TEKNE FORMU-tekne formu çıkarma

download TEKNE FORMU-tekne formu çıkarma

of 32

Transcript of TEKNE FORMU-tekne formu çıkarma

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    1/32

    T.C.

    MLL ETM BAKANLII

    MEGEP(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN

    GLENDRLMES PROJES)

    GEM YAPIMI

    TEKNE FORMU IKARMA

    ANKARA, 2008

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    2/32

    Milli Eitim Bakanl taraf ndan gelitirilen modller;

    Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 05.09.2008 tarih ve 186 sayl Karar ileonaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarakyaygnlatrlan ereve retim programlarnda amalanan mesleki yeterliklerikazandrmaya ynelik gelitirilmi retim materyalleridir(Ders Notlardr).Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeyerehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek vegelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarndauygulanmaya balanmtr.

    Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii

    kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmasnerilen deiikliklerBakanlkta ilgili birime bildirilir.

    rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlikkazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulalabilirler.

    Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.

    Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlndasatlamaz.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    3/32

    i

    AIKLAMALAR ....................................................................................................................iiGR .......................................................................................................................................1RENME FAALYET1 ....................................................................................................31. TEKNE FORMU HAZIRLAMAK......................................................................................3

    1.1. Tekne Formu.................................................................................................................31.1.1. Tanm ve nemi ...................................................................................................31.1.2. nemi ....................................................................................................................4

    1.2. Form talar.................................................................................................................51.2.1. Tantlmas .............................................................................................................51.2.2. nemi ....................................................................................................................5

    UYGULAMA FAALYET ..............................................................................................10

    LME VE DEERLENDRME ....................................................................................13RENME FAALYET2 ..................................................................................................162. TIRALAMALEM ......................................................................................................16

    2.1. Tanm ve nemi ........................................................................................................162.2. nemi..........................................................................................................................17UYGULAMA FAALYET ..............................................................................................20LME VE DEERLENDRME ....................................................................................22

    MODL DEERLENDRME ..............................................................................................25CEVAP ANAHTARLARI.....................................................................................................27KAYNAKA.........................................................................................................................28

    NDEKLER

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    4/32

    ii

    AIKLAMALARMODLN KODU 543M00152ALAN Gemi YapmDAL / MESLEK Tekne ve Yat YapmMODLN ADI Tekne Formu karma

    MODLN TANIMIAhap tekne imalatnda tekne formunun karlmas ve builem srasnda izlenecek tekniklerin uygulamayla anlatldrenme materyalidir.

    SRE 40/32 (+40/32 tekrar uygulama sresi)N KOULYETERLK Tekne formu karmak

    MODLN AMACI

    Genel AmaUygun ortam salandnda bu modlle dzgn, lsnde,tekniine uygun olarak istenilen standartlarda tekne formukarabileceksiniz.

    Amalar1. Dzgn, lsnde, kurallara uygun birekilde tekne

    formu karabileceksiniz.2. Dzgn, lsnde, kurallara uygun birekilde

    tralama ilemi yapabileceksiniz.

    ETM RETMORTAMLARI VEDONANIMLARI

    erit testere, kalnlk, planya, daire testere makinesi, eldekupaj, lme ve markalama aletleri, i paras, salklalma ortam, bakr iviler, eki, bz, zmba teli, zmbatabancas, aa vidas, tutkal, cvata, somun, tornavida,anahtar takm.

    LME VEDEERLENDRME

    Modln iinde yer alan her faaliyetten sonra, verilenlme aralar ile kazandnz bilgi ve becerilerilerek kendi kendinizi deerlendireceksiniz.retmen, modl sonunda size lme aracuygulayarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgive becerileri lerek deerlendirecektir.

    AIKLAMALAR

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    5/32

    1

    GRSevgili renci,

    Ahap teknolojisi alan ilevsel deerleri ile meknlarn kullanlln, estetikdeeriyle de yaadmz ve altmz meknlarn scak, sevimli ve renkli bir ortam hlinegelmesini salar. Bu alan sanat ve teknii birletirerek rn ortaya karr. Alanda ahap veahap rnleriyle birlikte boya, vernik, renk, cam, plastik, elik ve metal gibi gereler dekullanlmaktadr.

    Bu alan, salad istihdam olanaklar, mevcut ve potansiyel olarak sahip olduukatma deer yaratma gcyle lkemizin nemli faaliyet sektrlerinden birisidir.

    taraf denizlerle evrili lkemizin turizm, balklk ve tamaclk alanlarndagiderek artan ihtiyalar karlamada ahap tekne imalat nemli katklar salamaktadr.

