Teknik Resim 2 Geometrik Cizimler...Title Microsoft PowerPoint - Teknik_Resim_2_Geometrik_Cizimler...

13
1 Page 1 Teknik Resim Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU 3. Geometrik Çizimler Page 2 Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Teknik resimde bir şekli çizmek için çizim takımlarından faydalanılır. Çizilecek şekil üzerinde eşit bölüntüler, paralel doğrular, teğet birleşmeler, çemberlerin eşit parçalara bölünmesi, elips, oval, spiral, evolvent, bulunabilir. Bu çizimlerin kurallara uygun ve doğru yapılabilmesi için geometrik çizim metotlarının bilinmesi gereklidir. Genel Bilgi Page 3 Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Doğrunun Dışındaki Bir Noktadan Geçen Paralel Doğru Çizmek 1. Gönyenin bir kenarı paralel çizilecek doğruya ayarlanır. 2. Diğer gönye veya T cetveli ayarlanmış gönyeye dayatılıp sabitleştirilir. 3. Üstteki gönye noktaya kadar kaydırılarak bu noktadan geçen paralel doğru çizilir. Page 4 Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Pergel Yardımıyla Paralel Doğru Çizmek Bir doğruya dışındaki P noktasından geçen paralel doğru çizmek: 1. AB doğrusu üzerinde bir C noktası alınır. 2. CP yarıçap olmak üzere C merkezli R yayı çizilir. AB doğrusu üzerinde D noktası bulunur. 3. D ve P merkezli R yarıçaplı yayların kesiştiği E noktası elde edilir. P ve E noktaları birleştirilerek AB doğrusuna paralel doğru çizilir. Page 5 Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Doğruya Belirli Uzaklıktan Paralel Doğru Çizmek 1. Pergel uzaklık ölçüsü a kadar açılır. 2. AB doğrusu üzerinde işaretlenen C ve D noktaları merkez olmak üzere iki yay çizilir. 3. Çizilen bu yaylara dıştan gönye veya T cetveli yardımıyla EF teğeti çizilir. Böylece AB doğrusuna paralel doğru çizilmiş olur. Page 6 Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu a. Gönye yardımıyla dikme çıkmak: 1. Verilen doğruya çakışacak şekilde gönyenin dik kenarlarından biri ayarlanır. 2. Gönyenin diğer kenarına ikinci bir gönye veya T-cetveli dayatılır. 3.Gönye kaydırılarak dik kenarıyla doğruya üzerindeki noktadan geçen dik doğru çizilir. Dik çıkılacak doğru yatay konumdaysa T cetveli üzerindeki gönyenin dik kenarıyla noktadan dik doğru çizilir. Dik Doğruların Çizilmesi 1. Doğruların Üzerindeki Noktadan Dikme Çıkmak

Transcript of Teknik Resim 2 Geometrik Cizimler...Title Microsoft PowerPoint - Teknik_Resim_2_Geometrik_Cizimler...

  • 1

    Page 1

    Teknik Resim

    Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ

    TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU

    3. Geometrik Çizimler

    Page 2Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Teknik resimde bir şekli çizmek için çizim takımlarından faydalanılır.Çizilecek şekil üzerinde eşit bölüntüler, paralel doğrular, teğet birleşmeler,çemberlerin eşit parçalara bölünmesi, elips, oval, spiral, evolvent,bulunabilir.

    Bu çizimlerin kurallara uygun ve doğru yapılabilmesi için geometrikçizim metotlarının bilinmesi gereklidir.

    � Genel Bilgi

    Page 3Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    � Doğrunun Dışındaki Bir Noktadan Geçen Paralel Doğru Çizmek

    1. Gönyenin bir kenarı paralel çizilecek doğruya ayarlanır.2. Diğer gönye veya T cetveli ayarlanmış gönyeye dayatılıp

    sabitleştirilir.3. Üstteki gönye noktaya kadar kaydırılarak bu noktadan geçen

    paralel doğru çizilir.

