Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

76
01 2012 www.solidariteittydskrif.co.za R16,95 (BTW ingesluit) Gratis aan lede Onderwys Ons VEG vir moedertaalonderrig 4 000 behoeftige graad 1’s kry skooltassies HIÉR is loopbaangeleenthede Maak regte vakkeuses vir DROOMBEROEP Meer geld waarborg nie BETER skole opleiding Akademia Solidariteit skep self HOOP met splinternuwe AFRIKAANSE afstandsonderriginstelling

description

Onderwys & Opleiding

Transcript of Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

Page 1: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

0 1 • 2 0 1 2www.solidariteittydskrif.co.za

R16,95 (BTW ingesluit)Gratis aan lede

Onderwys

Ons VEG vir moedertaalonderrig4 000 behoeftige graad 1’s kry skooltassies

HIÉR is loopbaangeleenthedeMaak regte vakkeuses vir DROOMBEROEP

Meer geld waarborg nie BETER skole

opleiding

AkademiaSolidariteit skep self HOOPmet splinternuweAFRIKAANSE afstandsonderriginstelling

Page 2: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 3: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 4: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

i nhoud0

12

01

2

Ek glo dat die enigstetoekoms wat ons sal hê,

die een is wat ons self skep.Waar ’n toekoms van ewige

afhanklikheid van ander sebesluite my tot wanhoop dryf,

gee ’n toekoms waarvoorons self verantwoordelikheid

neem my hoop.XXFlip Buys, uitvoerende hoof

van die Solidariteit Beweging.

Gereeld

Bedryfsnuus

In Beweging6 Met die intrapslag

Voorreg om verskil te maak7 Seepkis

Ons lede sê hul sê8 SpreekBuys

Ons het gedoen en gaan selfs méér doen42 Jy & die reg

Wat is my regte tydens werksonderhoud?73 In retrospek

Maak 2012 die jaar van Groot Regpak

14

40

46

5428 New team to realise union’s dreams29 Jaar van hoop, sê Solidariteit-president30 Vakbondleiers het duidelike visie vir 201231 BGVB’s belangrik vir veiligheid by werk32 Eurokrisis kan SA ook in pekel dompel33 Só woeker vakbond regdeur die land34 A look at benefits of the mining industry35 Kennis is mag vir verteenwoordigers35 Veiligheid eerste, nie winsteikens36 Gestremde wittes uit regstelaksie geskop37 Zuma dop Solidariteit se staatsrede-toets40 LNR moet sê oor salarisse40 Regsafdeling beding R250,5 m vir lede

44 SAPD-helde met toekennings vereer45 AfriForum ry blouligbendes in die wiele46 GroenForum pak renosterstropery48 AfriForum se takke gee

gemeenskap sterker stem48 AfriForum Jeug sê kollege-

geriewe ’n risiko vir studente50 Regering se grootste flaters in 201152 Helpende Hand spog met nuwe hoof53 Maak (om)gee deel van leefstylritme54 Help om armoede in plakkerskampe te pak56 4 000 behoeftiges kry skooltassies57 Nóg meer opheffing deur opleiding58 Beplan jou studiereis baie deeglik58 Baie welkom, Akademia60 Afrikaanses dood? Wat dan van Afrikaners?62 Vroue van die oorlog vertel63 Op die Maroela-boekrak64 Só help jy bou aan droom65 Waarom jy Solidariteit aan jou sy nodig het68 Sakke vol voordele spesiaal vir ons lede72 Solidariteit-dienskantore:

Diens op jou voorstoep

Nuuswaardig10 Akademia: Jou oop, Afrikaanse leertuiste12 Matriek slegs ’n deur tot verdere leer13 Ons hét nog hoop vir SA, sê jong leiers14 Meer geld waarborg nie onderwysgehalte15 Clear your inbox, clear your mind16 Beroepskeuse makliker met regte vakke18 AfriForum veg vir moedertaalonderrig20 Berei jouself só voor vir die werkplek21 Must-haves for the classroom22 Pronk met jou trots Suid-Afrikaanse foto’s23 Kommunikasiehoof het groot drome26 Sommer speel-speel slimmer met skaak

Page 5: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 6: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

met die

Voorreg om verskil te maakanuarie 2012 was nie net die begin van’n nuwe jaar in nie, maar dit het ook ’nnuwe tydvak vir onderwys en opleidingin Afrikaans ingelui. Op 19 Januarie hetdie Solidariteit Beweging geskiedenis ge-

maak met die bekendstelling van Akademia, dieeerste interaktiewe hoëronderwysinstelling terwêreld wat afstandsonderrig in Afrikaans bied.

Met die fokus om ons mense uit armoedeop te hef, het navorsing onteenseglik bewys datdie enigste volhoubare langtermynoplossinghiervoor is om mense met kennis en vaardig-hede toe te rus waar daar werklik leemtes be-staan. Dit is presies wat ons as die SolidariteitBeweging gaan doen!

Die Solidariteit Beweging het reeds ses jaargelede begin om die tekort aan skaars tegniesevaardighede in die land aan te pak met die op-rigting van Sol-Tech, die Beweging se eie tegnie-se opleidingskollege.Vandag is Sol-Tech, met sy800 studente wat vanjaar hier studeer, ’n groei-ende suksesverhaal wat die grond voorbereihet vir die vestiging van Akademia.

Wat leer ons hieruit? Dat daar ’n tekort isaan gehalte opleidingsgeleenthede, veral inAfrikaans? Hiervan lees ons daagliks in diemedia. Nee, die les is in “betrokke raak”. Ditmotiveer ons om self te doen, in te spring endeel te raak. Dít is wat Solidariteit onderskeivan sy mededingers. Die roeping wat ons hetom as ’n Christelike demokratiese vakbond ’nverskil te maak en om as sout en lig in diewêreld ons tweeledige taak te verrig, naamlikom te bewaar wat goed en mooi en reg is, enom deur die lig wat ons uitstraal as Christenedie donker van dít wat verkeerd is te veranderen te verdryf.

In hierdie eerste uitgawe met ’n vars nuwevoorkoms fokus ons op onderwys en opleiding.Ons vertel jou meer van Akademia, ons kyk nadie regering se besteding aan onderwys, en

verduidelik waarom matriek slegs ’n deur naverdere opleiding is. Daar is nuttige raad metvakkeuses, inligting oor rigtings waarin daar ’nblink toekoms wink en ons deel ’n paar wenkevir wanneer jy die arbeidsmark wil betree. Onsdeel onder meer ook hoe Solidariteit Helpen-de Hand ’n daadwerklike verskil maak met vanskooltassies tot studiebeurse, en vertel hoeAfriForum vir moedertaalonderrig opstaan.

Dit is vir my ’n groot voorreg om te kanhelp om ’n verskil te maak. Geniet hierdiepropvol uitgawe, en ons wens elkeen sterktetoe met die uitdagings en geleenthede watvanjaar voorlê.

Chris du PlessisRedakteur

J

Foto

’s:iS

tock

phot

o.co

m&

Cill

este

van

derW

alt

Solidariteit Tydskrif is lid van die Ouditburo vir Sirkulasieen word uitgegee deur Solidariteit, Posbus 11760, Centurion 0046.

Geen deel van die inhoud mag sonder die toestemmingvan die redakteur elders gebruik word nie.

Solidariteit of die tydskrif aanvaar geen verantwoordelikheidof aanspreeklikheid vir enige aansprakewat deur adverteerders gemaak word nie.

SOLIDARITEIT-HOOFKANTOORSOLIDARITY HEAD OFFICE

H.v. D.F. Malan- & Eendrachtstraat, Kloofsig

Tel: 012 644 4300

www.solidariteit.co.za0861 25 24 23

REDAKTEUR EDITORChris du Plessis

NUUSREDAKTEUR NEWS EDITORIlze Nieuwoudt

WEBREDAKTEUR WEB EDITORDaleen de Jager

ADVERTENSIES ADVERTISEMENTSDenise Viljoen, tel: 082 352 7147Adrie van Dyk, tel: 082 850 6784

ADVERTENSIE-ONTWERP �

ADVERTISEMENT DESIGNMartie Maree

TAALVERSORGING �

LANGUAGE EDITINGAksent Media

INTEKENARE SUBSCRIPTIONSHeleen Robbertse

REKENINGE ACCOUNTSElna Botes

MEDEWERKERS CONTRIBUTORSFlip Buys, dr. Dirk Hermann, Chris du Plessis,

Marietha Malan, Ilze Nieuwoudt, Piet le Roux,Reint Dykema, Daleen de Jager, Grietjie Swanepoel,

Cilleste van der Walt, Moira-Marie Kloppers,Juanita du Preez, Phil Davel, Lindie Strydom,Francois de Carvalho en Suné van Heerden

UITLEG,ONTWERP, REPRODUKSIE

tel: 082 445 [email protected]

DRUKWERK PRINTINGPaarl Media Gauteng

VERSPREIDING DISTRIBUTIONPrestige Bulk Mailers, Pretoria

intrapslag

Stuur jou wenke na [email protected]. Lees meeroor Solidariteit se nuwe kommunikasiehoof op bladsy 23.*

01/2012 • www.solidariteit.co.za6

Page 7: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

www.solidariteit.co.za • 01/2012 7

Word deel van die gesprek by www.soldariteitblog.co.za of op een van die sosiale netwerke.Of skryf aan Seepkis, Posbus 11760, Centurion 0046; of stuur ’n e-pos na [email protected]

Tolpaaie nie gratis, behalwe vir...Anoniem skryf: Wat ’n groot teleurstelling vir alle voertuiggebruikers. Wat isdie verskil of ’n persoon in ’n sportmotor, gewone motor of bakkie werk toe ry, en ’n taxi metof sonder passasiers geen tolgeld gaan betaal nie? Almal moet op die een of ander wyse by diewerk kom, so hoekom hoef die taxi’s nie tolgeld te betaal nie? Ek stem saam met MaureenJanse van Rensburg se opmerking in Solidariteit Tydskrif (uitgawe 5 van 2011):“Dis hoekom ditgaan soos dit gaan in die land.” Die taxi’s mag gratis op die snelweë ry en dit is die meeste vandie kere juis hulle wat die ongelukke op ons paaie maak. Regtig! As ons belastingbetalers nie ’nplan maak nie, gaan alles net erger en erger raak.Wat bedoel die minister van vervoer, SibusisoNdebele, nou eintlik as hy sê:“Freeways are not free”? En dit terwyl die taxi’s en busse geheelen al van die tolgeld kwytgeskeld word.

Solidariteit staan my steeds byDon Nel skryf: Ek ontvang gereeld my Solidariteit Tydskrif en lees van die asemrowende meta-morfose wat die vakbond ondergaan en van die suksesse wat daarmee gepaard gaan. Ek wasdie heel eerste lid by Triomf (’n kunsmismaatskappy) en ek onthou goed hoe ek fisies gedreigis terwyl ek besig was om lede daar te werf. Baie dankie vir die groot voorreg om steeds lid tekan wees van die Beweging. (Brief verkort – red.)

Pluimpies vir puik hulpMoyra skryf: Ek wil baie dankie sê aan Annerieby julle Pretoria-kantoor. Sy was baie hulp-vaardig en dit het my Maandag gemaak om sovriendelik behandel te word.

Carla van Kaapstad skryf: Baie dankie aanKobus Strydom en Lizel van SolidariteitRegsdienste vir hulle flink diens enkorrespondensie. Hulle help my baie met ’nwerkverwante kwessie waarvan hulle baiekennis het.

Solidariteit maak dit voortdurend makliker vir mense om by die vakbond aan te sluit. Jy kan ookaansluit deur bloot ’n SMS te stuur. Solidariteit se dienssentrum sal jou dan terugskakel en jou vinnigen maklik telefonies help aansluit. Al wat jy hoef te doen, is om die woord “LID” na 34388 te stuur.SMS’e kos R2.

Beweeg saam! Sluit vandag nog by ons aan!

Is 2011 se slaagsyfer ’n goeie aanduiding van diegehalte van onderwys wat skoolkinders ontvang?

A. Ja, die kinders verstaan duidelik wat in die sillabus aangaan; so nie sou hulle niedeurgekom het nie.

B. Nee, as die standaard verlaag word sodat die slaagsyfers hoër kan wees, sal die gehaltenoodwendig afneem.

C. Ek weet nie: Die skoolstruktuur en sillabusse word so dikwels verander, wie sal kan sê?• Sê jou sê deur “Tydskrif A”,“Tydskrif B” of “Tydskrif C” na 34388 te SMS. SMS’e kos R2.Jy kan ook by www.solidariteittydskrif.co.za deelneem en die uitslag van vorige peilings sien.

Wat is die gehalte van onderwys? SÊJOUSÊ!

Het jou adres verander of wil jyop Solidariteit se elektroniesekommunikasie inteken? Stuur ’ne-pos na [email protected]*

Seepkis

Wanika wel onder topvyf in SolidariteitTydskrif Liriekskryfkompetisie

In Solidariteit Tydskrif (uitgawe 6 van 2011) is die verkeerde besonderhede van die wenners van dieSolidariteitTydskrif Liriekskryfkompetisie geplaas. Leandri Diedericks van Hoërskool Hoogenhout is foutiefas een van die topvyf inskrywings aangedui. Sy was egter wel in die toptien van die kompetisie.Wanikavan Rij van Hoërskool Montana was onder die topvyf, maar haar naam is per abuis uitgelaat. Ons vra omverskoning vir enige ongerief wat deur die fout veroorsaak is. Solidariteit Tydskrif doen moeite om diekorrektheid van feite na te gaan. Laat weet ons gerus by [email protected] indien ’n fout deurglip.

Foto

’s:iS

tock

phot

o.co

m

Page 8: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

Ons het gedoen en gaan selfs méér doen

01/2012 • www.solidariteit.co.za8

spreekdeur Flip Buys

Flip Buys is uitvoerende hoofvan die Solidariteit Beweging.

ns wil in die nuwe jaar vinnigervorder met ons visie om die om-standighede te help skep waarinons as Westerse minderheid ook

blywend veilig, voorspoedig en vry in Afrika kanvoortbestaan. As daar aan hierdie voorwaardevoldoen word, kan ons as opgeleide eerste-wêreldgroep blywend tot die welstand van dieland en al sy mense bydra.

Voorspel die toekoms – skep dit selfBaie mense is bekommerd oor die toekoms envra gereeld of ons land en ons mense ooit nog’n toekoms het. Dit is ’n sleutelvraag wat in allelande ter wêreld deur mense gevra word endaarop uitloop dat almal wens hulle kon dietoekoms voorspel. Maar die enigste manier omdie toekoms te voorspel, is om dit self te skep.

Geen mens of groep kan sy toekoms totaalaan ander toevertrou nie. Die toekoms is tebelangrik om vir altyd afhanklik te wees vanander se besluite oor jou – anders is jy vir ewigonseker. Selfstandigheid is ’n beter roete as af-hanklikheid. Dit is baie veiliger om eerder selfverantwoordelikheid vir jou toekoms te neemas om iemand anders oor jou te laat besluit.

Ek glo dat die enigste toekoms wat ons salhê, die een is wat ons self skep.Waar ’n toe-koms van ewige afhanklikheid van ander sebesluite my tot wanhoop dryf, gee ’n toekomswaarvoor ons self verantwoordelikheid neemmy hoop.

Strategie en suksesDaarom is ons strategie om ’n Beweging vansterk selfdoenorganisasies op alle noodsaaklikegebiede te skep. Dan hoef ons nie moedelooste word oor die verval van dinge soos die staatse tegniese kolleges nie. Ons moet net sorg datons eie kolleges wêreldklas is!

Om hierdie resep op elke belangrike gebiedsuksesvol toe te pas, is moeilik, maar dit ismoontlik – byna soos ’n staat binne ’n staat opklein skaal. Die kanse om hiermee te slaag, ismos baie beter as om te wag dat die staat

Die Solidariteit Beweging is ’n familie van doenorganisasies. Mense is ons kernbesigheid en ons bestaans-rede is om ons mense te beskerm. Daarom is ons trots op die doenrekord van al die organisasies in onsBeweging die afgelope jaar. Boonop is dit lekker om te weet dat almal propvol doenplanne is vir 2012.

O

BuysFo

to’s:

iSto

ckph

oto.

com

&R

eint

Dyk

ema

Page 9: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

www.solidariteit.co.za • 01/2012 9

spreekBuys

eendag alles sal regmaak. As die prestasies enwelslae van ons Beweging kortliks opgesomword, is dit duidelik dat ons al goed beginvorder het op die pad om ’n toekoms te skepin ’n tyd waar baie ander geen hoop sien nie.

Vir dié rede was 2011 midde in die baieprobleme van ons land, soos misdaad, korrup-sie en wanadministrasie, vir Solidariteit in alleopsigte ’n suksesjaar, en kan ons verskoon wordas ons so ’n bietjie spog:• In ’n tyd waar mense moedeloos oor die

politiek voel, het ons begin om buite diepolitiek hoop te skep met ons strategie datminderhede hulself nie moet laat tel nie,maar laat weeg.

• In ’n tyd waar selfs werkende mense niegenoeg het om hul gesinne te versorg nie,het ons onderhandelaars danksy die deeg-like navorsing van die Solidariteit Navor-singsinstituut vir derduisende werknemersbeter diensvoorwaardes beding.

• Terwyl opnames toon dat werkonsekerheidná geweldsmisdaad die grootste probleemin die land is, het ons in 2011 ons landwyenetwerk van werkbeskerming verder uitge-bou en duisende mense se werk beskerm.Ons gaan hierdie jaar ons beskermingsam-breel selfs verder vergroot.

• Terwyl die land verstom was oor die ver-drukking van werknemers en die veront-regting wat by Aurora onder die vaandelvan swart ekonomiese bemagtiging bedryfword, het Solidariteit, soos die Bybel sê,gepraat namens dié wat self nie kan nie, enopgekom vir die regte van dié wat tengronde gaan.

• Terwyl die nood van mense wat hulle werkweens beroepsbeserings en -siektes verloorhet net groter raak, het die Solidariteit-spanmiljoene rande se regmatige vergoeding virlede beding en talle voorkomende projekteaangepak.

• Terwyl die meeste sakereuse mekaar moe-deloos praat oor die vaardigheidstekort, wasdaar verlede jaar al 600 vakleerlinge bySol-Tech ingeskryf en het ons die aantal stu-dente hierdie jaar na 800 vermeerder. Soli-dariteit Helpende Hand help nou al meer as500 jongmense jaarliks met beursfondse,wat ons vanjaar sterk wil uitbrei.

Ledesteun• Terwyl ander sê hulle het nie die geld en

hulpbronne om iets aan die land se proble-me te doen nie, het ’n sakebeen en die

Solidariteit Groeifonds begin om geldbymekaar te maak om ons selfhelpplanne tefinansier. Sonder ons lede se ondersteuningvan die Groeifonds en ons korttermyn-versekeringskema, sou ons nie een vak-leerling kon oplei of vir een student ’nbeurslening kon gee nie.

• In ’n tyd waar baie mense moedeloos raakoor die opkomende armoede in onsgemeenskap, het Solidariteit HelpendeHand met die ondersteuning van duisendelede ’n verskil in baie lewens begin maak.

• Terwyl mense net kla oor dorpe sedienslewering wat al swakker word, hetAfriForum in 2011 deur talle suksesvollehofsake gesorg dat dienste verbeter word.

• In ’n tyd waar baie mense net berade houoor die agteruitgang van ons taal en onskultuur, het ons Kraal Uitgewers, MaroelaMedia en AfriSake begin, en het AfriForumvir die sesde jaar die grootste Afrikaansemusiekfees in die land gehou.

• Terwyl baie ander organisasies net kerm enkla en by die dag agteruitgaan, het ons Be-weging sowat 40 000 lede bygekry, wat dieBeweging se totale aktiewe ledetal op by-kans 170 000 te staan bring!

• Terwyl mense baie bekommerd is en metrede kla oor onbillike diskriminasie in diewerkplek, is ons regsdepartement uiterssuksesvol met die voer van belangrikegevegte in belang van ware gelykheid.

Ledetevredenheid• In ’n tyd waar ander vakbonde se lede kla

oor diens, spog ons met ’n wêreldklasdienssentrum en het ons ledetevredenheiddie afgelope jaar tot ’n nuwe rekordvlak van83% gestyg, en word dit steeds verbeter.

• In ’n tyd waar daar nog baie wantrouetussen wit en swart bestaan en rassismeopnuut begin gedy, bou ons aktief aan goeierasseverhoudinge deur ons skakeling metvakbonde soos Cosatu en Consawu.

• Terwyl talle redelike Suid-Afrikaners bang enbekommerd begin word het oor Julius

Malema se opstokery, het AfriForum homregtens aan die strot gegryp en vir die ANCsó ’n wêreldwye verleentheid geskep dathulle teen hom moes optree.

• Terwyl baie mense kla, maar min iets doen,was daar verlede jaar in totaal sowat 7 000keer berigte in die media oor wat die Soli-dariteit Beweging gedóén het.

• In ’n tyd waar talle werkgewers duisendemense weens finansiële redes afgedank het,het ons soveel nuwe poste geskep dat onstekort aan kantoorspasie en parkering albyna tot ’n personeelopstand gelei het! Onslandwye netwerk van dienskantore bied ookdaagliks ’n oase van rus, vrede en bystandaan ons lede.

Akademia en die jaar wat voorlêDie nuwe jaar se program is propvol. Ons hetdie jaar afgeskop met die eerste fase van onsnuwe landwye afstandsonderriginstelling ge-naamd Akademia.Verder gaan ons ’n Instituutvir Toekomsnavorsing saam met die FAK stigen ’n groot, multimiljoenrandopleidingsfondsstig. As ’n minderheid kan ons net in Afrikaoorleef as ons die meerderheid kennis het!Ons gaan ook hierdie jaar ons 110de verjaars-dag vier, wat ons gelyktydig die oudste én diejongste beweging in die land maak! Ons gaanook hierdie jaar ’n Projek 200 van stapel stuur,omdat ons net sowat 30 000 aktiewe lede kortom ’n ledetal van 200 000 te behaal.

Vir ons om welslae te behaal, is daar tweevereistes: Ons plan moet groter as die pro-bleem wees en dit moet betyds en doeltref-fend uitgevoer word. Ons het verlede jaar ’nstewige grondslag daarvoor gelê. Baie dankieaan al ons lede vir julle ondersteuning, vir al dieunieverteenwoordigers, en vir al ons personeelvir julle almal se harde werk. Julle vervul almal’n noodsaaklike rol om ons fabriek se masjine-rie aan die rol te hou. ’n Spesiale dankie aanons vorige Hoofraad wat ’n groot rol in dieafgelope vyf jaar se welslae gespeel het, en baiegeluk aan ons nuwe Hoofraad wat in Desem-ber verlede jaar verkies is. S

Vir ons om welslae te behaal, is daar tweevereistes: Ons plan moet groter as die

probleem wees en dit moet betydsen doeltreffend uitgevoer word.XX

Page 10: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

y Akademia kan studente hulle nauursin skaars beroepsrigtings bekwaam endaarmee seker maak dat hulle in ’ngroeiende ekonomie in diens geneem

kan word. Akademia spog reeds met ses stu-diesentrums in Centurion, Pretoria-Moot,Van-derbijlpark, Boksburg, Roodepoort en Stellen-bosch, en beplan om binne vyf jaar ’n studie-sentrum in elke groot sentrum in Suid-Afrikate bedryf.

Akademia skop vanjaar af met vier onder-rigprogramme (drie sertifikate en ’n diploma)en gaan moontlik volgende jaar reeds sy eerstegraad aanbied. Danksy die nuutste telematiesetegnologie word klasse interaktief by die onder-skeie studiesentrums landwyd aangebied. Dieinstelling beplan om binne vyf jaar 10 000 inge-skrewe studente oor ’n wye spektrum van stu-dierigtings te hê.

Volgens Flip Buys, uitvoerende hoof van dieSolidariteit Beweging, het die aanbod vir Afri-kaanse hoër onderwys die afgelope 20 jaar dras-ties gekrimp.“Van die sowat 10 Afrikaansetechnikons en 150 Afrikaanse beroepskollegeswat voor 1990 bestaan het, het daar nie ’n en-

kele Afrikaanse technikon of Afrikaanse enkel-medium-kollege oorgebly nie. Ons wil deur Aka-demia weer aan Afrikaanse studente toegang tothoër onderwys van goeie gehalte in hullemoedertaal gee,” sê Buys.“Hierdie instelling gaanop die vlak van universiteite funksioneer.”

Marthinus Visser, besturende direkteur vanAkademia, meen die krag van die Akademia-model is dat dit bekostigbaar en eenvoudig isom studiesentrums in enige gemeenskap tevestig.“Ons vat Afrikaanse hoër onderwys nadie mense toe. Die gevorderde onderrig-tegnologie maak dit moontlik dat ons hoëronderwys bekostigbaar kan aanbied.

“Ons het intensiewe navorsing gedoen oorskaars beroepsrigtings in Suid-Afrika en ons kiesons programme daarvolgens. Studente sal dusgesogte kwalifikasies kry wat hulle toetrede totdie arbeidsmark makliker sal maak,” sê Visser.

Volgens Buys styg jou kanse om werk te kryradikaal indien jy ’n hoëronderwyskwalifikasieverwerf. “Met ’n goeie kwalifikasie staan jy inhierdie land, wat honger is vir mense metsekere vaardighede, ’n baie beter kans om werkte kry as in feitlik enige plek ter wêreld. Buiten-

dien, vir ’n minderheid om in Afrika te oorleef,is die eerste voorwaarde dat ons oor diemeerderheidskennis moet beskik. Goeie oplei-ding stel jongmense meestal ‘vry’ van raswetge-wing en is in elk geval die enigste weg naekonomiese vryheid.”

Akademia se vlagskipkursus vir 2012 is ’ndiploma in kleinsakebestuur en entrepreneur-skap. Daarbenewens sal hoër sertifikate inkantooradministrasie, rekeningkunde en ge-meenskapsontwikkeling ook aangebied word.

Akademia is reeds besig om sy eersteBCom-program te ontwikkel. Dié program kanso vroeg soos 2013 reeds beskikbaar wees.Verskeie nagraadse diplomas sal ook binnekortbekendgestel word. Ander programme wat indie vooruitsig gestel word, sluit in logistiekebestuur, bemarking en verkope.

Volgens Visser is Akademia by die departe-ment van hoër onderwys en opleiding gere-gistreer en sy programme is deur die Raad opHoër Onderwys geakkrediteer.

“Akademia se kwalifikasies voldoen dus aandieselfde standaarde as dié van universiteite,”sê Visser.

