State excellence awa… · Web view1)...
Transcript of State excellence awa… · Web view1)...
คำ�ชแจงหนวยง�นทสมครขอรบร�งวลฯ
สวนราชการระดบกรมหรอเทยบเทา จงหวด องคการมหาชน และโรงเรยนมธยมของรฐในสงกดสำานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
วธก�รสมครกรอกขอมลในใบสมครตามแบบฟอรมทกำาหนด สงใบสมครพรอมแนบ
เอกสารเพมเตม ซงตองดำาเนนการสมครใหแลวเสรจภายในวนทปดรบสมคร โดยสงสมครผานทางระบบออนไลนท www.awards.opdc.go.th เพยง 1 ชองท�งเท�นน ดงน
1) กรอกขอมลตามแบบฟอรมการสมครรางวลใหครบถวนและสมบรณ จำานวนไมเกน 10 หนา (กระดาษ A4 ขนาดตวอกษร 16) โดยสงในรปแบบของไฟล Microsoft word (*.doc หรอ *.docx) และ PDF file (*.pdf)
2) แนบเอกสาร / หลกฐานประกอบใบสมคร (เฉพาะทเกยวของเทานน) โดยระบในเอกสารใบสมครใหชดเจนวา เนอหาทเขยนในใบสมครขอใด มเอกสาร/หลกฐานประกอบในเรองใด อยในไฟลแนบชออะไร และสงไฟลแนบในรปแบบ Microsoft word (*.doc หรอ .docx) Microsoft Excel (*.xls หรอ *.xlsx) และ PDF file (*.pdf) หรอ URL ของ web link เทานน
3) การสงใบสมครใหสงผานหนวยงานตนสงกดระดบกรมหรอเทยบเทา จงหวด และองคการมหาชน โดยตองไดรบความเหนชอบจากหวหนาสวนราชการ/หนวยงาน หรอผทไดรบมอบอำานาจหมายเหต การสงสมครผานระบบออนไลน สามารถดำาเนนการ ดงน
แบบฟอรมก�รสมครร�งวลเลศรฐ
ส�ข�ก�รบรห�รร�ชก�รแบบมสวนรวม ประจำ�ป พ.ศ. 2562
1) สวนราชการระดบกรมหรอเทยบเทา จงหวด และองคการมหาชน : สำานกงาน ก.พ.ร. จะจดสง username และ password ใหหนวยงาน (1 หนวยงาน จะไดเพยง 1 บญช (user) เทานน ไมสามารถสมครเพมไดเอง) เพอใชเปน user กลาง ในการสงสมคร และอนมตการสงสมครขอรบรางวล ซงจะถอวาการสงสมครเสรจสมบรณเมอหนวยงานอนมตสงผลงาน
2) กรณหนวยงานในระดบตำากวากรม จะสงใบสมครขอรบรางวลฯ เขาในระบบออนไลนสามารถแสดงความจำานงขอusernameและpasswordไดทwww.awards.opdc.go.th/awardsregister/ ทงน ตองไดรบความเหนชอบจากหนวยงานตนสงกดในการสงผลงานเพอสมครขอรบรางวลฯ และการสงสมครจะถอวาเสรจสมบรณเมอหนวยงานตนสงกดอนมตสงผลงานใหสำานกงาน ก.พ.ร.
3) กรณโรงเรยน จะสงใบสมครขอรบรางวลฯ เขาในระบบออนไลน สามารถขอ username และ password ไดท www.awards.opdc.go.th/awardsregister/ ทงน ตองผานการพจารณาจากสำานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา (สพม.) และไดรบความเหนชอบจากสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกษาธการ และการสงสมครจะถอวาเสรจสมบรณเมอ สพฐ. อนมตสงผลงานใหสำานกงาน ก.พ.ร.
เงอนไขของผลง�นทสงสมคร
กรณ�ทำ�เครองหม�ย ลงในชองทตรงกบคว�มจรงเกยวกบผลง�นทนำ�เสนอ
เปนผลงานทมทเปนการทำางานแบบมสวนรวมในระดบความรวมมอ (Collaborate) และมผลสำาเรจทเปนรปธรรม โดยมการดำาเนนงานมาแลวไมนอยกวา 1 ป และไมเคยไดรบรางวลการบรหารราชการแบบมสวนรวมมากอน
เปนการดำาเนนงานตามอำานาจหนาทหรอภารกจหลกขององคกร หรอนโยบายสำาคญของรฐบาล หรอมตคณะรฐมนตร ในกรณของจงหวดตองเปนการดำาเนนงานทสอดคลองตามแผนพฒนาจงหวดหรอกลมจงหวด
กรณทเสนอโครงการ/ผลงานเพอสมครขอรบรางวลนมากกวา 1 รางวล ตองเปนโครงการ/ผลงาน ทไมซำากนหรอไมเปนการดำาเนนงานในพนทเดยวกน
กรณโรงเรยนสมครขอรบรางวลฯ จะตองไดรบการพจารณาจากสำานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา (สพม.) ซงแตละเขตพนทฯ สามารถสมครไดไมเกน 1 โรงเรยน และสงสมครขอรบรางวลฯ โดยสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ
ตดตอสอบถ�มเพมเตม
โทรศพท : 0 2356 9999 ตอ 8871, 8876 และ 8944
ขอมลของหนวยง�นทสมครขอรบร�งวล
