TB a»nhoquan.ninhbinh.gov.vn/SiteFolders/huyennhoquan/2312/Van... · 2017-11-07 · lam giam nguy...

10
UBND HUYEN NHO QUAN BAN CHi DAO PCTP, TNXH vA XDPT ToAN'DAN BAo vt ANTQ S6: ,41G IBCD-HIV/AIDS CONG HoA xA HOI CHU NGHiA VIET NAM ... . DQc l~p - TV do - Hanh phuc Nho Quan, ngay 03thang 11 ndm 2017 KEHO~CH TB chrrc "Thang hanh dQng QuAe gia phong, chAng HIV/AIDS" nam 2017 ngay 1011112017 din 10/1212017) Thvc hien Cong van s6 2818/SCD-HIV/AIDS ngay 18/10/2017 cua Ban Chi dao phong chong t(>ipham, t~ nan xa hoi va xay dung phong trao toan dan bao v~ an ninh T6 quoc tinh Ninh Binh, Ban Chi dao phong chong t9i pham, t~ nan xa h(>iva xay dung phong trao toan dan bao v~ an ninh T6 quoc huyen Nho Quan (sau day goi la Ban Chi dao) xay dung KS hoach Thang hanh <ll(>ng quoc gia phong, chong HIV IAIDS nam 2017 tren dia ban huyen cu thS nhir sau: I. MVC TIEU 1. Thuc d:ly sir tham gia cua ca h~ thong chinh tri va cua toan dan nham thirc hien "Chi~n luoc Quoc gia phong, chang HIV/AIDS d~n nam 2020 va t~m nhln 2030", huang tai cac m\lc tieu 90-90-90 d@k~t thuc dich AIDS a Vi~t Nam vao nam 2030; 2. Nang cao nh?n thuc cua cac t~g lap nhan dan, d~c bi~t la nhUng ngmJi dS t6n thuO'ng, nguai co hanh vi nguy cO'ca~, nguai dan sang a vung sau, vung xa, dang bao dan t(>cit nguai vS dg phong, cham soc va diSu tri HIV 1 AIDS noi chung va Igi fch cua xet nghi~m HIV sam noi rieng; 3. Giam ky thi va phan bi~t d6i xu vai ngueri nhiSm HIV va anh huang bai HIV/AIDS, tang CHang SlJ h6 trg cua gia dinh, xa h(>i vai nguai nhiSm HIV IAIDS va trach nhi~m cua nguai nhiSm HIVIAIDS vai gia dinh, xa h(>i,d~c bi~t la trong dlJ phong lay nhiSm HIV va tham gia cac hoc:ttd(>ng phong, chang HIV/AIDS; 4. Ma r(>ng d(>bao phil, nang cao ch&t lugng cua cac dich V\l dlJ phong, cham soc va di@utri HIV/ AIDS. £)~c bi~t rna r(>ngxet nghi~m HIV sOmd@phat hi~n nguai nhiSm HIV nh~m dc:ttdugc m\lc tieu 90% nguai nhiSm HIV bi~t duQ'ctinh trc:tngnhiSm HIV cua minh. II. CHU DE vA KHAu HI~U 1. CbiI d~ Clla Thang himh dQng quAc gia phong, chang HIV/AIDS nam 2017: Chuang trinh ph6i hgp cua Lien Hgp Quac vS HIV/AIDS (UNAIDS) da phat d(>ngm\lc tieu 90-90-90 (90% nguai nhiSm HIV biSt duQ'c tinh trc:tngnhiSm HIV cua minh, 90% nguai ch:ln doan nhiSm HIV duQ'cdiSu tri b~ng thu6c khimg vi rut va 90% nguai nhiSm mv da duQ'c diSu tri b~ng thu6c khang vi rut kiSm soat duQ'c s6 lugng vi rut a muc th&pdS s6ng kh6e mc:tnhva 1

Transcript of TB a»nhoquan.ninhbinh.gov.vn/SiteFolders/huyennhoquan/2312/Van... · 2017-11-07 · lam giam nguy...

UBND HUYEN NHO QUANBAN CHi DAO PCTP, TNXH vAXDPT ToAN'DAN BAo vt ANTQ

S6: ,41G IBCD-HIV/AIDS

CONG HoA xA HOI CHU NGHiA VIET NAM... .DQc l~p - TV do - Hanh phuc

Nho Quan, ngay 03 thang 11 ndm 2017

KEHO~CHTB chrrc "Thang hanh dQng QuAe gia phong, chAng HIV/AIDS" nam 2017

a» ngay 1011112017din 10/1212017)