    Ahap tekne imalatnn yaplabilmesi iin tekne formunun belirlenmesi gerekmektedir.Tekne formu olutururken endaze planndan yararlanmalyz. Teknenin endaze planna gretekne formunu verebilecek ve tralama ilemleri yapabileceksiniz.

    GR

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    6/32

    2

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    7/32

    3

    RENME FAALYET1

    Bu faaliyette verilen bilgi ve beceriler dorultusunda dzgn, lsnde, kurallarauygun birekilde tekne formu karabileceksiniz.

    Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalarunlardr:

    Ahap tekne imalat yapan tersanelerde tekne formlarn inceleyiniz.Ahap tekne imalat yapan firmalardan katalog temin ederek tekne formlarninceleyiniz.nternet ortamnda tekne formlar hakknda bilgi edininiz.

    1. TEKNE FORMU HAZIRLAMAK1.1. Tekne Formu

    1.1.1. Tanm ve nemiBir ahap tekneyi yapabilmek iin o teknenin plan gerekir. Onun iin genellikle tekne

    yapm planlar izilmitir. Ahap tekneler bu planlara gre yaplr. Tekneye form verilmeside bu planlara uygun yaplmaldr. Plana uygun ve lsnde hazrlanm tekne elemanlarbelli bir sra takip edilerek monte edilir.

    Omurga tezgh zerinde kalba balanr, ba ve k bodoslamalar omurgaya balanr.Postalar da srasyla kurala uygun birekilde omurgaya balanr. Teknenin bandan sonunadoru posta balar takip edilerek form talar kalp dndan tutturulurken ularndan da bave k bodoslamalara esnek olarak balanarak istenilen ekilde tekne formu verilmesi

    salanr.Ahap tekne planlar, u izimlerden meydana gelir:

    Endaze plan: En kesit, boy grn, plan grnAhap teknenin btn donanmlarnn yandan grn resmiAhap teknenin boyuna kesiti, yelken ve donanmlar hari, btndonanmlarnn grn resmiAhap teknenin tam plan grn (Bu grnte direk ve yelkenlergsterilmez, yalnz gverte zerindeki btn donanmlar gsterilir.)Ktan grn

    AMA

    RENME FAALYET1

    ARATIRMA

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    8/32

    4

    Batan grn

    Ortadan enine kesit, ba tarafa doru bak ve btn aksesuarn grnOrtadan enine kesit, k tarafa doru bak ve btn aksesuarlarngrnDetay planlar: Ahap teknenin btn donanm ve aksesuarnn tek tekmodel leinde izimleri

    ekil 1.1: Ahap tekne planlar

    Bu planlarn dnda ayrca tekne modelinin, omurga posta ve gvertelerin naslmontaj edilecei, teknenin d kaplamasnn nasl yaplacana dair izimler de bulunur.

    1.1.2. nemi

    Tekne formu verilirken form verilecek yzeylerin przsz birekilde olmasna zengsterilmeli, yzme merkezinin arlk merkeziyle ayn yerde olmas salanmaldr. nkteknenin planlanan tirimde(dengede) durmas gereklidir. Bu denge salanmasa teknede ne,arkaya veya saa, sola doru yatmalar olabilir. Ayrca tekne formu verilmeden gverte,kamara ve tekne st dier blmlerin yapmna geilemez.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    9/32

    5

    1.2. Form talar

    1.2.1. Tantlmas

    Omurgann zerine, ba ve k bodoslamalara yakn ksma ve ortaya olmak zere,omurgaya dik, yanlara doru kan, kaburgann ilk paras konur.

    Kaburga, her biri iki paradan oluan postalardan meydana gelir. Teknenin su altndakalan ksmn oluturan dek srasnn bu kalp paras, kaburgann formunu belirleyecekolan yalanc formaya desteklik eder. Tiriz ad da verilen bu ince ta, kalplarn dnatutturulurken ularndan da ba ve k bodoslamalara balanr. Form talar sadece benoktada sabitlendiinden esnektir, dolaysyla ekil vermeye elverilidir.

