EDEBİYAT FAKÜLTESİ BÜLTENİ

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ

NİSAN 2019 - 4. SAYI

DÖRDÜNCÜ SAYIMIZ

Edebi̇yat Fakültesi̇ Dekani

Edebiyat Fakültesi Bülteni dördüncü sayisi Fakültemizi takip eden değerli dostla-ri ve ilgilileri Nisan ayinda gerçekleştirilen çeşitli etkinliklerden haberdar etmek üzere yayinlanmiş bulunuyor. Baharin kendini tüm güzelliğiyle hissettirdiği bu ayda Fakültemiz yine yoğun bir bilim şölenine ev sahipliği yapti. Birçoğuna Üni-versite dişindan da yoğun bir katilimin olduğu toplanti ve etkinlikler Fakültemi-zin eğitim faaliyetlerinin yaninda bilimsel bilginin toplumsal düzlemde yayilmasi konusundaki sorumluluğunun farkinda olduğunu ve bunun hocalarimizin özve-rileriyle başarili bir şekilde yerine getirildiğini göstermektedir. Hem söz konusu bilimsel etkinliklerin gerçekleşmesinde hem de Bültenin hazirlanmasinda emeği geçen kiymetli akademisyenleri kutluyor, iyi okumalar diliyorum.

Prof. Dr. Hayati DEVELİ

SUNUŞEdebiyat Fakültesi Bülteni sizlerin katkilariyla dördüncü sayisina ulaşti. Nisan ayi da bilimsel ve kültürel etkinliklerin Fakültemizde hiz kesmeden devam ettiği bir ay oldu. Bu sayimizda Nisan ayinda gerçekleştirilen etkinler tanitilirken, Mayis ayi etkinliklerinin duyurularina ve programlarina da ayrica yer verildi.

İsmail Tunali Düşüncesi Sempozyumu, Sa’di-yi Şirazi Anma Programi, doğumunun yüz onuncu yilinda Nurettin Topçu’yu ve doğumunun 100. Yilinda Cengiz Dağci’yi anma etkin-liklerinin yani sira yakin zamanda kaybettiğimiz fakültemiz öğretim üyesi Cemal Aksu’nun ölümünün kirkinci gününde anildiği haberine de yer verdik. Hocamizin adini yaşatmak için başlatilan “Cemal Aksu Toplantilari” nin ilkinin “Elde Var Hüzün: Yasi Birlikte Tutmak” baş-likli konferansla gerçekleştirildiğini duyurmaktan memnuniyet duyuyoruz.

Düzenli olarak gerçekleştirilen Logoi: Antikçağ Tartişmalari konferansinin Nisan ayi konuğu Koç Üniversitesi’nden Doç. Dr. Inge Uytterhoeven’in konferansinin özetini bu sayimizda bu-lacaksiniz. Yine Antikçağ araştirmalari ile ilgili bir konferans da Klasik Arkeoloji Anabilim Dali tarafindan düzenlendi. Fransa Bordeaux Montaigne Üniversitesi’nden Doç. Dr. Koray Konuk arkeolojide dijital beşerî bilimlerin önemini anlattiği konuşmasinda, kendi dijital pro-jeleri “Historia Nummorum Online” projesini tanitti. Klasik Filoloji Seminerleri’nin bu ayki konferansi olan “Homeros’tan Parmenides’e Teolojik Dönüşüm” hakkinda haberimizi de bu sayida yer almaktadir.

Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji, Türk Dili ve Edebiyati, Sanat Tarihi gibi bölümlerimizin düzenledikleri daha pek çok etkinlik ve konferans haberinin yani sira Eskiçağ Tarihi Anabilim Dali lisansüstü öğrencilerinin seminerleri de ilgi çekici bilimsel faaliyetler arasinda dikkatini-ze sunulmuştur.

Bültene destekleriniz için teşekkür ediyor, Mayis ayi etkinlik haberlerinizi bekliyoruz.

Yeni sayimizda görüşmek dileğiyle.

Edebiyat Fakültesi Bülteni Yayın Kurulu

EDEBİYAT FAKÜLTESİ BÜLTENİ

4

HAKKINDAİstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi bölüm ve anabilim dallari tarafindan düzenlenen bilimsel ve kültürel faa-liyetlerin, yayin ve diğer akademik etkinlikler hakkinda haber ve tanitim yazilarinin yer aldiği bülten olup ayda bir

kere elektronik ortamda yayinlanmaktadir.

ALINTI VE İRTİBATBültende yer alan haberler kaynak gösterilmek şartiyla haber ve tanitim amaçli olarak kullanilabilirler. Bültende yer almasini istediğiniz bilimsel toplanti ve yayin tanitimi için edebiyatebulten@gmail.com adresine elektronik

posta gönderebilirsiniz.

EDEBİYAT FAKÜLTESİ BÜLTENİ YAYIN KOMİSYONU

Metin Ünver, Aliye Erol - Özdizbay, Mehmet Şerif Eskin, Bülent Çağlakpinar, Ömer Arslan Ferhat Ayyildiz, Metin Kaya, Onur Kiliçer

MİZANPAJ VE TASARIM

Sedanur Atmaca & Onur Kovaci

İÇİNDEKİLER

5

8

9

5

6 7

1110

15

17

14 16

12 13

İçindekiler

Karagöz Muhtar & Sanatın İyileştirici

Etkisi & Alman-ya’da Türk Tiyat-

rosu

İsmail Tunalı Dü-şüncesi Sempozyu-mu & Proje Pazarı

Klasik Filoloji Seminerleri & Mu-hammed İkbal ve

Mehmet Akif Ersoy

Nurettin Topçu & Historia Nu-morum Online

Projesi

Logoi: Antikçağ Tartışmaları &

Hukuk Dili; Hukukun Dili & Doğa’nın Dili

Duyurular

Sa’di-yi Şirazi’yi Anma Programı & Türkiye İçsu Balık Faunası ve Ekolojik

Durum

Duyurular

Cengiz Dağcı Anma Programı & Robert

Dankoff ile Türkoloji Araştırmaları & Ömer Erdem’le

“İstanbul’a” Dair

Fundamenta & “Elde var Hüzün”: Yası

Birlikte Tutmak & II. Dilbilim Araştırma-larında Nöro-Gö-

rüntüleme Çalıştayı

Taşa Oyulmuş İmparatorluk &

Aşık Mürsel Sinan Programı

Bizans Kültürü Ko-nuşmaları “Ortaçağ

Gürcü Sanatının Anadolu’da

Yansımaları”

