T.C....4.1.BİYOKİMYA LABORATUVARI ÖRNEK KABUL KRİTERLERİ 13 BİYOKİMYA LABORAUVARI ÖRNEK RET...

T.C.

NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ

TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI BİYOKİMYA

LABORATUVARI TEST REHBERİ

DÖKÜMAN KODU: GN.FR.1187 YAYIN TARİHİ: 27.03.2013 REVİZYON NO: 01 REVİZYON TARİHİ: 29.11.2018

1

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ 2

2.BİYOKİMYA LABORATUVARININ İŞLEYİŞİ 3

2.1.TEST İSTEMİ 3

2.2.ÖRNEKLERİN ALINMASI VE LABORATUVARA TESLİMİ 4

2.3.ÖRNEKLERİN LABORATUVARA KABULÜ VE AYRIŞTIRILMASI 4

2.4.ÖRNEKLERİN ANALİZİ 4

2.5.HASTA SONUÇLARININ VERİLMESİ 5

2.6.KALİTE GÜVENLİĞİ 5

3.ÖRNEK ALINMASI 6

3.1.ANALİZ SONUCUNU ETKİLİYEN FAKTÖRLER 6

4.ÖRNEK KABUL VE RET KRİTERLERİ 13

4.1.BİYOKİMYA LABORATUVARI ÖRNEK KABUL KRİTERLERİ 13

BİYOKİMYA LABORAUVARI ÖRNEK RET KRİTERLERİ 13

5.BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST ÖZELLİKLERİ 17

RUTİN BİYOKİMYA TEST ÖZELLİKLERİ 18

HORMON TEST ÖZELLİKLERİ 19

HPLC TEST ÖZELLİKLERİ 20

METABOLİZMA TEST ÖZELLİKLERİ 20

İLAÇ DÜZEYLERİ VE PROKALSİTONİN TEST ÖZELLİKLERİ 21

PROTEİN, LİPİD VE İFE, OGTT VE MANUEL TEST ÖZELLİKLERİ 21

İDRAR, GAİTADA GİZLİ KAN VE KAN GAZLARI TEST ÖZELLİKLERİ 21

İDRARDA UYUŞTURUCU MADDE ANALİZİ TEST ÖZELLİKLERİ 21

HEMOGRAM, KOAGULASYON ve SEDİMANTASYON TEST ÖZELLİKLERİ 22

6.LABORATUVARIMIZDA KULLANILAN ANALİZÖRLER 27

7.TÜM TESTLER 28

8.PANİK DEĞERLER 36

9.TESTLERİN REFERANS ARALIKLARI 37

2

ÖNSÖZ

Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Biyokimya laboratuvarı olarak, ileri teknolojilerin kullanıldığı cihaz ve yöntemleri

kullanarak çok geniş bir test yelpazesi ile hastalarımıza ve doktorlarımıza hizmet vermeye devam etmekteyiz.

Elinizdeki test rehberi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Biyokimya laboratuvarında çalışılan testler hakkında bilgi vermek

amacıyla hazırlanmıştır. Hazırlanan bu rehber ile testlerin istenmesinden, sonuçların ulaşmasına kadar geçen tüm

aşamalarda sağlık personeline yardımcı olmayı amaçladık. Test isimleri çalışıldığı laboratuvar bölümlerine göre

alfabetik sırayla düzenlenmiştir. Bu rehberde her testin adı ile birlikte, çalışılan örnek türü, örneğin alındığı tüp, çalışılan metot,

referans değerler, çalışma günleri ve rapor tarihleri sunulmuştur. Test bilgileri sürekli olarak güncellendiğinden rehberde

yer alan bilgilerde yıl içinde değişiklik olabileceği dikkate alınmalıdır. Bu test rehberinin tamamı

http://www.meramtip.com.tr/ web sitemizde de bulunduğundan yıl içinde yapılan değişiklikleri buradan takip edebilirsiniz.

Biyokimya Laboratuvarımız, bütün personeli ile birlikte kaliteyi artırmayı hedef edinmiştir. Daha güvenilir sonuçlar ve daha

kaliteli hizmet verebilmemiz için test istemlerini yaparken hastayla ilgili bilgilerin, ön tanının ve gerekli diğer bilgilerin

eksiksiz doldurulması çok önemlidir. Testler hakkında daha geniş bilgi almak istediğinizde her türlü haberleşme yoluyla

laboratuvarımız uzmanlarına ulaşabilirsiniz. Bu rehberin tüm hastalarımıza ve sağlık personelimize faydalı olması

dileğimizle…

http://www.meramtip.com.tr/

3

1. GİRİŞ

Hastanemizde Biyokimya Laboratuvarı tüm biyolojik numunelerde klinik biyokimya testlerinin yapılmasını ve

raporlandırılmasını sağlayan ve bölgemizdeki en kapsamlı test paneline sahip laboratuvarlardan birisidir.

Laboratuvarımızda laboratuvar yazılım programı (LİS-JAVA) ve hastanemizde de Hastane Otomasyon Sistemi (HOS)

kullanılmaktadır. Laboratuvar işleyişinin diğer birimler tarafından yeterince bilinmemesi ve klinisyen-laboratuvar arası

iletişimin iyi sağlanamaması laboratuvarla ilgili sorunların büyük kısmını oluşturmaktadır. Test sonuçlarının tamamının

çıkmaması, kaybolması, test öncesi uyulması gereken kurallara uyulmaması, yanlış veya yetersiz numune alınması, yanlış test

gününde numune verilmesi, eksik test girişi yapılması gibi pek çok sorunla karşılaşılmaktadır. Hem bu tür sorunları

azaltabilmek hem de laboratuvar işleyişini klinisyenler ve diğer hastane çalışanlarıyla paylaşabilmek amacıyla bu rehber

hazırlanmıştır. Bu rehberde Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Biyokimya Laboratuvarı’nın işleyişi, test profili, tetkik girişinden

sonuçların gönderilmesine kadar olan süreç, laboratuvarın analitik kalite çalışmaları, testlerin çalışılma yöntemleri,

çalışılma zamanları, teste göre numune türü ve numune kabı seçimi, numunelerin kabul ve red kriterleri, sonuçların

çıkma zamanları, normal değerleri, varsa panik değerleri gibi bilgilere yer verilmeye çalışıldı.

2. BİYOKİMYA LABORATUVARININ İŞLEYİŞİ

2.1 TEST İSTEMİNE YÖNELİK KURALLAR:

Testlerin çalışılabilmesi için, servis ve polikliniklerden hekimin, Biyokimya Laboratuvarı bölümünden istenilen

testleri seçmeleri gerekmektedir. Test girişleri istem yapan ilgili poliklinik, servis ve acil servis tarafından, HBYS den hasta

sayfasında yer alan ilgili menüden seçilerek yapılır. Polikliniklerde test seçimi tamamlandıktan sonra; hasta örnekleri

doğru zamanlamayla, ön hazırlık gerektiren testlerin açıklaması yapılarak, doğru örnek kabına, örnek alma kurallarına

uyularak, örnek alma eğitimi almış çalışan tarafından, kabul kriterlerine uyularak alınmalıdır. Acil biriminde ve

servislerde test girişleri ilgili bölümce yapılır.

Dikkat: Testlerin tam ve zamanında çıkması için tetkik girişleri tam ve eksiksiz olmalıdır.

4

2.2 ÖRNEKLERİN ALINMASI VE LABORATUVARA TRANSFERİ

Polikliniklerden yapılan test isteklerinin LİS’e kaydı yapılır. Hastalar, ilgili polikliniğin örnek alma birimine

yönlendirilir. Hastalara, örnek sonuçlarının ne zaman çıkacağı ve sonuçlarını nereden alabileceği bilgileri verilir. Hasta

örneği için testlere göre uygun örnek kabı seçimi yapılır, seçilen kaplara barkod etiketler yapıştırılır. Örnek alma işlemi

gerçekleştirilir. Bebek kan alma işlemi örnek alma biriminde, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniği ve servislerde

ilgili doktor tarafından alınmaktadır.

Servisler ve Acil Serviste hastaların örnekleri ilgili birimlerinde alınır. Test istekleri HBYS’e girildikten sonra ilgili

laboratuvara kayıt ve örnek kaplarına barkod etiketi yapıştırılarak pnömotik sistem yardımıyla örnek ilgili laboratuvar

birimine gönderilir. Örnek alma ve transferinde ne kadar hızlı davranılırsa sonuçlar daha kısa sürede çıkacaktır. Damar yolu

açık hastalarda kan alma için hastanın diğer kolu kullanılmalıdır. Tıkanmaması için heparinize edilen kateterlerden testler

için kan örneği alınmamalıdır.

Dikkat: Ön hazırlık işlemi gerektiren testler, uygun şekilde toplanması gereken örnekler, uygun

şekilde transferi yapılan testler bilinmelidir.

2.3. ÖRNEKLERİN LABORATUVARA KABULÜ VE AYRIŞTIRILMASI

Kan örnekleri laboratuvara gelince, LİS girişi kontrol edilir. LİS’den yapılan test isteklerine bakılarak örnek kabının

uygunluğu, örnek miktarı (tüpteki işaretli çizgiye kadar alınıp alınmadığı), pıhtılaşma, barkodlama vb. kontrolü yapılır.

Kabul edilen örneklerden serum veya plazmada çalışılacak testler için olanlar santrifüj edilir. Santrifüj süresi ve hızı

testlere göre değişiklik gösterebilir. Santrifüj sonrası hemolizli, aşırı lipemik ve ikterik olan örnekler çalışılmaz. Hastadan

tekrar kan alınması için kan alma birimi, acil veya servisler bilgilendirilir. Ayrıca LİS ortamında hasta sonuç sayfasına

numune red sebebi belirtilir.

Dikkat: Örnekler, kabul ve ret kriterlerine göre değerlendirilir. Ret nedeni hastaya izah

edilmelidir.

2.4. ÖRNEKLERİN ANALİZİ

Analizlerden önce, analizörlerin reaktif, kit, sarf malzemeleri tamamlanır. Gerekli bakımları yapılır. İnternal kalite kontrol

çalışmaları gerçekleştirilir. Sonuçlar kabul edilebilir değerlerde ise hasta örnekleri çalışılmaya başlanır. Sonuçlar “geçersiz”

olarak değerlendirilirse çalışma başlatılmaz ve cihaz ile ilgili bakım ve kalibrasyonlar gerçekleştirilir. Cihaz kontrolleri

tamamlandıktan sonra, hasta örnekleri çalışılır. Cihazlar tamamladığı analizlerin sonuçlarını otomatik olarak LİS’e gönderir.

LİS’de hastaların tüm sonuçları toplanır, bu sonuçlar değerlendirilir, uygun bulunan sonuçlar onaylanır. Uygun olmayan

5

testler, sebebi araştırılarak (numunenin göz ile değerlendirilmesi vb) yeniden çalışılır. Acil örnekler rutinden ayrı olarak

hemen çalışılır ve analiz sonuçları bekletilmeden onaylanır.

Panik değerler listesine ait bir test sonucu bulunursa, analiz süreci gözden geçirilerek test tekrarlanır. Tekrar

sonuçları da panik değer listesinde ise, testi isteyen bölüme bilgi verilir. Test sonucu hastanın kliniği ile örtüşmüyorsa

hastadan yeni örnek alınarak analiz tekrarlanır.

Üyesi olduğumuz eksternal kalite kontrol programının belirlediği takvim günlerinde program dahilinde olan

testler için eksternal kalite kontrol serumları hasta testleriyle birlikte çalışılır. Laboratuvarımızda çalışılan testlerden

Rutin Biyokimya, Hormon, spesifik proteinler, İdrar, HbA1c-

HbA2, Homosistein, 25-OH-D3 eksternal kalite kontrol programı uygulanmaktadır.

Dikkat: Acil hasta örneklerinin belirlenmesinde hassas davranılması önemlidir.

2.5. HASTA SONUÇLARININ VERİLMESİ

Test sonuçları LİS’ de onaylandığı zaman poliklinik, acil ve servislerdeki bilgisayarlarda hasta sayfasında görülebilir.

Test sonuçlarının yazıcı çıktıları, hastanın muayene olduğu birim tarafından hastaya verilir.

Dikkat: Hasta kliniğiyle uyumsuz olduğunu düşündüğünüz her test sonucu için ilgili laboratuvarla

zamanında etkili iletişim ve etkileşim çok önemlidir.

2.6. KALİTE GÜVENLİĞİ

İç kalite kontrol programı uygulaması ile her gün en az iki seviyeli (Normal, Düşük veya Yüksek) kontrol örnekleri

çalışılarak günlük ve günler arası performans denetlenmektedir.

Dış kalite kontrol programı uygulamasında ise, analizi yapılan dış kalite kontrol örnekleri dünyanın her yerinden bu programa

katılmış çok sayıda laboratuvarın sonuçları ile karşılaştırılır ve gerçek değere uygunluk denetlenir. Laboratuvarımız, kalite

güvenliği için Bio-rad, Randox ve UKNEQAS gibi uluslararası düzeyde çok sayıda laboratuvarın katıldığı dış kalite kontrol

programlarına katılmaktadır.

Sonuçların Klinik Uyumluluğu, test istem formuna veya LIS’ in ilgili bölümüne hasta ile ilgili bilgilerin yazılması

bulguların değerlendirilmesi açısından çok değerlidir. Klinik tablo ile uyumsuz olduğu düşünülen sonuçlarda laboratuvar ile

mutlaka temasa geçilmelidir.

6

3. ÖRNEK ALINMASI

3.1. ANALİZ SONUCUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER Güvenilir ve tıbbi açıdan değerlendirilebilir sonuç elde edebilmek için sadece doğru transport ve doğru analiz yeterli

değildir. Analiz sonuçlarını etkileyen faktörler:

Değişmeyen Değişen Endojen Eksojen

• Cinsiyet • Beslenme • Hemoglobinemi • Farmakoterapi

• Irk

• Kalıtım

• Sigara

• Alkol

• Bilirubinemi

• Hiperlipemi

• Antikoagülanlar

• Bakteriyel kontaminasyon

• Vücut ağırlığı

• Kas dokusu

• Egzersiz

• Postür

• Günlük ritm

• İlaçlar

• Gebelik

Hastalıkların yanı sıra vücut sıvılarına dolayısıyla laboratuvar test değerlerine etkili olabilen fizyolojik faktörler 2 grupta

anlatılabilir : kontrol altında olabilen ve kontrol edilemeyen faktörler. Bu faktörlerin test değerleri üzerine etkilerinin

bilinmesi önemlidir. Numune alınması, toplanmasının standardize edilmesi, bir gün içinde veya günden güne görülecek

değişiklikler sebebiyle oldukça yararlı ve gereklidir.

Laboratuvar Testlerine Etkili Kontrol Edilebilen Faktörler :

Postür; Normal bir erişkinin dik oturma halindeki dolaşan kan hacmi, yatay pozisyondaki dolaşan kan hacminden 600-700

ml daha azdır. Mekanizması, sırtüstü pozisyondan dik duruma geçişle damar içi sıvının interstisyel alana geçmesi ve plazma

hacminin %12 kadar azalmasına dayanır.

Sürekli yatma ve hareketsizlik; Birkaç günlük yatak istirahatinde plazma ve ekstrasellüler mayi hacmi düşer. Bu sebeple

hematokrit %10 artar. Uzun süreli yatak istirahati esnasında ise mayi retansiyonu olur ve serum proteinlerinde azalma

meydana gelir. Dolayısıyla bazı protein yapısındaki

maddelerin konsantrasyonunda azalma gözlenir (bazı protein yapısındaki enzimler ve Ca+2

gibi

proteinlere bağlı taşınan maddeler vb.)

Egzersiz; Egzersizin vücut mayileri üzerindeki etkisi fizik aktivitenin süre ve şiddetine bağlıdır. Orta derecedeki bir aktivite

serum glukozunu bu da insülin seviyesini arttırır. Ağır egzersizde bazı hormonların idrar veya plazma seviyeleri fazlalaşır

(kortizol,büyüme hormonu ve prolaktin). Serumda serbest yağ asitleri, kreatinin ve üre konsantrasyonu artar.

Yükseklik; Yüksekliğe uyum haftalar, deniz seviyesine uyum günler alır. Deniz seviyesinden yüksekte yaşandığı koşullarda

CRP, Htc, Hb, ürik asit seviyeleri artar ve idrar kreatinin, serum estriol ve transferrin seviyeleri ve serum osmolalitesi

azalır.

Günün saatlerinde görülen değişiklikler; Bu tür değişikliklere sirkadiyen değişiklikler denir. En çarpıcı örnek; serum demiri

08.00 ve 14.00 saatleri itibariyle aynı kişiden alınan 2 ayrı numunede % 50 farklılık gösterir. Aynı şekilde kortizol ve

potasyumda da önemli değişiklikler vardır.

Hormonlar gün içinde dalgalar halinde salgılanır. Bu durum birçok hormonun serum konsantrasyonlarının uygun

yorumunu engeller. FSH ve LH erkekte sirkadiyen değişiklik göstermezken testosteron seviyesi gece % 40’a varan artışlar

gösterir. Prolaktin ise yine gece maksimum seviyeye ulaşır. Serum TSH seviyesi 02.00 – 04.00 de maksimum değerdeyken,

7

18.00-22.00 arasında minimum değer gösterir. (yaklaşık %50 fark) Büyüme hormonu uykuya geçilir geçilmez maksimum düzeye

ulaşır. İnsülin ise sabah erken saatlerde yüksek, öğleden sonra düşüktür (glukoza etkisi buna paraleldir).

Beslenme; AKŞ, lipid profili, demir, demir bağlama kapasitesi, vit B12, folik asit, GGT ve insülin açlıkta yapılması

zorunlu olan testlerdir.

Kahve, çay ve çeşitli içeceklerde bulunan kafein birçok parametreyi etkiler. Kafein; adrenalin seviyesini artırarak

glukoneogenezi uyarır, glukoz seviyesini yükseltir, renin ve katekolamin düzeylerini yükseltir, trigliserid lipaz aktivasyonu ile

serbest yağ asitlerini 3 (üç) kat artırır.

Sigara; Sigaranın laboratuvar testleri üzerine etkisi içilen sigara miktarına ve inhalasyon derecesine bağlıdır. Sigara

içiminden 30 dakika sonra plazma büyüme hormonu seviyesi 10 kat yükselebilir. Yine sigara içiminden 10 dakika sonra

plazma glukoz seviyesi 10 mg/dl yükselebilir. Literatürde sigara içenlerde glukoz toleransının bozulduğunu gösteren

çalışmalar mevcuttur. Sigara içenlerde kolesterol ve trigliserid seviyeleri içmeyenlere göre yüksek, HDL seviyeleri ise

düşüktür.

Sigara içenlerde eritrosit seviyeleri yüksektir. Ayrıca sigara içenlerde lökosit sayısı içmeyenlere göre

%30 oranında yüksektir.

Alkol alımı; Alkol alımı kan glukoz seviyesini, GGT ve trigliserid seviyelerini yükseltir.

İlaç kullanımı; İlaçların kas içi verilmesi CK ve LDH seviyelerini birkaç günlüğüne yükseltir. Morfin kullanımı karaciğer ve

pankreas enzimlerini yükseltir.

Diüretik ilaçlar hiponatremiye ve hiperkalsemiye sebep olur. Tiazidlar hiperglisemiye yol açar.

Fenitoin, hastada kalsiyum, fosfor,T3,T4 ve indirekt bilirubin seviyelerini azaltırken ALP ve GGT seviyelerini arttırır.

Ateş; Ateş birçok hormonal cevabı hızlandırır. Başlangıçta hiperglisemi oluşur. Tiroksin seviyesini azaltır.

Tranfüzyon; Total kan veya plazma transfüzyonu verilen miktara bağlı olarak plazma protein konsantrasyonunu

yükseltir.

8

Laboratuvar testlerine etkili kontrol edilemeyen faktörler:

Yaş; Bebeklikle puberte arasında yavaş fakat önemli değişiklikler meydana gelir. Serum alkalen fosfataz seviyesi

bebeklikte yüksek, çocuklukta normal, pubertede büyüme evresinde yüksektir. Büyüme evresinde iskelet kası

gelişimine bağlı olarak serum kreatinin seviyeleri artar.

Cinsiyet; Erkekte serum 8aborat, kalsiyum, magnezyum, kolesterol, aminoasit, üre, kreatinin, ürik asit ve Hb seviyeleri

kadından yüksektir.

Irk; Siyahlarda total protein beyazlardan yüksektir. Siyahlardaki kas kitlesinin fazlalığına bağlı olarak CK, LDH ve ALP

seviyeleri yüksektir.

Şişmanlık; Serum kolesterolü, trigliserid, AST, CK, Total protein seviyeleri artan kilo ile beraber yükselir. İnsulin

artmasına rağmen glikoz toleransı azalmıştır. Kortizol artar, büyüme hormonu düşer. Şişman erkeklerde testosteron

seviyesi de düşer.

Malnütrisyon; Malnütrisyonda total protein, 8aborat, üre, kreatinin, Total T3, Total T4, TSH, folik asit seviyeleri düşer.

C3, transferrin ve prealbumin seviyelerindeki hızlı azalma malnütrisyonun en önemli kriterlerindendir.

Menstrüal siklüs; Menstrüal siklüs boyunca kadınlarda özellikle hormon seviyelerinde belirgin değişiklikler olur.

Gebelik; Gebelik süresince vücut sıvılarında çok önemli değişiklikler olmaktadır ve bunların iyi bilinmesi gereklidir.

SHBG (seks hormonu bağlayıcı 8aboratu), TBG (tiroksin binding 8aboratu) ve CBG (kortikosteroid bağlayıcı 8aboratu)

düzeylerinde artış olur. Bu nedenle total T4 ve total T3 düzeylerinde artış gözlenebilir; serbest T3 ve serbest T4

düzeyleri normaldir.

ß hCG düzeyi ilk trimestırde çok yüksek düzeylere erişerek TSH’yı baskılayabilir (aynı reseptöre bağlanabilir.)

Annenin kan hacmi artar (%45). Sıvı kısmındaki artış (plazma), kanın şekilli elemanlarındaki artışdan daha fazla olduğundan

belirgin eritropoeze rağmen Rbc, Hb, Htc düzeyleri azalır.

WBC düzeylerinde artış görülür. Fibrinojen düzeylerinde artış (%65) görülür. Diğer pıhtılaşma faktörlerinde ve

sedimentasyon hızında artma meydana gelir.

Trigliserid ve kolesterol düzeylerinde %40 artış olur. Albumin düşer (3,4 g/dL), 8aboratu artar. ALP düzeyleri artar.

Laboratuvar Sonuçlarını Etkileyen Tanısal Ve Tedaviye Dair İşlemler

1. Operasyonlar

2. İnfüzyonlar ve transfüzyonlar

3. Delme, enjeksiyon, biopsi, palpasyon, tam vücut masajı

9

4. Endoskopi

5. Diyaliz

6. Fiziksel stres

7. Fonksiyon testleri (OGTT, TRH uyarı testler…)

8. İmmunosintigrafi

9. Kontrast maddeler, ilaçlar

10. Mental stres

11. İyonize radyasyon

Numunelerin alınması ve laboratuvara transferi ile ilgili kurallar:

Numunelerin transferinde;

1. Oda sıcaklığında transferi uygun olanların, Kan Alma Birimi’ nden laboratuvara ulaştırılması, 30

dakikanın altında, uygun sporlar içerisinde ve dik konumda yapılmalıdır.

2. Oda sıcaklığında transferi uygun olanların, ilgili birimlerden laboratuvara ulaştırılması, 30

dakikanın altında, uygun pnömotik sistem kapsülleri içerisinde yapılmalıdır.

3. 2-8°C sıcaklığında transferi uygun olanların, bütün birimlerden laboratuvara ulaştırılması, 20

dakikanın altında, uygun örnek taşıma kapları içerisinde yapılmalıdır.

4. Transfer sıcaklık ve süresi açısından özellikli testler aşağıda belirtilmiştir.

Test Adı Transfer sıcaklığı Transfer süresi

1 AMONYAK 2-8°C <20 dk

2 ERİTROPOİETİN (EPO) 2-8°C <20 dk

3 17-OH PROGESTERON 2-8°C <20 dk

4 FREE TESTESTERON 2-8°C <20 dk

5 D VİTAMİNİ 2-8°C <20 dk

6 ACTH 2-8°C <20 dk

7 IGF-1 2-8°C <20 dk

8 KAN GAZI TETKİKİ 2-8°C <20 dk

9 BENCE-JONES PROTEİNİ 2-8°C <20 dk

10 KAN-İDRAR-BOS AMİNOASİT ANALİZİ 2-8°C <20 dk

11 ORGANİK ASİT ANALİZİ (İDRAR) 2-8°C <20 dk

10

Polikliniklerden yapılan test isteklerinin LIS’e kaydı yapıldıktan sonra kayıt/kan alma biriminde kan örnekleri alınır. İdrar ve

gaita testleri için hastalara barkod etiketi yapıştırılmış idrar ve gaita kabı verilip tuvalete yönlendirilir, daha sonra hastalar

örneklerini ilgili laboratuvar birimine getirirler. Kan örneği için testlere göre uygun örnek tüpü seçimi yapılır, seçilen

tüplere barkod etiketler yapıştırılır ve kan alma işlemi gerçekleştirilir. Kan alma işlemi tamamlanan hastalara sonuçların ne

zaman çıkacağı ve sonuçlarını nereden alabileceği bilgileri verilir. Bebek kan alma işlemi pediatri servisi hemşireleri

tarafından yapılmaktadır. Bebeklerden idrar ve gaita örneği için örnek kapları aileye verilip nasıl örnek toplayacakları,

örnekler 10aboratuvara ulaşana kadar saklanması için gerekli olan koşullar ve süreler hakkında bilgi verilir ve topladıkları

örnekleri ilgili laboratuvar birimine getirmeleri söylenir.

Servisler ve Acil’de hastaların örnekleri kendi birimlerinde alınır. Test istekleri HBYS’a girildikten sonra testlere göre

örnek kabı seçimi yapılır, örnek kaplarına barkod etiketi yapıştırılır. Damar yolu açık hastalarda kan alma için damar yolu akışı

kapatılıp 3-5 dakika beklendikten sonra hastanın diğer kolu kullanılır. Kan alma işlemi hemşireler tarafından

gerçekleştirilir. Alınan örnekler bekletilmeden pnömotik sistem ile ilgili laboratuvar birimine gönderilir.

Kan Alma biriminde toplanan örnekler beklenmeksizin pnömotik sistem aracılığı ile ilgili laboratuvara transfer edilir.

Hem kan alma biriminde hem de acil ve servislerde biyolojik numune alma ve numunelerin transferi işlemleri; numune alma

ve transferi talimatı, numune kabul ve red kriterleri talimatı doğrultusunda gerçekleştirilmelidir.

Venöz Kan Alımında Genel Kurallar:

Acil durumlarda günün her saatinde kan alınıp biyokimyasal testler bakılabilir. Ancak kural olarak tüm biyokimyasal

testler bir gecelik (tercihen 12 saat, en az 8 saat) açlıktan sonra alınmalıdır. Pek çok testin tokluk kanından çalışılması ile

farklı sonuçlar elde edilmektedir.

Yiyecek alımı sonucu oluşan lipemi de yanlış değerlere yol açar. Bazı serum bileşenleri diürnal varyasyona bağlı

olarak günün değişik saatlerinde aynı kişide dahi farklı çıkabilir. Bu farklılık uyku/uyanıklık, ışık/karanlık, stres, gıda

alımı, aktivite ve postür gibi faktörlerin etkisiyle olur. Serum demir, ACTH, kortizol konsantrasyonları buna birkaç örnektir.

Kan alımı esnasında hasta yatar veya oturur pozisyonda olmalıdır. Özellikle prognoz izlenmesi için istenen testlerle ilgili

kan numuneleri hastadan her zaman aynı pozisyonda alınmalıdır.

İlaç tedavisinin sürdüğü durumlarda numunenin alınması sabah ilaç alımından önce yapılmalıdır.

Hemolizden kaçınmak için mümkün olduğu kadar geniş iğne ucu seçilmelidir. Turnike kolda 30

saniyeden fazla kalmamalıdır. İğne damara girdikten sonra çözülmelidir. Enjektör ile kan alınıyorsa kanın tüpe basınçla

boşaltılmasından kaçınılmalıdır. Vakumlu tüp hacmi kadar kanı kendisi vakumlayacaktır.

11

Kan alımı şu sıra ile yapılmalıdır:

Kan kültürü şişeleri, Koagülasyon testleri için sitratlı tam kan tüpleri, İlave madde içermeyen düz kan tüpleri

şeklindedir.

Hematoloji testleri için EDTA’lı tam kan tüpleri Antikoagülan içeren vakumlu tüplere kan alımı sırasında kanın işaretli

çizgiye kadar dolmasına özellikle dikkat edilmelidir. Yani kan akışı durana kadar tüp çekilmemelidir. Kan alındıktan sonra tüp

yavaşça alt üst edilerek özenle karıştırılmalıdır. Kesinlikle çalkalama yapılmamalıdır.

Ön hazırlık gerektiren testler

24 saatlik idrarda çalışılacak testler için idrar toplama prosedürü şu şekilde olmalıdır. İdrar toplama işlemi için temiz ve

koyu renkli bir kap kullanılmalıdır. İdrar toplama süresi boyunca idrar biriktirme kabı güneş ışıklarından uzak ve idrar

dondurulmadan mümkün olan en serin ortamda saklanmalıdır. İdrar biriktirme işleminin yapılacağı günün sabahı uyandıktan

sonraki ilk idrar kaba biriktirilmeyip dışarı yapılmalı bundan sonraki süreçte ertesi gün uyandıktan sonraki ilk idrar dahil bütün

idrarlar biriktirme kabı içinde biriktirilmelidir.

24 Saatlik İdrar Örneklerinin Toplanması

Analizi yapılacak parametrelerin stabilizasyonu için gerekli koruyucu maddeler idrar toplamaya başlamadan önce

toplama kabına konulmalıdır. Sabah ilk idrar atılarak mesane boşaltılır.

24 saat süresince idrarın tamamı idrar toplama kabı içine boşaltılır. Bu süre içinde toplama kabı serin bir yerde saklanır.

Ertesi sabah ilk idrar da toplama kabına alınarak en kısa zamanda laboratuvara ulaştırılır.

İdrar Örneği

İdrar analizinde bazı preanalitik nedenli hata kaynakları

Uygun koşullarda ve sürede bekletilmemiş olan numuneler Kontamine

örnek kapları

Homojenize edilmemiş örnekler

Toplama kaplarının niteliklerinin uygunsuzluğu

Pubik ve perineal bölgenin yeterli temizliğinin sağlanmadığı koşullarda alınan numuneler.

Gaitada Gizli Kan (GGK)

Zorunlu durumlar dışında testten bir hafta öncesinden itibaren aspirin veya diğer antiromatizmal ilaçlar, ağrı kesiciler,

ateş düşürücüler alınmamalıdır. Testten iki gün öncesinden itibaren, demir veya demir içeren ilaçlar ve C vitamini içeren

ilaçlar kullanılmamalıdır.

Hastada ishal, hemoroid, adet kanaması olması durumunda test uygulanmaz.

12

Oral Glukoz Tolerans Testi (OGTT):

1. Hastalar, teste başlamadan 3 gün öncesinden en az 150 g/gün karbonhidrat içeren normal bir

diyetle beslenmelidirler.

2. Dünya Sağlık Örgütünün tavsiyelerine göre, OGTT genellikle sabah yapılmalıdır.

3. Glukoz Toleransı, günlük değişkenlik gösterebilir ve öğleden sonra önemli derecede azalabilir.

4. OGTT, en az 10 saatlik bir açlıktan sonra yapılmalıdır.

5. Test süresince hasta oturur durumda bulunmalıdır.

6. Hasta test günü ilaç kullanmamalıdır.

7. Test süresince hasta sigara içmemelidir.

8. Test süresince hasta sadece su içebilir.

9. Hastalara oral verilecek glukoz miktarı:

Yetişkinlerde : 75 gr glukoz (maksimum insülin salınımının elde edildiği glukoz dozu). Çocuklarda : Kilo

Başına 1,75 gr glukoz (maksimum 75 g).

75 gr glukoz, 200-250 ml su içinde eritilerek çözelti hazırlanır. Hazırlanan glukoz çözeltisi 5 dakika içinde hastaya içirilir.

Glukoz ölçümü için belirli aralıklarla kan alınır. Zaman aralıkları ve numunelerin sayısı testin amacına göre iki değişik

şekilde olabilir;

Glukoz yüklemesinden 10 dakika önce ve glukoz yüklemesi yapıldıktan sonra, 2 saat süresince

her yarım saatte bir, 4 kez hastanın kanı alınır.

Glukoz yüklemesinden 10 dakika önce ve glukoz yüklemesi yapıldıktan 1 ve 2 saat sonra

hastanın kanı alınır.

4. ÖRNEKLERİN KABUL VE RET KRİTERLERİ

4.1. Biyokimya Laboratuvarı Örnek Kabul Kriterleri:

13

a. Analize uygun tüp veya kaplara alınmış olan örnekler kabul edilir.

b. Yapılacak analize uygun olarak hazırlanmış hastalardan alınan örnekler kabul edilir (açlık kan

şekeri veya açlık gerektiren testler için örnek alınacak hastanın aç olması gibi).

c. İstenilen testlere uygun vakumlu tüplere (kan gazları hariç enjektörle alınmayacak) ve örnek

kaplarına alınmış olan örnekler kabul edilir.

d. Yeterli miktarda alınmış olan örnekler (tüpün yarıdan fazlası dolu olacaktır) kabul edilir.

e. Antikoagülanlı örnek tüpleri için belirtilen seviyeye kadar alınmış örnekler kabul edilir.

f. Hastane Bilgisayar Sistemine girilen ve barkod etiketi kesilen örnekler kabul edilir.

g. Barkod etiketleri silik ve yırtık olmayan, barkod etiketi tüpün etiketi üzerine denk gelecek

şekilde düzgün yapıştırılmış olan örnekler kabul edilir.

4.2. Biyokimya Laboratuvarı Örnek Ret Kriterleri:

a. Hasta adı ve soyadının bulunmadığı, örnek tanımının yapılmadığı, hatalı yapıldığı veya örnek

kabındaki bilgilerin uyumsuz olduğu durumlarda numune kabulü yapılmaz. Ayrıca barkodu

olmayan numuneler laboratuvara kabul edilmez. Sistem arızası olduğunda, servis sorumlusunun

laboratuvarı bilgilendirmesi dahilinde acil testler çalışılır.

b. Uygun örnek kabına alınmayan hasta örnekleri kabul edilmez.

c. Belirtilen çizgiden az veya çok alınmış ve uygun tüplere alınmayan numuneler

laboratuvara kabul edilmez ; servis veya polikliniklerden yeni numune istenir.

d. Hemolizli kanlar laboratuvara kabul edilmez. Lipemik, ikterik numuneler geldiğinde LİS’ in

açıklama kısmında belirtilir.

e. Barkod tüp üzerine uygun şekilde yapıştırılmamışsa, altında isim olup olmadığı kontrol edilir ve

yeni barkod basılarak kabul yapılır.

f. Tüp içindeki numune miktarı yeterli değilse numune kabul edilmez.

g. Plazma ve Tam Kan örneklerinde pıhtılı olanlar kabul edilmez.

h. Laboratuvara uygun transfer koşullarında gelmeyen örnekler kabul edilmez.

i. Önerilen sürelerin dışında bekletilmiş örnekler laboratuvara kabul edilmez.

j. Ay sonunda ret kriter özelliklerine göre analiz yapılarak Düzeltici ve Önleyici Faaliyet geri

bildirimi yapılır.

KAPAK RENGİ

KİMYASAL İÇERİK

KİMYASALIN İŞLEVİ DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR

LABORATUVARDA KULLANIMI

Pıhtı aktifleştirici,

jel.

Pıhtılaşmayı aktive eder, şekilli

elemanlar ile serum arasında

bariyer oluşturur.

Tüp içinde pıhtı oluşumu en az 5

dakika sürer.

Serum elde etmede kullanılır.

Potasyum EDTA

Pıhtılaşmayı önlemek için

Kalsiyumu uzaklaştırır.

İşaretli seviyesine kadar Örnek alınmalıdır.

Çalkalamadan kimyasalla karışması

önemlidir.

Plazma, Eritrosit içi ve Hb analizlerinde

kullanılır. Tam kan sayımında ve

Sedimantasyon testinde kullanılır.

Sodyum Sitrat





önemlidir.

Koagulasyon testlerinde kullanılır.

Sodyum Sitrat





önemlidir.

Sedimantasyon testinde kullanılır.

5. BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST ÖZELLİKLERİ

Tablolarda; testin adı, çalışılma zamanı, örnek türü, ön hazırlık özellikleri, sonuç verilme zamanı, acil testler içinde bulunup

bulunmadığı konularında bilgi verilmektedir.

1. Rutin biyokimya test özellikleri

2. Hormon test özellikleri

3. HPLC test özellikleri

4. Metabolizma test özellikleri

5. İlaç düzeyleri ve prokalsitonin test özellikleri

6. Protein, lipid ve immünofiksasyon elektroforezi, OGTT ve manuel test özellikleri

7. İdrar, gaitada gizli kan ve kan gazları test özellikleri

8. İdrarda Uyuşturucu Madde Analizi test özellikleri

9. Hemogram, Koagulasyon ve Sedimantaasyon test özellikleri

15

1. RUTİN BİYOKİMYA TEST ÖZELLİKLERİ

NO TESTİN ADI ÇALIŞILMA

ÖRNEK TÜRÜ ÖN SONUÇ

ACİL ZAMANI HAZIRLIK VERİLME

1 GLUKOZ 24 saat Serum, VcS İdrar,

Aynı Gün * BOS

2 ÜRE 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün *

3 KREATİNİN 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün *

4 SODYUM 24 saat Serum, VcS İdrar,

Aynı Gün * BOS

5 POTASYUM 24 saat Serum, VcS İdrar,

Aynı Gün * BOS

6 KLOR 24 saat Serum, VcS İdrar,

Aynı Gün * BOS

7 KALSİYUM 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün *

8 FOSFOR 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün *

9 MAGNEZYUM 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün *

10 TOTAL PROTEİN 24 saat Serum, VcS Aynı Gün *

11 ALBÜMİN 24 saat Serum, VcS Aynı Gün *

12 T. KOLESTEROL Mesai Günleri Serum Aynı Gün

13 TRİGLİSERİD Mesai Günleri Serum Aynı Gün

14 HDL KOLESTEROL Mesai Günleri Serum Aynı Gün

15 APO A Mesai Günleri Serum Aynı Gün

16 APO B Mesai Günleri Serum Aynı Gün

17 TOTAL BİLİRÜBİN 24 saat Serum Aynı Gün *

18 DİREKT BİLİRÜBİN 24 saat Serum Aynı Gün *

19 ALP 24 saat Serum Aynı Gün *

20 SGOT (AST) 24 saat Serum Aynı Gün *

21 SGPT (ALT) 24 saat Serum Aynı Gün *

22 GGT 24 saat Serum Aynı Gün *

23 LDH 24 saat Serum, BOS, VcS Aynı Gün *

24 CPK 24 saat Serum Aynı Gün *

25 LDL KOLESTEROL Mesai Günleri Serum Aynı Gün

26 AMİLAZ 24 saat Serum, İdrar, VcS Aynı Gün *

27 LİPAZ 24 saat Serum, VcS Aynı Gün *

28 MİKROALBUMİN 24 saat İdrar Aynı Gün *

29 MİKROPROTEİN 24 saat İdrar, BOS Aynı Gün *

30 DEMİR Mesai Günleri Serum Aynı Gün

31 DEMİR BAĞL. KAP. Mesai Günleri Serum Aynı Gün

32 TRANSFERRİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

33 CRP 24 saat Serum Aynı Gün *

34 β2-MİKROGLOBULİN Mesai Günleri Serum, İdrar Aynı Gün

35 SERÜLOPLAZMİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

36 HAPTOGLOBULİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

37 PREALBÜMİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

38 α1 ANTİTRİPSİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

39 FRUKTOZAMİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

40 LİPOPROTEİN (a) Mesai Günleri Serum Aynı Gün

41 ASİT FOSFATAZ Mesai Günleri Serum Aynı Gün

42 ÜRİK ASİT 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün *

43 KOLİNESTERAZ 24 saat Serum Aynı Gün *

44 AMONYAK 24 saat Plazma Aynı Gün *

45 ÇİNKO Salı, Cuma Serum Salı, Cuma

46 BAKIR Cuma Serum, İdrar Cuma

47 LİTYUM 24 saat Serum Aynı Gün *

48 OZMOLARİTE 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün *

16

2. HORMON TEST ÖZELLİKLERİ

NO TESTİN ADI ÇALIŞILMA ÖRNEK ÖN SONUÇ

ACİL ZAMANI TÜRÜ HAZIRLIK VERİLME

1 FREE T3 Mesai Saatleri Serum Aynı Gün


3 TSH Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

4 TROGLOBULİN (TG) Mesai Saatleri Serum, VcS Aynı Gün

5 TMAB (Anti-TPO) Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

6 CEA Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

7 AFP Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

8 CA-125 Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

9 CA-19.9 Mesai Saatleri Serum Aynı Gün


11 TOTAL PSA Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

12 FREE PSA Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

13 VİTAMİN B12 Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

14 FOLİK ASİT Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

15 FERRİTİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

16 ERİTROPOETİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

17 FSH Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

18 LH Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

19 PROLAKTİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

20 PROGESTERON Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

21 E2 (ESTRADİOL) Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

22 T.TESTOSTERON Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

23 BETA HCG 24 saat Serum Aynı Gün *

24 E3 (ESTRİOL) Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

25 PAPP-A Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

26 DHEA-SO4 Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

27 SHBG Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

28

KORTİZOL

Mesai Saatleri

Serum, İdrar

24 s İdrar

Aynı Gün

İçin Borik

Asit

29 İNSÜLİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

30 MYOGLOBİN 24 saat Serum, VcS Aynı Gün *

31 TROPONİN I 24 saat Serum Aynı Gün *

32 KUTLE CK-MB 24 saat Serum Aynı Gün *

33 PARATHORMON Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

34 CA 72.4 Ayda Bir Serum Ayda Bir

35 17-OH-PRG Perşembe Serum Cuma

36 FREE TESTOST. Çarşamba Serum Perşembe

37 GROWTH HORMON(GH) Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

38 TGAB (Anti-TG) Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

39 C-PEPTİD Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

40 ACTH Mesai Saatleri Plazma Aynı Gün

41 IGF-1 Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

17

3. HPLC TEST ÖZELLİKLERİ

NO TESTİN ADI ÇALIŞILMA ÖRNEK ÖN SONUÇ

ACİL ZAMANI TÜRÜ HAZIRLIK VERİLME

1 HOMOSİSTEİN Çarşamba Serum Perşembe

2 KATEKOLAMİNLER Hasta Sayısı 24 sa İdrar 3 gün Diyet,

Sonraki Gün

HCl Asit

3 METANEFRİN Perşembe 24 sa İdrar 3 gün Diyet,

Cuma

HCl Asit

4 NORMETANEFRİN Perşembe 24 sa İdrar 3 gün Diyet, Cuma

HCl Asit

5 VMA Çarşamba 24 sa İdrar 3 gün Diyet,

Perşembe

HCl Asit

6 HOMOVALİNİK ASİT Çarşamba 24 sa İdrar 3 gün Diyet,

Perşembe

HCl Asit

7 5-HİAA Çarşamba 24 sa İdrar 3 gün Diyet,

Perşembe

HCl Asit

8 VİTAMİN A Hasta Sayısı Plazma Sonraki Gün

9 VİTAMİN E Hasta Sayısı Plazma Sonraki Gün

10 HbA1c (HPLC) Mesai Saatleri Tam kan Aynı Gün

11 Hb ZİNCİR ANALİZİ Çarşamba Tam kan Çarşamba

4. METABOLİZMA TEST ÖZELLİKLERİ

NO TESTİN ADI ÇALIŞILMA ZAMANI ÖRNEK TÜRÜ ÖN HAZIRLIK SONUÇ VERİLME ACİL

1 SERUM-İDRAR-BOS Amino

Hasta Sayısı Plazma Değerlendirilince Asitleri

2 YENİDOĞAN TARAMASI Hasta Sayısı Topuk Kanı Değerlendirilince

3 25-OH-VİTAMİN D3 Pazartesi Plazma Çarşamba

1 Nolu Serum-İdrar-BOS aa grubunda; Homosistin, aspartik asit, hidroksiprolin, treonin, serin,

asparajin, glutamik asit, glutamin, alpha-aminoadipik asit, prolin, glisin, alanin, beta-aminoizobütirik

asit, valin, sistin, sistein, metiyonin, izolösin, lösin, sitrüllin, tirozin, fenilalanin, beta-alanin, triptofan,

hidroksilizin, ornitin, lizin, histidin, 3-metil histidin, histamin, arginin ve argininosüksinik asit araştırılır.

2 Nolu Yenidoğan Taraması grubunda; Glisin, alanin, valin, lösin, ornitin, metiyonin, fenilalanin,

arginin, sitrüllin, tirozin, aspartik asit, glutamik asit, argininosüksinik asit, C0 Carnitine, C2 Carnitine, C3

Carnitine, C4 Carnitine, C5 Carnitine, C4-OH Carnitine, C6 Carnitine, C5-OH Carnitine, C8 Carnitine,

C3DC Carnitine, C10 Carnitine, C5DC Carnitine, C12 Carnitine, C6DC Carnitine, C14 Carnitine, C16

Carnitine, C18:1 Carnitine, C18 Carnitine, serbest carnitine araştırılır.

18

5. İLAÇ DÜZEYLERİ VE PROKALSİTONİN TEST ÖZELLİKLERİ

NO TESTİN ADI ÇALIŞILMA

ÖRNEK TÜRÜ ÖN HAZIRLIK SONUÇ VERİLME ACİL ZAMANI

1 FENİTOİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

2 FENOBARBİTAL Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

3 VALPROİK ASİT Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

4 KARBAMAZEPİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

5 SİKLOSPORİN Mesai Saatleri Tam kan VAR Pazartesİ, Çarşamba ve

Cuma

6 TAKROLİMUS Mesai Saatleri Tam kan VAR Pazartesİ, Çarşamba ve

Cuma

7 TEOFİLİN 24 saat Serum Aynı Gün *

8 DİGOKSİN 24 saat Serum Aynı Gün *

9 ALKOL (ETANOL) 24 saat Serum Aynı Gün *

10 PROKALSİTONİN 24 saat Serum Aynı Gün *

6. PROTEİN, LİPİD VE İMMÜNOFİKSASYON ELEKTROFOREZİ, OGTT VE MANUEL TEST ÖZELLİKLERİ

NO TESTİN ADI ÇALIŞILMA ZAMANI ÖRNEK TÜRÜ ÖN HAZIRLIK SONUÇ VERİLME ACİL

1 PROTEİN ELEKTR. Cuma Serum Cuma

2 LİPİD ELEKTROFOREZİ Ayın Son Mesai

Serum Ayın Son Mesai

Günü Günü

3 İMMÜNOFİKSASYON 4 adet numune

Serum, İdrar Çalışıldığı Gün

ELEKTROFOREZİ olunca

4 OGTT – Gebe OGTT Mesai Günleri Serum Aynı Gün

5 TAŞ ANALİZİ Mesai Günleri Taş Çalışıldığı Gün

6 SİTRAT Mesai Günleri İdrar Çalışıldığı Gün

7 OKSALAT Mesai Günleri İdrar Çalışıldığı Gün

8 GLUKOZ-6-FOSFAT

Mesai Günleri Tam Kan Çalışıldığı Gün

DEHİDROGENAZ

7. İDRAR, GAİTADA GİZLİ KAN VE KAN GAZLARI TEST ÖZELLİKLERİ

NO

TESTİN ADI

ÇALIŞILMA ZAMANI

ÖRNEK TÜRÜ

ÖN HAZIRLIK SONUÇ

ACİL VERME

1 İDRAR (KİMYASAL ve

24 saat

Spot İdrar

Aynı Gün

* MİKROSKOBİ)

2 GAİTADA GİZLİ KAN 24 saat Gaita Aynı Gün *

3 KAN GAZLARI 24 saat Hep. Enj. Aynı Gün *

8. İDRARDA UYUŞTURUCU MADDE ANALİZİ TEST ÖZELLİKLERİ

NO TESTİN ADI ÇALIŞILMA ZAMANI ÖRNEK TÜRÜ ÖN HAZIRLIK SONUÇ VERME ACİL

1 UYUŞTURUCU MADDE

ANALİZİ 24 saat Spot İdrar

Aynı Gün *

19

9.HEMOGRAM,KOAGULASYON ve SEDİMANASYON ES ÖZELLİKLERİ

Sıra Testin Adı ÇALIŞILMA ZAMANI ÖRNEK TÜRÜ SONUÇ VERİLME ACİL

1 TAM KAN SAYIMI Her gün Tam Kan Aynı Gün *

2 RETİKÜLOSİT Her gün Tam Kan Aynı Gün *

3 PT Her gün Plazma Aynı Gün *

4 aPTT Her gün Plazma Aynı Gün *

5 Fibrinojen Her gün Plazma Aynı Gün *

6 TT Her gün Plazma Aynı Gün *

7 D-Dimer Her gün Plazma Aynı Gün *

8 Protein C Her gün Plazma Aynı Gün *

9 Protein S Her gün Plazma Aynı Gün *

10 Antitrombin Her gün Plazma Aynı Gün *

11 Faktör VIII Her gün Plazma Aynı Gün *

12 Faktör IX Her gün Plazma Aynı Gün *

13 vWF Her gün Plazma Aynı Gün *

13 Sedimantasyon Her gün Tam Kan Aynı Gün *

20

A’ DAN – Z’ YE BÜTÜN TESTLER ;

NO

TESTİN ADI

ÇALIŞILMA ZAMANI

ÖRNEK TÜRÜ

ÖN HAZIRLIK

SONUÇ VERİLME

1 17-OH-PRG Perşembe Serum Cuma

2 5-HİAA Çarşamba 24 sa İdrar 3 gün Diyet,

Perşembe HCl Asit

3 ACTH Mesai Saatleri Plazma Aynı Gün

4 AFP Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

5 ALBÜMİN 24 saat Serum, VcS Aynı Gün

6 ALKOL (ETANOL) 24 saat Serum Aynı Gün

7 ALP 24 saat Serum Aynı Gün

8 AMİLAZ 24 saat Serum, İdrar, VcS Aynı Gün

9 AMONYAK 24 saat Plazma Aynı Gün

10 APO A Mesai Günleri Serum Aynı Gün

11 APO B Mesai Günleri Serum Aynı Gün

12 aPTT Mesai Saatleri Sitratlı kan Aynı Gün

13 ASİT FOSFATAZ Mesai Günleri Serum Aynı Gün

14 BAKIR Cuma Serum, İdrar Cuma

15 BETA HCG 24 saat Serum Aynı Gün

16 CA 72.4 Ayda Bir Serum Ayda Bir

17 CA-125 Mesai Saatleri Serum Aynı Gün



20 CEA Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

21 C-PEPTİD Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

22 CPK (CK) 24 saat Serum Aynı Gün

23 ÇİNKO Salı, Cuma Serum Salı, Cuma

24 D-Dİmer Mesai Saatleri Sitratlı kan Aynı Gün

25 DİREKT BİLİRÜBİN 24 saat Serum Aynı Gün

26 DEMİR Mesai Günleri Serum Aynı Gün

27 DHEA-SO4 Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

28 DİGOKSİN 24 saat Serum Aynı Gün

29 E2 (ESTRADİOL) Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

30 E3 (ESTRİOL) Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

31 ERİTROPOİETİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

32 FAKTÖR VIII Mesai Saatleri Sitratlı kan Aynı Gün

33 FAKTÖR IX Mesai Saatleri Sitratlı kan Aynı Gün

34 FREE PSA Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

35 FREE TESTOST. Çarşamba Serum Perşembe

36 FENİTOİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

37 FENOBARBİTAL Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

38 FERRİTİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

39 Fibrinojen Mesai Saatleri Sitratlı kan Aynı Gün

40 FOLİK ASİT Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

41 FOSFOR 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün

21

NO TESTİN ADI ÇALIŞILMA ZAMANI ÖRNEK TÜRÜ ÖN HAZIRLIK SONUÇ VERİLME

42 FRUKTOZAMİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

43 FSH Mesai Saatleri Serum Aynı Gün



46 G-6-PD Mesai Günleri Tam Kan Çalışıldığı Gün

47 GAİTADA GİZLİ KAN 24 saat Gaita Aynı Gün

48 GGT 24 saat Serum Aynı Gün

49 GLUKOZ 24 saat Serum, İdrar, BOS Aynı Gün

50 HAPTOGLOBULİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

51 HB ZİNCİR ANALİZİ Çarşamba Tam kan Çarşamba

52 HbA1c (HPLC) Mesai Saatleri Tam kan Aynı Gün

53 HDL KOLESTEROL Mesai Günleri Serum Aynı Gün

54 HEMOGRAM Mesai Saatleri Tam kan Aynı Gün

55 GROWTH HORMON Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

56 HOMOSİSTEİN Çarşamba Serum Perşembe

57

HOMOVALİNİK ASİT Çarşamba 24 sa İdrar 3 gün Diyet,

Perşembe HCl Asit

58

CRP 24 saat Serum Aynı Gün

59

IGF-1 Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

60 İDRAR (KİMYASAL ve 24 saat Spot İdrar

Aynı Gün

MİKROSKOBİ)

61 İMMÜNOFİKSASYON 4 adet numune Serum, İdrar

Çalışıldığı Gün

ELEKTROFOREZİ olunca

62 İNSÜLİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

63 KALSİYUM 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün

65

66

KAN GAZLARI 24 saat Hep. Enj. Aynı Gün

67

KARBAMAZEPİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

68

KATEKOLAMİNLER Hasta Sayısı 24 sa İdrar 3 gün Diyet,

Sonraki Günü HCl Asit

69 KLOR 24 saat Serum, İdrar, BOS Aynı Gün

70 T. KOLESTEROL Mesai Günleri Serum Aynı Gün

71 KOLİNESTERAZ 24 saat Serum Aynı Gün

72 KORTİZOL Mesai Saatleri Serum, İdrar Aynı Gün

73 KREATİNİN 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün

74 KÜTLE CK-MB 24 saat Serum Aynı Gün

75 LDH 24 saat Serum, BOS, VcS Aynı Gün

76 LDL KOLESTEROL Mesai Günleri Serum Aynı Gün

77 LH Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

78

79

LİPAZ 24 saat Serum Aynı Gün

80 LİPİD ELEKTROFOREZİ Ayın Son Mesai

Serum Ayın Son Mesai Günü

Günü

81 LİPOPROTEİN (a) Mesai Günleri Serum Aynı Gün

82 LİTYUM 24 saat Serum Aynı Gün


83 MAGNEZYUM 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün

84

85 METANEFRİN Perşembe 24 sa İdrar

3 gün Diyet, Cuma

HCl Asit

86 MİKROALBUMİN 24 saat İdrar Aynı Gün

87 MİKROPROTEİN 24 saat İdrar, BOS Aynı Gün

88 MYOGLOBİN 24 saat Serum, VcS Aynı Gün

89

90 NORMETANEFRİN Perşembe 24 sa İdrar

3 gün Diyet, Cuma

HCl Asit

91 OGTT – GEBE OGTT Mesai Günleri Serum Aynı Gün

92 OKSALAT Mesai Günleri İdrar

Aynı Gün

93 OZMOLARİTE 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün

94 PAPP-A Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

95

96

PARATHORMON Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

97 POTASYUM 24 saat Serum, İdrar, BOS Aynı Gün

98 PREALBÜMİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

99

100

PROGESTERON Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

PROKALSİTONİN 24 saat Serum Aynı Gün

101 PROLAKTİN Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

102 PROTEİN ELEKTR. Cuma Serum Cuma

103 PROTEİN C Mesai Saatleri Sitratlı kan Aynı Gün

104

PROTEİN S Mesai Saatleri Sitratlı kan Aynı Gün

105 PT Mesai Saatleri Sitratlı kan Aynı Gün

106 TOTAL PSA Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

107 SERÜLOPLAZMİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

108

109

SERUM-İDRAR-BOS Amino Hasta Sayısı Plazma

Değerlendirilince

Asitleri

110 SGOT (AST) 24 saat Serum Aynı Gün

111 SGPT (ALT) 24 saat Serum Aynı Gün

112 SHBG Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

113 SİKLOSPORİN Mesai Saatleri Tam Kan VAR Pazartesi, Çarşamba ve

Cuma

114 SİTRAT Mesai Günleri İdrar Çalışıldığı Gün

115 SODYUM 24 saat Serum, İdrar, BOS Aynı Gün

116 TOTAL BİLİRÜBİN 24 saat Serum Aynı Gün

117 T. TESTOSTERON Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

118

TAKROLİMUS Mesai Saatleri Tam Kan VAR

Pazartesİ, Çarşamba ve

Cuma

119 TAŞ ANALİZİ Mesai Günleri Taş Çalışıldığı Gün

120 TEOFİLİN 24 saat Serum Aynı Gün

121 TROGLOBULİN (TG) Mesai Saatleri Serum,VcS Aynı Gün

122 TGAB (Anti-TG) Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

123 DEMİR BAĞL. KAP. Mesai Günleri Serum Aynı Gün

124 TMAB (Anti-TPO) Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

125 TOTAL PROTEİN 24 saat Serum, VcS Aynı Gün


126 TRANSFERRİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

127 TRİGLİSERİD Mesai Günleri Serum Aynı Gün

128 TROPONİN I 24 saat Serum Aynı Gün

129 TSH Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

130 ÜRE 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün

131 ÜRİK ASİT 24 saat Serum, İdrar Aynı Gün

132 VALPROİK ASİT Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

133 VİTAMİN A Hasta Sayısı Plazma Sonraki Günü

134 VİTAMİN B12 Mesai Saatleri Serum Aynı Gün

135 VİTAMİN D3 Pazartesi Plazma Çarşamba

136 VİTAMİN E Hasta Sayısı Plazma Sonraki Günü

137 VMA Çarşamba 24 sa İdrar ^gün diyet

HCl Asit Perşembe

138 YENİDOĞAN TARAMASI Hasta Sayısı Topuk Kanı Değerlendirilince

139 α1 ANTİTRİPSİN Mesai Günleri Serum Aynı Gün

140 β2-MİKROGLOBULİN Mesai Günleri Serum, İdrar Aynı Gün

*Acil testler için sonuç verme süresi en fazla 60 dakika olarak belirlenmiştir.

6.LABORATUVARIMIZDA KULLANILAN ANALİZÖRLER

COBAS E 601 HORMON COBAS C 702/8000 BİYOKİMYA SYSMEX XN1000 HEMOGRAM STAGO STAR MAX KOAGULASYON MODEL 3250 OSMOMETRE PRİMER Hb 9201 HBA1C ABL 700/800 KAN GAZI SİMENS DİMENSİON İLAÇ DÜZEYİ YHL Vision C SEDİMANTASYON DJ-900 İDRAR NS-PLUS GAİTADA GİZLİ KAN CİHAZI TRİNİTY BİOTECH THALASEMİ

7.PANİK DEĞERLER

TESTLER ÜST SINIR ALT SINIR

BİYO

KİM

YA

Glukoz (erişkin) < 40 mg/dL > 450 mg/dL

Glukoz (yeni doğan) < 30 mg/dL > 300 mg/dL

BUN - > 80 mg/dL

Kreatinin - > 5 mg/dL

T.Bilirubin - > 15 mg/dL

Kalsiyum < 6 mg/ dL > 13 mg/dL

Sodyum < 120 mmol/L > 160 mmol/L

Potasyum < 2,8mmol/L > 6,2 mmol/L

Klor < 80 mmol/L > 120 mmol/L

Fosfor < 1 mg/dL > 8.9 mg/dL

Osmolarite < 250 mOsm/kg >325 mOsm/kg

Amonyak - >185 mg/dL

Etanol - >350 mg/dL

Magnezyum < 1 mg/dL >4,7 mg/dL

Albumin < 1,7 g/dL >6,8 g/dL

Protein < 3,4 g/dL >9,5 g/dL Ürik asit - >12 mg/dL

KAN

G AZ

I

pH < 7.2 > 7.6

pCO2 < 20 mm Hg > 70 mmHg

pO2 < 40 mm Hg

İyonize Kalsiyum < 0.75 mmol/L > 1.6 mmol/L

İLA

Ç DÜZ

EYLER

İ

Digoksin (erişkin) - > 2 µg/L Digoksin (< 2 yaş) - > 3 µg/L

Fenitoin - > 35 mg/L

Fenobarbital - > 40 mg/L

Karbamazepin - > 15 mg/L

Lityum - > 2 mmol/L

Siklosporin (EDTA’lı kan) - > 450 µmol/ L

Takrolismus (EDTA’lı - > 25 mg/L kan)

Teofilin - > 25 mg/L

Valproik asit - > 150 mg/L

TAM KAN SAYIMI

ÖRNEK TÜRÜ Tam kan

ÖRNEKLERİN ÇALIŞILMA ZAMANI Hergün

ÖN HAZIRLIK BİLGİSİ: -

ÖRNEK ALIMI KURALLARI: 2 CC

ÖRNEK KABUL-RED KRİTERLERİ Pıhtılı,seviye hatası

UYGUN ISI: Oda ısısı

TRANSPORT SÜRESİ: 10-15 dak

TAŞIMA KABI: Kan Örneği Taşıma Kabı(Soğuk zincir)

ÖRNEKLERİN ETİKETLENMESİ Barkodları uygun tüplere yapıştırılması

SONUÇ VERME SÜRESİ: 30.DAK.

REFERANS ARALIĞI

WBC 10^3/uL 4.4-11.3

RBC 10^6/uL 3.8-5.8

HGB g/dL 12.6-17.4

HCT % 37.0-51.0

MCV fL 81-103

MCH pg 27.0-35.0

MCHC g/dL 31.0-36.0

PLT 10^3/uL 150-362

MPV fL 6.5-12.0

PDW% 9.0-17.0

LYM 10^3/uL 1-3.7

MONO 10^3/uL 0.0-0.99

NEU 10^3/uL 1.5-7

EOS 10^3/uL 0-0.4

BASO 10^3/uL 0.01-0.09

LYM% 21.3-50.2

MONO% 0.11.5

FAKTÖR VIII

ÖRNEK TÜRÜ Plazma sitratlı

ÖRNEKLERİN ÇALIŞILMA ZAMANI 1 AY SONRA



ÖRNEK KABUL-RED KRİTERLERİ Hemoliz,Seviye hatası


TRANSPORT SÜRESİ: 40DK



SONUÇ VERME SÜRESİ: 1 AY SONRA

REFERANS ARALIĞI 70-120%

ÇALIŞILAN METOD Koagülometrik

KULLANIM AMACI İntrensek yolu değerlendirmek için kullanılır.

FAKTÖR IX







TRANSPORT SÜRESİ: 40 DK.






KULLANIM AMACI İntrensek yolu değerlendirmek için kullanılır.

PROTEİN C













KULLANIM AMACI

Doğuştan veya sonradan gelişen protein C

yetersizliklerini saptamak için kullanılır.

Antikoagülan etkiye sahiptir.

PROTEİN S













KULLANIM AMACI Aktive edilmiş protein C nin kofaktörüdür.

ANTİTROMBİN III













KULLANIM AMACI Yinelenen ventrombozun nedenini

araştırmada kullanılır.

VON WİLLEBRAND FAKTÖR ANTİJENİ













KULLANIM AMACI Yinelenen ventrombozun nedenini

araştırmada kullanılır.

PROTROMBİN ZAMANI: PT VE INR










SONUÇ VERME SÜRESİ: 30-40 DAK.

REFERANS ARALIĞI

INR:0.8-1.2

INR PT%:

70-120 %

PT sn:12-16sn


KULLANIM AMACI

Pıhtılaşma bozukluklarının değerlendirilmesi

Arttığı durumlar: K vitamini antagonistler-

heparin,argatroban, - hirüdin ile tedavi,

Ekstrensek (<%40) ve ortak yol faktör eksiklikleri,

Yenidoğanın hemorajik hastalığı,

İntestinalreabsorbsiyon bozuklukları, Karaciğer

patolojileri (siroz, hepatit, sarlık),Fibrinoliz,

Hipofibrinojenemi, Lupus antikoagulan varlığı,

DIC Azaldığı durumlar: Örnek, kan alımı

sırasında doku tromboplastini ile

temas ettiğinde, Hemolizli örnekler *0.6U/mL

üzerindeki heparin- konsantrasyonlarındaki

normal örnekler de anormal sonuçlar verebilir.

AKTİVE PARSİYEL TROMBOBLASTİN ZAMANI :APTT











REFERANS ARALIĞI 24-35sn


KULLANIM AMACI İntrensek koagülasyon sisteminin

değerlendirilmesi ve heparin tedavisinin

ayarlanmasında kullanılır.

FİBRİNOJEN











REFERANS ARALIĞI 200-400mg/dl


KULLANIM AMACI

Fibrinojen akut faz reaktanlarından biridir.

Konjenital afibrinojenemi, hipofibrinojenemi,

disfibrinojenemi, yaygın damar içi pıhtılaşması,

akut pulmoner emboli, sistemik fibrinoliz.

D-DİMER







TRANSPORT SÜRESİ: 40dk.




REFERANS ARALIĞI 0-0.5ug/mL


KULLANIM AMACI Derin ven trombozu, pulmoner emboli, DIC gibi

trombusun oluşup parçalanması sonucu artar.

SEDİMANTASYON(ESR)

ÖRNEK TÜRÜ Tam kan



ÖRNEK ALIMI KURALLARI: 1.6 CC

ÖRNEK KABUL-RED KRİTERLERİ Seviye hatası,pıhtı





SONUÇ VERME SÜRESİ: 60.DAK.

REFERANS ARALIĞI 2-20mm/h

ÇALIŞILAN METOD

KULLANIM AMACI

Inflamatuar hastalıklar, akut ve kronik

enfeksiyonlar, doku nekrozu, temporal arterit,

maligniteler, romatoid hastalıklar ve otoimmun

hastalıkların tanı ve takibinde kullanılır.

6. TESTLERİN REFERANS ARALIKLARI

RUTİN BİYOKİMYA, HPLC VE MANUEL TESTLERİN REFERANS DEĞERLERİ 1.GLUKOZ Referens aralığı Serum ,plazma Yetişkinler 4.11-5.89 mmol/L (74-106 mg/dL) 60-90 yaş 4.56-6.38 mmol/L (82-115 mg/dL) > 90 yaş 4.16-6.72 mmol/L (75-121 mg/dL) Çocuklar 3.33-5.55 mmol/L (60-100 mg/dL) Yenidoğanlar (1 gün) 2.22-3.33 mmol/L (40-60 mg/dL) Yenidoğanlar (> 1 gün) 2.78-4.44 mmol/L (50-80 mg/dL) İdrar 24 saatlik idrar < 2.78 mmol/24 sa (< 0.5 g/24 sa) Rasgele idrar 0.06-0.83 mmol/L (1-15 mg/dL) BOS Çocuklar 3.33-4.44 mmol/L (60-80 mg/dL) Yetişkinler 2.22-3.89 mmol/L (40-70 mg/dL) 2.ÜRE Referens aralığı Serum/plazma Yetişkinler 2.76-8.07 mmol/L (16.6-48.5 mg/dL) İdrar 24 saatlik idrar 428-714 mmol/24 sa (25.7-42.9 g/24 sa), karşılık gelen değer:286-595 mmol/L (1.71-3.57 g/dL) 3.KREATİNİN Referens aralığ Serum/plasma Yetişkinler Kadınlar 44-80 μmol/L (0.50-0.90 mg/dL) Erkekler 62-106 μmol/L (0.70-1.20 mg/dL) Çocuklar25 Yenidoğan (prematüre) 25-91 μmol/L (0.29-1.04 mg/dL) Yenidoğan (miadında) 21-75 μmol/L (0.24-0.85 mg/dL) 2-12 ayda 15-37 μmol/L (0.17-0.42 mg/dL) 1- < 3 yaş 21-36 μmol/L (0.24-0.41 mg/dL) 3- < 5 yaş 27-42 μmol/L (0.31-0.47 mg/dL) 5- < 7 yaş 28-52 μmol/L (0.32-0.59 mg/dL) 7- < 9 yaş 35-53 μmol/L (0.40-0.60 mg/dL) 9- < 11 yaş 34-65 μmol/L (0.39-0.73 mg/dL) 11- < 13 yaş 46-70 μmol/L (0.53-0.79 mg/dL) 13- < 15 yaş 50-77 μmol/L (0.57-0.87 mg/dL) İdrar Sabah 1. idrar24 Kadınlar 2470-19200 μmol/L (28-217 mg/dL) Erkekler 3450-22900 μmol/L (39-259 mg/dL) 24 saatlik idrar26 Kadınlar 7000-14000 μmol/24 sa (740-1570 mg/24 sa) Erkekler 9000-21000 μmol/24 sa (1040-2350 mg/24 sa) Kreatinin klerensi 71-151 mL/da 4.SODYUM Referans Aralığı Serum Sodyum 136‑145 mmol/L Plazma Sodyum 136‑145 mmol/L İdrar (24 sa) Sodyum 40‑220 mmol/24 sa 5.POTASYUM Referans Aralığı Serum (Yetişkin) Potasyum 3.5-5.1 mmol/L Plazma (Yetişkin) Potasyum 3.4-4.5 mmol/L İdrar(24 saat) (Yetişkin) Potasyum 25-125 mmol/24 sa 6.KLOR Referans Aralığı Serum Klorür 98-107 mmol/L Plazma Klorür 98-107 mmol/L İdrar(24 saat) Klorür 110-250 mmol/24 sa 7.KALSİYUM Referans Aralığı Serum/plazma Çocuklar (0-10 günlük): 1.90-2.60 mmol/L (7.6-10.4 mg/dL) Çocuklar (10 günlük-2 yaş): 2.25-2.75 mmol/L (9.0-11.0 mg/dL) Çocuklar (2-12 yaş): 2.20-2.70 mmol/L (8.8-10.8 mg/dL) Çocuklar (12-18 yaş): 2.10-2.55 mmol/L (8.4-10.2 mg/dL) Yetişkinler (18-60 yaş): 2.15-2.50 mmol/L (8.6-10.0 mg/dL) Yetişkinler (60-90 yaş): 2.20-2.55 mmol/L (8.8-10.2 mg/dL) Yetişkinler ( > 90 yaş): 2.05-2.40 mmol/L (8.2-9.6 mg/dL) İdrar Normal gıda alımıyla 2.5‑7.5 mmol/24 saat (100‑300 mg/24 saat). 7.FOSFOR Referans Aralığı Yetişkin: 0.81‑1.45 mmol/L (2.5‑4.5 mg/dL) Çocuklar Yaş erkek mmol/L (mg/dL) kadın mmol/L (mg/dL) 1‑30 günlük 1.25‑2.25 (3.9‑6.9) 1.40‑2.50 (4.3‑7.7) 1‑12 aylık 1.15‑2.15 (3.5‑6.6) 1.20‑2.10 (3.7‑6.5) 1‑3 yaş 1.00‑1.95 (3.1‑6.0) 1.10‑1.95 (3.4‑6.0) 4‑6 yaş 1.05‑1.80 (3.3‑5.6) 1.05‑1.80 (3.2‑5.5) 7‑9 yaş 0.95‑1.75 (3.0‑5.4) 1.00‑1.80 (3.1‑5.5) 10‑12 yaş 1.05‑1.85 (3.2‑5.7) 1.05‑1.70 (3.3‑5.3)

13‑15 yaş 0.95‑1.65 (2.9‑5.1) 0.90‑1.55 (2.8‑4.8) 16‑18 yaş 0.85‑1.60 (2.7‑4.9) 0.80‑1.55 (2.5‑4.8) 8.MAGNEZYUM Referans Aralığı Serum/plazma: Yeni doğan: 0.62‑0.91 mmol/L (1.5‑2.2 mg/dL) 5 ay‑6 yaş: 0.70‑0.95 mmol/L (1.7‑2.3 mg/dL) 6‑12 yaş: 0.70‑0.86 mmol/L (1.7‑2.1 mg/dL) 12‑20 yaş: 0.70‑0.91 mmol/L (1.7‑2.2 mg/dL) Yetişkinler: 0.66‑1.07 mmol/L (1.6‑2.6 mg/dL) 60‑90 yaş: 0.66‑0.99 mmol/L (1.6‑2.4 mg/dL) > 90 yaş: 0.70‑0.95 mmol/L (1.7‑2.3 mg/dL) İdrar (24 sa): 3.0‑5.0 mmol/gün (72.9‑121.5 mg/gün) 9.TOTAL PROTEİN Referans Aralığı Josephson'a göre beklenen değerler Yetişkinler 66‑87 g/L (6.6‑8.7 g/dL) Tietz'e göre beklenen değerler Göbek kordonu 48‑80 g/L (4.8‑8.0 g/dL) Prematüre 36‑60 g/L (3.6‑6.0 g/dL) Yenidoğan 46‑70 g/L (4.6‑7.0 g/dL) 1 hafta 44‑76 g/L (4.4‑7.6 g/dL) 7 ay‑1 yaş 51‑73 g/L (5.1‑7.3 g/dL) 1‑2 yaş 56‑75 g/L (5.6‑7.5 g/dL) > 3 yaş 60‑80 g/L (6.0‑8.0 g/dL) Yetişkin (ayakta) 64‑83 g/L (6.4‑8.3 g/dL) 10. ALBUMİN Referans Aralığı Yenidoğan 0‑4 günlük 2.8‑4.4 g/dL 28‑44 g/L Çocuk 4 günlük‑14 yaş 3.8‑5.4 g/dL 38‑54 g/L 14‑18 yaş 3.2‑4.5 g/dL 32‑45 g/L 11.TOTAL KOLESTEROL Referans Aralığı NCEP Yetişkin Tedavi Paneli'nin önerileri: İstenen kolesterol düzeyi < 5.2 mmol/L (< 200 mg/dL) Sınırda kolesterol 5.2‑6.2 mmol/L (200‑240 mg/dL) Yüksek kolesterol ≥ 6.2 mmol/L (≥ 240 mg/dL) 12.TRİGLİSERİD (mg/dl) Referans Aralığı Normal : <150 Sınırda Yüksek : 150 - 199 Yüksek: 200 – 499 Çok Yüksek: 500 ve üzeri 13.HDL KOLESTEROL Referans Aralığı NCEP) kılavuzları:31 < 40 mg/dL: Düşük HDL‑kolesterol (KKH için önemli majör risk faktörü) ≥ 60 mg/dL: Yüksek HDL‑kolesterol (KKH için “negatif” risk faktörü) 14.APO-A Referans Aralığı Erkekler 1.04‑2.02 g/L (37.1‑72.1 μmol/L, 104‑202 mg/dL) Kadınlar 1.08‑2.25 g/L (38.6‑80.3 μmol/L, 108‑225 mg/dL) 15. APO-B Referans Aralığı Erkekler: 0.66‑1.33 g/L (1.28‑2.59 μmol/L, 66‑133 mg/dL) Kadınlar: 0.60‑1.17 g/L (1.17‑2.28 μmol/L, 60‑117 mg/dL) 16.TOTAL BİLİRÜBİN Referans Aralığı Yetişkinler en fazla 21 μmol/L (en fazla 1.2 mg/dL) ≥ 1 aylık çocuklar en fazla 17 μmol/L (en fazla 1.0 mg/dL) Yenidoğanın yaşı: 24 saat ≥ 137 μmol/Lb (≥ 8.0 mg/dLb) 48 saat ≥ 222 μmol/Lb (≥ 13.0 mg/dLb) 84 saat ≥ 290 μmol/Lb (≥ 17.0 mg/dLb) 17.DİREKT BİLİRÜBİN Referans Aralığı Direkt bilirubin ≤ 5 μmol/L (≤ 0.30 mg/dL) 18.ALKALEN FOSFATAZ Referans Aralığı Yetişkinler Erkekler (n = 221) 40‑129 U/L (0.67‑2.15 μkat/L) Kadınlar (n = 229) 35‑104 U/L (0.58‑1.74 μkat/L) Çocuklar Erkekler Yaş 0 – 14 günlük 83‑248 U/L (1.39‑4.14 μkat/L) 15 günlük – < 1 yaş 122‑469 U/L (2.04‑7.83 μkat/L) 1 – < 10 yaş 142‑335 U/L (2.37‑5.59 μkat/L) 10 – < 13 yaş 129‑417 U/L (2.15‑6.96 μkat/L) 13 – < 15 yaş 116‑468 U/L (1.94‑7.82 μkat/L) 15 – < 17 yaş 82‑331 U/L (1.37‑5.53 μkat/L) 17 – < 19 yaş 55‑149 U/L (0.92‑2.49 μkat/L) Kadınlar Yaş 0 – 14 günlük 83‑248 U/L (1.39‑4.14 μkat/L) 15 günlük – < 1 yaş 122‑469 U/L (2.04‑7.83 μkat/L) 1 – < 10 yaş 142‑335 U/L (2.37‑5.59 μkat/L)

10 – < 13 yaş 129‑417 U/L (2.15‑6.96 μkat/L) 13 – < 15 yaş 57‑254 U/L (0.95‑4.24 μkat/L) 15 – < 17 yaş 50‑117 U/L (0.84‑1.95 μkat/L) 17 – < 19 yaş 45‑87 U/L (0.75‑1.45 μkat/L) 19.AST Referans Aralığı Erkekler: en fazla 40 U/L Kadınlar: en fazla 32 U/L 20. ALT Referans Aralığı Erkekler en fazla 41 U/L Kadınlar en fazla 33 U/L 21. GGT Referans Aralığı Erkek < 60 U/L Kadın < 40 U/L 22. LDH Referans Aralığı Kadınlar 135-214 U/L Erkekler 135-225 U/L Çocuklar (2-15 yaş) 120-300 U/L Yenidoğanlar (4-20 günlük) 225-600 U/L 23.KREATİN KİNAZ Referans Aralığı Erkekler 39-308 U/L Kadınlar 26-192 U/L 24.LDL KOLESTEROL Referans Aralığı Yetişkinlerdeki düzeyler Optimum < 2.59 mmol/L (< 100 mg/dL) Optimuma yakın/optimum düzeyin üzerinde 2.59-3.34 mmol/L (100-129 mg/dL) Sınırda yüksek 3.37-4.12 mmol/L (130-159 mg/dL) Yüksek 4.14-4.89 mmol/L (160-189 mg/dL) Çok yüksek ≥ 4.92 mmol/L (≥ 190 mg/dL) 25.AMİLAZ Referans Aralığı Serum/plasma Erkekler/kadınlar 0.47‑1.67 μkat/L 28‑100 U/L Spontan idrar ERKEK 0.27‑8.20 μkat/L 16‑491 U/L KADIN 0.35-7.46 μkat/L 21-447 U/L 26.LİPAZ Referans Aralığı Yetişkinler: 13‑60 U/L 27.DEMİR Referans Aralığı 5.83‑34.5 μmol/L (33‑193 μg/dL) 28.DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİ Referans Aralığı Kadınlar: 24.2‑70.1 μmol/L (135‑392 μg/dL) Erkekler: 22.3‑61.7 μmol/L (125‑345 μg/dL) 29.TRANSFERİN Referans Aralığı 2.0‑3.6 g/L (25.2‑45.4 μmol/L; 200‑360 mg/dL) 30.CRP Referans Aralığı < 0.5 mg/dL , < 5.0 mg/L 31. BETA-2 MİKROGLOBULİN Referans Aralığı 0.8‑2.2 mg/L (68‑186 nmol/L) 32.SERÜLOPLAZMİN Referans Aralığı Erkek: 0.15‑0.30 g/L Kadın: 0.16‑0.45 g/L 33. HAPTOGLOBİN Referans Aralığı 0.3‑2.0 g/L (3.0‑20.0 μmol/L, 30‑200 mg/dL) 34.PREALBÜMİN Referans Aralığı 0.2‑0.4 g/L (3.64‑7.28 μmol/L veya 20.0‑40.0 mg/dL) 35.ALFA-1 ANTİTRİPSİN Referans Aralığı 0.9‑2.0 g/L (16.6‑36.8 μmol/L, 90‑200 mg/dL) 36. FRUKTOZAMİN Referans Aralığı 205-285 μmol/L 37. LİPOPROTEİN Referans Aralığı 75 nmol/L 38.ÜRİK ASİT Referans Aralığı Serum/plazma Erkek 3.4‑7.0 mg/dL (202.3‑416.5 μmol/L) Kadın 2.4‑5.7 mg/dL (142.8‑339.2 μmol/L) İdrar (Krieg ve Colombo'ya göre referans aralık): Sabah 1. idrar23 37‑92 mg/dL (2200‑5475 μmol/L) 24 saatlik idrar24 200‑1000 mg/gün (1200‑5900 μmol/gün) karşılık gelen değer: 13‑67 mg/dL (773‑3986 μmol/L) (1.5 L/24 saatlik idrar hacminden hesaplanmıştır) İdrar (Tietz'e göre referans aralık) Ortalama beslenme 250‑750 mg/24 saat Düşük pürinli beslenme Kadınlar < 400 mg/24 saat Erkekler < 480 mg/24 saat Yüksek pürinli beslenme < 1000 mg/24 saat 39. KOLİNESTERAZ Referans Aralığı Çocuklar, erkekler, kadınlar (40 yaşında veya daha yaşlı): 5320‑12920 U/L (89‑215.3 μkat/L) 16‑39 yaşlarında, gebe olmayan ve hormonal doğum kontrol hapı kullanmayan kadınlar: 4260‑11250 U/L (71‑187 μkat/L) 18‑41 yaşlarında, gebe olan veya doğum kontrol hapı kullanan kadınlar: 3650‑9120 U/L (61‑152 μkat/L) 40.AMONYAK Referans Aralığı Kadınlar 11‑51 μmol/L (18.7‑86.9 μg/dL) Erkekler 16‑60 μmol/L (27.2‑102 μg/dL) 41. ÇİNKO (μmol/L) ; Referans Aralığı Erkek : 11.1 - 19.5

Kadın : 10.7 - 17.5 42. BAKIR (μg/dl) ; Referans Aralığı Erkek : 70 - 150 Kadın : 80 – 155 43. LİTYUM Referans Aralığı Terapötik kons.: 0.6‑1.2 mmol/L (0.42‑0.83 mg/dL) Toksik aralık: > 2.0 mmol/L (> 1.39 mg/dL) 44. OZMOLARİTE Referans Aralığı Yetişkin serumda : 285 - 295 Çocuk serumda : 275 - 290 İdrarda : 50 - 1200 45.BOS PROTİEN Refereans Aralığı 15-40 mg/dl 46. CREATİNİN KLERENSİ (ml/dk/1.73m2) ; Erkek : 66 - 163 Kadın : 66 – 165 47. ÜRE KLERENSİ Referans Aralığı 40 - 99 ml/dl 48.İDRARDA MAGNEZYUM 73 - 122 mg/gün 49.İDRARDA ÜRE 25.7 - 42.8 g/gün 50.iDRARDA FOSFOR 400 - 1300 mg/gün 51.İDRARDA KALSİYUM 100 - 300 mg/gün 52.İDRARDA KLOR 110 - 250 mmol/gün 53.İDRARDA MİKROALBUMİN 0 - 30 mg/gün 54.İDRARDA POTASYUM 25 - 125 mmol/gün 55.İDRARDA MİKROPROTEİN 50 - 80 mg/gün 56.İDRARDA SODYUM 40 - 220 mmol/gün 57.İDRARDA ÜRİK ASİT 250 - 750 mg/gün 58.İDRARDA BAKIR 15 - 70 μgr/gün 59.VLDL KOLESTEROL 0 - 30 mg/dl 60.GLUKOZ-6-P DEHİDROGENAZ DÜZEYİ 4.6-13.5 u/g 61.İDRARDA OKSALAT (mmol/gün) ; Erkek : 0.08 - 0.49 Bayan : 0.04 - 0.32 Çocuk : 0.14 - 0.42 62.İDRARDA SİTRAT 288 - 902 mg/gün 63.PROTEİN ELEKTROFOREZİ ; ALBÜMİN : % 55.8 - 65 ALFA-1 : % 2.2 - 4.6 ALFA-2 : % 8.2 - 12.5 BETA : % 7.2 - 14.2 GAMA : % 11.5 - 18.6 64.LİPİD ELEKTROFOREZİ ; ALFA : % 13.4 - 44.2 BETA : % 30.3 - 62.7 PREBETA : % 6.9 - 42.5 65.ADRENALİN 4 - 20 μg/gün 66.NORADRENALİN 23 - 105 μg/gün 67.DOPAMİN 190 - 450 μg/gün 68.5-HİDROKSİ İNDOL ASETİK ASİT 2 - 9 mg/gün 69.HOMO VALİNİK ASİT 0 - 6.9 mg/gün 70.VANİL MANDELİK ASİT 0 - 6.6 mg/gün 71.HOMOSİSTEİN 5.5 - 14 μmol/L 72.METANEFRİN 0 - 320 μg/gün 73.NORMETANEFRİN 0 - 390 μg/gün 74.VİTAMİN A (KAROTEN) 1.05 - 2.45 μmol/L 75.VİTAMİN E 11.6 - 46.4 μmol/L 76.25-OH VİTAMİN D3 (ng/ml) ; Kış : 10 - 60 Yaz : 20 - 120 77.HbA1c % 4 - 6 78.Hb ELEKTROFOREZİ ; HbA : % 95 - 100 HbA2 : % 1.7 - 3.2 HbC : % 0 HbS : % 0 HbF ; 0-1 AYLIK : > %70 1-6 AYLIK : % 4.7- 70 >6 AYLIK : % 0-1

HORMON TESTLERİNİN REFERANS DEĞERLERİ

BETA –HCG

Gebelik haftası

3 5.8-71.2 IU/L

4 9.5-750

5 217-7138

6 158-31795

7 3697-163563

8 32065-149571

9 63803-151410

10 46509-186977

12 27832-210612

14 13950-62530

15 12039-70971

16 9040-56451

17 8175-55868

18 8099-58176

ESTRADİOL (E2)

Test gönüllüleri

N 2.5

persentil

Medyan 97.5

persentil

pmol/L pmol/L pmol/L

(% 90 CI*) (% 90 CI) (% 90 CI)

Sağlıklı erkekler

150

41.4

90.9

159

(22.4-49.0) (84.9-97.7) (151-337)

Sağlıklı kadınlar

• Foliküler faz

146

45.4

196

854

(22.8-61.2)

(183-213) (633-

1154)

• Ovülasyon fazı

150

151

462

1461

(105-158)

(416-533) (1162-

1925)

• Luteal faz 151 81.9 370 1251

(28.2-127)

(335-419) (1077-

2759)

• Menopoz sonrası

142

< 18.4

<18.4

505

(< 18.4-<

18.4)

(< 18.4-

19.2)

(189-

1150)

Sağlıklı gebeler

• 1. trimester 136 563 3133 11902

(467-636) (2703-

4004)

(9891-

15271)

• 2. trimester 140 5729 28402 78098

(4173-

7457)

(24207-

32090)

(69143-

92227)

• 3. trimester 136 31287 64684 > 110100

(27151-

34175)

(62353-

68189)

(107164->

110100)

FSH

Test gönüllülerib)

N FSH

(mIU/mL)

Persentil

50. 5. 95.

Erkekler 319 4.6 1.5 12.4

Kadınlar

• Foliküler faz 376 6.9 3.5 12.5

• Ovülasyon fazı 56 12.3 4.7 21.5

• Luteal faz 349 3.6 1.7 7.7

• Menopoz sonrası 181 67.0 25.8 134.8

PROGESTERON

Test gönüllüleri

N

5. persentil

Medyan

95. persentil

nmol/L nmol/L nmol/L


147

< 0.159

< 0.159

0.474


Foliküler faz

117

0.181

0.588

2.84

Ovülasyon

fazı

38

0.385

1.60

38.1

Luteal faz 126 5.82 31.9 75.9

Menopoz sonrası

142

< 0.159

< 0.159

0.401

Sağlıklı gebe kadınlar

1. trimester 137 35.0 76.3 141

2. trimester 140 80.8 151 264

3. trimester 139 187 340 681

Test gönüllüleri N 5. persentil Medyan 95. persentil

ng/mL ng/mL ng/mL


147

< 0.05

< 0.05

0.149


Foliküler faz

117

0.057

0.185

0.893

Ovülasyon fazı

38

0.121

0.503

12.0

Luteal faz 126 1.83 10.0 23.9

Menopoz sonrası 142 < 0.05 < 0.05 0.126

Sağlıklı gebe kadınlar

1. trimester 137 11.0 24.0 44.3

2. trimester 140 25.4 47.5 83.3

3. trimester 139 58.7 107 214

LH

Test gönüllülerib)

N LH

mIU/mL

Persentil

50. 5. 95.

Kadın

• Foliküler faz 316 5.9 2.4 12.6

• Ovülasyon fazı 56 30.8 14.0 95.6

• Luteal faz 280 4.3 1.0 11.4 • Menopoz sonrası 132 29.1 7.7 58.5

PROLAKTİN

Persentiller

5

0.

2.5-97.5.

50. 2.5-

97.5.

N µIU/mL ng/mL

Erkek

102 15

5

86-324

7.30 4.04-

15.2

Kadınlar (gebe

198 22

5

102-496

10.6 4.79-

23.3 olmayan)

TOTAL TESTOSTERON

Test gönüllüleri Perse ntiller

N

Med yan

5-95.

Me dya n

5-95.

n g/ m L nmol/L

Erkekler

136

5.36 2.49-

8.36

18.6

8.64-29.0

20-49 yaş

Erkekler

78

4.76 1.93-

7.40

16.5

6.68-25.7

≥ 50 yaş

Kadınlar

89

0.271 0.084-

0.481

0.94

1

0.290-1.67

20-49 yaş

Kadınlar

71

0.162 0.029-

0.408

0.56

3

0.101-1.42

≥ 50 yaş

DHEA-SO4

Yaş (yıl)

N 50.

persentil

5-95.

persentil

µmol/L µg/d L

µmol/L

µg/dL

Kadın:

10-14 73 3.34 123 0.92-7.60 33.9-280

15-19 55 4.26 157 1.77-9.99 65.1-368

20-24 36 6.46 238 4.02-11.0 148-407

25-34 64 4.96 183 2.68-9.23 98.8-340

35-44* 85 4.38 161 1.65-9.15 60.9-337

45-54* 89 3.28 121 0.96-6.95 35.4-256

55-64 59 2.08 76.7 0.51-5.56 18.9-205

65-74 29 1.75 64.4 0.26-6.68 9.40-246

≥ 75 29 1.65 60.9 0.33-4.18 12.0-154

Erkek:

10-14 74 2.74 101 0.66-6.70 24.4-247

15-19 67 7.57 279 1.91-13.4 70.2-492

20-24 28 9.58 353 5.73-13.4 211-492

25-34 60 7.68 283 4.34-12.2 160-449

35-44 70 6.00 221 2.41-11.6 88.9-427

45-54 45 5.94 219 1.20-8.98 44.3-331

55-64 69 3.75 138 1.40-8.01 51.7-295

65-74 55 2.45 90.2 0.91-6.76 33.6-249

≥ 75 21 1.53 56.2 0.44-3.34 16.2-123

Çocuk:

< 1 hafta 37 7.60 280 2.93-16.5 108-607

1-4 hafta 25 3.91 144 0.86-11.7 31.6-431

1-12

ayda

69

0.59

21.6

0.09-3.35

3.4-124

1-4 yaş 59 0.14 5.0 0.01-0.53 0.47-19.4

TİROİD PANELİ

TSH 0.270-4.20 µIU/mL

Free T3 3.1‑6.8 pmol/L (2.0‑4.4 pg/mL)

Free T4 12‑22 pmol/L (0.93‑1.7 ng/dL)

TGAb (Siemens) 0-115 IU/mL

Tiroglobulin (TG) 3.5-77 ng/mL

TMAb 0-34 IU/mL

PEDİYATRİK TİROİD REFERANS ARALIĞI

Hormon Yaş

Kadın Erkek

1-25 gün

11,0-22,3

9,8-23,2

Free T4

1- 24 ay 9,0-16,1

8,7-16,2

(pmol/L) 9 -10 yaş 9,6-14,5

9,7-14,2

11-14yaş 8,8-13,5

8,4-13,0

15-17yaş 8.7-13.6

9,5-15,0

1-25 gün

0,9-2,8

0,9-2,4

Total T3

1-24 ay 1,4-3,1 1,1-3,4

(nmol/L) 9-10 yaş 2,3-3,7 2,4-3,3

11-14yaş 2,1-3,4 2,2-3,5

15-17yaş 2,1-3,3 2,2-3,2

1-25 gün

1,5-6,5

0,70-9,8

TSH

1-24 ay 1,0-5,7 0,7-5,9

(mIU/L) 9-10 yaş 0,9-4,0 1,0-3,7

11-14yaş 0,7-3,4 0,8-3,9

15-17yaş 0,6-3,7 0,7-2,8

1-25 gün

33,4-169,9

31,6-101,6

TG

1-24 ay 12,9-92,4 9,47-110

(µgr/L) 9-10 yaş 1,7-38,4

3,7-35,6

11-14yaş 3,7-31,0

3,1-23,6

15-17yaş 3,0-30,4

2,7-26,0

PEDİYATRİK TİROİD REFERANS ARALIĞI

TSH mIU/mL

FT4 pmol/L FT4 ng/dL FT3 pmol/L FT3 pg/mL

Kordon

2,7 - 25,36 7,83 23,88 0,61 1,86 1,81 5,44 1,18 3,54

1. Gün 3,54 - 26,39 5,34 38,23 0,41 2,97 1,66 9,35 1,08 6,09

2. Gün 1,86 - 21,79 12,36 40,99 0,96 3,18 2,71 9,53 1,76 6,20

3. Gün 0.9 - 12,76 14,97 36,94 1,16 2,87 2,61 7,39 1,70 4,81

4. Gün 0.42 - 8,48 16,35 33,278

1,27 2,59 3,84 7,34 2,50 4,78

TÜMÖR MARKER’LARI

AFP 0- 5.8 IU/mL

Ca 15.3 0-26.4 U/mL

Ca 19.9 0-27 U/mL

Ca 125 0 - 35 U/mL

CEA Tüm gönüllüler 20-69 YAŞ 0- 4.7 ng/mL , 40-69 yaş0- 5.2 ng/mL

Geçmişte sigara kullanan 20-69 YAŞ 0-3.8 ng/mL 40-69 yaş 0-5 ng/mL Sigara kullanan 20-69 YAŞ 0-5.5 ng/mL 40-69 yaş 6.5 ng/mL

Total PSA 0 - 4 ng/mL

Free PSA 0 - 1 ng/mL

DİĞER TESTLER

İnsülin 2.6‑24.9 μU/mL (17.8‑173 pmol/L)

Troponin I (TnI) cTnl'nin üst referans sınırı

(99. persentil) 0.16 μg/L (ng/mL) idi.

Akut Miyokard İnfarktüsü için Cutoff ; >

0.5 ng/mL

Kütle CK- MB

Kadın 3.61ng/mL erkek 4.87 ng/mL

MYOGLOBI N

Kadın 25-58 ng/mL

Erkek 28-72 ng/mL

Ferritin Erkek, 20-60 yaş: 30-400 μg/L (ng/mL)

Kadın, 17-60 yaş: 13-150 μg/L (ng/mL)

FOLİK ASİT 3.89-26.8 ng/mL

Vitamin B12 197-771 pg/mL

Kortizol Sabah Serumu : 6.7 - 22.6 ug/dL

Growth Hormon (GH)

Kadın : 0.014 - 5.219 ng/mL

Erkek : 0.004 - 1.406 ng/mL

Parathormon 12 – 88 pg/mL

DIŞ LABORATUVAR TESTLERİ

Örnek Transferi

1. Dış laboratuvara gidecek testler 'DIŞ LAB.'girişinden testleri işaretlenip barkotlanıp, alınan numuneler

laboratuvara gönderilir.

2. Dış laboratuvar istemleri hafta içi her gün soğuk zincir ile dış laboratuvara gönderilir.

3. Test sonuçları çalışılan teste göre 3 iş günü ile 60 işgünü arasında elimize ulaşır.

4. Elimize ulaşan sonuçların o gün çalışılan internal kalite kontrolleri değerlendirildikten sonra otomasyon girişleri

yapılır.

5. Referans aralıkları otomasyon sistemine güncellenerek girilir

ANLAŞMALI DIŞ LABORATUVAR:

SYNLAB İLK REFERANS SAĞ.HİZ.A.Ş.ANKALAB LABORATUVARI BALGAT MAH.ZİYABEY CAD.1410 SK.NO:4

06520 - BALGAT/ANKARA

TEL:0 312 327 30 30

DIŞ LABORATUVARDA ÇALIŞILAN TESTLER:

Sıra Adı Numune türü miktarı ve dayanıklılık

şartları

Volüm Rapor tarihi

1 İnsülin LikeGrowth Faktör

Bağlayan Protein-3 (IGFBP3)

Serum 1 mL (min 0.5 mL) Oda ısısında

8 saat, buzdolabında 24 saat, donmuş

halde 1 yıl Not: Plazma örneği kabul

edilmez

1 mL

İki gün

sonra

saat

18:00

2 Anti İnsülin Antikor Serum 1 mL (0.5 mL) oda ısısında 1

gün, buzdolabında 1 hafta, donmuş

halde 2ay

1 mL İki gün

sonra saat

18:00

3 Adacık (Islet) Hücre Antikoru serum 1 ml (min 0.5 ml) oda ısısında 2

gün, buzdolabında 2 hafta, donmuş

halde 1 yıl Not: Plazma ve aşırı lipemik

ve hemolizli örnekler kabul edilmez

1 ml İki gün

sonra saat

18:00

4 Anti Glutamik Asit

Dekarboksilaz (GAD) Antikoru


1 gün, buzdolabında 1 hafta, donmuş

halde 3 ay

1 mL İki gün

sonra saat

18:00

5 1,4 – Delta Androstenedion Serum 1 mL (min 0.5 mL) Oda ısısında

24 saat, buzdolabında 1 hafta, donmuş

halde 6 ay

1 mL İki gün

sonra saat

18:00

6 Dehidrotestosteron (DHT) Serum 1 mL (min 0.5 mL) Oda ısısında

2 saat, buzdolabında 24 saat, donmuş

halde 6 ay

1 mL

İki gün sonra

saat 18:00

7 11-Deoksikortizol Serum 1 mL (min. 0.25 mL)

Buzdolabında bir hafta, donmuş halde 6

ay Not: Oda ısısında beklemiş örnekler

kabul edilmez.

1 mL

İki gün sonra

saat 18:00

8 Serum ACE serum 1 ml (min 0.5 ml) oda ısısında

1 hafta, buzdolabında 1 hafta,

donmuş halde 2 ay Not: EDTA veya

heparinli plazma kabul edilmez

1 ml İki gün

sonra saat

18:00

9 Anti Müllerien Hormon Serum 1 mL (0.5 mL) Oda ısısında

kabul edilemez, buzdolabında 2 gün,

donmuş halde 1 ay

1 mL İki gün sonra

saat 18:00

11 Metotreksat Serum 1 mL (min 0.5 mL) Oda ısısında

4 saat (ışıktan korunursa),

buzdolabında 24 saat, donmuş halde 6

ay Not: Jelli tüpe kan örneği almayın.

1 mL İki gün

sonra saat

18:00

12 Anti Asetil Kolin Reseptör

Antikoru


2 gün, buzdolabında 1 hafta, donmuş

halde 1 ay

1 mL İki gün

sonra saat

18:00

13 Katekolaminler ve Metabolitleri 24 saatlik İdrar (Asetik asit veya 6N HCl 10 İki iş günü

veya borik asit üzerine İdrar

toplanmalıdır.) Bkz. Ek 4 5 mL (min 0.5

mL) Oda ısısında 24 saat, buzdolabında

2 hafta, donmuş halde 1 ay

mL sonra saat

18:00

14 Vitamin A (Karoten) Serum (10 saatlik açlık sonrası kan

numunesi alınmalı ve Serum karanlık

ortamda gönderilmelidir) 1 mL (min 0.5

mL) Oda ısısında kabule dilmez,

buzdolabında 1 ay, donmuş halde 1yıl

1 mL

İki gün sonra

saat 18:00

15 Vitamin E (Alfa-Tokoferol) Serum (10 saatlik açlık sonrası kan

numunesi alınmalı ve Serum karanlık

ortamda gönderilmelidir) 1 mL (min 0.5

mL) Oda ısısında kabule dilmez,

buzdolabında 1 ay, donmuş halde 1yıl

1 mL

İki gün sonra

saat 18:00

16 Kantitatif Amino Asit Analiz Serum/EDTA’lı plazma (En az 12

saatlik açlıktan sonra kan numunesi

alınmalıdır ve 45 dk içinde

Serum/Plazma ayrılmalıdır. Plazma

tercih edilmektedir.) 2 mL (min 1 mL)

Oda ısısında kabul edilmez,

buzdolabında 7 gün, donmuş halde 1

ay

1 mL

Üç iş günü

sonra saat

18:00

17 Yenidoğan Taraması (Tandem

MS)

24 saatlik İdrar (30 ml -

çocuklarda 15 mL- 6 N HCl üzerine

İdrar toplanır) 10 mL (min 5 mL) Oda

ısısında kabul edilmez, buzdolabında 7

gün, donmuş halde 1 ay

30

mL

Üç iş günü

sonra saat

18:00

18 Organik Asit Analizi (idrar) İdrar (Dondurulmuş olarak laboratuvara

ulaştırılır; dondurulmayan örneklere 1-2

damla kloroform ilave edilmelidir) 10 mL

(min 3 mL) Oda ısısında ve

buzdolabında kabul edilmez, donmuş

halde 1 ay

10

mL

on gün

sonra saat

18:00

19 Lipoprotein Elektroforezi Serum 1 mL (min 0.5 mL) Oda ısısında

24 saat, buzdolabında 10 gün, donmuş

halde kabul edilmez

1 mL

On gün sonra

saat 18:00

20 Protein Elektroforezi Serum 1 mL (min 0.5 mL) Oda ısısında


halde kabul edilmez

1 mL

On gün sonra

saat 18:00

21 Elektroforez, Kapiller İmmün

Çıkarım



halde kabul edilmez

1 mL

On gün sonra

saat 18:00

22 Serum İmmünelektroforez Serum 1 mL (min 0.5 mL) Oda ısısında


halde kabul edilmez

1 mL

On gün sonra

saat 18:00

23 Çinko Serum 2 mL (min 0.5 mL) Not: Örnek

uygun tüpe alınırsa eser element

sonuçları zamanla değişmez

2 mL

Üç iş günü

sonra saat

18:00

24 Bakır Serum 2 mL (min 0.5 mL) Not: Jelli

tüplere alınan kan örnekleri kabul

edilmez. Not: Örnek uygun tüpe alınırsa

eser element düzeyleri zamanla

değişmez

2 mL

Üç iş günü

sonra saat

18:00

25 İyot (idrarda) 24 saatlik İdrar, Spot İdrar 10 mL (min 5

mL) Oda ısısında 1 hafta, buzdolabında

2 hafta, donmuş halde 1 yıl

10

mL

Üç iş günü

sonra saat

18:00

26 Pirüvik Asit EDTA’lı Tam Kan (Kan alındıktan

hemen sonra 1 mL Tam Kan, 2 mL %8

perklorik asit içeren tüpe konur,

karıştırılır ve soğutmalı santrifüjde 10

dk 1500 g’de santrifüj edilir.

Süpernatan soğuk ortamda gönderilir.)

2 mL süpernatan (min 1 mL) Oda

ısısında kabul edilmez, buzdolabında 1

ay, donmuş halde 6 ay

1 mL

İki gün

sonra

saat

18:00

DIŞ LABORATUVAR REFERANS ARALIKLARI

% Biotinidaz Aktivitesi

C Min Yaş Max Yaş Min Değer Max Değer Birim Özel Normal

YIL YIL % >%30 : Eksiklik yok

YIL YIL % < % 10 : Belirgin Biotidinaz Eksikliği

YIL YIL % % 10 -30 : Kısmi Biotidinaz Eksikliği

ACE düzeyi


0 YIL 99 YIL 8 52 U/L

Adacık (Islet) Hücre Antikoru


5.11.2018 -

0 YIL 99 YIL 1 2 U/mL Borderline

0 YIL 99 YIL >2 U/mL Pozitif

0 YIL 99 YIL < 1 U/mL Negatif

ADH (Vazopressin)


1.04.2015 -

0 YIL 99 YIL < 13 pmol/L

ADH, 24 saatlik idrar Test


1.03.2019 -

0 YIL 99 YIL 35 79

pmol/24

hours

Adrenalin, Plazma Test ID: 956

Adrenalin, 24 saatlik idrar Test ID: 192


1.04.2015 -

0 GÜN 3 YIL 0 6 ug/gün

3 YIL 12 YIL 0 10 ug/gün


Alanin Test ID: 1882


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 131 710 umol/L

1 AY 2 YIL 143 439 umol/L

2 YIL 18 YIL 152 547 umol/L

18 YIL 99 YIL 177 583 umol/L

Alanin, Bos Test ID: 2199


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 20 70 µmol/L

1 AY 2 YIL 17 74 µmol/L

2 YIL 18 YIL 14 53 µmol/L


Alanin, İdrar


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 982 3055

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 767 6090

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 231 915

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 240 670

µmol/g.kre

atinin

Aldosteron


1.04.2015 -

2 YIL 10 YIL 5 80 ng/dL Ayakta

10 YIL 15 YIL 4 48 ng/dL Ayakta

10 YIL 15 YIL 2 22 ng/dL Yatarak

15 YIL 99 YIL 1 16 ng/dL Yatarak

15 YIL 99 YIL 3.5 30 ng/dL Ayakta


1.04.2015 -

0 YIL 99 YIL <90 ng/L

Alfa Galaktosidaz


1.04.2015 -

0 YIL 99 YIL 3.3 21.4 umol/l.saat

0 YIL 99 YIL <0,6 umol/l.saat Patolojik Değer

Alfa Lipoprotein (Lip.Elk)


1.10.2016 -

0 YIL 99 YIL 15.1 39.9 %

Androstenedi


1.04.2015 -

E 15 YIL 99 YIL 0.5 4.8 ng/mL

K 15 YIL 99 YIL 0.5 4.7 ng/mL

K 0 YIL 99 YIL 1.9 4.7 ng/mL Ovulasyon Faz

K 0 YIL 99 YIL 0,3 3,7 ng/mL Postmenapoz

K 0 YIL 99 YIL 2,2 6,5 ng/mL Polikistik Sendrom

K 0 YIL 99 YIL 0,9 3 ng/mL Folliküler Faz

K 0 YIL 99 YIL 1,1 4,2 ng/mL Luteal Faz

0 YIL 15 YIL 0.1 0.9 ng/mL

Anti-GAD AntikoruTest ID: 975


4.03.2019 -

0 YIL 99 YIL < 1 U/ml Negatif

0 YIL 99 YIL > 2 U/ml Pozitif

0 YIL 99 YIL 1 2 U/ml Borderline

Anti-İnsülin Antikoru


15.03.2019 -

0 YIL 99 YIL 0 8.2 %

Aril sülfataz A


1.04.2015 -

0 YIL 99 YIL 45 260

nmol/mg.1

7saat

0 YIL 99 YIL

<18,0

nmol/mg.1

7saat Patolojik Değer

Arjinin


1.04.2015 -





Arjinin, Bos


1.04.2015 -





Arjinin, İdrar


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 35 214

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 38 165

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 31 109

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 10 90

µmol/g.kre

atinin

Asetilkolin Reseptör Ant. (Anti-AChR)


15.03.2019 -

0 YIL 99 YIL < 0.25 nmol/L Negatif

0 YIL 99 YIL > 0.4 nmol/L Pozitif

0 YIL 99 YIL 0.25 0.4 nmol/L Ara Değer

Asit Beta Galaktosidaz


1.04.2015 -

0 YIL 99 YIL 40 150

µmol/L

saat

Asparajin


1.04.2015 -





Asparajin, Bos


1.04.2015 -





Asparajin, İdrar Test ID: 2157


1.04.2015 - Değişim ID: 5458

0 GÜN 1 AY 185 1550

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 252 1280

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 72 332

µmol/g.kre

atinin

Aspartik asit


1.04.2015 -





Aspartik asit, İdrar


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 336 810

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 230 685

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 0 120

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 60 240

µmol/g.kre

atinin

Beta Galaktosidaz


1.04.2015 -

0 YIL 99 YIL 40 150

nmol/spot.

21saat

Beta Hekzosaminidaz A


1.04.2015 -

0 YIL 99 YIL 150 365

nmol/mg.s

aat

0 YIL 99 YIL

< 15,0

nmol/mg.s

aat Patolojik Değer

Beta Lipoprotein


1.09.2016 -

0 YIL 99 YIL 42.3 69.5 %

CA 72-4


1.04.2015 -

0 YIL 99 YIL 0 6.9 U/mL

Dihidrotestosteron (DHT)


18.04.2019 -

E 0 YIL 15 YIL 0 650 pg/mL

E 15 YIL 99 YIL 300 850 pg/mL

K 0 YIL 15 YIL 0 180 pg/mL

K 15 YIL 99 YIL 40 220 pg/mL

18 YIL 99 YIL 99 470

µmol/g.kre

atinin

Dopamin, Plazma


1.06.2017 -

0 YIL 99 YIL <85 ng/L

, Dopamin, Spot İdrar


1.04.2015 -

0 AY 1 YIL 240 1290

mcg/g

kreatinin

1 YIL 4 YIL 80 1220

mcg/g

kreatinin

4 YIL 10 YIL 220 720

mcg/g

kreatinin

10 YIL 18 YIL 120 450

mcg/g

kreatinin

18 YIL 100 YIL 30 350

mcg/g

kreatinin

Dopamin, 24 saatlik idrar


11.12.2015 -


1.04.2015 -

0 GÜN 1 YIL 0 85 ug/gün




Everolimus


1.04.2015 -

0 YIL 99 YIL 3 8 ug/L

Fenilalanin


1.04.2015 -





Fenilalanin, Bos


1.04.2015 -





Fenilalanin, İdrar


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 91 457

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 175 1340

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 61 314

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 51 250

µmol/g.kre

atinin

Gastrin


1.04.2015 -

0 YIL 99 YIL 13 115 pg/mL

Glisin


1.04.2015 -




18 YIL 99 YIL 151 490 umol/L

Glisin, BOS


1.04.2015 -





Glisin, İdrar


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 5749 16423

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 3023 11148

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 897 4500

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 730 4160

µmol/g.kre

atinin

Glutamik Asit 9


1.04.2015 -





Glutamik Asit, Bos


1.04.2015 -





Glutamik Asit, İdrar


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 70 1058

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 54 590

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 0 176

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 39 330

µmol/g.kre

atinin

Glutamin


1.04.2015 -


1 AY 2 YIL 246 1182 umol/L


18 YIL 99 YIL 205 756 umol/L

Glutamin, Bos


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 542 1493 µmol/L



18 YIL 99 YIL 375 1010 µmol/L

Glutamin, İdrar


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 393 1042

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 670 1562

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 369 1014

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 190 510

µmol/g.kre

atinin

G6PD


25.05.2017 -

0 YIL 99 YIL 6.97 20.5 U/g Hb

Hidroksipirolin


1.04.2015 -


Hidroksipirolin, İdrar Test ID: 2154


1.04.2015 - Değişim ID: 5455

0 AY 1 AY 40 440

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 0 4010

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 0 3300

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 0 26

µmol/g.kre

atinin

Histidin


1.04.2015 -





Histidin, Bos


1.04.2015 -





Histidin, İdrar


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 908 2528

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 815 7090

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 644 2430

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 460 1430

µmol/g.kre

atinin

IGFBP3 Test ID: 1123


1.04.2015 - Değişim ID: 4922

0 GÜN 1 YIL 1039 3169 ng/mL

1 YIL 2 YIL 700 3600 ng/mL

2 YIL 3 YIL 800 3900 ng/mL

3 YIL 4 YIL 900 4300 ng/mL

4 YIL 5 YIL 1000 4700 ng/mL

5 YIL 6 YIL 1100 5200 ng/mL

6 YIL 7 YIL 1800 5600 ng/mL

7 YIL 8 YIL 1400 6100 ng/mL

8 YIL 9 YIL 1600 8500 ng/mL

9 YIL 10 YIL 1800 7100 ng/mL

10 YIL 11 YIL 2100 7700 ng/mL

11 YIL 12 YIL 2400 8400 ng/mL

12 YIL 13 YIL 2700 8900 ng/mL

13 YIL 14 YIL 3100 9500 ng/mL

14 YIL 15 YIL 3300 10000 ng/mL

15 YIL 16 YIL 3500 10000 ng/mL

16 YIL 17 YIL 3400 9500 ng/mL

17 YIL 18 YIL 3200 8700 ng/mL

18 YIL 19 YIL 3100 7900 ng/mL

19 YIL 20 YIL 2900 7300 ng/mL

20 YIL 21 YIL 2900 7200 ng/mL

21 YIL 25 YIL 3400 7800 ng/mL

25 YIL 30 YIL 3500 7600 ng/mL

30 YIL 35 YIL 3500 7000 ng/mL

35 YIL 40 YIL 3400 6700 ng/mL

40 YIL 45 YIL 3300 6600 ng/mL

45 YIL 50 YIL 3300 6700 ng/mL

50 YIL 55 YIL 3400 6800 ng/mL

55 YIL 60 YIL 3400 6900 ng/mL

60 YIL 65 YIL 3200 6600 ng/mL

65 YIL 70 YIL 3000 6200 ng/mL

70 YIL 75 YIL 2800 5700 ng/mL

75 YIL 80 YIL 2500 5100 ng/mL

80 YIL 100 YIL 2200 4500 ng/mL

İyot, Spot idrar


14.11.2018 -

0 YIL 99 YIL <20 ug/L Ciddi iyot eksikliği

0 YIL 99 YIL 20 49 ug/L Orta düzeyde iyot eksikliği

0 YIL 99 YIL >=300 ug/L Yüksek

0 YIL 99 YIL 100 199 ug/L Yeterli düzey

0 YIL 99 YIL 200 299 ug/L İhtiyacın üzerinde

0 YIL 99 YIL 50 99 ug/L Hafif düzeyde iyot eksikliği

İzolösin Test ID:1885


1.04.2015 -





İzolösin, Bos


1.04.2015 -





İzolösin, İdrar

Lizin


1.04.2015 -




18 YIL 99 YIL 116 296 umol/L

Lizin, Bos


1.04.2015 -





Lizin, İdrar


1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 270 1850

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 189 850

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 153 634

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 145 634

µmol/g.kre

atinin

Test ID:2169

C

Min Yaş Max Yaş Min Değer Max Değer Birim Özel Normal

1.04.2015 -

0 GÜN 1 AY 125 390

µmol/g.kre

atinin

1 AY 2 YIL 38 342

µmol/g.kre

atinin

2 YIL 18 YIL 10 126

µmol/g.kre

atinin

18 YIL 99 YIL 16 180

µmol/g.kre

atinin

T.C....4.1.BİYOKİMYA LABORATUVARI ÖRNEK KABUL KRİTERLERİ 13 BİYOKİMYA LABORAUVARI ÖRNEK RET...

Documents

Transcript of T.C....4.1.BİYOKİMYA LABORATUVARI ÖRNEK KABUL KRİTERLERİ 13 BİYOKİMYA LABORAUVARI ÖRNEK RET...