    1.2.2. nemi

    Form talar esnek olarak baland iin ileri geri oynatlarak teknenin suyun altndakalacak ksmnn ekillendirilmesine nemli katk salar. Ahap teknelere deiik formlarnverilmesinin birok nedeni vardr. Ahap tekne yapm teknii, kendine zg bir geliim izler.Bunlar yat sahiplerinin verdii sipariler dnda, yzyllar boyunca sren geliimin,corafyann ve iklimin olduu kadar; g, sava ve ticaret gibi toplumsal olaylarn da izlerinitar.

    Tekne tipleri ve yapm teknikleri bu etkenlerle bazen zgn biimler alrken bazen deeitli yrelerin tip ve tekniklerinden etkilenir.

    rnein, sert iklim koullar, durup durup kabaran bir deniz ve bu denizinkylarndaki doal liman yetersizlii, Karadenizi Akdenizden ayran temel corafizelliklerdir. Bu ve benzeri zellikler yznden sk sk ortaya kan karaya snmazorunluluu, Karadenizin kendine zg salam gvdeli tekne tiplerinin gelimesine yolamtr. Bu gvdeler hem denizin olumsuz koullarna direnli, hem de karaya ekilmeyeelverili bir yap gsterir.

    Karadeniz de blgeler aras etkilenmelerle ortaya kan Akdeniz ve Ege tipiteknelerin yan sra, tamamen zgn yapdaki taka, ektirme ve alamana tipi tekneler degrlr.

    Karadenizde ahap tekne yapmnda geleneksel olarak nce iskelet teknii kullanlr.Bu teknik, balca aamadan oluur.

    skeleti oluturan tayc paralar birbirlerine uygun yntemlerle balanarak iskeletkurulur ve teknenin gvde biimi ortaya kar. Ardndan, iskeleti ortaya kan gvde vegverte uygun bir srayla kaplanarak bir kabuk elde edilir. nc ve son aama, imeknlarn ekillendirilmesi ve ince ilerinin tamamlanmasdr.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    10/32

    6

    Tekne sudayken eitli ynlerden gelen fiziksel glerle kar karya kalr. Srekli

    devinim durumunda bulunan teknenin tayc yapsnn salam olmas gerekir. Bu yapnnbel kemii teknenin i yapsn oluturan iskelettir.

    na iskelesinin oluturulmas

    Byk bir tekne yapmnda, meydana gelebilecek aksaklklar gz nne alnaraksalam bir ina iskelesi oluturulur.

    Zeminin oluturulmasna, teknenin enine ynnde iki postada bir 5x8 cm ebatlarndave teknenin geniliini kurtaracak boyda paralarn denmesine balanr. Bu paralarteknenin boyu ynnde yardmc paralarla birbirine balanr. Tam ortadan boydan boya

    klavuz ip ekilerek omurgann zerine oturaca destek paralarnn ykseklii herpostadaki kavis dikkate alnarak belirlenir. Desteklerin genilii papel kaplamannyaptrlaca lambann dna tamayacakekilde olmaldr. Yk datmak iin destekler,boyuna ynde her iki taraftan yardmc paralarla birbirine balandktan sonra, yanlardanzemine sabitlenir.

    Kendi iinde boyutlu bir btn oluturan iskeletin yapmna, orta merkezden geenomurga ile balanr.

    Omurgann teraziye alnmas

    Hazrlanan ina iskelesinin zerine oturtulan omurgann zerinde iaretlenen TSH(teknenin su hatt) noktalarna birer ivi aklarak ince bir ip gerilir. Su terazisi ile bu ipinteraziye alnmas salanarak boy ynnde teraziye alnan omurga, nden ve arkadantakozlarla (paraollar) desteklenir. Daha sonra, su terazisi omurgann orta ksmna konularakenine ynde teraziye alnr. Teraziye alnan omurga ba ve k bodoslamadan desteklerlesabitlenir.

    Resim 1.1: Ba ve k bodoslamalarn omurgaya monte edilmesi

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    11/32

    7

    Omurga tek bir uzun aatan elde edilirken bodoslamalar, gereken eime gre bir ya

    da iki eri aatan kartlr. Orta merkezi oluturan bu ana ge dayaklarla desteklenirkenakl alnarak yere dik olmas salanr.

    Resim 1.2:na iskelesinin hazrlanmas

    Bir sonraki aamada omurgann zerine, ba ve k bodoslamalara yakn ksma veortaya olmak zere, omurgaya dik, yanlara doru kan, kaburgann ilk paras konur.Kaburga, her biri iki paradan oluan postalardan meydana gelir. Teknenin su altnda kalanksmn oluturan dek srasnn bu kalp paras, kaburgann formunu belirleyecek olanyalanc formaya desteklik eder. Tiriz ad da verilen bu ince ta, kalplarn dnatutturulurken ularndan da ba ve k bodoslamalara balanr. Yalanc forma sadece benoktada sabitlendiinden esnektir, dolaysyla ekil vermeye elverilidir.

