Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w...
Transcript of Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w...
![Page 1: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/1.jpg)
Technologiczny zapis konstrukcji, nowewytyczne zawarte w normie *EN ISO 1101
Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS), tolerancje kształtu, kierunku, położeniai bicia, praktyczne wskazówki tworzenia dokumentacji konstrukcyjnej
dr inż. Daniel Grochała
ae-group polska sp. z o.o.
Zachodniopomorski Uniwersytet
Technologiczny w Szczecinie
![Page 2: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/2.jpg)
dr inż. Daniel Grochała
Zatrudnienie
• specjalista do spraw zarządzania jakością ae group polska sp. z o.o.
• adiunkt w Instytucie Technologii Mechanicznej na Wydziale Inżynierii Mechanicznej iMechatroniki ZUT w Szczecinie
Zainteresowania zawodowe
• metrologia, technologia części maszyn, statystyka matematyczna, metodystatystyczne w sterowaniu produkcją
Zainteresowania prywatne
• kolarstwo, wędkarstwo, akwarystyka
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 2
![Page 3: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/3.jpg)
Dokumentacja zapisu konstrukcji
• Rysunki części
• Modele 3D
• Modele 3D z zapisem cech geometrycznych
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 3
![Page 4: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/4.jpg)
Wymiarowanie funkcjonalne części
• zmiany lokalnego układu współrzędnych części• analiza wymiarów długości i kąta• racjonalne stosowanie tolerancji kształtu, kierunku, położenia i bicia
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 4
![Page 5: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/5.jpg)
• Określenie orientacji części w przestrzeni
– gotowego wyrobu, maszyn wytwórczych, maszyn i systemów pomiarowych
• Budowa lokalnego układu części
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 5
![Page 6: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/6.jpg)
• Określenie elementów definiujących lokalny układ współrzędnych części.
• Powierzchnie bazowe takie jak otwory, trzpienie, powierzchnie kształtowe.
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 6
![Page 7: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/7.jpg)
Wytyczne zawarte w normie *EN ISO 1101 (luty 2013)
Geometryczna specyfikacja produktu (GPS) Geometryczne tolerowanie - Tolerancje kształtu, kierunku, położenia i bicia (ISO 1101:2012 + Kor 1: 2013.); Niemiecka wersja EN ISO 1101: 2013
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 7
![Page 8: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/8.jpg)
• Dodatkowe modyfikatory pola tolerancji zawarte w normie *EN ISO 1101 (luty 2013)
- kierunek elementu geometrycznego
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 8
![Page 9: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/9.jpg)
• Dodatkowe modyfikatory pola tolerancji zawarte w normie *EN ISO 1101 (luty 2013)
- kierunek elementu geometrycznego
- kierunek akwizycji punktów elementu geometrycznego
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 9
![Page 10: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/10.jpg)
• Dodatkowe modyfikatory pola tolerancji zawarte w normie *EN ISO 1101 (luty 2013)
- kierunek elementu geometrycznego
- kierunek akwizycji punktów elementu geometrycznego
- płaszczyzna przecięcia elementu geometrycznego
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 10
![Page 11: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/11.jpg)
• Dodatkowe modyfikatory pola tolerancji zawarte w normie *EN ISO 1101 (luty 2013)
- kierunek tolerancji mierzonego elementu geometrycznego
- kierunek akwizycji punktów elementu geometrycznego
- płaszczyzna przecięcia elementu geometrycznego
- orientacja kierunku płaszczyzny tolerowanego elementu
geometrycznego
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 11
![Page 12: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/12.jpg)
Modyfikator kierunku tolerancji mierzonego elementu geometrycznegowg *EN ISO 1101
Na przykładzie tolerancji bicia
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 12
![Page 13: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/13.jpg)
tolerancja bicia łukowej powierzchni względem osi
powierzchni walcowej C
rozpatrywany przypadek obejmuje
koncentryczne (wokół osi a) pole
tolerancji ograniczone dwiema
powierzchniami łukowymi wzajemnie
równoległymi i odległymi o wartość
szerokości tolerancji t, wyznaczoną
w przekroju normalnym do
rozpatrywanego punktu powierzchni
odwzorowanej
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 13
Modyfikator kierunku tolerancji mierzonego elementu geometrycznegowg *EN ISO 1101
![Page 14: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/14.jpg)
rozpatrywany przypadek obejmuje
koncentryczne (wokół osi a) pole
tolerancji ograniczone dwiema
powierzchniami łukowymi odległymi o
wartość szerokości tolerancji t,
zdefiniowaną w przekroju przechodzącym
przez rozpatrywany punkt powierzchni
odwzorowanej pod kątem α
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 14
Tolerancja bicia łukowej powierzchni względem osi
powierzchni walcowej C
Modyfikator kierunku tolerancji mierzonego elementu geometrycznegowg *EN ISO 1101
![Page 15: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/15.jpg)
rozpatrywany przypadek obejmuje
