Tekkeler

download Tekkeler

of 33

description

eyüp

Transcript of Tekkeler

  • Tekkeler

  • Zal Pafla Caddesi ile Balc Yokuflu'nun birlefltii yerde veyokuflun sol kflesindedir. Sol tarafnda ve yol aflnyerde Kzl Mescit ve tam kflede ise Sokullu Mehmed Paflaeflmesi vardr. Bugn yalnz semahanesi durmaktadr. Bubina iki katl, ahflap atl olarak yma moloz taflndanyaplmfltr. Arka tarafnda haziresi vardr. Sa tarafndakiyamaca ise, 1956-57 tarihlerinde stanbul'da yktrlan tarihieserlerin flahideleri nakledilmifltir. Balc Yokufluna alankaps zerindeki kitabesi harf devriminde kaznmfltr.Minaresi de bu sralarda yktrld.

    Tekke, Abdn-Nff Efendi tarafndan annesi, Afife Htnadna yaptrlmfl "Kalendern- zbekiyye'ye mensub" birzaviyedir. Vakfiyesi, 1260 (1844) tarihli olup, "Lli-ZdeAbdlbki Efendinin Kalenderhne Tekkesi fleyhi MehmedEfendiye meflihati ihale ve Ozbekiyye'den bir kimse zerineverilmesini flart eylemifl" idi.

    Vakfiyeye gre, tekkenin ayin gn, ilk zamanlar cuma vepazartesi iken son zamanlarda yalnz cuma gn idi.

    Mec. Tekya'ya gre ise ayin gn perflembe olan bir nak-flibendi tekkesi idi. 1890 tarihlerinde Mehmed Efendi tekkeninfleyhi idi.

    Nfi Efendinin annesi Afife Htn 1250 (1834) tarihindevefat etmifltir. Kabri, tekke civarnda Baba Geylni Me-zarl'nda gsterilmifltir. Bu isim bugn mehuldr. AfifeHatun Tekkesi haziresi yannda ve Zal Pafla Camii Caddesizerinde, Sokullu Mehmet Paflann 978 (1570) tarihli bireflmesi vardr ki, 1268 (1851)'de, Afife Hatun'un oluAbdnnebi Efendi tarafndan, annesinin ruhu iin onartmfl vebir de hazne ilave ettirmifltir. eflmenin alnna yerlefltirdiikitabesinde "Afife Hanm oldu garke-i rahmet bu mevkide"dediine gre kabri buradadr. O devirde tekkenin bulunduumahallin, Baba Geylni Mezarl ad ile anld anlafllmak-tadr.

    Afife Hatun'un flahidesi yoktur veya toprak altnda kal-mtr. Sokullu Mehmet Pafla eflmesi bahsine baknz. Olu,

    flair, hattat, mevlevi meflreb, Paris ve Viyana Sefiri olmufltur.Byk olu fieyh Mahmud Akif Bey (elebi) Gmrk Nazrolmufltur.

    fieyh de olan Nfi Efendi 10 R. ahir 1274 (28 Kasm 1857)tarihinde vefat ederek tekkenin haziresine gmld. Vefatna,attan dflmesi sebeb olmufltur. Bugn kabir tafl mevcutdeildir.

    Nf Efendinin yerine byk olu Mahmud Akif Efendifleyh olmufltur. Onun vefatnda ikinci olu Ahmed Es'ad Beyfleyh olmufltur. Bundan sonra Akif Bey'in olu smail HalidBey fleyh olmufl ve bu da 1928 tarihinde vefat etmifltir.Galatasaray Tarihi yazar Fethi sfendiyarolu Halid Bey'inoludur.

    Nff Efendinin dier olu ise Mirliva Ziya Pafla'dr.Tekkenin haziresi bugn ok periflan durumda olup, bir-

    ok kabrin flahidesi yok olmufltur. Mevcut olanlar flunlardr:1215 (1800) Tarihinde vefat eden Hac smail Pafla ha-

    zinedar Mustafa Efendi.1227 (1812) Ondrt msral kitabesi vardr. Ahmed Efendi.

    97 MM

    EYPSULTAN TEKKELER

    Afife Hatun Tekkesi

    Afif Htun Tekkesi

  • EYPSULTAN TARH MM

    1234 (1818) Kara Osman Zdeler'den mtesellim Aa-ZdeAhmed Aa gulam Koca Osman.

    1287 (1870) Rumeli valisi Osman Pafla'nn kz HayriyeHanm.

    1292 (1875) Osman Nuri Pafla'nn kaynvalidesi mmGlsm Hanm.

    1307 (1889) Osman Nuri Pafla'nn kardefli Hac AhmedEfendi.

    1309 (1891) Lahid, Meflhir-i vzerdan Kse Ali Paflaahfadndan ve Anboz hanedadndan merhum Melek Bey'innecl-i necibi Selanik eflrafndan vilayet meclisi azasndan EbBekir Bey.

    1318 (1900) Kudemy Etbbi askeriyeden MirlivaSleyman Pafla.

    Kaynak: (Mec. Tekya) (st. Ans. 4/1978) (st. Kltr ve Sanat Ans. Ter-cman Yay. 1/291) (M. K. nal, Son Asr Trk fiairleri S: 1062) (nal, SonHattatlar S: 591) (Si. Osm. 4/537 Nf Efendi)

    Eyp'te, Bahariye sahilinde ve Silahdar Aa Caddesinealan Mevlevihane kmaz'nn sol tarafndaki bykarsada idi. Karflsnda bir iplik fabrikas, cadde aflr yerde ise,Mevlevi muhibbi olduu ve aile kabristan da burada bulun-duu iin gmlen yazar, htifalci Mehmed Ziya Bey'in veTafllburun Tekkesi arsas ve haziresi mevcuttur.

    Bahariye Mevlevihanesi ilk nce, Befliktafl'ta raanSaray'nn bulunduu yerde kurulmufltur. Bu hususta HadikaYazar flu bilgiyi vermektedir:

    "Befliktafl Mevlevihanesi'nin banisi, Ohrili Hseyin Pa-fla'dr. Bostancbafl'lktan vezir olup 1029 R. ahirinde (Mart1620) Gzelce Ali Pafla'nn vefatnda Sadrzam olmufl ve1030 zilkadesinde (Eyll 1621), Sultan II. Osman Hanzamannda Lehlilerle vukubulan muharebe esnasnda azlolunup yerine Dilaver Pafla getirilmifltir. Dilaver Pafla zorbalarelinde flehid olmufl ve Hseyin Pafla 2. defa veziriazam olmufliken ertesi gn Aa Kaps'na vardklarnda Yenieriler elindeflehid olmufltur. 1031 (20 Mays 1622) Kabri, Befliktafl'ta YahyaEfendi trbesi civarnda idi. Tafl mevcut deildir.

    Takriben 260 sene sonra, Befliktafl Mevlevihanesi yerineraan Saray'nn yaplmas arzu edilmifl ve bu yzden tekke,Maka'da yaptrlan yeni binasna nakledilmifltir.

    Mehmed Ziya Bey, stanbul ve Boazii adl eserinde diyorki:

    "Befliktafl Mevlevihanesi'nin olduu yere, raan Sa-rayyaptrldndan tekke de, yktrld ve 1286 (senesi flevvalinin22. arflanba gn (22 Ocak 1870) Maka'da bir mevlevihaneinfla edilerek ald. Fakat befl sene sonra Maka'da yktrlanmevlevihanenin yerine bugn de mevcut olan kflla inflasnalzum grldnden tekke oradan da kaldrlmfl idi.

    1291 senesi zilhiccesinin 31. pazartesi gn (8 fiubat1875) Bahariye Mevlevihanesi'nin temeli atlmfl ve 1294 sene-si R. evvelinin 18 arflamba gn de (2 Nisan 1877) inflaattamamlanarak alfl merasimi yaplmfltr. Daha sonra SultanII. Abdlhamid 28 odal bir harem dairesi yaptrmfltr."

    Mevlevihanenin yapm srasnda, Befliktafl Mevlevihanesiilk defa Bahariye'de Hatab Emini (Sarayn odununu temineden) Mustafa ve Hseyin Efendiler'in yallarna yerlefltirilmiflve byk salonda semahane yaplmfl idi. Bu nakil srasndaHseyin Fahreddin Dede Efendi fleyh idi.

    Bahariye Mevlevihanesi'nin kurucusu ve ilk fleyhi olanHseyin Fahreddin Dede Efendi 15 Ekim 1853'de BefliktaflMevlevihanesi'nde domufl vel5 Kasm 1911 tarihinde dekurduu dergahta vefat etmifltir. lim, flair ve musikiflinas idi.Babasnn vefat zerine sekiz yaflnda fleyh olmufl ve HacRaflid Dede Efendi nib tayin edilmiflti. Ablas ile evli olduuiin enifltesi bulunan Yeniflehirli Avni Bey'den tasavvuf ve ede-biyat dersleri almfltr. Yakflkl, sohbeti tat-l olup, gayet gzelney alard. Ney flemesini Neyzen Yu-suf Pafla'danrenmiflti.

    Devrin nl flairi skdarl Talat Bey'in vefatnadflrd tarih fludur:

    Vsl ola cemle, vsl ola cemleGitdi Hseyin Efendi dergh- zlcelle1329Fahreddin Dede Efendi 22 Haziran 1872'de 18 yaflnda

    Yenikap Mevlevihanesi fleyhi Osman Salaheddin DedeEfendi'nin kz Fatma Aliye Hanmla evlendi ve srasyla FatmaM'nibe Hanm, Hasan Nafiz Dede Efendi, Fatma FasihaHanm ve Fatma Destin Hanm ismiyle drt ocuu olmufltur.

    Maka'daki mevlevihane yaplncaya kadar 24 fiubat1868'den 30 Ocak 1870 tarihine kadar aile erkaniyle beraberFndkl'da Karacehennem brahim Pafla'nn konanda otur-mufltur. Befl yl sonra Maka'daki Mevlevihanede istimlak edil-ince iki yla yakn, 6 fiubat 1875'den 2 Nisan 1877 tarihinekadar Hatab Emini'nin sahilhanesinde oturdu.

    Refi Cevat Ulunay, Bahariye Mevlevihanesi iin flunlarsylemifltir:

    "Hseyin Fahreddin Dede Efendi'nin bilhassa rint meflreboluflu ad geen derghn i lemini ve havasn dier mevlevi-hnelerden daha baflka bir hale koymufltu. Tabiatn gzelliide inzimam edince fark bir kat daha gze arpr.

    O zamanlar Bahariye, derghdan Eyp istikame-tine doru sahile sralanmfl zarif yallar ve bunlarn kibar,

    98 MM

    Bahariye Mevlevihanesi Mescidi

    Bahariye Mevlevihnes

  • TEKKELER MM

    zevk ehli sakinleri Mevlevihane ile hemhenk olmufltu. Akflamstleri, Bahariye'nin bilhassa ok meflhur olan mehtaplarndayallardan ayrlan zarif sandallarda renk renk maslaklarabrnmfl hanmlar derghn nnden geerken derinden der-ine ykselen beste ve ney namelerine ifl-tiraktan kendilerinialamazlard.

    Tatil gnlerinde, Hdrellez'de Kathane lemlerine ifl-tirak eden ve ge vakit dnen birbirine rampa etmifl sandallar-daki keyif ehli, Mevlevihane nne geldikleri zaman saz veflarklar durur, dergahdan yaylan musiki nameleri mutlakadinlenirdi.

    Derghn yin, mukabele gn arflamba idi. Faaliyetsabahn ilk saatlerinde bafllar, yin bitinceye kadar devam eder-di. Dergha mensub muhibler, muhibbeler, dier mevlevi-hanelerden dedegn vesair misafir leye doru gelmeyebafllarlar, le yemeine, dergh tabirince Somata kalrlar,le namazndan sonra da yin bafllard.

    yin gnleri tekkeye gelen satclar da o zamanlar bizocuklar iin ok mhimdi. Sabahtan gelmeye bafllayan katve koz helvaclar, dondurmaclar, muhallebiciler kadnlarnayini seyrettikleri kafes nnde sralanrlar, mflterilerini mem-nun etmeye alflrlard.

    yinden sonra erkek misafirler selamlkta fieyh Efendi ile,kadnlar da haremde fleyh ailesiyle oturur, sohbetler edilir,mevsimine gre izaz edilirlerdi. Aileleriyle beraber gelen mis-afirler selamlktan haber gnderilerek beraber kalklr, vedaedilir, bir ksm araba, bir ksm da derghn rhtmnasralanmfl, stleri beyaz tenteli sandallarla dnerlerdi.Mevlevihneye gelen bu misafirler arasnda zamann paflalar,yksek mevki sahibi zatlar veya bunlarn hanmlar ya birerkurban getirirler, yahut dedelere ve ocuklara datlmakzere "Niyaz" denilen bir para brakrlard...

    Hseyin Fahreddin Dede Efendi'nin vefatndan sonra oluHasan Nazif Dede Efendi fleyh olmufl ve 24 R. Ahr 1334 (1Mart 1915) tarihinde vefat etmifltir. Devrinde tekkede dede-ganle beraber 71 kifli bulunuyordu.

    Zamanla harab olan mevlevihne, bir mevlevi muhibbiolan Sultan Mehmed Reflad tarafndan tamir ettirilmifltir. Bunubelirten kitabe, Mevlevihane kmaz'na alan cmle kapszerinde iken 1970 tarihlerinde yerinden alnarak evvela fiahSultan Camii avlusuna konmufl ve daha sonra dakaybolmufltur. Kitabe fludur:

    Hazret-i Sultan Mehemmed Hn- Hmis'dir bugn Devr-i Meflrutiyyet'in fln flerefle husrevi

    Syei hrriyet efzs kulbi kld fld Bir uhuvvet tekyesi oldu bakn dny evi

    Bafllad gamdan harb olmufl gnl ta'mirine Kim odur elbette ey cn hne-kaah- ma'nevi

    Mahbiti feyz-i Hd Allah' a'lem bir-Refld Hirz-i candr ztina zira kitb- Mesnevi

    Sine-ak olmufl idi derghn der-i divn heb h iderdi merhametle seyr iden merd-i kavi

    Rki' scid tahiyyte oturmufl hcreler Her biri skkn derviflnn olmufl rehrevi

    Dost-i irfldi fiehinflh ile idlbhir kiym Kalbghnda simi flevke oldu mnzev

    Bafl keser dervifller trihine Remzi hemn Oldu ihya mjde gel cy-i Nazif-i Mevlevi 1328 (1910)Kitabenin stnde Sultan Reflad'n bir turas vard.

    Manzume, skdar Mevlevihnesi fleyhi Ahmed Remzi DedeEfendi tarafndan sylenmifltir.

    Bafl mabeyinci Ltfi Simvf Bey hatralarnda diyor ki:"Padiflah hazretleri Mevlevilik tarikatine bal idi. 3 Kasm

    1910 gn Eyp'te Bahariye'de yeniden infl edilenMevlevi derghnn alfl trenine katlmak zere oray fle-

    99 MM

    Bahariye Mevlevihanesi Haziresi

  • EYPSULTAN TARH MM

    reflendirdi. nce araba ile Kathane'ye gidildi. Burada m-rahor Kflk'nde dinlendikten sonra, befl ifte bir sandalladergha yolland. Padiflahn geliflinden duygulanan dervifllerkendisini byk minnet ve sayg ile karflladlar."

    Cmle kapsnn hemen sol tarafnda tekkenin mescidibulunmaktadr. Duvarlar kargir, ats ahflaptr. Ahflap, kkminaresinin flerefesindeki klahi direklere oturtulmufltur.Kitabesi yoktur. Minberi ahflaptr. Kadnlar mahfeli vardr.

