte anlam

* Sözlük

*Eş anlam

*Zıt anlam

*Dilbilgisi

*Hece

*Harf

*Yazım kılavuzu

*Alfabetik sıra

*Ad

*Sıfat

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Araştırma ve Problem

çözme

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 130: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

130 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Kıb

rıs

kült

ürü

ne

ve

Kıb

rıs

ağzı

na

sah

ip ç

ıkar

.

1.Kıbrıs kültürünü ve Kıbrıs ağzı

özelliklerini benimser.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

*Dil

*Ağız

*Şive

*Türkçe

*Kıbrıs Ağzı

*Kültür

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Yaratıcı ve Eleştirel

düşünme

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 131: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

131 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Dili

, far

klı a

maç

lar

için

ku

llan

ır.

1. Türkçeyi doğru kullanmaya özen

gösterir.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

* Dil bilinci

*Dil kullanımı

*Dilin özenli kullanımı

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Yaratıcı ve Eleştirel

düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 132: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

132 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt

Alanı / Ders Program

Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Bilg

i ve

ileti

şim

tek

no

lojil

erin

i Tü

rkçe

der

sin

e u

ygu

n o

lara

k ku

llan

ır.

1. Türkçe dersi ile ilgili çalışmalarında bilgi

ve iletişim teknolojilerini kullanır.

Dördüncü sınıf programında yapılan açıklamalar 5. sınıfta da geçerlidir.

*Teknoloji

*Fotoğraf

*İnternet

*Sözlü-yazılı iletişim

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri

Yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 133: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

133 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

A. ANLAM VE ANLATIM BİLGİSİ

A.1. Sözcükte Anlam

Gerçek Anlam

Mecaz Anlam

Terim Anlam

A.2. Sözcükte Anlamsal İlişkiler

Anlamdaş Sözcükler

Zıt Anlamlı Sözcükler

Sesteş Sözcükler

A.3. Sözcük Öbeklerinde Anlam

Deyimler

Atasözleri

Özdeyişler

A.4. Cümlede Anlam

Cümlede Anlam İlişkileri

Özdeş Cümleler

Yakın Anlamlı Cümleler

Zıt Anlamlı Cümleler

Koşul-Sonuç Cümleleri

Cümle Yorumlama

Cümleden Çıkarılabilecek Yargı

Cümle Tamamlama

Cümle Oluşturma

Düşünce Bağlamı Dışında Kalan Sözcükler

Anlamlarına Göre Cümleler

Uyarı Cümleleri

Yakınma Cümleleri

Pişmanlık Cümleleri

Küçümseme Cümleleri

Şaşırma Cümleleri

Özlem Cümleleri

Tahmin Cümleleri

Olasılık Cümleleri

Endişe Cümleleri

Beğeni Cümleleri

Abartı Cümleleri

A.5. Paragrafta-Metinde Anlam

Paragrafta Anlam

Ana Düşünce Bulma

Yardımcı Düşünce Bulma

Konuyu Bulma

Başlık Önerme

Paragrafta Yapı

Paragraf Oluşturma

Paragraf Tamamlama

Paragrafı İkiye Bölme

Page 134: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

134 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

B. SES BİLGİSİ

B.1. Ses, Harf ve Alfabe

Harf ve Alfabe Nedir?

Alfabetik Sıralama

Ünlü Harfler ve Ünlü Harflerin Özellikleri

Ünlü Harflerle İlgili Ses Olayları

Büyük Ünlü Uyumu Kuralı

Ünlü Düşmesi

Ünsüz Harfler ve Ünsüz Harflerin Özellikleri

Ünsüz Harflerle İlgili Ses Olayları

Sertleşme

Yumuşama

Kaynaşma

Ünsüz Düşmesi

Türkçenin Ses Özellikleri

B.2. Hece

Hece Nedir?

Sözcüklerin Hecelere Ayrılması

Sözcüklerde Hece Sayısı

B.3. Türkçenin Bürünsel Yapısı

Ulama

C. YAPI BİLGİSİ, D. SÖZCÜK TÜRLERİ, E. SÖZDİZİMİ

C. 1.Türkçenin Yapısal

Özellikleri

Türkçenin Akrabalık Bakımından

Dünya Dilleri Arasındaki Yeri

Türkçenin Biçim Bakımından

Dünya Dilleri Arasındaki Yeri

C.2. Kök ve Ekler

İsim Kökler

Belirsiz Geçmiş Zaman Kipi

Şimdiki Zaman Kipi

Gelecek Zaman Kipi

Geniş Zaman Kipi

D.2. İsim

Varlıklara Verilişlerine Göre

İsimler

D.3. Zamir

Zamirin Tanımı

Sözcük Tipindeki Zamirler

Kişi Zamirleri

İşaret Zamirleri

Belgisiz Zamirler

Soru Zamirleri

Page 135: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

135 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Fiil Kökler

Yapım Ekleri

Çekim Ekleri

Çoğul Ekleri

Durum Ekleri

Tamlama Ekleri

Olumsuzluk Ekleri

Zaman Ekleri

Kişi Ekleri

C.3. Yapılarına Göre Sözcükler

Basit Sözcükler

Türemiş Sözcükler

Bileşik Sözcükler

D.1. Fiil

Eylemlerde Olumluluk-

Olumsuzluk

Eylemlerde Kişi

Belirli Geçmiş Zaman Kipi

Özel İsim

Cins İsim

Varlıkların Sayısına Göre İsimler

Tekil isim

Çoğul İsim

Topluluk İsmi

Varlıkların Oluşuna Göre İsimler

Somut İsim

Soyut İsim

İsim Tamlamaları

Belirtili İsim Tamlaması

Belirtisiz İsim Tamlaması

Zincirleme İsim Tamlaması

Takısız İsim Tamlaması

İsmin Halleri

Yalın Hal

Belirtme Durumu

Yönelme Durumu

Bulunma Durumu

Çıkma Durumu

D.4. Sıfat

Sıfatın Tanımı

Niteleme Sıfatları

Belirtme Sıfatları

İşaret Sıfatları

Sayı Sıfatları

Soru Sıfatları

Belgisiz Sıfatlar

Sıfat Tamlaması

Unvan Sıfatları

E.1. Cümlenin Öğeleri

Yüklem

Özne

Tümleç

Page 136: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

136 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

F. YAZIM KURALLARI VE NOKTALAMA İŞARETLERİ

F.1. Yazım Kuralları

mi’nin Yazımı

-de Eki ile de Bağlacının Yazımı

-ki Eki ile ki Bağlacının Yazımı

Kısaltmaların Yazımı

Büyük Harflerin Yazımı

F.2. Noktalama İşaretleri

Nokta

Soru İşareti

Ünlem

Virgül

İki Nokta

Çift Tırnak İşareti

Kesme İşareti

Üç Nokta

Kısa Çizgi

Uzun Çizgi

Ayraç

Page 137: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

137 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

6. SINIF - TÜRKÇE

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara Disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

lam

a

zeyi

ne

uyg

un

din

lem

e/iz

lem

e b

ecer

isi g

eliş

tiri

r.

1. Dinleme-izlemeye hazırlık yapar ve

dinlemeyle-izlemeyle ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Dinlemek/izlemek için uygun biçimde oturur.

1.2. Ses kaynağına uygun uzaklıkta olur.

1.3. Dinlemek/izlemek için hazırlık yapar.

1.4. Dinleme sürecinde görgü kurallarına uyar.

1.5. Dinleme/izleme amacını belirler.

1.6. Dinleme/izleme yöntem ve tekniğini b lirler.

1.2. Ses kaynağı konuşmacı, televizyon ekranı, film perdesi, sahne vb.dir.

1.3.Öğrenci kullanacağı ders araç-gereçlerini hazırlar.6. sınıf öğrencilerinin dikkatlerini 18-25 dakika sürdürebilecekleri dikkate alınmalıdır. Dinlemeye odaklanır.

1.4. Söz kesmeden sabırla dinleme, dikkat dağıtıcı hareketler yapmadan saygıyla dinleme, başkalarıyla konuşmadan sessizce dinleme, soru sormak ve yorum yapmak için uygun zamanı bekleme, konuşmacıyı dinlediğini yüz ve beden ifadeleri ile gösterme. Öğrencilerin dinleme/izleme materyallerinin (cd, cd çalar, bilgisayar, projeksiyon, akıllı tahta) kullanımına özen göstermeleri sağlanır.

1.6. Dinleme/izleme yöntem-tekniklerine ilişkin ayrıntılı bilgi öğretmen kılavuz kitabında sunulmuştur.

* Dinleme

* İzleme

* Hazırlık

* Dinleme amacı

* Dinleme yöntemi

* Görgü kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 138: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

138 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Dinlediklerini, izlediklerini tam ve doğru anlar.

2.1. Dinlediklerinin/izlediklerinin

konusunu, temasını, ana duygusunu

bulur.

2.2. Dinlediklerinin/izlediklerinin

ana ve yardımcı düşüncelerini bulur.

2.3. Dinlediklerinde/izlediklerinde

içerikle ilgili farklı türdeki sorulara

yanıt verir.

2.4. Dinlediklerinde/izlediklerinde sözcük dağarcığıyla ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.5. Dinlediklerinde/izlediklerinde cümle bilgisiyle ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.6. Dinlediklerinde/izlediklerinde metin bilgisiyle ilgili farklı türdeki sorulara yanıt verir.

2.1. Öğretmen konu, tema ve ana duygu farkını açıklamalıdır.

2.2. Ana düşünce ve konu farkının ne olduğu hakkında öğrencilere bilgi verilmelidir. Yardımcı düşüncenin ana düşünceyi tamamladığı açıklanmalıdır. Özellikle yardımcı düşüncelerin bulunmasında öğretmen yönlendirmelerde bulunmalıdır. Ana düşünce, şiirde ana duygu olarak ifade edilmektedir.

2.3. İçerik; olaylar, kahramanlar, yer, zaman, düşünceler vb. ile ilgilidir. Farklı türdeki sorular ise, boşluk doldurma, eşleştirme, çoktan seçmeli, kısa cevaplı, şekil-tablo tamamlama; cevabı metin içinde, metin dışında ve cevabı metinler arasında olan sorulardır.

2.4. Sözcük dağarcığı çalışmalarında (anlamı bilinmeyen sözcükler, deyimler, ikileme, yansıma, argo, atasözleri ve özdeyişlerin anlamlarını bulma çalışmaları yürütülmelidir. Buna göre aşağıdaki çalışmalar yürütülebilir:

-Anlamlarını bilmediği sözcüklerin ve söz öbeklerinin anlamlarını fark etme ve farklı kaynaklardan araştırma,

-Verilen bir cümlede yeni öğrendiği sözcük veya sözcük öbeğini kullanarak eksik bırakılan yeri tamamlama,

- Metinle ilgili anahtar sözcükler belirleme,

- Aynı kavram alanından sözcükleri sınıflandırma,

- Anlamdaş, zıt anlamlı, sesteş, somut-soyut, genel-özel, gerçek-mecaz-terim anlamlı sözcüklerin anlamlarını fark etme

*Konu

*Tema

*Ana düşünce

*Yardımcı düşünce

*Olay

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Deyim

*Atasözü

*Özdeyiş

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Somut-soyut sözcük

*Genel-özel sözcük

*Gerçek-mecaz

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İşbirliği

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

* Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 139: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

139 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.7.Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.8.Dinlediklerinde/izlediklerinde

sınıflama, sıralama ve gruplama yapar,

olayların gelişim sırasını söyler.

2.9. Dinlediklerini/izlediklerini kendi

cümleleriyle anlatır.

2.10. Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin

kendi başlığını/başlıklarını önerir.

2.11. Dinlediklerini/izlediklerini görsel

olarak ifade eder.

2.12. Dinledikleriyle/izledikleriyle ilgili

drama yapar.

2.13. Dinlediklerinden/izlediklerinden yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.5. Cümlenin anlamını fark etme ve

karşılaştırma, olumlu-olumsuz, neden-sonuç,

benzetme, küçümseme, sitem, şaşırma,

tahmin, olasılık, abartı ve özlem cümlelerini

ayırt etme çalışmaları yürütülür. Ayrıca

dinlediği metinde eksik bırakılan bir veya iki

cümleyi tamamlama, yanlış söylenen cümleyi

veya fazla söylenen cümleyi bulma gibi

çalışmalar yürütülür.

2.6. Anlatım biçimini fark etme (öznel-

nesnel anlatım, anlatım bakış açısı belirleme

ve yazar amacı gibi) ve metin türlerini fark

etme (düzyazı-şiir, olay-fikir yazısı gibi)

türünde etkinlikler yürütülür.

anlamlı sözcük

*Terim

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Neden-sonuç

cümlesi

*Olumlu-olumsuz

cümle

*Benzetme

*Küçümseme

*Sitem

*Şaşırma

*Tahmin

*Olasılık

*Abartı

*Özlem

*Metin türü

*Anlatım biçimi

Page 140: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

140 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.14. Dinlediklerinden/izlediklerinden hareketle tahminler yapar.

2.15. Dinlediklerindeki/izlediklerindeki içerikle ilgili sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

2.16. Dinledikleriyle/izledikleriyle önceden dinlediklerini/izlediklerini ilişkilendirir (metinlerarasılık).

2.17. Dinlediklerinden/izlediklerinden çıkarımlar yapar.

2.18. Ele alınan bir metni durumu veya olayı uygun yöntem/teknik seçerek dinler.

2.7. 5N 1K soruları (Ne, nerede, ne zaman,

nasıl, neden, kim), evet-hayır soruları,

cevabı metin içinde, metin dışında ve cevabı

metinler arasında olan sorulardır.

2.8. Gelişim sırası, olay örgüsü, sıralama,

sınıflama, gruplama vb. çalışmalar yaptırılır.

2.9. Öğrencilerden dinlediklerini, izlediklerini kendi cümleleriyle kısaca anlatmaları beklenir. Yeni öğrendikleri sözcükleri, kendi cümlelerini kullanarak yorum yapmaları özendirilir. Dinlediği/izlediği ile ilgili olumlu ve olumsuz düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmaları istenir. Bu yorumlar, içerik, ileti veya dil-anlatımla ilgili olabilir.

2.11. Dinledikleri/izledikleri ile ilgili resim

çizme, metinle görsellerin uyumunu

değerlendirme, verilen resimlerden doğru

olanı seçme, verilen resimde eksik bırakılan

yerleri tamamlama gibi çalışmalar yürütülür.

Page 141: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

141 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.13.Öğrencilerin

dinlediklerinde/izlediklerinde

karşılaştığı karakterlerin yerine kendilerini

koyarak yorum yapmaları sağlanır, farklı ön

yaşantılarından örnekler verdirilir.

2.15. İçerikle ilgili sorunlar; bireysel, toplumsal veya evrensel olabilir. Öğrenci karşılaştığı bir metindeki sorunun/sorunların neden(ler)ini bulabilmeli ve çözüm üretebilmelidir. Bu sorunlar kahramanların kendisinden kaynaklanabileceği (bireysel olabileceği) gibi ülkeye özgü ya da evrensel boyutta da olabilir.

2.17. Öğrencilerin dinlediklerinde veya izlediklerinde gizli kalmış (örtük) bilgileri ipuçlarından yararlanarak çıkarım yapmaları istenebilir.

2.18.Not alarak, altını çizerek, farklı(italik, siyah vb.) yazılımlara dikkat ederek dinler.

3. Ele alınan bir metni, durumu veya olayı uygun bir amaç doğrultusunda dinler.

3. Altıncı sınıf Türkçe dersi dinleme etkinliklerinde öğrenciler; bilgi edinmek, zevk almak, eleştirmek, telaffuz farklılıklarını ayırt etmek amacıyla dinler. Ayrıştırıcı dinlemede; beden dilini anlamlandırmak, vurgu-tonlamaları ayırt etmek amacıyla dinler.

*Beden dili

*Vurgu-ton

*İletişim

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Page 142: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

142 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

*Sanat

*Bilim

*Eleştirel-Yaratıcı

Düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Sınıf içinde ve dışında dinlemeyle - izlemeyle ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. İyi bir dinleyici/izleyici olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmeye

istekli olur.

4.2. Dinleme/izleme sürecindeki

engelleri çözmede istekli olur.

4. Öğretmen dinleme becerisi ile ilgili

aşağıdaki konular üzerinde durur ve

öğrencilerin farkındalığını artırmaya çalışır:

Dinlemenin işitmeden farklı olduğu ve daha

çok çaba gerektirdiği dinlemenin

okula başladıktan

sonra gelişebileceği; dinleme/izleme

sürecinin anlama ile sonuçlanmasının çok

önemli olduğu; dinlemenin okuma gibi

anlamaya yönelik bir beceri olduğu ve

dinleyerek anlamanın üstün yönleri

*Dinleyici

*İzleyici

*Dinleme

*İşitme

*Anlama

*Beden dili

*Görgü kuralları

*Ortam

*Zaman

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 143: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

143 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.3. Dinleyici/izleyici tiplerini tanır ve

yaşamı süresince karşılaştığı farklı

dinleyici tiplerine hoşgörüyle yaklaşır.

4.4. İlgi ve beğenisine uygun kişisel

dinleme-izleme arşivi oluşturur.

(konuşmacıya soru sorma, konuşmacının yüz-

beden dilini anlamlandırma vb.)üzerinde durulur.