    Resim 1.3: Form talarnn hazrlanmas

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    12/32

    8

    Bu tay ileri geri oynatarak teknenin suyun altnda kalacak ksmnn ekline karar

    verir. Yalanc formann nc boyutta tanmlad bu izgiye gre dier deklerekillendirilir ve aklr. skeletin iki taraf ayn zamanda kaplanr. Kk teknelerde sukesiminin alt kaplanrken tekne yan yatrlr, bazen de ters evrilir.

    Resim 1.4: Form talarnn esnek olacakekilde balanmas

    Bir sonraki aamada skarma ad verilen, postalarn ikinci parasnn kalplar ne,

    arkaya ve omurgann orta blgesine yerletirilir. Bu defa iki ya da sra yalanc formaekilir. Su stnde kalan bu blmn genel formu, teknenin ilevine gre suya giri asn,gvertenin d hatlarn ve yksekliini belirler. rnein k stnden a brakacak birbalk teknesinin arka ksmnn ne kadar alak, ne kadariman olacana, tekne ustas,kendi ustasndan rendiklerine ve deneyimlerinden karsadklarna dayanarak karar verir.Dekler ve skarmalar birbirine bindirme yaparak cvatalanr. Parla ad verilen bu birleimyeri dz ya da gemeli olabilir. Ne kadar bindirme yaplacana deneyimler sonucundaulalmtr.

    Birletirilen paralarn kalnlnn 6 - 8 kat olarak uygulanan bindirme miktar,gnmzde yaplan ahap teknelerin mhendislik hesaplamalarnda elde edilen optimal

    deerlerle ayndr.skeletin erevesini tamamlayan elemanlar, gverteyi tayan kirilerdir. kemere

    ad yerilen bu geler sancak taraf ndan iskeleye uzanr ve bir postay dierine balar. Buparalara gvertedeki suyu yanlara aktaracak bir biimde eim verilir.

    Teknenin bykl ve genel formuna gre postalar ve kemerelerden oluan buiskelet sistemini oluturan gelerin says, aralk uzaklklar, balan yntemleri (kelebekgeme, baltack geme, vb.) ve boyutlar (uzunluk ve kesit lleri) deiiklik gsterir.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    13/32

    9

    ounlukla omurgaya paralel boyuna geler, enine kesit oluturulduktan sonra

    yerletirilmeye balanr. Bu geler kaburgann ek yerlerinden geen istralya, omurgannstnden geerek postalar arada brakan i omurga ve karaya ekildiinde, iki taraftankzaklara oturduu yerleri ieriden destekleyen (yani, sudaki duruma gre farkllaan ykdalmn karlayan) baka boyuna elemanlardr.

    Btn bu tekne elemanlar tekne formunun olumasnda dorudan etkilidir. Tekneiskeleti olutuktan sonra formu da ortaya km olur. Sonrasnda teknenin kaplanmasnabalanlabilir.

    Resim 1.5: Tekne formunun oluturulmas

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    14/32

    10

    UYGULAMA FAALYET

    Tekne formu karma uygulamas yapnz.

    lem Basamaklar nerilerTekne yerletirme plann inceleyiniz.

    Tekne yerletirme plannincelerken tekne formu hakkndafikir sahibi olunuz.

    Tezgh hattn hazrlaynz.

    Tezgh hattn kurmak iingerekli hazrlklar yapmaya zengsteriniz.

    nceden hazrlanm omurga, posta, ba vek bodoslamalar tezgh hattna taynz.

    nceden hazrlanm omurga,posta, ba ve k bodoslamalartezgh hattna dikkatli bir ekildetaynz.

    Omurgay tezgh hatt zerinde hazrlaynz.

    Omurgay tezgh hatt zerindetek para olarak hazr hle getiriniz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    15/32

    11

    Ba bodoslamay omurgaya balaynz.

    Ba bodoslamay omurgayabalarken birletirme asna zengsteriniz.

    akule alarak yere dik durmasnsalaynz.

    K bodoslamay omurgaya balaynz.

    K bodoslamay omurgayabalarken birletirme asna zengsteriniz.

    akule alarak yere dik durmasnsalaynz.

