Tabela e korrelacionit në lidhje me zbatimin e DIREKTIVËS ... · PDF fileose rrjet...

2

Tabela e korrelacionit në lidhje me zbatimin e DIREKTIVËS 2009/73/EC

të Parlamentit Evropian dhe e Këshillit më datë 13 Korrik 2009 në lidhje me rregullat e përbashkëta për tregun e brendshëm për gazin natyror dhe shfuqizimin e Direktivës 2003/55/EC (Gazeta Zyrtare L 211, 14/08/2009 P. 0094 – 0136)

Siç është miratuar në Nenin 24 në Traktatin e Komunitetit për Energji zhvendosjen e dispozitave bazuar në legjislacionin kombëtar që tashmë ekzistojnë në Paketën e 2-të

Dispozitat e “Reja” (krahasuar me Direktivën 2003/55/EC) janë të hijezuara me të kuqe

Dispozitat e shënuara me (*) janë opcionale.

Dispozitat e shënuara me (**) nuk kërkojnë domosdoshmërish masa për zhvendosje, në varësi të kontekstit kombëtar

Dispozitat e shënuara me (***) nuk kërkojnë masa të zhvendosjes.

Miratimet janë të shënuara me shkronja të theksuara.

FORMULIMI I DIREKTIVËS 2009/73 SIÇ ËSHTË E ZBATUESHME PËR KOMUNITETIN E ENERGJISË

LEGJISLACIONI KOMBËTAR ZHVENDOS DIREKTIVËN 2003/55 (dhe mundësisht duke përfshirë zhvendosjen e dispozitave të reja nga Direktiva 2009/09)

VËREJTJE

Neni 1

Lënda dhe Qëllimi

1 . Kjo Direktivë përcakton rregullat e përbashkëta për bartjen, shpërndarjen, furnizimin dhe ruajtjen e gazit natyror. Parashtron rregullat lidhur me organizimin dhe funksionimin e sektorit të gazit natyror, qasjen në treg, kriteret dhe procedurat

3

e zbatueshme për dhënien e autorizimit për bartje, shpërndarje, furnizimin dhe ruajtje të gazit natyror dhe operim të sistemit.

2 . Rregullat e përcaktuara nga kjo Direktivë për gazin natyror, përfshijnë GNL-në, dhe po ashtu zbatohen në mënyrë jo-diskriminuese në naftë dhe gazra nga biomasa dhe lloje të tjera të gazit për aq kohë sa këto gazra mund të injektohen teknikisht dhe sigurte, dhe të transportohen përmes sistemit të gazit natyror.

Neni 2

Përkufizime

Për qëllime të kësaj Direktive, përkufizimet e mëposhtme aplikohen

(1) "sipërmarrës i gazit natyror" nënkupton person fizik apo juridik që kryen të paktën një nga funksionet e mëposhtme: prodhimin, bartjen, shpërndarjen, furnizimin, blerjen ose ruajtjen e gazit natyror, duke përfshirë GNL-në, dhe që është përgjegjës për detyrat rreth funksionimit komercial dhe teknik dhe/apo të mirëmbajtjes por nuk duhet të përfshijë konsumatorët fundorë (2) "rrjeti i tubacioneve të rrjedhës së epërme" nënkupton çdo tubacion ose rrjet të tubacioneve që operojnë dhe/ose janë ndërtuar si pjesë e një vaji ose projekti, për prodhimin e gazit ose përdorur për të përcjellë gazin natyror nga një ose më shumë projekte të tilla në një fabrikë të përpunimit apo stabiliment, ose stabilimentin e fundit bregdetar për zbarkim;

(3) "bartja" nënkupton transportimin e gazit natyror përmes një rrjeti, i cili kryesisht përmban presion të lartë të tubacionit, përveç rrjetit të tubacionit me rrjedhje të epërme dhe përveç pjesës së tubacioneve me presion të lartë kryesisht përdoret në kontekstin e shpërndarjes lokale të gazit natyror, me qëllim të dërgimit deri te konsumatori, por duke mos përfshirë furnizimin; (4) "operatori i sistemit bartës" nënkupton person juridik apo fizik që kryen funksionin e bart[sit dhe është përgjegjës për operimin, sigurimin e mirëmbajtjen, dhe, nëse është e nevojshme, zhvillimin e sistemit bartës në një zonë të caktuar, ku është e mundshme, ndërlidhjen e këtij sistemime sistemet të tjera, dhe sigurimin e mundësive afat-gjate të sistemitqë të mbulojë kërkesat e arsyeshme për distribuimin e gazit natyror ;

4

(5) “ distribuimi” nënkupton transportimin e gazit natyror përmes rrjeteve të tubacioneve lokale apo regjionale me qëllim të dërgimit deri te konsumatorët, por duke mos përfshirë furnizimin;

(6) "operatori i sistemit të shpërndarjes" nënkupton çdo person juridik apo fizik që kryen funksion shpërndarës dhe është përgjegjës për operimin,sigurimin e mirëmbajtjes, dhe, nëse është e nevojshme, zhvillimin e sistemit shpërndarës në një zonë të caktuar dhe ku është e mundshme, ndërlidhjen e këtij sistemi me sistemet tjera, dhe për sigurimin e mundësive afat-gjate të sistemit për të mbuluar kërkesat e arsyeshme për distribuimin e gazit natyror ;; (7) "furnizim" nënkupton shitjen, përfshirë edhe rishitjen, e gazit natyror, duke përfshirë GNL-në deri te konsumatorët; (8) "ndërmarrje furnizimi" nënkupton çdo person fizik apo juridik i cili kryen funksionin e furnizuesit;

(9) "stabiliment deponimi" nënkupton stabilimentin që përdoret për deponimin e gazit natyror dhe është në pronë/ose operohet nga një ndërmarrje e gazit natyror, duke përfshirë pjesën e stabilimenteve të GNL-së të përdorura për deponim, duke përjashtuar pjesën e përdorur për operacionet prodhuese, si dhe duke përjashtuar stabilimentet e rezervuara ekskluzivisht operatorët e sistemit t[ bartjes në kryerjen e funksioneve të tyre; (10) "operatori për sistemin e ruajtjes" nënkupton çdo person fizik apo juridik i cili kryen funksion ruajtës dhe është përgjegjës për drejtimin e objektit të ruajtjes; (11) "Stabilimenti GNL" nënkupton një terminal i cili përdoret për lëngëzimin e gazit natyror ose importimin, shkarkimin, dhe ri-gazifikimin e GNL-së, si dhe do t[ përfshijë shërbimet ndihmëse dhe deponimin e përkohshëm të nevojshëm për procesin e ri-gazifikimit dhe dërgesën vijuese drejt sistemit t[ bartjes, por nuk përfshin pjesët e terminaleve të GNL-së të përdorur për deponim; (12) "operatori i sistemit GNL" nënkupton çdo person fizik apo juridik i cili kryen funksionin e lëngëzimit të gazit natyror, apo importimit, shkarkimit, dhe ri-gazifikimit të GNL-së dhe është përgjegjës për drejtimin e stabilimentit të GNL-së

(13) "sistem" nënkupton rrjete bartëse, rrjete shpërndarëse, stabiliment GNL dhe/ose deponimit, pronë apo/dhe të operuar nga ndërmarrjet për gaz natyror, duke përfshirë linepack dhe stabilimentet e saj që furnizojnë shërbime ndihmëse dhe ato të ndërmarrjeve relevante të nevojshme për të sigurimin e qasjes ndaj bartjes, shpërndarjes dhe GNL-së; (14) "shërbimet ndihmëse" nënkupton të gjitha shërbimet e nevojshme për qasje në operimin e rrjeteve të bartjes, shpërndarjes,

5

GNL-së, dhe/ose deponimit, duke përfshirë balancimin dhe përshtatjen e ngarkesës, përzierjen dhe injektimin e gazeve inerte, por duke përjashtuar stabilimentet e rezervuara ekskluzivisht për operatorët e sistemit t[ bartjes që kryejnë funksionet e tyre; (15) "Linepack" nënkupton depozitimin e gazit nën presion në sistemet e bartjes dhe të shpërndarjes së tij, por duke i përjashtuar stabilimentet e rezervuara për operatorët e sistemit të bartjes që kryejnë në kryerjen e funksioneve të tyre; (16) "sistemi interkonektor" nënkupton një numër të sistemeve që janë të lidhur me njëra tjetrën; (17) "interkonektor" nënkupton linjën e bartjes që kalon apo shkon përgjatë një kufiri përmes Palëve Kontraktuese për qëllimin e vetëm të lidhjes së sistemet bartës kombëtar të Palëve Kontraktuese;

(18) "linjë direkte" nënkupton tubacion plotësues të gazit natyror për sistemin interkonektor; (19) "ndërmarrje e integruar e gazit natyror" nënkupton ndërmarrjen e integruar vertikalisht, apo horizontalisht; (20) "ndërmarrje e integruar vertikalisht" nënkupton ndërmarrje të gazit natyror apo një grup të ndërmarrjeve për gaz natyror ku i njëjti person apo disa persona të njëjtë kanë të drejtë, në mënyrë të drejtpërdrejtë ose indirekte të ushtrojnë kontroll, dhe ku ndërmarrja apo grupi i ndërmarrjeve kryejnë të paktën një funksion të bartjes, shpërndarjes, GNL-së ose ruajtjes, dhe të paktën një nga funksionet e prodhimit apo furnizimit me gaz natyror;

(21) "ndërmarrje e integruar horizontalisht" nënkupton ndërmarrjen e cila ushtron të paktën një nga funksionet e bartjes, shpërndarjes, furnizimit ose ruajtjes së gazit natyror dhe veprimtarisë jo-gazore;

(22) "ndërmarrjet e ndërlidhura" nënkupton një ndërmarrje të ndërlidhur, brenda kuptimit të Nenin 41të Direktivës së Këshillit të Shtatë 83/349/EEC më 13 Qershor 1983 bazuar në Nenin 44(2)(g) të Traktatit mbi llogaritë e konsoliduara dhe/ose ndërmarrje të lidhur, brenda kuptimit të Nenit 33(1) të kësaj Direktive, dhe/ose ndërmarrjet të cilat i përkasin të njëjtit aksionar; (23) "shfrytëzuesit e sistemit" çdo person fizik dhe juridik që furnizojnë,apo që furnizohen nga sistemi; (24) "konsumator" konsumatorë me shumicë dhe fundorë të gazit natyror dhe ndërmarrjet e gazit natyror që e blejnë gazin natyror;

6

(25) "konsumator shtëpiak" konsumatorë, të cilët e blejnë gazin natyror p[t konsumim nëpër shtëpitë e tyre; (26) "konsumator jo-shtëpiak" konsumatorë, të cilët e blejnë gazin natyror p[r konsumim jashtë amvisërisë; gaz natyror por jo për përdorim familjar;

(27) "konsumator fundor" konsumatorë që e blejnë gazin natyror për shfrytëzimin e tij për nevoja vetjake; (28) "konsumatorë të privilegjuar" konsumatorë që janë të lirë ta blejnë gazin nga furnizuesi i zgjedhur nga ta, në pajtim me Nenin 37; (29) "konsumator me shumicë" nënkupton person juridik apo fizik përveç operatorëve të sistemit të bartjes ose shpërndarjes të cilët e blejnë gazin natyror për qëllim që të rishitjes brenda apo jashtë sistemit në të cilin janë vendosur;

(30) "planifikimi afatgjatë" nënkupton planifikimin e furnizimit dhe kapacitetin transportues të ndërmarrjeve të gazit natyror në baza afatgjate, me qëllim të mbulimit të kërkesës për gaz natyror, diversifikimin e burimeve dhe sigurimin e furnizimeve për konsumatorë;

(31) "tregu emergjent" nënkupton një Palë Kontraktuese për të cilën furnizimi i parë tregtar me kontratë afatgjatë për furnizim me gaz natyror nuk është bërë më shumë se 10 vjet më parë

(32) "siguri" nënkupton sigurinë e furnizimit të gazit natyror dhe sigurinë teknike; (33) "infrastruktura e re" nënkupton infrastrukturën e pa kompletuar nga 1 Korrik 2007; (34) "kontrata rreth furnizimit me gaz" nënkupton kontratën për furnizim me gaz natyror, por nuk përfshin çdo derivat të gazit;

Përkufizim ―Kontrata për furnizimin me gaz nuk është e përfshirë në Ligj Përkufizimi: ―Kontrata afatgjate për furnizim me gaz është zhvendosur në Nenin 2 paragrafi 1.1 në UA mbi sigurinë e furnizimit në sektorin e gazit natyror

((35) "derivat i gazit" nëkupton instrumentet financiare të specifikuara në pikat 5, 6 ose 7 në Seksionin C të Akenksit I të Direktivës 2004/39/EC të Parlamentit Evropian dhe Këshillit më 21 Prill 2004 mbi instrumente financiare në tregje 14], ku ai instrument lidhet me gazin natyror;

(35) Nuk është e përfshirë

(36) "kontroll" nënkupton masat e ndërmarra ndërmjet ose brenda ndërmarrjeve, kur të drejtat, obligimet, kontratat ose mjetet e tjera, të ndara ose të kombinuara, bartin të drejtën e ushtrimit të ndikimit vendimtar mbi pasuritë e një ndërmarrjeje,

Zhvendosur në Ligjin për Energji, dhe Rregullatorin e Energjisë dhe Ligjin për Gazin Natyror (Neni 2 paragrafi 1.13)

7

e në veçanti:

(a) pronësia ose e drejta e shfrytëzimit të të gjitha pasurive, apo një pjese të aseteve të një nd[rmarrjeje; ose

(b) të drejtat apo kontratat, të cilat bartin ndikimin vendimtar në përbërje, votim apo vendime të organeve të një ndërmarrjeje

Neni 2

Obligimet e shërbimit publik dhe mbrojtjes së konsumatorit

1 . Palët Kontraktuese duhet të sigurojnë, mbi bazat e organizmit të tyre institucional që, pa cenuar paragrafin 2, ndërmarrjet e gazit natyror operojnë në përputhje me parimet e kësaj Direktive me qëllim për të arritur një treg konkurrues, të sigurt dhe të qëndrueshëm të gazit natyror, dhe nuk do të diskriminojë në mes ndërmarrjeve sa i përket të drejtave apo detyrimeve të tyre

2 . (*) Duke pasur parasysh dispozitat përkatëse të Traktatit për Komunitetin Energjetik, në veçanti Neni 19, Palët Kontraktuese mund të imponojnë mbi ndërmarrjet që veprojnë në sektorin e gazit publik, në interes të përgjithshëm ekonomik, obligimet e shërbimit publik të cilat mund të lidhen me sigurinë, duke përfshirë sigurinë me furnizim të rregullt, cilësinë dhe çmimin e furnizimeve, dhe mbrojtjen e mjedisit duke përfshirë efikasitet energjetik, energjinë nga burimet e ripërtërishme dhe mbrojtjen e klimës. Detyrime të tilla duhet të përcaktohen qartë, të jenë transparente, jo-diskriminuese, të verifikueshme dhe duhet të garantojnë ndërmarrjeve të Komunitetit Energjetik dhe konsumatorëve kombëtar qasje të barabartë për gaz natyror. Sa i përket sigurisë rreth furnizimit, efikasitetit energjetik/kërkesa në-anën e menaxhmentit dhe për përmbushjen e qëllimeve mjedisore dhe qëllimet e burimeve me energji të ripërtërishme, siç referohet në këtë paragraf,Palët Kontraktuese mund të prezantojnë zbatimin e planifikimit afatgjatë, duke marrë parasysh qasjen e palëve të treta në sistem. .

3. (*) Palët Kontraktuese duhet të marrin masat e duhura për të mbrojtur konsumatorët fundor, dhe në veçanti duhet të sigurojnë kujdes të mjaftueshëm për mbrojtjen e konsumatorëve të pambrojtur. Në këtë kontekst, çdo Palë Kontraktuese duhet të përcaktojë konceptin e

Zhvendosur në Kornizën Ligjore të Energjisë] (Ligji për Energjinë, Ligji për Rregullatorin e Energjisë) Ligji për Gazin Natyror (Neni 3 paragrafi 2.6, Neni 4 ),

8

konsumatorit të pambrojtur që mund ti referohet varfërisë energjetike dhe ndër të tjera në ndalimin e shkyqjes nga gazi për konsumatorë të tillë në kohë kritike. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që të drejtat dhe obligimet lidhur me konsumatorët e pambrojtur aplikohen.

Në veçanti, ata duhet të marrin masat e duhura për mbrojtjen e konsumatorëve fundor në zonat e largëta që janë të lidhura me sistemin e gazit. Palët Kontraktuese mund të emërojnë një furnizues të instancës së fundit për konsumuesit e lidhur me sistemin e gazit. Ata duhet të sigurojnë shkallë të lartë të sigurisë për konsumatorët, veçanërisht transparencën sa i përket termeve dhe kushteve të kontratës, informatave të përgjithshme dhe mekanizmave për zgjidhjen e konflikteve. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që konsumatori i privilegjuar mund të kalojë në gjendje sa më të lehtë tek furnizuesi i ri.

. Sa i përket konsumatorëve shtëpiak atëherë këto masa duhet të paktën të përfshijnë ato në Aneksin I. 4. Palët Kontraktuese duhet të marrin masat e duhura, siç është formulimi i planeve të veprimitarisë kombëtare të energjisë, duke dhënë përfitimet e sigurimit shoqërore në mënyrë që të sigurohet furnizim me gaz për konsumatorët e pa-mbrojtur, ose duke siguruar mbështetje rreth përmirësimit të efikasitetit të energjisë, për të trajtuar verfërinë energjetike në vendet e identifikuara, duke përfshirë një kontekst më të gjërë të varfërisë. Masat e tilla nuk do të pengojnë në përhapjen efektive të tregut të pëcaktuar në Nenin 37 dhe funksionimin e tregut dhe për këtë duhet të njoftohet Sekretariati për Komunitet Energjetik, në pëputhje me paragrafin 11 të këtij Neni. Këto njoftime nuk duhet të përfshijnë masa qe ndërmerren brenda sistemit të përgjithshëm të sigurimit social. 5. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që të gjithë konsumatorët e lidhur me rrjetin e gazit kanë të drejtë të marrin gazin nga furnizuesi, subjekt i marrëveshjes së furnizuesit, pavarësisht nga Palët Kontraktuese në të cilën furnizuesi është i regjistruar, për aq kohë sa furnizuesi ndjek rregullat tregtare dhe të balancimit në fuqi që janë subjekt i sigurimit të kërkesave për furnizim. Në këtë drejtim, Palët Kontraktuese duhet të ndërmarrin të gjitha masat e nevojshme për tu siguruar që procedurat administrative nuk paraqesin pengesa për furnizimin e ndërmarjeve që tashmë janë regjistruat në një Palë Kontraktuese tjetër. 6. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që: (a) nëse një klient, përderisa i respekton kushtet e kontratës, dëshiron që të ndërrojë furnizuesin, ndryshimi ndikohet nga operatori (rët) në fjalë brenda tre javësh;

Pjesërisht, Neni.3, p.2.1 dhe p.2.6 dhe Ligji për Energji.

.

Nuk është e përfshirë

Është zhvendosur në Nenin 20 të Ligjit për Gazin Natyror por nuk është në mënyrë specifike e përcaktuar që furnizuesi mund të ndryshohet.

9

dhe

(b) konsumatorët kanë të drejtë të marrin të gjitha të dhënat reth konsumimit.

Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që të drejtat e pëcaktuara në pikat (a) dhe (b) të nën paragrafit të parë janë të garantuara për konsumatorët në mënyrë jo-diskiminuese sa i përket kostos, përpjekjes ose kohës.

7. Palët Kontraktuese do të zbatojnë masat e duhura për të arritur

objektivat e kohezionit social dhe ekonomik për mbrojtjen e mjedisit, të cilat mund të përfshijnë mjete për të luftuar ndryshimin e klimës dhe sigurinë e furnizimit. Masa të tilla mund të përfshijnë, në veçanti, ofrimin e stimuluesve ekonomik të mjaftueshëm, duke përdorur sipas rastit të gjitha mjetet ekzistuese kombëtare, si dhe financimin nga donatorët ndërkombëtarë, për mirëmbajtjen dhe ndërtimin e rrjetit të nevojshëm të infrastrukturës, duke përfshirë kapacitetet interkonektore.

8. Në mënyrë që të promovohet efikasiteti i energjisë, Palët Kontraktuese ose, ku një Palë Kontraktuese ka bërë kështu, Autoriteti Rregullativ do të rekomandojë atë ndërmarrje të gazit të zgjerojë përdorimin e gazit, për shembull duke siguruar shërbimet për menaxhimin e energjisë, zhvillimin e formulave të reja të çmimeve, apo futjen e sistemit inteligjent matës apo zgjerimin e rrjetit ku është e përshtatshme.

.

Pjesërisht e ndryshuar Në: Neni 4, paragrafi 2 të Ligjit për Gazin Natyror

9. Palët Kontraktuese duhet të sigurojnë ofrimin e pikës së vetme të kontaktit në mënyrë që të u ofrojnë konsumatorëve të gjitha informatat e nevojshme lidhur me të drejtat e tyre, legjislacionin në fuqi dhe mjetet në dispozicion për zgjidhjen e konflikteve në rast të kontestit. Pikat e tilla të kontaktit mund të jenë pjesë e pikave të përgjithshme për informimin e konsumatorëve. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që një mekanizëm i pavarur i tillë si një ombudsperson i energjisë apo një organ për konsumatorë është në vend të sigurojë trajtim efikas të ankesave dhe të bëjë zgjidhjen e kontesteve jashtë gjykatave.

Pjesa e parë e paragrafit 9 është ZHVENDOSUR Në : Nenin 4 paragrafi 3

Neni 4, 17 Paragrafi 5, Neni. 22 paragrafi 5 i Ligjit për Gazin Natyror- ZRRE është trupi përgjegjës për zgjidhjen e kontesteve Sipas Legjislacionit të Energjisë ZRRE-ja është organi përgjegjës për mbrojtjen e konsumatorëve dhe merret me ankesat e konsumatorëve për sektorin e energjisë, p.sh. për gazin natyror të energjisë elektrike dhe ngrohjes rajonale

1 0 . (*) Palët kontraktuese mund të vendosin të mos i aplikojnë

10

dispozitat e Nenit 4 në lidhje me shpërndarjen për aq sa aplikimi i tyre do të pengojë, në ligj ose në të vërtetë, kryerjen e detyrimeve të shqiptuara mbi ndërmarrjet e gazit natyror në interes të përgjithshëm ekonomik dhe për aq sa zhvillimi i tregtisë nuk do të ndikohet deri në një masë të caktuar sa që të jetë në kundërshtim me interesat e Komunitetit të Energjisë. Interesi i Komunitetit të Energjisë përfshin,ndër të tjera, konkurrencën në lidhje me konsumatorët e privilegjuar në përputhje me Direktivën dhe Titullin II, Kreu IV, të Traktatit të Komunitetit të Energjisë.