1. ชอหนวยง�น กรมประมง (ชอกรม ชอจงหวด ชอองคการมหาชน ชอโรงเรยน)
2. หนวยง�นทรบผดชอบผลง�น กองวจยและพฒนาประมงนำา จด
3. ผประส�นง�น (อยางนอย 2 คน)
3.1 ชอ-นามสกล นายพสฐ ภมคง
ตำาแหนง นกวชาการประมงชำานาญการ
สำานก/กอง กองวจยและพฒนาประมงนำาจด
เบอรโทรศพท 02 5580178 เบอรโทรสาร 02 5580178
โทรศพทมอถอ 08 3830 5388 e-mail [email protected]
3.2 ชอ-นามสกล นายสรศกด คยเจรญ
ตำาแหนง นกวชาการประมงปฏบตการ
สำานก/กอง กองวจยและพฒนาประมงนำาจด
เบอรโทรศพท 02 5580178 เบอรโทรสาร 02 5580178
โทรศพทมอถอ 08 4652 3989 e-mail [email protected]
หม�ยเหต เพอประโยชนในก�รตดตอกลบ กรณ�กรอกขอมลผประส�นง�นใหครบถวน
ผลก�รดำ�เนนก�รเปดระบบร�ชก�รใหประช�ชนเข�ม�มสวนรวม
โครงก�รอนรกษกงก�มกร�มลมนำ�สว
มตท 1: คว�มส�ม�รถขององคกร (20 คะแนน)1. ก�รสร�งกลไกลภ�ยในองคกรรองรบก�รขบเคลอนก�รมสวนรวม
ของประช�ชนไปสก�รปฏบต
1.1 นโยบ�ย/ทศท�ง/แผนก�รดำ�เนนง�นทใหคว�มสำ�คญก�รมสวนรวม
1) นโยบายและทศทางการดำาเนนงานดานการมสวนรวมของชมชนในการรวมบรหารจดการทรพยากรประมงเปนภารกจหนงของกรมประมงซงไดมกำาหนดไวอยางชดเจนในพระราชกำาหนดการประมง พ.ศ. 2558 และทแกไขเพมเตม (พ.ศ. 2560) ในมาตราท 12 และ 15 ดงน
- มาตรา 12 “บทบญญตในหมวดนมวตถประสงคเพอกำาหนดนโยบายและกำากบดแลการบรหารจดการดานการประมงและการอนรกษทรพยากรสตวนำาใหเปนไปตามหลกธรรมาภบาลและสงเสรมการมสวนรวมของผทเกยวของ เพอใหการบรหารจดการทรพยากรสตวนำาอยในภาวะทเหมาะสมและสามารถทำาการประมงไดอยางยงยน…”
- มาตรา 25 “เพอสงเสรมการมสวนรวมและสนบสนนชมชนประมงทองถนในการจดการ การบำารงรกษา การอนรกษ การฟนฟ และการใชประโยชนอยางยงยนจากทรพยากรสตวนำาภายในทจบสตวนำาในเขตประมงนำาจด หรอเขตทะเลชายฝง ใหกรมประมงดำาเนนการใหความชวยเหลอหรอสนบสนนในเรองดงตอไปน...”
2) นโยบายและทศทางการดำาเนนงานดานการมสวนรวมของชมชนในการรวมบรหารจดการทรพยากรประมงมความสอดคลองกบนโยบายและยทธศาสตรซงแผนในระดบสงทกำาหนดใหตองดำาเนนการหลายแผน ดงน
- ยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2560-2579) ในยทธศาสตรดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอมเพอเรงอนรกษฟ นฟและสรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาต และมความมนคงดานนำา รวมทงมความสามารถในการปองกนผลกระทบและปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและภยพบตธรรมชาต และพฒนามงสการเปนส ง ค ม ส เ ข ย ว
- แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) ในยทธศาสตรท 4 การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยนแนวทางการพฒนาทเกยวของ
- ยทธศาสตรเกษตรและสหกรณ ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560-2579) ในยทธศาสตรท 4 บรหารจดการทรพยากรการเกษตรและสงแวดลอมอยางสมดลและยงยน ซงมแนวทางการพฒนาดานบรหารจดการทรพยากร
การเกษตรอยางยงยนทสอดคลองกบ SDGs (sustainable development goals) และฟ นฟและอนรกษทรพยากรการเกษตรใหมความสมดลและยงยน
- ยทธศาสตรกรมประมง 5 ป (พ.ศ. 2560-2564) ในยทธศาสตรท 3 การบรหารจดการดานการประมงและทรพยากรสตวนำาใหมความยงยนและคงความหลากหลาย ซงมเปาประสงคเพอบรหารจดการทรพยากรประมงใหมค ว า ม อ ด ม ส ม บ ร ณ แ ล ะ ค ง ค ว า ม ส ม ด ล ข อ ง โ ค ร ง ส ร า ง
1.2 ก�รมอบหม�ยผปฏบตง�น หรอหนวยง�นเพอรบผดชอบ