6

EDEBİYAT FAKÜLTESİ Klasik Filoloji Seminerleri & Muhammed İkbal ve Mehmet Akif Ersoy

Klasik Filoloji Seminerleri: Homeros’tan Parmenides’e Teolojik Dönüşüm

Doğunun İki Büyük Şairi: “Muhammed İkbal ve Mehmet Akif Ersoy”

Eskiçağ Dilleri ve Kültür-leri Bölümü Latin Dili ve Edebiyati Anabilim Dali ta-rafindan 2003 yilindan bu yana düzenlenmekte olan ve antikçağ kültürünün de-ğişik açilardan ele alinip incelendiği, tartişmaya açil-diği Klasik Filoloji Semi-nerleri’nin son toplantisi 18 Nisan 2019 tarihinde “Ho-meros’tan Parmenides’e Te-olojik Dönüşüm” başliğiyla Edebiyat Fakültesi Amfi 6’da gerçekleştirildi. İstanbul Üniversitesi Felsefe Bö-lümü Başkani Prof. Dr. Cengiz Çakmak’in konuk ol-duğu seminerde Homeros ve Hesiodos’tan başlayarak Thales, Anaksimandros, Pythagoras, Ksenophanes, Herakleitos gibi Sokrates öncesi filozoflarin izinden Parmenides’e kadar Eski Yunan dünyasindaki teolojik dönüşüm ve hakikat arayişi ele alinmiştir.

Teolojik dönüşüm ile politik dönüşüm arasindaki iliş-kinin vurgulandiği konuşmada, insan ile tanri arasin-daki ilişkinin politikayla bağlantili olarak dönüştüğü ortaya konmuş; bu bağlamda yasa, adalet, hakikat kavramlari tartişmaya açilmiştir. Katilimcilarin soru ve katkilariyla sona eren Klasik Filoloji Seminerleri-nin bu seneki son toplantisi 15 Mayis 2019’da Fakül-temiz Kurul Odasinda yapilacaktir.

Edebiyat Fakültesi, Urdu Dili ve Edebiyati Anabilim Dali tara-findan Milli Mücadelenin 100. yili münasebetiyle 29-30 Nisan 2019 tarihlerinde İ.Ü. Seyyid Hasan Paşa Medresesinde, Ulus-lararasi “Doğunun İki Büyük Şairi: Allame Muhammed İkbal ve Mehmed Âkif Ersoy” isimli bir konferans düzenlendi. İngil-tere, Danimarka, Almanya, Pakistan, Hindistan, Finlandiya ve İspanya gibi ülkelerden konferansa katilan çok sayida akade-misyen ve yazar, Muhammed İkbal ve Mehmet Akif Ersoy ile ilgili çeşitli bildiriler sunarak iki şairin ülkemiz için ne kadar değerli olduğunu gün yüzüne çikardilar. Konferansin ikinci gü-nünde Azad Cammu ve Keşmir Cumhurbaşkani Sayin Sardar Masood Khan, Pakistan Büyükelçisi Sayin Muhammad Syrus Sajjad Qazi, İstanbul Üniversitesi Rektörü Sayin Mahmut Ak, Pakistan İstanbul Başkonsolosu Sayin Bilal Khan Pasha, Ede-biyat Fakültesi Dekani Sayin Hayati Develi ile Doğu Dilleri ve Edebiyatlari Bölümü öğretim üyelerinin ve öğrencilerinin katilimiyla İ.Ü. Rektörlük binasi “Mavi Salonu”nda bir açiliş

toplantisi da gerçekleştirildi. Ayrica Sa-yin Azad Cammu ve Keşmir Cumhur-başkani Sayin Sardar Masood Khan, İs-tanbul Üniversitesi Rektörü Sayin Prof. Dr. Mahmut Ak’i makaminda ziyaret ederek iki ülke ilişkileri ve Keşmir so-rununa dair birçok konuda fikir alişveri-şinde bulundular. Konferansta Rektörü-müz Prof. Dr. Mahmut Ak ile Edebiyat Fakültesi Dekanimiz Prof. Dr. Hayati Develi, Sayin Sardar Masood Khan ve

Sayin Muhammad Syrus Sajjad Qazi’ye ülkemizde Urdu Dili ile 1915 yilinda yayimlanan “Uhuvvet” (Kardeşlik) isimli der-ginin ilk sayisinin kapak görselini hediye ettiler.

7

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

Karagöz Muhtar

TİYATRO ELEŞTİRMENLİĞİ VE DRAMATURJİ BÖLÜMÜ

Sanatın İyileştirici Etkisi: Psikoterapi ve Kronik Hastalıkların Tedavisinde Sanatın Kullanımı

Almanya’da Türk Tiyatrosunun Geçmişi ve Bugünü

Karagöz sanatinin UNESCO “İnsanliğin Somut Olmayan Kültürel Mirasi Listesi”ne kaydedilişinin 10. yil dönümü vesilesiyle, mezunlarimizdan Hayali M. Emin Taşde-mir, bir Oidipus uyarlamasi olan “Karagöz Muhtar” oyunuyla 2 Nisan’da bizlerle bir-likteydi.

Sanat terapisi alaninda çalişan uzman Duygu Seda Tomru, Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü-nün 27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü vesilesiyle düzen-lediği etkinlikte bizlerle birlikteydi. Tomru, sanat tera-pisinin dünya ve ülkemizdeki kisa tarihçesini, tiyatro sanati ve onun diğer sanatlarla bağlantisini, bu alanda uzmanlaşma yollarinin yani sira sanatin iyileştirici ya-nindan psikoterapi ve kronik hastaliklarin tedavisi sü-recinde nasil faydalanildiğini klinik deneyim örnekle-riyle de destekleyerek anlatti.

