STRENGTHENING OF ORGANIC FARMING MARKETING … Mithat... · Alâeddin Keykubat ve Taşkent’i...

Öz

Hamzalar köyü, Orta Torosların kuzey yamaçlarında kurulmuş bir yerdir. Tarihi çok eskilere

dayanan bu yerleşim yeri eski dönemde Konya – Alanya kervan yolu üzerinden Hadim ve Taşkent’e

bağlanırdı. Bu nedenle geçmişte çok görkemli zamanlar geçirmesine karşılık daha sonra açılan yolların

bu yerleşim yerinin 10 km batısından geçmesi nedeniyle eski görkemini kaybetmiş, göç verir duruma

gelmiştir. Son dönemlerde özellikle organik tarım alanında yurtdışı kaynaklarla yapılan yatırımlar ile

üzüm ve çilek başta olmak üzere bazı tarımsal ürünlerde yapılan üretimler ile yöre gelişmeye

başlamıştır. Bu çalışmada yörenin organik tarım yapısı SWOT Analizi ile değerlendirilmiştir. Tarımsal

varlığının doğru politikalar ile değerlendirilmesi sonucu ciddi avantajlar sağlayan yörenin konumu

umut vermektedir.

•

Abstract

Hamzalar village is a place settlement on the northern slopes of the Central Taurus. Based on a

long history in ancient times, this settlement Konya - Alanya come through the caravan routes and

was linked to Tashkent. Therefore, in the past so glorious time to spend the money then lost its former

glory due to the passage of the opened road, 10 km to the west of this settlement, the situation has come

to immigration from village to Konya or the others. Some of the agricultural products to the region

began with the development of production conducted in recent years, especially with the investments

made by foreign sources in the field of organic agriculture, especially grapes and strawberries. In this

study it was evaluated by local organic farming structure SWOT analysis. The results of the evaluation

with the right policies with agricultural assets give hope to the location of the region that provides

significant advantages.

•

* Yrd. Doç. Dr. Selçuk Üniversitesi Ziraat FakültesiTarım Ekonomisi Bölümü – Konya / Türkiye

HAMZALAR BÖLGESİNDE ORGANİK TARIM PAZARLAMA

ALTYAPISININ GÜÇLENDİRİLMESİ STRENGTHENING OF ORGANIC FARMING MARKETING

INFRASTRUCTURE IN HAMZALAR REGION

Mithat DİREK *

1444 STRENGTHENING OF ORGANIC FARMING MARKETING INFRASTRUCTURE IN HAMZALAR

REGION

ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

GENEL BİLGİLER

Tarihçe

Hamzalar köyü, Orta Torosların kuzey yamaçlarında kurulmuş bir yerdir. Yöre,

genel olarak Göller bölgesi, Silifke, Anamur, Hadim, Ermenek, Bozkır, Mersin, Adana

ve Maraş’ın batı yöreleri de içine alan KLİKYA bölgesinde yer alır. Tarihi kaynaklar ve

arkeolojik kalıntılar, Hamzalar yerleşim yerinin, Hitit, Roma, Bizans, Selçuklu ve

Osmanlı devirlerini yaşadığını, İlkçağlar da ise ISAURIA bölgesi olarak tanımlanan

yerde bulunduğunu gösterir. M.Ö. 3000 - 2000 yıllarında Kilikya’ya Hititler hâkim

olmuşlardır. Hitit uygarlığının izleri Hamzalar ve çevresindeki kale, han ve ören

yerlerinde görülebilir. Hamzalar ve Aladağ bölgesinin her tarafında yüzlerce Hitit yapısı

bulunmaktadır. Hamzaları ilgilendiren ikinci büyük uygarlık Roma - Bizans uygarlığıdır.

Hamzalar ve çevresinde sık sık karşılaşılan harabeler de Lahitler, Mermer Sütunlar,

Taştan yapılmış Arslanlar ve madeni paralar tümüyle Roma – Bizans dönemi

kalıntılarıdır. Hamzaların köyünün hemen yakınlarında bulunan Baş Ören mevkii ve eski

Eşenler yolu üzerindeki manastır kayda değer Roma – Bizans uygarlığının en önemli

kalıntılardır.