Thvc hien Cong van s6 2818/SCD-HIV/AIDS ngay 18/10/2017 cua BanChi dao phong chong t(>ipham, t~ nan xa hoi va xay dung phong trao toan danbao v~ an ninh T6 quoc tinh Ninh Binh, Ban Chi dao phong chong t9i pham, t~nan xa h(>iva xay dung phong trao toan dan bao v~ an ninh T6 quoc huyen NhoQuan (sau day goi la Ban Chi dao) xay dung KS hoach Thang hanh <ll(>ngquocgia phong, chong HIV IAIDS nam 2017 tren dia ban huyen cu thS nhir sau:

I.MVC TIEU1. Thuc d:ly sir tham gia cua ca h~ thong chinh tri va cua toan dan nham

thirc hien "Chi~n luoc Quoc gia phong, chang HIV/AIDS d~n nam 2020 va t~mnhln 2030", huang tai cac m\lc tieu 90-90-90 d@k~t thuc dich AIDS a Vi~t Namvao nam 2030;

2. Nang cao nh?n thuc cua cac t~g lap nhan dan, d~c bi~t la nhUng ngmJidS t6n thuO'ng, nguai co hanh vi nguy cO'ca~, nguai dan sang a vung sau, vungxa, dang bao dan t(>cit nguai vS dg phong, cham soc va diSu tri HIV1AIDS noichung va Igi fch cua xet nghi~m HIV sam noi rieng;

3. Giam ky thi va phan bi~t d6i xu vai ngueri nhiSm HIV va anh huang baiHIV/AIDS, tang CHang SlJ h6 trg cua gia dinh, xa h(>i vai nguai nhiSmHIV IAIDS va trach nhi~m cua nguai nhiSm HIVIAIDS vai gia dinh, xa h(>i,d~cbi~t la trong dlJ phong lay nhiSm HIV va tham gia cac hoc:ttd(>ng phong, changHIV/AIDS;

4. Ma r(>ng d(>bao phil, nang cao ch&t lugng cua cac dich V\l dlJ phong,cham soc va di@utri HIV/ AIDS. £)~c bi~t rna r(>ngxet nghi~m HIV sOm d@phathi~n nguai nhiSm HIV nh~m dc:ttdugc m\lc tieu 90% nguai nhiSm HIV bi~tduQ'ctinh trc:tngnhiSm HIV cua minh.

II. CHU DE vA KHAu HI~U1. CbiI d~ Clla Thang himh dQng quAc gia phong, chang HIV/AIDS

nam 2017: Chuang trinh ph6i hgp cua Lien Hgp Quac vS HIV/AIDS(UNAIDS) da phat d(>ngm\lc tieu 90-90-90 (90% nguai nhiSm HIV biSt duQ'ctinh trc:tngnhiSm HIV cua minh, 90% nguai ch:ln doan nhiSm HIV duQ'cdiSu trib~ng thu6c khimg vi rut va 90% nguai nhiSm mv da duQ'c diSu tri b~ng thu6ckhang vi rut kiSm soat duQ'c s6 lugng vi rut a muc th&p dS s6ng kh6e mc:tnhva

1

lam giam nguy co lay truyen HIV cho nguoi khac) a dip dQ toan c~u dS tiSn toiket thuc dich AIDS VaGnam 2030. Trong cac muc tieu tren, muc tieu 90% ngiroinhiem HIV biSt diroc tinh trang nhiem HIV cua minh la muc tieu hSt sire quantrong, la tiSn dS dS thirc hien cac muc tieu 90% nguoi chan doan nhiem HIVduoc diSu tri bang thu6c khang vi rut va 90% ngiroi nhiem HIV da diroc diSu tribang thuoc khang vi rut kiem soat diroc s6 luong vi rut a mire thap. Do v~yThing Hanh dong quoc gia phong, chong HIV 1AIDS nam 2017 t~p trung VaGchu dS "Xet nghiem HIV sorn - Huong too muc tieu 90-90-90 vao narn2020".

(Van ban giai thich chit tl~Phu luc 2 kern thea).2. Khfiu hi~u ciia chi~n djch (Phu luc 1 kern thea).III. NQI DUNG cAe HO~ T DQNG1.T8 clurc cac hQi ngh!, hQi thao

Tuy diSu ki~n C\lthS, cac hQi nghi, hQi thao sau day c~n duqc t6 chuc a cacdia phuang, don vi trong huy~n:

