Studiespesialiserande med formgjevingsfag

på Hafstad vgs. i Førde

– Kunnskap, engasjement og fellesskap

Hefte om vidaregåande opplæring for deg som vil vite

meir om ei framtid innanfor formgjevingsfag.

Er du interessert i å male, teikne eller skape noko med hendene? Er du kreativ, og ønsker å leve av det i framtida?

Med tre år på Studiespesialiserande med formgjevingsfag på Hafstad vgs. kan dette bli ein realitet – og med generell studiekompetanse står dørene opne for vidare utdanning på høgskule og universitet, både i innland og utland.

På Hafstad vgs. har vi alle tre årstrinn med Studiespesialiserande form-gjevingsfag. Programfaget omfattar to hovudområde: Visuelle kunstfag (med Teikning og

farge, Form og materiale og Kunst og kultur) og Design og arkitektur (Produktutvikling og materiale, Konstruksjon og modellar, Teikning og Formkultur).

I tillegg til generell opplæring kjem fem timar med valfrie programfag i VG2 og heile ti timar i VG3 – der elevane kan fordjupe seg i Scenografi og kostyme, Trykk og foto og Visuell kultur og samfunn.

har Du lySt: Søk!

Form di eiga framtid!Ønskjer du å utvikle dine kreative evner? Då kan Studiespesialiserande med formgjevingsfag vere programområdet for deg!

>>> På dei neste sidene kan du lese om fagområda du lærer om på hafstad vgs. Du kan også lese om nokre av våre tidlegare studentar og kor dei er i dag. >>>

– kva kan eg bli etter å ha tatt formgjevingsfag?

kva må eg kunne?Du treng ikkje å kunne spesielt mykje om formgjevingsfag. Det viktigaste er at du likar ut-fordringar og har lyst til å lære og utvikle dine kreative evner. Litt teiknekunnskapar og eit auge for detaljar kan vere nyttig.

Du får fullverdig opplæring i alle teknikkar, dataprogram og utstyr som du vil nytte til produksjon og oppgåver.

Velkommen til SF!

Form di eiga framtid!Grafikk |

Fag fordelt på VG1-VG3

VG 1 VG 2 VG 3

Norsk (4t)

Visuellekunstfag III (5t)

Design ogarkitektur II (5t)

Visuellekunstfag II (5t)

Visuellekunstfag I (5t)

Valfrie programfag (10t)

Valfrie programfag (5t)

Design ogarkitektur I (5t)

Design ogarkitektur III (5t)

Norsk (4t) Norsk (6t)

Matematikk (5t) Matematikk (3t) Religion og etikk (3t)

Naturfag (5t) Samfunnslære (3t) Historie (4t)

Engelsk (5t) Historie (2t)

2. framandspråk (4t)

Kroppsøving (2t) 2. framandspråk (4t)

Kroppsøving (2t)

Geografi (2t)

Kroppsøving (4t)

SF-bloggen – for deg som vil vite meir!Lurer du på kva utdanning du skal satse på? Ynskjer du å få litt idear eller inspirasjon?

Eller kanskje du alt har bestemt deg for å satse på program-området Studiespesialiserande med formgjevingsfag? Alle er velkomne til SF-bloggen!

Les meir her: formgjevingsfag.wordpress.com

tre lærerike år!

OVerSikt >>>

Fag og time-fordelig SF

for VG1–VG3.

ValFrie PrOgramFag:VG2: Scenografi og kostyme.VG3: trykk og foto,

Visuell kultur og samfunn.

PROGRAMFAG: Visuelle kunstuttrykk pregar både pri-vate og offentlege samanhengar og formidlar estetiske

og menneskelege verdiar i dagens samfunn. kunst og kultur kommuniserer tankar og verdiar og fortel om status, livssyn, makt og tilhøyrsle.

Visuell og kreativ kompetanse blir meir og meir viktig. Det er viktig at den einskilde får høve til å oppleve og reflektere over kunst.