    Page 4Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    � Pergel Yardımıyla Paralel Doğru Çizmek

    Bir doğruya dışındaki P noktasından geçen paralel doğru çizmek:1. AB doğrusu üzerinde bir C noktası alınır.2. CP yarıçap olmak üzere C merkezli R yayı çizilir. AB doğrusu

    üzerinde D noktası bulunur.3. D ve P merkezli R yarıçaplı yayların kesiştiği E noktası elde edilir. P

    ve E noktaları birleştirilerek AB doğrusuna paralel doğru çizilir.

    Page 5Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    � Doğruya Belirli Uzaklıktan Paralel Doğru Çizmek

    1. Pergel uzaklık ölçüsü a kadar açılır.2. AB doğrusu üzerinde işaretlenen C ve D noktaları merkez olmak

    üzere iki yay çizilir.3. Çizilen bu yaylara dıştan gönye veya T cetveli yardımıyla EF teğeti

    çizilir. Böylece AB doğrusuna paralel doğru çizilmiş olur.

    Page 6Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    a. Gönye yardımıyla dikme çıkmak:

    1. Verilen doğruya çakışacak şekildegönyenin dik kenarlarından biri ayarlanır.2. Gönyenin diğer kenarına ikinci birgönye veya T-cetveli dayatılır.3.Gönye kaydırılarak dik kenarıyladoğruya üzerindeki noktadan geçen dikdoğru çizilir.Dik çıkılacak doğru yatay konumdaysa Tcetveli üzerindeki gönyenin dik kenarıylanoktadan dik doğru çizilir.

    � Dik Doğruların Çizilmesi1. Doğruların Üzerindeki Noktadan Dikme Çıkmak

  • 2

    Page 7Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    b. Pergel yardımıyla dikme çıkmak:

    1. A noktasının her iki tarafında aynı çap ile, yaylar işaretlenir.2. Pergel, AB yarıçapından daha büyük açılarak B ve C noktalarından, çaprazyaylar çizilerek kesiştirilir.3. A ile D birleştirilir .

    Page 8Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    � Bir Doğrunun Ucundan Dikme Çıkmak

    1. B noktasından çizilen R yayı ile, C noktası bulunur.2. Aynı pergel açıklığı ile, C den ve B ye R yayı çizilir.3. D noktası merkez olmak üzere C ve B noktalarından geçen R yarıçaplı daire çizilir.4. R yarıçaplı dairenin kestiği E noktası bulunur.5. E ile B noktaları birleştirilir.

    Page 9Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    � Doğrunun Eşit Parçalara Bölünmesia. Bir doğruyu pergel yardımıyla ikiye bölmek:

    1. Pergel ile AB uzunluğunun yansından daha büyük açılarak A ve B uçlarındançapraz yaylar çizilir ve kesiştirilir.2. CD arasından çizilen çizgi, AB doğrusunu iki eşit parçaya böler.

    Page 10Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    b) Doğruyu istenilen sayıda eşit parçaya bölmek

    1. Doğrunun A noktasından her hangi bir açıda, (örneğin 30° lik) bir çizgi çizilir.2. A noktasından başlanarak bölüm sayısı kadar, (pergel veya cetvel ile) eşit uzunluk

    işaretlenir.3. Bölmenin bittiği 5 noktası, doğru üzerindeki B noktası ile birleştirilir.4. Diğer bölüm noktalarından, B5’ e çizilen paraleller, doğruyu istenilen sayıda eşit

    parçalara bölmüş olurlar.

    Page 11Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    � Açılarla İlgili Geometrik Çizimler

    a. Gönye ile 15°ve katlarında açılar çizmek:Kullandığımız T cetveli, 45° ve 30°x60° lik gönyelerle 15°, 30, 45, 60°,75°,90°,.....vb. açıların çizilmesi

    Page 12Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    b. Pergel yardımıyla 15°ve katlarında açılar çizmek:R yarıçaplı daire çizildikten sonra aynı yarıçaplı yaylarla dairenin 1/2 ve 1/3’ e bölünmesiyle 15°, 30°, 45°,60°, ...vb. açıların bulunması

  • 3

    Page 13Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Pergel herhangi bir R yarıçapı kadar açılıp açının tepe noktası olan A merkez olmak üzere açı kollarını C ve D noktalarında kesen bir yay çizilir.2. Aynı yay E noktası merkez olmak üzere bir yay daha çizilip F noktası bulunur.3. DC kiriş uzunluğu kadar açılan pergelle r yayı çizilir.4. F merkez olmak üzere çizilen r yayıyla G noktası bulunur.5. E ve G noktaları birleştirilerek verilen açıya eşit başka bir açı çizilmiş olur.

