T.C. MİLLİEĞİTİM BAKANLIĞI -...

T.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ

FRAK KALIBI542TGD075

Ankara,2011

Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulananÇerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya yönelikolarak öğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmış bireysel öğrenmemateryalidir.

Millî Eğitim Bakanlığınca ücretsiz olarak verilmiştir.

PARA İLE SATILMAZ.

i

İÇİNDEKİLER

AÇIKLAMALAR ..................................................................................................................iiGİRİŞ .....................................................................................................................................1ÖĞRENME FAALİYETİ -1 ..................................................................................................31. FRAK KALIBI................................................................................................................... 3

1.1. Klasik Frak .................................................................................................. 31.1.1. Frak Kalıbı Çizim İşlemleri.................................................................. 4

UYGULAMA FAALİYETİ -1 .......................................................................... 6KONTROL LİSTESİ ....................................................................................... 11UYGULAMA FAALİYETİ -2 ........................................................................ 14KONTROL LİSTESİ ....................................................................................... 15UYGULAMA FAALİYETİ -3 ........................................................................ 17KONTROL LİSTESİ ....................................................................................... 19UYGULAMA FAALİYETİ -4 ........................................................................ 22KONTROL LİSTESİ ....................................................................................... 23

1.1.2. Ön beden Tela Kalıplarını Hazırlama İşlemleri ................................. 241.1.3. Frak Tela Kalıplarını Hazırlama İşlemleri ......................................... 251.1.4. Kol Tela Çizim İşlemleri .................................................................... 26

UYGULAMA FAALİYETİ -5 ........................................................................ 27KONTROL LİSTESİ ....................................................................................... 29

ÖĞRENME FAALİYETİ -2 ................................................................................................ 302. FRAK ANA VE YARDIMCI MALZEME HESABI ...................................................... 30

2.1 Frakta Kullanılan Ana ve Yardımcı Malzemeler ....................................... 302.2. Frak Kumaş Metraj Hesabı ....................................................................... 31

2.2.1. Yelek Yakası ve Monstra İçin Metraj Hesabı .................................... 322.2.2. Astar Metraj Hesabı............................................................................ 33

2.3. Tela Metraj Hesabı .................................................................................... 342.4. Frak Tela Kalıplarını Hazırlama İşlemleri ................................................ 35

2.4.1. Kol Tela Çizim İşlemleri .................................................................... 36UYGULAMA FAALİYETİ............................................................................. 37KONTROL LİSTESİ ....................................................................................... 38

MODÜL DEĞERLENDİRME ............................................................................................ 39ÖNERİLEN KAYNAKLAR................................................................................................ 40

İÇİNDEKİLER

ii

AÇIKLAMALAR

KOD 542TGD075

ALAN Giyim Üretim Teknolojisi

DAL/MESLEK Erkek Giyim Modelistliği-Erkek Terziliği

MODÜLÜN ADI Frak Kalıbı

MODÜLÜN TANIMI

Frak kalıbı çizme, şablon hazırlama,astarşablonlarını,tela kalıplarını hazırlama ana ve yardımcımalzeme hesabı yapma işlemlerinin anlatıldığı biröğrenme materyalidir.

SÜRE 40/24

ÖN KOŞUL Erkek Ceket Kalıbı I-II modüllerini başarmış olmak.

YETERLİLİK Frak kalıbı hazırlamak.

MODÜLÜN AMACI

Genel amaçUygun ortam ve araç gereç sağlandığında frak kalıbını,tekniğe uygun olarak hazırlayabileceksiniz.Amaçlar Tekniğe uygun frak kalıbını hazırlayabileceksiniz. Verimlilik ilkeleri doğrultusunda frak için ana ve

yardımcı malzeme hesabı yapabileceksiniz.

EĞİTİM ÖĞRETİMORTAMLARI VEDONANIMLARI

Standart ölçü tablosu, bolluk tablosu, mezura, kağıt,kalem, silgi, pistole, cetveller, karton, çizim masası,atölye ortamında bulundurulmalıdır.

ÖLÇME VEDEĞERLENDİRME

Modülün içinde yer alan her öğrenme faaliyetindensonra, verilen ölçme araçları ile kendinizideğerlendirebileceksiniz.

Modülün sonunda kazandığınız bilgi ve becerileribelirlemek amacıyla, öğretmeniniz tarafındanhazırlanacak ölçme aracıyla değerlendirileceksiniz.

AÇIKLAMALAR

1

İRİŞ

Sevgili Öğrenci,

İnsan hayatında fazla olmayan özel anlar vardır. İşte bu anları her şeyi ile özel kılmakdaha da anlamlıdır. Frak böyle zamanlarda kullanılabilecek bir erkek giysisidir.

Resmi törenlerde ve özel davetlerde kullanılan bu giysinin kullanım alanı çok yaygındeğildir. Buna rağmen kişinin kendini özel hissetmesine katkı sağladığı için önemli birgiysidir.