Hamzalar eski dönemde Konya – Alanya kervan yolu üzerinden Hadim ve

Taşkent’e bağlanırdı. Eğiste (Bağbaşı) sınırlarında Gökdere mevkiinde yolcuların

konaklaması için yapılan “Dere Hanı” bir Selçuklu eseridir. Tarihte Alanya’yı fethe çıkan

Alâeddin Keykubat ve Taşkent’i ziyarete gelen Mevlana Celalettin Rumi Hz. bu

güzergâhı kullanmıştır. Hamzalar ve çevresinde birçok Selçuklu eseri bulunmasına karşın

Hamzaların kuruluşu Osmanlı Dönemine denk gelir 1730 - 1754 arasında Osmanlı

Tahtında oturan Sultan 1. Mahmut Dönemi Hamzaların da kuruluş dönemidir.

Eldeki bilgilere göre köyün kurucusu Hamza Beydir. Aslen eski ismi Gilistra yeni

ismi Gökyurt olan yörede doğup, Hadim’de Hz. Hadimi’nin 1500 talebe okuttuğu

yıllarda, Hadimi Hazretlerine talebe olmuştur. Hz. Hadimi’den aldığı 8 yıllık eğitimden

sonra icazet alıp 32 yaşında Hadim’de talebe okutmaya başlamıştır. Rivayetlere göre

Hamza Beyin o dönemde öğrenim gören 1500 talebeden biri olduğudur. Hamza Bey 1741

tarihinde Hadimden ayrılır. Korsan faaliyetleri, soygunların ve talanın kol gezdiği

dönemlerde Hadim’den geçen Yağlıcıların kervanına katılır ve seyahat eder. Bu seyahat

1445 HAMZALAR BÖLGESİNDE ORGANİK TARIM PAZARLAMA ALTYAPISININ GÜÇLENDİRİLMESİ


sırasında Yağcılarla yaptığı sohbetlerde bu yaylacı halkı kendisine hayran bıraktırır.

Yağlıcılar, Hamza Beyi bırakmak istemezler ve kendilerine yol göstermesini oymaklarına

imam olmasını isterler. Bunun üzerine Hamza Bey 23 yaşında 1741 yılında Yağlıcı’ya

yerleşir. 11 yıl Yağlıcı’da ikamet eder. Yağlıcı’dan evlenir ve bu evlilikten yedi oğlu olur.

Günlerden bir gün her yıl yapılan Kızıltepe’deki mera paylaşımı sırasında Hamza Bey

derki: benim ailem kalabalıktır varsın en uzak yer benim olsun ama oğlanlarıma da yetsin

der. Bu sözlerinden dolayı yerli halk ile arası açılır ve 1752 yılında, 34 yaşında iken yedi

oğlunu da yanına alıp bugün sınırları Hamzalar Beldesi içinde bulunan Güllümuğarı

(Güllü Pınarı) mevkiine yerleşir. O zamanlar bu bölgenin gür ormanlarla kaplı olduğu

söylenir. Kendisine ekip dikecek yer açmak için bugün bile adı Yanıkdam olan bölgeyi

ateşe verir ve tarıma açar. Lakin aynı yıl ard arda üç oğlunu kaybeder. Ben ormanı yaktım

Allah’ta beni yaktı ağıtları dilden dile bugüne kadar ulaşmıştır. İlk yerleştiği

Güllümuğarına karadut ağacı diker, diktiği bu dut günümüzde bile her yıl meyve verir.

Ne yazıkki Güllümuğarında ki yerleşik hayat fazla sürmez ve talan, soygun ve

baskınlardan bıkıp altı yıl sonra, yani 1758 yılında daha muhkem ve etrafı gözetleyebilen

bir yer olan bugünkü Hamzalar Beldesinin Orta Camii civarına yerleşir. Hamzalar,

Coğrafi konumu ile Aladağ, Hadim, Bozkır ve Karaman arasında uğrak ve mola yeri

konumundadır. Civar köylerden kervanlarla ve at arabalarıyla gelenler Hamzalar‘da

konaklar ve ikinci gün yoluna devam eder. Bu nedenle Hamzalarda her sülalenin bir köy

odası, yani misafir odası vardır. Buraya gelen yolcu ve misafirler mahalleliler tarafından

ağırlanıp yolcu edilirler. Bu nedenle yöre, kısa sürede çok göç alır, küçük bir oymak iken

ve en son kurulan köy olmasına karşın, bölge toprak ve nüfus bakımından en büyük belde

haline gelmiştir. Bozkır köylerinden kafileler halinde göç almıştır. Tarihte yaşanan

Aladağ - Bozkır çekişmelerinde Bozkırdan yana tavır almıştır. Belviran (Sarıoğlan)

nahiyesinin Bozkır’a bağlanmasından sonra Hamzalar da Bozkır’a bağlı kasabalarından

biri olmuştur. 1989 da yapılan mahalli seçimlerde Belediye statüsüne kavuşmuştur. 2002

de seçmen sayısı 2100 olmuştur. Nüfusu 3600 civarına çıkmıştır. Ancak değişen koşullar

nedeniyle sürekli göç vermiş, 6630 sayılı yasa ile belediyesi kaldırılarak belde olmuştur.

