İstatistiklerle Ulaşan ve Erişen Türkiye · Havayolu Denizyolu 331,0 98,8 46,7 57,4 6,1 (2018...
Transcript of İstatistiklerle Ulaşan ve Erişen Türkiye · Havayolu Denizyolu 331,0 98,8 46,7 57,4 6,1 (2018...
İstatistiklerle Ulaşan ve
Erişen Türkiye
2003/2018
STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞIwww.uab.gov.tr
İstatistiklerle Ulaşan ve Erişen Türkiye
2003/2018
Ü lkemizde ulaşım ve iletişim alanında atılan her adım; 2023, 2053 ve 2071
vizyonlarının yansımalarıdır. Yapılan her iş ve yürütülen her proje, aziz milletimizin istiklalinin ve istikbalinin teminatıdır. Ülkemizin geleceği bu yatırımların istikrarına bağlıdır.
Cumhuriyet tarihinin tartışmasız en büyük projesi olan İstanbul Havalimanı’nın dünya sivil havacılık alanında oluşturduğu etki, Türkiye’nin ulaşım ve iletişimde geldiği noktanın en büyük kanıtlarından biridir. Ancak değişim, gelişim ve dönüşümün kesintisiz yaşandığı bir zamanda; ülkemizin yeni şartlara ayak uydurabilmesi ve hatta o şartların belirleyicisi olması için düşünce, bilgi ve proje üretme gayretlerinin durmaksızın sürmesi gerektiği su götürmez gerçektir.
Geldiğimiz nokta, geleceğe dönük projek- siyonların habercisidir. Ancak şimdiye kadar katedilen yolun sayısal verilere dökülmesi ve bunlardan elde edilen sonuçların enine boyuna değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu verilerin yöntemli ve düzenli bir şekilde işlenmesi elzemdir. Ülkemizin bundan sonra gideceği istikamet
ve alacağı yol, elde edilen bilimsel verilerin optimum ve en doğru şekilde kullanılmasıyla sağlanabilecektir.
Ülkemizde ulaşım ve altyapı yatırımları; bilimin yol göstericiliğinde, değişime ayak uydurarak, dönüşüme her zaman açık bir şekilde yapılmaya devam edecektir. Üretim kabiliyet ve kapasitemiz ancak bu sayede gelişebilecektir.
Geri adım atmak veya yerinde saymak, zamanın ruhunda en basit eylemler olarak değerlendirilmektedir. Yapılması gereken ve fakat zor olansa, ilerlemenin hız kazanmasını sağlamaktır. Üzerimize düşen sorumluluktan hiçbir zaman kaçmadan, çalışarak, üreterek ve gelişerek yolumuza devam edeceğiz.
Yönetim anlayışımızın en temel öğeleri olan şeffaflık ve erişilebilirlik prensiplerinin gereği olarak ulaştırma ve haberleşme alanlarındaki istatistiki verileri bu kitapçıkta paylaşıyoruz.
M. Cahit TURHAN Ulaştırma ve Altyapı Bakanı
S A Y I S A L V E R İ L E R
I Ş I Ğ I N D AU L A Ş I M V E
İ L E T İ Ş İ M
içindekiler
genel bilgiler
havayolu
karayolu
denizyolu
demiryolu
haberleşme
07
41
13
55
27
73
genel bilgiler 1
7
bakanlık yatırımlarının sektörel dağılımı
ulaştırma ve depolama ile bilgi ve iletişimde istihdam
dış ticaretin taşıma türlerine göre dağılımı
ulaştırma sektöründen kaynaklanan CO2 eşdeğer emisyonu
1.1 1.2 1.3
1.4
baka
nlık y
atırım
larını
n sek
törel
dağıl
ımı
1.1
T O P L A M 540 Milyar TL
Yatırım Yapılmıştır
Milyar TL
Karayolu
Demiryolu
Haberleşme
Havayolu
Denizyolu
331,0
98,8
46,7
57,4
6,1
(2018 Fiyatlarıyla)YÜK TAŞIMA (2015)
9%11%
1%
61%
18%
* 2003-2018 yılları arasında Bakanlığımız kontrolündeki yatırımlar
*
8
Kaynak : SGB
ulaştırma ve depolama ile bilgi ve iletişimde istihdam (bin kişi)*
1.2
Ulaştırma ve Depolama
Bilgi ve İletişim
Türkiye Toplam İstihdam
1.255 231
(*) 15+ Yaş, NACE Rev.2
28.738
9
Kaynak : TÜİK (Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları)
dış tic
aretin
taşım
a türl
erine
göre
dağıl
ımı (m
ilyar $
)
DiğerHavayoluKarayolu Demiryolu DenizyoluTOPLAM
105,5
0,7
46,7
167,9
223,0
35,4
1,2 1,3
25,013,8
28,5
132,9
İthalatİhracat(*) 2018 yılı için
10
Kaynak : TÜİK
1.3*
ulaştırma sektöründen kaynaklanan CO
2 eşdeğer emisyonu* (milyon ton)**
2017 yılı Türkiye Seragazı Emisyon Envanterine göre toplam 526,3 Milyon Ton CO2 eşdeğer emisyonunun %16,1’i Ulaştırma Sektöründen (84,7 Milyon Ton CO2 eşdeğer) kaynaklanmaktadır.
(*) CO2 Eşdeğer Emisyonu: CO2, CH4, N2O emisyonlarının “GWP-Küresel Isıtma Potansiyelleri” kullanılarak hesaplanmıştır.
Karayolundan kaynaklı CO2 emisyonunun %78,41’i Dizel yakıttan, %8,9’u Benzinden, %12’si LPG’den, %0,69’u Doğalgaz (CNG) ve Bio-Yakıttan kaynaklanmaktadır.
UlaştırmaSektöründen Kaynaklanan CO2 Eşdeğer
Emisyonu
84,659Milyon Ton
93%
1,1%
0,5%
0,9%
4,5% Boru hatları ulaştırma sektörüaltında değerlendirilmiştir.
(**) 2017 verilerine göre
11
Kaynak : ABDİ
1.4
karayolu 2
13
karayolu ağı uzunluğu
karayolu ağı satıh kaplama durumu
bölünmüş yol ağı uzunluğu
yenilenen asfalt yol uzunluğu
yol ağı üzerinde seyir ve taşımalar
karayolu trafik kazaları
karayolu taşıması yetki belgeleri
motorlu kara taşıtları
otomobillerin yakıt cinsine göre dağılımı
karayolu sektörü genel istatistiki bilgiler
2.1 2.2 2.3
2.4 2.5 2.6
2.7 2.8 2.9
2.10
karay
olu ağ
ı uzun
luğu
(km)*
Devlet Yolu İl Yolu Otoyol Toplam
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
31.358
31.446
31.371
31.335
31.333
31.311
31.271
31.395
31.372
31.375
31.341
31.280
31.213
31.106
31.066
31.021
30.133
30.368
30.568
30.429
30.579
30.712
30.948
31.390
31.558
31.880
32.155
32.474
33.065
33.513
33.897
34.171
1.753
1.662
1.667
1.908
1.908
1.922
2.036
2.080
2.119
2.127
2.244
2.278
2.282
2.542
2.657
2.842
63.244
63.476
63.606
63.672
63.820
63.945
64.255
64.865
65.049
65.382
65.740
66.032
66.560
67.161
67.620
68.034
Not: 2004 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesine devredilip 2010 yılı sonunda tekrar devralınan 117 km’lik otoyol 2013 yılından itibaren otoyollar ağında gösterilmeye başlanmıştır.
