1

Basit Parça Modelleme

Yapacağımız örnek, 1.gün eğitimimizin ilk uygulamasıdır. Bu örnekle parça

modellemedeki temel komutları tanıyacağız ve fonksiyonlarını inceleyeceğiz.

Uygulamamıza bir yeni bir “Part” dokümanı açarak başlayalım.

SolidWorks yazılımında üç adet doküman tipi vardır:

“Part”, parça tasarımının yapıldığı; “Assembly”, parçaların montajının

yapıldığı; “Drawing” ise parçanın veya montajın teknik resminin çıkartıldığı

dokümandır.

Bildiğiniz gibi taslaklar (Sketch) referans düzlemlerde veya düzlemsel

yüzeylerde oluşturulur. Önümüzde, hazır olarak üç tane referans düzlem mevcuttur.

İlk taslak genellikle bu düzlemlerden birinde açılır.

Unsur Kontrol Ağacındaki (Feature Manager Tree), “Top” (Plane2) (üst)

referans düzleme bir kez tıklayalım. (Bu düzlemi seçmiş oluyoruz)

Ayarlarda bir değişiklik yapılmadıkça, seçilen unsur rengi yeşildir.

Referans düzlemlerin hangi yönü belirttiğini görmek için, üst tarafta bulunan

görünüş komutlarından “Isometric” ikonuna tıklayalım. UKA (Unsur Kontrol

Ağacı) dan düzlemlere tıkladığınız zaman, grafik ekranından düzlemlerin farkına

varabilirsiniz.

Tekrar üst referans düzlemini seçelim ve “Normal to” ikonuna

tıklayarak düzlemi karşımıza alalım.

Komutlara yabancı kalırsanız eğer lütfen “Komut İşlev Kılavuzu” isim Word

dokümanını inceleyiniz.

Sol taraftaki araç çubuğundan,

“Sketch” ikonuna tıklayarak bir

taslak açalım ve taslak komutlarından

“Rectangle” komutuna tıklayarak

şekildeki gibi bir dikdörtgen çizelim.

Dikdörtgenin başlangıç noktasının orijin olmasına dikkat edelim.

2

Dikdörtgeni tamamladıktan sonra “Circle” komutuna tıklayarak, boş bir

alanda bir çember çizelim.

Bir sonraki işlemimiz çemberin merkezini dikdörtgenin bir kenarının orta

noktasına ilişkilendirmek olacaktır.

Çemberi, merkezini dikdörtgenin kenarının orta noktasını yakalatarak da

çizebilirdik. Fakat ben, bu şekilde ilişkilendirme işlemini de tanıtmış olmak isterim.

İlişki tanımlamak için sol taraftaki araç çubuğundan, “Add Relations”

komutuna tıklayalım. Karşımıza ilişki tanımlama diyalog kutusu çıkacaktır.

En son çember çizdiğimiz için ve çember komutundan çıkmadan ilişkiler

komutunu tıkladığımız için, şu an “Add relation” listesinde çember “Arc” olarak

seçilidir.

Şu an çemberin kenarıyla ilgili bir ilişki tanımlamayacağız. Dolayısıyla

çembere tıklayarak seçimini iptal edelim.

Liste kutusu içerisindeki seçimi, liste kutusunda iptal etmek istediğimiz

unsurun veya profilin ismini seçip klavyeden “Delete” tuşuna basarak da iptal etme

şansına sahibiz.

Çemberin merkez noktasına ve dikdörtgenin alt kenarına tıklayarak

seçimlerimizi liste kutusuna ekleyelim.

3

“Midpoint” seçeneğine tıklayarak orta nokta ilişkisi tanımlayalım.“Apply”

butonuna basarak onay verdiğimiz zaman, çemberin merkezi, dikdörtgenin orta

noktasına taşınacaktır.

Diyalog kutusunu kapatmadan gerekli olan bir ilişki daha tanımlayacağız.

Bu seferki seçimimiz çember ve dikdörtgenin düşey kenarı olacaktır.

Seçili olarak karşımıza “Tangent” (teğetlik) ilişkisi gelecektir. Seçimimiz bu

yönde olacaktır. Onay verip, “Close” butonuna basarak diyalog kutusunu kapatalım.

4

“Trim” komutunu kullanarak şekildeki gibi kırpmamızı yapalım:

Ok ile gösterilen kenarı seçelim

ve “Construction Geometry”

komutuna tıklayarak, seçmiş

olduğumuz çizgimizi referans çizgisi

formuna dönüştürelim.

“Dimension”

(ölçümlendirme) komutuna tıklayarak

profilimizi şekildeki gibi

ölçümlendirelim ve klavyeden “F”

tuşuna basarak profilimizi, grafik

ekranına sığdıracak şekilde

zumlayalım.

İlk ölçümlendirmede sadece yarım çemberi tıklayın. Tıklamadan sonra çıkan

kutucuğu, tekrar tıklayarak yerleştirin. Ölçüm değerini “32,5” girin ve Ok. Butonuna

basın. İkinci ölçümlendirmede ise, ilk önce yarım çemberi sonra yatay çizgiyi seçin.

Ölçümlendirme kutucuğunu, yayın merkezi ile çizgi arasındaki mesafeyi girmek için,

şekildeki gibi yerleştirin. Ölçüm değerini “68” girin ve onaylayın.

Taslağımız tamamlanmıştır.

