Stúdentablaðið 2012-13
-
Upload
gudrun-soley-gestsdotti-gestsdottir -
Category
Documents
-
view
247 -
download
15
description
Transcript of Stúdentablaðið 2012-13
stúd
enta
blað
iðtölu
blað
1Ár
gang
ur 8
9
2
Orkusalan 422 1000 [email protected] www.orkusalan.is Fylgdu okkur á Twitter Finndu okkur á Facebook
Um 30.000 viðskiptavinir láta Orkusöluna sjá um að halda uppi stuðinu hjá sér. Það er einfalt að slást í hópinn, með einu símtali í 422 1000 eða heimsókn á studentarad.is.
Við bjóðumstúdentavelkomna ístuðið hjá okkur
3ef
nisy
firl
it
höfundar texta
Kæru samnemendur,
Eins ljúft og það var að sleikja sumarsólina án þess
að hafa áhyggjur af skilaverkefnum og prófum er
ekki hægt að neita notalegheitunum sem fylgja því
að að vera komin aftur í skólann.
Að sjá morgunsúra nemendur súpa í sig
meðvitund úr einnota kaffibollum, fylgjast með
khakibuxnaklæddum laganemum skunda inn og út
úr Lögbergi og upplifa spennuna sem fylgir því að
sjá matseðil vikunnar birtast á Uglunni - allir þessir
litlu hlutir hlýja manni um hjartaræturnar og leiða
í ljós að lífið gæti fjandakornið verið talsvert verra.
Haustönnin fór kröftuglega af stað, nýnemadögum
var rumpað af með glæsibrag, Októberfest kom og
fór og einhverjir forsjálir snillingar eru öllum að
óvörum búnir að raða upp próftöflunum okkar fyrir
jólin.
Á sama tíma sátu nokkrir duglegir blaðamenn
og unnu hörðum höndum að efni fyrir fyrsta
Stúdentablað ársins. Umfjöllunarefnin eru af
fjölbreyttum toga, allt frá persónulegum trúbadorum
að ítölskum hryllingsmyndaleikstjórum. Allt hefur
verið myndað í bak og fyrir af ljósmyndurum sem
jafnframt eru nemendur við skólann og blaðið er
þannig samstarfsverkefni stórs hóps sem saman
myndar ristjórn blaðsins.
Ég vona að ykkur líki afraksturinn.
Guðrún Sóley Gestsdóttir
Ritstjóri
Allar ábendingar og hugmyndir að skemmtilegu efni
í blaðið eru vel þegnar og mega gjarnan berast á
netfangið [email protected]
tstj
óra
pist
ill
instagram / twitter / Rúnar Jón Hermannsson
teiknimyndasaga / Védís Huldudóttir
Valdimar Guðmundsson / Berglind Gréta Kristjánsdóttir
dúnn / Helga Hjartardóttir
„allir í röð á airwaves“ / Ólafur Bjarki Bogason
ertu skarpari en háskólanemi? hlé, hugrekki eða hugvísindasvið? / Guðrún Sóley Gestsdóttir
að verða foreldri / Brynja Rut Vilhjálmsdóttir /
Þriggjaþjalasmiðurinn einar lövdahl / Jónína Herdís Ólafsdóttir
jazz í norrænahúsinu / Arnar Vilhjálmur Arnarsson
Ojba rasta / Helga Hjartardóttir
Graduale nobili / Ásdís Arna Björnsdóttir
Ásgeir trausti / Vilhjálmur Pétursson
lífið á görðunum / Ásdís Arna Björnsdóttir
baunin í eigu stúdenta? / Þorkell Einarsson
ryan eric johnson / Andri Guðmundsson
súpersystur / Lára Halla Sigurðardóttir
Októberfest / Stefán Jóhann Sigurðsson
lúxusvandamál? / Jórunn Pála Jónasdóttir
,,barnapössun í prófatíð?“ / Erla Karlsdóttir
Grundvallarkosningar / Viktor Orri Valgarðsson
Obama eða romney? forsetakosningar í bandaríkjunum 2012 / Hugrún Björnsdóttr rithöfundur: jodi picoult / Stefanía Bergsdóttir
nashyrningarnir ráðast inn í norðurpólinn / Matteo Tarsi
styrkir úr Greiningarsjóði / Sara Sigurðardóttir helka / Erla Þórdís Traustadóttir
brosmildir heimamenn og íslenskunámskeið í bónus / Kamilla Gylfadóttir 150.000 krónu inneign í bóksölunni / Guðrún Sóley Gestsdóttir
Vasaflekar (packrafting) / Sigurgeir Ólafsson
thrill, blood, horror / Matteo Tarsi
“eat, pray, love, eat some more”/ Alice Demurtas
english summary
040406070708101011121213141617171820
22222224
2425252628
29
29303031
Stúdentablaðið - 1. tbl. 89. árgangurÚtgefandi: Stúdentaráð Háskóla ÍslandsRitstjóri: Guðrún Sóley GestsdóttirGrafísk hönnun: Arnar Freyr Guðmundsson
Prófarkalestur: Anna Margrét Björnsdóttir og Kristín Birna KristjánsdóttirEnsk samantekt: Magnús Björgvin Guðmundsson og Kristín Hulda Bjarnadóttir
Ljósmyndarar: Halla Þórlaug Óskarsdóttir, Daníel Perez Eðvarðsson, Erla Gísladóttir (www.erlagisla.com), Natsha Nandabhiwat, Jessi Kingan, Ásthildur Erlingsdóttir og Guðjón Geir Jónsson.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.Upplag: 4.000 eintök
Véd
ís H
uld
udó
ttir
Ásd
ís A
rna
Bjö
rnsd
ótti
r
Noz
omi
Kol
ke
Ali
ce D
emu
rtas
An
dri
Gu
ðmu
nds
son
Arn
ar V
ilh
jálm
ur
Arn
arss
on
Erl
a Þó
rdís
Tra
ust
adót
tir
Hu
grú
n B
jörn
sdót
tir
Kri
sta
Ale
xan
ders
dótt
ir
Ber
glin
d G
réta
Kri
stjá
nsd
ótti
r
Þork
ell
Prop
pé
Ein
arss
onJó
nín
a H
erd
ís Ó
lafs
dó
ttir
Rú
nar
Jón
Her
man
nss
onK
amil
la G
ylfa
dó
ttir
Hel
ga H
jart
ardó
ttir
Mat
teo
Tar
si
Óla
fur
Bja
rki
Bog
ason
Sigu
rgei
r Ó
lafs
son
Lára
Hal
la S
igu
rðar
dótt
ir S
tefa
nía
Ber
gsd
ótt
ir
4H
öfun
dur:
Rú
nar
Jó
n H
erm
ann
sso
n Langflestir Íslendingar hafa verið fastir á
Facebook síðastliðin ár. Nú er enginn maður
með mönnum nema hafa aðgang að Twitter og
Instagram. Stúdentablaðið ákvað að kynna sér
þessi forrit og hvað þau hafa upp á að bjóða.
Instagram: Flestir sem eiga snjallsíma
eða eru einfaldlega tengdir við umheiminn á
einhvern hátt hafa heyrt um Instagram forritið.
Það gerir okkur kleift að deila ljósmyndum
á fljótlegan og skemmtilegan máta, síðan
er hægt að gera athugasemdir og like-að við
myndir hjá öðrum. Rúsínan í pylsuendanum
er svo að hægt er að breyta myndunum,
nota mismunandi síur og bæta við ýmsum
,,effectum.” Þetta getur breytt algjörum
áhugamönnum í atvinnuljósmyndara...
næstum því.
Twitter: Til að útskýra Twitter í stuttu máli þá
er um að ræða rafræna samskiptaleið á nýju
formi þar sem hægt að fylgja fólki og hafa
sjálfur fylgjendur. Notkunin felst í því að skrifa
stuttar stöðuuppfærslur um það sem liggur
manni á hjarta og fylgjast um leið með allri
umræðu sem vekur áhuga manns. Vefurinn er
mjög einfaldur í notkun og allt sem notendur
skrifa er á opnum vettvangi. Í raun skiptir
ekki máli hvert áhugamálið er, mjög líklega er
einhver að spjalla um það á Twitter. Umræður
eru yfirleitt merktar með ´#´. Þannig er íslensk
fótboltaumræða til að mynda merkt ´#fotbolti´.
Þessi forrit hafa notið mikilla vinsælda
hjá heimsfrægu fólki og þeim finnst ekki
leiðinlegt að tjá skoðanir sínar eða taka myndir
af sínu daglega lífi, t.d. fylgjast rúmlega 28
milljónir manns með Justin Bieber á Twitter,
þannig það skiptir ekki máli um hvað
hann skrifa – hann myndi ná til jafn mikils
fólksfjölda og því sem nemur íbúafjölda
Malasíu.
Forritin snúast því að mörgu leyti um
sama hlutinn - að sýna hvað þú ert að gera og
sjá hvað aðrir eru að gera. Það er heldur ekkert
leiðinlegt að deila mynd og fá fullt af like-um
á hana. Helsti gallinn við þessi forrit er að þau
eru gríðarlega ávanabindandi, en kosturinn
er að þau eru hrikalega skemmtileg og tengja
mann við umheiminn svo maður missi alveg
örugglega ekki af neinu í lífi vinanna eða fræga
fólksins.
Nú er um að gera að víkka sjóndeildarhringinn
enn frekar og skrá sig á Twitter og Instagram,
ekki seinna en í dag!
Áhugaverðir einstaklingar til að fylgja á Twitter:Barack Obama
(@BarackObama).
Bandaríkjaforsetinn er
nútímamaður með puttann
á púlsinum og lætur sig ekki
vanta á Twitter.
Kim Kardashian
(@KimKardashian). Dugleg að
taka myndir af sér... fáklæddri.
Gunnar í Krossinum (samt
ekki lengur) (@gunnar_thorst).
Guð er góður, Gunnar er betri.
Charlie Sheen (@
CharlieSheen). Orð eru óþörf.
Of Monsters And Men
(@monstersandmen). Fínt að
vita hvar stolt Íslands eru stödd
í heiminum.
Shaquille O‘neal (@The_real_
Shaq). Risavaxinn fyrrverandi
körfuboltamaður sem lætur
allt flakka.
Ben Stiller (@RedHourBen).
Ekki má gleyma Íslands-
vininum sem hefur verið
duglegur undanfarið að
taka myndir á Íslandi, bæði
ljósmyndir og kvikmyndir.
inst
agra
m
/ tw
itter
Höf
undu
r: V
édís
Hu
ldu
dó
ttir
teik
nim
ynda
saga
5
BETRA VERÐ FYRIR STÚDENTA
HJÁ N1
Einn af ótal kostum N1 kortsins
Meira í leiðinni
Sæktu um N1 kort á n1.is í dag og fáðu betra verð.Hópanúmer stúdenta er 505.
3 kr. afsláttur + 2 N1 punktar af hverjum eldsneytislítra.12% afsláttur + 3% í formi N1 punktaaf hjólbörðum, hjólbarða- og smurþjónustu og mörgu fleiru.1 punktur = 1 krónaN1 punktur er jafngildurgjaldmiðill og króna,í öllum viðskiptum við N1.
AFSLÁTTURFYRIR STÚDENTA HJÁ N1!
6,,Æ
tli Þ
etta
séu
ekk
i ba
ra G
óð
Gen
” Hvað er þú að fást við þessa dagana?
Ég var að klára nýjan geisladisk
með hljómsveitinni Valdimar sem kemur
út um miðjan október og ég er gríðarlega
spenntur fyrir því. Hann mun heita Um
stund og er nú þegar eitt lag komið í spilun á
útvarpsstöðvunum sem heitir Sýn. Síðan er ég
í forfallakennslu í Heiðarskóla í Keflavík auk
þess að vera að syngja hér og þar.
Fyrsti geisladiskurinn ykkar Undraland
seldist mjög vel og náði miklum
vinsældum, bjuggust þið við svona
góðum viðtökum?
Nei í rauninni ekki, við vonuðumst
kannski til að ná einu lagi í útvarpið en meira
var alls ekki planað. Þetta var meira bara vinir
að gera góða tónlist saman.
Var það alltaf draumurinn að verða
tónlistarmaður eða sástu þig í
einhverju öðru hlutverki?
Ætli það hafi ekki alltaf blundað í
manni sá draumur að verða tónlistamaður
hvort sem það yrði sem básúnuleikari eða
söngvari. Tónlistin er það sem hefur alltaf verið
auðveldast fyrir mig.
Verðurðu aldrei stressaður?
Ég er eiginlega alveg hættur að verða
stressaður. Það er aðallega ef ég er að spila á
óvenju stórum tónleikum þar sem er mikill
fjöldi af fólki að maður finni fyrir stressi.
Annars hefur stressið minnkað alveg heilmikið
og það er undantekning ef ég finn fyrir því.
Nú ertu orðin þekkt persóna á Íslandi,
hefur það breytt miklu fyrir þig?
Það að verða þekktur hefur fyrst og
fremst búið til atvinnu fyrir mig og aukið
eftirspurnina í það sem ég er að gera. Síðan
hefur skemmtanalífið breyst, maður er mikið
stoppaður úti á götu sem er svolítið spes. Allt
í einu er fólk sem ég þekki ekki neitt farið
að tala við mig og segja að maður hafi haft
einhver áhrif á það. Þetta getur stundum verið
smá truflun en oftast er þetta bara gaman. Ég
kann alltaf að meta það að fólki líki það sem
ég er að gera.
Þó þú sért best þekktur sem
söngvarinn í hljómsveitinni
Valdimar áttu þér margra ára reynslu
sem tónlistarmaður, hver er sá
bakgrunnur?
Ég lærði á básúnu í Tónlistarskóla
Reykjanesbæjar og Jazz básúnuleik í FÍH.
Síðan fór ég í Listaháskólann og er með BA
gráðu þaðan í tónsmíðum. Þetta er mjög fínn
bakgrunnur og víkkar sjóndeildarhringinn hjá
manni. Þessi bakgrunnur hefur líka nýst mér
helling í því sem ég er að fást við núna. Mér
finnst mjög mikilvægt að maður reyni að vera
frumlegur og þessi reynsla sem ég hef bæði frá
Listaháskólanum og úr básúnunáminu hefur
veitt mér þekkinguna til þess að reyna að vera
pínu frumlegur í tónlist og gera eitthvað að
mínu.
Eins og oft hefur komið fram ertu úr
Keflavík og ert þar í hópi fjölmargra
þekktra tónlistarmanna. Hvers
vegna heldur þú að svona margir
tónlistarmenn komi af Suðurnesjum?
Á sínum tíma var suðupunkturinn í
Keflavík, Kanaútvarpið var til dæmis þar og
Keflvíkingar urðu fyrir miklum áhrifum þaðan.
Hljómsveitir eins og Hljómar og Trúbrot urðu
fyrir áhrifum þaðan og síðan fetuðu síðari
kynslóðirnar í fótspor þeirra. Ætli þetta séu
ekki bara góð gen, ég er til dæmis skyldur
einum af söngvurunum í Hljómum og fleiri
sem ég þekki sem eru að spila eru eitthvað
tengdir þeim sem voru tónlistarmenn í gamla
daga. En auðvitað getur þetta líka bara verið
tilviljun. Síðan er líka einstaklega góður
tónlistarskóli á Suðurnesjum og mikið af
góðu fólki sem vinnur þar. Halli og Karen,
stjórnendur skólans, eiga mikið hrós skilið.
Hefurðu ekkert hugsað um að
gefa út sólóplötu?
Nei ekkert endilega, allavega
ekkert strax. Það yrði þá líka undir öðrum
formerkjum heldur en þegar ég er að taka að
mér að syngja í veislum þar sem ég syng það
sem fólk biður mig um. Ég myndi vilja vera
að syngja mín eigin lög. Það er samt aldrei að
vita að ég fari út í sólóferil í framtíðinni. Síðan
eru líka mjög margir sem halda að Valdimar
sé ekki hljómsveit heldur sólóverkefni út af
nafninu. Það er líka algengur misskilningur
þegar ég er að koma fram með öðrum að
fólk telji það vera hljómsveitina Valdimar. Ég
syng til dæmis lög fyrir Helga Júlíus á nýja
disknum hans og það halda margir að það sé
hljómsveitin Valdimar. Þannig þetta er allt
mikill hrærigrautur með nafnið Valdimar.
Gjarnan er talað um að erfitt sé að
framfleyta sér eingöngu á því að vera
listamaður, er það raunin?
Ég myndi allavega ekki segja að ég sé
ríkur og sumir mánuðir eru erfiðari en aðrir.
Upp á síðkastið hefur þetta reyndar verið mjög
fínt hjá mér og það var alveg nóg að gera í
sumar. Þetta snýst bara um það að maður sé
að gera góða hluti til þess að vera eftirsóttur
og ef þér tekst það þá ættirðu að vera í góðum
málum og nærð alveg að lifa á tónlistinni. Mér
tekst það allavega núna. Það bætir líka upp
peningaleysið að ég er að gera hluti sem ég hef
gaman að.
Hvar sérðu þig eftir 10 ár?
Mig langar auðvitað að gera góða hluti
og góða tónlist áfram og ef maður kæmist
eitthvað út að spila þá væri það frábært. Maður
verður bara að vera samkvæmur sjálfum sér,
ekki gera hlutina fyrir aðra heldur fyrir sjálfan
sig. Ég sé mig allavega í tónlist áfram og vona
að ég verði ekki búinn að missa ástríðuna fyrir
tónlistinni.
Við
tal:
Ber
glin
d G
réta
Kri
stjá
nsd
ótt
ir
Ljós
myn
dari
: Dan
íel
Per
ez E
ðva
rðss
on
flestir þekkja Valdimar Guðmundsson og hljómsveit hans Valdimar. Valdimar er 27 ára keflvíkingur og hefur verið viðloðandi tónlist frá unga aldri. ég settist niður með söngvaranum og fékk að spyrja hann nokkurra spurninga um tónlistina og lífið sem tónlistarmaður.
7
„all
ir í
röð
Á ai
rwaV
es“
dúnn
Dansararnir Berglind Pétursdóttir og Ásrún
Magnúsdóttir hafa starfað saman í árabil
og skipa þær í dag danstvíeykið Litlar og
Nettar. Þeim stöllum er margt til listanna
lagt en nýverið settu þær upp verkið DÚNN í
Tjarnarbíói þar sem þær tóku til umfjöllunar
tilvist mannsins og sólarinnar. Stúlkurnar
sáu bæði um handrit, leikstjórn og flutning
og var þetta fyrsta verkið sem þær fluttu sem
tvíeykið Litlar og Nettar. Til liðs við sig fengu
þær sjónlistamanninn Ásu Dýradóttur, sem sá
um sviðsmynd sýningarinnar, Áka Ásgeirsson
sem sá um tónlistina og ljósamaður var Jóhann
B. Pálmason. Saman sköpuðu þau hið mikla
sjónarspil sem einkenndi Tjarnarbíó nýliðinn
septembermánuð.
Verk af þessu tagi eru heldur ný af
nálinni hér á landi og kveða stelpurnar
að svolítið erfitt hafi reynst að fá fólk á
sýninguna. ,,Fólk er eitthvað feimið við að
sjá sjónlistaverk, ég veit ekki hvað það er. En
fólkið sem kemur er frábært!“ segir Ásrún. Á
bakvið sýninguna liggur hinsvegar heilmikil
vinna en hugmyndavinnuna fyrir verkið segja
þær hafa hafist fyrir um ári síðan.
Umfjöllunarefnið var, eins og áður
segir, tilvist mannsins og sólarinnar og segja
stúlkurnar hugmyndina hafa komið til af
pælingum um flokkun mannsins. ,,Fyrst vorum
við að pæla í hvaða flokk maður er settur í
um leið og maður fæðist og einnig í hvernig
aðstæður maður fæðist inn í og hvað það þýðir
að fæðast inn í þær aðstæður. Þannig fórum
við að pæla í tilvistarstefnunni. Út frá því
fórum við svo að spá í hvað væri sterkara afl
en maðurinn og þá fundum við sólina – þannig
fléttaðist þetta allt saman,“ segir Ásrún. Til að
sækja svo frekari innblástur leituðu stúlkurnar
í bæði bókmenntir í anda tilvistarstefnunnar
og leikrit. ,,Það var áhugavert að lesa leikritin
– þá gátum við ímyndað okkur hvernig við
vildum setja þetta upp og sáum fyrir okkur
einhverja mynd. Maður hugsar kannski meira
í mynd þegar maður les svona leikrit,“ segir
Berglind.
Tjarnarbíó varð svo fyrir valinu
sem sýningarstaður og til að skapa rétt
andrúmsloft ákváðu stúlkurnar að gjörbreyta
sýningaraðstöðinni, þ.e. snúa salnum í raun
við og setja áhorfendur á sjálft sviðið. ,,Okkur
fannst [Tjarnarbíó] eitthvað svo ótrúlega
stórt og mikið, þannig að stemningin varð
aðeins of þvinguð. Þá benti Ása á að hægt
væri að gera þetta,“ segir Berglind. Hvað
varðar önnur tæknileg atriði eru stúlkurnar
samstarfsmönnum sínum afar þakklátar. ,,Við
vorum náttúrulega með algjöra snillinga að
vinna með okkur,“ segir Berglind og Ásrún
tekur undir.