Visuelle kunstfag er ein sen-tral del av den kulturelle kom-petansen og kan medverke til

utvikling av medvitne samfunnsborgarar som er aktivt med i ei humanistisk utvikling av samfunnet. I visuelle kunstfag får du arbeide med tre hovudområde: teikning og farge, Form og materiale og Nyare og eldre kunst- og kulturhistorie. I Visuelle kunstfag samarbeider vi med næringslivet og andre aktørar utanfor skulen.

eigenskapar det er lurt å ha:• Kreativitet og skaparglede• Interesse for kunst, teikning, arkitektur og design.

Visuelle kunstfag

akrylmÅliNg Elevoppgåve i 3SFA.

eleVarBeiD: Elevar på formgjevingsfag lærar mellom anna å teikne med kolstift.

PROGRAMFAG: Design og arkitektur verkar inn på kvardagen. Gjenstandane vi har rundt oss til dagleg er designa: Bustaden, kleda, avisa, koppen, og transportmiddel – alt er med og dannar ramma for det livet vi lever.

Programfaget skal medverke til å utvikle evna til å vurdere ny design og arkitektur i eit berekraftig miljøperspektiv og evna til å verne om kulturlandskap og kultur- historiske miljø.

Elevane skal medverke til å utvikle design, arkitektur og omgjevnader som inkluderer alle grupper i samfunnet. Faget legg grunnlag for vidare studiar innanfor design og arkitektur.

Opplæringa skal bere preg av skapande og konstruktivt, analytisk arbeid, både i verkstad-er og ute i samfunnet.

eigenskapar det er lurt å ha:• Kreativitet og skaparglede• Interesse for kunst, teikning, arkitektur og design.

Design og arkitektur

eleVarBeiD: Tre- dimensjonalt interiør-konsept av kafeen i Eldalstunet i Gaular. Del av «På veg»- prosjektet.

eleVarBeiD: Tredimensjonalt arkitektur- konsept. Modellen syner eit utradisjo-nelt hus med kreative løysingar.

eleVarBeiD: Capoeira med framføring av unge dansarar frå barneskulen i Førde.

eleVarBeiD: Flamenco-

kjolar.

eleVarBeiD: Maske/hovud i Egyptisk stil.

Programfaget kan knytast til oppsetjingar, revyar og presenta-sjonar i skule og lokalsamfunn. I slike arrangement er det naturleg å samar-beide med idrett og kunstartar som musikk, dans og drama.

Elevane får høve til å lage scenografi og kostyme for slike oppsetjingar.

Scenografi og kostyme

ValFag

Hovudområdet grafisk uttrykk omfattar grafiske verkemiddel som blir nytta i skapande arbeid.

teikning, foto, skrift og digitale verktøy står sentralt.

Overførings-metodar frå bilete til

grafisk uttrykk er vesentleg i hovudområdet. Utarbeiding av layout for ulike formål høyrer òg med.

SkaPaNDe: Gjennom skapande arbeid med foto, trykk og grafiske teknikkar skal den einskilde få høve til å utvikle eige uttrykk og kunnskap om og ferdigheit innan visuell kommunikasjon.

trykk og foto

ValFag

ValFag

Eg heiter Anders, og er nystarta ani-matør. Eg har jobba på den franske teikneserien «Michel». Eg har også jobba i Kina gjennom utplassering ved høgskulen og regissert animert kortfilm som avslutningsprosjekt på bacheloren min. Eit par år etter Mojo, reiste eg til England og tok bachelor i animation production ved Arts University College Bournemouth. Dette kurset fokuserer på klassisk handteikna animasjon, og teikning er dermed eit naturleg fokus gjennom dei tre åra.

Første året bygger ein opp fundament i teikning, og får innsikt i grunnprinsipp ved animasjon. Ein studerer klassiske kunstarar, har ofte akt-teikning, og gjer anima-sjonsøvingar med blyant og papir. I tillegg kjem undervisning i 3D-pro-grammet Maya. For sjølv om klassisk animasjon og teikning er fokus, kan elevane spesialisere seg i klassisk,

Hovudområda handlar om kunst, arkitektur og design i eit samfunnsmessig perspektiv, nasjonalt og internasjonalt. Korleis tradisjon påverkar nyare formuttrykk, står òg sentralt.

