Spis treści:-Początki Muzyki

-Starożytność-Średniowiecze

-Barok -Nowożytność

-Muzyka XX i XXI wieku-Wyniki Ankiety

Początki muzyki

Muzyka człowiekowi towarzyszy już od jego pojawienia się na Ziemi. W czasach prehistorycznych grano na muszlach i piszczałkach wykonanych z kości. Muzyka towarzyszyła tańcom i ceremoniom religijnym. A w starożytnych: Mezopotamii, Egipcie, Indiach, Chinach i Grecji słuchano muzyki również dla przyjemności. Muzykę zaczęto zapisywać w starożytnej: Mezopotamii, Egipcie i Grecji.

-Mezopotamia

-Chiny

-Egipt

-Indie

-Grecja

Mezopotamia

Muzyka starożytnej Mezopotamii wywarła wielki wpływ na dzieje muzyki europejskiej, ponieważ stała się jednym z jej źródeł.

U Sumerów muzyka była związana z ceremoniałem religijnym. Akadowie i Asyryjczycy przyczynili się do rozwoju muzyki dworskiej. W Mezopotamii powstały zręby pierwszego systemu teoretycznego, łączącego muzykę, magię, astrologię i matematykę. Przez swój uporządkowany charakter muzyka łączona była z kosmosem, czyli ładem wszechświata; np. interwały muzyczne (unison, oktawa, kwinta, kwarta), będące niczym innym jak proporcjami matematycznymi, wynikłymi z podziału struny na części, łączono z porami roku. W ten sposób muzyka odbijała harmonię makrokosmosu. Te zagadnienia przejęli i rozwinęli w następnym tysiącleciu greccy pitagorejczycy. Przez swój związek z magią muzyka dostępna była wyłącznie kapłanom. W zasadzie praktyka muzyczna (śpiewy, tańce) uznawana była za działanie magiczne, a więc posiadające moc sprawczą na równi z zaklęciami. Muzycy szkoleni byli w szkołach, początkowo istniejących wyłącznie przy świątyniach, gdzie oprócz wiedzy muzycznej szkolono ich w zakresie teologii, kosmologii czy wiedzy o demonach. W Mezopotamii nie znano notacji muzycznej, stąd wszystkie utwory przekazywane były na drodze pamięciowej.

Instrumenty : lira, harfa, flet, obój

ChinyMuzyka Chińska jest najstarszą ze wszystkich . Muzyka miała

działać na uczucia człowieka . To wtedy powstała pierwsza instytucja muzyczna - Cesarskie Biuro Muzyki . Tu powstała muzyka kultowa,  wokalna, ludowa i kameralna.

Instrumenty : strunowe szarpane: lutnia, harfa, cytra; aerofony: flet bambusowy, piszczałka, harmonijka ustna; perkusyjne: grzechotki, brzękadła, gong – pojedyncze lub zawieszone

po kilka na jednej ramie.Istotne były również dzwony, których barwa miała znaczenie

symboliczne.

EgiptU Egipcjan muzyka była związana z religią, a także ze spędzaniem wolnego czasu.

Instrumenty : dęte blaszane: trąba; dęte drewniane: fletnia Pana; strunowe szarpane: harfa, lutnia, lira; perkusyjne: sistrum, bęben, tamburyn.

Egipcjanie nie znali pisma nutowego, zatem dziś czerpie się wiadomości o egipskiej muzyce starożytnej z zachowanych zabytków czy traktatów teoretycznych. Na zabytkach architektonicznych były przedstawiane sceny z życia ludzi wysoko urodzonych lub kapłanów, którym towarzyszyli muzycy.

Indie To muzyka tradycyjna, która właściwie w niezmienionej

formie zachowała się do dzisiejszych czasów. Dominował w niej śpiew, choć tworzono także muzykę instrumentalną. Tekst był podporządkowany muzyce.

Raga : I część – alapa.

Pojawiały się różne warianty melodii, często improwizowane. Służyło to nawiązaniu kontaktu z odbiorcami. Wykonawcom nie chodziło o aplauz publiczności; próbowano raczej wprowadzić słuchacza w pewnego rodzaju hipnozę, czemu miało służyć powtarzanie melodii i wykorzystywanie wciąż tego samego schematu rytmicznego.

II część – prabandha.Muzyk, który nawiązał więź z odbiorcą, starał się utrzymać ją i pogłębiać. Tempo utworu zwiększało się, ale schemat rytmiczny, zwany tala, pozostawał niezmienny. Ragom towarzyszyło wiele gestów, śpiew zaś charakteryzował się ozdobnością i melizmatycznością.

Instrumenty : Sarangi, Vina, Surmandala, Tabla, Bansuri, Sitar.