    • Verilen Açıya Eşit Açı Çizmek

    Page 14Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    • Bir Açıyı İkiye Bölmek

    1. Açının tepe noktası A merkez olarak, açı kollarını kesen bir yay çizilir.2. B ve C noktalarından da çapraz yaylar çizilerek kesiştirilir.3. A ve D noktalarından geçen çizgi, (Açı ortayı) açıyı iki eşit kısma böler.

    Page 15Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    • 90 Derecelik Açıyı Üçe Bölmek

    1. Açının tepe noktası A merkez olarak, bir yay çizilir.2. Bu yayın açı kollarını kestiği B ve C noktalarından, pergelin ilk açıklığını bozmadan birer yay daha çizilir. 3. Bunlarla, önceden çizilen yayın kesiştiği D ve E noktaları, açının tepe noktası A ile birleştirilerek, açı üçe bölünmüş olur.

    Page 16Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    • Tepe Noktası Olmayan Bir Açının Açı Ortayını Çizmek

    1. Açı kollarından herhangi birine, paralel bir doğru çizilir. (Açı kollarından biri, diğerinin üzerine kaydırılır.) 2. Elde edilen C noktasından da, yeni açının kollarını kesecek şekilde, R yayı çizilerek, D ve E noktaları bulunur, bu noktalardan geçirilen bir çizgi F yi verir.3. D ve F noktalarından her iki tarafta, çapraz yaylar çizilerek kesiştirilir. G ve H noktalarından geçirilen çizgi açıortayı olur.

    Page 17Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    a. Pergel yardımıyla bir kenarı verilen eşkenar üçgen çizmek:

    � Çokgen Çizimleri

    1. Pergel üçgen kenarı AB kadar açılıp A ve B merkez olmak üzere R yayları çizilir.2. Yayların kesiştiği C noktası A ve B noktalarıyla birleştirildiğinde ABC eşkenar üçgeniçizilmiş olur.

    • Üçgen Çizimleri

    Page 18Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. 30°—60° lik gönyeyle A ve B noktalarından geçen yataya 60° olan iki doğru çizilipC noktası bulunur.2. A ve B noktalarıyla bulunan C noktası birleştirilerek eşkenar üçgen çizilmiş olur.

    b. Gönye yardımıyla bir kenarı verilen eşkenar üçgen çizmek:

  • 4

    Page 19Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    c. Çemberi üç eşit parçaya bölmek veya içine eşkenar üçgen çizmek:

    1. Pergel, yarıçap kadar açılarak, A noktasından bir yay çizilir. 2. Yayın, daireyi kestiği noktalar, tepe noktası ile birleştirilir .

    Page 20Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Dik üçgenin dik köşesi için çember üzerinde bir C noktası işaretlenir.2. C noktası çember ekseniyle kesişen A ve B noktalarıyla birleştirildiğinde çember içine dik üçgen çizilmiş olur.

    • Çember İçine Dik Üçgen Çizmek

    Page 21Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Kenar uzunluğu AB olan kare çiziminde, A ucundan pergel yardımıyla dik doğruçizilir.2. AB yarıçap olacak şekilde A merkezli yay ile dikme üzerinde C noktası bulunur.3. Pergel açıklığı bozulmadan B ve C merkez olmak üzere iki yay daha çizilerek Dnoktası elde edilir.4. Bulunan noktaların birleştirilmesiyle kare çizimi tamamlanır.