(*) KGM sorumluluğundaki yol ağı
14
Kaynak : KGM
2.1
karayolu ağı satıh kaplama dururmu* (km)
(*) KGM sorumluluğundaki yol ağı, 31.12.2018 itibariyle
SathiKaplama
AsfaltBetonu Parke Geçit
VermezStabilize Toprak TOPLAM
Otoyollar
Devlet Yolları
İl Yolları
12.888
26.480
39.368
66
244
310
34
610
644
0
526
526
300
1.671
1.971
31.021
34.171
2.842
68.034TOPLAM
17.733
4.640
2.842
25.215
15
Kaynak : KGM
2.2
bölün
müş y
ol ağ
ı uzun
luğu
(km)
Toplam OtoyollarDevlet ve İl Yolları
7.463
1.662 1.667 1.908 1.908 1.922 2.036 2.080 2.119 2.127 2.244 2.282 2.2892.542 2.657 2.842
21.434 21.991 22.655 23.360 23.80023.716 24.280 25.197 26.017 26.642
20.807
23.051
20.017
22.144
18.991
21.110
17.477
19.557
15.321
17.357
13.319
15.241
11.842
13.750
10.760
12.668
9.520
11.187
7.475
9.137
1.7535.710
2003 2006 20092004 2007 2010 20132005 2008 2011 2014 2015 2016 2017 20182012
*
(*) KGM sorumluluğundaki yol ağı
16
Kaynak : KGM
2.3
yenilenen asfalt yol uzunluğu* (km)
Sathi KaplamaToplam BSK
9.466
272
14.272
14.544
366
16.352
16.718
222
15.565
15.787
593
17.603
18.196
1.520
18.586
20.106
1.795
17.737
19.532
3.651
20.350
24.001
3.675
16.729
20.404
2.513
16.677
19.190
2.130
13.747
15.877
1.553 1.167 2.086 2.3711.795
12.384 12.63610.304 11.186
9.829
13.937 13.80312.390 13.557
11.624
38
9.428
2003 2006 20092004 2007 2010 20132005 2008 2011 2014 2015 2016 2017 20182012
(*) KGM sorumluluğundaki yol ağında yenileme ve onarım
17
Kaynak : KGM
2.4
yol a
ğı üze
rinde
se
yir ve
taşım
alar
Taşıt-Km (Milyar)
Yolcu-Km (Milyar)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
52,3 57,8 61,1 64,6 69,6 68,8 72,4 80,1 85,5 94,0 99,4 103,0 113,3
164,3 174,3 182,2 187,6 209,1 206,1 212,5 226,9 242,3 258,9 268,2 276,1 290,7
119,7 128,0 131,6
300,9 314,7 329,4
253,1 262,7 266,5Ton-Km (Milyar) 152,2 156,9 166,8 177,4 181,3 181,9 176,5 190,4 203,1 216,1 224,0 234,5 244,3
(*) KGM sorumluluğundaki yollar
*
18
Kaynak : KGM
2.5
karayolu trafik kazaları
Toplam Kaza Sayısı
Ölümlü ve Yaralanmalı Kaza Sayısı
Yaralı Sayısı
Maddi Hasarlı Kaza Sayısı Kaza YerindeToplam Kaza Sonrası (1)
Ölü Sayısı
455.637
537.352
620.789
728.755
825.561
950.120
1.053.346
1.106.201
1.228.928
1.296.634
1.207.354
1.199.010
1.313.359
1.182.491
1.202.716
1.229.364
67.031
77.008
87.273
96.128
106.994
104.212
111.121
116.804
131.845
153.552
161.306
168.512
183.011
185.128
182.669
186.532
388.606
460.344
533.516
632.627
718.567
845.908
942.225
989.397
1.097.083
1.143.082
1.046.048
1.030.498
1.130.348
997.363
1.020.047
1.042.832
3.946
4.427
4.505
4.633
5.007
4.236
4.324
4.045
3.835
3.750
3.685
3.524
7.530
7.300
7.427
6.675
3.946
4.427
4.505
4.633
5.007
4.236
4.324
4.045
3.835
3.750
3.685
3.524
3.831
3.493
3.534
3.368
118.214
136.437
154.086
169.080
189.057
184.468
201.380
211.496
238.074
268.079
274.829
285.059
304.421
303.812
300.383
307.071
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
3.699
3.807
3.893
3.307
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
19
Kaynak : TÜİK(1) : Trafik kazasında yaralanıp sağlık kuruluşuna sevk edilenlerden kazanın sebep ve tesiriyle 30 gün içinde ölenleri kapsamaktadır. Karayolu trafik kazası istatistiklerindeki ölü sayılarında 2015 yılına kadar sadece kaza yerinde tespit edilen ölümler kapsanmıştır. Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sağlık Bakanlığı ve TÜİK işbirliğinde yürütülen trafik kazası istatistiklerindeki ölüm verilerinin uluslararası tanımlara uyumlu hale getirilmesi yönündeki çalışmaların tamamlanması sonucunda 2015 yılı istatistiklerine trafik kazasında yaralanıp sağlık kuruluşlarına sevk edilenlerden kazanın sebep ve tesiriyle otuz gün içinde ölenlere ait istatistikler de dahil edilmiştir.
2.6
karay
olu ta
şımas
ı ye
tki be
lgeler
i
A B C D F G H
283 416 3.085 24.834 2.556 2.107 1.229Ticari amaçla
otomobil ile yolcu taşımacılığı ve oto
kiralama işlet-meciliği yapacak gerçek ve tüzel
kişiler
Ticari amaçla otobüs ile
uluslararası yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişiler
Ticari amaçla uluslararası
ve yurtiçi eşya taşımacılığı
yapacak gerçek ve tüzel kişiler
Ticari amaçla otobüs ile
şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve
tüzel kişiler
Ticari amaçla yolcu taşımacılığı
konusunda acentelik yapacak
gerçek ve tüzel kişiler
Ticari amaçla eşya ve kargo
taşımacılığı konusunda acentelik yapacak gerçek ve
tüzel kişiler
K L M N P R T
463.447 327 36 207 44 1.229 288Ticari amaçla yurtiçi eşya taşımacılığı
yapacak gerçek ve tüzel kişiler
Ticari amaçla lojistik
işletmeciliği yapacak gerçek ve
tüzel kişiler
Ticari amaçla kargo
işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişiler
Ticari amaçla il sınırları içinde
ve yurtiçi nakliyat ambarı işletmeciliği yapacak gerçek ve
tüzel kişiler
Dağıtıcılık yapacak gerçek
ve tüzel kişiler
Ticari amaçla yurtiçi ve
uluslararasında taşıma işleri
organizatörlüğü yapacak tüzel
kişiler
Terminal işletmeciliği
yapacak tüzel kişiler ile kamu
kurum ve kuruluşları
Ticari amaçla eşya taşımacılığı
konusunda komisyonculuk
yapacak gerçek ve tüzel kişiler
Toplam Belge Sayısı 500.088
Belge TürüVerilen Belge Sayısı Kimlere Verildiği (*) 31.12.2018 itibariyle
20
Kaynak : KDGM
2.7*
motorlu kara taşıtları
245.394
318.954
338.539
357.523
372.601
383.548
384.053
386.973
389.435
396.119
421.848
427.264
449.213
463.933
478.618
487.527
123.500
152.712
163.390
175.949
189.128
199.934
201.033
208.510
219.906
235.949
219.885
211.200
217.056
220.361
221.885
218.523
973.457
1.259.867
1.475.057
1.695.624
1.890.459
2.066.007
2.204.951
2.399.038
2.611.104
2.794.606
2.933.050
3.062.479
3.255.299
3.442.483
3.642.625
3.755.580
579.010
647.420
676.929
709.535
729.202
744.217
727.302
726.359
728.458
751.650
755.950
773.728
804.319
825.334
838.718
845.462
1.073.415
1.218.677
1.441.066
1.822.831
2.003.492
2.181.383
2.303.261
2.389.488
2.527.190
2.657.722
2.722.826
2.828.466
2.938.364
3.003.733
3.102.800
3.211.328
24.468
28.004
30.333
34.260
38.573
35.100
34.104
35.492
34.116
33.071
36.148
40.731
45.732
50.818
60.099
63.359
1.184.256
1.210.283
1.247.767
1.290.679
1.327.334
1.358.577
1.368.032
1.404.872
1.466.208
1.515.421
1.565.817
1.626.938
1.695.152
1.765.764
1.838.222
1.885.952
8.903.843
10.236.357
11.145.826
12.227.393
13.022.945
13.765.395
14.316.700
15.095.603
16.089.528
17.033.413
17.939.447
18.828.721
19.994.472
21.090.424
22.218.945
22.865.921
Traktör TOPLAMÖzel Amaçlı TaşıtlarMotosikletKamyon (1)KamyonetOtobüsMinibüsOtomobil
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
4.700.343
5.400.440
5.772.745
6.140.992
6.472.156
6.796.629
7.093.964
7.544.871
8.113.111
8.648.875
9.283.923
9.857.915
10.589.337
11.317.998
12.035.978
12.398.190
21
Kaynak : TÜİK(1) Ağır tonajlı yük taşıtlarını da kapsar (Çekici, Damperli Kamyon, Tanker, Çöp Kamyonu, vb.)
