Tema 1 - Natyra e it

8/4/2019 Tema 1 - Natyra e it

1/32

To Accompany Krajewski & Ritzman Operations Management: Strategy and Analysis, Seventh Edition 2004 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

T e m a 1e m a 1

Ar jan Q EFALIA , MBr jan QE FAL IA , M B

NATYRA E MANAXHIMIT


2/32


RENDESIA E MANAXHIMIT

Te gjithe organizatat kane nevoje per tu manaxhuar,Te gjithe organizatat kane nevoje per tu manaxhuar,

Manaxheret jane burimi kryesor, me i kushtueshmiManaxheret jane burimi kryesor, me i kushtueshmidhe me i rendesishmi.dhe me i rendesishmi.

SipasSipas H. MintzbergH. Mintzberg, nje kompani/shoqeri ka nevoje per, nje kompani/shoqeri ka nevoje per

manaxhere:manaxhere:

- per tu siguruar qe ajoper tu siguruar qe ajo realizon qelliminrealizon qellimin baze te saj dhebaze te saj dheprodhiminprodhimineficienteficientte pr/sh,te pr/sh,

- per teper te hartuar strategjinehartuar strategjine dhe per tadhe per ta adaptuaradaptuarate ndajate ndajndryshimeve te mjedisitndryshimeve te mjedisit,,

- per tu siguruar qe ajo uper tu siguruar qe ajo u sherben njerezvesherben njerezve qe e kontrollojne ate,qe e kontrollojne ate,

- si njesi nje autoritet zyrtarautoritet zyrtarqe manaxhon kompanine.qe manaxhon kompanine.


3/32


RENDESIA E MANAXHIMIT

Sh. Ford Motors Co., Siemens dhe General MotorsSh. Ford Motors Co., Siemens dhe General Motors

(ekipi i manaxhimit dhe struktura perkatese).(ekipi i manaxhimit dhe struktura perkatese).

SipasSipas P. DruckerP. Druckerpergjegjesia e manaxhimit nepergjegjesia e manaxhimit ne

shoqerine tone eshte vendimtareshoqerine tone eshte vendimtarejo vetem per vetejo vetem per veteorganizaten,organizaten, por edhe per qendrimin publik ndajpor edhe per qendrimin publik ndaj

manaxhimit, per suksesin dhe statusin e tij, per temanaxhimit, per suksesin dhe statusin e tij, per te

ardhmen eardhmen e sistemit tone ekonomiksistemit tone ekonomikee socialsocialdhe perdhe per

mbijetesen e organizates si nje institucion i pavarur.mbijetesen e organizates si nje institucion i pavarur.


4/32


PERKUFIZIMI I MANAXHIMIT

BRECHBRECH

Nje proces social qe ka pergjegjesi perNje proces social qe ka pergjegjesi per

planifikimin dhe rregullimin efektiv dhe ekonomikplanifikimin dhe rregullimin efektiv dhe ekonomik

te operacioneve te nje organizate me qellim qe tete operacioneve te nje organizate me qellim qe te

arrihet nje objektiv apo nje detyre e dhene.arrihet nje objektiv apo nje detyre e dhene.

Kjo perfshin:Kjo perfshin:

--vleresimin e situates dhe marrjen e vendimevevleresimin e situates dhe marrjen e vendimeve- udheheqjen, motivimin, integrimin dhe mbikqyrjen- udheheqjen, motivimin, integrimin dhe mbikqyrjen

e personelit.e personelit.


5/32



P. DRUCKERP. DRUCKER

Manaxhimi ka tre detyra kryesore:Manaxhimi ka tre detyra kryesore:

- Te realizojeTe realizoje qellimin dhe misioninqellimin dhe misionin specifik tespecifik teorganizatesorganizates

- Te bejeTe bejepunen produktivepunen produktive dhedhepunonjesitpunonjesittataarrijne atearrijne ate- Te manaxhojeTe manaxhoje impaktet dhe pergjegjesiteimpaktet dhe pergjegjesite

sociale.sociale.