    Postalar omurgaya balaynz.

    Postalar omurgaya balarkensimetri olmasna zen gsteriniz.

    Form talarn, posta balarn evreleyecekekilde esnek olarak balaynz.

    Form talarn ayar yapabilmekiin esnek olarak balamaya zengsteriniz.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    16/32

    12

    Form talarndan yararlanarak tekne formunu

    veriniz.

    Form talarn ileri geri hareketettirerek tekne formunu veriniz.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    17/32

    13

    LME VE DEERLENDRMEBu faaliyet kapsamnda kazandnz bilgileri, aadaki sorular cevaplandrarak

    deerlendiriniz.

    1. Tekne formu oluturulurken tezgh hattna hangi tekne eleman yatrlr?

    A) PostaB) Ba bodoslamaC) OmurgaD) K bodoslama

    2. Hangi tekne eleman monte edilirkenakule alnr?

    A) Ba ve k bodoslamaB) IstralyaC) PostaD) Dek

    3. Teknenin tirimde durmasn aadaki kelimelerden hangisi ifade eder?

    A) DayanklB) DengeC) GvenD) Emniyet

    4. Form talarna tekne ustalar ne ad vermilerdir?

    A) ParaolB) AtkC) KpeteD) Tiriz

    5. Aadaki tekne blmlerinden hangisi tekne formuna etki eder?

    A) GverteB) KamaraC) Tekne iskeletiD) st bina

    LME VE DEERLENDRME

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    18/32

    14

    DORU-YANLI TEST SORULARIBu faaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz belirleyebilmeniz iin bir ksm

    doru, bir ksm yanl cmleler verilmitir. Cmle doru ise bandaki parantezin ierisineD, yanl ise Y harfini koyunuz.

    1. ( )Tekne formu verilirken tekne elemanlar belli bir sra izlenerek monte edilir.

    2. ( )Form talarnn kalp dndan tutturulmasna gerek yoktur.

    3. ( )Ba ve k bodoslamalarn akule alnarak yere dik durmalar salanmaldr.

    4. ( )Form talar ekilirken esnek olmasna gerek yoktur.

    5. ( )Omurga tek paradan oluur.

    DEERLENDRME

    Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerekkendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili konuyu tekrarlaynz.Baarlysanz bir sonraki blme geiniz.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    19/32

    15

    UYGULAMALI TEST

    Tekne formu karma ilemlerini yapnz. Yaptnz uygulamay aadaki ltleregre kontrol ediniz.

    Aklama: Aada listelenen davranlar kendinizde gzleyemediyseniz Hayr,gzlemlediyseniz Evet kutucuunu iaretleyiniz.

    Deerlendirme ltleri Evet Hayr1. Tekne yapm plann incelediniz mi?2. Tezgh hattn hazrladnz m?3. nceden hazrlanm omurga, posta, ba ve k bodoslamalar

    tezgh hattna tadnz m?

    4. Omurgay tezgh hatt zerinde hazrladnz m?5. Ba bodoslamay omurgaya baladnz m?6. K bodoslamay omurgaya baladnz m?7. Postalar omurgaya baladnz m?8. Form talarn posta balarn evreleyecekekilde esnek olarak

    baladnz m?9 Form talarndan yararlanarak tekne formunu verdiniz mi?

    DEERLENDRME

    Cevaplarnz kontrol ederek kendinizi deerlendiriniz, Hayr yantlarnz var ise buyantlarnzla ilgili konuyu tekrarlaynz. Yantlarnzn tamam Evet ise dier renmefaaliyetine geiniz.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    20/32

    16

    RENME FAALYET2

    Bu faaliyette verilen bilgi ve beceriler dorultusunda dzgn, lsnde, kurallarauygun birekilde tralama ilemi yapabileceksiniz.

    Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalarunlardr:

    Ahap tekne imalat yapan tersanelerde tekne tralama ilemlerini inceleyiniz.Ahap tekne imalat yapan firmalardan katalog temin ederek tekne tralamailemlerini inceleyiniz.nternet ortamnda tekne tralamas hakknda bilgi edininiz.

    2. TIRALAMALEM2.1. Tanm ve nemi

    Ahap teknelerin imalat ve form verilmesi esnasnda her aamada tralama ileminegereksinim duyulur. Tralamay herhangi bir ilem srasnda verilmesi gereken formdndaki fazlalklarn temizlenmesi diye tanmlayabiliriz. Tekne yapmyla uraantersanelerde tralama ilemi, uygulama yaplacak iin durumuna gre el rendesi, el planyas,gemici keseri, el zmpara makineleri vb. aletlerle yaplmaktadr.