GrecjaMuzyka była związana nie tylko z obrzędami religijnymi, ale też

z poezją i dramatem. Stanowiła część filozofii. Dominowała muzyka wokalna. Grecy stworzyli szereg skal, a fundamentem ich systemu był tetrachord, dokładniej cztery kolejne dźwięki w obrębie kwarty. Stosowano rytmikę poetycką. Muzykę traktowano jako element kosmosu. Potwierdzały to badania Pitagorasa, który stworzył kwintowy system dźwiękowy i uważał, że proporcje dźwiękowe są odzwierciedleniem proporcji kosmicznych. Stad pochodzi pogląd o doskonałości harmonii muzycznej.

Zabytki muzyki starożytnej:  dwa Hymny delfickie ku czci Apollina (II w p.n.e), wyryte na skarbcu w Delfach; Hymn chrześcijański z Oxyrynchos; Hymn do Muzy; Hymn do Słońca; Hymn do Nemezis; Skolion zapisany w formie epitafium na grobowcu Seikilosa – II w p.n.e.

Instrumenty: strunowe szarpane: kitara, lira, harfa, magedis (harfa 20

strunowa), monochord, psałterium(pierwowzór cymbałów); dęte blaszane: trąba, róg, buccina (wprowadzała popłoch wśród zwierząt

przeciwnika); dęte drewniane: aulos, fletnia Pana, flet; perkusyjne o nieokreślonej wysokości dźwięku.

Najwybitniejsi kompozytorzy starożytności : Pindar (m. 522 a 518 p.n.e.–m. 443 a 438 p.n.e.)

Mesomedes z Krety (1 poł. II w. n.e.)

Średniowiecze

W średniowieczu największy wpływ na muzykę miało chrześcijaństwo, a najwięcej chrześcijańskich państw znajdowało się w Europie, więc była ona głównym ośrodkiem rozwoju muzyka w tamtych czasach. Autorzy tworzyli swoje utwory po to, aby wykonywać je na Mszach Świętych, na dworach zamożnej szlachty, magnaterii. Wszędzie tam, gdzie chrześcijaństwo było w jakiś sposób obecne. Muzyka świecka także nie była oddzielona od kultury chrześcijańskiej.

Najważniejsze formy muzyczne:

Chorał gregoriański (VI w.) – zbiór pieśni występujący podczas liturgii mszalnej w kościele, nazwa pochodzi od papieża Grzegorza I Wielkiego

Organum (XII w.) - była to melodia zaczerpnięta z chorału z dodanym jednym głosem, wraz z czasem stawał się polifoniczny

Motet (XIII w.) - główne pole rozwoju polifonii, czterogłosowy, powstał poprzez podkładanie słów do odcinków wyższych melodii

Conductus (XII w.) - wielogłosowa muzyka wokalna, pierwszy raz wszystkie głosy dostosowywały się do melodii

Madrygał (XIV w.) - wokalny utwór wielogłosowy, poruszający treści o tematyce świeckiej, często wykonywano w ten sposób utwory literackie, np. sonety

Discantus (XIV w.) - dwugłosowy śpiew, w którym głosy prowadzone są w równoległych odstępach pomiędzy dwoma dźwiękami (interwały), oparta na nim była klauzula

Caccia (XV w.) - włoska forma wokalna, związana tematycznie z polowaniem, najczęstszym akompaniamentem były instrumenty dęte

Najważniejsze utwory muzyczne średniowiecza:

Polskie Bogurodzica Gaude Mater Polonia O najdroższy kwiatku Orędzie wielkanocne Pieśń o Wiklefie Historyka bystrość

umysłu Hymn ku czci

św.Stanisława

Zagraniczne Magnus Liber Organi

(100 utworów muzycznych)

Gra o Robinie i Marion Breve Regnum Panis Pange Patribus

Tantum Msza Notre Dame

Najwybitniejsi kompozytorzy średniowiecza:

Europejscy: Huebald (IX w., podręcznik dot. wielogłosowości) Leoninus (XII w. - ars antiqua, utwory mszalne) Perotinus (XII w. - ars antiqua, nowe techniki

kompozytorskie) Guillaume de Machaut (XIV w. - ars nova, rozwój muzyki

świeckiej) Francesco Landini (XIV w. - ars nova, madrygały, caccie)

• John Dunstable (XIV-XV w. - ars nova, twórca techniki fauxbourdon)

• Philippe de Vitry (XIII-XIV w. - ars nova, monety, ballady)

Do rozwoju muzyki tego okresu także znacznie przyczynili się wędrujący muzykanci: trubadurzy, truwerzy, szpilmani, waganci.