- Cac hQi nghi, hQi thao vS cac chu dS: Xet nghi~m HIV t~i cQng d6ng;danh gia vi~c th\1'chi~n cac m\lc tieu 90-90-90 dS hu&ng t6i kSt thuc AIDS; huydQng va dam bao tai chinh cho cong tac phong, ch6ng HIV/AIDS; ki~n toaD cosa diSu tri HIV1AIDS du diSu ki~n dS kY hqp d6ng v6i co quan bao hiSm y tS;kiSm diSm vi~c th\1'chi~n QuySt dinh cua Thu tu6ng Chinh phu vS cap the baohiSm y tS cho nguai nhiSm HIV; diSu tT!nghi~n cac chat d~ng thu6c phi~n b~ngthu6c thay thS; ch6ng ky thi phan bi~t d6i xu lien quan dSn HIV 1AIDS t~i giadinh va cQng d6ng, t~i truang h9C, co sa y ts va noi lam vi~c; chuang trinh ph6ihqp dAym~nh phong trao "Toan dan tham gia phong, ch6ng HIV1AIDS t~i cQngd6ng dan cu" giai do~n 2012-2020;

- Cac hQi thao chuyen dS chia se kinh. nghi~m, cac mo hinh co hi~u quanhu: Xet nghi~m HIV t~i cQng d6ng do can bQy tS va nhan vien cQng d6ng th\1'chi~n, mo hinh trong d\1'phong, cham soc, diSu tT!HIV 1AIDS va ch6ng ky thiphan bi~t d6i xu, cae mo hinh rna nguai nhiSm HIV chu dQng YUan len lam chutrong phong, ch6ng HIV/AIDS va giup nhau trong cUQcs6ng.

2. T8 chrrc cac ho~t d{>ng truy~n thong, van dQng trong Thang hanhdQng quac gia phong, chang HIV/AIDS

a) L~ phat dQng Thang hanh dQng quac gia phong, chang HIV/AIDS

- TuySn huy~n: T6 chuc ISphat dQng Thanh hanh dQng t~i xa Van Phu (dl:fkiin buBi sang ngay 2211112017).

- Cac xa, thi tran: tuy diSu ki~n cac xa, thi tran khuYSn khich cac dan vi t6chuc IS mit tinh va diSu hanh qu~n chung a co sa nen duqc t6 chuc VaGthaidiSm thu~n lqi cho vi~c huy dQng cQng d6ng tham gia nhu ngay cu6i tu~n (25-26/1112017) ho?c Ngay ThS gi6i phong, ch6ng HIV/AIDS (01/12/2017).

2

b) Tang cmrng cac hoat d{}ng truyen thong, v~n o{}ng hmmg rrngThang hanh d{}ng quAc gia phong, chAng HIV/AIDS va Ngay Th~ gi6'iphong, chong AIDS

- VS noi dung truyen thong dn chu trong vao cac n<)idung sau:

+ Loi ich cua tu v§.nxet nghiem sam HIV va xet nghiem dinh ky voi nhornco hanh vi nguy co cao;

+ Cac bien phap du phong lay nhiSm HIV: Loi Ich cua dir phong sam laynhiem HIV, su dung bam kim tiem sach, bao cao su, diSu tri nghien cac ch~tdang thu6c phien bang Methadone;

+Du phong lay truyen HIV illmy sang con;

+ DiSu tri bang thu6c ARV: Loi ich cua dieu tri bang thuoc ARV, Loi ichtiSp c~n sam voi cac dich vu cham soc va diSu tri HIV/AIDS; quang ba cac dichvu diSu tri ARV t~i dia phuang ... ;

+ Bao hiSm y tS cho nguai nhiSm HIV/AIDS: Sv c~n thiSt, quYSn lqi, mucdong, muc huang va thu t\lC tham gia cung nhu cac su d\lng bao hiSm y tS khikham chua b~nh bao hiSm y tS;

+Dam bao tai chinh cho chuang trinh phong, ch6ng HIV/AIDS;

+ Lu~t phong, ch6ng HIV/AIDS c~n nh~n m~nh vS quYSn va nghla V\l cuanguai nhiSm HIV, nhung diSu khoan lien quan dSn qUYSntiSp c~n diSu tri Vacham soc suc khoe cho nguai nhiSm HIV/AIDS;

+Khong ky thi va phan bi~t d6i xu vai nguai nhiSm HIV/AIDS;

+ Giai thi~u, quang ba r<)ng rai cac dich V\l xet nghi~m HIV; dl,l'phong,cham soc, diSu tri HIV /AIDS s~n co t~i dia phuO'ng, dan vi, bao g6m ca cac dichV\l chuySn tiSp dS m9i nguai dan, d?c bi~t la nhUng nguai dS t6n thuO'llg, nguainhiSm HIV va b~nh nhan AIDS dS dang tiSp c~n va st'rd\lng.

- VS hinh thuc: C~n linh ho~t va triSn khai da d~ng phong phu cac hinh thuctruySn thong phil hqp vai ngu6n lvc s~n co cua tUng dia phuO'ng.