2.8
otomo
biller
in ya
kıt ci
nsine
gö
re da
ğılım
ı
LPG Dizel Diğer (Bilinmeyen ve Elektrikli-Hibrit Araçlar)Benzin
5,0
4,0
3,0
2,0
1,0
0,0
0,29
0,79
4,063,88 3,84
3,71 3,53 3,373,19
3,04 2,932,89
2,862,93 3,03 3,12
1,26
1,521,83
2,21
2,53 2,90
3,263,57
3,854,08 4,27 4,44
4,62
0,24
0,390,58 0,76
0,95 1,111,38
1,762,10 2,50
2,88
3,353,80
4,26
0,20 0,170,07 0,06 0,05 0,05 0,04
201520142013201220112010200920082007200620052004 2016 2017 2018
Araç Adet (Milyon)
0,04 0,04 0,04 0,040,10 0,080,25
*
(*) Trafiğe kayıtlı otomobiller
22
Kaynak : TÜİK
3,09
4,574,70
2.9
karayolu sektörü genel istatistiki bilgiler
Yolcu Taşıma Yetki Belgeli Taşıt Sayısı (Adet)
Yolcu Taşıma Yetki Belgeli Taşıtların Koltuk Kapasitesi (Adet)
Yük Taşıma Yetki Belgeli Taşıt Sayısı (Adet)
Yük Taşıma Yetki Belgeli Taşıtların Taşıma Kapasitesi (Ton)
84.706
1.768.337
1.226.915
11.247.998
*
*
*
*
23
Kaynak : KDGM
2.10
(*) 31.12.2018 itibariyle
24
Karayolu Taşıması Mesleki Yeterlilik Belgesi Almayı Hak Eden Kişi Sayısı
Karayolu Taşıması Mesleki Yeterlilik Eğitimi Veren Kurum Sayısı
Araç Muayene İstasyon Sayısı (Sabit+Seyyar)
2018 Yılında Yapılan Araç Muayene Sayısı (Araç Muayene Tekrarı Dahil)
3.503.774
542
306
12.893.876
*
*
*
karay
olu se
ktörü
ge
nel is
tatist
iki bi
lgiler
24
Kaynak : KDGM
2.10
(*) 31.12.2018 itibariyle
Yol Kenarı Denetimi İstasyon Sayısı
2018 Yılında Ağırlık Ve Boyut Denetiminden Geçen Araç Sayısı
KGM Sorumluluğundaki Köprü ve Viyadük Sayısı (Adet)
KGM Sorumluluğundaki Köprü ve Viyadük Uzunluğu (Kilometre)
KGM Sorumluluğundaki Tünel Sayısı (Adet)
KGM Sorumluluğundaki Tünel Uzunluğu (Kilometre)
99
23.683.270
8.694
595
361
463
(*) 31.12.2018 itibariyle
*
*
*
*
*
karayolu sektörü genel istatistiki bilgiler
25
Kaynak : KGM
2.10
demiryolu 3
27
demiryolu hat uzunluğu
elektrikli-sinyalli hat uzunluğu
yolcu taşıma kapasitesi
yük taşıma kapasitesi
demiryolu yolcu taşıması
demiryolu yük taşıması
yenilenen demiryolu hat uzunluğu
hemzemin geçit durumu
demiryolu işletme kazaları
mevcut çeken araç durumu
demiryolu sektörü genel istatistiki bilgiler
3.1 3.2 3.3
3.4 3.5 3.6
3.7 3.8 3.9
3.10 3.11
demi
ryolu
hat u
zunluğ
u (km
) 8.697
8.697
8.697
8.697
8.697
8.699
8.686
8.722
8.770
8.770
8.846
8.903
8.947
8.947
9.023
9.131
2.262
2.271
2.276
2.287
2.294
2.306
2.322
2.330
2.342
2.350
2.363
2.369
2.372
2.372
2.372
2.396
10.959
10.968
10.973
10.984
10.991
11.005
11.008
11.052
11.112
11.120
11.209
11.272
11.319
11.319
11.395
11.527
397
888
888
888
888
1.213
1.213
1.213
1.213
1.213
10.959
10.968
10.973
10.984
10.991
11.005
11.405
11.940
12.000
12.008
12.097
12.485
12.532
12.532
12.608
12.740
Konvansiyonel (Ana Hatlar)
Konvansiyonel (İltisak+İstasyon Hatları)
Konvansiyonel Hat Toplamı
Yüksek Hızlı Tren Hatları
Toplam Hat Uzunluğu
28
Kaynak : TCDD
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
3.1
elektrikli -sinyalli hat uzunluğu (km)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
3.304
5.000
6.000Km
4.000
3.000
2.000
1.000
0
2.505 2.6093.111 3.111 3.098 3.029
3.417 3.908 3.9084.016 4.035 4.412
4.578
5.462 5.534
2.0822.274 2.274 2.274 2.274 2.282 2.670
3.161 3.1593.216
3.748
2015 2016 2017 2018
Elektrikli Hat UzunluğuSinyalli Hat Uzunluğu
3.854
4.3504.660
5.467
29
Kaynak : TCDD
5.746
3.2
yolcu
taşım
a ka
pasit
esi
Mevcut - AdetMevcut - Adet Mevcut - Adet Mevcut - AdetKapasite - KişiKapasite - Kişi Kapasite - Kişi Kapasite - Kişi
YHTYolcu Vagonları Elektrikli Dizi Dizelli Dizi
2003 88 51.499 49 4.459
2008 83 47.879 44 4.030
2004 87 50.775 49 4.459
2009 7 2.863 83 47.879 52 5.102
2005 86 50.051 49 4.459
2010 12 4.908 99 54.423 55 5.504
2006 84 48.603 46 4.219
12 4.908 101 55.535 56 5.638
2013 12 4.908 113 93.780 77 9.898
2007 83 47.879 44 4.030
2012 12 4.908 108 74.136 67 7.654
2014 12 4.908 117 100.328 80 10.666
2015
2017*
2016
2018*
13
19
19
19
5.352
8.250
8.250
8.250
118
118
112
140
101.965
101.965
100.924
162.222
80
80
76
102
10.666
10.666
10.290
17.102
2011
965
995
993
990
996
965
993
962
933
1.010
944
916
913
872
990
981
55.414
54.822
56.860
54.196
56.865
53.774
55.377
52.866
50.585
56.421
52.071
49.962
49.782
49.224
47.475
46.935
30
Kaynak : DDGM
(*) Tescili yapılan araç verisi
3.3
yük taşıma kapasitesi
Yük Vagonları
Mevcut-Adet Kapasite-Ton
2003
2008
2004
2009
2005
2010
2006
2011
2013
2007
2012
201420152016
2017*
2018*
16.070
17.079
16.004
17.607
16.102
17.773
16.320
18.200
18.607
17.041
18.167
18.96719.077
19.57019.50220.778
624.405
682.800
625.697
696.990
642.349
698.836
664.328
761.832
808.215
691.634
752.181
837.016848.997
891.326968.675
1.053.065
31
Kaynak : DDGM(*) Tescili yapılan vagonlar
3.4
demi
ryolu
yolcu
taşım
ası
Yolcu Sayısı (Milyon)
Banliyö YHTAnahat (YHT Hariç) Uluslararası Toplam
49,52
50,59
52,50
53,48
56,30
55,22
57,25
62,55
94,86
100,72
86,66
130,60
159,48
155,67
160,54
160,72
27,34
26,05
23,67
23,75
24,75
23,71
21,66
22,11
23,59
16,45
16,68
17,76
17,45
14,89
14,95
15,98
0,94
1,89
2,56
3,35
4,21
5,08
5,69
5,90
7,16
8,10
0,13
0,12
0,14
0,18
0,21
0,26
0,24
0,26
0,18
0,12
0,10
0,16
0,13
0,17
0,13
0,20
Yolcu-Km (Milyon)
1.295
1.328
1.375
1.399
1.473
1.447
1.802
1.978
3.120
3.355
3.205
3.943
4.618
4.506
4.782
4.564
4.522
3.770
3.602
3.802
3.999
3.552
3.232
3.017
3.257
2.035
1.790
1.833
1.812
1.397
1.426
1.762
237
476
665
914
1.186
1.555
1.847
1.871
2.218
2.551
61
65
59
76
81
98
103
113
80
57
44
70
49
55
39
61
Banliyö YHTAnahat (YHT Hariç) Uluslararası Toplam
76,99
76,76
76,31
77,41
81,26
79,19
80,09
86,81
121,19
120,64
107,65
153,60
182,75
176,63
182,79
185,00
5.878
5.163
5.036
5.277
5.553
5.097
5.374
5.584
7.122
6.361
6.225
7.401
8.326
7.829
8.465
8.938
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016 2017
2018
32
Kaynak : DDGM
3.5
demiryolu yük taşıması
Net Ton (Milyon) Net Ton-Km (Milyon)
14,04
15,41
16,04
16,75
17,75
19,66
18,91
21,12
22,20
22,76
23,34
25,08
22,32
22,72
26,54
29,34
1,72
2,30
2,91
3,00
3,10
3,21
2,36
2,69
2,56
2,12
1,71
1,68
1,96
1,83
1,81
2,07
0,18
0,27
0,25
0,44
0,55
0,62
0,54
0,54
0,66
0,78
1,54
1,98
1,59
1,34
0,18
0,25
15,94
17,98
19,20
20,19
21,40
23,49
21,81
24,35
25,42
25,66
26,59
28,74
25,87
25,89
28,53
31,66
7.855
8.225
7.997
8.227
8.439
9.186
9.308
10.282
10.311
10.473
10.241
11.106
9.736
10.971
12.362
13.764
758
1.107
1.081
1.318
1.316
1.367
855
1.018
992
750
509
495
442
453
420
579
54
83
74
131
166
186
163
162
374
447
427
391
296
237
87
135
Yurtiçi YurtiçiUluslararası Uluslararasıİdari İdariToplam Toplam
8.667
9.415
9.152
9.676
9.921
10.739
10.326
11.462
11.677
11.670
11.177
11.992
10.474
11.661
12.869
14.478
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
33
Kaynak : DDGM
3.6
yenil
enen
demi
ryolu
hat u
zunluğ
u (km