    Cmle kapsnn sa tarafnda ise kk bir hazire vardr.Buradaki flahideler flunlardr:

    1- Mermer sanduka zerinde flunlar yazldr:Bafl Mabeyinci merhum Osman Bey'in kerimesi Hadice

    Ftriyye Hanm ruhuna el-ftiha

    8 Nisan 133811 Zilhicce 1340 (1922)2- Ayak tarafndaki bir levha zerinde de flunlar yazldr:

    Teselya Kumandan Mflir Gazi Edhem Pafla'nnMahdumu Miralay Abd'l-fi Bey'inRuhuna el-ftiha.Sene 1324 fi 22 Teflrin-i sni

    3- Hvel-Bki /Merhum Devi / Nzn mer Ceml/Efendi'nin kerimesi ve Devi / Kisedn zzet Sabih /Bey'in halilesi Patma/Tevhide Hanm'n ruhi /n fa-tiha. 4 C. Evvel 1321 (1903).mer Cemal Efendi 1276 (1859)'da Mekke-i Mkerreme

    Bina Emini iken orada vefat etti. (Si. Osm. 3/601)Ftriyye Hanm'n kitabesi, meflhur hattat ve zkirbafl Hac

    Nuri Bey'in hatt ile yazlmfltr.Cmle kapsndan genifl ve byk bir arsaya giriliyordu.

    Boyu, 150 ve eni ise 50 adm idi. Burada, biraz ileride, sadadeniz tarafna doru Bahariye Mevlevihanesi Trbe-si bulunu-yordu. Trbenin yannda semahane olup penceresi sahnaalmakta idi. Etrafnda dervifl hcreleri ve harem dairesi yeralmflt. Tekkelerin kapatlmasndan sonra 1935 tarihindesamahane yktrld. Trbenin tavan kt ve 1938-39arasnda da harem dairesi yand.

    Bahariye Mevlevihanesi Trbesi bahsine baknz.Semahanenin arkasnda, bugn de mevcut olan kk

    hazirede flu flahideler vardr:1292 (1875) tarihinde vefat eden, Merhum Mehmed

    Akif Beyefendi'nin kz ve hl Maliye Nziri Devletl YusufPafla Hazretlerinin hemflireleri ve Hac Kadri Efendinin

    100 MM

    Bahariye Mevlevihanesi Haziresi

  • TEKKELER MM

    efli tarikat-i aliyye-i Mevleviyle muhibbanndan fierife FtmaHanm.

    1297 Receb 22 (Haziran 1880) Sultan Mahmud Hn Haz-retlerinin asr- alisinde Darbhne-i mire Nzn fiehid Ali RzaPafla'nn kz ve Sadr- esbak Kbrsl Mehmed Emin Pafla'nnhalile-i muhteremeleri tarikat-i aliyyei Mev-leviye muhabbanla-rndan Aifle Feride Hanm Efendi.

    Lahdi dalmfl ve flahidesiz olarak yeniden bir araya getiril-mifltir. Bu srada flahideleri ayr yere dikilmifltir.

    Bafl tafl Mevlev sikke kabartmaldr.1306 (1888) Tarikat-i aliyyei Mevleviyye muhibbanlarndan

    Hace Mrflide Hanm.Tarih ksm gml bir tafl, Sultan Abdlaziz Hn ve Sul-

    tan Murad Hn- hmis Hazretlerinin Berberbafl's, muhibban-tarikat-i aliyye-i mevleviyyeden Kerim Bey.

    Ayrca flahideleri yok olmufl birka kabir daha vardr.Yukarda ad geen Yusuf Pafla, Darflflafaka'nn kurulma-

    snda byk emei gemifl ve oraya malen ve nakden bafltabulunmufltur. 21 Muharrem 1300 (2 Aralk 1882) tarihindeTrabzon'da vefat etti. Kabri, Hatuniye (Glbahar) Camii fladr-van avlusundaki trbesinde iken 1930 tarihlerinde yktrld. Si-lindir fleklindeki flahidesi stanbul'a getirilerek Zincirlikuyu Me-zarl'na dikildi.

    Ali Rza Pafla, 1252 ramazan kadir gecesi (5 Ocak 1837)Musa adnda biri tarafndan, Ayasofya Camii minberi dibinde fle-hid edildi. Kabri, Eyp'te Mihriflah Valide Sultan imareti karfl-sndaki mezarlktadr. (Si. Osm. 2/398)

    Mehmed Emin Pafla ise, 1288 (1871)'de vefat ederek Sul-tan Mahmud Trbesi bahesine gmld. (Si. Osm. 4/300)

    nl bestekarmz Zekai Dede Efendi, bu tekkenin kudm-zenbafls idi. Bu greve Arif Dede'nin 1884 tarihindeki vefatzerine getirildi. Tekkenin son kudmzenbafls ise, Zekai De-de'nin olu Ahmed Bey idi. Zekai Dede Efendi evi bahsine ba-knz.

    Kaynak: (Gezi notu) (S. N. Ergun, Trk Musikisi Ant S: 454) (Y. ztuna, TrkMusikisi Ans. 11. Ksm 2 S: 404) (Glpnarl, Mevlna'dan Sonra Mevlevilik S:336) (E. Ycel, Yok olan stanbul Mevlevihaneleri T.T.O.K. Belleteni 1977 Say:60 (339) S: 2-7) (Mec. Tekaya) (Zkir fikr, st Tek-keleri Haz. fi. Akbatu, si.Medeniyeti Mec. Say: 5 S: 107) (Kou, st Ans. 5/2585 ve 4/1854) (E. Ycel,Bahariye Mevlevihanesi, st ni. Ed. Fak. Sanat Tarihi Yll Say: 4-5 S: 3540)(Si. Osm. 4/476 Yusuf Pafla) (L. Si-mavi, Osm. Saraynn Son Gnleri S: 184)(Y. ztuna Trk Musikisi Ans. 1/211 Fahreddin Dede. 11/394 Yusuf Pafla) (Ko-u, st Ans. 10/5481 Fahreddin Dede) (nal, Son Asr Trk fiairleri S: 123-347Avni Bey ve Fahreddin Efendi) (nal, Hofl fiada S: 192-255-259) (M. Ziya, Yeni-kap Mevlevihanesi, Tercman Yay.) (Ergun, Trk Musikisi Ant S: 493-507-684)(Mehmed Ziya, Nevsal-i Osmani) (Baflbakanlk Osm. Arfl. Kepeci Tas. Nfus Def.No: 6290/1 S: 342) (C. S. Revnakolu, Mi'raciye, Yeni Tarih Dnyas 1954 S:765) (M. Tahir, Osm. Mellifleri, Meral Yay. 1/169 Na-zif Hasan Dede) (M. Ziya,st ve Boazii 2/246) (Y. ztuna, Trk Beste-cileri Ans. B: 137) (st Kltr veSanat Ans. 2/975) (A. Glpnarl, Mev-levi Adb ve Erkan, fihrist) (Veled ele-bi, zbudak, Hatralar, Canl Ta-rihler S: 24)

    Defterdar Caddesi ile Cezeri Kasm Pafla Akar eflmesiSokann birlefltii yerde ve sokan sol kflesindedir.Bugn yalnz harap trbesi ve arsas mevcuttur. Karfl kflede-ki Eyp Askeri Rfldiye'si 1988 ylnda bofl yere yktrld. Yeri

    parktr. Karflsnda ve yol aflr yer de de Molla Ltf'nin trbe-si bulunmaktadr. 1987 ylnda Defterdar Mensucat Fabrikas-nn yklmas zerine meyda-na kmfltr.

    Tekke ismini buradaki Balk skelesi'nden almfltr. skele,tekkeye 170 metre mesafede olup eskiden bu mesafe daha ksaidi. Bu sahilde, Defterdar skelesi; Beyhan Sultan Sahilsaray;Balk skelesi ve daha evvel Nesliflah Sultan'a ait olan EsmaSultan Sahilsaray bulunuyordu. Bu iki sultan saraynn yerinebyk Feshane-i mire fabrika-s kurulmufl (Defterdar MensucatFabrikas) ve bu arada Balk skelesi de bir mddet fabrikannzel kayk iskele-si olmufl ve sonra kaldrlarak bugnk rhtmyaplmfltr.

    Evliya elebi'ye gre, Caddenin iki tarafnda 250 adet a-nak ve mleki ve bardak dkkanlar vard ki Kathane'-den ve Saryer'den getirdikleri amurlar bu iskeleye boflaltrlar-d. Bir ksm balk amuru da Halic'in dibinden karlrd.

    Hadika yazar bu mabet iin flu bilgiyi vermifltir:Bu mescid aslnda 863 (1458) tarihinde Dar'l-Hadis olmakzere yaptrlp zamanla harap oldukta Gazi Tiryaki Hasan Pa-fla adl vezir yeniden yaptrmfltr. Ve imameti maafll olarakSnbll fieyhi Mahmud Efendiye verilmifltir. Mahmut EfendiSnbl Sinan Tekkesi fieyhi Ya'kub Efendinin halifesi oldu-unda bu mecidde sabah ve akflamlar zikirler edilmek surtiylebir halveti tekkesi suretince kullanlmfltr. Vefatna kendi ismiile fleyhlii tarihtir ki budur:

    Mahmud- fieyhi1018 (1609)fieyh Mahmud'dan sonra dier bir Mahmut dahi fleyh olupSulk'fl-fieriat1128 (1716)tarihinde vefat ederek zaviyenin mahfeli altnda medfun-

    dur.Orada Tiryak Hasan Pafla'nn akrabatndan baz kimseler

    dahi gmldr.fieyh kinci Mahmud'un olu fiemsiyye tarikatinden Abdul-

    lah Efendinin babasndan sonra fleyh olarak;Tekyei Tarikat1155 (1742 tarihinde vefat ettikde babas yannda defn

    olunmufltur.Yerine olu Es-seyyid Efl-fleyh Abd'l-Gani Efendi postniflin

    oldu. Bunun zamannda tekkede pek ok cemiyet olarak zenginve fakir eksik olmaz imifl. 6 Ca. 1201 (15 Ocak 1788) tarihindevefat edip tekkede medfundur. Son-ra Abdurrahman Efendifleyh olup 10 M. 1225 (15 fiubat 1810) senesinde vefat etti. Buda orada medfundur.

    Sonra Kanbur fieyh Salim tekkede fleyh oldu. Hemen sade-ce cumartesi gnleri oturarak zikretmekle yetindi. Baflka gn-lerde tekke kaps kapal idi. 13 Ra 1234 (7 Tem-muz 1819)'dald ve tekkeye gmld.

    Sonra Debbalar Yazcs fieyh Sadk Efendiye fieyhlis-lam Mekki-Zde Mustafa sim Efendi birinci meflihatlerinde,fieyh Salim Efendi yerine baflkas gsterilemedii iin, bu tek-kenin fleyhlii verildi. Sadk Efendi Salahi Abdi Efendinin hali-fesi idi. 1234 (1819) da fleyh olup 1242 senesi flevvalinde(mays 1827) hastalanp, fia'diyye tarikatinden Efl-fleyh es-seyyidMehmed Emin Efendiye 2000 kurufla tekkeyi mtevelliliiile birlikte verdi. Bylece tekke, Uflflakiyye'den

    101 MM

    Balk Tekkesi

  • EYPSULTAN TARH MM

    Sa'diyye'ye naklolundu. fieyh Sdk Efendi dahi 1242 zilka-desinin 22. gn (17 Haziran 1827) vefat etmifltir.

    fieyh Emin Efendi 1243 senesi muhareminin 4. gn (28Temmuz 1827) fleyh olup tekkeyi at. Tekkenin Padiflah emriile yenilenmesi de onun zamannda olmufltur. Taflburun fleyhiiken hac yolunda vefat eden Efl-fleyh Ahmed Efendinin hle-fasndan efl-fieyh Salih Efendi Mehmed Emin Efendininmrflididir. Salih Efendi dahi 1244 muharreminin 5. gn (18Temmuz 1828) vefat etmifltir. Emin Efendi Hz. Halid R.A.Efendimiz'in trbedarl ile dahi kesb-i fleref eylemifltir. Efl-fleyh seyyid Mehmet Emin Efendi dahi 1257 senesi zilka-desinin drdnc gn (Aralk 1841) vefat ederek tekkede tr-beye defnedilmifltir.

    Tekkenin bir mddet fleyhsiz kaldn 9 Za. 1245 (2 Mays1830) tarihli bir ilam'dan anlyoruz. lam'a gre "Balk ske-lesi'nde Karaman Livas Mirimirani Gazi Hasan Pafla'nnZaviyesi zaviyederlik cihetinin tevcihi" istenmifltir.

    Yerine olu Mehmet Ziya Efendi fleyh oldu. Vefat 1294(1877) tarihindedir. Onun yerine Mehmet Halit Efendi fleyholmufltur. Vefat tarihi belli deildir

    fieyh Ziya Efendinin doum tarihi 1246 (1830)'dr. Tek-kenin ikinci fleyhi ise, yine fieyh Emin Efendinin olu ve 1255(1839) doumlu Mahmud Efendi idi. Mahmud Efendinin oluise, 1285 (1868) doumlu Mehmed Emin Efendi idi. Tekkedebu zevattan baflka, iki dervifl bulunuyordu.

    Tekke, yin gn Cumartesi olan bir Sadiye dergh idi.518 senelik mazisi olan bu tekke ve mescidin avlu kaps

    yannda bulunan, Sultan II. Mahmud'un tamirine ait kitabe fludur:fiehinfleh-i dervifl H kutb- Huda Mahmud Hntmekde lutf s besshib diln- fldman

    Rub'i meskna temam bd idb virdi nizm Adli ile nas u avam devrinde oldu kmran

    D'im du'-i ehl-i hl alur o zll-i lyezl Yapdtrd oldu b misl budur Hankh- S'diyn

    fieyh-i mridi halk iden Rabb-i Kerim-i Zlmenen Bnii hayrat hasen ksn o fiah her zemn

    Nazm Udi safvet Be gzel trih-i tamnn oku gelSad ile yapd b bedel bu dergh Mahmud Hn1251 (1835)Hadika Yazar'nn mahfel altnda bulunduunu syledii

    trbe bugn de mevcut olup ok haraptr. Bunun hemenyannda da Mescid'in bulunduu kble duvar zerindekimihrabdan anlafllmaktadr.

    Tekkenin kurucusu, Tiryaki Hasan Pafla, nl bir oku idi.fiecaat ve cesareti kadar zekas ile de meflhur olup KanijeKaPasn 9000 kifli ile, Avrupa'nn her yerinden gelmifl 80.000kiflilik bir orduya karfl 69 gn sren flanl bir mdafaada bulu-narak onlar kartmfl idi. Bu savunma 1010 R. Evvelinde(Eyll 1602) bafllamfltr.

    Bu srada Pafla'nn 80'lik bir ihtiyar olduu ve at zerindesrtndan bir tahta ile balanarak durabildii ve bu halde ikenKal'adan karak dflmana en nde saldrd rivayet edilir. 1020(1612) tarihinde, ikinci defa Budin Valisi olduu srada oradavefat etti. Kendisi, Sultan III. Mehmed'in ad bilinmiyen bir kzile evlenerek saraya dmt olmufltur. Evkaf Defteri'ne gretekke, Sokullu Trbesi evkafna mlhak olarak gsterilmifltir.

    KKaayynnaakk:: (Gezi notu) (Hadika 1/281) (st. Ans. 4/1979) (T. z. st. Camileri 1/32)(Ayverdi, Fatih Devri, 111/323) (Z. Danflman, E. elebi Seyahatnamesi, 2/95) (fi.Akbatu, st. Tekkeleri, 2/37) (Si. Osm. 3/342 Abdl-gani Efendi) (Si. Osm. 4/324Mahmud Efendi) (Si. Osm. 2/129 Tiryaki Hasan Pafla) (Mec. Tekya) (1258 ve 1294Tarihli Tekkeler Listesi) (Da-niflmend, Kronoloji 3/209) (G. Oransay, Osm. Dev. KimKimdi S: 215) (M. Ziya, st. ve Boazii, S: 136) (A. etin, stanbldaki Tekke...Vakflar Der. 13/587) (Baflbakanlk Arflivi, Kepece tasnifi, Nfus Defteri No:6290/1 S:274) (Si. Osm. 1/430 Emin Mehmed Efendi) (Saliha Sultan Dn, b-nlemin Yaz. st. ni. Ktp. No: 2802 S: 2 l/b) (St. Belediyesi, hsaiyat Mec. 1328S: 21) (Osman Bey, Mec. Cevmi, 1304 S: 2/2 Sra No: 5) (Osm. Arfl. Dairesi, M.Cevdet Tas. Evkaf Def. 11. No. 17012. 111. No. 25455-25503). II. No: 13281-13504.IV. No: 31229-32424) (Ayvansaray, vefeyat, haz. F. Derin S: 28)

    Eyp'te, Kalendarhne Cad. zerinde ve Kzl DeirmenSokann sol kflesinde idi. n tarafnda CaferPafla'nn harap trbesi bulunmaktadr.