ภายใตแผนยทธศาสตรและภารกจของการดำาเนนงานดานการประมงนำาจด กรมประมงไดมอบบทบาทและหนาทรบผดชอบปฏบตงานใหกองวจยและพฒนาประมงนำาจดและหนวยงานทเกยวของอน ๆ รวมกนดำาเนนการเสรมสรางการมสวนรวมและความเขมแขงใหแกชมชนและชาวประมงในการรวมบรหารจดการดานการประมงนำาจด โดยศนยวจยและพฒนาประมงนำาจดเขต 5 (สราษฎรธาน) ซงเปนหนวยงานในสงกดกองวจยและพฒนาประมงนำาจดทรบผดชอบในพนทแหลงนำา 14 จงหวดภาคใต ไดรบมอบใหดำาเนนการใหบรการทางวชาการ ถายทอดและเผยแพรความรดานทรพยากรประมงนำาจด สรางเสรมและฟ นฟทรพยากรสตวนำาและระบบนเวศแหลงนำาจด รวมทงสงเสรมการมสวนรวมกบชมชนในการอนรกษทรพยากรประมงเพอคงความหลากหลายทางชวภาพ ตดตาม ตรวจสอบ และเฝาระวงการเปลยนแปลงของระบบนเวศแหลงนำาจดตดตามประเมนผลกระทบตอชนด ความชกชม ผลผลตทางการประมง และโครงสรางประชากรสตวนำาอนเนองมาจากกจกรรมพฒนาแหลงนำา ภาวะโลกรอน การปลอยมลพษลงแหลงนำา นอกจากนยงศกษา คนควา วจย และวเคราะหสภาวะเศรษฐกจและสงคมทเกยวของดานประมงนำาจด เพอเปนข อ ม ล ป ร ะ ก อ บ ก า ร ว า ง แ ผ น จ ด ก า ร ป ร ะ ม ง น ำา จ ด
จากภารกจทดำาเนนงานในพนทลมนำาสว เมอชมชนลมนำาสวไดมความตระหนกถงการลดลงของทรพยากรประมงน ำาจด โดยเฉพาะอยางย งทรพยากรกงกามกราม และตองการจะฟ นฟระบบนเวศแหลงนำาและสตวนำาใหกลบมาสมบรณดงเดม จงไดมการประสานผานหนวยงานในพนท (สำานกงานประมงจงหวดชมพร) ดงนน ศนยวจยและพฒนาประมงนำาจดเขต 5 (สราษฎ
รธาน) จงเขาไปดำาเนนกจกรรมเพอใหการสนบสนนและสรางการมสวนรวมในก า ร จ ด ก า ร ท ร พ ย า ก ร ต า ม ค ว า ม ต อ ง ก า ร ข อ ง ช ม ช น ด ง ก ล า ว
1.3 ก�รสร�งวฒนธรรม/ค�นยมขององคกร ทเออตอก�รสร�งก � ร ม ส ว น ร ว ม ข อ ง ป ร ะ ช � ช น
ดวยกรมประมงมภารกจหลกในการสรางความมนคงทางอาหารสตวนำาและบรหารจดการทรพยากรประมงใหมการใชประโยชนอยางยงยนจงมหนวยงานในภมภาคจำานวนมาก ทงหนวยงานสวนกลางทตงอยในภมภาคและหนวยงานสวนภมภาค ซงไดมการทำางานทประสานกนอยางด จงไดมโอกาสในการเขาถงพนทและใกลชดกบประชาชนและชาวประมงจำานวนมาก ทำาใหไดรบรและรบฟงปญหาตาง ๆ ในดานของทรพยากรประมงจากชมชน พรอมทงสนบสนนการปฏบตงานเพอใหการชวยเหลอชมชน โดยไมไดคำานงวาจะใชภาระกจหลกของหนวยงานตนเองหรอไม ดงในภารกจนศนยวจยและพฒนาพนธกรรมสตวนำาชมพรและหนวยปองกนและปราบปรามประมงทะเลชมพร ซงมหนวยงานตงอยในจงหวดชมพร ไดเขาไปมบทบาทอยางมากในการรบฟงและรบทราบปญหาการดำาเนนงานของชมชนในระยะแรก และจากนนไดประสานหนวยงานทเกยวของคอศนยวจยและพฒนาประมงนำาจดเขต 5 (สราษฎรธาน) ใหเขาไปรวมดำาเนนการตาง ๆ ทชมชนตองการ จนโครงการประสบความสำาเรจดวยด และเปนทยอมรบของชมชนวาหนวยงานกรมประมงมการเขาถงชมชนอยางตอเนอง และมการรวมปรกษาหารอและรวมมอดำาเนนการเพอสรางการมสวนรวมของประชาชนในการรวมกนบรหารจดการทรพยากรประมงอยางจรงจง
2. ก�รเสรมสร�งศกยภ�พภ�คประช�ชน2.1 ก�รสนบสนนทรพย�กรต�ง ๆ และองคคว�มรทจำ�เปน
ศนยวจยและพฒนาประมงนำาจดเขต 5 (สราษฎรธาน) ไดดำาเนนการสนบสนนทรพยากรดานตาง ๆ ทจำาเปน รวมทงความรทางดานวชาการทเกยวของ โดยดำาเนนงานรวมกบศนยวจยและพฒนาพนธกรรมสตวนำาชมพร สำานกงานประมงจงหวดชมพร และหนวยปองกนและปราบปรามประมงทะเลชมพร เพอเปนพเลยงใหกบชมชนในการดำาเนนงานจดการทรพยากรสตวนำาในแมนำาสว
2.2 ก�รสงเสรมใหมระบบก�รจดก�ร/กองทน/มลนธ เพอเปนกลไกในก�รสนบสนนทรพย�กรต�ง ๆ