)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
55101
69
200101
165
423
627
830747
1.015
1.276
728
390
2017 2018
400494
34
Kaynak : TCDD
3.7
hemzemin geçit durumu (adet)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
1.062
5.000
6.000Adet
4.000
3.000
2.000
1.000
0
4.5204.280
4.078 4.0153.850 3.854
3.555 3.476 3.418 3.351 3.314 3.110 3.1103.010 3.010 2.909
558 597 655 751 948 8461.027 1.029 1.056 1.055 1.068
2015 2016 2017 2018
Kontrollü Hemzemin GeçitHemzemin Geçit
1.068 1.074 1.079 1.045
35
Kaynak : TCDD
3.8
Yaralı Sayısı Ölü SayısıKaza Sayısı
2003
162
299
556 555
455
394 386
299
194 177147
89
273246
204247
303
142112 101
51 3372
2451
218
153
101 108 11189
69 71 55 45
65 5081 76
0
100
200
300
400
500
600
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
52
Adet
93 101120
53 71
522
467demi
ryolu
işletm
e kaza
ları
36
Kaynak : TCDD
41
3.9
mevcut çeken araç durumu (adet)
Anahat Dizelli Lokomotif
Manevra Dizelli Lokomotif
Elektrikli Lokomotif
2003 406 138 74
2008 431 118 64
2004 394 131 73
2009 439 111 64
2005 398 131 71
2010 435 109 64
2006 414 121 67
433 109 45
2013 428 109 53
2007 409 121 67
2012 433 109 56
2014 434 106 80
2015
2016
2017*
2018*
439
436
436
440
108
107
107
104
106
125
125
125
2011
37
Kaynak : DDGM
(*) Tescili yapılan çeken araç verisi
3.10
demi
ryolu
sektör
ü ge
nel is
tatist
iki bi
lgiler
İltisak Hattı Sayısı (Adet)
İltisak Hattı Uzunluğu (Kilometre)
Demiryolu Ağındaki Köprü ve Menfez Sayısı (Adet)
281
433
26.047
*
*
*
38
Kaynak : TCDD
3.11
(*) 31.12.2018 itibariyle
Demiryolu Ağındaki Köprü ve Menfez Uzunluğu (Kilometre)
Demiryolu Ağındaki Tünel Sayısı (Adet)
Demiryolu Ağındaki Tünel Uzunluğu (Kilometre)
113
837
281*
*
*
(*) 31.12.2018 itibariyle
demiryolu sektörü genel istatistiki bilgiler
39
Kaynak : TCDD
3.11
havayolu 4
41
havalimanları havalimanları yolcu trafiği
uçak trafiği
havalimanları yük trafiği
hava taşıma işletmeleri
işletme tiplerine göre hava araçları
havayolu işletmeleri koltuk ve kargo kapasiteleri
havayolu sektörü denetimleri
sivil havacılık müzakereleri
havayolu sektörü cirosu
havayolu sektörü istihdamı
havayolu sektörü genel istatistiki bilgiler
4.1 4.2 4.3
4.4 4.5 4.6
4.7 4.8 4.9
4.10 4.11 4.12
haval
iman
ları
(ticari
hava
trafiğ
ine aç
ık)*
(*) 31.12.2018 itibariyle
Toplam
Sivil - Asker
Yalnız Sivil
Sivil (Askeri Müsadeli)
18
37
1
DHMİ Tarafından İşletilen
Diğer İşletmeciler
Müsaadeli Kullanılan
49
7
-
56
Toplam 56
42
Kaynak : DHMİ
4.1
havalimanları yolcu trafiği (milyon yolcu)
9,15
25,30
34,45
34,45
14,46
30,60
45,06
45,06
20,53
35,04
55,57
0,55
56,12
28,77
32,88
61,65
0,62
62,27
31,95
38,35
70,30
0,42
70,72
35,83
43,61
79,44
0,45
79,89
41,23
44,28
85,51
0,49
86,0
50,58
52,22
102,80
0,74
103,54
58,26
59,36
117,62
0,67
118,29
64,72
65,63
130,35
0,68
131,03
76,15
73,28
149,43
0,57
150,0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
İç Hat
Dış Hat
Hizmet Verilen Yolcu
(Toplam)
Direkt Transit Yolcu
GENEL TOPLAM
85,42
80,3
165,72
0,46
166,18
97,04
84,03
181,07
0,36
181,43
102,50
71,24
173,74
0,41
174,15
109,51
83,53
193,05
0,53
193,58
112,91
97,59
210,50
0,45
210,95
2017 2018
2018 Yurt İçi Yolcu Hareketliliği 34.996
Yolcu-Km (x Milyon)
43
Kaynak : DHMİ
4.2
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
İç Hat 156.582
218.405
154.218
529.205
196.207
253.286
191.056
640.549
265.113
286.867
206.003
757.983
341.262
286.139
224.774
852.175
365.177
323.291
247.099
935.567
385.764
356.001
269.172
1.010.937
419.422
369.047
277.584
1.066.053
497.862
421.549
293.714
1.213.125
579.488
462.881
292.816
1.335.185
600.818
492.229
283.439
1.376.486
682.685
541.110
281.178
1.504.973
Dış Hat
Toplam
Transit
754.259
591.695
333.017
1.678.971
832.958
623.715
358.285
1.814.958
886.228
566.767
376.913
1.829.908
909.332
591.125
413.560
1.914.017
892.405
651.764
473.051
2.017.220
2017 2018
uçak
trafi
ği (ad
et)
44
Kaynak : DHMİ
4.3
havalimanları yük trafiği (kargo+posta+bagaj) (milyon ton)
0,19
0,78
0,97
0,26
0,90
1,16
0,32
0,98
1,30
0,39
0,97
1,36
0,41
1,13
1,54
0,42
1,22
1,64
0,48
1,24
1,72
0,55
1,47
2,02
0,62
1,63
2,25
0,63
1,62
2,25
0,74 0,81 0,87 0,86 0,88 0,89
2,082,20 2,20 2,60 2,97
2,893,07 3,08
3,48
3,86
1,85
2,59
2015201420132012201120102009200820072006200520042003 2016 2017 2018
Dış Hat
İç Hat
Toplam
2018 Yurt İçi Yük Hareketliliği
13 Ton-Km (x Milyon)
(kargo+posta)
45
Kaynak : DHMİ
4.4
hava
taşım
a işle
tmele
ri (ad
et) 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
13
15
16
20
20
17
17
16
15
15
15
13
13
13
13
11
52
50
52
57
59
66
61
61
60
55
55
50
49
45
43
43
32
35
36
32
30
31
29
38
41
44
53
65
72
72
78
82
7
8
8
8
10
10
12
16
16
17
22
25
25
26
26
31
49
51
43
42
42
40
39
39
39
39
39
39
39
39
39
39
153
159
155
159
161
164
158
170
171
170
184
192
198
195
199
206
Havayolu Havataksi Genel Havacılık Balon Zirai Mücadele Toplam
46
Kaynak : SHGM
4.5
işletme tiplerine göre hava araçları (adet)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Havayolu İşletmesi
Hava Taksi İşletmesi
Genel Havacılık İşletmesi
Balon İşletmesi
Zirai Mücadele İşletmesi
TOPLAM
162
131
162
34
137
626
202
129
173
36
130
670
240
157
181
36
123
737
259
192
189
43
127
810
250
243
192
44
78
807
270
245
196
57
63
831
297
251
213
67
60
888
349
253
226
97
59
984
346
259
241
108
69
1.023
370
267
243
167
60
1.107
385
214
283
203
58
1.143
422
212
322
213
62
1.231
489
219
336
241
62
1.347
540
231
347
237
62
1.417
517
208
377
239
62
1.403
515
200
367
260
62
1.404
2017 2018
47
Kaynak : SHGM
4.6
hava
yolu
işletm
eleri
koltu
k ve k
argo k
apas
iteler
i
48
Kaynak : SHGM
4.7
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 201820170
500
1.000
1.500
1.750
2.000
1.250
750
250
27.59934.403
39.903 42.335 40.18543.524
47.972
56.638 55.662
65.208 66.639 76.297
90.259
100.365 97.500 97.351
303
472
650
874963
1.093 1.121 1.119 1.1371.265
1.639
1.350
1.7601.822
1.866
2.194
Kargo Kapasitesi (Ton)
Koltuk Kapasitesi (Adet)
havayolu sektörü denetimleri
Denetim Sayısı (Adet)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
6,000
5,000
4,000
3,000
2,000
1,000
0
568 631 731
1.506 1.881
2.408
4.882
5.221 5.209
4.483 4.6614.044 4.407
3.6172.991
2017 2018
4.004
49
Kaynak : SHGM
4.8
sivil h
avac
ılık m
üzake
releri
(ad
et)
İkili MüzakereHava Ulaştırma Anlaşması Bulunan Ülke
50
Kaynak : SHGM
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
81 81 84 86 88
122
107
157
90
143
111
163 165 168 169 171
6254
43
29
16131111 77
5158
73
32 36
64
2017 2018
4.9
havayolu sektörü cirosu (milyar ₺)
3,06
22,89
32,47
38,01
50,67
61,85
2003
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
68,12
70,24
91,63
143,32
Not: 2004-2009 yılları arasında istatistik çalışması yapılmamıştır.