Stúlkurnar útskrifuðust báðar með BA-
próf í samtímadansi frá Listaháskóla Íslands í
fyrravor og hafa verið sjálfstætt starfandi síðan.
Aðspurðar hvernig það sé að vera sjálfsætt
starfandi dansari á Íslandi segja þær það ganga
mun betur en flestir virðast halda. ,,Það er ekki
jafnhræðilegt og það hljómar,“ segir Ásrún
brosandi en bætir síðan við ,,það er harka, en
ég held að það sé miklu meiri harka að vera
Broadway-dansari í New York eða eitthvað, til
dæmis,“ og tekur Berglind undir það. ,,Það eru
einhver veginn frekar fáir í þessu og það ríkir
frekar góð stemning,“ segir Berglind. Þær segja
sjálfstæðu dansarana vera duglega við að styðja
við bakið á hver öðrum t.d. með því að mæta
á sýningar hver hjá öðrum og þannig hafi
myndast þessi góða stemning á meðal þeirra.
Stúlkurnar tvær eru búnar að fylgjast að
í dansinum í bráðum áratug eða allt frá því þær
kynntust fyrst í Listdansskólanum árið 2004.
,,Já, þetta eru að verða tíu ár,“ segir Berglind.
,,Við verðum eiginlega að halda upp á það,
halda svona ,anniversary‘-sýningu,“ segir Ásrún
kímin. ,,Í Þjóðleikhúsinu á stóra sviðinu, þrír
mæta,“ segja þær og hlæja.
Tvíeykið Litar og Nettar er þó tiltölulega
nýstofnað en áður störfuðu þær stúlkur ásamt
dönsurunum Rósu Ómarsdóttur og Védísi
Kjartansdóttur í danshópnum Hnoð. Sá hópur
hefur hinsvegar verið óvirkur um tíma vegna
námsdvalar Rósu og Védísar erlendis en
stúlkurnar kveða þó að verk sé í vinnslu hjá
hópnum og um leið og þær fjórar komi saman
á ný fari það verkefni af stað.
Aftur á móti eru engin verkefni í farvegi
hjá Litlum og Nettum eins og er en eftir þessa
sýningatörn hafa stúlkurnar ákveðið að taka
sér stutt frí. ,,Svo erum við í einhverjum
mismunandi verkefnum – ekki saman reyndar
– allvega út árið. Þá kannski hittumst við á ný,“
segir Berglind. ,,Eflaust,“ bætir Ásrún við að
lokum. Við
tal:
Hel
ga H
jart
ardó
ttir
Ljó
smyn
dari
: Dan
íel P
erez
Eðv
arðs
son
Septembermánuður er senn á enda og haustið
er gengið í garð. Við blasir óendanlegur
veturinn, tími myrkurs, kulda og kvefs. Það
er aftur á móti eitt sem vermir hug okkar
tónelskandi stúdenta á slíkum stundum -
tilhugsunin um að tónlistarhátíðin Iceland
Airwaves sé á næsta leiti.
Stemningin sem myndast yfir
hátíðardagana er einstök og allir þeir sem
hafa sótt hátíðina, eða jafnvel bara rölt um
í miðbænum á meðan henni stendur, hafa
upplifað hvernig tónlist ómar frá hverju
götuhorni og borg óttans iðar af lífi, þrátt
fyrir kulda og skammdegisþunglyndi borgara
hennar. Jafnvel þó að maður sé ekki með miða
á hátíðina sjálfa þá eru tugir Off-venue (Utan
hátíðar-) tónleikar í boði og þar er oft hægt
að heyra í hljómsveitum sem troða einnig
upp á hátíðinni. Þar að auki einnig hægt að
heyra í nýjum og upprennandi íslenskum
hljómsveitum sem eru ennþá skrefi frá því að
spila á hátíðinni sjálfri.
Hátíðin halar inn gjaldeyri af öllum
þeim túristum sem sækja hátíðina heim og
virkar eins og einhverskonar uppskeruhátíð
íslensks tónlistarlífs. Nærtækasta dæmið eru
hjartaknúsararnir í Of Monsters And Men
en það var einmitt skömmu eftir Airwaves í
fyrra sem þau lönduðu stórum samning við
alþjóðlega útgáfufyrirtækið Universal. Eftir það
fóru hjólin að snúast fyrir alvöru á þeim bæ,
rétt eins og alþjóð hefur fylgst agndofa með.
Hátíðin hefur farið sívaxandi frá því
að hún hóf göngu sína árið 1999. En þá var
eini tónleikastaðurinn gamalt flugskýli á
Reykjavíkurflugvelli. Í ár er hátíðin haldin á
átta mismunandi stöðum og hefur augljóslega
vaxið gífurlega frá því að hún hóf göngu sína. Á
síðastliðnum árum hefur gestafjöldi og umsvif
hátíðarinnar aukist svo ört að upp hafa komið
ný vandamál í tengslum við skipulagningu
hátíðarinnar sem illa hefur tekist hefur að
ráða fram úr. Verðskulduð athygli hennar
erlendis hefur valdið því að Íslendingar eru
ekki lengur fjölmennasta þjóðin á hátíðinni.
Þar af leiðandi hefur myndast svartur
markaður þar sem Íslendingar, sem virðast
alltaf ætla að „redda“ hlutunum á síðustu
stundu, kaupa miða á hlægilegu verði. Annað
vandamál sem hefur háð hátíðum síðustu ára
eru biðraðir en það eru tvö meginatriði sem
valda þeim. Eins og áður var nefnt er fjöldi
hátíðargesta orðin svo gífurlegur að erfitt er
fyrir skipuleggendur hátíðarinnar að máta
tónleikastaði að hljómsveitum þannig að allir
gestir sem vilja sjá tiltekna hljómsveit komist
að. Að auki veldur mannmergðin sem myndast
þegar hátíðargestir streyma niður í bæ eftir
að hafa drukkið í sig hlýju í fyrirpartíum því
að á ákveðnum tímapunktum eru biðraðirnar
nánast endalausar. Kannski ekki endalausar,
en oft á tíðum þurfa tónleikagestir að bíða úti
í frostinu í biðröðum lengur en þeir eyða í að
horfa á sjálfa tónleikana. Blaðamaður heyrði í
fyrrum gestum hátíðarinnar og fékk að heyra
þeirra sögur og hugmyndir um biðraðirnar
alræmdu:
„Eitt árið þá var sameiginlegt kvöld hjá
vinaböndunum Retro Stefson og FM Belfast
á NASA. Mikil eftirvænting var fyrir þessum
tónleikum en þegar líða tók á kvöldið varð
alveg brjálað veður. Það stoppaði aftur á
móti ekki tónleikargesti og tæpum tveimur
tímum áður en tónleikarnir áttu að hefjast
náði biðröðin fyrir utan Nasa út fyrir horn
byggingarinnar. Á þeim tímapunkti var
skollinn á blindbylur og dyraverðir áttu í
fullu fangi með önuga biðraðargesti; sem
reyndu hvað þeir gátu að troða sér inn. Nasa
var löngu komið yfir þann fjölda sem þeir
höfðu leyfi fyrir og dyraverðirnir brugðu á það
ráð að loka staðnum í staðinn fyrir að missa
algjörlega stjórn á röðinni. En á sama tíma
og þeir lokuðu dyrunum og hættu að hleypa
fólki inn gátu þeir ekki hleypt fólki út svo það
myndaðist einhvernskonar flóttabúðastemning
innandyra. Tónleikargestir fyrir innan kunnu
ekki að meta þetta stönnt hjá dyraverðunum
og mikil mótmæli brutust út.” – nemi við HR
Finnst fínt að bíða
„Ég orðinn fullsaddur á þessu
biðraðavæli í öllum, það er bara ekki alls ekki
alslæmt. Svo lengi sem að maður sé vel búinn,
í góðri úlpu, með tvo, þrjá bjóra og birgðir af
sígarettum þá er maður góður og getur tekið
því rólega, rabbað við útlendinga um hvað
þeir séu búnir að sjá og boðið þeim í eftirpartí,
ef þeir eru nógu nettir. Afhverju haldiði að
stóru klúbbarnir í Berlín séu alltaf með a.m.k.
klukkutíma langar raðir? Það er til að byggja
upp stemningu í fólki áður en það fer inn.“ –
fyrrverandi Berlínarbúi
Margir gætu nú séð leik í hendi sér,
sparað 16.500 og sleppt að kaupa miða á
hátíðina. Í staðinn geta þeir farið frítt á Off-
venue tónleika og eytt miðaverðinu í bjór.
Blaðamanni finnst hátíðin og öllu sem henni
tengist hins vegar svo órjúfanlegur partur af
haustinu að hann hefur keypt miða á hátíðina
(ekki á svörtum markaði) þrátt fyrir að eiga
möguleika á því að tæpum sautján þúsund
krónum í biðraðir (eins og síðast).
Höf
undu
r: Ó
lafu
r B
jark
i B
oga
son
8
FÍT
ON
/ S
ÍA
Farðu skynsamlegameð þitt Fé!
Fékort er nýtt fyrirframgreitt greiðslukort, sem sameinar bestu kosti þess að nota reiðufé og kredit-kort. Nýja MasterCard Fékort auðveldar þér að taka fjármálin fastari tökum og færir þér um leið ærleg afsláttarkjör hjá fjölda áhugaverðra fyrirtækja.
Það er óþarfi að vera kindarlegur. Sæktu um Fékort á www.kreditkort.is.
Ég er í stjórnmálafræði!
Flóabardagi
Afríku
1998 !
Úkraínu
uhhh….Barn náttúrunnar ?
12 – vona að ég hefi þetta rétt!
Mel B
2008
Tel kost að vita þetta ekki :-)
Loftþrýstingur
Ragnheiður Jónsdóttir
Þetta var ekki kennt´i 101 stjórnmálafræði :-)
Í stjórnmálafræði eru víddirnar óteljandi :)
Frakklandi
Melavöllurinn
Suður-Ameríku (rangt)
Ida
Michalangelo
Enga
- Steingrímur J. Sigfússon
ertu skarpari en hÁskólanemi? Stúdentablaðið heldur áfram að etja saman kennurum og nemendum með það að markmiði að skera úr
um hvort kennarar beri í öllum tilfellum nemendur vitsmunalegu ofurliði. Í þetta skiptið eigast við tveir
metnaðarfullir stjórnmálafræðiáhugamenn.
01. Hver er eina reikistjarnan sem snýst
öfugan hring í kringum sólina?
02. Hver var mannskæðasta orrusta
íslandssögunnar?
03. Um hvaða heimsálfu söng hljómsveitin
Toto á níunda áratugnum?
04. Hvaða ár opuðu Hvalfjarðargöngin?
05. Í hvaða landi er Kænugarður?
06. Hvað hét fyrsta skáldsaga
Halldórs Laxness?
07. Hvað eru margar stjörnur í fána
Evrópusambandsins.
08. Hvaða Kryddpía var nefnd
«tengdadóttir Íslands» á tíunda
áratugnum?
09. Hvaða ár handsamaði bandaríski
herinn Saddam Hussein?
10. Hvað hét fyrsta breiðskífa
stúlknasveitarinnar Nylon?
11. Hvað er mælt með barómeter?
12. Hvaða biskupsfrú prýðir
5 þúsund króna seðilinn?
13. Hver er eina prímtalan sem
ekki er oddatala?
14. Hvað eru víddirnar margar samkvæmt
Alberti Einstein?
15. Hvort búa fleiri í Frakklandi
eða í Bretlandi?
16. Hvaða íþróttaleikvangur stóð þar sem
nú er Þjóðarbókhlaðan?
17. Í hvaða heimsálfu eru Barbados-eyjar?
18. Hvað heitir systir Emils í kattholti?
19. Hver málaði hvolfþakið í
Péturskirkjunni?
20. Hvað hefur Fagott marga strengi?
21. Hvaða núverandi ráðherra starfaði
áður sem íþróttafréttamaður?
Venus
Tyrkjaránið
Afríku
1995
Úkraínu
Börn Náttúrunar
14
Mel B
2005
Mistök
Loftþrýstingur
RagnhildurJónasdóttir
2
Þrjár, NEI fjórar
Frakklandi
Jötunheimar, nei pass
N-Ameríku, nei S-Ameríku, nei N-Ameríku
Lotta eða eitthvað
Michaelangelo
Þrjá
Steingrímur
bald
ur Þ
órha
llsso
n,
próf
esso
r við
st
jórn
mál
afræ
ðide
ild
eina
r Val
ur s
verri
sson
, fo
rmað
ur p
oliti
ka
14 ré
tt
11 ré
tt +
1 gr
ínst
ig =
12 ré
tt
9
FÍT
ON
/ S
ÍA
Farðu skynsamlegameð þitt Fé!
Fékort er nýtt fyrirframgreitt greiðslukort, sem sameinar bestu kosti þess að nota reiðufé og kredit-kort. Nýja MasterCard Fékort auðveldar þér að taka fjármálin fastari tökum og færir þér um leið ærleg afsláttarkjör hjá fjölda áhugaverðra fyrirtækja.
Það er óþarfi að vera kindarlegur. Sæktu um Fékort á www.kreditkort.is.
ertu skarpari en hÁskólanemi?
10
Við
tal:
Gu
ðrú
n S
óle
y G
ests
dó
ttir
Ljós
myn
dari
: Þó
rlau
g Ó
skar
sdó
ttir
hlé, huGrekki eða huGVísindasVið?,,Við erum nánast öll fjölskyldufólk, og mörg okkar
eru að gera róttæka breytingu á sínu lífi með því að
fara í nám.” segir Sólveig Sif Hreiðarsdóttir, meðlimur
Grimmhildar sem er nýstofnað nemendafélag innan
Háskóla Íslands. Félagið er hugsað sem vettvangur
svokallaðra H-stúdenta, (e. mature students) en til
þeirra heyra þeir hefja nám á ný eftir hlé eða hafa
kosið að skipta um starfsvettvang og leita sér því
nýrrar menntunar. ,,Tilgangur félagsins er að skapa
félagsmönnum vettvang þar sem þeir geta sinnt
sameiginlegum hagsmunamálum, áhugamálum og
fræðastarfi,” bætir Sólveig við.
,,Aðrir nemendur sem falla einnig undir
skilgreininguna H-nemendur eru til dæmis þeir sem
bera fjölskylduábyrgð eða sjá sjálfum sér farborða,” segir
Sólveig en á meðal Grimmhildinga er til að mynda fólk
sem hyggst skipta um starfsvettvang eða er einfaldlega á
höttunum eftir nýrri þekkingu.
,,Þessi hópur hefur farið ört vaxandi á
undanförnum árum og því var ráðist í stofnun formlegs
nemendafélags. Bókstafurinn H í nafni félagsins getur
táknað ýmislegt til dæmis: hlé, hugrekki, Hugvísindasvið,
eða hvað það sem viðkomandi félagsmaður kýs sér.
Við leggjum áherslu á að félagsaðild stendur öllum
nemendum Háskóla Íslands til boða,» segir Sólveig.
Bíó, myndlistarsýningar og fyrirlestrar
Aðspurð hversu margir félagsmenn séu segir
hún hóp þeirra fara ört vaxandi. ,,Enn er ekki ljóst
hvað félagsmenn eru margir í heildina en að meðaltali
bætast 1-2 við daglega,” segir Sólveig. ,,Við erum flest af
hugvísindasviði en að sjálfsögðu eru allir velkomnir,”
bætir hún við.
Grimmhildur stendur fyrir viðburðum af
öðrum toga en flest önnur nemendafélög sem starfa
við Háskólann. ,,Við leitumst við að skipuleggja
og sækja fyrirlestra tengda náminu okkar og fleiri
bókmenntatengda viðburði. Þannig er planið að fara
í bíó, á myndlistarsýningar og fyrirlestra um það sem
okkur þykja áhugaverð efni,» segir Sólveig Sif.
Eins og áður segir eru hafa margir
Grimmhildinganna gert breytingu á lífi sínu með
því að hefja háksólanám seinna en gengur og gerist.
Ein þeirra er Sigrún Valdimarsdóttir, sem ákvað að skrá
sig loks í námi tengdu hennar helsta áhugamáli. ,,Ég
er lyfjafræðingur að mennt og starfaði sem slíkur um
árabil. Mér fannst hins vegar alltaf hálfleiðinlegt að
gegna því starfi og þykir mun skemmtilegra að vera í
hugvísindadeildinni. Þar tíni ég eplin af trjánum þar og
fer í þá kúrsa sem mér finnast skemmtilegir. Mér finnst
ég miklu víðsýnni eftir að ég byrjaði í þessu námi, segir
Sigrún.
Látum gamlan draum rætast
Talverður munur getur verið á högum og
áherslum nemenda sem annars vegar eru nýskriðnir
úr menntaskóla og hins vegar þeirra sem skrá sig
í háskólanám árum og jafnvel áratugum síðar á
lífsleiðinni. ,,Forsendurnar eru gjarnan aðrar en þegar
maður velur sér nám í kringum tvítugsaldurinn, segir
Anna Sigríður Guðfinnsdóttir. ,,Þá er maður að finna sér
praktískt nám sem maður getur starfað við í framtíðinni
og tryggt sér þannig afkomu byggða á náminu. Hjá
okkur er lífsafkoman ekki endilega undir þessu námi
komin,heldur erum við gjarnan að láta gamlan draum
rætast með því að fara loks í það nám sem við höfum
langmestan áhuga á,» segir Anna Sigríður.
Hin 23 ára gamla Dísa Sigurðardóttir er yngri en
margir Grimmhildinganna en finnur sig betur innan
félagslífsins þar en annars staðar. ,
,Ég rek eigið heimili, borga af minni eigin íbúð
og sé um mig sjálf. Ég tók mér hlé á milli mennta-og
háskóla og vann í nokkur ár. Síðan skráði ég mig í
bókmenntafræði og mín forgangsröðun er önnur en
margra annarra háskólanema - ég legg ekki áherslu á að
skemmta mér um helgar heldur frekar að sækja viðburði
sem tengjast náminu mínu» segir Dísa.
Á dagskrá Grimmhildar í vetur er líflegt félagsstarf
þar sem menningarviðburðir munu skipa stóran sess.
Félagið mun efna til funda og fyrirlestra um ýmis málefni
tengd námi eða áhugamálum félagsmanna, en eins og
áður segir er félagið opið öllum innrituðum nemendum
við Háskóla Íslands. Áhugasamir eru hvattir til að kynna
sér starfsemi félagsins betur á vefsíðu þess: http://
nemendafelog.hi.is/grimmhildur eða einfaldlega senda
stjórn félagsins línu á netfangið [email protected].
Félagið er einnig á facebook undir nafninu Grimmhildur,
félag H-nemenda á Hugvísindasviði við HÍ
að Verða fOreldri
Í nokkur ár hefur námskeið staðið verðandi og
nýbökuðum foreldrum til boða á Íslandi, en slík
námskeið eru reglulega haldin frítt fyrir nema á
háskólastigi hér á landi. Rannsóknastofnun í barna og
fjölskylduvernd og Reykjanesbæ hafði ásamt ÓB ráðgjöf
frumkvæði að því að flytja inn forvarnanámskeið frá
Bandaríkjunum árið 2007 sem notið hefur mikilla
vinsælda. Námskeiði sem nefnist „Barnið komið heim“
var í upphafi hannað og skipulagt af hjónunum Dr. John
Gottman og Dr. Julie Schwartz-Gottman, en þau eru
þekkt fyrir vísindarannsóknir sínar og meðferðarstarf
fyrir hjón, parsambönd og fjölskyldu. Fullt tilefni er
fyrir fræðslu á þessu sviði, þar sem flestar rannsóknir
benda til þess að fyrstu þrjú æviár barns minnki gæði
parsambandsins. Á námskeiðinu er lögð áhersla á að
styrkja foreldra til að takast á við breytingar sem verða
í parsambandinu með tilkomu barns inn á heimilið.
Helst þarf að auka og viðhalda gæðum sambands með
því að skapa sameiginlegan skilning foreldranna á því
foreldra- og uppeldishlutverki sem er framundan. Í þessu
sambandi er farið yfir þrjú meginmarkmið; 1) Að styrkja
parsambandið; 2) Auðvelda og hvetja feður jafnt sem
mæður til þátttöku í foreldrahlutverkinu; 3) Mikilvægi
samskipta foreldra við barn sitt.
Námskeið er sett saman af fyrirlestrum,
myndböndum auk þess semþátttakendur eru æfa sig
í ákveðnum samskiptum í paraverkefnum semeru
sérhönnuð til að ná áður nefndum markmiðum
Velferðarsvið hefur gert úttekt á ánægju
þátttakenda af námskeiðinu, en niðurstaða úttektarinnar
leiddi í ljós meðaleinkunnina 4,39 á skalanum 1-6.
Þá voru þátttakendur bæði ánægð með námsefnið og
kennara námskeiðs. Eins og fyrr segir eru reglulega
haldin frí námskeið fyrir háskólanema, en stefnt er að
því að halda næsta námskeið fljótlega og verður það
auglýst innan háskólasamfélagsins.