Bu modülde frak çizimi ve frak üretiminde kullanılan ana ve yardımcı malzemelerinhesabı ile ilgili bilgiler bulacaksınız.

Edindiğiniz bilgilerle frak üretimi yaparak özel anlara katkıda bulunabilirsiniz.

GİRİŞ

3

ÖĞRENME FAALİYETİ -1

Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda, ortam sağlandığında frak kalıbı ve koluçizimi, şablon hazırlama tela ve astar kalıbı hazırlama işlemlerini tekniğe uygun bir şekildeyapabileceksiniz

Frak kullanım alanlarını araştırarak bulduğunuz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.

1. FRAK KALIBI1.1. Klasik Frak

Frak kelimesinin kökeni tam bilinmemekle beraber, Fransız kostüm bilimcileriPolonya kökenli “Habit” kelimesinden türediğini iddia etmektedirler. 18.yüzyıldaburjuvaların eteklerine bu ad verilirdi. Almanya’da wrack kelimesinden fraka dönüşyapıldığı bilinmektedir. Bu da bir çeşit etek anlamına gelmektedir. Almanya’da 1974’ tetanınmış daha sonra salon kıyafeti olarak yaygınlaşmıştır.

Ülkemizde Cumhuriyet’in ilanından sonra kullanılmaya başlanan frak günümüzderesmi törenlerde ve salon kıyafeti olarak kullanılmaktadır.

Resim 1.1

ÖĞRENME FAALİYETİ–1

AMAÇ

ARAŞTIRMA

4

1.1.1. Frak Kalıbı Çizim İşlemleri

Modelin bütün özellikleri aşağıdaki model föyünde gösterilmiştir.

MODEL FÖYÜ

FİRMA ADI: BEDEN NO: 50 SAYFA NO: 1

ÜRÜN: Frak

ÖLÇÜLER:

BEDEN NO:50

Ta

mb

oy

Göğ

üs

çev

.

Bel

Ka

lça

Ko

lb

oy

u

Sır

ty

ük

.

Ark

au

z.

Ka

lça

düş.

Fra

kb

oy

u

Ark

ay

ük

.

Ön

ko

ltu

kd

e.

Ark

ag

eniş

lik

Ko

ltu

kg

en.

Ön

gen

işli

k

Ka

rın

gen

.

174 100 90 106 63 23,5 43,5 63,3 108 8 25,5 21,5 16,5 22 23

GRAFİK ÇİZİM PARÇA LİSTESİ

2 adet ön 2 adet iç kol2 adet ara parça Tela2 adet kup 2 adet ön 12 adet arka 2 adet ön 22 adet kol 2 adet ön 32 adet iç kol 1 adet ön yan sol2 adet mostra 1 adet ön yan sağ2 adet alt yaka 2 adet arka yaka omuz2 adet yelek 2 adet arka etek2 adet yelek yakası 2 adet kuyruk yanAstar 2 adet ön yelek2 adet ön 2 adet yelek yaka1 adet arka 2 adet alt yaka2 adet ön yan 2 adet mostra2 adet kuyruk2 adet kol

MALZEMELER:(1 adet için) 140 cm ende 175 cm kumaş 90 cm ende 180 cm tela 90 cm ende 202 cm astar 90 cm ende 63 cm yaka kumaşı 6 adet kol düğmesi 9 adet ceket düğmesi ip

MODEL ANALİZİ: Erkek yakalı Ön bedende pensli Önde frağa tutturulmuş yelekli Yelek ön ortası kavuşma paylı 3 düğmeli Yelek yatık şömiziye yakalı Arka beden kulpu arka ortası dikişli İki parçalı kol ucu 3 düğmeli.

5

Şekil 1.1. Frak kalıbı çizimi

6

UYGULAMA FAALİYETİ -1

FRAK KALIBI ÇİZİMİ

İşlem Basamakları Öneriler

50 beden temel erkek ceket kalıbıüzerinden kopya alınız .

Kopya alırken dikkatli çalışınız.

Kağıdın sağ kenarından içeriyeyardımcı çizgi çizerek beden hattını dikaçı oluşturacak şekilde çakıştırarakyapıştırınız.

Arka yan ve ön kalıpların kopyalarınıbele kadar alınız.

Arka beden üzerinde bel hattında arkayaka, ٪ 2 beden hattında arka yaka +1ölçüsünü işaretleyiniz.

Kopya alırken düz hatların çizimindecetvel kullanınız.

Arka bedeni yerleştirirken yardımcıolması amacıyla çizdiğimiz diküzerinde belden aşağıya doğru frakboyu ٪arka uzunluk ölçüsünüişaretleyiniz.

Temiz ve düzenli çalışınız.

Belde 2.5 cm dışarı çıkıp etek ucundada arka yaka ölçüsünü işaretleyerekçiziniz.