    Hadika Yazar, "Cafer Pafla'nn bir medresesi ile Tarik-iHalvetiyye'ye meflrut olarak zaviyesi dahi vardr." diyor.

    1199 (1784) tarihli tekkeler listesinde "Cafer Pafla Tr-besi'nde Hac Yahya-y Kadiri Tekkesi" diye kaytldr. 1256(1840) ve 1294 (1877) tarihli listelerde ise ad yoktur. Mec.Tekya'da yalnz "Sa'diyye'den Cafer Pafla Tekkesi" diyeyazlmfl olup fleyhinin ad verilmemifltir. Buna gre tekke, yingn cuma olan bir Sa'diyye Tekkesi idi.

    Cafer Pafla tarafndan 1587 tarihinden evvel yaptrlmflsada 1784 tarihinden sonra faaliyetini durdurmufltur. Tekkeninikinci kurucusu Salih Srr Efendi'dir. Bunu flahidesindekikitabesinden reniyoruz. Kitabe fludur: Tarikat-i aliyye-iSa'diyye'den Sdlce Dergh- fierifi fleyhi Sleyman SdkEfendi'nin halifesi ve bu makm- tarik-i Sa'diyye'ye meflihatva'ziine muvaffak olan efl-fleyh el-hac Salih Srr Efendi. 3 Z.1285 (17 Mart 1869) tarihli fiahi-desi de Sa'diyye sikkeli olupCafer Pafla trbesi iindedir.

    Tekkenin ikinci fleyhi olan, 1213 (1798) doumlu fieyhMustafa Efendi'nin de flahidesi trbededir. Kitabesi fludur:Tarikat-i aliyyei Sa'diyye'den Cafer Pafla Dergh- fierifi

    102 MM

    Cafer Paa Tekkesi

  • TEKKELER MM

    postniflini Krm efl-fleyh el-hac Mustafa Efendi. 2 B 1295 (2Temmuz 1878).

    Mustafa Efendi'nin yerine olu, Krm Hac Hafz smailHakk Efendi fleyh olmufltur. Kendisi, nl bir mzisyen idi.Hilafeti, Eyp Tafllburun Tekkesi fleyhi SleymanEfendi'dedir. Vefat tarihi belli.deildir.

    Tekkenin fleyhlerinden biri de Sleyman Avni Efendi idi.fiahidesi Cafer Pafla Trbesi'nde olup kitabesi fludur: Tarikat-ialiyyei Sa'diyye meflyihinden efl-fleyh el-hac Sleyman AvniEfendi el-Krm. 24 Za. 1287 (15 fiubat 1871)

    Kendisi, Mehmed Efendi'nin olu olup 1216 (1801)'deKrm'da dodu. Torunu, Muhterem Efendi ise, 1272 (1855)'dednyaya gelmifltir.

    Bu tekkenin fleyhi es-Seyyid el-hac Hasan Efendi, 1834'deyaplan Saliha Sultan dnne davetli olarak katlmfltr.

    Tekke hcreleri medrese tarznda olup yakn tarihlerderestore edilmifltir. Kitabesi yoktur.

    Kaynak: (Gezi notu) (Hadika 1/278) (Mec. Tekaya) (A. etin, stanbul'dakiTekke... Vakflar Der. 13/587) (S. N. Ergun, Trk Musikisi Ant S: 658) (Osm.Arfl. Dairesi, Kepeci Tas. Nfus Def. No: 6290/1 S: 266 (Saliha SultanDn S: 20/a)

    Otaklar civarnda, eski ad, Otakclar Caddesi olanflimdiki Abdurrahman fieref Bey Caddesi zerinde, 101kap nolu yerde idi. Hemen yannda Hdayi Aziz MahmudEfendi vakf olan hamam, karflsnda ise Ferrah Baba AhflapTrbesi vardr. Hamam ok eskiden yok olmuflsa da trbe mev-cuttur. Tekke, Eski Saray Aas Yakub Aa mektebi ve hazire-si ile Helvac fierif Soka arasnda idi. Hamam ise bu sokansa kflesinde bulunuyordu.

    Tekkenin kurulufl tarihi ve fleyhleri belli deildir. Otak-clar'dan biraz ileride, Niflanclar'da, fieyh Murad EfendiTekkesi haziresinde rastladm bir flahide zerinde flu kitabevardr:

    "Otakclar civarnda Takyeci Mahallesi'nde Tarikat-i AliyyeiKadiriyye meflyihinden adrc Hseyin Efendi 1308 (1890)"

    Tekke bu tarihten sonra faaliyetini durdurmufl olmaldr.Ayin gn belli deildir. Mec. Tekaya, ismini kaydetmemifltir.1294 ve 1256 tarihli tekkeler listesinde de ismi yoktur. 1860-70 tarihlerinde kurulmufl olmaldr.

    Ferruh Baba Trbesi yanndaki ahflap evin bir odasnda daRufa'iye ayinleri yaplrd.

    Kaynak: (Gezi notu) (B. Turnal- E. Ycel, st Baz Tekke Yerleri, VakflarDer. 18/151)

    Tekke, Balmumcu-Zde Rflid Efendi ve mevkiindendolay da driskflk Tekkesi isimleri ile de bilinir.Eyp'te, driskflk Caddesi ile Piyer Loti Kahvesi'ne gidenBalmumcu Sokann birlefltii yerde ve sokan sol kflesindeidi. Hemen yannda, 909 (1503) tarihli vakfiyesi bulunanNakilbend Hasan Aa'nn trbesi, karflsnda ise, ahflap

    driskflk Karakolu vardr. Trbe bahsine baknz.Hadika Yazar Zeyneb Htn Mescidi bahsinde diyor ki:"olak fieyh Hasan Efendi zaviyesini bu fleyhe, Sultan III.

    Mustafa Hn (1171-1187) (1757-1774) bina eylemifltir. fieyh,Tarik,i Halvetiyye'den olup evvelleri muharebe erbabndanolarak Baltac Vezir (Mehmed Pafla) ile Moskov seferinde(1123) (171) bulunarak parmaklar flehid olup keml-i haraketile baygn iken iki yiit gelip, bunu kaldrp bir tas su verdiler.

    Sonra kendine gelip kimlersiniz diye sordukta Hz. Hasanve Hz. Hseyin olduklarn bildirip hemen kaybolmufllardr.Sonra bu fleyh yanmfltr. Sultan I. Abdlhamid'in saltanat(1775) bafllarnda vefat edip Murtez Efendi Tek-kesi (KaflgariTekkesinden yukar iki yol aznda olu R-za Efendi ile med-fundurlar."

    Burada yaptm aramada flahidelerini bulamadm. Bykbir ihtimalle tafl dikilmemifltir.

    Hasan Efendi Tekkesi, yin gn cuma olan bir Nakfli-bendi dergh olup ahflap, kk bir bina idi. Tekkenin fleyh-leri srasiyle flunlardr:

    1- olak fieyh Hasan Efendi. El-halveti. Vefat takriben1775.

    2- olak fieyh Hasan Efendi'nin olu fieyh Hafz MehmedRza Efendi el-Halveti. Vefat, 13 C. ahr 1213 (22 Kasm 1798).

    27 L. 1212 (14 Nisan 1798) tarihli bir ilam'a gre, Na-hilbend Hasan Bey evkaf mahsulnden olmak zere bu tek-keye zaviyedarlk ciheti tevcihi yaplmfltr.

    Ayrca 5 M. 1218 (27 Nisan 1803) tarihli bir inha ile"Dervifl Mustafa Zaviyesi Vakf Zaviyedarlnn tevcihi" ya-plmfltr.

    3- Balmumcu fieyh Mustafa Efendi 2 Zilhicce 1241 (9Temmuz 1826) tarihinde, Topkap Saray Aalar Cami'indefieyhlislam Kad-Zde Tahir Efendi (Tekkesi vardr)ninbaflkanlnda, Yenieri Oca'nn kaldrlmasna dair verilenkararn toplantsna ifltirak etmifltir. Vefat tarihi belli deildir.

    4- Balmumcu-Zde Rflid Efendi Nakflibendiye'den olupvefat tarihi belli deildir. 1249 (1833)'de fleyh idi.

    5- fieyh Akif Efendi Nakfli olup vefat tarihi belli deildir.1307 (1889)'da fleyh idi. Tekke bunun zamannda yklmfltr.

    6- Son fleyh ise Hasan Efendi idi. Hariciye memurlarndanolup Beylerbeyi fieyh Hmil Efendi Bedevi Tekkesi fleyhiMehmed Rm Efendinin kalemden arkadafl bulunuyordu.

    Tekke, ilk nce Halveti sonra Nakfli ve daha sonra daKadiri olmufltur.

    Balmumcu fieyh Mustafa Efendinin olu, Dervifl MehmedRefik Efendi 17 Ra. 1231 (16 fiubat 1816) tarihinde vefatetmifltir. Kabri, Piyer Loti Kahvesi girifline ok yakn biryerde,Karyad Soka zerindeki yksek, kesmetafl sofadaolup Hali ve Stlce'nin her yerinden grlebilecek birmevkidedir.

    Kendisi, Endern- Hmyun Seferli Aalar'ndan olup, sene hasta yattktan sonra vefat etmifltir.

    103 MM

    adrc Tekkesi

    olak Hasan Bli Efendi Tekkesi

  • EYPSULTAN TARH MM

    Bafl ve ayak flahidelerinde uzun bir kitabesi vardr. Zerrinbafl emsalsizdir.

    Hemen yanndaki sofada, 10 Za 1275 tarihinde vefat edenTeberdern- Hassa'dan ra olan Katlar Kethdas Es-sey-yid El-hac Mehmed Efendinin kabri vardr.

    Refik Efendi kabrinin hemen arkasnda bir kabir daha yar-dr. fiahideleri krlmfltr. Bir flahidesi, Refik Efendi kabrinin al-tna sokularak ona destek yaplmfltr. Bunun, Balmumcu fieyhMustafa Efendiye ait olduu sanlmakta-dr.

    olak fieyh Hasan Efendinin kz 1206 (1791) tarihinde ve-fat etmifltir. Kabri, Nakilbent Trbesi karflsndaki mezarlktave kfleye yakn bir yerdedir. Hamzavi taflndaki kitabe fludur:Cennetmekan / fieyh Hasan Efendinin / Kerimesi merhume /Hadice Monla/ Ruhuna fatiha.

    1199 (1784) tarihli tekkeler listesinde olak Hasan EfendiTekkesi'nden baflka "driskflk'nde zbek Tekke-si" ve "dris-kflk'nde akmak Hasan Efendi Tekkesi" ad ile kaytl ikitekke daha vardr.

    Kaynak: (Hadika 1/264-265) (M. Koman, Eyp Sultan S: 11) (Z. fikr, stTekkeleri, Haz. fi. Akbatu, si. Med. Mec. Say: 5:91) (Mec. Tekaya, 1307 S:3) (1256 Tarihli Tekkeler Listesi) (B. Turnal-E. Ycel, stanbul'daki BazTekkelerin Yerleri, Vakflar Der. 18/157) (A. en, Vakflar Der. 13/587)(Reflad Ekrem Kou, Yenieriler ve Bektaflilik, Hayat Tarih Mec. Kasm1970 S: 10-14) (Saliha Sultan Dn S: 14/a) (Osman Bey, Mec. Cevmi,1304 2/4 No:6) (Osm. Arfl. Evkaf Def. 11 No. 11780. 4. No. 30600)

    driskflk Mevkii'nde, olak fieyh Hasan Efendi Tekkesiarkasnda ve driskflk Caddesi ile Karyad Soka ara-snda idi. Bugn tamamen kapal bir blgede kalmfltr. Caddezerindeki 16 nolu evden geilerek gidilebilir.

    Hadikat'l-Cevmi'ye baz ilaveler yapan Ali Sat Efendi di-yor ki:

    "Tarik-i Mevleviye'den Dolanc Dervifl Mehmed 1230(1815) tarihinde bir mevlevihane bina etmifl ve kendisine Kon-ya'dan fleyhlik getirtmifl idi. Lakin stanbul'da olan fleyhler iti-raz ettikleriden bir vehile sem ve yin-i mevleviyeden bir nes-neye kadir olamayp hli zere terk etmekle, zamanla ykld.fieyh Dolanc 1240 (1824) tarihinde vefat edip Kasmpafla Mev-levihanesi mezaristannda medfundur."

    Fakat kabri bugn mevcut deildir.4 Ca. 1207 (18 Aralk 1792) tarihli bir arzuhal ile "d-ris

    Kflk kurbinde skender Dede Zaviyesi vakf zaviyederliinintevcihi" istendiine gre tekkenin 1815 tarihinden evvel mev-cut olmas lazm gelir veya, Dervifl Mehmed Efendi mevleviha-neyi bu tarihte yenilemifl olmaldr. 25 Ekim 1722 (14 M. 1135)tarihinde de bir fleyh tayini yapl-mfltr.

    Bu yerde eskiden beri baz tesislerin bulunduu bilinmek-tedir. Tekke mahallinde 997 (1589) tarihinde vefat eden sken-der Dede isminde bir mevlevinin kabri vardr. Mevlevi sikkeliflahidesi elan mevcuttur.

    Yannda, namazgah, byk bir havuz, iki kuyu ve bir efl-me, ayrca Sultan IV. Murad'n Mirahuru olup 25 Zilhicce 1035

    (17 Eyll 1626) tarihinde attan dflerek vefat eden Ali Aa veaile efradnn kabirleri bulunmaktadr. fiahideleri orijinal venefis tafllardr.

    Bu mevlevihanenin yerinde Sultan I. Mustafa Devrinde(1617-1623 iki devrede) de bir tekkenin olduu anlafllmakta-dr. Bunun, 997 (1589) tarihinden evvel kurulduu skenderDede'nin tafl ile belli olmaktadr. Bu padiflahn emri ile tekke-nin vakflar zaptedilmifl ve Sultan 4. Murad zamannda (1623-1640)'da, Mirahur Ali Aa vastasyla dik-tirilmifl ve bu yerlerAli Aa'nn eline gemifltir.

    Evliya elebi driskflk Mesiresi'ni anlatrken diyorki:"Banisi Bayramiye Tarikati fleyhlerinden fieyh dris adl aziz-dir. Gzel bir tekke yaptrmfl idi ki tarikat yaran ve dervifllerorada toplanp safa ederlerdi. Fakat Sultan Mustafa Han'n tah-ta kflyla bu fleyhi dinsiz, Allah'sz diye sulayarak tekke veotan harab ettiler. Hl bir ka g-zel nar aalar, imen-likleri, namazgah fleddi, tatl su eflmesi, byk havuzu durur.driskflk derler, gzel bir gezinti yeridir."

    Asl ad dris-i Muhtef (Gizlenen dris) olan dris Efendi1024 (1615)'de vefat etmifltir. Muhteflem flahidesi, Kasmpafla'-da Tersane ardndaki mezarlktadr. Tekkenin vefatndan son-ra yktrld anlafllmaktadr.

    1033-34 (1623-24) tarihlerinde yktrlan bu tekke yerine,Sultan III. Osman'n 3. kadn Zevk Kadn, 1182 (1768)'de birNamazgah yaptrmfltr ki kitabe tafl elan duruyor. Bu namaz-gah Evliya elebi'nin bahsettii namazgah safasna yaplmfl ol-maldr.

    Bu tekkenin st tarafnda ise, dris-i Bitlisi'nin kflk bulu-nuyordu.