1 1 . Palët Kontraktuese me zbatimin e kësaj Direktive, do të,

informojnë Sekretariatin e Komunitetit për Energji për të gjitha masat e miratuara për të përmbushur detyrimet e shërbimit publik, duke përfshirë mbrojtjen e konsumatorëve dhe mjedisit, dhe efektin e mundshëm në nivel të konkurrencës kombëtare dhe ndërkombëtare, nëse këto masa kërkojnë apo jo shmangie nga dispozitat e kësaj direktive. Ata do të njoftojnë Sekretariatin çdo dy vjet për ndryshimin e masave të tilla, nëse kërkojnë apo jo shmangien nga kjo Direktivë.

12. [Nuk është e aplikueshme]

Neni 26 Vendimi i EnC-së vlen:

Palët Kontaktuese duhet të sigurojnë që furnizuesit me energji elektrike dhe gaz ose operatorët e sistemit të shpërndarjes, në bashkëpunim me autoritetin rregullativ, marrin hapat e nevojshëm për ti siguruar konsumatorët me një kopje me listat e themeluara nga Komisioni Evropian rreth konsumimit të energjisë.

Këto lista duhet të miratohen nga Grupi i Përhershpm i Nivelit të Lartë , duke ndjekur procedurën e parashikuar në Nenin 79 të Traktatit.

- Nuk është e përfshirë

Neni 4

Procedura e Autorizimit

1 . Në rrethana kur një autorizim (për shembull, licenca, Leje, koncesion, pëlqim ose miratim) është për ndërtimin ose funksionimin e stabilimenteve të gazit kryesor

11

Palët Kontraktuese ose ndonjë autoritet kompetent duhet të dizajnojnë dhe caktojnë autorizimet për të ndërtuar dhe/ose vepruar në stabilimente të tilla, tubacione dhe pajisje të ndërlidhura në territorin e tyre në përputhje me paragrafin 2 deri 4. Palët Kontraktuese ose ndonjë autoritet kompetent mund të caktojë dhe gjithashtu jep autorizime për të njëjtën bazë për furnizim me gaz natyror dhe shitje për konsumatorët me shumicë

2 . Kur Palët Kontraktuese kanë një sistem të autorizimit, duhet të vendosin objektiva dhe kritere jo-diskriminuese të cilat duhet të plotësohen nga ndërmarrja e cila aplikon për autorizim rreth ndërtimit dhe/apo operimit të stabilimentit me gaz natyror. Kriteret dhe procedurat jo-diskriminuese për dhënien e autorizimit duhet të bëhen publike. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që procedurat e autorizimit për stabilimente, tubacione dhe pajisje të ndërlidhura duhet të marrin parasysh rëndësinë e projektit për tregun e brendshëm me gaz natyror ku është e përshtatshme

Zhvendosur në Ligjin për Rregullatorin e Energjisë në Nenin 38. Bashkuar me Nenin 21 paragrafi 2 (vetëm për linjat direkte) dhe 22 i Ligjit për Gazin Natyror .

3. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që çdo refuzim rreth dhënies së autorizimit është objektiv dhe jo-diskriminues dhe se gjithmonë duhet ti jepen aplikuesit. Sekretariati për Komunitet të Energjisë për informim duhet të njoftohet rreth arsyeve të këtyre refuzimeve. Palët Kontraktuese duhet të themelojnë një procedurë e cila i lejon aplikuesit të apelojnë kundër këtyre refuzimeve.

4. (*) Për zhvillimin e furnizimit në zona të reja dhe funksionim

efikas pa cenuar Nenin 38, Palët Kontraktuese mund të refuzojnë të japin një autorizim të mëtejshëm për të ndërtuar dhe operuar sistemin e operatorit të shpërndarjes në zona të caktuara kur një sistem i gypave të tillë është propozuar të ndërtohet në atë fushë dhe nëse sistemi ekzistues nuk është i ngopur.

Neni 5

Monitorimi i Sigurisë së Furnizimit

Palët Kontraktuese duhet të sigurojnë çështjet rreth monitorimit të sigurisë së furnizimit. Nëse Palët Kontraktuese e shohin të përshtatshme ata mund të ia delegojnë këtë detyrë autoritetit rregullativ

12

referuar në Nenin 39(1). Ky monitorim, në veçanti, do të, mbulojë bilancin e kërkesës dhe ofertës për furnizim në tregun kombëtar, nivelin e kërkesave të pritshme dhe furnizimin e mundshëm, parashikimin e kapacitetit shtesë të planifikuar për ndërtim e sipër, dhe kualitetin e po ashtu nivelin e mirëmbajtjes së rrjeteve, si dhe masat për të mbuluar kulmin e kërkesës dhe ballafaqimin e mungesës së një apo më shumë furnizuesve. Autoritetet kompetente do të publikojnë, çdo vit deri më 31 Korrik, një raport i cili përmban të gjeturat që rezultojnë nga monitorimi i këtyre çështjeve, si dhe masat e marra ose të parashikuara për trajtimin e tyre dhe do të ia përcjell këtë raport menjëherë Sekretariatit.

Neni 6

Solidariteti Rajonal 1. Në mënyrë që të ofrojnë një furnizim sa më të sigurtë në tregun e brendshëm me gaz natyror, Palët Kontraktuese duhet të bashkëpunojnë në mënyrë që të promovojnë solidaritetin rajonal dhe bilateral.

Neni 6 i kësaj Direktive nuk është i përfshirë në Ligjin për Gazin Natyror

2. Një bashkëpunim i tillë mund të mbulojë situata rezultuese ose mund të rezultoj në ndëprerjen e furnizimit për një afat të shkurtër duke ndikuar në Palët Kontraktuese. Kjo do të pëfshijë:

(a) koordinimin e masave për emergjencë kombëtare të përmendura në Nenin 8 të Direktivës së Këshillit 2004/67/EC më 26 Prill 2004 në lidhje me masat mbrojtëse rreth sigurimit të furnizimit me gaz;

(b) identifikimi dhe, kur është e nevojshme, zhvillimi apo përmirësimi i interkonektorëve të energjisë elektrike dhe gazit natyror; dhe

(c) kushtet dhe modalitetet praktike për ndihmë të ndërsjelltë. 3 . Sekretariati dhe Palët Kontraktuese të tjera do të mbahen të informuara rreth një bashkëpunimi të tillë.

4 . (*) [Nuk është e aplikueshme]

Neni 7

13

Promovimi i bashkëpunimit rajonal

1 . Palët Kontraktuese si dhe autoritetet rregullative do të bashkëpunojnë me njëri tjetrin me qëllim të integrimit të tregjeve kombëtare në një treg në nivel rajonal, si hap i parë drejt krijimit të plotë të një tregu të brendshëm liberal. Veçanërisht, autoritetet rregullative ku Palët Kontraktuese kanë dhënë kaq ose Palët Kontraktuese do të nxisin dhe lehtësojnë bashkëpunimin e sistemit të operatorëve bartës në nivel rajonal, duke përfshirë çështjet ndërkufitare me qëllim të krijimit të një tregu konkurrues të brendshëm të gazit natyror, nxitjen e konsistencës së kornizës ligjore, rregullative dhe teknike dhe po ashtu mundësimin e integrimit të sistemeve të izoluara duke formuar ishuj të gazit që vazhdojnë në Komunitetin e Energjisë.

Neni 7 është pjesërisht i zhvendosur në Nenin 3 paragrafi 4 i Ligjit për Gazin Natyror

2 . Bordi Rregullativ i Komunitetit të Energjisë do të bashkëpunojë me autoritetet rregullative rajonale dhe sistemin e operatorëve të bartjes për të siguruar përputhshmëri me kornizat rregullative me rajonet tjera të Evropës me qëllim të krijimit të një tregu të brendshëm konkurrues me gaz natyror që mund të integrohet plotësisht me tregun e brendshëm të BE-së.

3 . Palët Kontraktuese duhet të sigurojnë, përmes zbatimit të

kësaj Direktive , që sistemi i operatorëve bartës të ketë një ose më shume sistem(e) të integruara në nivel rajonal kështu duke mbuluar dy ose më shumë Palë Kontraktuese ose një Palë Kontraktuese dhe një Shtet Anëtarë të BE-së për shpërndarjen e kapacitetve dhe kontrollimin e sigurisë së rrjetit.

4 . Kur operatori i sistemit të bartjes i integruar vertikalisht merr pjesë

në ndërmarrje të themeluar bashkërisht për të zbatuar një bashkëpunim të tillë , ndërmarrja e përbashkët do të themelojë dhe zbatojë programin e mbarëvajtjes me masat të cilat do të merren për të siguruar përjashtimin e sjelljes diskriminuese dhe asaj në kundërshtim me konkurrencën.Programi i mbarëvajtjes duhet të specifikojë detyrimet e punëtorëve për të përmbushur qëllimin rreth përjashtimit të sjelljes diskriminuese dhe jo-konkuruese. Bordi Rregullativ i Komunitetit të Energjisë duhet të njoftohet. Programi i mbarëvajtjes duhet të monitorohet në mënyrë të pavarur nga zyrtari për mbarëvajtje i operatorit të

14

sistemit të bartjes të integruar vertikalisht. Neni 8

Rregullat Teknike

Palët Kontraktuese kanë siguruar autoritetet rregullative ose Palët Kontraktuese duhet të sigurojnë që kriteret teknike të sigurisë janë përcaktuar dhe këto rregulla teknike përcaktojnë dizajnin dhe kërkesat minimale teknike dhe operacionale për lidhje me sistemin e stabilimenteve të GNL-së, stabilimente të deponimeve, sistemeve tjera të bartjes dhe shpërndarjes, dhe linjës direkte, janë zhvilluar dhe publikuar. Këto rregulla teknike duhet të sigurojnë ndërveprimet e sistemeve dhe duhet të janë sa më objektive dhe jo-diskriminuese.

Neni 9

Shthurja e sistemit bartës dhe operatorit të sistemit të bartjes

1 . Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që nga data 1 Qershor 2016

(a) secila ndërmarrje që ka në pronësi një sistem të bartjes të veprojë si operator i sistemit bartës;

(b) i njëjti person ose persona kanë të drejtë që:

(i) në mënyrë të drejtëpërdrejtë ose tërthorazi të ushtrojë kontroll mbi ndërmarrjen e cila kryen funksionet e prodhimit ose furnizimit, dhe në mënyrë direkte ose tërthorazi të ushtroj kontroll apo ndonjë të drejtë mbi operatorin e sistemit të bartjes ose sistemin e bartjes; dhe as

(ii) në mënyrë të drejtëpërdrejtë ose tërthorazi të ushtrojë kontroll mbi operatorin e sistemit bartës ose sistemin bartës, dhe në mënyrë të drejtëpërdrejtë ose tërthorazi të ushtrojë kontroll ose ndonjë të drejtë mbi ndërmarrjen që kryen funksionet e prodhimit apo furnizmit;

Zhvendosur në Nenin 10,11 të Ligjit për Gaz Natyror

15

(c) personi apo personat e njëjtë nuk kanë të drejtë të emërojnë anëtarët e këshillit mbikëqyrës, bordin apo organet administrative që ligjërisht përfaqësojnë ndërmarrjen, nga një sistem operative bartës apo sistemin e bartjes, dhe në mënyrë direkte apo tërthorazi të ushtrojnë kontroll ose ndonjë të drejtë mbi ndërmarrjen që kryen një nga funksionet e prodhimit apo furnizimit;dhe

(d) i njëjti person nuk ka të drejtë të jetë anëtar i bordit mbikëqyrës, bordit apo organeve administrative që përfaqësojnë ndërmarrjen, ose të dyja në një ndërmarrje që kryen një nga funksionet e prodhimit ose furnizimit dhe operatorit të sistemit bartës ose sistemit të bartjes.

2 . Të drejtat e përmendura në pikat (b) dhe (c) të paragrafit 1

duhet të përfshijnë, në veçanti:

(a) fuqinë për të ushtruar të drejtën e votës;

(b) fuqinë për të emëruar anëtarët e bordit mbikëqyrës, administrativ ose organeve ligjore që pëfraqësojnë ndërmarrjen; ose

(c) mbajtja e pjesës së shumicës 3 . Për qëllim të paragrafit 1(b), nocioni

"ndërmarrja që kryen një nga funksionet e prodhimit ose furnizimit" duhet të përfshijë "ndërmarrja që kryen një nga funksionet e gjenerimit dhe furnizimit"brenda kuptimit të Direktivës 2009/72/EC të Parlamentit Evropian dhe Këshillit të 13 Korrikut 2009 në lidhje me rregullat e përbashkëta për tregun e brendshëm të energjisë elektrike [17], dhe termat e "sistemi i operatorit bartës" dhe "sistemi i bartjes" duhet të përfshijë "sistemin operator të bartjes dhe"sistemin bartës" brenda kuptimit të kësaj Direktive.

4 . (*) Palët Kontraktuese mund të lejojnë heqjen nga pikat

(b) dhe (c) të paragrafit 1 deri më 1 Qershor 2017, me kusht që operatorët e sistemit bartës nuk janë pjesë e një ndërmarrje të integruar vertikalisht.

Nuk është përfshirë

5 . Detyrimet e parashikuara në paragrafin e 1(a) të këtij Neni konsiderohen që do të përmbushen në situata ku dy ose më ndërmarrje të cilat zotërojnë sistem të bartjes të kenë


16

krijuar një sipërmarrje të përbashkët e cila vepron si operator i sistemit të bartjes për dy apo më shumë Palë Kontraktuese në lidhje me operatorin e sistemit të bartjes në fjalë. Asnjë ndërmarrje tjetë nuk mund të jetë pjesë e ndërmarrjes së përbashkët, përveç nëse miratohet nën Nenin 14 si një operator i sistemit të pavarur ose si një operator bartës i pavarur për qëllime të Kreut IV.

6 . Për zbatimin e këtij Neni, ku personi i

referohet pikave (b), (c) dhe (d) të paragrafit 1 është Pala Kontraktuese ose një organ tjetër publik, dy organe të ndara publike që ushtrojnë kontroll mbi operatorin e sistemit të bartjes ose mbi sistemin bartës në njërën anë, dhe në anën tjetër mbi ndërmarrjen e cila kryen funksionin e prodhuesit ose furnizuesit, konsiderohet që nuk do të jetë i njëjti person apo persona.

Zhvendosur në Nenin 10,11 të Ligjit për Gaz Natyror

7 . Palët Kontraktuese duhet të sigurojnë që as informatat e ndjeshme komerciale të referuara në Nenin 16 që mbahen nga operatori i sistemit bartës që është pjesë e ndërmarrjes së integruar vertikalisht, dhe as personeli i operatorit të sistemit bartës, të transferohet në ndërmarrje që kryejnë funksione prodhuese ose furnizuese.

Zhvendosur në Nenin 9 të Ligjit për Gaz Natyror

8. (*) Nëse më 6 Tetor 2011, sistemi bartës i takon një ndërmarrje të integruar vertikalisht Pala Kontraktuese mund të vendos që të mos e zbatojë paragrafin 1.

Në këtë rast, Pala Kontraktuese në fjalë duhet të::

(a) përcaktoë një operator të sistemit të pavarur në përputhje me Nenin 14, ose

(b) përputhet me dispozitat e Kreut IV.


9 . (*) Nëse më 6 Tetor 2011, sistemi i bartjes i përket një ndërmarrje të integruar vertikalisht dhe ka marrëveshje të cilat garantojnë pavarësi efektive të operatorit të sistemit të bartjes se sa dispozitat e Kreut IV, një Palë Kontraktuese mund të vendosë të mos e zbatojë paragrafin 1.

Pjesërisht e zhvendsoru në Nenin 14 të Ligjit për Gaz Natyror

1 0 . Para se një ndërmarrje të miratohet dhe përcaktohet si operator i sistemit të bartjes nën paragrafin 9 të këtij Neni, duket të certifikohet në bazë të procedurave të parashtruara në Nenin


17

1 0 (4), (5) dhe (6) të kësaj Direktive dhe në Nenin 3 të Rregullores (EC) Nr 715/2009, siç është miratuar nën Nenin 24 të Traktatit për Komunitet të Energjisë, në pëputhje me të cilin Sekretariati i Komunitetit të Energjisë do të verifikojë marrëveshjet që garantojnë pavarësi efektive të operatorit të sistemit të bartjes se sa dispozitat e Kreut IV.

1 1 . Ndërmarrjet e integruara vertikalisht të cilat zotërojnë sistem bartës

Nuk duhet në asnjë rast të parandalohen të marrin hapa në pëputhje me paragrafin 1.


1 2 . Ndërmarrjet të cilat kryejnë një nga funksionet e prodhimit ose furnizmit nuk duhet që në asnjë rast të jenë në gjendje të marrin kontrollin në mënyrë të drejtëpërdrejtë ose të tërthortë ose të ushtrojnë ndonjë të drejtë mbi operatorin e shthurur të sistemit të bartjes në Palët Kontraktuese të cilat duhet të zbatojnë paragrafin 1.


Neni 10

Caktimi dhe certifikimi i operatorëve të sistemit të bartjes

1 . 1. Para se një të caktohet dhe miratohet si operator i sistemit të bartjes, duhet të çertifikohet në bazë të procedurave të vendosura në paragrafet 4, 5 dhe 6 të këtij Neni dhe në Nenin 3 të Rregullores (EC) Nr 715/2009, siç është miratuar nën Nenin 24 të Traktatit për Komunitin e Energjisë.

Zhvendosur në Nenin 6 të Ligjit për Gaz Natyror.

2 Ndërmarrjet të cilat zotërojnë një sistem bartës dhe janë çertifikuar nga autoriteti rregullativ kombëtar në pajtueshmëri me kushtet e Nenit 9, dhe në përputhje me procedurat çertifikimit, do të miratohet dhe caktohet si operator i sistemit të bartjes nga Palët Kontraktuese. Sekretariati për Komunitet të Energjisë do të njoftohet për caktimin e operatorit të sistemit të bartjes dhe po ashtu kjo do të publikohet në një seksion të dedikuar të faqes së internetit për Komunitetin e Energjisë.

.


3 . Operatorët e sistemit të bartjes do të njoftojnë autoritetin rregullativ për çdo bartje të planifikuar e cila mund të kërkojë rivlerësim të mbarëvajtjes së tyre me Nenin 9.


4 . Autoritetet rregullative do të monitorojnë në mënyrë të vazhdueshme mbarëvajtjen e operatoëve të sistemit të bartjes me kushtet e Nenit 9. Ata duhet të hapin një procedurë të çertifikimit për

Nuk është specifikuar në Kornizën e Legjislacionit për Energji.

18

Ata duhet të hapin një procedur të certifikimit për

(a)pas njoftimit nga operatori i sistemit bartës përputhje me paragrafin 3;

me nismën e tyre ku ata kanë njohuri për një ndryshim të planifikuar në të drejtat ose ndikim mbi pronarët e sistemit të bartjes ose operatorit të sistemit të bartjes mund të çojë deri në shkeljen e Nenit 9, ose kur ata kanë arsye për të besuar që një shkelje e tillë ka ndodhur; ose

(b)

(c) ose me një kërkesë të arsyetuar nga anae Sekretarit të Komunitetit për Energji 5 . Autoritetet rregullative duhet të miratojnë një vendim mbi

çertifikimin e një operatori të sistemit të bartjes brenda një periudhe prej katës muajsh nga data e njoftimit nga operatori i sistemit të bartjes ose nga data e kërkesës së Sekretariatit. Pas skadimit të kësaj periudhe, çertifikimi do të konsiderohet nëse do të jepet. Vendimi i qartë dhe i nënkuptuar i autoritetit rregullativ do të hyjë në fuqi vetëm paspërmbylljes së procedurës së parashtruar në paragrafin 6.


6 . Pa humbur kohë Sekretariati do të njoftohet nga autoriteti rregullativ për vendimin e qartë dhe të nëkuptuar mbi çertifikimin e operatorit të sistemit të bartjes, bashkë me të gjitha informacionet përkatëse që kanë të bëjnë me këtë vendim.Sekretariati për Komunitet të Energjisë duhet të veprojë nëpërputhje me procedurat e parashtruara në Nenin 3 të Rregullores (EC) Nr 715/2009, përshtatur sipas Nenit 24


7. Autoritetet rregullative dhe Sekretariati i Komunitetit të Energjisë mund të kërkojnë informacionetë rëndësishmë rreth përmbushjes së detyrave të tyre sipas Nenit përkatës nga ndërmarrjet e operatorit të sistemit të bartjes që kryejnë një nga funksionet e prodhimit apo të furnizimit.

(*)


8 . Autoritetet rregullative dhe Sekretariati Komunitetit të Energjisë do të ruajnë konfidencialitetin e informacioneve të ndjeshme komerciale.

Zvendosur në Nenin 13 të Ligjit për Gaizn Natyror dhe në Ligjin për Rregullatorin e Energjisë

Neni 11 Neni 11 i kësaj Direktive nuk është i përfshirë në Ligjin për Gazin Natyror.

19

Çertifikimi në lidhje me shtetet e treta

1 . Sekretariati për Komunitet të Energjisë duhet të njoftohet nga autoriteti rregullativ atëherë kur nga pronarët e sistemit bartës ose nga operatori i sistemit të bartjes kërkohet një vërtetim që është kontrolluar nga një person ose disa persona të të një apo disa vendeve të treta.

Pa humbur kohë autoriteti rregullativ duhet të njoftojë Sekretariatin për të gjitha rrethanat që do të mund të rezultonin nga një person i një vendi të tretë apo persona të vendeve të treta rreth marrjes së kontrollit të sistemit bartës ose operatorit të sistemit të bartjes.

2. Operatori i sistemit të bartjes do të njoftojë autoritetin rregullativ për të gjitha rrethanat që do të rezultojnë nga një person i një vendi të tretë apo nga disa persona të vendeve të treta rreth marrjes së kontrollit të sistemit të bartjes ose operatorit të sistemit bartës.