6/32



LUTHANS DHE HODGETTSLUTHANS DHE HODGETTS

Manaxhimi eshte procesi iManaxhimi eshte procesi ipercaktimitpercaktimit

te objektivavete objektivave dhe edhe e koordinimit tekoordinimit te

perpjekjeve te punonjesveperpjekjeve te punonjesve per tiper ti

arritur ato.arritur ato.


7/32To Accompany Krajewski & Ritzman Operations Management: Strategy and Analysis, Seventh Edition 2004 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.


Sipas Mary Parker Follett: Manaxhimi Sipas Mary Parker Follett: Manaxhimi

arti i arritjeve npm njerezve.arti i arritjeve npm njerezve.

PERKUFIZIMI ME I PERDORSHEMPERKUFIZIMI ME I PERDORSHEM

Arritja e rezultateve npm njerezve teArritja e rezultateve npm njerezve te

tjere . . .tjere . . .




Sipas R. Stewart:Sipas R. Stewart:

Te manaxhosh do te thote teTe manaxhosh do te thote te

vendosesh cfare te beshvendosesh cfare te besh dhe pastajdhe pastaj

te vesh njerezit e tjerete vesh njerezit e tjere per ti bere.per ti bere.




DAFT DHE MARCICDAFT DHE MARCIC

Manaxhimi eshteManaxhimi eshte arritja e objektivavearritja e objektivave

organizativeorganizative ne nje menyrene nje menyre eficienteeficiente

dhe efektivedhe efektive nepermjetnepermjetplanifikimit,planifikimit,

organizimit, udheheqjes dheorganizimit, udheheqjes dhekontrollitkontrollitte burimeve organizative.te burimeve organizative.




Certo 2006Certo 2006

Manaxhimi procesiManaxhimi procesi ii arritjes searritjes se

objektivaveobjektivave organizative dukeorganizative duke

punuarpunuarmeme dhedhe npm njerezvenpm njerezve dhedhe

burimeve te tjeraburimeve te tjera organizative.organizative.



Dallimi administrim manaxhimDallimi administrim manaxhim

AdministrimiAdministrimi(ne kuptimin e ngushte, i referohet(ne kuptimin e ngushte, i referohetkontrollit te perditshem te ndermarrjes)kontrollit te perditshem te ndermarrjes)

ManaxhimiManaxhimi(e perfshin administrimin)(e perfshin administrimin)

ManaxhimiManaxhimi nuknukeshteeshte talent qe lind bashketalent qe lind bashke memenjeriun, pornjeriun, pormjeshteri qe mesohet.mjeshteri qe mesohet.

Manaxhimi artManaxhimi art(duhet gjithmone gjykimi personal)(duhet gjithmone gjykimi personal)dhedhe shkenceshkence (mbeshtetet ne parimet themelore(mbeshtetet ne parimet themelorete manaxhimit)te manaxhimit)



HIERARKIA E MANAXHIMIT

CEO

Grupi

drejtues i

korporats

Zvends

presidenti

Manaxher iprgjithshm

Manaxher i linjs s

produktit/shrbimit

Manaxher

Informacioni

Supervisor i shitjeve,

prodhimit , R&DSupervisor i BNJ dhe

Kontabilitetit

Administrator

Punonjes te linjes Staf

Drejtues t njsive t biznesit

Manaxher Departamenti

Drejtuesit funksional

Punonjs jomanaxherial

Manaxhimi i lart (merren mehartimin e planeve AGJ, me vendime

apo politika qe ndikojne mbi gjithe

aspektet e organizates.

Manaxhimi i mesm (hartojne plane te detajuara

dhe procedurat per realizimine planeve te pergj. te

projektuara nga manaxheret

kryesore.

Manaxhimi i ult (bejnedetajimin e punes tekpunetoret e vecante dhe

kontrollin e rezultateve te

punes se tyre.