    � Dörtgen Çizimleri• Bir Kenarı Verilen Kare Çizmek

    a. Pergel yardımıyla kare çizmek:

    Page 22Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. A ve B noktalarından gönyeyle doğruya dikler çizilir.2. 45° lik gönyeyle A ve B noktalarından geçen 45° lik doğrular çizilir.3. 45° lik doğrularla dik doğruların kesiştiği C ve D noktaları bulunur. Bu noktalar A ve B noktalarıyla birleştirilerek kare çizimi tamamlanır.

    b. Gönye yardımıyla kare çizmek:

    Page 23Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    • Çember İçine Kare Çizmek

    1. Pergel, yaklaşık yarıçap kadar açılarak, B ve C noktalarından, birbirini kesen çapraz yaylar çizilir.2. B ile O birleştirilerek uzatılır. Aynı çizim A ve C noktalarından da yapılır.3. Çizilen çizgilerin, daireyi kestiği noktalar karşılıklı birleştirilir.

    Page 24Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Çember çizilir.2. T cetveli ve gönye yardımıyla çembere dıştan teğet olan yatay ve dikey çizgiler çizilir.3. Çembere teğet çizgilerin kesişme noktalan karenin köşeleri olarak bulunur.Noktalar birleştirilerek kare çizimi tamamlanır.

    • Çember Dışına Kare Çizmek

  • 5

    Page 25Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    • Beşgen Çizimi

    1. Pergel, yarıçap kadar açılarak, A noktasından bir yay çizilir. Yayın daireyi kestiği noktalar birleştirilerek, yatay eksen üzerinde, B noktası bulunur.

    2. Pergel, B noktasından C ye kadar açılarak, R1 yayı çizilir. BC arası daireyi beş eşit parçaya böler.

    3. Pergel, BC kadar açılarak C den çizilen yay ile daire çevresine işaretlenir.

    o Çember İçine Beşgen Çizmek

    Page 26Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    a. Pergel yardımıyla altıgen çizimi:

    1. Pergel yarıçap kadar açılarak, A ve B noktalarından, birer yay çizilir. 2. Yaylar ile, daire çevresinin kesiştiği noktalar birleştirilir. (Altıgenin kenarlarıyarıçapa eşit olur)

    • Altıgen Çizimlerio Çember İçine Altıgen Çizmek

    Page 27Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Çember çizilir.2. 30°-60° lik gönyeyle merkezden geçecek şekilde çemberi kesen doğrular çizilipaltıgene ait A, B, C ve D noktaları bulunur.3. 30°-60° lik gönyeyle bu noktalar birleştirilip altıgen çizimi tamamlanır.

    b. Gönye yardımıyla altıgen çizimi:

    Page 28Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Çember çizilir.2. 30°- 600 lik gönyeyle çemberin dışından teğet doğrular çizilerek altıgen çizimitamamlanır.

    o Çember Dışına Altıgen Çizmek

    Page 29Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    o Çember İçine Yedigen Çizimi

    1. Pergel, yarıçap kadar açılarak, A noktasından bir yay çizilir.2. Yayın daire çevresi ile kesiştiği noktalar birleştirilerek, yatay eksen üzerinde, D

    noktası bulunur. BD arası, daireyi yedi eşit parçaya böler.3. Pergel, BD kadar açılarak daire çevresi üzerinde işaretlenir.

    � Yedigen Çizimi

    Page 30Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    o Çember İçine Sekizgen Çizimi

    1. Pergel, R yayı kadar açılarak dairenin kestiği eksen noktalarından, birbirini kesen çapraz yaylar çizilir.

    2. Yayların kesişme noktalan O merkez ile birleştirilerek uzatılır. 3. Çizilen bu çizgiler ile, yatay ve düşey eksenler, çevreyi sekiz eşit parçaya böler.

    � Sekizgen Çizimi

  • 6

    Page 31Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    o Dokuzgen Çizimi

    1. Pergel, yarıçap kadar açılarak, A noktasından bir yay çizilir.2. Daireyi kestiği noktalar bir çizgi ile birleştirilerek B noktası bulunur. B

    noktasından pergel R yayı kadar açılarak C noktası bulunur.3. Pergelin ilk açıklığı ile, B ve C noktalarından birbirini kesen çapraz yaylar çizilir

    ve OD arası birleştirilir.4. Daire çevresi üzerinde elde edilen E ile F nokta arası daireyi dokuz eşit parçaya

    böler.