Almanya’da 1978 yilindan bu yana Türkçe tiyatro alaninda faaliyet gösteren, festival organizatörlüğü, dizi ve sinema oyunculuğunun yani sira senar-yo yazarliği da yapan Mürtüz Yolcu, 24 Nisan 2019 tarihinde gerçek-leştirilen programda Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü öğ-rencileriyle deneyimlerini paylaşti. Yolcu, Almanya’da Türklerin ilk dönemlerde daha çok Türkçe oyun sahnelediklerini, ancak ilerleyen zamanlarda daha geniş bir seyirci kitlesine ulaşabilmek için çift dil-li ya da Almanca oyunlar sahneye koymaya başladiklarini ve böylece daha görünür hale geldiklerini anlatti. Yabanci bir isme sahip olmanin getirdiği zorluklara da değinen Yolcu, Almanya’da yaşayan sanatçilarin bu tip zorluklarla baş etmek için farkli stratejiler geliştirdiklerinden söz etti. Yillarca uluslararasi bir festival düzenlemiş ancak son yillarda daha çok dizi ve sinema sektöründe faaliyet gösteren Mürtüz Yolcu, kimlikler nedeniyle karşila-şilan sinirlarin ve engellerin aşilmasinin ancak diyalog ile yani iletişim kanalla-rinin daima açik tutulmasi ve sürekli olarak geliştirilmesi ile mümkün olduğunu vurguladi.

Karagöz Muhtar & Sanatın İyileştirici Etkisi & Almanya’da Türk Tiyatrosu

8

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

İsmail Tunalı Düşüncesi Sempozyumu

Proje Pazarı

Ülkemizde felsefi estetiği sistematize ederek kurumsallaştiran, yazdiği eser-

lerle sanat felsefesinin dününü ve bugünü-nü açiklayan ve geliştirdiği özgün fikirlerle yeni düşünce yollari açan İsmail Tunali’nin katkilarini anmak, birikimini tartişmaya açmak için 16 Nisan 2019 günü İstanbul Üniversitesi’nde bir sempozyum yapildi. İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nün öncülüğünde, bölüme ve Türk düşüncesine

büyük emek vermiş hocalarin düşüncelerini tartişa-rak katkilarini diri tutmak amaciyla ilki Nermi Uy-gur için 2018 yili Aralik ayinda yapilan toplantilarin ikincisinin odağinda ise İsmail Tunali bulunmaktay-di. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kurul Odasinda tüm gün süren sempozyumda, Türkiye’nin dört bir yanindaki üniversitelerin felsefe, güzel sanat-lar, uluslararasi ilişkiler bölümlerinden davetli on iki akademisyen, Tunali düşüncesinin farkli boyutlarini değerlendirdi. İsmail Tunalı Düşüncesi Sempozyumu düzenleme kurulu adina açiş konuşmasini yapan Prof. Dr. Ayhan Biçak, Türk düşüncesine hizmet etmiş ve eserleriyle hâlâ yeni ufuklar açan hocalarin düşünce-lerinin tartişilmasinin ve hakkinda eleştirel metinler üretilmesinin öneminden bahsederek, Tunali’nin tüm yaşami boyunca estetik ve sanat felsefesi çalişan ay-riksi bir filozof olarak biraktiği düşünsel miras ile he-saplaşmamiz gerekliliğinin altini çizdi. Üç oturumdan oluşan ve yoğun bir katili-min olduğu sempozyumda oturum sonlarinda yönelti-len sorulara davetli konuş-macilarin verdiği cevaplar-la Tunali düşüncesi birçok yönden tartişmaya açildi. Gün boyu süren ve İsmail Tunali’nin değişen başliklar-da değerlendirilen çok yön-lü düşüncesinin verimlerini eleştirerek yaşatan sempoz-yumda, yakin zamanda İsmail Tunali Düşüncesi adli kitabin çikarilacağinin müjdesi de verildi.

Fakültemiz tarafindan bu yil ilk defa düzenlenen “Proje Pazari”

etkinliği 30 Nisan 2019 Sali günü Şeref Holünde gerçekleştirilmiştir. Rektörümüz sayin Prof. Dr. Mahmut Ak’in da katilimi ile gerçekleştirilen etkinliğin amaci,

-proje geliştirme bilincinin yaygin-laştirilmasi, -disiplinler arasi ortak proje hazirlama ve geliştirme kültürünün oluşturulmasi, -fakültemiz içinde ve ilgili diğer fakülteler arasinda proje taban-li işbirliğinin geliştirilmesi, -yeni proje ortakliklarinin başlatilmasinin desteklenmesi ile ki-şiler ve disiplinler arasi iletişim platformunun kurulmasidir.

Bu amaç doğrultusunda yaklaşik 6 ay önce başlayan çalişma-lar olumlu sonuçlar vermiş ve Fakültemiz dahilindeki 52 ana-bilim dalindan toplam 158 proje önerisi ortaya çikmiştir.Bun-dan sonraki aşama, bu ortaya çikan bu önerilerin çok disiplinli

ve kapsamli bir projeye çevirerek özellikle diş paydaşlara önerilecek bir proje önerisi haline getirilmesi olacaktir. Bu şekilde ger-çekleşecek proje önerileri ile Fakültemizin daha etkin bir şekilde proje tabanli çalişma-larina katki oluşturmasi beklenmektedir.