HIERARKIA MANAXHERIALE

Manaxhimi i lart(sekretari i pergjithshem)

Manaxhimi imesm (drejtoret edrejtorive)

Manaxhimi i ult (shefat e sektoreve)

Specialistetjane ne nivel

ekzekutues.

Ne administraten publike pshne nje ministri:



Koncepti i pershkallezimit manaxherialKoncepti i pershkallezimit manaxherial

menyra se si specialistet (me kalimin menyra se si specialistet (me kalimine viteve dhe duke fituar eksperience)e viteve dhe duke fituar eksperience)

behen manaxhere.behen manaxhere.



FUNKSIONET MANAXHERIALE

Sipas H. Fayol, elemente te manaxhimit ishinSipas H. Fayol, elemente te manaxhimit ishin

elemente te parashikimit dhe planifikimit,elemente te parashikimit dhe planifikimit,organizimit, komandimit, koordinimit dheorganizimit, komandimit, koordinimit dhekontrollit.kontrollit.

Sipas Brech: Manaxhimi konsiston neSipas Brech: Manaxhimi konsiston ne

planifikimin, kontrollin, koordinimin dheplanifikimin, kontrollin, koordinimin dhemotivimin.motivimin.

Sot nga shumica e autoreve te manaxhimit,Sot nga shumica e autoreve te manaxhimit,pranohen si funksione kryesorepranohen si funksione kryesoremanaxheriale:manaxheriale:planifikimi, organizimi,planifikimi, organizimi,udheheqja dhe kontrolli.udheheqja dhe kontrolli.



CIKLI MANAXHERIAL

Identifikimi iIdentifikimi i

objektivaveobjektivave

Percaktimi iPercaktimi i

qellimeveqellimeve

PlanifikimiPlanifikimi

Veprimet rregullueseVeprimet rregulluese

dhe azhornuesedhe azhornuese

Kontrolli iKontrolli ifeedback-utfeedback-ut

KOMUNIKIMIKOMUNIKIMI

MotivimiMotivimi

OrganizimiOrganizimii burimevei burimeve





Udheheqja

Perdorimi i influences per te

motivuar punonjesit

Planifikimi

Perzgjedhja e objektivave

dhe menyrave per ti arritur

ato

OrganizimiPercaktimi i detyrave per

realizimin e objektivave

KontrolliMonitorimi i aktiviteteve dhe

berja e ndryshimeve

Burimet

- Njerezore

- Financiare- Materiale

- Teknologjia

- Informacioni

Performanca

- Arritja e objekt.

- Produktet

- Sherbimet- Eficenca

- Efektiviteti



PLANIFIKIMI funksioni baze i manaxhimit

Percaktimi i objektivave te pergj. e specifike,Percaktimi i objektivave te pergj. e specifike,

programet, politikat dhe strategjite, ne lidhjeprogramet, politikat dhe strategjite, ne lidhjeme performancen organizative dhe percaktimime performancen organizative dhe percaktimi

i detyrave dhe burimeve per ti arritur ato.i detyrave dhe burimeve per ti arritur ato.

Mungesa e planifikimit ose planifikimi i dobetMungesa e planifikimit ose planifikimi i dobet

mund te ndikoje ne performancen e njemund te ndikoje ne performancen e nje

organizate.organizate.

Ky FUNKSION kryhet nga manaxheret eKy FUNKSION kryhet nga manaxheret e

nivelit te larte.nivelit te larte.



ORGANIZIMI

Ndjek planifikiminNdjek planifikimin dhe reflekton se si organizatadhe reflekton se si organizata

perpiqet te realizoje planet gjetja e menyres meperpiqet te realizoje planet gjetja e menyres me

eficiente per arritjen e objektivave.eficiente per arritjen e objektivave.