Ayrıca Konya’da 400 civarında, Çumra’da 200, Karamanda 50 aile, Almanya,

Fransa, Hollanda ve Danimarka’da Yaklaşık 750 Hamzalar’lı yaşadığı tahmin

edilmektedir.


REGION


Hamzalar, Orta Toroslar Taşeli platosunda, Göksu vadisi kanyonları üzerinde yer

alan, Konya – Karaman, Alanya üçgeni arasında kalan bir beldedir. Köyün ilk kuruluşu

18.yy ortalarına rastlamasına karşılık, esas büyüme 1919 sonrasında Bozkır isyanlarına

denk gelir. Köyün kurucusu Hamza Bey Oğuzların Bayat boyundandır. Bayat boyu

Oğuzların Bozok kolundan olan Gün hanın oğludur. Kayı boyu, alka evli ve kara evli

boyu ile kardeştir. Bayat, devleti ve nimeti bol, devlet ve nimet sahibi manasına gelir.

Bayat boyunun ongunu, yani, sembolü şahindir. Türk şölenlerindeki et payları sağ kürek

kemiğidir. Oğuzların sağ kolunda bulunan Bayat boyu ekseri Oğuz Hanlarının çıktığı 4

Bozok boyundan biridir. Dede Korkut, şair Fuzuli ve Dulkadiroğlu Beyliğini kuranlar

Bayat boyudur. Bozkır tarafından gelenler Oğuzların Kınık boyu, Hadim tarafından

gelenlerde Oğuzların Avşar boyundandır. Karamanoğlu beyliğini kuranlar da Oğuzların

Avşar boyundandır.

24 Oğuz boyundan olan Bayat’lar, Kınık’lar ve Avşar’ların bir araya gelip akraba

olduğu kültürü zengin bir beldedir. Kuruluş itibarı ile bölgenin en yeni yerleşim yeridir,

halkı çalışkandır. Hani derler ya ekmeğini taştan çıkarır diye, onun gibi çalışkan bir halkı

vardır. Hadim, Eğiste, Armutlu, Kızılçakır, Ağras, Eşenler ve Yağcılar ile komşu olup

nüfus ve toprak bakımından komşularından daha büyüktür. Eskiden beri geçinimi

bağcılık ve hayvancılıktan sağlar. Bağların kurumasıyla beraber her evden 1 - 2 kişi yurt

dışına çalışmaya gitmiştir. Bu sebeple 7. ay sıla hasretlilerin kavuşma ayıdır. Hamzalar

beldesi dağlık arazi yapısı üzerinde konumlanmış belde olmakla birlikte, kıt gelir

kaynaklarını akıllıca kullanan vatanına, milletine bağlı insanlardan oluşan, milli

değerlerine bağlı bir toplum yapısına sahiptir. Hamzalar köylülerine halk diliyle “Çadırsız

Yörük” adı verilmiştir. Köyün şair ve ozanlarınca “Gökdere kıyıları yapılmış bağlar, Mert

ve yiğitler obasıdır Hamzalar” isimli güzellemeler söylenmiştir.

Coğrafi Durum ve Ulaşım

Hamzalar Kasabası, doğuda Eşenler ve Yağcılar köyleri, güneyde Göksu nehri,

batısında Armutlu köyleri ile çevrilidir. Köyün yer yer sarp, dalgalı bir arazi yapısı vardır.

Çoğunlukla dağlık, dalgalı bozkır arazi yapısı, meşe ormanları ile kaplı ormanlık alanlara

açılır. Böylece köyde her konumda arazi mevcuttur. Köyün toplam yüzölçümü 20 bin

dekardan fazladır. Bu alanın büyük çoğunluğunda orman alanları bulunmakla birlikte,



kalan her karış toprak köylülerce işlenerek, daha çok üzüm bağı dikilmiştir. Bu nedenle

eskiden beri yörede bağcılık ve üzüm üretimi baskın bir durumdadır.

Köyde yaşayanların diliyle kasabanın bölgeleri, Kavaklı Su, Öküz Boğazı, Beyler

mezarlığı, Mutava Gediği, Çalcı Yol Değirmeni, Mumya Tepesi, Kale Tepesi, Hudut

Taşları, Tazı bağı, Çavdar Boğazı, Göynük mevkii, Kışla, Menevşelik, Cebir, Manasır,

Koca Kaklık, Kör kuyu, Arpalık, Baş Ören gibi isimlerle adlandırılmıştır.