51
Kaynak : SHGM
4.10
hava
yolu
sektör
ü isti
hdam
ı (ki
şi) Not: 2004-2009 yılları arasında istatistik çalışması yapılmamıştır.
52
Kaynak : SHGM
65.000
133.407
151.694
167.161
180.570
187.459
2003
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
191.716
191.709
196.041
209.049
4.11
havayolu sektörü genel istatistiki bilgiler
Tarifeli Dış Hat Uçuşu Yapılan Yurtdışı Havalimanı Sayısı (Adet) (1)
Havalimanlarının Terminal Kapasitesi (Yolcu Adet) (2)
Havalimanları Toplam Uçak Park Yeri Sayısı (Uçak Adet) (2)
Yeşil Havalimanı Kuruluş Sertifika Sayısı (Adet) (1)
318
355.950.000
1.491
153
*
*
*
*
(*) 31.12.2018 itibariyle
53
Kaynak : SHGM (1), DHMİ (2)
4.12
denizyolu 5
55
limanlarımızda elleçlenen yük miktarı
limanlarımızda elleçlenen konteyner miktarı
limanlarımıza uğrayan kruvaziyer gemi ve yolcu trafiği
ro-ro gemileri ile taşınan araçlar
kabotaj hattında yolcu taşıması
kabotaj hattında araç taşıması
sicile kayıtlı gemi sayı ve kapasitesi
Türk sahipli deniz ticaret filosu
tersane kapasitesi
tersanelerde istihdam
denizcilik sektörü ötv desteği
gemi inşa sanayiinde ihracat-ithalat
Türk bayraklı gemilerin uluslararası denetimi
Türk boğazlarında gemi kurtarma ve tahlisiye hizmeti
denizyolu sektörü genel istatistiki bilgiler
5.1 5.2 5.3
5.4 5.5 5.6
5.7 5.8 5.9
5.10 5.11 5.12
5.13 5.14 5.15
liman
larım
ızda e
lleçle
nen
yük m
iktarı
(milyo
n ton)
Transit Kabotaj İthalat - İhracatToplam
189,91
149,49
11,22
248,12
206,90
11,25213,11
178,06
5,80
291,57
222,20
34,56
309,44
213,63
58,01
363,35
255,32
64,38
384,93
277,34
53,66
212,95
178,69
5,65
314,61
224,80
50,75
348,64
246,52
64,12
387,43
283,78
56,72
29,20
29,9729,25
34,81 37,79
43,6453,94
28,61
39,0637,99
46,92 50,73
383,12
283,32 300,48 309,93 347,34
49,07
52,47 53,3060,39
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
63,0866,96
63,42416,03430,20
471,17
56
Kaynak : DTGM
2018
328,97
59,56
71,63
460,15
5.1
limanlarımızda elleçlenen konteyner miktarı (milyon teu)
İthalat-İhracat TransitKabotaj Toplam2,28
2,90
3,12
3,65
4,38
4,81
4,25
4,66
5,46
5,82
6,37
7,07
6,85
7,15
7,84
8,42
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
0,10
0,04
0,02
0,02
0,06
0,16
0,14
0,21
0,31
0,47
0,54
0,53
0,61
0,73
0,93
0,94
0,11
0,18
0,17
0,18
0,15
0,12
0,01
0,87
0,76
0,90
0,99
0,75
0,69
0,87
1,23
1,49
2,49
3,11
3,31
3,86
4,58
5,09
4,40
5,74
6,52
7,19
7,90
8,35
8,15
8,75
10,01
10,84
57
Kaynak : DTGM
5.2
liman
larım
ıza uğ
rayan
kruv
aziye
r ge
mi ve
yolcu
trafi
ği 2003200420052006200720082009201020112012201320142015201620172018
Gemi Adet Yolcu Adet
887
927
1.048
1.317
1.421
1.612
1.345
1.368
1.623
1.587
1.542
1.385
1.456
590
311
247
581.848
645.264
757.563
1.016.314
1.368.400
1.605.372
1.484.194
1.719.098
2.191.420
2.095.673
2.240.776
1.790.125
1.889.370
628.033
306.887
213.771
58
Kaynak : DTGM
5.3
ro-ro gemileri ile taşınan araçlar * (adet)
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
220.345
263.910
274.778
291.562
348.213
330.100
266.420
306.125
362.958
390.282
453.730
458.974
484.108
472.350
542.301
583.560
(*) Yurtdışı bağlantılı düzenli hatlarda, (1) Yeni hatlar açılmıştır
59
Kaynak : DTGM
5.4
99,83
112,82122,66
135,35
149,82 151,65159,19 155,17 156,97 159,07 164,43 161,04
Yolcu Adet-Mil Yolcu Adet
150
200
100
50
0
900
1200
600
300
02003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 20182017
550,5
2 621,4
8
670,7
5 752,8
9 842,9
8
847,9
2
886,6
1
850,5
3
848,4
2
787,5
7
900,2
3 974,9
2
992,5
9
1.112
,25
1.138
,82
1.134
,35
163,72
148,1137,19 139,56
Yolcu Adet (Milyon)
Yolcu Adet-Mil (Milyon)
kabo
taj ha
ttınd
a yo
lcu ta
şımas
ı
60
Kaynak : DTGM
5.5
kabotaj hattında araç taşıması
Araç Adet-Mil Araç Adet
12
15
9
6
3
0
120
140
100
80
60
40
20
02003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2018
6,26,9 7,0
7,8 8,28,9
9,3 9,410,4 10,7
11,312,2
13,0
89,385,1
77,883,383,682,683,0
59,952,0
42,340,835,9
95,5
13,1
92,3
2017
12,6
95,2
13,2
92,9
Araç Adet (Milyon)
Araç Adet-Mil (Milyon)
61
Kaynak : DTGM
5.6
sicile
kayıt
lı gem
i say
ı ve
kapa
sites
i
Türk Uluslararası Gemi SiciliMilli Gemi SiciliToplam
Gemi Sayıları (Adet)
1.148
702
1.209
674
1.379
702
1.429
695
1.551
744
1.649
762
1.720
784
1.778
809
1.831
844
1.879
853
1.909
890
1.892 1.895 1.951
882 908 944
446 535 677 734 807 887 936 869 987 1.026 1.019 1.010 987 1.007
20162015201420132012201120102009200820072006200520042003
1.022 1.014
2017 2018
1.999 2.025
977 1.011
2015 2016201420132012201120102009200820072006200520042003
5,111,81
4,771,59
5,230,82
5,080,71
5,200,79
5,650,79
6,050,83
6,500,80
7,091,04
7,501,13
7,051,26
3,30 3,18 4,41 4,37 4,41 4,86 5,22 5,70 6,05 6,37 5,79 5,54
6,88 6,56 6,481,34 1,22 1,27
5,34 5,21
6,52 6,370,76 0,72
5,75 5,65
2017 2018
Gemilerin Toplam Kapasitesi - GT (Milyon)
2015 2016 2017 2018201420132012201120102009200820072006200520042003
5,15
7,63
2,48
5,49
7,051,57
6,75
7,600,85
6,61
7,270,66
6,76
7,270,51
7,03
7,520,49
7,54
8,020,48
8,33
8,770,44
8,95
9,760,81
9,40
10,260,86
8,38
9,220,84
8,14 7,68 7,39 7,61 7,13
9,04 8,57 8,28 7,98 7,500,90 0,89 0,88 0,37 0,36
Gemilerin Toplam Kapasitesi - DWT (Milyon)
*
(*) 150 GT ve üzeri62
Kaynak : DTGM
5.7
Türk sahipli deniz ticaret filosu (1.000 gt ve üzeri)
Türk Bayraklı FiloGemi Adet Gemi Adet Gemi AdetDWT-1000 DWT-1000 DWT-1000
Yabancı Bayraklı Filo Filo Toplamı
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2013
2012
2014
2015
2016
2018
2017
408
420
432
446
490
520
560
547
523
627
599
564
551
525
483
457
6.556
6.427
6.844
6.464
6.592
6.736
7.246
7.797
8.479
9.488
8.580
8.297
8.272
7.800
7.288
6.831
163
237
353
424
513
636
665
672
642
842
890
834
984
1.022
1.028
1.027
2.159
2.725
3.609
4.650
6.591
8.592
9.954
11.863
14.093
20.838
21.846
19.209
20.879
21.465
21.323
21.758
571
657
785
870
1.003
1.156
1.225
1.219
1.165
1.469
1.489
1.398
1.535
1.547
1.511
1.484
8.715
9.152
10.453
11.115
13.183
15.328
17.201
19.660
22.572
30.327
30.427
27.507
29.151
29.265
28.611
28.589
63
Kaynak : DTGM
5.8
tersa
ne
kapa
sites
i
64
Kaynak : TKYGM
Milyon DWT Adet
0,55
37 38 4045
51
64 6569 71 71 72 73
77 79 78
0,58 1,40 1,81 1,98 3,05 3,48 3,51 3,60 3,60 3,61 3,67 4,24
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
4,52 4,440 0
1 20
2 40
3 60
4 80
5 100
Tersane Adet Tersane Kapasite