İsmail Tunalı Düşüncesi Sempozyumu & Proje Pazarı

9

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

Doğumunun Yüz Onuncu Yılı: Bir Felsefeci Olarak Nurettin Topçu

Cumhuriyet döneminin önde gelen filo-zoflarindan Nurettin Topçu’nun (ö. 1975) doğumunun yüz onuncu yili vesilesiyle Felsefe Bölümü ve Dergâh Yayinlari’nin iş birliğiyle düzenlenen etkinlik 24 Nisan 2019’da Edebiyat Fakültesi Kurul Odasin-da gerçekleştirildi. Doç. Dr. Cahid Şenel’in moderatörlüğünde icra edilen etkinliğe ko-nuşmaci olarak Prof. Dr. İsmail Kara, Prof. Dr. Ali Utku ve Doç. Dr. M. Fatih Birgül ka-tildi. İsmail Kara “Bir İsyan Ahlakçisi: Nurettin Topçu Biyografisi” başlikli sunumunda Topçu’nun hayat hikâyesini ve düşünce dünyasinin dönüm nok-talarini zengin görsel arşivi eşliğinde dinleyicilerle paylaşti. “Türkiye’de Felsefenin Özgün Başlangiçla-

ri: Nurettin Topçu ve Hilmi Ziya Ülken” başlikli sunumunda Ali Utku, Topçu’nun İsyan Ahlaki ile Ülken’in Aşk Ahlaki adli eserlerini karşilaştirarak, bu iki filozofun ahlak üzerinden yeni bir felsefe inşa etme serüvenlerini karşilaştirmali bir şekilde sundu. M. Fatih Birgül ise “Sorbonne’da Bir Felsefe Doktorasi: Conformisme et Ré-volte” başlikli tebliğinde Topçu’nun Sorbonne’da tamamladiği ve daha sonra İsyan Ahlaki adiyla yayinlanan doktora tezinin felsefi bağlamini ayrintili bir şekilde gözler önüne serdi.

Nurettin Topçu & Historia Numorum Online Projesi

Historia Numorum Online Projesi ve Arkeolojide Dijital Beşeri Bilimlerin Önemi

“Historia Numorum Online Projesi ve Arkeolojide Dijital Beşeri Bilimlerin Önemi” başlikli konferans 22.04.2019 Perşembe günü, Fransa Ulusal Araştirma Merkezi (CNRS) ve Ausonius Enstitüsü-Bordeaux Montaigne Üniversitesi öğre-tim üyesi Doç. Dr. Koray Konuk tarafindan Fakültemiz Kurul Odasinda verilmiştir. Numismatik, özellikle erken dönem sikkeler ile Karia tarihi ve arkeolojisi üzerine çalişan Doç. Dr. Konuk, konuşmasinda dijital beşeri bilimlerin öneminin ve ül-kemiz beşeri bilimlerinde bu alana karşi yeterince ilgi olmadiğinin üzerinde dururken, numismatik alaninda bu bilim dalini nasil kullandiklarini ayrin-tili biçimde anlatmiştir. Proje ilk olarak Barclay Vincent Head tarafindan 1887’de basilan Historia Numorum, a Manual of Greek Numismatics ile başlamiş, 2016 yilinda ise Dr. Konuk ve ekibi tarafindan Karia Bölgesi sik-kelerini kapsayacak şekilde dijitalize edilmeye başlanmiştir. Roma hâki-miyeti öncesi Yunan sikkeleri için bir ilk olan projenin, Karia’nin ardindan diğer bölgeler için de devam edeceği, ayrica kazi buluntusu sikkeler için de bir dijital veri tabani oluşturulacaği konferansta dile getirilen bilgiler arasindadir. Proje ile ilgili daha ayrintili bilgiye sahip olmak ya da veri taba-nini kullanmak isteyen ilgililer http://hno.huma-num.fr/ adresini ziyaret edebilirler.

10

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

Edebiyatin birçok türünde eser vermiş, Türk edebiyatinin Tür-kiye dişindaki önemli temsilci-lerinden Cengiz Dağci, doğumu-nun yüzüncü yilinda Edebiyat Fakültesi’nde anildi. Yazar ve yayinci İsa Kocakaplan, Gama-li Haç İle Kizil Yildiz Arasinda belgeselinin yönetmeni Neşe Sarisoy Karatay ile belgeselin danişmanliğini üstlenen Zafer Karatay, Dağci’nin Türk dünyasi ve edebiyatindaki yerini yazarin eser-lerinden örnekler, hayatindan kesitlerle anlattilar.

Columbia ve Harvard Üni-versitelerinde Yakindoğu dil ve edebiyatlari öğrenimi gördükten sonra Brandeis ve California Chicago Üni-versitesi Doğu Dilleri ve Uygarliklari Bölümü Türk-çe profesörü olarak görev alan dünyaca ünlü Türko-log Robert Dankoff, Türk Dili ve Edebiyati ve Çağdaş Türk Lehçeleri bölümlerinin davetiyle 22 Nisan 2019 Pazartesi günü, Türkoloji çalişmalari üzerine konferans verdi.

Türk Dili ve Edebiyatı BölümüDoğumunun 100. Yılında Cengiz Dağcı

Robert Dankoff ile Türkoloji Araştırmaları

Ömer Erdem’le “İstanbul’a” Dair29 Nisan 2019 günü, şair Ömer Erdem son şiir kitabi “İstanbul’a”yi konuşmak üzere Edebiyat

Fakültesine konuk oldu.

29 Nisan Pazartesi günü Necip Tosun, Edebiyat Fakültesi Kurul Odasi’nda düzenlenen programda yeni kitabi “Edebiyat Atlası” ve-silesiyle yazar ve yayinci Güray Süngü, Aykut Ertuğrul ve Sedat Demir ile günümüz öyküsünü ko-nuştu.

Günümüz Öyküsü

Cengiz Dağcı Anma Programı & Robert Dankoff ile Türkoloji Araştırmaları & Ömer Erdem’le “İstanbul’a” Dair

11

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

Türk Dili ve Edebiyati Bölümü Eski Türk Dili Anabilim Dali tarafindan düzen-lenen “Yayimlanişinin 60. Yilinda Philologiae Turcicae Fundamenta” seminer dizisi Nisan ayinda Türk Dili ve Edebiyati Bölümü emekli öğretim üyelerin-den Prof. Dr. Nuri Yüce’nin katilimlari ile devam etti. Johannes Benzing’in Fundamenta’da yayimlanan makaleleri üzerine bir değerlendirme yapan Nuri Yüce, Benzing ile çaliştiği döneme ait hatiralarini da dinleyicilerle paylaşti. Fundamenta seminerleri 25 Nisan Perşembe günü Türk Dili ve Edebiyati Bö-lümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Hatice Tören’in “Fundamenta’da Bati Türk-çesi” konulu semineri ile devam etti.