Polscy:

• Wincenty z Kielc (XIII w., twórca „Gaude Mater Polonia”)

• Mikołaj z Radomia (XV w., najwybitniejszy polski twórca muzyki polifonicznej)

• Piotr z Grudziądza (XV w., główny reprezentant kultury Europy Środkowej w XV wieku)

Muzyka BarokuMuzyka barokowa – muzyka epoki,

której początek w historii muzyki wyznacza data skomponowania w roku 1597 przez Jacopo Periego pierwszej opery zatytułowanej Dafne, a koniec – połowa XVIII w., kiedy to powstawały kompozycje ostatnich twórców baroku, takich jak Antonio Vivaldi , Jan Sebastian Bach (jego śmierć w 1750 r. uważa się za symboliczną datę zakończenia tego okresu). Jan Sebastian Bach

Najpowszechniejsze instrumenty epoki barokowej

W epoce baroku straciły znaczenie i zaczęły stopniowo zanikać instrumenty wykazujące niedostatki techniczne. I tak w krótkim czasie wyłączono z praktyki wiele instrumentów dętych drewnianych. Przetrwały tylko nieliczne: flet prosty i poprzeczny oraz fagot. Organy w baroku zostały ulepszone dzięki nowym jakościom technicz nym i akustycznym, jak wprowadzenie nowych systemów temperacji stroju. Dzięki niej stało się możliwe utrzy manie stałego ciśnienia powietrza w instrumencie. Pod koniec epoki miały miejsce pierwsze próby zastosowania klarnetu.

Nowe formy i gatunki muzyczne

W epoce baroku powstało kilka nowych form i gatunków wokalno-instrumentalnych: opera, kantata. Powstały też nowe formy i gatunki instrumentalne: suita, partita, sonata, koncert solowy, concerto grosso, fuga, toccata, cykl polifoniczny, msza organowa.

NowożytnośćNowożytność

KlasycyzmKlasycyzmUmownie trwał on od 1750 do 1820

roku. W przeciwieństwie do baroku skupiał się on na przejrzystości i równowadze stosowania środków artystycznych. Kompozytorzy tamtego okresu odeszli od skomplikowanych technik polifonicznych zastępując je homofonią (dodanie do głównej melodii akompaniamentu). Cechami klasycyzmu było: pełne wykorzystanie systemu dur-moll oraz wykorzystanie allegra sonatowego.

Najpopularniejsze gatunki muzyczne Najpopularniejsze gatunki muzyczne klasycyzmu:klasycyzmu:

Opera – istotą tego gatunku muzycznego jest synteza sztuk artystycznych, wywodzi się z włoskich, renesansowych maskarad karnawałowych, od XVII w. tym terminem określa się dzieło sceniczno-muzyczne z udziałem orkiestry

Sonata – instrumentalna forma muzyczna, najczęściej pisana na jeden lub dwa instrumenty solowe

Symfonia – trzy- lub czteroczęściowy utwór muzyczny na orkiestrę

Koncert – forma muzyczna, jej istotą jest kontrastowanie partii zespołu i partii solowej

Rondo – forma muzyczna z powracającym refrenem, do większych utworów weszło jako końcowa część np. sonaty

Wariacja – samodzielna forma muzyczna lub część większego utworu muzycznego, powiązana blisko z improwizacją, jej istotą jest przetworzenie tematu

Najwięksi kompozytorzy Najwięksi kompozytorzy klasycyzmu:klasycyzmu:

Polscy : Wojciech Dankowski Józef Elsner Maciej Kamieński Wincenty Ferdynand

Lessel Michał Kleofas

Ogiński Franciszek Ścigalski Maciej Radziwiłł

Zagraniczni :Klasycy wiedeńscy : Józef Haydn Wolfgang Amadeusz

Mozart Ludwig van

BeethovenInni : Jan Chrystian Bach Antonio Salieri Domenico Dragonetti

RomantyzmRomantyzm

Zaczął się po rewolucji francuskiej, która wpłynęła na zmiany w Europie. Celem kompozytorów romantyzmu było połączenie wszystkich wartości w jedną jaką jest sztuka. Miał on pokazać ludzkie pragnienie wolności poprzez połączenie wielu sztuk w jedną, wspaniałą. Jego cechami były: przerost formy nad treścią, uczuciowość, spontaniczność oraz emocjonalizm.

Romantyzm to czas narodzenia się wielu „małych” gatunków muzycznych. Większość z nich była zmodyfikowanymi wersjami tych „większych”.