    Kaynak: (Hadika 1/265) (Danflman, E. elebi 2/100) (Abdlbaki, Melamilik.S: 123) (B. Turnal-E. Ycel, st Baz Tekke Yerleri. Vakflar Der. 18/157 veDevam) (A. Glpnarl, Mevlanadan sonra Mevlevilik S: 252) (Osm. Arfl. Ev-kaf Def. 4 No: 31108) (Tarih-i Selniki, Haz. M. pflirli S: 656-586 Ali Aa)(Evkaf Df. 1 S: 230)

    Valide Sultan Tekkesi ve Kuyubafl Tekkesi isimleri ile debilinir. Edirnekap dflnda ve hemen sa taraftaki Sa-vaklar Caddesi zerinde, Defterdar'a doru yrrken sol taraf-ta, kfleye yakn bir yerde ve Edirnekap Mezarl'nn bafllan-gcndadr. Sa tarafnda, Msr Tarlas tabir olunan alana,1974 senesinde, evreyolu yaplrken, mezarlktan bir ok flahi-de nakledilmifltir.

    Tekke, Dervifl brahim Namazgah sofasnda tesis edilmifl-tir. fiimdiki tekke binasnn nnde, iki iri kfeke tafl flahidevardr. Biri, 1175 (1761) tarihinde vefat eden Dervifl Mehmed'-e, dieri ise Dervifl brahim'e aittir. Bunun vefat tarihi yazlma-mfltr. Bunun yannda ise, 1175 tarihli muhteflem namazgahtafl vardr. Dervifl brahim Namazga-h bahsine baknz.

    Semahane nndeki kk avluya sol taraftaki bir aralk-tan girilmektedir. Sa tarafnda ufak ayna tafll bir eflme ve ya-la bulunmaktadr. Ayna taflnn zerine Sultan Abdlaziz'inbir turas yerlefltirilmifltir. eflmenin arka yznde abdestmusluklar vardr.

    104 MM

    Dolanc Dervi Mehmed EfendiMevlevihanesi

    Emin Baba Tekkesi

  • TEKKELER MM

    105 MM

    Emin Baba Tekkesi Mevlevihanesi yanndaki Galata kads Abdlkadir Bey Sofas

    Avluyu kutaflan alak duvar zerindeki, kfeketafl ba-balar ve bunlar arasndaki flebeke demirler yok edilmifltir.eflmenin arkasnda ise yukarda yazlan flahideler ve namaz-gah tafl bulunmaktadr.

    Semahane kapsnn sa tarafna, 1974 tarihinde flahidedikilmifltir ki flunlardr:

    1197 (1783) tarihinde vefat eden Mustafa.1237 (1821) Yenieri orbacs ismail Befle. 32. Orta

    subaydr.1238 (1822) Salih Aa. 94. Orta cemaatindendir.smail Befle'nin flahidesi ok iflaretlidir.Tekke, Sultan Abdlaziz'in annesi Pertevniyl Valide

    Sultan tarafndan flimdiki flekliyle ihya edilmifltir. Bunu be-lirten ve befl satr halinde hazrlanmfl olan kitabesi semahanekaps zerindedir ki fludur:

    Pdiflh- Hazret-i Suttan Aziz'in mderi Hazret-i Pertev-Niyh Sultan zifln ly

    Dergh pk- rz Hakk ma'mur eyledi Grmemifl asla felek byle kerem-kn saha

    Rahata oldu mbeddel ehl-i fakirin firkati Byle shib-i merhamet Sultan 'a klsunlar du'

    Oldu bu evrd- ezkrn hemi dilde krim D'im olsun mu'in-i Halik ve arz sem

    Subhiy cevherle trih-i zhir bu dergah Ol Emin Baha'ya elmh Murtaz grd reva 1284 (1867)Kitabe gzel bir hat ile yazlmfl olup imzaldr. Fakat uzak

    olduundan imza okunamad. Kitabe, Subhi Abdllatif Paflatarafndan hazrlanmfltr. 1284 tarihinde Maarif Nazr idi.1303 (1886) tarihinde vefat etti. Kabri, Sultan II. MahmudTrbesi bahesindedir.

    13. Asr- hicride Osmanl Ricali adl eserde Rza Bey diyorki:

    "Sultan Abdlaziz, tahta kflnn birinci senesinde 1284senesi seferinin 18. cum'a gn (21 Haziran 1867) Avrupagezisine ktktan sonra, Valide Sultan, olunun gezisinin uza-masndan endifleye dflmfl ve o srada grd ryalardan,gya olunun geri dnemiyeceine hkmederek merak etmeyebaflladnda, bu derdini Tiryal Hanm'a amfl ve o daEdirnekap dflnda ve mezarlk iinde mnzev bir hayat srenLaz Emin Baba'ya son derece itimat ve itikad bulunduundanona bafl vurulmasn tavsiye eder.

    Evi kk bir kulbeden, dflemesi de iki krk hasr is-kemleden, eflyas da bir cezve ile bir fincandan ibaret olanEmin Baba, ziyaret edilir ve Padiflahn ne zaman stanbul'adnecei sorulur, o da: nmzdeki arflamba deil, brarflamba der.

    Sultan Aziz de Emin Baba'nn syledii gnde ve gezi-sinin 41. gn yani, 1284 R. ahirinin 6. gn (7 Austos 1867)stanbul'a avdet eder. Ve Valide Sultan'n Emin Baba'ya iti-mad artar ve Hassa Hazinesi Nazr Ferid Pafla'ya EminBaba'nn ev, eflya ve para gibi ne isterse yaplmasn emreder.

    Emin Baba ise herfleyden nce kendi mrflidi olup o ci-varda bulunan Salih Baba'ya bir mezar tafl konulmasn ve birde o civarda Kuyulu-Kahve denilen yerde gayet kk bir evyaplmasn isteyip bu arzulan derhal yerine getirilir. SalihBaba'nn kk trbesi bugn de mevcut olup tekkenin sailerisindedir.

  • EYPSULTAN TARH MM

    Tekkenin duvarlar kargir ats ahflap iken kmfltr.Cmle kapsnn karflsnda semahane ve iki yannda odalarvardr. Kapnn iki yannda er pencere bulunmaktadr. Binason zamanlarda ahr olarak kullanlmakta iken, Mart 1990 tar-ihinde vakfa onarma alnmflsa da bir mddet sonra durdur-mufltur. Yaplan hafriyatta, tekkeye ismini veren kuyununetrafn eviren kare fleklindeki istinat duvarlar ortayakarlmfltr. Bu istinat duvarlar, arazinin meylinden dolay,binann sa ve arka tarafnda bulunmaktadr. Kuyu, cmlekapsnn 2 metre ilerisindedir.

    Tekke binas, kuyu sofasndan daha genifl tutulduundan,bina yan ve arka cephesi ile istinat duvarlar aras, tekkeninyapm srasnda toprak ile doldurulmufltur. Hafriyatta kantoprak pencerelerden dflar atlmfl ve ylece braklmfltr. Busrada muhteflem Namazgah Tafl da yerinden karlarak yereyatrlmfl ve yaz ile kandil kabartmasnn baz yerlerikrlmfltr. Bina nndeki flahideler de teye beriye atlmfltr.Ve onarm tahribatla bafllamfltr.

    Emin Baha'nn kabri, dergah kapsnn sol tarafndadr.fiahidesi zerinde 12 dilimli bir Bektafli tac ve boynunda iseTeslim Tafl kabartmas vardr. H Dost diye bafllyan kitabesifludur:

    Budur banisi bu dergh- Bektflye'nin z'ir Ali'nin hayynn erbhabma gyna gitmifldir Tarik-i Nazenin 'de sad hezr bb- dil gelmifl Srr bann virb eflvak ile canne gitmifltir Nice gavs ile Kutb'l-rifin aktab- a'zamdar Gelb bir lahza aram eyleyb cevelne gitmifldir Dflsn bir cn- zercn- nsn zebrineyim Hak kim Bu srr- mcemmedi o bir mrg-i mu'alldr Semya ud kendi kakesadelne gitmifldir. Bu tarihim yazlsn seng-i cevher stne Mahft Emin Baba teniser ile rh- seyrne gitmifldir 1304 (1886)Mec. Tekya'ya gre, yin gn perflembe olan bir Nakfli

    dergh idi. 1890 tarihlerinde Halim Efendinin, bu tekkeninfleyhi olduu belirtilmifltir. O zamanlar Bektafli Tekkeleri,Nakfli Tekkesi olarak gsterilirdi.

    Osman Bey'e gre ise, yin gn cuma olan bir Halveti

    tekkesidir.Emin Baba kabrinin bafl tarafnda iki byk aile sofas

    vardr. fiahideleri ok gzel ve eflsizdir. Byk sofada 12 kabirbulunup en eski tarihlisi molla sarkl ve Mevlevi sikke kabart-mal olup 10 Ramazan 1284 (5 Ocak 1868) tarihinde vefateden; "Sudur- a'zam zaviy'l-ihtiramdan ve muhakkikin-iulemdan stanbul kads Mehmed Arif Efendi Hazretlerine ait-tir. Doumu 9 R. evvel 1210 (23 Eyll 1795) tarihinde olup ikiniflan ile sslenmifltir. (Si. Osm. 3/277)

    Byk sofann dflnda ve sa tarafnda, Rflid EfendizdeOsman Faik Efendinin efli Fatma Yldz Hanm'n lahdi vardr.Bu salam lahid 1985 senesi kflnda zellikle paralanmfltr.Lahdin n yznde flu kitabe vardr:

    lime bir zevcesiydim ben de Osman Faik'in Ders verirdim Um irfanmla her bir slihe h kim eflraf zafer nmnda vard kzlarm Gz atub payk- ecel ad cierden cariha

    Anlarn nr- firakndan teverrm eyleyb Derd-i Mevl'dan olurdum gice gndz rayiha Piset sle genken vardkda mrm hasl Gel deyu geldi bende-i destime bir layiha

    Alayub ebr-i behar sa mezarm seyr iderek Ey bu ma'bereden ubur eden kerve sliha Okuyun cevherli bir trih dflmfl fevtime Ftma Yldz Hanm ruhun diyek el-ftiha 1296Bafltafl para halinde olup kitabesi fludur: Yeniflehir

    Fener Hnedn- / Kadiminden Rflid Efendi/Zade es-seyyidOsman Faik / Efendinin halilesi Ftma Yldz Hanm /..... 19fievval 1296 (6 Ekim 1879) Etraf parmaklkl kk sofada:1294 (1877) tarihinde vefat eden, Yeniflehir Fener H-nedn-kadiminden fiefik Bey, kabri lahid olup flahidesi bektflitaldr.

    1311 (1893) Yeniflehir Fener hanedanndan fiefik Bey'inefli Melek Hanm. fiahidesi teslim taflldr.

    106 MM

    Emin Baba Tekkesinin 1994 senesindeki durumu. nde grlenflahide Namazgh sahibi Dervifl Mehmed Efendiye aittir.

    Emin Babann kabri

  • TEKKELER MM

    Sofa dflndaki flahideler flunlardr:1296 (1879) Tarikat-i fiabaniye'den Kufladal Efl-fleyh b-

    rahim Efendi K.S. Hazretlerinin halifelerinden efl-fleyh BosnavHac Mehmed (Tevfik) K.S. halifelerinden Ftih SultanMehmed trbedar efl-fleyh hac Bekir Efendi. C.E. 22

    1306 (1888) Bektafli fleyhi Mahmud Efendi 12 dilimlisikkeli ve teslim taflldr.

    1326 (1908) Gazi Turhan Bey ahfadndan ve TeselyaYeniflehir Hnedn'ndan Hasan Bey-Zde Hsameddin Bey.

    Sol tarafta, etraf kesme tafl duvarl byk aile sofasndakiflahideler flunlardr:

    1285 (1868) Rumeli pyeli, Yeniflehirli Abdullah Bey-ZdeAhmed Necib Beyefendi'nin efli Ayfle Sbire Kadn. (Si. Osm.4/546 Necib Ahmed Bey. Kabri, Murad Pafla Camiihaziresindedir.

    1288 (1871) Rumeli sadr- payeli, Yeniflehirli AhmedBey'in efli Fatma Muti Hanm.

    1294 (1877) Sadr- Rumeli pyeli, Yeniflehirli AhmedBey'in efli Fatma Muti Hanm

    1294 (1877) Sabka Galata Kads Abdlkdir Bey'in efliKhin Kadn.

    1296 (1879) Rumeli sadr pyeli, Yeniflehirli Ahmed Bey-Zde sabka Galata Kads Abdlkdir Bey. (Si. Osm. 3/350)

    1326 (1908) Abdullah Bey'in olu Bb- li umur- flehben-deri alemi hulefsndan Mahmud Hayri Bey. Kz Fatma Hanm1343 (1924)'de vefat etmifltir.

    Tekkenin sol gerisinde, etraf parmaklkl bir kabrin bafltarafnda, dz bir mermer kitabede flunlar yazldr.

    18 Mart 1915 anakkale Harbi'nde Fransz Bve Zrh-ls'n batrp dierlerini kamaya mecbur ederek deniz zaferi-ni kazanan Mecidiye Bataryas'nm kahraman komutan,tarikat-i fia'baniye Pirn'ndan Ftih Trbedar Ahmed AmiflEfendinin hulef-i bendegnndan emekli albay ManastrlMuhammed Hilmi fianltop rhin fatiha. 22 Nisan 1946.Arabi, 20 c. evvel 1365.

    1338 (1919) Yeniflehir Fener'in kadim hanedanndan AliKtib Beyzade brahim Bey.

    1953 Haziran 9. Evrenos vakf mtevellesi Fatir TrbedarAmifl Efendi'nin mridi, fzl flir, ressam Sami Evrenos Bey.Fatih Cami'i haziresinde medfun olan Amifl Efendi'ninflahidesindeki fliir bu zatndr.

    Eyp'te, rahmetli Maraflel Fevzi akmak'n kabrininnnde Emin Baba Tekkesi'nin fleyhlerinden biri medfundurki kitabesi fludur:

    Tarikat-i Aliyye-i Nakflibendiyyei meflyih-i uzamndan es-seyyid el-hac Mehmed Nuri El-Edirnev K.S.A. EfendiHazretlerinin hlefy azamndan Edirnekaps haricindeKuyubafl Dergh fierifi postniflini refldetl efl-fleyh es-seyyidHalil'r-Rahman el-karani K.S ilbri Efendi Hazretleri. 1312(1894)

    Kitabede ad geen Mehmed Nuri Edirnev Efendinin kabride burada olup, vefat tarihi 10 R. ahir 1307 (Aralk 1887).

    Tekkenin ilk fleyhi Emin Baba, Osman Efendinin olu olup1240 (1824) tarihinde dodu. Tekkede, kendinden baflkadervifl Yunus ile ad bilinmiyen bir dervifl bulunuyordu.

    KKaayynnaakk:: (Gezi Notu) (M. K. nal, Son Sadrazamlar S: 567-570-571) (Ali Rza Bey,13. asr- hicride Osmanl Ricali, Tercman Yay. 11/9-10) (Hadika 1/235) (Mec.Tekaya) (Baha Tanman, st. Merdivenk'y'ndeki Bektafli Tekkesi'nin MeydanEvi Hakknda, S. Eyice Armaan S: 328) (Baflbakanlk Osm. Arflivi, Kepeci Tas.Nfus Def. No: 6290/1 S: 304) (Osman Bey, Mec. Cevami 2/2 No: 4)

    Eyp'te, Evlice Baba Mescidi karflsnda ve EvliceMescidi Soka zerindedir. Tekke, yin gn cumaolan bir Kadiri Dergh idi. 1212 (1797) tarihinde fieyh HakiEfendi tarafndan kurulmufltur.

    Tekkeler kapatldktan sonra, senelerce bofl kalmfl olanselamlk ksm ile semahane harap olduundan, 1942'dekmfltr. Selamlk kaps zerinde ve sra halindehazrlanmfl bulunan kitabesi bugn Hki Baba ak trbesininnndedir.