    � Çember İçine Dokuzgen Çizimi

    Page 32Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    o Ongen Çizimi

    1. Pergel yarıçap kadar açılır ve A noktasından R yayı çizilir.2. R yayının kestiği noktalar birleştirilerek B noktasından R1 yayı çizilir ve OD

    mesafesi bulunur.3. OD mesafesi Ongenin kenar uzunluğudur.4. Bu mesafe çember üzerine pergelle işaretlenip birleştirilerek ongen çizimi

    tamamlanır.

    � Çember İçine Ongen Çizimi

    Page 33Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    o Genel Metotla Çokgen Çizimi

    1. Çember çizilir. Çemberin çapı yarıçap olacak şekilde A ve B merkezli yaylarla C veD noktaları bulunur.2. Çemberin AB düşey ekseni çokgen sayısı kadar eşit parçaya bölünür (böyleçizimlerde, dokuz eşit parça, yardımcı bir doğru üzerinde bulunup eksene taşınabilir).3. C ve D noktalarından başlayan tek (veya çift) rakamlı noktalardan geçerek çemberikesen doğrular çizilir.4. Çember üzerinde bulunan noktalar birleştirilerek çokgen tamamlanır.

    Page 34Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Merkez adı verilen bir noktaya göre eşit uzaklıkta ve sonsuz sayıda noktanınbirleşmesiyle çember veya daire çevresi meydana gelir. Bu şekil pergel veya daireşablonu ile çizilir. Çemberin sınırladığı yüzey daire olarak bilinir.

    � Daire ve Yaylarla İlgili Geometrik Çizimler

    Page 35Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Daire veya yay üzerinde en az iki tane kiriş çizilir.2. AB ve CD kirişlerinin orta dikmeleri çizilir.3. Orta dikmelerin kesişme noktası daire ve yayın O merkezidir.

    � Daire veya Yayın Merkezini Bulmak

    Page 36Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    � Çember ve Teğet Doğrularla İlgili Geometrik Çizimler

    1. Çember dışındaki P noktası ile 0 merkezini birleştiren doğru çizilir.2. P0 doğrusunun A orta noktası bulunur.3. A merkez olmak üzere 0 ve P’den geçen yarım daire çizilir.4. Çizilen bu daire ile çemberin kesiştiği nokta T teğet noktasıdır.5. P noktası T noktası ile birleştirilirse teğet doğru çizilmiş olur. T noktası Omerkeziyle birleştirilirse teğet doğrusuna dik doğru çizilmiş olur.

    • Çember Dışındaki Noktadan Geçen Teğet Doğru Çizmek

    o Pergel yardımıyla çizim:

  • 7

    Page 37Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. 90° lik gönyenin bir dik kenarı O merkezi, diğer dik kenarı P noktasından geçecekkonumda ve T-cetveline çakıştırılmış pozisyonda ayarlanır.2. O ve P’den iki ayrı çizgi çizilir. Kesişme noktası T, çember ile doğrunun teğetnoktasıdır.3. P noktası T ile birleştirilip uzatılırsa teğet doğru çizilmiş olur.

    o Gönye yardımıyla çizim:

    Page 38Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    • Çember Üzerindeki Bir Noktadan Geçen Teğet Doğru Çizmek

    1. Pergel, yan çap kadar açılarak, P teğet noktasından daireyi kesen R yayı çizilir, Anoktası bulunur.

    2. O ile A birleştirilerek uzatılır. Bu çizgi üzerinde, A dan, yan çap açıklığı kadarişaretlenerek, B noktası elde edilir.

    3. P ve B noktalarından geçen doğru, daireye teğet olur.

    o Pergel yardımıyla çizim:

    Page 39Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Gönyenin dik kenarlarından birisi O merkezi ile P noktasına göre ayarlanır.2. Gönyenin dik olmayan kenarına T cetveli veya diğer gönye yerleştirilir.3. Gönyenin diğer dik kenarı P noktasına ayarlanıp çembere teğet doğru çizilir.

    o Gönye yardımıyla çizim:

    Page 40Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Dairelerin merkezleri arasındaki mesafenin orta noktası A bulunur.2. A merkez olmak üzere O1 ve O2 noktalarından geçen daire çizilir.3. Büyük dairenin yarıçap ölçüsünden küçük dairenin yarıçap ölçüsü çıkartılarak (R1-R2)büyük dairenin O1 merkezinden daire çizilir.4. Çizilen bu daireyle A merkezli dairenin kesişme noktaları B ve C bulunur.5. O1 merkezi ile B ve C noktalarından geçen doğrularla T1 teğet noktaları elde edilir.6. B ve C noktaları O2 merkeziyle birleştirilir. Pergel O2B kadar açılıp, T1 noktaları merkezolmak üzere küçük daire kesiştirilir ve T2 teğet noktaları bulunur.7. T1 ve T2 teğet noktalarının birleştirilmesiyle teğet doğru çizilir.

    • İki Daireye Dıştan Ortak Teğet Doğru Çizmeko Pergel yardımıyla çizim:

    Page 41Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Gönyenin bir dik kenarı iki daireye de teğet olacak şekilde ayarlanıp T cetveli üzerine yerleştirilir.2. Gönyenin diğer dik kenarı ile O1 ve O2 merkezlerinden doğrular çizilerek T1 ve T2 noktaları bulunur.3. T1 ve T2 noktaları birleştirilerek teğet doğru çizilir.

    o Gönye yardımıyla çizim:

    Page 42Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Dairenin merkezleri arasındaki mesafenin orta noktası A bulunur.2. A noktası merkez olmak üzere O1 ve O2 merkezlerinden geçen daire çizilir.3. Dairelerin yarıçapların toplamı olan R1+R2 yarıçapında merkezi O1 olacak şekilde daire çizilir.4. Çizilen R1+R2 dairesiyle daha önce çizilen dairenin kesiştiği B noktaları işaretlenir.5. B noktaları O1 merkeziyle birleştirilir ve T1 noktaları bulunur.6. Pergel O2B kadar açılıp T1 noktaları merkez olmak üzere O2 merkezli daire kesiştirilir ve T2 teğet noktaları bulunur.7. T1 ve T2 noktalan birleştirilerek teğet doğru çizilir.

    • İki Daireye içten Ortak Teğet Doğru Çizmek

    o Pergel yardımıyla çizim:

  • 8

    Page 43Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. 90 Iik gönyenin dik kenarı iki daireye teğet olacak şekilde ayarlanır.2. Gönyenin dik kenarı T cetveli üzerinde kaydırılarak O1 ve O2 merkezlerinden geçen doğrularla T1 ve T2 noktaları bulunur.3. T1 ve T2 noktalan dairenin arasından geçecek şekilde birleştirilerek içten teğet çizimi tamamlanır.

    o Gönye yardımıyla çizim:

    Page 44Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Üçgen köşelerinin açıortayları çizilir.2. Açıortaylarının kesişme noktası olan O çizilecek dairenin merkezidir.3. O noktasından üçgen kenarlarından birine dikme inilerek T teğet noktası bulunur.4. OT yarıçaplı daire ile üçgenin içine daire çizilmiş olur.

    • Üçgenin içine Teğet Daire Çizmek

    Page 45Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Üçgenin kenar orta dikmeleri çizilir.2. Kenar orta dikmelerinin kesiştiği O noktası çizilecek dairenin merkezidir.3. O merkezine göre üçgenin köşelerinden geçen daire çizilir.

    • Üçgenin Köşelerinden Geçen Daire Çizmek

    Page 46Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Verilen doğruya R uzaklıkta paralel doğru çizilir.2. P noktası merkez olmak üzere R yarıçaplı yayla doğru C noktasında kesilir.3. C noktasından verilen doğruya dikme inilerek T noktası bulunur.4. O merkez olacak şekilde R yarıçaplı yayla P ve T noktaları birleştirilir.

    � Yaylara Teğet Birleştirme Çizimleri

    • Bir Doğruyla Bir Noktayı Yayla Teğet Birleştirmek

    Page 47Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. P noktası ile doğru üzerindeki A noktasını birleştiren doğru çizilir.2. PA doğrusunun orta dikmesi çizilir ve doğru üzerindeki A noktasından da doğruya dik doğru çizilir.3. İki dikmenin kesiştiği B noktası merkez olmak üzere A ve P noktalarından geçen yay çizilir.