Det er lagt vekt på samanhen-gen mellom formuttrykk på den eine sida og individ, behov, teknologi og masseproduksjon på den andre sida. Programfa-get skal vidare medverke til å utvikle kunnskap om kultur, estetisk vurderingsevne og medvit om den rolla formkultur har i ulike samfunn.

Dette kan medverke til person-leg utvikling og auke gleda i møte med kunst, design og arkitektur.

anders Furevik

Visuell kultur og samfunn

eleVarBeiD: Eit av produkta som vart laga for «På veg»-prosjektet, til utstilling i Gaular.

ValFag

aNimatør

dukke eller 3D-animasjon andre og tredje året. Teikning ligg i botnen.

Andre året hjelper ein også til med avslutnings-prosjekta til tredjeklassing-ane, samtidig

som ein planlegg presentasjon av sin eigen kortfilm

Ein lagar skript, teiknar sto-ryboards, gjer karakter design og konseptutvikling. Alt dette presen-terer ein for dei andre elevane på linja i starten av sitt tredje år, og dei som blir valde får regissere sitt prosjekt.

Som elev kan ein bli utplassert ved animasjonsstudio i London, Lux-embourg og Kina, eller ved ein fransk illustrasjonsskule (Esag penningen) der akt-teikning er sentralt.

Som nemnt brukar ein tredje året på å lage ein kortfilm som er i under-kant av tre minutt. Den korte lengda er for å heve kvaliteten. Då jobbar ein med eit team som inkluderer regissør,

produsent, leiande animatør, bakg-runnsteiknar/ malar, editor, kompo- nist og kompositør.

Generelt sett er eg veldig godt nøgd med Bournemouth. Linja har gode lærarar og alle elevane har eigen arbeidspult i studio. Skulen har kontakt med industrien, og det er ofte førelesarar frå bransjen. Eg har vore på førelesningar med folk frå Double Negative, Framestore, Lion-

head Studios, Crytek, King Rollo films, og fleire kjende animatørar.

Når det gjeld jobb har nokre tidelegare elevar ved skulen starta nye studio i London. Mine tidlegare klassekameratar er no hos Pixar, Crytek, lionhead m.m. Sjølv var eg i ein periode i Luxembourg ved eit studio der, og eg har lyst å reise ned igjen når dei byrjar å jobbe på sin neste tv-serie.

På tross av at mange får seg jobb når dei er ferdige, er det ikkje til å stikke under ein stol at det kan vere veldig vanskeleg å finne fast jobb. Ein må ofte reise mykje for å besøke potensielle arbeidsgjevarar, og får ein jobb er det vanlegvis tidsavgrensa.

Men, dei som får jobb i større studio som t.d. Aardman blir van-legvis fast ansett. Det er likevel ei fin anledning til å få reist rundt i Europa samtidig som ein jobbar.

Mvh,) anders Furevik

er Du iNtereSSert i animasjon, eller har du spørsmål? e-post: anders.furevik@gmail.com. blogg: furevika.blogspot.com

© Anders Furevik 2011

– Etter å ha gått formgjevingsfag på Mojo, tok eg ein treårig bachelor med spesialisering i arkeologi ved Universitetet i Bergen og det Humanistiske Fakultet. Kravet for å kome inn er generell studiekompetanse. På UIB studerte eg så religionsvitenskap, norrøn filologi, kulturvitenskap og arkeologi.

For å jobbe med arkeologi må ein ta toårig master-grad etter endt bachelor. Først etter tre år der får ein prøve arkeologisk praksis. Hovudvekta ligg på emne knytt til førebuing av mastergradsoppgåva. Masteroppgåve går ut på å arbeide sjølvstendig med eit sjølvvald pro-sjekt i eitt år under rettleiing, fram mot avsluttande eksamen.