Nokkrir stjórnarmeðlimir Grimmhildar á Þjóðarbókhlöðunni. Frá vinstri:: Sigrún Valdimarsdóttir,
Ragnar Bergmann, Anna Sigríður Guðfinnsdóttir, Júlía Margrét Sveinsdóttir, Sigurbjörg K. Schiöth,
Guðríður Óskarsdóttir, Sólveig Sif Hreiðarsdóttir, Þórunn Þórsdóttir, Dísa Sigurðardóttir, Ásdís Hafrún
Benediktsdóttir og Cecilia Moritz Þórisdóttir.
Höf
undu
r: B
ryn
ja R
ut
Vil
hjá
lmsd
ótt
ir
11
Einar Lövdahl sendi frá sér hið hugljúfa lag ,,Tímar án ráða” þann
2. september. Það leið ekki á löngu þar til lagið var komið í spilun í
útvarpi og aðeins þremur vikum eftir útgáfu hafði það klifið í 25. sæti á
vinsældarlista Rásar 2. Þetta er ljómandi byrjun á tónlistarferli Einars en
Stúdentablaðið vildi endilega kynnast þessum unga manni aðeins betur.
Einar er 21 árs Reykvíkingur og hefur alltaf haft brennandi áhuga
á tónlist. Þrátt fyrir að hafa stundað lítið af hefðbundnu tónlistarnámi
hefur hann alltaf verið músíkalskur og var snemma farinn að semja
texta og einstaka lagstef. Í 9. bekk byrjaði hann í hljómsveit og flutti
skömmu síðar sitt fyrsta lag í hljómsveitakeppni í skólanum. ,,Að spila
á gítar uppi á sviði fyrir framan annað fólk í fyrsta skipti var mest
taugatrekkjandi augnablik lífs míns, án gríns. Ég var ekki alveg jafn
kúl á því þá og kvöldið áður þegar ég hafði stillt mér upp fyrir framan
spegilinn með rafmagnsgítarinn í hönd til að sjá hvernig ég tæki mig út í
hljómsveitarbúningnum. Það fór ekki betur en svo að þegar ég ætlaði að
fara að fikta í hárinu á mér losnaði gítarinn úr gítarólinni og dúndraðist í
baðherbergisgólfið þannig að hluti gítarsins brotnaði,” segir Einar.
Mikið vatn hefur runnið til sjávar frá því að Einar tók þessi fyrstu
skref en hann hefur grúskað í hljómsveitum alla tíð síðan. Í sumar
hóf hann upptökur á sinni fyrstu plötu. Einar vinnur hana með vinum
sínum Halldóri Eldjárn, sem er meðlimur í hljómsveitinni Sykuri og
Agli Jóns. ,,Ég á þessum gæjum ansi margt að þakka, en til dæmis fara
upptökurnar fram inni í herberginu hjá Halldóri. Markmiðið er að platan
komi út á vormánuðum nýs árs, vonandi ekki seinna en í apríl, þótt
ekkert sé alveg niðurneglt,” segir Einar.
Aðspurður um innblástur getur hann ekki bent á einhvern
ákveðinn áhrifavald í tónsmíðunum en áhrifin koma líklega víða
að. ,,Textasmíðarnar eru kannski aðeins augljósara dæmi. Ég lít að
minnsta kosti mikið upp til íslenskra textahöfunda á borð við Megas
og Braga Valdimar Skúlason, svo einhverjir séu nefndir. Innblástur fyrir
textagerðina fæ ég úr öllum áttum,” segir Einar, en textagerðin virðist
svo sannarlega liggja vel fyrir honum. Auk þess að semja vandaða og
fallega söngtexta hefur Einar starfað sem blaðamaður fyrir Monitor
undanfarið eitt og hálft ár. ,,Ég púsla því saman við skólann, sem getur
reyndar verið þokkalegur hausverkur. Ég hef alltaf haft gaman af því að
skrifa og held að ég muni alltaf koma til með að skrifa. Hvort ég stefni
á að stússast í blaðamennsku þegar fram líða stundir verður hins vegar
að koma í ljós,” segir Einar. Hann hefur þó mikinn áhuga á að starfa
sem blaðamaður áfram samhliða námi í viðskiptafræði við Háskóla
Íslands. Einar segist vera sérstaklega spenntur fyrir skapandi hliðum
viðskiptafræðinnar eins og nýsköpunar- og frumkvöðlastarfsemi.
Fótbolti og fyrirtækjarekstur
En hvert er markmiðið, utan tónlistar, blaðamennsku og
viðskiptafræði, hvað langar þig að verða þegar þú ert orðinn stór?
,,Það er nánast hlægilega stutt síðan að ég svaraði þessari spurningu
með svarinu: Atvinnumaður í fótbolta. Um stund átti leiklist hug minn
allan en það breyttist og í dag er ég óvissari en ég hef oft áður verið,”
segir Einar. Hann segist vel geta hugsað sér að vera þúsundþjalasmiður
og fást við það sem hann hefur áhuga á hverju sinni en einhverskonar
sameining á skrifum, tónlist og fyrirtækjarekstri kitlar mest.
,,Þúsundþjalasmiður er samt eiginlega of stórt orð fyrir þetta. Segjum
bara að ég vilji verða þriggjaþjalasmiður” segir Einar.
Það er allavega ljóst að Einar tekur hiklaust skrefin í átt að
draumum sínum hverju sinni en hann virðist vera óhræddur við að taka
sér hvað sem eráfyrir hendur. Á meðan aðdáendur bíða spenntir eftir
fleiri lögum og væntanlegri plötu hans má fylgjast með Einari og tónlist
hans á facebook síðunni hans: facebook.com/lovdahlmusic.
ÞriG
Gja
Þjal
a-sm
iður
inn
eina
r lö
Vdah
l
Við
tal:
Jóní
na H
erdí
s Ó
lafs
dótt
ir
Ljó
smyn
dari
: Dan
íel P
erez
Eðv
arðs
son
12
Ojba rastaOjba Rasta hafa fært ferskan blæ inn í íslenskt
tónlistarlíf og nú er loks hægt að njóta þeirra gleðjandi
tóna heimafyrir þar sem frumburður sveitarinnar, hin
samnefnda plata Ojba Rasta, kom út á dögunum.
Hljómsveitin var stofnuð árið 2009 og hefur
hægt og bítandi þróast í núverandi mynd, sem í dag
skartar hvorki meira né minna en ellefu meðlimum.
Tónlistarstefnu sveitarinnar er ekki svo auðgert að
skilgreina en á gogoyoko-síðu hennar er henni lýst sem
eins konar samblöndun af dub/reggae og brassi. Í viðbót
bætast við áhrif úr íslenskri þjóðlagahefð, sem lýsir
sér einna helst í íslensku textasmíðinni og af þessari
samsetningu verður alveg hreint einstök útkoma.
Þessi fyrsta plata sveitarinnar veldur svo sannarlega
engum vonbrigðum. Ojba Rasta tekst hér að yfirfæra þá
einstöku stemningu sem myndast hjá þeim á tónleikum
á upptökuform og sýna það og sanna að þau eru engu
síðri í stúdíói en á sviði. Það er einhver góður fílingur
sem myndast um leið og fyrsta lagið, ,,Gjafir jarðar“,
fer í gang og helst hann óneitanlega í gegnum öll átta
lög plötunnar. Hér er því komið áhrifamikið meðal við
komandi skammdegisþunglyndi og sligandi vetri og ætti
enginn að láta þessa plötu framhjá sér fara.
Grein: Helga Hjartardóttir
jazz í nOrrÆnahúsinu
Fim
mtu
dagu
r 25
. ok
t. k
l. 20
:30tríó agnars
más magnús-sonarAgnar - píanó
Nicolas Moreaux – Kontrabassi
Scott McLemore - Trommur
Fim
mtu
dagu
r 1.
nóv
. kl.
20:3
0björn thoroddsen sóló gítar- tónleikar
Jazz- og tónlistarunnendur hafa nú heldur betur
tilefni til að kætast því nú í október hefst sannkölluð
Jazzveisla í Norrænahúsinu. Um er að ræða frábært
úrval tónlistarmanna og hljómsveita sem munu troða
upp á haustdagskrá Múlans. Það liggur ekki nokkur
vafi á að þar ætti að vera eitthvað fyrir alla áhugasama.
Tónaflóðið geysist af stað 17. október næstkomandi og er
stjórn Múlans nú önnum kafin við að leggja lokahönd á
dagskrá vetrarins.
Við tókum viðtal við Ólaf Jónsson til að kynna okkur
betur málin, en Ólafur er meðal fremstu saxófónleikara
landsins um þessar mundir og kennir m.a. í FÍH þegar
hann er ekki sjálfur að iðka tónlist. Ólafur hefur verið formaður
stjórnar Tónleikaráðs Jazzklúbbs Múlans frá því að hún var
fyrst haldin árið 2005, en áætlað er að klúbburinn hafi
staðið fyrir rúmlega 400 tónleikum síðan þá.
Áður en lengra er haldið eru þó mörg ykkar eflaust
farin að velta fyrir ykkur hver þessi Múli sé eiginlega.
„Múlinn er samstarfsverkefni Jazzdeildar Félags Íslenskra
Hljómlistarmanna (FÍH) og Jazzvakningar. Markmið hans
er að halda úti öflugri og metnaðarfullri tónleikadagskrá
í Reykjavík með öllum helstu jazzleikurum þjóðarinnar
ásamt erlendum gestum. Klúbburinn heitir í höfuðið á
Jóni Múla Árnasyni sem jafnframt var heiðursfélagi og
verndari Múlans.“
Geturu sagt mér aðeins frá dagskrá Jazzklúbb
Múlans, hversu oft hefur
hún verið haldin og hvar byrjaði þetta
allt saman ?
„Múlinn hóf starfsemi sína í febrúar 1997 og er
hann því að klára sitt 15. starfsár. Fyrsta staðsetning
klúbbsins var á Jómfrúnni í Lækjargötu og hefur hann
haft aðseturvíða í Reykjavík, t.d. Sólon, DÓMÓ, Kaffi
Reykjavík, Hótel Borg, Hlaðvarpanum, Cafe Cultura,
Þjóðleikhúskjallaranum og nú í Norræna húsinu.“
En hversu lengi mun dagskráin
standa yfir ?
„Klúbburinn er starfræktur þannig að settar
eru saman að meðaltali 2-3 dagskrár á ári, vorönn og
haustönn, með 8-12 vikulegum tónleikum í hvert skipti
ásamt 6-8 tónleikum á Jazzhátíð í samstarfi við Jazzhátíð
Reykjavíkur í lok ágúst.“
Kostar inn á hana? Ef svo er, er þá selt inn á
hverja tónleika fyrir sig eða seljið þið passa inn
á alla hátíðina?
„Jú, það er aðgangseyrir inn á hverja tónleika, 1.500
kr. Svo höfum við öðru hvoru í gegnum tíðina selt passa á
alla dagskránna og hefur það gefist nokkuð vel.“
Hvaða hljómsveitir eru staðfestar núna og hvaða
hljómsveitir hafa troðið upp á þessari hátíð
áður svo dæmi séu tækin ?
„Það sem er staðfest núna er m.a. Ragnheiður
Gröndal ásamt hljómsveit og Agnar Már Magnússon
píanóleikari ásamt tríói sínu og erlendum gesti. Það hafa
allir jazzleikarar landsins komið fram í gegnum tíðina;
Tómas R., Björn Thoroddsen, Sigurður Flosason, Raggi
Bjarna, Jón Páll Bjarnason, Kristjana Stefáns, ADHD og
Pálmi Gunnarsson svo einhverjir séu nefndir.“
Getur hver sem er spilað á hátíðinni ?
„Já, það geta allir sótt um að spila í dagskrá Múlans.
Stjórn Múlans fer yfir umsóknirnar og raðar saman í
dagskrá. Umsóknarferli haustannar er einmitt í gangi
núna.“
Ólafur segist sjálfur varla geta beðið eftir að dagskráin
hefjist og hefur fulla trú á að allt eigi eftir að ganga
einstaklega vel. Svo endilega, ef þú hefur tíma og áhuga
á Jazz eða langar að gefa því tækifæri þá gefst varla betra
tækifæri en nú, líkt og George Gershwin sagði; „Life is a
lot like Jazz, it›s better when you improvise.“
Við
tal:
Arn
ar V
ilh
jálm
ur
Arn
arss
on
Ljós
myn
dari
: Jes
si K
inga
n
13
Graduale nObili
Við
tal:
Ásd
ís A
rna
Bjö
rnsd
ótt
ir
Ljós
myn
dari
: Dan
íel
Per
ez E
ðva
rðss
on
Einn fagran eftirmiðdag í september gerði ég mér
ferð í Langholtskirkju. Þar tók á móti mér fallegur söngur
stúlknakórsins Graduale Nobili, kannski betur þekktur
sem kór Bjarkar Guðmundsdóttur í meistaraverki hennar
Biophiliu. Kórinn skipa 24 stúlkur og aldursbilið er breitt
en allar eru þær þó undir þrítugu.
Ég náði tali af nokkrum stelpnanna, þeim Auði
Albertsdóttur, Ásdísi Evu Ólafsdóttur, Bergljótu Rafnar
Karlsdóttur, Gígju Gylfadóttur og Guðrúnu Matthildi
Sigurbergsdóttur. Stelpurnar sögðu mér frá kórnum og
ævintýrum þeirra.
Slátur á æfingum
Kórinn æfir annan hvern sunnudag í
safnaðarheimili Langholtskirkju og er stemningin létt
og skemmtileg. Margar stelpnanna hafa tekið þátt í
kórstarfinu frá blautu barnsbeini en allar eiga þær það
sameiginlegt að hafa verið í barna- og unglingakór
kirkjunnar. Sú skemmtilega hefð hefur myndast að
kórstjórinn, Jón Stefánsson, býður stelpunum upp á soðið
slátur á æfingum. Jón segir þó að þessi siður hafi ekki
komið til vegna góðs, heldur væru stelpurnar stundum
þreyttar og svangar á sunnudagseftirmiðdögum og að þá
væri best að bjóða upp á næringarríkan íslenskan mat.
Krefjandi orgelhjakk
Samstarfið við Björk segja stelpurnar hafa
orðið til þegar Árni Heimir Ingólfsson, tónlistarstjóri
Sinfóníuhljómsveitar Íslands, hafi bent henni á kórinn.
Björk vantaði kór fyrir raddsetningar á nýju plötuna sína
Biophilia. Vinnan hófst haustið 2010 og við tóku erfiðar
æfingar með allskonar grófum tónlistarupptökum og
orgelhjakki eins og þær orðuðu það. Stelpurnar segja að
æfingarnar hafi verið mjög krefjandi og að líklegast væri
þetta verkefni það erfiðasta sem kórinn hefur unnið að.
Þrátt fyrir erfiðar æfingar lögðu stelpurnar áherslu á að
verkefnið hefði verið mjög skemmtilegt. Þeim líkar vel
við Björk og finnst tónlistin hennar alveg frábær. Hún
vissi vel hvað hún vildi og mætti nánast á hverja einustu
æfingu, líka þegar hún átti afmæli.
Óvænt ævintýri
Í byrjun bjuggust stelpurnar ekki við því að fara
með Björk í tónleikaferðalag heldur vatt verkefnið upp á
sig og endaði með þessu skemmtilega ævintýri þar sem
þær sungu um allan heim fyrir tugi þúsunda áhorfenda.
Tónleikaferðalagið segja þær ekki hafa verið hefðbundið
heldur meira eins og tarnir með hléum, þar sem
stoppað var í einni borg og nokkrir tónleikar haldnir.
Rokkstjörnufílinginn fengu þær þó í sumar þegar túrað
var um Evrópu í rútu. Stemningin í rútunni var mjög góð
samkvæmt stelpunum og helst hefðu þær viljað vera þar
öllum stundum. Björk hefur gefið út mikið af tónlist og
mátti því búast við að eitthvað af gömlu lögunum hennar
yrðu flutt á tónleikunum. Stelpurnar segja að ekki hafi
verið búið að æfa þessi lög sérstaklega og stundum lærðu
þær lögin samdægurs þegar átti að flytja þau á tónleikum
um kvöldið.
Syngjandi dansflokkur
Á tónleikunum var kórinn málaður í framan
og klæddist bláum og bronslituðum búningum.
Sviðsframkoma þeirra fólst ekki einungis í því að syngja
heldur einnig í að dansa og djöflast á sviðinu. Stundum
dönsuðu þær einfaldlega meira en að syngja og fólk
spurði því oft hvort þær væru dansararnir hennar
Bjarkar. Stelpurnar segja að í svona djöflagangi megi gera
ráð fyrir því að svitna mikið og því hafi verið komin ansi
áhugaverð lykt af búningunum í lok ferðarinnar.
Grátandi aðdáendur og skordýraárás
Stelpurnar eru sammála um að það hafi komið
þeim á óvart hvað Björk var gríðarlega stórt nafn í Suður-
Ameríku. Þar talar fólk litla ensku en kann samt alla
textana. Einnig kom þeim á óvart hversu mikil virðing
var borin fyrir tónlistinni, fólk nánast sussaði hvert á
annað þegar byrjað var að spila lögin og grét og söng
af mikilli ástríðu. Aðdáendur héngu fyrir utan hótelin í
von um að bera stórstjörnuna Björk augum en stundum
var hún ekki einu sinni á því hóteli.
Kórinn lenti í ýmsu á meðan á tónleikunum stóð hvort
sem það var að flækjast í snúrum og detta eða vera
ofsóttar af skordýrum. Stelpurnar halda því fram að það
sé gríðarlega vont að stíga berfættur á snúrurnar og því
hafi þær verið mikil áskorun. Með viðbjóði segja þær mér
sögu frá einum tónleikum í Argentínu þar sem ógeðslegt
kvikindi var á bakinu á einni þeirra. Skordýrið leit út eins
og einhvers konar krabbakönguló sem flaug í þokkabót. Í
þessum aðstæðum segja þær að erfitt hafi verið að halda
ró sinni og hemja sig um að hlaupa ekki um eins og
skríkjandi smástelpur þegar dýrið tók á flug.
Hróarskelda
Á ferð sinni um Evrópu kom kórinn fram
á mörgum tónlistarhátíðum og var ein þeirra
Hróarskelduhátíðin. Hátíðin er komin á ákveðinn
stall hjá okkur Íslendingum og margir vilja meina að
hún sé algjörlega ómissandi. Stelpurnar voru þó ekki
að kippa sér mikið upp við það að hafa komið fram á
hátíðinni. Þær segja að á þessum tímapunkti hafi þær
verið búnar að koma fram ansi oft og reynsla komin á
hópinn. Þeim fannst þó skemmtilegt og skrýtið að vita
til þess að úti í áhorfendaskaranum væru fjölskylda og
vinir. Á Hróarskeldu fékk hópurinn tækifæri til að vera
áhorfendur og þær gátu séð önnur atriði, sem stelpurnar
segja að hafi verið frábært og mikil spenna hafi myndast
fyrir því að koma fram.
Í lokin spurði ég stelpurnar hvernig framhaldið yrði.
Þær sögðu það liggja í lausu lofti og að frekara samstarf
við Björk ætti eftir að koma í ljós. Nú væri kórinn við
hefðbundnar æfingar eins og áður og að samstarfið við
Björk hafi vissulega vakið athygli á þeim sem kór.
14
ÁsGeir trausti
15Ásgeir Trausti Einarsson er fæddur í Hrísey 1. júlí árið
1992. Hann er því tiltölulega nýorðinn tvítugur. Í byrjun
árs höfðu sennilega fæstir heyrt um hann, en í dag er
hann á allra vörum. Þrátt fyrir ungan aldur býr Ásgeir
Trausti yfir sérstökum og þroskuðum hljóm sem virðist
leggjast vel í fólk, en honum hefur verið líkt við erlenda
tónlistarmenn eins og Bon Iver og Jeff Buckley. Flestir
heyrðu röddina hans líklega fyrst eftir að hann flutti
lagið Sumargestur í Hljómskálanum á RÚV í vor. Í kjölfar
þess gaf hann út lagið Leyndarmál, sem fékk vægast sagt
góðar móttökur. Ásgeir Trausti var að gefa út plötuna
Dýrð í dauðaþögn, sem er þegar þetta er skrifað uppseld
hjá útgefanda.
Ég hitti Ásgeir Trausta á Háskólatorgi.
Hann hefur þægilega nærveru en um leið virðist hann
afskaplega hógvær og hlédrægur. Við settumst niður
á kaffistofunni í Árnagarði og ræddum um tónlistina,
athyglina sem henni fylgir og hvernig þetta allt saman
atvikaðist.