    Resim 2.1: Gemici keseriYaplacak tralamann konumu, tala derinlii, elde edilecek yzeyin przsz

    olmas, verilecek form ilemler dnldnde farkl tralama alet ve makinelerikullanlmaldr.

    RENME FAALYET2

    AMA

    ARATIRMA

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    21/32

    17

    2.2. nemi

    Ahap teknelerin imalat srasnda tersanede alan ustalar ok fazla sayda tekneelemann hazr hle getirir, bunlar birbirlerine monte eder, nce teknenin blmlerini sonrada tekneyi olutururlar. Btn bu aamalarda tekne elemanlarnn her birisi iin tralamayaplmas gerekir. Teknenin dzgn ve lsnde bir form alabilmesi iin tralamaileminin hassas olarak yaplmas nemlidir.

    Resim 2.2: Omurga ba ve k bodoslamada tralama yaplmasTekne elemanlarnn (omurga, bodoslamalar, postalar, dek vb.) yapm srasnda

    tralama yaplaca gibi birbirlerine montajlarndan sonra da tralama yaplabilir.

    Tezgh hatt zerinde omurga ve bodoslamalar lamine tekniinde tek para olarakhazrlanabilirler. Lamine tekniinde, dilinmi ahap levhalarn yaptrlmasyla istenilenlde yekpare i paralar salanr. Yapma srasndaki tutkal atklar temizlenmeli,taknlklar ve fazlalklar rende ya da el planyasyla tralanmaldr.

    Postalarn omurgaya monte edilmesi ve form talarnn ekilmesinden sonra, tekneformunu yakalamak iin postadakiikinlikler, gemici keseri kullanlarak alnmaldr.

    Resim 2.3: Form talar ekilirken tralama yaplmas

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    22/32

    18

    Tekne yapmnda denge ve simetri ok nemli bir yer tutmaktadr. Ahap teknelerin su

    zerinde durabilmeleri iin teknenin istenilen tirim ve formda olmas gerekmektedir. Busimetriyi ve formu verirken de doru tralama yaplmaldr.

    Resim 2.4: Gemici keseriyle postalara tralama yaplmas

    Tekne formunun tralanmas sadece kaba tralama olarak dnlmemelidir. Gemicikeseri, el planyas ve rende gibi aletlerle yaplan kaba tralamalardan sonra el zmparamakineleriyle yzeyi daha przsz hle getirilebilir.

    Resim 2.5: El zmpara makinesiyle tralama ilemi yaplmas

    El zmpara makineleri alma yaplan yzeyin durumuna, konumuna ve hassasiyetinegre seilmelidir. rnein geni yzeylerde disk ve tank zmpara makineleri, hassas yzeyleriin titreim zmpara makineleri ve dar yzeylerde almak iin de zerine kaln ve incezmpara taklarak spiralli zmpara makineleri kullanlabilir.

    Resim 2.6: El zmpara makinesiyle tralama ilemi yaplmas

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    23/32

    19

    El aletleri ve el makineleriyle tralama yaparken dikkat edilecek hususlar:

    Yaplacak tralama ilemine uygun el aleti ya da el makinesiseilmelidir.Tralama aleti ya da makinelerinin kesicileri bilenerek keskin hlegetirilmelidir.Seilen tralama aleti ve makinelerinde kesicilere uygun tala derinliiverilmelidir.Tralama ilemine balamadan nce gerekli gvenlik tedbirlerialnmaldr.Tralama ilemi srasnda kullanlan alet ya da makineye iki elimizlehakim olmalyz.Gerekli grlen durumlarda tralama ilemine uygun olabilecek kalpkullanlmaldr.Tralama ilemi srasnda el makineleri kullanldnda makinenindevrini almas beklendikten sonra tralama yaplmaldr.El makineleri, tralama ilemi tamamlandktan sonra kapatlmal vetamamen durduktan sonra braklmaldr.El aletlerini kendimize dnk olarak kullanmamalyz.Tralama yaptmz malzemenin ahap olduu unutulmamal ve ahabnelyaf yn gzden karlmamaldr.

    Tralama ilemi bittikten sonra kullanlan el aleti ya da el makineleritemizlenmeli ve yerlerine kaldrlmaldr.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    24/32

    20

    UYGULAMA FAALYET

    Tekne Tralama uygulamalarn yapnz.

    lem Basamaklar nerilerTralama yapmak iin gerekli uygun

    tralama aletini seiniz.