+ TruYSn thong trvc tiSp: truySn thong vai ca nhan, nhom, tham gia dinhngum nhiSm HIV; tu v~n t~i cac cO'sa y tS;

+ TruySn thong d~i chung: Uu tien vS thai diSm, thai luqng phat song trendai truYSn thanh huy~n; T6 chuc cac ho~t d<)ng truySn thong tren cac phuangti~n truYSn thong Dai truySn thanh c~p xa trong Thang hanh d<)ng qu6c giaphong, ch6ng HIV/AIDS;

+ Xay dl,l'llgcac C\lm pano, kh~u hi~u, treo bang zon t~i cac dia diSm congc<)ngco dong nguai qua l~i nhu cac tf\lC duang giao thong chinh, bSn xe, ct'rango xa, phuang, thon va c6ng cac cO'quan, dan vi, truang hQc, b~nh vi~n; ph6biSn cac §n ph~m truySn thong phong, ch6ng HIV/AIDS khac nhu ap phich,tranh g~p, ta rO'ivS phong, ch6ng HIV/AIDS.

3. Tri~n khai thl}'c hi~n cac ho~t d{}ngphong, chAng HIV/AIDS khac

3

L -=~

- T6 chirc rna rong viec cung c~p cac dich vu phong, chong HIV 1AIDS nhirnr v~ xet nghiem HIV hru dong; xet nghiem HIV dira vao cong dong; diem c~pphat thuoc Methadone; diSm c~p phat thuoc ARV tai cac tram y tS xa;

- T6 chirc cac hoat dong v~n dong dua tre nhiem HIV dSn tnrong hoc chungvoi tre khong nhiem HIV va chong ky thi phan biet d6i xu voi tre nhiem HIV;

- T6 clnrc v~n dong cac doanh nghiep tham gia cac heat dong phong, chongHIV1AIDS cho ngiroi lao dong, nhan nguoi lao dong la ngtroi nhiem HIV, nguoisau cai, nguoi dang diroc diSu tri nghien cac ch~t dang thuoc phien bang thuocthay the;

- Van dong cac t6 chirc, ca nhan va gia dinh tham gia cac hoc;ttdQng phong,ch6ng HIV/AIDS;

- Ki~n toan, cung c6 h~ th6ng chuySn tiSp d?c bi~t la dich V\l cung c~p cacphuong ti~n dv phong lay nhiSm HIV nhu bao cao su, bam kim tiem sc;tchchomQi ngum dan co nhu c~u tc;tic9ng d6ng;

- Ra soat, ch~n chinh, giam sat he>trq nh~m nang cao ch~t luqng cac dichV\l, dam bao tinh s&nco, de tiSp c~n cac dich V\l dv phong, cham soc va diSu triHIV/AIDS;

- V~n dQng cac t6 chuc ton giao, cac t6 chuc xa hQi dan sv khac va mc;tngluai nguai nhiSm HIV tc;tidia phuong tich cvc tham gia va t6 chuc cac hoc;ttdQngnhan Thang hanh d9ng;

- T6 chuc giam sat cua can bQhuy~n xu6ng xa, phuOng danh gia vi~c thvchi~n cong tac phong, ch6ng HIV/AIDS cua cac dia phuong, don vi trong huy~n.

IV. TO CHUC THVC m:¢N

Th()'i gian NQi dung ho~t oQng J)O'n vi thl!C hi~n/ph6i(dO' ki~n) hO'p

01111-03/11 Cac dia phuong, don vi xay dvng kS - Ban Chi dc;tohuy~nhoc;tch t6 chuc Thang hanh dQng phong, - Trung tam y tS huy~nch6ng HIV 1AIDS nam 2017 tren co sa kShoc;tchhuang d~n cua BC£>huy~n.

06/11-08111 Xay dvng KS hoc;tchtuySn truySn Trung tam y tS huy~n

09111-14/11 HQi nghi triSn khai KS hoc;tchThang hanh - Ban Chi dc;tohuy~ndQng phong, ch6ng HIV 1AIDS nam 2017 - Trung tam y tS huy~ncua huy~n.

- Ban Chi dc;tocac xa,thi tr~n

- T6 chuc tuySn truySn,

15/11-10/12 - £>ai truyen thanh. . huy~n- Cang treo bang zon, khau hi~u tc;ticuango huy~n, cac xii, thi tr~n, thon, xom, t6 - TTYT huy~n.dan ph6, cac tv diSm dan cu va co quan - BCD cac xa, thi tr~n

4

cong sa, tnrong hoc, benh vien tren diaban.

20/11-24/11 T6 chirc IS phat dong Thang hanh dong va - Ban Chi dao huyenNgay Quoc t6 phong, chong AIDS cua - Trung tam y tS huyenhuyen.

- Ban Chi dao cac xii,thi tr~n

25/11-01112 Khuyen khich cac xii, thi tr~n t6 chirc mit Ban Chi dao cac xii, thitinh, diSu hanh huang irng Ngay Quoc t6

,tran

phong, chong AIDS.

Cung c6 h~ thong chuyen tiep, chuyen Cac co sa y t6 co cungtuyen dac biet la dich vu cung c~p cac c~p dich vu tren diaphuong tien du phong lay nhiem Hl.V nhu ban huyen,bao cao su, bam kim tiem sach cho ngiroinhiem HfV va moi nguoi dan co nhu celu,tai cong dong.

T6 chirc doan giam sat tuyen huyen; tuyen - Ban Chi dao huyenxii, thi tr~n. - Ban Chi d?o cac xii,,

thi tran

11112-13112 Cac xii, thi tr~n t6ng k6t danh gia va gui - Ban Chi d?o huy~nbao cao k6t qua thvc hi~n Thang hanh - Ban Chi d?o PCdQng vS Ban Chi d?o dS t6ng hgp va bao AIDS cac xii, thi tr~ncao Ban Chi d?o tinh.

- BQ ph~n thuang trvc phong ch6ng HIV/AIDS cua huy~n cling v6i Trungtam y tS huy~n chu tri tham mUDxay dvng k6 ho?ch, ph6i hgp v6i cac bannganh. trong huy~n triSn khai kS ho?ch Thang hanh dQng qu6c gia phong, ch6ngmv 1AIDS nam 2017 dii dugc Ban Chi d?o phe duy~t.

- Ban Chi d?o phong ch6ng tQiph?m, t~ n?n xii hQi va xay d\ffig phong traotoan dan bao v~ an ninh T6 qu6c xii Van Phil xay dvng k6 ho~ch, t6 chuc lamdiSm LS phat dQng huang ung Thang hanh dQng qu6c gia phong, ch6ngmV/AIDS nam 2017 va Ngay Qu6c t6 phong, ch6ng AIDS t?i xii Van Phil.

- Trung tam y t6 huy~n ph6i hgp v6i cac ca quan lien quan t6 chuc truySnthong Thang hanh dQng qu6c gia phong, ch6ng HIV 1AIDS v6i chu dS "XetDghi~m HIV s6'm - HU'6'Dgt6'i m\lc tieu 90-90-90 vilO Dam 2020".

- T6ng hgp, bao cao kSt qua ho?t dQng vS BCl) tinh.

V. KlNH PHi- Kinh phi tu DS an dam bao tai chinh cho cong tac phong, ch6ng

HIV/AIDS nam 2017 cua tinh c~p cho Trung tam Y tS huy~n Ia 20.000.000dang (Hai muO'i tri¢u a6ng) ph\lc V\l cho LS phat dQng, mit tinh, diSu hanh t?i xiiVan Phil.

5

- DS nghi Uy ban nhan huyen h6 tro kinh phi dS t6 chirc hQi nghi trien khaikS hoach cua huyen, cong tac truyen tuyen.

- DS nghi Uy ban nhan cac xa, thi tran h6 tro kinh phi dS t6 chirc hQi nghitrien khai kS hoach, hQi thao, mit tinh, diSu hanh va cong tac truyen tuyen tai cacxa, thi tr&n.

- D6ng thai cAn huy dQng them cac nguon kinh phi hop phap khac,

Tren day la kS hoach t6 chirc Thang hanh dong qu6c gia phong, chongHIV /AIDS nam 2017 cua Ban Chi dao phong chong tQi pham, t~ nan xii hQi vaxay dung phong trao toan dan bao v~ an ninh T6 qu6c huyen Nho Quan. DS nghicac phong, ban nganh, doan thS, cac co quan dan vi, cac xa, thi tr&nt6 chuc triSnkhai th\Ic hi~n t6t thea kS hOli\ch.l.

NO'inh~n:- BCD tlnh;- Thucmg tn,re Huy~n uy;- Uinh d~o VBND huy~n;- Cae phong, ban nganh, dmln th6 eua huy~n;- Trung tam Y t~ huy~n;- VBND eae xa, thi trAn;- Luu VT.

PHO cHiT TICH UBND HUYEN. .Binb Van Trang

6

~

:~~l;~AU HI¥U eVA THANGHANHDQNGQuae GIA

~

i';;/~~.~..~~:~.,.:l~\~i~PHONG, CHO. NG AIDS NAM 2017\ .:t~\fj.••.; . "''''''<'' • -e.\ -V.~:JI,~ '1.J ;"I(~ ?-~)""i;'~pf::~ r~~

1. ":SflrSt\~~'emg img Ngay ThS gioi phong, chong AIDS 01l12/2017!