ในภารกจนหนวยงานของกรมประมงไดมบทบาทอยางยงในการรวมกลมชาวประมงในพนท ดวยการสนบสนนใหจดตงชมรมอนรกษกงกามกรามลมนำาสวรวม 8 กลม มสมาชกจำานวน 216 ราย โดยดำาเนนการรวมกบชมชนเพอจดตงและดำาเนนกจกรรมอยางตอเนอง ทำาใหมประธานกลมและคณะกรรมการชมรมทเขมแขง เสรมสรางใหชมรมสามารถเปนกลไกสำาคญในการขบเคลอนงานและประสานกบหนวยงานของรฐดำาเนนกจกรรมตาง ๆ เชน กจกรรมปลอยพนธสตวน ำา การสนบสนนดานวชาการ การสรางความตระหนกและความรในการอนรกษระบบนเวศแหลงนำาและสตวนำา ตลอดจนความรดานกฎหมายประมง และสามารถเปนพเลยงใหกบชมชนอน ๆ ในการปฏบตงานเฝาระวงการทำาประมงผดกฎหมาย และเมอพบมการแพรระบาดของประชากรปลาหมอสคางดำาในพนทซงเปนสตวนำาตางถนทอาจสรางผลกระทบตอความชกชมของสตวนำาพนเมอง ชมรมกรวมมอกบหนวยงานกรมประมงเพอดำาเนนการกำาจดปลาหมอสคางดำาในพนทอยางเขมแขงและตอเนอง ทำาใหสามารถลดผลกระทบของการรกรานและเปนตนแบบและตวอยางท ด ใ ห ก บ ก า ร ด ำา เ น น ง า น ใ น พ น ท อ น ๆ ด ว ย3. ก�รใหขอมลข�วส�รและรบฟงคว�มเหนทมประสทธภ�พ
3.1 ชองท�งก�รใหขอมลทหล�กหล�ย สะดวก และทนเวล�
ในดานการใหขอมลขาวสารและรบฟงความเหนทมประสทธภาพไดมการดำาเนนการเพอเปดชองทางการใหขอมลทหลากหลาย สะดวก และทนเวลา ดงน
1) จดใหการประชมคณะกรรมการ สมาชก และทปรกษาทกเดอน เพอส ร ป ก จ ก ร ร ม ก า ร ด ำา เ น น ง า น ต า ง ๆ
2) จดใหมการประชมใหญปละครงเพอรบฟงขอคดเหนจากสมาชกและผ ม ส ว น ไ ด ส ว น เ ส ย
3) จดใหมการแจงขาวสารและรบฟงความคดเหนสมาชก โดยใชชองท า ง ส อ ส า ร ใ น ก ล ม Application line
3.2 ก�รนำ�คว�มคดเหนของผมสวนไดสวนเสยไปใชในก�รเพมป ร ะ ส ท ธ ภ � พ ก � ร ท ำ� ง � น
จากการประชมรวมของคณะกรรมการชมรมและเจาหนาทภาครฐในการดำาเนนกจกรรมตาง ๆ ทำาใหไดเปดรบฟงความคดเหนของสมาชก และเปดโอกาสใหบคคลภายนอกเขารวมประชมเพอเสนอแนะและนำามตการประชมไปกำาหนดทศทางการทำากจกรรมรายเดอนตามลำาดบความสำาคญและความเรงดวนของปญหา และเมอมมตจากทประชมแลวสมาชกชมรมกไดด ำาเนนการต า ม ม ต ข อ ง ท ป ร ะ ช ม อ ย า ง เ ค ร ง ค ร ด
มตท 2: ก�รทำ�ง�นแบบมสวนรวมอย�งเปนรปธรรม (50 คะแนน)
4. ก�รสงเสรมก�รทำ�ง�นแบบมสวนรวม4.1 ทม� คว�มสำ�คญของสภ�พปญห� วตถประสงค
เนองจากจงหวดชมพรมแมนำาลำาคลองทสำาคญหลายสาย ไดแก แมนำาสว แมนำาหลงสวน แมนำาทาตะเภา และคลองทาแซะ เปนตน แหลงนำาเหลานเคยมทรพยากรประมงนำาจดทอดมสมบรณและมกงกามกรามอาศยอยอยางชกชม ชาวบานและชาวประมงสามารถจบมาใชบรโภคและนำาไปจำาหนายเพอเปนร า ย ไ ด เ ล ย ง ค ร อ บ ค ร ว ไ ด แตปจจบนปรมาณปลาและกงกามกรามทจบไดมปรมาณลดลง ทงนสบเนองมาจากความเสอมโทรมของสภาพแวดลอม และการจบสตวน ำาข นมาใช ประโยชนมากเกนกวากำาลงผลตของธรรมชาต หรอการทำาการประมงโดยใชเครองมอทผดกฎหมาย เชน การใชโพงพาง หรอสารเบอเมา ซงเปนสาเหตททำาใหปรมาณกงกามกรามและสตวนำาในธรรมชาตลดลง โดยเฉพาะอยางยงการจบแมพนธกงกามกรามทมไขตดอยมาใชบรโภคและจำาหนาย ทำาใหเปนการทำาลายโอกาสในการเพมปรมาณทรพยากรกงกามกรามในธรรมชาตโดยไมไดตงใจ ในทางตรงขามหากเปดโอกาสใหแมพนธกงกามกรามเหลานนไดมโอกาสวางไขเสยกอนกจะเปนการเพมปรมาณพนธกงกามกรามในธรรมชาตไดเปนอ ย า ง ด
จากปญหาดงกลาว กลมชมชนมความวตกกงวลวาหากไมมการเรงฟ น ฟ ท ร พ ย า ก ร ส ต ว น ำา ข น ม า ในอนาคตทรพยากรอาจหมดไปจากแหลงนำาเหลานกเปนได จงไดจดตงกลมและรวมกบกรมประมงจดทำาธนาคารกงกามกรามและปลอยสตวนำา ในแหลงนำาธรรมชาตตาง ๆ เพอเพมปรมาณผลผลตใหเพยงพอตอความตองการ อกทงชาวประมงยงมแนวคดในการอนรกษพนธกงกามกรามใหอยคกบแหลงนำาตาง ๆ จงไดเกดโครงการนขน โดยมพนทนำารองครงแรกในแมนำาสว (คลองสวเฒา) หนวยงานของกรมประมงจงไดรวมกบประชาชนชาวอำาเภอสว จงหวดชมพร จดทำาโครงการฟ นฟพนธกงกามกรามในลำานำาสวขน เพอเพมปรมาณพนธกงกามกรามในแมนำาดงกลาว อกทงยงเปนการเปดโอกาสใหแมกงกามกรามทมไขแกไดมโอกาสวางไขกอนทจะถกนำาไปบรโภค ตอมาในป 2560 มปญหาการแพรกระจายปลาหมอสคางดำาในจงหวดเพชรบรและแมนำาสว จงหวดชมพร สมาชกในชมรมเกดความกงวลวา สตวน ำาและกงกามกรามวยออนจะถกปลาหมอสคางดำากนจนหมด จงไดรวมมอกบกรมประมงดำาเนนการกำาจดปลาชนดน โดยเนนการมสวนรวมของสมาชกในกลมเปนหลก และปลอยพนธสตวนำาเพมเตมเพอใหลำานำาสวมความอดมสมบรณต อ ไ ป