Yayımlanışının 60. Yılında Philologiae Turcicae Fundamenta

Fakültemizin erken kaybettiği Cemal Aksu, ölümünün kirkinci günü vesilesiyle 4 Nisan 2019 gününde anildi. Öğrencileri, yakinlari ve mesai arkadaşlari, güzel in-san, kiymetli akademisyen, Türk Dili ve Edebiyati Bölümünün gülen yüzü Cemal Aksu’yu anlattilar, anilarini paylaştilar. Program, Süleymaniye Camiinde okunan Mevlid-i Şerîf ile tamamlandi.

Ölümünün Kırkıncı Gününde Cemal Aksu

İnsana, gündelik hayata, doğaya dair konular etrafinda şe-killenecek “Cemal Aksu Toplantilari”nin ilki, Bahçeşehir Üniversitesi Psikoloji Bölümü Başkani Dr. Öğr. Üyesi Bahar Tanyaş’in yas süreci üzerine konferansiyla merhumun do-ğum günü 30 Nisan 2019 tarihinde yapildi.

“Elde Var Hüzün”: Yası Birlikte Tutmak

II. Dilbilim Araştirmalarinda Nöro-Görüntüleme Çaliştayi, 2 Nisan 2019 tarihinde Genel Kurul Salonunda tip ve dilbilim alanlarindan birçok akademisyenin katilimiyla beş oturumda gerçekleştirildi.

II. Dilbilim Araştırmalarında Nöro-Görüntüleme Çalıştayı

Cengiz Dağcı Anma Programı & Robert Dankoff ile Türkoloji Araştırmaları & Ömer Erdem’le “İstanbul’a” Dair Fundamenta & “EldeVar Hüzün”: Yası Birlikte Tutmak & II. Dilbilim Araştırmalarında Nöro-Görüntüleme Çalıştayı

12

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

Eskiçağ Tarihi Anabilim Dali’nin lisansüstü semi-nerleri çerçevesinde, Dr. Öğr. Üyesi Gürkan Er-

gin’in yönetiminde 26 Nisan 2019’da Fakülte Kurul Odasinda yüksek lisans öğrencileri “Taşa Oyulmuş İmparatorluk: Roma Anitlarinda Anlati ve Sembo-lizm” başliği altinda sunumlarini gerçekleştirmişler-dir. Seminerin amaci Roma kamu anitlarindan baş-lica örneklerle imge ve sahnelerin verdiği sosyal ve siyasal mesajlarini yazili kaynaklar, epigrafik mal-zeme ve arkeolojik bulgular eşliğinde tartişmakti. Bu amaçla Roma İmparatorluğu’nun başi, ortasi ve sonlarina ait birkaç örnek üzerinden bu mesajlarin değişen sosyopolitik şartlarda nasil yeniden şekillen-diği vurgulanmiştir. İlk Roma imparatoru Augustus için senato tarafindan MÖ 13’te adanmiş Ara Pacis Augustae sunağinda imparatorun başarilari ve Roma için tasarladiği vizyonu daha ziyade sivil mesajlarla sergilenir. MS 113’te bitirilmiş Traianus Sütunu ise Roma ordusunu en ideal hâliyle bir seferde betim-leyerek imparatorluğun askeri güç ve disiplinini öne çikarir. MS 4. yüzyil geç Roma anitlarin-dan iki örnek, Gale-rius ve Constantinus taklarinda ise impara-tor önceki anitlardan farkli olarak neredey-se tanri gibi, diğer fi-gürlerden daha büyük bir şekilde betimlen-miştir. Sahneler MS 1 ve 2. yüzyil anitlarinin aksine siniflar arasin-daki hiyerarşiyi figürlerin boyutlari ve konumlariy-la vurgular. İmparator diğer anitlardan farkli olarak neredeyse sadece asker yönüyle öne çikar ve “eşitler arasinda birinci” sifatindan uzak, mutlak bir monar-şinin temsilcisidir.

İstanbul Üniversitesi Türk Halk Bilimi Uygulama ve Araştir-ma Merkezi ve Türk Halk Edebiyati Ana Bilim Dali’nin birlikte düzenlediği Âşik Mürsel Sinan Programi yoğun bir katilimla, 24.04.2019 saat 10.15’te Amfi 10’da gerçekleştirildi. Programin açilişinda Prof. Dr. Abdülkadir Emeksiz kisa bir konuşma yapti. Emeksiz konuşmasinda; Günümüz Âşiklarinin değerlerinin çok bilinmediğini, Âşiklar üzerinde akademik çalişmalarinin ye-terli sayida olmadiğini ve bir öğrencisinin doktora çalişmasina başladiğini söyledi. Konuşmasinin devaminda ise; ”Şiirlerinde ne söylediler bunu biraz göz ardi ettik. Buralar çalişilmamişti. Doktoradaki çalişma devam ediyor. Bir anlamda “Saz şiirinin Âşik edebiyatina Âşik şiirinin poetikasi” niteliğinde bir çalişma olacak. Kendilerinin ne söylediği önemli çünkü.” dedi. Emeksiz son olarak Âşik Mürsel Si-nan’in şiirlerinin yer aldiği kitabindan “Vay Deli” adli şiirini okuyarak sözü Âşik Mürsel Sinan’a devretti. Âşik Mürsel Sinan yakla-şik bir saat süren progra-minin başinda, Âşiklarin kolay kolay yetişmediğini, Âşiklarin çok yönlü oldu-ğunu ama vatan söz konu-su olunca birleştiklerinden bahsetti. Programi düzenle-yen hocalara teşekkür etti. Programin devaminda ise Âşik Mürsel Sinan, okuduğu iki di-vani ve söylediği türküler arasinda anilarini anlatti. Programda çalip söylediği türkülerinin nasil meydana geldiğinden de bah-setti. Programda “Ana” türküsü ve “Sinek Destani (Bir Sinek)” türküsü büyük ilgi gördü, Sinek Destani (Bir Sinek) türküsüne izleyenler de alkişlariyla eşlik etti.