01/2012 • www.solidariteit.co.za10

nuus

waa

rdig

Akademia: Jou oop Afrikaanse leertuisteAkademia, ’n inisiatief van die Solidariteit Beweging, is ’n splinternuwe privaat Afrikaanse afstands-onderriginstelling wat hoëronderwyskwalifikasies van gehalte teen 30% tot 50% goedkoper as die res vandie mark bied. Dié instelling is op 19 Januarie amptelik aan onder meer die media en akademici bekendgestel.

BDeur Moira-Marie Kloppers

Die eerste student, Jorese Pelser,is tydens die bekendstellings-geleentheid van Akademia inJanuarie ingeskryf vir ’n hoërsertifikaat in kantooradmini-strasie. By haar is MarthinusVisser, besturende direkteur vanAkademia. Jorese werk reeds enkan danksy nauurse klasse ’ninkomste verdien terwyl sy byAkademia studeer.

Foto

:Cill

este

van

derW

alt

Page 11: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

a k a d e m i aj o u o o p , a f r i k a a n s e l e e r t u i s t e

www.solidariteit.co.za • 01/2012 11

nuuswaardig

Wat bied Akademia?• Gehalte-studiemateriaal in Afrikaans wat

Afrikaans as wetenskapstaal bevorder; • nauurse, interaktiewe lesings by ’n

gevorderde tegnologie-leersentrum injou omgewing;

• ’n tabletrekenaar vir navorsing, opdragteen kommunikasie met Akademia;

• ’n elektroniese biblioteek; • en persoonlike kontak, begeleiding en

ondersteuning.

2012-programme • Diploma in

Kleinsakebestuur enEntrepreneurskapNKR (NQF) vlak 6, 360 krediete, SAQA ID-nommer: 86506

• Hoër Sertifikaat inKantooradministrasie NKR (NQF) vlak 5, 120 krediete, SAQA ID-nommer: 86526

• Hoër Sertifikaat in Ge -meenskapsontwikkelingNKR (NQF) vlak 5, 120 krediete, SAQA ID-nommer: 86486

• Hoër Sertifikaat inRekeningkundeNKR (NQF) vlak 5, 130 krediete, SAQA ID-nommer: 86487. • Vir meer inligting, skakel 0861 222 888 of

besoek die webtuiste www.akademia.ac.za

Studeer vanjaar nog by Akademia!

Die inname van die eerste groep studente byAkademia het in Februarie plaasgevind, maar jyhoef nie tot volgende jaar te wag om vir ’npro gram hier in te skryf nie. Die volgendeinname van studente wat een van die beskik -bare sertifikaatprogramme wil volg, sal in Julieplaasvind. Moenie die geleentheid misloop nie.Voornemende studente kan enige tyd vanafMei 2012 registreer en die sluitingsdatum virregistrasie is 16 Junie 2012. Vir meer inligtingskakel 0861 222 888, stuur ’n e-pos na [email protected] of besoek Akademia sewebtuiste by www.akademia.ac.za.

Hulp nodig met finansies?

Solidariteit het ’n aantal rentevrye studieleningsbeskikbaar gestel vir Solidariteit-lede of hullekinders om ’n program by Akademia te volg.Om vir een van die beskikbare lenings aansoekte doen, moet jy ’n registrasievorm en ’nlenings vorm voltooi en saam met die nodigeondersteuningsdokumente by die studie -sentrum naaste aan jou inhandig. Die lenings ister waarde van R10 000.

Uitgawe1 p3-26:Layout 1 2/19/12 10:56 AM Page 11

Page 12: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

Blink toekoms wink h

iér

• Rekeningkunde

• Inligtingstegnologie

• Onderwys

• Maatskaplike werk

• Bestuurders

• Verpleegkunde

• Aptekerswese

• Ingenieurswese

• Mediese dokters

• Ambagslui.

01/2012 • www.solidariteit.co.za12

nuus

waa

rdig

Matriek slegs ’n deur tot verdere leer

Deur Moira-Marie Kloppers

Matriek moet nie as die einde van die leerpad gesien word nie, maar eerder as die begin van ’n lewenslangeleerproses. Matrikulante wat die moeite doen om hulle in ’n skaars vaardigheid te bekwaam, is boonop bynaverseker van werk. Die geheim is nie om bloot verder te studeer nie, maar om in die regte rigting testudeer en jou in ’n skaars vaardigheid te bekwaam. Vir súlke matrikulante wag daar gewis ’n blink toekoms.

ít was Flip Buys, uitvoerende hoofvan die Solidariteit Beweging, seboodskap aan die matrieks van2011 kort nadat hulle matriek-

uitslae in Januarie vanjaar bekendgemaak is.Luidens ’n verslag van die Solidariteit Navor-

singsinstituut (SNI) gaan matrieks wat nié diemoeite doen om verder te studeer nie, sukkelom werk te kry. Daarbenewens sal werkloos-heid onder jongmense na verwagting in diekomende jare toeneem omdat veel meer men-se jaarliks werkende ouderdom bereik as wataftree of weens ander redes ophou werk.

Volgens Paul Joubert, ’n senior navorser vandie SNI, moet daar jaarliks ongeveer 430 000nuwe, lewensvatbare werkgeleenthede geskepword vir die aantal werklose mense om kon-stant te bly. “Vanaf die derde kwartaal van2010 tot die oorstemmende tydperk in 2011was die toename slegs sowat 340 000. Die aan-tal werklose mense (volgens die breë definisie)het dus marginaal toegeneem in 2011, selfs alhet die breë werkloosheidskoers van 36,4% tot36% afgeneem,” sê Joubert.

Volgens Buys bestaan daar ’n interessanteteenstrydigheid in die Suid-Afrikaanse arbeids-mark. “Suid-Afrika het ’n reuse werkloosheids-probleem, maar terselfdertyd ook ’n reusevaardigheidstekort in sekere beroepsrigtings.Ten spyte van die baie (swak opgeleide) werk-loses, is daar sowat 500 000 vakante poste indie ekonomie.

“Dit kan nie gevul word nie, want daar is niegenoeg toepaslik opgeleide mense nie. Daar isdus duisende werkgeleenthede vir jongmense

wat hulle matrieksertifikaat beskou as die begin-punt van ’n tersiêre studieloopbaan in rigtingswaarin daar tekorte bestaan,” meen Buys. S

Te min dokters opgeleiLuidens navorsing was daar in 2010 netsowat 27 400 dokters en spesialiste in dieprivaat en openbare sektor in Suid-Afrikawerksaam. Intussen sê kenners dat Suid-Afrika sowat 25% van die 1 400 doktersverloor wat per jaar in die land opgeleiword, omdat hulle elders in die wêreld gaanwerk soek. Suid-Afrika het tans minder as8 dokters vir elke 10 000 Suid-Afrikaners.Indien Suid-Afrika met ander middelvlak-inkomstelande vergelyk word, het die land18 dokters per 10 000 Suid-Afrikanersnodig. Dié tekort aan dokters word elke jaarerger, aangesien die 8 universiteite in Suid-Afrika wat dokters oplei, jaar ná jaar net ’nbeperkte aantal studente kan inneem. DieUniversiteit van Kaapstad, die Universiteitvan die Witwatersrand en die Universiteitvan Stellenbosch het in 2011 altesaam16 800 aansoeke ontvang van studente watmedies wou studeer, maar kon onder-skeidelik slegs 200, 600 en 220 studenteinneem. Daarbenewens kan die Universiteitvan Pretoria slegs 240 en die Universiteitvan die Vrystaat slegs 140 medieseeerstejaarstudente huisves.

D

Employers should “retool” workers – NzimandeEmployers should “retool” their workers rather than complain about an education systemproducing people who are unemployable, Higher Education and Training Minister, BladeNzimande, said. A green paper on post-school education and training released by the Ministerin January envisages that more than 4.5 million students per year will be enrolled in universities,colleges and other institutions of further education and training by 2030.

Foto

’s:iS

tock

phot

o.co

m

Page 13: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

nuuswaardig

ns hét nog hoop! Dit was dieoorweldigende boodskap van 152hoof- en onderhoofleiers van 35Afrikaanse hoërskole in ’n studie

wat Solidariteit Tydskrif einde verlede jaar onder-neem het. Die bevindings vorm deel van dieverslag Wil jy spore trap of spore maak?

Ten spyte van hierdie oorweldigende positie-we boodskap, het die resultate van die studie ditduidelik gemaak dat daar steeds twyfel onderjongmense bestaan oor of hulle in Suid-Afrikawil bly. Slegs 2% van die 152 leerders wat aandie opname deelgeneem het, wil die land beslisná skool verlaat. Altesaam 9,9% het aangeduidat hulle die land waarskynlik permanent sal ver-laat. ’n Verdere 26,3% het aangetoon dat hulleonseker is oor of hulle die land wil verlaat of nie.

Dit beteken dat sowat 40% van die leerders nieseker is daarvan dat hulle vir hulself ’n toekomsin Suid-Afrika sien nie.

“Hoewel die hoë positiwiteitsvlak van by-kans twee derdes van die respondente verbly-dend is, is dit uiters kommerwekkend datbykans ’n derde van die Afrikaanse leiers wataan die opname deelgeneem het, nie volkometuis voel in die land nie,” verduidelik dr. DirkHermann, adjunk uitvoerende hoof vanSolidariteit.

“Dit is ons almal se verantwoordelikheid omjongmense se onsekerheid hok te slaan, andersis daar ’n groot risiko dat die aantal jongmensewat dit tans sterk oorweeg om die land teverlaat of nog onseker is of hulle die land wilverlaat, skerp sal styg,” waarsku Hermann. S

Ons hét nog hoop vir SA, sê jong leiersDeur Ilze Nieuwoudt

O 53%“Ek glo dat ekná skool of námy studies ’nwerk sal kry.”

88%“Ek het hoopvir Suid-Afrika.”

Foto

:iSt

ockp

hoto

.com

Page 14: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za14

nuus

waa

rdig

Meer geld waarborg nie onderwysgehalte

ir jare lank probeer die Suid-Afri-kaanse regering om die land seonderwysprobleme en swakmatriekslaagsyfer reg te ruk deur

bloot meer en meer geld aan opleiding te be-stee. Volgens Piet le Roux, senior navorser bydie Solidariteit Navorsingsinstituut, bewys elkejaar se twyfelagtige resultate uit die openbareonderwyssektor in Suid-Afrika egter dat diégroeiende besteding op onderwys nie gereg-verdig is nie. Intussen meng die staat al hoemeer in Suid-Afrika se skoolstelsel in en wil ditdikwels voorkom asof die regering juis skoleteiken wat wérk.

“Die proporsie van mense bo 15 jaar watkan praat, lees en skryf, word ’n land se gelet-terdheidskoers vir volwassenes genoem. DieSuid-Afrikaanse regering en regerings van anderopkomende markte soos Chili en Indonesiëbestee ongeveer 18% van die land se totalebegroting op opleiding, maar die uitsette verskildrasties. Suid-Afrika se geletterdheidskoers virvolwassenes is 89% teenoor Chili en Indonesiëse geletterdheidsvlakke van onderskeidelik98,6% en 92%. Daar bestaan verskeie redeshiervoor, maar dit is wél aanduidend van diefeit dat groter besteding op onderwys niesonder meer aan beter onderwysuitkomstegelykgestel kan word nie,” verduidelik Le Roux.

Indien Suid-Afrika se owerheidsbestedingaan opleiding uitgedruk as ’n persentasie van sytotale bruto binnelandse produk (BBP) berekenword, bestee die Suid-Afrikaanse regering selfsmeer aan opleiding as die regerings van Brics-lande soos Brasilië, Rusland en Indië.

“Die Suid-Afrikaanse regering het in 2009soveel as 5,4% van sy BBP aan opleiding besteeterwyl sy Brasiliaanse, Russiese en Indiese ewe-knieë in dieselfde jaar onderskeidelik 5,1%, 3,9%en 3,1% bestee het,” sê Le Roux.

“Om jaar ná jaar meer aan opleiding te be-stee, is om die oorsaak van die probleem miste kyk. Suid-Afrika se swak geletterdheidskoerskan eerder aan die ‘een-plan-vir-almal-benade-ring’ toegeskryf word, byvoorbeeld wat onder-wysers se vergoeding betref. In Suid-Afrikaspeel die gehalte van die opleiding wat onder-wysers bied ’n klein rol in hulle vergoeding. Ditveroorsaak dat swak presterende onderwyserseintlik oorvergoed en goeie onderwysers on-dervergoed word. Die onvermydelike gevolg isdat goeie onderwysers groener weivelde soek

– hetsy oorsee of in ander beroepe. Dis boon-op onvermydelik dat baie van dié wat agterbly,verder sal deurloop onder die regering se de-mografiese verteenwoordigingsideaal, versteekas regstellende aksie,” sê Le Roux.

Tussen 2003 en 2008 het die aantal privaatskole in Suid-Afrika skerp toegeneem. In dieOos-Kaap, waar staatsonderwys behoorlik inchaos is, het die aantal privaat skole met sowat150% toegeneem. Dié skerp toename, juis inprovinsies waar die staat se skoolstelsel groot-liks in duie gestort het, dui daarop dat leerlingeen hulle ouers steeds vertroue in die privaatonderwyssektor het.

Die toenemende vraag na privaat onderwyshet die grootste groei (67,6%) onder bruin sko-

liere en die tweede grootste (58,8%) onderswart skoliere getoon. Daarteenoor was diegroei in die vraag na privaat onderwys onder witskoliere slegs 26% – iets wat moontlik verbandhou met die uitstekende onderrig wat nog inbestaande Afrikaanse staatskole beskikbaar is.

“Onderwysers en kinders vlug letterlik naprivaat opleiding, of indien daar nie ’n bekostig-bare privaat skool is nie, verlaat hulle dikwelseerder die skoolstelsel tussen graad 10 en ma-triek as om hulle skoolloopbaan te voltooi. Ditgee vir jou ’n aanduiding van hoe gering leer-linge – die wanfunksionele skole se kliënte –die onderrig ag wat hulle in staatskole ontvang.Van die meer as ’n miljoen leerlinge wat in2008 vir graad 10 ingeskryf het, het minder asdie helfte vir die matriekeksamen ingeskryf.”

Afrikaanse staatskole blyk egter die enigsteuitsondering op dié reël te wees. Afrikaansestaatskole se gemiddelde slaagsyfer was in 2010en 2011 nagenoeg 92% terwyl ander skole seslaagsyfer in dieselfde tyd onderskeidelik 67,8%en 70,2% was. Daarbenewens voltooi meer asagt uit tien graad eens in Afrikaanse staatskolematriek binne 12 jaar terwyl die deurvloeisyferin ander staatskole die afgelope drie jaar tussen25% en 33% was.

“Paul Colditz, uitvoerende hoof van Fedsas,die nasionale verteenwoordigende organisasievan skoolbeheerliggame, het die spyker onlangsop die kop geslaan. Volgens Colditz vaar Afri-kaanse staatskole uitstekend ten spyte van – ennie danksy nie – provinsiale onderwysdeparte-mente,” sê Le Roux.

“Indien die regering Suid-Afrika se skool-stelsel wil verbeter, moet privatisering verwel-kom word en bestaande staatskole meer onaf-hanklikheid en ouerbeheer kry.” S

Deur Moira-Marie Kloppers

V

graad eens inAfrikaanse staatskolevoltooi matriek binne12 jaar terwyl diedeurvloeisyfer in anderstaatskole die afgelopedrie jaar tussen 25%en 33% was.

80%

Foto

:iSt

ockp

hoto

.com

Page 15: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

newsw

orthy

ast year was a tough year for a lot ofpeople.Whether it was because of lay-offs at work or simply due to a hecti-cally busy year, we all have to start the

new year on a positive note. If the year startsany other way, you won’t have the requisitemotivation to deliver what you are capable ofat work.

Create the correct mindset so you can dogood work. While layoffs tend to make peoplehunker down and a busy year wears down thewill to do what it takes to let you rise abovethe rest, you have to get a feel of where thecompany is heading (that will cut the effort ofdoing the type of work that is expected in half).

Always retain passion for your work nomatter what the economic and organisational

realities may be.You can do this by trying tomaster the finer details of what you do or sim-ply by trying to become better or faster.

Here are a few other tips for pointing theyear in the direction you want it to go:• Be completely in synch with your boss andthe business unit’s priorities. Adapt to thenew realities and try to morph into a newrole when necessary. Use your passion andclarity about where the company is headedto build new relationships and learn moreabout the subsections of your company.

• Start the year off with an empty inbox.Assign a label to everything in your inbox;then archive the lot so your inbox is empty.You can still dig into that label if you want towork off your email backlog, but it feels

great to start the new year afresh.• Set goals for the year. Identify one area

that you would like to explore; it helps youto recognise those opportunities through-out the year.

• Develop your resources.When you needhelp, you have to know where to look.Make a resource list of where you can getthat help.This can include people in yourcompany for project-related informationand even people who can help you withenquiries related to work issues, such asSolidarity.

• Get organised. Start off the year by settingyour personal papers in order. You neverknow when you might need certain docu-ments related to your job. S

Clear your , clear your mind :)By Cilleste van derWalt

L

Phot

ogra

ph:i

Stoc

kpho

to.c

om

Page 16: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za16

nuus

waa

rdig

ie werklikheid is dat talle matriku-lante met ’n matrieksertifikaat indie hand hoop om werk te kry, netom uit te vind dat hulle nie eintlik

die geskikte vaardighede op skool opgedoenhet om werk te kry nie. “Ander droom weervan verdere studies en word dan ontnugterdeur die werklikheid dat hulle vakke nie toe-lating tot sekere studierigtings bied nie,” ver-duidelik dr. Dirk Hermann, adjunk uitvoerendehoof van Solidariteit en voorsitter van Solidari-teit Helpende Hand se direksie.

Vir leerlinge wat hoop om direk ná skooldie arbeidsmark te betree, is dit raadsaam omop skool reeds vakke te neem wat hulle meerindiensneembaar as hul mededingers sal maak.“Vakke soos rekeningkunde, wiskunde en fisiesewetenskappe leer leerlinge praktiese vaardig-hede wat waardevol in die werkplek aange-wend kan word,” sê Hermann.

Wiskunde vs. wiskundige geletterheidDaar is groot verwarring onder leerlinge oordie verskil tussen wiskunde en wiskundige ge-letterheid. In ’n omvattende gids oor loopbanestel Solidariteit Helpende Hand dit duidelik –hoewel wiskundige geletterheid ’n vak in eiereg is, is dit eerder ’n vak waarin die praktiesetoepassing van moderne wiskundige beginselsgeleer word. Die realiteit is egter dat wiskundedie deur na meer beroepsrigtings open as indie geval van wiskundige geletterdheid. “Daar-om moet leerlinge, as hulle enigsins daartoe instaat is, aangemoedig word om wiskunde teneem. Al verg dit baie ure se harde werk, saldit uiteindelik meer beroepsgeleenthedemoontlik maak,” sê Hermann.

Wat is die wenresep?Hoewel daar geen vaste reël vir die perfektevakkeuses bestaan nie, is dit veral ideaal vir leer-linge wat nog nie seker is oor watter beroephulle wil volg nie, om vakkeuses só te maak datdit optimale studiemoontlikhede bied. Dieveiligste opsie is om psigometriese toetse af telê wat spesifiek ook vakkeuses kan help aanduivolgens elkeen se belangstelling, aanleg en sterk

punte. Vakpakkette verskil van skool tot skoolen ouers moet ingeligte keuses oor skole en hulkinders se beroepskeuses maak, sê AnnetteTaljaard, psigometris by Solidariteit HelpendeHand se Beroepsleidingsdienste.

Dit is ook raadsaam vir leerlinge om, wan-neer hulle vakkeuses op skool maak, vroegreeds inligting in te win oor beoogde studierig-tings en ingelig te wees oor die vakke wat opmatriekvlak vir dié rigting vereis word.• Lees van bladsy 52 tot 57 ook oor Solidariteit

Helpende Hand se Skooltassieprojek, visie vir2012 en ontmoet dié maatskaplike been vandie Solidariteit Beweging se nuwe besturendedirekteur, dr. Danie Brink. S

Beroepskeuse makliker met regte vakke

Deur Ilze Nieuwoudt

Die vakkeuses wat leerlinge vandag op skool maak, is net so belangrik as die beroepskeuse wat hulle ná skoolsal moet maak. ’n Ingeligte besluit vandag sal ’n beroepskeuse later soveel makliker maak. Dit is daaromnoodsaaklik dat ouers en onderwysers leerlinge oor die belangrikheid van vakkeuses op skool sal inlig.

D

Vir meer inligting oor vak- enberoepskeuses, lees die Solidariteit

Helpende Hand Loopbaangids. Die gidsis beskikbaar by www.loopbaan.co.za*

Foto

:iSt

ockp

hoto

.com

• GeesteswetenskappeGeen spesifieke vakke word virstudies in dié rigting benodig nie.Sekere vakke word egter wel virspesifieke studierigtings aanbeveel.

• NatuurwetenskappeWiskunde (nie wiskundigegeletterdheid nie), asook natuur-wetenskappe, is verpligte vakke indié rigting.

• HandelswetenskappeWiskunde is ’n vereiste, en slegssommige tersiêre instellings maak dievergunning om wiskundigegeletterdheid as toelating te erken.Hoewel rekeningkunde nie ’n vereistevir die rigting is nie, sal dit welvoordelig wees om die vak reeds opskool te neem.

• Tegniese rigtingsWiskunde, natuurwetenskappe, asookingenieursgrafika en -ontwerp entegnika (siviel of meganies), wordaanbeveel as vakke indien ’n leerling’n tegniese rigting wil volg.

Kies reg vir joudroomberoep

Page 17: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 18: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za18

nuus

waa

rdig

nderrig is ’n basiese mensereg, enas hierdie basiese reg aangetasword deur dwang aan die kantvan ’n hoër gesag om ’n eensydige

verandering te maak, is daar geen ander keusenie as om vir jou regte as ’n Suid-Afrikaanseburger op te staan.

Dit is presies wat AfriForum gedoen hetdeur die Red Afrikaanse skole-veldtog bekendte stel. Dit kom nadat al drie skole in Fochvillewat nog Afrikaanse onderrig bied, deur dieGautengse departement van basiese onderwysingelig is dat hulle gedwing sal word om metdie aanvang van die 2012-skooljaar groepeEngelssprekende leerlinge te akkommodeer.Dié skole was reeds vol, maar die departementwas nie bereid om te onderhandel nie.

AfriForum is oortuig daarvan dat die onder-wysowerhede Afrikaanse skole teiken.VolgensAlana Bailey, adjunk uitvoerende hoof van Afri-Forum, is daar landwyd nie ’n enkele voorbeeldvan waar die minister of onderwysowerhedeingegryp het om ’n enkelmedium Engelse sekon-dêre skool se taalbeleid te verander of te dwingom anderstalige leerlinge te akkommodeer nie.

“AfriForum en die ouers van Fochville hetsimpatie met kinders in die land wat nie toe-gang tot goeie onderwys het nie, maar dieargument van toegang word telkens bloot as ’nnuttige verskoning misbruik om Afrikaanseskole se taalbeleid te ondergrawe. ’n Kuns-matige behoefte aan Engelse onderrig worddeur die regering geskep om ’n anti-Afrikaanseagenda te bevorder,” meen Bailey. S

AfriForum veg vir moedertaalonderrigDeur Cilleste van derWalt

O

086 10 200 30www.afriforum.co.za

Red Afrikaanse skole

Hierdie advertensie is moontlik gemaak deur besorgde Afrikaanse ouers.

aksentmedia

•082

4454513

• Skenk R10 vir die regsaksie teendie departement van basieseonderwys se magsmisbruik –SMS “skool” na 38655.Neem deel aan die beheer-liggaamverkiesings by skolewat in Maart 2012 plaasvind.Plaas jou kinders inAfrikaanse skole.Ondersteun onderwys-organisasies soos Fedsasen die SAOU.

• Teken AfriForum sepetisie ten gunstevan Afrikaanse skole bywww.afriforum.co.zaof skakel 086 10 200 30om aan te sluit.

• Sit dié advertensieop ’n openbare plek op.

Jy kan help!

Die regering wend tans hernieude pogings aan om Afrikaansas onderrigmedium in openbare skole te ondermyn.Byvoorbeeld: Al drie Afrikaanse skole in Fochvilleword nou gedwing om te verengels.Dít, terwyl die Engelse leerlinge in een vandie drie skole geakkommodeer kon word.

AfriForum gaan R50 000 skenkom hierdie saak in die hof te beveg!

Sluit vandag nog aan by

Waarom is moedertaal NB?• Moedertaal bied ’n opvoedkundige

voordeel vir enige kind, verbeter taal-vaardigheid en sal later bydra om maklik’n tweede of derde taal aan te leer.

• Jou moedertaal is nie net ’n maniervan kommunikeer nie; dit is deel vanjou identiteit en selfvertroue.

• As jy in jou moedertaal onderrig word,dra dit by tot motivering, inisiatief enkreatiwiteit.

Skenk R10 vir die regsaksie teen die departementse magsmisbruik deur die woord SKOOL na 38655 te SMS.

Lees meer oor AfriForum se bedrywighede van bladsy 45 tot 48.*AfriForum se advertensie wat in die nasionale media verskyn het.

Foto

:iSt

ockp

hoto

.com

Page 19: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 20: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za20

nuus

waa

rdig

aar is egter hulp as jy jouself ’nvoorsprong in die arbeidsmark wilgee! Probeer gerus hierdie tiennuttige wenke.

1. Stel ’n goeie CV opDie waarde van ’n goeie CV kan nooitonderskat word nie. ’n CV is nie net joueerste kontak met jou potensiële werk-gewer nie, maar ook ’n geleentheid om diewerkgewer te oorreed dat jy die idealepersoon vir die werk is. Selfs met diebeste kwalifikasies, jare se ervaring in diebetrokke bedryf en ’n rits aanloklikekaraktereienskappe wat jou as ’n puikwerknemer opsom, struikel aansoekerssteeds oor selfs die eenvoudigste, on-vergeeflike slaggate in hul CV’s.

2. EerlikheidEerlikheid is een van ’n werknemer sebeste karaktereienskappe. Om eerlik tewees, mag vanselfsprekend klink, maar diéreël moet te alle tye nagekom word. As jybyvoorbeeld besluit om jou huidige salarisin jou CV te verstrek, moenie daaroor jokomdat jy meen dat jy só ’n kans sal staanom ’n veel beter salaris te kry nie.