„Eitthvað nýtt“
Ég er búinn að taka upp demó alveg frá því að ég
man eftir mér. Ég var búinn að safna frá vorinu 2011
til vors 2012. Mér fannst ég vera að gera eitthvað nýtt,
aðeins að breyta um stefnu. Demóin voru í raun bara
fyrir vini að hlusta á og mér fannst bara gaman að gera
demó fyrir mig. En ég sýndi Guðmundi Hólmari, sem
kenndi mér á klassískan gítar og kenndi mér í raun
allt sem ég kann, upptökurnar og hann sagði mér að
ég yrði að fara lengra með þetta. Þá talaði ég við Kidda
í Hjálmum og spurði hvort ég mætti koma með demó
til hans. Daginn eftir að ég lét hann hafa upptökurnar
var hann búinn að hlusta og hringdi strax og vildi prófa
þetta. Við tókum þá upp Sumargest og hann stakk upp
á því að við settum íslenskan texta við það. Textinn sem
ég var með fyrir var í raun bara bull sem hljómaði eins
og enska. Ég hringdi í pabba og hann samdi íslenskan
texta við þetta strax og næsta dag var ég búinn að syngja
hann inn á þetta. Eftir það vildi Kiddi prófa þetta í
Hljómskálanum og svo fór bara allt í gang.
Umfjöllunin varð svo mikil í kringum
Hljómskálann og svo fylgdum við því strax eftir með
Leyndarmál. Þessi tvö lög virkuðu á fólk, eitthvað nýtt
sem fólk hafði ekki heyrt áður. Það var ekkert ákveðið
fyrirfram, við vorum bara að leika okkur í stúdíói. Þegar
ég heyrði Sumargest í útvarpinu fannst mér það bara
vera sigur. Það var meira en nóg. Svo var það komið
í spilun og ennþá meiri spilun. Síðan héldu allir að
Leyndarmál yrði aldrei neitt. Fólki fannst skrýtið að ég
ætlaði að hafa það á plötunni, en síðan var því ótrúlega
vel tekið. Það kom mér rosalega mikið á óvart.
„Það er ógeðslega þægilegt að vinna
með pabba“
Þegar lögin eru samin þá tökum við grunninn
upp í stúdíóinu fyrst, síðan syng ég rétta laglínu með
atkvæðunum eins og ég vil hafa þau. Svo læt ég pabba
fá það og hann semur textann við. Það er ógeðslega
þægilegt að vinna með pabba. Hann er svo fljótur að
semja góða texta. Maður heyrir mikið af illa sömdum
íslenskum textum. Íslenskir textar sem maður heyrir
núna eru oft eins og enskir textar, það er svo auðvelt að
gera þá, en það er ekki hægt að gera svoleiðis á íslensku.
Hann er náttúrulega rosalega fær. Hann er sjötíu og
tveggja ára og búinn að vera í þessum íslenskufræðum
mjög lengi og verið skólastjóri alveg frá því hann var
ungur. Hann gerði ljóðabók á níunda áratugnum og lét
prenta fullt af eintökum, en svo leist honum ekkert á það
og setti allt saman bara undir rúm. Það er búið að nota
mörg af þeim ljóðum sem texta við lög hjá Hjálmum. En
það eru bara þeir nánustu sem eiga þessa bók.
„Öll tónlist líkist einhverri annarri tónlist“
Mér finnst bara allt í góðu að fólk líki mér við Bon
Iver eða Jeff Buckley. Þetta er bara tónlist og öll tónlist
líkist einhverri annarri tónlist. Ef fólk vill velta sér upp
úr því hverju þetta líkist þá er það bara gott mál. Ég
hlusta mikið á þessa tónlistarmenn, þannig að þetta er
eðlilegt. Ég sest ekki niður og sem Bon Iver lag, en ef
maður hlustar mikið á einhvern tónlistarmann þá að
sjálfsögðu verður maður fyrir áhrifum. Ég er rosalega
hrifinn af Bon Iver og þaðan koma örugglega mikil áhrif.
„Ég held mig bara fyrir aftan og fer síðan heim“
Ég myndi segja að ég væri frá Húnaþingi Vestra.
Ég hef átt heima þar mestan hluta ævi minnar, þó ég
hafi búið víða og flutti í bæinn fyrir fjórum árum þegar
ég var að byrja í framhaldsskóla. Fyrst þegar maður kom
í bæinn var maður voðalega háður því að vera heima í
sveitinni. Manni fannst svo mikið um að vera í bænum,
allt svo þröngt og mikið af fólki. Maður var háður þessu
litla samfélagi þar sem allir þekktu alla. En með árunum
hefur maður vanist og nú finnst mér að ég sé orðinn
háður því að vera í bænum. Hér er allt sem maður þarf
nálægt manni.
Ég gæti alveg trúað því að búsetan úti á landi
hafi mótað mig sem tónlistarmann. Það er náttúrulega
svo mikil einangrun. Maður hefur kannski verið mest að
semja af því það er lítið að gera, maður er alltaf að spila
og semja bara einn. Að því leyti tel ég að landsbyggðin
hafi haft áhrif, en hún mótaði ekki stílinn.
Ég finn ekki mikið fyrir athyglinni. Ég fer
eiginlega aldrei niður í bæ, það væri kannski helst þar
ef það væri eitthvað. Eftir gigg þá held ég mig bara fyrir
aftan og fer síðan heim. Ég horfi vanalega bara á jörðina
og tek ekkert eftir því ef fólk veitir mér athygli. Ég fann
aðeins fyrir því fyrir norðan núna í vikunni, en ég er að
kenna tónlist í grunnskólanum, krakkarnir voru spenntir
auðvitað, aðallega af því að maður er í heimasveitinni.
Ég kann betur við mig inni í herbergi að
semja tónlist en að vera uppi á sviði á tónleikum. Það
er frekar nýtt fyrir mig að syngja fyrir framan fólk.
Útgáfutónleikarnir gengu reyndar vel. Á Akureyri var allt
bandið í raun að koma saman í fyrsta skipti. Þar gekk
þetta alveg, menn voru að prófa sig áfram og svona, því
þetta var ekki það mikið æft. Á Hvammstanga varð þetta
svo öruggara, svo á Faktorý aðeins öruggara og svo voru
síðustu tónleikarnir á Faktorý bestir. Þannig að þetta
var svona vaxandi. Það verða væntanlega fleiri tónleikar
á næstunni, reyndar ekki með öllu bandinu, það er svo
stórt apparat. Við erum oft tveir með kassagítara, en það
eru bara einhver fimm lög af plötunni sem við getum
tekið, þannig að það er miklu skemmtilegra að spila með
öllu bandinu.
„Þetta bara vatt upp á sig“
Ég veit ekki hvað er næst. Ég veit ekkert. Þetta
gerðist bara. Allt í einu vorum við byrjaðir að taka
upp plötu. Svo voru bara lög komin í spilun og maður
byrjaður að spila eitthvað á tónleikum. Þetta bara vatt
upp á sig án þess að ég vissi neitt hvert þetta væri að fara.
Af því að ég hafði aldrei spáð í því að gera neitt við þetta
fyrr en Kiddi hringdi í mig og spurði hvort við ættum
ekki bara að prófa þetta. Þá var ég ekkert að spá í að
gera neitt svona næsta árið, ég var bara að fara að gera
eitthvað allt annað. Þannig að ég í rauninni veit ekkert
meira núna. Við erum komnir með plötu og búnir að
skipuleggja nokkra tónleika. Svo höldum við ábyggilega
áfram að taka að eitthvað upp og leyfa þessu að gerast.
Ekkert planað, það er langbest, þá verður maður ekki
fyrir vonbrigðum.
Við
tal:
Vil
hjá
lmu
r P
étu
rsso
n
Ljós
myn
dari
: Erl
a G
ísla
dó
ttir
16
lífi
ð Á
Gö
rðun
um
Ein
fald
asta
sal
at í
hei
mi
1 gúrka1/2 rauðlaukur1 paprikaDala Feta í kryddolíuSesamfræ
Aðferð:Skerið grænmetið niður og blandið því saman í skál. Hellið fetaostinum og olíunni yfir eftir smekk. Snögg ristið sesamfræin á pönnu, mikilvægt er að fylgjast vel með fræjunum svo þau brenni ekki við. Fæjunum er svo stráð yfir salatið þegar það er komið á disk.
Á stúdentagörðunum við Eggertsgötu hafa þau Rakel
Óskarsdóttir og Kristinn Ingi Austmar komið sér vel fyrir.
Blaðamaður og ljósmyndari Stúdentablaðsins kíktu í
heimsókn til þessa flotta pars þar sem heimilið var myndað
í bak og fyrir og boðið var upp á máltíð að hætti stúdenta.
Rakel og Krisinn Ingi stunda bæði nám við Háskóla
Íslands, hún í hjúkrunarfræði og hann í kennaranum með
áherslu á tónmennt. Þau fluttu inn á garðana haustið 2010
og líkar vel. Heimilið er stílhreint og greinilegt að þau hjú
eru miklar smekkmanneskjur.
Ó
dýr
i ef
tirr
éttu
r st
úd
ents
ins
2 Marssúkkulaðistykki2 dl rjómiÍs að eigin valiÁvextir t.d. bláber
Aðferð:Brytjið súkkulaðið í bita og setjið í pott. Hellið rjómanum yfir og bræðið varlega saman við vægan hita. Setjið 1-2 ískúlur í skál, hellið sósunni yfir og setjið ávexti yfir.G
rill
aðar
kjú
kli
nga
bri
ngu
r fy
llta
r m
eð f
etao
sti
4 kjúklingabringur1 krukka Dala Feta í kryddolíuKrydd, t.d. Best á Kjúllann
Aðferð:Skornir eru vasar á kjúklingabringurnar og þeir fylltir með fetaostinum. Ágætt getur verið að loka fyrir með tannstönglum. Kryddið bringurnar eftir smekk. Grillið bringurnar við mikinn hita í smá stund og snúið þeim við nokkrum sinnum.
O
fnb
akað
ir k
artö
flu
ten
inga
r
6 meðalstórar kartöflur1 sæt kartaflaOlía af FetaostinumSalt og pipar
Aðferð:Hitið ofninn að 200°C. Kartöflurnar eru afhýddar, skornar í teninga og settar í eldfastmót. Olíunni er hellt yfir kartöflurnar, salt og pipar notað eftir smekk og hrært í. Mótið er sett inn í ofn í 25-30 mín. Ágætt er að hræra í kartöflunum reglulega svo þær brenni ekki við
Höf
undu
r: Á
sdís
Arn
a B
jörn
sdó
ttir
Ljós
myn
dari
: Hal
la Þ
órl
aug
Ósk
arsd
ótt
ir
17
Heildarsamtök háskólamenntaðra
á vinnumarkaði bhm.is
baunin í eiGu stúdenta?Rekstrarfyrirkomulag mötuneytisins í Stakkahlíð, sem hingað
til hefur starfað undir heitinu Baunin, er um þessar mundir í
endurskoðun. Flest stefnir í að Félagsstofnun stúdenta taki við
rekstrinum.
Stúdentar sem lagt hafa stund á nám í húsnæði
gamla Kennaraháskólans, í Stakkahlíð, hafa eflaust
verslað við matsöluna Baunina. Á boðstólnum er heitur
matur í hádeginu, samlokur, kaffi, sælgæti og ýmislegt
fleira, og hefur svo verið um árabil. Það sem aðgreinir
Baunina þó frá flestum öðrum kaffistofum Háskólans er
að rekstur hennar er í umsjá einkaaðila. Veitingasala í
öðrum byggingum HÍ er hins vegar á vegum Félagsstof-
nunar stúdenta (FS), bæði Kaffistofur stúdenta og Háma,
en FS er sjálfseignastofnun í eigu stúdenta.
Frá því að Kennaraháskóli Íslands sameinaðist HÍ
árið 2008 hefur sú umræða verið meðal mötuneytisgesta
að FS ætti að stíga inn í og taka við rekstrinum. Umræða
um kaffistofur á háskólasvæðinu er þó alls ekki ný af
nálinni en árið 2010 mótmælti Stúdentaráð til að mynda
fyrirkomulagi og verðlagi kaffistofu Þjóðarbókhlöðunnar.
Voru þau mótmæli einmitt kveikjan að baráttu ráðsins
um endurskoðun mála í Stakkahlíð. Undanfarin misseri
hafa hjólin svo snúist.
Ef marka má þjónustukönnun sem Stúdentaráð
framkvæmdi í ágústmánuði síðastliðnum eru stúden-
tar einkar hlynntir breytingum. Af könnuninni mátti
skilja að stúdentar hafi ýmislegt út á að setja en verðlag
matsölunnar bar þó helst á góma. Í ljós kom í eindreginn
vilji þess efnis að FS kæmi í stað Baunarinnar.
Að sögn Jóns Atla Hermannssonar, varaformanns
Stúdentaráðs, er málið í ofanálag jafnréttismál. Mikilvægt
sé að stúdentar við HÍ geti gengið að sambærilegri matsö-
lu óháð því hvar þeir þurfa að mæta til kennslustunda.
Augljóst sé að Baunin bjóði ekki upp á sambærilega
þjónustu og tíðkast hjá FS, og þess vegna sé mikilvægt að
leita lausna.
Björg Gísladóttir, rekstrarstjóri Menntavísindasviðs,
sagði í samtali við Stúdentablaðið að hún skildi afstöðu
stúdenta vel. Í málum sem þessum sé mikilvægt að líta til
hagsmuna allra aðila og ennfremur beri að nálgast það af
yfirvegun.
Endurskoðun á mötuneytinu er hluti af samein-
ingarferli KHÍ og HÍ, en ferlið er vandmeðfarið mál.
Viðræður um mötuneytið fóru af stað fyrir um tveimur
árum og nú á næstu vikum verður smiðshöggið rekið í
málefnið. Samningur Baunarinnar við háskólann rennur
út í mars á næsta ári en samkvæmt Björgu eru hverfandi
líkur á því að nýr þjónustuaðilli taki við. Eins og mál
standa í dag stefnir í að Baunin reki mötuneytið til loka
þessa skólaárs og að nýr þjónustuaðili hefji rekstur fyrir
byrjun þess næsta.
Aðspurð þykir Björgu líklegast að Félagsstofnun
stúdenta yrði fengin í stað Baunarinnar og að þjónustan
yrði sambærileg þeirri sem stúdentum býðst í Hámu á
Háskólatorgi.
Þegar Stúdentablaðið heyrði hljóðið í Jóni Þór
Friðgeirssyni, eiganda Baunarinnar, sagði hann að rek-
straraðstæður hafi breyst eftir að skólarnir sameinuðust.
Erfitt væri að standa í samkeppni við risafyrirtæki á
borð við Félagsstofnun Stúdenta og ómögulegt væri fyrir
Baunina að halda verðlagi jafn lágu og hjá Kaffistofum
Stúdenta. Hefur Jón Þór rekið matsöluna í níu ár og það í
góðu samstarfi við forsvarsmenn háskólans. Að hans sögn
mun hann skilja sáttur við Stakkahlíðina og með góðar
minningar um samstarfið í farteskinu.
Þegar leitað var til Félagsstofnunar stúdenta
varðandi málið kom fram að umræður við stjórnendur
í Stakkahlíð hefðu átt sér stað þó enn hafi ekki borist
formleg ósk um að FS taki við rekstrinum. Ef til þess
kemur mun FS leggja sig fram við að bjóða stúdentum í
Stakkahlíð jafn góða þjónustu á sömu kjörum og býðst í
Hámu og á Kaffistofum stúdenta.
Ef allt gengur að óskum geta nemendur Stak-
kahlíðar því búist við því að við byrjun næsta skólaárs
eigi þeir jafn auðvelt með að versla sér kaffi og matvöru
og aðrir nemendur í öðrum byggingum háskólans.
Ryan Eric Johnson er meistaranemi við Háskóla Íslands
í íslenskum bókmenntum. Ryan kemur frá Winnipeg í
Kanada og á ættir sínar að rekja til aðfluttra Íslendinga
sem settust að í Manitoba í Kanada, eða Nýja Íslands, í lok
19. og byrjun 20. aldar.
Áhugi Ryans á Íslandi og íslenskri menningu hefur
alltaf verið samofinn fjölskyldu hans en á heimili hans
í Kanada var töluð örlítil íslenska í bland við móðurmál
hans, enskuna. „Pabbi minn og mamma mín slettu
gjarnan á íslensku og sögðu hluti eins og ,,hættu þessu”
og ,,viltu kaffi”, en þetta kallast kitchen language á
ensku,“ segir Ryan.
Árið 2007 fór hann til Íslands í samstarfi við
Snorrasjóð en það eru samtök sem hjálpa fólki á
meginlandi Ameríku að finna uppruna sinn og ættingja
á Íslandi. Í þeirri ferð hélt Ryan til Egilsstaða og hitti
skyldmenni sín þar og hélt síðan ferðinni til Borgarness.
Á Borgarnesi kviknaði áhugi Ryans á íslenskri menningu
fyrir alvöru þegar hann fór á landnámssetrið og sá
sýningu um Egils sögu. Ryan hélt síðan aftur til Kanada
og lauk námi í íslenskri menningu og bókmenntum frá
háskólanum í Manitoba og fékk síðan styrk til að læra
íslensku sem annað mál við Háskóla Íslands. Ryan hefur
nú lokið því námi og leggur núna stund á meistaranám
í íslenskum bókmenntum sem er að hans sögn krefjandi
en skemmtilegt.
Ryan hefur mikinn áhuga á íslendingasögunum og
fornaldasögum Norðurlanda ásamt íslenskri menningu
og samtímabókmenntum. Egils saga er þó alltaf í
uppáhaldi hjá honum og BA ritgerð hans í íslensku sem
annað mál fjallaði einmitt um hana. Í þeirri ritgerð ber
hann Egils sögu saman við sjónvarpsþættina Breaking
Bad og finnur svipuð persónuleikaeinkenni hjá Walter
White og Agli Skallagrímssyni.ryan
er
ic
jOhn
sOn
Höf
undu
r: A
nd
ri G
uð
mu
nd
sso
n
Ljós
myn
dari
: Nat
sha
Nan
dab
hiw
at
Höf
undu
r: Þ
ork
ell
Ein
arss
on
18
Guðrún Gróa og Helga Margrét Þorsteinsdætur eru
sannarlega öflugar. Þessar brosmildu og hressu systur
hafa gert garðinn frægan á öllum helstu íþróttavöllum
landsins og ber árangur þeirra í skólanum einnig þess
merki að hér er um dugnarforka að ræða. Þrátt fyrir að
keppnir þeirra á milli endi oft með stöku pústrum eru
þær góðar vinkonur og njóta þess að eyða frístundum
sínum saman við matreiðslu og blaðalestur.
Sveitalífið kenndi þeim iðjusemi
Systurnar ólust upp á bænum Reykjum 2 í
Hrútafirði. Þær eru sammála um það hafi verið gott að
alast upp í sveitasælunni. „Þátttakan í bústörfunum
mótaði mann“, segir Helga, „maður þurfti að hjálpa til“.
„Mér fannst þó oft eins og verkin myndu aldrei klárast,
enda er ég kannski latari týpan“ bætir hún við og brosir.
Systkinin fengu þó vissulega tíma til þess að leika sér og
segir Guðrún að foreldrar hafi alltaf verið nálægt, bæði
í leik og starfi og hafi systkinin ólíkt mörgum börnum
í dag verið alin upp af foreldum sínum að öllu leyti og
hafi ekki verið á leikskóla. Aðspurðar segja þær að öll
vinnan á bænum hafi kennt þeim iðjusemi og þær hafi
fljótlega áttað sig á því að leti kæmi aðeins niður á þeim
og fjölskyldu þeirra. Í sveitinni snýst þetta um að vinna
fyrir sjálfan sig, ekki auðmann úti í bæ.
Þetta snýst ekki bara um gullið
Helga Margrét æfir frjálsar íþróttir og Guðrún Gróa
hefur nýlega skipt aftur yfir í körfuboltann eftir að hafa
stundað kraftlyftingar í rúmt ár. „Ég fór inn í þetta með
látum og fannst ég þurfa að prófa lyftingarnar vegna þess
að ég er sterk og átti möguleika á því að ná lagt í þessu“
segir Guðrún, „þetta var bara ekki nógu gaman, ég kann
betur við mig í körfuboltanum“. Helga líkir þessu við það
að vera þeim hæfileika gæddur að vera góður í stærðfræði
en þola ekki að reikna. Þegar það er ekki ánægja í því
sem maður er að gera, þá kemst maður bara ákveðið
langt og stoppar þar. Guðrún tekur undir, „Ég fann að
ég var búin að keyra mig áfram á röngu hugarfari allt of
lengi en ég hef áttað mig á því að ég er bara að þessu fyrir
sjálfa mig“.
Auglýsa eftir útgáfufyrirtæki
Systurnar stunda báðar nám við Háskóla Íslands.
Guðrún Gróa leggur stund á íslensku með þjóðfræði sem
aukagrein og Helga Margrét hóf nám í næringarfræði í
haust. Helga segist vilja fara með út í næringarsálfræði
síðar meir og vinna með íþróttafólki. Hún telur að
næringin verði tengdari lyfjafræðinni í framtíðinni
og lækningarmáttur matar sé meiri en fólki geri sér
grein fyrir. „Ég tel að það sé til dæmis mikil þörf á
næringarfræðingum á heilsugæslustöðvunum“, bætir
Helga við, „það þarf að koma í veg fyrir þessar öfgar sem
eru í gangi í báðar áttir í matarræði fólks í dag“.