Köyün denizden yüksekliği 1420 metredir. Bozkır ilçesine uzaklığı 28 km, Konya

il merkezine uzaklığı ise 85 km’dir. Köyün ana yol güzergâhları üzerinde bulunmaması,

ulaşımı zorlaştırmakla birlikte tarımsal üretim için başka fırsatlar sunmaktadır. Köye

düzenli olarak minibüslerle ulaşım sağlanmakla birlikte, asfalt kaplı yolu ile özel araçlarla

her zaman ulaşmak mümkündür. Köy, Devlet Karayolları D705 Konya – Hadim ana yol

güzergâhına 11 km uzaklıkta olup, yol ayrımından itibaren dalgalı bir arazide büklümlü

bir yol yapısı vardır.

Ekonomik Durum

Halkın en önemli geçim kaynağı tarımsal faaliyetlerdir. Tarımsal faaliyetler

yanısıra hemen hemen her aileden yurt dışında işçi olarak çalışmaya giden vatandaşlar

vardır. Kasaba halkının önemli çoğunluğu Konya il merkezi ile Çumra başta olmak üzere

çeşitli yerlere göç etmişlerdir. Kasaba halkı bağ, bahçe ve tarla işleriyle uğraşmaktadır.

Az sayıda küçük ve büyükbaş hayvancılık yapılmaktadır. Kasabada el sanatları

gelişmemiştir. Birkaç evde halı dokunmaktadır. Demircilik ve marangozluk ancak kasaba

ihtiyacını karşılayacak durumdadır. Bağcılık ise oldukça gelişmiştir.

Engebeli arazi yapısı köye çok uygun tarımsal üretim fırsatları sunar. Tarımsal

üretimin yoğun hasat durumu engebeli arazi yapısı nedeniyle yığın üretimi zamana yayar.

Bu durum çiftçilerin hem iş yükünü azaltır, hem de ürünlerin kalitesini yükseltir. Yörenin

meyveciliğe uygun yapısı nedeniyle birçok meyve türü başarıyla yetiştirilegelmiştir.

Ancak üzüm yörede baskın bir durum meydana getirmiş, hemen her çiftçinin üzüm

bağlarını sevgiyle koruduğu ve bunu geliştirdiği görülmüştür. Böylece yöredeki üzüm

bağları o bölgenin en iyisi olma özelliğini yüzyıllardır korumaktadır. Burada yetiştirilen

üzümler yaş (sofralık), kuru ve pekmez olarak pazarlanmaktadır. Son yıllarda meyvecilik,


REGION


melengiç ağaçlarına antepfıstığı aşılama yolu ile farklı bir alanda geliştirilmektedir.

Yörede karasal iklim hüküm sürmektedir. Kışlar sert geçer, zaman zaman yoğun kar

yağışı yaşamı durdurur.

Nüfus Yapısı

Hamzalar yerleşim yeri 26 Mart 1989 Mahalli İdare Seçimlerine kadar köy iken,

bu seçimlerden sonra kasaba yapılarak, Belediyelik bir belde statüsüne dönüştürülmüştür.

Ancak beldenin sürekli göç veren yapısı nedeniyle nüfusunun azalmasını müteakiben,

6360 Sayılı yasa ile 30 Mart 2014 Mahalli Seçimlerinden sonra belediyesi kaldırılarak,

ilçeye bağlı tek bir mahalle statüsüne dönüştürülmüştür. Hamzalar beldesinin elde edilen

son bilgilere göre nüfusu 1458 kişidir. Toplam hane sayısı 550’dir. Belde sürekli göç

veren bir özellik göstermektedir. Göçün temel nedeni ekonomik sıkıntılardır. Köyden

yetişmiş ünlü kişilere rastlanmamıştır.

Tarihi Turistik Yerler

Hamzalar köyünde doğal güzellikler yanısıra tarihi kalıntılar da mevcuttur. Ancak

bu kalıntıların günyüzüne çıkarılmaması nedeniyle yaygın olarak bilinmemekte, turizm

faaliyetleri dışında kalmaktadır. Yöredeki tarihi kalıntılar ile bölgeleri görülmeye

değerdir. Bunlar:

Derehan Kalıntısı

Kalenin kuzeyinde Göksu ırmağının kuzey kısmında yer almaktadır. Derehan,

Selçuklu döneminde yapılmış hanlardan birisidir. Han, 20 mt. uzunluğunda 10 mt. eninde

doğu-batı yönünde uzanmaktadır. Dikdörtgen planlı ve tonoz örtülüdür. Çatı örtüsü

toprak dam olup, ahşap kapısı bulunmaktadır. Taş kullanılarak yapılan değerli bir

yapıdır.