2018
78
4,44
5.9
tersanelerde istihdam
Kişi (Adet)
20030
10,000
30,000
50,000
70,000
90,000
110,000
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
14.000 14.700
25.000 28.58033.480
26.91019.179 21.449 20.560 23.000 23.000 21.332
29.398 29.610 27.189
63.996
89.097 88.83081.567
69.00066.000
61.68064.34757.537
80.730
100.440
85.740
75.000
44.10042.000
Yan Sanayi Tersane
65
Kaynak : TKYGM
2018
30.000
84.000
5.10
deniz
cilik
sektör
ü ötv
deste
ği
VERİLEN YAKIT DAĞILIMI (2018)
%39,5
%12,9
%22,8
%12,8
%10,5
%1,5
Yolcu Gemileri ve Feribotlar
Römorkörler ve Hizmet GemileriTankerler
Dökme ve Kuru Yük Gemileri
BalıkçıGemileri
TicariYatlar
VERİLEN TEŞVİK DAĞILIMI (2018)
%1,5%7,7
%24,2
%14
Römorkörler veHizmet Gemileri
Tankerler
BalıkçıGemileri
TicariYatlar
%43,1
Yolcu Gemileri ve Feribotlar
%9,5
Dökme ve Kuru Yük Gemileri
Teşvik Miktarı
(Milyon TL)
Yakıt Miktarı
(Ton)240.800
190,0
262.123
246,7
283.445
262,8
301.621
281,0
306.294
308,7
310.647
342,5
320.731
426,3
345.402
484,3
366.855
558,1
353.606
612,5
338.860 362.837 379.904 382.911 383.090
592,1 622,5 683,3 743,4 649,6
201520142013201220112010200920082007200620052004 2016 2017 2018
66
Kaynak : DTGM
5.11
gemi inşa sanayiinde ihracat-ithalat (milyar $)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
0,44 0,69 1,25 1,40 1,82 2,65 1,83 1,11 1,27 0,81 1,14 1,27 1,00 0,97
0,17 0,39 1,17 0,32 0,71 0,87 1,20 1,04 1,51 1,01 0,90 0,45 0,53 0,36
İhracat
İthalat
2017 2018
1,31 0,89
2,68 0,83
67
Kaynak : TKYGM
5.12
Türk
bayra
klı ge
miler
in ulu
slarar
ası d
eneti
mi
(*) Kesinleşmemiş bilgilerdir. Temmuz 2019’ da Paris MoU tarafından yayınlanacak olan Yıllık raporda resmi rakamlar açıklanacaktır.
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Denetim Sayısı
Tutulma Sayısı
749 776 597 595 670 774 738 782 587 561 502 431 391 415
131 67 45 42 41 40 34 34 28 26 15 20 24 21
*2017 2018
327 304
14 7
68
Kaynak : DİDGM
5.13
Türk boğazlarında gemi kurtarma ve tahlisiye hizmeti (adet)
Gemi Kurtarma Hizmeti
Refakat Hizmeti
Römorkaj Hizmeti
Balıkadam Hizmeti
Çeki Hizmeti
Tahlisiye (Can Kurtarma)
Hizmeti
Toplam Kurtarılan
Kişi
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
13 8
2.074 3.159
1 1
92 142
6.166 5.882
5 7
350 714
69
Kaynak : KEGM
5.14
deniz
yolu
sektör
ü ge
nel is
tatist
iki bi
lgiler
70
Kaynak : DTGM
Kabotaj Hattında 2018 Yılı Yük Taşıması (Ton-Mil) (x Milyon)
Limanlarımızda 2018 Yılında İşlem Gören Gemi Sayısı (Adet)
Türk Deniz Ticaret Filosunun Ortalama Yaşı (150 GT ve Üzeri)
Toplam Balıkçı Barınağı / Çekek Yeri / Barınma Yeri Sayısı (Adet)
9.612,65
72.360
22
384
*
*
5.15
(*) 31.12.2018 itibariyle
İstanbul/Çanakkale Boğazı’ndan 2018’de Geçen Gemi Sayısı (Adet) (1)
İstanbul/Çanakkale Boğazı’ndan 2018’de Geçen Tehlikeli Yük Taşıyan Gemi (Adet) (1)
2018 Yılı Denizdibi Tarama Miktarı (Milyon Metreküp) (2)
2018 Yılında Geri Dönüşüme Tabi Tutulan Gemiler (Adet) (2)
2018 Yılında Geri Dönüşüme Tabi Tutulan Gemiler (Tonaj) (1000xLDT) (2)
41.103 / 43.999
8.587 / 9.247
3
158
602.346
denizyolu sektörü genel istatistiki bilgiler
71
Kaynak : KEGM (1), TKYGM (2)
5.15
haberleşme 6
73
mobil telefon abone sayıları ve penetrasyon
sabit telefon abone sayıları ve penetrasyon
telefon görüşme süreleri
işletmecilere verilen yetkilendirme
genişbant internet abone sayısı
elektronik ve mobil imza sertifika sayısı
e-devlet hizmetleri
bireylerin bilgisayar ve internet kullanım oranları
ptt işyerleri
ptt kargo ve posta gönderileri
türksat uydularının doluluk oranı
haberleşme sektörü genel istatistiki bilgiler
6.1 6.2 6.3
6.4 6.5 6.6
6.7 6.8 6.9
6.10 6.11 6.12
mobil
telef
on ab
one s
ayıla
rı ve
pene
trasyo
n
74
Kaynak : BTK
Abone Sayısı (Milyon)
39%
49%60%
75%
88% 92%87% 87% 90% 91% 93% 94% 94% 96% 99%
84%
27,934,7
43,6
52,762,0
65,8
55,7
42,4
7,1 19,441,8 49,3 58,3 64,3
18,9
10,3 6,6
51,7 64,671,4
33,925,9
20,413,6
9,4 4,5
31,4
0%
20%
40%
60%
80%
100%
10
0
20
30
40
50
60
70
80
2G Abone Sayısı 3G Abone Sayısı 4,5G Abone Sayısı Penetrasyon
2015201420132012201120102009200820072006200520042003 2016 2017 2018
3,1 2,1
Penetrasyon
6.1
sabit telefon abone sayıları ve penetrasyon
PenetrasyonAbone Sayısı
PenetrasyonAbone Sayısı (Milyon)
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
20
22
18
16
14
12
102015201420132012201120102009200820072006200520042003 2016 2017 2018
27%27%26%26%26%
25%
23%22%
21%
18% 18%
16%15%
14% 14% 14%
18,9 19,1 19,018,8
18,217,5
16,5 16,2
15,2
13,913,6
12,5
11,511,1 11,3
11,6
75
Kaynak : BTK
6.2
telefo
n görü
şme s
üreler
i (m
ilyar d
akika)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
74,1
12,0 20,3
65,2
37,3
53,1
48,1
38,5
57,7
33,2
74,9
28,8
108,2
23,9
125,8
23,6
147,8
21,7
169,8
19,4
185,9
16,8
205,2
14,1
222,6
11,3
2016
240,7
8,9
86,1 85,5 90,4 90,9103,7
132,1
149,4
169,5
189,2202,7
219,3233,9
249,6
2017 2018
256,7
7,7
264,4
267,6
6,7
274,3
86,6
Mobil Sabit Toplam
76
Kaynak : BTK
6.3
işletmecilere verilen yetkilendirme * (adet)
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
192
2003
126 218 219245 259 365 458
525673
808
1.127 1.116
753
2017 2018
799 791
(*) Elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren
77
Kaynak : BTK
6.4
geniş
bant
intern
et ab
one s
ayısı
78
Kaynak : BTK
0,02 0,51 1,59
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
75
70
65
60
55
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
02,86 4,61
5,998,85
14,33
22,30
27,59
32,57
41,23
Abone Sayısı (Milyon)
48,57
62,24
68,87
74,50
2015 2016 2017 2018
6.5
elektronik ve mobil imza sertifika sayısı (adet)
Üretilen Geleneksel Elektronik Sertifika Sayısı
Üretilen Mobil Elektronik Sertifika Sayısı
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 20182017
10.824 22.537 66.024 94.528 113.955198.783 246.591
297.996357.059 396.247
437.694 492.142554.486
17.298 44.777114.675
201.280324.456
480.570
770.570
1.290.026
1.644.705
2.181.512
2.752.738
3.262.833
79
Kaynak : BTK
6.6
e-dev
let
hizme
tleri
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
22
162
238
315
547
889
1.067
1.389
1.742
2.799
4.131
9
18
25
27
67
122
149
211
291
396
492
Hizmet Veren Kurum (Adet)
Hizmetlerden Faydalanan
Kullanıcı (Adet)
6.990
95.336
1.955.675
11.298.441
13.907.677
16.528.386
20.188.415
25.768.832
31.106.390
35.574.774