Guðrún valdi íslenskuna vegna þess að það
er opið fag og hentar vel með íþróttunum. Hún hefur
gaman að skrifa, skoða íslenska menningu og er að sögn
systur sinnar meistarakokkur. Systurnar eru samrýmdar
og eiga sér drauma um samstarfsverkefni í framtíðinni.
„Okkur dreymir um að vinna saman að útgáfu“ segir
Helga. Þær sjá fyrir sér nettímarit eða bækur tengt heilsu
og matarræði, ef til vill með áherslu á íþróttafólk. „Við
auglýsum hér með eftir útgáfufyrirtæki“ bætir Helga við
og hlær.
Mikilvægt að það sé valkostur
að drekka ekki
Hvorug systirin drekkur áfengi. „Það sást aldrei
vín heima. Maður var alinn upp við það að það væri ekki
þarna, án þess að foreldrar okkar segðu okkur að við
mættum ekki drekka“ segir Guðrún. Systurnar segjast
ekki hafa orðið fyrir fordómum eða gagnrýni vegna
þessarar ákvörðunar sinnar. Helga segist telja að það
sé vegna þess að hún hafi íþróttirnar til þess að skýla
sér á bak við. Þegar maður stundi íþróttir og nám af
fullum krafti er heldur ekki alltaf mikill tími fyrir önnur
áhugamál og þá verði skemmtanalífið ef til vill útundan.
„Ég er þó ekki boðberi þess að drekka ekki, fólk verður
að taka eigin ákvörðun“ bætir Helga við.
Guðrúnu finnst mikilvægt að það sé valkostur
að drekka ekki, án þess að þurfa að sækja sérstaklega
atburði sem eru vímuefnalausir. „Mér finnst að það eigi
ekki að vera normið að drekka, sérstaklega á þann hátt
eins og margir Íslendingar drekka í dag“ segir Guðrún
og bætir við að maður eigi ekki að nota drykkjuna sem
afsökun fyrir einhverju sem maður gerir vegna þess
að maður er ekki með fullu viti. Hún segist vilja bera
út boðskap lífsstíls þar sem maður þarf ekki að drekka
áfengi til þess að passa inn í.
Áskoranir í daglegu lífi
Helga Margrét býr með kærastanum sínum og
fengu þau sér nýlega kött. „Þetta gengur frekar illa“
segir Helga og hlær, „við Guðrún skiljum ekki svona
dýratilfinningar“. Í sveitinni bíða þær og sjá hvað setur ef
kötturinn fær niðurgang og dýrin eiga ekki heima uppi
í rúmi eða sófa hjá mannfólkinu. „Kötturinn fer í sína
þriðju læknisskoðun í dag síðan við fengum hann“ bætir
Helga við og þær systurnar hlæja dátt. Þær taka þó fram
að þær átti sig á að fólk skilji ekki þetta sjónarmið, þær
hafa bara vanist öðru í sveitinni.
Eftir grunnskólann fluttu systurnar til
Reykjavíkur og hófu nám við Menntaskólann við
Hamrahlíð. Systurnar eru miklar mömmustelpur og segja
aðskilnaðinn við foreldrana hafi verið mikil áskorun.
„Þegar ég heyrði í mömmu í símanum fór ég nánast á
gráta“ segir Guðrún. Hún segir sambandið við foreldra
sína hafi þroskast mikið eftir að hún flutti í bæinn og
þegar hún hitti þau í dag reyni hún að nýta tímann til
hins ítrasta. Helga segir að það hafi líka verið erfitt að
rata til að byrja með. Guðrún tekur undir og rifjar upp
eftirminnanlega ferð upp í Grafarvog. „Ég ætlaði að hitta
vinkonu mína og spila körfubolta. Ætlunin var að taka
strætó en ég endaði á því að ganga lengri leið en ég hefði
farið, hefði ég tekið strætó sömu leið“.
Nú stendur Meistaramánuðurinn yfir og keppast
margir Íslendingar við að vera besta útgáfan af sjálfum
sér með því að standa við ákveðin markmið. Helga stefnir
meðal annars að því að hjóla í skólann allan mánuðinn.
Markmið Guðrúnar er af öðrum toga. „Ég ætla alltaf
að svara í símann“ segir Guðrún og brosir, „ég á dálítið
erfitt með að svara í símann þegar ég veit ekki hver á
númerið“. Helga hlær með systur sinni og segir hana
líklega hafa misst af mörgum tækifærum í lífinu vegna
þessarar hræðslu.
„Við sláumst reglulega!“
Þegar systurnar eru inntar eftir því hver bæri sigur
af hólmi ef þær færu í slag segjast þær slást reglulega.
Þær spili oft körfubolta og þá endi það jafnan með
slagsmálum. Þær eru sammála um að Helga myndi líklega
hafa yfirhöndina framan af en Guðrún Gróa myndi
sennilega aldrei gefast upp. Helga notar leynivopnið
sitt óspart og bítur hiklaust í upphandlegginn á systur
sinni ef þess þarf. Guðrún hlær og segir: „Ég var harður
húsbóndi og átti það til að tuska hana til. Þegar sauð upp
úr þá þaut Helga upp á klósett, læsti á eftir sér og ég stóð
og barði á hurðina“.
Þetta snýst allt um gleðina – lífið er núna!
Margur íþróttamaðurinn hefur látið sig dreyma
um að komast alla leið á Ólympíuleikana og heyra
þjóðsönginn með gullið um hálsinn. Helga Margrét vann
ötullega að því að komast á Ólympíuleikana í sumar
en náði því miður ekki lágmarkinu í tæka tíð. Guðrún
Gróa segist hafa séð glufu í kraftlyftingunum, mögulegt
tækifæri til þess að komast á leikana. Hún hafi haldið að
leikarnir og stórmótin væru það sem allt snerist um en
það hafi verið misskilningur.
„Þetta eru hlutir sem mega ekki verða að
þráhyggju og snúast upp í andhverfu sína. Þetta snýst
allt um gleðina“ segir Helga alvarleg og bætir við að
það sé mikilvægt að vera duglegur að stoppa og spyrja
sjálfan sig hver sé tilgangurinn í því sem maður gerir. Að
hennar mati er tilgangurinn sá að vera glaður og hress
og gera það besta úr því sem maður hefur hverju sinni.
Árangurinn er frábær og bónus á gleðina. „Þú þarft ekki
að komast á Ólympíuleikana til þess að vera glaður, þú
getur líka náð markmiðum þínum hérna heima“ bætir
Guðrún við.
„Meðalmaðurinn hafnar sjálfum sér mörg
þúsund sinnum á dag“ segir Helga, „þetta er orka sem
maður gæti verið að nota í eitthvað annað“. Lífið er núna,
allt sem þú þarft til þess að lifa hamingjusamur er til
staðar núna. Ekki bíða eftir því að lífið hefjist þegar þú
ert búinn með háskólanám. Njóttu hverrar blaðsíðu,
vertu þar sem þú ert hverju sinni.
súpersystur Höf
undu
r: L
ára
Hal
la S
igu
rðar
dó
ttir
Ljós
myn
dari
: Hal
la Þ
órl
aug
Ósk
arsd
ótt
ir
Þátttaka í Happdrætti Háskólans borgar sig
– fyrir þig!Yfir 2O háskólabyggingar hafa verið reistar eða keyptar fyrir happdrættisfé.Stór hluti af tækjabúnaði skólans er einnig fjármagnaður af happdrættinu.
Háskólatorg, Gimli og Tröð – 2OO7
Setberg – 1937
Aðalbygging – 194O
Íþróttahús – 1948
Háskólabíó – 1961/199O
Aragata 9 – 1963
Árnagarður – 1969
VR-I – 1975
VR-II – 1975
Læknagarður – 1983–1988
VR-III – 1987–1992
Hagar – 1991
Eirberg – 1956
Askja – 2OO3
Hús Raunvísinda-stofnunar – 1966
Lögberg – 1972
Aragata 14 – 1973
Oddi – 1985/199O
Sóltún 1 – 1987
Tæknigarður – 1988
Nýi Garður – 1996
Neshagi 16 – 1966
Tryggðu þér miða á www.hhi.is, í síma 8OO 6611 eða hjá næsta umboðsmanni.
PIPA
R\TB
WA
• S
ÍA •
120
180
20
Okt
óbe
rfes
t Fyrir þá sem furða sig á þessum gullfallegu
myndum og þessu áhugaverða myndefni,
furðið ei meir! Hér ber að líta myndir af
nýafstaðinni tónlistarweislu (w til áherslu)
sem við þekkjum flest sem Októberfest.
Hátíðin stóð yfir dagana 13.-16.
september og var hart barist um miðana
að vanda. Auðunn Blöndal var með
miða, ef það er ekki ávísun á skothelda
skemmtun þá veit ég ekki hvað til þarf.
Fremstu tónlistarmenn landsins
mættu til að skemmta háskólanemum og
Auðunni. Fimmtudagurinn var sannkölluð
gourmet tónlistarweisla (þið þekkið nú w-ið
og tilgang þess) fyrir eyru og augu, jafnvel
fleiri skilningarvit fyrir útsjónarsama.
Moses Hightower, Ásgeir Trausti, Tilbury,
Prins Polo, Kiriyama Family og Valdimar,
hvað meira viljið þið? Sögur herma að
fólk hafi gengið heim að dagskrá lokinni
brosandi ýmist við tilvonandi rekkjunauti
eða eigin spegilmynd í Reykjarvíkurtjörn.
Sumir vilja meina að föstudagur
Októberfests sé sá slakasti á ári hverju.
Ef þetta á að heita slakt þá er brýn þörf á
endurskilgreiningu orðsins. Drykkjukeppni,
búningakeppni og mottukeppni. Þetta kvöld
voru mótaðir meistarar, sigurvegarar sem
skráðu sig á spjöld sögunnar, skítt með 15
sekúndna frægð. Enginn orðaði betur en
þúsundþjalasmiðurinn Will Smith, “ég er
legend” Sama gildir um umrædda sigurvegara
þessa minnisstæða föstudagskvölds.
Þórunn Antonía schvísaði (þýskt
lyklaborð, entschuldigung) tjaldið upp um
þó nokkur schvísuprik með einstaklega
seiðandi danspoppi, Frikki Dór tryllti lýðinn
eins og hann einn er fær um og Blaz Roca var
foreldrum sínum til sóma að vanda. Drengirnir
í Úlfur Úlfur slaufuðu kvöldinu svo með
fágætri reisn (tvíræð merking) og þokka.
Laugardagurinn var svo hápunktur
stuðsins. Jón Jónsson raular sig inn í hjarta
hvers sem á vegi hans verður, það er bara
þannig, ef einhver heldur öðru fram er sá
hinn sami með gestastæla og þarf að læra
að stilla sig. Krakkarnir í Sykur náðu öllum
á sitt band með æsandi tónlist, á tímabili
myndaðist sveitarinnar Stefson. næsta sumar!
Þ haldið nmmingar og sjarma klm er srf.
ograph with l receive the following prizes:
relation óþægilega einbeitt
múgæsing, þau gætu vafalaust stofnað
sértrúarsöfnuð með lítilli fyrirhöfn. Meistarar
sviðsframkomu, stemmingar og sjarma
kláruðu svo kvöldið, hér er auðvitað átt
við Retro Stefson. Ég legg til að liðsmenn
sveitarinnar haldi námskeið í sviðsframkomu
fyrir atvinnulausa. Ímyndið ykkur gæðin í
götulistafólki miðbæjarins næsta sumar!
Í heildina séð var Októberfest
ótrúleg skemmtun fyrir líkama og sál (lifur
undanskilin). Skipuleggjendur, sjálfboðaliðar
og aðrir sem að þessu stóðu eiga mikinn
heiður skilinn. Ég vil sérstaklega þakka
barþjónunum, fágætar fínhreyfingar
og hröð handtök. Til fyrirmyndar.
Takk fyrir mig.
21
Höf
undu
r: S
tefá
n J
óh
ann
Sig
urð
sso
n
Ljós
myn
dari
: Dan
íel
Per
ez E
ðva
rðss
on
22
Grund- Vallar- kOsninGarÁrið 1874 afhenti forveri hæstvirts forseta vors,
Kristján IX Danakonungur, okkur Íslendingum
stjórnarskrá í afmælisgjöf.
Sú stjórnarskrá hafði rætur í stjórnarskrám
fyrri alda en var fyrst og fremst arfur einveldisins í
Danmörku með örlitlum, áorðnum breytingum við
afnám þess. Þá var bætt við greininni „Konungur
lætur ráðherra framkvæma vald sitt“ í stað þess að
breyta ákvæðum um vald hans, til þess að særa
ekki stolt konungsfjölskyldunnar.
Með heimastjórn 1904 og fullveldi 1920
var afmælisgjöfinni síðan breytt til að auka völd
þingsins gagnvart konungi og koma á fót íslenskum
ráðherraembættum og Hæstarétti Íslands. Loks var
konungssambandið afnumið og lýðveldi stofnað
árið 1944, þegar embætti forseta var komið á í stað
konungs.
Þessar breytingar á stjórnarskránni voru
að mestu gerðar í góðri sátt þings og þjóðar,
enda sneru þær að framgangi sjálfstæðisbaráttu
sem mikill samhugur var um í landinu. Það var
einmitt sú ástæða sem gefin var fyrir því að fresta
heildrænni endurskoðun hennar; talið var að
stofnun lýðveldis þyrfti að byggja á ríkri samstöðu
sem raskast gæti ef taka ætti aðrar breytingar til
skoðunar. Þess vegna var aðeins kosið um sjálfstæði
landsins við þá breytingu en þjóðinni lofað nýrri
stjórnarskrá á næstu misserum
Það loforð hefur hins vegar aldrei verið efnt.
Næstu áratugi voru einungis gerðar
breytingar á kjördæmaskipan og kosningarétti í
stjórnarskránni og væru þær ætíð afar pólitískar og
umdeildar, enda þingstyrkur flokkanna í húfi. Aðrar
breytingar voru ekki gerðar fyrr en á síðasta áratug
20. aldar þegar deildir Alþingis voru sameinaðar,
dómsvald aðskilið frá framkvæmdavaldinu í héraði
og mannréttindakaflinn uppfærður til samræmis
við Mannréttindasáttmála Evrópu.
Þar stöndum við í dag. Þrátt fyrir
fjöldamargar þingnefndir og loforð fulltrúa
þjóðarinnar hefur hin unga þjóð ekki enn fengið
að semja sína eigin stjórnarskrá og kasta arfi
einveldisins af herðum sér.
Í stað samfélagssáttmála sitjum við því
uppi með ævafornan bútasaum. Bútasaum
sem er markaður af tillitssemi við danskan
einvald, íslenskum sjálfsstæðisstjórnmálum og
kjördæmapoti flokksvalda 20. aldarinnar.Táknmynd
um vangetu þingsins til að standa við loforð sín
gagnvart þjóðinni.
Stjórnarskrá þjóðar í lýðræðisríki gegnir
því hlutverki að vera sáttmáli um grundvöll laga,
stjórnmála og samfélags. Hún á að draga valdmörk,
hlutverk og ábyrgð valdhafa, tryggja réttindi
borgaranna og endurspegla grunngildi samfélagsins
til leiðbeiningar stjórnvöldum.
Núgildandi stjórnarskrá er ekkert af þessu.
Íslenska þjóðin hefur varla komið nálægt
henni og hún er í litlu sem engu samræmi við
samfélagslegan veruleika okkar og gildi. Hún
virðist lýsa forsetaræði og minnist ekki á þingræði,
stjórnmálaflokka eða ríkisstjórn; talar lítið sem
ekkert um dómstóla eða sveitarfélög og byggir á
fornu fulltrúaræði frekar en frjálslyndu lýðræði
nútímasamfélags.
Þar sem stjórnarskráin byggir á dönsku
einveldi 19. aldar hefur íslensk stjórnarhefð þróast
nær óháð henni, með tilheyrandi togstreitu og
óvissu um hlutverk og ábyrgð einstakra valdhafa.
Þetta ósamræmi dregur alvarlega úr þeirri borgara
borgaralegu vernd sem stjórnarskrár eiga að veita.
Ef stjórnarskrá lýsir valdmörkum
yfirvalda ekki á skýran hátt geta lögspekingar og
stjórnarherrar mótað þau mörk eftir eigin geðþótta
hverju sinni - þetta höfum við séð. Ef stjórnskipun,
hlutverk og ábyrgð stjórnsýslunnar eru ekki skýr
og í samræmi við raunveruleikann hafa borgararnir
í engin hús að venda þegar fulltrúarnir bregðast
trausti þeirra - það höfum við líka séð. Ef þjóðin
skilur ekki sína eigin stjórnarskrá er honum ófært
að leita réttar síns og veita valdhöfum aðhald á
grundvelli hennar - þetta er orðið lýðum ljóst.
Auk þess vantar í núverandi stjórnarskrá
ýmislegt það sem kröfur hafa verið uppi um;
gegnsæi og upplýsingaskyldu stjórnvalda,
aukið þátttökulýðræði, víðtækari og skýrari
mannréttindi, sjálfstæði þingsins gagnvart
stjórnsýslunni og samráð meirihlutans við
minnihluta.
Um þessa hluti þarf þjóðin sjálf að eiga
í samræðu og samráði; stjórnarskráin er ekki
sáttmáli þings heldur þjóðar. Hún er grundvöllur
laga, stjórnmála og samfélags okkar allra.
Um slíkan grundvöll verða alltaf skiptar
skoðanir - en á þeim skoðunum verður að skiptast.
Til að skapa þann samfélagssáttmála sem þjóðin
hefur verið svikin um í sjö áratugi og eyða
óvissunni sem legið hefur samfélagi okkar til
grundvallar.
20. október verður kosið um tillögur
stjórnlagaráðs að nýjum grundvelli. Á sama
tíma verður kosið um nokkur mikilvæg
álitaefni; persónukjör, þjóðkirkju, auðlindir,
þjóðaratkvæðagreiðslur og vægi atkvæða.
20. október gefst þjóðinni tækifæri að koma
vilja sínum um grundvöll samfélagsins á framfæri
við fulltrúa sína; vilja sem þeim verður ekki stætt
á að hunsa.
Okkur hefur verið boðið til samræðu um
samfélagssáttmála okkar allra - það er samræða sem
við verðum að taka þátt í.
stúd
enta
póli
tíku
sar
spja
lla
lúxus- VandamÁl?Félagi minn í lögfræðinni ferðaðist nýlega til
Afríku og dvaldi þar um dágott skeið. Þar varð
hann vitni að bágborgnum lífskilyrðum þriðja
heimsins og samfélagsramma sem á ekki margt
sameiginlegt með þeim íslenska. Þegar hann sneri
aftur til Íslands voru margir sem spurðu hann
hvort íslenskar fréttir t.d. um kreppuna væru ekki
léttvægar og óþarfa væl á meðað við alvöru lífsins
í Afríku. Þessu fólki svaraði hann neitandi og benti
þeim á að þessar fréttir væru mikilvægur hlekkur
í að viðhalda lífsgæðum okkar hér á Íslandi. Ef
þær væru ekki til staðar gætum við átt í hættu á
lífsgæðaskerðingu hér á Íslandi.
Svar hans fannst mér eftirtektarvert og mikil
speki. Mér varð í kjölfarið hugsað til Stúdentaráðs
og hagsmunabaráttu stúdenta. Slagirnir þar gætu
fyrir einhverjum virst smávægilegir og óþarfir,
sumir gætu spurt sig: „hvernig nennir þetta lið að
væla yfir því hvort strætókortið kosti 20 þúsund
eða 40 þúsund?“. Aðrir gætu efast um mikilvægi
þess að berjast fyrir málefnum eins og lægri leigu
á Stúdentagörðunum og enn aðrir furðað sig á því
hverju það breyti að ekki sé borgað með öllum
nemendum Háskólans.
Staðreyndin er sú að í ofangreindum
málefnum eru fólgnir miklir hagsmunir
fyrir stúdenta. Aðhaldið sem Stúdentaráð og
stúdentahreyfingar eins og Vaka og Röskva veita
Háskólanum og stjórnvöldum er mikilvægt, ekki
einungis til þess að bæta hag stúdenta heldur líka
til að viðhalda honum. Lífsgæði íslenskra stúdenta
árið 2012 verða að teljast ágæt á heildina litið,
sér í lagi ef horft er yfir farin veg eða borið saman
við stöðuna í öðrum löndum. Það þýðir samt ekki
að við getum blandað okkur í kokteil, sett upp
sólbrillurnar og farið í frí. Ef við sofnum á verðinum
getur á örskotsstundu dögg dregið fyrir sólu og
lúxusvandamálin stökkbreyst í risavandamál.