PerfshinPerfshin ndarjen e detyravendarjen e detyrave, grupimin e tyre ne, grupimin e tyre nedepartamente, shperndarjen e burimeve perdepartamente, shperndarjen e burimeve per

departamentet, diapazonin e manaxhimitdepartamentet, diapazonin e manaxhimit (nr i vartesve(nr i vartesve

per epror)per epror), numrin e niveleve te hierarkise etj., numrin e niveleve te hierarkise etj.

Zakonisht ky FUNKSION kryhet nga manaxheretZakonisht ky FUNKSION kryhet nga manaxheret

e nivelit te lartee nivelit te larte..



UDHEHEQJA

Perdorimi i influences per te motivuarPerdorimi i influences per te motivuar

punonjesit ne arritjen e objektivavepunonjesit ne arritjen e objektivave

organizative.organizative.

Nenkupton krijimin e nje kulture dhe vlerave teNenkupton krijimin e nje kulture dhe vlerave teperbashketa, komunikimi i objektivave tekperbashketa, komunikimi i objektivave tek

punonjesit dhe stimulimi i deshires per tepunonjesit dhe stimulimi i deshires per te

punuar.punuar.

Manaxheret e nivelit te mesem dhe te uletManaxheret e nivelit te mesem dhe te ulet

perfshihen me shume tek ky FUNKSION.perfshihen me shume tek ky FUNKSION.



KONTROLLI

Nenkupton percaktimin nese organizata poNenkupton percaktimin nese organizata poshkon drejt arritjes se objektivave,shkon drejt arritjes se objektivave,monitorimin e aktiviteteve te punonjesve,monitorimin e aktiviteteve te punonjesve,dhe berja e ndryshimeve dhe korrigjimevedhe berja e ndryshimeve dhe korrigjimeve

sipas rastit.sipas rastit.

Tashme po levizet nga kontrolli nga lart-Tashme po levizet nga kontrolli nga lart-poshte ne trajnimin e punonjesve qe teposhte ne trajnimin e punonjesve qe temonitorojne dhe korrigjojne veprimet e tyre.monitorojne dhe korrigjojne veprimet e tyre.


22/32


MANAXHIMI NE SEKTORIN PUBLIK -

Dallimet

Qellimet legjislativeQellimet legjislative (bizneset private mund(bizneset private mundte ndjekin cdo qellim ligjor potencialishtte ndjekin cdo qellim ligjor potencialisht

fitimprures qe deshirojne; sektori publik me ifitimprures qe deshirojne; sektori publik me i

kufizuar)kufizuar)

Mungesa e konkurencesMungesa e konkurences

Sisteme te dobeta stimulimiSisteme te dobeta stimulimi

Infleksibilitet organizativInfleksibilitet organizativ(burokraci te(burokraci temedha qeveritare shume rregulla dhe proceduramedha qeveritare shume rregulla dhe proceduraqe pengojne novacionet)qe pengojne novacionet)

SindikatatSindikatat


23/32


MANAXHIMI NE SEKTORIN PUBLIK

Te perbashketa

Ballafaqohen me te njejtat probleme:Ballafaqohen me te njejtat probleme:

- eficienca dhe efektiviteti i operacioneveeficienca dhe efektiviteti i operacioneve

te tyre,te tyre,

- qartesia e synimeve dhe objektivave,qartesia e synimeve dhe objektivave,

- projektimi i strukturave te pergj,projektimi i strukturave te pergj,

- etj.etj.


24/32


ROLET MANAXHERIALE

Roli ajo qe pritet nga nje person.

ROLET MANAXHERIALE


25/32


ROLET MANAXHERIALEKategoria Role Aktiviteti

Ndrpersonale Figur kryesore Marrja prsipr e ceremonive, prshndetja e vizitorve, nnshkrimi i

dokumenteve ligjore.

Lider Drejtimi dhe motivimi i vartsve; trainimi, kshillimi dhe komunikimi

me vartsit.