– Om ein ynskjer arkeologisk felt-arbeid, må ein vere budd på fem år med teori. For min del har det vore

kjekke og lærerike år, sjølv om eg framleis er nybyrjar når eg snart skal ut i arbeid.

arkeologi var tilfeldig, men botna i mi interessa for eldre kunst og men-nesket si kulturskapande evne. Som arkeolog er det mykje reising og mellom-bels tilsetjing i mange år, før ein kan få fast jobb.

Framover vil eg ta studiepoeng i fag som kvalifiserer til vidareutdanning i pedagogikk, for eg har lyst til å undervise – og det vil gjere det let-tare å få arbeid utanom feltsesong-en. For dei fleste arkeologar verkar

arbeidssituasjonen å løyse seg etter kvart som ein har opparbeidd felter-faring.

– Å gå på universitetet har vore svært utviklande både på eit akad-emisk og personleg plan. Men, om ein er mest oppteken av høg inntekt og stabile arbeidstilhøve, vil eg ikkje tilrå humaniora.

– mitt beste rådet er likefullt å velje utdanning utifrå interesse, i staden for å uroe seg over arbeids-marknaden.

– Og det er ingenting i vegen for å starte på nytt om ein ser at ein har vald feil. Om interessa for å stu-dere er på plass, er det heller ingen grunn til å uroe seg for at det skal vere for vanskeleg å gjennomføre. Det faglege nivået følgjer ein jamn progresjon gjennom åra som stu-dent, og ein meistrar stadig meir.

ann-kristin Dahlberg

STUDENT: Ann-Kristin har tatt Bachelor i arkeologi. Interessa for eldre kunst, som holemåleri og kyrkjearkitektur, fann ho i faget Kunst- og kulturhistorie hos oss.

arkeOlOgi- StuDeNt

ingunn eikeland Bjørkelo STUDENT: Ingunn Eikeland Bjørkelo gjekk vidaregåande på Mo og Jølster. Sidan klarte ho å kome gjennom nålauget til Kunsthøgskulen i Bergen.

Eg starta mi utdanning ved Mo og Jølster vgs. hausten 2001 på linja Teikning, form og farge. Målet mitt har alltid vore å bli interiørarkitekt, og denne linja gav meg grunnlaget for det.

På skulen hadde vi fag som teikning, geometri, kunsthistorie, Form, og Farge. I desse faga lærte eg om perspektiv, konstruks-jon, fargebruk og det gylne snitt, som er viktige faktorar for at eg greidde opptakskrava ved Kunsthøgskulen i Bergen.

Her går eg no inn i mitt (forhåpentlegvis) siste semester, og kan til våren kalle meg master i design –med spesialisering innan møbel- og romdesign/ interiørarkitekt.

Når eg ser tilbake på Mo og Jølster vgs. ser eg til-bake på tre utruleg kjekke år, som gav meg grunnlegg-ande fagforståing og vennar for livet.

Bordet «Droplet» designa av ingunn i 2009:Bordet var ein del av eit prosjekt ved KHiB, der elev-ane blei bedt om å lage eit hotellinteriør som reflekterte alt vatnet i og rundt Bergen. Ingunns ambisjon var å skape eit møbel som nærma seg vatnet som tema på ein ny og spennande måte. Bordet er inspirert av ein dråpe

som treff ei vatnflate, der ein ser krusning-ane som brer seg utover i frå midten av bordet.

– Mojo-lærarane var nok ei inspirasjonskjelde til dette. Eg ville utdanne meg til eit yrke der formgjevingsfaget sto sentralt.