,,barna- pössun í prófatíð?“Í vetur er ýmislegt á döfinni hjá Fjölskyldunefnd SHÍ. Nefndin endurvekur um þessar mundir starfsemi Foreldrafélags SHÍ. Foreldrafélagið getur orðið vettvangur fyrir nemendur í HÍ sem eiga börn, til að mynda samstöðu og vinskap sín á milli, sem og að gæta hagsmuna hópsins undir handleiðslu Fjölskyldunefndar. Boðað verður á stofnfund félagsins um miðjan októbermánuð þar sem
ætlunin er að félagsfólk kjósi í stjórn, ræði hugmyndir um hlutverk félagsins í vetur, hugmyndir um gjald í félagið og taki saman hverjir eru hagsumir foreldra í námi í HÍ. Fjölskyldunefnd kannar um þessar mundir möguleika á að bjóða upp á barnapössun á laugardögum í prófatíð, möguleika á afþreyingu fyrir börn sem koma með foreldrum sínum í heimsókn í skólann auk þess sem nefndin skoðar aðstöðu í byggingum til þess að skipta um bleyjur á börnum. Eitt helsta hagsmunamál foreldra í námi í HÍ er að öll sveitarfélög á landinu veiti jafnháan afslátt af gjöldum leikskóla Félagsstofnunar stúdenta (FS), en eins og staðan er núna fer eftir því í hvaða sveitarfélagi nemendur eru með lögheimili sitt skráð, hversu mikinn afslátt nemendur fá af leikskólagjöldum. Sem dæmi fær foreldri sem er í námi og er með lögheimili sitt skráð á Seltjarnarnesi sama afslátt af leikskólagjöldum hvort sem það er með barnið sitt á leikskóla í Seltjarnarnesbæ eða á
leikskóla FS í Reykjavík. Hins vegar fær foreldri sem er í námi og er með lögheimili sitt skráð í Hafnarfirði engan afslátt af leikskólagjöldum ef barn þess er á leikskóla FS í Reykjavík. Fjölskyldunefnd telur rétt að afsláttur af leikskólagjöldum utan þess sveitarfélags sem lögheimili er skráð í ætti að vera jafnhár óháð því hvar á landinu foreldrar eru með skráð lögheimili. Í apríl á þessu ári bauð Fjölskyldunefnd, FS og Landsbankinn börnum nemenda í HÍ upp á fría leiksýningu á Háskólatorgi. Fjöldi fólks lagði leið sína í skólann og var það hinn hæfileikaríki Bernd Ogrodnik sem flutti verkið um Pétur og úlfinn í formi brúðuleiks. Fjölskyldunefnd hvetur áhugasama um starfið til að hafa samband hjá [email protected] eða [email protected] fyrir upplýsingar um Foreldrafélagið.
Höf
undu
r: J
óru
nn
Pál
a Jó
nas
dó
ttir
, fo
rmað
ur V
öku
Höf
undu
r: E
rla
Kar
lsd
ótt
ir, f
orm
aður
fjöl
skyl
dune
fnda
r SH
ÍH
öfun
dur:
Vik
tor
Orr
i V
alga
rðss
on
23ww
w.fs.is
Þjónusta fyrir stúdenta við Háskóla Íslands
BÓKSALA STÚDENTAAllar námsbækurnar og miklu meira á www.boksala.is
KAFFISTOFUR STÚDENTAKaffistofur stúdenta eru í Árnagarði, Eirbergi, Háskólabíói, Læknagarði, Odda og Öskju. Fjölbreytt og gott úrval á lágmarksverði.
HÁMAHáma er veitingastaður, kaffihús og bar staðsett í hjarta háskólasamfélagsins á Háskólatorgi.
LEIKSKÓLAR STÚDENTASólgarður og Leikgarður eru fyrir sex mánaða til tveggja ára og Mánagarður fyrir tveggja til sex ára börn. Nánari upplýsingar á heimasíðu FS.
STÚDENTAGARÐARUmsóknum þarf að skila með rafrænum hætti á umsóknarformi sem finna má á síðunni www.studentagardar.is
STÚDENTAMIÐLUNAtvinnu-, húsnæðis- og námsbókamiðlun á
www.studentamidlun.is
Háskólatorgi, 3. hæð Sæmundargötu 4 Sími 570 0700 [email protected] www.fs.is
Höf
undu
r: J
óru
nn
Pál
a Jó
nas
dó
ttir
, fo
rmað
ur V
öku
Höf
undu
r: E
rla
Kar
lsd
ótt
ir, f
orm
aður
fjöl
skyl
dune
fnda
r SH
ÍH
öfun
dur:
Vik
tor
Orr
i V
alga
rðss
on
24
Núna þegar laufin eru byrjuð að falla af
trjánum og hitastigið fer lækkandi þá
verða stundir okkar innandyra fleiri, og
hvernig betri leið til að eyða þeim en
undir teppi með góða bók.
Það eru margir góðir höfundar, hér-
lendis og úti í hinum stóra heimi, sem
henta sérstaklega vel fyrir fróðleiksfúsa
námsmenn, án þess þó að falla undir
skilgreininguna ,,skólabækur“. Einn af mí-
num uppáhaldshöfundum er Jodi Picoult,
en hún tekur gjarnan fyrir siðferðisdeilur
í bókum sínum, sem eru ávalt skrifaðar
frá sjónarhornum flestra persóna bókarin-
nar til skiptis. Það sem gerir Picoult og
bækur hennar einstakar er það að þú færð
ekki einungis skemmtun og fróðleik um
hin ýmsu mál sem hún tekur fyrir, heldur
ferðu ósjálfrátt að hugsa, ,,Hvað myndi ég
gera í þessum aðstæðum?“
19 mínútur (Nineteen Minutes)
19 mínútur er heillandi og átakanleg saga
af dreng sem á yfirborðinu lifir ósköp
venjulegu lífi, þar til einn daginn er hann
mætir með afskornar byssur í skólann og
hefur skothríð.
Margar bækur hafa verið skrifaðar um
svipuð atvik, en það sem setur þessa á
sérstakan stall er að við fáum að sjá inn í
huga drengins sjálfs, og hvers vegna hann
kaus að fara þessa leið.
Á ég að gæta systur minnar (My Sister‘s
Keeper)
Ég hef sjaldan verið jafn pirruð og þegar
ég horfði á samnefnda bíómynd sem
gerð var eftir þessari bók, þegar þau tóku
þennan stórkostlega, einstaka endi og
hentu honum í ruslið og skelltu klassísku
Hollywood-aðferðinni á í lokin.
Yndisleg bók um unga stúlku sem var
einungis fædd, til þess að systir hennar
sem þjáist af hvítblæði, gæti haldið lífi
með beinmergsígræðslum og fleiri átakan-
legum aðgerðum af hendi litlu systur sin-
nar. Þar til einn daginn segir yngri systirin
stopp, og allt fjölskyldulífið umturnast.
Reglur Hússins (House Rules)
Þessi bók er nýlega komin út í íslenskri
þýðingu. Hér segir Picoult frá dreng sem
þjáist af Asperger-heilkenni, og dag einn
er sakaður um morð. Saga sem einblínir
á fjölskyldutengsl og hversu langt þú ert
tilbúin að ganga fyrir barn þitt, þegar
allt bendir til þess að hann sé sekur um
hræðilegan glæp.
Brothætt (Handle With Care)
Saga sem lýsir vel þeim erfiðleikum
sem felast í því að eiga fatlað barn, og
sérstaklega fjárhagslegum erfiðleikum.
Þegar móðir ungrar stúlku með alvarlegan
beinagalla fær tækifæri á því að gefa dót-
tur sinni fjárhagslegt öryggi það sem eftir
er með því að lögsækja fæðingarlækninn
sinn þarf hún að standa frammi fyrir
þeirri ákvörðun hvort að það sé þess virði
að fórna áralöngum vinskap við lækninn
og hvort að hún geti haldið því fram fyrir
rétti, og heiminum öllum, að hún vildi
óska þess að barnið sitt hefði aldrei fæðst,
ef að það er það sem þarf til þess að veita
dóttir sinni það allra besta.
rith
öfu
ndur
: jO
di p
icO
ult
Höf
undu
r: S
tefa
nía
Ber
gsd
ótt
ir
Höf
undu
r: H
ugr
ún
Bjö
rnsd
ótt
r
Obama eða rOmney? fOrsetakOsninGar í bandaríkjunum 2012
Tekið skal fram að fleiri en
bara Obama og Romney bjóða
sig fram til forseta í ár. Gary
Earl Johnson býður sig fram
fyrir flokk að nafni Libertarian
Party og Jill Stein býður sig
fram fyrir Green Party. Tveggja
flokka kerfi Bandaríkjanna
tryggir hins vegar yfirburði
Demókrataflokksins og Repúb-
likanaflokksins. Frambjóðen-
dur annarra flokka eiga því
lítinn sem engan möguleika
á sigri.
Bar
ack
Oba
ma
er 4
4. f
orse
ti
Ban
darí
kja
nn
a.
Mit
t R
omn
ey v
ar á
ður
rík
isst
jóri
Mas
sach
use
tts.
Á kortinu sést hversu margir kjörmenn eru í hverju fylki. Í fylkjunum sem eru blá að lit er Obama talinn vera
með öryggt fylgi kjörmanna. Í fylkjunum sem eru rauð að lit er Romney talinn vera með öryggt fylgi. Guli liturinn
merkir lítinn mun á frambjóðendunum tveimur og því munu þeir einbeita sér að því að vinna sér inn fylgi í þessum
fylkjum. Heimild: Graphic News ©
Forsetakosningarnar í Bandaríkjunum fara
fram þann 6. nóvember næstkomandi og kos-
ningabaráttan því í fullum gangi. Í Bandaríkju-
num er svokallað tveggja flokka kerfi en það
þýðir að aðeins tveir stjórnmálaflokkar eru
stærstir og valdamestir í landinu. Þessir tveir
flokkar eru Demókrataflokkurinn og Repúb-
likanaflokkurinn. Að þessu sinni munu kjósen-
dur velja á milli Barack Obama, sitjandi forseta
og frambjóðanda Demókrataflokksins og Mitt
Romney, fyrrverandi ríkisstjóra Massachusetts
og frambjóðanda Repúblikanaflokksins.
Demókratar eru almennt taldir frjálslyndari
en repúblikanar. Þeir eru til að mynda
fylgjandi hjónaböndum samkynhneigðra og
fóstureyðingum. Einnig eru þeir hlynntir
auknum afskiptum ríkisins af ýmsum málef-
num. Repúblikanar á hinn bóginn halda fast í
hefðbundin íhaldsöm gildi og vilja takmarka
afskipti ríkisins.
Flókið kosningakerfi
Í Bandaríkjunum ríkir forsetaræði sem
þýðir að forsetinn er valdamestur en ekki
þingið. Forsetakosningar í Bandaríkjunum eru
óbeinar kosningar, en það þýðir að á kjördag
kjósa kjósendur í raun kjörmenn, sem koma
saman og kjósa forseta. Kjörmennirnir eru
538 talsins og frambjóðandi þarf að fá 270
kjörmenn, þ.e.a.s. meirihluta kjörmanna, til að
sigra. Sá frambjóðandi sem hlýtur flest atkvæði
í hverju fylki fær alla kjörmenn viðkomandi
fylkis.
Í langflestum tilfellum hafa kjörmenn kosið
sinn frambjóðanda til forseta en það hefur
komið fyrir að kjörmenn hafi kosið annan en
sinn frambjóðanda til forseta. Það heyrir þó til
undantekninga.
Bandaríska kosningakerfið hefur verið gag-
nrýnt fyrir að vera óþarflega flókið og ýmsar
breytingar hafa verið gerðar á því í gegnum
tíðina.
Efnahagsmál í brennidepli
Efnahagsmál, atvinnuleysi, skattar og
skuldavandi eru ein stærstu vandamál sem
Bandaríkin standa frammi fyrir um þessar
mundir. Frambjóðendurnir hafa því einbeitt
sér að þessum málum í kosningabaráttu sinni.
Repúblikanar hafa gagnrýnt aðgerðir Obama
í efnahagsmálum fyrir að skila ekki nægi-
legum árangri. Obama hefur hinsvegar fulla
trú á sínum aðgerðum og segir að það muni
líða nokkur ár áður en þær skila raunver-
ulegum árangri. Hann vill forðast að hækka
skatta hjá miðstéttinni en gæti hugsað sér að
grípa til skattahækkana á hátekjufólk, sem
repúblikanar eru harðlega á móti. Obama er
einnig hlynntur auknum afskiptum ríkisins
og reglugerðum um markaðinn. Romney vill
hinsvegar minnka afskipti ríkisins og afnema
reglur og höft af markaðinum.
Íslendingar vilja Obama
WIN/Alþjóðlegu Gallupsamtökin
framkvæmdu alþjóðlega könnun þar sem
viðmælendur voru spurðir hvaða forsetafram-
bjóðanda þeir myndu kjósa ef þeir fengju að
kjósa í forsetakosningunum í Bandaríkjunum.
Könnunin var lögð fyrir 26.000 manns í 32
löndum. Capacent Gallup sá um framkvæmd
könnunarinnar hér á landi.
Í ljós kom að Barack Obama nýtur stuðnings
81% þeirra sem tóku afstöðu í könnuninni en
Mitt Romney aðeins 19%. Mestur er stuðnin-
gurinn við Obama hér á landi en 98% þeirra
sem taka afstöðu myndu kjósa hann. Meirihluti
Íslendinga völdu „hæfni til að gegna starfi
forseta Bandaríkjanna“ sem ástæðu fyrir vali
sínu. Ísrael er eina landið þar sem meirihluti
aðspurðra myndi kjósa Romney, eða 65%. Meiri-
hluti Ísraela gáfu „stefna gagnvart heimalandi“
sem skýringu á vali sín
Heimildir:Capacent Gallup. http://www.capacent.is/frettir-og-frodleikur/thjodarpulsinn/thjodarpulsinn/2012/09/17/Forsetakosningar-i-Bandarikju-num/CNN Politics. http://edition.cnn.com/election/2012/campaign-issues.html#environmentandglobalwarming,,Lokatörn kosningabaráttunnar”, Fréttablaðið, 8.september 2012 http://www.visir.is/lokatorn-kosningabarattunnar/article/2012709089971,,Nær allir Íslendingar taka Obama fram yfir Romney”, Fréttablaðið, 14.september 2012http://www.visir.is/naer-allir-islendingar-taka-obama-fram-yfir-romney/article/2012709149959United States Presidential Election 2012. http://en.wikipedia.org/wiki/United_States_presidential_election,_2012Vísindavefurinn. http://visindavefur.hi.is/svar.php?id=1120www.whitehouse.gov
25
Greiningarsjóður Stúdentaráðs Háskóla Íslands er afar
mikilvægur sjóður. Honum er ætlað að veita þeim nemen-
dum sem þurfa á greiningu að halda vegna sértækra
námsörðugleika eða athyglisbrests með eða án ofvirkni
(ADHD), styrk upp í kostnað greiningarinnar. Til að eiga
kost á að nýta sér þau námsúrræði sem háskólinn hefur
upp á að bjóða þá þurfa nemendur að skila inn greiningu
frá sérfræðingi til Náms- og starfsráðgjafar, en slíkar
greiningar geta verið afar kostnaðarsamar.
Greiningarsjóður SHÍ var settur á laggirnar
árið 2007 og hefur síðan þá létt á fjárhagsbyrgði nemenda
sem þurfa á slíkum greiningum að halda. Í stjórn sjóðsins
sitja formaður Stúdentaráðs, Sara Sigurðardóttir, for-
maður Jafnréttisnefndar SHÍ, Stefánn Jóhann Sigurðsson
og deildarstjóri Náms- og starfsráðgjafar, María Dóra
Björnsdóttir. Stjórn sjóðsins úthlutar úr sjóðnum einu
sinni á hvoru misseri, fyrir 1. nóvember á haustin og
fyrir 1. apríl á vorin. Samkvæmt reglum sjóðsins hefur
sjóðsstjórn einungis heimild til að úthluta 75% af heil-
darupphæð sjóðsins hverju sinni en sjóðurinn hefur verið
misvel fjármagnaður á milli ára. Í byrjun skólaárs bárust
þau gleðitíðindi að Samfélagssjóður Landsvirkjunnar
hefur ákveðið að styrkja sjóðinn og er Landsvirkjun þá
orðin helsti styrktaraðili sjóðsins fyrir skólaárið 2012-
2013. Rausnarlegt framtak þeirra mun án efa efla sjóðinn
umtalsvert og gera sjóðsstjórn kleift að koma vel til móts
við umsækjendur. Stúdentaráð HÍ, Jafnréttisnefnd SHÍ og
NSHÍ eru afar þakklát og færa Landsvirkjun bestu þakkir
fyrir.
Fyrsta úthlutun vetrarins mun fara fram fyrir
1. nóvember eins og stendur í lögum og verður síðasti
dagur til að skila inn umsókn 22. október. Styrkþegi
skal skila inn afriti af niðurstöðu greiningar um sértæka
námsörðugleika eða athyglisbrests/ofvirkni (ADHD),
upplýsingum um hver framkvæmdi hana ásamt afriti
af reikningi vegna greiningarinnar. Umsókn þar að in-
nihalda stutta greinargerð um umsækjenda ásamt helstu
tengiliða upplýsingum. Upplýsingar um úthlutunina
verða sendar út í tölvupósti, þeim gerðar góð skil á hei-
masíðu Stúdentaráðs (www.studentarad.is) og á Facebook
síðu ráðsins.
styrkir úr GreininGar-sjóði
Höf
undu
r: S
ara
Sigu
rðar
dó
ttir
, for
mað
ur S
HÍ
nas- hyrninGarnir rÁðast inn í nOrður- pólinnÞann 9. nóvember verða Nashyrningarnir eftir Ionesco
frumsýnt á sviði Norðurpólsins undir leikstjórn Árna
Kristjánssonar. Stúdentablaðið tók viðtal við hann til
að gefa Stúdentaleikhúsinu tækifæri til þess að kynna
leikritið fyrir öllum nemendum og bjóða þeim velkomnir
í leikhúsið á Seltjarnarnesi.
Árni, geturðu sagt okkur nokkuð um
starfsferilinn þinn á sviði leiklistar?
Ég útskrifaðist frá Listarháskóla Íslands árið 2008,
þar var ég í námi sem heitir Fræði og framkvæmd sem er
opið leiklistarnám; það kennir manni að vinna með
hugmyndir og koma þeim til skila. Ég útskrifaðist frá
þessu námi með mikinn áhuga á að vinna sem leikstjóri
með nýja texta aðallega og hef eiginlega mest gert það.
Ég leikstýrði verki sem heitir Ástverk ehf. árið 2008 með
Iðnaðarmannaleikhúsið. Frá Ástverki hef ég leikstýrt í
London einni sýningu sem heitir Killing the dream og er
eftir Nick Bain og svo töluvert í menntaskólum, bæði í
Kvennaskólanum og Fjölbreytaskóla Suðurlands og svo
lék ég með minn eigin einleik árið 2010. Í fyrra leikstýrði
ég síðan barnaleikriti Kallinn sem gat kitlað sjálfan sig og
útvarpsleikriti Ímyndaðar afstæðiskenningar eftir Ævar
Þór Benediktsson. Flest leikrit sem ég hef leikstýrt eru
frumsamin eða leikrit sem ég hef samið með leikhóp
þannig að takast á við Nashyrningana er að mörgu leyti
ný áskorn fyrir mig, einnig vegna þess að það er texti
sem ég hef lært að þekkja vel síðan ég byrjaði að leika á
menntaskólaárum. Áskorunin fólst mest í því að vinna
með Nashyrningana með þeirri tækni sem ég hef áunnið
mér sem leikstjóri.
Af hverju völduð þið Nashyrningana?
Mér fannst pólitísk virkni leikritsins mjög
spennandi og mig hefur alltaf langað að taka á því
með atvinnuleikurum. Það var í spilunum árið áður
en Stúdentaleikhúsið talaði við mig, en þótti alltaf of
ópraktískt. Síðan ég talaði við Stúdó kom ég með þessa
hugmynd og við vorum strax sammála. Þau voru að
leita að leikriti sem hægt var að vinna með á skapandi
hátt og það hentaði mínum vinnuaðferðum mjöf vel.
Þrátt fyrir pólitíska virkni Nashyrninganna er þetta leikrit
engu að síður kómedía, sem heillaði mig ekki minna.
Aðalpersónan, Berenger, er ótrúlega óheppinn og fyndinn.
Hann er næstum því einsog franski trúðurinn Pierrot.
Margt sem gerist í leikritinu getur maður séð í einhverri
Chaplin-kvikmynd eða í grínverki. Þetta voru helstu
ástæðurnar fyrir valinu.
Hvernig telur þú að þetta leikrit eigi ennþá við?
Það sem höfundurinn Ionesco segist gagnrýna
með Nashyrningunum er ekki eitt afl sem tekur yfir eða
eitt ástand, heldur þessa tilhneigingu mannsins að fylgja
fjöldanum. Þessi tilhneiging á alltaf við og kannski enn
frekar núna. Við erum sífellt að taka afstöðu til alls, ekki
ígrundaðar afstöður heldur leggja mat á allt mögulegt
-- like eða ekki like -- og þú þarf að velja ólýsanlega margt
í þínu hversdagslega lífi á hverjum einasta degi. Það að
fylgja fjöldanum er næstum því óhjákvæmilegt á okkur
dögum. Þetta leikrit mun þá alltaf eiga við á meðan við
erum að berjast fyrir sjálfstæði og hvetja til sjálfstæðrar
hugsunar.