41.135.228
Hizmet (Adet)
80
Kaynak : TÜRKSAT
6.7
bireylerin bilgisayar ve internet kullanım oranları (%) (16-74 yaş)
(*) 2006 yılında araştırma yapılmamıştır
Bilgisayar İnternet
2004
2005
2006
2007
2008
2009
20102011
2012
2013
2014
20152016201720182018
Erkek
31,1
30,0
-
42,7
47,8
50,5
53,4
56,1
59,0
60,2
62,7
64,064,165,768,6
Kadın
16,2
15,9
-
23,7
28,5
30,0
33,2
36,9
38,5
39,8
44,3
45,645,947,750,6
Erkek Kadın
25,7
24,0
-
39,2
45,4
48,6
51,8
54,9
58,1
59,3
63,5
65,870,575,180,4
12,1
11,1
-
20,7
26,6
28,0
31,7
35,3
37,0
38,7
44,1
46,151,958,765,5
Toplam
23,6
22,9
-
33,4
38,0
40,1
43,2
46,4
48,7
49,9
53,5
54,854,956,659,6
Toplam
18,8
17,6
-
30,1
35,9
38,1
41,6
45,0
47,4
48,9
53,8
55,961,266,872,9
*
81
Kaynak : TÜİK
2018
6.8
ptt iş
yerle
ri (ad
et)
Hiçbir Bankanın Bulunmadığı Yerleşim Yerlerindeki PTT Bank
İşyeri Sayısı
1.323
Otomasyona Açık PTTBank Olarak Düzenlenen
882
1.511
2.634
2.973
3.143
3.465
3.767
4.112
4.268
4.501
4.522
4.482
4.515
4.437
4.695
5.060
-
8
21
221
939
1.308
1.659
1.997
2.336
2.675
3.013
3.325
3.450
3.597
4.098
4.282
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
82
Kaynak : PTT
6.9
ptt kargo ve posta gönderileri
Gönderi Sayısı (Milyon Adet) Gönderi Sayısı (Milyon Adet)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
9,52 8,92 8,6010,75 11,27 13,66
24,2128,72
35,8839,55
42,0343,88
49,35
1.600
1.500
1.400
1.300
1.200
1.100
1.000
900
800
700
600
500
57,07
87,39
101,54
945917
1.055 1.073
1.1111.090
1.0341.011 1.021
962
922828
709
1.181
Kargo Gönderileri Posta Gönderileri
110
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
569524
83
Kaynak : PTT
6.10
türks
at uy
dular
ının
dolul
uk or
anı
T1C Uydusu T2A Uydusu T3A Uydusu T4A Uydusu TOPLAM
Tv Tv Tv Tv TvRadyo Radyo Radyo Radyo Radyo
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
20
31
20
24
38
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
25
19
21
5
3
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
36
72
114
151
200
129
115
111
108
187
216
27
13
-
-
-
12
26
69
96
82
47
45
41
39
43
67
1
1
-
-
-
-
-
-
-
-
118
145
163
172
194
238
214
243
178
150
161
-
-
-
-
-
63
69
75
80
85
109
68
62
110
100
92
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
339
309
320
287
256
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
130
143
106
108
91
56
103
134
175
238
247
260
274
280
381
454
580
565
498
437
417
37
45
90
101
85
110
114
116
119
128
176
199
206
216
208
183
DolulukOranı (%)53
55
51
76
83
85
88
91
92
92
92
93
95
72
71
74
84
Kaynak : TÜRKSAT
6.11
haberleşme sektörü genel istatistiki bilgiler
Türkiye Genelinde Hizmet Veren PTTMatik Sayısı (Adet)
Hiçbir Banka ATM’sinin Bulunmadığı Yerleşim Yerlerindeki PTTMatik Sayısı (Adet)
PTT Bank İşlemleri İçin Kurum ve Kuruluşlar ile Yapılan Protokol Sayısı (Adet)
PTT Bank İşlemlerinin Yapıldığı Kurum/Kuruluş Sayısı (Adet)
2018 Yılında Birleşik Posta Baskı Sayısı (Milyon Adet)
3.445
91
612
451
114
*
*
*
*
85
Kaynak : PTT
6.12
(*) 31.12.2018 itibariyle
2018 Yılında Kayıtlı Elektronik Posta İleti Sayısı (Adet) (1)
Kayıtlı Elektronik Posta Üye Sayısı (Adet) (2)
Sabit Telefon Numara Taşıması (Milyon Adet) (2)
Mobil Telefon Numara Taşıması (Milyon Adet) (2)
15.912.463
411.839
1,76
121,71*
*
*
(*) 31.12.2018 itibariyle
habe
rleşm
e sek
törü
gene
l istat
istiki
bilgi
ler
86
Kaynak : PTT (1), BTK (2)
6.12
AÇIKLAMA
Kitapçık içinde belirtilen yıllara ait değerler ilgili yılın 31 Aralık tarihi itibariyle gerçekleşmeleri göstermektedir.
88
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü
Deniz ve İç Sular Düzenleme Genel Müdürlüğü
Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü
Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü
Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü
Karayolları Genel Müdürlüğü
Posta ve Telgraf Anonim Şirketi
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı / Strateji Geliştirme Başkanlığı
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü
T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü
Tersane ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğü
Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı
Türksat Uydu Haberleşme ve Kablo TV İşletme Anonim Şirketi
ABDİ :
BTK :
DDGM :
DHMİ :
DİDGM :
DTGM :
KDGM :
KEGM :
KGM :
PTT A.Ş. :
SGB :
SHGM :
TCDD :
TKYGM :
TÜİK :
TÜRKSAT A.Ş. :
kayn
akla
r
89
Bir ton yükün bir kilometre mesafeye taşınmasıyla elde edilen trafik ölçü birimi
Bir motorlu kara taşıtının bir kilometre mesafedeki hareketiyle elde edilen trafik ölçü birimi
Bir yolcunun bir kilometre mesafeye taşınmasıyla elde edilen trafik ölçü birimi
Belirli gradasyondaki agrega ve filler ile bitümlü bağlayıcının belirli şartlarda karışımından meydana gelen yüksek niteliğe sahip bir sıcak karışım
Temel Tabakası üzerine belirli özellikteki bitümlü bağlayıcı ve agreganın birbiri peşi sıra serilip sıkıştırıldığı kaplama türü
Granüler alt temel tabakası kalınlığı en az 20 cm ve granüler tabakası kalınlığı en az 10 cm olarak inşa edilen yol
Belediyeler ve diğer kurumların sorumluluğunda bulunan yollar dışında kalan ve transit trafiği illere, limanlara, tersanelere, havaalanlarına, demiryolu istasyonlarına ve sınır kapılarına kesintisiz olarak ulaştıran ana karayolu
Belediyeler ve diğer kurumların sorumluluğunda bulunan yollar dışında kalan illeri birbirine, devlet yollarını limanlara, tersanelere, havaalanlarına, demiryolu istasyonlarına ve kamu ihtiyacının gerektirdiği diğer yerlere bağlayan ve bir il sınırı içinde başlayıp biten karayolu
Yüksek standartlara sahip, trafik seyrinde asgari hız sınırlaması uygulanan, seyahat hızı yüksek ve üzerinde erişme kontrolünün uygulandığı karayolu
Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun bir ayırıcı ile belirli şekilde diğer yöndeki taşıt yolundan ayrılması ile meydana gelen karayolu
Açıklığı ve yüksekliği çok büyük olan vadiden, demiryolu ve karayolu nun geçişini sağlayan, yol ve kavşak kesişmelerini ortadan kaldırmak için yapılan köprü
Ton-Km :
Taşıt-Km :
Yolcu-Km :
Asfalt Beton (BSK) :
Sathi Kaplama :
Stabilize Yol :
Devlet Yolu :
İl Yolu :
Otoyol :
Bölünmüş Yol :
Viyadük :
karayolutanım
lar
90
Üzerinde çalışan cer araçlarına (çeken araçlar) elektrik enerjisi sağlayan havai elektrik hattına sahip demiryolu hattı.