Sol taraftaki araç çubuğundan “Extrude” komutunu tıklayalım.

5

Sistem otomatik olarak izometrik görünüşe dönecektir ve bir ön izleme

oluşacaktır.

Fareyi aşağı-yukarı hareket ettirdikçe “Extrude” yönünü değiştiğini

göreceksiniz.

Yönü aşağıya doğru ayarlayıp, derinlik mesafesini “20mm” girelim.

“Ok.” İşaretine basarak onay verdiğimizde ana unsurumuzu oluşturmuş

olacağız.

Parçanın üst yüzeyini seçip

“Sketch” komutuna tıklayalım.

(Parçanın üst yüzeyinde yeni bir taslak

açmış oluyoruz.)

Yüzey seçili durumdayken

“Normal to” komutuna basarak yüzeyi

karşımıza alalım ve yine ekranda boş

bir yerde bir çember çizelim.

“Add Relations” komutuna tıklayalım ve (yeni çizmiş olduğumuz

çember seçili durumda değilse çemberi ve) ana unsurun yay profilindeki kenarını

seçelim.

Bu yüzey

6

İlişkiler listesinden eşmerkezli (concentric) seçeneğini işaretli hale getirip

onaylayalım.

Bu ilişkiyi onayladıktan sonra “Close” butonuna tıklayarak, diyalog kutusunu

kapatalım.

Çizmiş olduğumuz çemberin yerini belirledik. Bundan sonraki işlemimiz,

çemberin çap değerinin tayini olacaktır.

“Dimension” komutuna

tıklayarak çemberi seçelim. Ölçüm

kutusunu yerleştirdikten sonra çap

değerini “40mm” girip onaylayalım.

“Isometric” komutuna tıklayarak izometrik görünüşe geçelim ve

“Extrude” komutuna tıklayalım.

“Extrude” yönümüz yukarıya doğru, derinliğimiz de “15mm” olacaktır.

7

Onay butonuna tıklayarak veya klavyeden “Enter” a basarak onayımızı

verelim.

Yeni oluşan silindirik eklentinin

üst yüzeyini seçelim ve “Sketch”

komutuna tıklayalım.

Daha önceki taslağımızdaki gibi bir çember çizelim ve ilişki tanımlama

komutunu kullanarak parçanın çember profili ile eşmerkezli ilişkisi tanımlayalım.

“Apply” butonuna basarak onayladıktan sonra ilişki tanımlama diyalog

kutusunu kapatalım.

“Ölçümlendirme” komutu

ile çemberin çapını 20mm olarak

tanımlayalım.

“Cut-Extrude” komutuna tıklayalım ve ayarları şekildeki gibi yapalım:

Yön, aşağıya doğru; derinlik mesafesi ise “Through All”.

8

Ayarlarımızı yaptıktan sonra Ok. butonuna basarak işlemimizi tamamlayalım.

Modelin aşağıdaki yüzünü seçebilecek şekilde, modelimizi çevirip, seçimimizi

yapalım ve komutuyla yüzeyi karşımıza alıp, seçmiş olduğumuz yüzeyde bir

taslak (Sketch) açalım.

“Rectangle” komutuna

tıklayıp parçanın üzerinde bir profille

ilişki vermeden bir dikdörtgen çizelim.

Parçayı bu şekilde çevirin.

Bu yüzey seçilecek

9

İlişki tanımlama komutu ile yukarıda seçili olan kenar çiftleri arasında

“Collinear” (çakışık) ilişkisi verelim. Taslağın son hali şekildeki gibi olacaktır.

Ölçümlendirmeyi de şekildeki

gibi yapalım.

İzometrik görünüşe geçelim ve “Extrude” komutuna tıklayalım.

Yönü aşağıya doğru ayarlayalım. Derinlik ise “20mm” olacaktır.

Değerlerimizi bu şekilde ayarladıktan sonra onay verelim.

Son olarak yüzey bitirme işlemleri kalmıştır. Radius atma ve pah kırma.

10

“Fillet” komutuna tıklayalım. Radius değerini “2mm” girelim ve

şekildeki gibi seçimlerimizi yapalım.

Onay verip, ikinci bir radius atma işlemi için tekrar “Fillet” komutuna

tıklayalım. Bu seferki seçimimiz yüzey olacaktır. Radius değerimiz “1mm”

olacaktır.

Seçim yüzey olduğu zaman, o yüzeyi çevreleyen tüm kenarlara radius atılır.

Değerleri bu şekilde ayarladıktan sonra onay verelim.

“Fillet” komutunun altında bulunan “Chamfer” komutuna tıklayalım.

Parçamızı şekildeki gibi döndürelim ve ok ile belirtilmiş kenarı seçelim. Pah

kırma ayarlarımızı aşağıdaki gibi yapalım:

Bu seçenek işaretli ise, seçtiğiniz kenara teğet olan tüm kenarlar otomatik olarak seçilecektir.

11

Mesafe “4mm”, açı ise “45°” olmalıdır.

Onay vererek bu uygulamadaki son işlemimizi tamamlayalım.

Modelin son hali şekildeki gibi olacaktır.

1

Revolved Feature

“New” ikonuna basın ve “Part” template’ine çift tıklayın.

“Front” düzlemini seçin ve sol taraftaki “Sketch” ikonuna tıklayın.

“Line” ikonuna tıklayın. Dikey ve yatay ilişkilere dikkat ederek yan şekildeki gibi profil oluşturun.