3. Begin onderDie bekende uitvinder Thomas Edison hetgesê:“Geleenthede gaan by baie menseverby omdat dit ’n oorpak aan het en nawerk lyk.” As dit kom by werk, moet jy be-reid wees om onder te begin, hard te werken nie jou neus op te trek vir werk wat jymoontlik as minderwaardig sou ag nie.

4. Benut jou vaardighedeMoenie huiwer om jou werkgewer in te ligoor die vaardighede wat jy bemeester hetnie. Selfs al het jy nie die vaardighede deurformele opleiding verwerf nie, kan ditsteeds in ’n werkaansoek in jou guns tel.As jy byvoorbeeld tegniese vaardighede en

kennis opgedoen het wat jou kan bevoor-deel wanneer jy om werk aansoek doen,sluit dit in.

5. Leer, leer en leerOmdat kennis vandag so vinnig in diewêreld toeneem, sal werknemers wat niebereid is om voortdurend te leer nie,agterraak en uiteindelik moet plek maakvir mense wat wel op die hoogte van dienuutste verwikkelinge in ’n sekere bedryfwil bly. Gryp elke geleentheid aan om joukennis te verbreed. Dit sal jou ’n beslistevoorsprong bo ander gee.

6. Doen aansoek vir ’n pos wat metjou kennisveld strookAs jy wel ’n naskoolse kwalifikasie het,doen aansoek vir ’n pos in dié spesifiekeveld. Jy moet weer eens bereid wees omonder te begin – sodoende doen jyervaring op en kan jy mettertyd diekorporatiewe leer in jou veld begin klim.Moenie met vooropgestelde ideesaansoek doen en glo dat ’n kwalifikasieoutomaties ’n wonderlike posisie vir jousal losslaan nie. Die ervaring wat jy in dieproses opdoen, sal baie waardevol wees.

7. Sluit by indiensopleidingsprogram aanBaie maatskappye bied indiensopleidings-programme vir studente en skoolverlatersaan. As só ’n geleentheid hom voordoen,gryp dit aan. Dit sal weer eens vir jouwaardevolle ervaring bied en teen die tyddat jy jou studies voltooi het, sal jy reedsbaie meer ervaring as jou medestudentehê wat nie aan ’n soortgelyke programdeelgeneem het nie. Dit sal jou aansoekom ’n betrekking uiteindelik baie meeraantreklik maak as dié van aansoekers watnet oor sogenaamde boekkennis beskik.

8. Positiwiteit’n Positiewe ingesteldheid is aansteeklik entel beslis in jou guns by potensiële werk-gewers. Geen werkgewer wil ’n persoonmet ’n negatiewe gesindheid in diensneem nie. As jy dus saaklik en positiefvoorkom, sal dit van selfvertroue spreeken jou kanse om welslae te behaal ’n aan-sienlike hupstoot gee.

9. Vrywillige werkDit het dalk aan die begin nie finansieel sinnie, maar op die lange duur kan die erva-ring wat jy deur vrywillige werk opgedoenhet, waardevoller wees as ’n salaris aan dieeinde van die maand. Hierdie opsie is veralideaal terwyl jy nog studeer. Kontak ’n paarmaatskappye en vind uit of jy nie geduren-de vakansies vrywillige werk kan doen omsodoende ervaring op te doen nie.

10. Sluit by Solidariteit aanJongmense onderskat dikwels die waardevan vakbondlidmaatskap, maar die feit isdat mense telkens weens onkunde hulpe-loos in die werkplek is. Met die hulp enbystand van ’n vakbond soos Solidariteitweet werkgewers dat hulle nie oor jongwerknemers kan loop nie. Skakel ons by0861 25 24 23 of besoek ons webtuistewww.solidariteit.co.za om aan te sluit. S

Berei jouself só voor vir die werkplek

Deur Ilze Nieuwoudt

Matrikulante wat kies om die arbeidsmark direk ná skool te betree, moet besef dat slegs 30% van allematrikulante direk ná skool werk kry, en dat hulle indiensneembaarheid boonop verlaag word deur ’n tekortaan werklik bruikbare vaardighede. Persone wat oor ’n naskoolse kwalifikasie beskik, se arbeidsopnamepoten-siaal is aansienlik beter, maar die werklikheid is dat geen kwalifikasie sal verseker dat jy werk gaan kry nie.

D

Foto

:iSt

ockp

hoto

.com

Page 21: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

www.solidariteit.co.za • 01/2012 21

newsw

orthy

GeckoThis is a wireless keyboard for your tablet. Eventhough a tablet is an amazing piece of tech-

nology, you sometimes still need akeyboard for that everydayjobs (Price: R1 099).

Must-haves forthe classroomBy Cilleste van derWalt

Pocket ProjectorThis is an ideal pocket-size classroom tool forteachers or lecturers.The pocket projector iseasy to use, compatible with your iPod andcomputer and can be used for presentations,showing videos or music (Price: R2 999).

IntelliPen ProThis tool is perfect for taking down notes

in class, especially when you are prone to losing that importantbits of paper. You can write on any surface, and it will rememberwhat you wrote. The information can then be viewed digitally.You can even convert your handwriting to digital text, and it hasPC and tablet functionalities (Price: R1 099).

The Bamboozlers rangeThis is a mini puzzle game thatwill keep the young ones mindsfresh and entertained for hours(Price: R59).

Boogie BoardRemember that bright pinkliquid board used to writeand draw pictures on andwhen there was no space left,you could erase everything witha single up and down move-ment of a leaver? Well, this is a new model that is used in the verysame way, but this one remembers everything you draw or write.You can download all the pictures and notes as PDF files to yourcomputer. Ideal for saving ideas, sketches and notes (Price: R1 299).

• All these items are available at The Gadget Shop, Centurion Mall.Phot

ogra

phs

are

for

illus

trat

ion

purp

oses

only.

Act

ualp

rodu

cts

may

vary

fom

phot

ogra

phs.

Pric

esar

esu

bjec

tto

chan

ge.

Page 22: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za22

nuus

waa

rdig

Foto

:iSto

ckph

oto.

com

FOTOKOMPETISIESolidariteit Tydskrif

“My huis is hier!”

Pronk met jou trots Suid-Afrikaanse foto’sHet jy al in stille verwondering die skoonheid van die Karoo ingedrink of gekyk hoe ’n trop leeus ’n buffel indie Krugerwildtuin plattrek? Het jy dít en soveel meer beleef en diep binne jou uitgeroep: “My huis is hier”?As jy jou liefde vir Suid-Afrika, sy natuur en sy mense met die wêreld wil deel, is die Solidariteit Tydskrif Foto-kompetisie die ideale geleentheid om met jou fotografievernuf én jou hartshuis, Suid-Afrika, te spog.

Deur Ilze Nieuwoudt

erlede jaar kon liriekskrywers hultrotse Afrika-stemme in die “Basta!Ons voetspore is in Afrika”-liriek-skryfkompetisie laat hoor en vanjaar

is dit jóú kans om jou kamera nader te trek enbietjie met Suid-Afrika te spog in die opwinden-de Solidariteit Tydskrif Fotokompetisie. Al wat jymoet doen, is om die beoordelaars te oortuigdat jou foto met trots sê: “My huis is hier!” Stuurvandag nog jou wenfoto en een sin wat jou fotobeskryf vir ons, en wys jou hartshuis, Suid-Afrika,vir die wêreld. Die foto hoef natuurlik nie netfisieke huise of gesinne uit te beeld nie, maar kanbloot jou liefde vir jou land besing.

Besoek www.solidariteittydskrif.co.za vir meerinligting oor die kompetisie en om na die eersteinskrywings en die opwindende pryse te kyk.Stuur jou inskrywing (foto met ’n enkelsin-byskrif) na [email protected] en staan diekans om een van die fantastiese pryse op diespel te wen. ’n Wenner in elke ouderdoms-kategorie en elke fotokategorie asook ’n alge-hele wenner sal ná afloop van die kompetisieaangewys word. Onthou om aan te dui in watterouderdoms- en fotokategorie jy deelneem!

Ouderdomskategorieë• Kategorie 1: Laerskoolleerlinge

(graad 1 tot 7)• Kategorie 2: Hoërskoolleerlinge

(graad 8 tot 12)• Kategorie 3: Volwassenes (18 jaar en ouer).

Fotokategorieë• Natuur• Mense• Plekke (insluitende geboue en ander

mensgemaakte strukture)• Abstrak• Swart en wit of sepia.

V

Reëls1. Die kompetisie is oop vir enigiemand en daar

is nie ’n beperking op die aantal inskrywingswat ingestuur mag word nie.

2. Geen inskrywingsfooi word gehef nie.3. Elke inskrywing moet die volgende bevat:

• ’n Hoë gehalte foto (minstens 1 Mb);• ’n enkele sin wat jou foto beskryf;• jou persoonlike inligting (naam, van,

volledige kontakbesonderhede); en• die foto- en ouderdomskategorie

waarvoor ingeskryf word.4. Die beoordelaars se beslissings is finaal.5. Geen gemanipuleerde foto’s mag ingeskryf

word nie en enige teken van plagiaat of mani-pulasie van foto’s is gronde vir diskwalifikasie.

6. Solidariteit Tydskrif behou die reg voor omenige van die inskrywings vir verdere publi-kasie te gebruik. Erkenning sal wel aan diebetrokke fotograaf gegee word.

SluitingsdatumDie sluitingsdatum vir die kompetisie is 1 Junie.Lesers sal daarna die geleentheid kry om virhulle gunstelingfoto’s te stem. Die wenners sal inuitgawe 5 bekendgemaak word. S

NB! Onthou om ’n byskrif vir jou foto te gee!*

WEN!

Katte(is)kwaad in die Krugerwildtuin

Page 23: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

nuuswaardig

hris du Plessis (foto regs) het einde2011 as hoof van Solidariteit sekommunikasiespan begin, met grootdrome vir Solidariteit en sy hart op

die regte plek. Hy is ook van hierdie uitgawe afaan die stuur van Solidariteit Tydskrif.

“Ek het aan die destydse Hoërskool WillemPretorius (nou bekend as die Hoërskool Heil-bron) gematrikuleer waarna ek ’n graad in Be-dryfskommunikasie aan die PotchefstroomseUniversiteit vir Christelike Hoër Onderwys (noudie Noordwes-Universiteit) voltooi het.

“Ná vier jaar in die buiteland, het ek my huisen my mense gemis en teruggekeer na mywortels in Suid-Afrika. Ek het in Kaapstad in diewynbedryf begin werk en het sedertdien ver-skeie poste in die kommunikasie- en bemar-kingsveld beklee.”

Chris is getroud met Leanie en hulle het

drie kinders – Jandré (4), Ané (2) en dienuweling Anja.

Hoekom het jy Solidariteit gekies?“Die behoefte om vir die Afrikaner ’n toekomsin die nuwe Suid-Afrika te help skep, is mypassie, en die Solidariteit Beweging is na mymening die regte voertuig om van dié ideaal ’nwerklikheid te maak.”

Wat wil jy graag by Solidariteit bereik?“My hoofdoel is om te verseker dat dieboodskap van hoekom ons doen wat ons doenby almal tuisgebring word.”

Wat is jou droom vir Solidariteit?“Dat mense sal verstaan watter goeie werkons doen om vir ons mense ’n beter tuiste inSuid-Afrika te skep.” S

Nuwe kommunikasiehoof het groot drome

CDeur Ilze Nieuwoudt

Foto

:Cill

este

van

derW

alt

Page 24: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 25: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 26: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za26

nuus

waa

rdig

erwyl baie ouers met die hande indie hare sit oor hulle kinders seswak skoolprestasie, het navorsingjare gelede reeds bewys dat skaak

kinders as’t ware slimmer maak.In sy boek Skuif na prestasie stel die skrywer

en bekende skaakafrigter Chris Greyling dievoordele van skaak duidelik: “Skaak is een vandie kragtigste instrumente om ’n kind seintellek te versterk. Dit maak nie saak wat dieouderdom van ’n kind is nie, skaak verbeterkonsentrasie, geduld en uithouvermoë,”verduidelik Greyling.

Hy reken voorts dat dit selfs kreatiwiteiten geheue kan verbeter asook die vermoëom te analiseer, moeilike besluite te neem enprobleme op te los.

As deel van haar doktorsgraad hetAnna van Zyl in 1990 onder meer ookbevind dat skaak skoolleerlinge seprestasie in Wiskunde kan verbeter endat hoe langer ’n kind aan skaakblootgestel word, hoe groter kan dieverbetering in wiskunde wees.

As daar nie skaakgroepe by joukind se skool is nie, kan jy gerus byjou provinsiale skaakunie gaan aan-klop. Besoek www.chessa.co.za virmeer inligting.

Sommer speel-speel slimmer met skaak

TDeur Ilze Nieuwoudt

Flip Buys, uitvoerende hoof van die Solidariteit Beweging, is ’n kranige skaak-speler. Hy het in November verlede jaar saam met 29 ander spelers teendie wêreldskaakkampioen Garry Kasparov meegeding in ’n unieke strydwaartydens Kasparov gelyktydig teen al die spelers gespeel het (bekend as ’nsimultaan). Dié wêreldbekende speler het sonder veel moeite stof in 28 vandie mededingers se oë geskop. Twee van die spelle het gelykop geëindig.

Maak regte skuif, wen!Vyf gelukkige Solidariteit Tydskrif-lesers kanelk ’n kopie van die omvattende skaakgidsSkuif na prestasie deur Chris Greyling wen.Skuif na prestasie ondersoek onder meerdie invloed van voeding op skaakspelers, diebetrokkenheid van ouers en die emosioneleen psigiese toestand van die speler. In ’nomvattende afdeling word daar na dieafrigting van spelers op kleuterskool-,laerskool- en hoërskoolvlak gekyk. Om dieboek ter waarde van R160 te wen, stuurbloot ’n e-pos met jou naam, van enposadres na [email protected] sluit op 15 Maart. Sit Skuif naprestasie in die onderwerplyn van jou e-pos.• Vir meer inligting, stuur ’n e-pos na Chris

Greyling by [email protected] ofskakel 083 277 7220.

Die langste skaakspel wat tydens ’n toernooi gespeel is, het

269 skuiwe en nagenoeg 20 uur en 15 minutelank geduur en uiteindelik op ’n gelykop uitslag uitgeloop.

Vyf redes waarom skaak goed is vir jou• Dit kan jou IK verhoog.• Skaak kan lees-, taal- en wiskundige vaardighede verbeter.• Dit kweek kritiese en kreatiewe denke.• Leer die vermoë aan om akkurate en vinnige besluite te neem.• Leer om logiese keuses te maak uit ’n verskeidenheid opsies. S

Foto

:Rei

ntD

ykem

a

Page 27: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

bedryfsnuus

Page 28: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za28

snuus Nuus oor die bedrywe waarin die vakbond Solidariteit funksioneerasook kwessies wat jou in die wêreld van werk regstreeks raak.

ast December’s Solidarity election ofnew trade union shop stewards aswell as representatives to serve onthe National Council, Executive Coun-

cil and Industry Council was once again verysuccessful.Solidarity holds this election every five years,

thereby affording members the opportunity tobecome involved in the way Solidarity is man-aged and the expectations the trade unionwishes to realise.And what better way toachieve this than by electing someone who willtruly have the best interests of the membersand the union at heart?Well done and good luck to everyone

elected as trade union shop stewards:They arethe crucial link between members and the

trade union. Congratulations, too, to the newNational Council members whose responsi-bility it will be to compose the trade union’snational policy.And last but not least, we nowalso have a newly elected General Committeeresponsible for the trade union’s activities, thestrategic application of its structures and thesuccessful management thereof.

The new Executive Council Members are:CCPChemical: Deon deVries and Hendrik Small.Professional: Chris Kaempffer.ICT: Herman Botha and Ben Saayman.

ElectricalJohnny Esterhuyse, Deon Jenkins, Lourens

Jacobs, Loraine Smit and Morné van Heerden.

Metal and EngineeringPercy Button, Frederic Cronjé, Koos de Beer,Rudi le Roux and HannetjieTopham.

MAMCMining: Johan Breytenbach, Jan Pretoria andSteve Scott.Agricultural: Hannes van Rensburg.Medical: Liz Halewijn.

Individual memberThelma Louw.

Continuation memberArthur Boon. S

New team to realise union’s dreams

LBy Cilleste van der Walt

Photograph:ReintDykema

Bedryf

Page 29: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

bedryfsnuus

aar wag ’n groot jaar op die vak-bond in 2012: Hy vier sy 110de be-staansjaar, en die trots oor hierdiemylpaal straal behoorlik uit Soli-

dariteit-president, Steve Scott (foto regs), seoë. Scott is verlede jaar vir nog ’n termyn aspresident van die vakbond Solidariteit verkies.Vir Scott hou 2012, soos elke jaar, sekuriteit

in die werkplek, werkskepping en welstand virAfrikaners in, maar dit is beswaarlik al. Omhoop te skep, sê hy, is hierdie jaar vir hom sygrootste droom vir die vakbond.“Solidariteit gaan hoop vir sy mense en

veral die jeug van Suid-Afrika gee. Die jeug vanvandag het niks met apartheid te doen gehadnie, en daarom gaan ons vir hulle hoop gee omnie langer vir dié straf te betaal nie. Hulle moet’n bydrae tot Suid-Afrika maak, en die vakbondsal aan hulle die toekoms bied om met die

nodige opleiding die verskil te maak.”“En wat ’n beter jaar as die vakbond se

110de bestaansjaar om al die drome van hoopte verwesenlik. Solidariteit moet sy mense vier.Dit is immers waarom die vakbond ontstaanhet en ook waarom ons reeds vir 110 jaar al

ons lede kon beskerm en hoop op ’n toekomsbied. Vanjaar gaan ’n jaar van groot verande-ring wees, maar dit sal soos die afgelope 110jaar steeds bydra tot die hoop vir die toekomswaarvan ons almal droom.”

Steve se vyf drome vir 2012• Dat Solidariteit voorwaar tot die grootstebydraer tot opleiding in die land sal ont-wikkel.

• Dat daar met Solidariteit se hulp verseker kanword dat mense opgehef en in die same-lewing teruggeplaas word en werk sal hê.

• Dat Solidariteit weer hoop vir die toekomssal skep.

• Dat die jeug weer volgens Christelikebeginsels sal leef.

• Dat nog meer Suid-Afrikaners vanuit diebuiteland na Suid-Afrika sal terugstroom. S

Jaar van hoop, sê Solidariteit-president

DDeur Cilleste van der Walt

Foto:ReintDykema

Page 30: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za30

bedr

yfsnuus

Vakbondleiers het ’n duidelike visie vir 2012

Gideon duPlessisAdjunkuitvoerende hoof:Bedrywe“Ons kan mettrots terugkyk opdie welslae watons in 2011 virons lede behaalhet, maar dit geeons selfs meerbevredigingwanneer ons onswelslae oor dieafgelope 110 jaar in oënskou neem. Omdat onsverteenwoordigers nog altyd die grondslag waswaarop die vakbond sedert sy bestaan gebouword, gaan 2012 die jaar wees waarin onsspesiaal gaan fokus op die werf, behoud enerkenning van ons verteenwoordigers.Voorts iswerksekerheid en die bemagtiging van ons ledehierdie jaar ook ’n prioriteit. Ons gaan weereens ons leuse gestand doen: ‘Ons beskermons mense’. Sodoende word ons ledeaangemoedig om hulself deur verdere opleidingte bemagtig of deel te word van Solidariteit seopleidingsinisiatiewe.”

André vander MerweMynbou-,landbou-, sement-en mediese bedryf“Solidariteit is diéjaar 110 jaar oud,en ons kan diegeskiedenis gerus’n bietjie van naderbeskou. Kortwegsien ek Solidariteitse geskiedenis indrie tydperke waardie Afrikaner homself gedurende moeilike tyemoes bewys. Die les hieruit te leer, is vir myeenvoudig:As dit goed gaan met ’n organisasieen die omgewing waarin hy hom bevind endaar is geen druk nie, verloor hy sy behoefteen sin vir verandering en vernuwing. Solidariteit

sal streker en beter uit die stryd tree met onsgeloof in God. Die wete dat ons Sy werk doen,sal ons suksesvol maak. Dié bedryf het ooktalle uitdagings, maar as ons voortbou opons suksesresep, kan ons as wenners uit diestryd tree.”

BennieBlignautElektriese,lugvaart- enKrygkorbedryf“In 2012 wil onssteeds dié bedryfin lyn hou met dievakbond, maar ookinwortel by dieontwikkeling enuitbereiding vanenergie sodat onsnog 110 jaar vanwelslae kan handhaaf. Die brandpunte watvanjaar onder die loep geneem gaan word, isdie manier waarop dinge in Eskom gedoenword. Ons wil voorstelle vir beter metodes virverbetering en uitbereiding daarstel. So ook wilons die pensioenfondssaak by Eskom, watreeds vir 10 jaar sloer, afhandel en ook dieongelukkigheid oor die mediesefondskeusesbylê. Verteenwoordigers sal die nodigeopleiding ontvang om perfek in te pas by dieSolidariteit Beweging en die belangrike werkwat hulle moet verrig. Dit is wonderlik omterug te kyk en te sien hoe dié bedryf elke jaarsteeds groei van die dag waarop hy as eerstebedryfsraad gestig is.”

DeonReynekeMetaal- eningenieursbedryf“Dit is ’n nuwejaar met nuweuitdagings, maarook nuwevooruitsigte.Vir2012 is lede-behoud, ledediensen ledetevreden-

heid heel bo aan die lys. Organiseerders salbemagtig word met die nodige kennis sodatdít wat aangepak word, ’n groot sukses salwees; so ook sal verteenwoordigers opleidingontvang om dieselfde rede. Daarbenewensgaan dit ook om persoonlike groei. Hierdie jaarsal loononderhandelings steeds met die nodigedryfkrag aangepak word om die bestemoontlike uitkomste vir ons lede te beding.Oor die afgelope 110 jaar was groei ’nduidelike kenmerk van die vakbond. Nuweinstellings soos Sol-Tech en Akademia maakmy baie trots en opgewonde oor die groei watsteeds voorlê. Ek het baie respek vir diemanier waarop Flip Buys, uitvoerende hoof vandie Solidariteit Beweging, die vakbond en dieSolidariteit-span bestuur, selfs sedertSolidariteit se Mynwerkersunie (MWU)-dae.”

MariusCroucampKommunikasie-,chemiese enprofessionele-dienstebedryf“Dié bedryf gaanin 2012 weer aseen span met ’ngemeenskaplikeplan werk endaarna streef omons waardes opalle vlakke uit teleef. Ons is baie opgewonde oor diemoontlikhede wat 2012 vir ons inhou. Dieprioriteite is verteenwoordiger-ondersteuning,gehaltediens aan lede, om die fokus op diefinansiële bedryf te verskerp en stelsels enprosesse in die res van die bedryf te verbeter.Die welstand van die bedryf se personeel enverteenwoordigers is van kardinale belang,en ek gaan alles in my vermoë doen om teverseker dat ons mense gelukkig is in hullewerk en ’n gebalanseerde lewe handhaaf.Die 110 jaar-viering van Solidariteit gaanbeslis een van die hoogtepunte wees, veralomdat ons reeds bou aan die sukses van dievolgende 110 jaar wat op die SolidariteitBeweging wag.” S

Solidariteit behaal vanjaar ’n reusemylpaal: Die vakbond vier sy 110de bestaansjaar en styg steeds uit bo dieres. Gedurende só ’n belangrike jaar, is dit ’n duidelike visie wat die uitkoms sal bepaal, en die visie van dievakbond se bedryfshoofde is een van die belangrikste bestanddele in Solidariteit se wenresep.

Foto’s:ReintDykema

Page 31: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

ieWet op Beroepsgesondheid en-veiligheid maak werkgewersverantwoordelik vir die veiligheiden gesondheid van almal wat die

werkperseel betree, maar ook vir mense watbuite die perseel deur die werkgewer sewerksaamhede, deur byvoorbeeld geraas ofbesoedeling, geraak word. Hoewel werkgewersnie wetlik verplig is om beroepsgesondheids-en -veiligheidsbeamptes (BGVB’s) aan te stelnie, speel hierdie werknemers toenemend ’nbelangrike rol in die nakoming van beroepsge-sondheids- en -veiligheidswetgewing. SolidariteitTydskrif het met adv. Paul Mardon, hoof vanSolidariteit se afdeling vir beroepsgesondheiden -veiligheid, oor die rol en belangrikheid vanBGVB’s gesels.

Waarom is BGVB’s belangrik?Werkgewers wat nie hulle verantwoordelikheidten opsigte van beroepsgesondheid en -veilig-heid nakom nie, kan strafregtelik vervolg word.Wetgewing word tans ook gewysig sodatbestuurslede, wat uiteindelik vir die korrekteinstelling van beroepsgesondheids- en beroeps-veiligheidsmaatreëls verantwoordelik is, ookpersoonlik aanspreeklik gehou kan word virbeserings en siektes by ’n werkplek. Hoewel diewet nie vereis dat elke werkgewer ’n BGVBmoet hê nie, verkies die meeste groot maat-skappye om ’n toegewyde BGVB te hê.

Wat doen ’n BGVB?BGVB’s beskik oor spesialiskennis wat werk-gewers nie net help om hulle verantwoorde-likhede ten opsigte van die wet na te komwanneer daar ’n voorval by die werk is nie, maarhelp ook om voorkomende maatreëls in te stelom beserings en siektes by die werk tevoorkom. BGVB’s se primêre taak is ombedreigings en risiko’s by ’nwerkplek te identifiseer en teevalueer en dan stappe teneem om die bedreiging ofrisiko uit te skakel of minstenste verminder en te beheer.Die BGVB moet ook gereeldaan die bestuur verslag doenoor veiligheid in die werkplek, asgetuie optree in litigasie oorberoepsgesondheids- en beroeps-veiligheidsvoorvalle by die werkplek

en die begroting vir beroepsgesondheid en-veiligheid bestuur. ’n BGVB doen gereeldeinspeksies om te verseker dat daar aanveiligheidstandaarde voldoen word. Die BGVBmoet ook alle voorvalle wat by ’n werkplekplaasvind, ongeag die erns daarvan, aanteken enontleed sodat stappe ingestel kan word om ’nherhaling van enige voorval te probeervoorkom.