3. Autoritetit rregullativ do të miratojë një projekt-vendim mbi çertifikimin e operatorit të sistemit të bartjes brenda katër muajve nga data e njoftitimit nga operatori i sistemit të bartjes. Ky autoritet duhet të refuzojë çertifikimin nëse nuk është i demonstruar;

(a) nëse subjekti në fjalë është në pajtueshmëri me kushtet e Nenit 9;

(b) autoriteti rregullativ ose ndonjë autoritet kompetent i caktuar nga Paltë Kontraktuese që japin çertifikimin nuk duhet të vënë në rrezik sigurinë e furnizimit të Palëve Kontraktuese dhe Komunitetit të Energjisë. Në shqyrtimin e kësaj çështje autoriteti rregullativ ose autoriteti tjetër kompetent i caktuar duhet të marrë parasysh:

(ii) të drejtat dhe detyrimet e Palës Kontraktuese lidhur me marrëveshjet që rrjedhin nga shteti i tretë deri më tani janë në pëputhje me

(i) [Nuk është e aplikueshme]

20

Ligjin për Komunitetin e Energjisë; dhe

(iii) other specific facts and circumstances of the case and the third country concerned.

(iv) të drejtat dhe detyrimet që rezultojnë nga shoqatat ose marrëveshjet e tregtisë ne mes të Palës Kontraktuese dhe Bashkimit Evropian. 4. Pa humbur kohë autoriteti rregullativ duhet të njoftojë Sekretariatin për Komunitet të Energjisë rreth vendimit, bashkë me të gjitha informacionet në lidhje me atë vendim. 5. Palët Kontraktuese duhet ti japin autoritetit rregullativ ose autoritetit kompetent të caktuar referuar në paragrafin 3(b), para se autoriteti rregullativ miraton vendimin për çertifikim, për të kërkuar një mendim nga Sekretariati i Komunitetit të Energjisë;

(a) nëse subjekti në fjalë është në pajtueshmëri me kushtet e Nenit 9; dhe

(b) dhënia e çertifikatës nuk do të vërë në rrezik furnizimin me energji të Komunitetit të Energjisë.

Ajo gjithashtu mund të kërkojë pikëpamjet e Palës Kontraktuese në lidhje me palët e interesuara. Në rast se Sekretariati i Komunitetit për Energji bën një kërkesë të tillë, periudha dy-mujore do të zgjatet edhe për dy muaj të tjerë.

6. Sekretariati i Komunitetit të Energjisë do të shqyrtojë kërkesën e përmendur në paragrafin 5 sa më parë që të merret. Pas marrjes së kërkesës brenda një periudhe prej dy muajsh, ky i fundit duhet të japë mendimin e tij tek autoriteti kombëtar rregullativ ose, nëse kërkesa është bërë nga autoriteti kompetent i caktuar, duhet ti jepet atij autoritetit. Gjatë pëgatitjes së opinionit, Sekretariati duhet të marrë parasysh pikëpamjet e Bordit Rregullativ të Komunitetit të Energjisë.

Në mungesë të një mendimi nga ana e Sekretariatit të Komunitetit të Energjisë brenda periudhës së referuar në nënparagrafin e parë dhe të dytë, Sekretariati nuk mund të

21

gjykojë rreth opinionit të autoritetit rregullativ.

7. Kur të vlerësohet nëse kontrolli nga një person apo disa persona nga një shtet i tretë ose shtete të treta do të vërë në rrezik furnizimim me energji të Komunitetit të Energjisë, Sekretariati e Komunitetit të Energjisë do të marrë parasysh: :

(b) [Nuk është e aplikueshme]

8. Autoriteti rregullativ kombëtar brenda një periudhe prej dy muajve pas skadimit të periudhës së përmendur në paragrafin 6, do të miratojë vendimin e saj përfundimtar rreth çertifikimit. Në miratimin e vendimit përfundimtar autoriteti rregullativ Kombëtarë duhet të marrë parasysh mendimin përfundimtar të Komisionit.Në çdo rast Palët Kontraktuese do të kenë të drejtën të refuzojnë çertifikimin atëherë kur çertifikimi vë në rrezik sigurimin e furnizimit me energji të Palës Kontraktuese ose sigurimin e furnizimit me energji të Palës Kontraktuese tjetër.Kur Pala Kontraktuese ka caktuar një autoritet tjetër kompetent të vlerësoj paragrafin 3(b), mund të kërkojë nga autoriteti rregullativ kombëtar të miratojë vendimin e saj përfundimtar në pëputhje me vlerësimin e bërë nga autoriteti kompetent. Vendimi final i autoritetit rregullativ dhe opinioni i Sekretariatit duhet të publikohen së bashku. Kur vendimi përfundimtar dallon nga opinioni i Sekretariatit, Pala Kontraktuese në fjalë do të sigurojë dhe publikojë bashkë me atë vendim, arsyet themelore rreth një vendimi të tillë. 9. Asgjë në këtë nen nuk do të ndikojë mbi të drejtën e Palëve Kontraktuese për të ushtruar,kontrollet ligjore kombëtare për mbrojtjen e interesit publik në përputhje me ligjin kombëtar dhe ndërkombëtar. . 1 0 . (*) [Nuk është e aplikueshme]

(a) faktet dhe rrethanat e specifikuara të rastit në lidhje me vendet e treta në fjalë; dhe

(c) të drejtat dhe detyrimet që rezultojnë nga shoqatat ose marrëveshjet e tregtisë ne mes të Palës Kontraktuese dhe Bashkimit Evropian.

22

Neni 12

Caktimi i deponive dhe operatori i sistemit të GNL-së

Palët Kontraktues do të caktojnë ose do të kërkojnë ndërmarrje të gazit natyror e cila zotëron deponi ose stabiliment të GNL-së, për një periudhë kohore e cila do të përcaktohet nga Palët Kontraktuese, duke pasur nën konsideratë efikasitetin dhe bilancin ekonomik, një ose më shume deponi dhe operatorë të sistemittë GNL-së.

Neni 13

Detyrat e operatorit e sistemit të bartjes, deponive dhe/osetë GNL-së

1. Secili operator i sistemit të bartjes, deponive dhe/ose i GNL-së do të:

(a) operojë, mirëmbajë dhe zhvillojë stabilimentet e bartjes, deponimit dhe/ose të GNL-së në kushte të sigurta, të besueshme dhe efikase, dhe po ashtu të sigurojë një treg të hapur,me kujdes ndaj mjedisit dhe të sigurojë mjetet e përshtatshme për të përmbushur detyrimet rreth shërbimit;

(b) përmbahet nga diskriminimi i shfrytëzuesve të sistemit ose nga klasat e përdoruesve, veçanërisht në favor të ndërmarrjes;

Pjesërisht e zhvendosur në Nenin 4 të Ligjit për Gaz Natyror

11. Ky nen, me përjashtim të paragrafit 3(a), do të aplikohet po ashtu tek Palët Kontraktuese të cilat u nënshtrohen kufizimeve nën Nenin 49.

(c) sigurojë një operator tjetër të sistemit bartës, një operator tjetër të sistemit të deponive, një operator tjetër të sistemit të GNL-së dhe/ose një operator të sistemit të shpërndarjes, dhe po ashtu informacione të mjaftueshme për tu siguruar që transporti dhe deponimi i gazit natyror të bëhet në përputhje me operacionin e sigurte dhe efikas të sistemeve të ndërlidhjes; dhe

23

(d) ofrojë shfrytëzuesve të sistemit informacione që iu nevojiten për qasje efikase në sistem.

Transposed on Article 3 paragraph 4 of Laë on Natural Gas.

4 . (*)

Zhvendosur në Nenin 7 të Ligjit për Gazin Natyror.

. Neni 14

Sistemi i operatorëve të pavarur

Pjesëërisht e zhvendosur në Nenin 8, 12 të Ligjit për Gazin Natyror.

2 . (*) Pala Kontraktuese mund të miratojë dhe caktoj

2. Secili operator i sistemit të bartjes duhet të posedojë kapacitet të mjaftueshëm ndëkufitar për integrimin e infrastrukturës bartëse evropiane duke akomoduar të gjitha kërkesat e arsyeshme ekonomikedhe teknike të realizueshme për kapacitet dhe duke marrë parasysh sigurimin e furnizimit me gaz.

3. Rregullat e miratuara nga operatori i sistemit të bartjes për balancimin e sistemit të bartjes së gazit duhet të jenë objektive, transparente dhe jo-diskriminuese, duke përfshirë rregullat për ndryshimin e sistemit të shfrytëzuesve dhe rrjeteve të tyre për mosbalancimin e energjisë. Termat dhe kushtet, duke përfshirë rregullat dhe tarifat, për sigurimin e shërbimeve të tilla nga operatori i sistemit të bartjes do të themelohen në përputhje me Nenin 41(6) në mënyrë jo-diskriminuese dhe reflektuese me koston dhe po ashtu do të publikohen.

Autoritetet rregullative ku Palët Kontraktuese kanë dhënë ose Palët Kontraktuese mund të kërkojnë nga operatorët e sistemit të transmetimit në përputhje me standardet minimale mirëmbajtjen dhe zhvillimin e sistemit të bartjes, duke përfshirë ndërlidhjen e kapaciteteve.

5. Operatorët e sistemit të bartjes do të prodhojnë energjinë që e përdorin për kryerjen e funksioneve në përputhje me procedurat transparente dhe jo-diskriminuese të tregut.

1. (*) Nëse sistemi bartës i takon një ndërmarrje të integruar vertikalisht më 6 Tetor 2011, Palët Kontraktuese mund të vendosin të mos e zbatojnë Nenin 9(1) dhe caktojnë një sistem të operatorëve të pavarur bazuar në propozimin e zotëruesit të sistemit bartës. Një përcaktim i tillë do ti nënshtrohet opinionit të Sekretariatit të Komunitetit të Energjisë.

24

një sistem të operatorëve të pavarur nëse;

(a) operatori kandidat ka treguar se ajo pëputhet me kushtet e Nenit 9(1)(b), (c) and (d);

(b) operatori kandidat ka treguar se posedon kushte financiare, teknike, fizike dhe burimet njerëzore për të kryer detyrat e përcaktuara sipas Nenit 13;

(c) operatori kandidat ka marrë zhvillimin e rrjetit në pëputhje me planin dhjetë vjeçar që monitorohet nga autoriteti rregullativ;

(d) zotëruesi i sistemit bartës ka demonstruar aftësitë e tij për të përmbushur detyrimet në pëputhje me paragrafin 5. Për këtë qëllim do të sigurojë të gjitha draftet e marrëveshjes kontraktuale me ndërmarrjen kandiduese ose ndonjë subjekt përkatës;dhe

(e) operatori kandidat ka treguar aftësitë e tij në përputhje me detyrimet e përcaktuara me Rregulloren (EC) Nr 715/2009, siç është miratuar sipas Nenit 24 të Traktatit për Komunitet të Energjisë, duke përfshirë bashkëpunimin e sistemit të operatorëve të bartjes në nivel regjional.

3. Ndërmarrjet të cilat janë çertifikuar nga autoriteti rregullativ sepse i kanë përmbushur kushtet në përputhje me Nenin 11 dhe paragrafin 2 të këtij Neni do të miratohen dhe caktohen si sisteme të pavarura të operatorëve nga Palët Kontraktuese. Procedura e certifikimit çoftë në Nenin 10 të kësaj Direktive dhe në Nenin 3 të Rregullore (EC) Nr 715/2009, siç është miratuar në Nenin24 të Traktatit për Komunitet të Energjisë, ose në Nenin 11 të kësaj Direktive do të aplikohet.

4. Çdo sistem i pavarur i operatorëve do të jetë përgjegjës për dhënien dhe mirëmbajtjen e qasjes së palës së tretë, duke përfshirë mbledhjen e tarifave të qasjes dhe tarifave të bllokimit,për operim, mirëmbajtje dhe zhvillim të sistemit të bartjes si dhe sigurimin e mundësive afat-gjata të sistemit për të përmbushur kërkesat e arsyeshme përmes planifikimit të investimeve. Me zhvillmin e sistemit të bartjes,

25

Neni 15 Nuk është përfshirë në mënyrë specifike

operatori i sistemit të pavarur do të jetë pëgjegjës për planifikimin (duke përfshirë procedurën e autorizimit), ndërtimin dhe komisionin për infrastrukturë të operatorit të sistemit të pavarur që do të veprojë si operatorë i sistemit bartës nëpërputhje me këtë Kapitull. Zotëruesi i sistemit bartës nuk do të jetë përgjegjës për dhënien dhe menaxhimin e qasjes së palës së tretë, dhe as për planifikimin e investimeve.

5. Nëse bëhet përcaktimi i sistemit operator të pavarur, zotëruesi i sistemit bartës do të:

(a) sigurojë të gjithë bashkëpunimin dhe mbështetjen e nevojshme për përmbushjen e detyrave të operatorit të sistemit të pavarur, duke përfshirë në veçanti të gjitha informatat përkatëse;

(b) sigurojë financimin e investimeve të përcaktuara nga operatori i sistemit të pavarur dhe të miratura nga autoriteti rregullativ, ose të japë marrëveshjen e financimit ndonjë pale të interesuar duke përfshirë operatorin e sistemit të pavarur. Marrëveshjet përkatëse të financimit do t’i nënshtrohen miratimit nga autoriteti rregullativ.Para një miratimi të tillë, autoriteti rregullativ do të konsultohet me zotëruesin e sistemit të bartjes bashkë me palët e tjera të interesuara;

(c) sigurojë mbulimin e përgjegjësive në lidhje me asetet e rrjetit, duke përjashtuar përgjegjësitë që kanë të bëjnë me detyrat e operatorit të sistemit të pavarur; dhe

(d) sigurojë lehtësime për financimin e zgjerimit të rrjetit me përjashtim të atyre investimeve ku, në përputhje me pikën (b), ka dhënë pëlqimin e tij për financim nga cilado palë e interesuar duke përfshirë operatorin e sistemit të pavarur.

6. Në bashkëpunim të ngushtë me autoritetin rregullativ, autoritetit kombëtar përkatës për konkurrencë do ti jepen të gjitha kompetencat për të monitoruar përputhshmërinë e sistemit të bartjes me detyrat e përcaktuara në paragrafin 5.

26

Shthurja e sistemit operator të bartjes dhe operatori i sistemit të deponimi

1.Nëse një operator i sistemit të pavarur është emëruar, dhe një operator i sistemit të deponimit të cilët janë pjesë e ndërmarrjes së integruar vertikalisht, atëherë zotëruesit e sistemit të bartjes do të jenë të pavarur nga aktivitetet që nuk kanë të bëjnë me sistemin e bartjes, shpërndarjes dhe deponimitnë kuptimin e formës së tyre ligjore, organizimit dhe procesit të vendimmarrjes.

Ky Nen zbatohet vetëm për stabilimentet e deponimit që janë teknikisht dhe/ose ekonomikisht të nevojshme për sigurimin e qasjes efikase të konsumatorëve në sistemin e funizimit në përputhshmëri me Nenin 33. 2. Me qëllim të sigurimit të pavarësisë së sistemit të bartjes dhe operatorit të sistemit të deponimit të përmendur në paragrafin e 1-rë, kriteret minimale në vijim duhet të zbatohen;

(a) zotëruesi i sistemit të bartjes dhe operatori i sistemit të deponimit nuk do të jenë pjesë e strukturave përgjegjëse të ndërmarrjes së integruar vertikalisht të gazit natyror, çoftë në mënyrë të drejtëpërdrejtë apo të tërthortë rreth funksionimit ditor të prodhimit apo furnizimit me gazit natyror;

(b) masat e duhura do të merren për të siguruar interesin e personave përgjegjës për menaxhimin e sistemit të bartjes dhe operatorit të sistemit të deponimit për tu siguruar që ata janë të aftë për të vepruar në mënyrë të pavarur;

(c) drejtuesi i operatorit të sistemit të deponive do të ketë të drejta efektive rreth vendimmarrjes, të pavarura nga ndërmarrja e integruar e gazit natyror, në lidhje me asetet e nevojshme për operim, mirëmbajtje dhe zhvillim të objektiveve të deponimit. Kjo nuk e përjashton ekzistencën e koordinimit të duhur të mekanizmave për sigurimin e të drejtave të mbikëqyrjes ekonomike dhe menaxheriale të kompanisë amë në lidhje me aktivitetet e rregulluara në mënyrë të tërthortë, në përputhje me Nenin 41 (6) që janë të mbrojtura në një degë. Në veçanti, kjo

27

3. (*) [Nuk është e aplikueshme]

Neni 16

Konfidencialiteti për zotëruesit e operatorit të sistemit të bartjes dhe sistemi bartës

Pjesërisht e zhvendosur në Nenin 9 të Ligjit për Gaz Natyror.

1. Pa rënë ndesh me Nenin 30 ose me ndonjë detyrim tjetër ligjore për zbulimin e informacioneve, çdo operator i sistemit të bartjes, shpërndarjes dhe/ose GNL-së , dhe çdo zotërues i sistemit të bartjes, duhet të ruajë konfidencialitetin e informatave të ndjeshme komerciale të marra nga rrjedha e kryerjes së aktiviteteve, dhe duhet të mbrojë informacionet rreth aktiviteteve të tyre te cilat mund te iu japin përparësi komerciale duke u zbuluar në mënyrë diskriminuese. Në veçanti, nuk duhet të zbulohet ndonjë informacion i ndjeshëm komercial tek pjesët e mbetura të ndërmarrjes, përveç nëse kjo është e nevojshme për kryerjen e një transaksioni biznesor. Në mënyrë që të sigurohet respektimi i plotë i rregullave për shthurjen e informacioneve, Palët Kontraktuese do të sigurohen që zotëruesi i sistemit të bartjes, në rast të një operatori të kombinuar, operatori i sistemit të shpëndarjes, si dhe pjesa e mbetur e ndërmarrjes

28

Pjesërisht në Nenin 9 të Ligjit për GN

Article 17

Asketet, pajisjet, stafi dhe identiteti

(a) asetet që janë të nevojshme për veprimtarinë e bartjes së gazit, duke përfshirë sistemin e bartjes, duhet të jenë në pronësi të operatorit të sistemit të bartjes;

Nuk është përfshirë 1. Operatorët e sistemit të bartjes duhet të jenë të pajisur me të gjitha burimet njerëzore, teknike, fizike dhe financiare të cilat janë të nevojshme për përmbushjen e detyrimeve nën këtë Direktivë dhe kryerjen e aktiviteteve për bartjen e gazit, në veçanti:

(b) personeli i nevojshëm për veprimtarinë e bartjes së gazit, duke përfshirë kryerjen e të gjitha detyrimeve të korporatës, do të punësohet nga operatori i sistemit të bartjes;

nuk do të përdorin shërbime të përbashkëta siç janë shërbimet ligjore përveç shërbimeve administrative dhe funksioneve të TI-së.

2. Operatorët e sistemit të bartjes, deponimit dhe/ose GNL-së në kontekstin e shitjeve apo blerjeve të gazit natyror nga ndërmarrjet e në fjalë nuk do të, të keqpërdorin informacionet e marra nga palët e treta në kontekstin e dhënies apo qasjes së negocimit në sistem.

3. Informacionet e nevojshme për konkurrencë efektive dhe funksionim efektiv të tregut do të bëhen publike. Ky detyrim pa paragjykime do të mbrojë informacionet e ndjeshme komerciale.

(c) lizingu i personelit dhe ofrimi i shërbimeve, për dhe nga pjesë të tjera të ndërmarrjes së integruar vertikalisht është e ndaluar. Operatori i sistemit të bartjes, mundet; megjithatë, të kryej shërbime për ndërmarrje të integruar vertikalisht për aq kohë sa:

(i) ofrimi i këtyre shërbimeve nuk diskriminon ndërmjet sistemit të shfrytëzuesve, në të njëjtat terme dhe kushte e poashtu nuk e kufizon, shtrembëron apo

29

(b) [Nuk është e aplikueshme]

parandalon konkurrencën në prodhim apo furnizim;dhe

(ii) termat dhe kushtet e ofrimit të këtyre shërbimeve janë miratuar nga autoriteti

(d) pa paragjykuar vendimet e Organit Mbikëqyrës në bazë të Nenit 20, burimet e duhura financiare për projektet e ardhshme për investime dhe/ose për zëvendësimin e aseteve ekzistuese do të vihen në dispozicion të operatorit të sistemit të bartjes deri në kohën e duhur nga ndërmarrja e integruar vertikalisht duke pasuar me një kërkesë të pështatshme nga operatori i sistemit të bartjes.

2. Veprimtaria e bartjes së gazit do të pëfshijë të paktën detyrat e mëposhtme përveç atyre të shënuara në Nenin 13:

(a) përfaqësimin e operatorit të sistemit të bartjes dhe kontratave tek palët e treta dhe autoritetet rregullative;

(c) dhënien dhe menaxhimin qasjes së palës së tretë në baza jo diskriminuese në mes të përdoruesve të sistemit ose klasave të shfrytëzuesve të sistemit;

(d) mbledhja e sistemit të bartjes në lidhje me pagesat lidhur me qasjen në pagesa, balancimin e pagesave për shërbime ndihmëse siç janë trajtimi i gazit, blerja e shërbimeve (balancimi i kostos, humbja e energjisë);

(e) operimi, mirëmbajtja dhe zhvillimi i një sistemi të sigurte dhe efikas të bartjes;

(f) planifikimi i investimeve që sigurojnë mundësi afatgjata të sistemit për të përmbushur kërkesat e arsyeshme dhe garantojnë siguri në furnizim;

(g) ngritjen e ndërmarrjeve të përshtatshme të përbashkëta, duke përfshirë një ose më shumë operatorë të sistemit të bartjes, shkëmbimin e gazit, si dhe aktorët e tjerë relevant që ndjekin

30

6. Llogaritë e operatorëve të sistemit të bartjes do të auditohen nga një auditor tjetër nga ai që bën auditimin e ndërmarrjes së integruar vertikalisht apo ndonjë pjese të saj.

Neni 18

Pavarësia e operatorit të sistemit të bartjes

Zhvendosur në Nenin 8 të Ligjit mbi Gazin Natyror

objektiva për të zhvilluar krijimin e tregjeve rajonale ose për të lehtësuar procesin e liberalizimit; dhe

3. Operatorët e sistemit të bartjes duhet të organizohen në një formë ligjore, siç është përcaktuar në Nenin 1 të Këshillit të Direktivës 68/151/EEC [18] ("kompani me pëgjegjësi të kufizuar",

(h) të gjitha shërbimet e korporatave,duke përfshirë shërbimet ligjore,

4. Operatori i sistemit të bartjes, nuk do të krijojë ngatërresa nën identitetin e korporatës, komunikimin, emrin dhe premisat, në lidhje me ndërmarrjen e integruar vertikalisht ose ndonjë pjesë të saj 5. Operatori i sistemit bartës nuk duhet të ndajë sistemin e TI-së apo pajisjet, objektet fizike dhe sistemin e sigurisë për qasje me ndonjë pjesë të ndërmarrjes së integruar vertikalisht, dhe as të përdorë të njëjtët konsulentë ose kontraktorë të jashtëm, dhe sigurinë e sistemit të qasjes.