4.1.Öğrencilerin iyi bir dinleyici/izleyici

olmaları için gerekli bilişsel (sözcükleri

anlamlandırma, vurgu-tonlamalara dikkat

etme yüz ve beden dilini

anlamlandırma), duyuşsal (ilgi gösterme,

saygı duyma, tarafsız olma, empati kurarak

dinleme) ve devinişsel becerilerini (doğru

oturma) geliştirmelerinde istekli olmaları

sağlanır.

4.2.İyi bir dinlemenin/izlemenin önündeki

engeller şöyledir:

i. Yorgunluk, uykusuzluk, açlık gibi birtakım fizyolojik engeller,

ii. Hayal kurma gibi duyuşsal engeller,

iii. Dinlerken görgü kurallarına uymama,

iv. Ortamın sorunlarına (gürültü, kalabalık,

karanlık, sıcaklık-soğuk, havasızlık, yanlış

Page 144: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

144 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

oturma düzeni, ilgiyi dağıtan araç-gereçler

vb.) takılıp konuşulanları kaçırma,

v. Zamanın etkin kullanılamaması,

vi. Sözcüklerin ve cümlelerin anlamlarına dikkat etmeden dinleme,

vii. Konuşmacıya karşı önyargılı olma, taraflı olma, viii. Ne söylendiğinden çok nasıl söylendiğine odaklanma, ix. Dinleme süresince kendi söyleyeceklerini planlama (iç konuşmalar), x. Vurgu, tonlama gibi öğelere dikkat etmeme, xi. Anlatılan her şeyi not tutma, xii. Ayrıntılara odaklanıp asıl noktayı kaçırma, xiii. Tek bir dinleme yöntemi kullanma, xiv. Konuşmacının anlattıklarıyla değil giyiniş, davranışı ile ilgilenme.

4.3. Öğretmen, dinleyici tiplerinden söz eder ve öğrencileri konuyla ilgili bilgilendirir.

-Teşvik edici: Yeni düşüncelerin öncüsü (Başarılı dinleyici)

-Destekleyici: Uzlaşımcı, iyi bir takım oyuncusu (Başarılı dinleyici)

-Yönlendirici: Nesnel, dengeli, kontrollü (Başarılı dinleyici)

-Çözümleyici: Ayrıntılara odaklanan, inceleyen-sorgulayan (Başarılı dinleyici)

-Görünüşte dinleyici: İlgisiz, dinliyormuş gibi görünen (Başarısız dinleyici)

-Seçici dinleyici: Konunun sadece istediği yönünü dinleme (Başarısız ancak yerine göre başarılı dinleyici)

Page 145: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

145 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

-Saplantılı dinleyici: Kendi psikolojik beklentileri önemli, ne anlatıldığını önemsemez, her söylenende belli bir duygu ve düşünce arar. (Başarısız dinleyici)

-Savunmacı: Ne söylenirse söylensin kendine yönelik bir saldırı olduğunu düşünme (Başarısız dinleyici)

-Tuzak kurucu: Karşısındakini zorda bırakmak için dinleme, çelişki olup olmadığını sorgulama (Başarısız dinleyici)

-Yüzeysel dinleyici: Dinledikleri/ izlediklerinin ardında kalan anlamları çıkaramayan (Başarısız dinleyici)

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

erile

ri:

An

lam

a

Hız

lı, a

kıcı

ve

anla

mla

nd

ırar

ak o

kur.

1. Okumaya hazırlık yapar ve okumayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Okumak için vücudunu doğru

kullanır.

1.2. Okuma öncesi gerekli hazırlıkları

yapar.

1.3. Okuma araç-gereçlerini doğru

kullanır.

1.4. Çevresindekileri rahatsız etmeden

okur.

1.1. Dik ve rahat oturma; gözlerini abartılı bir biçimde kırpıştırmadan ve ovuşturmadan okuma; okuma materyalini gözden uygun uzaklıkta tutma; parmak, cetvel ve kalem kullanmadan gözleriyle okuma; sallanmadan (başını, elini, kolunu vb.) okuma; kontrollü nefes alma (okuma sürecini aksatmama, cümleye göre nefesini kullanma); sayfaları çevirirken parmaklarını kullanma (avuç içini veya elini kullanmama) ve okuma hızını-akıcılığını aksatmama gibi hususlara dikkat edilir.

1.2. Okumaya isteklilik sergileyerek dikkatini yoğunlaştırır. Okuma ortamını (ışığın yeterli olmasını ve sol arkadan gelmesini sağlama, kitap-defterlerinde ilgili sayfayı açma, sırasını düzenleme vb.) düzenleme etkinliklerini yapar.

1.3. Okuma materyalini okuma yönüne uygun olarak düz tutma; kitaplarını ve defterlerini temiz tutma; kitaplarının-defterlerinin kapağını kaplama; kitaplarını-defterlerini koruma, uzun süreli kullanma ve onlara zarar vermeme gibi konularda öğrenciler bilgilendirilmelidir.

*Okuma

*Okuma kuralları

*Okuma araç-

gereçleri

*Akıcı okuma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 146: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

146 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.5. Okuma amacını belirler.

1.6. Okuma yöntemini/tekniğini belirler.

1.4.Bağırmadan, mırıldanmadan, vb. dikkat

dağıtıcı hareketler yapmadan okuma

konusunda öğrenciler bilgilendirilir.

2. Okuduklarını tam ve doğru anlar.

2.1. Okuduklarının konusunu,

temasını ve ana duygusunu bulur.

2.2. Okuduklarının ana ve yardımcı

düşüncelerini bulur.

2.3. Okuduklarında içerikle ilgili farklı

türdeki sorulara yanıt verir.

2.4. Okuduklarında sözcük dağarcığı ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.1. Konu, tema ve ana duygu farkı açıklanır.

2.2. Öğretmenin konu ile ana düşünce arasındaki farkı öğrencilere açıklaması gerekmektedir. Yardımcı düşüncenin ana düşünceyi tamamladığı açıklanmalıdır. Özellikle yardımcı düşüncelerin bulunmasında öğretmen yönlendirmelerde bulunmalıdır.

2.3. İçerik; olaylar, kahramanlar, yer, zaman, düşünceler vb. ile ilgilidir. Farklı türdeki sorular ise, boşluk doldurma, eşleştirme, çoktan seçmeli, kısa cevaplı, şekil-tablo tamamlama; metin içi ve metin dışı ve metinlerarası anlam kurma soruları vb. gibidir.

2.4. Sözcük dağarcığı çalışmalarında (anlamı bilinmeyen sözcükler, deyimler, ikileme, yansıma, argo, atasözleri ve özdeyişlerin anlamlarını bulma çalışmaları yürütülmelidir. Buna göre aşağıdaki çalışmalar

*Konu

*Tema

*Ana düşünce

*Yardımcı düşünce

*Başlık

*Olay

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

Page 147: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

147 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.5. Okuduklarında cümle bilgisi ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.6. Okuduklarında metin çözümlemeyle ilgili farklı türdeki sorulara yanıt verir.

2.7.Okuduklarına ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.8.Okuduklarında sınıflama, sıralama

ve gruplama yapar, olayların gelişim

sırasını söyler.

2.9. Okuduklarını kendi cümleleriyle

Anlatır/özetler.

2.10. Okuduklarına ilişkin kendi

başlığını önerir.

2.11.Okuduklarını görsel

olarak/görselleri kullanarak ifade

eder.

yürütülebilir:

-Anlamlarını bilmediği sözcüklerin ve söz öbeklerinin anlamlarını fark etme ve farklı kaynaklardan araştırma,

-Verilen bir cümlede yeni öğrendiği sözcük veya sözcük öbeğini kullanarak eksik bırakılan yeri tamamlama,

- Metinle ilgili anahtar sözcükler belirleme,

- Aynı kavram alanından sözcükleri sınıflandırma,

- Anlamdaş, zıt anlamlı, sesteş, somut-soyut, genel-özel, gerçek-mecaz-terim anlamlı sözcüklerin anlamlarını fark etme

2.5. Cümlenin anlamını fark etme ve

karşılaştırma, olumlu-olumsuz, neden-sonuç,

benzetme, küçümseme, sitem, şaşırma,

tahmin, olasılık, abartı ve özlem cümlelerini

ayırt etme çalışmaları yürütülür. Ayrıca

okuduğu metinden alınmış bir paragrafta

eksik bırakılan bir veya iki cümleyi

tamamlama, yanlış yazılan cümleyi veya

fazla yazılan cümleyi bulma gibi çalışmalar

yürütülür.

2.6. Anlatım biçimini fark etme (öznel-

*Deyim

*Atasözü

*Özdeyiş

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Somut-soyut sözcük

*Genel-özel sözcük

*Gerçek-mecaz

anlamlı sözcük

*Terim

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Cümle

* Olumlu-olumsuz

cümle

*Karşılaştırma

*Benzetme

vatandaşlık

Page 148: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

148 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.12. Okuduklarıyla ilgili drama

yapar.

2.13. Okuduklarından yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.14. Okudukları ile ilgili kendi düşüncelerini paylaşır.

2.15. Okudukları ile önceden okuduklarını karşılaştırır.

2.16. Okuduklarından hareketle tahminler yapar.

2.17. Okuduklarında içerikle ilgili sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

2.18. Okuduklarında yazarın veya şairin amacını belirler.

2.19. Okuduklarından çıkarımlar yapar.

nesnel anlatım, bakış açısı belirleme gibi) ve

metin türlerini fark etme (düzyazı-şiir, olay-

fikir yazısı gibi) etkinlikler yürütülür. Ayrıca,

metinlerin giriş, gelişme ve sonuç

bölümlerini ayırt etme çalışmaları yapılır.

2.7. 5N 1K soruları (Ne, nerede, ne zaman,

nasıl, neden, kim), evet-hayır soruları vb.

2.9. Öğrencilerden okudukları metni özetlemeleri istenir. Özet yaparken önemli ve önemsizleri ayırt etmeleri beklenir. Buna ek olarak metnin özeti dışında kendi cümleleri ile yorum yapmaları özendirilir.

Okuduklarıyla ilgili olumlu ve olumsuz düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmaları istenir.

2.11. Okudukları ile ilgili resim çizme, metinle görsellerin uyumunu değerlendirme, verilen resimlerden doğru olanı seçme, verilen resimde eksik bırakılan yerleri tamamlama ve görselleri kullanarak metni anlamlandırma çalışmaları yürütülür.

*Küçümseme

*Sitem

*Şaşırma

*Tahmin

*Olasılık

*Abartı

*Özlem

Page 149: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

149 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.13. Öğrencilerin dinlediklerinde/izlediklerinde karşılaştığı karakterlerin yerine kendilerini koyarak yorum yapmaları sağlanır. Ön yaşantılarından konuyla ilgili örnekler verir.

2.14. Öğrencilerin okuduklarını

değerlendirmeleri, eleştirmeleri ve olumlu–

olumsuz düşüncelerini ifade etmeleri

sağlanır.

2.15. Öğrencilerin önceden okudukları

metinlerle yeni karşılaştığı metinleri

ilişkilendirmeleri istenir.

.

2.17. İçerikle ilgili sorunlar; bireysel, toplumsal veya evrensel olabilir. Öğrenci karşılaştığı bir metindeki sorunun/sorunların neden(ler)ini bulabilmeli ve çözüm üretebilmelidir. Bu sorunlar kahramanların kendisinden kaynaklanabileceği (bireysel olabileceği) gibi ülkeye özgü ya da evrensel boyutta da olabilir.

2.18. Öğretmen, gerekli ipuçlarını vererek ve öğrencileri yönlendirerek metnin yazılma amacı buldurur.

Page 150: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

150 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.19. Öğrencilerin okuduklarında gizli kalmış (örtük) bilgileri ipuçlarından yararlanarak çıkarım yapmaları istenir

3. Ele alınan bir metni farklı okuma türlerine göre okur.

3.1. Sesli okur.

3.2. Sessiz okur.

3.3. Grupça okur.

3.4. Drama yaparak okur.

3.5. Ekrandan ve görsel okur.

3.6. Serbest okur.

3.1. Altıncı sınıfa giden bir öğrencinin dakikada 140-160 sözcüğü sesli okuması beklenmektedir. Sesli okuma sırasında aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir:

- Akıcı ve anlaşılır okuma

- Doğal bir sesle (konuşma sesiyle) okuma

- Harfleri ve sözcükleri doğru seslendirme

- Noktalama işaretlerine uygun duraklamalar yapma

- Sesin düzeyini dinleyicilere göre ayarlama

- Dinleyicileri sıkmadan okuma

- Dinleyicilerin karşısında özgüvenini yitirmeden okuma (zaman zaman göz teması kurma)

- Noktalama işaretlerine uyarak anlaşılır bir şekilde okuma

3.2. Sessiz okuma sırasında aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir:

- Konuşma organlarını (dil, dudak, gırtlak vb.) kıpırdatmadan okuma

- Mırıldanarak veya fısıldayarak okumama

*Sesli okuma

*Sessiz okuma

*Doğal ses

*Ses şiddeti

*Metin

*Paragraf

*Noktalama işaretleri

*Dize

*Nakarat

*Durak

*Beden dili

*Görsel okuma

*Ekran

*Karikatür

*Fotoğraf

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

-Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 151: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

151 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

-Okuma hızını istenilen süreye göre ayarlama

-Dakikada 150-170 sözcük okuma.

3.3. Grupça okumaya toplu veya koro okuma da denmektedir. Öğrencilerin grupça okurken arkadaşlarıyla uyumlu olmaları (aynı anda aynı sesi çıkarma, aynı hızda okuma, doğru anda okumaya başlama vb.) ve okuma sırasında arkadaşının yanlışlarından olumsuz etkilenmemeleri sağlanmalıdır. Grupça okuma aşağıdaki gibi farklı şekillerde yürütülebilir:

- Metnin tamamını hep birlikte okuma

- Metnin farklı bölümlerini/paragraflarını/ dizelerini/nakaratlarını gruplara (2’li, 3’lü vb.) ayrılarak okuma

- Ezberlenen şiir, tekerleme, bilmece ve manileri sınıfça veya grupça okuma

3.4. Drama ederek okurken aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir:

- Sesini ve beden dilini etkili kullanarak okuma

- Metinlerdeki kişilerin konuşmalarını karakterize ederek okuma.

- Metnin tür özelliklerine (şiir, tiyatro, öykü, masal vb.) uygun olarak okuma

- Drama ederek okurken abartılı ve yapmacık davranışlardan kaçınır.

*Kitap

*Kitaplık

*Kitapçı

*Kütüphane

*Kitap fuarı

*Okuma listesi

*İçindekiler

*Yazım kılavuzu

*Ansiklopedi

Page 152: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

152 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3.5. Ekrandan ve görsel okumanın basılı kaynakları okumaktan farklı olduğu (hız, anlama, metni takip, sayfanın tamamına ulaşma vb.) üzerinde durulur. Bunun yanında görsel okumanın ögeleri (karikatür, fotoğraf, resim, afiş) öğrencilere tanıtılır. Metinleri okurken görsellerden yararlanma ve metinleri görsellerle ilişkilendirme konusunda çalışmalar yürütülür.

Ekrandan okumanın olumlu (okuduklarını paylaşma, zaman kazanma, birlikte okuma, okuma materyaline daha kolay ulaşma, araştırma, okuduklarını yeni forma dönüştürme vb.) ve olumsuz yönleri (sayfanın bütününü görememe, gözün-zihnin çabuk yorulması, geriye dönüşlerin zor olması vb.) hakkında öğrenciler bilgilendirilir.

Öğretmen aşağıdaki uygulamaları gerçekleştirebilir: -Ekrandan okumanın araç-gereçlerini (e-kitap, internetteki sayfalar vb.) tanıtma, - Ekrandan okuma yaparken metinlerin niteliğine (doğruluğuna, güncelliğine, geçerliğine) eleştirel gözle bakma, - Görsel okuma yaparken nelere dikkat edileceğini (renkler, yakınlık-uzaklık, büyüklük-küçüklük, boşluklar, perspektif, ışık gölge, fon, çizgiler-noktalar vb.) kavratma. - Bir konuda hem basılı hem de bilgisayar/internet ortamındaki kaynaklara ulaşma ve karşılaştırarak okuma çalışmaları yaptırma.

Page 153: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

153 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3.6. Öğretmen sınıfta kitap okumaya özel zaman ayırmalı ve okuma saatleri (günlük, haftalık, aylık, yıllık) düzenlemelidir (günde en az yarım saat). Öğrencilerin;

- Kitap okuma listesi (farklı türlerdeki kitaplardan oluşan) hazırlamaları,

- Kendi kitaplıklarını oluşturmaları.

- Sınıf, okul, çocuk kitaplıklarından yararlanmaları,

- Kitapçılara, kütüphanelere ve kitap fuarlarına gitmeleri,

- Süreli yayınlara (çocuk dergilerine ve gazetelere) abone olmaları,

- Kitapların içindekiler, önsöz, dizin, sözlük bölümünden yararlanmaları,

- Sınıfta arkadaşlarına beğendiği kitapları anlatmaları,

-Kitaplarla ilgili görüş alışverişinde bulunmaları,

- Arkadaşlarına armağan olarak kitap almaları veya ödünç kitap vermeleri teşvik edilmelidir.

4. Sınıf içinde ve dışında okuma ile ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. Okuma ödevlerini yapmada istekli

olur.