“Ölçümlendirme” ikonuna basın ve aşağıdaki gibi çizgilerin üstlerine tıklayarak ölçümlendirme kutucuklarını yerleştirin. Bu esnada karşınıza çıkan “Modify” diyalog kutusundaki ölçü değerlerini girip klavyeden enter’a basın.

“Revolve” ikonuna tıklayın ve değerleri varsayılan haliyle

bırakıp ikonuna tıklayarak onaylayın.

“İzometrik” ikonuna tıklayın.

Parçanın ön yüzünü seçin, ve “Sketch” ikonuna basın.

“Normal to” ikonuna basın.

“Zoom in/out” ikonuna basın ve farenin sol tuşuna basılı tutarak, fareyi kendinize doğru çekin.

“Rectangle” ikonuna tıklayarak, ekranda sol üst köşeye şekildeki gibi bir dikdörtgen çizin.

2

ikonuna tıklayın ve dikdörtgenin iki kenarını 110x110 olarak ölçümlendirin. İkona tekrar tıklayın ve klavyeden f tuşuna basın.

İkonuna basın ve karenin köşelerinden diyagonal bir merkez çizgisi çizin.

“Add relation” ikonuna tıklayın ve orijin noktasını tıklayın. İlişkiler mönüsünden “midpoint” i seçin ve “Apply” a tıklayın. Klavyeden “F” tuşuna basın.

ikonuna tıklayarak izometrik görünüşe dönün..

“Boss Extrude” ikonuna tıklayın ve fareyi kendinize doğru çekin. Klavyeden 25 mm değerini girip yine klavyeden iki defa enter’a basın.

3

“Shell” ikonuna basın, klavyeden 15 mm girin ve parçanın size bakan kare yüzü ile, arkadaki dairesel yüzü seçin. (!) Parçayı döndürmek için farenizin orta tuşuna basılı tutarak, fareyi hareket ettirin.

ikonuna tıklayarak izometrik görünüşe dönün..

“Chamfer” ikonuna tıklayarak karenin şekildeki gibi dört kenarını seçin ve

“OK” i tıklayın.

“Fillet” ikonuna tıklayın ve “Radius” değerini 2 mm ayarladıktan sonra şekildeki gibi yüzeyleri seçiniz ,

i tıklayın.

Farenin orta tuşuna basılı tutarak parçanızı dilediğiniz gibi döndürüp; şu ana kadar yaptıklarınızı gözden geçirin. İşleminiz bitince izometrik görünüşe geri dönün.

Parçanın dairesel arka yüzünü, parçayı döndürerek seçin. “Normal to” ikonuna

basın.ve “Sketch” ikonuna tıklayın.

4

“Circle” ikonuna tıklayın ve kursörünüzü “y-ekseni” üzerine getirin. Mavi, kesikli referans çizgisi çıktığı zaman farenin sol tuşuna basılı tutarak bir daire çizin.

“Dimension” ikonuna tıklayarak dairenin çapını 10; orijine olan uzaklığını 42 olarak ölçümlendirin. İkonun üzerine tekrar tıklayarak komuttan çıkın.

Daireyi seçin, “Circular pattern” ikonuna tıklayarak adedi 6’a ayarlayın ve “OK” e basın.

İzometrik görünüşe geçin, “Cut Extrude” ikonunu tıklayarak klavyeden 40 girin ve iki kez enter’a basın.

“Insert”ten “Pattern/Mirror” dan “Mirror All” komutunu tıklayın.

5

Parçanın kare ön yüzünü seçin ve “OK” e basın.

Parçanın üst yüzeyini seçin ve “Normal to” ile karşınıza alın.

ikonunu tıklayarak merkezi orijinde olan bir daire çizin ve ikonuna tıklayarak dairenin çapını 40 mm ye ayarlayın. Ve izometrik görünüşe geçin.

ikonuna tıklayın ve “Blind” seçeneğini listeden “Through All” ile

değiştirin. Ve i tıklayın.

“Save” ikonuna tıklayın, bir isim girin ve kaydedin.

1

Teknik Resim Çıkartılması

“Open” komutuna tıklayarak daha

önce çizmiş olduğumuz “D2-Revolved

Feature” isimli “part” dosyamızı açalım.

“New” komutuna tıklayarak yeni bir “Drawing” dokümanı oluşturalım.

Karşımıza “Sheet Format to Use” diyalog kutusu gelecektir.

Sayfa ve antet ayarlarımızı bu

diyalog kutusundan yapabiliriz. Bu

ayarları daha sonra değiştirebiliriz.

Standard Sheet Format: SolidWorks yazılımında hazır olarak, standart sayfa

yapıları bulunmaktadır. Bu listeden bir sayfa yapısı seçip, bu sayfa yapısını

kullanabiliriz. Ayrıca bu sayfa yapısında sayfa ve antet ayarlarını değiştirebilir, bir

anlamda kendimize uyarlayabilir ve bunu istediğimiz bir isimle kaydedebiliriz.

Custom Sheet Format: Kendimize uyarlayarak oluşturduğumuz sayfa

yapısını açabiliriz.

No Sheet Format: Antetsiz düz sayfa açarız. Sayfayı istediğimiz ebatlarda da

ayarlayabiliriz.

“Standart Sheet Format” etiketli listeden “A4-Landscape” isimli sayfa

yapısını seçelim ve “OK” e tıklayalım.