På Høgskulen i Telemark fekk vi forskjel-lige oppgåver innan forskjellige tema, material og uttrykk, og blei utfordra til å reflektere. Det var periodevis, slik at vi blei kjende med ulike materialer og arbeidsmåtar. I tillegg hadde vi pedagogikk og kunsthistorie. Det var mange flotte verkstadar, og ein hadde moglegheit til å fordjupe seg i forskjellige type materiale og uttrykk.

tredje året i faglærarutdanninga er fordju-pingsår der ein kan ta eksempel tekstil, teikn-ing og bildekommunikasjon, tre og metall, keramikk eller Digital bildebehandling. Eg valte keramikk, noko som var veldig kjekt og lærerikt, men ikkje knytta til mine framtidsplanar, som var å arbeide i vidaregåande eller folkehøg-skule. Defor tok eg ein master etter faglærar-

utdanninga, også denne på Høgskulen i Tele-mark. Første året på masterutdanninga var det mykje fokus på kunstteori og vitenskapleggjer-ing av faget, og korleis ein kan nytte viten- skapleg tenkjemåte inn i formgjevingsfaget.

Vi fekk oppgåver som skulle setje oss inn i denne tenkemåten, noko som var svært nyttig som grunnlag før sjølve masteroppgåva – som var eit stort prosjekt, der ein kunne velge kva ein ville arbeide med, men med ein teoretisk, ein skapande og ein didaktisk del. Eg enda opp med å skrive ei veldig didaktisk oppgåve, der eg m.a. hadde ei undersøking på Mo og Jølster vidaregåande.

eg kan anbefale å studere på Høgskulen i Telemark, enten faglærar eller andre kunst og designlinjer. Fagmiljøet er godt, og ein kan utvikle sine skapande evner. Eg starta ei lærarutdanning fordi eg var oppteken av faget, men no er eg oppteken av det å dele faget med

lene Neverdal

FAGLÆRAR: Etter formgjevingsfaglinja på Mo og Jølster og eit år på Fana Folkehøgskule flytta Lene Neverdal til Notodden og Høgskulen i Telemark for å ta Faglærarutdanning i Formgjevingsfag.

«Følg draumane dine, ver ambisiøs og våg å ta sjansar»lene Neverdal

andre. Det er veldig givande å jobbe med mennesker, formidle faget og sjå andre meistre og bli flinke.

eg har enda opp med å få ein Folke-høgskulelærarjobb, noko som eg trivast svært godt i. Her har eg mi eiga linje, som eg kan utvikle på min måte, og eg kan skape mine eigne valfag ut i frå den kunnskapen eg har tilegna meg. Tek ein ei faglærarutdanning kan ein bruke den til mykje. Ein kan arbeide i alle skuleslag, i kulturskule eller kunstmuseum. Ved å ta ein masterutdanning i ettertid kan ein opne opp for fleire muligheiter og ein kan vere med å påverke faget si framtid.

eg anbefalar alle som skal ut i høgare utdanning å velge noko som ein veit ein kan trivast med. Følg draumane dine, ver ambisiøs og våg å ta sjansar.

Dersom ein kan jobbe med det ein er best til, er det sikkert at ein vil trivast og vil gjere ein veldig god jobb.

Intervju med lene Neverdal, framhald:

tove kårstad haugsbø

KUNSTFORSKAR OG KURATOR: Tove gjekk på Mo og Jølster vgs.

2000-2003, den gong då studiet heitte Teikning, form og farge.

– Eigentleg skulle eg velje elektrofag, men i siste liten endra eg førstevalet. Det har eg aldri angra på! Åra på Mo og Jølster vgs. vart fylt til randen av gode minner og fagkunnskapar, og miljøet var både kreativt og sosialt!

På grunnkurset i formgjevingsfag vart vi kjende med eit kreativt fagfelt. Første året lærte vi grunnleggande biletspråk, og prøvde ulike teknikkar, materiale og formbehandling. Vi had-de kunsthistorie, med biletanalyse og fortolking-ar. Det var mykje nytt å lære, men læringsmiljøet gjorde det kjekt og spennande. Lærarane var førebilete og til stor inspirasjon.

