Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk...
-
Upload
valentijn-geerts -
Category
Documents
-
view
250 -
download
4
Transcript of Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk...
![Page 1: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/1.jpg)
Systeem aarde: windsystemen en orkanen
![Page 2: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/2.jpg)
• Stromen van energie– Hoge luchtdruk en
lage luchtdruk– Luchtstromen
• windsystemen• passaten• moessons• orkanen
De zon als stromingsbron
![Page 3: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/3.jpg)
Herverdeling van energie
• In welke klimaatzone vind je een positieve energiebalans op aarde?
• In welke richting moet de transportpijl worden getekend?
• Twee transporteurs:– Luchtstromen– Zeestromen
![Page 4: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/4.jpg)
Hoe ontstaan lagedrukgebieden en hogedrukgebieden?
• Op plek b wordt de atmosfeer verwarmd
• De lucht in kolom B zet uit, wordt lichter en stijgt
• Bij plek b is er daardoor een beetje tekort aan lucht: Lagedrukgebied of minimum
• De extra hoeveelheid lucht bij d is erg koud (zo’n -40° C)
![Page 5: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/5.jpg)
Luchtcirculatie
• De koude lucht bij d in kolom B stroomt weg naar c in kolom A
• Deze droge, zware lucht daalt naar plek a
• De dalende lucht drukt op de bij a al aanwezige lucht: Hoge drukgebied of maximum
• Door verwarming ontstaat luchtcirculatie: b>d>c>a
– Welke fout zie je in de tekening?
![Page 6: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/6.jpg)
Welke van de twee is het lagedrukgebied?
![Page 7: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/7.jpg)
Stijgende lucht staat voor neerslag
• Sterke verwarming in de loop van de dag leidt tot zwaar weer in de woestijn van Arizona
• Leg uit door welke processen de stijgingsregen ontstaat
![Page 8: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/8.jpg)
Een lagedrukgebied
• De spiraal staat voor regen en wind • De wetten van Buys Ballot:
– 1. lucht stroomt van Hoog naar Laag– 2. op het noordelijk halfrond krijgt de wind
een afwijking naar rechts– 3. op het zuidelijk halfrond krijgt de wind
een afwijking naar links
![Page 9: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/9.jpg)
Ballot in beeld
• Drukgebieden van bovenaf gezien– Wat is het hogedrukgebied,
wat het lagedrukgebied?– In welke van de twee daalt
de lucht?
![Page 10: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/10.jpg)
De grote windsystemen op aarde
• In de tropische zone stroomt de lucht vanaf de keerkringen terug naar de evenaar: de passaatwinden.
• InterTropische Convergentiezone (ITC): de passaten komen samen in het equatoriaal minimum.
![Page 11: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/11.jpg)
Een denkbeeldige situatie
• Het windpatroon bij een homogene aarde die met een hoek van 90o
op het planetaire vlak zou staan.
![Page 12: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/12.jpg)
De wèrkelijke verdeling van luchtdruk en winden
*Een scheefstaande aarde (23,5 o)? Waarom loopt de ITC-lijn zo ongelijkmatig? Geeft deze kaart de situatie in juli of in januari weer?
![Page 13: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/13.jpg)
Rare kronkels…
De lucht stroomt van het Australisch Hoog naar het Indiaas Laag* Waarom maken de omcirkelde pijlen zo’n vreemde draai?
![Page 14: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/14.jpg)
Verschuiving ICT
• Hogedrukgebied in Zuid-China in januari– Droge moesson in India:
• Aflandige winden• Lagedrukgebied in Noord-India
in juli– Natte moesson in India:
• Aanlandige winden
• Moesson = land- of zeewind die elk jaar ongeveer 180° van richting verandert
![Page 15: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/15.jpg)
Orkanen: superdepressies windkracht 12
Bevindt deze orkaan zich op het noordelijk of zuidelijk halfrond?
![Page 16: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/16.jpg)
Orkaan, hurricane, tyfoon, cycloon: wat?
• Windsnelheid meer dan 117 km/u
• Extreme regenval• Stormvloed in kustgebied• Levensduur maximaal 5 dagen• Dooft uit boven land
De trekrichting van orkaan Ivan 2004
![Page 17: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/17.jpg)
Orkanen / hurricanes: wanneer?
– Een bestaand lagedrukgebied
– Zeewater warmer dan 27°
– Aanwezigheid van vochtige lucht
– Vooral in de nazomer
![Page 18: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/18.jpg)
Orkaan, hurricane, tyfoon, cycloon: waar?
• In tropische gebieden
• Tussen de 5e en 20e breedtegraad
• Niet te dicht bij de evenaarvanwege het geringe
Coriolis-effect
• Boven zee
![Page 19: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/19.jpg)
Orkaan, hurricane, tyfoon, cycloon: hoe?
• Opstijgende vochtig-warme lucht koelt af
• Krimpende lucht kan minder waterdamp bevatten
• Er treedt condensatie op waarbij veel warmte vrij komt
• De opgewarmde lucht stijgt weer, koelt weer af, enzovoort
• Het ontstane minimum wordt opgevuld door toestromende warme vochtige lucht
• De stijgende luchtstroom gaat steeds sneller ronddraaien tegen de wijzers van de klok in
• In het oog van de orkaan is het windstil: dalende, droge lucht
Orkaan Frances, september 2004
![Page 20: Systeem aarde: windsystemen en orkanen. •Stromen van energie –Hoge luchtdruk en lage luchtdruk –Luchtstromen • windsystemen • passaten • moessons • orkanen.](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020711/5551a0ef4979591f3c8b865a/html5/thumbnails/20.jpg)
Kracht en schade van orkanen
• Elke tropische depressie met ten minste windkracht 8 krijgt een eigen naam.
• Om orkanen naar hun kracht in te delen wordt de schaal van Saffir en Simpson gebruikt.
• Klasse S-5 bijvoorbeeld:– Stormvloed hoger dan 5
meter– vrijwel alle daken
weggeblazen– kleinere lichtere bouwsels
vernield– grote schade aan
gebouwen
Klasse Windsnelheid: Km/u
Benaming Schade
TD < 62 Depressie -
TS 63-118 Storm -
S-1 119-154 Orkaan Licht
S-2 155-178 Orkaan Matig
S-3 179-210 Orkaan Uitgebreid
S-4 211-250 Orkaan Extreem
S-5 > 250 Orkaan Catastrofaal