Eskiçağ Tarihi Lisansüstü Seminerleri: “Taşa Oyulmuş İmparatorluk:

Roma Anıtlarında Anlatı ve Sembolizm”

Âşık Mürsel Sinan Programı

Taşa Oyulmuş İmparatorluk & Aşık Mürsel Sinan Programı

13

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

Ortaçağ Gürcü Sanatının Anadolu’da Yansımaları

Bizans Sanati Anabilim Dalinin düzenlediği Bizans Kültürü Konuşmalari kap-saminda Ankara Haci Bayram Veli Üniversitesi’nden Doç. Dr. Bülent

İşler, “Ortaçağ Gürcü Sanatinin Anadoluda’ki Yansimalari” başlikli sunumunu 19 Nisan 2019 saat 15.30’da Amfi-10’da gerçekleştirdi. Gürcüler, tarih boyunca Karadeniz ve Hazar Denizi arasinda ka-lan Kafkas Dağlari’nin güneyinde yer alan topraklarda yaşamiştir. Gürcülerin sürekli olmasa da tarih içinde uzun süre yaşadiklari bir bölge de bugün ülkemiz sinirlari içinde kalan Çoruh Nehri ve kollarinin suladiği vadiler ve Yukari Kura Havzasi’dir. Gürcüler kendilerine “Kartveli”, ülkelerine de ayni sözcükten türeterek “Sa-kartvelo” yani “Kartveliler Ülkesi” derler. Kartveli sözcüğü, Rus dilinde “Grusini”, Almanca “Georgien”, İngilizce “Georgian” Fransiz-ca “Géorgien” ve Türkçe Gürcü sözcükleri ile karşilanir.

Tarihi gelişmeler, Gürcü Sanati’nin Ortaçağini üç döneme ayirarak araş-tirmak gerektiğini ortaya koyar. İlk dönem yani “Erken Ortaçağ” ya da “Erken Hristiyanlik Dönemi” 4. yüzyilin ilk yarisinda Hristiyanliğin devlet dini kabul edil-mesi ile başlar ve 7. yüzyilin ortalarina kadar yaklaşik üç yüz yil sürer. İkinci dö-nem, 7. yüzyilin ikinci yarisindan 10. yüzyil sonlarina kadar geçen üç yüzyili aşkin bir süreyi kapsar ve “Beylikler Dönemi” olarak bilinir. Ortaçağ’in son dönemi ise İstanbul’un Osmanli İmparatorluğu’nun başkenti olmasina kadar geçen yaklaşik dört yüz elli yili içerir ve “Birleşik Krallik Dönemi” olarak adlandirilir. Gürcüler Ortaçağ boyunca komşulariyla dostça ilişkiler kurarak varliklarini sürdürmüşler-dir. Bizans ve Sasaniler arasindaki savaşlar sirasinda Kartli Kralliği, bazen vergi ödeyerek, bazen de desteklediği Bizans ordusuna asker göndererek konumunu ko-rumayi başarir. 7. yüzyilda Araplara, 8. yüzyildan sonra Bizans’a tabi olarak var-liğini sürdüren Gürcü beyleri 11. yüzyil sonlarinda birleşerek bağimsiz Birleşik Krallik Dönemi’ni başlatir. Gürcülerin Altin Çaği olarak adlandirilan bu dönemde de komşulari olan Trabzon Bizans Devleti ve Selçuklularla iyi ilişkileri sürdürür-ler. Karşilikli kültürel ilişkiler kapsaminda evlilikler de yaşanir. Selçuklu Sultani II Giyasettin Keyhüsrev’in eşi Gürcü asillidir. Gürcüler çeşitli kültürlerin etkisinde kalmakla birlikte yaşadiklari bölgelerde kendilerine özgü kültürel bir kimlik ortaya koyabilmişlerdir. Özellikle mimari anitlarin inşasinda sergiledikleri üstün taş işçi-liğini mimari süslemelerde de göstermişlerdir. Dini yapilarini taş bezeme sanatinin en güzel örnekleriyle, maden ikonalar ve Kapadokya Bizans resminin etkisindeki duvar resimleriyle süslemişlerdir. Bugün hem Gürcistan hem de Türkiye sinirlari içinde yer alan birçok Gürcü eseri geçmişin görkeminin birer göstergesi olarak ha-len ayaktadir. Ama özellikle Ortaçağ Gürcü mimarisi ve resim sanatinin en özgün ve günümüze değiştirilmeden gelebilen örnekleri Kuzeydoğu Anadolu’da, tarih kaynaklarinda “Tao-Klardjeti” adi ile geçen Çoruh ve Yukari Kura nehirleri ve kol-larinin suladiği vadilerde yer alir.

Araştirmaci, sunumunda zengin görseller eşliğinde, ülkemizin kültürel bir parçasi olan Gürcü Sanati’nin tanitilmasi ve Ortaçağ boyunca bu sanatin gelişimini ortaya koymayi amaçlanmiştir.

Bizans Kültürü Konuşmaları “Ortaçağ Gürcü Sanatının Anadolu’da Yansımaları”

14

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

3 yildir devam eden, dişaridan katilima da açik olan İs-tanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Konferanslarinin (EFKON) Nisan 2019 tarihli etkinliği, Üniversitemiz Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dali Başkani Prof. Dr. Aydin Gülan tarafindan verilen bir konferansla gerçekleştirildi. Bu yil bütün boyutlariyla “dil” üzerine odaklanan Efkon kapsaminda, sene içerisinde Prof. Dr. Ayhan Çitil’den “Dilbilimin Nazariyati Üzerine”, Prof. Dr. İhsan Fazlioğlu’ndan “Felsefenin Dili”, Prof. Dr. Şi-nasi Gündüz’den “Tanri’nin Dili”, Prof. Dr. Barbaros Gö-nençgil’den “Doğa’nin Dili”ni dinlemiştik. “Hukuk Dili; Hukukun Dili” başliği altinda konuşan ve “Hukuk dilinin birinci işlevi ikna dili olmasıdır. Hukuk dili bir niteleme dilidir, haklılık haksızlık dili değil” diyen Gülan, genel

mânâda hukukun insanliğa nasil bir dille hitap ettiğini, hukuk dilinin mantiğini ve örnek vak’alar üzerinden de Türk hukuk diline dair bazi sorunlari paylaşti. Sene bo-yunca zaman ayirip uzmani olduklari konularda pek çok branş, meslek ya da yaştan dinleyiciyi aydinlatan de-ğerli konuşmacilara sonsuz teşekkür ederiz.

Eski Yunan Dili ve Ede-biyati Anabilim Dali ta-

rafindan düzenlenen Logoi: Antikçağ Tartışmaları’nin Nisan ayi konuğu Koç Üni-versitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü öğretim üye-lerinden Doç. Dr. Inge Uyt-terhoeven idi. 18 Nisan 2019 Perşembe günü Fakültemiz Kurul Odasi’nda gerçekle-şen konferansta Uytterhoe-ven “”Sağlik, Hayat, Mutluluk, Bariş, Neşe ve Umut!”: Antik Kaynaklar ve Maddi Kalintilar Yoluyla Küçük Asya’daki Roma ve Geç Antik Dönem Seçkin Sinif Konutlarina Bütünleşik bir Yaklaşim” başlikli konuşmasinda katilimcilara, Roma ve Geç Antik Çağ Küçük Asya’sindaki kent konutlarini, bunlara iliş-kin antik literatür ve maddi kalintilar üzerinden değerlendire-rek Akdeniz havzasinda antik evler, özel alanlarin kullanimi ve domestik alanda kişiler arasindaki ilişkilerle ilgili bilgiler sun-du. Bugün elimizdeki antik çağ evleriyle ilgili kanitlar incelen-diğinde çok büyük çeşitlilikte maddi kalinti ve antik literatür verilerinin yan yana bulunduğuna dikkat çeken Uytterhoeven özellikle konutlara ilişkin antik literatürün çok yönlü olduğu-nu belirterek bunlari, nispeten kisitli edebi kaynaklar; özellikle MS IV-VI. yüzyillar arasina tarihlendirilen ve ev yapimi ile il-gili düzenleme ve yönetmeliklerin yani sira özel hukukla iliş-kili olarak, mekânsal haklar, ev ve arsa mülkiyeti gibi konular hakkinda bilgiler de içeren hukuki belgeler; detayli ev betimle-meleri (planlar, inşa malzemeleri ve teknikleri), ev sahiplerinin isimleri ve köy ve şehir gibi daha geniş alanlar ile ilgili bilgiler veren papirüsler; eve dişaridan gelen kişilere yönelik mesajlar veya selamlama cümleleri, iyi dilekler, lanetler, kötülüğe karşi koruyucu büyüler ve dualar içeren mozaik yazitlari, ve kullani-lan dilin, yazan kişilerin sosyoekonomik statüsü ve kültürel geç-mişleriyle ilgili bilgiler verdiği graffitilerin de içinde bulunduğu domestik yazitlar başliklari altinda çeşitli örneklerle açikladi. Son olarak her ne kadar hem maddi kültür hem de yazili kay-nak çalişmalari kendi yaklaşim ve metodolojilerini gerektirse de

bu kaynaklarin bireysel değerlerini kavrayan bütünsel bir yaklaşim sa-yesinde konutlara ilişkin antik çağ pratikleri ve bunlari kullanan farkli bireyler arasindaki ilişkiler hakkin-da mümkün olduğunca eksiksiz ve ayrintili bir resme ulaşilabileceğini belirten Uytterhoeven, bu bağlam-da çoklu ve disiplinler arasi araştir-manin yalnizca konutlar özelinde değil, antik dünyaya yönelik bütün-sel bakişta son derece önemli oldu-ğunun da alti çizdi.

Hukuk Dili; Hukukun DiliLogoi: Antikçağ Tartışmaları

Logoi: Antikçağ Tartışmaları & Hukuk Dili; Hukukun Dili & Doğa’nın Dili Sa’di-yi Şirazi’yi Anma Programı & Türkiye İçsu Balık Faunası ve Ekolojik Durum

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİEDEBİYAT FAKÜLTESİ KONFERANSL ARI

EFKON

facebook .com/iuefkon t witter.com/iuefkon efkon@istanbul .edu.tr@

HUKUK DİLİ; HUKUKUN DİLİ

Prof. Dr. Aydın GÜLANİstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı Başkanı

Amfi 530 Nisan 2019 Salı Saat: 16.00

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Konferanslari (EF-KON) kapsaminda, 26 Mart 2019 tarihinde, her zamanki yerimiz (Amfi 5) ve saatimizde bu senenin temasi olan “dil”i konuşmaya devam ettik ve bu kez Fakültemiz Coğ-rafya Bölümü Başkani Prof. Dr. Barbaris Gönençgil’den “Doğa’nin Dili”ni dinledik. Doğanin da insanliğa bir “dil”-le seslendiğini, bu sesi duymak ve bu dili anlamanin da insan olmak, insan oluşu animsamakla eşdeğer olduğunu öğrendik. Konferansinin bir ye-rinde “Çoğu zaman doğanin bir parçasi olduğumuzu unutuyoruz. Bütün problemler bunu unuttuğu-muz zaman başliyor.” diyen Prof. Dr. Babaros Gönençgil, insanliğin son yillarda içerisinde bulunduğu huzursuzluğun, tatminsizliğin ve mutsuzluğun, doğadan uzaklaş-mak ve doğanin dilini yitirmekle ilgili olduğunu vurguladi.