1. Pa paragjykuar vendimet e Organit Mbikëqyrës në bazë të Nenit 20, operatori i sistemit të bartjes do të ketë:

(a) të drejta efektive të vendim-marrjes, të pavarura nga ndërmarrja e integruar vertikalisht në lidhje me asetet e nevojshme për operim, mirëmbajtje ose zhvillim të sistemit të bartjes; dhe

(b) kompetenca për të mbledhur para në tregun e kapitaleve në veçanti përmes huamarrjes dhe rritjes së kapitalit. 2. Operatori i sistemit të bartjes gjatë gjithë kohës duhet të sigurohet që ka burime të mjaftueshme për të kryer veprimtarinë e bartjes në mënyrë të duhur dhe efikase dhe të

1

zhvillojë dhe mirëmbajë një sistem të bartjes efikas, të sigurte dhe ekonomik. 3. Filialet e ndërmarrjes së integruar vertikalisht të cilat kryejnë funksionet e prodhimit apo furnizimit nuk do të kenë pjesë të aksioneve çoftë në mënyrë të drejtëpërdrejtë apo të tërthortë në operatorin e sistemit të bartjes. Operatori i sistemit të bartjes nuk do të ketë aksione të drejtëpërdrejta apo të tërthorta në filialet e ndërmarjes së integruar vertikalisht që kryejnë funksionet e prodhimit apo furnizimit, dhe po ashtu nuk mund të dividendë apo përfitime të tjera financiare nga ai filial.

4. Strukturat e përgjithshme të menaxhimit dhe statusi i korporatave të operatorit të sistemit të bartjes duhet të sigurojnë pavarësi efikase të operatorit të sistemit të bartjes në pëputhje me këtë Kapitull. Ndërmarrja e integruar vertikalisht nuk do të pëcaktojë, në mënyrë të drejtëpërdrejtë apo të tërthortë, sjelljen konkurruese të operatorit të sistemit të bartjes në lidhje me aktivitetet ditore të operatorit të sistemit të bartjes dhe menaxhimit të rrjetit, ose në lidhje me përgatitjen e aktiviteteve të nevojshme për zhvillimin e planit dhjetë vjeçar të rrjetit në përputhje me Nenin 22.

5. Në përmbushjen e detyrave të përcaktuara në Nenin dhe Nenin 17(2) të kësaj Direktive, dhe në përputhje me Nenin13(1), Nenin 14(1)(a),Nenin 16(2), (3) dhe (5), Nenin 18(6) dhe Nenin 21(1) të Rregullores (EC) Nr 715/2009, siç është miratuar në Nenin 24 të Traktatit të Komunitetit të Energjisë, operatori i sistemit të bartjes nuk duhet të diskriminojë persona të ndryshëm ose subjekte dhe nuk duhet të kufizojë, shtrembëroj ose parandalojë konkurencën në

6. Çdo marrëdhënie tregtare dhe financiare në mes të ndërmarrjes së integruar vertikalisht dhe operatorit të sistemit të bartjes, duke përfshirë kreditë nga operatori i sistemit të bartjes tek ndërmarrja e integruar vertikalisht, duhet të pëputhet me kushtet e tregut. Operatori i sistemit të bartjes duhet të mbajë shënime të hollësishme të marrëdhënieve tregtare dhe financiare dhe ti vejë ato në dispozicion të autoritetit rregullativ sipas kërkesës.

7. Operatori i ndërmarrjes së bartjes do të dorëzojë për miratim tek autoriteti rregullativ të gjitha marrëveshjet tregtare dhe financiare të ndërmarrjeve të

32

Neni 19

Pavarësia e personelit dhe menaxhimi i operatorit të sistemit të bartjes

Pjesërisht dhe/ose nuk është përfshirë (Neni.8.2.5)

2. Identiteti, si dhe kushtet që rregullojnë këtë term, kohëzgjatja dhe përfundimi i mandatit, personat e emëruar nga Organi Mbikëqyrës për emërim ose përtëritje të personave pëgjegjës për menaxhimin e ekzekutivit dhe/ose anëtarët e organeve administrative të operatorit për sistemin e bartjes, si dhe arsyet për çdo vendim të propozuar rreth ndërprerjes së mandatit, do të njoftohen tek autoriteti rregullativ. Kushtet dhe vendimet e përmendura në paragrafin e1-rë do të hyjnë

integruara vertikalisht 8. Operatori i sistemit të bartjes do të informojë autoritetin rregullativ rreth burimeve financiare në dispozicion,të përmendura në Nenin 17(1)(d), për projekte të ardhshme të investimeve dhe/ose për zëvendësimin e aseteve ekzistuese.

9. Ndërmarrja e integruar vertikalisht do të pëmbahet nga çdo veprim i cili pengon apo paragjykon operatorin e sistemit të bartjes nga përmbushja e detyrimeve të përcaktuara në këtë Kapitull dhe nuk duhet të presë nga operatori i sistemit bartës të kërkojë leje rreth përmbushjes së detyrimeve të përcaktuara.

1. Vendimet në lidhje me emërimin dhe ripërtëritjen, kushtet e punës duke përfshirë shpërblimet, dhe ndërprerjen e mandatit, të personave pëgjegjës për menaxhimin dhe/ose anëtarët e organeve administrative të operatorit për sistemin e bartjes do të merren nga Organi Mbikëqyrës i operatorit për sistemin e bartjes i emëruar në përputhje me Nenin 20.

sistemit të bartjes.

33

në fuqi vetëm nëse autoriteti rregullativ nuk ka ngritur asnjë kundërshtim brenda tre javëve nga njoftimi..

Autoriteti rregullativ mund të kundërshtojë vendimet e përmendura në paragrafin e 1-rë, nëse:

(a) lindin dyshime sa i përket pavarësisë profesionale të një personi të caktuar përgjegjës për menaxhimin dhe /ose anëtar të organeve administrative; ose

(b) në rastin e shkëputjes së parakohshme të mandatit, ekzistojnë dyshime në lidhje me arsyetimin e ndëprerjes së parakohshme. 3. Pozita profesionale apo përgjegjësi profesionale, interes ose marrëdhënie biznesore, e drejtëpërdrejtë apo e tërthortë, me ndërmarrje të integruar vertikalisht apo ndonjë pjese të saj ose aksionarët kontrollues të ndryshëm nga operatori i sistemit të bartjes duhet ti ushtrohen një periudhe tre vjeçare para se të bëhet emërimi i personave përgjegjës për menaxhim dhe/ ose anëtarë të organit administrativ të operatorit të sistemit të bartjes të cilës u nënshtrohen personat përgjegjës për menaxhim dhe/ ose anëtarët e organitadministrativ dhe punëtorët e operatorit të sistemit të bartjes nuk do të kenë pozitë tjetër profesionale apo përgjegjëse, interes apo marrëdhënie biznesore, të drejtëpërdrejtë apo të tërthortë, me ndonjë pjesë tjetër të ndërmarrjes së integruar vertikalisht ose me aksionarët kontrollues.

5. Personat përgjegjës për menaxhimin dhe /ose anëtarët e organeve administrative, dhe punëtorët e operatorit të sistemit të bartjes nuk do të marrin asnjë përfitim financiar, direkt ose të drejtpërdrejtë, nga ndonjë pjesë e ndërmarrjes së integruar vertikalisht përveç operatorit të sistemit të bartjes. Shpërblimi i tyre nuk varet nga veprimtaritë ose nga rezultatet e ndërmarrjes së integruar vertikalisht, por nga operatori i

6. Të drejtat efektive të ankimit ndaj autoritetit rregullativ do të garantohen për çdo ankesë nga personat përgjegjës

34

Neni 20

Organi Mbikëqyrës

1. Operatori i sistemit të pavarur duhet të ketë një Organ Mbikëqyrës i cili do të jetë përgjegjës për marrjen e vendimeve të cilat kanë ndikimi të rëndësishëm në vlerën e aseteve të aksionarëve brenda operatorit të sistemit të bartjes, në veçanti vendimet në lidhje me miratimin e planit financiar vjetor dhe afatgjatë, nivelin e borgjit të operatorit të sistemit të bartjes, dhe vlerën e dividentëve të ndarë për aksionarët. Vendimet që bien nën kompetencat e Organit Mbikëqyrës

Neni 20 i kësaj Direktive nuk është përfshirë në Kornizën për Energjinë

për menaxhim dhe/ose anëtarët e organeve administrative të operatorit për sistemin e bartjes kundrejt ndërprerjes së parakohshme të mandatit. 7. Pas ndërprerjes së mandatit në operatorin e sistemit të bartjes personat përgjegjës për menaxhim dhe/ose anëtarët e organeve administrative nuk kanë pozitë apo përgjegjësi profesionale, interes apo marrëdhënie biznesore me ndonjë pjesë të ndërmarrjes së integruar vertikalisht përveç operatorit të sistemit të bartjes, ose aksionarëve kontrollues për një periudhë kohore jo më të shkurtër se 4 vite.

8. Paragrafi 3 do të zbatohet për shumicën e personave përgjegjës për menaxhim dhe/ ose anëtarët e organeve administrative të operatorit për sistemin e bartjes.

Personat përgjegjës për menaxhim dhe/ose anëtarët e organeve administrative të operatorit për sistemin e bartjes që nuk janë subjekt i paragrafit 3 nuk duhet të kenë ushtruar detyra menaxheriale ose veprimtari të ndërlidhura në ndërmarrje të integruar vertikalisht për një periudhë së paku gjashtë muaj para emërimit të tyre.

Nënparagrafi i parë i këtij paragrafi dhe paragrafi 4 deri në 7 do të zbatohen për të gjithë personat që i përkasin menaxhmentit ekzekutiv dhe atyre që raportojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë në lidhje me operimin, mirëmbajtjen ose zhvillimin e rrjetit.

35

Neni 21

Neni 21 nuk është i përfshirë

duhet të përjashtojnë ato që janë të lidhura me veprimtarinë ditore të operatorit të sistemit të bartjes dhe menaxhimit të rrjetit, në lidhje me përgatitjen e nevojshme të planit dhjetë vjeçar për zhvillimin e rrjetit në përputhje me Nenin 22

2. Organi Mbikëqyrëes do të përbëhet nga anëtarë të cilët pëfraqësojnë ndërmarrjen e integruar vertikalisht, anëtarë të cilët përfaqësojnë palët e treta të aksionarëve, dhe ku legjislacioni përkatës i Palëve Kontraktuese u jep, anëtarëve që përfaqësojnë palët e interesuara siç janë punëtorët e operatorëve të sistemit të bartjes.

3. Nënparagrafi i parë i Nenit19(2) dhe Nenit 19(3) deri (7) do të zbatohet për të paktën gjysmën e anëtarëve të Organit Mbikëqyrës minus një.

Pika (b) në nënparagrafin e dytë të Nenit 19(2) do tëzbatohet për të gjithë anëtarët e Organit Mbikëqyrës.

Programi i mbarëvajtjes dhe Zyrtari për mbarëvajtje

1. Palët Kontraktuese do të sigurohen që operatori i sistemit të bartjes do të themelojë dhe zbatojë programin e mbarëvajtjes i cili do të përcaktojë masat e marra për përjashtmin e sjelljes diskriminuese, dhe do të sigurohet që programi të monitorohet në mënyrë adekuate. Programi i mbarëvajtjes përcakton obligimet e veçanta të cilat i përmbushin të punësuarit. Duhet të jetë subjekt i miratimit nga autoriteti rregullativ. Pa paragjykuar kompetencat e rregullatorit kombëtar,programi për mbarëvajtje do të monitorohet në mënyrë të pavarur nga zyrtari i mbarëvajtjes.

2. Zyrtari për mbarëvajtje do të emërohet nga Organi Mbikëqyrës, subjekt ky i miratimit nga autoriteti rregullativ. Autoriteti rregullativ mund të refuzojë miratimin e zyrtarit për mbarëvajtje vetëm për arsye të mungesës së kapacitetit profesional ose pavarësisë.Zyrtari për mbarëvajtje mund te jetë person fizik apo juridik. Neni 19(2) deri në (8) do të zbatohet për zyrtarin e mbarëvajtjes.

36

3. Zyrtari për mbarëvajtje do të jetë në krye të:

(a) monitorimit dhe zbatimit të programit të mbarëvajtjes;

(b) përpunimit të një raporti vjetor, që pëcakton masat të cilat duhet të ndërmerren në mënyrë që të zbatohet programi për mbarëvajtje dhe të dërgohet tek autoriteti rregullativ;

(c) raportimit tek Organi Mbikëqyrës dhe lëshimit të rekomandimeve për programin e mbarëvajtjes dhe zbatimin e tij;

(d) njoftimit të autoritetit rregullativ për ndonjë shkelje substanciale në lidhje me zbatimin e programit të mbarëvajtjes;

(e) raportimit tek autoriteti rregullativ për marrëdhëniet tregtare dhe financiare në mes të ndërmarrjes së integruar vertikalisht dhe operatorit të sistemit bartës. 4. Zyrtari për mbarëvajtje do të dorëzojë tek autoriteti rregullativ planin e investimeve ose investimet individuale të parapara në rrjet. Kjo duhet të ndodhë më së largu atëherë kur menaxhmenti/ ose organi administrativ kompetent i operatorit të sistemit të bartjes i dorëzon ato tek Organi Mbikëqyrës.

5. Kur ndërmarrja e integruar vertikalisht, në Asamblenë e Përgjithshme apo përmes votës së anëtarëve të Organit Mbikëqyrës ka caktuar, ka penguar miratimin e vendimit me qëllim të parandalimit të vonesës në investime, të cilat nën planin dhjetë-vjeçar të zhvillimit të rrjetit, do të ekzekutohen për tre vitet në vijim, zyrtari për mbarëvajtje do të raportoj këtë tek autoriteti rregullativ, i cili pastaj do të veprojë në përputhje me Nenin 22.

6. Kushtet që rregullojnë mandatin ose kushtet e punësimit të zyrtarit për mbarëvajtje, do ti nënshtrohen miratimit nga autoriteti rregullativ. Këto kushte do të sigurojnë pavarësinë e plotë të zyrtarit të mbarëvajtjes, duke përfshirë sigurimin e të gjitha

37

7. Zyrtari i mbarëvajtjes do të raportojë rregullisht, qoftë me gojë ose me shkrim, tek autoriteti rregullativ dhe do të ketë të drejtën të raportojë rregullisht, ose me gojë ose me shkrim, tek Organi Mbikëqyrës i operatorit të sistemit të bartjes.

burimeve të nevojshme për përmbushjen e detyrave të tij. Përgjatë mandatit të tij, zyrtari për përpushmëri nuk do të ketë Asnjë pozicion tjetër profesional, përgjegjësi ose interes, të drejtëpërdrejtë apo të tërthortë, në apo ndonjë pjesë tjetër të ndërmarrjes së integruar vertikalisht apo kontrollimin e aksionarëve.

8. (*) Zyrtari i mbarëvajtjes mund të ndjekë takime të menaxhmentit apo të organit administrativ të operatorit të sistemit të bartjes, dhe po ashtu ato të Organit Mbikëqyrës dhe Asamblesë së Përgjithshme. Zyrtari për mbarëvajtje mund të marrë pjesë në të gjitha takimet që adresojnë çështjet e mëposhtme:

(a) kushtet për qasje në rrjet, siç përcaktohen në Rregulloren (EC) Nr 715/2009, në veçanti në lidhje me tarifat, shërbimet e qasjes së palës së tretë, caktimi i kapaciteteve dhe menaxhimi i bllokimit, transparencës, balancimi dhe tregjet dytësore;

(b) projektet e ndërmarra në mënyrë që të drejtojnë, mirëmbajnë dhe zhvillojnë sistemin e bartjes, duke përfshirë investime në lidhjet e reja të transportit, në zgjerimin e kapaciteteve dhe përmisimin e kapaciteteve ekzistuese;

(c) blerjen dhe shitjen e energjisë së nevojshme për funksionimin e sistemit të bartjes. 9. Zyrtari i mbarëvajtjes do të monitorojë mbarëvajtjen e operatorit të sistemit të bartjes me Nenin 16.

10. Zyrtari i mbarëvajtjes do të ketë qasje në të gjitha të dhënat përkatëse dhe në zyrat e operatorit të sistemit të bartjes dhe në të gjitha informacionet e nevojshme për përmbushjen e detyrave të tij. 11. (*) Pas miratimit paraprak nga autoriteti rregullativ, Organi Mbikëqyrës mund të shkarkojë zyrtarin për mbarëvajtje. Ky autoritet mund të shkarkojë zyrtarin e mbarëvajtjes për arsye të mungesës së pavarsisë ose kapacitetit profesional me k k

38

Neni 22

Zhvillimi i rrjetit dhe kompetencat për të marrë vendime Rreth investimeve

Zhvendosur në Ligjin për Rregullatorin e Energjisë Neni 14 Paragrafi 8

Nuk është e përfshirë në mënyrë të specifikuar

.

Nuk është e përfshirë në mënyrë të specifikuar

autoritetit rregullativ 12. Zyrtari për mbarëvajtje do të ketë qasje në zyrat e operatorit të sistemit të bartjes pa njoftim paraprak.

1. Çdo vit, operatorët e sistemit të bartjes duhet të paraqesin tek autoriteti rregullativ një plan dhjetë-vjeçar për zhvillimin e rrjetit, plan ky i bazuar në furnizimin ekzistues dhe parashikimin e kërkesës pas konsultimit me të gjitha palët e interesuara. Plani për zhvillimin e rrjetit duhe të të pëmbajë masa efikase në mënyrë që të garantojë përshtashmërinë e sistemit dhe të sigurojë furnizimin.

2. Plani dhjetë-vjeçar për zhvillimin e rrjetit në veçanti, duhet të:

(a) tregoj pjesëmarrësve të tregut infrastrukturën kryesore të bartjes e cila duhet të ndërtohet apo përmirësohet përgjatë dhjetë-viteve të të ardhshme;

(b) përmbajë të gjitha investimet tashmë të vendosura dhe të identifikojë investimet e reja të cilat duhet të ekzekutohen në tre vitet e ardhshme; dhe

(c) sigurojë një kornizë kohore për të gjitha projektet einvestimeve. 3. Kur bëhet përpilimi i planit dhjetë-vjeçar të rrjetit, operatori i sistemit të bartjes duhet të japë supozime të arsyeshme në lidhje me zhvillimin e prodhimit, furnizimit, konsumimit, dhe shkëmbimit me shtetet e tjera, duke marrur parasysh planet e investimeve në rajon dhe Komunitetin e gjerë të rrjeteve, si dhe planet e investimeve për deponi dhe stabilimente për rigazifimikim e GNL-së.

39

E përfshirë në Ligjin për Rregullatorin e Energjisë në Nenin14. Paragrafi 8

E përfshirë në Ligjin për Rregullatorin e Energjisë

7. Në rrethana kur operatori i sistemit të bartjes, përveç arsyeve thelbësore jashtë kontrollit të tij, nuk e ekzekuton një investim, i cili nën planin dhjetë-vjeçar për zhvillimin e rrjetit, do të duhej të ekzekutojet në tre vitet e ardhshme, Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që ngaautoriteti rregullativ të merret një nga masat e mëposhtme për sigurimin e kryerjes së investimeve në fjalë dhe se endeështë në pëputhje me bazat e planit dhjetë-vjeçar për zhvillimin e rrjetit.

(a) të kërkojë ekzekutimin e investimeve në fjalë nga operatori i sistemit të bartjes;



5. Autoriteti rregullativ do të shqyrtjë nëse plani i dhjetë-vjeçar për zhvillimin e rrjetit do të mbulojë të gjitha investimet e nevojshme të identifikuara përgjatë procesit të konsultimit (...). Autoriteti rregullativ mund të kërkjë nga operatori i sistemit të bartjes të ndryshojë planin dhjetë-vjeçar të zhvillimit.

4. Autoriteti rregullativ do të konsultohet me të gjithë shfrytëzuesit aktualë ose të mundshëm të sistemit për zhvillimin e planit dhjetë-vjeçar të rrjetit në mënyrë të hapur dhe transparente. Personat apo ndërmarrjet të cilat pretendojnë të jenë shfrytësues të mundshëm mund të kërkohen të mbështesin pretendime të tilla. Autoriteti rregullativ do të publikojë rezultatin e procesit të konsultimit, në veçanti nevojat e mundshme për investime.

6. Autoriteti rregullativ do të monitorojë dhe vlerësojë zbatimin e planit dhjetë-vjeçar për zhvillim.

(b) të organizohet një procedurë e hapur tenderuse për çdo investitor dhe investim në fjalë; ose

(c) të detyrojë operatorin e sistemit të bartjes të pranojë rritjen e kapitalit për financimin e investimeve të nevojshme dhe lejojë investitorët e pavarur të marrin pjesë në kapital.

Kur autoriteti rregullativ ka pëndorur kompetencat e veta sipas pikës (b) të nëparagrafit të parë, ajo mund të detyrojë operatorin e sistemit të bartjes të bie dakord për një ose disa nga pikat e mëposhtme:

40

Marrëveshjet përkatëse financiare do t’i nënshtrohen miratimit nga autoriteti rregullativ.

E përfshireë në Ligjin për Rregullatorin e Energjisë

Neni 23

Pjesërishtë e zhvendosur në Nenin 17 të Ligjit për Gazin Natyror dhe Ligjit për Rregullatorin e Energjisë

(a) financimin nga një palë e tretë;

(b) ndërtimin nga një palë e tretë;

(c) ndërtimin e aseteve të reja në lidhje me veten;

(d) operimin e aseteve të reja në lidhje me veten.

Operatori i sistemit të bartjes do të sigurojë investitorët me të gjitha informacionet e nevojshme për realizimin investimeve, do të lidh asetet e reja të rrjetit të bartjes dhe do të bëjë pëpjekjet e saj më të mira për të lehtësuar zbatimin e projekteve të investimeve.

8. Kur autoriteti rregullativ ka përdorur kompetencat e saj në përputhje me nëparagrafin e parë të paragrafit 7, rregullorja për tarifën në fjalë do të mbulojë shpenzimet e investimeve në fjalë.

Kompetencat e vendimmarrjes lidhur me lidhjen e Stabilimenteve të deponive, stabilimenteve për ri-gazifikim e GNL-së dhe konsumatorëve industriale në sistemin e bartjes.

1. Operatori i sistemit të bartjes do të themelojë dhe publikoj procedura dhe tarifa efikase dhe jo-diskriminuese për lidhjen me stabilimentet e deponive, stabilimentet për ri-gazifikimin e GNL-së dhe konsumatorët industrialë në operatorin e sistemit të bartjes.