    Tralama yaplacak yerindurumuna gre uygun tralamaaletini semek ok nemlidir.

    Lamine tekniiyle elde edilmi tekneelemanlarnn tralama ilemlerini yapnz.

    Lamine tekniiyle elde edilmitekne elemanlarnn yapmasonrasnda oluan fazlalklarn vetutkal atklarn, itina gstererektemizleyiniz.

    Form talar ekiliyken gerekli tralamailemlerini yapnz.

    Tekne formunun oluturulmasnayardmc olan form talarnektikten sonra gerekli olantralamalarn yaplmas oldukanemlidir.

    Tekne elemanlarnn monte edilmesindensonra fazla olanikinlikleri tralaynz.

    Tekne formunun verilmesiesnasnda tekne elemanlarzerindeki formu bozanikinlikleritralamak gerekmektedir.

    UYGULAMA FAALYET

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    25/32

    21

    Tekne elemanlarnn yzeylerini temizleyiniz.

    Dier postalar sral bir ekildeomurgaya balarken posta formunadikkat ediniz ve kalp kullannz.

    Tekne elemanlarnn yzeylerini przszhle getiriniz.

    Posta mesafelerinin eit olmasnsalamak iin kalp kullannz.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    26/32

    22

    LME VE DEERLENDRME

    Bu faaliyet kapsamnda kazandnz bilgileri, aadaki sorular cevaplandrarakdeerlendiriniz.

    1. Aadakilerden hangisi tekne tralama alet ve makinelerinden deildir?

    A) Gemici keseriB) El planya makinesiC) Demir rendeD) arjl breyiz

    2. Aadaki hangi tekne eleman gemici keseriyle tralanr?

    A) OmurgaB) D kaplamaC) PostaD) Kpete

    3. Tekne elemanlarnn hangi ksmlarna tralama yaplmaz?

    A) FazlalklarnaB) ikinliklerineC) Formu bozan ksmlarnaD) Monte edilen ksmlarna

    4. Tralama ilemi yaparken hangi hususa en az dikkat edilmelidir?

    A) Teknenin byklneB) Tala derinliineC) stenilen formu vermeyeD) Ahabn elyaf ynne

    5. Tralama ilemi yaplrken hangi uygulama yanltr?

    A) Uygun kalb kullanmakB) El aletlerini kendimize doru kullanmakC) Bilenmi kesici kullanmakD) El makinelerini devrini aldktan sonra kullanmak

    LME VE DEERLENDRME

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    27/32

    23

    DORU-YANLI TEST SORULARIBu faaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz belirleyebilmeniz iin bir ksm

    doru, bir ksm yanl cmleler verilmitir. Cmle doru ise bandaki parantezin ierisineD,yanl ise Y harfini koyunuz.

    1. ( )Tekne formunun tralamas sadece kaba tralama olarak dnlmelidir.

    2. ( )Form verilirken postadakiikinlikler gemici keseri kullanlarak alnmaldr.

    3. ( )Tekne formu verilebilmesi iin tralama ileminin hassas yaplmas nemlidir.

    4. ( )Yaplacak tralamann konumuna gre, farkl tralama aletleri kullanlmaldr.

    5. ( )Form verilmesi esnasnda her aamada tralama ilemine gereksinim duyulmaz.

    DEERLENDRME

    Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerekkendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili konuyu tekrarlaynz.Baarlysanz bir sonraki blme geiniz.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    28/32

    24

    UYGULAMALI TEST

    Tekne Tralama ilemlerini yapnz. Yaptnz uygulamay aadaki ltlere grekontrol ediniz.

    Aklama: Aada listelenen davranlar kendinizde gzleyemediyseniz Hayr,gzlediyseniz Evet kutucuunu iaretleyiniz.

    Deerlendirme ltleri Evet Hayr1. Tralama yapmak iin gerekli uygun tralama aletini setinizmi?2. Tralama aleti ya da makinelerinin kesicileri bileyerek keskinhle getirildiniz mi?