Bel hattında arka ortasına doğru 0.75cm işaretleyip kavisli olarak çiziniz

Koltuk oyuntusu yüksekliğinin ½ +1iniaşağıdan yukarıya doğru işaretleyiniz

Bulduğunuz noktadan dik olarak sağasola bir miktar uzatınız, sağa doğru 1cm işaretleyiniz

Arka bedende beden hattı üzerinde arkayaka + 1cm noktası ile bulduğumuznoktayı kol oyuntusundan 1 cm içerigirerek bulduğunuz nokta ilebirleştiriniz.

Bu hattın ½ sini bularak dik olacakşekilde arka ortasına doğru 2 cmişaretleyiniz.


7

Kol oyuntusu ile omuzun birleştiğinoktadan başlayıp 1cm içeri girerekbulduğumuz noktadan geçecek şekildekol kavisini çiziniz.

2cm işaretlediğimiz noktadan bedendearka yaka +1 cm ölçüsüyle bulunannoktadan geçecek beldeki arka yaka ٪2 cm ölçüsü ile bulunan noktada

bitecek şekilde kup kavisini çiziniz.

Temel ceket çizimindeki ara parçayı belve beden hattıyla çakışacak şekildeyerleştiriniz.

Yan dikişte bel hattından 1cm inerekyukarıya doğru kavisli çiziniz.

Beden ve bel hattını çakıştırarak veyanda 3 cm boşluk bırakarak ön bedeniyerleştiriniz.

Ön orasından bel hattına dik olacakşekilde aşağıya 8 cm işaretleyiniz.

Bulduğunuz noktadan sağa doğru dikolacak şekilde 6cm işaretleyiniz.

Bel hattından yukarıya doğru ön ortasıüzerinde 4,5 cm işaretleyiniz.

Bulduğumuz noktadan sağa doğru 1 cmişaretleyerek aşağıda 6 cm girerekbulduğunuz noktaları cetvellebirleştiriniz.

Ön yanda bel hattından aşağıya 1cminerek ön ortası ile birleştiriniz.

Çizdiğiniz etek ucunun ½ + 1 cm inibulunuz.

Bel hattında yan yardımcı çizgi ile önortasının ½ si ile yaka oyuntusu veomuzun birleştiği noktadan geçecekşekilde yardımcı çizgi olarakbirleştiriniz.

Çizdiğiniz yardımcı çizgiden sağadoğru beden hattında 2 cm bel hattında5cm işaretleyiniz.

8

Bulduğunuz bu noktalardan ve etekucundaki ½ + 1 cm noktasındangeçecek şekilde bir yardımcı çizgiçiziniz.(pens ortası)

Bel hattında pens orta çizgisinin sağınave soluna 1 er cm pens payınıişaretleyiniz.

Beden hattından 3 cm inip penskenarlarını eşitleyerek çiziniz.

Pens uçlarını ön ortası ve yan dikişleiçeri doğru kavisli olacak şekilde etekucunu çiziniz.

Yaka Çizimi

Omuz hattını sola doğru bir miktaruzatarak 2 cm işaretleyiniz.

Ön ortasından 1 cm içeri işaretlediğimiznokta ile 2 cm lik noktayı röver hattıolacak şekilde birleştiriniz.

Yaka ile omuzun birleştiği noktadanyukarı doğru röver hattı üzerinde A.y ٪1 ölçüsünü arayınız.

Pergelinizi bu mesafe kadar açarakbaşlangıç noktası merkez olacak şekildesağa doğru bir yay çiziniz.

Yay üzerinde önce 1 sonra 1.5 cmişaretleyiniz.

Bulduğunuz nokta ile omuz başını içedoğru kavisli birleştiriniz.

Kavisli hatta dik uygulayarak bir miktarsola doğru çiziniz.

Çizgi üzerinde önce 2,5 sonra 3,5 cmişaretleyiniz.

Omuzun röver hattıyla birleştiğinoktadan aşağıya doğru röver hattıüzerinde 14 cm işaretleyiniz.

Bulduğunuz noktayı röver hattına dikolacak şekilde sağa ve sola doğruuzatınız.

9

Yardımcı hat üzerinde sağa ve soladoğru 9 cm işaretleyiniz.

Sola işaretlediğiniz 9 cm nin ½ sinibulunuz.

Bulduğumuz noktaya dik olacak şekilde2.5 cm yukarıya çıkınız. Bu noktayı ½ile birleştiriniz.

Yaka ucu ile röver hattının başlangıcınıdışa doğru kavisli birleştiriniz.

Üst yakayı çizmek için ½ noktasındanalt yaka ucuna doğru 4 cm işaretleyiniz5 mm çıkarak cetvelle birleştiriniz

Üst yakayı şekilde görüldüğü gibitamamlayınız

Üst yaka arka ortasını dik olmasınaönce dışa, sonra içe hafif kavisliçizmeye dikkat ediniz.