วตถประสงค1) เพอเพมปรมาณสตวนำาและเพมมลคาจากผลผลตกงกามกรามใน
แหลงนำาบรเวณแมนำาสว จงหวดชมพร2) เพอสรางความตระหนกและจตสำานกในการอนรกษทรพยากรประมง
แกสมาชกในกลมและชมชน3) เพอสนบสนนใหชาวประมงมการรวมกลมและเปนแกนนำาดำาเนน
กจกรรม และมสวนรวมในการตดสนใจ4) เปนแหลงเรยนรและสงเสรมใหประชาชนเขามามสวนรวมบรหาร
จ ด ก า ร ท ร พ ย า ก ร ป ร ะ ม ง ใ น แ ม น ำา ส ว
4.2 รปแบบ/ขนตอน/วธก�รทใชในก�รดำ�เนนง�นโครงก�ร/ผลง � น ใ น พ น ท
กจกรรมท 1 จดตงองคกรและกำ�หนดกฎเกณฑ
1) ไดทำาการจดตงกลมอนรกษและฟ นฟพนธสตวนำาและกงกามกรามโดยชมชนแมนำาสว ประกอบดวยชาวประมงในพนท ผนำาชมชน และประชาชนทวไป โดยมเจาหนาทจากกรมประมงเปนพเลยงใหคำาปรกษาหารอในดานตาง ๆ ซ ง ม ก ล ม ท จ ด ต ง ท ง ห ม ด ร ว ม 8 ก ล ม ม ส ม า ช ก 126 ร า ย
2) จดใหมการประชมเพอพบปะหารอและกำาหนดกฎเกณฑกตกาตาง ๆ ขน พรอมทงเสรมสรางความเขมแขงของกลมฯ ดวยการกำาหนดบทบาทและกจกรรมใหชดเจน ตลอดจนถายทอดความรเกยวกบการบรหารจดการทรพยากรสตวนำาทนำาไปผสมผสานรวมกบภมปญญาทองถน เชน
- กำาหนดใหการซอขายกงกามกราม หามมใหชาวประมงและพอคาแมคาซอขายกงกามกรามทมขนาดเลกกวา 25 ตวตอกโลกรม และตองสรปยอดการซอขายรายเดอนสงใหทางชมรมเพอเปนขอมลในการตดตามประเมนผลรวมกบหนวยงานกรมประมง
- กำาหนดใหสมาชกทจบกงกามกรามมไขไดตองนำามาปลอยในกระชงใหส ล ด ไ ข ก อ น จ ง ค อ ย น ำา ไ ป จ ำา ห น า ย
กจกรรมท 2 ประเมนผลผลตสตวนำ�1) จดประชมกลม เพอวเคราะหสถานการณของสตวนำาเศรษฐกจและท
มความสำาคญของแหลงนำา พรอมทงหาแนวทางบการบรหารจดการและการเ พ ม ผ ล ผ ล ต ส ต ว น ำา ใ น แ ห ล น ำา
2) เกบรวบรวมขอมลสถตผลจบกงกามกรามของสมาชกในชมรมทง 8 กลม เพอเปนขอมลตดตามและประเมนผลจบกงกามกรามในลำานำาสว และนำาขอมลดงกลาวมาวเคราะหรวมกบเจาหนาทของกรมประมงเพอหาแนวทางเพมจำานวนลกพนธกงกามกรามในลำานำาสวตอไป
ป 2558 มผลจบรวม 4,420 กก.ป 2559 มผลจบรวม 7,679 กก.
กจกรรมท 3 สร�งธน�ค�รไขกงก�มกร�ม (สร�งจดสลดตวออน)1) กำาหนดใหมจดสลดตวออนของกงกามกรามรวม 3 จด โดยสราง
เปนกระชงเลก ๆ แขวนลอยอยในแมนำา สามารถลอยขน-ลงตามระดบนำา ตลอดจนสามารถเคลอนยายไปยงแหลงทมระดบความเคมทเหมาะสมตอการวางไขและการเตบโตของตวออนในแตละฤดกาล (ระดบความเคมของนำาระหวาง 11-18 ppt) พรอมทงกำาหนดตวผรบผดชอบดแลกระชงดงกลาว (แขวนลอยไวบรเวณหนาบานของสมาชกกลม)
2) สมาชกของกล มฯ จะรวมก นก ำาหนดจดรวบรวมแมพนธ ก งกามกรามทมไขสสมและสน ำาตาลทตดอยบรเวณขาวายนำา ซ งไดจากการทำาการประมง มาพกในกระชงรวบรวม โดยแขวนลอยกระจายอยตามบรเวณทมการทำาการประมงกงกามกราม ทงในเขตนำาจดและนำากรอย พรอมทงบนทกข อ ม ล ก า ร ร ว บ ร ว ม ส ง ใ ห ก ล ม แ ล ะ ห น ว ย ง า น ข อ ง ก ร ม ป ร ะ ม ง
3) ลำาเลยงกงกามกรามจากจดรวบรวมมาไวในกระชงวางไขซงเปนจดสลดตวออน เพอเปดโอกาสใหแมกงกามกรามไดมโอกาสวางไข และปลอยใหตวออนกงกามกรามหลดลอดตากระชงออกไปเตบโตในธรรมชาตตอไป
กจกรรมท 4 ปลอยพนธสตวนำ�เพมเตม1) สำารวจและคดเลอกพนททเหมาะสมในการปลอยพนธสตวน ำาโดยรบ
ฟงความตองการของชมชน และขอรบการสนบสนนพนธสตวน ำาและกงกามกรามทไดจากการเพาะเลยงของหนวยงานในสงกดกรมประมง สำาหรบนำาม า ป ล อ ย ใ น แ ม น ำา ส ว