Terzitaşı Ören Yeri

Kasabanın 2,5 km doğusunda yer almaktadır. Köyden yüksekte kayalık bir tepe

üzerinde kurulmuştur. Doğu-batı yönünde yaklaşık 2000 m uzunluğunda, kuzey-güney

kesiminde 80 m eninde bir alanı kaplamaktadır. Buranın Helenistik, Roma, Bizans

çağlarında iskân olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.



Kışla Ören Yeri

Kasabanın 3 km kuzeyinde yer alır. Doğal bir tepe üzerine kurulmuştur. Küçük

bir yerleşim alanı olup, yerel taşlardan yararlanarak yapılan bir de yapı bulunmaktadır.

150 x 60 m ölçülerinde bir alanı kaplamaktadır. Bizans döneminde iskân amacıyla

kullanıldığı sanılmaktadır. Mezar taşlarında genelde M.S. 1.2.3. yüzyıl özelliklerini

gösteren süslemeler bulunmaktadır.

Baş Ören

Kasabanın 1 km kadar kuzey batısında yer alır. Köyden yaklaşık 300 m

yüksekliğinde doğal bir tepe üzerinde kurulmuştur. 400x300 m’lik bir alanı

kaplamaktadır. Üzerinde tarımsal faaliyetler yapıldığından (tarla olarak kullanıldığından)

günümüzde çok az kalıntı kalmıştır. Yapılan araştırmalarda Helenistik Roma Bizans

döneminde iskân amaçlı kullanıldığı eldeki kalıntılardan anlaşılmaktadır.

Kasaba Çeşmesi

Kasabanın girişinde sol tarafta yer almaktadır. Osmanlılar devrinde yapılmış

sarnıç, sonrasında ise çeşme tonozlu bir yapıya sahiptir. Halen çeşme olarak

kullanılmaktadır. Duvarlarında çok sayıda mezar stili taşlar bulunmaktadır. İnşaat

malzemesi olarak kullanılan bu işlemeli taşlar yöresel kireç taşına işlenmiştir. Taşların

terzi taşı ören yerinden getirilmiş olduğu tahmin edilmektedir. Süslemeler yöresel

karakterdedir.

Kale

M.Ö. 3. yüzyıl ve M.S. 7. yüzyıl arası kullanıldığı bilinen kale kalıntıları,

Helenistik dönem ve Roma çağının izlerini taşımaktadır. Kasaba'nın güney batısında

kasaba merkezine 5 km uzakta yer alan çok önemli bir yerdir.

Kara Tavası Piknik Yeri

Köyün doğusunda yer alan Beyler Mezarlığı mevkiinde olup, geniş bir alanda

yeşillikler içinde bulunan bir bölgedir. Yörede su kaynağı bulunmaktadır.


REGION


HAMZALAR KÖYÜ TARIMI VE SORUNLARI

Hamzalar köyünde verilen pazarlama farkındalık eğitimi sonrasında, yapılan

sorun analizi değerlendirildiğinde çok ciddi eksikliklerin olduğu görülmüştür. Öncelikle

çiftçilerin satış kavramı ile pazarlama arasındaki ayırımı yapamadıkları, bugünkü

durumda tarım ürünlerini kolayca satabildiklerinden bahisle pazarlama ile ilgili

sorunlarının olmadığını belirtmişlerdir. Oysa pazarlama bugünün değil, gelecekte de ürün

satabilmenin yollarını kurgulayan bir organizasyondur. Bunun içindeki satış faaliyeti

pazarlama unsurlarından sadece birisidir.

Üreticilerden alınan bilgilere göre başlıca sorunlar şu şekilde sıralanabilir;

Teknik Sorunlar; ürünlerin iklime bağlı olarak yeterince tozlaşamamasından

kaynaklanan verim kayıpları, yine iklime dayalı olarak hastalık ve zararlı etkisinin

artması sonrasında üretim kalitesinde meydana gelen düşmeler. Bunun dışında parçalı

arazilerin varlığı nedeniyle, yörede bulunan her çiftçinin aynı özenle bağ ve bahçesine

bakmaması, buradan gelen hastalık ve zararlı bulaşmaları. Arazilerin sarp, engebeli ve

küçük olması endüstriyel üretimi zaten kısıtlamaktadır. Buna rağmen üreticilerin ısrarla

endüstriyel üretime yönelmeleri, niş pazarlar denilebilecek alanlarda üretimi

yapmamaları da bir sorun olarak otaya çıkmıştır.