2. Xet nghiem la each duy nhat dS biSt tinh trang nhiSm HlV cua ban!

3. Xet nghiem HfV sam la dS bao v~ chinh minh va ngiroi than!

4. Biet sam tinh trang nhiem HIV dS duoc diSu tri kip thai!

5. Ngiroi co hanh vi nguy ca cao cAnxet nghiem HIV 6 thang/I IAn!

6. PhV nu mang thai cAn xet nghiem HIV sam trong 3 thang dAu dS duphong lay truyen HIV tu my sang con!

7. Hay str dung bao cao su dS bao v~ cho ban va ngiroi than!

8. Dung rieng bam kim tiem sach giup phong lay nhiem HIY!

9. Methadone - Lieu thuoc yang cho nguoi nghien heroin!

10. TiSp can sam cac dich vu diSu tri HIVIAIDS la quyen 19i cua nguoinhi@mHIV!

11. Tham gia bao hiem y tS lei cach t6t nh~t dS nguai nhiSm HIY duQ'cdiSutrt lien t\lC, su6t dai!

12. £)iSu tri ARY sam giup nguai nhiSm HIV s6ng kh6e m~nh va giam laynhiSm HIY cho nguai lillie!

13. Cham soc, h6 trg nguai nhiSm illV 1AIDS hl gop phAn phong, ch6ngHIV/AIDS!

14. Khong ky thi va phan bi~t d6i xu vai nguai nhi@mHIV/AIDS!

15. Phong, ch6ng HIV/AIDS 1abao v~ chinh b<;tnva gia dinh b~n!

16. Nhi~t 1i~t huemg (rug Thing hanh d9ng qu6c gia phong, ch6ngHIV/AIDS nam 2017!

7

,~~'p d.l1\t!'Z1? o.

r<.')Y" , -~';i9-~ ••~..:>/""~/,t -;~1.{{;~U~E-4GAy THE GI01 PHONG, CHONG AIDS NAM 2017t,i~\;!!)S~,:?;;',:«:~:~,:~. (Tai lieu giai thich chu a~)\~~i~ii"gil(~>mv som - Huong tOi muc tieu 90-90-90 vao nam 2020"

1:>- -.;.."'',"';';;''',/\.''~..,.......,.,.~M1}C tieu 90-90-90Tai hQi nghi AIDS toan cau 6 Australia thang 7 nam 2014, Lien Hop quoc

da dua ra cac muc tieu dSn nam 2020 co 90% s6 nguoi nhiem HIV biet duoctinh trang nhiem HIV cua minh; 90% nguoi ch§.ndoan nhiem HIV duoc diSu triARV va 90% .s6 ngiroi duoc diSu tri ARV kiSm soat duoc tai hrong vi rut 6 rmrcth§.p dS song khoe manh va lam giam nguy co lay truyen HIV cho nguoi khac.Ba muc tieu nay duoc .goi la Muc tieu 90-90-90 cua Lien hop quoc,

Cac muc tieu 90-90-90 la nhung dftu m6c quan trQng co tinh chiSn luQ'ctrong phong, ch6ng mv/AIDS noi chung cling nhu dS co kSt thuc dichHIV/AIDS vao nam 2030 bai vi:

- 90% sa nguO'i nhi~m DIV bi~t dugc tinh tr~ng nhi~m mv cua minh:N8u mQt nguai nhiSm HIV rna khong biSt minh nhiSm HIV thi co thS vo tinhlam lay nhiSm HIV cho nguai than va cho nguai khac trong cQng d6ng. Hannua nSu chung ta khong biSt duQ'c ai nhiSm HIV thi kh6ng thS tiSp c~n va cungcftp duqc cac dicb vv dv phong, diSu tri va cham soc, h6 trQ'cho hQ.

- 90% s8 nguO'i da ch~n doan nhi~m DIV dugc di~u tr! ARV: Vi~c di@uttt sam b~ng thu6c ARV se giup cho nguai nhiSm HIV tiSp tvc keo dai cUQcs6ng khoe m~nh, giall cac nhiSm trung co hQ.Han nua, vi~c diSu tri sam b~ngthu6c ARV va dUng se lam giam kha nang lay nhiSm HIV cho cQng d6ng vagiam lay truySn HIV tu my sang con. Nhu v~y di@utri ARV ciing la dV phonglay nhiSm HIV.

- 90% sa nguO'i duq'c di~u tri ARV ki~m soat duq'c tai IUq'ng vi rut frmuc thfip d~ sang khoe m~nh va giam nguy CO' liiy truy~n DIV sang nguo;khac: Vi~c kiSm soat tai IUQ'Ilgvi rut HIV 6 mue thftp duai nguang phat hi~n lachi bao quan trQng lien quan dSn chftt luqng va tuan thu di@utri b~ng thu6ckhang HIV. Tai luqng HIV 6 muc thftp duai nguang phat hi~n se giup nguainhiSm HIV qua cac con QUang.