    Kitabe fludur:El-kutb'r-Rabbni vel-gavs's-semdaniKanz-i yek-nrni mahbb- sultani

    Hazret-i fieyh Seyyid Sultan Abd'l-Kdir GeylniHaz zviyei Eb Ma'rf

    El-Kdiri'l-Hki li bb- Allah15 cim 1216 (23 Ekim 1801)Kitabenin sol tarafnda ve dipte ise, 18 Sad 1212 tarihi

    yazldr. Orta yerde, Sultan Selim'in bir turas vardr.Hki Baha'nn kabri bu kitabenin arkasnda olup tafl yok-

    tur. Vefat tarihi belli deildir. Bunun yerine Ahmed Efendifleyh olmufltur. Ahmed Efendi'nin efli, fierife Ayfle Monla, 1250(1834)'de vefat ederek Evlice Baba haziresine gmlmfltr.

    fieyh Ahmed Efendi'nin yerine, olu olduunu sandm,Maruf Efendi fleyh olmufltur. Maruf Efendi'nin ad, 1834tarihinde yaplan Saliha Sultan Dnne davetli fleyhlerarasnda gemektedir. Bunun yerine Nuri Baha'nnfleyh olduu sanlmaktadr. Nuri Baha'nn kabri, Hki

    107 MM

    Haki Baba Trbesi

    Haki Baba Tekkesi

  • EYPSULTAN TARH MM

    Efendi'nin yannda olup kk flahidesi zerinde drt di-limli bir sikke vardr. Kitabesi fludur:

    Bu dergh- fierifPost-niflini efl-fleyhNuri Baha'nnRuhuna fatiha. 1318 (1900)Bunun yerine, Mehmed Sa'deddin Efendi fleyh olmufltur.

    Onun zamannda ahflap olan tekke yanmfl ve 1330 (1911)harem, selamlk ve semahane ksmlar yine ahflap olarakyeniden yaplmfltr. Bu srada, dfl kap zerine sikke kabart-mal flu levha yerlefltirilmifltir:

    Hazret-iAbd'l-KadirDergh 1330Bu srada bir de sebil yaplmfl olmaldr. Ak trbedeki bir

    mermer levha zerinde flu ibare yazldr:mmeyn aflkna sebil-ullahTarih yoktur. Tekkenin son fleyhi Sa'deddin Efendinin

    olu Hafz Hseyin Nazmi Ceyln Efendidir.Tekke, halk dilinde Evlice Baba Tekkesi olarak bilinmek-

    tedir. 1256 (1840) ve 1294 (1877) tarihli "Asitane-i aliyye vebilr- selsede kain olan tekkeler" listesinde ismi "Favr"olarak kaytldr. Mecmua-i Tekya'da ise, Nuri Tekkesi ad ilezikredilmifltir.

    Haki Baba Trbesi 1993 senesi sonlarnda tamamenyeniden yaplmfl ve cephesi mermer ile kaplanmfltr. tenkubbeli olarak yaplan trbenin zerine bir sivri kubbe vebunun zerine de bir Kadiri sikkesi yerlefltirilmifltir. Bykpenceresi zerine sikke kabartmal: Hazret-i /Abdl-kdir /dergh /1330 (1911), levhas yerlefltirilmifltir.

    Kaps zerine de sra halinde hazrlanmfl, evvelceyazdm kitabe konmufltur. Orta yerinde tura bulanan bukitabenin tarihi 15 Cim 1216 (23 Ekim 1801) idi.

    Trbe iine iki ahflap sanduka konmufltur. Sadakinin lev-hasnda "efl-fieyh Abdl-Haki Nuri baba el-Kadiri, K.8. 1314(1896), yanndaki sandukann nnde ise: "Hdim'l-fukara efl-fieyh es-Seyyid efl-fierif el-hac Hseyin Nazmi el-Geylni el-Kadiri K.S. 1314" diye yazl bir levha vardr.

    Trbe iten ahflap bir parmaklk ile ikiye ayrlarak, kapkarfls namaz mahalli haline getirilmifltir. Duvarlarna bir oklevha aslmfl olan trbenin kaps ve kubbesi bakr ilekaplanmfltr.Kaynak: (1 Eyll 1994 tarihli gezi notu) (Mec. Tekaya) (Kou, st. Ans.10/5418) (Saliha Sultan Dn S: 20/a)

    108 MM

    Haki Baba Tekkesi yerine yaplan ahflap evler. Son fieyh halen burada oturmaktadr. Sa tarafta grlen eflme oruhlu Ali Pafla eflmesidir.

  • TEKKELER MM

    Tekke, Bostan skelesi Soka ile Boyac Sokannbirlefltii yerde ve sokan sol kflesindedir. Tamkflede Damat Mahmud Pafla'nn trbesi, karflsnda ise, sokakismi verilen boyahane vardr.

    12 Nolu byk kapdan tekkenin avlusuna girilir. Yap, ikikatl ve kargirdir. inde, son fleyh Efendinin kz Lamia Hanmoturmaktadr. Alt kat semahanedir.

    Hsrev Pafla, 1271 (1855) tarihinde vefat etmifl ve tek-kesinin yanndaki trbesine gmlmfltr. Trbesi bahsinebaknz.

    Tekke, yin gn perflembe olan bir nakflibendi dergahidi. 1890 tarihlerinde Murad Efendi bu tekkenin fleyhi idi.

    Tekkenin son fleyhi olan Mehmed fiefik Eryuvas Efen-dinin kz Sayn Lamia Dnderen Hanm'n verdii bilgiyegre, derghn dedegn odalar, tekkenin karflsnda, yaniHasan Hsn Pafla Trbesi'nin sa tarafnda idi. 1930 tarihin-den sonra yklmfl ve yerine bir boyahane yaplmfltr. 1986 tar-ihinde bu dahi yktrlarak yeri mezarla dahil edilmifltir.Boyahanede, Feshane'nin baz kumafllar boyanmakta idi.

    Tekkenin ad, 1250 (1834) tarihinde yaplan Saliha SultanDn iin tanzim edilen defterde ve 1256 (1840) tarihli tekke-ler listesinde olmadna gre, bu tarihten sonra kurulmufltur.

    Hadika Yazar diyor ki: "Silhi Mehmed Bey Mescidiyaknnda flimdi horasanc dkkan olan yer, fiehidSultan Osman Han olaynda eflkiyann reisi olan Mezak adndabir kiflinin Mevlevihane yaptrd yerdir. Ancak ksa sredeyktrlmfltr. Karflsnda Evrenos Dede mevleviyyeden bir kifligmldr."

    Si. Osm. Yazar "Kara mezak Ahmed Aa, YenieriOca'nda 1030 (1620)'da Baflavufl ve Turnacbafl olup 1035zilhiccesinde (Eyll 1626) idam olundu." demektedir. SultanII. Osman vakasnda Padiflah, 9 Recep 1031 (20 Mays 1622)tarihinde, Orta Cami'e getirildikte, onun durumundanmteessir olan Turnac-Bafl kendi tlbendini karp,"Padiflahm, temizdir, mbarek baflnz plak durmasn sarn",

    diye Gen Osman'a vermiflti.Yeni veziriazamn tayini iin Valide Sultan'n yanna gi-

    diltikte, onun, damadna meyli olduu grld. Bunun zerineDavud Pafla'ya mansb hattn, okur yazar olduu iin KaraMezak yazmfl ve kendisine de Baflavuflluk hattn kalemealmflt. Kara Mezak, Cigala-Zde Mehmed Pafla serdarlnda,Abaza Pafla'ya karfl gnderilmifltir.

    Naima Tarihi'nde flu bilgi vardr:"Esad Efendinin ikinci defa fleyhlislam 1032 (Ekim 1623)

    ve Mere Hseyin Pafla'nn yakalanp katledildii srada,Yenieri Oca'nn meflhurlarndan Kara Mezak, Eyp'tebostan iinde bir Mevlevihane yaptrmflt. Palendesiz direklerzerine alt kfleli yksek bir bina olmakla ayakta duramaypykld. Halk, Ebi Eyyb Ensri ruhaniyetinin men ettiine yor-dular."

    Evliya elebi nl Seyhatnamesi'nde diyor ki: "SultanMustafa'nn clusunun ilk gnlerinde (Mays 1622) YenieriOca Baflavuflu Kara-avufl, Zalpafla (Cami'i) yaknnda, her-dem bahar bir bahe iinde bir mevlevihane yaptrmtr ki, ben-zeri bulunmazd. Bir gece zelzele olup mevlevihaneyi yerle biretti. Yeri bostan olmufltur."

    Kaynak: (Naima Tarihi, Haz. Z. Danflman 2/777-780-812-824) (. H. Da-niflmend, Kronoloji Tarihi 3/309) (Hadika 1/255) (Si. Osm. 1/212) (E.elebi, Seyahatname, Zuhuri Ter. 2/95)

    driskflk mevkiinde, Karyad Soka ile eski ad BliBaba olan flimdiki Ball Baba sokann birlefltii yerdeolup etraf bir duvarla evrilmifltir. Piyer Loti Kahvesi'nin birazilerisindedir. Tekke binas ve dier mfltemiat yaplar ahflapolup, yakn tarihte bir ksm yanmfl ve bir ksm da yklmfltr.Bugn yalnz tek katl ahflap bir ev mevcuttur. Dier btnBektafli tekkeleri gibi yerleflim blgesinden uzak bir yerdeyaplmfltr. Buras, Eyp Sultan'n en yksek tepesidir.

    Tekke civarnn, vaktiyle arazi meyillerine uyularak set-lerle tahkim ve tanzim edildii, buraya kan yola da, byktafllar dflendii kalntlarndan anlafllyor.

    Eskiden, bu tekkenin yukar taraflarnda, byk kar kuyu-lar vard. Bu yerler bugn mezarlk olmufltur.

    Tekke, Karyad Baba tarafndan kurulmufltur. KendisininHorasan Erenleri'nden olduu ve stanbul'un fethinde bulun-duu sylenmektedir. Kabri, tekkenin haziresindedir. Etrafparmaklk ile evrili lahdinin bafl tarafna elifi sikkeli, ksa vekaln silindirik bir flahide yerlefltirilmifltir. Kitabesini yazarken,Karyad haziresine kar yayordu. Kitabe fludur:

    Kutb 'l-rifin gavs 'l-vasilinHazret-i Karyad Es-seyyid MehmedAli Kuddise srruh.Altna rakam yazlmamfltr.Hadika Yazar olak fieyh Hasan Efendi Zaviyesi'ni an-

    latrken, "ad geen zaviye Karyad Baba Tekkesi denmeklemaruftur. Halen fleyhi ara (topal) Mustafa Dede'dir ki, babasdahi bu tekkede fleyh olup ismi Abdi ve bu dahi ara idi." diyor.

    Abdi Efendinin elifi tal flahidesi bugn de hazirede-

    109 MM

    Hsrev Pafla Tekkesi

    Hsrev Paa Tekkesi

    Karyad Tekkesi

    Kara Mezak Ahmed Aa Mevlevihnesi

  • EYPSULTAN TARH MM

    dir. zerindeki yaz fludur: Hazret-i fieyh Safi slle-i tahiresin-den Es-seyyid Mehmed Abdi Baba. Rakam yazlmamfltr.

    15 Haziran 1826 tarihinde Yenieri Oca'nn imhas zeri-ne stanbul'daki btn Bektafli Tekkelerinin yktrlmasnn sra-snda Karyad Baba Bektafli tekkesi de yktrld. Fakat, SultanAbdlmecid dneminde (1839-1861) Nakflibendi Tekkesi ad al-tnda tekrar ald ve yklan binalar yeniden yaptrld. Ve ile-rinde gizli olarak Bektafli yinleri yapld.

    Mec. Tekya'ya gre, yin gn perflembe olan bir Nakflitekkesidir. 1890 tarihlerinde, Salih Efendi tekkenin fleyhi idi.1256 ve 1294 tarihli tekkeler listesinde ise "Bayramiyye'den Ab-di Baba Tekkesi" diye kaydedilmifl ve yin gnnn de Cuma ol-duu belirtilmifltir. 1199 (1784) tarih-li listede ismi yoktur.

    Baflbakanlk Osmanl Arflivi'ndeki fi. 1193 (Austos 1779)tarihli bir inha (Atama) da, Hac Bektafl Postniflini Abdllatif im-zasyla "Eyp'te Zeynep Hatun Mahallesi'nde Bektafli BosnaviMustafa Baba Zaviyesi vakf zaviyedarlnn vakfiye flart gere-ince halifelerinin eslafndan (ileri gelenlerinden ) Dervifl Ali'yetevcih" edildii yazldr.

    ki kapl avlusunun ortasnda etraf malta tafll bir kuyu var-dr. 1319 flaban gurresinde (13 Kasm 1901) Hz. Hseyin ruhi-n sebil ettii yazldr. Hazirenin sol tarafnda semahane bina-s vardr. Bugn yalnz duvar ve oca kalmfltr. HazireninHali tarafna alan kaps rlmfl-tr. Semahanenin kaps dabu taraftadr. Semahanenin sol tarafnda, Piyer Loti Kahvesi ta-rafna doru, kap nosu 7 olan ahflap bir kflk vardr.

    Karyad Baba Bektafli Tekkesi'nin son fleyhi Yaflar Baba'-nn mersiye okumakta stn bir yetenei vard. amlca Bekta-fli Tekkesi Babas Ali Nutk Efendiden nasib almfl ve 17 Ocak1934 tarihinde vefat etmifltir. Kabri, Eyp'te Krkmerdivenlermezarlndadr.

    Bahariye Mevlevihnesi hcreniflinlerinden, kymetli

    yazar Abdlbki Glpnarl'nn dedesi brahim Zuhuri Dede(lm. 1935) Yaflar Baha'dan nasib almfltr.

    Karyad Tekkesi'nin alt tarafnda, Piyer Loti Kahvesi arka-snda, 1589 tarihinden evvel kurulmufl, Dolanc Dervifl MehmedEfendi Mevlevihnesi vard. Buras 1624 tarihinde yktrlmfltr.Bu tekke bahsine baknz. Bu ykm srasnda acaba bu BektafliTekkesi de zarar grmfl mdr?

    Karyad Tekkesi haziresindeki flahideler flunlardr:1227 (1812)'de vefat eden, bektafli sikkeli Sleyman Baba1232 Z 5 (16 Ekim 1817) Bektafli sikkeli Ms Baba. Kita-

    besi fludur: Ms Baba kim ol bendei All-i b / Tarike hidmeteyleyb olmufl idi pr safa /Nice yllar klnmfltr bu tarikin zev-kine / Hemn mahrum ilmiye Hazret-i Mustafa / Bu derghageldi ol buldu fleref/ Kutb- lem Hac Bektafl- Veli'den buldunri ziya /Ms Ba-ba'nn rh~ revan fld ola.

    1243 (1827) Bektafli sikkeli, Cennetmekn merhum, Shibe-tl-hayrt, Haseki Sultan imareti aflbafls Kalyoni Mehmed Baba.

    1280 Za 10 (17 Nisan 1864) fieyh'l-harem-i Hazretle-

    110 MM

    Karyad Baba Tekkesinden arta kalanlar

    Karyad Baba Tekkesi haziresi yanndaki fleyh evi.

  • TEKKELER MM

    ri Nebevi Mustafa Pafla'nn efli ve Abdurrahman Pafla'nm kzNuriye Hanm.

    1284 (1867) Fatma Nuriye Hanm.1291 (1874) 28 fiubat. Bektafli tal. Karyad Baba

    Hazretlerinin / Dergh post-niflini / Mehmed Necib Baha'nn/rh- revan sd/ve handan ola.

    Necib Efendi 1230 (1814) tarihinde domufltur. BabasMehmed Arif Efendi olup devrinde tekkede iki dervifl bulunu-yordu.

    1301 (1883) Kk flahide. Karyad Ali Baba derghpost-niflini Hafz Salih Baha'nn olu brahim Selim.

    1305 Muharrem 2 (20 Eyll 1887) Karaaa Dergh flerifipost-niflini Hasib bendeganndan yorganc sim Efendi.

    1318 Receb 26 (Kasm 1900) Fesli ve bektafli ta kabart-mal Rumelihisar'nda fiehidlik dergh postniflini Nfi' Babamuhibbanndan Kumkap ser komiseri Ali Rza Efendi.

    1332 (1913) 29 kanunisni. Karyad Ali Baba trbedarve seccade niflin Hafz Mehmed Salih Baba. Bektafli sikkeliolup n yzndeki kitabesini kendisi yazmfltr.