Í þriggja vikna námskeiðinu Stúdentaleikhússins
mættu 47 manns. Hvernig hefuðu valið sautján
leikara út úr þessum stóra hóp?
Það kom mér á óvart með þetta námskeið hvað
hópurinn var jafn. Það var næstum því ómögulegt að velja!
En það tókst nú samt að lokum og nú þar sem æfingar eru
hafnar og leikarar byrjaðir að kynnast verkinu er komin
góður andi og svaka stemning í loftinu. Eitt af því sem ég
vissi að yrði erfitt frá byrjun var hlutverkaskipan verksins
þar sem rosaleg þyngd hvílir á tveimur aðalhlutverkum,
ásamt náttúrulega kynjahlutfallinu, það er mikið af
karlhlutverkum í verkinu og kvenhlutverkin bjóða
ekki upp á mjög mikið. Þannig að eitt af því fyrsta sem
ég gerði var að lesa verkið aftur og leita leiða til þess
að gera þetta að meiri hópsýningu, að þetta yrði saga
fólksins frekar en einhvers eins einstaklings og fann
þannig marga möguleika. Ákvörðun var tekin um að
virkja minnihlutverkin, gera meira úr þeim og gera síðan
aðalhlutverkið að kvenhlutverki og ég held að það sé
róttæk breyting. Ég var spenntur frá byrjun að sjá hvort
þetta væri mögulegt og markmið námskeiðsins var líka
að finna út hvað ég var með í höndunum. Það sem gerist
þegar maður breytir Berenger yfir í Berglindi er að allt
kynjahlutfallið í leikritinu jafnast út. Ætlunin var engu að
síður sú að gefa leikbókmenntunum tækifæri til að sýna
kvenpersónu í aðalhlutverkinu og t.d. að sjá karlmaður
segja að hann skammist sín fyrir að vera í kringum
hana. Flókna persónan fær að vera kona og í rauninni
valkvíði Berengers, sem er að einhverju leyti líka valkvíði
höfundarins, á svo ótrúlega vel við nútímakonur vegna
þess að allur þrýstingurinn snýst um hvernig þú átt að
vera, hvað þú mátt hugsa og hvernig þú átt að koma fram.
Höf
undu
r: M
atte
o T
arsi
Ljós
myn
dari
: Dan
íel
Per
ez E
ðva
rðss
on
Höf
undu
r: S
tefa
nía
Ber
gsd
ótt
ir
26
Heimildir:Capacent Gallup. http://www.capacent.is/frettir-og-frodleikur/thjodarpulsinn/thjodarpulsinn/2012/09/17/Forsetakosningar-i-Bandarikjunum/CNN Politics. http://edition.cnn.com/election/2012/campaign-issues.html#environmentandglobalwarming,,Lokatörn kosningabaráttunnar”, Fréttablaðið, 8.september 2012 http://www.visir.is/lokatorn-kosningabarattunnar/article/2012709089971,,Nær allir Íslendingar taka Obama fram yfir Romney”, Fréttablaðið, 14.september 2012http://www.visir.is/naer-allir-islendingar-taka-obama-fram-yfir-romney/article/2012709149959United States Presidential Election 2012. http://en.wikipedia.org/wiki/United_States_presidential_election,_2012Vísindavefurinn. http://visindavefur.hi.is/svar.php?id=1120www.whitehouse.gov
helk
a
,,Ekkert fjör án áskorana”
Hekla er 1.491 m hár eldhryggur og eitt virkasta
og þekktasta eldfjall Íslands, gjarnan kölluð Drottning
íslenskra eldfjalla. Fjallið, sem er í Rangárvallasýslu, sést
víða að og er auðþekkjanlegt – eins og bátur á hvolfi með
breiðar axlir og háan toppgíg. Hekla gaus síðast í febrúar
árið 2000. Þá var spáð fyrir um eldgosið 15 mínútum
áður en það hófst. Hekla er fremur ungt eldfjall og er
meginhluti þess, þ.e. allt háfjallið, talið vera yngri en
7.000 ára. Fjallið stendur á fremur þykkri jarðskorpu
þar sem Suðurlandsbrotabeltið og Suðurlandsgosbeltið
mætast. Þarna er því mikil virkni í jarðskorpunni,
spenna er hlaðinn í brotbeltinu en undir gosbeltinu
liggja kvikuhólf og kvikuþrær. Fjallið sker sig frá öðrum
íslenskum eldfjöllum að því leyti að kvikuhólf hennar
er mun dýpra en í öðrum fjöllum landsins, eða um 11
km dýpi í jarðskorpunni. Mikil hjátrú hefur verið tengd
fjallinu í gegnum aldirnar. Töldu menn lengst af að Hekla
væri inngangur að helvíti eða jafnvel helvíti sjálft. Nát-
túrufræðingarnir Bjarni Pálsson og Eggert Ólafsson vildu
afsanna þetta og voru fyrstir manna til að ganga á fjallið
árið 1750.
Hekla hefur gosið á 10 ára fresti frá 1970 og gæti
því gosið hvenær sem er, eða hvað? Nú eru liðin
12 ár frá síðasta gosi.
Þessi spenna og óvissa réðu ríkjum þegar 70 manna
hópur Fjallasnigilsins lagði leið sína á Heklu 23. septem-
ber síðastliðinn. Gaman var að sjá mikinn fjölda skip-
tinema, enda oft erfitt að blanda geði í framandi landi,
sérstaklega þegar hætta er á eldgosi. Mig grunaði ekki að
það yrði svona svakaleg aðsókn í þessa ferð og þurfti því
að loka fyrir skráninguna í snarhasti þegar búið var að
fylla eina 62 manna rútu. Hugrakkur hópur safnaðist því
saman og lét ekki vind og úrkomu stoppa sig í göngunni.
Mikilvægt er að vanda leiðsögn, velja rétta leið
og passa upp á alla, það hjálpaði því mikið að
hafa farið á toppinn helgina áður.
Æsispenntur hópurinn hittist á bílastæðinu við
Öskju klukkan 08.30. Á leiðinni hrópaði ég bjartsýn í
hljóðnemann að við myndum fá gott veður, því það var
að birta yfir, en eins og allir vita þá eru náttúruöflin á
Íslandi sjálfstæðari en kettir. Það byrjaði fljótlega að
rigna á okkur, svo stytti upp, svo byrjaði aftur að rigna
og svo tók að blása á okkur í ofanálag. Sólin var alltaf að
stríða okkur á bak við skýin. Þokan læddist svo að okkur
og rigningin breyttist í stingandi snjókomu. Þrátt fyrir
allt þetta voru allir kátir á fjallinu! Þegar ofar var komið
vorum við komin í meiri snjó, og meiri þoka var farin
að læðast að okkur, skyggnið var að versna og vindurinn
orðinn allmikill. Þótt stutt væri í toppinn, um 300 metrar,
tókum við þá skynsamlega ákvörðun að snúa við, enda
er náttúran ekki til að leika sér að! Ekkert skyggni var á
toppnum, svo útsýnið var ekki mikið fyrr en á niðurleið.
Við bjuggum því til okkar eigin fjallstopp og lofuðum
Heklu að við kæmum aftur í betra veðri fljótlega, eða
þegar hún væri búin að ljúka sér af.
Fjórir hugrakkir herramenn skelltu sér aftur á
Heklu þriðjudaginn 26. september eftir að hafa séð af-
bragðs veðurspá, og hér eru þeir kátir á tindi fjallsins. Það
er ekki að ástæðulausu sem fólk vill fara á Heklu í góðu
veðri, það er nefnilega mjög sjaldgæft að fá gott skyggni
og svo er eitt fallegasta útsýnið frá toppi fjallsins, 6 jöklar
og Landmannalaugar.
Það æðislega við þessa ferð var hvað hún
heppnaðist vel þrátt fyrir erfitt veður, enda er ekkert fjör
án áskorana. Þessi samheldni hópur á svo sannarlega
góðar minningar frá þessu ævintýri.
Viðtal við Sigurð Jón Björgvinsson
Ég heiti Sigurður Jón Björgvinsson og er á öðru
ári í Jarðfræði við Háskóla Íslands. Ég kom með á
sunnudaginn í vonda veðrinu. Dreif mig svo aftur í
geggjuðu veðri á þriðjudaginn, og náði uppá topp.
Hvað drífur fólk áfram í ævintýri af þessu tagi?
Ævintýraþráin, sigra markmiðin, og já skoða nýja
hluti, upplifa eitthvað nýtt. Það er varla til betri hreyfing
fyrir líkamann en svona göngur.
Hvernig var upplifunin af Heklu í svona dún-
durveðri?
Þetta var rosalegt! Þetta var bara einstakt. Eiginlega
ekki hægt að lýsa því með orðum. Sjálfur hef ég aldrei
farið svona hátt. Fyrir mér var þetta alveg nýtt, sjá bara
nánast allt Ísland á einum og sama tíma. Já við sáum bara
allt, basicly! Það var svo heiðskírt!
Í hverju finnst þér töfrar við fjallgöngur vera
fólgnir, af hverju er svona merkilegt að fara
uppá fjall?
Ég geri þetta persónulega af því að mér finnst
hreyfingin góð, ég á erfitt með að drífa mig af stað í
ræktina og finnst þetta skemmtilegra. Svo er það nát-
túrulega að ná markmiðum, toppa sig og svona, ná
toppnum, svona: no matter what, sko. Ennþá sætara að
ná toppnum ef það er vitlaust veður og svona. Bara já, að
sigra, ná markmiðunum, challengja sjálfan sig. Fara út
fyrir þægindahringinn. Svo er ég að læra jarðfræði, hef
áhuga á jarðfræðinni, skoða mig í kring, af hverju eru
fjöllin svona en ekki svona?
Hefurðu gengið mikið á fjöll?
Fór á Kverkfjöll með pabba þegar ég var smápolli.
Í stígvélum og eitthvað, við snérum við. En þetta er það
hæsta sem ég hef farið á. Þetta er toppurinn, o far.
Viðtal við Bastian Schneider
Viðtal við Bastian Schneider sem er 26 ára skipti-
nemi í jarðfræði við Háskóla Íslands.
Hvernig líkar þér við Ísland?
Mér líkar við Ísland, ég elska Ísland. Ég gerði mér
engar vonir áður en að ég kom hingað. Fíla að vera úti og
upplifa náttúruna og jarðfræðina. Ég fíla líka Reykjavík,
er frá svipað stórri borg í Þýskalandi, en Reykjavik er
miklu þéttari, allt á einum stað þrátt fyrir smæð bor-
garinnar. Verðið á áfenginu er það eina neikvæða við
Ísland.
Þú hefur ferðast til og búið í 34 mismunandi
löndum, hvað er svona sérstakt við Island?
Það er bara eitthvað alveg einstakt við Ísland. Það
er ennþá í boði að upplifa ævintýri, gera eitthvað sem
ekki margir hafa gert áður. Svo mörg auð svæði, náttúran
og tunglið.
Hvernig fannst þér að ganga á Heklu? Við hverju
bjóstu og hvernig stóðust væntingarnar?
Við hverju bjóst ég? Í rauninni var þetta algjörlega
ný reynsla fyrir mig. Snjóstormurinn var rosalegur, hef
upplifað svona áður en ekki svona mikinn. Ég elskaði
það, maður finnur að maður er bara lítil manneskja í
náttúruöflunum, leikfang í náttúrunni. Svolítið smeykur
af því að Hekla gat farið að gjósa. Frekar heimskulegt að
fara að ganga þarna. En ég elska að gera heimskulega
hluti! Skiptir ekki öllu máli þegar uppi var staðið. Var
bara töff reynsla, ný reynsla, þótt ég telji mig vera
reyndur maður.
Þér fannst þetta ekkert óþægilegt í svo slæmu
veðri?
Nei, ekki mér, af því að ég var vel búinn. Sumir
voru verr klæddir en ég en það var enginn að kvarta,
fólk hafði ekki efni á því af því að þú varst ítrekað búin
að segja fólki hvernig best væri að vera klætt á fjöllum.
Fólk er líka mismunandi vant kulda, fjall í svipaðri hæð í
Evrópu er hlýrri en fjöllin á Íslandi svo fólk gerir sér ekki
alveg grein fyrir kuldanum á Íslandi.
Höf
undu
r: E
rla
Þó
rdís
Tra
ust
adó
ttir
Ljós
myn
dari
: Nat
sha
Nan
dab
hiw
at
Komdu skipulagi á námiðSnjalltækið getur reynst dýrmætt hjálpartæki í námi. Þú getur meðal annars haldið utan um glósurnar þínar, heimanámið, leitað heimilda og reiknað flóknustu föll. Möguleikarnir eru endalausir.
Þín ánægja er okkar markmið
Heimildir:Capacent Gallup. http://www.capacent.is/frettir-og-frodleikur/thjodarpulsinn/thjodarpulsinn/2012/09/17/Forsetakosningar-i-Bandarikjunum/CNN Politics. http://edition.cnn.com/election/2012/campaign-issues.html#environmentandglobalwarming,,Lokatörn kosningabaráttunnar”, Fréttablaðið, 8.september 2012 http://www.visir.is/lokatorn-kosningabarattunnar/article/2012709089971,,Nær allir Íslendingar taka Obama fram yfir Romney”, Fréttablaðið, 14.september 2012http://www.visir.is/naer-allir-islendingar-taka-obama-fram-yfir-romney/article/2012709149959United States Presidential Election 2012. http://en.wikipedia.org/wiki/United_States_presidential_election,_2012Vísindavefurinn. http://visindavefur.hi.is/svar.php?id=1120www.whitehouse.gov
28
brOsmildir heimamenn OG íslenskunÁmskeið í bónusÍ kring um 300 skiptinemar stunda nám við Háskóla
Íslands þessa önn. Ég settist niður með nokkrum þeirra
og spjallaði um daginn og veginn en mestmegnis samt
um hvernig það er að vera skiptinemi á Íslandi.
Afhverju völduð þið Ísland?
C: Mér fannst það mjög spennandi og öðruvísi.
Svo er það ekki á hverjum degi sem maður hefur
tækifæri til að fara til Íslands.
B: Þar sem námið mitt tengist Íslandi þá lá þetta beint
fyrir.
K: Ég bjó í Ástralíu í eitt ár og vildi prófa að fara norður
til tilbreytingar.
Vegna ófullnægjandi kínversku kunnáttu er 胡广 spurður
hvort hann sé stundum kallaður eitthvað annað? Já, ég er
kallaður Jackie, Jackie Chan.
J: Ég þekkti engann sem hafði komið til Íslands og fannst
það því mjög spennandi.
Vissuð þið eitthvað um landið áður
en þið komuð hingað?
C: Nei í rauninni ekki. Bara þetta klassíska,
Geysir og eldföll.
B: Já alveg helling, einn kennarinn minn í Frakklandi bjó
hér og hún sagði mér mikið af hræðilegum hlutum. Hún
flúði Ísland fyrir tvemur árum. Hún sagði þetta skelfilegt
land, allir þunglyndir og alltaf fullir. Þannig ég kom
hingað til að komast að því sjálfur.
J: Ég er sko ekki sammála. Mér finnst Íslendingar ekki
vera þunglyndir, allavega ekki úti á götum en kannski er
fólk það bara heima hjá sér.
K: Ég vissi bara að skyr kemur frá Íslandi, það er nýjasta
heilsuæðið í Danmörku, annars var það ekki svo mikið
sem ég vissi.
J: Ég vissi að Ísland er í Norður Evrópu og þar býr ríkasta
fólkið. Svo eftir að ég sótti um fór ég að skoða tölfræði
um landið og lesa íslenskar skáldsögur.
Hvað kom mest á óvart við komuna?
C: Hvað landslagið er magnað. Ég fór til Vestfjarða
og var alveg dolfallinn yfir síbreytilegu landslaginu.
Ótrúlegt.
B: Fólkið, allir eru svo glaðir og brosmildir.
Mjög ólíkt París. Fólk er ekki svona hamingjusamt í París.
K: Ég er sammála. Fjöllin skipta litum á hverjum degi,
þetta er stórfurðulegt.
J: Ég tók sérstaklega eftir ógnótt af fossum,
og enginn einn er eins, Ísland er eins og fossasafn
(museum of waterfalls)!
Þannig þið voruð hissa á því hvað
fólk virðist hamingjusamt?
C: Ég mundi ekki endilega segja það, heldur er fólk
bara mjög afslappað.
J: Já það er rétta orðið! Afslappað.
K: Bara ef þú lítur á einhvern þá brosir fólk til baka og
það gerist aldrei í Danmörku.
B: Þú getur í rauninni bara heilsað ókunnugum úti á götu
og fólk mun stoppa og byrja að tala við þig.
J: Kannski bara vegna þess við virðumst ráðvillt.
K: Svo er Reykjavík líka svo þægileg stærð á borg. Það er
rosalega góð tilfinning að labba niður götuna og rekast á
fólk sem þú þekkir, svo heimilislegt.
Hafið þið í hyggju að læra
einhverja íslensku?
J: Já. Ég get núna lesið allar merkingarnar í Bónus,
og mig langar að læra meira. Mér finnst það mjög
mikilvægt til þess að kynnast nýjum menningarheimi.
K: Ég myndi alveg vilja læra eitthvað en ég hef hreinlega
ekki tíma, það er svo mikil heimavinna hjá mér.
J og B: Er það samt ekki auðvelt fyrir þig, þar sem þú ert
frá Danmörku?
K: Maður myndi halda það, en það er virkilega erfitt. Svo
vilja íslendingar líka helst bara tala við mig á dönsku.
Talið berst að skiptinemum sem ætla ekki að
læra tungumálið í landinu þar sem þeir búa. Er
það samt ekki skiljanlegt að nemendur sem eru
hér einungis tímabundið, vilji ekki eyða öllum
sínum tíma í að læra mál sem þeir hafa svo lítið
að gera við í framtíðinni? ‘
B: Mér finnst mjög áhugavert að læra tungumál
eins og íslensku, það er mjög kröftugt mál með mikla
bókmenntasögu. Að læra nýtt tungumál er hluti af því að
vera frá heiminum en ekki bara frá þínu heimalandi. Mér
finnst að fólk ætti að leggja það á sig að læra málið.
Hvað finnst ykkur um skemmtanalífið
í Reykjavík?
C: Ég kann virkilega vel að meta það. Það
er allt öðruvísi en í Þýskalandi, þar sem er meiri
klúbbastemning. Ég fíla það að hér séu mestmegnis bara
barir, því þá er líka hægt að tala saman.
B: Ég myndi líkja því við skemmtanalífið í Bodrum á
Tyrklandi. Ein gata með fullt af stöðum, allir eins og með
sömu tónlistinni. Mér finnst það frekar leiðigjarnt.
J: Í Kína er í rauninni ekkert skemmtanalíf í þessum stíl,
á kvöldin spilum við tölvuleiki eða syngjum í karokí.
C: Hvernig kynnist maður þá stelpum?
J: Það er erfitt. Það eru einmitt of margir piparsveinar í
Kína, það er virkilegt vandamál.
Í framhaldi af þessu skapaðist mikil og skemmtileg
umræða um skemmtanalíf og stefnumótamenningu í
Kína, en það er aftur á móti efni í annan pistil.
Nafn: Carsten LamberthAldur: 22 áraLand: Þýskaland Nám: LögfræðiHeimaskóli: University of Muenster
Nafn: Kathrine Gyrup AndersonAldur: 22Land: Danmörk Nám: Evrópsk fræðiHeimaskóli: Copenhagen business school
Nafn: Benjamin DesvaloisAldur: 24Land: Frakklandi Nám: Skandinavísk tungumál og saga Heimaskóli: Sorbonne, París
Nafn: 胡广 (Jackie Chan)Aldur: 20Land: Kína Nám: EfnafræðiHeimaskóli: Nanjing University
Höf
undu
r: K
amil
la G
ylfa
dó
ttir
Ljós
myn
dari
: Nat
sha
Nan
dab
hiw
at
29
Ljós
myn
dari
: Gu
ðjó
n G
eir
Jón
sso
nH
öfun
dur:
Sig
urg
eir
Óla
fsso
nle
sið
Vatnið skvettist framan í mig. Það er kalt. Ég ætti ekki að vera hissa, þetta er nú jökulá. Framundan eru flúðir. Ég halla mér fram í bátnum til að gera hann stöðugri, nú þýðir ekki að missa einbeitinguna. Ég hossast upp og niður og kastast til. Þetta er bara létt. Stórar vatnsgusur ganga yfir bátinn. Allt í góðu, ég er í þurrbúningi – hugsa ég, og strýk það mesta úr andlitinu.
Fyrir aftan mig heyri ég einhvern öskra. Ég lít við, það er Roman, reynsluboltinn í hópnum. Vatnsniðurinn gleypir orðin en ég heyri að honum er mikið niðri fyrir. Mjög mikið. Hann er farinn að róa eins og brjálæðingur á móti straumnum í 45°stefnu að landi. Og hinir samferðamenn mínir líka. Hvaða andskotans stress er þetta hugsa ég og sný mér aftur við. Þá sé ég það. Stór trjábolur hefur fallið yfir ána. Ef straumurinn ber mig þangað gætu greinarnar sprengt bátinn og straumurinn troðið mér undir tréð þaðan sem ég ætti líklega ekki aftukvæmt. Ekki annað að gera en að taka til ára sinna.
