Sześciolatek w szkole

Istotnym wydarzeniem w życiu każdego dziecka jest rozpoczęcie nauki

szkolnej. Jednakże, mimo pójścia do szkoły, pewne

dzieci wciąż będą przedkładać zabawę nad

naukę.

Powodzenie w nauce szkolnej już od klasy

pierwszej zależy od stopnia gotowości szkolnej.

Gotowość szkolna jest pojęciem, pod którym kryje się wiele aspektów życia dziecka.

To przede wszystkim: • gotowość do podjęcia nauki;• zainteresowanie nauką;• oraz taki sam poziom rozwoju

fizycznego, intelektualnego i społecznego, który pozwoli podołać szkolnym obowiązkom, odnaleźć się w grupie rówieśniczej i osiągnąć sukces w szkole.

Dojrzałość szkolna, gotowość szkolna, przygotowanie do szkoły – to terminy często używane zamiennie.

„Gotowość” w rozumieniu J. Brunera, „nie jest stanem, na który

wystarczy czekać, ale trzeba ją wykształcić”.

Wg M. Przetacznikowej „Dojrzałość szkolna to zespół tych cech

psychofizycznych ukształtowanych w okresiepierwszych 6 lat życia, które umożliwiają

dziecku przystosowanie się do nauki w szkole.”Wg W. Okonia

„Dojrzałość szkolna to inaczej gotowość szkolna, to osiągnięcie przez dziecko takiego

stopnia rozwoju umysłowego, emocjonalnego, społecznego i fizycznego,

jaki umożliwia mu udział w życiu szkolnym i opanowanie treści programowych klasy 1.”

Wg S. Szumana „Dojrzałością szkolną jest

osiągnięcie przez dzieci takiego poziomu rozwoju fizycznego, społecznego i psychicznego, który czyni je wrażliwymi i

podatnymi na systematyczne nauczanie i wychowanie w klasie pierwszej szkoły podstawowej”.

Wg B. Wilgockiej-Okoń „Dojrzałość szkolna, to taki stopień rozwoju dziecka, jaki pozwala mu

podjąć obowiązki szkolne.” Za istotne i ważne przy definiowaniu

tego pojęcia uznaje właściwości rozwoju dziecka i wymagania szkoły.

Bowiem odpowiedni rozwój psychiczny jest najogólniejszym warunkiem

osiągnięcia dojrzałości szkolnej, a powodzenie szkolne, czyli możliwość

sprostania wymaganiom szkoły, jednym ze wskaźników tej dojrzałości.

Według B. Wilgockiej-Okoń dojrzałość szkolną traktuje się nie

tylko jako zależną od wewnętrznych procesów

dojrzewania, lecz łącznie – jako wynik zależności między gotowym do pójścia do szkoły dzieckiem a

środowiskiem rodzinnym i wychowaniem przedszkolnym.

Okres, w którym dziecko podejmuje obowiązki szkolne, jest czasem szczególnie korzystnym dla jego rozwoju. Dziecko osiąga w tym czasie pewną stabilizację

psychiczną, jest radosne i beztroskie.

Szkoła stanowi dla niego raczej przygodę niż uciążliwy

obowiązek. W okresie tym dziecko bardzo łatwo poddaje się

różnym oddziaływaniom wychowawczym.

Dzieci osiągają dojrzałość szkolną w różnym czasie. Decydują o tym nie tylko czynniki

biologiczne, ale także środowiskowe i wychowawcze.

Gotowość do rozpoczęcia nauki w szkole uzależniona jest m.in.:

• od dotychczasowego biegu życia dziecka; • od tego, czy uczęszczało do przedszkola;

•czy miało okazję współdziałać z innymi dziećmi w najbliższym otoczeniu;

•czy dorośli zaspokajali jego potrzeby poznawcze i uczuciowe;

•czy stawiano mu wymagania dostosowane do jego możliwości, a jednocześnie rozwijające pożądane społecznie formy zachowania.

Rozpoczynając naukę w szkole, dziecko podejmuje się realizacji

następujących zadań:

• zdobywanie i stosowanie wiedzy;• osiąganie samodzielności i

niezależności;• udział w życiu grupy rówieśniczej;• zamiany dominującej formy aktywności

z zabawy na naukę;• opanowanie umiejętności pisania,

czytania i liczenia.