2) จดพธปลอยพนธกงกามกรามลงแมนำาสว (คลองสวหนม) ทบรเวณหนาวดดอนสะทอน ตำาบลปากแพรก อำาเภอสว จงหวดชมพร ซงทผานมาตงแตเดอนธนวาคม 2557 ไดรวมกบหนวยงานกรมประมงปลอยพนธสตวนำาเนองในโอกาสตาง ๆ ไปแลวรวม 12 ครง เปนกงกามกรามจากศนยวจยและพฒนาประมงนำาจด เขต 5 (สราษฎรธาน) ศนยวจยและพฒนาพนธกรรมสตวน ำาเพชรบร ศนยวจยและพฒนาการเพาะเลยงสตวน ำาจดตรง และสำานกงานประมงจงหวดชมพร เปนจำานวน 4.1 ลานตว กงแชบวย 1 ลานตว และปลานำาจด เชน ปลาแกมชำา ปลาบา ปลารองไมตบ ปลากระแห และปลาตะเพยน รวม 1.7 ลานตว จากศนยวจยและพฒนาพนธกรรมสตวนำาชมพร และยงปลอยปลากะพงขาวเพอรกษาระบบนเวศควบคมปลาหมอสคางดำาอก 2 ห ม น ต ว
ก จ ก ร ร ม ท 5 เ ฝ � ร ะ ว ง ก � ร ท ำ� ผ ด ก ฎ ห ม � ย ป ร ะ ม งสมาชกรวมกนกำาหนดกฎเกณฑ เฝาระวง และสอดสองดแลการทำาการ
ประมงทผดกฎหมาย ไมวาจะเปนสมาชกเอง คนในชมชน รวมถงคนตางถ นทเขามาทำาการประมงในพนท โดยเขารวมกบเจาหนาทของกรมประมงในการเฝาระวงและรวมเปนประมงอาสาตรวจตดตามการกระทำาผดกฎหมายประมงในพ น ท ช ม ช น
กจกรรมท 6 สำ�รวจและกำ�จดปล�หมอสค�งดำ� (Sarotherodon melanotheron Rüppell, 1852)
สบเนองจากการพบมการแพรระบาดของปลาหมอสคางดำาในพนทลมนำาสวเมอวนท 7-9 ตลาคม พ.ศ. 2560 หนวยงานกรมประมงโดยศนยวจยและพฒนาประมงนำาจด เขต 5 (สราษฎรธาน) ศนยวจยและพฒนาพนธกรรมสตวนำาชมพร และคณะกรรมการกลมอนรกษกงกามกรามลมแมนำาสว ไดรวมกนสำารวจการแพรระบาดของปลาหมอสคางดำา ในแมนำาสว ซงมความเคมอยในชวง 5-10 ppt ชวงการแพรกระจาย 10-15 กโลเมตร ตามระยะทางทมนำาทะเลขนถง ซงปกตมสมาชกชมรมรวมจบปลาหมอสคางดำาประมาณ 8-10 ลำา วางขายสปดาหละ 2 ครง ไดผลจบเฉลยลำาละ 20-30 กโลกรมตอครง ปลาทไดเปนทนยมบรโภคและมรสชาตด นำามาประกอบอาหารได เชน แกงสม
ทอด ยาง และทำาปลาแดดเดยว สวนปลาสดขายกโลกรมละ 30-40 บาท แตปลาขนาดใหญกวา 100 กรม ถาผาทองขอดเกลดจะขายไดราคากโลกรมละ 50-80 บาท ชาวประมงสามารถนำามาขายในหมบานไดวนละประมาณ 20 กโลกรม สวนทเหลอตวเลกจะนำาไปเปนเหยอในลอบปและลอบกง
การมสวนรวมในการกำาจดปลาหมอสคางดำาของสมาชกชมรมจากการประชมหารอถงแนวทางแกไขเพอลดจำานวนปลาหมอสคางดำารวมกน ระหวางหนวยงานกรมประมงและชาวประมงกลมอนรกษกงกามกรามลมแมนำาสวมแนวทาง ดงน
1) จดกจกรรมรณรงคกำาจดปลาหมอสคางดำาออกจากแหลงนำาธรรมชาต โดยกรมประมงสนบสนนเครองมอขายขนาดชองตา 5.5 เซนตเมตร จำานวน 47 ผน ใหกบสมาชกกลมทใชเรอหางยาว 47 ลำา ในการออกกำาจดปลาหมอสคางดำาตงแตวนท 28 ธนวาคม 2560 เปนตนมา รวม 7 ครง จบปลาหมอสคางดำาได 2,353 กโลกรม คดเปนจำานวน 20,753 ตว
2) ปลอยพนธปลากะพงขาวจำานวน 100,000 ตว โดย สนกงานนระมงจงหวดจ.ชร และศนยวจยและพฒนาประมงทะเลชมพร (ศพท.ชม
3) ชาวประมงตองการสงเสรมการแปรรปปลาหมอสคางดำา เพอเพมมลคาและมการใชประโยชนจากปลาชนดนอยางตอเนอง สวนปลาขนาดเลกชาวบานสามารถนำามาเปนอาหารสตว และทำานำาหมกตอไป
4) หนวยงานกรมประมง วมมบมหาวทยาลยแมโจ ใหความรแกประชาชนเกยวกบผลกระทบทเกดขนจากการปลอยสตวนำาตางถนลงสแหลงนำาธรรมชาต และหาแนวทางแกปญหารวมกน
4.3 บทบ�ทแตละภ�คสวนทเกยวของและก�รสร�งกระบวนก�รเรยนร
1) ชมรมอนรกษกงกามกรามและสมาชกเปนแกนหลกในการกำาหนดกฎเกณฑ และกำาหนดกจกรรม โดยเนนการมสวนรวมของสมาชก เกบสถตก า ร จ บ ส ต ว น ำา แ ล ะ เ ฝ า ร ะ ว ง ก า ร ท ำา ผ ด ก ฎ ห ม า ย ป ร ะ ม ง
2) องการบรหารสวนตำาบลสวและองการบรหารสวนตำาบลวงหนรวมกนสนบสนนปจจยพนฐาน และอ ำานวยความสะดวกในกจกรรมตาง ๆ
3) อำาเภอสว ภายใตความรวมมอของนายอำาเภอ กำานน ผใหญบาน เฝาระวงการกระทำาผดกฎเกณฑ และกฎหมาย รวมถงการจดระเบยบการใชท ร พ ย า ก ร ป ร ะ ม ง อ ย า ง เ ป น ธ ร ร ม