Karşımıza çıkan teknik resim sayfasında antet silik bir renkte ve seçilip

değiştirilemez durumdadır. Aynı zamanda sol taraftaki çizim komutlarımız aktiftir.

İlk önce kendimize uygun antet ayarı yapalım ve bunu sayfa yapısı şeklinde

kaydedelim.

2

Sayfanın üstünde, farenin sağ

tuşuna tıklayalım ve ekranda beliren

listeden “Edit Sheet Format”

opsiyonunu seçelim.

Artık antet ekranda belirgin ve değişiklik yapılabilir bir haldedir. Normal

“Sketch” komutlarını kullanabilir, gerekli silme ve düzeltmelerle kendi ayarlarınızı

yapabilirsiniz.

Antet üzerinde birkaç değişiklik yapalım.

Örneğin ben, bazı

çizgileri silip antedi daha sade

bir hale getirip, yazılarda da

gerekli değişikleri yapacağım.

Birde resim dosyası

ekleyeceğim.

Oluşturduğumuz antedi sayfa yapısı olarak kaydedelim.

Aşağı çekilen “File” menüden “Save Sheet Format” opsiyonunu seçelim.

Karşımıza “Save Sheet Format” diyalog kutusu çıkacaktır.

Hazır olan antetleri değiştirmemenin daha iyi olacağı inancındayım.

Custom Sheet Format bölümünü seçelim ve alana sayfa yapınızın ismini

isim.slddrt şeklinde girip OK’i tıklayarak sayfa yapımızı kaydedelim.

3

Sayfanın üstünde farenin sağ tuşuna tıklayalım ve

açılan menüden “Edit Sheet” opsiyonunu seçerek

normal çizim sayfamıza geri dönelim.

Antet ve sayfa ayarlamalarımızı yapmış bulunmaktayız. Artık teknik resim

çıkartabiliriz.

Şu an karşımızda iki tane doküman aktif durumdadır.

Sayfalar arasında geçişi klavyeden (Ctrl+Tab) tuşuna basarak da

yapabilirsiniz.

Aşağı çekilen “Window” menüden “Tile Horizantally” opsiyonuna tıklayarak

sayfalarımızı yatay olarak hizalayalım.

Parçanın isminden tutup, teknik resim sayfasına doğru sürükleyip bırakalım.

4

Parçanın üç görünüşü, görünüş kutucukları içinde sayfaya yerleşecektir.

Gelen çizimlerin ölçeğini değiştirmek için, çizim ekranının boş alanında

(herhangi bir görünüş kutusu seçili değilken), farenin sağ tuşuna tıklayalım.

Ekrana gelen menüden “Properties”

opsiyonuna tıklayalım.

Karşınıza “Sheet Setup” diyalog kutusu gelecektir. Buradan “Scale” etiketli

alanda ölçeğimizi 1:3 yapalım.

Ölçek değişimi ölçümlendirme

değerlerini etkilemeyecektir.

Dilerseniz bu diyalog kutusundan sayfa

ayarlarınızı değiştirebilirsiniz.

OK’e tıklayarak onaylayalım.

Eğer gizli çizgileriniz görünmüyorsa, Ctrl tuşuna basılı tutarak üç görünüş

kutusunu seçin ve yukarıdaki görünüş formlarından “Hidden in Gray” ikonuna

tıklayın.

Aşağı çekilen “Insert” menüden, “Model Items” opsiyonuna tıklayalım.

5

“Dimensions” kutucuğunu

seçili halde bırakıp, OK’i

tıkladığımız zaman ölçümlendirme

otomatik olarak yapılmış olacaktır.

Ölçümlendirme çıkmalarının

yerlerini, ölçüm değerlerinin üstünde

tıklayıp farenin tuşuna basılı tutarak

değiştirebilirsiniz.

Görünüş kutularının yerlerini de şekildeki gibi ayarlayalım.

Görünüş kutularının içine tıkladığınız zaman çerçeve yeşil rengi alacaktır. Bu

durumda, kutucuğun kenarından tutup sürükleyerek, yerlerini değiştirebilirsiniz.

“Detail View” (Detay Görünüş) komutuna tıklayalım. Taslak

komutlarından çember çizim komutu aktif hale gelecektir. Detay görünüş almak

istediğimiz bir yerde çember çizelim.

Çember çizilir çizilmez, fareyi hareket ettirdiğiniz de bir kutucuk belirecektir.

Bu kutucuğu yerleştirdiğimiz zaman detay görünüşü almış olacağız.

6

“Section View” (Kesit Görünüş) komutuna tıklayalım. Taslak

komutlarından çizgi çizim komutu aktif hale gelecektir. Ön görünüşte eksenden geçen

bir çizgi çizelim.

Çizgiyi çizer çizmez ekranda bir görünüş kutusu belirecektir. Ve ayrıca bu

kutucuğun hizalı olduğunu göreceksiniz.

Görünüş kutusunu yerleştirdikten sonra kesit görünüşümüz, otomatik olarak

taralı bir şekilde ekranda belirecektir.

Görünüş hizasını kırmak istiyorsanız görünüş üstünde sağ tıklama ile açılan

listeden Alignment seçeneğinden Break Alignment komutuna tıklayınız.

7

Hizalama yapmak isterseniz yine aynı menüden eski hizaya getirebilir veya

başka bir görünüş ile hizalama yapabilirsiniz.