Frak Kuyruk Çizimi

Arka kup çizgisinden başlayarak önbedende yardımcı dik çizgiye kadarolan mesafeyi ölçünüz. A-Bnoktaları (ön beden ile ara parçaarasındaki mesafe ölçüye dahiledilmeyecektir.)

Arka alt parçanın yanına iki çizimarasında ve bel hattında mesafebırakarak yatay ve dikey çizgilerçiziniz.

Dik çizgi üzerinde 22 cmişaretleyiniz.

Bulduğunuz noktadan dik olacakşekilde sağa doğru 2.5cmişaretleyiniz.

Yatay ve dikey çizgilerimizinkesiştiği noktadan başlayıp 2.5 cmden geçecek şekilde cetvelle çiziniz.

Çizdiğiniz çizgi üzerinde arka bedenkalıbından belden aşağı frak boyunuölçerek taşıyınız.

Bulduğunuz noktayı sola doğru dikuzatınız.

10

Arka kup ile ön yardımcı çizgi arasınıölçerek beldeki yatay çizgi üzerinetaşıyınız.A1- B1 noktaları.

Etek ucundaki yatay çizgi üzerinde buölçünün ½ sini işaretleyiniz.

Belde ve etek ucunda bulduğumuznoktaları cetvelle birleştiriniz.

Bel hattından aşağıya 4 cm, dik açıdanyukarıya 0.75 cm işaretleyerek ikinoktayı birleştiriniz.

Arka bedenle ara parça birleştirilirkenoluşan pens payı ölçülerek kuyruktakipenslere dağıtılır.

İlk pens yeri belirlenirken arka kuplapense kadar olan mesafe ölçülüp taşınır.

Pens ölçüsünün yarısı 1. pens derinliğiolacak şekilde 8 cm boyunda çiziniz

İkinci pens yerini belirlemek için kalanmesafenin 1/3 ü bulunuz.

Yan dikişe yakın ilk 1/3 lük mesafeyepayın diğer yarısını kullanarak ikincipensi çiziniz.

11

KONTROL LİSTESİ

Bu uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kendiniz ya da arkadaşınızladeğişerek değerlendiriniz.

Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır Temel ceket kalıbı üzerinden arka ön ara parça ve kol kopyalarını

doğru aldınız mı? Arka ortasında frak boyunu doğru çizdiniz mi?

Arka bedende kup yerini doğru belirlediniz mi?

Kup çizimini tekniğine uygun yaptınız mı?

Ara parçayı doğru yerleştirdiniz mi?

Ara parça etek ucunu doğru çizdiniz mi?

Ön parçayı doğru yerleştirdiniz mi?

Ön ortasını doğru çizdiniz mi?

Ön etek ucunu doğru çizdiniz mi?

Ön pensi doğru çizdiniz mi?

Röver hattını doğru çizdiniz mi?

Arka yakayı doğru ölçüp röver üzerine doğru taşıdınız mı?

Alt yakayı doğru ve tekniğine uygun çizdiniz mi?

Üst bedende kuyruğun takılacağı bölümün ölçüsünü doğru alıptekniğine uygun taşıdınız mı?

Kuyruk çizimini ölçülere ve tekniğe uygun yaptınız mı?

Penslerin çizimini doğru yaptınız mı?

TOPLAM

DEĞERLENDİRME

Yaptığınız değerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa öğrenme faaliyetine geridönerek işlemi tekrarlayınız.

KONTROL LİSTESİ

12

1.1.1.1. Frak Şablon Çizimi

Şekil 1.2. Frak Şablon Çizimi

13

1.1.1.2. Frak Kol Şablon Çizimi

Şekil 1.3. Frak Kol Şablon Çizimi

14


FRAK ŞABLON ÇİZİMİ


Arka beden, kup, ön yan ve ön bedenkopyalarını alınız.

Tüm parçaların düz boy iplikişaretlerini alınız.

Arka bedende temel çizimde payverilen omuz ve kol oyuntusu dışındakalan arka yaka oyuntusu, arka ortasıve yana 1’er cm etek ucuna 3cm dikişpayı vererek çiziniz.

Çizgilerinizin ana hatlara paralelolmasına dikkat ediniz.

Kup parçasında kup dikişi ve etekucuna 1’er cm dikiş payı vererekçiziniz.

Ön yan parçanın etek ucuna 1cm dikişpayı vererek çiziniz.

Ön bedende yaka oyuntusu ve önortasına 1’er cm etek ucuna 3cm payvererek şekilde görüldüğü gibi çiziniz.

Alt yakayı açık kopya aldıktan sonraher tarafına 1er cm pay vererek çiziniz.

Frak kuyruk kalıbının da etrafından1’er cm pay vererek çiziniz.

Mostra kalıbı için, şablonlanmış önbeden üzerinde omuzda 3cm etekucunda 4cm işaretleyerek çiziniz.