Báturinn er svo léttur að ég má hafa mig allan við til að hann snúist ekki bara í hringi
þegar ég toga mig á móti straumnum. Að endingu hef ég mig þó að landi og við ákveðum að taka enga sénsa og bera bátana smá spöl eftir bakkanum áður en við gefum okkur á vald náttúruaflanna á ný.
Í Alaska, og víðar um heiminn, riður sér nú til rúms nýtt sport sem hefur blásið sokkana af útivistarfólki og ævintýragörpum hvarvetna.
Íþróttin er kölluð packrafting upp á engilsaxneskuna en vasafleki er nýyrði í þjálfun.
Í stuttu máli er um að ræða mjög létta, samanbrjótanlega eins manns raftingbáta.
Þeir eru hannaðir með það að markmiði að vera mjög léttir og komast vel fyrir í farangri. Báturinn sjálfur, með björgunarvesti, árum, hjálmi, blautbúningi, öryggislínu og öllu öðru tilheyrandi vegur í allra mesta lagi 7 kg og skilur eftir nóg pláss í venjulegum útivistarbakpoka fyrir mat, vatn, tjald og flest annað sem þú þarft fyrir tryllitúr sem bragð er af.
Hugmyndin er að þú getir auðveldlega tekið bátinn með þér hvert á land sem er. Í upphafi voru þeir smíðaðir fyrir útivistarfólk sem vildi leggja að
baki langar vegalengdir í óbyggðunum en vantaði auðvelda leið til að komast yfir ár og fljót sem í vegi þeirra urðu. Í seinni tíð hefur íþróttin áunnið sér stall sem eiginlegt sport af fólki sem vill sameina fjallgöngu eða jafnvel fjallahjólreiðar við raftingferðir og sigra árnar í stað þess að fara yfir á hinn bakkann.
Ég skora á alla meðalhrausta Íslendinga að reima nú á sig gönguskóna og sjá með eigin augum alla þessa ósnertu náttúru sem Icelandair er alltaf að tala um.
Það þarf ekki alltaf að leita langt. Okkar farsældar frón er mörgum kostum
gætt sem gæti gert það að paradís vasaflekanna. Enginn skortur er hér á köldum ám til að sulla í og það er meira að segja hægt að komast að þeim án þess að eiga á hættu að rekast á björn eða byssuóðan Ameríkana.
Bættu á listann, helgi á vasafleka er eitthvað sem þú þarft að gera áður en þú deyrð.
Vasaflekar (packraftinG)
150.000 krónu inneigní bóksölunni
Í byrjun desember veitir Félagsstofnun stúdenta 10 stúdentum við Háskóla Íslands
styrki til að vinna að lokaverkefnum. Síðustu ár hafa styrkirnir komið duglegum
nemendum vel í kostnaðarsömum skólabókakaupum en hver styrkur er í formi
150 þúsund króna inneignar í Bóksölu stúdenta.
Fimm styrkir verða veittir stúdentum í grunnnámi, einum á hverju fræðasviði,
og fimm styrkir stúdentum í meistaranámi óháð fræðasviði.
Skilyrði sem umsækjendur þurfa að uppfylla eru:
• Þeir sem sækja um styrk fyrir BS, BA eða B.Ed.
verkefni skulu hafa lokið a.m.k. 2/3 af náminu.
• Þeir sem sækja um styrk fyrir meistaraverkefni skulu
hafa lokið a.m.k. helmingi af náminu.
• Umsækjendur skulu vera skráðir til útskriftar í
febrúar, júní eða október árið 2013.
Markmið styrkjanna er:
• Að efla möguleika stúdenta á öllum fræðasviðum á að
vinna að umfangsmiklum rannsóknarverkefnum.
• Að styðja framúrskarandi nemendur við lokaverkef-
navinnu.
• Að auðvelda stúdentum aðgang að fræðibókum á
sérsviði þeirra.
Frágangur umsóknar:
1. Umsókn, hámarki þrjár blaðsíður
samtals.
• Fremst í umsókn skal koma fram: Nafn nemanda, nafn leiðbeinanda, deild og
svið þaðan sem nemandi útskrifast og heiti lokaverkefnis.
• Markmiðslýsing, aðferðafræði, rannsókna- og tímaáætlun.
• Upplýsingar um aðra styrki eða laun vegna verkefnis.
2. Fylgirit:
• Staðfesting frá nemendaskrá HÍ um að umsækjandi sér skráður til útskriftar árið
2013.
• Námsferilsyfirlit frá nemendaskrá
• Meðmæli frá leiðbeinanda þar sem fram kemur: 1.Nafn nemanda.
2. Upplýsingar um að nemandinn stefni á útskrift innan árs
samkvæmt skráningu nemenda-skrár. 3. Skal leiðbeinandi einnig gera grein fyrir
hæfni nemandans til að leysa verkefnið. Leiðbeinandi sendir umsögn rafrænt
beint til FS á netfangið [email protected].
3030
“eat, pray, lOVe, eat sOme mOre”
There is something magic and fascinating in trav-
elling. I‘m talking about the desire to see people and
places, to know, to observe things in every detail, and
then put every memory inside that old-fashioned bag we
always carry around, the one that‘s called „Experience“.
We all have a cultural background that influences in-
voluntarily our view of the world. Therefore, even if we
leave with good intentions and spirits, we always end up
feeling weirdly aware of the gap between cultures, often
even pointing out the differences in a haughty way. We
know our country has no rivals in particular fields, so we
start celebrating and defending it with an uncommon
pride and patriotism. „Are you seriously calling this thing
„pizza“?“, or „Baseball is not a real sport!“, or even „How
do people dress up here?“, and so forth, sometimes go-
ing over the limits imposed by common sense and good
manners.
If you are not affected by this syndrome I envy you,
but I admit sincerely that, being a true Italian, I often
rolled my eyes at dinner, wondering whether this was
Iceland or the moon and why Icelanders eat grjónagrau-
tur. I must say it‘s still a mystery to me.
Have you ever seen an Italian panicking? Pale face, like a
vampire, wide-eyed, with heavy stutter, absent minded:
typical symptoms of who has just witnessed the martyr-
dom of pasta Barilla, offended by an inexperienced cook
who dared pour oil in the boiling water and then forgot
to put some salt. If the pasta is with ketchup, then I
strongly suggest you to migrate like birds, as soon as pos-
sible. The most atheist of the atheist‘s community would
invoke God in front of a pizza with pineapple: „ Father
forgive them, for they do not know what they are doing“.
Although Italian people sound pretty arrogant when
they talk about food, they should not be misunderstood.
This love for food is not merely greed or gluttony: there
is something more, hidden behind it, something that
has grown for centuries, since the Roman Empire. The
ancient warriors used to adore eating and feasting so
much that when they felt that their bellies were full,
then they walked toward long hallways called „vomitoria“
and there they threw up their dinner and began to eat
again straight away. Don‘t expect to see a scene like this
if you are walking past a restaurant in Rome, though:
Italian people have now developed the idea that this old
practices were not only dangerous for the body, but they
were also disrespectful and a waste of food.
Eating is not merely a matter of biting, chewing
and swallowing: it‘s also a matter of preparing that food,
smelling the perfumes that come from the dishes in front
of you, and enjoying the strong tastes and flavours, slow-
ly, quietly, over and over. It‘s also a matter of feasting,
staying in group, enjoying a glass of fine wine, celebrat-
ing the family. Il dolce far niente, the pleasure of doing
nothing, should reach its climax when we break fast:
our limbs should finally relax in front of our favourite
food, we would enjoy every bite of it, tasting it, feeling
its juiciness on our tongue, remembering old memories
we thought lost. The respect we should feel toward food
is endless. That‘s why Italian people get often crazy over
a poorly done meal: not with arrogance, nor pride, but
simply with strong respect. As a matter of fact, we could
never be so presumptuous to state that we are the only
nation able to cook on this planet. Have you ever tasted
Thai, or Indian food, for example? A specific dish has its
own story, it belongs to a tradition, it expresses memo-
ries and, above all, it binds a nation. Therefore even if
you don’t find it particularly tasty or if you don’t enjoy
it, it does not necessarily mean it‘s not good. You need to
know what stands behind that food and what it means
for those people who cooked it. I reckon every nation has
some peculiar dish that most people, even within that
same nation, find absolutely disgusting or unbearable to
eat.
For instance, „Casu marzu“ is a Sardinian cheese with a
very strong taste that should be eaten with bread. Never-
theless, if you don’t like to see your food moving in the
plate, I recommend you to avoid it: casu marzu is in fact
maggot cheese.
„Skata“ is not better: it‘s an Icelandic dish which can be
translated to English as „skate“. This fish is left in a closed
place to ferment for a month or so, a bit like the famous
rotten shark, which has nevertheless a longer fermenta-
tion period. Skata is usually eaten in Icelandic families
around Þórláksmessa, in the 23rd of December, and it‘s
the worst Christmas gift someone can get. It feels like
you‘re sniffing pure ammonia and it tastes even worse: if
you dont keep your nose closed while you‘re eating, you
won‘t be able to swallow more than one bite.
How could I leave out the celebrated „Hákarl“,
the putrid shark, or „Hrútspungar“, ram‘s testicles, or
even „Svið“, the boiled sheep head! These dishes are
only a small example of particular food that is not often
eaten and it‘s largely found repulsive, but that has an
important role in national identity: everyone of them
has a story behind, and each one ties together people on
special occasions, so that everybody truly feels as a small
part of that community. Nevertheless, we must not think
that food is exclusive: it is instead one of the most effec-
tive ways to interact and understand a different society.
The foreigner who wants to really live the experience
must not feel as a tourist, but as a man among men of
the same community, and try everything that that coun-
try offers, beginning with the food. We must focus on
finding similarities instead of differences, experiencing
international integration and truly “tasting” tradition,
history and friendship once again around a dinner table,
sipping a drink and enjoying some food.
The Italian horror film director Dario Argento will be
special guest at the Reykjavík Film Festival this year.
He will be awarded for his career achievements, and a
selection of his movies will be shown during RIFF. Dario
Argento, who is often considered the most important
film director in his genre, started his career in the late
sixties as screenwriter in well-known movies such as
Once upon a time in the West by Sergio Leone. Into the 70s,
Argento released his first venture into the horror genre,
The Bird with the Cristal Plumage (1970).
It was then followed by other two movies, The
Cat o’Nine Tales (1971) and Four Flies on Grey Velvet, the
three of them being his first triptych. Dario Argento’s
masterpieces include the two horror classics Deep Red
(1975) and Suspiria (1977). Deep Red is widely considered
to be his best. Deep Red’s influence on other directors,
namely John Carpenter, made Argento a household
name. On the other hand, Suspiria is a colourful, violent
and surrealistic psycho-thriller. It is the first of a second
triptych, the trilogy of the Three Mothers, whose second
chapter, Inferno, was released in 1980. The last of the
series, The Mother of Tears, didn’t make its debut until
twenty-seven years later, in 2007.
If we may begin to categorize Dario Argento’s
style, it is clear that his works aren’t limited to horror,
but may in fact be called thrillers. The plot development
is more in the style of a psycho-thriller rather than a
traditional horror film. Making use of many chilling
special-effects, as well as a steady cam, early Dario
Argento movies mark a crossroads in Italian directing
technique.
In his career Dario Argento has directed more
than twenty movies in his particular horror-thriller
style. A style which has its roots in, and could be seen
as a continuation of, the directing tradition of Alfred
Hitchcock. Therefore it is possible to connect the genre
to a literary tradition as well, so-called noir or giallo in
Italian, due to the colour of the bookcovers in early
editions.
At RIFF a special selection of Dario Argento’s
movies will be shown: Dracula 3D (2012), Inferno (1980)
and Suspiria (1977) with the following timetable (www.
riff.is):
Ital
ian
film
dir
ecto
r sp
ecia
l gu
est a
t Rey
kjav
ík F
ilm F
esti
val
thri
ll,
blO
Od,
hO
rrO
r
Höfundur: Matteo Tarsi
Höfundur: Alice Demurtas
Dracula 3D Háskólabíó 28.9. 22:00; 3.10 17:30; 5.10 22:00
Inferno Bíó Paradís 29.9 21:30; 1.10 22:00; 4.10 22:30
Suspiria Bíó Paradís 28.9 22:30; 30.9 22:00; 4.10 18:00
3131enGlish summaryRhinoceros invades the North Pole
On the 9th of November Rhinoceros by Ionesco, directed
by Árni Kristjánsson, will premier at norðurpóllinn
(e. the north pole, a theatre). The student paper
interviewed him to afford the student theatre group the
oppurtunity to present the play to students and invite
them to the theatre at seltjarnarnes.
Árni, can you tell us something about your
background in theatre?
I graduated from the Iceland academy of the arts
in 2008 where I studied theory and practice which is
an open theatre course. It teaches you to work with
ideas and put them forth effectively. When I graduated
I was very interested in working as a director staging
new works, and I’ve mostly done that. I directed a play
called Ástverk ehf. in 2008 with iðnaðarmannaleikhúsið
(e. the trademen’s theatre company). I also directed a
show in London called Killing the Dream by Nick Bain.
I’ve done shows for junior colleges in Iceland such
as Kvennaskólinn and Fjölbrautarskóli Suðurlands (a
junior college in the south of Iceland). Then I did a one
man show by myself in 2010. Last year I directed a play
called Maðurinn sem gat kitlað sjálfan sig (e. The Man who
Could Tickle Himself) and a radio play called ímyndaðar
afstæðiskenningar (e. Imaginary Theories of Relativity) by
Ævar Þór Benediktsson. Most of the plays I’ve done are
original works or plays that I’ve made with a theatre
company so Rhinoceros is a new challenge for me. Also
becaus it’s a play I’ve known since my theatre days in
junior college. The challenge was mostly to utilize the
techniques I’ve learned working as a director.
Why did you choose Rhinoceros?
I thought the political aspects of the play were
very exciting and I’ve always wanted to work on that
with professional actors. It had been discussed before
the student theatre group contacted me but it was
deemed to be impractical. Once I brought the idea up
everyone was in agreement. They were looking for a
play you could really work with creatively. That suited
my methods really well. Despite the political aspects of
the play it’s also a comedy, which fascinated me as well.
The main character, Berenger, is incredibly unlucky and
funny. He’s alsmost like the french clown Pierrot. A lot of
the scenes in the play could be from a Chaplin moive or
a farce. These were the main reasons we chose the play.
An interview with Valdimar Guðmundsson
Valdimar Guðmundsson and his band Valdimar are
well known in Iceland. Valdimar is 27 years old, from
Keflavík and he’s been around music from an early age.
I sat down with him and got to ask him questions about
his music and his life as a musician.
What are you working on these days?
I just finished a new album with my band
Valdimar, which will be released in mid-october. I’m
really excited about it. The album is called Um Stund (e.
For a Moment), there’s alread one radio single out there
now called sýn (e. vision). I’m also a substitue teacher at
a school in Keflavík, and I sing all over the place too.
Your first album Undraland (e. wonderland)
sold really well and was very popular. Did you
expect that kind of reception?
Not really, we hoped to get maybe one single
on the radio but that was it. It was just about friends
playing music together.
Has it always been your dream to become a
musician or did you want to do something
else?
I guess it was always kind of a dormant dream of
mine to become a musician. The music has always come
easy to me.
Don’t you ever get nervous?
Not anymore. If I play an abnormally large show
where there’s a lot of people I get a little stressed.
Otherwise I don’t really get stressed out at anymore, it’s
really an exception if I do.
Now that you’re famous in Iceland has life
changed for you at all?
The exposure has mostly created job
oppurtunities for me and increased the demand for
whatever it is that I’m working on. Going out at night
has changed, I get stopeed out on the street. All of a
sudden peopole I don’t know come up to me and tell
me I’ve influenced them somehow, it can be a bit of a
distraction but most of the time it’s just fun. I always
appreciate the fact that people like what I’m doing.
Even though you’re best known as the singer
in Valdimar, you have years of experience
in the field of music. What’s your musical
background?
I learned to play the trombone in music school
and jazz trombone at FÍH ( the Icelandic musicians
union). Then I entered the Iceland academy of the arts
and got my B.A. in music composition and theory. It’s a
foundation that widens ones perspective. I also benefit
from my background in what I’m doing now. I think it’s
important that you be original within your creativity
and my experience at the Icelandic Art Institute
and from learning the trombone has given me the
knowledge to try to be a little bit original in my music.
Have you considered recording a solo album?
No not really, at least not yet. That would be very
different from performing at parties where I take
requests for songs. I’d like to sing my own songs. You
never know though, I might very well pursue a solo
career in the future. There are, however, a lot of people
who mistake the band Valdimar for a solo project,
because of the name. It is a common misunderstanding
that when I’m doing a show with other musicians that
that’s Valdimar, the band. For example, I worked on
some songs with Helgi Júlíus and people thought that
was the band. There’s a lot confusion regarding the
name Valdimar.
There’s this idea that it’s difficult to make a
living as an artist, is that the case?
Well, I wouldn’t say that I’m rich and some
months are more difficult than others. Recently I’ve
been doing very well and I had plenty of gigs this
summer. It’s really about making a good product and
and being sought after. If you can pull that off you
should be fine and able to live off your music. At the
very least, that’s what I’m doing now. The fact that I’m
doing what I love also makes up for the lack of money.
Where do you see yourself in 10 years?
I’d like to keep on making good music and if I’d be
able to tour outside of Iceland, that would be great. But
you just have to be consistent ant do things by your own
head, not for other people. I see myself making music
and I hope I’ll retain the passion I have for it.
Ásgeir Trausti
Ásgeir Trausti Einarsson, a recently turned twenty-
year-old Icelandic singer and musician, has quickly risen
to become the most talked about newcomers in Icelandic
music. He’s even been compared to stars like Bon Iver
and Jeff Buckley, which doesn’t bother him since he likes
both artists and finds that Bon Iver does effect his music.
Ásgeir just released his album ‘Wonder in Dead Silence’,
which was already sold out as this issue went to press. I
sat down with him and asked him all about his music,
the attention that followed and how it all went down.
Ásgeir Trausti grew up in Hrísey, a small island up
north with a population of under 200, so when he moved
to Reykjavík four years ago he found himself missing
home, but in the capital everything you need is right
around the corner so he has adjusted over time. “I believe
that having lived in the country did in some way shape
me as an artist – there’s not a lot to do so boredom often
led to playing and composing…”
“Something New”
“I’ve been recording demos ever since I remember
but at the time they were for me and my friends only. I
brought them to Guðmundur Hólmar, my classical guitar
teacher who taught me everything I know. He convinced
me to take things to the next level so I brought the
demos to Kiddi, the guitarist of Hjálmar. The following
day he called me right away and said he wanted to
collaborate. That’s when we recorded ‘Summer Guest’
and I had my father write Icelandic lyrics to it because
my lyrics at the time were only gibberish. When I heard
it on the radio for the first time I felt like I’d won and
we immediately followed with the song ‘Secret’. No one
though it would become as popular as it did and people
were even surprised that I was going to include it on the
album but I was pleasantly surprised when it got very
good reviews.“
“It’s very convenient working with my father”
“In the making of a song we record the base first,
then I sing the melody like I want it. I then go to my father
and he quickly writes Icelandic lyrics to the melody, but
good Icelandic lyrics are a rare find in Icelandic music
these days since English has had a big impact on the
Icelandic music industry. Good Icelandic lyrics are not
easy to write but my father has been a poet for a long
time so he is capable of producing lyrics of high quality. “
32
JÓ
NS
SO
N &
LE
’MA
CK
S
•
jl.i
s
•
SÍA
landsbankinn.is 410 4000Landsbankinn
Það munar miklu að vera í Námunni
Kynntu þér fleiri fríðindi, kjör og þjónustu á naman.is, í næsta útibúi eða í síma 410 4000.
2 fyrir 1 í bíó Aukakrónur Aukin þjónusta og betri kjör
Námufélagar fá tvo miða í bíó á verði eins, mánudaga til fi mmtudaga, með því að greiða með Námukorti. Gildir á sýningar í Laugarásbíói, Smárabíói, Háskólabíói og Borgarbíói.
Fríðindasöfnun fyrir viðskiptavini Landsbankans þar sem Aukakrónum er safnað með notkun kreditkorts. Fyrir krónurnar er síðan hægt að versla hjá yfi r 300 fyrirtækjum.
Í Námunni færðu hagstæð kjör og vandaða ráðgjöf um � ármál. Þú færð betri yfi rsýn á � ármálin með upp-lýsingum um námslán og styrki og svo spennandi tilboð í Netklúbbnum.
Náman er vildarþjónusta fyrir alla námsmenn, 16 ára og eldri. Lögð er áhersla
á þjónustu sem sniðin er að þörfum hvers og eins, betri kjör og fjölbreytt fríðindi.