Nhu v~y, cac mvc tieu nay co lien quan m~t thi8t m~t thiSt vai nhau. TiltiSp c~n nhung nguai co hanh vi nguy co cao va b~n tinh cua hQ dS tu vftn, dVphong lay nhiSm HIV va t~o co hQi cho hQ tiSp c~n dich V\l xet nghi~m HIV.Khi mQtnguai ch&ndoan nhiSm HIV c~n duQ'ckSt n6i vai d}ch v\l di@utr} ARVva duy tTi t6t vi~c tuan thil diSu trioNSu d~t duQ'c 3 mvc tieu quan trQng nay thichUng ta co thS phat hi~n duQ'c h~u hSt nhung nguai nhiSm HIV trong cQngd6ng; diSu tri duQ'c h~u hSt nhiIng nguai nhiSm HIV vai kSt qua diSu tri t6t,giam t6i da kha nang lay nhiSm HIV cho nguai khao, nguai dft nhiSm HIV cocUQcs6ng khoe m~nh, til do co thS d~t duQ'cmvc tieu to Ian han 13.kSt thuc d~idich HIV/AIDS vao nam 2030.

8

Xet nghiem HIV sorn dS biSt tinh trang nhiSm HIV chinh hi tiSn dS dS d~tduoc cac muc tieu 90-90-90 rna Viet Nam dang huang toi.

Tai sao nam 2017, Vi~t Nam l~i cho chi) d~ "Xet nghi~m HIV som -Huong to'i m\Ie tieu 90-90-90 vao narn 2020"?

Chi co xet nghiem moi giup m{Jtngtroi hilt tinh trang nhiim HIVDo thai ky u benh ( nhiem HIV khong co trieu chirng) khi nhiem HIV keo

dai nhieu nam nen ngiroi nhiem HIV v~n khoe manh binh thirong. Vi vay nhinbS ngoai khong thS biSt duoc mot nguoi co nhiSm HIV hay khong, Chi co xetnghiem moi biet mot nguoi co bi nhiem HfV hay khong,

Ngay ca khi a giai doan nhiem HIV co trieu chimg hoijc giai doan AIDS thicac biSu hien cua benh AIDS v~n khong diSn hinh rna phu thuQCvan tri~u chUngcua cac b~nh nhiSm trung co hQi khac nhu viem ph6i, ho~c ia chay, loet mi~ngv.v ... nen nguai th~y thu6c cling khong thS kh~ng dinh b~nh nhan nhiSm HIVnSu khong lam xet nghi~m mv.

M~c du chi co xet nghi~m m6i biSt 1TI9tnguai nhiSm HIV hay khong nhungvftn con nhiSu nguai cho r~ng nhin b@ngoai co thS biSt mQt nguai nhiSm HIV.Day la sv hiSu sai va co thS do tru6c day khi truySn thong, ngli'ai ta thuang mota hinh anh nguai nhiSm HIV a giai do~n suy giam miSn dich n~ng (giai do~nAIDS) gay go, 6m ySu, da bQcxuang.

XiI nghi?m giup giiii toa han khoan 10liing cho nguiri co hanh vi nguy cdXet nghi~m HIV se giup b?-ngiai quySt nhfulg 10 I~ng ban khoan v@,nhiSm

HIV, d6ng thai giup mQt nguai biSt cach dv phong lay nhiSm IllV cho ban thanmlnh va nguai than.

Khi kSt qua xet nghi~m HIV Ia "am tinh" se giai toa ducycnhilng ban khoan10 l~ng v@tinh tr~ng nhiSm HIV cua minh. Khi lam xet nghi~m, can bQ tu v~n segiup b(;lnbiSt cach dv phong lay nhiSm mv.

Ngay ca trong truang hcypkSt qua xet nghi~m la "duang tinh" (khAng dinhbc:mda nhiSm IllV) thi diSu do cling giup b~n dV phong lay nhiSm HIV chonguai than, co kS ho~ch t6t han cho cUQcs6ng va tiSp c?n di@utri cling nhu cacdich V\lcham soc suc khoe kip thai.

Bill linh tr(lngnhiim HIV so'mili ilu(J'Cchain soc va iliJu trj AR Vkjp thuiHi~n nay vftn co nhi@unguai cho r~ng nhiSm HIV khong co thu6c di@utri

khoi do V?y khong c~n phili di xet nghi~m HIV va vi co biSt cling khong giaiquySt ducycgi. Nhung hiSu nhu V?y la khong dung.