Üzerindeki demiryolu trafiğini düzenleyen sinyal sistemine (ışıklı sisteme) sahip hat.
Seyahatin yarısından fazlasında tren hızının, yeni yapılan hatlarda 250 km/saat, iyileştirilmiş hatlarda 200 km/saat’in üstünde olduğu hatlar.
Yüksek Hızlı Demiryolu Hattı dışında kalan geleneksel hatlar. Gerek istasyon dahilindeki hatlardan, gerekse ana hattan ayrılmak suretiyle gerçek ve tüzel şahıs arazilerine yapılmış demiryolu bağlantı hattı.
Bir yolcunun bir kilometre mesafeye taşınmasıyla ifade edilen trafik ölçü birimi.
Taşınan yükün (ambalaj, palet, konteynır vb. ağırlıkları da dahil) ağırlığı.
Bir ton yükün (ambalaj, palet, konteynır vb. ağırlıkları da dahil) bir kilometre mesafeye taşınmasıyla ifade edilen trafik ölçü birimi.
Demiryolunun gerek kendisi ve gerekse personel ihtiyacı için ücretsiz olarak yapılan taşımalardır.
Elektrikli Hat :
Sinyalli Hat :
Yüksek Hızlı :Demiryolu Hattı :
Konvansiyonel Hat :
İltisak Hattı :
Yolcu-Km :
Net Ton :
Net Ton-Km :
İdari Taşımalar :
dem
iryol
uta
nım
lar
91
Ulaştırma Bakanlığı ve/veya bağlılarının yatırımı bulunan ve 26.10.2007 tarihli “Genelkurmay Başkanlığı ile Ulaştırma Bakanlığı Arasında Sivil Havacılık İşletmelerinin Askeri Meydanlardan Yararlanabilmesinin Esaslarını Düzenleyen Genel Protokol”de belirtilen esaslar kapsamında sivil havacılık işletmelerinin kullanımına açılmış olan askerî havaalanı.
Ulaştırma Bakanlığı ve/veya bağlılarının yatırımı bulunmayan, sivil havacılık işletmeleri tarafından izin alınmak suretiyle 26.10.2007 tarihli “Genelkurmay Başkanlığı ile Ulaştırma Bakanlığı Arasında Sivil Havacılık İşletmelerinin Askeri Meydanlardan Yararlanabilmesinin Esaslarını Düzenleyen Genel Protokol”de belirtilen kısıtlamalar kapsamında kullanımına müsaade edilen ve gece konak lama yapılmayan askerî havaalanı.
Havalimanlarında faaliyet gösteren; çevreye ve insan sağlığına verdikleri veya verebilecekleri zararları ortadan kaldıran kuruluşlara verilen sertifika.
Tamamen sivil havacılık işletmeleri tarafından işletilen ve sivil hava ulaşımına açık olan havaalanı.
Basılı bir tarifeye bağlı kalarak icra edilen ticari hava hizmeti veya sistematik uçuş serileri ile ayrıştırılabilen düzenli frekanslardaki uçuşlardır.
İndiği havalimanında bir müddet bekledikten sonra aynı hava aracı ile yoluna devam eden yolcu.
Bir hava aracının bir ülke hava sahasını herhangi bir yere inmeksizin katetmesidir.
Serbest Kullanımlı : Havalimanı :
Müsaadeli Kullanımlı : Havalimanı :
Yeşil Havalimanı : Kuruluş Sertifikası :
Sivil Havalimanı :
Tarifeli Hava Hizmeti :(Tarifeli Uçuş) :
Transit Yolcu :
Transit (Üst Geçiş) : Uçuş :
havayolutanım
lar
92
Yükün yüklenmesi, istif edilmesi, boşaltılması işlemleri.
Karasularında sadece o ulusun bayrağını taşıyan deniz araçlarının taşımacılık yapma hakkı, ulusal karasular denizciliği.
Bir veya daha fazla limanda tarifeli geçici turistik ziyaret yapmak amacıyla, bir grup programına katılan yolcuları taşıyan ve sefer boyunca normal olarak, diğer herhangi bir yolcuyu almayan veya indirmeyen, herhangi bir yükü yüklemeyen veya tahliye etmeyen, uluslararası sefer yapan gemi.
Kendi hareket kabiliyetiyle girip çıkabilen tekerlekli araçları taşıyan gemi.
Bir yolcunun bir deniz mili mesafeye taşınmasıyla ifade edilen trafik ölçü birimi.
Bir ton yükün bir deniz mili mesafeye taşınmasıyla elde edilen trafik ölçü birimi.
20’lik konteyner (20 feetlik, 34 metreküplük bir hacme sahip olan konteyner).
Bir geminin ölçü güvertesi altı ve yaşam yerleri hacimleri toplamının metrik sistemde bulunması ve 2,83 m3 bölünmesi sonucunda çıkan hacimsel birim.
Geminin yükleme, kaldırma taşıma kapasitesi ya da tuzlu suda yaz yükleme hattına kadar geminin 2.240 librelik ton olarak kaldırabileceği ağırlıkların tümü.
1982 yılında 14 Avrupa ülkesinin girişimiyle kurulmuş, gemilerin emniyet, deniz kirliliği, can-mal güvenliği kriterlerini ve uluslararası kurallara uygunluğu sağlayıp sağlamadığını kontrol eden organizasyon.
Elleçleme :
Kabotaj :
Kruvaziyer Gemi :
Ro-Ro Gemi :
Yolcu-Mil :
Ton-Mil :
TEU :
GT :
DWT :
Paris Memorandum :
deni
zyol
uta
nım
lar
93
Sadece imza sahibinin tasarrufunda bulunan, özel araçla oluşturulan, nitelikli elektronik sertifikaya dayanarak imza sahibinin kimliğinin ve imzalanmış elektronik veride sonradan herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığının tespitini sağlayan imza.
Cep telefonu ve GSM SIM kart kullanılarak 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu ve ilgili yasal mevzuata uygun olarak ıslak imza niteliğinde güvenli bir biçimde elektronik imza işlemi yapılmasına imkan sağlayan uygulama.
İki ayrı telekomünikasyon şebekesi arasındaki telekomüni kasyon trafiğinin gerçekleştirilmesini teminen iki şebekenin birbirine irtibatlandırılması.
Yaygınlık oranı.
Yüksek hızlı veri transferi teknolojisinin genel adı.
Elektronik ortamda hukuken geçerli olacak şekilde, delillendirilmiş kurumlar veya kişiler arası yapılacak doküman alışverişi.
Elektronik gönderi ve fiziksel teslimin bir araya gelmesinden oluşan gönderi sistemidir.(Genellikle, dijital verinin alıcı adresine en yakın baskı merkezinde fiziksel gönderiye dönüştürülmesini içermektedir.)
Elektronik İmza :
Mobil İmza :
Ara Bağlantı :
Penetrasyon :
Geniş Bant :
Kayıtlı Elektronik : Posta (KEP) :
Birleşik Posta :
haberleşme
tanımlar
94
notla
r
95
notlar
Yayıma Hazırlama M. Tansel DURMUŞBengül SÜTAY Yusuf Emre ALBAYRAK
Tasarım Merih GÜZ
Baskı Künye Rek.Çev.Mat.Bil.Org.Dan. ve Tur.Ltd.Şti.
İSTATİSTİKLERLE ULAŞAN ve ERİŞEN TÜRKİYE
2003-2018
Yayınımız ile ilgili her türlü yorum ve önerileriniz için:
T.C. ULAŞTIRMA VE ALTYAPI BAKANLIĞIStrateji Geliştirme Başkanlığı
e-Posta : [email protected]
T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 5846 sayılı “Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu” gereğince bütün hakları saklıdır. İzinsiz çoğaltılamaz.
Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir.
Karayolları Genel MüdürlüğüSivil Havacılık Genel MüdürlüğüKıyı Emniyeti Genel MüdürlüğüDHMİ Genel Müdürlüğü
TCDD İşletmesi Genel MüdürlüğüBilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu PTT A.Ş. Genel MüdürlüğüTÜRKSAT A.Ş. Genel Müdürlüğü
Bağlı / İlgili / İlişkili Kurum ve Kuruluşlar
Hakkı Turayliç Cad. No:506338 Emek / ANKARA
(0 312) 203 10 00 www.uab.gov.tr
İstatistiklerle
Ulaşan
ve Erişen Türk
iye 2003/2018