Ndrlidhs Mbajtja e kontakteve me persona si brenda dhe jasht organizats;

prdorimi i mbledhjeve, dhe kontakteve t vazhdueshme.

Informuese Monitorues Krkimi dhe mbledhja e informacionit, mbajtja e kontakteve personale

Shperndares informacioni Prcjellja e informacionit pr antart e organizatave t tjera; drgimi

i memove dhe raporteve

Zedhenes Perfaqeson organizaten para grupeve te ndryshme, transmetimi i informacionitpr personat jasht organizats me an t fjalimeve, raporteve, memove.

VendimmarrseSiprmarrs Ndrrmarja e projekteve t prmirsimit; identifikimi i ideve t reja;

delegimi i prgjegjsive t tjerve.

Zgjidhsi i konflikteve Marrja e veprimeve korrigjuese n raste krizash; zgjidhs konfliktesh

ndrmjet vartsve; prshtatja ndaj t papriturave t mjedisit.

Shprndarsi i burimeve Prcakton sesi do t shprndahen burimet; skeduli, buxheti,

prcakton prioritete

Negociator Prfaqson kompanin gjat negociatave me sindikatat, shitjet, blerjet,

buxhetin, prfaqsues t departamenteve t ndryshme.

Rendesia e roleve biznes i vogel : biznes i madh


26/32


Bizneset e vogla Rendesia e roleve Bizneset e medha

Roli i zedhenesit E larte Alokator burimesh

Sipermarres,

Figure qendrore,

Lider

E mesme Nderlidhes,

Vrojtues,

Trajtues konfliktesh

Shperndares E ulet Sipermarres

Rendesia e roleve biznes i vogel : biznes i madh

Manaxheret e bizneseve te vogla me te pergjithshem

Manaxheret e bizneseve te medha me te specializuar; e drejtojne vemendjen

pergjithesisht brenda firmes.


27/32


AFTESITE E MANAXHERIT

Niveli i Larte AftesiKonceptuale (per ta pare org. sinje e tere)

Niveli i Mesem Aftesi Humane (komunikimi mevartesit, motivimi i tyre etj)

Niveli i Ulet

Jo-Manaxher (Personeli) Aftesi Teknike (njohja e puneve,

proceseve; psh mjeket, infermieretetj.

Aftesite diagnostikuese aftesia per te identifikuar dhe kuptuar

situatat; me te rend. per manaxheret e nivelit te larte.


28/32


Kendveshtrimi bashkekohor mbi

aftesite e manaxherit

Pergjithesisht, sot,Pergjithesisht, sot, aktivitetet kryesoreaktivitetet kryesore qe realizonqe realizonnje manaxher, klasifikohen ne aktivitete lidhur me:nje manaxher, klasifikohen ne aktivitete lidhur me:

detyrendetyren realizimi i detyrave manaxheriale ne org. realizimi i detyrave manaxheriale ne org.(planifikim, vendosje objektivash etj),(planifikim, vendosje objektivash etj),

njerezitnjerezit manaxhimi i njerezve brenda org., manaxhimi i njerezve brenda org.,

ndryshiminndryshimin analizimi i mjedisit, strategji dhe analizimi i mjedisit, strategji dhevizion i ri etj,vizion i ri etj,

EFICIENCA


29/32


EFICIENCA tregues per te vleresuar arritjet e performances se organizates)

Arritja e rezultateve cilesisht te larta me minimumin e burimeveArritja e rezultateve cilesisht te larta me minimumin e burimeve

(ti(ti

besh gjerat me kosto sa me te ulet/me lire).besh gjerat me kosto sa me te ulet/me lire).

PRODUKTIVITETI (njesi matese e eficiences)PRODUKTIVITETI (njesi matese e eficiences) Marredhenie ndermjet sasise dhe cilesise se produkteve/sherbimeveMarredhenie ndermjet sasise dhe cilesise se produkteve/sherbimeve

dhe burimeve te perdorura.dhe burimeve te perdorura.