    Karyad Ali Baha'nn ayak tarafna flu kitabe konmufltur:Sadat- slle-i Kzmiyye'den HorosnKaryad Ali Baba Kuddise srruh el-celi el-a'laRakam yoktur.Evvelce tekkenin kaps zerinde bulunan bir levha bugn

    hazirededir. Mermer olup tek sra halindedir. Bir daire iine fluibare yazlmfltr: El-Cd mezz'l-mevcd

    Bunun yanndaki yaz fludur: Karyad makama izzet ile....Bunun yanndaki daire iinde de: Kuddusi elveddRakam yoktur.Ankara'da, Karyad Htn isimli bir trbe vardr.

    Kaynak: (Gezi notu) (Hadika 1/264) (M. Koman, Eyp) (Mec. Tekaya)(Cevdet Tarihi, Odal Nefl. 12/238) (Trkiye'de Vakf Abideleri, KaryadHatun. 1/439) (S. N. Ergun, Trk Musikisi Ant S: 657) (A. etin, VakflarDer. 13/587) (A. Glpnarl, Mevlanadan Sonra Mevlevilik S: 303) (Osm. Arfl.Dairesi, Nfus Def. S: 268) (Osm. Arfl. Evkaf Def. 111. No: 24138)

    Tpekke, Kolanc Mehmed Emin Efendi ve fieyh EminEfendi Tekkesi adlar ile de bilinir. Tekke, Otakclar'da,Paflmakc Caddesi ile Mnzevf Kflla Caddesi arasnda ve son-radan ad verilen, Deirmen Soka zerinde idi. Bu sokak ileFethi elebi Caddesine alan Mehmed Bey Mescid sokanabakan kaplar vard. Paflmakc ayr Caddesi, Fethi elebiCaddesi ve Mnzev Kflla Caddesi aras 1950 tarihlerine kadartamamen krlk bir yer idi. Tekkenin biraz ilerisinde, EmirBuhri Tekkesi ile Sr Tekke bulunuyordu.

    Bu civarda, fieyhlislam Paflmakc-Zde Ali Efendininkflk ve genifl arazisi bulunduundan Caddeye, Paflmakcayr denmifltir. Kendisi 1124 (1712) tarihinde vefat ederekbiraz ileride ve eski Edirnekap-Topular yolu zerindeki aktrbesine gmlmfltr. Tafl vardr. Paflmak-Zde Trbesibahsine baknz.

    Mec. Tekya'ya gre, 1890 tarihlerinde ayin gn cu-

    martesi olan bir Kadiriyye Tekkesi idi. Bu tarihte, Nuri Efenditekkenin fleyhi olarak gsterilmifltir.

    Ayn tarihlerde yazlan "Asitnei aliyye ve bilad- selsedekain" tekkeler listesinde ise, ayin gn cuma olan bir HalvetiTekkesi olarak gsterilmifltir. Ve bu srada tekke yerinin arsaolduu belirtilmifltir. 1256 (1840) ve 1294 (1877) tarihli tekkel-er listesinde aynen flyle yazldr: "Halvetiyye'den Kolancfieyh Emin Efendi Tekkesi der Otakc der ayrbafl, arsadr."

    fikr Efendinin "stanbul Tekkeleri" adl eserinde iseyalnz tekkenin ismi kaydedilmifltir. 1199 (1784) tarihlitekkelerin isimlerini belirten mfredat defterinde ise ismi:"Otakclar'da, ayrbafl'nda Kolanc fieyh Mehmed EfendiTekkesi" diye gemektedir.

    Yine bu defterde "Otakclar'da Kayk fieyh SleymanEfendi"nin bir tekkesi kaytldr.

    1890 tarihlerinde yazm tamamlanan bir nfus defterindetekkenin Cerrahi Dergh olduu ve bu sralarda es-Seyyidsmail Efendi'nin olu, 1233 (1817) doumlu MustafaEfendi'nin bu tekkenin fleyhi olduu yazldr.

    fieyh Mustafa Efendi'nin olu smail Aziz Efendi 1274(1857) tarihinde bu tekkede dnyaya gelmifltir. Tekkenindervifli yoktu.

    Hadika yazar flu bilgiyi vermifltir:"fieyh El-hac Mustafa Efendi ki, Kirpasi flhretiyle maruf

    olup Otakclar'da fieyh Emin Efendinin hlefasndan olupmezbur fieyh Emin Efendi dahi evst- devr-i sultan SelimHan'ide (1215 / 1800) tarihleri vefat edip mahalli mezburededefn olunup sonra tekkesi bostan olmala mezar gaip olmuflve Kirpasi gayretiyle meydana karlmfltr."

    Tekkenin haziresinde 7-8 flahide vard. Bunlar sonradanoradaki bir duvara dolgu tafl olarak kullanlmfl ve yalnz ikitanesi ayakta kalabilmifltir. Bu iki flahide bugn buradaki birfabrikann bahesi iindedir. Fakat yol kenarnda olduu iinrahatlkla grlebilir. Bunlardan biri, el-hac Osman Efendi'ninefline aittir. Dieri ise, 1218 (1803) tarihinde vefat eden ve birok halife yetifltiren fieyh Abds-Selm Efendi'ye aittir.fiahidesi tarik sikkelidir.

    Kaynak: (Gezi notu) (Mec. Tekya) (A. etin, Vakflar Der. 13/588) (Hadi-ka 1/268) (Osm. arfl. dairesi, Kepeci Tas. Nfus Def. No. 6290/1 S: 288)

    Tafllburun ve Lagar Mehmed Efendi Tekkesi isimleriylede bilinir. Tekke, Silahdar Aa Caddesi zerinde,driskflk Tepesi eteinde, Bahariye Mevlevihanesi civarndave Ebu Bekir Aa eflmesinin sa tarafndadr. smini kuru-cusunun lakabndan ve biraz ilerideki Tafllburun'dan almfltr.Bugn yalnz haziresi ve arsas mevcuttur.

    Tekke, Belgradl olup ok zayf olduu iin Lgari la-kabyla anlan, Cennet Mehmed Efendi tarafndan tesis edil-mifltir. Bayramiye'nin gizli kulundandr. Vefat tarihi ihtilafldr.Zkir fikr Efendi 1093 (1682)'de, Sicill-i Osm. yazar ise1140 (1727)'de vefat etmifltir, diyor. Hadika Yazar ise vefattarihini vermemifltir.

    111 MM

    Kolanc eyh Emin Efendi Tekkesi

    Lagar Tekkesi

  • EYPSULTAN TARH MM

    Lgari Mehmed Efendinin vefatndan sonra "BektfliyeTarikati"nden Lgari Fahri ve Klc Mehmed Efendiler post-niflin olduktan sonra Sa'diyye tarikatinden Gzolu denmeklemaruf Hseyin Efendi fleyh olmufl ve 1151 (1738) tarihindevefat etmifltir. Kabri, Cadde zerinde harabesi grlentrbesindedir. Tafl yoktur.

    Eypl olan Gzolu Hseyin Efendi Sa'diyye tarikati'ninpiri Seyyid Sa'deddin Civbi'nin (lm. 700 M. 1300) neslinden,brahim Eb'l-fim'nin halifesidir. brahim Efendi stanbulageldiinde bu tekkede misafir olmufl ve Sa'diyye'den meflihatgetirmifltir.

    fieyh brahim Efendi 1113 (1703) veya 1115 (1705) ta-rihinde stanbul'a gelmifl ve bu tekkede misafir olmufl veSa'diyye'den de meflihat getirmifltir. Gzolu Hseyin Efendi osrada Eyp kads idi. Bu zata intisab ederek Sa'diyye'denhilafet almfl ve bu tekkeye fleyh olmufltur. Hseyin Efendi'denevvel tekke ok harap ve vakf da olmadndan bir ka yl hlikalmfl ve yklmak zere iken fieyh Hseyin Efendi meflihathizmetini zerine almfl ve dergh da ihya etmifltir. Vefatnaflair Lebib Efendi flu ta-rihi sylemifltir:

    Feyz-yb- fieyh Sa'deddin olub Seyyid HseyinCezbe-i enfs- pki itdi srrndan zuhur

    Mflir-i kmil-i mkemmil fleyh-i b-hemt idi Slikne himmeti mebzul flif-bahfl- sudur

    Nr- rh- pr-fthu zim-i cennet olubMazhar- envr- rahmet eylesn Rabb'l-Gefr

    Ehli hle dim olsun feyz-i rhniyyeti Eylemifl zahirde safa bezm-i fniden mrur

    Didi trihin Lebib harf- cevherdr ilefieyhimez Seyyid Hseynin kabridir me'v- nur"fieyh Hseyin Efendi'nin tarikat-i aliyye-i Sa'diyye'den

    intisablar flu suretle hikaye olunur ki, Hseyin Efendi Eyp

    Kads iken kendisine umumi fel gelir. Bu esnada fieyh Eb'1-Vef-i Sa'di (fieyh brahim Eb'1-fimi) stanbul'a geldi. Slale-itahire-i Sa'diyye'den ve ehl-i feyz kerametden bir fleyh-i sahib-kemlolduklar flayi olmakla,

    Hseyin Efendi'nin yanna gtrlerek bir nefes etmeleri ricaolunur. O da nefes ve dua ederler. Bi kudreti'llhi te'l HseyinEfendi fli'f-yb olur. Bunun zerine intisab eder ve sonradan hilfe-tle km-yb olur."

    Tekke, 1716 senesine kadar evvela Bay rami sonra Bektafli venihayet Nakfli olmufl ve son Nakfli fleyh Mehmed Efendi, 1128 (1716)tarihinde vefat ederek tekke Sa'di dergh olmufltur. Kabri derghnhaziresinde idi. Fakat tafln bulamadm.

    Bunun yerine Rfaiyye'den Nizami Efendi fleyh olmufl ve 1153(1740) tarihinde hacda vefat etmifltir.

    Yerine, Gz-olu'nun halifesi, elebi fieyh Abdurrahman el-Halebi gemifltir. Babas fieyh Yusuf, onun babas fieyh HseyinEfendi'dir. Sadatdandr. Pek kmil, arif ve deryadil bir zat idi. 1169(1755)'de vefat etti. Sikkeli flahidesi hazirede olup erimektedir.

    Bunun yerine Abdurrahman Efendi'nin halifesi KrmlSleyman Sdk Efendi 19 S. 1169 (24 Kasm 1755) tarihinde vefieyhlislam Damad-Zde Feyzullah Efendi'nin iflareti ile fleyh olmuflve 1197 (1783)'de vefat etmifltir. fiahidesi tekke haziresinde ikenbugn mevcut deildir. Olu fieyh smail Nec Efendi ile damadHasri-Zde fieyh Mustafa zzi bin Halil eddemenhri el-msri'yiStlce'de bir zaviye tesisine memur etmifltir. Damadnn mrflidi idi.kznn flahidesi hazirededir.

    Yerine, fieyh Sleyman Efendi'nin olu smail Nec (Necati)Efendi fleyh olmufltur. Hilafeti babasndandr. Pek az bir zamanmeflihat ile meflgul olmufl, vefatna yakn "Cezbei Rahman'a mazhar"olarak inzivay tercih etmifl ve fleyhlikten el ekerek Eyp'teGmflsy adl mahalde bir evde "Uzlet-niflin" olmufltur. 1204(1791)'de vefat etti. Kabri, babasnn yanndadr. TaflndaSa'diyye'den olduu ve "Baba fieyh Sleyman'dan ahz-i Tarikat"eyledii yazldr. fieyhlikten ekildikten sonra, babasnn hal-ifelerinden fieyh Salih Efendi nib tayin olunmufltur. fieyh smailEfendi'nin vefatnda da bir mddet asaleten meflihate getirilmifltir.

    Yerine, Abdsselam Tekkesi fleyhi Mustafa Haydar Efendi'ninhalifesi Eypl, el-hac Ahmed Hulusi Efendi fleyh olmufltur. HaydarEfendi Eyp'te, Evlive Baba Cami'inde Sa'diyye usul icra ederkenTafllburun tekkesinde fleyh olmufltur. 1231 (1816) senesi hac yolun-da flehid oldu.

    Bunun yerine, fieyh Ahmed Efendi'nin halifesi Salih Efendi vekilfleyh olmufl ve 5 Muharrem 1244 (18 Temmuz 1828) tarihinde vefatetmifltir. fiahidesi hazirededir. Bundan evvel de vekillii vardr.

    Yerine, fieyh Ahmed Hulusi Efendi'nin olu el-hac, SleymanSdk Efendi fleyh olmufltur. Vefat, 17 Sefer 1308 (2 ekim 1890) tar-ihinde olup flahidesi hazirededir. 1221 (1806) tarihinde dnyayageldi. Devrinde tekkede derviflanla beraber alt kifli bulunuyordu.

    Tekkenin son fleyhi ise Sa'deddin Efendidir. Vefat tarihi bellideildir. Kendisi musikiflinas olup bir ok kere BahariyeMevlevihanesi'ne gider ve burann fleyhi Hseyin Fahreddin DedeEfendi ile sohbet eder ve toplanan musikiflinaslarla fasllar meflkederlerdi. Durak ve Mi'raciye'yi en iyi okuyanlardand.

    Tekke, yin gn perflembe olan bir Sa'diyye dergh idi.1252 (1836) senesinde fieyh Sleyman Sdk Efendi zamannda

    112 MM

    Lagari Tekkesinin ilerisi. stanbul ve Boazii adl kymetli kitabnyazar meflhur ihtifalci Mehmed Ziya Beyin aile sofas.

  • TEKKELER MM

    Sultan II. Mahmud tarafndan yeniden yaptrlmfltr. Bunubelirten kitabe tekkenin Caddeye alan kaps zerinde ikenbugn kap ile beraber mevcut deildir. Kitabe fludur:

    Mesned ra-y Hilfet fih- kutbiyyet makam Ya'ni Sultan velyet-i menkibet Mahmud Hn

    Khne bnyn cihan lutfile tecdid idb Kld dnyy imaretlerle manend-i cinn

    Ol fiehinflh- keramet pise oldu leme Nevbe-nev vaz'- nizm ile mcedded bikeman

    Sayesinde oldu dervifln mesrur ol fieh 'in Yaplub Tafllburun 'dan hangh- Sa 'diyn

    Tki lemde kurulduka zemin zre bina Ol fieh 'in olsun makm- flevketi n sumn

    Geldi bir hail ehli Ziver syledi trihiniBu makam yapd kutb-i sultaniyyet-i fih- cihan1252Ahflap selamlk dairesi ile semahanesi, I. Dnya Savafl

    devamnca asker iflgalinde kalmfl, harap olmufl, mtarekeyllarnda (1920 tarihleri) yktrlmfltr. Derghn iki katl vesekiz odal harem dairesi de 1980 tarihinde yktrlmfltr.Yerinde bir fabrika vardr.

    Tekkenin iki avlu kaps bulunmakta idi. Biri flimdikiBahariye Polis Karakolu yanndaki Ebu Bekir Aa eflmesiyanndaki yokufl yol, dieri ise Gzolu Hseyin EfendiTrbesi'nin sa tarafndaki cmle kaps idi. Bu kapnn ikitarafndaki hazire, bugn pek hazin durumdadr. Kapnnkarflsndaki fladrvann flimdi yalnz kaide tafllar kalmfltr.Suyu dristepesi'nden getirilerek buradaki bir sarnca bo-flalyordu. Bu sarn elan mevcuttur.

    Hazirede mevcut olan flahideler flunlardr:1110 (1698) tarihde vefat eden ve taflnda yalnz ismi yazl

    olan Abdlkadir Kulu'nun flahidesi.1144 Ra. 8 (10 Eyll 1731) Hamzav tafl, iki para halinde

    olup yere atlmfltr. 1980 tarihinde, Bahariye'de fiah SultanCamii karflsnda iken buraya getirilmifltir. Yazs nefistir.

    HvelHayy'l-Pki/Allah Sbhne Ta'l/Mirahur Cmi'imam / Hattat Es-seyyid Abdullah / kuluna ve bil cmlemminin ve / M'minata rahmet eyliye /(k-rk) el-ftiha.