“Named View” (İsimli Görünüş) komutuna tıklayalım. Sistem bir

görünüş seçmemizi isteyecektir.

Herhangi bir görünüş kutusu

içerisine tıklayalım. Tıklamayı yapar

yapmaz sol tarafta özellik

kontrolöründe (Ö.K.) görünüş

isimleri belirecektir.

Listeden “Isometric” seçeneğine tıklayıp, parçamızın izometrik görünüşünü

sayfamızın sağ alt tarafındaki boşluğa yerleştirelim.

Teknik çizimimizin son durumu şekildeki gibidir.

8

1

Referans Geometri Oluşturma

Plane (Düzlem), Axis (Eksen), Coordinate System (Koordinat Sistemi) olmak

üzere üç tane referans geometri vardır. Bu üç referans geometrinin komutları,

“Reference Geometry” araç çubuğunda bulunur.

Eğer komutları araç çubuğu üzerinden kullanmak istemiyorsanız, aşağıya

çekilen menülerden “Insert, Reference Geometry, Plane/Axis...” i tıklayarak da bu

komutlardan gerek duyduğunuzu çalıştırabilirsiniz.

Plane (Düzlem)

Bildiğiniz gibi taslaklar, düzleme veya yüzeye açılmaktadır. Normal SW

sayfasında hazır olarak 3 adet referans düzlem bulunmaktadır. Basit parçaların

tasarımında ek düzlemler oluşturma ihtiyacı duymayabiliriz. Fakat normalde çok

ihtiyaç duyulan, dolayısıyla çok kullanılan bir komuttur.

Düzlem oluşturma ikonuna tıkladığımız zaman karşımıza yedi adet

yöntem içeren “Düzlem Oluşturma” diyalog kutusu çıkar.

Offset:

Bir düzlemden veya yüzeyden, belirleyeceğiniz mesafe kadar ötelenmiş bir

düzlem oluşturur.

“Next” e tıklayarak bir sonraki basamağa geçtiğimiz zaman, karşımıza çıkan

diyalog kutusunda şu girişleri yaparız:

2

“Distance” etiketli alana ötelenme mesafesi;

“Entities Selected” etiketli alana referans alınan yüzey veya düzlem.

“Reverse Direction” ise yön değiştirme işlevini görür.

“Finish”i tıklayarak düzlemi oluşturabiliriz.

At Angle:

Referans bir düzleme veya yüzeye, seçeceğiniz kenarda, belirleyeceğiniz bir

açıda düzlem oluşturur.

“Angle” etiketli alana, açı değerini;

“Entities Selected” etiketli alana ise referans yüzeyi veya düzlemi ve kenarı

girmeniz gerekmektedir.

“Reverse Direction” ile bu açının yönünü değiştirebilirsiniz.

3 Points:

Belirleyeceğiniz 3 noktadan geçen bir düzlem oluşturur.

3

IIPlane@Point:

Seçeceğiniz bir düzleme veya yüzeye, seçeceğiniz noktada paralel düzlem

oluşturur.

Line&Point:

Seçeceğiniz bir çizgiyi ve noktayı içeren düzlem oluşturur.

⊥ Curve:

Seçeceğiniz eğrinin seçeceğiniz uç noktasında, o eğriye dik düzlem oluşturur.

4

On Surface:

Eğimli bir yüzey de belirleyeceğiniz noktada yüzeye normal bir düzlem

oluşturur.

Ayrıca bir referans düzlemsel yüzey veya düzleme göre belirleyebileceğiniz

bir açı da yüzeye normal bir düzlem de oluşturulabilir.

Extrude Son Konum Çeşitleri

Bir taslağı “Extrude” ederken, “Extrude Feature” diyalog kutsundan son

konum tipi seçimini yapmanız gerekmektedir.

Blind

Derinliğini

mesafe olarak sizin

belirleyebileceğiniz

“Extrude” tipidir.

Through All Profilinize,

parçadaki en son

yüzeye kadar derinlik

verir.

Up to Next Bu tipte ise

profiliniz, parçanızdaki

profilin tümünü

kapsayan bir sonraki

unsura kadar derinlik

kazanır.

Up to Surface

Profilinize,

seçeceğiniz yüzeye

kadar derinlik verir.

Offset from Surface Profilinize,

seçeceğiniz yüzeyden,

belirleyeceğiniz bir

mesafe kadar geride

veya ileride derinlik

verebilirsiniz.

Mid-Plane

Taslağınızı orta-

düzlem kabul eden

“Extrude” işlemini

gerçekleştirir.

Up to Vertex Taslak

düzlemine paralel

kalacak şekilde

taslağınıza, seçeceğiniz

bir köşe noktasına

kadar derinlik verir.

1

“Sheet Metal” (Sac Metal)

Bu, adım adım uygulama sonucunda siz, sac parça tasarımında kullanılan

komutları ve temel kriterleri öğrenmiş olacaksınız.

Örneğimizde bir oto-teyp kasası tasarlayacağız. O halde SolidWorks

yazılımımızı çalıştırıp, yeni bir parça dosyası oluşturalım:

1. Parçamızın ölçü birimi “inç” tir.

Eğer biriminiz inç değilse:

Bunu SolidWroks genel araç çubuğundan, yani aşağıya doğru çekilen

menülerden “Tools” menüsünü seçin. Buradan “Options” a tıklayın. Karşınıza

çıkacak diyalog kutusundan “Document Properties” sayfasına geçin. Buradan

“Units” seçeneğine tıkladığınız zaman, sağ taraftan “Linear Units” etiketli listeden

“Inches” birimini seçip “OK” e basın. Artık Biriminiz inçtir.