    • Bir Noktayla Doğru Üzerindeki Noktayı Yayla Birleştirmek

    Page 48Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    • Birbirine Dik İki Doğruyu Bir Yayla Birleştirmek

    1. Doğruların kesişme noktası A merkez olmak üzere R yarıçaplı yayla doğrular kesiştirilir.2. Bulunan noktalar T teğet noktalarıdır. T noktaları merkez olmak üzere R yaylarıyla O merkez noktası bulunur.3. Pergel açıklığı bozulmadan T noktaları arası R yayıyla birleştirilir.

    o Birbirine dik iki doğruyu bir yayla birleştirmek:

  • 9

    Page 49Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    o Dar açı yapan iki doğruyu yayla birleştirmek:

    1. Dar açıya ait doğrulara pergel yardımıyla R yarıçap mesafesinde paralel doğrular çizilir.2. Bu doğruların kesişme noktası O merkez noktasıdır. T teğet noktaları için O merkez noktasından açı kollarına dik doğrular çizilir.3. R yarıçaplı yay, O merkezi olarak T teğet noktaları arasına çizilir.

    Page 50Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    o Geniş açı yapan iki doğruyu yayla birleştirmek:

    1. Geniş açı yapan doğrulara pergel yardımıyla R yarıçap mesafesinde paralel doğrular çizilir.2. Bu doğruların kesiştiği O merkez noktası bulunur. O noktasından açı kollarına dik doğrular çizilerek T teğet noktaları bulunur.3. R yarıçaplı yay, O merkezine göre T teğet noktaları arasına çizilir.

    Page 51Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Doğrular üzerindeki A ve B noktaları birleştirilir.2. AB doğrusu üzerinde herhangi bir T noktası işaretlenir.3. Bulunan AT ve BT doğrularının orta dikmeleri çizilir. A ve B noktalarından da doğrulara dikmeler çıkılır.4. Doğruların kesiştiği C ve D noktaları merkez olmak üzere AT ve BT noktaları arasında yaylar çizilir.

    • İki Doğruyu İki Ayrı Yayla Birleştirmek

    o Doğrular üzerinde bilinen iki noktayı iki ayrı yayla birleştirmek:

    Page 52Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Doğru üzerindeki A noktasından dikme çıkılır. R yarıçap ölçüsü işaretlenerek B merkezli R yayı çizilir.2. Yine B merkez olmak üzere pergel 2R kadar açılarak bir yay daha çizilir.3. Diğer doğruya R mesafesinde paralel doğru çizilerek 2R yayını kestiği C noktası bulunur.4. B ve C merkez noktaları birleştirilerek ve C noktasından doğruya dik inilerek D ve T teğet noktaları bulunur.5. C merkez olmak üzere R yarıçaplı yayla daha önce çizilmiş yay D ve T noktaları arasında birleştirilir.

    o Doğru üzerindeki bir noktayla diğer doğruyu birleştirmek:

    Page 53Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Verilen doğruya R mesafesinde paralel doğru çizilir.2. O merkezli yayın yarıçapına R yarıçapı ilave edilerek R+R1 yarıçaplı yay ile doğru kesiştirilir ve C noktası bulunur.3. Bulunan C noktası ile O noktası birleştirilerek T, A noktasından doğruya dikme inilerek T1 noktası elde edilir.4. C merkez olmak üzere T ve T1 noktaları R yarıçaplı yayla birleştirilir.

