Pierwszy egzamin w życiu -

sprawdzian po klasie VI

Istota i cele sprawdzianu

To pierwszy tak poważny egzamin w życiu dziecka i wcale nie nazywa się egzaminem, ale sprawdzianem.

To forma podsumowania pracy dzieci w szkole podstawowej oraz informacja dla nauczyciela w gimnazjum, jakie umiejętności opanował uczeń, a jakich nie. Sprawdza wiedzę ze wszystkich przedmiotów.

Jest powszechny i obowiązkowy to znaczy musi do niego przystąpić każdy szóstoklasista w Polsce.

Przystąpienie do sprawdzianu jest warunkiem ukończenia szkoły podstawowej. Uczeń, który nie przystąpi do sprawdzianu, musi powtórzyć ostatnią klasę szkoły podstawowej i przystąpić do sprawdzianu w następnym roku szkolnym. Wynik sprawdzianu nie ma wpływu na ukończenie szkoły.

Sprawdzian w szóstej klasie szkoły podstawowej składa się z 25 zadań: 20 zadań zamkniętych i 5 otwartych.

Każde zadanie jest osobno punktowane.

Zadania na sprawdzianie szóstoklasisty sprawdzają pięć ważnych umiejętności uczniów (tzw. standardy):

· czytanie; · pisanie; · rozumowanie; · korzystanie z informacji; · wykorzystywanie wiedzy w praktyce.

Czytanie

To odczytywanie i rozumienie sensu tego, co czytamy.

Na sprawdzianie uczeń musi przeczytać i zrozumieć fragmenty różnych tekstów, na przykład: fragmenty kronik, baśnie, legendy, zaproszenia, ogłoszenia, listy, telegramy, artykuły prasowe itp.

Szóstoklasista powinien umieć określić znaczenie różnych elementów czytanego tekstu, czyli rozumieć np. pojęcie fikcji literackiej, narracji, podmiotu mówiącego, odbiorcy tekstu itp. Powinien posługiwać się terminami i wiedzieć, kiedy występuje w tekście: wątek, akcja, bohater, porównanie, rym, zwrotka, refren, itp.

Czytanie to także rozumienie znaczenia podstawowych symboli na wykresach, mapach, planach i schematach. Uczeń powinien znać zamieszczane tam symbole i oznaczenia.

Pisanie

By dobrze wypaść na sprawdzianie, uczeń powinien umieć napisać: opowiadanie, opis przedmiotu, sprawozdanie (np. z wycieczki), notatkę, streszczenie, list, kartkę pocztową, telegram, instrukcję, zaproszenie, ogłoszenie.

W pracy jest oceniana również kompozycja tekstu, ortografia, interpunkcja oraz gramatyka.

Pisanie na sprawdzianie to nie tylko wypracowanie, to także rysowanie osi liczbowych, diagramów, schematów, planów itp. Ocenia się także umiejętność przedstawiania informacji na mapach czy wykresach.

Rozumowanie

Na sprawdzianie uczeń powinien udowodnić, że potrafi „rozumować”, czyli:

uporządkować rozmaite informacje (ułożyć je chronologicznie, alfabetycznie), zjawiska przyrody, figury;

dostrzegać przyczyny i skutki wydarzeń;

zaproponować rozwiązanie przedstawionej w arkuszu sytuacji albo przytoczyć argumenty za takim czy innym wyborem.

Zadania mogą dotyczyć codziennych sytuacji, jakie mogą się przytrafić uczniowi.

Korzystanie z informacji

 We współczesnym świecie zewsząd otaczają człowieka

informacje, dlatego tak istotna jest umiejętność korzystania z nich. 

W przypadku sprawdzianu szóstoklasista powinien wskazać źródło informacji, m. in. z jakiego słownika skorzysta przy rozwiązywaniu danego problemu (np. w jakim słowniku znajdziesz znaczenie i pochodzenie słowa „ unikatowy”).

Sprawdzian może badać, czy uczeń potrafi z oferty mediów skierowanej do dzieci i młodzieży wybrać właściwą informację, kierując się określonymi wcześniej kryteriami.

Wykorzystywanie wiedzy w praktyce

Zadania sprawdzają umiejętność praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy, nie w sytuacjach typowo szkolnych, ale odnoszących się do sytuacji życiowych, codziennych.

W tego typu zadaniach wymaga się od szóstoklasisty wykonania na przykład: obliczeń długości, powierzchni, objętości, wagi, czasu, temperatury czy ilości pieniędzy. Ponadto sprawdzają umiejętność wybierania właściwych przyrządów do obserwacji i pomiarów, stosowania właściwych terminów do opisywania zjawisk przyrodniczych. 

Tę umiejętność bada właściwie cały sprawdzian. A szczególnie zadania, w których uczeń musi obliczyć, np. nie pole prostokąta, lecz powierzchnię działki.

Do sprawdzianu przygotowuje szkoła,

ale rodzice mogą i powinni pomóc swoim dzieciom.

Aby wiedzieć jak, trzeba się najpierw dowiedzieć od nauczyciela, w jakim stopniu dziecko opanowało poszczególne umiejętności. Jeśli ma co nadrabiać, powinniśmy poradzić się nauczyciela, jakie ćwiczenia robić z uczniem w domu.

Jeśli dopiero w szóstej klasie się dowiemy, że uczeń ma poważne trudności np. z czytaniem ze zrozumieniem, to ich nadrobienie będzie bardzo trudne.

Sprawdzian szóstoklasisty to nie sprawdzian z kilku lekcji, na który można wykuć w przeddzień. Sprawdzian bada bowiem umiejętności ucznia, które rozwijał i doskonalił przez cały okres nauki w szkole podstawowej, nie na jednym, ale na różnych przedmiotach.