Doğa’nın Dili

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİEDEBİYAT FAKÜLTESİ KONFERANSL ARI

EFKON

DOĞANIN DİLİ

facebook .com/iuefkon t witter.com/iuefkon efkon@istanbul .edu.tr@

Prof. Dr. Barbaros GÖNENÇGİL

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölüm Başkanı

Amfi 526 Mart 2019 Saat: 16.00

15

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

Fars Dili ve Edebiyati Anabilim Dali ve İran İslam Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu Kültür Ataşeliği tarafindan düzenlenen “Sa’di-yi

Şîrâzî’yi Anma Programi” 19 Nisan Cuma günü üniversitemiz Sey-yid Hasan Paşa Medresesi Konferans Salonunda İran İslam Cumhuri-yeti İstanbul Başkonsolosu Bakhtiar Assadzadeh Sheikhjani, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi dekan yardimcisi Prof. Dr. Sevtap Ka-dioğlu, Doğu Dilleri ve Edebiyatlari Bölüm Başkani Prof. Dr. Ali Gü-zelyüz, İran İslam Cumhuriyeti İstanbul Kültür Ataşesi Korush Mogh-taderi, saygideğer hocalarimiz ve ilgililerin katilimlari ile gerçekleşti. Programin açiliş konuşmasini İran İslam Cumhuriyeti İstanbul Kültür Ataşesi Korush Moghtaderi yapti. Korush Moghtaderi İran takvimine göre Ordibeheşt ayinin 1. Gününün (21 Mayis) Sa’di’yi anma günü olduğunu ve İran’da ve bütün dünyada Fars Dili ve Edebiyati kürsülerinde Sa’di’yi anma programlarinin dü-zenlendiğini belirtti. İlk olarak öğrencilerin hazirladiklari “Sa’di Kimdir?” adli video gösterisi ve üniversitemiz öğrencileriyle Sa’di-yi Şîrâzî hakkinda yaptiklari röportaj videosu seyredildi. Video gösteriminin ardindan başkonsolos Bakhtiar Assadzadeh Sheikhjani, bölüm başkani Prof. Dr. Ali Güzelyüz ve dekan yardim-cisi Prof. Dr. Sevtap Kadioğlu tarafindan başarili öğrencilere teşekkür belgesi ve hediyeler verildi. Sa’di-yi Şîrâzî’yi anmak için bir araya gelen Fars Dili ve Edebiyati Anabilim Dali öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ali Güzelyüz, Sa’di’nin hayati, yetişme tarzi ve eserleri hakkinda bilgiler verdi. Hemen ardindan Dr. Öğr. Üyesi Güller Nuhoğlu Sa’di’nin 13. yüzyilda yaşamasina rağmen günümüzde hala popülerliğini ve evrenselliğini neden koruduğuna yönelik fikirleri-ni aktardi. Prof. Dr. Mehmet Atalay ise Sa’di’nin Gülistan ve Bos-tan eserlerinden seçmiş olduğu gazel ve kasideler üzerinden Sa’di hakkindaki bilgilerini sundu. Son olarak Dr. Öğr. Üyesi Kadir Turgut Türk Edebiyatinda Sa’di’yi takip edenlerden ve Sa’di’den çeviri yapanlardan bahsetti. Öğretim üyelerinin konuşmalarinin ardindan bölüm öğrencilerinin hazirladiklari bilgi yarişmasi ve iki öğrencinin söyleşi yapmasiyla program sona erdi.

Sa’di-yi Şîrâzî’yi Anma Programı

Sa’di-yi Şirazi’yi Anma Programı & Türkiye İçsu Balık Faunası ve Ekolojik Durum

Coğrafya bölümü konferanslar dizisi kapsaminda 18 Nisan Perşembe günü 16:30’da amfi 4’ te Su Bilimleri Fakülte-si’nden Doç. Dr. Özcan Gaygusuz tarafindan ‘Türkiye İçsu Balik Faunasi ve Ekolojik Durumu’ konulu bir konferans verildi. Konferansta Türkiye tatlisu balik potansiyelinin du-rumu değerlendirilirken, kiyi alanlar ile iç alanlar arasindaki farkliliklar, tür çeşitlilikleri ve genel balik potansiyeli ko-nuşuldu. Özcan Gaygusuz sulak alanlarin tahribinden dolayi birçok türün yok olma tehlikesi altinda olduğunu belirtirken, en çok tahribatin iç bölgelerde olduğuna da değindi.

Türkiye İçsu Balık Faunası ve Ekolojik Durumu

16

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

Yukarida programi verilen, Arkeoloji Bölümü’nün düzenlediği 18. Arkeolojik Kazi ve Araştirmalar Toplantisi 13-15 Mayis 2019 tari-

hinde gerçekleştirilecektir.

Duyurular

17

EDEBİYAT FAKÜLTESİ

İ.Ü. Felsefe Bölümü Öğrenci Topluluğunun düzenlediği 32. Öğrenci Kongresi, 2-3 Mayis günlerinde İstanbul Üniversitesi Kongre Kültür Merkezinde gerçek-leştirecektir.

İstanbul Felsefe Konuşmala-rinin dokuzuncusu “(Politik) Felsefe ve Sinirlari” başliğiyla, 14 Mayis 2019 Sali günü saat 15:00’te, İ.Ü Edebiyat Fakül-tesi Genel Kurul Odasinda dü-zenlenecektir.

İstanbul Medeniyet Üniversitesi’nden Prof. Dr. Turhan Kaçar “Siyasi ve Ente-lektüel Tarih Bağlaminda İznik Konsili” başlikli konuşmasiyla 16 Mayis 2019 Perşembe günü saat 17:00’da Edebiyat Fakültesi, Kurul Odasi’nda Logoi: An-tikçağ Tartişmalari’nin konuğu olacak.

(Politik) Felsefe ve Sınırları

Logoi: Antikçağ Tartışmaları

Düzenleyen: Eski Yunan Dili ve Edebiyati Anabilim DaliTarih: 16 Mayis 2019 Perşembe Saat: 17:00Yer: Edebiyat Fakültesi Kurul Odasi

FELSEFE KONGRESİ

Duyurular