koncentryczne (wokół osi a) pole
tolerancji ograniczone dwiema
powierzchniami łukowymi odległymi o
wartość szerokości tolerancji t,
zdefiniowaną w przekroju przechodzącym
przez rozpatrywany punkt powierzchni
odwzorowanej pod kątem α
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 15
tolerancja dla bicia łukowej powierzchni względem
osi powierzchni walcowej C
Modyfikator kierunku tolerancji mierzonego elementu geometrycznegowg *EN ISO 1101
![Page 16: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/16.jpg)
Modyfikator kierunku akwizycji chmury punktów elementugeometrycznego wg *EN ISO 1101
Na przykładzie tolerancji wybranego zarysu
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 16
![Page 17: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/17.jpg)
Modyfikator płaszczyzny przecięcia wg *EN ISO 1101
Na przykładzie tolerancji prostoliniowości
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 17
![Page 18: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/18.jpg)
W rozpatrywanym przypadku tolerancji
prostoliniowości wszystkie punkty krawędzi
rzeczywistej leżące w płaszczyźnie
przekroju (na rysunku) winny się mieścić w
obszarze tolerancji o szerokości t (0.1mm)
wyznaczonym przez dwie równoległe linie
wokół linii średniej krawędzi odwzorowanej
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 18
Modyfikator płaszczyzny przecięcia wg *EN ISO 1101
![Page 19: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/19.jpg)
W rozpatrywanym przypadku
prostoliniowości wszystkie punkty krawędzi
rzeczywistej leżące w dowolnym przekroju,
równoległym do płaszczyzny A winny się
mieścić w obszarze tolerancji o szerokości t
(0.1mm) wyznaczonym przez dwie
równoległe linie wokół linii średniej z zarysu
krawędzi odwzorowanej
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 19
Modyfikator płaszczyzny przecięcia wg *EN ISO 1101
![Page 20: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/20.jpg)
Orientacja kierunku płaszczyzny tolerowanego elementu geometrycznego wg *EN ISO 1101
Na przykładzie tolerancji prostopadłości
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 20
![Page 21: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/21.jpg)
W rozpatrywanym przypadku oś
mierzonego walca winna się mieścić
pomiędzy dwiema wzajemnie
równoległymi i prostopadłymi do podstawy
płaszczyznami odległymi od osi średniej
zaobserwowanego walca o 0.2mm
i
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 21
Orientacja kierunku płaszczyzny tolerowanego elementu geometrycznego wg *EN ISO 1101
![Page 22: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/22.jpg)
W rozpatrywanym przypadku oś
mierzonego walca winna się mieścić
pomiędzy dwiema wzajemnie
równoległymi i prostopadłymi do podstawy
płaszczyznami odległymi od osi średniej
zaobserwowanego walca o 0.2mm
i
między dwiema wzajemnie równoległymi
płaszczyznami prostopadłymi do
powierzchni bocznej b odległymi osi
średniej zaobserwowanego walca o
0.1mm
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 22
Orientacja kierunku płaszczyzny tolerowanego elementu geometrycznego wg *EN ISO 1101
![Page 23: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/23.jpg)
W rozpatrywanym przypadku oś
mierzonego walca powinna się
mieścić pomiędzy dwiema wzajemnie
równoległymi i prostopadłymi do
podstawy a płaszczyznami
odległymi w kierunku równoległym do
referencyjnej płaszczyzny bocznej b o
0.2mm
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 23
Orientacja kierunku płaszczyzny tolerowanego elementu geometrycznego wg *EN ISO 1101
![Page 24: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/24.jpg)
W rozpatrywanym przypadku oś
mierzonego walca powinna się
mieścić pomiędzy dwiema wzajemnie
równoległymi i prostopadłymi do
podstawy a płaszczyznami
odległymi w kierunku równoległym do
referencyjnej płaszczyzny bocznej b o
0.2mm
i
odległymi o 0.1mm w kierunku
prostopadłym do referencyjnej
płaszczyzny bocznej b
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 24
Orientacja kierunku płaszczyzny tolerowanego elementu geometrycznego wg *EN ISO 1101
![Page 25: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/25.jpg)
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 25
Zalety z stosowania modyfikatorów tolerancji kształtu, kierunku, położenia i bicia.
- mniejsza ilość elementów referencyjnych
(bazowych) w dokumentacji
- informacje zgrupowane (łatwiejsze w
odczytaniu i zrozumieniu)
- dodatkowy element samokontroli
konstruktora i technologa
- poprawa technologiczności konstrukcji
- polepszenie funkcjonalności wymiarowania
części
- uściślenie warunków wytwarzania i
montażu konstrukcji
- mniej zapytań ze strony metrologów
![Page 26: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/26.jpg)
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 26
Trudności w stosowaniu modyfikatorów tolerancji kształtu, kierunku,położenia i bicia.
Wymagają od konstruktorów itechnologów dobrej ichznajomości i chęci stosowania
Od metrologów dodatkowychczynności kontrolnych wsytuacji przekroczenia zadanejtolerancji rysunkowej
![Page 27: Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042801/5aa0930a7f8b9a8e178e2d36/html5/thumbnails/27.jpg)
2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 27
Dziękuję za uwagę
dr inż. Daniel Grochała
ae group polska sp. z o.o.
ul. Jedności Robotniczej 3
66-500 Strzelce Krajeńskie