Mqi nguai c.~nbiSt v@tinh tr~ng nhi8m HIV cua minh cang sam se cang t6tbai vi:

- BiSt sam tinh tr~ng nhiSm HIV se giup chu dQng phong lay nhiSm HIVcho vcy/ch6ng/b~n tinh, nguai than trong gia dinh va nhilng nguai khac.Khi binhiSm HIV, can bQ y tS se tu v~n va cung cftp cac kiSn thuc, ky nang, phuongti~n dVphong lay nhiSm HIV. R~t nhi@utwang hcypdang tiSc do khong biSt tinhtn;mg nhiSm HIV nen dil "vo tinh" lam lay truy@nHIV sang vcy,ch6ng, b~ tinh,nguai than trong gia dinh va lay truy@nmv tucha,my sang con.

9

- Du chua co thuoc di8u tri triet dS (khoi han) HIV nhung thuoc khang virut (ARV) hien nay da giup nguoi nhiSm HIV keo dai CU9Csong khoe manh vagiam kha nang lay truyen HIV cho nguoi khac, Cang phat hien sorn nhi@mHIV,thi viec cham soc y tS, bao gorn ca diSu tri bing ARV se cang duwoc b~t d~usam, diSu do giup nguoi nhiem HIV song khoe manh, song lau han va an toancho ban than va moi nguoi xung quanh han.

- Cac nghien ciru khoa h9C g~n day khang dinh rin, ngoai 19i ich giupngiroi nhiem HIV khoe manh, diSu tri thuoc khang vi rut sorn co tao dung ire chSsir sinh soi cua HIV va qua do lam giam nguy eo lay truyen UIV tir ngtroi nhiernHIV sang ngiroi khac qua quan h~ tinh due toi 96%.

- Khi xet nghiem va biSt tinh trang nhi@mHIV sOm, ngueri nhi@mse dugcQiSutri HIV kip theri, giup giam chi phi thu6c men, chi phi kham chua b~nh vachi phi nim vi~n, trong khi ngueri nhiSm HIV l~i s6ng khoe m~nh, dai lau, co thSlao d9ng, h9C t~p nhu nhung ngueri khac. NhiSu nghien Clm dlng chi ra ringngueri nhiSm HIV nSu dugc diSu tri sOm va tWIn thti diSu tri se co tu6i th9 tuangduong vai ngueri khong nhi@mHIV.

- Hi~n nay B9 Y tS da co huang dan diSu tri ARV ngay khi phat hi~n nhi@mmv khong ph\l thu9C velo s6 Lugng tS bao CD$ hay giai do~n lam sang, do v~ykhi m9t nguoi dugc xet nghi~m va phat hi~n sOm nhiSm HIV se dugc diSu triARV kip theri.

Nhj~u ngU"ifjnhiim HIV van chU"abiit tinh trl}ng nhiim HIVM~c dli xet nghi~m HIV quan tr9ng nhu v~y, nhung nhiSu ngueri nhi@m

HIV van chua biSt tinh tr~ng nhiSm HIV. Theo uac tfnh, Vi~t Nam hi~n cokhoang 250.000 ngueri nhi@mHIV hi~n con s6ng, tuy nhien chi co khoang g§.n200.000 ngueri dugc quan lY.

Nhu v~y v~n con han 50.000 ngueri nhiSm HIV chua biSt tlnh tr~ng nhi@mHIV. H9 se co thS "vo tinh" la ngubn lay nhi@mHIV cho c9ng dbng do khongdugc tu v~n va tiSp c~n cac dich V\ldv phong, h9 cling khong dugc tiSp c~n cacdich V\l diSu rti ARV sam dS bao v~ suc kh6e cho chinh ban than h9 va lamgiam lay truySn HIV ra cQng d6ng.

Djch V!l xet nghifm HIV dd ilu{J'ctriin khai r(Jng khiip eli nU"iJ'cHi~n nay h~u hSt cac co sa y ts dSu da co thS xet nghi~m sang 19CdS phat

hi~n sam lay nhiSm HIV. Theo bao cao, ca nuac co khoang han 1.000 co sa y tsco kha nang xet nghi~m sang 19CHIV.

Ngoai cac co sa y tS, xet nghi~m HIV ~i c9ng dbng thong qua cac c{mb9 y tSthvc hi~n hru d9ng ho~c do cac nhan vien tiSp c~ c9ng dbng (la nhUng ngum khongchuyen) dugc huang dfrn,W-Phu~n cling co thS thvc hi~n xet nghi~m sang 19CHIV.

Vai k9 thu~t ngay cang dan gian, hi~n nay ngueri co nhu c~u xet nghi~mHIV co thS tv thvc hi~n qua l~y mau d~u ngon tay dS xet nghi~m ho~c tv xetnghi~m bing dich mi~ng.

Chi khi xet nghi~m sang 19Cnay nghi nger mai c§.nxet nghi~m kh~ng djnhnhiSm HIV t~i cac phong xet nghi~m kh~ng dinh dugc B9 Y tS cho phep kh~ngdinh nhiSm HIV.

10