    Bu tafl muhakkak kurtarlmaldr.1165 (1751) Sikkelidir. Efl-fleyh Es-seyyid Abdrrahman

    Efendi Postniflin idi. Yaz silinmek zeredir.1184 (1770) Sikkeli. mam-Zde Mustafa Efendi.1196 (1782) Zevcei fieyh Tekyei fiah Sultan, merhumeAyfle Monla Kadn.1197 (1783) Sikkeli Sleyman Molla.1199 (1784) Byk molla sarkl muhteflem lahdi, fiah

    Sultan Camii karflsnda iken buraya getirilerek atlmfltr.Sabka Eyp Kads Ali Sedid Efendi.

    1222 (1807) Sabka Reis'l-kttab el-hac Mustafa Efendi-Zde Dervifl Es'ad Efendi. (Si. Osm. 4/429 Mustafa Efendi)

    1231 cim 28 (Mays 1816) Sultan Mahmud Han'n Ser

    musahibi, tarikat-i Sa'diyye'den ve kutb'l-rifn efl-fleyhAbdrrahman Efendi hlefsmdan Efl-fieyh Mehmed SalihEfendi.

    1237 Sad 15 (Kasm 1821) Ktibi sikkelidir. Tersaneimirede gemiler veznedar bass Mehmed Efendi.

    1241 (1825) Katibi sikkeli, Msr Hasrclarndan hasrcEs-seyyid Mehmed....

    1244 (1828) Sikkeli, fieyh Salih Efendi tafl gmldr.1253 (1837) Yerde, tal, rif-i billah mrflid-i agah fieyh

    Abdullah Efendi.1253 (1837) Deiflik sikkelidir. Eyyubi Ahmed Dede'nin

    kz fiehide... Hanm. fiah Sultan Cami'i karflsnda iken burayagetirilerek atlmfltr.

    1261 (1845) Lahid, dalmfl yerde. Fesli, ok gzel iekkabartmal ve nefis hatl, mer Bahir Efendi.

    1261 (1845) fieyh Sleyman Efendinin kz, Hasr-ZdeMustafa zzi Efendinin efli Saliha Kadn.

    1271 R 15 (5 Ocak 1855) Tafl krktr. Efl-fleyh HafzMehmed Emin Efendi.

    1271 (1854) Rical-i Devlet-i Aliyye'den sabka EnbiyeiHassa mdr Abdlhalim Efendi (Si. Osm. 3/304)

    1272 (1855) Yorganclkta yekta olan mer Efendi.1275 N 15 (Nisan 1859) Endern- Hmyun'dan ra

    olan Sultan Mahmud Han Pazarbafls Bekir Efendi.1278 (1862) Mazlum Mustafa Pafla. (Si. Osm. 4/499) (nal,

    Son Asr Trk fiairleri S: 384)1281 (1864) Ali Aflkar Pafla slalesinden Mehmed Tevfk

    Efendi.1282 (1865) Mehmed Sahib Efendinin kz fierife Fatma

    Hanm.1282 (1865) Mhendis Ahmed (Bi) Can Pafla'nn mhr-

    dar Mehmed Reflid Efendi.1285 (1868) Kudemy mflirn- saltanat- cemiyye'-

    den ve sabka Meclis-i Vl-y Ahkam- Adliye azay kirmndanel-hac Ali Asker Pafla. (Si. Osm. 3/571)

    1286(1869) sikke kabartmal, fleyh'l-harem-i Hz Nebev-iesbak, flkodral fieriff Mustafa Pafla'nn efli Hadice NevresKadn.

    1293 R. ahr 10 (Nisan 1876) Tarik sikkeli, el-hac TahirPafla kethdas Mustafa Rfat Efendi.

    113 MM

    Mehmed Ziya Bey sofas yan, Sadrazam Melek Ahmed Paflaya aitolduu sanlan tepeleri ok iflaretli kfeke tafl flahideler.

  • EYPSULTAN TARH MM

    1294 Zilkade 22 (28 Kasm 1879) Rical-i Devlet-iAliyye'den Trablusgarp defterdar el-hac Mehmed HaflimEfendi.

    1300 (1882) Tersanei mire kaymakamlarndan kbleciMustafa Bey.

    1300 (1882) Endern- Hmyun Hatt Hocas Ali RasimEfendinin olu Mehmed Rfldi Efendi. (nal, Son Hattatlar304, Merakid 47)

    1301 (1883) Nazr- Ferik el-hac Dervifl Hafz Mehmed rfPafla bin Mehmed Arif bin Dervifl Osman. (Si. Osm. 2/100)

    1301 (1883) Sudur- azamdan Sa'di Bey-Zde Eyb Mollasbrahim Beyefendi'nin efli Kamer-Vefl Kadn Efendi.

    1304 fievval 29 (Temmuz 1887) Rical-i Devlet-i Aliyye'denBb- li komisyon reisi atfetl Pertev Efendi. (Si. Osm. 2/39)

    1308 Sefer 17 (Ekim 1890) Tal, Bu makamda fieyh-i sec-cade 77 yl meflihat eyliyen Sleyman Sdk Efendi. Uzunkitabesinin tarih beyti fludur:

    . Mkemmel fleyh idi shib-i vekar ve vecd hl idiSerb seccadesin kurb-i Hda'ya H deyb gd1308 sefer 171308 (1890) Sadr- esbak Naili Abdullah Pafla ve Ar-

    bozlu Eli brahim Pafla hafidesi sudur- azamdan Sadi Bey-Zde Eyp Monlas brahim Beyefendinin kz ve Rical-i Devlet-i Aliyye'den Evkf- Hmyun muhasebecisi Atf Bey Efendininefli Fatmat'z-zehra Hanm. Mevlevi sikke kabartmaldr.

    1308 (1890) fieyh Sleyman Efendinin hemflire-ZdesiHfz Efendinin efli Fitnat Hanm.

    1309 fiubat 6 (Mart 1892) Sikke kabartmal, Tarikat-ialiyyei Sa'diyye'den Tafllburun Tekkesi fierifi nukbs Saray-Hmyun Hasrcbafl's El-hac Aziz Mahmud Efendi.Kadky'de Yourtu Park civarnda, Hasrcbafli Sokazerindeki kflkleri bugn de mevcuttur.

    1309 Sad 5 (10 Eyll 1891) Ebaiyei Aliyye memuru mer-hum Ferik Bekir Pafla-Zde atalca Topu Kumandan Feriksm Pafla (Si. Osm. 3/285)

    1311 (1893) Tafllburun Dergh- fierifi postniflini mtev-eff el-hac fieyh Sleyman Efendinin damad Selim Efendi.

    1312 (1894) Bu derghn postniflini Merhum SleymanSdk Efendinin kz Trablusgarb defterdar Hflim Efendininefli Zeliha Hanm.

    1313 Ramazan 10 (24 fiubat 1896) Sadr esbak EdhemPafla'nn baldz ve Ticaret-Hnei mire ebniyei Hassa muhase-becisi Hac Tahir Efendinin efli hace Aifle Sdka Hanm.

    1322 Aos. 15 (1904) Lahid, Konya redif kumandanMirliva Osman Pafla. Kabri biraz ileridedir.

    TTaarriihh KKssmmllaarr GGmmll OOllaannllaarr::Deiflik bafllk, befl paral sikke, Tarikat-i aliyyei Sa'diyye

    hlefasndan, es-seyyid, efl-fleyh Mehmed Abdllatif Efendi.Tarik sikkeli, fieyh Ahmed Efendi. Ahmed Efendi hacda

    vefat etmifltir. Bu makam tafl olabilir. Tarihini grmek lazm.Mevlevi sikkeli, Dervifl Ali Baba.Defter-i Hakni bafl ktibi zzet Efendi.Sikkeli, Arap Cami'i imam, Tafllburun fleyhinden feyz

    almfl olan...Bu dergah- flerifde seccadeniflin olan merhum efl-fleyh el-

    hac Ahmed Hulusi Efendinin kz....Msrl Hsn.... Hanm Efendi.122? Son rakam yazlmamfltr, tepelikli ve gnefl flual bafl

    taflndaki kitabesi aynen fludur:Hvel-Bki/ Rumeli Kazaskeri/Matlabas iken irtihal-i /

    Dar- beka iden merhum / Ve mafurli el-hac / Eb Bekir Aarhin / El-ftiha /122?

    Ayaktafl zincir ve kandil kabartmaldr. Eb Bekir Aa'nnbu tekkenin hemen sol tarafnda ve cadde zerinde 1207(1792) veFatih'te, Niflancada, Niflanc Cami'i avlu kapskarflsnda 1208 tarihli iki eflmesi vardr.

    Son rakam yazlmadna gre tafln kendi hazrlamflolmaldr. (Si. Osm. 1/185) Aa'nn, Fatih Niflancas'ndakona, Bahariye sahilinde de yals olduu anlafllyor.

    Tafllburun Tekkesi haziresinin devam olan yerde ve birazileride, Bahariye Mevlevihanesi hizasnda "stanbul veBoazii" adl eserin yazar rahmetli ihtifalci Ziya Bey'in kabrivardr. Etraf demir parmaklkla evrilmifl byk bir sofadr.Fesli bir flahidede flu kitabe yazldr.:

    Asr- Sultan Mahmud Han- sanide Rikb- Hmyun k-erinden Hafz Mehmed Arif Efendi. bn-i el-hac ali el-Karsi'ninmahdumu Hazinei Evrak odas kuremay mtekaidanndanTokad Evkaf Mdr esbak ve Yldz hamam mutasarrfOsman Vasf Efendi. 1322 (1904)

    Hafz Mehmed Arif Aa hafidi, Osman Vasfi olu htifalciMehmed Ziya Bey. 1282 (1930). Kaya Sultan Saray bahsinebaknz.

    Bu hazirede Sultan I. Abdlhamid'in kz Ayfle Sultan'nhizmetkarlarndan kadnn flahidesi vardr.

    Tekke haziresindeki Emin Efendinin kitabesi aynen fludur:Tarik-i Rufaiyye hlefalanndan / Ve tarik-i kymiye

    derghlarnda/ Ser-Nflid olan Merhum / Ve mafur il rah-met Rabb 'l-gafur/Can-flin firdevs-i fliyat / Hakkak efl-fleyhHafz Mehmed/Emin Hayat Efendi. /1271R15

    fieyh Sleyman Efendinin kz, Hazr-Zde Mustafa zziEfendinin efli Saliha Kadn'n kitabesi aynen fludur:

    Yanna duhteri fieyh Sleyman ald / Rzgr ilebulub vakti hayt encam / Mustafa zzi Efendi kiHazr-Zde / Hem-firafl oldu bu merhumeye bir ok a'vn /t-

    114 MM

    Lagari Tekkesinin periflan haziresi.

  • TEKKELER MM

    di isbat- vcud o gl-i ba- sevda / h- matemde idb adnesa'adetle haram/Ravz- rahmete .... halas ile taltif ideli /Mazhar- Lutf-i Resul eyliye Rabb-i Allah / Yazd tarihini fatihaile Safvet / Saliha Kadn ide glflen-i firdevs-i makam /1261

    Tafl yerde olup iki para halindedir. Hatt nefistir.

    Kaynak: (Gezi notu) (Hadika 1/256) (st. Ans. 4/1853) (Asar- Ziver Pafla S:86) (Zakir fikr Efendi. st Tekkeleri, Haz. fi. Akbatu 2/97) (nal, Hofl SadS: 197) (Si. Osm. 2/88 Cennet Ef.) (Mithat Sertolu, stanbul Sohbetleri S:11) (Osm. Arfl. Dairesi, Kepeci Tas. Nfus Def. No. 629/1 S: 260) (Si. Osm.1/430 Emin Mehmed Efendi) (C. S. Revnakolu, Mi'raciye, Yeni TarihDnyas 1954 S: 765) (H. Vassaf, Sefine-i Evliya, Seh Yay. 1/352-353-354-355) (Osm. Arfl. Evkaf Def. 11. No. 18264)

    Eyp'te, Cezeri Kasmpafla Mahallesi'nde, FeshaneCaddesi ile Kzldeirmen Soka'nn birlefltii yerde vesokan sol kflesinde idi. Debbahne Tekkesi ve MahmudEfendi Tekkesi isimleri ile de bilinir. Tekkeye Feshane Caddesizerinde bulunan ve yanlfl olarak fiaire Fitnat Hanm Trbesidenilen, Mehmed Vusli trbesi ile efli, Hubbi Hatun trbesiarasndaki kmaz yoldan gidili-yordu. Tekkenin dier bir yoluda, Zal Pafla Caddesi'ne a-lan Kzl Mescid odalar kmaz idi.Derghn ayrca Kzl Deirmen Soka'na alan bir kapsdaha vard. Bu son iki kmaz sokak, Kzl Mescid'in ikitarafnda bulunuyor-du.

    1307 (1890) tarihli Mecmua-i Tekya'ya gre tekke, yingn cuma olan bir Kadiri Dergh idi. Bu tarihte Eflref-Efenditekkenin fleyhi bulunuyordu.

    1256 (1840) ve bunun bir kopyas olan 1294 (1877) tarih-li "Asitnei aliyye ve bild- selsede kain tekya" listesinde iseyin gn saldr ve tekke, Mahmud Efendi Tekkesi adntaflmaktadr. Mahmud Efendi'nin kabri, Hubbi Hatun Trbesikaps nnde olup flahidesindeki kitabesi fludur:

    Y-HMerhum mafurEfl-fleyh MahmudEfendi-i el-Kdiriruhin / El-ftiha1143 (1730)1125 (1713) tarihinde tekkeye fleyh olan Mahmud Efen-

    di'den sonra, dergh onun ad ile anlr olmufltur. Tekkeninkarflsndaki Debbahne de tekkeye ismini vermifltir.

    Tekke, Mehmet Vusli Efendi tarafndan tesis edilmifltir.Kendisi, 998 (1590) tarihinde vefat ederek tekkenin haziresin-deki zel trbesine gmlmfltr. Hadika Yazar diyor ki:"Vusli Mehmed Efendi, 998 recebinin ll'de (16 Mays 1590)vefat ederek Eb Eyyb Ensari R.A. lbari'de bulunanDebbehne karflsnda mahall-i mahsusada defn olunmufltur.Civarnda mstakil zaviyesi vardr. Zevcesi, Hubbi Ayfle Hatundahi civarnda bulunan zel trbede medfundur."

    Mehmed Vusli Efendi, Kapcbafl Abdullah Aa'nnoludur. Sultan Selim flehzade iken Konya ve Ktahya'ya kadtayin ettirmifl ve mevleviyet payesine ykseltip mushibesiHubbi Ayfle Hatun ile evlendirmifltir. Drt defa stanbul kadsolmufltur. lim, dini btn, halim ve flair olup bir mahkeme

    kararn derhal hkme balard. Otori-terdi. Fndkl'da cami'ive hamam vard. Mimar Sinan yaps cami'i bugn de mevcut-tur. Aksaray'da Parmakkap'da dahi bir mescid ve mektebivard. Ayrca eserleri vardr.

    Tekke fleyhlerinin bir ksm hazirede medfundur kiflunlardr:

    1132 (1719) Tarihinde vefat eden fieyh Selim Efendi.1132 (1719) fieyh brahim Efendi.1150 C. hir (Ekim 1737) Efl-fleyh Mehmed Feyzullah

    Efendi. fiahidesi sikkelidir.1290 Cim 3 (29 Temmuz 1873) Kadiri sikkeli flahidesinde

    "Kadasker Mehmed Molla elebi Dergh postniflini efl-fieyhel-hac ahmed Sdk el-Kdiri" diye yazldr. Babas smailEfendi olup 1228 (1813)'de dnyaya geldi. Devrinde tekkedederviflanla beraber alt kifli bulunuyor-du. Olu, AbdlkdirEfendi fleyh olmufltur.

    1297 fievval 2 (7 Eyll 1880) Kadasker Mehmed elebiDergh postniflini efl-fieyh es-Seyyid Abdl-Kdir-i el-Kdiri.Bu tekkenin fleyhi Ahmed Sdk Efendi'nin olu olup 1257(1841) tarihinde dnyaya geldi. Olu, 1286 (1869) doumlu,smail Sezai Efendi bu derghda dodu.

    1319 fiubat 25 (1901) Kadasker Mehmed Molla elebiHazretleri'nin dergh- flerifi postniflini efl-fleyh el-Hc MehmedEflref Sabri el-Kdiri. fiahidesi sikkelidir. 22 Zilhicce 1321.fieyh Ahmed Sdk Efendi'nin ikinci olu olup 1262 (1846)'dadnyaya geldi. Olu, 1281 (1864) doumlu smail HakkEfendi.