Ekonomik Sorunlar; ürünlerin beklenen satış fiyatına ulaşmamasından

kaynaklanan gelir düşüklükleri, yatırım ve bağlara bakım işlerinin aksamasına neden

olmaktadır. Ayrıca satış sırasında bireysel hareket edilmesinden dolayı, çiftçilerin

hepsinin alıcı karşısında zayıf kalmasına ve satış fiyatının düşmesi de ciddi sorunların

başında gelmektedir.

Sosyal Sorunlar; çiftçilerin birbirleri ile olduğu kadar aile içi iletişimsizlikten

kaynaklanan, ürünlere bakım ve pazarlamada geri kalınmasına neden olduğudur. Bir

atasözünde ‘sen hot (konuşmayan, tembel) ben hot, kim dökecek ineğe ot’ denmesindeki

durumun meydana getirdiği durumun olması da ciddi sorunların başında yer almaktadır.

Sorunların çözümünde çiftçilerle birlikte yapılan değerlendirmeler sonucunda,

teknik sorunlar için köye bir tarımsal danışman tutulması ve köyün sorunlarına ciddiyetle



yaklaşmasının bir çözüm olabileceği görülmüştür. Bu konuda çiftçilerin tarımsal

danışmana verilen devlet desteklerinden habersiz olduğu ve bu uygulamanın mutlaka

yapılması gerektiği de ısrarla vurgulanmıştır. Tarımsal danışmanın köy muhtarına bağlı

olması ve gerekirse köyde ikamet etmesi de önerilen çözümler arasında yer almıştır.

HAMZALAR KÖYÜ ORGANİK TARIM SWOT ANALİZİ

SWOT Analizi; incelenen kuruluşun, tekniğin, sürecin veya durumun güçlü ve

zayıf yönlerini belirlemek ve dış çevreden kaynaklanan fırsat ve tehditleri saptamakta

kullanılan bir tekniktir. SWOT analizinin iki önemli faydası vardır. Bunlardan ilki mevcut

durumun saptanmasını sağlar. Bu kapsamda, güçlü ve zayıf yönler ile karşı karşıya

kalınan fırsat ve tehditler ortaya konulur. İkinci olarak ise gelecekteki durumun ne

olacağının saptanması ve tahmin edilmesine fayda sağlar. Başka bir ifade ile SWOT

analizi, mevcut ve gelecek durum analizini sağlamaktadır. Hamzalar Köyünün SWOT

analizi yapılarak, köyün içsel durum değerlendirmesi ile güçlü ve zayıf yönleri; dışsal

durum değerlendirmesi yapılarak da karşı karşıya bulunduğu tehdit ve fırsatlar

saptanmıştır.

Araştırma kapsamınsa SWOT analizinin kullanılmasında ki amaç;

Hamzaların iç ve dış etkileri dikkate alarak yörenin var olan güçlü yönleri ve

fırsatlardan üst düzeyde yararlanacak; yörenin tehditleri ve zayıf yanların etkisini


REGION


en aza indirecek araştırma bölgesinin yapısını ortaya koyacak ve bölgenin

kalkınması için uygun politika önerileri belirlemektir.

SWOT analizi, ilçenin güçlü ve önemli olanaklar yarattığı alanlara odaklanmayı

hedeflemiş, köy için uygun stratejiler geliştirmek; dış çevrenin analiz edilmesi kadar,

yörenin kendi potansiyelini ve güçlü-zayıf yönlerini belirlenmesi, doğru stratejilerin

belirlenmesi açısından önemlidir.

Araştırmanın bu bölümünde, Bozkır İlçesi Hamzalar köyündeki mevcut organik tarım

yapısı SWOT analizi kullanılarak değerlendirilmiştir.

Güçlü Yönler

Coğrafi konuma bağlı olarak Konya gibi büyük bir tüketim merkezine yakın

olması

Tarıma elverişli verimli topraklara sahip olması, kapalı bir havza özelliği

göstermesi

Ürün çeşitliliğinin olması (üzüm, şeftali, elma, çilek, kiraz vb.)

Konya ili genelinde keçimen kuru üzüm üretiminde birinci sırada olması

Aile tipi hayvancılık potansiyelinin ve kültürünün olması

Meraların küçükbaş hayvancılığa elverişli olması

Aile çiftçiliğinin yaygın olması

Zayıf Yönler

Tarımsal ürünler için pazarlama yetersizliği yanı sıra yığın üretim varlığının

az olması

Arazilerin çok parçalı ve işletmelerin küçük olması

Tarımsal ürünlerde planlama eksikliği

Tarım ürünlerinde piyasa düzenleme kuruluşlarının yetersizliği

Çiftçilerin ürettiği ürünleri muhafaza edilebileceği bir soğuk hava deposunun

olmaması

Girdi maliyetlerinin yüksekliği

Tarımsal üretim miktarlarının sanayi tesislerinin kurulmasına imkân

sağlayacak seviyede olmaması

Teknoloji kullanımının yetersiz olması



Sertifikalı tohum ve fidan kullanımının yetersizliği

Üreticilerin teknik eğitim seviyesinin düşüklüğü

Mevcut genç nüfusun az olması

Hayvansal ürünlerden elde edilen katma değerinin düşük olması

Köy çevresinde orman alanlarının belirlenmesi ile küçükbaş hayvancılığın

azalması

Fırsatlar

Ürünlerin Konya gibi büyük bir tüketim pazarında satılabilmesi

Organik tarım imkânlarının varlığı

Sulu tarım yapılan arazilerin sulama tekniklerinin gelişmesi ile birlikte

sulanabilir duruma gelmesi

Tarımsal ürünlerin tat ve aromalarının zengin olması

Arıcılık potansiyelinin bulunması

Tıbbi ve aromatik bitkilerin yetiştiriciliğinin biliniyor olması ve yetiştirilme

potansiyelinin varlığı

Ürün işlemeye yönelik devlet desteklerinin bulunması

Aile çiftçiliğinin esas olması ve birbirini tanıyan etnik kökeni aynı olan

ailelerin varlığı

Yörede büyük bir meyve işleme tesisinin yapılıyor olması

Beldede, eski dönemden kalma kamu binalarının varlığı (Belediye Binası,

park, okul, Sağlık Ocağı, Futbol Sahası, 3 adet cami, kooperatif, vb)

Yurtdışında bulunan aileler ve bireyler tarafından, gelişmişlik anlayışının

biliniyor olması

Yine yurtdışından gelen maddi desteklerin, yatırım olarak

değerlendirilebiliyor olması

Tehditler

Su kaynaklarının bilinçsiz kullanımı ve giderek artan kirlilik

İklim değişikliğinden kaynaklanan yağış düzensizlikleri

Kırsal alanda değişen demografik yapı ve genç nüfusun tarıma azalan ilgisi

Tarım alanlarının plansız kullanımı


REGION


Tarım ürünlerinin maliyetlerinin yüksekliği

Tarımsal ürün fiyatlarındaki istikrarsızlık

Pazara ulaşımda bireysellik

Aileler arasında küçük çıkar çatışmalarının bulunması

Eğitim yetersizliği

Tecrübeye dayanan bir tarımsal faaliyetler zincirinin bulunması ve modern

tarım faaliyetlerine olan inanç zayıflığı

Karma bir tarımsal üretim yapısının bulunması, kapama bahçe, sebze gibi

uzmanlığa yönelen faaliyetlerin azlığı

Marka bilincinin zayıf olması

Ulaşımın sınırlı olması

Tarımsal işgücü varlığının giderek azalması

Arazilerin küçük, dağınık ve çok parçalı olması

SONUÇ ve ÖNERİLER

Bu çalışmada, Hamzalar köyünde organik tarım yapan işletmelerinin sosyo-

ekonomik yapısına dair bulgular ve bunların başarı analizine ilişkin sonuçlar tartışılmıştır.

Köyde, elde edilen gelirin önemli bir kısmı tarımdan elde edilmektedir. Tarım

köyün yaşam kültüründe önemli bir paya sahiptir. Tarımsal gelirin büyük bir kısmı

bitkisel üretimden elde edilmektedir. Yöredeki bitkisel üretim deseni sulanabilen ve kuru

tarım alanlarında farklılık göstermektedir. Tarım işletmelerinin çoğunluğu buğday, arpa,

nohut ve taze sebze yetiştiriciliği yaparken, diğer bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi

de gerçekleştirilmektedir. Tarımsal faaliyetler aile işletmeciliği şeklinde yapılmaktadır.