PROPOZYCJE METOD I FORM PRACY Z DZIECKIEM

SZEŚCIOLETNIM

Najważniejsze miejsce w pracy z dziećmi sześcioletnimi

zajmują metody oparte na działalności dziecka.

Metody oparte na działaniu, na obserwacji i

na słowie:• metoda samodzielnych doświadczeń

oparta na inicjatywie własnej dziecka (zabawa, zajęcia artystyczne, kontakt z przyrodą);

• metoda zadań stawianych dziecku przez nauczyciela, które dziecko rozwiązuje samodzielnie wg własnych pomysłów;

• metoda ćwiczeń polegająca na powtarzaniu przez dziecko odpowiednich czynności (sprawność ruchowa, nauka prawidłowej wymowy);

• metoda odtwarzania (nauka wiersza, piosenki, tańca);

• metody słowne, do których należą rozmowy, opowiadania, zagadki, rozwijające procesy poznawcze i poszerzające zasób wiadomości dziecka;

• metody żywego słowa oddziałujące na dziecko przez środki artystyczne, pomagające rozwijać wrażliwość uczuciową i estetyczną.

Metody poglądowe oparte na bezpośrednim

spostrzeganiu:• metody obserwacji i pokazu

przedmiotów (zjawisk, czynności);• metody przykładu: przykład

osobisty, poprzez widowisko teatralne, ilustracje;

• metoda uprzystępnienia sztuki.

Metody odnoszące się do działań dziecka związane z

procesem uczenia się:• przyswajanie podanego, gotowego

materiału;• odkrywaniu nowych wiadomości

podczas rozwiązywania problemów i samodzielnego poszukiwania;

• przeżywanie;• działanie – zmienianie rzeczywistości i

siebie poprzez sprawdzenie wiadomości w praktyce.

Wielostronne uczenie się przeciwstawia się

jednostronnemu uczeniu się, nauczaniu opartemu na przyswajaniu gotowej wiedzy podawanej przez

nauczyciela.

Wielostronnemu uczeniu się odpowiadają metody

nauczania:

• podające (przyswajanie)• problemowe (odkrywanie)• aktywizujące (przeżywanie)• praktyczne (działanie)

Metody szczególnie użyteczne w pracy z

dzieckiem sześcioletnim:

Metoda czynnościowego nauczania Edyty Gruszczyk - Kolczyńskiej

Zalecane warunki i sposób realizacji:

• Dominującą formą zajęć są w tym czasie Dominującą formą zajęć są w tym czasie zabawy, gry sytuacje zadaniowe, w zabawy, gry sytuacje zadaniowe, w których dzieci manipulują specjalnie których dzieci manipulują specjalnie dobranymi przedmiotami, np. liczmanami. dobranymi przedmiotami, np. liczmanami.

• Następnie dba się o budowanie w Następnie dba się o budowanie w umysłach dzieci pojęć liczbowych umysłach dzieci pojęć liczbowych sprawności rachunkowych na sposób sprawności rachunkowych na sposób szkolny.szkolny.

Przy układaniu i rozwiązywaniu zadań trzeba Przy układaniu i rozwiązywaniu zadań trzeba zadbać o wstępną matematyzacjęzadbać o wstępną matematyzację: : dzieci dzieci

rozwiązują zadania matematyczne rozwiązują zadania matematyczne manipulując przedmiotami lub obiektami manipulując przedmiotami lub obiektami

zastępczymi, potem zapisują rozwiązanie z zastępczymi, potem zapisują rozwiązanie z użyciem cyfr. użyciem cyfr.

„„Moim zdaniem Moim zdaniem nie ma żadnej potrzeby, nie ma żadnej potrzeby, by zapoznawać dzieci z cyframi już w by zapoznawać dzieci z cyframi już w pierwszym półroczu zajęć z 6-latkamipierwszym półroczu zajęć z 6-latkami. .

Zapis cyfrowy, nawet najprostszy, np. Zapis cyfrowy, nawet najprostszy, np. 3+2=5 przesuwa nauczanie w kierunku 3+2=5 przesuwa nauczanie w kierunku abstrakcji. Na to nakładają się trudności abstrakcji. Na to nakładają się trudności

manualne związane z samym pisaniem.” manualne związane z samym pisaniem.”

prof. Z. Semadeniprof. Z. Semadeni