Hoe word BGVB’s gereguleer?Omdat die aanstelling van BGVB’s nie ’nwetlike vereiste is nie, word BGVB’s ook niegereguleer nie. BGVB’s ontvang gewoonlikindiensopleiding vir ’n spesifieke werkplek. Diegebrek aan regulering en formele opleiding isnog ’n groot leemte in dié beroepsrigting.Veiligheid en gesondheid, ook by die werk, is

’n noodsaaklike bestanddeel van ’n normalesamelewing. Die funksie van ’n BGVB is baieomvattend en die verantwoordelikheid vir

veiligheid en gesondheid by die werkplek kannie slegs aan die BGVB toegedeel word nie. Diebeginsels van gesondheid en veiligheid behoortop elke vlak van opleiding, selfs skoolvlak,ingesluit te word sodat dit ’n leefwyse word.Solidariteit is die enigste vakbond in die land

met ’n afdeling wat hom toespits op die hante-ring van eise vir beroepsbeserings en -siektesen die beskerming van werknemers.

Voldoen my werk aan die standaarde?Werkplekke met meer as twintig werknemersis wetlik verplig om beroepsgesondheids- en-beroepsveiligheidsverteenwoordigers te ver-kies. Indien jy twyfel of jou werkplek aan al dievereistes van dieWet op Beroepsgesondheiden -veiligheid voldoen, kan jy ’n e-pos met jounavraag na [email protected] stuur.• Also read the article on the benefits of the

mining industry on page 34 as well as Soli-darity’s take on mine safety on page 35. S

www.solidariteit.co.za • 01/2012 31

bedryfsnuus

BGVB’s belangrik vir veiligheid by werk

DDeur Moira-Marie Kloppers

Foto:iStockphoto.com

Page 32: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

olgens Piet le Roux, senior navorserby die Solidariteit Navorsingsinsti-tuut (SNI), is die spreekwoordelikewortel van die kwaad in hierdie

krisis geleë in die feit dat die meeste Europeselande aan die Europese Sentrale Bank (ESB) ge-koppel is. Hoewel bykans elke land in Europaspandabelrig met hulle geld te werk gegaan het,is daar ’n paar lande wat groter sondaars is.Dit sluit in Griekeland, Italië, Portugal, Spanjeen Ierland.Aangesien die meeste lande in dieEuropese Unie deur die Euro aan mekaarverbind is, boet elkeen in die unie op die eenof ander manier vir die swak besluite van syander vriende in die unie.

Wat is ’n skuldkrisis?’n Skuldkrisis is wanneer ’n regering soveelskuld aangegaan het dat die terugbetaling enrente op die skuld jaarliks meer is as die inkom-ste wat die regering uit belasting kan kry.

Hoe ervaar Europeërs die krisis?Hoe meer skuld die lande aangaan, hoe meergeld word eindelik deur die ESB geskep, enhoe meer geld gedruk word, hoe meer verloorgeld sy waarde. Dit kom dus daarop neer datalle Europeërs, ongeag of hulle Grieke, Iereof Duitsers is, ervaar dat hulle geld minderbeteken en hulle daarom op dié manier ver-arm deur inflasie.

“Die middelklas kry tans baie swaar,” verdui-delik Le Roux.“Alle gebruikers van Euro’s be-taal nou eintlik vir hierdie skuldkrisis, maar diemiddelklas voel dit die meeste.

Wat is die oplossing?Le Roux reken dat die krisis waarskynlik nog vir’n ruk lank sal voortduur. “Die ESB en andermonetêre beheerorganisasies soos die Interna-sionale Monetêre Fonds (IMF) sal in die tussen-tyd waarskynlik steeds voortgaan om hulp-pakkette aan sukkelende lande uit te deel, maardit sal net tot gevolg hê dat die krisis meer enmeer sal verdiep,” sê hy.In kort moet die lande bankrot speel, reken

Le Roux.“Ek sê nie bankrotskap móét gebeurnie – dit het kláár gebeur. ’n Deel van diehouers van staatskuld (oftewel staatseffekte),soos banke, se bates sal afgeskryf moet worden die volle omvang van die krisis sal bloot indie openbaar moet kom.”Voorts meen Le Roux dat monetêre desen-

tralisasie in Europa sal moet plaasvind.“Kwes-sies soos oop handelskanale tussen die ledevan die EU is egter steeds nodig en moetvoortgesit word. Dit is belangrik aangesien ditin der waarheid die voorwaarde vir herstel is,”sê Le Roux.

Suid-Afrika en die skuldkrisisOmdat van Suid-Afrika se grootste handelsven-note in Europa gesetel is en nagenoeg ’n derdevan alle vervaardigde produkte wat in Suid-Afrika vervaardig word deur Europa opgeraapword, sal hierdie krisis ook ’n regstreekseuitwerking op produksie in Suid-Afrika hê.Daarbenewens sal die Europese ekonomie naverwagting met 0,5% inkrimp. Die Suid-Afri-kaanse ekonomie sal voorts weens die krisisvanjaar na verwagting met minder as 3% groei,wat sal beteken dat werkskepping en werk-sekerheid onder geweldige druk sal kom.• Suid-Afrikaanse werknemers kan hulself staal

vir swaar tye. Sluit vandag nog by Solidariteitaan en kry ware werkbeskerming! Skakel0861 25 24 23 vandag nog! S

01/2012 • www.solidariteit.co.za32

bedr

yfsnuus

Eurokrisis kan SA ook in pekel dompelVir die gemiddelde Suid-Afrikaner is Europa die tuiste van pasta, bulgevegte, opera en rykes se vakansie-bestemming. Vra jy egter mense se mening oor die Europese skuldkrisis, is talle bykans onbewus hiervanof die uitwerking wat dit op werkskepping en werksekerheid in Suid-Afrika kan hê.

Deur Ilze Nieuwoudt

V

Foto:iStockphoto.com

Page 33: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

www.solidariteit.co.za • 01/2012 33

bedryfsnuus

• Solidariteit se loononderhandelings by Ash-ton & Langeberg Foods, waarby Solidariteitdie meerderheid lede verteenwoordig (350lede), verloop steeds traag weens die werk-gewer se voorgestelde beperkings.

• Solidariteit het onlangs ’n loonverhoging van7,5% by Jonkheer-wynlandgoed onderteken,asook ’n erkenningsooreenkoms by MontaguDried Fruit and Nuts, en verteenwoordignou al die lede by laasgenoemde maatskappy.

• Solidariteit is tans besig met loononderhan-delings by Bloempsych se Optima M-Care-hospitaal vir persone met gestremdhede ensal binnekort die proses hier afhandel.

• Die vakbond het onlangs ’n artikel 189-kennisgewing van Scaw Union Junction, ’nentiteit van Scaw Metals, ontvang waardeur148 werknemers geraak sou word. Die saakse positiewe vordering het tot gevolg datslegs 20 poste nou geraak word.

• Solidariteit het onlangs ’n kollektiewe oor-eenkoms by Atlas Copco onderteken.

• Solidariteit het onlangs drie vereistes aan dieOnafhanklike Kommunikasieowerheid vanSuid-Afrika (Okosa) voorgehou as deel vandie vakbond se voorlegging in die openbareverhore oor die ontbondeling van die plaas-like telekommunikasienetwerk.

• Die Universiteit van Johannesburg het ’nondersoek gelas na die ongewenste trap-pery tydens ’n laataansoekdag by die univer-siteit vroeg in Januarie. Lede by die univer-siteit is erg getraumatiseer, maar sê dat dieuniversiteit die situasie goed hanteer het.

• Solidariteit-organiseerders is in die pylvakmet die samestelling van ’n erkenningsoor-eenkoms by Goldfields se Kloof DriefonteinConsol (KDC). Ingevolge voorskrifte isSolidariteit verplig om 20% van die lede indie bedingingseenheid te verteenwoordig.

• Solidariteit het ’n positiewe uitkoms metafleggings by Bridgestone se Port Elizabeth-tak gehad. Uit die 217 beplande afleggings isnet 30 poste uiteindelik in die proses geraak.

• Solidariteit het verneem dat Dana Spicer seAxles-afdeling werknemers met korttyd-afleggings huis toe moes stuur. Solidariteit isgenooi vir ’n konsultasieproses. Volgens diemaatskappy is die landwye tekort aan gas endie hoë invoerpryse die rede vir die korttyd.

• Solidariteit het afleggings by tweeVillageMain Reef-myne heeltemal afgeweer.

• Loononderhandelings in die Graanbe-dingingsraad het vroeg in Januarie afgeskop.Onderhandelings hier word namens lede byvan die land se grootste landboumaatskap-pye (insluitend NTK, NWK, Suidwes, Senwesen OVK) behartig.

• Solidariteit skop reeds vroeg met loon-onderhandelings in die mediese bedryf af.Onderhandelings sal vanjaar by onderandere die Matlosana-hospitaalgroep,Netcare en Medi-Clinic aangepak word.

• Solidariteit het ’n loonverhoging van 6% byCons Murch aanvaar. Daarbenewens sal ’n1,5%-verhoging in Maart ingestel word, ter-wyl werknemers se vakansieverlofvoordeelook verbeter is tot 21 werkdae se verlof.

• Solidariteit begin eersdaags met loononder-handelings by die Kokanje-aftreeoord inModimole (Nylstroom).

• Solidariteit het ’n loonooreenkoms metRheinmetall Denel Munition (RDM) onder-teken. ’n Verhoging van 5,5% op die werk-nemers se totale pakket is aanvaar.

• Solidariteit ontmoet eersdaags Denel senuwe hoof, Riaz Saloojee.Talib Salib heteinde Januarie uit sy pos as uitvoerende hoofvan die Denel-groep getree.

• Solidariteit begin eersdaags met loononder-

handelings by Denel se Overberg-toetsbaan(OTB).

• Die staatsinligtingstegnologieagentskap (Sita)is besig met ’n herstruktureringsproses enmoontlike afleggings kan hier plaasvind. Dieorganisasie gee egter nie duidelike terugvoeraan die vakbond nie. Solidariteit ondersoektans die proses.

• Solidariteit veg steeds voort teen diemoontlike afleggings by die papiervervaar-diger Sappi.

• Solidariteit het die arbitrasiesaak teen dieLandbounavorsingsraad (LNR) gewen. Inge-volge hierdie oorwinning is die LNR verpligom voor 31 Maart vanjaar ’n salarisopnamewat in 2011 gedoen is aan Solidariteit be-skikbaar te stel. Die opname bevat kritiekeinligting rakende werknemers by die LNR sesalarisse (lees meer op bladsy 40).

• Necsa het aan lede bekendgemaak dat vry-willige skeidingspakkette daargestel sal word,maar geen verdere inligting is tot dusverontvang nie. Solidariteit ondersoek die saak.

• Solidariteit het ’n artikel 189-kennisgewingvan IndependentWire inVereeniging ont-vang.Teen Oktober is reeds drie vooraf-vergaderings gehou. Die werkgewer het allealternatiewe wat voorgestel is egter verwerp.Meer as 220 werknemers kan deur hierdieproses geraak word.

• Solidariteit se kommunikasie-, chemiese enprofessioneledienstebedryf het einde verle-de jaar sy nuwe bedryfsraad vir dieVaaldrie-hoekdistrik verkies. Die ses verteenwoordi-gers is Frikkie Lambrecht, Rita van derWest-huizen, Hendrik Smal, George de Beer, JohanvanTonder en Christo Griesel.

• Benewens dat alle afleggings by VereenigingRefractories afgeweer is, is ’n loonverhogingvan 5% vroeg vanjaar vir werknemers vandié maatskappy ingestel.

• Solidariteit het ’n 7,5%-loonooreenkomsmet Anchor Coal, terugwerkend vanaf 1Augustus 2011, onderteken.

• ’nVolledige lys met Solidariteit se diens-kantore en kontakbesonderhede verskyn opbladsy 72. S

Só woeker vakbond regdeur die landBellville

Bloemfontein

Boksburg

Carletonville

Despatch

Klerksdorp

Polokwane

Pretoria

Vaaldriehoek

Witbank

Page 34: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za34

indu

strynews

A look at the benefits of the mining industry

Photograph:iStockphoto.com

uch a one-sided and often inaccuratetreatment obscures the modernisationand wealth creating effects of an indus-try which forms the foundation of our

standard of living. Since it is in Solidarity’s inter-est to have a win-win relationship with miningcompanies, the Solidarity Research Institute(SRI) undertook a brief study to serve as a re-minder of the benefits of the mining industry.

521 000 job opportunitiesWorkers in the mining industry representmore than 6% of formally employed SouthAfricans and the industry was one of thefastest to recover in terms of employmentnumbers after the 2008 global economicrecession.Through Employee Share OwnershipSchemes (ESOPs), many mining companiesstarted sharing the profits previously reservedfor employers with the employees by givingthem shares as an incentive.

Community developmentFive of South Africa’s biggest mining companies’Corporate Social Investment (CSI) programmeswere estimated to be close to R1,2 billion invalue over the last five years. (CSI is often de-scribed as a company giving back to the commu-nity from which it gets it employees –sometimes also seen as making an investmentfrom which they will reap rewards in future.) CSIincludes investments in educational projects inthe mining community as well as in infrastruc-ture like roads, schools, hospitals and communitycentres. It also includes sponsorships of variousarts and cultural and sports activities.

‘The people’ are shareholdersCasting the net wider, research showed that al-most 42% of all shares in listed South Africanmining companies belong to pension and provi-dent funds, managed by institutional investorson behalf of around 6,5 million formally em-ployed South Africans. In a very real sense, thus,South Africans from the working class are –through collective investment instruments –

owners of mining companies who benefit fromshare price appreciation and dividend yields.

Funding programmes through taxTaxation of citizens and corporate entities isone of the primary means by which govern-ments finance their expenditure. One of themost important reasons taxes are said to becollected, is to finance public infrastructure andservices.The total amount of companies taxpaid by five of South Africa’s largest miningcompanies in 2010 was R3.3 billion. In someyears, income from taxation was as high asR8 billion.The R3.3 billion contribution in 2010was enough to finance the Department of En-vironmental Affairs’s entire 2010/11 budget, aswell as 50% of the budget for Land Restitution.

Mining’s knock-on effect in the economyThe products of the mining industry are every-where around us. Raw materials first producedby the mining industry are found in refined formin every computer, book, house, car, hospital,school and so forth. Mining companies havecreated wealth and enriched the lives of millionsof people all over the world, irrespective ofwhether they share in its ownership or not.Solidarity believes in a mutually beneficial

relationship between employer and employee.Our members in the mining industry – throughthe value they add – and their employers bothdeserve credit for their achievements. We lookforward to a simbiotic relationship through thevalue we add in what seems to be turbulenttimes ahead. S

SBy Chris du Plessis

In times when talk of nationalisation is commonplace and the wealthy are often held in low regard, it is not un-common for the mining industry to be heavily criticised. This leads to the sentiment that the mining industrybenefits only a few owners who are already wealthy, that it does not create enough job opportunities, and thatit is responsible for ecological ruin, an undermining of community vitality and a number of other problems.

Page 35: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

www.solidariteit.co.za • 01/2012 35

bedryfsnuus

Veiligheid eerste, nie winsteikensSolidariteit verwelkom die voorgenome ondersoek deur die departement van minerale hulpbronne oor die imple-mentering van artikel 54-bevele, inge -volge waarvan die myninspektoraat ’nmyn tydelik ná ’n mynsterfte of -ongelukkan sluit, maar beklemtoon dat die maat -reëls en riglyne vir die uitreiking vanhier die sluitingsbevele onder geen om-standighede verslap kan word nie. Vol-gens die vakbond moet die depar te-ment die ondersoek op die korrektetoepassing van die Wysigingswet opMynveiligheid en Gesondheid deur in-spekteurs toespits, en waak teen die ver-slapping van maatreëls wat werknemersin die myn bedryf se lewens in gevaarkan stel.

Volgens adv. Paul Mardon (foto), hoofvan Solidariteit se afdeling vir beroeps-gesondheid en-veiligheid, saldit uiters on-verantwoor de-lik wees omdie vasgestel -de maatreëlswat die uit -reiking van ’nartikel 54-be -vel bepaal, teverslap. “Danksy die streng toe passingvan artikel 54 het mynsterftes die afge-lope paar jaar drasties afgeneem. Dit isegter wel waar dat die onbillike uit rei-king van ’n artikel 54-bevel tot niemandse voordeel is nie, aangesien myne sevolhou baarheid en werksekerheiddaardeur beïnvloed kan word. Die klemmoet dus op die korrekte uitvoering vanartikel 54 ge plaas word,” het Mardongesê.

Solidariteit het benadruk dat maat -skappye wat nie hulle verantwoorde-likhede ten opsigte van beroepsge sond- heid en -veilig heidstandaarde nakom nie,onder meer deur artikel 54 gedwing kanword om dit te doen. “Mynmaatskappyewat groot verliese ly as gevolg van swakmynveiligheidstandaar de, het net hulle-self om te blameer. Daar kan nie ’n prysop mynveiligheid ge plaas word nie,” hetMardon bygevoeg. S

olidariteit heg baie waarde aan sy ver -teenwoordigers wat elke dag die di -rekte skakel tussen die vakbond en sylede is. Dié skakel dra reeds die afge -

lope 110 jaar tot die welslae van die vakbondby en daarom sal daar vanjaar weer ekstraaandag aan die opleiding van verteen woordi -gers gegee word.

Die vakbondverteenwoordiger is ’n Soli -dariteit-lid wat deur ander lede van dié vak -bond tot verteenwoordiger verkies wordvanweë sy of haar leierseienskappe en dievertroue wat tussen hom of haar en die resvan die lede in sy of haar werkomgewingbestaan. Vakbondverteenwoordigers het dieuiters verantwoordelike taak om vakbondledese regte elke dag te beskerm.

Vanjaar sal opleiding weer gegee word omalle verteenwoordigers beter toe te rus ensodoende diensvlakke aan vakbondlede teverhoog. Gerhard Ceronie, Solidariteit se hoofvan bedryfsopleiding en ontwikkeling, sê op lei -ding is van kardinale belang.

“Elkeen van ons verteenwoordigers het diewil om hulle beste vir ons lede te gee en metdie regte opleiding kan hulle sake wat na hulkant toe kom van die begin af korrek hanteer,wat weer groot sukses vir die lid én die vak -bond kan beteken.”

Opleiding dek ’n wye spektrum van onder -werpe, van sekere relevante arbeidswetgewingen hoe om dit doeltreffend toe te pas tot kom -munikasievaardighede om ’n situasie beter teinterpreteer en te verstaan asook onderhan -delings vaardighede. “Daarbenewens probeerons om al meer rolspelsituasies by die oplei -dingsessies in te sluit. Dit is amper soos ’n prak -tiese uitvoering van dit wat geleer is,” ver dui -delik Ceronie.

Waarmee kan ’n verteenwoordiger help?• Ondersteuning: ’n Mens dink gewoonlik

eerste aan werkprobleme, maar ’n verteen -woordiger help soms met baie meer.

• Griewe: As jy voel jou werkgewer hetonbil lik opgetree of dat die werk omstan -dighede swak is.

• Dissiplinêr: Klein of groot sake.• Opleiding: Jy kan hulle nader om uit te vind

hoe jy verder kan leer of opleiding ontvang.• Advies: ’n Verteenwoordiger kan help om

die nodige inligting te verskaf.• Kanaliseer: As daar iets is waarmee ’n ver -

teenwoordiger nie kan help nie, sal hy of syjou na die regte persoon kan verwys.

Waarom is opleiding nodig?“Die opleiding begin altyd deur te vra: ‘Hoekomis ek hier?’,” vertel Ceronie. Die antwoord ismaklik: “Verteenwoordigers word opgelei omdaardie spesiale leierseienskappe waaroor hullereeds beskik, te ontwikkel. Die opleiding watons gee, is bloot om hulle met die kennis envaardigheid toe te rus wat hulle nodig het om’n sukses te maak van alles wat hul aanpak.” S

Kennis is mag vir vakbond se verteenwoordigersDeur Cilleste van der Walt

S

Foto

’s: R

eint

Dyk

ema

& iS

tock

phot

o.co

m

Uitgawe1 p27-50:Layout 1 2/19/12 10:10 AM Page 35

Page 36: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

it mense met gestremdhedegaan nou finaal uit regstellen-deaksie-prosesse geskopword, het Solidariteit gesê.

Volgens Solidariteit sal die jongste voorgesteldewysigings aan dieWet op Breëbasis SwartEkonomiese Bemagtiging (BBSEB-wet) tot dieweglating van wit mense met gestremdhede uitdieWet op Gelyke Indiensneming se definisievan die aangewese groep lei.Solidariteit het in ’n voorlegging aan Rob

Davies, minister van handel en nywerheid, gevradat wit mense met gestremdhede ingesluitword in alle vorme van bemagtiging wat tendoel het om onbillike diskriminasie aan te pak.Solidariteit wil die neiging om wit mense metgestremdhede al meer uit bemagtiging te sluit,stuit en het derhalwe aangedring dat dié groepby alle definisies in wetgewing wat bemagtigingreguleer, ingesluit moet word.Geleentheid vir kommentaar op die voor-

gestelde wysigings aan die BBSEB-wet het inFebruarie gesluit.Wit mense met gestremdhede is tans wel

deel van die definisie van die aangewese groepin dieWet op Gelyke Indiensneming wat reg-stellende aksie reguleer, maar is reeds nie meerdeel van die definisie van die aangewese groep

in die BBSEB-wet nie.Ingevolge die nuwe wysigings dra die de-

finisie in die BBSEB-wet meer gewig en dit salgeld indien daar enige spanning tussen die tweewette se definisies van die aangewese groepontstaan.In praktyk beteken dit dat indien ’n maat-

skappy ’n werklose wit persoon met ’ngestremdheid in diens neem, die maatskappynie punte vir sy swartbemagtigingstelkaart salkry nie. Indien die maatskappy eerder ’n wel-varende, nie-gestremde swart persoon in diensneem, sal dit ingevolge die BBSEB-wet punte virdie aanstelling verdien. Indien ’n wit persoonmet ’n gestremdheid die maatskappy ingevolgedieWet op Gelyke Indiensneming hof toe vat,sal die BBSEB-wet se definisie van die aange-wese groep, wat wit mense met gestremdhedeuitsluit, geld.Hierdie voorgestelde wysiging van die

BBSEB-wet volg ’n regulasie van dieWet op dieRaamwerk virVoorkeurverkrygingsbeleid watwit mense met gestremdhede uit die definisievan die aangewese groep laat, wat in Desem-ber 2011 aanvaar is. Ingevolge die betrokkeregulasie sal die aangewese groep volgens diedefinisie daarvan in die BBSEB-wet bepaal worden dit sluit wit mense met gestremdhede uit.

Die staat het wit mense met gestremdhededus reeds in Desember verlede jaar uit be-magtigingswetgewing geskop.Mense met gestremdhede is deel van die

benadeelde groep op grond van hulle ge-stremdheid en nie op grond van hulle ras nie.Die paradoks is nou dat wit mense metgestremdhede uit die definisie van die aan-gewese groep gehaal word op grond van hulleras en nie hulle gestremdheid nie. Swart mensemet gestremdhede bly egter deel van die be-voordeelde groep en daar word spesiale voor-siening vir hulle gemaak op grond van hullegestremdheid.Ingevolge dieWet op Gelyke Indiensneming

se kode vir goeie praktyk oor die indiensne-ming van mense met gestremdhede word daarnie onbillik teen gestremdes gediskrimineer opgrond van hulle ras nie, maar weens onkundeen stereotipes oor mense met gestremdhede.Onbillike diskriminasie geld net so sterk vir

wit as vir swart mense met gestremdhede. Dieuitsluiting van wittes uit bemagtiging maak vanSuid-Afrika se bemagtigingsproses ’n rasse-proses en nie ’n bona fide teendiskriminasie-proses nie.• Dr. Dirk Hermann is adjunk uitvoerende hoof

van Solidariteit. S

01/2012 • www.solidariteit.co.za36

bedr

yfsnuus

W

Gestremde wittes uit regstelaksie geskopDeur dr. Dirk Hermann

Foto:iStockphoto.com

Page 37: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

olidariteit het pres. Jacob Zuma in Fe-bruarie 47 uit 100 vir sy staatsrede ge-gee. Die vakbond het dié beoordelinggegrond op ’n puntetoekenning vir 10

kritieke kwessies wat geïdentifiseer is.Dr. Dirk Hermann, adjunk uitvoerende hoof

van Solidariteit, het Zuma se eerlike erkenningvan talle krisissituasies waaronder die land tansgebuk gaan, soos misdaad, werkloosheid enelektrisiteitstekorte, verwelkom.“Dit was ookgoed om te hoor dat die president erken datmunisipale dienslewering steeds nie op ’ngewenste vlak is nie.Ten opsigte van misdaad,vaardigheidstekorte en die druk op die regtevan minderhede in Suid-Afrika het Zuma metgeen noemenswaardige nuwe oplossingsvorendag gekom nie.”Solidariteit het ook sy teleurstelling uitge-

spreek met Zuma se gebrekkige standpunt oor

nasionalisering en ander diepgaande staatsin-menging, veral in die mynbedryf. “Die kwessiesvan nasionalisering en staatsinmenging het

reeds in die afgelope paar jaar opspraak ver-wek en ernstige kommer onder belangheb-bendes, veral in die mynbedryf, veroorsaak.”Solidariteit meen dat die president sy eko-

nomiese benadering anker in die idee dat diestaat die sentrale rolspeler in die ekonomiemoet wees, met die uiteindelike doel om ge-lyke uitkomste, eerder as gelyke wegspring-plekke, te verseker. Ten spyte van Zuma semooi voornemens, meen die vakbond dathierdie ekonomiese benadering tot groterarmoede, eerder as groter welvaart, lei.“Ons verwelkom die president se planne

om groot infrastruktuurprojekte aan te pak,maar is bekommerd oor die groot klem opbemagtiging eerder as die ontwikkeling vanSuid-Afrikaners deur opleiding sodat meriete-aanstellings moontlik gemaak kan word,” hetHermann gesê. S

S

bedryfsnuus

Zuma dop Solidariteit se staatsrede-toetsDeur Moira-Marie Kloppers

RapportMisdaad

4

Elektrisiteitsvoorsiening 5

Kulturele vryheid vir minderhede 3

Vaardigheidstekorte en onderwys 6

Nasionalisering 3

Korrupsie6

Dienslewering 5

Regstellende aksie en transformasie 2

Infrastruktuur 7

Ekonomie6

TOTAAL47

Page 38: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

eer as 2,5 miljoen mense kan voor-deel trek uit die surplusuitbetalingvan R27 miljard van die metaal- eningenieursbedryf se aftreefondse,

die Ingenieursindustrieë Pensioenfonds (EIPF)en die MetaalindustrieëVoorsorgfonds (MIPF).Jy kan een van hulle wees!

Wie kan voordeel trek?• Voormalige lede wat van 1 Mei 1991 tot31 Maart 2008 lede van die MIPF was.

• Voormalige lede wat van 1 Januarie 1980tot 31 Maart 2008 lede van die EIPF was.

• Persone wat aktiewe lede op 31 Maart2008 was.

• Pensioenarisse wat op 31 Maart 2008 ledevan die EIPF was.

• Lede wat op 31 Maart 2008 nog voordelein die fonds gehad het wat nog nie uitbetaalis nie.

Ongelukkig kan geen voormalige lede of pen-sioenarisse wat voor of op 31 Maart 2008 oor-lede is, of lede wat eers ná 1 April 2008 by diefonds aangesluit het, voordeel uit die surplus-verdeling trek nie.

Kwalifiseer ek?As jy wonder of jy wel voordeel uit hierdiesurplusverdeling kan trek, moet jy die MIBFA-navraaglyn by 0861 50 44 55 skakel. Sodra ditbevestig is dat jy wel vir die uitbetaling in aan-merking kom, moet jy registreer. Besoek diewebtuiste www.mibfasurplus.co.za vir meerinligting oor die surplusverdeling.

01/2012 • www.solidariteit.co.za38

prom

osie

Q: When can I expect to be paid?A: The following processes need to becompleted before payments cancommence:

• The 12-week period for objectionsended on 31 July 2011.

• Any objections were properly con-sidered and the final surplus schemedocumentation was completed andlodged with the Registrar in August 2011.

• The scheme was approved by the Finan-cial Services Board on 30 November2011.We expect that payments willcommence in May 2012.

• The payments will be a long process, dueto the number of payments to be made.(We estimate that approximately 1 mil-lion payments need to be made.)

Q: What is the surplus?A: The surplus in a fund is the excess of theassets over the money owed to mem-bers, in terms of the rules, and after al-lowance for special contingency reservesas allowed by the Pension Funds Act.

Q: If I qualify, how much is my surplus?A: The calculations for the distribution ofthe surplus were done on an individualbasis, based on the information as sup-plied by MIBFA, as at 1 April 2008.Thesecalculations may need to be revised, if itturns out that the information suppliedby MIBFA was incorrect. After membershave registered, their details will bechecked, and they will only then be sup-plied with an individual surplus statement.

Foto:iStockphoto.com

MIs jy een van dié 2,5 miljoen mense?

Frequently asked questions

van Suid-Afrikanersmoet, nadat hulleaftreeouderdom

bereik het, aanhouwerk omdat hulle niegenoeg geld vir hul

oudag gespaar het nie.

58%

Page 39: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

Surplus Apportionment& DataVerification Exercise

Due to amendments to the Pension Funds Act in 2007, you may be eligible for a payment. MIBFA wouldlike anyone who is a member, a pensioner or a former member of the funds (or their predecessor funds)to contact them to ensure that they have on record the correct contact details of all members. MIBFA isalso taking this opportunity to find and pay any former members who did not take their benefits which

were entitled to them upon leaving the industry.

HAVEYOU WORKED IN THE METAL INDUSTRIES?

ARE YOU OR WERE YOU A MEMBER OF THE:• Metal Industries Provident Fund (MIPF)• Engineering Industries Pension Fund (EIPF)

Then you need to contact MIBFA!

Have the following on hand when contacting MIBFA:• Identity number (new and old);• Postal and home address;• Contact telephone number and/or cellphone number; and• Documents such as a benefit statement, a membership card or a salary slip.

There is no registration fee to contact MIBFA.You are advised not to pay any third parties to assist you in replying to the funds.The entire process is expected to take at least 18 months to complete.Membership or former membership of one of these funds

does not necessarily mean you will be entitled to benefit from the funds.

0861 50 44 55www.mibfasurplus.co.za

Page 40: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za40

bedr

yfsnuus

ie vreugdevure brand hoog nadatSolidariteit die uitgerekte arbitrasie-saak teen die Landbounavorsings-raad (LNR) gewen het. Die be-

slissing wat by die Kommissie vir Versoening,Bemiddeling en Arbitrasie (KVBA) gemaak is,verplig die LNR om voor 31 Maart 2012 ’nsalarisopname te doen wat kyk na die mark-verwantheid van LNR-werknemers se salarisse,en die bevindings van dié opname aan Solida-riteit beskikbaar te stel. Hierdie verslag sal ein-delik gebruik word in vanjaar se loononder-handelings by die LNR en sal ’n kritieke maat-staf vir die onderhandelings wees.Die LNR het loononderhandelings verlede

jaar vertraag deur die bevindings van dieverslag wat oor die markverwantheid vansalarisse handel, te weerhou. Solidariteit het dieKVBA genader om die geskil oor die beskik-baarstelling van die navorsing te besleg.Tenspyte van die feit dat die KVBA destyds reedsbeveel het dat die verslag beskikbaar gestelmoes word, is dit nie gedoen nie. Hierna hetSolidariteit hom tot die arbeidshof gewendsodat die hof die LNR kon dwing om die no-dige inligting aan Solidariteit te gee.Die kennisgewing van die hofbevel is op 30

Junie verlede jaar op die LNR beteken en

hierna het die maatskappy tien werkdae gehadom daaraan gehoor te gee of dit teen te staan.Solidariteit het later nog opponerendedokumente by die arbeidshof ingedien nadatdie LNR sy opponerende stukke op 13 Julieingedien het.Die arbeidshof het bevind dat die LNR nie

die ooreenkoms eerbiedig het nie, en die saakis na die KVBA terugverwys. Op 1 Desemberverlede jaar het die saak toe by die KVBAvoorgekom nadat die LNR geweier het om ’ninterne geskilvergadering by te woon.Volgens Schalk de Bruin is hy verheug oor

die beslissing van die KVBA.“Hierdie verslag isonontbeerlik vir vanjaar se onderhandelings ensal tot talle lede se voordeel strek. Ons sien uitna vanjaar se onderhandelings by die LNR ensal nou die nodige ammunisie hê om te ver-seker dat die beste loonooreenkoms hier ge-sluit word,” verduidelik De Bruin.Solidariteit verteenwoordig nagenoeg 950

kundige navorsers en landboutegnici by dieLNR. Die LNR is in 1999 gestig om navorsings-en ontwikkelingsprojekte te onderneem metdie doel om nuwe tegnologie in die landbou-bedryf bekend te stel sodat die bedryf op ’nvolhoubare manier ’n groter bydrae tot voed-selsekerheid in Suid-Afrika kan lewer. S

Regsafdelingbeding R250,5 mnamens ledeDeur Cilleste van der Walt

Werkbeskerming is heel bo aan Solida-riteit se lys van prioriteite, maar dievakbond werk ook hard om gunstigeuitkomste bo en behalwe beskerming virlede te verseker. Verlede jaar se regs-welslae is ’n bewys van Solidariteit Regs-dienste se toewyding aan lede en hullebeswil, met meer as R250,5 miljoen se“geskenke” wat in die vorm van eise aanlede teruggee is.Solidariteit se regsafdeling het verlede

jaar geskiedenis gemaak met hierdie re-kordbedrag wat as toekennings in reg-sake namens Solidariteit-lede beding is.Dié toekennings bestaan uit meer asR206,5 miljoen se vergoeding ten op-sigte van beroepsgesondheid-en-veilig-heidseise en nagenoeg R47 miljoen setoekennings wat in arbeidshofsake enalgemene litigasie beding is.Dié toekennings is nie net ’n oorwin-

ning vir die lede nie, maar ook vir Soli-dariteit. Die vakbond beskik oor ’n uitersbekwame regspan van meer as 30 regs-kenners wat arbeidsake voltyds namenslede hanteer.Dié regspan, die grootste vakbond-

regspan in die land, se toegewyde han-tering van lede se sake is vir dié welslaeverantwoordelik.Solidariteit se regspan is goed bedre-

we in die hantering van arbeidskwessiesnamens lede.Kundiges op die gebied van beroeps-

gesondheid en -veiligheid, algemene liti-gasie en arbeidsregtelike aangeleenthedehet verlede jaar honderde lede se sakebehartig.Die vakbond se kundiges in algemene

litigasie en arbeidsregtelike aangeleent-hede het in 2011 soveel as 123 dissipli-nêre verhore, 358 konsiliasies, 280 arbi-trasies, 418 arbeidshofkonsultasies, 36hofverskynings en 14 voorverhore by diearbeidshof hanteer.Solidariteit behartig op enige gegewe

tydstip sowat 2 500 sake namens lede,uitgesonder groot kollektiewe geskille. S

LNR moet sê oor salarisse

DDeur Grietjie Swanepoel

Foto:DawidBrand

Page 41: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

inbeweging

Page 42: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za42

jy & diedeur Phil Davel

Stuur jou regsvrae na: Jy & die reg, Posbus 11760, Centurion 0046;stuur ’n e-pos na [email protected]; of ’n faks na 012 664 1102.Reg

ie algemene aanvaarde reël is dat ’nwerkgewer die reg het om ’nwerksaansoeker vrae tydens ’nonderhoud te vra wat eerlik en

opreg beantwoord moet word. Daar rus dus ’nverpligting op die aansoeker om nie valseinligting te verskaf nie en ook nie inligting teweerhou wat, indien die werkgewer daarvanbewus was, daartoe sou lei dat die werkgewernie die aansoeker sou aanstel nie. (In Kontrak-tereg word hierdie gevalle dwaling, wanvoor-stelling of misleiding genoem, wat ’n kontrak totnietigverklaring kan stel.)Die werkgewer is dus geregtig op akkurate

inligting wat belangrik is in die besluit om ’nwerksaansoeker aan te stel of nie. Daar rus ’nalgemene en gemeenregtelike plig van goeietrou teenoor die werkgewer op aansoekers,wat vertroue en eerlikheid insluit.Dit beteken dat werksaansoekers nie die

werkgewer tydens hul onderhoud mag misleioor onder meer kwalifikasies waaroor hulle niebeskik nie, vervalsing van getuigskrifte ofakademiese sertifikate of om inligting oorkriminele skuldigbevindings of dissiplinêre aksiesof ontslag te weerhou nie.In die saak van Evans v Protech (2002 7

BALR 704) het die werksaansoeker haar werk-gewer mislei deur valslik voor te gee dat sy ’ngekwalifiseerde haarkapster is. Nadat die werk-gewer haar op grond van dié valse inligting indiens geneem het, het hulle van die waarheidbewus geraak en haar ontslaan.Die Kommissie vir Versoening, Bemiddeling

en Arbitrasie (KVBA) het bevind dat dit nieregverdigbaar is dat sy tydens die werksaan-soek en onderhoud die werkgewer bedrieg hetnie. Haar oneerlikheid het die vertrouensver-houding verbreek.Hoewel wetgewing duidelik bepaal wie ’n

werknemer is, is dit nie altyd so eenvoudig nie– soos wat die saak van Wyeth SA Pty Ltd vManqele bewys het.Ingevolge artikel 213 van dieWet op

Arbeidsverhoudinge is ’n werknemer iemand

wat vergoeding ontvang, of geregtig is omvergoeding te ontvang, vir werk wat hy viriemand anders, of die staat doen. Dit sluit ookpersone in wat op enige wyse help om ’nbesigheid van ’n werkgewer voort te sit of tebedryf. Onafhanklike kontrakteurs is egterhierby uitgesluit.Maar die hof het in Wyeth SA Pty Ltd v

Manqele (2005 6 BLLR 523) bevind datManqele ’n werknemer geword het die oom-blik toe die dienskontrak met hom gesluit is,selfs al het hy nog nie begin werk nie. Dit be-teken dat ’n werknemer wat voortgaan omdie werkgewer ná die sluiting van ’n diens-kontrak te mislei, aan ’n vertrouensbreukskuldig kan wees. S

Wat is my regte tydens ’n werksonderhoud?Moet jy tydens ’n werksonderhoud openbaar dat jy swanger is? Of is jy verplig om te noem dat jy voorheenvir oneerlikheid ontslaan is? Na aanleiding van hierdie en soortgelyke vrae van ons lede, het dit duidelikgeword dat dit nodig is om die regte van die werkgewer en die aansoeker tydens ’n werksonderhoud inperspektief te plaas. Veral watter inligting die aansoeker verplig is om tydens ’n onderhoud te verstrek.

D

Soos in die geval van die vraag oorswangerskap, is daar uitsonderings op diereël, veral waar die vrae nie met diewerksaansoek en operasionele vereistes vandie werk verband hou nie en persoonlik vanaard is. Artikel 6, saamgelees met artikel 9van dieWet op Gelyke Indiensneming, is indié geval van toepassing, wat diskriminasieteen werksaansoekers op arbitrêre grondesoos onder meer ras, geslag, swangerskap,

huwelikstatus, familieverantwoordelikheid,MIV-status en andere verbied. ’nWerkgewerkan dus nie teen ’n werksaansoekerdiskrimineer bloot omdat sy swanger is nie.Dit sal onbillike diskriminasie wees en sulkegevalle kan na die KVBA verwys word. ’nKundige arbeidskonsultant en/of prokureurmoet verkieslik aangestel word om ondermeer indiensnemingsprosedures endienskontrakte op te stel.

Wees op die uitkyk vir dié diskriminasie

Foto:iStockphoto.com

Page 43: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

• Telefoniese regshulp – 24 uur per dag.

• Regsverteenwoordiging ter waarde van R35 000 per jaar.

• Onbeperkte toegang tot regsdokumentasie.

Skakel ons vandag nog by

0861 765 734Geadministreer deur Legal X, ’n gemagtigde verskaffervan finansiële dienste (FSP-nommer: 5277)

REGSHULPVERSEKERING

kry die krag vandie WETX

aan jou kant –24 uur per dag

UNIEKE KENMERKE*

Prokureur totjou diens teenslegs R70per maand!*

* Bepalings envoorwaardes geld

aksentmedia

•082

4454513

Page 44: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za44

in Nuus oor al die organisasies wat deelvan die Solidariteit Beweging vorm.Beweging

Polisieheld is ’n spesiale soort mens.Ware polisiehelde is nie bullebakkewat op ’n geharde, onsimpatiekemanier vrees inboesem en met

flitsende blou ligte gesag probeer afdwing nie.’n Polisieheld is iemand met ’n diepgeworteldeliefde en passie vir mense. Dit is daardie passiewat hulle dryf om die ekstra myl te loop, selfsas dit hul eie lewe op die spel plaas.Solidariteit het op nasionale polisiedag, wat

opVrydag, 27 Januarie gevier is, Sterre in dieGemeenskap-toekennings aan vyf ware polisie-helde oorhandig en daardeur beklemtoon datdit belangrik is om polisielede soos dié te be-loon en te motiveer sodat jong polisielede hullevoorbeeld kan volg en dit die publiek se ver-troue in die Suid-Afrikaanse Polisiediens(SAPD) kan verbeter. Solidariteit ken jaarliksSterre in die Gemeenskap-toekennings aanmense toe wat ’n besondere bydrae tot dieSuid-Afrikaanse gemeenskap gelewer het.Ao. Peet duToit, ’n lid van die Krugersdorp-

se polisie-eenheid vir gesinsgeweld, kinderbe-skerming en seksuele misdrywe (GKS), hetonlangs ’n deurslaggewende rol in die inheg-tenisneming van die “Sondagverkragter” ge-speel, terwyl ao. Johan Fourie van die SAPD seOos-Randse berede-eenheid verlede jaar ’neenjarige seuntjie,Aldieno Captieux, van ’nswerm ontstoke bye gered het.Ao. Jan Pre-torius, ’n polisielid van Balfour, het weer ’n jongdrenkeling uit ’n dam buite die dorp gered. Hyis egter later in dieselfde jaar ernstig gewondnadat hy vyf keer geskiet is deur ’n bendeinbrekers wat hy op heterdaad betrap het.Ao. Jaco Botha van die Hercules-polisiekantoorin Pretoria en sy kollega het in 2010 ná ’n wildejaagtog en skietgeveg in Hermanstad in Pretoriadaarin geslaag om vier roofverdagtes aan tekeer terwyl insp. Peter Smit in 2010 nuus ge-maak het toe hy ’n gewelddadige konfrontasietussen 500 klipgooiende betogers en polisie-lede eiehandig ontlont en daarna vooraan ’nvreedsame optog gestap het.“Daar is nog baie sulke helde in die SAPD

en ons wil gemeenskappe aanmoedig om er-kenning aan die polisiehelde te gee, sodat dieinvloed van hierdie helde kan uitkring en same-werking tussen die polisie en gemeenskappekan verbeter,” het Chris du Plessis, woordvoer-der van Solidariteit, gesê. S

SAPD-helde met toekennings vereer

’nDeur Moira-Marie Kloppers

Kloksgewys van bo links:Ao. Peet duToit,ao. Jan Pretorius, ao. Johan Fourie,ao. Jaco Botha en insp. Peter Smit.Fo

to’s:DeaanVivier,SonjavanBuul,BongiweGumede,CornelvanHeerden(B

eeld),enverskafdeursers.SoutiePieterse

Page 45: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

inbeweging

aar word op talle manier gepoogom veiligheid vir Suid-Afrikaners teverseker, maar hoe gemaak as diesogenaamde blouligbrigades een

van die opspraakwekkendste veiligheidskwes-sies word? Die blouligbrigade of die bloulig-bendes, soos wat Nantes Kelder,AfriForum sehoof van gemeenskapveiligheid, hulle noem, isveronderstel om die voorbeeld van veiligheidvir Suid-Afrikaners te stel, maar het onlangsgewys hoe dit nié gedoen moet word nie.Die 18-jarigeThomas Ferreira wat verlede

jaar in Krugersdorp deur ’n LUR se ampsvoer-tuig raakgery is, het aanleiding gegee tot Afri-Forum se veldtog om ’n stel reëls saam te stelwaarvolgens en ook wanneer die blou ligtegebruik mag word. Ferreira is na die hospitaalgeneem met onder meer ’n gebreekte arm en

been, gesigsfrakture en swelling op die brein. Ditalles omdat die bestuurder van die ampsvoer-tuig waarin die Gautengse LUR vir plaaslikeregering en behuising, Humphrey Mmemezi,gery het glo die motor se blou lig aangeskakelhet om ’n rooi verkeerslig oor te steek.AfriForum het by ’n advokaat om ’n regs-

mening aangeklop oor die bepaalde reëls wathulle wil voorstel en om die gronde waarophulle dit doen, duidelik uiteen te sit. Daarnabeplan AfriForum om eersdaags die stukke bydie hof in te dien sodat dit wetgewing sal wordwat streng sal kan bepaal onder watter om-standighede ’n blou lig gebruik mag word.Kelder vertel dat hy met die onlangse

eeufeesviering van die ANC in Bloemfonteinwas en dat die misbruik van dié blou ligteverstommend was.

“Hulle verontagsaam alle padreëls en dit stelalmal op die pad rondom hulle in gevaar. Daar-benewens druk hulle motors van die pad afsoos hulle goeddink omdat hulle kamma vrees-lik haastig is en dringende besigheid het.”Kelder sê dat blou ligte net in die geval van

nood gebruik mag word en dat dit verwarringen vrees onder die publiek veroorsaak as ’nvoertuig op jou afjaag met sy blou lig aan – netom later by die kafee stil te hou.

Drie ander veiligheidskwessieswat AfriForum in 2012 gaan pak• Magsmisbruik en korrupsie in die polisie.• Gemeenskapsbetrokkenheid by strukture virgemeenskapveiligheid.

• Mobilisering van gemeenskappe om mis-daad te bekamp. S

AfriForum ry blouligbendes in die wiele

DDeur Cilleste van der Walt

Page 46: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

Foto:iStockphoto.com

01/2012 • www.solidariteit.co.za46

inbe

weg

ing

Page 47: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

www.solidariteit.co.za • 01/2012 47

inbeweging

GroenForum pakrenosterstropery

Deur Ilze Nieuwoudt

Dit het dieselfde samestelling as perdehoewe, waterskilpaaie se bekkeen selfs ’n mens se hare en naels.Tog word renosterhoring vandag meerwaardevol as goud geag. In 2011 alleen is sowat 448 renosters ge-stroop. AfriForum se GroenForum pak verskeie omgewingskwessiesen het in Januarie vanjaar ’n verslag oor renosterstropery bekendgestel.

friForum se GroenForum het inJanuarie ’n verslag oor die omvangvan renosterstropery in Suid-Afrikabekendgestel. Luidens die verslag

bestee Sanparke tans meer as R450 miljoen perjaar aan die bekamping van renosterstropery.Volgens Julius Kleynhans, hoof van Groen-

Forum, is korrupsie tans een van die grootsteprobleme wat die bekamping van renoster-stropery en die onwettige handel in renoster-horing in die wiele ry. Daarbenewens, gloKleynhans, kan wettige handel in renoster-horing, en veral ook die verkoop van be-staande horingvoorrade, dalk dié diere vangewisse uitwissing red.“Die wettige jag van ’n renoster bied aan

die wildboer ’n potensiële inkomste van nage-noeg R250 000 per dier. Dit is ook bekend datdie nuwe rekordprys vir ’n renoster wat virtrofeejag geoormerk is, vroeër vanjaar ’nverstommende R980 000 bereik het. Ashoringboerdery voorts korrek bestuur souword, kan dit help toesien dat die renoster-bevolking drasties toeneem. Boonop sal diehandel in renosterhoring belasbaar wees. Dieinkomste wat hieruit geïn word, moet dan innatuurbewaring en omgewingsonderrigteruggeploeg word.”Volgens Kleynhans is ’n algehele moratorium

op die jag van swartrenosters noodsaaklik, aan-gesien die syfers van hierdie diere reeds ’n kri-tieke punt bereik het.Stroping vind op verskeie maniere plaas,

maar verdowing en stroping te voet of methelikopters is die algemeenste. Die renostersword met ’n oordosis verdowingsmiddel ver-doof, wat tot gevolg moet hê dat die dier vrek.Die wreedheid wat met die stropings gepaardgaan, is skokkend. Volgens die webtuiste

www.stoprhinopoaching.com is daar dikwelsvoorvalle waar die dosis verdowingsmiddelwaarmee die renoster geskiet word, nie vol-doende is om hom te laat vrek nie. In sekeregevalle word die renoster met ’n verdowingspylgeskiet en die horing wreed afgekap, maar om-dat die verdowing nie genoeg is om die dierdood te maak nie, kom hy ná die tyd by. Totdusver moes hierdie diere uitgesit word – ashulle nie vrek voordat hulle gevind word nie.Daar is tans slegs sowat 20 000 witrenos-

ters in Suid-Afrika oor. Dit maak sowat 85%van die totale renosterbevolking in die res vanAfrika uit. Die swartrenoster is ’n uiters be-dreigde spesie en daar is tans net sowat 2 000van hierdie diere in Suid-Afrika oor. ’n Renos-terhoring groei teen sowat 12 cm per jaar(sowat 600 g tot 1,2 kg) en weeg sowat 7 kg.Dit word tans teen nagenoeg R500 000 perkilogram verkoop.Kenners reken dat die mediese gebruike vir

renosterhoring soos volg saamgevat kan word:Renosterhoring bevat absoluut geen medisinalewaarde nie! Tog glo veral mense in die Oostedat renosterhoring wondere kan verrig.Luidens GroenForum se verslag oor renoster-stropery is renosterhoring veral gesog as tra-disionele medisyne in lande soosViëtnam,China enTaiwan.“Die horing word tot ’n stof verpoeier wat

dan as medisyne geneem kan word om ondermeer maagprobleme te genees. Dit wordblykbaar ook gebruik as ’n middel om kanker tegenees. Navorsing het egter hierdie aansprakeas ongegrond bewys en het bewys datrenosterhoring geen medisinale nut het nie endat enige sodanige aansprake ’n blote mite is.”• Lees GroenForum se volledige verslag oor

renosterstropery by www.groenforum.co.za S

A

Page 48: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za48

inbe

weg

ing

egeer ons goed, of ons regeeronsself!” Dié aanhaling deurFlip Buys, uitvoerende hoofvan die Solidariteit Beweging,

is nie as ’n dreigement bedoel nie, maar eerderas ’n oplossing vir ’n groeiende dienslewerings-probleem op alle vlakke in Suid-Afrika.Noem die woorde munisipale dienslewering,

en beelde van vullishope op sypaadjies weensonverwyderde vullis, water- en kragprobleme enadministratiewe wanorde in munisipale reke-ningafdelings doem in talle se gedagtes op. Virbaie Suid-Afrikaners is munisipale diensleweringsinoniem met probleme en frustrasie. Gemeen-skappe het ’n groeiende behoefte om self tebegin verantwoordelikheid neem vir diensle-wering, onafhanklik van die regering.AfriForum se afdeling vir gemeenskapsake

spits hom spesifiek daarop toe om die orga-

nisasie nasionaal te vestig, enersyds deur diestig van plaaslike AfriForum-takke, en andersydsdeur die saamsnoer van gemeenskappe watonder swak munisipale dienslewering deurloop.AfriForum-takke se sterk kollektiewe stem helpom druk op swak munisipaliteite te plaas, endikwels neem hulle self leiding om in gemeen-skappe se behoeftes te voorsien. Die afdelingfokus egter nie net op swak munisipale diens-lewering nie, maar hanteer ook gemeenskaps-veiligheidskwessies, omgewingsake en kultuur-en erfenisaangeleenthede.

Selfdoen-dienslewering in DealesvilleInwoners van Dealesville het verlede jaar metgroot welslae dienslewering in hulle eie handegeneem toe ’n aantal van hulle op eie koste ’nnuwe boorgatpomp geïnstalleer het om nor-male watervoorsiening aan die dorp te herstel.Die vorige pomp, wat gereeld gebreek het, hetveroorsaak dat die inwoners van die dorp virjare lank gereeld met onderbrekings in water-voorsiening moes saamleef.Die plaaslike AfriForum-tak het ingegryp en

die gemeenskap bygestaan om dienslewering ineie hande te neem.AfriForum het dieTokologo-munisipaliteit hof toe geneem oor die water-kwessie, maar kort voor die hofsitting het dietwee partye ’n ooreenkoms gesluit waarin diemunisipaliteit onderneem het om ’n nuwe

pomp te installeer.Dié pomp is egter gesteel kortnadat dit geïnstalleer is, en dieinwoners is weer sonder watergelaat. Die gemeenskap hetself ingespring, uit hulle eiesak ’n nuwe pomp geïn-stalleer en die geld vandie munisipaliteit terug-geëis. AfriForum wasgereed om weer metregstappe te begin omdie geld terug te kry,maar die munisipaliteithet in Oktober 2011bes gegee en die ge-meenskap vir die nuwepomp se installasie

vergoed. S

AfriForum Jeugsê kollege-geriewerisiko vir studenteAfriForum Jeug het die PotchefstroomseLandboukollege ’n maand gegee om ’nvolledige herstelplan in te dien en metdringende herstelwerk by die kollege tebegin om regsaksie te vermy. Dit kom nátwee veiligheids- en gesondheidsonder-soeke by die kollege deur AfriForumJeug wat aan die lig gebring het dat diePotchefstroomse Landboukollege steedsaan die agteruitgaan is en dat dit ern-stige veiligheids- en gesondheidrisiko’svir studente inhou om daar te woon ente studeer.“Tydens die jongste ondersoek het

die landboukollege se bestuur lede vanAfriForum Jeug, asook vir Franklin Jack-son, die beroepsgesondheids-en-vei-ligheidskonsultant, van die kampus afweggejaag. Die kollege se bestuur wasduidelik aggressief en het geweier datJackson die koshuiskombuis binnegaan,”het Ian Cameron, woordvoerder vanAfriForum Jeug, gesê.Die Potchefstroomse Landboukollege

se bestuur kon geen onderhoudplan aanAfriForum Jeug beskikbaar stel nie enweier om die uitslag van die ondersoekte erken. Cameron sê voorts dat diehoof, mnr. Thovhakale, asook die stu-dentedekaan, mnr. Djan, nie in staat isom die kollege te bestuur of te onder-hou nie, aangesien meer as ’n jaar ver-loop het sedert die eerste verslag aanhulle oorhandig is. “Sedertdien is geenverbeterings aangebring nie, terwyl stu-dente meer as R25 000 per jaar vir hulstudies betaal,” sê Cameron. S

AfriForum se takke geegemeenskap sterker stemDeur Moira-Marie Kloppers

“R

Foto:iStockphoto.com

Page 49: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 50: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za50

inbe

weg

ing

1. TolpaaieDie regering se hantering van die imple-mentering van die nuwe tolstelsel op ver-skeie hoofroetes in Gauteng is vir motoristeen padverbruikers ’n bittere flater. Die be-sluit oor ’n nuwe tolstelsel is sonder enigeoorlegpleging met die publiek geneem enhet derhalwe groot teenkanting ontvang. In’n poging om hierdie flater reg te stel, hetdie minister van vervoer, S’bu Ndebele,aangekondig dat ’n konsulteringsproses ge-volg sal word en dat die uiteindelike besluitoor die tolhekke eers in Februarie 2011 ge-neem sal word. Dit was egter “te min en telaat”, want verbruikers besef dat dié stapbloot gedoen word om aan te voer dat diekorrekte proses wel gevolg is.

2. Aanpassings aan arbeidswetgewingToe die voorgestelde wetswysiging op ge-lyke indiensneming vroeg in 2011 bekend-gemaak is en geïmpliseer het dat dieekonomies aktiewe bevolking in elke pro-vinsie die nasionale rasseverteenwoordigingvan die land moet weerspieël, het daar be-hoorlik ’n storm losgebars. Volgens Soli-dariteit se berekenings sal die streng toe-passing van dié wetgewing beteken datsowat een miljoen ekonomies aktiewe bruinSuid-Afrikaners in dieWes-Kaap in ’n anderprovinsie ’n heenkome moet vind, terwylmeer as een miljoen swart Suid-Afrikanersna dié provinsie sal moet trek. Daarbene-wens sal meer as 300 000 Indiërs in Kwa-Zulu-Natal uit dié provinsie moet padgeeom die wet se rasseteikens te haal.

3. InligtingswetgewingDie wetsontwerp op die beskerming vaninligting word beskou as een van die rege-ring se mees opspraakwekkende flaters.Die wetsontwerp is deur talle mediaken-ners en die publiek gekritiseer weens diefeit dat dit onder meer die media se mon-de sal snoer in die bekendmaking van sake

wat as vertroulike inligting geklassifiseer is.

4. BlouligbrigadesDie sogenaamde blouligbrigades het in 2011woede, paniek en hartseer by talle Suid-Afrikaners veroorsaak. In die mees op-spraakwekkende voorval is die 18-jarigeThomas Ferreira van Krugersdorp in No-vember 2011 van sy motorfiets afgery deur’n ampsmotor van Humphrey Mmenezi,LUR vir plaaslike regering en behuising (leesook die artikel op bladsy 45).

5. FeestelikhedeDie feit dat daar nie gehuiwer word omuitspattige feeste en partytjies op die belas-tingbetaler se koste te hou nie, kan as eenvan die regering se grootste sondes van2011 beskou word. Hoewel die opspraak-wekkende Nasionale Jeugontwikkelings-agentskap (NYDA) se fees reeds inDesember 2010 gehou is, het die warefinansiële implikasies van die fees eers in2011 aan die lig gekom. Die NYDA waslater in 2011 weer in die nuus nadat ditbekend geword het dat die organisasieR250 000 bestee het om drie hoogge-plaaste leiers van die organisasie na ’nVN-vergadering vir die jeug in NewYork testuur. Intussen het dit ook aan die lig gekomdat die Suid-Afrikaanse Polisiediens (SAPD)in Januarie 2010 en Januarie 2011 tweegroot partytjies gehou het wat altesaam na-genoeg R66 miljoen gekos het. Die feeste-likheid wat in Januarie 2011 in Sowetogehou is en deur sowat 37 000 polisieledebygewoon is, het R36,4 miljoen gekos.

Die regering se vyf ander groot flaters in 2011was die ondermyning van die regstelsel, dievoortslepende waterkrisis weens die regeringse swak hantering van suurmynwater, swakdienslewering by veral munisipaliteite, die ver-watering van beheerliggame se gesag by skoleen die belemmering van mediese diensteweens wanbetaling aan diensverskaffers.

... en drie pluimpies1. Jackie Selebi-saakDie hofsaak van die voormalige na-sionale polisiekommissaris, Jackie Selebi,het in 2011 groot opspraak verwek.Solidariteit het Selebi reeds in 2010 asdie swakste hoof van die jaar aange-wys, juis na aanleiding van die bewe-rings van korrupsie teen hom. Selebi is’n vonnis van 15 jaar opgelê en ditstuur ’n boodskap aan misdadigers datdie lang arm van die gereg ook nierykes of hooggeplaastes sal ontsien nie.

2. Olimpiese bod-onttrekkingDie regering se besluit om sy beplandebod vir die 2020 Olimpiese Spele teonttrek, is waarskynlik een van diebeste besluite wat in 2011 geneem is.Solidariteit hou vol dat daar bloot nienou geld beskikbaar is om ’n reusagtigeprojek soos die Olimpiese Spele aan tepak nie. Griekeland, wat in ’n ernstigeskuldkrisis verval het weens die miljoe-ne euro’s se staatskuld wat aangegaanis om die Olimpiese Spele in 2004 indié land te finansier, behoort as waar-skuwing vir Suid-Afrika te dien.

3. Heropening van wapenondersoekDit word beskou as een van die groot-ste ooreenkomste in Suid-Afrika segeskiedenis en ’n spreekwoordelikebom het sedertdien oor die wapen-handelskandaal van die 1990’s losge-bars. Die besluit om die ondersoek nadie wapenskandaal te hervat en ’n spe-siale kommissie van ondersoek aan testel om dié kontroversiële saak teondersoek, is ’n positiewe stap. Dieondersoek sal vanjaar afgeskop worden sal na verwagting twee jaar duur S.

Tolpaaie, wette en blouligbrigades was verlede jaar van die grootste sondes van die Suid-Afrikaanse regering.Solidariteit het vroeg vanjaar die mees opspraakwekkende flaters van die regering geïdentifiseer. Dié lysflaters is nie bedoel om bloot ’n vingerwysing na die regering te wees nie, maar moet as ’n wekroep dienoor kwessies wat Suid-Afrikaners na aan die hart lê en waaraan die regering ernstig aandag moet skenk.

Regering se grootste flaters in 2011

Deur Ilze Nieuwoudt

Page 51: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 52: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

anie (foto regs) is ’n hoogs ervarewiskunde-onderwyser en oud-skoolhoof wat sy verdere studies inwiskunde-onderwys aan die

Universiteite vanVirginia en Georgia in dieVSAvoltooi het. Sy passie vir onderwys pas soos ’nhandskoen by Solidariteit Helpende Hand sebeleid van bemagtiging deur opleiding.“Kom ons bekwaam mense sodat hulle nie

gehelp hoef te word nie, maar na hulleself kanomsien,” is sy filosofie.Danie sien daarna uit om sy projek vir Afri-

kaanse wiskunde-onderwysers wat hy reeds bydie FAK in die lewe geroep het, by SolidariteitHelpende Hand uit te brei.Tydens sy jare aswiskunde-onderwyser het Danie bewus ge-word van die ernstige tekort aan Afrikaansekongresse oor wiskunde-onderrig. Engelsekongresse word wel gereeld aangebied.Die eerste Afrikaanse kongres vir wiskunde-

onderwysers is verlede jaar aangebied. Vanjaarword die kongres in dieWes-Kaap en Gautengaangebied.Wêreldbekende sprekers van reg-oor die wêreld sal die kongresse bywoon enwaardevolle inligting met die onderwysers deel.Danie is ook opgewonde oor die vooruitsigom plaaslike kenners uiteindelik die geleentheid

te gee om in Afrikaans oor wiskunde te gesels.Tussendeur gee Danie ook nog klas by die

Akademie vir Reformatoriese Opleiding en Stu-dies (AROS). Wanneer hy hom nie met wis-kunde besig hou nie, bestee Danie tyd saammet sy vrou en vier kinders, Mieke (10),André(8), Johann (5) en Rachel (3). Sy vrou, Liese, is ’nopgeleide fisioterapeut, maar vervul deesdae die

uitdagende rol van tuisskoolonderwyser.Danie is ’n plaasseun van Steynsrus in die

Vrystaat.“Tydens my jare op die plaas was uit-stappies iets wat selde gebeur het,” vertel hy.“Dit is dalk hoekom ek steeds opgewonde raakdaaroor om saam met my gesin by ’n restau-rant te gaan eet!”Sy pa het ’n gemengde boerdery op hulle

plaas bedryf. Sy ouer suster is ’n tuisbly-ma ensy jonger broer ’n wildbewaarder.Danie probeer baie hard om nie fanaties te

raak oor rugby nie. Hy ondersteun die Spring-bokke en natuurlik die Cheetahs, sê hy. Oralwaar hy skool gegee het, het hy dié sportafgerig – selfs in dieVSA.Danie hou ook daarvan om gholf te speel,

“maar net op sosiale vlak”. Hy draf graag en ismal oor gemengde gevegskuns (MMA). Nog ’nverrassende gawe wat Danie het, is sy sang-talent. Hy was in die weermag deel van diebekende Kanaries-sanggroep.Wanneer Danie tyd het om te lees, hou hy

veral van geestelike en kinderopvoedingsboeke.Hy is ook mal daaroor om te reis.“Ek sien versigtig optimisties uit na die

uitdaging wat die pos as hoof van SolidariteitHelpende Hand vir my inhou,” sê Danie. S

Helpende Hand spog met nuwe hoof

Deur Juanita du Preez

Solidariteit Helpende Hand het in Januarie vir dr. Danie Brink as nuwe uitvoerende hoof van die organisasieverwelkom. Danie (42), tot onlangs hoof van die FAK, sal veral aandag skenk aan die strategiese uitbou vandie organisasie en alle bestaande projekte.

D

Danie segunstelinge• Motor: Mercedes• Kos: Enigiets waaronder’n vuur gemaak kan word,veral ’n skaaptjoppie.

• Drank: Rooiwyn enDr Pepper’s

• Sport: Rugby en MMA• Flieks: Gladiator, Warrioren Braveheart.

Foto’s:ReintDykema&iStockphoto.com

01/2012 • www.solidariteit.co.za52

inbeweging

Page 53: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

inbeweging

ie ritme van jou leefstyl weerspieëljou identiteit, jou fokus en priori-teite. Ons almal het 24 uur in ’ndag en sewe dae in ’n week, maar

ons kies self wat ons wil inpas in hierdie ge-leende minute, ure en dae. Sommige mense wilglo dat tyd met hulle weghardloop, maar ditkan nie. Jy kies en jy besluit – bewustelik ofoutomaties – om jou dag, week en jaar in tedeel volgens dit wat vir jou belangrik is.As take wat met jou prioriteite verband hou

herhaal en dit dag ná dag belangrik genoeg isom jou dagboek, kalender, Outlook en selfoonse reminders te haal, word dit uiteindelik ’n

gewoonte en ’n natuurlike ritme. Jy hoef niemeer so hard te beplan, te oorweeg, te oordinkof te begroot nie. Jy doen dit omdat dit neteenvoudig is wie jy is, waarin jy glo en waar-voor jy staan.Net so kan jou voorneme om betrokke te

raak in jou gemeenskap vanjaar oorgaan totaksie en deel word van jou prioriteite. Geegereeld, met ’n plan, daar waar dit regtig ’nverskil maak. Gee met ’n ritme. SolidariteitHelpende Hand begin vanjaar ’n Ritme-veldtogom mense juis hieraan te herinner. Kies omdeel te wees van hierdie ritme. Gee jou 2012’n ritme van gee! S

Maak (om)gee deel van leefstylritmeDeur Lindie Strydom

Lindie Strydom vertel in haar Solidariteit Radio-program “Program van hoop” meeroor die Ritme-veldtog. Gaan luister na dié program by www.solidariteitradio.co.za

D

*

Foto:iStockphoto.com

Page 54: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za54

inbeweging

Help om armoede inplakkerskampe te pak

Deur Juanita du Preez

Dink jy aan ’n plakkerskamp, doem ’n prentjie van ’n plek soos Diep-sloot buite Johannesburg in ’n mens se gedagtes op. Maar die dae toeslegs arm swartmense in plakkerskampe ’n tuiste gevind het, is lankreeds verby.Al meer verarmde witmense het ook noodgedwonge hulleintrek in plakkerskampe, skuilings en ander informele blyplekke geneem.

it is baie moeilik om vas te stelhoeveel mense, swart of wit, ininformele nedersettings bly. Hulleword dikwels nie in die formele

sensusopnames getel nie, skuif so gereeld rondtussen blyplekke dat hulle nie getel kan wordnie, of is bloot bang om te sê waar hulle bly.Dakloses word ook nie ingereken onder inwo-ners van informele nedersettings nie. Daarom isdie meeste bevolkingsyfers van hierdie neder-settings net ’n skatting.Volgens dieWêreldgesondheidsorganisasie

(WGO) is die mees aanvaarbare definisie vir ’ninformele nedersetting dié van dieVerenigdeNasies se Habitat-program. Hiervolgens is ’ninformele nedersetting die volgende:• ’n Residensiële gebied waar ’n groep behui-singseenhede gebou is op grond waartoedie inwoners geen reg het nie of wat hulleonwettig bewoon; en

• onbeplande nedersettings en gebiede waarbehuising nie onderworpe is aan die huidigebeplannings- en bouregulasies nie.

Solidariteit Helpende Hand is by meer as 60nedersettings regoor die land betrokke. Dithuisves meestal Afrikaanssprekende witmensewat geen ander heenkome het nie. Sommigevan die blyplekke is die tuiste van tot 220mense terwyl ander voorsiening maak vir tot 40uitgebreide gesinne of selfs net 20 bejaardes.Dié nedersettings voldoen gewoonlik aan

dieVN se definisie, want dis soms ’n weldoenerse grond en soms ’n uitbuiter se grond, maardie inwoners het geen reg op die blyplek nie.Sommige mense woon in gehawende

houthuisies op iemand se kleinhoewe of ’nander stuk grond wat beskikbaar is. Anderwoon weer in woonwaens wat uitmekaar val.Van die huisies word met weggooi-sinkplateaanmekaar geslaan.

Die inwoners van hierdie blyplekke se daag-likse doen en late verskil ook hemelsbreed vanmekaar. In sommige skuilings word daar van dieinwoners verwag om uit te gaan en geld in tesamel sodat die skuiling kan voortbestaan. Hullekan dus nie enige ander werk doen nie. Byander word werkgeleenthede binne die neder-setting geskep en dienste aan die gemeenskapverskaf sodat die inwoners ’n volhoubarebestaan kan maak. Sommige plakkerskampe seinwoners word aan hulle eie lot oorgelaat enmoet bloot hulle huurgeld betaal. Dit kan wisselvan R100 tot meer as R1 000 per maand.Baie min van hierdie plekke het voldoende

toesig vir babas, kleuters en kinders. Die meestevan die kinders is erg milieugestremd en emo-sioneel onderontwikkel. Hulle is glad nie skool-gereed teen die tyd dat hulle moet beginskoolgaan nie en só word die kind deel van ’nbose kringloop. Die kind begin sy of haarskoolloopbaan met ’n agterstand en kan in diemeeste gevalle bloot nie inhaal nie. Sommigevan die nedersettings het geen vorm van kragnie. Koue water vir bad en was en kerse vir ligis die norm.As daar nie geld vir verblyf en kos is nie, is

geld vir skoolbenodighede heel onderaan dieprioriteitslysie. Baie van hierdie kinders maakdus nie skool klaar nie en kry nie goeie of selfsénige werk of die geleentheid om na-skoolseopleiding te ondergaan nie.Solidariteit Helpende Hand se oplossing vir

die armoedevraagstuk is opheffing deur oplei-ding. Deur betrokke te raak, kan jy met ’n ritmeomgee en gee. Die omvattende dienswaarde-ketting bied ’n deurlopende begeleidingsproseswat geestelike, kulturele en maatskaplikearmoede pak en kleuters, kinders, studente enjongmense uiteindelik help om voor te berei virdie wêreld van werk.

D Skep sáám hoop• Deur by te dra tot die Kosblik-

kieprojek, help jy om voeding-skemas met goed gebalanseerdemaaltye vir kleuters by behoeftigekleuterskole op die been te bring.Jy help ook om kleuterskoolassis-tente op te lei sodat hierdiekinders in graad een skoolgereedkan wees.

• Deur by te dra tot die Skool-tassieprojek, help jy om ’nbehoeftige,Afrikaanssprekendegraad een-kind die geleentheid tegee om sy of haar skoolloopbaanmet selfvertroue te begin, omdathy of sy op ’n gelyke voet met syof haar maats is.

• Deur by te dra tot die Borg-’n-Kind-projek, help jy ’n SolidariteitHelpende Hand-tak om ’n kindaan die hand te vat en te voor-sien in die behoeftes wat met ’nskoolloopbaan gepaard gaan:Skoolleiding, beroepsleiding,psigometriese en vakkeusetoetseen loopbaan-raad.

• Deur by te dra tot die Afrikaan-se Beursinstituut, gee jy ’n jong-mens die geleentheid om self byte dra tot sy of haar toekoms-plan. Só word hierdie jongmensdeel van die oplossing.

• Skakel 012 644 4390 of besoekwww.helpendehand.co.za S

Foto:iStockphoto.com

Page 55: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

www.solidariteit.co.za • 01/2012 55

inbeweging

Page 56: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za56

inbeweging

olidariteit Helpende Hand volg nie ’nharde rasse-benadering nie. Ons kiesons nis en die gemeenskap waarbinneons werk, maar indien iemand uit ’n

ander gemeenskap binne ons hulpgebied val, saldie persoon nie uitgeskakel word nie. Indienkinders by ’n Afrikaanse skool met kos gehelpword, sal al die arm kindertjies in die skoolgehelp word.Die organisasie het ook ’n vennootskap met

Rapport rakende die Skooltassieprojek. Rapportse beleidsvoorskrifte is dat kinders veral in dieWes-Kaap se bruin skole ook gehelp moetword en hulle wil dit ook so in die koerantaanbied. In ruil daarvoor gee Rapport publisiteiten publiseer ons bankrekeningnommer. Indienons sou besluit om nie die ooreenkoms metRapport te hê nie, sou nie net die bruin enswart kinders nie tassies ontvang nie, maar ookal die behoeftige wit kinders nie.Elke skooltassie bevat die basiese skryfbe-

hoeftes vir graad een soos deur ’n skool-gereedheidskenner aanbeveel. Dit sluit ’ntelraam, ’n boontjiesak, ’n penneblikkie metpenne en potlode en ’n witbord in.Die doel van die projek is om uiteindelik

toe te sien dat nie ’n enkele Afrikaanse graadeen skool toe gaan sonder die nodige skryf-behoeftes nie, want die regte gereedskap kankinders help om ’n goeie opvoeding te kry omsodoende uit die bose kring van armoede teontsnap. Solidariteit Helpende Hand wil diekringloop van armoede verbreek met ’n beleidvan opheffing deur opleiding. Die toepassingvan hierdie beleid begin reeds op kinders seeerste skooldag wanneer skooltassies vir hullegegee word en word opgevolg met skool-leiding, beroepsleiding en uiteindelik beurs-lenings. Solidariteit Helpende Hand streefdaarna om mense die geleentheid te gee omhulle roeping uit te leef en daardeur ’n positie-we bydrae tot die gemeenskap te lewer. S

4 000 behoeftiges kry skooltassies

Deur Juanita du Preez

Solidariteit Helpende Hand het in Januarie vanjaar landwyd meer as 4 000 tassies aan behoeftige graadeensuitgedeel. Die vraag na skooltassies vir behoeftige kinders neem elke jaar toe en is nie meer tot tradisioneelbehoeftige skole beperk nie. Sedert die Skooltassieprojek in 2007 begin is, is meer as 12 500 skooltassiesaan behoeftige Afrikaanssprekende graadeens versprei.

S Só kan jy help• SMS die woord “tassie” na 34388(SMS’e kos R2 elk) en ’n agent sal jouskakel om vas te stel hoeveel jy wilbydra. Die koste van een tassie isR200.

• Skakel Solidariteit Helpende Handby 0861 25 24 23 of 012 644 4390of besoek www.helpendehand.co.zaom meer inligting oor die projek tebekom.

• Maak ’n skenking. Die bankbeson-derhede is soos volg: SolidariteitHelpende Hand,Absa-rekening:407 225 0017, Centurion-tak:632 005. Gebruik “tassie” as dieverwysing. Faks asseblief die bewysvan betaling na 086 218 3216.

Foto:FrancoisdeCarvalho

Page 57: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

Proud partner of Solidarity for

more than a decade in Union Administration

“South Africa’sleading trade union

administrator”

CONTACT US

www.propay.co.zaE-mail: [email protected] ProPay (776 729)

With ongoing changes & innovations in technology,

ProPay has become a front runner in the

Trade Union Administration sector.

inbeweging

ie Solidariteit Beweging het inge-volge sy waardeketting ’n verant-woordelikheid teenoor die ge-meenskap waarin sy lede leef en

werk. Solidariteit Helpende Hand se rol kanopgesom word as die Beweging se gemeen-skapsinisiatief wat hoofsaaklik daarop fokus om’n toekomshoop te skep vir Afrikaners watmaatskaplike nood beleef.Flip Buys, uitvoerende hoof van die Solidari-

teit Beweging, het onlangs gesê vir ’n minderheidom te oorleef in ’n meerderheidsomgewingmoet hulle die meerderheid kennis hê. Solidari-teit Helpende Hand se strategiese fokus moetdus baie skerper wees op opheffing deur oplei-ding. Ons breek dus die armoedesirkel deurgoeie opleiding, en ons voorkom deur opleidingdat iemand in die armoedepoel val. SolidariteitHelpende Hand is ’n doen-organisasie wat:• jongmense voorberei vir die wêreld vanwerk;

• fokus op ’n groot Afrikaanse beursplatform;• armoedeverligting bring deur mense self-standig te maak; en

• gemeenskappe landwyd deur takkemobiliseer om die werk van SolidariteitHelpende Hand op gemeenskapsvlak tedupliseer.

Om dié uitkomste te bereik, word dienslewe-ring aan die hand van die waardeketting ont-wikkel. Die waardeketting bestaan uit kinders,jongmense, werksoekers, werknemers enafgetredenes.

Belangrikste doelwitte vir 2012• Die uitbou van die beursfondse. SolidariteitHelpende Hand se Afrikaanse Beursinstituuthet baie goeie groei getoon. Die aantalbeurse en die getal studente wat metbeurslenings gehelp kon word, hetverdriedubbel. Die realiteit is egter dat diebeskikbare geld nog heeltemal te min is om

’n daadwerklike verskil te maak. Die bou vanDie Kampus en die ontwikkeling van Akade-mia gaan groter druk op die beurse plaas.Solidariteit Helpende Hand het die verant-woordelikheid om met groot dringendheiddie beursplatform verder uit te brei.Alleprojekte moet poog om ’n volhoubarebeurs as eindresultaat daar te stel.

• Die bemagtiging en ontwikkeling vantakke. Solidariteit Helpende Hand het reedsongeveer 120 takke landwyd. In 2012 salbaie meer gekyk word hoe om diebestaande takke met Solidariteit-lede teversterk.Takke moet in 2012 ook by ’nbeursfonds betrokke raak en deelneem aanminstens een van die nasionale projektesoos die Kosblikkie- of Skooltassieprojek.

• Skakel 012 644 4428 of stuur ’n e-pos [email protected] of [email protected] as jy ’n bydrae tot die Afri-kaanse Beursinstituut wil maak. S

Nóg meer opheffing deur opleiding

D

Page 58: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za58

inbeweging

ommige mense slaan net ’nkoers in en hoop hulle kom byhul beoogde eindbestemmingaan.Wanneer hierdie halsoor-

kop-benadering gevolg word om ’n loopbaan-of studiereis te begin, is die uitkoms dikwels datdie student in ’n beroep beland wat glad nie bysy persoonlikheid pas nie nadat hy jare se tyden geld gemors het,” verduidelik Minnaar.Dit is belangrik om op ’n duidelike roeteplan tebesluit voordat ’n student ’n rigting inslaan. Só’n roeteplan bestaan uit drie elemente:

Wie is ek en waarheen is ek oppad?Minnaar beklemtoon dat ’n student wat ’nstudiereis beplan homself eers moet onder-soek. Hy moet homself ken, weet wat sybelangstellings en prioriteite is en duidelikedoelwitte vir sy studiereis bepaal.

Hoe kom ek daar?’n Student wat homself goed kenen weet watter rigting hy wil

inslaan, moet besluit watter roete die beste virdie rigting sal werk.“Die keuse van ’n oplei-dingsinstelling is net so belangrik soos die keusevan ’n studierigting.”

Is ek nog op die regte pad?Wanneer ’n student met ’n studiereis begin, isdit belangrik dat hy ook korttermyn-evalue-ringskriteria vir homself vir die reis stel. “Soos’n reisiger padtekens gebruik om seker te maakdat hy nog op die regte pad is, net so moet’n student homself kort-kort afvra of hynog doen wat hy beplan het om tedoen, en of sy behoeftes en ver-wagtings nie dalk intussen ver-ander het nie,” sê Minnaar. S

Beplan jou studiereis baie deeglik

Deur Moira-Marie Kloppers

Sol-Tech het in Januarie meer as 100 opgewonde nuwe eerstejaarstudente verwelkom.Hulle vertrek vanjaarop ’n opwindende studiereis om hulle in skaars vaardighede te bekwaam. Volgens Phillip Minnaar,waarnemende hoof van Sol-Tech (foto), is die keuse van ’n loopbaanpad die eerste tree van dié lang reis.

“S

Baie welkom,Akademia!Sol-Tech het in Januarie ’n nuwe opleidingsvennoot in die SolidariteitBeweging verwelkom.“Ons is baie trots op dié nuwe inisiatief en wensAkademia alle sterkte toe vir die toekoms,” het Paul van Deventer,besturende direkteur van Sol-Tech, gesê.Sedert Sol-Tech sy deure geopen het, het dié tegniese opleidings-

instelling reeds honderde studente opgelei. Die behoefte aan Afrikaansehoëronderwys in ander akademiese rigtings het egter intussen so sterktoegeneem dat die Solidariteit Beweging nog opleidingsgeleenthedebegin ondersoek het.Akademia is die resultaat van dié ondersoek en isop 19 Januarie vanjaar bekendgestel (lees meer op bladsy 10 en 11).“Die Solidariteit Beweging glo dat opleiding een van die beste

maniere is waardeur mense vir hulself ’n beter toekoms in Suid-Afrikakan skep.As opleidingsvennote kan Sol-Tech en Akademia nou selfs ’ngroter verskil in Suid-Afrika maak,” verduidelikVan Deventer.Hoewel dié twee instellings op twee uiteenlopende areas van oplei-

ding fokus en as twee afsonderlike entiteite bedryf word, is die oorkoe-pelende doel dieselfde: Bemagtiging deur opleiding. S

Paul van Deventer, besturende direkteur van Sol-Tech, wens Marlize Ellis,registrateur, Marthinus Visser, besturende direkteur, en dr. Paul Steyn,akademiese hoof, geluk met die bekendstelling van Akademia.

Foto’s:ReintDykema&IlzeNieuwoudt

Page 59: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

Sol-Tech-opedae:Saterdag, 10 MaartSaterdag, 7 JulieSaterdag, 20 Oktober

Sol-Tech-innames:Maandag, 30 AprilMaandag, 27 Augustus

• Vir die spesifiekeinnamedatums vir dieonderskeie kursusse eninligting oor beurslenings,besoek ons webtuiste bywww.sol-tech.co.za

Word ’nVAKMAN propvol VONK!Sol-Tech-studente voltooi hulle volle institusionele opleidingasook hulle N1- en N2-kwalifikasie voordat hulle praktieseindiensopleiding by gekeurde werkgewers ontvang. Daarnaword hulle bygestaan met voorbereiding voordat hulle diegesogte rooiseël-eksamen aflê.

Wat kan ek by Sol-Tech studeer?ElektriesMeulmakersPas-en-draaiwerkGereedskapmakersDieselwerktuigkunde

012 755 5687www.sol-tech.co.za

aksentmedia

•082

4454513

Page 60: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za60

inbeweging

s Afrikaanses dood is, wat dan vanAfrikaners?” Dié vraag het onlangsheelwat debat en kommentaar uit-gelok op Maroela Media se de-

batsplatform, Die Groot Debat. Die gesprek hetontstaan na aanleiding van ’n artikel deurTim duPlessis wat ’n tyd gelede in Rapport gepubliseer is. Pietle Roux, redakteur van Die Groot Debat, het hieropgereageer, en verskeie bekendes het in reaksie daaropook ’n stuiwer in die armbeurs gegooi. Hier ondervolg ’n opsomming van enkele meningsvormers sestandpunte. Lees gerus die volledige gesprek op DieGroot Debat by www.maroelamedia.co.za.

“Afrikaanses het ’n stille dood gesterf”“Afrikaanses het ’n stille dood gesterf,” skryf Tim duPlessis in Rapport. Afrikaanses, sê hy, was ’n “bedrem-melde woord” om witen bruin in ’ngoedaardige pogingsaam te snoer in ’nnaatlose gemeenskap,omdat te veel bruinAfrikaanspraters hulselfnooit as “Afrikaners”sou beskou nie. Verder was dit ook ’n poging vansommige Afrikaners om deur middel van ’nnaamsverandering ontslae te raak van ’n verlede wathulle skaam gemaak het. Maar dit was alles tevergeefs,skryf hy verder, want 20 jaar ná die skepping,Afrikaanse, is Afrikaners steeds hier.“Niemand het onsnog ooit as ’Afrikaanses’ gesien nie. Nêrens nie.” Maarwie is dan Afrikaners? “Maklik: Almal wat wil wees ensodanig aan hulself dink,” sê Du Plessis.

... maar Afrikaners is nog springlewendig(Piet le Roux, redakteur van Maroela Media, se reaksie)“Met bykans twee dekades van die ‘Afrikaanses’-eksperiment agter die rug, is dit duidelik dat ’n taal nieal is wat ’n gemeenskap definieer nie,” skryf Le Roux.“Nie almal wat Afrikaans is, assosieer – of word ge-

assosieer – met die term Afrikaner nie. Dis baie soosdat nie almal wat Engels praat, Engels is of almal watSpaans praat, Spaans is nie.Terselfdertyd moet ’nmens in gedagte hou dat daar duidelik geen finale de-finisie is om met harde skeidslyne te bepaal wie nouAfrikaners is en wie nie – dis eerder iets wat metverloop van tyd ontluik, hervorm, na vore tree, spon-

taan en met ’n groot mate van selfassosiasie en oor-vleueling met ander identiteite. Maar aangesien daarnou wel ’n gemeenskap soos Afrikaners is, is dit dalkaangewese om die toekomstige lewenskragtigheid vanhierdie gemeenskap in oënskou te neem.”Wat is dan die bestaansvoorwaardes vir ’n Afrikaner-kultuurgemeenskap? Le Roux het dié vraag aan ’npaar bekende bydraers tot Die Groot Debat gestel.

Afrikaners – tóé en nóú(Maretha Maartens se reaksie)“As jy bo sestig is, skaars vyf kilometer van dieWaai-hoek Methodiste-kerk af woon, saans Have you heardfrom Johannesburg? onder regie van die briljanteConnie Field kyk en keer op keer naby die Baywater-polisiestasie deur verkeersbeamptes gestop wordsodat hoogwaardigheidsbekleërs onder polisie- en

verkeersbegeleiding kanverbyjaag na die duurgaste- en privaat woningswaar hulle gedurende dieANC se eeufeesvieringegaan tuisgaan, staan jy niemet ’n leë kop oorAfrikanerwees en wag nie.

Wie en wat is die Afrikaner nou? wonder jy. Van almalwat hieroor wonder, is jy dalk nommer 2 017 449.Net van één ding aangaande Afrikanerwees isnommer 2 017 449 seker. Daar waar jy tussen diesportmodel GP-Mercedesse, die BMW’s met hulleNoordwes-nommerplate en die BloemfonteinseToyota-,TATA-, Nissan- en Mahindra-bakkies staan enwag dat die BBP’s moet verbygaan. Net van een dingis jy seker: Jy en jou nageslag is nie dieselfde soortAfrikaners nie.”

“Afrikaner” spook steeds by ons(Christo van der Rheede, uitvoerende hoof van dieStigting vir die Bemagtiging van Afrikaans, se reaksie)“Die term Afrikaners het nie net na wit Afrikaans-sprekendes verwys nie. Deur die woord Afrikaansesvoor te hou as ’n alternatief vir die term Afrikaner hetook nie die term Afrikaner van die bagasie waarmeedit gedurende die 19de eeu opgesaal is, gesuiwer nie.Geen wonder die term Afrikaner spook nog steeds byons nie. En die rede? Dit was nog nooit ’n term wateksklusief na wit Afrikaanssprekendes verwys het nie.”• Praat gerus saam by www.maroelamedia.co.za S

dood?Wat dan van Afrikaners?Deur Suné van Heerden

“A

Page 61: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 62: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za62

inbeweging

ogters, eggenote en ma’s wat geliefdes indie Grensoorlog gehad het, het in Novem-ber verlede jaar tydens ’n eksklusiewekuiergeleentheid by die huis van Afrikaanse

poësie (hAp) in Pretoria hulle onvertelde verhalevertel. Die geleentheid was deel van Kraal Uitgewersse bekendstelling van Ons was daar – Wenners van dieoorlog om Suider-Afrika.Volgens Johan Kruger, hoof van Kraal Uitgewers, is

die dogters, eggenote en ma’s van die Grensoorlog-soldate die onbesonge heldinne van die oorlog.“Dié vroue moes gedurende die Grensoorlog

tussen 1961 en 1994 ’n duur prys betaal. Pa’s eneggenote wat gereeld afwesig was, en ’n lewe waarinbekommernis, vrees en verlies deel van die alledaagsewas,” verduidelik Kruger.

Vroue van die oorlog vertelDeur Moira-Marie Kloppers & Ilze Nieuwoudt

Ons was daar – Wenners van die oorlog omSuider-Afrika (Kraal Uitgewers) is ’n versamelingvan helde se verhale, vegters se vertellings en ’nonbetwisbare blik op die werklike verloop vandie Grensoorlog. Dié boek is nie net die meesomvattende boek oor die Grensoorlog watnog verskyn het nie, maar verbreek ook diestilte oor die geskiedenis en verloop van dieGrensoorlog finaal. Deur Ons was daar worddie feite oor hierdie oorlog nou vir die eerstekeer reggestel deur die verhale van 62 outeurswat self op die grens was. Die boek is saam-gestel deur generaal Jannie Geldenhuys, voor-malige hoof van die Suid-AfrikaanseWeermag(1985 tot 1990).“Genl. Jannie Geldenhuysneem in hierdie boek die geskiedenis van dieGrensoorlog terug. Saam met ander generaals,offisiere en gewone troepe, word talle mites enpropagandastories oor die oorlog weerlê. Dieboek bring ook hulde en gee erkenning aanelkeen wat in die oorlog geveg het en laat dielig weer op die destydse Suid-AfrikaanseWeer-mag se uitsonderlike millitêre vermoë val. Asjy hierdie boek klaar gelees het, sal jy weetwaarom die SAW die oorlog gewen het!” sêdr. Dirk Hermann, adjunk uitvoerende hoofvan Solidariteit. Die boek is nou ook in Engelsbeskikbaar as We were there – Winning the warfor Southern Africa. S

Hermien Ferreira, vrou vanwyle lt.kol. Deon Ferreira(eertydse bevelvoerder van32 Batiljon) en Suné vanHeerden, dogter adjudant-offisier Kobus van Heer-den in die Grensoorlog,het tydens die geleent-heid hul ervarings vandié tyd gedeel. ’nVolle hoofstuk inOns was daar is aan lt.kol. Ferreira opgedra en fokus opdie bydrae wat hy gedurende die oorlog gelewer het.

D

Ons was daar hoortop jou boekrak!

Foto:CillestevanderW

alt

Bestel dit vandag nogDie prys van Ons was daar beloop R300 per kopie(R50 posgeld uitgesluit). Plaas jou bestelling op eenvan die volgende maniere:• SMS die woord “grens” na 34388;• Skakel 012 644 4363;• Stuur ’n e-pos na [email protected]; of• Stuur ’n faks na 012 664 1102.

Page 63: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

inbeweging

50 beste gebak uit VrouekeurDie sukses van die resepte in hierdie boek(R135) deur Marlo Carstens lê daarin dat jy aldie bestanddele reeds in die kombuis het, en dieresepte maklik en vinnig kan voorberei.

In die niks al omRené Bohnen se tweede digbundel, In die niks alom, gaan oor die integrasie van hoop en verlies,van die Ooste en dieWeste, van verskrikking enverwondering, van platteland en stad. Die digterbepleit in haar eiesoortige liriese, vroulike stem dieopheffing van dogma en die versoening van diepolariteite in die wêreld se geloof, taal en kultuur.Sy oorrompel haar leser wanneer sy die wysheidvan die onvolmaaktheid besing. Haar gedigte isvoorgelees op Met vers en klank (RSG), PuntRadio, OFM en MFM 92.6. Bohnen neem dikwels

deel aan poësie-aande by verskeie restaurante engalerye,met haar mees onlangse optrede by ChrisChameleon se CD-vrystelling van Ingrid Jonker-verse. In die niks al om kos R120.

Die SoenofferWat Isobel Swart as kind gedoen het, is iets wat’n mens jou eenvoudig nie kan voorstel nie – optienjarige ouderdom was sy ’n reeksmoordenaar.Nou, 25 jaar later, wil sy haar verhaal vertel, maarsy weier om met enigiemand anders as joernalisWessel Janke te praat. Hierdie sielkundige rillerdeur Isa Konrad sal jou tot op die laaste bladsyvasgenael hou. Die Soenoffer kos R165.• Om die drie boeke op hierdie bladsy te bestel,skakel LAPA Uitgewers by 012 401 0700.Dit isook in toonaangewende boekwinkels te kry.Diepryse is onderhewig aan verandering. S

Op die Maroela-boekrakDeur Suné van Heerden

Stuur jou naam en kontakbesonder-hede na [email protected] jy ontvang dalk een van dié drie

boeke as geskenk in die pos!*

Page 64: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

Só help jy bou aan droom

01/2012 • www.solidariteit.co.za64

inbeweging

olidariteit-lede het reeds ’n merkwaardigebydrae tot die realisering van Solidariteit seopleidingsideale gemaak. Die vestiging van Sol-Tech en die jaarlikse uitreiking van Solidariteit

Helpende Hand-studiefondse aan behoeftige studenteis maar net ’n paar van die projekte wat reeds danksySolidariteit-lede se bydraes die afgelope aantal jare ’nwerklikheid geword het.

... en ons droom word groter!By Solidariteit word daar egter met ywer gewerk engedroom om die geleenthede vir opleiding selfsverder uit te brei. Met die berekening van die jaarlikseledegeldverhoging vir Solidariteit-lede is daar spesifiekvir die finansiering van opleidingsinisitatiewe en studie-fondse voorsiening gemaak. Vanjaar word ’n algeheleledegeldverhoging van R8 per maand vir alle lede in-gestel. Hiervan sal R3 direk in Solidariteit se studie-fonds gestort word, wat lede se totale bydrae tot diestudiefonds dus tot R5 per lid per maand sal opstoot.

Watter verskil sal die bykomende R3 maak?• Dit sal die totale bydrae wat spesifiek vir diestudiefonds aangewend word, tot R5 per lidopstoot.

• As die beplande ledegroei vir 2012 behaal word,sal dit beteken dat die totale bydrae tot diestudiefonds op bykans R7,5 miljoen vir 2012 testaan sal kom.

• As daar gereken word dat die gemiddelde studie-fonds nagenoeg R15 000 per student beloop, sal500 studente volgende jaar alleen deur dié fondsgehelp kan word.

• As terugbetaling oor drie jaar ’n aanvang neem,sal die studiefonds teen 2021 danksy die totalebydraes van lede plus terugbetalings meer asR30 miljoen sterk wees.

• As die gemiddelde studiefonds wat teen 2021 aanstudente toegeken word op R20 000 gerekenword, sal sowat 1 500 studente per jaar deur diefonds gehelp kan word.

Jy maak ’n groot verskil!Alle Solidariteit-lede dra maandeliks tot die Groei-fonds by. Hierdie bydraes het reeds merkwaardigestukrag aan verskeie van die Beweging se opleidings-

projekte gegee. Dit het reeds help toesien dat:• nagenoeg 800 studente vanjaar hul studies by Sol-Tech kon aanpak;

• die Beweging se opleidingsinstelling,Akademia, totstand gebring kon word en reeds vanjaar metopleiding kon begin; en

• daar reeds met die beplanning en ontwikkeling vanDié Kampus begin kon word.

’n Mens kan nie juis deesdae veel met R3 doen nie, maar wanneer duisendeR3’e saamgevoeg word, kan iets wat andersins net ’n droom sou bly, ’nwerklikheid word. By Solidariteit word daar vanjaar met erns aan die verwe-senliking van die droom gewerk – spesifiek die droom van toegang tot opleiding.

Deur Ilze Nieuwoudt

S

Ledegeldverhogingvanaf 1 Maart 2012Solidariteit se ledegeld verhoog op 1 Maart metR8. Hiervan word R4 vir die verhoging in dievakbond se dienste aangewend, R3 as bydraetot die Solidariteit Studiefonds en R1 asGroeifondsbydrae. Die verhoging sal betekendat individuele lede se ledegeld van R77 na R85per maand verhoog terwyl kollektiewe lede seledegeld van R75 na R83 per maand styg.

Jy kry R3 se waarde vir elke R1• In die eerste nege maande van 2011het Solidariteit meer as R1,3 miljoense ledevoordele-eise uitbetaal.

• R28 920 is uitbetaal vir permanentemediese ongeskiktheid.

• R330 000 is as deel van die bevallings-voordeel uitbetaal.

• Meer as R970 000 is deur die begraf-nisvoordeel aan lede uitbetaal.

• Solidariteit se regsafdeling het in dieeerste agt maande van 2011 meer asR204 miljoen se vergoeding namenslede beding. Hiervan was meer asR170 miljoen eise vir beroeps-beserings en -siektes.

• Solidariteit is die enigste vakbond watvir elke R1 wat deur ledegeld inge-bring word, R3 se waarde aan die ledeterugploeg! S

Page 65: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

inbeweging

Waarom jy Solidariteit aan jou sy nodig het1. RegshulpSolidariteit bied aan lede ’n telefoniese regs-hulpdiens, gratis regsverteenwoordiging virwerkverwante arbeidsake wat na die arbeids-hof of Kommissie vir Versoening, Bemiddelingen Arbitrasie (KVBA) verwys word, asookbystand met ondersoeke deur die MedieseBuro vir Bedryfsiektes en -voordele.

2. Begrafnisvoordeel’n Lid van Solidariteit asook sy of haar gade enafhanklike kinders tot en met die ouderdom van21 jaar ontvang die begrafnisvoordeel.

3. BevallingsvoordeelVroulike lede ontvang ’n uitbetaling van R1 250vir elke bevalling (ná 12 maande se ononder-broke lidmaatskap by Solidariteit).

4. Siviel-regtelike adviesLede ontvang telefoniese siviel-regtelike advies.

5. Afslag op finansiële produkteOntvang spesiale afslagpryse vir finansiële pro-dukte, soos motor- en huisinhoudversekeringdeur Auto & General. Solidariteit bemark ook’n aftreeplan wat in samewerking met AllanGray gebied word.

6. Permanente mediese ongeskiktheid’n Eenmalige bedrag van R1 500 word aan ledebetaal (ná 12 maande se ononderbroke lid-maatskap by Solidariteit) wat medies ongeskikverklaar word.

7. TestamentSolidariteit stel vir lede ’n gratis testament open die testament word ook gratis geberg.

8. Solidariteit TydskrifLede ontvang ses keer per jaar ’n interessantearbeidsgerigte tydskrif met al die jongste nuusoor die Solidariteit Beweging.

9. Weeklikse nuusbriefLede ontvang weekliks Solidariteit se elektro-niese nuusbrief Soldeer per e-pos. Die nuusbriefis volledig in Afrikaans of Engels beskikbaar enpropvol van die jongste nuus.

10. LedediensSolidariteit se dienssentrum bied ’n eenstop-diens aan lede. Hier word lede tydens kantoor-ure deur opgeleide personeel bygestaan metalle navrae, klagtes en voorstelle.

11. GemoedsrusSolidariteit sal jou werkbeskerming-waghondwees sodat jy gemoedsrus kan kry oor jou enjou gesin se toekoms.

12. Waarde vir geldAl die voordele wat ’n Solidariteit-lid kry, sou ’nfortuin gekos het as dit afsonderlik by verskeieentiteite aangevra en betaal moes word. S

Page 66: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

Skakel ons vandag nog by

0861 101 005’n Gemagtigde verskaffer van finansiële dienste • FSP-nommer: 15556

gee jouDROMEvan môrevlerke

VANDAG

Korttermynlenings

Aftreeplan

Regshulpversekering

Motor- en huisinhoudversekering

aksentmedia•0824454513

Page 67: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

promosie

Page 68: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za68

inbeweging

Sakke vol voordele spesiaal vir ons ledeHierdie is ’n opsomming van die voordele wat aan lidmaatskap van Solidariteit verbonde is.Dit is onderhewigaan die grondwet en beleid van die vakbond, asook aan die reëls soos vervat in die Reëlboek, en kan sondervooraf kennisgewing deur die Hoofraad van Solidariteit gewysig word.Nuwe lede,wat bewys kan lewer dathulle lid was van ’n ander vakbond in ’n kollektiewe maatskappy direk voor aansluiting by Solidariteit, isdadelik op voordele geregtig, met dien verstande dat waar so ’n lid by aanvaarding reeds in litigasie of geskilbetrokke is, die voordele van lidmaatskap deur die Hoofraad na goeddunke beperk kan word.

ArbeidsakeGratis regshulp en hulp in arbeidsakeLede kry advies van deskundiges ten opsigtevan alle arbeidsake soos dissiplinêre onder-soeke, werkongelukke en werkprobleme.Gratis regsverteenwoordiging word verskafvir werkverwante arbeidsake wat na dieKommissie virVersoening, Bemiddeling enArbitrasie of die arbeidshof verwys word.• Besoek www.regsdienste.co.za

Hulp met ondersoekeHulp in verband met ondersoeke deur dieMediese Buro vir Bedryfsiektes en voordelevan dieVergoedingskommissaris en RandMutual word verleen, asook hulp in verbandmet werkverwante ongeskiktheidseise.

Kollektiewe bedingingBekwame en ervare Solidariteit-personeelbeding kollektief vir beter diensvoorwaardesen salarisse vir lede.

Sterftevoordele (Doves-kontrak)Begrafnisplan• ’n Gehaltebegrafnis word aan elke lid en syof haar huweliksmaat verskaf.Dit sluit ’n kisvan hoë gehalte asook die begrafnisdiens in.

• In die geval van ’n verassing word ’n kisen ondernemersdiens voorsien.

• ’n Begrafnis vir die lid se afhanklike kinderstot ouderdom 21 jaar word voorsien en isvan dieselfde gehalte as dié vir volwassenes.Die ondernemersdiens word slegs deurDoves-begrafnisdienste behartig.

• Die gade kan aansoek doen om aan tebly as lid ná afsterwe van die hooflid.

• Die las van begrafnisreëlings word baieverlig deurdat Solidariteit en Doves diereëlings tref.

Uitbetalings bykomend tot begrafnisplan• ’n Kontantbedrag van R3 000 word byafsterwe van ’n opbetaalde lid aan diehuweliksmaat of afhanklike kindersbeskikbaar gestel.

• ’n Bedrag van R2 000 word aan ’n lid watvolle ledegeld betaal, beskikbaar gestel as’n huweliksmaat te sterwe kom.

• Kontantuitbetalings aan ’n volle lid by dieafsterwe van kinders behels die volgende:* Kinders tussen 14 en 21 jaar : R1 500* Kinders jonger as 14 jaar : R1 000

• Kontantuitbetaling wissel as beide man envrou lid van Solidariteit is.

Korting op grafstene’n Korting van 10% op grafstene is metDoves beding.

Permanente mediese ongeskiktheidLede met 12 maande ononderbroke lidmaat-skap van Solidariteit en wat spesialisverslae enbewyse van hulle werkgewers voorlê dat hullepermanent ongeskik vir enige werk in die opearbeidsmark is, ontvang ’n eenmalige bedragvan R1 500.

Bevallingsvoordeel’n Bevallingsvoordeel van R1 250 word virelke bevalling aan vroulike lede met 12maande ononderbroke lidmaatskap by Soli-dariteit betaal. Aansoeke moet binne 6maande ná die bevalling ingedien word.

Solidariteit TydskrifLede ontvang ses keer per jaar ’n eksem-plaar van Solidariteit Tydskrif waarin aktuelekwessies in die wêreld van werk asook dieSolidariteit Beweging se werksaamhedegedek word.

Moenie wag nie,sluit vandag nog aan!• Skakel 0861 25 24 23; besoek die webtuistewww.solidariteit.co.za; SMS die woord LID enjou naam na 34388; of besoek een van onsdienskantore (sien bladsy 72). Lidmaatskap kosvanaf 1 Maart R85 per maand vir individuelelede en R83 per maand vir kollektiewe lede.

Motor- en huisinhoudversekeringHierdie groepskema verskaf uitstekende premiesby Auto & General aan lede.Vir ’n gratis, verplig-tingvrye kwotasie, skakel 0860 34 62 53.

Solidariteit RegshulppakketVir ’n bykomende premie van slegs R70 permaand kan lede en hulle afhanklikes omvat-tende regsdekking geniet, dit wil sê buite ar-beidsverband. Die voordele behels dekking virsiviele en familiegedinge, borgonderhandeling,borgbetaling tot R5 000, strafregsake (krimi-neel) en hulp met verkryging van vuurwapen-lisensies. Kry die krag van die wet aan jou kant– 24 uur per dag!• Skakel 0861 SOLREG (0861 765 734).

Solidariteit AftreeplanSolidariteit Finansiële Dienste hanteer die be-marking van die Solidariteit Aftreeplan. Dié pro-duk is ontwikkel as ’n uitvloeisel van die feit datso min Suid-Afrikaners onafhanklik kan aftree enword in samewerking met Allan Gray gebied.• Skakel 0861 101 005.

Testamente en boedelberedderingElke lid het toegang tot die gratis opstel van syof haar testament. Boedelbereddering kan ookteen ’n markverwante heffing gedoen word.• Skakel 012 644 4300.

Ons is aan jou kant deur dik en dunBykomende dienste

Page 69: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

www.solidariteit.co.za • 01/2012 69

inbeweging

Solidariteit Helpende HandSolidariteit Helpende Hand ondersteun maat-skaplike projekte en elke aansoek word opmeriete oorweeg.Aansoeke kan gerig wordaan: Solidariteit Helpende Hand, Posbus 11760,Centurion 0046. Of skakel 0861 25 24 23.

BeurseSolidariteit Helpende Hand bestuur enadministreer verskeie beursfondse en kenjaarliks meer as R5 miljoen toe om behoeftigestudente by te staan vir wie dit nie andersinsmoontlik sou wees om te studeer nie. Hier-

die studente is óf lede van Solidariteit óf maan-delikse bydraers tot Solidariteit HelpendeHand óf hulle kinders. Skakel Melani Gerberof DinahTheron by 012 644 4428 of stuur ’ne-pos na [email protected] [email protected]

Kollektiewe ledeKollektiewe lede is lede in diens van ’nwerkgewer met wie Solidariteit ’n erken-ningsooreenkoms het, of van ’n werkplekwat deur Solidariteit by die kollektieweafdeling ingedeel word. Die meeste ledeval in hierdie kategorie. Kollektiewe lede,ongeag ouderdom, kwalifiseer vir allevoordele.