4) หนวยงานกรมประมงสนบสนนพนธสตวนำาและวสดอปกรณในการกำาจดปลาหมอสคางดำารวบรวมและวเคราะหขอมล เปนพเลยงในการดำาเนนก จ ก ร ร ม แ ล ะ ใ ห ค ำา แ น ะ น ำา ท า ง ว ช า ก า ร
5) มหาวทยาลยแมโจวทยาเขตละแมใหค ำาแนะนำาและสนบสนนทางวชาการ รวมถ งการน ำาน กศ กษามารวมก จกรรมต าง ๆ ของชมรม
5. ก�รพฒน� หรอก�รประยกตใชองคคว�มร/นวตกรรม/เทคโนโลย
5.1 มก�รนำ�หลกก�ร/องคคว�มร/ทเปนนวตกรรมใหม ๆ ม�ใชในก�รดำ�เนนง�นธนาคารกงกามกรามแนวคดเกดจากชาวประมงทจบกงกามกราม ไดกง
มไขเกดความหวงแหนทรพยากร จงขงกงใหสลดไขกอนน ำากงนนไปใช ประโยชนโดยไดใชความรจากการสงเกต และความรจากการเพาะพนธก งกามกรามของกรมประมง จงทราบวาตองนำากงไปขงในนำาเคม (13-18 ppt) กงจงวางไข ตอมาไดมการตงจดรวบรวม และขนยายไปจดสลดไขเ ป น ก า ร ใ ช ท ร พ ย า ก ร ใ ห เ ก ด ป ร ะ โ ย ช น ส ง ส ด
การกำาจดปลาหมอสคางดำา จากการเฝาสงเกต และจดจำาพฤตกรรมของสตวนำาตางถนชนดนจงรวาเปนปลาทอาศยอยรมฝงในชวงนำาขนจะเขาไปหากนในปาจาก เมอนำาลงตำาสดจะลงมาอาศยรมตลง จงไดประชมหารอการกำาจดสตวนำาตางถนชนดน สรปไดประยกตใชอวนกระทงซงเปนการทำาประมงดงเดมมาใชกำาจดในชวงนำาลงตำาสด โดยดจากตารางนำาขนนำาลง จนสามารถก ำา จ ด ป ล า ห ม อ ส ค า ง ด ำา ใ น แ ม น ำา ส ว ไ ด อ ย า ง ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ
5.2 มก�รนำ�เครองมอดจตอล/เทคโนโลยททนสมยม�ใชในก�รด ำ� เ น น ง � น
มการใชเครองอานพกดตำาแหนง (GPS) เพอระบแหลงแพรกระจายของปลาหมอสคางดำา มการนำาตารางนำาขน-นำาลงมาใชในการกำาจดปลาหมอสคางดำา
มตท 3: ก�รบรรลผลสำ�เรจ (35 คะแนน)
6. ก�รสรปบทเรยนคว�มสำ�เรจในก�รบรรลเป�หม�ยก�รพฒน�6.1 สรปผลสำ�เรจเชงประจกษ และสงผลตอองคกรและ
ชมชน/สงคม/ประเทศ
1) มทรพยากรสตวนำาเพมขน 2) มรายไดจากการจบกงกามกรามเพมขนจาก 1.6 ลานบาทในปแรก
เปน 3.1 และ 6.0 ลานบาทในปถดมา 3) สมาชกชมรม (นายเจรญวฒ เหลาศรวฒ) ไดรบเลอกเปนคณะ
กรรมการประมงประจำาจงหวดชมพร
6.2 สรปปญห�/อปสรรค และปจจยคว�มสำ�เรจจ�กก�รดำ�เนนง�น
เป�หม�ยเพอก�รจดก�รทรพย�กรประมงใหคงคว�มหล�ก
หล�ย และผลผลตเพมขนนำ�ไปสร�ยไดแกชมชน
กรมประมง
1. จดตงชมรมอนรกษกงกามกรามลมนำาสว- ประชมหารอแนวทางการดำาเนนงาน- กำาหนดกฎเกณฑในการอนรกษและจดการทรพยากรประมง
2. ประเมนผลการใชทรพยากรประมง (กงกามกราม)- รวบรวมขอมลผลจบจากสมาชก- สรป และประเมนผลการจบรวมกบหนวยงานกรมประมง
3. สรางธนาคารไขกงกามกราม - สมาชก 8 กลมจดทำาจดรวบรวมกงไขจากสมาชก
- สรางจดสลดไข 3 จดในพนทเหมาะสม (ความเคม 11-18 ppt) ใหกงสลดไขโดยพกในกระชงกอนนำาไปจำาหนาย
4. เพมผลผลตสตวนำาโดยการปลอยรวมกบหนวยงานกรมประมงปลอยพนธสตวนำาในลมนำาสว5. เฝาระวงการกระทำาผดกฎเกณฑและกฎหมายประมง6. สำารวจและกำาจดสตวนำาตางถน (ปลาหมอสคางดำา)
- สำารวจการแพรกระจาย การกนอาหาร และผลกระทบระบบนเวศน
- สมาชกในกลมรวมกนใชขายกำาจดและปลอยพนธปลากนเนอเพอควบคมประชากร
กระบวนก�รขบเคลอนคว�มมสวนรวมในก�รบรห�รจดก�รทรพย�กรประมงนำ�จดในชมชน
สภ�พปญห� จากการเปลยนแปลงของธรรมชาต ระบบนเวศนทเปลยนไป การกระทำาผดกฎหมายประมง ใชสารเบอเมา และการจบสตวนำาเกนกำาลงผลตของธรรมชาต ทำาใหสตวนำาลดลง
6.3 ก�รจดทำ�ตนแบบ (Model) เพอใชในก�รเผยแพรและขย�ยผล
ร�ยไดจ�กก�รจบกงก�มกร�มของสม�ชกในกลมเพมขนจ�ก 1.6 ล�นบ�ทในปแรกเปน 3.1 และ 6.0 ล�นบ�ทต�มลำ�ดบ
1. มก�รจดตงชมรมอนรกษกงก�มกร�มแมนำ�สว สร�ง
กฎเกณฑและบรห�รจดก�รทรพย�กรประมงโดยชมชนทใชประโยชนจ�กแมนำ�สวและขย�ยผลไปสคลองส�ข�ต�งๆ
2.