Yeni yaratmış olduğumuz parça dosyasını “Kasa” ismiyle kaydedelim.

2. Ön düzlemde bir “sketch”

oluşturalım ve bir dikdörtgen

çizelim. Dikdörtgenin aşağıdaki

kenarını “Construction Geometry”

komutu ile referans çizgisi haline

dönüştürüp, bu çizgi ile orijin noktası

arasında “Midpoint” ilişkisi

verelim.

3. “Base Flange/tab” komutuna tıklayalım.

(Sac Tasarım komutların,ı herhangi bir araç çubuğu üzerinde sağ tıklama ile

“Sheet Metal” seçimini yaparak, ekrana alabilirsiniz.)

2

Grafik ekranı otomatik olarak izometrik görünümü alacaktır. Parametreleri

aşağıdaki gibi değiştirelim:

(Derinlik): 9.5”

(Kalınlık): 0.0359”

(Büküm Yarı Çapı): 0.1”

Kalınlık yönünün dışarıya doğru olmasına dikkat edin. Gerek duyuyorsanız,

“Reverse Direction” kutucuğunu seçerek yönü değiştirebilirsiniz.

OK’i tıklayarak flanşı meydana getirelim.

4. “Base-Flange” unsuru, yanında iki tane daha (“Sheet Metal1”, “Flat

Pattern1”) sac tasarım unsuruyla, unsur kontrol ağacına eklenmiştir.

Bent Parametreleri:

Unsur Kontrol Ağacında (UKA) “Sheet Metal” unsurunun üzerinde sağ

tıklama yapalım ve karşımıza çıkan listeden “Edit Definition”ı seçelim.

Ekrana gelecek olan “Sheet-Metal” diyalog kutusunda “Bend Allowance”

etiketi altında 3 tip büküm metodu bulunmaktadır.

3

Use Bend Table:

Bu seçenekle, SolidWorks’ün kendi Excel tablolarından, veya sizin de

hazırlayıp kaydettiğiniz tablolardaki büküm yarı çap değerlerine göre sac

modellemenizi yapar.

K-Factor:

Bent hesaplamalarında kullanılan bir sabittir. İsterseniz, bu sabite

doğrultusunda bükümlerinizi yapar.

Bend Allowance:

Bu seçenekte ise siz, deneyim ve tecrübeleriniz sonucunda elde etmiş

olduğunuz değeri girebilirsiniz.

5.

Shift tuşuna basılı tutarak

yukarı ok tuşuna iki kez basalım.

Modelimiz ekranda 180° dönecektir.

Bize yakın kenar zumlayalım.

6. Normalde, bir eğri üzerinde, ona normal bir düzlem oluşturup öyle

“Sketch” açıyorduk. Fakat bir kısa yol var:

Kenara tıklayarak seçimimizi

yapıp “Sketch” ikonuna basalım.

Otomatik olarak, en yakın uç noktada,

bu nokta normalinde bir taslak

oluşturulacaktır.

4

“Sketch” komutundan çıktığınız

zaman sistem otomatik olarak bir

düzlem yaratıp UKA’ ya ekleyecektir.

7.

Orijinden başlayan yatayda

0.625” uzunluğunda bir “Line”

çizelim.

8. “Miter-Flange” ikonuna tıklayalım.

Oluşacak olan flanşın ön

izlemesi ekrana gelecektir. Model

üzerinde “Propagate” işaretçisine

tıklarsak (ki seçimimiz bu olacaktır),

otomatik olarak seçili kenarla ilgili tüm

teğet kenarlara flanş atılır (İşaretçinin

rengi sarıya döner). Tekrar tıklama ile

ilk seçime dönebiliriz.

5

9. Özellik kontrolöründe ayarları aşağıdaki gibi değiştirelim:

Üç tip flanş pozisyonu vardır:

Materyal içeride

Materyal dışarıda

Dışardan büküm

10. Bu komutla flanşlar ve bükümler, UKA’ da ayrı ayrı üç unsur şeklinde

oluşmuştur.

11. İzometrik görünüşe dönelim ve şekildeki gösterilen alana zumlayalım.

12.

Dış düşey kenarı seçip,

“Edge-Flange” ikonuna tıklayalım.

Kursörü sola doğru çekip, ön izlemeyi

oluşturmak için faremizin sol tuşuna

tıklayalım.

13. Flanş parametreleri aşağıdaki gibi olmalıdır:

Angle: 90°; Materyal dışarıda.

14. Yine özellik kontrolöründe “Edit Flange Profile” butonuna tıklayarak,

profilimizi değiştirme işlemine başlayalım.

6

Bu işlem sonrasında karşımıza, “Profile Sketch” diyalog kutusu çıkacaktır.

15. Geometriyi

sürükleme, radius atma ve

ölçümlendirme sonrasında yan

taraftaki şekle getirelim.

16. “Profile Sketch” diyalog kutusundan “Back” e tıklarsak, “Sketch”ten

çıkıp, bir önceki görünüşe döneriz. Burada düzeltmek istediğimiz veya değiştirmek

istediğimiz bir opsiyon varsa tekrar düzeltme yapabiliriz.

Eğer “Back”e değilde “Finish” e tıklamış olsaydık, sistem otomatik olarak

“Sketch”ten çıkacak, flanşı oluşturacaktı. Biz de dolayısıyla yapmamız gereken

değişiklikleri tekrar “Edit Definition”ı kullanarak yapacaktık.

17. SolidWorks’teki her unsur gibi, bu kenar flanşına da “Edit Definition”

kullanılarak ekleme yapılabilir.

18. Aynı yöntemle diğer kenara da böyle bir flanş ekleyelim. (Yalnız profilin

biraz daha değişik olduğuna dikkat ediniz.)

7

19. “Miter-Flange” ile oluşturduğumuz flanşlardan üsttekinin yüzeyini seçip

“Sketch” açalım.

20.

Merkezi kenarla çakışık olan ve

ölçümlendirilmesi şekildeki gibi bir

çember çizelim.

21. “Tab” ikonunu

tıklayalım.

Bu komutla çizdiğimiz

profil, derinlik ve yön otomatik

olarak modelden referans

alınarak, sac modele unsur

olarak eklenir.

22. Açılımı birkaç yolla alabiliriz.

Birincisi; UKA’ dan “Flat-Pattern1” unsuruna sağ tıklama yapıp, listeden

“Unsuppress” i seçerek.

“Flattened” komutuyla da bu prosedürü gerçekleştirebiliriz.

23. Üst görünüşe dönüp yukarıdaki yöntemlerden birini kullanarak açılımı

yapalım.

Büküm eksenleri, gerçek ölçüleri ve şekliyle açılım aşağıdaki gibidir.

8

24. Model görünüşüne “Flat-Pattern1” i supress yaparak veya yine aynı ikona

basarak geri dönelim.

25. Bir önceki “Sketch” yüzeyindeki yeni bir “Sketch” açalım.

26. Dairesel kenarla eşmerkezli, 0.25”çapında bir çember çizelim.

27. “Cut-Extrude” ikonuna tıklayalım ve seçeneğimiz “Blind” da iken

“Linked to thickness” seçeneğini işaretleyelim. Bu seçenek, “Cut-Extrude”

derinliğini sacın kendi kalınlığına göre ayarlar.

28. “Unfold” ikonuna tıklayalım ve ilk önce sabit kalacak yüzeyi, sonra da

açılmasını istediğimiz bükümü (birden fazla büküm seçilebilir) seçelim. Şekildeki gibi

seçimlerimizi yaptıktan sonra onay verelim.

9

29. Seçilen büküm,

seçilen yüzey aynı

pozisyonda kalmak şartıyla,

açılmıştır.

30. Sabit seçtiğimiz yüzeyde bir

“Sketch” açalım ve şekildeki gibi bir

çember çizelim.

31. “Linked to thickness”

opsiyonu seçili olarak, “Cut-Extrude”

komutuyla delik açalım.

32. “Fold” ikonuna tıklayarak “Unfold” operasyonunda kullandığımız

sabit yüzü seçelim. Kapanması gereken bükümleri tekrar seçmektense, “Collect All

Bends” butonuna tıklayalım. Sistem bükümleri tanımlayacaktır.

10

33. Sonuç şekildeki gibidir.

34. Aşağıya çekilen menüden “Tools”, “Feature Palette” e tıklayalım.

“Feature Palette” penceresi ekrana gelecektir. “Palette Forming Tools”

klasörünün içindeki “Embosses” klasörünü, çift tıklayarak açalım.

Modelin görünüşünü izometrik’e dönüştürüp, sol yüzeyine zumlayalım.

35. “Counter sink emboss” u modelin yüzüne sürükleyelim.

Unsuru modelin üzerine doğru

yönlendirdiğimizde ön izlemesi oluşur.

Unsuru bırakmadan klavyeden “Tab”

tuşuyla bu unsurun yönünü

değiştirebiliriz.

Unsuru yüzeye bırakarak

sürükleme işlemini bitirelim.

11

36. Şu an sürükleyip

bırakmış olduğumuz unsurun

taslağına eklenti yapma

durumundayız.

Karşımızda, bize unsurun yerini belirlememizi isteyen bir diyalog kutusu var.

Henüz “Finish”i tıklamayacağız.

37. “Sketch”i şekildeki gibi

ölçülerle model üzerinde yerleştirelim

ve sonra “Finish”i tıklayalım.

38. Unsur, belirtilen yönde, belirtilen yerde modele form vermiştir.

39. “Feature Palette” parçalarına eklentiler yapabilir ayrıca kendimiz de bu

kütüphaneye parça ekleyebiliriz.

Parçanın üstünde sağ tıklama yapıp, “Edit Palette Item” ı seçip değişiklik

yapabiliriz. Bu uygulamamızda biz “Louver” klasörü içinde bulunan “louver” parçası

üzerinde değişiklik yapacağız.

40. “Louver”in üstünde sağ

tıklayıp “Edit Palette Item”ı seçelim.

Açılan parçayı “Save as” ile

“LongLouver” adı altında kopyasını

alalım.

Dikkat ettiyseniz, yeni parçanın

kaydedileceği yer otomatik olarak bu

parçaların bulunduğu yer olarak

verilmiştir.

41. Birimi inç olarak değiştirelim.

12

42. “Lay Out

Sketch” in genişliğini ve

uzunluğunu şekildeki

ölçülere göre değiştirelim.

Ayrıca ana unsurun (Base

Feature) boyunu profili

kaplayacak kadar büyültelim.