Produktiviteti = output/input-eProduktiviteti = output/input-e

Output (produkt apo sherbim) dhe Inpute (pune, kapital, materialeOutput (produkt apo sherbim) dhe Inpute (pune, kapital, materialeetj)etj)

KemiKemi produktivitet te pjesshemproduktivitet te pjesshem (psh pr i punes, pr i kapitalit etj) dhe(psh pr i punes, pr i kapitalit etj) dhe

produktivitet totalproduktivitet total (qe merr parasysh te gjithe inputet e perdorura)(qe merr parasysh te gjithe inputet e perdorura) Shembull: Nje restorant i sherben 224 klienteve cdo dite. PunojneShembull: Nje restorant i sherben 224 klienteve cdo dite. Punojne

3 punonjes nga 8 ore/dite.3 punonjes nga 8 ore/dite.

Pr. i punes = 224/(3*8) = 9.3 kliente/orePr. i punes = 224/(3*8) = 9.3 kliente/ore


30/32


EFEKTIVITETI

EshteEshte aftesia per te zgjedhur objektivat eaftesia per te zgjedhur objektivat e

pershtatshmepershtatshme dhe mjetet e duhura per ti arritur.dhe mjetet e duhura per ti arritur.

Te besh ate qe duhet ne kohen dhe menyren eTe besh ate qe duhet ne kohen dhe menyren e

duhur.duhur.

Sigurimi i nje produkti/sherbimi qe ka vlere perSigurimi i nje produkti/sherbimi qe ka vlere per

konsumatoret.konsumatoret.


31/32


EFEKTIVITETI APO EFICENCA?

Berja e gjerave qe duhen (efektiviteti).Berja e gjerave qe duhen (efektiviteti).

Berja e gjerave sic duhen (eficienca).Berja e gjerave sic duhen (eficienca). Mund te arrihen te dyja.Mund te arrihen te dyja.

Shembull: Crysler Ka ndryshuar teresisht qe nga zyraShembull: Crysler Ka ndryshuar teresisht qe nga zyrae CEO deri tek dyqani i shitjeve, duke e lejuare CEO deri tek dyqani i shitjeve, duke e lejuarkompanine tekompanine te ule kostotule kostotdhedhe te pershpejtoje procesin ete pershpejtoje procesin enxjerrjes ne treg te modeleve te rejanxjerrjes ne treg te modeleve te reja..

Tani prodhohen 8 000 makina dhe kamiona ne dite,Tani prodhohen 8 000 makina dhe kamiona ne dite,

krahasuar me 4 500 disa vjet me pare. Dhe numri ikrahasuar me 4 500 disa vjet me pare. Dhe numri ioreve te punonjesve per makine kane rene nga 175 neoreve te punonjesve per makine kane rene nga 175 ne102.102.

Raporti eficience-efektivitet: me predominuesRaporti eficience-efektivitet: me predominues

efektiviteti. Shembull. Tv bardhe e zi.efektiviteti. Shembull. Tv bardhe e zi.


32/32

MANAXHERI SOT

Manaxheri i ri,Manaxheri i ri, ndihmues dhe suportivndihmues dhe suportiv

Te theksohetTe theksohetpuna ne gruppuna ne grup

Te veneTe vene theksin tek punonjesittheksin tek punonjesit

DinamikeDinamike, te prirur ndaj veprimit, te prirur ndaj veprimit

Manaxheret eManaxheret e nivelit te lartenivelit te larte duhet te mbeshtesinduhet te mbeshtesin

lideratliderat e ekipit dhee ekipit dhe manaxheretmanaxheret, te cilet nga ana e, te cilet nga ana etyre mbeshtesintyre mbeshtesin punetoretpunetoret dhe u sherbejnedhe u sherbejne

klienteveklienteve (qe jane mbreti i biznesit)(qe jane mbreti i biznesit)

Tema 1 - Natyra e it

Documents

Transcript of Tema 1 - Natyra e it