4.2. Farklı amaçlar için okumaya istekli

olur.

4. Öğretmen, okuma becerisi ile ilgili

aşağıdaki konular üzerinde durur ve

öğrencilerin farkındalığını artırmaya çalışır:

Okumanın yaşamsal bir beceri (beslenme, uyuma, soluk alma gibi) olduğu; okumanın her ders için gerekli olduğu ve öğrenmenin büyük ölçüde okumayla ilişkili olduğu; Okuma becerisinin bir gelişim süreci (dinleme, okuryazarlık, okuma alışkanlığı, eleştirel okuma, evrensel okuma) olduğu ve okuma becerisinin yaşam boyu geliştirilebileceği; okuyarak anlamanın üstün yönleri (istediği zamanda ve mekanda okuma, istediği sayıda tekrarlayarak okuma, okuma materyallerinin daha kalıcı

*Okuma amacı

*Şiir

*Öykü

*Masal

*Tiyatro

*Gezi

*Günlük

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 154: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

154 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.3.Farklı türdeki metinleri okumak için

istekli olur.

4.4. Kendi kültürüne özgü metinleri

okumak için istekli olur.

4.5. Farklı konulardaki metinleri okumak

için istekli olur.

4.6. Farklı yazar ve şairlerin eserlerini

okumak için istekli olur.

4.7. Okumanın önündeki engelleri bilir

ve ortadan kaldırmaya istekli olur.

olması/saklanması, okurken yanına not alma vb.)

- İlk sesli okumayı yapmak için istekli olma

4.2. Okuma amaçlarının farklılaşabileceği üzerinde durulmalıdır: (bilgilenmek, eğlenmek, paylaşmak, tartışmak, sorgulamak, eleştirmek, kendini tanımak, problemini çözmek, yaratmak, deneyim kazanmak, söz dağarcığını geliştirmek gibi)

4.3. Farklı türlerdeki metinler; şiir, öykü, masal, gezi, günlük, anı, yaşamöyküsü, özyaşamöyküsü, bilimkurgu, röportaj, köşe yazısı, mektup ve tiyatro’dur.

4.5. Farklı konular; doğa, aile, çevre, insan ilişkileri, iletişim, tarih, kültür ve bilişim vb.

4.7. Okumanın önündeki engeller şöyledir:

-Fiziksel (göz, zihin vb.),

-Sözcük dağarcığının fakirliği,

-Kendine güven duymama,

-İsteksizlik,

*Anı

*Yaşamöyküsü

*Özyaşamöyküsü

*Bilimkurgu

*Röportaj

*Mektup

*Öykü

*Köşeyazısı

*Mani

*Destan

*Ninni

*Halk Hikayesi

*Bilmece

*Tekerleme

*Efsane

*Fıkra

*Atasözü

*Halk tiyatrosu

*Yazar

Page 155: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

155 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

-Aile, öğretmen, arkadaş, çevrenin olumsuz etkisi,

-Ülkenin ekonomik durumu,

-Ülkede okumaya verilen değer,

-Basın-yayım sorunları,

-Teknolojinin etkileri vb.

*Şair

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

erile

ri:

An

latm

a

Ke

nd

ini s

özl

ü o

lara

k if

ade

eder

.

1. Konuşmaya hazırlık yaparak konuşmayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Konuşmalarında sesini doğru ve etkili kullanır.

1.2. Konuşmalarında vurgu, durak, ton,

kavşak, ezgi ve ulama gibi ses üstü

birimleri doğru ve etkili kullanır.

1.3. Konuşmalarında beden dilini etkili olarak

kullanır.

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşur.

1.1. Sesi doğru ve etkili kullanma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- Ko nu ş ur ke n sözc ük i ç i n d ek i se s l e r i e ks ik ç ıka rma ma /y u tmam a ( hav l u> av l u) , - Ko nu ş ur ke n sözc ük iç i n d e k i se s l e r i n y e r i n i de ğ iş t i rm em e (ya n l ı ş >ya l n ış ) , - Ko nu ş ur ke n sözc ük le rd e ki s es le r i baş ka se s le r l e d eğ iş t i rm em e ( ba k la > pak la) , - Ko nu ş ur ke n sözc ük le re s es e k l em em e ( saa t> sa ha t) ,

- Ba ğ ıra ra k v eya i ş i t i lm ey ece k biç im d e ko n uş mama ,

- Ak ıc ı ko nu şm ayı e n ge l l ey ece k h er ha ng i b i r s es ç ı kar m ama (ö rn e ği n ı h ı lam ama) ,

- Çok h ız l ı v ey a ya va ş ko n uş mama .

1.2. Konuşmalarında ses üstü birimleri doğru ve etkili kullanma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- Ko nu şma n ın ak ı ş ı n ı boza cak d ura ks ama lar yap mama,

*Konuşma

*Ses

*Durak

*Ton

*Vurgu

*Ulama

*Kavşak

*Ezgi

*Görgü kuralları

*Dinleyici

*Ses yutma

*Ses ekleme

*Beden dili

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 156: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

156 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşur.

1.6. Konuşma amacını belirler.

1.7. Konuşma konusunu belirler.

1.8. Konuşma yöntemini/tekniğini belirler.

- Ko nu ya v e kon u şma n ın d üze y i n e uy gu n b ir ton la ( sa k i n, n eş e l i , sa yg ı l ı v b) kon u şma, - Sözcük, söz öbeği ve cümleleri anlamlarına göre vurgulama, - Söylediklerini belirginleştirmek için ulama,kavşak ve ezgiyi kavrama ve kullanma . .

1.3. Beden dilini etkili kullanarak konuşma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- Ko nu ş ur ke n do ğr u ne fe s a l ı p ve rm e (gü r ül tü s üz , y e te r l i , d üze n l i n ef es a l ma, ne fe s a l ı r ke n kon u şmam a, n ef es i n i c üm l en i n uzu n lu ğ u na v e an lam ı na g öre aya r la ma v b) , - Ko nu şma ya pt ı ğ ı ye r de r aha t v e ö lçü l ü olma, - D in l ey ic i le r k ar ş ı s ın da t e miz v e öz en l i o lma, uy g un k ıyaf e t l er g iy me , - Be d e n du r uş u na d ikk at e de r ek kon u şma ( in an d ır ıc ı l ı k t an uz ak, g üv en i l i r o lm aya n, say gı d uy u lma yaca k, ya pm ac ık , çe k i n ge n vb . b i r d ur uş s e rg i l em em e) , - E l - ko l h ar ek et le r i n e ( je st le re) d ik ka t ed e re k ko n uş ma ( sa l l an ma , d ur ma da n k ı p ı rd an ma, ab ar t ı l ı / d ik ka t d ağ ı t ıc ı e l - ko l har e ke t l er i v b. ya pm ama) , - M imi k l e r i ne d ik ka t ed er e k ko n uşm a (mim ik le r i n h iç k u l l an ı l ma mas ı/ be l i r s iz l i ğ i / aş ı r ı l ığ ı / kon uy la i l g i l i o l m ayı ş ı , ay nı m imi ğ in sü r ek l i te kr ar la nma sı , y er s iz ka ş ça tma, gü l üm sem e, s ur at as ma, a ğ ız ha r ek et le r i , aş ı r ı du yg u sa l v b g i b i ya n l ı ş m im ik le r ku l l an mama) , - Göz te ma sı k ura ra k ko n u şma (d i n l ey ic i n i n yüz ün e ba ka rak y uk ar ıya veya y er e bak ma da n, ge re k s iz ye re g öz k ı rp ma da n kon uş ma v b) .

*Soluk alma-verme

*Mimik

*Göz teması

*El-kol hareketleri

Page 157: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

157 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

-Kon u şma nı n ba ş ın da u yg u n hi ta p v e u nva n ku l l an ma , - Tan ım ad ığ ım ız , y aşç a bü yük v e ko n um o lara k ü st üm üzd e ki k i ş i l er e “s e n” y er in e “s iz ” d iy e h i ta p e tme , -G ün l ük i le t i ş i mi n g er ek t i r d i ğ i k im i k a l ıp sözcü kl er i ( g ün ay dı n, me r ha ba, na s ı l s ı n g ib i ) ku l l an ma , -Kon u şma lar ı nd a a rgo ve k aba sözc ük l er e yer v erm em e, -Alayc ı söz l er k ul la nma da n ko n u şma , -Ağız da b ir ş ey var ke n ko n uş mama , -Sür ey e uy g un ko nu şm a, 1.5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşma ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat edilir:

- D in l ey ic i le r i n i l g i v e be k l en t i l er in e uy g un akıc ı v e et k i l ey ic i b i r b iç i md e ko n uş ma , -Dinleyiciler tarafından yapılan yorumları/eleştirileri doğal karşılama ve sorulan soruları uygun bir biçimde yanıtlama

- Dinleyicilerin özelliklerine (yaş, meslek,

ilgi, sayısal durum, bilgi düzeyi, kültürel

durumu vb.) dikkat ederek konuşma,

-Dinleyicilerin bulunduğu fiziksel ortama

dikkat ederek konuşma

Page 158: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

158 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Konuşurken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Belirlediği amaca uygun konuşur.

2.2. Konuşma amacını

gerçekleştirebilmek için uygun teknik ve

yöntemleri kullanır.

2.3. Belirlediği konuya uygun konuşur.

2.4. Konuşmaları sırasında bir

düşünceden ötekine geçerken mantıksal

bir akış ve bütünlük sağlar ve bunu

sağlamak için uygun geçiş sözcükleri

kullanır.

2.5. Konuşmalarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.6. Konuşmalarında gerekli dil bilgisi

kurallarına uyar.

2.1 . Kon u şma amaç la r ı ; ik na et me, so ru sorm a, pro bl em çö zme, b i l g i ve rm e, eğ le n d irm e, e l e şt i r m e, ta r t ı şma, i s t ek , ş i kay et g i b i d i r . 2 .2 . D in le y ic i l e re so ru so r ma, k ar ş ı la şt ı rm a ve ta nım lam al ara b aşv u rm a, n e de n - so nu ç i fa de l er i k u l la nm a, ke n di yaşa mı n da n örn ek le r v e rme, ön em l i y e r l er d e se s i n i yük s el tm e, gör se l l e rd e n y arar la nm a, ana ht ar sözc ük le r ku l l an m a g ib i te k ni k v e yönt em le r de n söz e di l i r . 2.3 . Kon u ş ur ke n kon u d ış ı na ç ık ı l mama s ı ge re kt i ğ i kon u s un da öğ re n c i l er u yar ı l ı r . B i l g i yan l ı ş ı ya pm ad an ko n uşm a nı n ö n eml i o ld u ğu n u n üze r i n de d u ru l ur .

2 .4 . Da ğı n ık , ko pu k, ba ğl a nt ıs ız kon uş mak ta n kaç ı nm a; k o nu ş tu k l ar ın da çe l i ş k i l er e v e tu ta rs ız l ık la ra d üşm em e ; kon uş u rk e n ay r ı n t ı lar a v e ge re k s iz ö rn e kl er e yer v erm em e v e kon u ş urk en b i lg i y an l ı ş ı yap mama g i b i kon u lar da ö ğr e nc i le r uya r ı l ı r . Para gra f l ar ara s ı g eç iş l er d e uy gu n ba ğ la nt ı sözcü k l er i ku l la nı l ı r .

2 .5 . İ s te n i l d i ğ in d e a yn ı kon uy u f ark l ı sözcü k -cüm le le r l e aç ı k l ama ve s ö zcük ve cü ml e te kra r l ar ın a y er ve rm e de n kon u şma g ib i kon ul ar da ö ğr e nc i l er b i l g i l en d ir i l i r . Öğr e nc i le r i n d ey im, ik i l em e, a ta sözü g ib i söz öbe kl er i n i d e doğ r u k u l l an mala r ı s ağ la nı r .

2.6 . İ nce l tm e i şar et i a la n sözcü kl er i , Tür kçe ye ya ba nc ı d i l l er d e n g i re n sözc ük le r i doğ ru sö y l em e gi b i k ur a l la ra v b. d ik kat çek i l i r .

*Konuşma amacı

*Konuşma konusu

*Sözcük

*Cümle

*Sözlü anlatım

*Dilbilgisi kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*Eleştirel ve Yaratıcı Düşünme

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 159: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

159 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. Konuşma türlerine uygun konuşur.

3.1. Hazırlıksız konuşma yapar.

3.2. Hazırlıklı konuşma yapar.

3.1 . Haz ı r l ık s ız ko n uş mal a r i k i b aş l ı k a l t ı nd a e l e a l ın ı r : i ) S ın ı f ta -ok u ld a doğ ru v e et k i l i ko n uşm a (Öde v l er i n i , ça l ı şma lar ı n ı , gör se l l e r i kon uş ara k a n lat ma; g r up t art ış mal ar ı nd a kon uş ma v e sözc ü o l ma; d oğaç l ama, g ez i , göz l em, d en ey, s an at , s po r e tk i n l ik le r i n de kon uş ma; k e nd is i ne yö ne lt i l en so r ula r ı yan ıt lam a; d üze y i n e uy gu n s e s le n di rm e-te la f f uz ç a l ı ş ma lar ı y ap ma g i b i ) i i ) G ü nl ü k ya şa mı n da v e t opl um sa l i l i ş k i le r in d e doğ ru v e etk i l i ko n uş ma (Tan ışm a - t an ı şt ı rm a, k u t la ma, özü r d i l em e, yo l sorm a, t e lefo n la kon u ş ma, soh b et -gör üş me, ka r ş ı lama, u ğ ur l ama, se lam la şma , f ık ra an la tma g i b i )

3 .2 . Öğ re nc i l er i n h az ı r l ık l ı kon u şma n ın ge re k l i l ik l er in i ya pma la r ı sa ğ la n ır (ko nu şm a amac ı n ı be l i r l em e, kon uy u s ın ı r la n dı rma, kon uş ma s ür ec i n i p l an lam a, d i n l ey ic i le r i n düz ey i n i d ü şü nm e g ib i ) . H az ır l ı k l ı kon u şma et k i n l ik l er in d e a şa ğı da k i ç a l ı şm ala r yü rü tü l eb i l i r : -Dr ama et k i n l i k l er i nd e ü st le n di ğ i ro le u yg u n kon uş ma , -Be l i r l i v e öz el g ü nl er d e ( Öğr etm e nl e r Gü n ü, Cum h ur iy et Bay ram ı , Ha yv an lar ı Ko r uma Gü n ü, a ç ı l ı ş kon u şma lar ı v b . ) kon u şma , -S ın ı f ve ya ok u l t iy at ros u et k i n l i ğ i n e kat ı lm a, -S ın ı f ta , o ku l da v ey a ok ul d ı ş ın da ta rt ış ma et k i n l ik l er in d e ko n uş ma , - Ve r i le n b ir d er s le /ko nu yl a i lg i l i s ı n ı f t a su n um ya pma , - Far k l ı ya ş ve m es le k gr u pl ar ın da ki k iş i l er l e röpor ta j ya pm a.

*Hazırlıksız konuşma

*Hazırlıklı konuşma

*Etkili konuşma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi tek.

yeterliği

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

Düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 160: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

160 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4. Kendini sözlü olarak ifade etmek için istekli olur.

4.1. İyi bir konuşmacı olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmede

istekli olur.

4.2. Konuşmadaki sorunları düzeltmede

istekli olur.

4.3. Doğru ve etkili konuşan kişileri

örnek almaya istekli olur.

4 .4 . Ke n d in e uy g un b ir ko nu şm a üs l ub u ge l i ş t i rme ye i s t ek l i o l ur . 4.5. Sınıftaki seslendirme ve konuşma

etkinliklerine katılmaya istekli olur.

4. Öğretmen konuşma becerisi ile ilgili

aşağıdaki konular üzerinde durur ve

öğrencilerin farkındalığını artırmaya çalışır:

Kon uş ma nı n in sa n ya şam ı nd ak i öne mi; ko nu şma bec er i s i n i n ok u l la b i r l ik t e ge l i ş eb i lec e ği ; s öz l ü a nl at ı mı n üs tü n yönl e r i n i (e tk i l e ş i m, sor u sorm a, se s ton u i l e an lam far k l ı l ı ğ ı yar atm a) k avram a g i b i . 4 .1 . B i l i ş se l ( doğ r u, y e ni b i l g i le r s un ma, ya l n ızc a öğ r en d ik le r i n i de ği l göz l em le r i de n ey iml e r i n i d e an la tma g i b i ) , D uy uş sa l ( sor um lu l uk, iç t en l i k , d ür ü st lü k , can l ı l ı k , em pa t i ku ra rak, h oşgö rü l ü v b. ) Dev i n i ş se l ko n uş ma b ece r i le r i n i ( etk i l i be d e n du r uş u, je st ve m im ik ku l l a nım ı) i s te k l i o lar ak ku l la nı r . 4.2 . Kon u şma so ru n lar ı aş ağı da k i g i b i d i r : - Se s l e nd ir me( t e la f f uz ) ya nl ı ş la r ı , - Söz ü uza tma /g ev el em e / t ek rar lam a, - Ye te rs iz ( ek s i k ) kon u şma, - D in l ey ic i le r i k en d i dü ş ü n cel er i n i d aya tma ve d i n le y ic i l e r i a l da tma/ k üç üms em e/ ki ş i l iğ i zed e ley ic i e l eş t i r i l er ya pm a, -O r ta mı n g er ek t i rd i ğ i d uy g us a l öğ el er d e n yoks u n ko n u şma, -D i n le y ic i l er i n b i lg i d üze y i n i n ço k üs t ün d e veya a l t ın da ka lma, -Te hd it e d er g ib i , yar g ı la y ı c ı ko n uş ma, -Söz ü he p ke n d in e ge t i r er ek b e n d i l i n i ku l l an ma.

*Sözlü anlatım

*İçtenlik

*Sorumluluk

*Dürüstlük

*Höşgörü

*Etkili beden duruşu

*Konuşma sorunu

*Üslup

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 161: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

161 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğr e nc i le r i n kon u şma so r un la r ı n ı

bu lm ala r ı na ya rd ımc ı o lma k iç i n o nla r ı

kon uş t ur u p da ha so nra öz de ğ er le n di rm e

form u v er er ek k e nd i kon u şma lar ı n ı

de ğ er le n di rm el er i i s t en e bi l i r . Ay r ıca

öğr enc i le r i n i l et i ş im k ur d u ğu k iş i l e r i n

kon uş ma ya nl ı ş la r ı n ı f ark etm e le r i ve u yg u n

bi r d i l l e d üze lt me l er i de st ek le n eb i l i r .

4.3 . Söz e di le n k i ş i l er ; öğ r etm e n, a i l e bü y ükl e r i , t iya tro sa na tç ı l ar ı , t e l ev izyo n -rad yo la r dak i s un uc ul ar vb . o la bi l i r .

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini y

azılı

ola

rak

ifad

e ed

er.

1. Yazmaya hazırlık yapar ve yazmayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1.Yazma öncesi gerekli hazırlıkları yapar.

1.2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanır.

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için

gerekli biçimsel özelliklere dikkat eder.

1.4.Yazıdaki düzeltme sembollerini tanır.

1.1.Yazmak için vücudunu doğru kullanma; Duyuşsal olarak hazırlanma (motive olma, konuya ilgi gösterme, kaygı düzeyini azaltma vb.); yazı ortamını düzenleme (ders araç gereçlerini hazırlama, ışığı ayarlama) gibi konulara dikkat çekilir.

1.2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanma konusunda aşağıdaki konulara dikkat çekilir:

-De ft er i y ı r tma da n, t emiz ve eko nom ik ku l l an ma , -Ki ta bı öz e nl i v e te miz k ul la nma, -Yaz ı ta hta s ın da u yg u n şe k i l de k u l la nm a, -B i lg is aya rd a v e b enz er i te kno lo j i k a raç lar la doğ ru v e etk i l i yazma .

*Yazma

*Yazı planı

*Yazma amacı

*Yazı araç-gereçleri

*Düzeltme sembolleri

*Yazma amacı

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 162: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

162 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.5. Yazma amacını belirler.

1.6. Yazacağı metin türünün özelliklerini dikkate

alır.

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için gerekli

biçimsel özellikler aşağıda sunulmuştur:

-Oku na kl ı , te miz ve d üz en l i yaz ma , -Sa yfa yüz ey i n i uy g u n şe k i ld e ku l la nma, -Ka ğı d ı n yu ka r ı , a l t v e y an tar af lar ı nd an uy gu n bo şl u ğu b ır akm a -Harf , sözc ük , c üml e ve sa t ı r a ra l ık la r ı n da uy gu n bo ş l uk b ı rakm a, -Para g raf lar a sa t ı r ba ş ı ya par ak (ya k la ş ık 2cm . i çe rd e n) ba ş l ama , -Sa t ı r l ar ı a yn ı h iz ad a v e ç i zg i d e yaz ma , -S ıra lam al ar da vey a a l t b a ş l ık lar da s ay ı v e se mbo l l er d e n ya ra r la nm a -G er ek t i ğ i n de ka ğ ıd ı n uy g u n bö l üml e r i n e tar ih , a d, soya d ın ı , s ı n ı f v e ok u l a dı n ı yazma, -G er ek t i ğ i n de ce tv el l e uy g un ç iz im le r y ap ma -G er ek t i ğ i n de yaz ı n ı n ba ş l ığ ın ı sa yfa nı n uy gu n bö lü ml er i ne yaz ma ; b aş l ı k l a y az ı ara s ı na u yg u n bi r bo ş l uk b ı rak ma , -G er ek t i ğ nd e kâ ğı d ı n b el l i b i r bö l üm ü ne sayf a nu mar as ı yazma .

1.4.Yazıdaki düzeltme sembolleri “Öğretmen Kılavuz Kitabında” sunulmuştur.

1.5. Yazma amaçları; bilgi verme, istek, şikayet, sorun çözme, yaratıcı yazma vb.

1.6. Metin türleri; şiir, öykü, gezi, mektup, günlük vb.

Page 163: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

163 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Yazarken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Yazı planını oluşturur.

2.2. Yazıdaki her paragrafta ayrı bir

duygu veya düşünceyi ele alır.

2.3. Yazacaklarını belli bir sıraya koyar.

2.4. Yazılarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.5. Duygu ve düşüncelerini düzeyine

uygun olarak etkileyici biçimde yazar.

2.6. Yazının konusuyla ilgili, kısa ve

etkileyici bir başlık yazar.

2.7. Yazı türüne uygun biçimde yazar.

2 . Ö ğr etm e n, ö ğr e nc i le r i n yaz ı yaza rk en kab a söz l er , ar go , es k i d i l de ka lm ış v e gü n üm üz de k ul la nı lma ya n veya yaz ıya geç mem i ş y er e l a ğ ız la rd ak i sözcü kl er i ku l l an mak ta n k aç ı nm a la r ı n ı ; sözcü k v e cüm le t ek rar la r ı ya pma da n v e d üze y i n e uy gu n kon u la rd a b i lg i y an l ış ı y ap ma da n yazma lar ı n ı sa ğ lama l ı d ı r . Bu nla ra e k o l ara k , öğr enc i le r i n da ğı n ık , ko pu k v e ba ğla n t ı s ız yazmak ta n kaç ı nm al ar ı , ko nu dı ş ı na ç ıkm ama lar ı , ç e l i şk i l i v e t uta r s ız yazmam ala r ı v e ay r ı n t ı lar a , i l g is iz ör n ek le r e yer v erm em el e r i kon u s un d a öğ re tm en ge re k l i uy ar ı la r da b ul u nm al ı d ı r . De tay lar a g i rm ed e n ör n ek l er yo l uy la an la t ım bozu kl uk la r ı h i ss et t i r i l i r . 2.1 . Yaz ı p la nı ; g i r i ş , g e l i ş me v e so nuç bö l üm le r i o la ra k s ı n ı r l an d ı r ı lmı ş t ı r . 2.4 . Sözc ük, d ey im, at asöz ü, ik i l em e v b. an lam ın a uy gu n k ul la nma kon us u na d ik kat ed i l i r . 2.5 . So ru c üml e le r i k u l la n ma, k ar ş ı la şt ı rm a, tan ım lam a ya pm a, ne d e n - son uç c üm l el er i ku l l an ma, ke n di ya şam ı nd an ö rn ek l er ve rm e, öne ml i y er l er i ay r ı n t ı l ı yaz ma g i b i yön t em v e te kn ik le r ku l la nı la bi l i r .

* Yazı planı

* Paragraf

* Sözcük

* Konu

* Metin türü

* Başlık

*Noktalama

işaretleri

*Yazım kuralları

*Anlatım bozukluğu

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı d.

*Kişisel-sosyal yet.

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 164: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

164 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.8. Dilbilgisi(yazım) kurallarına uyarak

yazar.

2.9. Noktalama işaretlerini doğru

kullanarak yazar.

3. Farklı türlerde yazma etkinlikleri yapar.

3. Yazm ayl a i l g i l i a şağ ı dak i e tk i n l ik le r yap ı l ab i l i r : -Kar ı ş ı k v er i l e n sözcü kl er i ku l l an ara k c üm le yazma, -Ver i l e n b i r c üm le y i b aş ka b ir c üm l ey e ( şa hı s lar ı , za ma nı , ye r i de ği şt i r er e k) dön ü şt ür me , -Bir c üml ey i a yn ı an lam a g el ec ek b iç im d e fark l ı sözc ü k l er i k u l l an ara k yazm a, -Baz ı sözc ük le r i e k s ik b ı ra k ı lmı ş ya da yar ım bı rak ı lmı ş c üm l el er i tama mlam a , - İ ç i n de ya nl ı ş la r o la n ( nok ta l ama, yaz ı m, d i l b i lg i s i ya nl ış la r ı i le i lg i l i ya n l ı ş l ar ) cü ml e düz e lt er ek y en i de n yazma, -Kar ı ş ı k v er i l e n c üm le le r d en p ara g raf o lu ş t u rma, pa ra gr af l ar da n da me t i n olu şt u rma -Bir p ar ag raf ta ek s i k b ı ra k ı la n c üm l ey i tah mi n e de re k y azma, -Ver i l e n b i r m e t i n de ki h er b i r pa ra gra f iç i n ayr ı b i r ba ş l ık , an ah ta r sö zcük ve ya a na dü ş ü nce yazm a, -Ver i l e n b i r m e tn i uy g un y er le r i n d en ay ırm a, -Be ğe n di ğ i ş i i r , ö yk ü v b. y az ı l ara i l i şk i n de ft er t utm a, -Yaşa d ığ ı kü l t ü re a i t ha lk ed e bi yat ı ür ü nl er i n i çev r es i nd ek i k i ş i l er le gö rü ş er ek de r l em e,

*Yazma

*Cümle

*Paragraf

*Sözcük

*Dikte etme

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve

Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 165: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

165 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

-Be l l i b i r kon uy la i l g i l i v er i l en b i r d iz i sözcü ğ ü, fo toğ raf ı , r e sm i veya ka r i ka tü r ü ku l l an ara k par ag raf v e m e t i n y azma, -Di n le d iğ in i , i z l e di ğ in i v ey a ok ud u ğu n u ke n di c üm l el er i i l e öz et le me, -Haya l l er i v e r üya lar ı ha kk ın da yazm a, -Gör d ük le r i n i , gez i p göz l e mle d ik le r i n i v e i z l ed ik l er in i yazma .

4. Kendini yazılı olarak ifade etmek için istekli olur.

4.1. İyi yazabilmek için gerekli olan

bilgi ve becerileri geliştirmede istekli

olur.

4.2. Yazma sorunlarını belirlemede

istekli olur.

4.3.Karşılaştığı yazılı anlatım

yanlışlarını düzeltmede istekli olur.

4.4.Kendine ait bir yazı stili

oluşturmaya istekli davranır.

4.5. Güzel ve okunaklı yazı yazmaya

istekli olur.

4.6.Yazdıklarına ilişkin eleştirileri dikkate alır.

4. Ö ğr etm e n, y azma nı n h e r de rs iç in g e re k l i o ld u ğu n u, y azma nı n ö ğr e n i l eb i lec e ği n i v e ge l i ş t i r i le b i l ece ğ in i aç ı k la r . Yaz ı l ı a n la t ı mı n üs t ün yö nl er i ( ka l ıc ı l ık , d ü şü nm e pa y ı n ı n da ha ço k o l ma sı , g er iy e d önm e v e düz e ltm e o lan ağ ı g i b i ) aç ık la nı r . öğ re nc i l er in g ü nl ü k yaşa md a y azma b ece r i l er i n i k ul la nma la r ı n ı özen d ir i l i r . Kart yazma, belirli günler ve etkinlikler (doğum günü vb.) için davetiye hazırlama, sınıf/okul gazete ve dergilerine yazı yazma, gündelik işlerini anımsamak için not tutma, telefon numaralarını, e-posta adreslerini, iş yerlerini ve lokantaları kaydetmek için rehber tutma, sınıf/okul panosuna veya gazetelere yazı-afiş hazırlama, duyuru(ilan) ve mektup yazma gibi etkinlikler yürütülmelidir. 4.1 . Ok ud u ğ un u an lam a be cer is i , z e ng i n sözcü k da ğarc ı ğ ı , yaz ım ku ra l la r ı , no kta lam a işa r et le r i g i b i kon u lar ı n ö ne ml i o l d u ğu an lat ı l ı r . Ni te l i k l i yaz ı la r y azan sa na tç ı la r , b i l i m i n sa nl ar ı , eğ i t imc i l er örn ek gö st e r i l i r . 4 .2 . Yazma sor u n lar ı ; ay nı sözcü ğ ü te kra r l ama, ya nl ış yaz ma, di l b i lg i s i yan l ı ş lar ı , sözc ük da ğa rc ı ğ ın ı n fa k i r l i ğ i vb .

*Ka rt

*G ü nl ü k

*Da ve t i ye

*G aze te

*D e rg i

*D uy ur u( i l an)

*Yaz ı l ı a n l at ım

*No t tu tma

*Re h b er

*Af i ş

*D uy ur u- i la n

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 166: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

166 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders Program Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Yaz

ın:

Yaz

ını A

nla

ma

Fark

lı ya

zar,

şai

r ve

yaz

ın t

ürl

erin

i tan

ır.

1.Yazın alanında belli başlı yazar ve

şairleri tanır.

Çocuk e d e biy at ı yaz ar ve ş a i r le r i (özel l i k l e d e de rs k i ta b ın d a me t ni -ş i i r i o lan la r ) ö ğr e nc i le re ta n ıt ı l ı r . Yaz ı n sa l (Ede b i ) m et i n l er i n be l l i b i r yazar ı/y azar la r ı o l du ğ u ka vrat ı l ı r . De rs k i t ab ı nd ak i m et i n l er i n yaz ar/ şa ir le r i n in yaşa ml ar ın ı v e sa na ts a l g e çmi ş l er in i ara şt ı r ıp yaz ma ( n er ed e v e ne zama n yaşa d ık lar ı , e se r l e r i , e se r l er in d ek i en be l i r ley ic i öze l l ik l er ) ve K ı br ıs ’ ta yaşa ya n y azar ve ya şa i r le r le s ı n ı f ta /ok ul da gö rü şm e ya pma g ib i et k i n l ik l er g erç ek le ş t i r i l i r .

*Yazar

*Şair

*Metin

Beceriler

*Okur-yazarlık

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2.Farklı yazınsal türleri tanır ve ayırt

eder.

Öğr e nc i le r i n , yaz ı n sa l t ü r l er i ş i i r ve düz yaz ı o la ra k s ı n ı f la n d ır ma la r ı sa ğ la n ır . Öze l l ik l e de ş i i r , masa l , an ı , gü n lü k v e me kt u p t an ı t ı l ı r . Ve r i le n b ir met n in h an g i yaz ı n t ü rü n ü örn ek le n di r d i ğ i n i bu lm a v e v er i l e n y az ı n tü rü y l e i l g i l i fa rk l ı m et in l e r a raş t ı rma g i b i ça l ı şma la r y ür ü tü l ür .

*Şiir

*Masal

*Mektup

*Anı

*Günlük

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 167: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

167 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Yaz

ın:

Yaz

ını A

nla

ma

Y

azın

sal t

ürl

erd

eki i

leti

leri

ken

di

ya

şan

tısı

ile

içse

lleşt

irir

.

1. Yazınsal metinler aracılığıyla edindiği bilgi, beceri ve tutumları kendi yaşamında uygular.

1.1. Yazınsal metinleri okurken hangi duyguları yaşadığını belirtir.

1.2. Yazınsal metinlerde karşılaştığı karakterlerin kendiyle benzeyen ve ayrılan yönlerini belirtir.

1.1 . Du yg ul ar ; ac ıma, d ü şma n l ı k , g u ru r , hay a l

k ır ık l ığ ı , ko rk u, mu t l u lu k , ne fr et , k ız g ı n l ık , k ıs ka nç l ık , ko rk u , me rak, p i şma n l ı k , pa ni k , şa şk ın l ık , ş üp h e, üzü n tü, öz l em, um u t, um u ts uz l u k , uta nç , s uç lu l uk vb .

1.2 . Öğ re nc i l er i n y az ı ns a l met i n l er d e kar ş ı la şt ı ğ ı ka rak te r l e r i n y er in e ke n di le r i n i ko yar ak ; - o nla r ı n da vra n ış la r ı n da n ha n gi le r i n i yap mak i st e di k l er i n i ve i s t em ed ik le r in i be l i r t me l er i , - on la r ı n sor u nla r ı n ı na s ı l çözdü kl er i n i ay ı r t et me l er i v e k e n di sor un çözm e yönt em le r iy l e b enz e ş i p b e nze şm e di ğ i n i yoru mla ma la r ı , - on la r ı n dav ra nı ş lar ı n ı n , i ç in d e y aş ad ığ ı top lu md a k ab u l gör üp gö r me di ğ i n i yoru mla ma la r ı i s te n e bi l i r . So nu ç o l ara k k ara kt e r l er in ol um lu özel l i k/ dav ra nı ş l ar ın a öy k ün me l er i v e onla r l a öz de ş i m k u rma lar ı sa ğ la n ır . Öğr e nc i le r i n yaz ı n sa l m et i n l er d e kar ş ı la şt ık la r ı ka rak te r l e r i n f ark l ı yaşa ml ar ı o l ab i l ec eğ i n i a n lama la r ı ve fark l ı l ık lar a say gı y la ya k la şma lar ı sa ğ la nm al ıd ı r .

*Duygu

*Karakter

*Yazınsal metin

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem çözme

*Eleştirel-Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin vatandaşlık

Yaz

ın: Y

azın

sal

Yar

atıc

ılık

zeyi

ne

ve il

gisi

ne

uyg

un

far

klı k

on

ula

rda

yazı

nsa

l tü

rler

e yö

nel

ik

ürü

nle

r o

luşt

uru

r.

1.Farklı şiir türleri ile ilgili düzeyine

uygun şiirler oluşturur.

Öğr e nc i le r i n;

-Som ut ko n ula r da,

-Bir ey s el , i k i l i , g ru pça v ey a s ı n ı fç a ,

-S ın ı f ta v ey a s ı n ı f d ı ş ı n da ş i i r yazm a la r ı

sa ğ la nm al ıd ı r .

*Şiir

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Page 168: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

168 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Farklı düz yazı türleri ile ilgili

düzeyine uygun metinler oluşturur.

Öğr e nc i le r i n;

-Som ut ko n ula r da,

-Bir ey s el , i k i l i , g ru pça v ey a s ı n ı fç a ,

-S ın ı f ta v ey a s ı n ı f d ı ş ı n da öykü, ma sa l

vb. yazm a la r ı s ağ la nma l ı d ı r .

*Masal

*Mektup

*Anı

*Günlük

*Öykü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 169: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

169 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Yaz

ın: Y

azın

sal S

anat

ve

Ele

ştir

i

Yazı

n a

racı

lığıy

la s

anat

sal

bak

ış a

çısı

gel

işti

rir

ve

ken

di y

azın

tar

zın

ı bel

irle

r.

1.Türkçe öğretiminin bir parçası

olan sanat etkinliklerine katılmaya

istekli olur.

1.1. Okuduğu veya kendi yazdığı yazınsal metni görsel sanatlarla ilişkilendirip geliştirir.

1.2. Okuduğu ve kendi yazdığı yazınsal metni işitsel/fonetik sanatlarla ilişkilendirir.

1.1Ö ğr en c i le r de n y azd ık la r ı me t i n le re

ke n di ç iz d i k l er i re s iml er i ek le me le r i ,

gör dü kl e r i ka r i kat ü r l er le i l g i l i me ti n le r

yazma la r ı , o ku d uk lar ı me t i n l er d e geç e n

yer l er le i lg i l i fo toğ raf la r ç ekm e le r i ve

a l bü ml er o l uş t urm ala r ı i s t en ir .

1.2 . Ke n d i yaz d ığ ı ş i i r e fo n m üz iğ i

seç me, m üz i k l i ş i i r g ece s i düz e nl em e,

sözs üz m üz iğ e söz y azma v b.

*Sanat

*Resim

*Karikatür

*Fotoğraf

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

*İletişim ve Bilgi Teknolojileri Yeterliği

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Karşılaştığı farklı yazınsal metinleri

düzeyine uygun olarak eleştirir.

2. B u ö ğr en me ç ı kt ıs ı n ı ka zan dı rma k iç i n aşa ğı da k i u yg u lama la r y ap ı la b i l i r : -Kar ş ı la şt ı ğ ı yaz ın sa l ür ü nl er d e be ğ en d iğ i/ b eğ e n m ed iğ i bö lü ml er i be l i r lem e, (Kara kt er l er i , y er v e zam a n ö ğe le r i n i , o lay lar ı v e ç at ış mal ar ı , görs el l er i v e ba ş l ığ ı d eğ er l en d irm e ) - K en d in i y azar /ş a i r i n ye r i ne koy ara k e l e a l d ı ğ ı me t i n d e ek lem e k, ç ı karm ak ya da de ğ iş t i rm ek i st ed ik l er in i b el i r tm e , - E l e a l d ı ğ ı yaz ın sa l m e tn i n yazar ı na/ şa ir in e e se r i y l e i l g i l i d uy g u v e dü ş ü nce l er in i i çe r en b ir m es a j y azma .

*Yazınsal metin

*Eleştiri

*Değerlendirme

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

Page 170: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

170 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

3. Belirli bir yazın türünü okumaktan

ve belirli bir yazınsal türde yazmaktan

zevk alır.

3. Ö ğr enc i le r i n i l g i du yd u k lar ı y az ı n tü rü n e i l i ş k i n yaz ı la r ı b i r ik t i r me l er i ayr ıca i l g i d u yd u ğu yaz ın t ür ü nd e yazd ık la r ı me t i n le re i l i şk i n b i r do sya (pe rfo rma ns (ü r ün) do sya s ı ) haz ı r lama la r ı i s t e ni r .

*Yazın türü Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 171: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

171 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

D

il B

ilin

ci v

e K

ulla

nım

ı:

Dil

Ku

llan

ımı

Ke

nd

i sö

zcü

k d

ağar

cığı

nı g

eliş

tiri

r ve

ku

llan

ır.

1. Söz varlığının yapısal, anlamsal ve

işlevsel özelliklerini kavrar.

1.1. Metin incelemeleri yoluyla söz

varlığının yapısını, anlamını ve işlevini

kavrar.

1.2. Metinlerden bağımsız olarak oyun,

drama vb. etkinlikler aracılığıyla söz

varlığının yapısını, anlamını ve işlevini

kavrar.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkarak

söz varlığının yapısı, anlamı ve işlevini

kavrar.

1.1. Metin temelli sözcük etkinliklerinde aşağıdaki

çalışmalar yapılabilir:

- Bilinmeyen sözcüklerin anlamlarını tahmin etme,

sözlükten bulma, bilinmeyen sözcükleri cümlede

kullanma,

-Metinden seçilen bir sözcükle ilgili çağrışım

çalışmaları yapma, sözcülerin eş-zıt, yakın, gerçek,

mecaz anlamlarını bulma,

- Metinden seçilen bir sözcük veya söz öbeği ile

ilgili sorulara (doğru-yanlış, eşleştirme, boşluk

tamamlama, çoktan seçmeli vb.) cevap verme

1.2. Çocukların oyun ve drama etkinliklerinde üstlendikleri roller gereği okudukları metinler ve görseller aracılığıyla sözcük dağarcıklarını geliştirmeleri özendirilir.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkılarak

aşağıdaki uygulamalar yapılmalıdır.

-Okuduklarında, dinlediklerinde, izlediklerinde

karşılaştığı sözcüklerin türünü bulma

- Okuduklarında, dinlediklerinde, izlediklerinde karşılaştığı sözcükler ve sözcük öbeklerinin yazımını yazım kılavuzundan kontrol etme.

*Sözcük

*Söz varlığı

*Çağrışım

*Bilmece

*Bulmaca

*Sözcükte anlam

* Sözlük

*Eş anlam

*Zıt anlam

*Dilbilgisi

*Hece

*Harf

*Yazım kılavuzu

*Alfabetik sıra

*Ad

*Sıfat

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Araştırma ve

Problem çözme

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 172: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

172 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı /

Ders Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Kıb

rıs

kült

ürü

ne

ve

Kıb

rıs

ağzı

na

sah

ip ç

ıkar

.

1.Kıbrıs kültürünü ve Kıbrıs ağzı

özelliklerini benimser.

1. Öğrenciler, yazılı dilde ve hazırlıklı

konuşmalarında ölçünlü Türkçeye ve dilbilgisi

kurallarına uymaları ve bu kullanımları öncelikli

tutmaları konusunda bilgilendirilirler. Bunlara ek

olarak ise, Kıbrıs’ta konuşulan Türkçenin diğer

ülkelerde kullanılan Türkçeden farklı olduğu

örneklerle açıklanır. Konuşma dili ile yazı dilinin

farklı olabileceği örneklendirilir. Altıncı sınıfta genel

olarak aşağıdaki konular üzerinde durulur:

-Dil, şive ve ağız kavramlarını tanımlama

-KKTC’de resmi dilin Türkçe olduğunu yazma/söyleme

-Kıbrıs’ta konuşulan Türkçenin kendine özgü birtakım özellikler (sesbilgisi ve sözcük bilgisi temelinde) taşıdığını fark etme

-Kıbrıs ağzına özgü sözcükleri ve dil yapılarını günlük konuşmalarda ve iletişimde kullanmanın yanlış olmadığını fark etme

-Kıbrıs ağzında yer alan sözcüklerden düzeyine uygun olarak derleme yapma

-Halk edebiyatı metinlerindeki Kıbrıs kültürü ve ağzına ilişkin özellikleri ortaya çıkarma

-Kıbrıs kültürünü tanıma ve Kıbrıs ağzı ile Kıbrıs

kültürünün ilişkili olduğunu fark etme

*Dil

*Ağız

*Şive

*Türkçe

*Kıbrıs Ağzı

*Kültür

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Yaratıcı ve Eleştirel

düşünme

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 173: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

173 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı /

Ders Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Dili

, far

klı a

maç

lar

için

ku

llan

ır.

1. Türkçeyi doğru kullanmaya özen

gösterir.

1. Bu öğrenme çıktısıyla ilgili aşağıdaki konular üzerinde durulur:

- Okulda ve okul dışındaki günlük iletişim sürecinde çevresindeki bireylerin Türkçe kullanımına dikkat etme ve karşılaştığı yanlışları uygun bir dille düzeltmede, ders kitaplarındaki ve yazınsal alandaki Türkçe kullanımına dikkat etme ve karşılaştığı yanlışları düzeltmede özenli davranır,

-Kitle iletişim araçlarında (gazete, televizyon, telefon konuşmaları, radyo, dergiler vb.) ve bilgi teknolojilerinde (e-posta yazarken, internette sohbet ederken, araştırma yaparken vb.) kullanılan Türkçe-ye dikkat etmede ve varsa yanlışları fark etme,

-Karşılaştığı mimari yapı, kurum, kuruluş, tabela, levha ve yer adlarında kullanılan Türkçeye dikkat etmede ve varsa yanlışları fark etmede özenli davranır.

-Bir sözcüğün, terimin ve kavramın öncelikli olarak ve varsa Türkçesini kullanmaya özen gösterme,

-Yabancı dillere özgü dil kullanımı ve yapılarını Türkçeye aktarmanın Türk dilini olumsuz etkilediğini fark etme.

* Dil bilinci

*Dil kullanımı

*Dilin özenli kullanımı

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve

Problem çözme

*Yaratıcı ve Eleştirel

düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 174: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

174 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Dilin kullanım amaçlarının

farklılaştığını bilir ve yazılı-sözlü dilde

uygulamalar gerçekleştirir.

1.1. Günlük dilin özelliklerini bilir ve yazarken,

konuşurken günlük dili kullanır.

1.2. Resmi dilin özelliklerini bilir ve kullanır.

1.3. Yazınsal dilin özelliklerini bilir ve kullanır.

Öğretmen aşağıdaki konularda öğrencileri

bilgilendirmelidir:

- Günlük dilde kullanılan sözcüklerin neler olduğu

örneklendirilir. ( selam, günaydın, teşekkür vb.)

- Günlük dilin özellikleri anlatılır. (doğal ve rahat bir

biçimde gerçekleştiği, iletişim ve sosyalleşme

amaçlı kullanıldığı, argo sözcükler içerdiği vb.)

- Gündelik yaşama ilişkin kimi durumlara

(karşılaşma, vedalaşma, kutlama, doğum, ölüm,

evlenme, görülen bir iyilik üzerine, seslenme vb.

durumlar) uygun sözcükler öğretilmelidir.

-Resmi dilin devlet kurumlarında kullanıldığı, belirli

kuralları ve kalıpları olduğu üzerinde durulur.

- Resmi dilin kullanıldığı dilekçe örnekleri

incelenmelidir.

- Yazınsal dilde sanatlı kullanım, öznellik, yaratıcılık,

duyguların ve düşüncelerin derinleşmesi gibi

durumların olduğu belirtilir.

- Yazınsal dil öykü, şiir ve romanlar aracılığıyla

örneklendirilir.

* Günlük dil

*Resmi dil

*Yazınsal dil

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*İletişim ve Bilgi teknolojileri yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 175: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

175 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Bilg

i ve

ileti

şim

tek

no

lojil

erin

i Tü

rkçe

der

sin

e u

ygu

n o

lara

k ku

llan

ır.

1. Türkçe dersi ile ilgili çalışmalarında

bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanır.

1. Bu öğrenme çıktısıyla ilgili aşağıdaki uygulamalar

gerçekleştirilebilir:

-Türkçe dersinde izlediği animasyon/çizgi film ile

ilgili görüşlerini Türkçeyi doğru ve etkili kullanarak

açıklama,

-Türkçe dersiyle ilgili konularda bilgisayar ve veya interneti kullanarak çalışma, araştırma, ödev ve proje yapma, -Türkçe dersinde okuduğu metin veya verilen bir konuyla ilgili teknolojik araçları kullanarak fotoğraflar çekme ve çektiği fotoğraflarla ilgili görüşlerini Türkçeyi doğru ve etkili kullanarak yazma/konuşarak açıklama.

-Türkçeyi doğru ve etkili kullanarak çevresindeki kişilerle teknolojik araçlar aracılığıyla sözlü/yazılı iletişim kurma.

-Türkçe dersinde okuduğu metin veya verilen bir konuyla ilgili teknolojik araçları kullanarak görseller (karikatür, resim, afiş gibi) bulma ve bulduğu görsellerle ilgili görüşlerini Türkçeyi doğru ve etkili kullanarak yazma/konuşarak açıklama.

*Teknoloji

*Fotoğraf

*İnternet

*Sözlü-yazılı iletişim

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri

Yeterliği

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 176: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

176 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

A. ANLAM VE ANLATIM BİLGİSİ

A.1. Sözcükte Anlam

Gerçek Anlam

Temel Anlam

Yan Anlam

Mecaz Anlam

Terim Anlam

Somut Anlam

Soyut Anlam

A.2. Sözcükte Anlamsal İlişkiler

Anlamdaş Sözcükler

Zıt Anlamlı Sözcükler

Sesteş Sözcükler

Genel-Özel Anlamlı Sözcükler

A.3. Sözcük Öbeklerinde Anlam

İkilemeler

Deyimler

Atasözleri

Özdeyişler

A.5. Paragrafta-Metinde Anlam

Paragrafta Anlam

Ana Düşünce Bulma

Yardımcı Düşünce Bulma

Konuyu Bulma

Başlık Önerme

Paragrafta Yapı

Paragraf Oluşturma

Paragraf Tamamlama

Paragrafı İkiye Bölme

Page 177: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

177 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

B. SES BİLGİSİ

B.1. Ses, Harf ve Alfabe

Harf ve Alfabe Nedir?

Türk Tarihindeki Alfabeler

Alfabetik Sıralama

Ünlü Harfler ve Ünlü Harflerin Özellikleri

Ünlü Harflerle İlgili Ses Olayları

Büyük Ünlü Uyumu Kuralı

Küçük Ünlü Uyumu Kuralı

Ünlü Düşmesi

Ünlü Türemesi

Ünlü Daralması

Ünsüz Harfler ve Ünsüz Harflerin Özellikleri

Ünsüz Harflerle İlgili Ses Olayları

Sertleşme

Yumuşama

Kaynaşma

Ünsüz Düşmesi

Ünsüz Türemesi

Türkçenin Ses Özellikleri

B.2. Hece

Hece Nedir?

Sözcüklerin Hecelere Ayrılması

Sözcüklerde Hece Sayısı

Hece Çeşitleri

B.3. Türkçenin Bürünsel Yapısı

Ulama

Page 178: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

178 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

C.3. YAPI BİLGİSİ

C. 1.Türkçenin Yapısal

Özellikleri

Türkçenin Akrabalık Bakımından

Dünya Dilleri Arasındaki Yeri

Türkçenin Biçim Bakımından

Dünya Dilleri Arasındaki Yeri

C.2. Kök ve Ekler

İsim Kökler

Fiil Kökler

İkili Kökler

Yapım Ekleri

İsimden İsim Türeten Ekler

İsimden Fiil Türeten Ekler

Fiilden İsim Türeten Ekler

Fiilden Fiil Türeten Ekler

Çekim Ekleri

Çoğul Ekleri

İyelik Ekleri

Durum Ekleri

Tamlama Ekleri

Olumsuzluk Ekleri

Zaman Ekleri

Kişi Ekleri

İlgi Zamiri Eki

C.3. Yapılarına Göre Sözcükler

Basit Sözcükler

Türemiş Sözcükler

Bileşik Sözcükler

D.2. İsim

Varlıklara Verilişlerine Göre

İsimler

Özel İsim

Cins İsim

Varlıkların Sayısına Göre İsimler

Tekil isim

Çoğul İsim

Topluluk İsmi

Varlıkların Oluşuna Göre İsimler

Somut İsim

Soyut İsim

İsim Tamlamaları

Belirtili İsim Tamlaması

Belirtisiz İsim Tamlaması

Zincirleme İsim Tamlaması

Takısız İsim Tamlaması

İsmin Halleri

Yalın Hal

Belirtme Durumu

Yönelme Durumu

Bulunma Durumu

Çıkma Durumu

İsimlerde Küçültme

İsimlerde Pekiştirme

D.3. Zamir

Zamirin Tanımı

Sözcük Tipindeki Zamirler

Kişi Zamirleri

İşaret Zamirleri

Belgisiz Zamirler

Soru Zamirleri

Ek Halindeki Zamirler

İyelik Zamirleri

İlgi Zamirleri

D.4. Sıfat

Sıfatın Tanımı

Niteleme Sıfatları

Belirtme Sıfatları

İşaret Sıfatları

Sayı Sıfatları

Soru Sıfatları

Belgisiz Sıfatlar

Sıfat Tamlaması

Pekiştirme Sıfatları

Küçültme Sıfatları

Unvan Sıfatları

Page 179: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

179 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

F. YAZIM KURALLARI VE NOKTALAMA İŞARETLERİ

F.1. Yazım Kuralları

İle sözcüğünün Yazımı

mi’nin Yazımı

-de Eki ile de Bağlacının Yazımı

-ki Eki ile ki Bağlacının Yazımı

Kısaltmaların Yazımı

Büyük Harflerin Yazımı

F.2. Noktalama İşaretleri

Nokta

Soru İşareti

Ünlem

Virgül

Noktalı Virgül

İki Nokta

Çift Tırnak İşareti

Tek Tırnak İşareti

Kesme İşareti

Üç Nokta

Kısa Çizgi

Uzun Çizgi

Ayraç

Page 180: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

180 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

7. SINIF - TÜRKÇE

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara Disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

lam

a

zeyi

ne

uyg

un

din

lem

e/iz

lem

e b

ecer

isi g

eliş

tiri

r.

1. Dinleme-izlemeye hazırlık yapar ve dinlemeyle-izlemeyle ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Dinlemek/izlemek için uygun biçimde oturur.

1.2. Ses kaynağına uygun uzaklıkta olur.

1.3. Dinlemek/izlemek için hazırlık yapar.

1.4. Dinleme sürecinde görgü kurallarına uyar.

1.5. Dinleme/izleme amacını belirler.

1.6. Dinleme/izleme yöntem ve tekniğini belirler.

1.3. 7. Sınıf öğrencilerinin dinleme etkinliklerinde dikkatlerini 25-30 dakika sürdürebileceği dikkate alınmalıdır.

* Dinleme

* İzleme

* Hazırlık

* Dinleme amacı

* Dinleme yöntemi

* Görgü kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 181: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

181 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Dinlediklerini, izlediklerini tam ve doğru anlar.

2.1. Dinlediklerinin/izlediklerinin

konusunu, temasını, ana duygusunu

bulur.

2.2. Dinlediklerinin/izlediklerinin

ana ve yardımcı düşüncelerini bulur.

2.3. Dinlediklerinde/izlediklerinde

içerikle ilgili farklı türdeki sorulara

yanıt verir.

2.4. Dinlediklerinde/izlediklerinde sözcük dağarcığıyla ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.5. Dinlediklerinde/izlediklerinde cümle bilgisiyle ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.6. Dinlediklerinde/izlediklerinde metin bilgisiyle ilgili farklı türdeki sorulara yanıt verir.

2.7.Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.4. Sözcük etkinliklerinde 6. sınıftan farklı olarak 7.

sınıfta yan anlam ile nitelik-nicelik bildiren sözcükler de

öğretilmelidir.

2.5. Cümle etkinliklerinde 6. sınıftan farklı olarak 7.

sınıfta amaç-sonuç, koşul, varsayım, beklenti, eleştiri,

önyargı, öneri, tasarı cümleleri de öğretilmelidir.

2.6. Metin etkinliklerinde 6. sınıftan farklı olarak 7.

sınıfta anlatım biçimini (açıklama, tartışma, öyküleme,

betimleme) vedüşünceyi geliştirme yollarını(tanımlama,

tanık gösterme, örnekleme, sayısal verilerden

yararlanma vb.) bulma gibi çalışmalar gerçekleştirilir.

*Konu

*Tema

*Ana düşünce

*Yardımcı düşünce

*Olay

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Deyim

*Atasözü

*Özdeyiş

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Somut-soyut sözcük

*Genel-özel sözcük

*Gerçek-mecaz

anlamlı sözcük

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İşbirliği

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

* Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 182: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

182 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.8.Dinlediklerinde/izlediklerinde

sınıflama, sıralama ve gruplama yapar,

olayların gelişim sırasını söyler.

2.9. Dinlediklerini/izlediklerini kendi

cümleleriyle anlatır.

2.10. Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin

kendi başlığını/başlıklarını önerir.

2.11. Dinlediklerini/izlediklerini görsel

olarak ifade eder.

2.12. Dinledikleriyle/izledikleriyle ilgili

drama yapar.

2.13. Dinlediklerinden/izlediklerinden yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.14. Dinlediklerinden/izlediklerinden hareketle tahminler yapar.

2.15. Dinlediklerindeki/izlediklerindeki içerikle ilgili

*Yan anlam

*Terim

*Nitelik-nicelik

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Neden-sonuç

cümlesi

*Olumlu-olumsuz

cümle

*Benzetme

*Küçümseme

*Sitem

*Şaşırma

*Tahmin

*Olasılık

*Abartı

*Özlem

* Amaç-sonuç *Koşul

* Varsayım *Beklenti

*Eleştiri *Önyargı

*Öneri

Page 183: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

183 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

2.16. Dinledikleriyle/izledikleriyle önceden dinlediklerini/izlediklerini ilişkilendirir (metinlerarasılık).

2.17. Dinlediklerinden/izlediklerinden çıkarımlar yapar.

2.18. Ele alınan bir metni durumu veya olayı uygun yöntem/teknik seçerek dinler

*Tasarı

*Metin türü

*Anlatım biçimi

3. Ele alınan bir metni, durumu veya olayı uygun bir amaç doğrultusunda dinler.

3. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Beden dili

*Vurgu-ton

*İletişim

*Sanat

*Bilim

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı

Düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 184: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

184 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4. Sınıf içinde ve dışında dinlemeyle - izlemeyle ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. İyi bir dinleyici/izleyici olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmeye

istekli olur.

4.2. Dinleme/izleme sürecindeki

engelleri çözmede istekli olur.

4.3. Dinleyici/izleyici tiplerini tanır ve

yaşamı süresince karşılaştığı farklı

dinleyici tiplerine hoşgörüyle yaklaşır.

4.4. İlgi ve beğenisine uygun kişisel

dinleme-izleme arşivi oluşturur.

4. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Dinleyici

*İzleyici

*Dinleme

*İşitme

*Anlama

*Beden dili

*Görgü kuralları

*Ortam

*Zaman

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 185: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

185 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

lam

a

Hız

lı, a

kıcı

ve

anla

mla

nd

ırar

ak o

kur.

1. Okumaya hazırlık yapar ve okumayla

ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Okumak için vücudunu doğru

kullanır.

1.2. Okuma öncesi gerekli hazırlıkları

yapar.

1.3. Okuma araç-gereçlerini doğru

kullanır.

1.4. Çevresindekileri rahatsız etmeden

okur.

1.5. Okuma amacını belirler.

1.6. Okuma yöntemini/tekniğini belirler.

1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Okuma

*Okuma kuralları

*Okuma araç-

gereçleri

*Akıcı okuma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 186: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

186 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Okuduklarını tam ve doğru anlar.

2.1. Okuduklarının konusunu,

temasını ve ana duygusunu bulur.

2.2. Okuduklarının ana ve yardımcı

düşüncelerini bulur.

2.3. Okuduklarında içerikle ilgili farklı

türdeki sorulara yanıt verir.

2.4. Okuduklarında sözcük dağarcığı ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.5. Okuduklarında cümle bilgisi ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.6. Okuduklarında metin çözümlemeyle ilgili farklı türdeki sorulara yanıt verir.

2.7.Okuduklarına ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.8.Okuduklarında sınıflama, sıralama

ve gruplama yapar, olayların gelişim sırasını söyler.

2.4. Sözcük etkinliklerinde 6. sınıftan farklı olarak 7. sınıfta yan anlam ile nitelik-nicelik bildiren sözcükler de öğretilmelidir.

2.5. Cümle etkinliklerinde 6. sınıftan farklı olarak 7. sınıfta amaç-sonuç, koşul, varsayım, beklenti, eleştiri, önyargı, öneri, tasarı cümleleri de öğretilmelidir.

2.6. Metin etkinliklerinde 6. sınıftan farklı olarak 7. sınıfta anlatım biçimini (açıklama, tartışma, öyküleme, betimleme) ve

düşünceyi geliştirme yollarını

(tanımlama, tanık gösterme, örnekleme,

sayısal verilerden yararlanma vb.) bulma gibi çalışmalar gerçekleştirilir.

*Konu

*Tema

*Ana düşünce

*Yardımcı düşünce

*Başlık

*Olay

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Deyim

*Atasözü

*Özdeyiş

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Somut-soyut sözcük

*Genel-özel sözcük

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 187: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

187 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.9. Okuduklarını kendi cümleleriyle

Anlatır/özetler.

2.10. Okuduklarına ilişkin kendi

başlığını önerir.

2.11.Okuduklarını görsel

olarak/görselleri kullanarak ifade

eder.

2.12. Okuduklarıyla ilgili drama

yapar.

2.13. Okuduklarından yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.14. Okudukları ile ilgili kendi düşüncelerini paylaşır.

2.15. Okudukları ile önceden okuduklarını karşılaştırır.

2.16. Okuduklarından hareketle tahminler yapar.

2.17. Okuduklarında içerikle ilgili sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

2.18. Okuduklarında yazarın veya şairin amacını belirler.

2.19. Okuduklarından çıkarımlar yapar.

*Nitelik-nicelik

*Gerçek-yan-mecaz

anlamlı sözcük

*Terim

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Cümle

* Olumlu-olumsuz

cümle

*Karşılaştırma

*Benzetme

*Küçümseme

*Sitem

*Şaşırma

*Tahmin

*Olasılık

*Abartı

*Özlem

* Amaç-sonuç *Koşul

* Varsayım *Beklenti

*Eleştiri *Önyargı

Page 188: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

188 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

*Öneri

*Tasarı

3. Ele alınan bir metni farklı okuma türlerine göre okur.

3.1. Sesli okur.

3.2. Sessiz okur.

3.3. Grupça okur.

3.4. Drama yaparak okur.

3.5. Ekrandan ve görsel okur.

3.6. Serbest okur.

3.1. 7. sınıfta öğrencilerin bir dakikada 160-180 sözcüğü okuması beklenmektedir.

*Sesli okuma

*Sessiz okuma

*Doğal ses

*Ses şiddeti

*Metin

*Paragraf

*Noktalama işaretleri

*Dize

*Nakarat

*Durak

*Beden dili

*Görsel okuma

*Ekran

*Karikatür

*Fotoğraf

*Kitap

*Kitaplık

*Kitapçı

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

-Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 189: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

189 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

*Kütüphane

*Kitap fuarı

*Okuma listesi

*İçindekiler

*Yazım kılavuzu

*Ansiklopedi

4. Sınıf içinde ve dışında okuma ile ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. Okuma ödevlerini yapmada istekli

olur.

4.2. Farklı amaçlar için okumaya istekli olur.

4.3.Farklı türdeki metinleri okumak için

istekli olur.

4.4. Kendi kültürüne özgü metinleri

okumak için istekli olur.

4.5. Farklı konulardaki metinleri okumak

için istekli olur.

4.6. Farklı yazar ve şairlerin eserlerini

okumak için istekli olur.

4.7. Okumanın önündeki engelleri bilir ve ortadan kaldırmaya istekli olur.

4.3. 7. sınıfta 6. sınıfa ek olarak makale, eleştiri, deneme ve roman türündeki metinlerin de kullanılması gerekmektedir.

4.4. Kendi kültürüne özgü metinler; mani, destan, ninni, masal, hikaye, bilmece, efsane, atasözü, fıkra, halk tiyatrosu ve tekerleme’dir.

*Okuma amacı

*Şiir

*Öykü

*Masal

*Tiyatro

*Gezi

*Günlük

*Anı

*Yaşamöyküsü

*Özyaşamöyküsü

*Bilimkurgu

*Röportaj

*Mektup

*Öykü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 190: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

190 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

*Köşeyazısı

*Makale

*Eleştiri

* Deneme

* Roman

*Mani

*Destan

*Ninni

*Halk Hikayesi

*Bilmece

*Tekerleme

*Efsane

*Fıkra

*Atasözü

*Halk tiyatrosu

*Yazar

*Şair

Page 191: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

191 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini s

özl

ü o

lara

k if

ade

eder

.

1. Konuşmaya hazırlık yaparak konuşmayla

ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Konuşmalarında sesini doğru ve etkili kullanır.

1.2. Konuşmalarında vurgu, durak, ton,

kavşak, ezgi ve ulama gibi ses üstü

birimleri doğru ve etkili kullanır.

1.3. Konuşmalarında beden dilini etkili olarak

kullanır.

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşur.

1.5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşur.

1.6. Konuşma amacını belirler.

1.7. Konuşma konusunu belirler.

1.8. Konuşma yöntemini/tekniğini belirler.

1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Konuşma

*Ses

*Durak

*Ton

*Vurgu

*Ulama

*Kavşak

*Ezgi

*Görgü kuralları

*Dinleyici

*Ses yutma

*Ses ekleme

*Beden dili

*Soluk alma-verme

*Mimik

*Göz teması

*El-kol hareketleri

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 192: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

192 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Konuşurken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Belirlediği amaca uygun konuşur.

2.2. Konuşma amacını

gerçekleştirebilmek için uygun teknik ve

yöntemleri kullanır.

2.3. Belirlediği konuya uygun konuşur.

2.4. Konuşmaları sırasında bir

düşünceden ötekine geçerken mantıksal

bir akış ve bütünlük sağlar ve bunu

sağlamak için uygun geçiş sözcükleri

kullanır.

2.5. Konuşmalarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.6. Konuşmalarında gerekli dil bilgisi

kurallarına uyar.

2. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Konuşma amacı

*Konuşma konusu

*Sözcük

*Cümle

*Sözlü anlatım

*Dilbilgisi kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*Eleştirel ve Yaratıcı Düşünme

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 193: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

193 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. Konuşma türlerine uygun konuşur.

3.1. Hazırlıksız konuşma yapar.

3.2. Hazırlıklı konuşma yapar.

3. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Hazırlıksız konuşma

*Hazırlıklı konuşma

*Etkili konuşma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi tek.

yeterliği

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

Düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Kendini sözlü olarak ifade etmek için istekli olur.

4.1. İyi bir konuşmacı olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmede

istekli olur.

4.2. Konuşmadaki sorunları düzeltmede

istekli olur.

4. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Sözlü anlatım

*İçtenlik

*Sorumluluk

*Dürüstlük

*Höşgörü

*Etkili beden duruşu

*Konuşma sorunu

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Page 194: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

194 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.3. Doğru ve etkili konuşan kişileri

örnek almaya istekli olur.

4 .4 . Ke n d in e uy g un b ir ko nu şm a üs l ub u ge l i ş t i rme ye i s t ek l i o l ur . 4.5. Sınıftaki seslendirme ve konuşma

etkinliklerine katılmaya istekli olur.

*Üslup

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

erile

ri:

An

latm

a

Ke

nd

ini y

azılı

ola

rak

ifad

e ed

er.

1. Yazmaya hazırlık yapar ve yazmayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1.Yazma öncesi gerekli hazırlıkları yapar.

1.2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanır.

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için

gerekli biçimsel özelliklere dikkat eder.

1.4.Yazıdaki düzeltme sembollerini tanır.

1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Yazma

*Yazı planı

*Yazma amacı

*Yazı araç-gereçleri

*Düzeltme sembolleri

*Yazma amacı

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 195: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

195 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.5. Yazma amacını belirler.

1.6. Yazacağı metin türünün özelliklerini dikkate

alır.

2. Yazarken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Yazı planını oluşturur.

2.2. Yazıdaki her paragrafta ayrı bir

duygu veya düşünceyi ele alır.

2.3. Yazacaklarını belli bir sıraya koyar.

2.4. Yazılarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.5. Duygu ve düşüncelerini düzeyine

uygun olarak etkileyici biçimde yazar.

2.6. Yazının konusuyla ilgili, kısa ve

etkileyici bir başlık yazar.

2. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

* Yazı planı

* Paragraf

* Sözcük

* Konu

* Metin türü

* Başlık

*Noktalama

işaretleri

*Yazım kuralları

*Anlatım bozukluğu

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı d.

*Kişisel-sosyal yet.

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 196: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

196 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.7. Yazı türüne uygun biçimde yazar.

2.8. Dilbilgisi(yazım) kurallarına uyarak

yazar.

2.9. Noktalama işaretlerini doğru

kullanarak yazar.

3. Farklı türlerde yazma etkinlikleri yapar.

3. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Yazma

*Cümle

*Paragraf

*Sözcük

*Dikte etme

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve

Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 197: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

197 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4. Kendini yazılı olarak ifade etmek için istekli olur.

4.1. İyi yazabilmek için gerekli olan

bilgi ve becerileri geliştirmede istekli

olur.

4.2. Yazma sorunlarını belirlemede

istekli olur.

4.3.Karşılaştığı yazılı anlatım

yanlışlarını düzeltmede istekli olur.

4.4.Kendine ait bir yazı stili

oluşturmaya istekli davranır.

4.5. Güzel ve okunaklı yazı yazmaya

istekli olur.

4.6.Yazdıklarına ilişkin eleştirileri

dikkate alır.

4. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Ka rt

*G ü nl ü k

*Da ve t i ye

*G aze te

*D e rg i

*D uy ur u( i l an)

*Yaz ı l ı a n l at ım

*No t tu tma

*Re h b er

*Af i ş

*D uy ur u- i la n

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 198: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

198 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders Program Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Yaz

ın:

Yaz

ını A

nla

ma

Fark

lı ya

zar,

şai

r ve

yaz

ın t

ürl

erin

i tan

ır.

1.Yazın alanında belli başlı yazar ve

şairleri tanır. 1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Yazar

*Şair

*Metin

Beceriler

*Okur-yazarlık

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2.Farklı yazınsal türleri tanır ve ayırt

eder.

2. 6 . s ı n ı f ta k i yaz ın sa l tü r l er e ek o la rak 7 . s ı n ı f ta g ez i , fa b l , b iyo gr af i , ö yk ü, de n em e t ü rü n d e yaz ı l ar ya zmas ı be kl e nm ek te d ir .

*Şiir

*Masal

*Mektup

*Anı

*Günlük

*Gezi

*Fabl

*Biyografi

*Öykü

*Deneme

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 199: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

199 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Yaz

ın:

Yaz

ını A

nla

ma

Y

azın

sal t

ürl

erd

eki i

leti

leri

ken

di

ya

şan

tısı

ile

içse

lleşt

irir

.

1. Yazınsal metinler aracılığıyla edindiği bilgi, beceri ve tutumları kendi yaşamında uygular.

1.1. Yazınsal metinleri okurken hangi duyguları yaşadığını belirtir.

1.2. Yazınsal metinlerde karşılaştığı karakterlerin kendiyle benzeyen ve ayrılan yönlerini belirtir.

1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Duygu

*Karakter

*Yazınsal metin

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem çözme

*Eleştirel-Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin vatandaşlık

Yaz

ın: Y

azın

sal Y

arat

ıcılı

k

zeyi

ne

ve il

gisi

ne

uyg

un

far

klı k

on

ula

rda

yazı

nsa

l tü

rler

e yö

nel

ik ü

rün

ler

olu

ştu

rur.

1.Farklı şiir türleri ile ilgili düzeyine

uygun şiirler oluşturur.

1.6. sınıfa oranla daha uzun ve farklı konularda

şiirler yazılması beklenmektedir. *Şiir

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 200: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

200 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Farklı düz yazı türleri ile ilgili

düzeyine uygun metinler oluşturur.

2.6. sınıfa oranla daha uzun ve farklı konularda

düz yazılar yazılması beklenmektedir.

*Masal

*Mektup

*Anı

*Günlük

*Öykü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Yaz

ın: Y

azın

sal S

anat

ve

Ele

ştir

i

Yazı

n a

racı

lığıy

la s

anat

sal

bak

ış a

çısı

gel

işti

rir

ve

ken

di y

azın

tar

zın

ı bel

irle

r.

1.Türkçe öğretiminin bir parçası

olan sanat etkinliklerine katılmaya

istekli olur.

1.1. Okuduğu veya kendi yazdığı yazınsal metni görsel sanatlarla ilişkilendirip geliştirir.

1.2. Okuduğu ve kendi yazdığı yazınsal metni işitsel/fonetik sanatlarla ilişkilendirir.

1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Sanat

*Resim

*Karikatür

*Fotoğraf

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

*İletişim ve Bilgi Teknolojileri Yeterliği

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 201: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

201 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Karşılaştığı farklı yazınsal metinleri

düzeyine uygun olarak eleştirir.

2. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Yazınsal metin

*Eleştiri

*Değerlendirme

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

3. Belirli bir yazın türünü okumaktan

ve belirli bir yazınsal türde yazmaktan

zevk alır.

3. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Yazın türü Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 202: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

202 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

D

il B

ilin

ci v

e K

ulla

nım

ı:

Dil

Ku

llan

ımı

Ke

nd

i sö

zcü

k d

ağar

cığı

nı g

eliş

tiri

r ve

ku

llan

ır.

1. Söz varlığının yapısal, anlamsal ve

işlevsel özelliklerini kavrar.

1.1. Metin incelemeleri yoluyla söz varlığının

yapısını, anlamını ve işlevini kavrar.

1.2. Metinlerden bağımsız olarak oyun,

drama vb. etkinlikler aracılığıyla söz

varlığının yapısını, anlamını ve işlevini

kavrar.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkarak

söz varlığının yapısı, anlamı ve işlevini

kavrar.

1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Sözcük

*Söz varlığı

*Çağrışım

*Bilmece

*Bulmaca

*Sözcükte anlam

* Sözlük

*Eş anlam

*Zıt anlam

*Dilbilgisi

*Hece

*Harf

*Yazım kılavuzu

*Alfabetik sıra

*Ad

*Sıfat

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Araştırma ve Problem

çözme

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 203: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

203 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı /

Ders Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Kıb

rıs

kült

ürü

ne

ve

Kıb

rıs

ağzı

na

sah

ip ç

ıkar

.

1.Kıbrıs kültürünü ve Kıbrıs ağzı

özelliklerini benimser.

1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

*Dil

*Ağız

*Şive

*Türkçe

*Kıbrıs Ağzı

*Kültür

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Yaratıcı ve Eleştirel

düşünme

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 204: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

204 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı /

Ders Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Dili

, far

klı a

maç

lar

için

ku

llan

ır.

1. Türkçeyi güzel kullanmaya özen

gösterir.

1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

* Dil bilinci

*Dil kullanımı

*Dilin özenli kullanımı

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Yaratıcı ve Eleştirel

düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2. Dilin kullanım amaçlarının

farklılaştığını bilir ve yazılı-sözlü dilde

uygulamalar gerçekleştirir.

1.1. Günlük dilin özelliklerini bilir ve yazarken,

konuşurken günlük dili kullanır.

1.2. Resmi dilin özelliklerini bilir ve kullanır.

1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir.

* Günlük dil

*Resmi dil

*Yazınsal dil

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*İletişim ve Bilgi teknolojileri yeterliği

Page 205: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

205 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.3. Yazınsal dilin özelliklerini bilir ve kullanır.

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Bilg

i ve

ileti

şim

tek

no

lojil

erin

i Tü

rkçe

der

sin

e u

ygu

n o

lara

k

kulla

nır

.

1. Türkçe dersi ile ilgili çalışmalarında

bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanır.

1. 6. sınıftaki açıklamalar 7. sınıfta da geçerlidir. *Teknoloji

*Fotoğraf

*İnternet

*Sözlü-yazılı iletişim

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri

Yeterliği

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 206: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

206 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

A. ANLAM VE ANLATIM BİLGİSİ

A.4. CÜMLEDE ANLAM

Cümlede Anlam İlişkileri

Özdeş Cümleler

Yakın Anlamlı Cümleler

Zıt Anlamlı Cümleler

Koşul-Sonuç Cümleleri

Amaç-Sonuç Cümleleri

Neden-Sonuç Cümleleri

Karşılaştırma Cümleleri

Anlatıma Göre Cümleler

Öznel Anlatımlı Cümleler

Nesnel Anlatımlı Cümleler

Tanım Cümleleri

Doğrudan Anlatımlı Cümleler

Dolaylı Anlatımlı Cümleler

Cümle Yorumlama

Cümleden Çıkarılabilecek Yargı

Cümle Tamamlama

Anlamlarına Göre Cümleler

Öneri Cümleleri

Varsayım Cümleleri

Eleştiri Cümleleri

Önyargı

Uyarı

Yakınma

Sitem

Küçümseme

Şaşırma

Beklenti

Özlem

Tahmin

Olasılık

Endişe

Beğeni

Abartı

Kararsızlık

Kesinlik

C.YAPI BİLGİSİ

Çekim Ekleri

Ek fiil

Page 207: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

207 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

D.SÖZCÜK TÜRLERİ

Fiil

Eylemlerin Anlamsal Özellikleri

Kılış Eylemleri

Durum Eylemleri

Oluş Eylemleri

Eylemlerde Olumluluk- Olumsuzluk

Eylemde Kişi

Eylemde Kip Kavramı

Bildirme (Haber) Kipleri

Belirli Geçmiş (-di’li) Zaman Kipi

Belirsiz Geçmiş (-miş’li) Zaman Kipi

Şimdiki Zaman Kipi

Gelecek Zaman Kipi

Geniş Zaman Kipi

Dilek (Tasarı) Kipleri

Dilek-Şart Kipi

İstek Kipi

Gereklilik Kipi

Emir Kipi

Anlam Kayması

Ekeylemler

Bileşik Zamanlı Eylemler

Hikaye (Öyküleme) Bileşik Zamanı

Rivayet (Söylenti) Bileşik Zamanı

Koşul Bileşik Zamanı

Yardımcı Eylemler

Yapı Açısından Eylemler

Basit Eylemler

Türemiş Eylemler

Bileşik Eylemler

Zarf

Zarfın Tanımı

Zaman Zarfları

Yer-Yön Zarfları

Ölçü (Nicelik-Nitelik) Zarfları

Niteleme (Durum) Zarfları

Soru Zarfları

Edat, Bağlaç ve Ünlem

Edat

Görev, Yapı ve Anlam Bakımından Edatların Özellikleri

Türkçedeki Edatlar

Bağlaç

Görev, Yapı ve Anlam Bakımından Bağlaçların Özellikleri

Türkçedeki Bağlaçlar

Ünlem

Görev, Yapı ve Anlam Bakımından Ünlemlerin Özellikleri

Türkçedeki Ünlemler

Page 208: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

208 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

8. SINIF - TÜRKÇE

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara Disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

lam

a

zeyi

ne

uyg

un

din

lem

e/iz

lem

e b

ecer

isi g

eliş

tiri

r.

1. Dinleme-izlemeye hazırlık yapar ve dinlemeyle-izlemeyle ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Dinlemek/izlemek için uygun biçimde oturur.

1.2. Ses kaynağına uygun uzaklıkta olur.

1.3. Dinlemek/izlemek için hazırlık yapar.

1.4. Dinleme sürecinde görgü kurallarına uyar.

1.5. Dinleme/izleme amacını belirler.

1.6. Dinleme/izleme yöntem ve tekniğini belirler.

1.3. 8. Sınıf öğrencilerinin dinleme etkinliklerinde dikkatlerini 30-35 dakika sürdürebileceği dikkate alınmalıdır.

* Dinleme

* İzleme

* Hazırlık

* Dinleme amacı

* Dinleme yöntemi

* Görgü kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 209: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

209 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Dinlediklerini, izlediklerini tam ve doğru anlar.

2.1. Dinlediklerinin/izlediklerinin

konusunu, temasını, ana duygusunu

bulur.

2.2. Dinlediklerinin/izlediklerinin

ana ve yardımcı düşüncelerini bulur.

2.3. Dinlediklerinde/izlediklerinde

içerikle ilgili farklı türdeki sorulara

yanıt verir.

2.4. Dinlediklerinde/izlediklerinde sözcük dağarcığıyla ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.5. Dinlediklerinde/izlediklerinde cümle bilgisiyle ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.6. Dinlediklerinde/izlediklerinde metin bilgisiyle ilgili farklı türdeki sorulara yanıt verir.

2.7.Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin kendi sorularını oluşturur.

6 ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıf için geçerlidir.

*Konu

*Tema

*Ana düşünce

*Yardımcı düşünce

*Olay

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Deyim

*Atasözü

*Özdeyiş

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Somut-soyut sözcük

*Genel-özel sözcük

*Gerçek-mecaz

anlamlı sözcük

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İşbirliği

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

* Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 210: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

210 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.8.Dinlediklerinde/izlediklerinde

sınıflama, sıralama ve gruplama yapar,

olayların gelişim sırasını söyler.

2.9. Dinlediklerini/izlediklerini kendi

cümleleriyle anlatır.

2.10. Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin

kendi başlığını/başlıklarını önerir.

2.11. Dinlediklerini/izlediklerini görsel

olarak ifade eder.

2.12. Dinledikleriyle/izledikleriyle ilgili

drama yapar.

2.13. Dinlediklerinden/izlediklerinden yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.14. Dinlediklerinden/izlediklerinden hareketle tahminler yapar.

2.15. Dinlediklerindeki/izlediklerindeki içerikle ilgili

*Yan anlam

*Terim

*Nitelik-nicelik

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Neden-sonuç

cümlesi

*Olumlu-olumsuz

cümle

*Benzetme

*Küçümseme

*Sitem

*Şaşırma

*Tahmin

*Olasılık

*Abartı

*Özlem

* Amaç-sonuç *Koşul

* Varsayım *Beklenti

*Eleştiri *Önyargı

*Öneri

Page 211: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

211 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

sorunları belirler ve farklı çözüm önerileri sunar.

2.16. Dinledikleriyle/izledikleriyle önceden dinlediklerini/izlediklerini ilişkilendirir (metinlerarasılık).

2.17. Dinlediklerinden/izlediklerinden çıkarımlar yapar.

2.18. Ele alınan bir metni durumu veya olayı uygun yöntem/teknik seçerek dinler

*Tasarı

*Metin türü

*Anlatım biçimi

3. Ele alınan bir metni, durumu veya olayı uygun bir amaç doğrultusunda dinler.

3. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Beden dili

*Vurgu-ton

*İletişim

*Sanat

*Bilim

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı

Düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 212: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

212 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4. Sınıf içinde ve dışında dinlemeyle - izlemeyle ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. İyi bir dinleyici/izleyici olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmeye

istekli olur.

4.2. Dinleme/izleme sürecindeki

engelleri çözmede istekli olur.

4.3. Dinleyici/izleyici tiplerini tanır ve

yaşamı süresince karşılaştığı farklı

dinleyici tiplerine hoşgörüyle yaklaşır.

4.4. İlgi ve beğenisine uygun kişisel

dinleme-izleme arşivi oluşturur.

4. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Dinleyici

*İzleyici

*Dinleme

*İşitme

*Anlama

*Beden dili

*Görgü kuralları

*Ortam

*Zaman

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 213: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

213 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

lam

a

Hız

lı, a

kıcı

ve

anla

mla

nd

ırar

ak o

kur.

1. Okumaya hazırlık yapar ve okumayla

ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Okumak için vücudunu doğru

kullanır.

1.2. Okuma öncesi gerekli hazırlıkları

yapar.

1.3. Okuma araç-gereçlerini doğru

kullanır.

1.4. Çevresindekileri rahatsız etmeden

okur.

1.5. Okuma amacını belirler.

1.6. Okuma yöntemini/tekniğini belirler.

6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Okuma

*Okuma kuralları

*Okuma araç-

gereçleri

*Akıcı okuma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 214: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

214 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Okuduklarını tam ve doğru anlar.

2.1. Okuduklarının konusunu,

temasını ve ana duygusunu bulur.

2.2. Okuduklarının ana ve yardımcı

düşüncelerini bulur.

2.3. Okuduklarında içerikle ilgili farklı

türdeki sorulara yanıt verir.

2.4. Okuduklarında sözcük dağarcığı ile ilgili farklı etkinlikleri yapar.

2.5. Okuduklarında cümle bilgisi ile ilgili farklı türdeki etkinlikleri yapar.

2.6. Okuduklarında metin çözümlemeyle ilgili farklı türdeki sorulara yanıt verir.

2.7.Okuduklarına ilişkin kendi sorularını oluşturur.

2.8.Okuduklarında sınıflama, sıralama

ve gruplama yapar, olayların gelişim

sırasını söyler.

6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Konu

*Tema

*Ana düşünce

*Yardımcı düşünce

*Başlık

*Olay

*Kahraman

*Yer

*Zaman

*Sözcük ve söz öbeği

*Sözcük dağarcığı

*Deyim

*Atasözü

*Özdeyiş

*Anlam

*Zıt anlam

*Anlamdaş

*Sesteş

*Somut-soyut sözcük

*Genel-özel sözcük

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 215: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

215 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.9. Okuduklarını kendi cümleleriyle

Anlatır/özetler.

2.10. Okuduklarına ilişkin kendi

başlığını önerir.

2.11.Okuduklarını görsel

olarak/görselleri kullanarak ifade

eder.

2.12. Okuduklarıyla ilgili drama

yapar.

2.13. Okuduklarından yola çıkarak kendi yaşamından örnekler verir.

2.14. Okudukları ile ilgili kendi düşüncelerini paylaşır.

2.15. Okudukları ile önceden okuduklarını karşılaştırır.

2.16. Okuduklarından hareketle tahminler yapar.

2.17. Okuduklarında içerikle ilgili sorunları belirler

*Nitelik-nicelik

*Gerçek-yan-mecaz

anlamlı sözcük

*Terim

*Olay örgüsü

*Başlık

*Canlandırma

*Cümle

* Olumlu-olumsuz

cümle

*Karşılaştırma

*Benzetme

*Küçümseme

*Sitem

*Şaşırma

*Tahmin

*Olasılık

*Abartı

*Özlem

* Amaç-sonuç *Koşul

* Varsayım *Beklenti

*Eleştiri *Önyargı

Page 216: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

216 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

ve farklı çözüm önerileri sunar.

2.18. Okuduklarında yazarın veya şairin amacını belirler.

2.19. Okuduklarından çıkarımlar yapar.

*Öneri

*Tasarı

3. Ele alınan bir metni farklı okuma türlerine göre okur.

3.1. Sesli okur.

3.2. Sessiz okur.

3.3. Grupça okur.

3.4. Drama yaparak okur.

3.5. Ekrandan ve görsel okur.

3.6. Serbest okur.

3.1. 8. sınıfta öğrencilerin bir dakikada 180-200 sözcüğü okuması beklenmektedir.

*Sesli okuma

*Sessiz okuma

*Doğal ses

*Ses şiddeti

*Metin

*Paragraf

*Noktalama işaretleri

*Dize

*Nakarat

*Durak

*Beden dili

*Görsel okuma

*Ekran

*Karikatür

*Fotoğraf

*Kitap

*Kitaplık

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

-Eleştirel ve Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 217: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

217 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

*Kitapçı

*Kütüphane

*Kitap fuarı

*Okuma listesi

*İçindekiler

*Yazım kılavuzu

*Ansiklopedi

4. Sınıf içinde ve dışında okuma ile ilgili etkinliklere istekli olarak katılır.

4.1. Okuma ödevlerini yapmada istekli

olur.

4.2. Farklı amaçlar için okumaya istekli olur.

4.3.Farklı türdeki metinleri okumak için

istekli olur.

4.4. Kendi kültürüne özgü metinleri

okumak için istekli olur.

*Okuma amacı

*Şiir

*Öykü

*Masal

*Tiyatro

*Gezi

*Günlük

*Anı

*Yaşamöyküsü

*Özyaşamöyküsü

*Bilimkurgu

*Röportaj

*Mektup

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 218: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

218 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.5. Farklı konulardaki metinleri okumak

için istekli olur.

4.6. Farklı yazar ve şairlerin eserlerini

okumak için istekli olur.

4.7. Okumanın önündeki engelleri bilir

ve ortadan kaldırmaya istekli olur.

*Öykü

*Köşeyazısı

*Makale

*Eleştiri

* Deneme

* Roman

*Mani

*Destan

*Ninni

*Halk Hikayesi

*Bilmece

*Tekerleme

*Efsane

*Fıkra

*Atasözü

*Halk tiyatrosu

*Yazar

*Şair

Page 219: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

219 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

eri

leri

:

An

latm

a

Ke

nd

ini s

özl

ü o

lara

k if

ade

eder

.

1. Konuşmaya hazırlık yaparak konuşmayla

ilgili temel kuralları uygular.

1.1. Konuşmalarında sesini doğru ve etkili kullanır.

1.2. Konuşmalarında vurgu, durak, ton,

kavşak, ezgi ve ulama gibi ses üstü

birimleri doğru ve etkili kullanır.

1.3. Konuşmalarında beden dilini etkili olarak

kullanır.

1.4.Görgü kurallarına uyarak konuşur.

1.5. Dinleyicileri dikkate alarak konuşur.

1.6. Konuşma amacını belirler.

1.7. Konuşma konusunu belirler.

1.8. Konuşma yöntemini/tekniğini belirler.

6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Konuşma

*Ses

*Durak

*Ton

*Vurgu

*Ulama

*Kavşak

*Ezgi

*Görgü kuralları

*Dinleyici

*Ses yutma

*Ses ekleme

*Beden dili

*Soluk alma-verme

*Mimik

*Göz teması

*El-kol hareketleri

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 220: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

220 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Konuşurken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Belirlediği amaca uygun konuşur.

2.2. Konuşma amacını

gerçekleştirebilmek için uygun teknik ve

yöntemleri kullanır.

2.3. Belirlediği konuya uygun konuşur.

2.4. Konuşmaları sırasında bir

düşünceden ötekine geçerken mantıksal

bir akış ve bütünlük sağlar ve bunu

sağlamak için uygun geçiş sözcükleri

kullanır.

2.5. Konuşmalarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.6. Konuşmalarında gerekli dil bilgisi

kurallarına uyar.

2. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Konuşma amacı

*Konuşma konusu

*Sözcük

*Cümle

*Sözlü anlatım

*Dilbilgisi kuralları

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*Eleştirel ve Yaratıcı Düşünme

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 221: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

221 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

3. Konuşma türlerine uygun konuşur.

3.1. Hazırlıksız konuşma yapar.

3.2. Hazırlıklı konuşma yapar.

3. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Hazırlıksız konuşma

*Hazırlıklı konuşma

*Etkili konuşma

Beceriler

*Okur-yazarlık

*İletişim ve bilgi tek.

yeterliği

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve Yaratıcı

Düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

4. Kendini sözlü olarak ifade etmek için istekli olur.

4.1. İyi bir konuşmacı olmanın

gerektirdiği becerileri geliştirmede

istekli olur.

4.2. Konuşmadaki sorunları düzeltmede

istekli olur.

4. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Sözlü anlatım

*İçtenlik

*Sorumluluk

*Dürüstlük

*Höşgörü

*Etkili beden duruşu

*Konuşma sorunu

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

*İletişim ve Bilgi Tek. Yeterliği

Page 222: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

222 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4.3. Doğru ve etkili konuşan kişileri

örnek almaya istekli olur.

4 .4 . Ke n d in e uy g un b ir ko nu şm a üs l ub u ge l i ş t i rme ye i s t ek l i o l ur . 4.5. Sınıftaki seslendirme ve konuşma

etkinliklerine katılmaya istekli olur.

*Üslup

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bec

erile

ri:

An

latm

a

Ke

nd

ini y

azılı

ola

rak

ifad

e ed

er.

1. Yazmaya hazırlık yapar ve yazmayla ilgili temel kuralları uygular.

1.1.Yazma öncesi gerekli hazırlıkları yapar.

1.2.Yazı araç-gereçlerini doğru kullanır.

1.3.Yazılı metinleri oluşturmak için

gerekli biçimsel özelliklere dikkat eder.

1.4.Yazıdaki düzeltme sembollerini tanır.

1. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Yazma

*Yazı planı

*Yazma amacı

*Yazı araç-gereçleri

*Düzeltme sembolleri

*Yazma amacı

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 223: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

223 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

1.5. Yazma amacını belirler.

1.6. Yazacağı metin türünün özelliklerini dikkate

alır.

2. Yazarken kendini tam ve doğru olarak ifade eder.

2.1. Yazı planını oluşturur.

2.2. Yazıdaki her paragrafta ayrı bir

duygu veya düşünceyi ele alır.

2.3. Yazacaklarını belli bir sıraya koyar.

2.4. Yazılarında sözcükleri doğru ve

anlamına uygun kullanır.

2.5. Duygu ve düşüncelerini düzeyine

uygun olarak etkileyici biçimde yazar.

2.6. Yazının konusuyla ilgili, kısa ve

etkileyici bir başlık yazar.

2. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

* Yazı planı

* Paragraf

* Sözcük

* Konu

* Metin türü

* Başlık

*Noktalama

işaretleri

*Yazım kuralları

*Anlatım bozukluğu

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı d.

*Kişisel-sosyal yet.

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 224: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

224 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2.7. Yazı türüne uygun biçimde yazar.

2.8. Dilbilgisi(yazım) kurallarına uyarak

yazar.

2.9. Noktalama işaretlerini doğru

kullanarak yazar.

3. Farklı türlerde yazma etkinlikleri yapar.

3. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Yazma

*Cümle

*Paragraf

*Sözcük

*Dikte etme

*Metin türü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Eleştirel ve

Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 225: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

225 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

4. Kendini yazılı olarak ifade etmek için istekli olur.

4.1. İyi yazabilmek için gerekli olan

bilgi ve becerileri geliştirmede istekli

olur.

4.2. Yazma sorunlarını belirlemede

istekli olur.

4.3.Karşılaştığı yazılı anlatım

yanlışlarını düzeltmede istekli olur.

4.4.Kendine ait bir yazı stili

oluşturmaya istekli davranır.

4.5. Güzel ve okunaklı yazı yazmaya

istekli olur.

4.6.Yazdıklarına ilişkin eleştirileri

dikkate alır.

4. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Ka rt

*G ü nl ü k

*Da ve t i ye

*G aze te

*D e rg i

*D uy ur u( i l an)

*Yaz ı l ı a n l at ım

*No t tu tma

*Re h b er

*Af i ş

*D uy ur u- i la n

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 226: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

226 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders Program Çıktısı

Öğrenme Çıktısı Açıklamalar Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Yaz

ın:

Yaz

ını A

nla

ma

Fark

lı ya

zar,

şai

r ve

yaz

ın t

ürl

erin

i tan

ır.

1.Yazın alanında belli başlı yazar ve

şairleri tanır.

1. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Yazar

*Şair

*Metin

Beceriler

*Okur-yazarlık

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

2.Farklı yazınsal türleri tanır ve ayırt

eder.

2. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Şiir

*Masal

*Mektup

*Anı

*Günlük

*Gezi

*Fabl

*Biyografi

*Öykü

*Deneme

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 227: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

227 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Yaz

ın:

Yaz

ını A

nla

ma

Y

azın

sal t

ürl

erd

eki i

leti

leri

ken

di

ya

şan

tısı

ile

içse

lleşt

irir

.

1. Yazınsal metinler aracılığıyla edindiği bilgi, beceri ve tutumları kendi yaşamında uygular.

1.1. Yazınsal metinleri okurken hangi duyguları yaşadığını belirtir.

1.2. Yazınsal metinlerde karşılaştığı karakterlerin kendiyle benzeyen ve ayrılan yönlerini belirtir.

1. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Duygu

*Karakter

*Yazınsal metin

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem çözme

*Eleştirel-Yaratıcı düşünme

*Kişisel-sosyal yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin vatandaşlık

Yaz

ın: Y

azın

sal Y

arat

ıcılı

k

zeyi

ne

ve il

gisi

ne

uyg

un

far

klı k

on

ula

rda

yazı

nsa

l tü

rler

e yö

nel

ik ü

rün

ler

olu

ştu

rur.

1.Farklı şiir türleri ile ilgili düzeyine

uygun şiirler oluşturur.

1. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Şiir

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 228: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

228 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Farklı düz yazı türleri ile ilgili

düzeyine uygun metinler oluşturur.

2. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Masal

*Mektup

*Anı

*Günlük

*Öykü

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

*İşbirliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Yaz

ın: Y

azın

sal S

anat

ve

Ele

ştir

i

Yazı

n a

racı

lığıy

la s

anat

sal

bak

ış a

çısı

gel

işti

rir

ve

ken

di y

azın

tar

zın

ı bel

irle

r.

1.Türkçe öğretiminin bir parçası

olan sanat etkinliklerine katılmaya

istekli olur.

1.1. Okuduğu veya kendi yazdığı yazınsal metni görsel sanatlarla ilişkilendirip geliştirir.

1.2. Okuduğu veya kendi yazdığı yazınsal metni işitsel/fonetik sanatlarla ilişkilendirir.

1.3.Okuduğu veya kendi yazdığı yazınsal metni dramatik/ritmik sanatlarla ilişkilendirir.

1.3. Dramatik/ritmik sanatlar; tiyatro, dans, sinema, opera, bale gibidir.

*Sanat

*Resim

*Karikatür

*Fotoğraf

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

*İletişim ve Bilgi Teknolojileri Yeterliği

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 229: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

229 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Karşılaştığı farklı yazınsal metinleri

düzeyine uygun olarak eleştirir.

2. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Yazınsal metin

*Eleştiri

*Değerlendirme

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

3. Belirli bir yazın türünü okumaktan

ve belirli bir yazınsal türde yazmaktan

zevk alır.

3. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Yazın türü Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı Düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Girişimcilik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 230: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

230 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

D

il B

ilin

ci v

e K

ulla

nım

ı:

Dil

Ku

llan

ımı

Ke

nd

i sö

zcü

k d

ağar

cığı

nı g

eliş

tiri

r ve

ku

llan

ır.

1. Söz varlığının yapısal, anlamsal ve

işlevsel özelliklerini kavrar.

1.1. Metin incelemeleri yoluyla söz varlığının

yapısını, anlamını ve işlevini kavrar.

1.2. Metinlerden bağımsız olarak oyun,

drama vb. etkinlikler aracılığıyla söz

varlığının yapısını, anlamını ve işlevini

kavrar.

1.3. Dilbilgisi çalışmalarından yola çıkarak

söz varlığının yapısı, anlamı ve işlevini

kavrar.

1. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Sözcük

*Söz varlığı

*Çağrışım

*Bilmece

*Bulmaca

*Sözcükte anlam

* Sözlük

*Eş anlam

*Zıt anlam

*Dilbilgisi

*Hece

*Harf

*Yazım kılavuzu

*Alfabetik sıra

*Ad

*Sıfat

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

*Araştırma ve Problem

çözme

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 231: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

231 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı /

Ders Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Kıb

rıs

kült

ürü

ne

ve

Kıb

rıs

ağzı

na

sah

ip ç

ıkar

.

1.Kıbrıs kültürünü ve Kıbrıs ağzı

özelliklerini benimser.

1. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Dil

*Ağız

*Şive

*Türkçe

*Kıbrıs Ağzı

*Kültür

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Yaratıcı ve Eleştirel

düşünme

*İletişim ve bilgi

teknolojileri yeterliği

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 232: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

232 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı /

Ders Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Dili

, far

klı a

maç

lar

için

ku

llan

ır.

1. Türkçeyi güzel kullanmaya özen

gösterir.

1. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

* Dil bilinci

*Dil kullanımı

*Dilin özenli kullanımı

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Araştırma ve Problem

çözme

*Yaratıcı ve Eleştirel

düşünme

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 233: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

233 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

2. Dilin kullanım amaçlarının

farklılaştığını bilir ve yazılı-sözlü dilde

uygulamalar gerçekleştirir.

1.1. Günlük dilin özelliklerini bilir ve yazarken,

konuşurken günlük dili kullanır.

1.2. Resmi dilin özelliklerini bilir ve kullanır.

1.3. Yazınsal dilin özelliklerini bilir ve kullanır.

1.4. Bilimsel dilin özelliklerini bilir ve kullanır.

1. Öğrencilerin günlük dil, resmi dil,

bilimsel dil ve yazınsal dili tanımaları ve bir

anlatımda/metinde dört temel dil

kullanımından hangisinin temel alındığını

fark etmeleri sağlanır.

* Günlük dil

*Resmi dil

*Yazınsal dil

*Bilimsel dil

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*İletişim ve Bilgi teknolojileri yeterliği

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 234: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

234 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

Öğrenme Alt Alanı / Ders

Program Çıktısı Öğrenme Çıktısı Açıklamalar

Temel

Kavramlar

Beceriler

Ara disiplinler

Dil

Bili

nci

ve

Ku

llan

ımı:

Dil

Ku

llan

ımı

Bilg

i ve

ileti

şim

tek

no

lojil

erin

i Tü

rkçe

der

sin

e u

ygu

n o

lara

k ku

llan

ır.

1. Türkçe dersi ile ilgili çalışmalarında

bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanır.

1. 6. ve 7. sınıftaki açıklamalar 8. sınıfta da geçerlidir.

*Teknoloji

*Fotoğraf

*İnternet

*Sözlü-yazılı iletişim

Beceriler

*Okur-yazarlık

*Girişimcilik

*İletişim ve bilgi

teknolojileri

Yeterliği

*Kişisel-sosyal

yetkinlik

*Eleştirel-Yaratıcı

düşünme

Ara Disiplinler

*Duyarlı ve etkin

vatandaşlık

Page 235: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

235 Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı

8. SINIF DİLBİLGİSİ KONULARI

A. ANLAM VE ANLATIM BİLGİSİ

A.5. Paragrafta-Metinde Anlam

Paragrafta Anlam

Ana Düşünce Bulma

Yardımcı Düşünce Bulma

Konuyu Bulma

Başlık Önerme

Paragrafta Yapı

Paragrafın Bölümleri

Paragraf Oluşturma

Paragraf Tamamlama

Paragrafı İkiye Bölme

Paragrafın Akışını Bozan Cümleyi Bulma

Paragraftaki Cümlelerin Yerini Değiştirme

Paragrafın Anlatım Yönü

Anlatım Biçimleri

Betimleme

Öyküleme

Açıklama

Tartışma

Düşünceyi Geliştirme Yolları

Karşılaştırma

Örneklendirme

Tanık Gösterme

Sayısal Verilerden Yararlanma

Tanımlama

Benzetme

Anlatım Bozuklukları

Anlamsal Düzeyde Anlatım Bozuklukları

B. SES BİLGİSİ

Durak

Vurgu

Page 236: Temel Eğitim Türkçe Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programıtepgp.emu.edu.tr/turkce.pdfGünümüzde dil öğretim programlarında çok kültürlülük ve çok dillilik konularına

Temel Eğitim Hayat Bilgisi Dersi 1-3 Sınıflar Öğretim Programı 236

D. SÖZCÜK TÜRLERİ

Fiilimsiler(Eylemsiler)

İsimfiiller (Eylemlikler)

Sıfatfiiller (Ortaçlar)

Zarffiiller (Ulaçlar)

E. CÜMLE BİLGİSİ (SÖZDİZİMİ)

Cümlenin Öğeleri

Yüklem

Özne

Tümleç

Belirtili Nesne

Belirtisiz Nesne

Cümle Türleri

Yüklemin Türü Yönünden Cümleler

Eylem Cümlesi

İsim Cümlesi

Kuruluş Yönünden Cümleler

Düz (Kurallı) Cümle

Devrik Cümle

Anlam Yönünden Cümleler

Olumlu Cümle

Olumsuz Cümle

Soru Cümlesi

Ünlem Cümlesi

Yapı Yönünden Cümleler

Basit Cümle

Bileşik Cümle