Individuele ledeIndividuele lede is lede wat by aansluitingjonger as 50 jaar is en by ’n werkgewerwerk waar daar nie ’n erkenningsooreen-koms bestaan nie en wat nie deur Soli-dariteit as kollektief beskou word nie. ’nIndividuele lid wat ná aansluiting 50 jaaroud word, bly ’n individuele lid. Individuelelede kwalifiseer vir alle voordele.

OndersteuningsledeHierdie kategorie van lidmaatskap is in-gestel op versoek van mense wat dievisie van Solidariteit steun, maar nie kwali-fiseer vir een van die ander kategorieënie. Dit wil sê individuele lede wat byaansluiting ouer as 50 jaar is. Ondersteu-ningslede kan sekere voordele benut, metdie uitsondering van voordele sooskollektiewe bedinging, permanente onge-skiktheid, bevallingsvoordele en diesterftevoordeel. S

Kategorieë vanlidmaatskap

* Bepalings en voorwaardes geld

Met drie lidmaatskapkategorieë bied dieSolidariteit Beweging ’n tuiste vir almal!

Lees op bladsy 70 en 71 meer oor die begrafnis-voordeel wat in samewerking met Doves gebiedword. Ons vertel jou ook meer oor verassings.*

Só skep ons hoop vir ons mense

Foto:iStockphoto.com

Page 70: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

Alles oor jou begrafnisvoordeelDie onderwerp van begrafnisse is een wat die meeste mense probeer vermy. Tog is daar belangrike dingewat jy en jou gesin moet weet om die proses in daardie tyd van beproewing te vergemaklik.

Foto:iStockphoto.com

Wat is ingesluit?

• Die verwydering van die oorledene vanaf dieplek van afsterwe (verwydering word enigedag en tyd gedoen).

• Die berging en versorging van die oorledene.• Die verskaffing van ’n kis, volgens kontrak.• Die verskaffing van ’n naamplaat vir die kis.• Begrafnisreëlings met ’n Doves-reëlings-beampte.

• Die bespreking van die graf/krematorium bydie betrokke munisipaliteit/eienaar.

• Die verskaffing van 100 gewone begrafnis-pamflette (pamflette met foto’s word niehierby ingesluit nie).

• Die gebruik van ’n Doves-kapel (indienbeskikbaar).

• Die gebruik van ’n begrafnisondernemer enlykswa.

• Die gebruik van ’n graftent, stoele, grastapyten neerlaatmasjien by die graf.

• Die registrasie van die dood by die de-partement van binnelandse sake (waarmoontlik).

• Die voltooiing en indiening van begrafnis-eisdokumente asook alle ander toepaslikeadministrasie.

• Gratis dekking van vervoerkoste vir die eerste80 km vanaf die naaste Doves-kantoor.

• Afslag van 10% op grafstene wat tydensbespreking van die begrafnis bestel word.

• Alle plaaslike oproepe wat vir die betrokkebegrafnis en ander toepaslike reëlings gemaakmoet word.

• Die gebruik van die besigtigingskamer.• BTW is op alle bogenoemde koste ingesluit.

Wat is nie ingesluit nie?

• As die oorledene deur ’n ander begrafnis-ondernemer vervoer word en Doves dan dieliggaam na ’n Doves-kantoor moet verskuif,moet die familie die koste van die anderbegrafnisondernemer dek.

• As ’n ander kis (as wat volgens die kontrakbepaal word) gekies word, is die familieverantwoordelik vir die verskil in koste.

• ’n Houtkissie vir as (indien verkies).• Krematoriumkoste.• Munisipaliteitskoste – dus die koop en grawevan die graf.

• Die plasing van die oorledene se as in ’ngedenkmuur.

• Die verskaffing van bykomende gewonebegrafnispamflette teen R2,00 per pamflet.(As die familie pamflette met foto’s in verkies,is die familie vir die balans verantwoordelik.)

• Die huur van ’n kapel (as ’n Doves-kapel niebeskikbaar is nie en die familie verkies om ’nkapel te huur).

• ’nTent by die huis/kleedkamers/busse/familie-motors.

• Doktersgeld, die heffing van die medieseskeidsregter in die geval van ’n verassing (watdie uiteindelike goedkeuring vir verassingsgee) en die koste van ’n doodsertifikaat (waarvan toepassing).

• Bykomende kilometer wat gereis moet word.Die eerste 80 km vanaf die naaste Doves-kantoor word gedek, daarna is die familiesoos volg verantwoordelik vir die bykomendekilometer gereis:• Vanaf 81 km tot 200 km word R5,44 perkilometer gehef.

• Vanaf 201 km tot 400 km word R5,00 perkilometer gehef.

• Vanaf 401 km en meer word R4,70 perkilometer gehef.

• ’n Bykomende bedrag van R620 word gehefop begrafnisse en verassings wat nauurs, opSondae of vakansiedae gehou word.

• Blomme vir die kis en die kerk.• Die verwydering van longe (indien nodig).• Kerkkoste asook die vergoeding vir diepredikant, orrelis en koster.

• Die plasing van doodskennisgewings inkoerante.

Wat is die bykomende koste?

• Begrafnisondernemers:As die oorledene eersdeur ’n ander begrafnisondernemer vervoerword en die liggaam dan deur Doves afgehaalword, kan die familie tot R3 420 vir die diensvan die ander begrafnisonderneming betaal.

• Kis:Word bepaal deur die keuse van ’n kis.• Askissie: Kan tussen R456 en R1 710 kos.• Krematorium:Tussen R1 026 en R2 022.• Munisipale grafkoste: R330 tot R3 846.• Die plasing van as: Die koste hiervan hang afvan die perseel waar die as geplaas word.

• Bykomende gewone programme: R2,00 perprogram.

• Programme met foto’s: Dié programme kantot R18,50 per program kos.

• Huur van kapel: Die koste van ’n kapel wordbepaal deur die keuse van ’n kapel.

• Huur van tente en stoele: Dit word bepaaldeur die grootte van die tent en die aantalstoele wat gehuur moet word.

• Huur van busse en ander voertuie: TussenR969 en R2 850 per bus/voertuig.

• Doktersgeld:Tussen R399 en R1 800.• Bykomende reiskoste: Die bykomende kosteword bepaal deur die aantal ekstra kilometerwat gereis word.

• Begrafnisse wat nauurs, op Sondae ofopenbare vakansiedae gehou moet word:’n Bykomende bedrag van R620 word hieropgehef.

• Vars blomme:Die koste sal afhang van diefamilie se keuse van ruikers, maar kan tussenR285 en R1 140 beloop.

• Verwydering van longe: Die koste hiervanbeloop ’n minimum van R585, maar hang afvan die dokter se heffing.

• Kerkkoste: Dit wissel, maar die gemiddeldekoste strek van R627 tot R1 311.

• Doodskennisgewings: Die koste hiervanword deur die betrokke koerant bepaal.

Vir meer inligting oor jou Solidariteit-begraf-nisvoordeel of om die kontakbesonderhedevan jou naaste Solidariteit-kantoor te kry,skakel 0861 25 24 23. Of skakel die DovesCareline by 0860 02 55 00.

prom

osie

Page 71: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

www.solidariteit.co.za • 01/2012 71

advertorial

Questions on cremation answered1. Must there be a religious ceremony withcremation?No. You could choose a secular ceremonyshould you desire. However, should you wish tohave a specific clergyman in mind, Doves willarrange for one to conduct a service.

2. Must I have the funeral service at thecrematorium?No. Some request that a portion of the servicebe held at their local church, with a short com-mittal service in the crematorium chapel, orthat the whole service be conducted in thecrematorium chapel.

3. How is a cremation arranged?As there are a number of legal formalities withwhich one must comply, it is wisest to letDoves arrange for the completion of the statu-tory forms for cremation. If you are the execu-tor or the next of kin, or are authorised byeither to do so, you will be required to sign theStatutory Application for Doves Cremation be-fore a Commissioner of Oaths. Doves will helpyou with this.

4. Do I sign anything else at this stage?Apart from the agreement with Doves whichyou should sign confirming your wishes for thefuneral service, you will probably be askedabout the remains. Our experience indicatesthat it is wise to make a decision regarding thedisposition of the cremated remains as soon aspossible. However, if you are undecided, Doveswill arrange storage of remains for two monthsgiving you time to make a decision.

5. Who gives permission for a cremation?Permission may only be given by a Medical Ref-eree appointed by the crematorium authority.No cremation may take place without his orher authority. Before giving his or her approval,the Medical Referee must satisfy himself or her-self that the deceased has been identified; thatthe primary cause of death has been estab-lished beyond doubt, and that cremation is notcontrary to the written wishes of the deceased.He normally relies on the Application for Cre-mation, together with a Medical Declarationfrom the doctor who attended the deceased inthe final illness, as well as a Confirmatory Me-dical Declaration from a second doctor, whoconfirms the findings of the first doctor relatingto the cause of death. Should the Medical Ref-eree decline to authorise cremation, a private

autopsy will be necessary if you still desire cre-mation.We can not over-emphasise that it is inthe interest of all concerned that the legal for-malities be completed prior to the funeral,whether it be at the crematorium or not.

6. Is it true that pacemakers and other radio-active implants must be removed beforecremation?Yes. These implants can explode at high tem-peratures, not only causing damage to crema-tories but also placing crematorium staff at risk.

7. Is the coffin cremated with the body?Yes.The coffin as received is always cremated.

8. Must a coffin be used for cremation?Every crematorium requires some form ofouter shell, in the interest of the family, for rea-sons of hygiene and because of the design ofmodern crematories.The outer shell must beopaque and completely enclose the body, bestrong enough to bear weight of the body with-out collapsing and be of combustible material.

9. Is more than one coffin cremated at once?No. By special arrangement, a parent and achild could be cremated together, but the de-sign of modern crematories does not allow fortwo adults to be cremated together.

10. How long does the cremation take?Approximately 90 minutes.

11. What happens with metals?The temperature at which modern crematoriaoperate (between 800 and 1 000oC) is suchthat metals are fused with other material sothat they are not recognisable.Any metallic ma-terial residue from a cremation is normally dis-posed of in accordance with the instructions ofthe relevant crematorium authority. It is there-fore strongly recommended that any items ofjewellery should be removed by the familyafter death and prior to cremation.

12. How do I know I will get the rightremains?As each cremator will only accept one adultcoffin, and the remains must be withdrawn be-fore the cremator is used again, all remains arekept separate throughout the process. All cre-matoria have some means of uniquely identify-ing remains and a family can rest assured thatthe correct remains are ultimately handed over.

13. What happens to the remains after theyare removed from the cremator?When the cremation is completed, the re-mains are withdrawn from the cremator into acooling tray. When cool, any ferrous material isremoved by means of a magnetic field, and theremains are then placed into a machine, whichreduces them to a granular form, consisting ofbone ash.The quantity of remains depends onthe size and age of the deceased and in thecase of babies and very young children, theremay be minimal remains recoverable.

14. What options do I have with the remains?Although some religious bodies prefer that re-mains be interred in consecrated ground, thefinal choice is normally that of the family. Re-mains may be scattered or buried at most localcrematoria or within your church ground, or atsome other place of your choice. Most crema-toria provide some means of memorialisation,such as niches into which a permanent urncontaining the remains can be placed andsealed with a suitable inscribed plaque. Somechurches also provide this option. Some crema-toria also offer miniature graves for the perma-nent retention of remains. Some families opt tobury remains in an existing family grave, or youmay wish to have the remains in a memorialurn which you could keep at home. Doves willassist you in carrying out your wishes.

15.What happens to remains strewn on theground?As the highest biochemical activity exists at thesurface of the soil and the remains are in asmall granular form, weather and biochemicalaction quickly break them down to form partof the earth and within a short time there is novisible trace of them.• For help when death occurs, advice onfuneral arrangements, assistance with funeralinsurance or with the handling of claims,kindly contact our 24-hour helpline on0860 02 55 00.

Page 72: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za72

inbeweging

Solidariteit-kantore: Diens op jou voorstoepBellvilleEttienne Pio, Raymond Holland-Chapman,Anton Gerretsen, Bennie Harmse, Jan du PlessisAdministratiewe beampte: Nicole HarmseTel: 021 946 4440/4418Faks: 021 949 4259E-pos: [email protected]: DuToitstraat 18, Bellville

BloemfonteinPieter BurgerAdministratiewe beampte: Marieke SchwarzendahlTel: 051 430 6152/3Faks: 051 430 6163E-pos: [email protected]: Kellnerstraat 58C,Westdene, Bloemfontein

BoksburgFrancois van Heerden, Zirk Gous,HennieVosloo,Amanda Hattingh, FanieVosloo,Derek Mans,Coenie Rheeder (litigant) • Administratiewebeamptes: Marlindie Booyens, Natasha van HeerdenTel: 011 913 0783/1101 • Faks: 011 913 3850E-pos: [email protected]: Rondebultweg 232, Libradene, Boksburg

CarletonvilleWillie van RensburgAdministratiewe beampte: PetroWatsonTel: 018 788 4861/018 786 2785Faks: 011 788 5102/011 388 9854E-pos: [email protected]:Van Zyl Smitstraat 74,Oberholzer, Carletonville

DespatchPietVeldtman,Wynand StrydomAdministratiewe beampte:Yvette StroebelTel: 041 933 5144/5145Faks: 041 933 5539E-pos: [email protected]: Hoofstraat 91,Despatch

EllisrasJan PretoriusTel: 014 763 9511Faks: 014 763 9511E-pos: [email protected]

KlerksdorpManie Lourens,Willie MaraisAdministratiewe beampte: Nicoline CraffordTel: 018 468 8533Faks: 018 468 8563E-pos: [email protected]: Buffeldoornlaan 48,Eenheid 2, Buffelparksentrum, Klerksdorp

KathuGert vanWyk,Adel LiebenbergAdministratiewe beampte: Jaatjé ShermanTel: 053 723 1604Faks: 053 723 1407E-pos: [email protected]: Rietbokstraat,Theque Gebou,Winkel 7, Kathu

LydenburgQuintus SliepAdministratiewe beampte: Mariëtt BarnardTel: 013 235 3698 / 013 235 4985Faks: 013 235 1814E-pos: [email protected]:Versekeringsforumgebou,h.v.Viljoen- en Maasdorpstraat, Lydenburg

NewcastleJohan BothaAdministratiewe beampte: Elize BronkhorstTel: 034 312 9711/9917Faks: 034 312 5170E-pos: [email protected]: Hardingstraat 79,Sanlampark, Blok B, Newcastle

PietersburgEric SchoemanAdministratiewe beampte:Arlene LourensTel: 015 297 0287Faks: 015 297 1589E-pos: [email protected]: Biccardstraat 79 (3A),Pietersburg

PretoriaJack Loggenberg, Chris Roodt, Schalk de Bruin,WillieVenter, Connie Badenhorst, Johan BothaAdministratiewe beamptes:Christa Louw,Anke CloeteTel: 012 335 9051/2 • Faks: 012 335 9002E-pos: [email protected]: H.v. Lambert Lee- &Van Rensburgstraat, Mayville

RichardsbaaiFrancois van Heerden, HennieVoslooAdministratiewe beampte: Chantelle vd MerweTel: 035 753 1935Faks: 035 789 0967E-pos: [email protected]: Angler Rodstraat 12, Meerensee,Richardsbaai

RustenburgConnie Prinsloo en Johan NellAdministratiewe beamptes: Christelle Grobler,Charisma BreetTel: 014 592 4336 • Faks: 014 592 4371E-pos: [email protected]: H.v. Heystek- enThabo Mbekistraat,Heystek Ontwikkelaars, Kantoor 4,Total Garage

SecundaKobie deVilliersAdministratiewe beampte: Sandra ScheepersTel: 017 634 5296Faks: 017 634 5297E-pos: [email protected]: EersteVloer, h.v. Joe Slovo- en Moore-straat, Uitbreiding 22, Secunda

VaaldriehoekJaco van den Berg, JohanVenter,Francois Calldo,Gerhard Cloete, JJ Fernandes,Lee Coetzee,Le Roy FritzAdministratiewe beamptes: Nadia Coetzee,Rika CronjeTel: 016 931 3160/2/4 • Faks: 016 931 3171E-pos: [email protected]: Rossini-boulevard 130

WelkomHennie KommerAdministratiewe beamptes: Sue NelTel: 057 352 6839Faks: 057 357 2072E-pos: [email protected]: Grondvloer, Haddad-gebou,h.v. Buiten- en Elizabethstraat, Sakesentrum

WitbankCornelius van Leeuwen, Jo-Anne CoetzerAdministratiewe beamptes: Irma Oberholzer,Sonja BekkerTel: 013 656 3871 • Faks: 013 656 6846E-pos: [email protected]: Bureau de Paul 2B, Corridorsingel,Route N4 Business Park, Ben Fleur X11Blaai na bladsy 6 vir Solidariteit-

hoofkantoor se kontakbesonderhede.*

Page 73: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

www.solidariteit.co.za • 01/2012 73

inDeur Marietha Malan

Maak 2012 die jaar van Groot Regpak

ie nuwe skooljaar is hier en ekbegin, soos elke jaar, met die GrootRegpak. Ek begin in die huis seergste hool: Thinus se kamer. Eers

die hoop gemors op sy tafel: Ou skoolboeke,vergete skoolbriewe wat ek nooit gekry hetnie, ’n stukkende selfoon, halfgetekende kuns-prente, ’n skooldas. Ek vee die hele spulletjievan die tafel af, sit plat op die vloer en beginsorteer. Die meeste kom op die weggooihoop.Heel onder kom ’n paar foto’s uit, nog metPrestik aan. Dit was in ’n stadium bokant sytafel geplak, maar het plek gemaak vir andergoed. Ek kyk daarna. Daar is een foto wat myskoon laat vergeet waarmee ek besig is.Versigtig haal ek die Prestik agter die foto af.Die aand van die foto speel weer soos ’nrolprent voor my af.Daar is ’n glimlaggende seun agter ’n tafel

op die foto. ’n Mooi seun. My seun. Hy sit voor’n oop boek, ’n pen in sy hand. ’n Kers brandlangs die oop boek. Hy het pas sy naam daaringeteken, onder die name van die ander nuutverkose Affie-raadslede.Agter my seun staan ’nvrou, ook glimlaggend. Dit is sy ma wat daarstaan, maar dit is ’n nuwe ma. ’n Ma wat pas ’nDamaskus-oomblik gehad het. ’n Nuwe ek.Dit was vir my ’n groot verrassing toe my

kind op die Affie-raad verkies is. Ek is per briefamptelik genooi na die inhuldiging van dienuwe Affie-raadslede. Soos met alle skool-funksies wat ek ná my egskeiding alleen by-gewoon het, kom ek byna skoorvoetend daaraan. Ek voel half ontuis tussen die glansmensemet hulle blink, duur karre wat almal in paremet mekaar skerts. Pynlik bewus van my skei-status staan ek met my rug teen ’n pilaar enwag vir die funksie om te begin.Toe almal in-beweeg, soek ek ’n plekkie op die punt van ’nry, maak seker dat my selfoon af is, en sit myhandsak veilig tussen die stoelpoot en my been.Vou my arms en wag.Ek krimp ineen toe ek besef hoe die prose-

dure van die funksie werk. Elke seun kry ’nbeurt om vorentoe te kom, by ’n tafel te sit ensy naam in die boek te teken. Daarna word dieouers vorentoe geroep om agter hom te komstaan vir ’n foto. Mooi, gelukkige gesinsprentjiesword gemaak. Ek wonder beklemd of ek dieenigste enkelma gaan wees. My prentjie gaan sê:“Kyk, ek is alleen. My huwelik het misluk. Mygesin is stukkend.”Toe nie: Daar is toe sommer heelwat enkel-

ma’s, selfs ’n enkel-pa! Regop staan hulle agterhul seuns, glimlag vir die kamera. En net daar,tussen die kameraflitse en applous, gaan daar ’n

helder lig vir my op; ’n aha-oomblik wat my ver-vaard in my handsak laat krap vir ’n snesie. ’nEnkelouergesin kán heel wees! Myne ís heel!Anders sou ek nie vanaand hier gesit het nie.Anders sou my kind nie so stabiel gewees hetdat hy as ’n leier van so ’n groot skool gekiesword nie.In ’n oogwink val alle selfbejammering, skuld-

gevoelens en pieperige einageite soos ’n ou,vuil kombers van my skouers af. My seun senaam word geroep, en met vierkantige skouersstap ek vorentoe, kyk reguit na die gehoor englimlag met ’n nuwe, diep vrede in my hart. ’nVrede wat alle verstand te bowe gaan. En in myore, veraf, die eggo van ’n Stem wat se:“Kyk, Ekmaak alles nuut…”Jy begin die jaar nuut. Hoekom nie ook jou

uitkyk op die lewe nie? Moenie te klein dinkvan God, van die Here Jesus nie. Daar is nikswat Hy nie nuut kan maak nie. Raak ontslae vanal die ou, negatiewe gedagtes en destruktiewedenkwyses.“Verwyder dan die ou suurdeeg, sodat julle

nuwe, ongesuurde deeg kan wees, en dit is julleook werklik.” (1 Kor. 5:6). Negatiwiteit suurdeegdeur jou hele wese, maar dit is ou suurdeeg enhoort in die asblik. Positiewe, gelowige denke is’n veel kragtiger deeg. Dit bemagtig jou om diemens te word wat jy moet wees. Dit dy vanjou af ook uit na ander mense en jou omge-wing toe. Dit maak nie saak watter “ou” dingedaardie negatiwiteit in jou voed nie: Vrot ver-houdings, dalk drank of dwelms, swak gewoon-tes wat jy probeer afleer, geldmoeilikhede, watook al: Dit is moontlik om nuut te word envorentoe te beweeg.“Julle het met die ou, sondige mens en sy

gewoontes gebreek, en lewe nou die lewe vandie nuwe mens, wat al hoe meer vernuweword na die beeld van Sy skepper en tot dievolle kennis van God.” (Kol. 3:9).“Wat maak Ma?”Thinus loer om die hoek

van die kamer, verbaas om sy ma op die vloertussen ’n klomp papiere te kry.Ek blaas gou my neus, sit die foto eenkant

onderstebo neer.“Niks nie,” sê ek.“Pak net reg.” S

DDaar is een foto wat my skoon laat vergeet waarmee ek besig is. Versigtig haal ek diePrestik agter die foto af. Die aand van die foto speel weer soos ’n rolprent voor my af...

Marietha Malan is ’n onderwyser by Alma-skool,’n skool vir gestremdes, en is ’n ma van vyf.Retrospek

Foto:iStockphoto.com

Page 74: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012

01/2012 • www.solidariteit.co.za74

prom

osie

Waarom is makelaars belangrik?Die medieseskemabedryf is ingewikkeld weens‘n verskeidenheid redes. Een rede is die tien-talle skemas en magdom voordele-opsies waar-aan die voornemende lid blootgestel word. Dissomtyds moeilik om ‘n keuse te maak as ’nmens na al die skemas se bemarkingsmateriaalkyk en wonder watter skema uiteindelik dieregte een vir jou gaan wees. Dit is juis hiér waardie makelaar se rol onontbeerlik geword het.In sy hoedanigheid as adviseur help die

makelaar die lid nie net om die regte skema virsy omstandighede te kies nie, maar ook dieregte voordele-opsie om aan sy spesifiekebehoeftes te voldoen. Hierdie behoeftes verskilen wissel van die eerstejaarstudent en die jonggesin tot die aktiewe, afgetrede paartjie.Dit is dus nie ’n verrassing dat die grootste

mediese skemas in Suid-Afrika feitlik net vanmakelaars gebruik maak om tot 80% van hulnuwe besigheid te werf nie. Vir baie mense isdie risiko eenvoudig te groot om self te pro-beer om ’n verantwoordelike keuse maak.

Waaraan moet ’n makelaar voldoen?Nog ’n rede vir die kompleksiteit van die funk-sionering van mediese skemas is die reguleringdaarvan. Die bedryf word allerweë beskou aseen van die mees gereguleerde in die land.Heelwat van hierdie regu-lasies is van toepassing opdie makelaar en is dus totvoordeel van die voorne-mende lid.Alle makelaars in die bedryf

moet kragtens wetgewing geakkredi-teer wees as ’n makelaar by die Raad opMediese Skemas (RMS) en ook beskik oor ’nlisensie om advies te gee soos vereis deur dieWet op Finansiële Advies- enTussengangers-dienste (FAIS). Om die belange van die kliënt tebeskerm, maak dié wet daarvoor voorsieningdat makelaars aanspreeklik gehou kan word virenige skade wat ’n lid mag ly indien hy of sy vanverkeerde advies bedien word.Makelaars wat nie hulle sout werd is nie,

kan ook deur kliënte by onder andere die RMSaangegee word. Sodanige makelaars loop diegevaar om hulle makelaarstatus te verloorindien daar bevind sou word dat hul onreg-matig opgetree het. Daarbenewens bepaal’n aantal regulasies dat makelaars aan spesifiekebekwaamheidsvereistes moet voldoen, inslui-tend dat hulle kennis tydens eksamens getoetsmoet word.

Waar kry ek ’n makelaar?’nVoornemende lid kan ’n mediese fonds enigetyd skakel en vra vir die kontakbesonderhedevan ’n makelaar in sy of haar omgewing. Die lidsal dan deur die makelaar geskakel word om ’npersoonlike afspraak te reël. Die RMS se web-tuiste beskik oor ’n volledige lys geakkrediteer-de makelaars wat regoor Suid-Afrika werksaamis vir enige lid se insae. Medihelp het benewenssy kontaksentrum ook ’n spesiale webgeriefwaar ’n kliënt die skema kan versoek om ’nmakelaar aan hom of haar toe te wys.

Moet ek slegs een makelaar gebruik?Indien jy nie tevrede is met jou makelaar nie,kan jy enige ander makelaar kies. Die feit datwetgewing die rol van die makelaar baiestrenger reguleer as in die verlede, beteken datjou belange baie goed beskerm word.

Rol van makelaars in medieseskemabedryf

Nog nie ’nMedihelp-lid nie?

SMS “Kontak my” na 32291as jy meer inligting oorMedihelp se uitstekendevoordele-opsies verlang.

Foto:iStockphoto.com

Page 75: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012
Page 76: Solidariteit Tydskrif Uitgawe 1 van 2012