2. Operatori i sistemit të bartjes nuk ka të drejtë të refuzoj lidhjen e një deponie të re, stabilimenti për ri-gazifikimin e GNL-së ose konsumatorëve industriale mbi bazat e mundshme për kufizime në të ardhmen rreth kapaciteteve në dispozicion të rrjetit ose kostove shtesë të lidhur me rritjen e kapaciteteve të nevojshme. Operatori i sistemit të bartjes do të sigurojë hyrje dhe dalje të mjaftueshme të kapacitetit për lidhjen e re

41

Neni 24

Përcaktimi i operatorëve të sistemit të shpërndarjes

Contracting Parties shall designate, or shall require undertakings ëhich oën or are responsible for distribution systems to designate, for a period of time to be determined by Contracting Parties, having regard to considerations of efficiency and economic balance, one or more distribution system operators and shall ensure that those operators act in accordance ëith Articles 25, 26 and 27.

Neni 25

Detyrat e operatorit të sistemit të shpërndarjes

Zhvendosur në Nenin 11 të Ligjit për Gazin Natyror

1. Çdo operator i sistemit të shpërndarjes do të jetë përgjegjës që të sigurojë mundësitë afat-gjata të sistemit për të përmbushur kërkesat e arsyeshme për shpërndarjen e gazit, dhe që të operojë, mirëmbajë, dhe zhvillojë, nën kushtet ekonomike, sistem të sigurt, të besueshëm dhe efikas, me kujdesin e duhur për mjedisin. 2. Në çdo rast, operatori i sistemit të shpërndarjes duhet të përmbahet

nga diskriminimi i shfrytëzuesve apo klasave të shfrytëzuesve të sistemit, sidomos në favor të ndërmarrjeve të veta të ndërlidhura.

3. Secili operatorë i sistemit të shpërndarjes duhet të sigurojë për secilin operatorë tjetër të sistemit të bartjes, deponimit, të GNL-së dhe/ose operator të sistemit të shpërndarjes, informata të mjaftueshme për të siguruar që transportimi dhe deponimi i gazit natyror të bëhet në mënyrë të pajtueshme me operimin e sigurt dhe efikas të sistemit të interkonektuar. 4. Secili operator i sistemit të shpërndarjes duhet të sigurojë për shfrytëzuesit e sistemit informatat e nevojshme për qasje efikase ndaj sistemit. 5. Operatori i sistemit të shpërndarjes është përgjegjës për balancimin objektiv, transparent dhe jo-diskriminues të sistemit të shpërndarjes, duke përfshirë rregullat për ngarkimin e shfrytëzuesve të rrjeteve të tyre për mosbalancimin e energjisë. Kushtet dhe afatet, duke përfshirë rregullat dhe tarifat, për ofrimin e shërbimeve të tilla nga operatori i sistemit të shpërndarjes do të themelohen në përputhje me metodologjinë e parashtruar

42

në Nenin 41(6) në mënyrë jo-diskriminuese dhe të bëjnë pasqyrimin e kostos dhe do të publikohen

Neni 26

Shthurja e operatorit të sistemit të shpërndarjes

Nuk është e përfshirë në mënyrë të dejatuar

1. Nëse operatori i sistemit të shpërndarjes është pjesë e një ndërmarrje të integruar vertikalisht, ai do të jetë i pavarur, së paku në kuptimin e formës së vet ligjore,organizimit dhe vendimmarrjes, nga aktivitetet tjera që nuk janë të lidhura me shpërndarjen. Kjo kërkesë nuk do të përmbajë obligimin për ndarjen e pronësisë mbi pasuritë e sistemit të shpërndarjes nga ndërmarrja e integruar vertikalisht. 2. Përveç kritereve nën paragrafin 1, ku operatori i sistemit të shpërndarjes është pjesë e ndërmarrjes së integruar vertikalisht, ai duhet të jetë i pavarur në drejtim të organizmit dhe vendimmarrjes nga aktivitetet e tjera që nuk janë të lidhura me shpërndarjen. Në mënyrë që të arrihet kjo, kriteret e mëposhtme duhet të zbatohen:

(a) personat përgjegjës për menaxhimin e operatorit të sistemit të shpërndarjes nuk mund të marrin pjesë në strukturat e kompanisë përgjegjëse të ndërmarrjes së integruar të gazit natyror, drejtpërdrejtë apo tërthorazi, për operimin e përditshëm të prodhimit, bartjes dhe furnizimit të gazit natyror;

(b) masat e përshtatshme për sigurimin e interesave profesionale të personave përgjegjës për menaxhimin e operatorit të sistemit të shpërndarjes duhet të merren parasysh në atë mënyrë që të sigurohen që ata janë të aftë për të vepruar në mënyrë të pavarur.

(c) operatori i sistemit të shpërndarjes do të ketë të drejta efektive të vendimmarrjes, pavarësisht nga ndërmarrja e integruar e gazitnatyror, në lidhje me asetet e domosdoshme për operim, mirëmbajtje dhe zhvillim të rrjetit. Për të përmbushur këto detyra, operatori i sistemit të shpërndarjes do të ketë në dispozicion burimet e nevojshme duke përfshirë ato njerëzore,

43

Nuk është e përfshirë në mënyrë të dejatuar.

3. Nëse operatori i sistemit të shpërndarjes është pjesë e ndërmarrjes së integruar vertikalisht, Palët Kontraktuese do të sigurohen që aktivitetet e operatorit të sistemit të shpërndarjes të monitorohen nga autoriteti rregullativ ose nga një organ tjetër kompetent në mënyrë që të shmangen

Zhvendosur në Nenin 22 paragrafi 1 të Ligjit për Gazin Natyror

teknike, financiare dhe fizike. Kjo nuk duhet ta pengojë ekzistimin e mekanizmave të nevojshëm koordinues për të siguruar mbrojtjen e të drejtave ekonomike dhe të mbikëqyrjes menaxheriale të kompanisë amë në lidhje me kthimin mbi asetet e rregulluara tërthorazi në përputhje me Nenin 41(6) të një filiali janë të mbrojtura. Në veçanti, kjo do t’i mundësojë kompanisë amë që ta miratojë planin vjetor financiar, apo ndonjë instrument tjetër ekuivalent, të operatorit të sistemit të shpërndarjes, si dhe të përcaktojë kufijtë globalë mbi nivelet e detyrimeve të kompanisë së saj vartëse. Kjo nuk i lejon kompanisë amë që të ofrojë udhëzime në lidhje me operacionet e përditshme, e as në lidhje me vendimet individuale në lidhje me ndërtimin apo avancimin e linjave të shpërndarjes, të cilat nuk tejkalojnë kushtet e planit të miratuar financiar apo ndonjë instrumenti ekuivalent; dhe

(d) operatori i sistemit të shpërndarjes do të hartojë programin e mbarëvajtjes, që parashikon masat që sigurojnë përjashtimin e sjelljes diskriminuese, dhe sigurojnë mbikëqyrjen adekuate të tij. Programi i mbarëvajtjes përcakton obligimet e veçanta që të punësuarit duhet të përmbushin. Një raport vjetor, që përcakton masat e ndërmarra, do të dorëzohet nga personi përgjegjës apo organi përgjegjës për monitorimin e programit të mbarëvajtjes, zyrtari i mbarëvajtjes së operatorit të sistemit të shpërndarjes tek autoriteti rregullativ i përcaktuar në Nenin 39(1) si dhe i njëjti do të publikohet. Zyrtari i mbarëvajtjes në operatorin e sistemit të shpërndarjes do të jetë plotësisht i pavarur dhe do të ketë qasje në të gjitha informacionet e operatorit të sistemit të shpërndarjes dhe ndërmarrjeve të ndërlidhura për të përmbushur detyrat e tij.

44

pëparësitë që mund të përfitohen nga integrimi vertikal dhe të shtrembërojnë konkurrencën. Në veçanti, operatorët e sistemit të shpërndarjes të integruar vertikalisht me anë të emrit dhekomunikimit të tyre nuk do të krijonë ngatërresa në lidhje me identitetin e ndarë të degës së furnizimit të ndërmarrjessë integruar vertikalisht.

Neni 27

Konfidencialiteti i operatorit të sistemit të shpërndarjes

Neni 28

Sistemi i mbyllur i shpërndarjes

Nuk është e përfshirë.

4. (*) Palët Kontraktuese mund të vendosin që të mos zbatojnë paragrafin 1, 2 dhe 3 për ndërmarrjet e integruara vertikalisht që i shërbejnë më pak se 100000 konsumatorëve të kyçur.

1. Pa paragjykuar Nenin 30 të këtij ligji, apo ndonjë detyrim tjetër ligjor për zbulimin e informatave, secili operator i sistemit të shpërndarjes ruan fshehtësinë e informatave të ndjeshme komerciale të siguruara në vazhdën e kryerjes së punëve të tij, si dhe ndalon zbulimin në mënyrë diskriminuese të informatave mbi veprimtarinë e vet, të cilat mund të jenë me përparësi komerciale. 2. Operatorët e sistemit të shpërndarjes, në kontekstin e shitjeve apo blerjeve të gazit natyror nga ndërmarrjet gjegjëse, nuk do të abuzojnë me informatat e ndjeshme komerciale të siguruara nga palët e treta në kontekstin e ofrimit apo negocimit të qasjes

1. (*) Palët Kontraktuese mund t’i ofrojnë autoriteteve rregullative ose autoriteteve të tjera kompetente të klasifikojnë një sistemit i cili bën shpërndarjen e gazit brenda një zone të caktuar industriale, komerciale apo për shëbime të përbashkëtad dhe pa paragjykuar paragrafin 4, furnizimin e konsumatorëve shtëpiak, si një sistem i mbyllur i shpërndarjes, nëse:

(a) për arsye të veçanta teknike apo sigurie, procedurat e operimit apo prodhimit të shfrytëzuesve të këtij sistemi janë të

45

Integruara; ose

Neni 29

Operatori i sistemit të kombinuar

Neni 30

E drejta e qasjes ndaj llogarive

(b) sistemi i shpërndarjes së gazit kryesisht shpërndan gaz tek zotëruesit ose operatorët e sistemit ose tek ndërmarrjet e ndërlidhura. 2. (*) Palët Kontraktuese mund t’i ofrojnë autoriteteve rregullative të përjashtojë operatorin e mbyllur të sistemit të shpërndarjes nga kushtet e parashtruara në Nenin 32(1) nëse tarifat, ose metodologjitë themelore të llogaritura, janë miratuar para hyrjes në fuqi në pëputhje me Nenin 41. 3. Nëse jepet përjashtimi siç është përcaktuar nën paragrafin 2, tarifat e aplikueshme, ose metodologjitë themelore të llogaritura, do të shqyrtohen dhe miratohen në përputhje me Nenin 41 me anë të një kërkese nga një përdorues i sistemit të mbyllur të shpërndarjes.

4. Incidental use by a small number of households ëith employment or similar associations ëith the oëner of the distribution system and located ëithin the area served by a closed distribution system shall not preclude an exemption under paragraph 2 being granted.

Neni 26(1) nuk do të ndalojnë operimin e një operatori të kombinuar të sistemit të bartjes, GNL-së, deponimit dhe shpërndarjes duke pasur parasysh që është në përputhje me Nenin 9(1), ose 14 dhe 15, ose Kreun IV ose bazohet në Nenin 49 (6).

1. Palët Kontraktuese ose ndonjë autoritet kompetent që do të përcaktohet, duke përfshirë autoritetet rregullative të përmendura në Nenin 39(1) dhe autoritetet e përmendura për zgjidhjen e kontesteve në Nenin 34(3), për aq sa do të jetë e nevojshme për kryerjen e funksioneve të tyre do të kenë të drejtë të qasjes në llogaritë e ndërmarrjes së gazit natyror siç përcaktohet në Nenin 31.

2. Palët Kontraktuese dhe ndonjë autoritet rregullativ i përcaktuar, duke përfshirë autoritetet rregullative të përmendura në

46

Neni 31

Shthurja e llogarive

Nenin 39(1) dhe autoritetet për zgjedhjen e kontesteve, do të ruajnë fshehtësinë e informatave të ndjeshme komerciale. Palët Kontraktuese mund të ofrojnë zbulimin e informacioneve të tilla kur kjo është e nevojshme në mënyrë që autoritetet kompetente të kryejnë funksionet e tyre.

1. Palët Kontraktuese duhet të ndërmarrin hapat e nevojshëm që të sigurohen që llogaritë e gazit natyror mbahen në përputhje me paragrafin 2 deri në 5 të këtij Neni. Nëse ndërmarrja e gazit natyror përfiton nga përjashtimet e këtyre dispozitave në bazë të Nenit 49(2) dhe (4), ato duhet të paktën të mbajnë llogaritë e tyre në përputhje me këtë Nen.

2. Ndërmarrjet e gazit natyror, pa marrë parasysh sistemin e tyre të pronësisë apo formën ligjore, do të hartojnë,dorëzojnë për auditim dhe publikojnë llogaritë e tyre vjetore, në pajtim me legjislacionin kombëtar në fuqi në lidhje me llogaritë vjetore të shoqëritë me përgjegjësi të kufizuara të cilat duhet të përputhen me Këshillin e Katërt të Direktivës 78/660/EEC të 25 Korrikut 1978 bazuar në Nenin 44(2)(g) të Traktatit për llogaritë vjetore të llojeve të caktuara të kompanive [20]. Ndërmarrjet që ligjërisht nuk janë të obliguara t’i publikojnë llogaritë e tyre vjetore do ta mbajnë një kopje të këtyre në dispozicion të publikut në zyrën e tyre qendrore.

3. Ndërmarrjet e gazit natyror, në llogaritë e tyre të brendshme, do të mbajnë llogari të veçanta për secilën veprimtari në bartje, shpërndarje, stabiliment të GNL-së dhe deponi, ashtu siç do të ishin të detyruara të bënin nëse veprimtaritë në fjalë do të bëheshin nga ndërmarrjet e ndara, me qëllim të shmangies së diskriminimit, subvencionimit të tërthortë dhe çrregullimit të konkurrencës. Ndërmarrjet mbajnë llogari, të cilat mund të jenë të konsoliduara, për aktivitete të tjera të gazit që nuk ndërlidhen me bartjen, shpërndarjen, stabilimentet e GNL-së dhe deponitë.Deri më 1 Janar 2015, ata do të mbajnë llogari të veçanta për aktivitetet e konsumatorëve të privilegjuar dhe aktivitetet e furnizimit për konsumatorët e tjerë. Përfitimet nga zotërimi i rrjetit të bartjes ose shpërndarjes do të specifikohen në llogari.

47

Neni 32

Aty ku është e mundur, ato do të mbajnë llogari të konsoliduara për aktivitete të tjera, përveç gazit. Llogaritë e brendshme do të përfshijnë bilancin e gjendjes dhe llogaritë e fitimit dhe të humbjes për secilën veprimtari.

4. Auditimi, i përmendur në paragrafin 2, në veçanti do të verifikojë respektimin e detyrimeve të shmangies së diskriminimit dhe subvencioneve të tërthorta, të përmendura në paragrafin 3 të këtij neni.

5. Në llogaritë e tyre të brendshme, ndërmarrjet do t’i specifikojnë rregullat për ndarjen e pasurive dhe detyrimeve, shpenzimeve dhe të hyrave, si dhe zhvlerësimin, pa paragjykuar rregullat e llogari mbajtjes në fuqi, të cilat i respektojnë në hartimin e llogarive të veçanta, të përmendura në paragrafin 3. Këto rregulla të brendshme mund të ndryshohen vetëm në raste të jashtëzakonshme. Ndryshimet e tilla duhet përmendur dhe arsyetuar mirë.

6. Llogaritë vjetore paraqesin brenda shënimeve të veta secilin transaksion të një madhësie të caktuar të bërë me ndërmarrjet gjegjëse.

Qasja e palës së tretë

1. Palët Kontraktuese do të sigurojnë implementimin e një sistemi ku qasja e palës së tretë në sistemin e bartjes dhe shpërndarjes, dhe stabilimenteve të GNL-së bazuar në tarifat e publikuara dhe aplikuara për të gjithë konsumatorët e privilegjuar, duke përfshirë ndërmarrjet e furnizimit të aplikohet në mënyrë transparente dhe jo-diskriminuese në mesin e sistemit të shfrytëzuesve. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që këto tarifa, apo metodologjitë themelore të cilat i theksojnë kalkulimet e tyre janë të miratuara para hyrjes në fuqi në përputhje me Nenin 41 nga autoriteti rregullativ i përmendur në Nenin39(1) dhe se këto tarifa dhe metodologji, janë të vetmet metodologji të cilat janë aprovuar — janë publikuar para hyrjes në fuqi.

2. Operatorët e sistemit të bartjes, nëse është e nevojshme për kryerjen e funksioneve duke përfshirë raportin për bartje ndërkufitare, kanë qasje në rrjetet e tjera të operatorëve të sistemit të bartjes. 3. Dispozitat e kësaj Direktive nuk do të parandalojnë përmbylljen e kontratave afatgjate nëse ato janë në përputhje me rregullat e

48

Konkurrencës të Komunitetit të Energjisë. Neni 33

Qasja në Deponi

.

Pjesërisht e zhvendosur në Nenin 17 të Ligjit për Gazin Natyror.

1. Për organizimin e qasjes në stabilimentet e deponimit dhe linepack kur është teknikisht dhe ose/ ekonomikisht e nevojshme për ofrimin e qasjes efikase në sistem për furnizimin e konsumatorëve, si dhe organizimin e qasjes në shërbimet ndihmëse, Palët Kontraktuese mund të zgjedhin njërën ose të dyja procedurat e përmendura në paragrafin 3 dhe 4. Këto procedura do të veprojnë në përputhje me synimet, kriteret transparente dhe jo-diskriminuese.

Nëse Palët Kontraktuese kanë ofruar autoritetet rregullative ose Palët Kontraktuese duhet të caktojnë dhe publikojnë kriteret në bazë të regjimit të zbatueshëm të qasjes në stabilimentet e deponimit dhe linepack mund të jenë përcaktuar. Ata duhet të bëjnë publike, ose të detyrojnë operatorin e deponimit dhe bartjes të publikojnë, se cilat stabilimente të deponimit, ose cilat pjesë të stabilimenteve të deponimit,dhe cilat linepack ofrohen nën procedura të ndryshme të përmendura në paragrafin 3 dhe 4.

Detyrimi i përmendur në fjalinë e dytë të nëparagrafit të dytë nuk do të paragjykojë të drejtën e zgjedhjes që i jepet Palëve Kontraktuese në nëparagrafin e parë.

2. Dispozitat e paragrafit të 1-rë nuk zbatohen për shërbimet ndihmëse dhe deponitë e përkohshme që janë të lidhura me stabilimentet e GNL-së dhe janë të nevojshme për procesin e ri-gazifikimit dhe shpërndarjen pasuese tek sistemi i bartjes. 3. Në rastin e qasjes së negociuar, Palët Kontraktuese ose, nëse Palët Kontraktuese kanë ofruar, autoritetet rregullative do të ndërmarrin masat e nevojshme për ndërmarrjen e gazit natyror dhe konsumatorët e privilegjuar të cilët janë brenda ose jashtë territorit të mbuluar nga sistemi i interkonektorëve në mënyrë që të jenë në gjendje të negociojnë qasjen në stabilimentet e deponimit dhe linepack, kur teknikisht dhe/ose ekonomikisht është e nevojshme të ofrohet qasje efikase në sistem, si dhe për organizimin e qasjes për shërbimet ndihmëse.

49

.

Nuk është e përfshirë në mënyrë të detajuar

Neni 34

Palët do të jenë të detyruara të negociojnë qasjen në deponi, linepack apo në shërbime tjera ndihmëse në mirëbesim. Kontratat për qasje në stabilimentet e deponimit, linepack dhe në shërbimet tjera ndihmëse do të negociohen me operatorin përkatës të deponimit ose me ndërmarrjen e gazit natyror. Nëse Palët Kontraktuese kanë ofruar autoritetin rregullativ ose Palët Kontraktuese do të kërkojnë nga operatori i sistemit të deponimit dhe ndërmarrja e gazit natyror të publikojnë kushtet komerciale për përdorimin e deponive, linepack dhe shërbimeve ndihmëse nga * 1 Janar 2007 dhe në baza vjetore pas çdo viti. (* gjashtë muaj pas hyrjes në fuqi të Direktivës 2003/55")

Gjatë përgatitjes së kushteve të përmendura në nënparagrafin e dytë, operatori i sistemit deponimit dhe ndërmarrja e gazit natyror, do të konsultohen me shfrytëzuesit e sistemit.

4. Në rast të qasjes së rregulluar, nëse Palët Kontraktuese kanë ofruar autoritetet rregullative ose Palët Kontraktuese do të ndërmarrin masat e nevojshme ti japin ndërmarrjes së gazit natyror dhe konsumatorëve të privilegjuar ose brenda ose jashtë territorit të mbuluar me sistemin e interkonektorëve të drejtën e qasjes në deponi, linepack dhe shërbime të tjera ndihmëse, në bazë të tarifave të publikuara dhe/ose kushteve dhe detyrimeve të tjera për përdorimin e deponive dhe linepack, kur është teknikisht dhe/ose ekonomikisht e nevojshme për ofrimin e një sistemi efikas të qasjes, si dhe për organizimin e qasjes në shërbime të tjera ndihmëse. Nëse Palët Kontraktuese kanë ofruar autoritetet rregullative ose Palët Kontraktuese do të konsultohen me shfrytëzuesit e sistemit gjatë zhvillimit të tarifave ose të metodologjive për këto tarifa. E drejta e qasjes për konsumatorët e privilegjuar mund të jepet duke u mundësuar atyre që të hyjnë në kontrata të furnizimit me ndërmarrjet tjera konkurrente të gazit natyror dhe/ ose operatorët e sistemit të ndërmarrjeve të ndërlidhura.

50

Qasja në rrjetin e tubacioneve të rrjedhës së epërme

1. Palët Kontraktuese do të ndërmarrin masat e nevojshme për të siguruar që ndërmarrjet e gazit natyror dhe konsumatorët e privilegjuar, kudo që janë të vendosur, të janë në gjendje të qasen në rrjetin e tubacioneve të rrjedhës së epërme, duke përfshirë stabilimentet për shërbime teknike të cilat janë karakteristike për qasje, në përputhje me këtë Nen, përveç të disa pjesëve të rrjeteve dhe stabilimenteve të cilat përdoren për operim të përdorimit lokal në zonën ku bëhet prodhimi i gazit. Masat e ndërmarra duhet të paraqiten tek Sekretariati për Komunitet të Energjisë.

2. Qasja e përmendur në paragrafin 1 do të ofrohet në mënyrë të përcaktuar nga Palët Kontraktuese në përputhje me instrumentet ligjore përkatëse. Palët Kontraktuese do të zbatojnë objektivat e qasjes së drejtë dhe të hapur, duke arritur kështu një treg konkurrues të gazit natyror dhe shmangien e çdo abuzimi të pozitës dominuese,duke marrë parasysh sigurinë dhe rregullat rreth furnizimit, kapacitetin i cili është apo mund të vihet në dispozicion, dhe mbrojtjen mjedisore. Çështjet e mëposhtme mund të merren parasysh:

(a) nevoja për të refuzuar qasjen kur ekziston një mospërputhje e specifikimeve teknike, të cilat nuk mund të kapërcehen në mënyrë të arsyeshme;

(b) nevoja për të shmangur vështirësitë që nuk mund të kapërcehen në mënyrë të arsyeshme dhe mund të paragjykojnë efikasitetin, planifikimin aktual dhe të ardhshëm të prodhimit të hidrokarbureve, duke përfshirë fushat e qëndrueshmërisë së skajshme ekonomike;

(c) nevoja për të respektuar mjaftueshëm nevojat e arsyeshme të zotëruesit ose operatorit të sistemit të tubacioneve të rrjedhjes së epërme për transportin dhe procesimit të gazit dhe interesit të të gjithë përdoruesve të rrjetit të tubacioneve të rrjedhjes së epërme ose procedurave përkatëse të përpunimit ose trajtimit të stabilimenteve që mund të jenë të prekura; dhe

(d) nevoja për të plotësuar ligjet dhe procedurat e tyre

51

Neni 35

Refuzimi i qasjes

administrative, në përputhje me ligjin për Komunitetin e Energjisë, për dhënien e autorizimit për procedurën e zhvillimit të rrjetit të tubacioneve me rrjedhje të epërme. 3. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që kanë vendosur

marrëveshje për zgjidhjen e kontesteve, duke përfshirë autoritetin e pavarur të palëve me qasje në të gjitha informacionet përkatëse, që lejojnë mosmarrëveshje rreth qasjes në rrjetin e tubacioneve me rrjedhje të epërme që të zgjidhen sa më shpejtë, duke marrë parasysh kriteret në paragrafin 2 dhe numrin e palëve të cilat mund të përfshihen në procesin e negocimit për qasje në rrjete të tilla. 4. Në rast të mosmarrëveshjeve ndërkufitare, marrëveshjet për zgjidhjen e kontesteve për Palët Kontraktuese që kanë juridiksion mbi rrjetet e tubacioneve të rrjedhjes së epërme të cilat refuzojnë qasjen do të zbatohet. Nëse, në konteste ndërkufitare, më shumë se një Palë Kontraktuese mbulon rrjetin në fjalë, Palët Kontraktuese të interesuara do të konsultohen me njëra tjetrën me qëllim që të sigurohen që dispozitat e kësaj Direktive aplikohen në vazhdimësi.

1. (*) Ndërmarrja e gazit natyror mund të refuzojë qasjen në sistem në bazë të mungesës së kapaciteteve apo në rastet ku qasja në sistem do t’i pengojë ata në kryerjen e obligimeve të shërbimit publik të përmendura në Nenin 3 (2) të cilat janë caktuar në bazë të vështirësive serioze ekonomike dhe financiare me kontratat merr-ose-paguaj duke marrë parasysh kriteret dhe procedurat e përcaktuara në Nenin 48 dhe alternativën e përzgjedhur nga Pala Kontraktuese në përputhje me paragrafin 1 të atij neni. Sipas rregullave arsyetimi i tillë duhet të refuzohet.

2. (*) Palët Kontraktuese mund të marrin masat e nevojshme që të sigurohen që refuzimi i qasjes së ndërmarrjes së gazit natyror në sistem dhe stabilimente të saj në bazë të mungesës së kapaciteteve ose mungesës së kyçjes për investime të nevojshme deri në masën që do të ishte ekonomikisht e arsyeshme ose kur një konsumator i mundshëm është i gatshëm të paguajë për zgjerim të kapacitetit.Në kushte kur Palët Kontraktuese zbatojnë Nenin 4(4), atëherë Palët Kontraktuese do të ndërmarrin masa të tilla.

52

Neni 36

Infrastruktura e re

Nuk është e përfshirë.

1. (*) Infrastruktura e re, p.sh interkonektorët, stabilimentet e GNL-së dhe deponimit, mund, me anë të një kërkese, përjashtohen, për një periudhë të caktuar, nga dispozitat e Nenit 9, 32, 33 dhe 34 dhe Nenit 41(6), (8) dhe (10)

(a) investimi duhet të nxisë konkurrencën në furnizimin me gazit si dhe të përmirësojë sigurinë e furnizimit;

(b) niveli i rrezikut në lidhje me investimin është i tillë që investimi nuk do të bëhej nëse përjashtimi lejohet;

(c) infrastruktura duhet të jetë pronë e një personi fizik apo juridik që është i ndarë së paku në kuptimin e formës së tij ligjore nga operatorët e sistemit në sistemet e të cilëve do të ndërtohet ajo infrastrukturë;

(e) përjashtmi nuk duhet të çrregullojë konkurrencën apo funksionimin efektiv të tregut të brendshëm të gazit, e as funksionimin efikas të sistemit të rregulluar, me të cilin lidhet infrastruktura.

(d) shpenzimet do të ngarkohen mbi shfrytëzuesit e asaj infrastrukture;

2. Paragrafi 1 i këtij neni do të vlejë edhe për rritjet e konsiderueshme të kapacitetit në infrastrukturat ekzistuese, si dhe për modifikimet e infrastrukturave të tilla, të cilat mundësojnë zhvillimin e burimeve të reja të furnizimit me gazit.

3. (*) Autoriteti rregullativ i përmendur në Kreun e VIII, në bazë të rastit, mund të vendosë të lejojë përjashtimin e përcaktuar me paragrafët 1 dhe 2 të këtij neni. 4. (*) Nëse infrastruktura në fjalë është e vendosur në territorin e më shumë se një Pale Kontraktuese, Bordi

53

i Rregullatorit për Komunitetin e Energjisë mund të paraqesë një mendim këshillues tek autoritetet rregullative të Palëve Kontraktuese në fjalë, i cili mund të përdoret në bazë të vendimit të tyre, brenda dy muajve nga data e pranimit të kërkesës për përjashtim nga autoritetet rregullative.

Nëse të gjitha autoritetet rregullative bien dakord në kërkesën për përjashtim, brenda një periudhe gjashtë mujore nga data që është pranuar nga autoritetet rregullative të fundit, ata do të informojnë Bordin e Rregullatorit për Komunitetin e Energjisë për vendimin e tyre.

Bordi Rregullativ për Komunitetin e Energjisë do të ushtrojë detyrat e dhëna nga autoriteti rregullativ i Palëve Kontraktuese në fjalë me nenin përkatës:

(a) nëse autoritetet rregullative në fjalë nuk kanë qenë në gjendje të arrijnë një marrëveshje brenda një periudhe 6 mujore që nga data e pranimit të kërkesës për përjashtim nga autoritetet rregullative të fundit; ose

(b) mbi një kërkesë të përbashkët nga autoriteti rregullativ në fjalë.

Të gjitha autoritetet rregullative në fjalë së bashku mund të kërkojnë që periudha e përcaktuar në pikën (a) të nënparagrafit të tretë të zgjatet edhe për tre muaj.


Nuk është e përfshirë në Ligj

5. Para se të marrë një vendim, Bordi i Rregullatorit për Komunitetin e Energjisë do të konsultohet me autoritetet rregullative përkatëse dhe aplikuesit. 6. (*) Një përjashtim i tillë mund të vlejë për tërë, apo gjegjësisht për pjesë të caktuara të infrastrukturës së re, ose infrastrukturën ekzistuese me rritjen e konsiderueshme të kapacitetit.

Në vendimin për të lejuar përjashtimin, në bazë të rasteve, duhet të merret parasysh nevoja për imponimin e kushteve në lidhje me kohëzgjatjen dhe përjashtimin e qasjes jo-diskriminuese në infrastrukturë. Kur vendoset për këto kushte, ,në veçanti, duhet të merren parasysh kapacitetet shtesë që do të ndërtohen apo

54



modifikimi i kapaciteteve ekzistuese, kohëzgjatja e projektit dhe rrethanat kombëtare.

Para vendimit për të lejuar përjashtimin, autoriteti rregullativ do të vendosë mbi rregullat dhe mekanizmat për menaxhimin dhe caktimin e kapaciteteve. Rregullat do të kërkojnë nga të gjithë shfrytëzuesit potencial të infrastrukturës të shprehin interesin e tyre rreth kapacitetit kontraktues para caktimit të kapacitetit në infrastrukturën e re, duke përfshirë shfrytëzimin personal. Autoriteti rregullativ do të kërkojë që në rregullat e ngjeshura të menaxhimit të pëfshihen detyrimet që ofrojnë në treg kapacitete të papërdorura, dhe do të kërkojë që përdoruesit e infrastrukturës të kanë të drejtë të tregtisë me kapacitetet kontraktuese në tregun sekondar. Në vlerësimin e kritereve të përmendura në pikat (a), (b) dhe (e) të paragrafit 1,autoriteti rregullativ do të marrë parasysh rezultatet e procedurës së caktimit të kapaciteteve.

Vendimi për përjashtim, duke përfshirë të gjitha kushtet e përmendura në nënparagrafin e dytë të këtij paragrafi, do të arsyetohen sipas rregullave dhe do të publikohen.

7. (*) Pavarësisht nga paragrafi 3, Palët Kontraktuese mund të sigurojnë që autoriteti rregullativ i tyre ose Bordi i Rregullatorit të Komunitetit të Energjisë, siç mund të jetë rasti, do të dorëzojnë, me qëllim të vendimit formal, tek organi përkatës në Palët Kontraktuese mendimin e tyre rreth kërkesës për përjashtim. Ky mendim do të publikohet bashkë me vendimin.

8. Autoriteti rregullativ do të transmetojë tek Sekretariati i Komunitetit të Energjisë, pa humbur kohë, një kopje të çdo kërkese për përjashtim si dhe pranimin e saj. Pa humbur kohë, autoriteti kompetent do të njoftojë Sekretariatin për vendimin e marrë, bashkë me të gjitha informacionet që kanë të bëjnë me këtë vendim. Ky informacion mund të paraqitet tek Sekretariati në formë të përmbledhur, në mënyrë që ti mundësojë Sekretariatit të arrijë një vendim me baza të forta. Në veçanti informacionet duhet të përmbajnë: (a) arsyet e hollësishme mbi bazën e të cilave autoriteti rregullativ, ose Palët Kontraktuese, japin ose refuzojnë

55


përjashtimin së bashku me një referencë në paragrafin 1 duke përfshirë pikën përkatëse ose pikat e atij paragrafi mbi të cilat është bazuar një vendim i tillë, duke përfshirë informacionet financiare që justifikojnë nevojën për përjashtim;

(b) analizat e kryera mbi efektin e konkurrencës dhe funksionimin efektiv të tregut të brendshëm të gazit natyror nga lejimi i përjashtimit;

(c) arsyet për periudhën kohore dhe ndarja e kapacitetit total të infrastrukturës së gazit në fjalë për të cilën jepet përjashtimi;

(d) në rast se përjashtimi lidhet me një interkonektor, rezultati i konsultimeve me autoritetet rregullative në fjalë; dhe

(e) kontributi i infrastrukturës në zgjerimin e furnizimit me gaz.

9. (*) Brenda një periudhe prej dy mujore nga pranimi i njoftimit, Sekretariati mund të lëshojë një opinion duke i ftuar autoritetet rregullative për ndryshimin apo tërheqjen e vendimit që bën lejimin e përjashtimit. Kjo periudhë dy mujore mund të zgjerohet për dy muaj të tjerë ku informacionet e mëtutjeshme kërkohen nga Sekretariati. Periudha shtesë do të fillojë pas ditës së marrjes së informacionit të plotë. Periudha fillestare dy mujore mund të zgjatet me pëlqimin e Sekretariatit dhe autoritetit rregullativ.

Nëse informacioni i kërkuar nuk jepet brenda periudhës së përcaktuar në kërkesë, tërheqja e njoftimit do të konsiderohet përveç nëse, para skadimit të kësaj periudhe, ose periudha është zgjatur me pëlqimin e të dy palëve të Sekretariatit dhe të autoritetit rregullativ, ose në një deklaratë të arsyetuar siç duhet, autoriteti rregullativ , ka informuar Sekretariatin që njoftimi konsiderohet të jetë i plotë.

Organet e njoftimit duhet të marrin parasysh një pjesë të

56

Not specifically included.


Neni 37

Hapja e tregut dhe reciprociteti

madhe të mendimit të Sekretariatit që rekomandon ndryshimin ose tëheqjen e vendimit për përjashtim. Nëse vendimi përfundimtar ndryshon nga mendimi i Sekretariatit, autoriteti rregullativ në fjalë do të ofrojë dhe publikojë, bashkë me atë vendim, arsyet themelore për një vendim të tillë. Vendimet e shmangura do të pëfshihen në agjendën e takimit të parë të Këshillit Ministror duke pasuar datën e vendimit, për informata dhe diskutim.

Sekretariati duhet të ruajë konfidencialitetin e informacioneve të ndjeshme komerciale.

Mendimi i Sekretariatit për vendimin e përjashtimit do të humbasë efektin dy vite nga miratimi i tij në rast se ndërtimi i infrastrukturës nuk ka filluar ende, dhe pesë vite nga miratimi në rast se infrastruktura nuk është bërë operacionale vetëm nëse Sekretariati konsideron që çdo vonesë është për shkak të Pengesave të mëdha të cilat janë jashtë kontrollit të personit të cilit i është dhënë përjashtimi. 10. (*) [Nuk është e aplikueshme]

1. Palët Kontraktuese do të sigurohen që konsumatorët e privilegjuar përfshijnë:

(a) [nuk është e aplikueshme]

(b) nga 1 Janar 2008, për të gjithë konsumatorët jo-shtëpiak;

(c) nga 1 Janar 2015, për të gjithë konsumatorët.

2. Për ta shmangur çekuilibrin në hapjen e tregjeve të gazit:

(a) kontratat për furnizim me një konsumator të privilegjuar në sistemin e një Pale Kontraktuese tjetër nuk do të ndalohen, nëse konsumatori është i privilegjuar në të dyja sistemet në fjalë; dhe

57

Neni 38

Linjat Direkte

Neni 39

Zhvendosur në Ligjin për Rregullatorin e Energjisë

(b) nëse transaksionet e përshkruara në pikën(a) refuzohet për shkak se konsumatori është i privilegjuar në vetëm në njërin nga dy sistemet, nëse Kuvendi jep urdhrin nga pala refuzuese duhet të ekzekutojë furnizimin e kërkuar nga njëra Palë Kontraktuese e të dy sistemeve.

1. Palët Kontraktuese duhet të ndërmarrin masat e nevojshme që të mundësojnë:

(a) themelimin e ndërmarrjeve të gazit natyror brenda territorit të tyre që të furnizojnë konsumatorët e privilegjuar përmes një linje direkte; dhe

(b) çdo konsumator i privilegjuar brenda territorit të tyre do të furnizohet nëpërmjet një linje direkte nga ndërmarrjet e gazit natyror

Në rrethana kur një autorizim (për shembull,licencë, leje, koncesion, pëlqim ose miratim) është i nevojshëm për ndërtimin ose funksionimit e linjave direkte, Palët Kontraktuese ose ndonjë autoritet kompetent do të caktojnë kriteret për dhënien e autorizimit për ndërtimin dhe operimin e linjave të tilla në territorin e tyre. Këto kritere duhet të jenë objektive, transparente dhe jo-diskriminuese.

3. (*) Palët Kontraktuese mund të lëshojnë një autorizim për ndërtimin e një subjekti të linjës direkte ose të refuzojnë qasjen në sistem mbi bazat e Nenit 35 ose në hapjen e procedurës për marrëveshje të kontesteve nën Nenin 41.

Caktimi dhe pavarësia e autoriteteve rregullative

1. Çdo Palë Kontraktuese do të caktojë një autoritet rregullativ të vetëm në nivel kombëtar.

2. Paragrafi 1 i këtij Neni pa paragjykim do të caktoj autoritetin rregullativ tjetër në nivel regjional brenda Palëve Kontraktuese, duke pasur parasysh që nuk është asnjë përfaqësues i lartë për përfaqësim dhe qëllime kontrakti në nivel të Komunitetit të Energjisë.

58

Nuk është përfshirë në mënyrë të detajuar

3. (*) Me përjashtim nga paragrafi 1 i këtij Neni, Pala Kontraktuese mund të caktojë autoritetin rregullativ për sisteme të vogla në regjione gjeografike të ndara në të cilat konsumimi, në vitin 2008, është llogaritur të jetë më pak se 3% e konsumit të përgjithshëm të Palës Kontraktuese në të cilën bëjnë pjesë. Derogimi do të bëhet pa paragjykuar emërimin e përfaqësuesit të lartë për qëllim të përfaqësimit dhe kontakti në nivel të Komunitetit të Energjisë.


Është e rregulluar me Ligjin për Rregullatorin e Energjisë

Zhvendosur në Ligjin për Rregullatorin e Energjisë

4. Palët Kontraktuese do të garantojnë pavarësinë e autoritetit rregullativ dhe do të sigurojnë që organi në fjalë ushtron kompetencat në mënyrë transparente dhe të paanshme. Me këtë qëllim, Palët Kontraktuese do të sigurojnë që , kryerja e detyrave të rregullatorit bazohet mbi këtë Direktivë dhe legjislacionin e ndërlidhur, autoriteti rregullativ;

(a) dallon ligjërisht dhe funksionon në mënyrë të pavarur nga çdo subjekt tjetër publik apo privat;

(b) siguron personelin dhe personat përgjegjës për menaxhimin e tij;

(i) vepron në mënyrë të pavarur nga interesat e tregut; dhe

(ii) nuk kërkojnë apo marrin udhëzime të drejtëpërdrejta nga qeveria apo subjekt publik ose privat kur kryejnë detyrat e rregullatorit. Ky kusht pa paragjykim mbyll bashkëpunimin, në mënyrë të përshtatshme, me autoritetet kombëtare përkatëse ose me udhëzimet e përgjithshme të politikave të lëshuara nga qeveria por që nuk ndërlidhen me kompetencat dhe detyrat e rregullatorit të përcaktuara nën Nenin 41.

5. Në mënyrë që të mbrohet pavarësia e autoritetit rregullativ, Palët Kontraktuese duhet të sigurohen në mënyrë të veçantë që:

59

(a) autoriteti rregullativ mund të marrë vendime autonome, të pavarura nga çdo organ politik, dhe ka bugjet vjetor të ndarë, me autonomi të plotë në zbatimin e buxhetit të ndarë dhe burime njerëzore dhe financiare adekuate për kryrjen e detyrave të tij;

(b) anëtarët e bordit të autoritetit rregullativ ose, në mungesë të bordit, emërohet menaxhmenti më lartë i autoritetit rregullativ për një afat të caktur prej pesë deri në shtatë vite, me mandat të ripërtërishëm vetëm njëherë

Sa i përket pikës (b) të nëparagrafit të parë, Palët Kontraktuese do të caktojnë një skemë të përshtatshme të rotacionit për bordin ose menaxhmentin e lartë. Anëtarët e bordit ose,në mungesë të bordit, anëtarët e menaxhmentit të lartë mund të lirohen nga detyra gjatë mandatit të tyre vetëm nëse ata nuk i përmbushin kushtet e përcaktuara në këtë nen ose kanë qanë fajtor për shkelje në bazë të ligjit kombëtar.

Është përfshirë vetëm për Antarët e Bordit.

Neni 40

Detyrat e përgjithshme të autoritetit rregullativ

Në kryerjen e detyrave të rregullatorit të cilat janë të specifikuara në këtë Direktivë, autoriteti rregullativ do të marrë masa të arsyeshme në përputhje me objektivat e mëposhtme brenda kornizës së detyrave dhe kompetencave të parashtruara në Nenin 41, në konsultim të ngushtë me autoritetet kombëtare, duke përfshirë autoritetet e konkurrencës, siç është e përshtatshme, pa paragjykuar kompetencat e tyre:

(a) promovimin, në bashkëpunim të ngushtë me Bordin Rregullativ të Komunitetit të Energjisë, autoritetet rregullative të Palëve Kontraktuese të tjera si dhe Sekretariatin e Komunitetit të Energjisë, për një treg të brendshëm konkurrues,të sigurtë dhe një mjedis të qëndrueshëm të gazit natyror, në kuadër të Komunitetit të Energjisë dhe hapjen e një tregu efektiv për të gjithë konsumatorët dhe furnizuesit në Komunitetin e Energjisë, dhe duke siguruar kushte të përshtatshme për një rrjet të gazit efektiv dhe operativ,

Zhvendosur në Ligjin për Rregullatorin e Energjisë dhe Ligjin për Gazin Natyror

duke marrë parasysh synimet afat-gjata;

60

(b) zhvillimi i një tregu rajonal konkurrues dhe funksionues brenda Komunitetit të Energjisë me synim të arritjes së objektivave të përmendura në pikën (a);

(c) eliminimi i kufizimeve në tregtinë e gazit natyror ndërmjet Palëve Kontraktuese, duke përfshirë zhvillimin e përshtatshëm të kapaciteteve të bartjes ndërkufitare për të përmbushur kërkesat dhe rritjen e integrimit të tregjeve kombëtare të cilat mund të lehtësojnë rrjedhjen e gazit natyror në të gjithë Komunitetin e Energjisë;

(d) ndihmon për të arritur, në mënyrën më efektive, zhvillimin e një sistemi jo-diskriminues të besueshëm dhe efikas që është i orientuar drejt konsumatorëve, dhe promovon përshtatshmërinë e sistemit dhe, në përputhje me objektivat e përgjithshme të politikave për energji, efikasitet të energjisë si dhe integrimin për prodhim të shkallës së lartë dhe të ulët të gazit nga burimt energjisë së ripërtërishme dhe shpërndarjen e produkteve në rrjetet e bartjes dhe shpërndarjes;

(e) lehtësimin e qasjes në rrjet për prodhimin e kapaciteteve të reja, në veçanti heqjen e pengesave që mund të parandalojnë qasjen e ndërmarrjeve të reja dhe burimeve të gazit të energjisë së ripërtrishme;

(f)të sigurohet që operatorët e sistemit dhe shfrytëzuesit e sistemit kanë marrë stimujt e duhur, në periudhë afatshkurte dhe afatgjate, në mënyrë që të rrisin efikasitetin e performancës së sistemit dhe të thellojnë integrimin e tregut;

(g) të sigurohet që konsumatorët të përfitojnë përmes funksionimit efikas të tregut kombëtar, të promovojnë konkurrencën në mënyrë sa më efektive, dhe të ndihmojnë sigurinë dhe mbrojtjen e konsumatorit;

(h) të ndihmojë rreth arritjes së standardeve të larta në shërbimin publik për gazin natyror, duke kontribuar në mbrojtjen e konsumatorëve të pambrojtur dhe duke kontribuar në përputhshmërinë e të dhënave të nevojshme për procesin e shkëmbimit për kalimin e konsumatorëve.

