T.C.

ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ

İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ

ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ

BİTİRME TEZİ YAZIM KILAVUZU

ARDAHAN

2016

2

TEZ DÜZENİ

Bitirme tezleri aşağıdaki düzene göre hazırlanmalıdır.

Dış Kapak

İç Kapak Sayfası

Ön Sayfalar

ÖNSÖZ

İÇİNDEKİLER

ÖZET

ŞEKİLLER LİSTESİ

GRAFİKLER LİSTESİ

KISALTMALAR LİSTESİ

Tez Metni

GİRİŞ

ANA BÖLÜMLER

SONUÇ

Son Sayfalar

KAYNAKÇA

EKLER

ÖZGEÇMİŞ

3

GİRİŞ

Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk

Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü’nün Bitirme Tezi Yazım Kılavuzu’nun amacı, bitirme

tezi olarak öğrencilere verilen çalışmaların yazımında ölçütleri sağlayacak ilke ve

kuralları belirlemektir. Gerçekleştirilecek olan bitirme tezi çalışmaları bu kılavuzda

belirtilen esaslara uygun olarak yazılır.

A. TEZ TESLİMİNDE UYULMASI GEREKEN KURALLAR

Bitirme çalışmaları, danışmanın çalışmayı yeterli gördüğünü ve bu kılavuza

uygunluğunu belirttikten sonra, ciltlenmiş olarak (karton kapak ciltli (beyaz), sırtında

tez adı, yılı, öğrencinin adı-soyadı yazılmış olarak) 3 adet basılı olmak koşuluyla sınav

programında belirtilen tarihten 15 gün önce öğrenci tarafından Bölüm Başkanlığına

teslim edilir.

Bitirme tezi çalışması sınavı sözlü olarak yapılır. Öğrenci savunma sınavında

başarılı olursa tez çalışması 1 adet basılı, 1 adet CD/DVD ortamında (Word ve PDF

formatında tezin tamamı yer alacak şekilde) tez danışmanına imzalatıldıktan sonra

Bölüm Başkanlığına teslim edilir. CD’deki dosya adı: Hazırlayanın Adı ve Tez Adı

olarak isimlendirilir.

Yazım kılavuzunda belirtilen formatlara uygun yazılmamış bitirme tezi kabul

edilmez.

4

B. BİÇİME İLİŞKİN KURALLAR

Bitirme Çalışmasında Yer Alacak Bilgilerin Sunuş Sıralaması

Dış Kapak - Numaralanmaz

İç Kapak - Numaralanmaz

Sınav Değerlendirme - Numaralanmaz

Özet I Romen rakamı

İçindekiler II Romen rakamı

Kısaltmalar, semboller III Romen rakamı

Giriş Bölümü 1

Diğer Bölümler ….

Sonuçlar ve Tartışma ….

Kaynaklar ….

Ekler

A-1

B-1

1. Kullanılacak Kâğıt ve Çoğaltma Biçimi

Tezler A4 standardında (21 x 29.7 cm, 80 g/m2) beyaz birinci hamur kağıdın bir

yüzüne bilgisayar ortamında yazılmalıdır. Daktilo ile yazılmış tezler, elle yapılan

düzeltmeler, silintiler, kazıntılar ya da nokta vuruşlu yazıcı çıktıları kabul edilmez.

2. Yazı Karakteri

Tez, 12 punto yazı boyutunda Times New Roman yazı karakteri ile yazılır. Harf

büyüklüğü zorunlu durumlarda 1-2 yazı boyutu azaltılabilir, tablo ve şekillerde istenirse

8 yazı boyutuna kadar küçültülebilir. Metin dik ve normal harflerle yazılır, koyu (bold)

harfler başlıklarda kullanılır. Noktalama imlerinden sonra bir karakter boşluk bırakılır.

3. Sayfa Düzeni

Sayfaların sol kenarından 4 cm, üst ve alt kenarlarından 3 cm, sağ kenarından ise

2 cm boşluk bırakılmalıdır. Dipnotlar varsa, bu sınırlar içinde kalmalıdır. Birinci derece

5

başlıklar, örneğin: İçindekiler, Kısaltmalar, Tablo, Şekil ve Simge Listeleri, Önsöz,

Özetler, Bölümler, Kaynakça, Ekler v.b gibi, büyük harflerle koyu yazılır ve ilk

sayfalarda sayfa üst kenarından 4 cm aşağıdan başlar. Tez metninde tireleme yapılmaz,

sözcükler satır sonunda bölünmez, metin sol ve sağ sınırlara göre hizalanır.

4. Paragraf ve Satır Aralıkları

Tez metni 1,25 cm paragraf girintisi ve 1,5 satır aralığıyla sağ ve sol kenarlara

yaslanarak yazılır. Dipnotlar ise tek aralıklı ve 10 punto olarak yazılır.

Tüm başlıklar, metinde kullanılan ile aynı puntoda olmalıdır.

5. Sayfa Numaralama

Dış kapak, iç kapak ve değerlendirme sayfasının dışında tezin tüm sayfaları

numaralandırılır. Tezin başlangıç bölümü birden başlayarak Romen rakamları ile (I, II,

III,…), ana bölümü ise Arap rakamları ile (1, 2,…) numaralandırılır. Tüm numaralar

sayfanın alt orta kısmına yazılır.

6. Dış Kapak, İç Kapak ve Kabul/Onay Sayfası

Tezin bölüm ve sayfalarının sıralanması şu şekilde olmalıdır:

Dış Kapak: Dış kapak sırasıyla Logo, Üniversite, Fakülte ve Bölüm Adı, Tezin

Başlığı, Tezin Türü, Tezi Hazırlayanın Adı ve Soyadı, Tez Danışmanının Adı ve

Soyadı, Basım Yeri ve Yılı bölümlerinden oluşur (Ek 1).

Sayfanın sol ve sağ kenarlarında 3 cm, üst ve alt kenarlarında ise 2 cm boşluk

bırakılır. En az 160 g/m2 ağırlıklı bristol kartona basılır. Logonun yüksekliği 10

mm olmalıdır. Bütün yazılar ortalanır. Başlık 14-18 punto tamamı büyük

harflerle ve koyu, diğer yazılar ise 12 punto ve normal olmalıdır.

Tezin türü olarak Lisans Tezi olarak yazılır.

İç Kapak: İç kapak düzeni Dış kapak düzeniyle aynı olmalıdır.

Kabul/Onay Sayfası: Kabul/Onay Sayfası Ek 3’de gösterildiği gibi hazırlanır.

Özet Sayfası: Özet sayfasında ortalanmış olarak koyu harflerle ÖZET başlığı

kullanılır ve ilk satırda tezin künyesi belirtildikten sonra (Ek 4), tez çalışmasının

kapsamı kısaca özetlenir. Özet 300 sözcüğü geçmemelidir. Özet metnin altına

“Anahtar Sözcükler” ifadesi yazılarak en çok 10 anahtar sözcük belirtilir.

İçindekiler Dizini: Tez metninde yer alan bütün bölüm başlıkları ve Kaynakça

6

(varsa Ekler) sayfası, İçindekiler Dizininde eksiksiz olarak gösterilmelidir.

Simgeler ve Kısaltmalar Dizini

Çizelgeler Dizini

Şekiller Dizini

Önsöz: Tezin “Önsöz” bölümünde tez çalışması hakkında genel bilgilere yani

okuyucuyu tez hakkında bilgilendirici açıklamalara yer verilir. Bu bölümde

çalışmayı destekleyen kurumlara ve yardımcı olan kişilere son paragrafta

teşekküre yer verilir. Önsöz metninin sonunda, sağa dayalı olarak tez sahibinin

adı ve soyadı, sola dayalı olarak ay, yıl biçiminde tarih yazılır.

Metin Bölümü: Metin kısmı giriş, ana bölümler, sonuçlar ve/veya tartışma

bölümlerini içerir ve sayfa sınırlaması olmadan yazılır. Giriş bölümünde

çalışmanın konusu, kapsamı, amacı, önemi, yöntemi ve aşamalar ile elde edilen

sonuçlar anlatılır. Çalışma sunuş bölümleri bir veya birkaç bölümden oluşabilir.

Bu bölümlerde çalışmanın aşamaları ile kullanılan yöntemler ve kabuller

anlatılır. Sonuçlar bölümünde bulunan sonuçlar ve bunların irdelenmesi yer alır.

Dipnot verilmesi gerekli ise, ilgili sayfanın altına metinden 2 karakter küçük

yazı ile yazılmalıdır.

Kaynakça: Yazar adlarından sonraki satırlar 1,25 cm girintili olarak yazılır.

Ekler: Her ek yeni bir sayfadan başlar ve Ek 1, Ek 2 ... gibi numaralandırılır,

başlık ortalanmış olarak yazılır.

Özgeçmiş Sayfası: Öğrenciyle ilgili bilgiler Ek 5’te gösterildiği gibi hazırlanır.

Boş Sayfa: Tezi/Raporu ve cildi korumak amacıyla tezin/raporun basıldığı

kâğıttan boş bir sayfa konulur.

Arka Kapak: Ön kapakla aynı özellikteki kartondan olmalı ve üzerinde hiçbir

yazı bulunmamalıdır.

7. Tezin Ciltlenmesi

Sırt yazısı: Tezin sırtına yukarıdan aşağıya doğru okunacak biçimde, tezin adı,

yazar adı, tezin kabul edildiği yıl yazılır (Ek 6). Cilt sırtına sığmaması halinde tezin adı

uygun şekilde kısaltılabilir. Sırt yazısı dış kapakta kullanılan karakter boyutundan daha

büyük olamaz. Tezin adı üst kenardan 2 cm boşluk bırakılıp, sola hizalı yazılır. Tarih ile

alt kenar arasında da 2 cm boşluk bırakılmalıdır. Diğer boşluklar eşit olarak düzenlenir.

7

8. KAYNAKLARIN GÖSTERİMİ

Kaynaklar çalışmada iki ayrı yerde, çalışmanın ana gövdesi içinde ve sonunda

“Kaynakça” bölümünde gösterilir. Anılan tüm kaynaklar, ana gövdede hangi yöntemle

gösterilmiş olursa olsun, çalışmanın sonunda Kaynakça Bölümünde de gösterilmelidir.

I- Kaynakların Gösterimi

a- Tek Yazarlı Kitaplar İçin;

OROZOBAEV, Mayrambek, Kırgızcadaki İslam Öncesi Geleneksel İnanç ve

İnanışlarla İlgili Söz Varlığı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2014.

SÖYLEMEZ, Orhan, Türk Dünyası Edebiyatları Roman I, Akçağ Yayınları, Ankara,

2005.

b- Birden Çok Yazarlı Kitaplar İçin;

BAYNİYAZOV, Ayabek- KOÇ, Kenan- BAŞKAPAN, Vehbi, Kazak Türkçesi Türkiye

Türkçesi Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara, 2000.

SÖYLEMEZ, Orhan-AZAP, Samet, Kafka'dan Coelho'ya Yakın Okumalar, Bengü

Yayınları, Ankara, 2014.

c- Makalelerin Gösterimi İçin;

MOLDALİEVA, Nurgül, “Kırgızcadaki At Hastalıklarıyla İlgili Kelimeler

Üzerine”, Gazi Türkiyat, Sayı 17, Güz 2015, s. 21-37

GÜVEN, Emine, “Geçmişten Günümüze Yer ve Zaman Zarf Köklerinin Gelişimi”,

V.Uluslararası Genç Türkologlar Sempozyumu (Bildiri), Bişkek, 2012.

II- Dipnotların Gösterimi

Belgede konu akışını bozmamak için yapılan ek açıklamalara dipnot denir.

Dipnot sayesinde belgeye eklenen notlar bir numaraya veya özel bir işaret bırakılarak

sayfanın altında gösterilir. Dipnot, kaynakları sayfa dibinde göstermenin yanı sıra, ana

metin içine yerleştirilemeyen açıklayıcı, bütünleyici notlar için de kullanılabilir.

Tezin herhangi bir sayfasında, metnin içinde yazıldığında konuyu dağıtıcı ve

okumada sürekliliği engelleyici nitelikteki çok kısa ve öz açıklamalar aynı sayfanın

altında dipnot olarak verilebilir. Daha sonraki değinmelerde yalnızca yazarın soyadı ve

sayfa numarası verilir. Tezlerin yazımında Microsoft Word programı kullanılması

8

önerilir. Microsoft Word programında otomatik dipnot ekleme işlemi şöyle yapılır:

Word 2003;

Dipnot eklemek için “Ekle” menüsüne tıklanır. Açılan listeden Başvuru

arkasından Dipnot seçilir. Açılan pencerenin Konum kısmında dipnotun nerede

gösterileceği, Biçim kısmında ise nasıl gösterileceği ayarlanır.

Word 2007 ve sonrası:

Dipnot eklemeyle ve düzenlemeyle ilgili komutlar “Başvurular”

sekmesindeki yer alan “Dipnotlar” grubunda bulunur.

***

a- Tek Yazarlı Kitaplar İçin;

JORMA, Atilla, Oğuzcanın Karadeniz Serüveni, Doğu Kütüphanesi Yayınları, İstanbul,

2011, s. 55

b- Birden Çok Yazarlı Kitaplar İçin;

MEMMEDLİ, Şureddin- KEMALOĞLU, Mahmut- DERVİŞ, Osman, Borçalı Âşıkları,

Bakü, 2005, s. 55

c- Makalelerin Gösterimi İçin;

AYDOĞMUŞ, Erdal, “Türk’e Ad Veren Türklerde (Fergana Türkleri) Akrabalık

Adlarıyla İlgili Terimler”, V. Uluslar arası Türkoloji Kongresi(Yayınlanmış Bildiri),

Türkistan, 19-20 Nisan 2013, s. 314-320

d- Alıntıların Gösterimi

Başka eserlerden doğrudan ya da dolaylı olarak yapılan tüm alıntılar belirtilmeli ve

Kaynakça'da gösterilmelidir

1) Doğrudan Alıntı

Ana metnin içinde, çift tırnak işaretleri içinde gösterilerek alıntının yapıldığı sayfa

numarası ve kaynak künyesi dipnotla verilir.