เพมคว�มสำ�คญในก�รอนรกษทรพย�กรประมงใหแกสม�ชกและชมชน
3.
ผลสำ�เรจ
กระบวนก�รก�รจดก�รทรพย�กรประมงนำ�จดโดยชมชนประมงมสวนรวม
1. สนบสนนการรวมกลม (ชมรมอนรกษกงกามกรามลมนำาสว) เกดจากกลมทมผลกระทบจากสตวนำาลดจำานวนลง และมจตสำานกในการอนรกษทรพยากรของชมชน
2. รวบรวมและวเคราะหขอมลพนฐานของชมชนประมง และระดมความคดเหนของชมชน
3. สรางกระบวนการเรยนรและการมสวนรวมของประชาชนเพอการบรหารจดการทรพยากรสตวนำาจดและการทำาประมง
4. ดำาเนนกจกรรมตามแผนงานทชมชนกำาหนดขน
4.1 สรางธนาคารไขกงกามกราม4.2 ปลอยพนธสตวนำา(กงกามกราม และ
สตวนำาประจำาถน)4.3 กำาจดสตวนำาตางถน (หมอสคางดำา)4.4 เฝาระวงการกระทำาผดกฎหมาย
ประมง 5 สรปและประเมนผลปญหาอปสรรคและแนวทางแกไข
ปจจยคว�มสำ�เรจ
- Key Actor ไดแก นายธวช บรนทรวฒนา ผกอตงชมรม และคณะกรรมการบรหารชมรมทกทาน- Facilitator ไดแก กองวจยและพฒนาประมงนำาจด (งบประมาณและวชาการ) ศนยวจยและพฒนาพนธกรรมสตวนำาชมพร (พเลยงการดำาเนน
7. ขอมลคว�มพงพอใจของประช�ชนทเข�ม�มบทบ�ทรวมในก�รบรห�รจดก�รทรพย�กรประมง
ความพงพอใจของประชาชน กลมอนรกษกงกามกรามลมนำาสวทมสวนรวมในการบรหารจดการทรพยากรประมงนำาจดนนพบวา สมาชกในกลมสวนใหญเปนชาวประมงรอยละ 70 รองลงมามอาชพเกษตรกรและรบจางทวไป เปนเพศชายรอยละ 90 และมอายระหวาง 41-50 ป สวนใหญจบการศกษาชนป ร ะ ถ ม ป ท 6 แ ล ะ ม ธ ย ม ศ ก ษ า ป ท 6 ความพงพอใจตอกจกรรมบรหารจดการทรพยากรประมงนำาจดในหวขอช อกจกรรมทด ำาเนนการในพนทตรงกบความตองการของชมชนพบวา ประชาชนมความพงพอใจในกจกรรมปลอยพนธสตวนำามากทสดรอยละ 84.6 รองลงมาเปนกจกรรมธนาคารกงกามกราม และกจกรรมกำาจดปลาหมอสคางดำารอยละ 46.2 สวนกจกรรมเฝาระวงการกระทำาการประมงผดกฎหมายมความพงพอใจรอยละ 30.8 สอดคลองกบการมสวนรวมของประชาชนในขนตอนตาง ๆ ของการดำาเนนงานนน กจกรรมปลอยพนธสตวนำามความพงพอใจมากทสดรอยละ 38.5 รองลงมาคอกจกรรมธนาคารกงกามกราม กจกรรมกำาจดปลาหมอสคางดำา 30.8 และกจกรรมเฝาระวงการกระทำาประมงผดก ฎ ห ม า ย ป ร ะ ช า ช น ม ค ว า ม พ ง พ อ ใ จ ม า ก ร อ ย ล ะ 69.2 ในสวนของประโยชนทประชาชนและชมชนไดรบจากการดำาเนนการของกจกรรมนน กจกรรมปลอยพนธสตวนำา กจกรรมธนาคารกงกามกราม และกจกรรมกำาจดปลาหมอสคางดำา มความพงพอใจมากทสดเทากน คอรอยละ 61.5 และกจกรรมเฝาระวงการทำาการประมงผดกฎหมายรอยละ 53.8 สำาหรบหวขอของหนวยงานการประมงใหความส ำาคญและมสวนรวมกบกจกรรมทดำาเนนการนน กจกรรมกำาจดปลาหมอสคางดำามความพงพอใจมากทสดรอยละ 84.6 สวนกจกรรมธนาคารกงกามกราม กจกรรมปลอยพนธสตวนำา และกจกรรมเฝาระวงการประมง ผดกฎหมายรอยละ 46.2 สวนองคทองถนใหความสำาคญและมสวนรวมกบกจกรรมทดำาเนนการกจกรรมปลอยพนธสตวนำา และกจกรรมเฝาระวงการทำาประมงผดกฎหมายมากทสดรอยละ 15.4 ความพงพอใจในการดำาเนนกจกรรมธนาคารกงกามกรามจะสรางสง
แวดลอมและคณภาพทดใหกบชมชนไดมากทสดรอยละ 53.8 รองลงมาคอกจกรรมการเฝาระวงการทำาการประมงผดกฎหมายและกจกรรมกำาจดปลาหมอสคางดำารอยละ 46.2 สวนกจกรรมปลอยพนธสตวนำามระดบความพงพ อ ใ จ ม า ก ท ส ด ร อ ย ล ะ 30.8