    3. Seilen tralama aleti ve makinelerinde kesicilere uygun taladerinlii verdiniz mi?4. Tralama ilemine balamadan nce gerekli gvenliktedbirlerini aldnz m?5. Lamine tekniiyle elde edilmi tekne elemanlarnn tralamailemlerini yaptnz m?6. Form talar ekiliyken gerekli tralama ilemlerini yaptnzm?7. Tekne elemanlarnn monte edilmesinden sonra fazla olanikinlikleri traladnz m?8. Tekne elemanlarnn yzeylerini temizlediniz mi?9. Tekne elemanlarnn yzeylerini przsz hle getirdiniz mi?10. Tralama ilemi bittikten sonra kullanlan el aleti ya da elmakinelerini temizlediniz mi?11. Tralama ilemi bittikten sonra kullanlan el aleti ya da elmakinelerini yerlerine kaldrdnz m?

    DEERLENDRME

    Cevaplarnz kontrol ederek kendinizi deerlendiriniz, Hayr yantlarnz var ise buyantlarnzla ilgili konuyu tekrarlaynz. Yantlarnzn tamam Evet ise dier renmefaaliyetine geiniz.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    29/32

    25

    MODL DEERLENDRMEModl sonunda kazandnz davranlarn deerlendirilmesi iin retmeniniz size

    lme arac uygulayacaktr. Bu deerlendirme sonucuna gre bir sonraki modlegeebilirsiniz. retmeninizle iletiim kurunuz.

    Bu modlde kazandnz davranlar aadaki ltlere gre deerlendiriniz.Deerlendirme lei EVET HAYIR

    Faaliyet n Hazrlalma ortamn faaliyete hazr duruma getirdiniz mi?Kullanlacak ara-gereci uygun olarak setiniz mi?Kullanlacak malzemelerin salamln kontrol ettiniz mi?Kullanlacak aletlerin ve makine kesicilerinin bilenmi olduunukontrol ettiniz mi? Gvenliialma ortamnda yeterli gvenlik tedbiri aldnz m?Tekne formu verilirken tralama ilemi esnasnda olabilecekyaralanmalara tedbir aldnz m?alrken uygun kalb kullandnz m?Kullanlan ara-gereleri ilem sonunda kaldrdnz m? nl giydiniz mi?Tekne Formu Verilmesileminin YaplmasTekne yerleim plann incelediniz mi?Tezgh hattn kontrol ettiniz mi?Omurgay tezgh hatt zerinde yerletirdiniz mi?Ba bodoslamay omurgaya uygun birletirmeyle monte ettiniz mi?K bodoslamay omurgaya uygun birletirmeyle monte ettiniz mi?Postalar omurgaya uygun birletirmeyle monte ettiniz mi?Form talarn posta balarn evreleyecekekilde esnek olarakbaladnz m?Form talarndan yararlanarak tekne formunu verdiniz mi?Tralama leminin YaplmasTralama yapmak iin gerekli aletleri temin ettiniz mi?

    Tralama aletlerinin kesicilerini taktnz m?Tralama aletiyle alrken tala derinliini ayarladnz m?Tralama ilemine balamadan nce kalp yaptnz m?Lamine tekniiyle elde edilmi tekne elemanlarnn tralamailemlerini yaptnz m?Form talar ekiliyken gerekli tralama ilemlerini yaptnz m?Tekne elemanlarnn monte edilmesinden sonra fazla olanikinlikleritraladnz m?Tekne elemanlarnn yzeylerine zmparalama ilemi yaptnz m?

    MODL DEERLENDRME

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    30/32

    26

    DEERLENDRMECevaplarnz kontrol ederek kendinizi deerlendiriniz, Hayr yantlarnz var ise

    bunlarla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Yantlarnzn tamam Evet ise birsonraki modle geiniz.

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    31/32

    27

    CEVAP ANAHTARLARIRENME FAALYET1N CEVAP ANAHTARI

    OKTAN SEMEL TEST1 C2 A3 B4 D5 C

    RENME FAALYET1N CEVAP ANAHTARI

    DORU YANLI TEST1 D2 Y3 D4 Y5 D

    RENME FAALYET2 NN CEVAP ANAHTARIOKTAN SEMEL TEST

    1 D2 C3 D4 A5 B

    RENME FAALYET2 NN CEVAP ANAHTARIDORU YANLI TEST

    1 Y2 D3 D

    4 D5 Y

    CEVAP ANAHTARLARI

  • 8/7/2019 TEKNE FORMU-tekne formu karma

    32/32

    KAYNAKAALTIPARMAK Murat, Ders Notlar, Ankara, 2006.

    AVCIKURT Serkan,Ders notlar, Ankara, 2006.

    KAYNAKA