43. UKA’daki “Fillet”

unsuruna sağ tıklayıp “Edit Definition”

ı seçelim ve radiusu 0.1” olarak

değiştirelim ve onaylayalım. Bu işlemi

tamamladıktan sonra dosyayı,

yaptığımız değişiklikleri kaydederek,

kapatalım.

44. “Feature Palette” teki

“Refresh” ikonuna basalım.

“LongLouver” eklenecektir.

45. Yeni oluşturduğumuz unsuru sürükle-bırak yöntemiyle kasanın üst

yüzeyine ekleyelim.

Eklenecek olan unsurun açık

ağzı yukarı doğru olmasına dikkat

etmemiz gerekmektedir. Unsurun

yönünü, bildiğiniz gibi klavyeden

”Tab” tuşunu kullanarak yapabiliriz.

46. “Modify Sketch” komutunu kullanarak, eklenmiş olan unsurun yönünü

şekildeki gibi -90° veya 270° çevirelim.

13

“Modify Sketch komutunu,

aşağıya çekilen menülerden “Tools;

Sketch Tools; Modify..” ı seçerek aktif

hale getirebilirsiniz.

47. Profili, şekildeki gibi ölçümlendirme yaparak yerleştirelim.

48. Profilin konumu için

yapmış olduğumuz ölçü değerlerini

daha sonra da değiştirebilmemiz

mümkündür.

Form unsurumuzu “Finish”e

basarak, modelimize ekleyelim.

49. Bu eklemiş olduğumuz

unsuru 1” aralıklı, toplam 4 adet

olacak şekilde, ”Linear Pattern”

komutu ile doğrusal olarak çoğaltalım.

Bu işlemle oto-teyp kasası örneğimizi tamamlamış oluyoruz.

Üst Görünüş

Dizayn Tablosu “InsNewDT” isimli part dokümanını açalım.

üzerinde sağ tıklama yapalım ve açılan kısa-yol menüden

“Show Feature Dimesion” opsiyonunu seçelim.

Dizayn tablosunu açmadan ölçümleri

görünür hale getirmek, seçmeyi ve eklemeyi

daha kolay kılar.

Aşağı çekilen “Isert” menüden “New Design Table” “New”opsiyonunu

seçelim.

Hazır olarak bir konfigürasyon

ismi “First Instance” A3 hücresinde

belirecektir. Ölçüm veya unsur ekleme

için doğru olan konum, aktif olan B2

hücresidir.

Tablonun dışarısında (grafik

penceresindeki beyaz alana) tıklama

yapıldığı zaman dizayn tablosu

kapanır.

Yataydaki “1.5””lik ölçü üzerine çift tıklayalım. Tabloya şu anki değeriyle

ölçüm ismi eklenecektir. C2 hücresi aktifleşir.

Şu an Excel tablosunda tüm Excel özelliklerini kullanabilirsiniz.

“0,075””lik ölçü üstünde çift tıklama yaparak bunu da sütuna ekleyelim.

Bir sonraki işlem olarak

“Feature Manager Tree”den “Top

Hole” isimli unsurun üzerinde çift

tıklama yapalım. Unsurun durumu

(UNSUPPRESSED) şeklinde, ismin

altındaki hücreye otomatik olarak

eklenecektir.

Seçilen “Top Hole” unsuru, “TopHolePatt” unsurunun ebeveynidir. Eğer

seçilen unsur “Suppressed” hale getirilirse, otomatik olarak çocuklar da

“Suppresed” hale gelecektir.

Aşağıdaki unsur ve ölçüleri de

ekleyince toplam 7 sütunumuz

olacaktır.

• SideHole

• Slot

• TopHoleDia@Sketch2

• SideHoleDia@Sketch3

Aşağı çekilen Tools menüden “Options” tan “General” bölümünde “Show

Dimension Names” opsiyonunu aktif hale getirirseniz, ölçümlerin isimleri grafik

ekranında belirecektir.

Ayrıca Unsuppressed yerine “U”, Suppressed yerine de “S” harfi

kullanılabilir.

Hazır olarak eklenen konfigürasyonun ismi “First Instance”tır. Bunu

“CH15-1” olarak değiştirelim.

Dizayn tablomuzda şekildeki gibi değişiklikleri yapalım.

Bir tek kırmızı renkle gösterilen yerlerde değişiklik yapılacaktır.

Excel tablosunun dışarısına tıklama yaparak dizayn tablosunu kapatalım.

5 yeni konfigürasyonun eklendiği mesajını

içeren bir diyalog kutusu ekrana gelecektir.

“Feature Manager Tree”den üzerinde sağ tıklayıp “Edit

Definition” opsiyonunu seçelim. Karşımıza, değişiklik yapılmak üzere dizayn tablosu

gelecektir.

Şekildeki gibi ölçülerde değişiklik yapalım. Değişiklik yapılacak olan ölçüler

kırmızı renk ile belirtilmiştir.

Yine aynı şekilde grafik alanına tıklayarak Excel tablosunu kapatalım. Bu

sefer de 1 yeni konfigürasyon eklendiği mesajı belirecektir.

“Configuration Manager”

sekmesinde parça listesine çift tıklama yaparak

istediğiniz bir konfigürasyona geçiş yapabilirsiniz. Aktif

olan Sarı renkli olacaktır.

Part’ınızı kapatabilirsiniz.