    Tekkenin 1250 (1834) tarihlerindeki fleyhi Nakfli AhmedHayati Efendi idi. Kendisi bu tarihte yaplan Saliha SultanDnne davetli fleyhler arasnda bulunuyordu.

    Osman Bey tekkeyi "Debbahane'de Mahmud EfendiTekkesi" diye kaydetmifltir. Ona gre tekke, yin gn salolan bir Kadiri dergahdr.

    Kaynak: (Gezi notu) (Hadika 2/82-83) (Mec. Tekaya) (Si. Osm. 4/127)(Saliha Sultan Dn s: 14/a) (st Belediyesi, hsaiyat Mec. 1328 S: 19)(Osman Bey, Mec. Cevami, st 1304 S: 10 No: 23) (M. Nermi Haskan, EypTarihi 1/220-221) (Osm. Arfl. Dairesi, Kepeci Tas. No: 6290/1) (A. etin,Vakflar Der. 13/588)

    Eyp'te, Nazr Aa eflmesi Soka zerindedir.Niflanclar Meydan'ndan gelindiine gre, yokufl olanbu yolun ortalannda ve sa taraftadr. Gzel bir manzume olanbu tekkenin semahanesi, dervifl evi, fleyh evi, mutfak, pekharap bir su haznesi ve periflan haziresi elan mevcuttur.

    Avlu kaps yola nazaran ukurdadr. Sokak kapsndanbir merdivenle dfl avluya girilir. Kap zerinde, dfl vei tarafnda kelime-i tevhid hak edilmifltir. Tarih yoktur.Merdivenin solunda trbedar odas kaps, karfl tarafnda ise katl Dedegn Evi'nin kaps bulunmaktadr. Bu uzuncaavlunun orta tarafnda, i avluya alan, iki tarafnda kalntula ayaklar olan bir kap bulunmaktadr. Kapnn karflsnda,yeni bafltan restore edilmekte olan semhne vardr.st pencereleri renkli camlarla sslenmifl, genifl

    115 MM

    Molla elebi Tekkesi

    Selami Tekkesi

  • EYPSULTAN TARH MM

    saakl, ahflap gzel bir yapdr.Semahaneye genifl, byk bir kapdan girilir. Kapnn iki

    yannda yksek pencereler vardr. Tek katl semahanenintavann, daire fleklinde dizilmifl on ahflap stun taflmaktadr. Buorta yerin iki tarafnda da, ayrca ahflap stunlar vardr. tenkubbeli olup Galata Mevlevihanesi semahanesini andrmaktadr.

    Zemini malta tafl dfleli avlunun ortasnda bir vazoyu andranmermer, zarif bir fladrvan vardr. Drt yzl olup kfleleripahldr. Alt taraf ince olup ufak bir havuzun iine oturtulmufltur.Kitabesi drt yznde de devam etmekte olup fludur:

    Kethd-y Sadr- li menba'- cd kerem Y'ni brahim Nesim ol-zat- Mahmud'l-hisl Hasbeten Lillh kld bu dergh bina T ola bi-nev' feyz mecma'-i sehab- hl

    nzimm- efsal'l-a'mhal saki ol mi ile Hayrn itmam itdi rh- Hakk'de ber vech-i keml immeyn aflkna bu b- fladirvndan fiir-i mdr gibi flk camna olsun hell

    Havz- kevserdir ki lezzet bahfl ve rh- rhdur Pifligh- Ka'bet'l-Uflflk'da Zemzem misl Kalb-i flk gibi gerd-i masivdan pk sf Gyiya yinedir kim grnr Nr- Ceml

    Slik-i Hakdr ki klmfl Nakflibend Dergh 'naDem-be-dem kalbde cri lafza-i sm-i CellNfl idb bir cerr-i ayn Rz didin trihiniTekyei Dar's-Selme srp yz mi zllTarih yokturlTekke, Arabac-Zde brahim Nesim Efendi tarafndan,

    fieyh Selmi Efendi iin, 1213 seferinin drdnde (18 Temmuz1798) Sadaret Kethdas olduu srada yaptrmfltr. Kendisi,Hotin Serhaddin'de bir cami imamnn oludur. Babasnnvefatndan sonra Hotin Arabac Bass Mehmed Aa, annesininbabas olmala onun yannda ter-biye grmesiyle Arabac-Zdeflhretini almfltr. 1184 (1770)'de annesi ile stanbul'a gelmifl1189 (1775)'de sadaret Mektbi Odas'na dahil oldu. Gayetbecerikli olmala 1203 (1788)'de Ordu kflnda Hac brahimEfendiye mhrdar oldu. Bir mddet sonra SadaretMektubcusu ser halifesi olup 1209 (1794)'de Mektubcu oldu.1213 seferinin drdnde (18 Temmuz 1798) sadaret kethdasolup 15 Nisanda Rikab- Hmyun Kethdas oldu. Ordunundnflnden sonra 1218 (1803)'de 2. defa Sadaret Kethdasoldu. Sonra ilaveten Beyhan Sultan kethdas olup bu vesileile bazen padiflahn huzuruna kma flerefine mazhar olmak-ta idi. 1211 recebinin 23 (Ekim 1806)'de memuriyetindenayrldysa da manen msteflar ve makbul idi. Rusya seferiknca mhimmat nazr olup alflrken Musa Pafla'nnfesadna urayarak 1222 R. evvelinde (mays 1807)Etmeydan'nda flehid edildi. Aksaray'da Tevekkl Hamamcivarnda defn edilmifltir. Devlet ifllerine vakf, seri anlayfll,hayr sahibi ve zengin idi.

    Avlunun sa tarafnda katl fieyh Evi, mutfak ve incetuladan yaplmfl uzun bacas ve bunun arka tarafnda ufakhazire ve onun yannda ise bir yz sokan zerinde olan suhaznesi bulunmaktadr.

    Sol tarafta ise iki katl Dedegn odalar vardr. Arkadan ikikatl olan bu byk yapnn avlu taraf tek katldr. Saakl,zarif, byk pencereli bir son asr yapsdr. Avluya alan birkapdan semahanenin kadnlar mahfeline girilmektedir. Arkatarafnda, iki stun zerine oturtulmufl bir cihannms vardr.

    Selami Tekkesi genifl bir alana yaylmfl olup bahesi,kademeli bir flekilde, alt taraftaki Gl Suyu Sokana kadaruzanmaktadr.

    Tekke, ayin gn pazar olan bir nakflibendi dergah idi.Tekkenin fleyhleri flunlardr:1- fieyh Seyyid Mustafa Selami Efendi, zmirli fieyh Seyyid

    smail Efendinin olu olup Nakflibendi fleyhi idi. Si. Osm. greiyi bir flair olan Selmi Efendi siyahiden idi. 1228 (1813) tari-hinde vefat etmifltir.

    "flkan- meflyih-i Nakflibendiyye'den bir zat" idi. Di-vnnda, babasnn 1200 (1785) tarihinde zmir'de bir tekkeyaptrd yazldr. Divn matbu olun bir de Mevlid manzume-si vardr. fievk-i turab makamnda bestelenen na't- nebevisiok meflhurdur.

    Kabri, fevkani olan semahanenin altnda ve ahflap d-flemeyi taflyan kaln stunlar arasndadr. Kble tarafndakidemir kapdan ieri girilir. Kabirler hemen sol taraftadr.Selmi Efendi kabrinin etraf tafllarla evrilmifl olup bafl ta-rafna bir stun ve bunun zerine de bir tarikat sikkesi

    116 MM

    Selmi Tekkesi fladrvan

    Selmi Tekkesi Dedegn dairesi

  • TEKKELER MM

    oturtulmufltur. Bunun yannda ayrca toprak kabir ve fieyhMfltak Efendi'nin kzna ait krk, kk bir flahide vardr.Dierlerinin flahidesi veya kitabesi yoktur. Trbe kapsnnstnde tevhidhnenin dfla taflmal mihrab knts bulun-maktadr.

    2- Bitlisi fieyh Mustafa Mflkat Efendi. Kadiri fleyhi olupBitlis'ten stanbul'a gelip bu tekkenin fleyhi oldu. Sonra mem-leketine dnd. Orada, 1247 (1831) tarihinde flehid edildi.Ermifl bir zat olup divn vardr. Birok mridi vard. zmirValisi Osman Pafla bunlardan biri idi. Pafla'nn kabri,Beykoz'da akmak Dede Mezarl'ndadr.

    Bitlisi Mustafa Mfltak Efendi, 1789, 1810 ve 1814 tarih-lerinde olmak zere defa stanbul'a gelmifltir. stanbul'daiken bu tekkenin meflihati vekaletinde bulunmufl ve SelmiEfendi'nin vefatndan sonra asaleten fleyh olduu gibi onun efliile de evlenmifltir. Bu hanmdan bir kz dnyaya gelmiflse dekk yaflta vefat etmifltir. Kabri, tevhid-hnenin altndadr.

    Daha sonra Mufl'a gitmifl ve orada Yezidiler tarafndanboularak ldrlmfltr. Mufl mezarlndaki kabri ziyaret-ghdr. Olu ve halifesi efl-fieyh elhac brahim EdhemEfendi'dir. Halifelerinden Sa'dullah Efendi, stanbul'da,Etyemez'de Gmflbaba Tekkesi'ne fleyh olmufltur. Dier hal-ifesi, Musullu Baba, Haseki'de Paflmak- fierif Dergh fleyhiidi. Mehmed Celal ve Ahmed Cemal Paflalar hulefsndan olupAhmed Muhlis Pafla da damad idi.

    Z. 1234 (Eyll 1819) tarihli bir hkmle "baz ifllerini tas-fiye iin stanbul'a gelmifl olan fieyh Mfltak, alt dervifliyleBitlis'teki tekkesine gideceinden yollarda menzil beygiri veyiyecek verilerek mreffehen gitmesine yardmc olunmas"emredilmifltir.

    3- fieyh Mustafa Selmi Efendi'nin olu ve fieyh BekarBey'in halifesi Rfai fleyhi Seyyid Mehmed Bahaddin NadiEfendi. 1227 (1812)'de domufl ve 1296 (1879) tarihinde devefat etmifltir. Kabri, samhnenin altndadr.

    4-fieyh Mehmed Bahaddin Efendi'nin olu fieyh Mustafa

    Selmi Naci Efendi. 1263 (1847) doumlu olup, 19 C. evvel1327 (12 Haziran 1909) tarihinde vefat etti. Kabri, babasnnyanndadr.

    5- fieyh Mehmed Kzm Bey, Kabri, semahanenin altndaolup vefat tarihi belli deildir. Rfai fleyhi idi.

    6- fieyh Ali Muhsin Bey. Tekkenin son fleyhidir. . H.Uzunarfll, Bekar Bey Tekkesi fleyhi hsan Bey'in, SelmiTekkesi fleyhi Kzm Bey'den hilafet aldn belirtmifltir.

    fieyh evinin arkasnda ve sokak zerindeki hazirede kabir bulunmaktadr ki flunlardr:

    1227 (1812) tarihinde vefat eden zmiri Yeniceli-Zde es-Seyyid el-hac Ahmed Aa'nn kz fiehmh Hanm. Kabri lahitfleklindedir.

    1228 Za. 5 (30 Ekim 1813) Yeniceli-Zde es-Seyyid el-hacAhmed Pafla'nn zevcesi Fatma Hanm. Muflteflem lahdidalmfl durumdadr. fiahidesindeki kitabesi onalt msradr.

    117 MM

    Selmi Tekkesi Semhnesinin dfla taflmal mihrab ve altndaki trbe

    Selmi Tekkesi fieyh Evi. 1994 sonunda bu durumda idi.

  • EYPSULTAN TARH MM

    1301 (1883) Tarikat-i aliyye-i Rfaiyye'den, Asakir-i H-myun'dan iflbu Dergh- Nakflibendi muhiblerinden el-hacMehmed Efendi.

    Tekke, 1920 senelerinde mkemmel bir surette tamir edilmifl-se de sonradan harab olmufl ve 1983 tarihinde tekrar onarlmfltr.

    Kaynak: (M. Tahir, Osm. Mel. Meral Yay. 1/188 Selami Ef.) (M. Tahir, AydnMeflahiri, zmir 1324 S: 14) (Sefine-i Evliya 2/159 Ayn eser, Seha Yay.1/143) (si. Ans. 1/245 Akif Pafla) (Osm. Arfl. dairesi, Kepeci Tas. Nfus Def.No: 6290/1 S: 290) (Ergun, Trk Musikisi Ant. 476-547-578-610-641-692)(Saliha Sultan Dn, S: 13/b) (Z- fikr, st. Tekkeleri, Haz. fi. Akbatu,si. Med. Mec. Say: 5/94)(Si. Osm. 3/53 Selmi Ef.) (Cev-det Tarihi, dalNefl. 8/185-204-208-210 ve devam) (G. Oulukyan'n Ruznamesi, 111.Selim, IV. Mustafa, II. Mahmud. Ter. eden Anddeasyan S: 6-8-9-56) (. H.Uzunarfll, Alemdar Mustafa Pafla S: 195) (st. Beledi-yesi hsaiyat Mec.1328 S:20) (Osman Bey, Mec. Cevami 1304 C: 2/6 No: 12) (1256 TarihliTekkeler Listesi SO 6) (Mec. Tekya, st. 1307 S: 7) (Osm. Arfl. Evkaf Def. III.No. 22602)

    Sertarik Camc Tekkesi ismiyle de bilinir. Tekke, Eyp'te,Niflanc Mustafa Pafla Mahallesi'nde ve Davut AaCaddesi ile lhiciler Soka'nn birlefltii yerde ve sokan solkflesindedir. Tekkenin arka tarafndaki kmaz sokaa vecaddeye alan kaplar vardr. Derghn sol tarafnda,Kapaas Mescidi ismiyle de anlan ve caddeye ad verilmiflbulunan, Bb's-Sa'de Aas Davud Aa'nn 962 (1554) tari-hinden evvel yaptrmfl olduu mescidi, az ileride de fieyhMurad Efendi tekkesi ve trbesi bulunmaktadr.

    Hadikat'l-Cevmi Yazar, fieyh Murad Efendi TekkesiMescidi bahsinde diyor ki: "Sertarik-Zde Mehmed EminEfendi'nin bina eyledii zaviye vardr ki kendi ve validesi veFzl Ali Efendi-Zde Fzl fleyh Abdullah Efendi ve ad geenEmin Efendi yerine fleyh olan Seyyid Mustafa Efendi cmleorada medfundurlar. Emin Efendi, Hafz Pafla Cami'i civarndababasnn tekkesinde fleyh iken bu tekkeye geerek 1172(1758) tarihinde vefat eylemifltir."

    fieyh Abdullah Efendi, Mehmed Emin Efendi'nin babas

    olup kabri, tekkenin karflsndaki sette ve cadde zerindedir.Zkir fikr Efendi'ye gre, 1122 (1710) tarihinde vefatetmifltir. Taflnda "mecmuai Um, hfz- Kur'an, fzl- asr, fleyhAbdlbki Efendi'nin vlidi efl-fieyh hac Abdullah Efendi" diyeyazldr.

    Yannda olunun sikkeli flahidesi vardr ki kitabesi fludur:Mekkei Mkerreme / fleyhi merhum / mafurleh / fleyhAbd'l-Bki / Efendi'nin ruhin /el-ftiha /1142 (1729).

    Tekkenin kurucusu Mehmed Emin Efendi, 1098 (1687)tarihinde Ftih'te, Kumrulu Mescid civarnda dnyaya geldi.fieyh Abdlbki Sivasi neslindendir. lk tahsilini Hafz PaflaMektebi'nde, yksek tahsilini ise, Ftih Cami'i Medresesi'ndetamamlad. Bu srada Nureddin Cerrahi'ye intisab etti ve onunnc halifesi olarak 12 Rebi-levvel 1123 (1 Mays 1711)'dehilafet ald.

    1115 (1705)'de skb Kads Abdlgani Efendi'nin oluMustafa Efendi'nin tasavvuf okutmas iin Kumrulu Mescid'detesis