61

Neni 41

Detyrat dhe Kompentencat e autoritetit rregullativ

(c) bashkëpunojë me autoritetin rregullativ ose autoritetet e Palëve Kontraktuese në fjalë dhe po ashtu me Bordin Rregullativ për Komunitet të Energjisë rreth çështjeve ndërkufitare;

(d) Zbatimi dhe mbarëvajtja e të gjitha vendimeve detyruese ligjore të Bordit Rregullativ të Energjisë;

(g) monitorimi i planeve të investimeve në operatorin e sistemit të bartjes, dhe përpilimi i raportit vjetor mbi vlerësimin

c) Nuk është përfshirë

d) Nuk ështe e përfshirë në mënyrë të detajuar.

e) Nuk është e përfshirë në mënyrë të detajuar

g) –q) Kryesisht e zhvendosur në Ligjin për Rregullatorin e Energjis

1. Autoriteti rregullativ do të ketë detyrat e mëposhtme:

(a) përmirësimin apo miratimin e tarifave të bartjes dhe shpërndarjes ose metodave të tyre, në përputhje me kriteret transparente;

(b) sigurimin e mbarëvajtjes së operatorit të sistemit të bartjes dhe shpërndarjes, dhe nëse është e përshtatshme, zotëruesve të sistemit, dhe ndërmarrjeve të gazit natyror, me detyrimet e tyre nën këtë Direktivë dhe legjislacionin përkatës të Komuniteti të Energjisë, duke i përfshirë çështjet ndër-kufitare;

(e) raportimi vjetor mbi aktivitetet dhe përmbushjen e detyrave të saj tek autoritetet përkatëse të Palëve Kontraktuese, tek Bordi Rregullativ i Komunitetit të Energjisë dhe Sekretariati. Raportet e tilla duhet të mbulojnë të gjitha hapat e marrë dhe rezultatet e fituara sa i përket secilës detyrë të listuar në këtë Nen;

(f) të sigurohet që nuk ka ndër-subvencione ne mes të aktiviteteve të bartjes, shpërndarjes, deponimit, GNL-së dhe furnizimit;

62

e planit të investimeve për operatorin e sistemit të bartjes (...) të cilat mund të pëfshijë rekomandime rreth ndryshimit të planve të investimeve

(h) monitorimi i mbarëvajtjes dhe rishikimi i performancës së kaluartë sigurimit të rrjetit dhe rregullat e seriozitetit dhe vendosja apo miratimi i standardeve dhe kritereve për kualitetin e shërbimeve dhe furnizimeve ose kontributi i të gjitha autoriteteve kompetente së bashku;

(j) monitorimi i nivelit dhe efikasiteti i hapjes së tregut dhe konkurrenca në nivelin e shitjes me shumicë dhe pakicë, duke përfshirë këmbimin e gazit natyror, çmimet për konsumatorët shtëpiak duke përfshirë parapagesën e sistemit, normat kaluese, normat e shkyçjes, pagesat dhe ekzekutimi i shërbimeve të mirëmbajtjes dhe ankesat nga konsumatorët shtëpiak, si dhe ndonjë shtrembërim ose kufizim i konkurrencës, duke përfshirë informacionet përkatëse, dhe duke sjellur rastet relevante të konkurrencës tek autoritetet përkatëse;

(k) monitorimi i shfaqjes së praktikave kufizuese kontraktuale, duke përfshirë klauzola ekskluzive që mund të parandalojnë një numër të madh të konsumatorëve jo-shtëpiak nga kontraktimi i njëkohshëm i më shumë furnizuesve ose kufizojnë zgjedhjen e tyre për të bërë këtë, nëse është e përshtatshme, duke informuar autoritetet e konkurrencës për praktika të tilla;

(l) respektimi i lirisë kontraktuale në lidhje me kontratat e furnizimit me ndërprerje, si dhe në lidhje me kontratat afat-gjata me kusht që ato janë në përputhje me ligjin e Komunitetit të Energjisë

and Laë on Natural Gas

(j) Zhvendosur në Nenin 15 Rregullatorin e Energjisë

(i) monitorimi i nivelit të transparencës, duke përfshirë çmimet me shumicë, dhe duke siguruar mbarëvajtjen e detyrimeve rreth sigurimit të ndërmarrjes së gazit natyror;

(m) monitorimi i kohës së marrë nga operatori i sistemit të bartjes dhe shpërndarjes për të bërë lidhje dhe

paragrafi 1.9 i Ligjit për

(k) Zhvendosur në Nenin 15 nënparagrafi 1.11 i Ligjit për Rregullatorin e Energjisë dhe pjesërisht e zhvendosur në Nenin 22 të Ligjit për Gazin Natyror.

(l) Pjesërisht e zhvendosur në Nenin 3, paragrafi 6.5 i Ligjit për Energjinë

63

(o) Zhvendosur në Nenin 4 të Ligjit për Gazin Natyror

(p) Zhvendosur në Nenin 4 të Ligjit për Gazin Natyror

(q) Zhvendosur në Nenin 4 të Ligjit për Gazin Natyror

riparimet;

(n) monitorimi dhe shqyrtimi i kushteve të qasjes në deponi, linepack,dhe shërbime të tjera ndihmëse siç është parashtruar në Nenin 33. Në rast se regjimi i qasjes në deponi është përcaktuar përmes Nenit 33 (3), kjo detyrë do të përjashtojë rishikimin e tarifave;

(o) ndihmon për të siguruar, së bashku me institucionet tjera përkatëse, që masat për mbrojtjen e konsumatorëve, duke përfshirë ato të përcaktuara në Aneksin I, janë efektive dhe zbatohen;

(p) publikim e rekomandimeve, të paktën çdo vit, në lidhje me mbarëvajtjen e çmimeve të furnizimit me Nenin 3, dhe sigurimi i tyre tek autoritetet e konkurrencës, ku është e përshtatshme;

(q) sigurimi i qasjes në të dhënat e konsumit të konsumatorëve, dispozitat për përdorim opsional, të një formati lehtësisht të kuptueshëm dhe të harmonizuar në nivel kombëtar për të dhënat e konsumimit dhe qasjes së shpejtë për të gjithë konsumatorët e këtyre të dhënave nën pikën (h) të Aneksit të I-rë;

(r) monitorimi dhe zbatimi i rregullave që ndërlidhen me rolet dhe përgjegjësitë e operatorëve të sistemit të bartjes, shpërndarjes, furnizuesve dhe konsumatorëve dhe palëve në treg në përputhje me Rregulloren (EC) Nr 715/2009, siç është miratuar në Nenin 24 të Traktatit për Komunitetin e Energjisë;

(s) monitorimi i zbatimit korrekt të kritereve që përcaktojnë nëse një stabiliment i deponimit është sipas Nenit 33(3) ose (4); dhe

(t) monitorimi dhe zbatimi i masave mbrojtëse siç janë të përmendura në 46;

(u) kontributi për mbarëvajtjen e procesit të këmbimit për proceset më të rëndësishme të tregut në

(t) Pjesërisht zhvendosur në Nenin 22 të Ligjit për Energjinë dhe në Udhëzimin Administrativ për Sigurinë e Furnizimit në sektorin gazit natyror Neni 5.

(u) Pjesërisht e zhvendosur në Nenin 3 paragrafi 4 i Ligjit për Gazin Natyror

64

Duke ruajtur pavarësinë e tyre, pa cënuar kompetencat e veçanta dhe që janë në pëputhje me parimet e rregullimit më të mirë, autoriteti rregullativ sipas rastit, do të, konsultohet me operatorin e sistemi të bartjes, dhe sipas rasteve të caktuara do të bashkëpunojë ngushtë me autoritetet kombëtare përkatëse në kryerjen e detyrave të përcaktuara në paragrafin e parë.

Çdo miratim i dhënë nga autoriteti rregullativ ose Bordi Rregullativ për Komunitetin e Energjisë nën këtë Direktivë nuk paragjykon përdorimet e justifikuara në të ardhmen rreth përdorimit të kompetencave të veta nga autoriteti rregullativ sipas këtij Neni ose ndaj gjobave të vendosura nga autoritetet përkatëse.

(a) të monitorojë zotëruesit e operatorit të sistemi të bartjes dhe mbarëvajtjen e operatorit të sistemit të pavarur me detyrimet e përcaktuara sipas këtij Neni, si dhe lëshimin e dënimeve për mos-mbarëvajtje në përputhje me paragrafin 4 (d);

(b) të monitorojë marrëdhëniet dhe komunikimin në mes të operatorit të sistemit të pavarar dhe të zotëruesit të sistemit të bartjes që të sigurojë mbarëvajtjen e detyrave të operatorit të sistemit të pavarur, dhe në veçanti, të miratojë kontratat dhe veprojë si autoritet për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve në mes të operatorit të sistemit të pavarur dhe zotëruesit të sistemit të bartjes për çdo ankesë

Paragrafi 3 i këtij Neni është kryesisht i zhvendosu në Nenin 49 dhe 50 i Ligjit për Rregullatorin e Energjisë dhe Pjesërisht në Nenin 22 të Ligjit për Gazin Natyror.

nivel rajonal; 2. Nëse një Palë Kontraktuese ka ofruar, detyrat e monitorimit të përcaktuara në paragrafin 1 mund të kryhen nga autoritetet tjera përveç autoritetit rregullativ. Në këtë rast, informacionet që do të rezultojnë nga një monitorim i tillë do të vihen në dispozicion për autoritetin rregullativ sa më shpejtë që është e mundur.

3. Përveç detyrave të dhëna në paragrafin 1 të këtij Neni, kur një operator i sistemit të pavarur është caktuar nën Nenin 14, autoriteti rregullativ do të:

2. Nuk është zhvendosur në Legjislacionin për Energji.

të dorëzuar nga secila palë në përputhje me paragrafin 11;

65

(c) pa paragjykuar procedurat nën Nenin 14(2)(c), të planit zhvillimor të rrjetit për dhjetë-vjeçarin e parë, miraton planin e investimeve dhe zhvillimin e planit të rrjetit shumë vjeçar i cili prezantohet çdo vit nga operatori i sistemit të pavarur;

(d) të sigurojë qasje në tarifat e hyrjes të mbledhura nga operatori i sistemit të pavarur që përfshijnë pagesat nga operatori i sistemit të pavarur, të cilat ofrojnë pagesa adekuate për rrjetin e aseteve dhe të investimeve të reja, me kusht që ato të bëhen në mënyrë ekonomike dhe efikase; dhe

(e) kanë kompetenca të kryejnë inspektime, duke përfshirë inspektime pa paralajmërim, në mjedisin e zotëruesit të operatorit të sistemit bartës dhe operatorit të sistemit të pavarur

(a) të nxjerrë vendime të detyrueshme për ndërmarrjet e gazit natyror;

(b) të kryejë hetime rreth funksionimit të tregut të gazit, dhe të vendosë mbi imponimin e masave proporcionale të nevojshme për promovimin e konkurrencës efektive dhe funksionimin e duhur të tregut. Kur është e përshtatshme, autoriteti rregullativ do të ketë kompetenca të bashkëpunojë me autoritetin konkurrues kombëtar dhe rregullatorët financiarë të tregut (...) në kryerjen e hetimeve në lidhje me ligjin për konkurrëncë;

Paragrafi 4 është zhvendosur në Nenin 12, 14, 16, 25 dhe 52 të Ligjit për Rregullatorin e Energjisë

4. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që autoriteti rregullativ të marrë kompetencat të cilat i lejojnë atyre të kryejnë detyrat e përmendura në paragrafin 1, 3 dhe 6 në mënyrë efikase dhe të shpejtë. Për këtë qëllim, autoriteti rregullativ do të ketë të paktën kompetencat në vijim:

(c) të kërkojë informacione nga ndërmarrjet e gazit natyror, përkatëse për përmbushjen e detyrave të saj, duke përfshirë arsyetimet rreth refuzimit të qasjes së palës së tretë, dhe çdo informacion mbi masat e nevojshme për zbatimin e

rrjetit;

66

(d) të imponojë dënime efektive, proporcionale dhe bindëse për ndërmarrjet e gazit natyror të cilat nuk veprojnë në përputhje me detyrimet e tyra sipas detyrimeve të përcaktuara nën këtë Direktivë ose çdo vendim i detyrueshëm ligjërisht i autoritetit rregullativ ose të Bordit Rregullativ të Komunitetit të Energjisë, ose të propozojë një gjykatë kompetente për të imponuardënime të tilla. Kjo do të përfshijë kompetencat për të imponuar ose të propozojë shqiptimin e dënimeve deri në 10 % të xhiros vjetore të operatorit të sistemit të bartjes ose deri në 10 % të xhiros vjetore të ndërmarrjes së integruar vertikalisht në operatorin e sistemit të bartjes ose në ndërmarrjen e integruar vertikalisht, siç mund të jetë rasti, për mosmbarëvajtje me detyrimet përkatëse në përputhje me detyrimet e kësaj Direktive; dhe

(a) të lëshojë dënime në përputhje me paragrafin 4(d) për sjellje diskriminuese në favor të ndërmarrjes së integruar vertikalisht;

(b) të monitorojë komunikimin në mes të operatorit të sistemit të bartjes dhe ndërmarrjes së integruar vertikalisht për të siguruar mbarëvajtjen e obligimeve të operatorit të sistemit të bartjes;

(c) të veprojë si autoritet për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve në mes të ndërmarrjes së integruar vertikalisht dhe operatorit të sistemit të bartjes në lidhje me ankesat e paraqitura në përputhje me paragrafin 11;

(d) të monitorojë marrëdhëniet tregtare dhe financiare duke përfshirë

(a)Zhvendosur në Nenin 52 të Ligjit për Rregullatorin e Energjisë

(b) Nuk është e përfshirë

(c) Neni 22 paragrafi 5 i Ligit për Gazin Natyror

(d) Nuk është e përfshirë

(e) të drejtat përkatëse të hetimit dhe kompetencat përkatëse të udhëzimeve për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve, nën paragrafin 11 dhe 12.

5. Përveç detyrave dhe kompetencave të dhëna nën paragrafin e 1 dhe 4 të këtij Neni, nëse një operator i sistemit të bartjes është përcaktuar në përputhje me Kreun IV, autoriteti rregullativ do të ketë të paktën detyrat dhe kompetencat e mëposhtme:

67

(e) të miratojë të gjitha marrëveshjet tregtare dhe financiare ndërmjet ndërmarrjes së integruar vertikalisht dhe operatorit të sistemit të bartjes, në kusht që që të dyja të përputhen me kushtet e tregut;

(f) të kërkojë justifikim nga ndërmarrja e integruar vertikalisht rreth njoftimit të zyrtarit të mbarëvajtjes në përputhje me Nenin 21(4). Një justifikim i tillë do të përfshijë në veçanti dëshmi që nuk janë paraqitur masa diskriminuese në favor të ndërmarrjes së integruar vertikalisht;

(g) të kryejë inspektime, duke përfshirë inspektime pa paralajmërim, në mjediset e ndërmarrjes së integruar vertikalisht dhe operatorit të sistemit të bartjes; dhe

(h) të caktojë të gjitha ose detyrat specifike të operatorit të sistemit të bartjes për një operator të sistemit të pavarur të emëruar në përputhje me Nenin 14 në rast të shkeljes së vazhdueshme të obligimeve nga operatori i sistemit të bartjes nën këtë Direktive, në veçanti në rast të përsëritjes së sjelljes diskriminuese që i jep përparësi ndërmarrjes së integruar vertikalisht;

(a) lidhje dhe qasje në rrjetin kombëtar, duke përfshirë tarifat e bartjes dhe shpërndarjes, dhe termat, kushtet dhe tarifat për qasje në objektet e GNL-së. Këto tarifa apo metodologji duhet të lejojnë kryerjen e investime e nevojshme në rrjetin dhe stabilimentet e GNL-së duke lejuar që këto investime të sigurojnë qëndrueshmërinë e rrjetit dhe stabilimenteve të GNL-së;

(e) Nuk është e përfshirë

(f) Nuk është e përfshirë në mënyrë specifike për rastin e njoftimit të zyrtarit të mbarëvajtjes.

(g) Zhvendosur në Nenin 50 dhe 51 të Ligjit për Rregullatorin e Energjisë por nuk i përmend vecanërisht inspektimet e paparalajmëruara

(h) Zhvendosur në Nenin 34 paragrafi 4 dhe 48 i Ligjit për për Rregullatorin e Energjisë

6 . Zhvendosur në Nenin 22 të Ligjit për Gazin Natyror dhe Nenin 4 0 ,41,42,43 të Ligjit për Rregullatorin e Energjisë

kreditë në mes të ndërmarrjes së integruar vertikalisht dhe operatorit të sistemit të bartjes;

6. Autoritetet rregullative duhet të jenë përgjegjëse për përmirësim ose miratim për një periudhë kohore të mjaftueshme pëpara hyrjes në fuqi të medodologjisë së përdorur për të llogaritur ose themeluar termat dhe kushtet për:

(b) sigurimin e balancimit të shërbimeve të cilat do të kryhen në mënyrë ekonomike dhe ofrojnë stimuj të përshtatshëm për përdoruesit e rrjetit për të balancuar kontributin e tyre dhe marrjen nga jashtë. Shërbimet për balancim do të ofrohen në mënyrë të drejtë dhe jo-diskriminuese dhe do të bazohen në kriteret e qëllimeve; dhe

68

(c) qasje në infrastrukturat ndër-kufitare, duke përfshire procedurat për ndarjen e kapaciteteve dhe ngjeshjen e menaxhmentit.

Zhvendosur në Nenin 42 paragrafi 2 dhe Neni 43 paragrafi 4 i Ligjit për Rregullatorin e Energjisë

8. Në përmirësimin ose miratimin e tarifave ose metodologjinë e shërbimeve balancuese, autoritetet rregullative do të sigurohen që operatori i sistemit të bartjes dhe shpërndarjes të japin stimulime të pështatshme, për periudha afatgjate dhe afatshkurte, për ngritje të efikasitetit, ngritje të integrimit të tregut dhe sigurisë së furznimit dhe mbështetje për hulumtimin e aktiviteteve të ndërlidhura;

Zhvendosur në Nenin 40 të Ligjit për Rregullatorin e Enegjisë dhe Nenin 22 paragrafi 3 i Ligjit për Gazin Natyror

Nuk është e përmendur në mënyrë të detajuar në Legjislacion për Energji

7. Metodologjitë ose afatet dhe kushtet e referuara në paragrafin 6 do te publikohen.

9. Autoritetet rregullative do të monitorojnë ngjeshjen e menaxhmentit të bartjes së gazit përmes rrjetit kombëtar duke përfshirë interkoneksionet, dhe implementimin e rregullave të menaxhmentit të ngjeshur. Për këtë, operatori i sistemit të bartjes ose operatorët e tregut do të dorëzojnë rregullat e tyre të menaxhmentit të ngjeshur tek autoriteti rregullativ kombëtar. Autoriteti rregullativ kombëtar mund të kërkojë ndryshimin e këtyre rregullave.

10. Nëse është e nevojshme autoritetet rregullative do të kenë autoritetin të kërkojnë nga operatorët e sistemit të bartjes, deponimit,GNL-së dhe shpërndarjes, ndryshimin e termeve dhe kushteve, duke përfshirë tarifat dhe metodologjinë e përmendur në këtë Nen, në mënyrë që të sigurohet nëse janë proporcionale dhe zbatohen në mënyrë jo-diskriminuese. Në rast se regjimi i qasjesështë i definuar në bazë te Nenit 33(3), kjo detyrë do të përjashtojë modifikimin e tarifave. Në rast se vonohet rregullimi i tarifave të sistemit të bartjes dhe shpërndarjes, autoritetet rregullative do të kenë fuqinë të rregullojnë ose miratojnë tarifat e bartjes dhe shpërndarjes përkohësisht ose metodologjinë dhe të vendosin mbi masat e përshtatshme të kompensimit nëse tarifat

përfundimtare ose metodologjitë rrjedhin nga tarifat ose metodologjitë e përkohshme.

69

Zhvendosur në Nenin 25 paragrafi 2 dhe 3 i Ligjit për

11. (*) Çdo palë e cila ka ankesa kundrejt përmbushjes së obligimeve të caktuara nën këtë Direktivë rreth operatorit të sistemit të bartjes, deponimit, GNL-së ose shpërndarjes, mund të dërgojë ankesën tek autoriteti rregullativ i cili, vepron si autoritet për zgjidhjen e kontesteve, dhe duhet të lëshojë një vendim brenda një periudhe dy mujore pas marrjes së ankesës. Kjo periudhë mund të zgjatet edhe për dy muaj të tjerë ku mund të kërkohen sqarime shtesë nga autoritet rregullative. Periudha e zgjatur mund të zgjatet edhe më tej në marrëveshje me ankuesin. Vendimi i autoritetit rregullativ do të jetë obligativ përveç nëse prishet në apel.

12. (*) Çdo palë e cila është e prekur dhe ka të drejtë të ankohet në lidhje me vendimin mbi metodologjinë e ndërmarrë në lidhje me këtë Nen, ose nëse autoriteti rregullativ e ka për detyrë të konsultohet, në lidhje me tarifat e propozuara ose metodologjinë, mund, të paktën për dy muaj, ose një periudhë më të shkurtër kohore siç është përcaktuar nga Palët Kontraktuese, pas publikimit të vendimit ose propozimit për vendim, të dorëzojnë një ankesë për shqyrtim. Një ankesë e tillë nuk do të ketë efekt pezullues.

13. Palët Kontraktuese do të krijojnë mekanizma efektiv të përshtatshëm për rregullim, kontroll dhe transparencë në mënyrë që të shmangin çdo abuzim nga personat në pozita dominuese, në veçanti në dëm të konsumatorëve, dhe sjelljeve grabitqare. Këto mekanizma do të marrin parasysh dispozitat e Traktatit për Komunitetin e Energjisë, në veçanti Nenin 18 dhe 19 të tij.

14. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që të ndërmerren masat e përshtatshme, duke përfshirë veprimet administrative ose procedimet penale në përputhje me ligjin kombëtar, kundër personave juridik dhe fizik përgjegjës, ku rregullat e arashtruara në këtë Direktivë nuk janë respektuar.

15. Ankesat e përmendura në paragrafin 11 dhe 12 pa u paragjykuar do të ushtrojnë të drejtën e apelit sipas (…) ligjit kombëtar.

16. Vendimet e marra nga autoriteti rregullativ do të jenë plotësisht të arsyeshme dhe justifikuara për të lejuar

70

Rregullatorin e Energjisë

Zhvendosur në Nenin 25 paragrafi 3 i Ligjit për Rregullatorin e Energjisë

Neni 42

Regjimi i rregullatorit për cështjet ndër-kufitare

1. Autoritetet rregullative do të konsultohen dhe bashkëpunojnë ngushtë me njëra tjetrën, dhe do ti ofrojnë njëra tjetrës ose Bordit Rregullativ të Komunitetit të Energjisë çdo informacion të nevojshëm për përmbushjen e detyrave nën këtë Direktivë. Në lidhje me këmbimin e informacioneve, autoriteti pranues duhet të sigurojë të njëjtin nivel të konfidencialitetit siç është kërkuar nga autoriteti origjinal.

1. Nuk është e përfshirë në mënyrë të detajuar

(a) nxitjen e krijimit të marrëveshjeve operative në mënyrë që të mundësojë menaxhimin e rrjetit optimal, promovimin e këmbimit të përbashkët të gazit dhe ndarjen e kapaciteteve ndër-kufitare, dhe të lejojë një nivel adekuat të kapacitetit të interkoneksionit, duke përfshirë interkoneksione të reja, brenda rajonit dhe në mes të rajonit për të lejuar zhvillimin e konkurrencës efektive dhe përmirësimin e sigurisë së furnizimit pa diskriminuar ndërmjet ndërmarrjeve të furnizimit në Palë Kontraktuese të ndryshme;

(b) koordinimin e zhvillimit të të gjitha kodeve të rrjetit për operatorin e sistemit të bartjes dhe aktorët e tjerë të tregut; dhe

(c) koordinimin e zhvillimit të rregullave rreth menaxhimit të ngjeshur.

2 . Nuk është përfshirë në mënyrë të detajuar

3 . Nuk është e përfshirë në mënyrë të detajuar

17. Palët Kontraktuese do të sigurojnë ekzistimin e mekanizmave të përshtatshëm në nivel kombëtar, sipas të cilit pala e prekur nga një vendim i autoritetit rregullativ ka të drejtën e ankimit në një organ të pavarur nga palët e pëfshira dhe çdo qeverisje.

Vendimet do të jenë në dispozicion të publikut në të njëjtën kohë duke ruajtur konfidencialitetin e informatave të ndjeshme komerciale

2. Autoritetet rregullative do të bashkëpunojnë së paku në nivel rajonal për:

3. Autoritetet rregullative kombëtare do të kenë të drejtë të hyjnë në marrëveshje bashkëpunimi me njëra tjetrën për të nxitur

konkurrencën e rregullatorëve

71

4. Veprimet e përmendura në paragrafin 2 do të kryhen, siç është e përshtatshme, në bashkëpunim të ngushtë me autoritetet kombëtare përkatëse dhe pa paragjykuar kompetencat e tyre specifike.

4 . Nuk është e përfshirë në mënyrë të detajuar

5. (*) [nuk ëhstë e aplikueshme]

Neni 43

Përputhje me udhëzimet

1. [Nuk është e aplikueshme] 2 . [Nuk është e aplikueshme]

3 . [Nuk është e aplikueshme]







Neni 44

Mbajtja e Regjistrit

1. Palët Kontraktuese do të kërkojnë nga ndërmarrjet e furnizimit që të mbajnë në dispozicion të autoriteteve kombëtare, duke përfshirë autoritetin rregullativ, autoritetin kombëtar të konkurrencës, autoritetin dhe Sekretariatin për Komunitet të Energjisë, për përmbushjen e detyrave, për të paktën pesë vjet, të dhënat përkatëse për të gjitha transaksionet e kontratave të furnizimit me gaz dhe derivate të gazit me konsumatorët me shumicë dhe operatorët e sistemit të bartjes si dhe deponimit dhe GNL-së.

Pjesërishtë e zhvendosur në Nenin 22 paragrafi 1.4 i Ligjit mbi Gazin Natyror

2. Të dhënat duhet të përfshijnë detaje mbi karakteristikat e transaksioneve përkatëse siç janë kohëzgjatja, shpërndarja dhe rregullat e zgjidhjes, sasia, datat dhe koha e ekzekutimit dhe çmimet e transaksioneve dhe instrumentet për identifikimin e

Nuk është e përfshirë në mënyrë të detajuar

konsumatorëve me shumicë, si dhe detalet e specifikuara për të gjitha kontratat e pazgjidhura të furnizimit me gaz dhe derivate të gazit.

72

Zhvendosur në Nenin 18 të Ligjit për Energjinë

4 .

5. Në lidhje me transaksionet e derivateve të gazit nga ndërmarrja furnizuese me klientët me shumicë dhe operatorin e sistemit të bartjes si dhe deponitë dhe operatorët e GNL-së, ky Nen do të zbatohet vetëm për aq sa PHLG ka miratuar udhëzimet e përmendura në paragrafin 4.

(*) [Nuk është e aplikueshme]


6. Dispozitat e Nenit nuk duhet të krijojnë detyrime shtesë kundrejt autoriteteve të përmendura në paragrafin 1 për ndërmarrjet që shtrihen në fushën Direktivës 2004/39/EC, autoritetet përgjegjëse nën këtë Direktivë do të ofrojnë atyre të dhënat e duhura.



Neni 45

Tregjet me pakicë

Në mënyrë për të lehtësuar funksionimin e mirë dhe transparent të tregjeve me pakicë në Komunitetin e Energjisë, Palët Kontraktuese do të sigurohen që rolet dhe përgjegjësitë e operatorit të sistemit të bartjes, shpërndarjes, ndërmarrjes së furnizimit dhe konsumatorëve nëse është e nevojshme palëve të tjera në treg janë të përcaktuar a në lidhje me marrëveshjet në kontratë,angazhim kundrejt konsumatorëve, këmbim të të dhënave dhe rregullave të vendosjes, pronësisë së të dhënave dhe përgjegjësive matëse.

Rregullat do të publikohen, dhe përcakohen me qëllim të

Nuk është përfshirë në mënyrë të detajuar për tregjet me pakicë

3. (*) Autoriteti rregullativ duhet të vendosë që të vejë në dispozicion për të gjithë pjesëmarrësit në treg, elemente të informacioneve të cilat janë informacione komerciale të ndjeshme mbi aktorët individual të tregut ose lirimin e transaksioneve ndividuale që nuk janë liruar. Ky paragraf nuk zbatohet për informacione në lidhje me instrumentet financiare të cilat bien në kuadër të kësaj Direktive 2004/39/EC.

73

Neni 46

Masat Mbrojtëse


3 . [Nuk është e aplikueshme] Neni 47

Level playing field

1. Masat për Palët Kontraktuese mund të merren në përputhje me këtë Direktivë në mënyrë që të sigurojnë që a level playing field është në përputhje me Traktatin e Komunitetit të Energjisë, sidomos Neni 41 i tij, dhe me legjislacionin e Komunitetit për Energji.


2. Masat e përmendura në paragrafin e 1 do të jenë proporcionale, jo-diskriminuese dhe transparente. Këto masa mund të vihen në fuqi vetem pas njoftimit tek Sekretariati i Komunitetit të Energjisë, i cila më pas do të japë një opinion.

3. Sekretariati duhet të veprojë me rastin e njoftimit të përmendur në paragrafin 2 brenda dy muajve nga pranimi i njoftimit. Kjo periudhë do të fillojë menjëherë pas marrjes së informacionit të plotë. Në rast se Sekretariati nuk ka vepruar brenda periudhës dy-mujore, do të konsiderohet se ata nuk kanë ngritur kundërshtime për masat e marra.

Neni 48

të lehtësimit të qasjes së konsumatorëve dhe furnizuesve në rrjet dhe duhet të jenë subjekt i shqyrtimit nga autoritetet rregullative ose autoritetet kombëtarë përkatës.

1. (*) Në rast të një krize të papritur në tregun e energjisë ose nëse siguria fizike ose siguria e personave, aparateve ose instalimit ose sistemit të integruar kërcënohet, një Palë Kontraktuese mund që të marrë masa mbrojtëse përkohësisht.

Neni 36 deri në Nenin 39 të Traktatit për Komunitetin e Energjisë do të zbatohen.

74

Shmangiet në lidhje me angazhimet merr-ose-paguaj

1. (***) Nëse një ndërmarrje e gazit natyror ballafaqohet, ose do të ballafaqohet me vështirësi ekonomike dhe financiare për shkak të angazhimit të pranuar merr-ose-paguaj në një apo më shumë kontrata të blerjes së gazit, ajo mund të dërgojë një kërkesë për shmangie të përkohshme nga Neni 32 tek Palët Kontraktuese në fjalë ose tek autoriteti kompetent i përcaktuar. Kërkesat duhet që të jenë, në përputhje me zgjedhjen e Palëve Kontraktuese, të paraqiten në bazë të rastit para ose pas refuzimit të qasjes në sistem. Nëse ndërmarrja e gazit natyror ka refuzuar qasjen, kërkesa do të paraqitet pa vonesë. Kërkesa do të shoqërohet me të gjitha informacionet përkatëse mbi natyrën dhe shtrirjen e problemit dhe në përpjekjet e ndërmarra nga ndërmarrja e gazit natyror për të zgjidhur problemin.

Nëse zgjidhjet alternative nuk janë në dispozicion, dhe duke marrë parasysh paragrafin 3, Palët Kontraktuese ose autoriteti kompetent i përcaktuar mund të vendosë të japë shmangien.

2. (***) Pala Kontraktuese, ose autoriteti kompetent i përcaktuar, pa humbur kohë do të njoftojë Sekretariatin e Komunitetit të Energjisë për vendimin e tij për të lejuar shmangien, bashkë me të gjitha informacionet përkatëse në lidhje me shmangien. Informacioni do të dorëzohet tek Sekretariati në një formë të përmbledhur , duke lejuar Sekretariatin të arrijë në një vendim të bazuar mirë. Brenda tetë javëve nga pranimi i këtij njoftimi, Sekretariati do të lëshojë një opinion, në bazë të rastit, duke ftuar, Palët Kontraktuese ose autoritetin kompetent në fjalë të ndryshojnë ose tërheqë vendimin për dhënie e shmangies.

(…) [Nuk është e aplikueshme]

75

Sekretariati do të ruajë konfidencialitetin e informacioneve të ndjeshme komerciale.

3. (***) Kur të vendoset rreth vendimit për shmangie, i përmendur në paragrafin 1, Palët Kontraktuese, ose autoriteti kompetent i përcaktuar, dhe Sekretariati do të marrin parasysh, në veçanti kriteret e mëposhtme:

(a) qëllimin e arritjes së një tregu konkurrues të gazit;

(b) nevojën për të përmbushur detyrimet kundrejt shërbimit publik për të siguruar furnizimin me gaz;

(c) pozitën e ndërmarrjes së gazit natyror në treg dhe gjendjen aktuale të konkurrencës në këtë treg;

(d) seriozitetin e vështirësive ekonomike dhe financiare të hasura nga ndërmarrjet e gazit natyror dhe ndërmarrjet e bartjes ose konsumatorëve të privilegjuar;

(e) datën e nënshkrimit dhe termat e kontratës ose kontrata në fjalë, duke përfshirë shkallën në të cilën ata lejojnë ndryshime në treg;

(f) përpjekjet e bëra për të gjetur një zgjidhje për këtë problem;

(g) shkallën në të cilën, kur pranohen angazhimet merr-ose paguaj në fjalë, në mënyrë të arsyeshme ndërmarrja mund të parashikojë, duke pasur parasysh dispozitat e kësaj Direktive, që vështirësi serioze mund të lindin;

(h) nivelin e lidhjes së sistemit me sistemet tjera dhe shkallën e ndërveprimit të këtyre sistemeve; dhe

(i) Efektet e dhënies së shmangies që do të kenë aplikim korrekt të kësaj Direktive për sa i përket funksionimit sa më të lehtë të tregut të brendshëm të gazit natyror.

Një vendim në lidhje me kërkesën e shmangies në lidhje me kontratat merr-ose paguaj përfunduar para 1 Korrik 2006

76

Komunitetit të Energjisë 6 . (***) [Nuk është e aplikueshme]

Neni 49

Tregjet Emergjente dhe të Izoluara

1 . (***)

[Nuk është e aplikueshme]

[Nuk është e aplikueshme] 2 . [Nuk është e aplikueshme]

3 . (***)Nuk është e aplikueshme]

4 . (***) [Nuk është e aplikueshme]

5. (***) [Nuk është e aplikueshme]



nuk duhet të çojnë në situata në të cilat është e pamundur për të gjetur njësi ekonomike të qëndrueshme alternative. Vështirësitë serioze në çdo rast do të konsiderohen që nuk ekzistojnë kur shitja e gazit natyror nuk bie nën nivelin minimal të garantuar për blerjen e gazit me kontrata merr-ose-paguaj ose deri më tani blerja e gazit me kontratat merr-ose-paguaj mund të përshtatet ose ndërmarrja e gazit natyror është në gjendje të gjejë degë alternative. 4. (***) Ndërmarrjet e gazit natyror të cilave nuk iu është dhënë shmangia e përmendur në paragrafin e 1 të këtij Neni nuk do të refuzojnë, ose nuk do të refuzojë më, qasjen në sistem për shkak të angazhimeve të pranuara me kontratat e blerjes merr-ose-paguaj rreth blerjes së gazit. Palët Kontraktuese do të sigurohen që dispozitat e Nenit 32 deri në 44 janë në përputhje.

5. (***) Çdo shmangie e dhënë në bazë të dispozitave të mësipërme duhet të arsyetohet. Sekretariati do të publikojë vendimin në një seksion të dedikuar në faqen e internetit të Komunitetit të Energjisë.

77


Neni 50

Procedura e Shqyrtimit

(***) [Nuk është e aplikueshme] Neni 51

Komisioni

1 . (***) [Nuk është e aplikueshme] 2 . (***) [Nuk është e aplikueshme]

Neni 52

Raportimi


|Neni 31 EnC Vendimi aplikohet 2 . (***) [Nuk është e aplikueshme]





Neni 53

Shfuqizimi

(***) [Nuk është e aplikueshme]

Referencat për Direktivën 2003/55/EC e shfuqizuar do të interpretohen si referenca të kësaj Direktive dhe do të lexohen në përputhje me tabelën e korrelacionit në Aneksin II.

78

Neni 54

Zhvendosja

1 . [Nuk është e aplikueshme] 2 . (***) [Nuk është e aplikueshme]

Neni 55

Entry into force

(***) [Nuk është e aplikueshme] Neni 56

Addressees

(***) [Nuk është e aplikueshme]

ANNEX I

MASAT PËR MBROJTJEN E KONSUMATORËVE

1. Pa paragjykim ndaj rregullave të tjera për mbrojtjen e konsumatorëve, masat e përmendura në Nenin 3 janë për të siguruar konsumatorët që:

(a) kanë të drejtë për një kontratë me ofruesin e shërbimit të tyre të gazit që specifikon:

- identitetin dhe adresën e furnizuesit,

- shërbimet e ofruara, nivelin i cilësisë së shërbimeve të ofruara, si dhe kohën për lidhjen fillestare

- llojet e ofruara të shërbimit të mirëmbajtjes

- mjetet me të cilat informatat e azhurnuara mbi tarifat e aplikuara dhe pagesat e mirëmbajtjes mund të merren,

79

- informacione në lidhje me të drejtat e konsumatërëve, duke përfshirë trajtimin e ankesave dhe të gjitha informacioneve të referuara në këtë pikë, që komunikohen qartë përmes faturimit apo edhe uebfaqës së ndërmarrjes së gazit natyror;

Zhvendosur në Nenin 4 paragrafi 3 i Ligjit për Gazin Natyror


- kohëzgjatjen e kontratës, kushtet për renovim dhe përfundim të shërbimeve dhe kontratës, dhe nëse tërheqja nga kontrata pa pagesë lejohet,

- çdo marrëveshje për refuzim dhe kompensim e cila aplikohet nëse niveli i cilësisë së shërbimeve të kontraktuara nuk është plotësuar duke përfshirë faturimin e pasaktë dhe të vonuar;

- metodën për fillimin e procedurave për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve në përputhje me pikën (f); dhe,

Kushtet duhet të jenë të drejta dhe të njohura paraprakisht. Në çdo rast, ky informacion duhet të jepet para se të përfundohet dhe konfirmohet kontrata. Nëse kontrata përfundohet nëpërmjet ndërmjetësve, informacionet në lidhje me çështjet e parashtruara në këtë pikë do të jepen gjithashtu para lidhjes së kontratës;

(b)është dhënë njoftimi i duhur për synim rreth ndryshimit të kushteve të kontratës dhe janë informuar për të drejtat e tyre rreth tërheqjes kur njoftimi është dhënë. Ofruesit e shërbimeve duhet të njoftojnë para-paguesit e tyre menjëherë për çdo ndryshim në tarifa, në një periudhë kohore të përshtatshme dhe jo më vonë se periudha normale e faturimit pas hyrjes në fuqi në mënyrë transparente dhe të kuptueshme. Palët Kontraktuese do të sigurohen që konsumatorët janë të lirë të tërhiqen nga kontrata nëse ata nuk pranojnë kushtet e reja të cilat iu janë bërë të ditur nga ofruesi i shërbimeve të gazit;

(c) të marrë informacione transparente për çmimet e zbatueshme dhe tarifat e po ashtu për termet dhe kushtet standarde, në lidhje me qasjen dhe përdorimin e shërbimeve të gazit;

80

(h) kanë në dispozicion të dhënat e konsumimit, dhe do të jenë në gjendje që përmes një marrëveshje të qartë dhe pa pagesë, ti japin ndonjë ndërmarrje të regjistruar të furnizimit qasje në të dhënat e matjes. Pala përgjegjëse në menaxhimin e të dhënave është e detyruar që t’ia japë ato ndërmarrjes. Pala ontraktuese duhet të përcaktojë një format për të dhënat dhe një procedurë



(d) ofrohet një zgjedhje e gjerë e metodave të pagesës, të cilat nuk bëjnë diskriminim e padrejtë të konsumatorëve. Sistemi i para-pagimit do të jetë i drejtë dhe adekuat në mënyrë që të reflektojë konsumimin. Çdo ndryshim në terma dhe kushte do të reflektojë koston e furnizuesit që i përkasin sistemit të ndryshëm të pagesave. Ata do të jepen në një gjuhë të qartë dhe të kuptueshme dhe nuk do të përfshijnë pengesa kontraktuale në ushtrimin e të drejtave të konsumatorëve, për shembull dokumentacionin e tepruar kontraktual. Konsumatorët duhet të mbrohen kundër metodave të padrejta dhe mashtruese të shitjes së gazit;

(e) nuk ngarkohen për ndryshimin e furnizuesit;

(f) përfitojnë nga procedurat transparente, të thjeshta, dhe të lira për trajtimin e ankesave të tyre. Në veçanti, të gjithë konsumatorët kanë të drejtë për një nivel të mirë të shërbimeve dhe trajtimin e ankesave të tyre nga ofruesi i shërbimeve të gazit. Procedurat e tilla për zgjidhjen e kontesteve jashtë gjykatave do të mundësojnë zgjidhje të drejtë dhe menjëherë, mundësisht brenda tre muajve, me dispozita, ku garantohet, sistemi i rimburësimit dhe/ose kompensimit. Kudo që është e mundur, ata duhet, të jenë në përputhje me parimet e parashtruara në Komisionin për Rekomandime 98/257/EC të 30 Mars 1998 mbi parimet e zbatueshme për organet përgjegjëse jashtë gjyqësore për zgjidhjen e kontesteve të konsumatorëve [3];

(g) ata që lidhen me sistemin e gazit janë të informuar rreth të drejtave të furnizimit, nën legjislacionin e zbatueshëm kombëtar, me gazin natyror të specifikuar për cilësinë dhe çmimet e arsyeshme;

për qasje në të dhëna për të gjithë konsumatorët dhe furnizuesit. Konsumatorët nuk do të ngarkohen me kosto shtesë për këtë shërbim;

(i) janë të njoftuar siç duhet dhe mjaftueshëm rreth konsumit aktual të gazit dhe kostos në mënyrë që të u mundësojë atyre të rregullojnë konsumimin e vet të gazit. Ky informacion duhet të jepet në një kornizë të mjaftueshme kohore, e cila merr parasysh aftësinë e konsumatorit rreth pajisjeve matëse. Llogaria pasuese do të merr parasysh koston dhe efikasitetin e këtyre masave. Konsumatorët nuk do të ngarkohen me kosto shtesë për këtë shërbim;

(j) të pranojë mbylljen përfundimtare të llogarisë pas çdo ndryshimi të furnizuesit me gaz jo më vonë se gjashtë javë pasi që ka ndodhur ndryshimi i furnizuesit. Palët Kontraktuese duhet të sigurohen që zbatimi i sistemit inteligjentë të matjes do të ndihmojë një pjesëmarrjen aktive të konsumatorëve në tregun e furnizimit me gaz. Zbatimi i një sistemi të tillë të matjes mund të jetë subjekt i një vlerësimi ekonomik për kostos afatgjate dhe përfitimet e tregut dhe konsumatorëve individual ose formës së matjes inteligjente që është ekonomikisht e arsyeshme dhe kosto-efektive dhe po ashtu afatit kohor që është i realizueshëm për shpërndarjen e tyre.

Një vlerësim i tillë do të bëhet nga data 1 Janar 2014.

Në bazë të këtij vlerësimi, Palët Kontraktuese ose ndonjë autoritet kompetent do të përcaktojë, përgatit një orar për zbatimin e sistemit inteligjent matës.

Palët Kontraktuese ose çdo autoritet kompetent që do të përcaktohet, do të sigurojnë ndëveprimin e sistemeve matëse që do të zbatohen në territorin e tyre dhe do të përdoren në mënyrën e duhur në përputhje me standardet dhe rëndësinë e zhvillimit të tregut të brendshëm të gazit natyror.

81




Tabela e korrelacionit në lidhje me zbatimin e DIREKTIVËS ... · PDF fileose rrjet...

Documents

Transcript of Tabela e korrelacionit në lidhje me zbatimin e DIREKTIVËS ... · PDF fileose rrjet...