Yine bu konuyla ilgili olarak; “Bunun çok iyi tanıdığım Fransız serbest vezni

olamayacağına, her nedense kanaat getirdim, bunun yepyeni bir şey olduğuna ve şairin

böyle dalgalar halinde düşündüğüne hükmettim ve ‘Açların Göz bebekleri’ni yazdım.”1

Dipnotta daha önce verilen kitaba tekrar atıfta bulunmak istenirse, “yazar soyadı, age,

1 SASYKULOVA, Chinara, “Aman Saspaev’in Öykülerinde Kişiler Dünyası”, Türkish Studies, Sayı 6/3

Yaz 2011, s. 1823-1827

9

sayfa numarası” şeklinde belirlenir:

Bezirci, age., s.125

Dipnotta daha önce verilen makaleye tekrar atıfta bulunmak istenirse, “yazar

soyadı, agm, sayfa numarası” şeklinde belirlenir:

Öztunalı, agm., s. 125

2) Dolaylı Alıntı

Dolaylı alıntı, bir eserde yer alan fikirlerin, görüşlerin, açıklamaların, yorumların,

tanımların vb. tamamının yada bir kısmının, özüne sadık kalmak kaydıyla, farklı

kavramlarla ve farklı bir üslupla tez çalışmasına alıntılanmasını ifade etmektedir.

Dolaylı alıntılarda tırnak işaretleri ya da sıkıştırılmış paragraf gibi, herhangi bir özel

işaret ve biçim kullanılmaz. Metin içerisindeki atıflar ilgili yerlerde ve parantez

içerisinde gösterilmelidir. Parantez içerisinde yazarın yalnızca soyadı baş harfi büyük,

diğer harfler küçük şekilde yazıldıktan sonra eserin yayınlandığı tarih yazılmalıdır.

(Öztürk 2005:45)

e- Ekler Çalışma sunumunda akışı durduracak; ancak tanıtımı gerekli bulunan konular, orijinal

belgeler, fotoğraflar, haritalar, planlar, çizimler vs. ekler halinde verilir.

Ek 1: Dış Kapak

ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ

İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ

ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ

TEZİN ADI

LİSANS TEZİ

Hazırlayan: [Adı ve Soyadı]

Tez Danışmanı: [Ünvanı, Adı ve Soyadı]

ARDAHAN - [YILI]

Ek 2:İç Kapak

ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ

İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ

ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ

TEZİN ADI

LİSANS TEZİ

Hazırlayan: [Adı ve Soyadı]

Tez Danışmanı: [Ünvanı, Adı ve Soyadı]

ARDAHAN - [YILI]

Ek 3: Kabul ve Onay Sayfası

ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ

İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ

ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ

TEZİN ADI

Öğrencinin Adı-Soyadı : …

Öğrencinin Numarası : …

Sınav Yeri : …

Sınav Tarihi : …

Danışman Onayı

Tez Çalışması Kabul Edilmiştir. İmza

Tez Çalışması Düzeltme Almıştır. İmza

Tez Çalışması Kabul Edilmemiştir. İmza

ARDAHAN - [YILI]

Ek 4: Özet Sayfası

ÖZET

[Yazarın SOYADI, Adı], [Tezin Adı], [Tezin Türü], Ardahan, [Yılı].

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - -

- - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - -

- - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - -

- - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - -

- - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - -

- - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - -

- - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - -

- - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - -

- - - - - -

Anahtar Sözcükler

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Ek 5: Özgeçmiş Sayfası

ÖZGEÇMİŞ

Kişisel Bilgiler

Adı Soyadı :

Doğum Yeri ve Tarihi :

Eğitim Durumu

Lisans Öğrenimi :

Bildiği Yabancı Diller :

İletişim

E-Posta Adresi :

[Öğ

rencin

in A

dı S

oyad

ı] [T

EZ

İN/R

AP

OR

UN

AD

I]

Ek 6: Cilt Sırtı

[Yılı]

Ardahan Üniversitesi

İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi

Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları

Bölümü

[TEZİN ADI]

[Öğrencinin Adı Soyadı]

[Tezin Türü]

Ardahan, [Yılı]