Przykładami takich są:

Balety

Poematy symfoniczne

Uwertura koncertowa

Fantazje symfoniczne

Kompozytorzy romantyzmu:Kompozytorzy romantyzmu:

Polscy: Fryderyk Chopin Stanisław Moniuszko Henryk Wieniawski

Zagraniczni: Ludwig van

Beethoven Franz Schubert Robert Schumann Richard Wagner Richard Strauss Antonín Dvořák Bedřich Smetana Edward Grieg

Muzyka XX i XXI wieku :

-Blues-POP

-Muzyka klasyczna-Muzyka współczesna

-Rock-Rock And Roll

BluesJest to gatunek muzyczny wywodzący się ze śpiewów Afroamerykanów mieszkających na południu USA. Powstał w drugiej połowie XIX w. Jest częściowy wzorowany na muzyce folkowej. Podstawowe instrumenty wykorzystywane do wykonywania utworów to: harmonijka, gitara, instrumenty dęte, fortepian, a na początku prymitywne instrumenty perkusyjne np. dzwonki, efekt klaszczących dłoni itd. Tematyka skupia się na relacjach damsko-męskich, uczuciach. Najbardziej rozpoznawalni artyści wykonujący ten rodzaj muzyki to: B.B.King, Robert Cray, Paul Butterfield, Muddy Waters, Albert King.

B.B.King Robert Cray

Muzyka poważna (klasyczna)Ten rodzaj muzyki jest „kontynuatorem”

dokonań muzycznych poprzednich wieków. Zalicza się do niej gatunki przeznaczone do słuchania, np. koncert, symfonia. Kojarzy się ona z muzyką słuchaną przez ludzi z „wyższych sfer”. Wokół niej wykształciła się kultura polegająca na np.: odpowiednim zachowaniu w czasie jej słuchania.Opiera się ona na tym samym co muzyka średniowieczna oraz nowożytna z paroma zmianami:

Brak instrumentów elektrycznych, jedynie mechaniczne

Czerpie z klasycznych form muzycznych Zapis oparty na nutach W zasadzie brak improwizacji

Muzyka współczesnaCzęsto mylona z muzyką poważną. Jest ona

bardzo różnorodna. Do tego stopnia, że można powiedzieć, że „nie ma jednej muzyki klasycznej”. Zerwała ona z tonalnością, co wywołuje oburzenie w niektórych słuchaczach muzyki poważnej. Ma ona bardzo wiele różnorodnych gatunków, często ledwo powiązanych ze sobą. Kojarzą się z nią rozmaite style, kierunki i techniki takie jak:

Impresjonizm Eksprezjonizm Muzyka dodekafoniczna Muzyka elektroakustyczna (w jej skład wchodzi

muzyka elektroniczna)

Muzyka pop – ogólnie muzyka popularna, termin ten jest jednak wieloznaczny, w najszerszym sensie oznacza każdy rodzaj muzyki rozrywkowej, niezależnie od jej charakteru.

W węższym zakresie popem nazywa się bardziej "miękki" i nastawiony na masowego odbiorcę odłam muzyki rockowej, charakteryzujący się prostotą, melodyjnością i szerszym niż w klasycznej muzyce rockowej użyciem syntezatorów i studyjnych technik nagraniowych.

Często style popowe są "łagodniejszymi" odmianami pierwotnych stylów wyrosłych z różnych odmian muzyki rozrywkowej lub kombinacjami tych odmian tak zestawianymi, aby usunąć brzmienia nietolerowane w danym momencie przez większość potencjalnych słuchaczy.

Michael Jackson

RockW połowie XX  w. narodziła się muzyka,

która w ciągu następnych pięćdziesięciu lat stała się jednym z najbardziej charakterystycznych elementów kultury masowej końca drugiego tysiąclecia. Ewoluowała od tanecznego, skocznego rock and rolla, muzykę psychodeliczną, punk, aż do heavy rocka. Stała się jednym z najpopularniejszych rodzajów muzyki słuchanych przez różne pokolenia.

QueenThe Beatles

Rock and roll z języka angielskiego oznacza ‘kołysać się, huśtać’. Jest jednym z najważniejszych gatunków współczesnej muzyki rozrywkowej. Narodził się w Stanach Zjednoczonych na przełomie lat 40. i 50. w wyniku połączenia „czarnego” bluesa, gospel oraz „białej” muzyki country. Ze względu na swoje przeznaczenie – taniec, zabawa, w szybkim tempie zdobył popularność wśród młodzieży. Gatunek ten ewoluował pod koniec lat 50. i w latach 60., dając początek nieraz bardzo wyrafinowanym odmianom muzyki rockowej. Jednym z najbardziej znanych przedstawicieli rock n’ rolla jest ELVIS PRESLEY. Jest to postać, która wywarła ogromny wpływ na cale pokolenie piosenkarzy i muzyków.

ROCK N’ ROLL

Elvis Presley

Black Sabbath

Została ona przeprowadzona w I, II klasach naszego gimnazjum

Rafał Wasiluk

Łukasz Biegański

Łukasz Jankowski