Şablonlanmış kalıplar üzerindebulunması gereken yazı ve işaretleredikkat ediniz.

Mostra kalıbının kopyasını alınız.

Ön bedende pens ucu ile ön ortası veetek ucunun birleştiği noktaya kadarolan mesafede düğme yerleriniişaretleyiniz.

Temel kol kalıpları üzerinden kopyaalınız.

Kollarda kol oyuntusu ve alt dikişlerine1’er cm pay vererek çiziniz.

Kol dikişinde aşağıdan yukarıya doğru12 cm yırtmaç boyunu işaretleyiniz.

Yırtmaç payı olarak 4cm işaretleyerekçiziniz.

Kol ucuna 4 cm kıvırma payıişaretleyerek çiziniz.


15

KONTROL LİSTESİ


Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır

Tüm parçaların kopyalarını doğru ve tekniğe uygun aldınız mı?

Arka bedende dikiş paylarını doğru işaretleyip tekniğe uygun çizdinizmi?

Kup ve ön yan parçanın dikiş paylarını doğru işaretleyip tekniğineuygun çizdiniz mi?

Yakanın paylarını işaretleyip tekniğine uygun çizdiniz mi?

Ön bedenin dikiş paylarını doğru işaretleyip tekniğine uygun çizdinizmi?

Ön beden üzerinde mostra çizimini tekniğine uygun yaparak kopyasınıdoğru aldınız mı?

Kol kalıplarının kopyasını temel kol kalıpları üzerinden doğru aldınızmı?

Kolların dikiş paylarını doğru işaretleyip, tekniğine uygun çizdinizmi?

TOPLAM

DEĞERLENDİRME


KONTROL LİSTESİ

16

1.1.1.3. Frak Yelek Çizimi ve Şablonlama

Şekil 1.4. Frak yelek çizimi ve şablonu

17


FRAK YELEK ÇİZİMİ VE ŞABLONLAMA


Sağ tarafa bir dik çiziniz.

Dikin başlangıç noktasından aşağıya doğru sırtyüksekliği ve arka uzunluğu ölçüleriniişaretleyiniz.

Dikin başlangıç noktası 1 bulduğumuz diğernoktalar 2 ve 3 tür.

1,2,3 noktalarını sola doğru ve dik açıoluşturacak şekilde uzatınız.

2 noktasından sola doğru yatay çizgi üzerindeön genişlik ölçüsünü işaretleyiniz.(4 noktası)

3 noktasında çizdiğimiz yatay çizgi üzerindekarın genişliği ölçüsünü işaretleyiniz.(5noktası)

4 ve 5 noktalarını birleştirerek aşağı doğru birmiktar uzatınız.

5 noktasından aşağı önce 4cm daha sonra 6cmişaretleyiniz.

6cm lik noktayı dik açı olacak şekilde sağadoğru bir miktar uzatıp 3cm işaretleyiniz.

5 noktasından yukarıya doğru 5cmişaretleyiniz.

5cm yukarı, 4cm aşağıya işaretleyerekbulduğunuz noktalardan 2 şer cm çıkarakkapanma payını çiziniz.

Kapanma payının alt kenarını 3cm sağaişaretlediğimiz nokta ile cetvelle birleştiriniz.

Ön genişlik ölçüsünün ½ sini bulunuzbulduğunuz noktayı dik açı olacak şekildeyukarı ve aşağı uzatınız.

1 noktasından gelen yatay çizgi ile kesiştiğinoktadan sola doğru 1cm işaretleyiniz.

4 noktasından sola doğru yatay çizgi üzerinde5cm işaretleyiniz.

1cm çıkılan noktadan başlayıp 5cm girerekbulduğunuz noktadan geçip kavuşma payıbaşlangıcında bitecek şekilde içe doğru kavisliyaka oyuntusunu çiziniz.

Omuz çizgisinden yukarıya doğru arka yakaoyuntusunu taşıyınız.


18

Yaka oyuntusunun 4noktasından gelen dikçizgi ile kesiştiği noktadan (kavuşma payının2cm üstü) içeriye 7cm yukarıya 4cmişaretleyiniz.

Yakanın ucu 7cm olacak şekilde çiziniz.

Arka yaka oyuntusuna paralel 3cm genişliğindeyaka bandı çiziniz. Omuz çıtından sonra 7cmyaka ucuyla birleşecek şekilde yaka çiziminişekildeki gibi tamamlayınız.

3 noktasından sağa doğru yatay çizgi üzerinde3cm işaretleyiniz.

Bulduğunuz noktadan yukarı aşağı dik çiziniz.

Dik üzerinde yukarıya 4cm, aşağıya 2cmişaretleyiniz.

2 noktasından sola doğru yatay çizgi üzerinde4cm işaretleyiniz.

Bulduğunuz bu noktalardan geçecek, omuzbaşında bitecek şekilde çizimde olduğu gibikavisli birleştiriniz.

Beden hattının ½ sini bularak çizdiğimizyardımcı çizgiden sola doğru 3 noktasındangelen yatay çizgi üzerinde 3cm işaretleyerekpens ortasını bulunuz.

2 noktasından gelen yatay çizgi ile pens ortaçizgisinin kesiştiği noktadan yukarı doğru11cm işaretleyiniz.

1cm pens payını dağıtarak pensi çiziniz.

2 noktasından yatay çizgi üzerinde 4cm kavisüzerinde yukarıya doğru 4cm işaretleyiniz.

Bulduğunuz noktaları pens ucuyla birleştirerekistenilirse uygulanmak üzere şekilde görüldüğügibi kup çizimini yapınız.

Yakanın kopyasını alınız. Arka ortasından 2cmkapanma payını çiziniz.

Yakanın her yerinden 1cm vererek dikiş payınıçiziniz.

Ön yelek kalıbına 1cm vererek dikiş payınıçiziniz.

Ön ortası üzerinde araları 4cm olacak şekildeçizimde görüldüğü gibi ilik yerlerinibelirleyiniz.

19

KONTROL LİSTESİ


Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır 50 beden ceket ölçülerini doğru aldınız mı?

Yelek çizimi için gerekli uzunluk ölçülerini doğru işaretlediniz mi?

Yelek çizimi için gerekli genişlik ölçülerini doğru işaretlediniz mi?

Yeleğin ön ortasını doğru ve tekniğe uygun çalıştınız mı?

Etek ucu ölçülerini doğru alıp tekniğe uygun çizdiniz mi?

Arka yaka ölçüsünü doğru taşıdınız mı?

Yaka ölçülerini doğru işaretleyip çizimi tekniğe uygun yaptınız mı?

Yelek pens ve kup ölçülerini doğru işaretleyip tekniğe uygun çizdinizmi?

Yaka ve yelek kopyalarını doğru aldınız mı?

Yaka için gerekli kapanma payı ve dikiş paylarını doğru işaretleyerektekniğine uygun çizdiniz mi?

Ön yelek dikiş paylarını doğru işaretleyerek tekniğine uygun çizdinizmi?

Ön ortası üzerinde ilik yerlerini tekniğine uygun belirlediniz mi?

Şablon kalıplar üzerinde bulunması gereken yazı ve işaretleri doğrualdınız mı?

TOPLAM

DEĞERLENDİRME


KONTROL LİSTESİ

20

1.1.1.4. Astar Şablonu Hazırlama İşlemleri

Şekil 1.5. Astar Şablonu

21

1.1.1.5. Kol Astar Şablon Çizimi

Şekil 1.6. Kol Astar Şablonu

22


ASTAR ŞABLONU HAZIRLAMA


Arka bedeni etek ucu dik açıoluşturacak şekilde arka ortasını düzçiziniz.3cm pili payı paralel çiziniz.

Arka beden ve kup parçasını dikişpayları üst üste gelecek şekildebirleştiriniz.

Etek ucu kıvırma payını atınız.

Arka yaka, omuz, kol oyuntusu ve yandikişte 5mm astar bolluk payı veriniz.

Ara parça ve kuyruk parçasında belhattı dışında kalan tüm hatlarda 5mmastar bolluk payı veriniz.

Ön bedende mostradan yakaya doğru2cm işaretleyerek mostraya paralelçiziniz.

Etek ucu kıvırma payını atarak yenihatlardan kopya alınız.

Omuz yan dikiş ve kol oyuntusunda5mm astar bolluk payı veriniz.

Kollarda kol ucu kıvırma payını atınız.Diğer hatlardan 5mm astar bolluk payıveriniz.

Arka astar şablonu üzerinde arkaortasında yaka etek ucu ve bel hattındapili payı tutturma mesafelerinibelirleyiniz.


23

KONTROL LİSTESİ


Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır Arka şablon kopyasını doğru aldınız mı?

Arka ortasını tekniğe uygun doğru çizdiniz mi?

Etek ucu kıvırma payını doğru çizdiniz mi?

Arka bedenle kupu doğru birleştirdiniz mi?

Arka astar pili payını doğru çizdiniz mi?

Arka astar bolluk payını doğru verdiniz mi?

Ön yan ve kuyruk astar bolluk paylarını doğru verdiniz mi?

Ön bedende astar çizimini doğru yaptınız mı?

Astar şablonlarında bulunması gereken yazı ve işaretlere dikkat ettinizmi?

TOPLAM

DEĞERLENDİRME


KONTROL LİSTESİ

24

1.1.2. Ön beden Tela Kalıplarını Hazırlama İşlemleri

Şekil 1.7. Ön beden tela kalıpları

25

1.1.3. Frak Tela Kalıplarını Hazırlama İşlemleri

Şekil 1.8. Frak tela kalıpları

26

1.1.4. Kol Tela Çizim İşlemleri

Şekil 1.9. Kol tela çizimi

27


TELA KALIBI HAZIRLAMA


Ön beden şablonu üzerinden 3 adetkopya alınız

Birinci beden üzerinde ön ortası veyaka oyuntusundan 10 mm, omuzhattından 8 mm, kol oyuntusu yan dikişve etek ucundan 5mm girerek dışhatlara paralel çiziniz.

Çizmiş olduğunuz yeni hatlardan birincitela kalıbını kopyalayınız.

İkinci ön şablonu üzerinden yakaoyuntusundan 2.5cm Yan dikişten10cm işaretleyiniz.

Bulduğunuz noktaları şekildegörüldüğü gibi kavisli çiziniz.

Yaka kol oyuntusu ve yan dikişten3mm omuzdan 5mm girerek dış hatlaraparalel çiziniz.

Çizmiş olduğunuz yeni hatlardan ikincitela kalıbını kopyalayınız.

Üçüncü ön şablon üzerinde yakadan8cm yan dikişten 7cm işaretleyiniz.

Bulduğunuz noktaları şekildegörüldüğü gibi kavisli çiziniz.

Yaka oyuntusunda 5mm omuzda 12mmkol oyuntusunda ve yan dikişte 8 mmişaretleyerek dış hatlara paralel çiziniz.

Çizmiş olduğunuz yeni hatlardanüçüncü tela kalıbını kopyalayınız.

Ön yelek şablonunun kopyasını alınız.

Bu şablon üzerinde dış hatlardan 8 mmiçerden penslerden 5 mm dışardanişaretleyerek esas hatlara paralelçiziniz.

Yelek tela kalıbını kopyalayınız.

Frak yaka ve mostra şablonlarından 5mm içeri girerek dış hatlara paralelçiziniz.


28

Arka bedende yaka oyuntusu ve omuzhattına paralel 5 mm içerden 4cmgenişliğinde yaka omuz telasını çiziniz.

Etek ucu çıtından 5 mm paya doğruişaretleyerek etek ucuna paralel çiziniz.

Çizdiğiniz çizgiye paralel 4cmgenişliğinde yan dikişten 5 mm girereketek ucu telasını çiziniz.

Ön yan şablon üzerinde yan dikişte koloyuntusundan 10cm işaretleyiniz.

Ön yan şablon orta çıtından sağa doğru1.5cm işaretleyiniz.

Yan dikişten ve kol oyuntusundan 5mm girerek ve bulduğunuz noktalarıbirleştirerek şekilde görüldüğü gibi önyan sol tela çizimini yapınız.

Aynı işlemleri sağ tarafa uygulayarakön yan sağ tela çizimini yapınız.

Kuyruk şablon kopyası üzerinde etekucu ve yandan 5 mm girerek dış hatlaraparalel çiziniz.

Yeni çizgiye paralel 4cm genişliğindeşekilde görüldüğü gibi tela çiziminiyapınız.

Kol şablonu üzerinde kol ortasındansola doğru 5cm işaretleyiniz.

Bulduğunuz noktadan kol altı çıtınakadar 5 mm girerek kola paralel çiziniz.

Bulduğunuz mesafenin ortasından dikolarak kola doğru 6cm işaretleyip koltela çizimini şekilde görüldüğü gibiyapınız.

Kol altı ve kol ucundan 5 mm girerekdış hatlara paralel çiziniz.

Yeni çizgilere paralel içe doğru 4 er cmişaretleyerek şekilde görüldüğü gibi kolucu telasını çiziniz.

Kol yırtmaç payı ve köşelerde kalınlıkyapmaması için tela kullanılmaz.

İç kolda aynı işlemi yırtmaç payındanbaşlayarak şekilde görüldüğü gibitekrarlayınız.

29

KONTROL LİSTESİ


Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır Ön şablon üzerinde birinci tela çizimini doğru ve tekniğe uygun

yaptınız mı? Ön şablon üzerinde ikinci tela çizimini doğru ve tekniğe uygun

yaptınız mı? Ön şablon üzerinde üçüncü tela çizimini doğru ve tekniğe uygun

yaptınız mı?

Frak yelek telasını doğru ve tekniğe uygun çizdiniz mi?

Frak yelek yakası telasını doğru ve tekniğe uygun çizdiniz mi?

Arka beden üzerinde tela çizimlerini doğru ve tekniğe uygun yaptınızmı?

Yaka ve mostra telasını doğru ve tekniğe uygun çizdiniz mi?

Ön yan parçasının sağ ve sol tela çizimlerini doğru ve tekniğe uygunyaptınız mı?

Kuyruk şablonu üzerinde tela çizimini doğru ve tekniğe uygunyaptınız mı?

İç ve dış koldaki tela çizimlerini doğru ve tekniğe uygun yaptınız mı?

TOPLAM

DEĞERLENDİRME


KONTROL LİSTESİ

30

ÖĞRENME FAALİYETİ -2

Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda, ortam sağlandığında frak ana ve yardımcımalzeme hesabını doğru olarak yapabileceksiniz.

Frak yapımında kullanılan kumaş ve yardımcı malzemeleri araştırarak bulduğunuzbilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.

2. FRAK ANA VE YARDIMCI MALZEMEHESABI

2.1 Frakta Kullanılan Ana ve Yardımcı Malzemeler

Frakta kullanılan ana ve yardımcı malzemeler konusu için erkek ceketi kalıbı 1-2modüllerine bakınız.

Frak ana malzeme hesabı yapılırken kumaş eni 140 cm düşünülüp çift kat serimyapılmıştır

Frak mostra ve yelek yakası için malzeme hesabı yapılırken kumaş eni 90 cmdüşünülüp çift kat serim yapılmıştır.

Frak astar hesabı yapılırken kumaş eni 90 cm düşünülüp çift kat serim yapılmıştır.

Frak tela hesabı yapılırken kumaş eni 90 cm düşünülüp çift kat serim yapılmıştır.

ÖĞRENME FAALİYETİ–2

AMAÇ

ARAŞTIRMA

31

2.2. Frak Kumaş Metraj Hesabı

Şekil 2.1

32

2.2.1. Yelek Yakası ve Monstra İçin Metraj Hesabı

Şekil 2.2

33

2.2.2. Astar Metraj Hesabı

Şekil 2.3

34

2.3. Tela Metraj Hesabı

Şekil 2.4

35

2.4. Frak Tela Kalıplarını Hazırlama İşlemleri

Şekil 2.5

36

2.4.1. Kol Tela Çizim İşlemleri

Şekil 2.6

37

UYGULAMA FAALİYETİ

METRAJ ALMA


Frak şablon kalıplarının kopyasınıalınız.

Frak üretiminde kullanılan kumaşenlerini araştırınız.

Ana malzeme hesabı yapmak içinkumaş enini belirleyiniz.

Belirlediğiniz alana frak kalıplarını düzboy iplik istikametine dikkat ederekyerleştiriniz.

Kalıpların tamamını yerleştirdiktensonra bir ürün için gerekli kumaşmiktarını ölçerek belirleyiniz.

Frak yelek yakası ve frak mostra farklıkumaş olacağı için belirlenen kumaşenine göre şekilde görüldüğü gibişablonları yerleştiriniz.

Astar kalıplarının kopyasını alınız.

Uygun astar seçimini yapıp eninibelirleyiniz.

Astar şablonlarınızı belirlenen ölçüyedüz boy iplik işaretine ve ekonomiklikilkesine dikkat ederek yerleştiriniz.

Tela kalıplarının kopyasını alınız

Uygun tela seçimini yapıp eninibelirleyiniz

Tela şablonlarınızı belirlenen ölçüyedüz boy iplik işaretine ve ekonomiklikilkesine dikkat ederek yerleştiriniz.

Tüm şablonları yerleştirirken enekonomik şekilde yerleştirmeye dikkatediniz.

UYGULAMA FAALİYETİ

38

KONTROL LİSTESİ


Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır Frak şablon kalıplarının kopyasını doğru aldınız mı?

Seçilen kumaş enine en ekonomik şekilde şablon kalıplarınıyerleştirdiniz mi?

Şablon kalıplarını yerleştirirken düz boy iplik istikametine dikkatettiniz mi?

Ana malzeme metraj hesabını doğru yaptınız mı?

Ana malzemeye en uygun astar seçimini yaptınız mı?

Astar şablonlarını kopyasını doğru aldınız mı?

Astar enine uygun şablonları yerleştirdiniz mi?

Astar metraj hesabını doğru yaptınız mı?

Ana malzemeye en uygun tela seçimini yaptınız mı?

Tela kalıplarının kopyasını doğru aldınız mı?

Tela enine kalıpları tekniğine uygun yerleştiriniz.

Tela metraj hesabını doğru yaptınız mı?

Yaka kalıplarının kopyasını doğru aldınız mı?

Kumaşa yaka şablonlarını doğru yerleştirdiniz mi?

Yaka kumaşı metraj hesabını doğru yaptınız mı?

TOPLAM


KONTROL LİSTESİ

39

MODÜL DEĞERLENDİRME

Uygulama faaliyetleri sonundaki kontrol listelerini başarıyla tamamladıysanız başkabir modüle geçebilmek için öğretmeninizle iletişim kurunuz.

MODÜL DEĞERLENDİRME

40

ÖNERİLEN KAYNAKLAR

Erkek Ceketi 1-2 Modülü

ÖNERİLEN KAYNAKLAR

T.C. MİLLİEĞİTİM BAKANLIĞI -...

Documents

Transcript of T.C. MİLLİEĞİTİM BAKANLIĞI -...