Første året fekk eg ei særskild interesse for fotografi, men tekstil, teikning, fargeblanding og keramikk var alle interessante felt eg ynskte å lære meir om. Framtidsplanane gjekk i alle retningar, og eg klarte aldri bestemme meg og valte ingen særskilde linjefag eller studieretnin-gar. Etter tre år på Mo og Jølster hadde eg lært eindel om alt. I tillegg hadde eg fått ei generell studiekompetanse som opna for høgare utdan-

ning. Min veg gjekk til Universitetet i Bergen. Der studerte eg både kunsthistorie, religionsvitskap og museologi.

at «vegen blir til medan ein går», passar studie-laupet mitt godt. Eg har alltid fylgt interessene mine, og har også tenkt at det alltid går an å ombestemme seg om valet er feil.

Kombinasjonen av kreative fag og teorifag på vidaregåande var ein god kombinasjon for meg. Eg var litt skulelei etter ungdomsskulen, og i tillegg glad i Kunst og handverksfaget. Frå å lære dei skapande og kreative prosessane kring teikning, form og farge, har eg likevel enda opp med ei teoretisk utdanning på høgare nivå.

i dag arbeider eg blant anna som forskar i kunsthistorie, noko som betyr at eg skriv på ei doktoravhandling om Nikolai Astrup sin kunst. Ved sidan av arbeider eg som kurator og med formidling av kunst på eit museum. Jobben min er kjempespennande og åra på Mo og Jølster var eit viktig utgangspunkt for stillinga er har i dag!

tove kårstad haugsbøFoto: lene Sørøy Neverdal

kuNStNar

kuNStNar

kva inspirerte deg då du gjekk på skulen vår?Teikning form og farge tok oss med på mange forskjel-lige utstillingar slik vi fekk sett mangfoldet i kunsten. Jo fleire utstillingar eg såg, jo sikrare vart eg i mi sak – eg ville bli ein realistisk målar. National-galleriet i Oslo var det siste museet vi besøkte på mitt tredje år og det var ei fan-tastisk opplevelse. Tidemand og Gude, CHRISTIAN KROHG, m. fl.

kva nytte har du hatt av det du lærte på mo og Jølster vgs.? - Teikning form og farge trente opp auga mine til å sjå, å teikne det eg ser. Det høyres lett ut, men det er ei stor

utfordring. Vi måla stilleben, teikna draperi og kopierte kjente måleri. Det er berre nokre av tinga som hjalp meg i gang. Skrift, farge, utrykke kjensle, det er ein god start å ha med seg, dersom ein vel den vegen eg har valgt å gå. Eg har hatt stor nytte av det.

kva tips har du til elevane? Aldri gløym trua på deg sjøl,

du kan om du vil! Eg har alltid drøymt om den veien eg er på no, eg veit det ikkje alltid kjem til å gå oppover men eg veit at eg vil vere lykkeleg for eg skal gjere draumen min verkeleg!

Meir om Frøydis Årseth: www.froydisaarseth.com

Frøydis Årseth

I BRANSJEN: Året etter at ho vart ferdig med vidaregåande, reiste Frøydis til «The Florence Academy of art» i Firenze Italia. Der lærte ho om den klassiske realismen – stilen til dei store meisterande: Leonardo da Vinci og Michelangelo.

kuNStNar

Kvifor formgjevingsfag?• Sunnfjord har hatt Studiespesialiser-

ande med formgjevingsfag i fleire år og har opparbeidd solid kompetanse på området.

• lærarane har brei kompetanse innan formgjevingsfaga.

• Vi er opptatt av at elevane skal få oppleve fagleg utvikling også utanfor skulen.

• På Vg3 kan elevane danne ungdoms-bedrift og få praktisk erfaring, under vegleiing av lærar med yrkesbakgrunn.

• Nytt og spennande tilbod med formgjevingsfag i Førde!

Infohefte om programfaget Studiespesialiserande med formgjevingsfag.

DeSigN/ PrODukSJON: Ole Johnny Devik

tekSt Og FOtO: kari eikås Wenche Steinsvik Ole Johnny Devik mona Fossdal m. fl.

Acrylmåleri v/elevar på VG1 Studiespesialiserande med formgjevingsfag.

– Kunnskap,

engasjement

og fellesskap