Bu durum ailelerin hem toprağa bağlı hem de dışarıya göç vermesine engel bir durum

meydana getirmektedir. Bu nedenle köy daha içine kapanık bir yapı göstermektedir. Öte

taraftan köyün bu yapısı nedeniyle yerel ürünler üretimi konusunda uzman bir yapısı

vardır. Bölgenin en önemli gelir kaynağı üzüm üretiminin ekolojik koşullara bağlı olarak

değişkenlik göstermesi, gelirde de dalgalanmalara neden olmaktadır. Üzüm pazar

yapısının iklime bağlı olarak değişken, diğer bir deyişle arz yapısına oldukça bağımlı

olması köyün en büyük handikabını oluşturmaktadır. Üretimin geleneksel yöntemlere



bağlı kalınarak gerçekleştirilmesi, konvansiyonel üretimin henüz yaygınlaşmaması bir

avantaj olsa da bunun pazardaki tüketicilere yansımaması üretici gelirlerinin dolaylı veya

dolaysız olarak azalmasına neden olmaktadır.

Yöre üreticilerinin daha fazla gelir elde edebilmesi üretilen tarımsal ürünlerin

pazar yapısının geliştirilmesi ile mümkün olacağı açıktır. Her ne kadar köyde bu konuda

sivil toplum kuruluşları ve özel sektör çalışmaları olsa da gelişmeler yeterli değildir.

Bölgedeki tarım işletmelerinde atıl aile işgücünün değerlendirilebilmesi ve bunun

daha fazla gelire dönüşmesi için eğitim ve yayım çalışmalarının pazar odaklı olarak

sürdürülmesi gerekir. Ayrıca köydeki sivil toplum kuruluşları (kooperatif, muhtar, dernek

vb.) ve özel sektör firmalarının hem marka hem de katma değer olarak yöresel tarımsal

ürünleri diğer tüketim pazarlarına da ulaştırması sağlanmalıdır.

Hamzalar beldesinde üreticilerin ürünlerini daha iyi değerlendirmesi, tarımsal

girdileri piyasa şartlarından daha ucuz ve yeterli miktarda elde etmeleri için

örgütlenmenin yaygınlaştırılması ve daha aktif bir yapıya getirilmesi gerekmektedir.

Üretici sorunlarının azalması için örgütlenmeler desteklenmelidir. Ayrıca pazarlama

açısından önemli yatırımlara ve yönetsel düzenlemelere gereksinim bulunmaktadır.

Üreticilerin üretim tekniği bilgileri ve pazarlama olanakları iyileştirilmelidir. Gıda

işletmeleri üretim ve pazarlama yöntemleri konularında en son tekniklerden

faydalanmalı, pazarlama sorunlarının çözümü için devlet hem pazar altyapısı hem de

pazarlama hizmetleri konularında destekleyici olmalıdır. Pazarlama sorunlarının

çözümü ve dikey bütünleşme için sözleşmeli üretim yaygınlaştırılmalıdır. Tarımsal

ürün pazarlamasında genellikle üretim hacmini artırıcı, verimliliği yükseltici ve pazara

yönelik faaliyetleri hızlandırıcı önlemleri geliştirmek gerekmektedir.

Yöredeki işletmelerin büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlığı açısından önemli bir

potansiyele sahip olduğu dikkati çekmektedir. Bu potansiyelin değerlendirilmesi

açısından işletmelerin ihtiyaç duydukları kredilerin uygun koşullarda sağlanması ve

yörede hayvancılığın geliştirilmesi de yararlı olacaktır.


REGION


Sonuç olarak; yöredeki tarım işletmelerinin mevcut durumları analiz

edilerek uygun koşulların sağlanması ile bölgedeki tarımsal gelirde artış sağlanarak

bölgenin kalkınmasına ve gelişmesine katkı sağlanması gerekir.



KAYNAKÇA

http://www.bozkiryildizi.com/v4/kasabalar.php?f=4

http://www.bozkir.net/hamzalar-kasabasi.html

http://www.tubitak.gov.tr

www.fibl.org

www.ifoam.org

Türkiye Tarım Sektörü Raporu 2013, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği / www.tobb.org.tr 43 Türkiye

Odalar ve Borsalar Birliği / www.tobb.org.tr

http://bozkir.forummum.net/t12-hamzalar-kasabas-tarihi

http://www.tarim.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BUGEM.pdf


REGION


STRENGTHENING OF ORGANIC FARMING MARKETING … Mithat... · Alâeddin Keykubat ve Taşkent’i...

Documents

Transcript of STRENGTHENING OF ORGANIC FARMING MARKETING … Mithat... · Alâeddin Keykubat ve Taşkent’i...