    • Doğruyla Daireyi veya Yayı, Verilen Yayla Birleştirmek

    o Bir Doğru ile Bir Yayı İçten Bir Yayla Birleştirmek

    Page 54Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. Verilen doğruya R mesafesinde paralel doğru çizilir.2. R1 yarıçaplı dairenin O merkezine göre R1-R değerinde yeni bir yay çizilerek C kesişme noktası bulunur.3. Bulunan C noktası ile O noktası birleştirilip uzatılarak T, C noktasından doğruya dikme inilerek T1 noktası elde edilir.4. C merkez olmak üzere T ve T1 noktaları R yayıyla birleştirilir.

    o Bir Doğru ile Bir Yayı Dıştan Bir Yayla Birleştirmek

  • 10

    Page 55Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    • İki Daireyi Verilen Bir Yayla Birleştirmek

    1. O1 merkezinden R1 + R yarıçapıyla, O2merkezinden R2 + R yarıçapıyla birer yay çizilir. 2. Yayların kesişme noktası, çizilecek yayın merkezi olur.3. A dan, O1 ve O2 merkezleri birer çizgi ile birleştirilerek, daireler üzerinde T1 ve T2 teğet noktaları bulunur.

    o İki Daireyi Bir Yayla İçten Birleştirmek

    Page 56Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    o İki Daireyi Bir Yayla Dıştan Birleştirmek

    1. O1 merkezinden R - R1 yarıçapıyla, O2 merkezinden R - R2 yarıçapıyla birer yay çizilir.

    2. Yayların kesişme noktası, çizilecek yayın merkezi olur. M ile, O1 ve O2 daire merkezlerinden geçen çizgiler, daire çevresini kesinceye kadar uzatılır.

    3. Bulunan T1 ve T2 çizilecek yayın teğet noktalarıdır.

    Page 57Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. O1 merkezine göre R+R1 yarıçaplı yay O2 merkezine göre R-R2 yarıçaplı yaylar çizilir.2. İki yayın kesiştiği A noktası işaretlenir.3. A noktası O1 merkeziyle birleştirildiğinde T1 noktası O2 merkezleriyle birleştirilip uzatıldığında T2 teğet noktası bulunur.4. A merkez olmak üzere R yarıçaplı yayla T1 ve T2 noktalan arası birleştirilir.

    o İki Daireyi Bir Yayla İçten ve Dıştan Birleştirme

    Page 58Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. P noktası merkez olmak üzere R yarıçaplı yay çizilir.2. O merkezine göre R+R1 yarıçaplı bir yay daha çizilerek kesiştirilir.3. A kesişme noktası ile O merkezi birleştirilip T teğet noktası bulunur.4. A kesişme noktası merkez olmak üzere R yarıçaplı yayla P ve T noktaları arası birleştirilir.

    • Daire ile Bir Noktanın Verilen Bir Yayla Teğet Birleştirilmesi

    Page 59Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    1. P noktası merkez olarak R yarıçaplı yay çizilir.2. O merkezine göre R1+R bir yay daha çizilerek R yarıçaplı yayı keser.3. O1 kesişme noktası ile O merkezi birleştirilip T1 teğet noktası bulunur.4. Bulunan O1 merkezinden doğruya dik çıkılıp T2 teğet noktası bulunur.5. O1 merkez olmak üzere R yarıçaplı yayla T1 ve T2 noktaları arası birleştirilir.

    • Daire ile Bir Doğrunun Verilen Bir Yayla Teğet Birleştirilmesi

    Page 60Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    • Büyük Ekseni Verilen Ovali Çizmek� Oval Çizimleri

    1. Ovalin yatay ve düşey eksenleri çizilir. Eksenlerin kesişme noktası O’ ya göre AO/2 ileC ve BO/2 ile D noktaları işaretlenir.

    2. Bulunan C ve D ile O noktası merkez olmak üzere R=AB/4 daireleri çizilir.3. Çizilen dairelerin birbirini kestiği E ve H noktaları O merkezi, E ve G noktaları D

    merkeziyle birleştirilip uzatılır.4. Bu uzantıların daireleri kestiği J, 1 ve K, L noktaları teğet noktası olarak işaretlenir.

    Çizilen uzantıların dikey ekseni kestiği M ve N noktaları da merkez olarak bulunur.5. Bulunan M merkezine göre IL, N merkezine göre JK, C merkezine göre IJ ve D

    merkezine göre KL yayları çizilerek oval çizimi tamamlanır.

  • 11

    Page 61Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 62Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 63Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 64Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 65Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 66Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

  • 12

    Page 67Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 68Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 69Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 70Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 71Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 72Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

  • 13

    Page 73Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 74Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 75Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 76Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

    Page 77Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ M.Ü. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu