ถอดบทเรยน การดำาเนน โครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงวยสหลกชยทมนคง จงหวดมหาสารคาม

โครงการไดรบการสนบสนนงบประมาณจากสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

วทยาลยพยาบาลศรมหาสารคามวทยาลยพยาบาลศรมหาสารคาม

ถอดบทเรยน : โครงการ สงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงวย

สหลกชยทมนคง จงหวดมหาสารคาม

โดย จระวรรณ ศรจนทรไชย

1. ความสำาคญและความเปนมา

จากการเปลยนแปลงโครงสรางของประชากรไทยในปจจบนพบวา ประชากรวยสงอายมการเพมจำานวนขนอยางรวดเรว โดยรายงานการสำารวจประชากรสงอายในประเทศไทยครงลาสด พ.ศ. 2550 พบวาประเทศไทยมประชากรผสงอาย 60 ปขนไปประมาณ 7 ลานคน คดเปนรอยละ 10.7 ของประชากรทงประเทศ และพบวา จำานวนประชากรไทยมอตราเพมขนประมาณ รอยละ 0.5 ตอป ขณะทจำานวนผสงอายมอตราเพมขนรอยละ 3 ตอป และในป พ.ศ. 2553-2564 หรออกประมาณ 11 ป จำานวนผสงอายจะมากกวาเดกเปนครงแรกในประวตศาสตรดานโครงสรางประชากร (สถาบนวจยประชากรศาสตร, 2550) ขอมลผลการสำารวจขอมลสถตดานประชากรของจงหวดมหาสารคามในป พ.ศ. 2551 พบวาจำานวนประชากรผสงอายเพมมากขนสอดคลองกบภาพรวมของประเทศ โดยมจำานวนประชากรสงอายคดเปนรอยละ 10.2 ของประชากรทงหมด และนบไดวาจงหวดมหาสารคามไดเขาส ภาวะสงคมผสงอาย แลวใน“ ”ปจจบน (สำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม, 2551)

ผลของการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทกาวเขาสสงคมผสงอายน เปนประเดนทไดรบความสนใจมากทงในระดบชาต เพราะสงผลกระทบอยางกวางขวางทงในระดบมหภาคและในระดบจลภาค ในระดบมหภาคไดแก ผลตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) รายไดตอ

หวของประชากร การออมและการลงทน งบประมาณของรฐบาล การจางงานและผลตภาพของแรงงาน สวนในระดบจลภาค ไดแก ผลตอตลาดผลตภณฑและบรการดานตางๆ โดยเฉพาะดานการเงนและดานสขภาพ ดงนนจงจำาเปนตองมการเตรยมพรอมเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว รฐบาลไทยไดเล งเหนความส ำาค ญและตระหนกถงการเปลยนแปลงโครงสรางของประชากรทก ำาลงจะกาวไปสสงคมผสงอาย จงไดมการกำาหนดยทธศาสตรหลก การเตรยมความพรอมสงคมไทยสสงคมผสง“อาย โดยเปนหนงในยทธศาสตรหลกของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม”แหงชาตฉบบท 10 (คณะกรรมการพฒนาแผนงานดานเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2551) และกำาหนดแผนผสงอายแหงชาต ระยะยาว พ.ศ.2545-2564 ทเหมาะสมเพอกำาหนดทศทางของนโยบายและการดำาเนนงานดานผสงอายในระยะยาว ในการรองรบการเปลยนแปลง ซงแผนดงกลาวมการกำาหนดยทธศาสตรและมาตรการเกยวกบการสงเสรมและพฒนาศกยภาพของผสงอายไวอยางชดเจน โดยมงหวงใหประชากรผสงอายทมสถานภาพทด มสขภาวะทงดานรางกายและจตใจ สงเสรมใหเกดสถาบนครอบครวอบอนมสงคมทเกอหนนซงกนและกนมหลกประกนทม น ค ง ป ล อ ด ภ ย แ ล ะ ส า ม า ร ถ พ ง พ า ต น เ อ ง ไ ด

วทยาลยพยาบาลศรมหาสารคามเปนสถาบนการศกษาทผลตบ ค ล า ก ร ด า น ส า ธ า ร ณ ส ข แ ล ะ

มพนธกจดานการบรการวชาการแกสงคม ไดเหนความสำาคญของการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายตลอดมา โดยในป 2551 ทผานมา วทยาลยไดจดโครงการพฒนาศกยภาพเครอขายผสงอาย และผลการดำาเนนงานพบวา ผสงอายในจงหวดมการรวมกลมเปนเครอขายชมรมผสงอายทเขมแขง แตละเครอขายชมรมผสงอายไดรวมตวกนเปนเครอขายในระดบอำาเภอ เพอใหเกดการประสานงานทชดเจนมากยงขน แตทงนยงพบวาการดำาเนนงานของแตละอำาเภอยงขาดความชดเจนเรองบทบาทและยงไ ม ม ก า ร ก ำา ห น ด แ ผ น ก า ร

ดำาเนนงานทสอดคลองกบยทธศาสตรระดบชาตในการสงเสรมศกยภาพของผสงอายเพอดแลตนเอง วทยาลยพยาบาลศรมหาสารคามเหนความสำาคญของการพฒนางานดานผสงอายอยางเปนระบบ และควรมความสอดคลองกบนโยบายของชาต จงไดจดทำาโครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายจงหวดมหาสารคามขน เพอกำาหนดแผนผสงอายของจงหวดทสอดคลองกบยทธศาสตรการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายตามแผนผสงอายแหงชาตฉบบท 2 และพฒนาบทบาทและศกยภาพการมสวนรวมของภาคเครอขายผสงอายในสงเสรมคณคาและพฒนาศกยภาพผสงอาย เพอใหผสงอายมคณภาพชวตทดและนำาไปส สงคมผ“สงอาย ” (Population ageing) ทสามารถดแลตนเองไดอยางมคณภาพในอนาคต

อาจารยปราณ คำาศรรกษ อาจารยทปรกษาของกลมงานบรการวชาการซงมประสบการณการปฏบตงานในชมชน ไดรบความเชอมนทดจากหนวยงานสาธารณสข เขต 12 กลาววา

“ เดมปฏบตงานเปนหวหนากลมงานวชาการ สาธารณสขจงหวดมหาสารคาม รบทราบขอปญหาของชมชน โดยเฉพาะผสงอาย เสมอมา เมอตนเองเกษยร เปนผสงอายเตมตว กอยากทำางานทกอใหเกดประโยชนตอผสงอาย อยางตอเนอง และยงยน”

จากนโยบายการบรการวชาการทมงพฒนาคณภาพของชมชน และสงคม สงผลให อาจารยสาคร อนโทโล ซงจบพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการพยาบาลผสงอาย ไดดำาเนนโครงการพฒนาเครอขายผสงอาย เกดเครอขายความรวมมอ และมการจดตงชมรมผสงอายในจงหวดมหาสารคามเพมมากขน มการตนตวในการจดกจกรรมสงเสรมและพฒนาผสงอาย อยางตอเนอง และไดรบการสนบสนนงบประมาณ สำานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

“ ถอเปนโอกาสดทไดใชความรเกยวกบผสงอาย มาพฒนาผสงอายในจงหวดของตนเอง เมอแรกเรมกบทานอาจารยปราณ ไดรบความ

รวมมอทดจากภาคเครอขาย โดยเฉพาะ คณพอ ศลธรรม รอบวงจนทร ประธานสภาสาขาผสงอาย จงหวดมหาสารคาม ทานเปนบคคลสำาคญ ชวยขบเคลอนการตงชมรมผสงอาย จงหวดมหาสารคาม”

2. การดำาเนนโครงการ

สำาหรบการดำาเนนโครงการ สงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงวยสหลกชยทมนคง จงหวดมหาสารคามในครงน อาจารยสาคร กลาววา

“ไดวางแผนการดำาเนนงานกบอาจารยปราณ และประสานเจาหนาทดานสาธารณสข ในระดบ สาธารณสข โรงพยาบาลทวไป และโรงพยาบาลชมชน ตลอดทงสถานอนามยทเกยวของ ประสานชมรมผสงอาย ในการรวมประชาคม ”

การดำาเนนการครงแรกทวทยาลยพยาบาลศรมหาสารคาม 2 โดยจดประชม 2 วน ในวนแรก เชญ นายแพทย ไพบลย อศวบด แพทยผเชยวชาญพเศษดานเวชกรรมศาสตร ดแลงานดานการพฒนาคณภาพชวตประชาชน จงหวดมหาสารคาม มาบรรยาย รวมอภปราย และรบฟงความตองการและความคดเหนของผสงอายในแตละอำาเภอ

“ ปญหาสวนใหญของผสงอาย คอ การไมสามารถเขาถงระบบบรการสขภาพทด การเจบปวยดวยโรคเรอรง โดยเฉพาะเบาหวาน ความดน และปวดตามขอกลามเนอ ทสำาคญขาดการสนบสนนทดจากบคคลในครอบครว ตลอดทงหนวยงานภาครฐ ”

ผลการดำาเนนงานทเกดขน ทสำาคญไดแก การมแผนงานโครงการผสงอายของจงหวดมหาสารคาม และเกดการนำาแผนผสงอายไปสการปฏบตจรงโดยการจดทำาโครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย จำานวน 13 อำาเภอ อำาเภอละ 1 โครงการ ไดแก

1. โครงการดแลสขภาพผสงอายในชมชน อำาเภอนาเชอก

2. โครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายตำาบลเหลาดอกไม อำาเภอชนชม

3. โครงการหองเรยนภมปญญาทองถน อำาเภอกดรง4. โครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายดานการออกกำาลง

กาย อำาเภอวาปปทม5. โครงการหลานนอยชนบานสานสมพนธสองวย อำาเภอบรบอ6.โครงการขยายเครอขายชมรมผสงอายอำาเภอโกสมพสย7. โครงการคลงสมองผสงอาย อำาเภอเมอง8. โครงการเปดใจ เปดสงคม สะสมความสข อำาเภอพยคฆภมพสย9. โครงการพฒนาศกยภาพการดำาเนนงานชมรมผสงอาย อำาเภอ

ยางสสราช10. โครงการสงเสรมสขภาพผสงอาย อำาเภอกนทรวชย11. โครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายตำาบลกทอง

อำาเภอเชยงยน12. โครงการจดตงศนยสงเสรมสขภาพชมชน เขตเทศบาลตำาบล

แกดำา อำาเภอแกดำา13. โครงการหวงใยใสใจผสงอาย อำาเภอนาดน

ในการดำาเนนงาน มแบงเปนการดำาเนนการเปนระยะ ดงน1. การจดทำาแผนยทธศาสตรผสงอาย จงหวดมหาสารคาม และเขยน

แผนงาน/โครงการไดรบงบ สนบสนนจากสำานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวด

2. การประชมจดทำาสญญาความรวมมอในการดำาเนนงานดานผสงอาย ไดรบงบสนบสนนจากสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

3. การตรวจเยยมตดตามการดำาเนนงานในโครงการ ทง 13 อำาเภอ ไดรบงบสนบสนนจากสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

4. การประชมเวทแลกเปลยนเรยนร การดำาเนนงานดานผสงอาย ของ เขต 12 ไดรบงบสนบสนนจากสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

5. การประชมเวทแลกเปลยนเรยนร การดำาเนนงานดานผสงอาย ของ จงหวดมหาสารคาม

ไดรบงบสนบสนนจากสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต การตดตามผลการดำาเนนงานและวจย

ในการวางแผนดำาเนนงาน ตองมการปรบแผนดำาเนนการเปนระยะ เนองจาก งบประมาณสนบสนน จาก สปสช. มาชาครอมปงบประมาณ 2554 จงเลอนการทำาสญญา รบงบสนบสนนการดำาเนนโครงการ และเรมดำาเนนโครงการในตนปงบประมาณ 2554 ซงการดำาเนนการในชวงน อาจารยวทยาลยจะตดภารกจนเทศ ดงนนการดำาเนนงานจงเปนในรปคณะกรรมการ โดยกลมงานบรการวชาการ เปนผรบผดชอบในการขบเคลอนโครงการในชวงทชมรมผสงอาย อาจารยจระวรรณ ศรจนทรไชย กลาววา

“ เมอไดรบมอบหมายใหดำาเนนโครงการตอ จงเรมจากการทำาคำาสงแตงตงในรปคณะกรรมการ จดทำาสญญารบงบประมาณสนบสนนการดำาเนนโครงการทง 13 อำาเภอ กบชมรมผสงอาย จงหวดมหาสารคาม อำาเภอละ 10,000 บาท พรอมกำาหนดวน เวลาดำาเนนโครงการ เพอการตรวจเยยม”

คณะกรรมการรบผดชอบ ในโครงการ แบงอาจารยเปนสายงานรบผดชอบ ดงน

ทมท 1 ประกอบดวย1. นางสาวปราณ คำาศรรกษ อาจารยทปรกษาพเศษ

ประธานกรรมการ 2. นางพชร ภาระโข พยาบาลวชาชพชำานาญการ

พเศษ กรรมการ 3. นางสาวพนดา โยวะผย พยาบาลวชาชพชำานาญการพเศษ

กรรมการ

4. นางอรณ ศรสยง พยาบาลวชาชพชำานาญการพเศษ เลขานการ

5. นางสาวกญญาพชร เบาทอง พยาบาลวชาชพ ผชวยเลขานการ

ทม 2 ประกอบดวย1. นางสจมา ตลการยทรพย รองผอำานวยการกลมวจยและ

บรการวชาการ ประธาน2. นางสาวมนทกานต อนสแกว พยาบาลวชาชพชำานาญการ

กรรมการ3. นางจระวรรณ ศรจนทรไชย พยาบาลวชาชพชำานาญการ

พเศษ เลขานการ 4. นางสาวมตตกา แกวใส พยาบาลวชาชพ

ผชวยเลขานการทม 3 ประกอบดวย

1. นางสวคนธ กรตน พยาบาลวชาชพชำานาญการพเศษ ประธาน2. นางสาวณฐพร คำาศรรกษ พยาบาลวชาชพชำานาญการ

พเศษ กรรมการ3. นางสาวสาคร อนโทโล พยาบาลวชาชพชำานาญการพเศษ เลขานการ4. นางสาวสดารตน เชนรมย พยาบาลวชาชพปฏบตการ

ผชวยเลขานการหนาทความรบผดชอบของคณะกรรมการทง 3 ทม คอ

1. อำานวยการ ใหการสนบสนนในการดำาเนนโครงการของผสงอาย 2. ใหคำาปรกษา คำาแนะนำา การดำาเนนงานโครงการของผสงอาย 3. ประสานงานและเชอมความสมพนธ ระหวางวทยาลยฯ กบ

เครอขายผสงอาย

4. กำากบ ตดตาม การดำาเนนโครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย

5. รวบรวม สรปผลการดำาเนนงานโครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย

6. รวมถอดบทเรยนการดำาเนนงานในโครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย

จงหวดมหาสารคาม

เนองจากเลงเหนความสำาคญของการดำาเนนงานและการประเมนผลทมประสทธภาพดวยกระบวนการวจย ดงนน จงไดจดทำาคำาสงแตงตงทครอบคลมทงกลมการเรยนการสอน การบรการวชาการ การวจยฯ และการทำานบำารงศลปวฒนธรรม (หลกฐานรายงานการประชมและคำาสงแตงตง) ดงนนการดำาเนนจงมความคลองตว และสามารถประสานงานและตรวจเยยมการดำาเนนโครงการไดอยางครอบคลมมากยงขน

เมอทกคนรบทราบหนาท ตางตระหนกในบทบาทของตนเอง และพยายามเตมท ในการดำาเนนงาน ถงแมวาบางอยางจะไมเขาใจ วาปญหาทเกดขน ไมไดเปนเพราะเราไมทำา แตเกดจากปจจยอนๆ เชน ในชวงทดำาเนนการเปนชวงการทอาจารยหลายทาน ตองนเทศงานนกศกษา และตดภาระราชการหลายดาน ไมสามารถดำาเนนการไดตามแผนงานทวางไว แตเนองจากตระหนกในบทบาทหนาททรบผดชอบ ทำาใหเกดการบรหารจดการทคดวามความเหมาะสม

สำาหรบเครอขายวทยาลยพยาบาลศรมหาสารคาม ไดมการขยายเครอขาย การพฒนาบคลากร

ดานสขภาพ โดยมความรวมมอกบหลากหลายหนวยงาน เชน สำานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดมหาสารคาม สำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม สำานกงานสาธารณสขอำาเภอทกอำาเภอ โรงพยาบาลและหนวยบรการสาธารณสขในทกอำาเภอ องคการบรหารสวนทองถน ชมรมอาสาสมครสาธารณสขอำาเภอ เครอขายชมรมผสงอาย ทง

13 อำาเภอ ในจงหวดมหาสารคาม และสภาผสงอายแหงประเทศไทย จงหวดมหาสารคาม

จากความชดเจนในการดำาเนนการ เมอไดรบอนมต จงมการวางแผนดำาเนนการทด ทกฝายมสวนรวมในการวางแผนรวมกน แตในบางครงทไมเปนไปตามแผน โดยเฉพาะการเยยมเยยนการดำาเนนการโครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย เนองจาก ภาระงานนเทศ และการไปราชการตางๆ แตผรบผดชอบมการบรหารจดการใหมอาจารยในทมงานไปตดตาม เยยมเยยน และเกบรวบรวมขอมล เพอการถอดบทเรยนทดตอไป มการประชมรวมกน มการประสาน ตดตามงานเปนระยะ และไดรบการกระตนตดตามงานอยางสมำาเสมอ จากผบรหาร ผอำานวยการวทยาลยพยาบาลศรมหาสารคาม มนโยบายทชดเจนในการพฒนาวทยาลยไปส Excellent center ดานผสงอาย จงไดกำากบตดตาม รวมคดวางแผน อยางใกลชด อกทงเกดการพฒนาทมงานทเขมแขง เกดกระบวนการทำางานเปนทมและไดเครอขายความรวมมอทเพมขน

3. การตรวจเยยมการดำาเนนโครงการ 13 อำาเภอ

จากการแบงภาระกจการตดตามเยยม และมการจดทำาใบงาน สรปผลการตรวจเยยมทชดเจน ทำาใหคณะกรรมการมสวนรวมในการตรวจเยยมทกอำาเภอ

อาจารยปราณ คำาศรรกษ กลาววา การดำาเนนกจกรรมของ“อำาเภอกนทรวชย จดไดดมาก มการบรณาการความรวมมอทกภาคสวน ทง โรงพยาบาล วด องคการบรหารสวนตำาบล และโรงเรยน มารวมดำาเนนกจกรรม สบสานวฒนธรรมอสาน มการแขงขน การรองเพลงกลอมเดก การละเลนแบบโบราณ เครองดนตร ดงเดม เชน โวด ผสงอายชนชมมาก เหนรอยยม การทกทาย และสนกสนานกน กปลมใจ ”

อาจารยจระวรรณ ศรจนทรไชย ไดไปเยยม อำาเภอเชยงยน กลาววา “ การดำาเนนการพฒนาผสงอายของตำาบลกทอง ตางจากอำาเภออนๆ เพราะรองนายกองคการบรหารสวนตำาบล เปนประธานชมรมผสงอายดวย จงบรณาการโครงการเขากบแผนการดำาเนนงานของ อบต. กทอง โดยประสาน 3 วย ในการดแลสขภาพ ในการดำาเนนโครงการ ไดนมนตพระเจาอาวาส ซงเปนพระนกเทศน บรรยายธรรม และเชญเจาหนาทสถานอนามยมาเปนวทยากรการดแลสงเสรมสขภาพผสงอาย ทงเดก และคนในชมชน รวมกนบำาเพญประโยชนทวด และขยายผลสเยาวชนในโรงเรยน ซงถอวาเปนการวางแผนดำาเนนการทตอเนอง และยงยนได”

อาจารยสจมา ตลการยทรพย ไดไปเยยม การดำาเนนโครงการทอำาเภอพยคฆภมพสย กลาววา “ ชมรมผสงอายอำาเภอน รจกเลอกจงหวะเวลาทด สอดคลองกบโครงการลานบญลานธรรม คอ เปนชวงวนพระใหญ ทผสงอายมาวดกนมาก ไดมการประสานชมรมผสงอายทงอำาเภอมารวมกน ฟงธรรมะ และรบขาวสารดานสขภาพ ตลอดทง การเชอมความสมพนธ วางแผนในการทำากจกรรมรวมกนอยางตอเนอง โดยใชวดเปนศนยกลาง และไดรบการสนบสนนจากนายกองคการบรหารสวนตำาบลดมาก ”

อาจารยมนทกานต อนสแกว เปนผทมประสบการณ ในการประชาคมผสงอายในชมชน

แวงนาง ไดไปตรวจเยยมการดำาเนนโครงการทอำาเภอยางสสราช กลาววา ‘’ ชอบมากเลย นองยย ศษยเกาของวทยาลย เปนผรบผดชอบดำาเนน

การ นองจดประกวดผลการดำาเนนงานดานผสงอาย ทง 7 ตำาบล ซงเขาเลาวา แขงกนดำาเนนการอยางนมาหลายป การพฒนาในระดบตำาบล เปนหนาทของ สถานอนามย ทจะเปนพเลยง ทม โรงพยาบาลชมชน จะเปนผดแลภาพใหญของการพฒนาดานผสงอาย ’’

นางสาวพชรมาศ ผรบผดชอบ โครงการกลาววา ยยไดรบ“การสงเสรมทดจากหวหนา และทกฝายชวยกน เตรยมนำาเสนอผลงาน และ

ประกวดเพลงกลอมลกกน จะเหนจากทแตงตวมาประชม จะตามบทบาททไดรบเลย แตละตำาบลจะมลกษณะพเศษ เชน ตำาบลเมอง จะมกจกรรมเตรยมความพรอมกอนสนใจ ซงผสงอายจะรวมตวกน มการกลาวคำาขอขมาตางๆ ทดมาก เนนการสงความสขในชวงสดทายไมใหเพอนผสงอายทจะจากไปมหวง ถอวาเปนความสำาเรจของทกๆ ฝายคะ”

อาจารยสดารตน เชนรมย ไปตรวจเยยมการดำาเนนงานผ

สงอายทโรงเรยนกดรง กบ อาจารยสวคนธ กรตน กลาววา “ พทรบผดชอบ คอพสรรตน ทองจนทร เกงมากเลย ทระดมคลงสมองของผสงอายในชมชน มาถายทอดใหกบเดกในโรงเรยนกดรง ซง มการแบงเปน 5 ฐาน คอ การทำาขนมไทย การทำาพานบายส การจกสาน การทำาเตาดน และ การทำาเกษตรอนทรย ไดรบความสนใจจากเดกทรวมกจกรรม ทกคนสนกสนาน ไดยนเสยงหวเราะ พดคย สงสอนกนตามภาษา ตายายสอนหลานในการทำากจกรรม และทสำาคญ อมมากเลยคะ ”

4. เวทแลกเปลยนเรยนรแนวทางปฏบตทด

มการดำาเนนการ 2 ครง คอ

ครงท 1 เปนเวทแลกเปลยนแนวการปฏบตทดของชมรมผสงอาย เขต 12

ไดเชญประธานสาขาสภาผสงอาย คณะกรรมการดำาเนนงานผสงอาย ตวแทนชมรมผสงอายจงหวดมหาสารคาม ทง 13 อำาเภอ ประธาน อสม. แตละอำาเภอ และหนวยงานทสนบสนนการดำาเนนงานผสงอาย รวมทงสน 67 คน มารวมถอดบทเรยนการดำาเนนการทดของจงหวด มหาสารคาม ขอนแกน รอยเอด และกาฬสนธ พบวา แตละจงหวดมแนวปฏบตทด ดงน

จงหวดขอนแกน -สงเสรมสนบสนนใหจดตงชมรมผสงอาย จำานวน 500 ชมรม-พฒนาศกยภาพชมรม เชน กจกรรมดานเสรมสรางดานตางๆ-พทกษสทธผสงอาย-เนนสงเสรมดานสขภาพ ดานรายได ถายทอดภมปญญาไปสชมชน-เชดชเกยรตผสงอายท ม อาย เกน 100 ป-สงเสรมการวจยของผสงอาย-เทคนคการทสำาคญ คอการเนนทำางานเชงรก-จดเดน คอ มชมรมผสงอายทเปนแกนนำาทเขมแขง ทมเท และ

เสยสละ-กจกรรมเดน คอ กฬาผสงอายจงหวดขอนแกน-ปญหาอปสรรค คอ ยงไมสามารถพฒนาศกยภาพแกนนำาใหเขม

แขงไดทกชมรม

จงหวดกาฬสนธ รองประธานพออทย กลาวถง “ การบรการดานสาธารณสข ผสง

อายตามชนบท ไมคอยอยากออกกำาลงกายเพอสขภาพ แตทอยากไดมากคอ เงน สวนใหญทไมคอยทำากจกรรม เพราะลำาบากเรองหลาน และเสนอเปนจดสงเกตวา โครงการไหนทลงทายดวยเฉลมพระเกยรต มกผานงาย และ โครงการทผสงอายใหความรวมมอมาก คอ โครงการทองเทยวเชงศาสนา และ การทำาการวจยทไดรบความรวมมอจากผสงอายมากทสด คอ เซกในวยผสงอาย ใหความสนใจอยางมาก ตอบแบบสอบถามกลบถง

88% ’’ และ กลาวลงทายดวยคำาคม เชน 10 ป อาบนำาไมหนาว 20 ป เลนสาวไมเหนอย....

ประธานสาขาสภาชมรมผสงอาย นายบญทน กลาวตอวา “ เนน จดทำาชมรมผสงอายใหมากขน ปจจบน ม ประมาณ 200 กวา ชมรม เนนใหแตละชมรม มกองทนบรหารเอง และใหเขยนโครงการเพอพฒนาชมรมตน เชน โครงการทอผา ซงไดงบประมาณสนบสนนเปนแสนๆ ไดรบการรอนมตแลว และกลาวตอวา มบรษทซพ จะมาใหความชวยเหลอสนบสนน ผ’’สงอายภมภาคอสาน และจงหวดกาฬสนธ เปนผประสานรวม ทเหลอบรษท ซพจะ ประสานเอง กลาวจบ

จงหวดรอยเอด ทานประธาน กลาวถง โครงการทดำาเนนการอย คอ เนนการออกกำาลงกายเพอสขภาพ และทำามาตลอด “ ทางดานศาสนา ม

โครงการ เกยวกบทางดานศาสนา คอเขาวดฟงธรรม ทกอาทตย และโครงการครอบครวคณธรรม เอา พอ แม ลก มา อบรม ทางดานวฒนธรรม เนนคนทมภมปญญาทองถนเปนวทยากร มาประชม ทำาเปนหนงสอ เพอใหใหรนหลงไดศกษาตอ ทางดานอาชพ ผสงอายทำาอาชพหนกๆไมได เชน โครงการ เพาะเหดฟาง เนนเวลาขอเงนทำาโครงการ หากไดไมครบ ตามจำานวน กไมสามารถทำาได และยงเนน โครงการ เพอนชวยเพอน ซงทำาใหผสงอายมความสข มคณคาในตนเอง ”

จงหวด มหาสารคาม นำาเสนอ โดยประธานสภาสาขาผสงอาย กลาวถง ความรวมมอของหนวยงานตางๆ เชน มหาวทยาลยมหาสารคาม วทยาลยพยาบาลศรมหาสารคาม คอยใหความสนบสนนทกอยางเชน งบประมาณ เนน โครงการเพอนชวยเพอน โครงการ เชดชเกยรตผสงอาย ฯลฯ

เวทเปด แลกเปลยนความคดเหน

-ตวแทน จงหวด กาฬสนธเนน เอาเรองราวทไดรบวนนไปดำาเนนงานใหชดเจนโดยเนนให อบต. มสวนรวม ใหความรวมมอ และปญหาทพบ

คอ ผสงอายไมคอยมเวลา รวมกจกรรม มภาระ คอการ เลยงหลาน ไมตระหนกถงความสำาคญของการดแลสขภาพ

-ตวแทนจงหวดมหาสารคามเนนไปประชมตามพนท ถามความบนเทงเปนหลก จะไดรบความรวมมอด เสนอ จดตงกองทน เกบเงน เดอนละบาท แตจากการดำาเนนการจะไดรบมากกวา 1 บาท อาจ 50- 1000 บาท

- ประธานขอนแกน เนนประสานหางบประมาณ มาบรหารเพอจดกจกรรม และใหความรเร องเขยนโครงการใหผานงายๆ เชน สสส. รบเฉพาะโครงการ ทเกยวกบสขภาพเทานน ตองรวา แตละหนวยงานรบโครงการประเภทไหน เนน ใหผรเขยนให แตตนเองตองดำาเนนงานเอง

-เนนไปอบรมการเขยนโครงการ ตามกลมตางๆ อาจใหนำาลกหลานมาชวยเขยนดวย และคอยใหค ำาแนะนำาตลอด จากนนนำามาแกไขปรบปรงอก โดยผชำานาญ และใหดจากทานทเคยเขยนแลวไดรบอนมตมาเปนตวอยาง

- เสนอ กจกรรมของเขต 12 ใน 4 จงหวด ใหมกจกรรม แขงกฬารวมกน เจาภาพหมนเวยนกนไป อาจเสรมแลกเปลยนเรยนรดวย เชน โครงการ สเสยวเทยวยาม และหาแหลงเงนทนจาก สปสช.

มตทประชม เสนอใหมความรวมมอกนของเขต 12 ซงโครงการ/กจกรรม

ทสามารถ ดำาเนนการได คอ1. โครงการกฬา 4 จงหวด ซงอาจเปนกจกรรมหนง ใน

โครงการใหญ จะทำาใหเกดความรวมมอทด2. โครงการ คลงสมอง/ภมปญญาทองถนผสงอาย เขต 12

เนองจากมปราชญผสงอาย ในภมภาคอสาน จ ำานวนมาก ควรมการรวบรวม และจดท ำาเป นหมวดหม เพ อน ำาไปถายทอดใหลกหลาน ไดศกษาตอไป

3. โครงการทสรางอาชพใหผสงอาย เพอใหไดรายไดเสรม และใชเวลาวางใหเกดประโยชน

4. การดแลสขภาพ ครอบคลมผสงอาย 3 ชด ใหชมชน คนในครอบครวมสวนรวมดแล ทสำาคญ เนนการชวยใหผสงอายพงพาตนเอง และ เพอนชวยเพอน

การจดเวทแลกเปลยนเรยนรแนวทางปฏบตทดในครงน ได รเขารเรา ไดแนวทาง เคลดลบ ในการดำาเนนงาน และเขยนโครงการ และวทยาลย ยงไดรบเกยรตใหเปนศนยการประสานงานดานผสงอายของเขต 12 ทำาใหเกดแนวทางการพฒนาศกยภาพของสถาบน อยางตอเนอง สเขต 12 จากผลการดำาเนนงานทด วทยาลยจงไดรบการสนบสนนจากสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตในการดำาเนนโครงการ โครงการ ความรวมมอเครอขาย เขต 12 ในการพฒนาศกยภาพแกนนำาสขภาพประจำาครอบครว ในการดแลผปวยเรอรงและผดอยโอกาส(กสค.)

ครงท 2 เปนเวทแลกเปลยนแนวการปฏบตทดของชมรมผสงอาย จงหวดมหาสารคาม

คณะผรบผดชอบดำาเนนการ ไดมการประชมวางแผนถงแนวทาง ในการนำาเสนอผล

การดำาเนนการ เพอใหไดเหนผลงานทโดดเดนอยางชดเจน จงมมตใหจดนทรรศการ การนำาเสนอผลการดำาเนนงานของแตละอำาเภอ ซงไดรบความรวมมอในการดำาเนนงานเปนอยางด มบอรดนทรรศการ ทไดรบการตบแตงสวยงาน สอถงการดำาเนนงานของแตละชมรมอยางเขมแขง รวม 12 อำาเภอ อก 1 อำาเภอ คออำาเภอชนชม ไมไดรวมจดนทรรศการ แตมผสงอายมารวมงาน และแสดงพลงในการพฒนาศกยภาพของชมรมเปนอยางดในการนำาเสนอผลการดำาเนนงานทเดนของแตละอำาเภอ วทยาลยได

เรยนเชญวทยากร ทงภายใน และภายนอกมารวมวพากษ และตดสนผลงาน ซ ง ประกอบดวย อาจารยผ เช ยวชาญดานผสงอาย 2 ทาน อาจารยทมคณวฒ เปน ดร. และเชยวชาญ ดานพจารณาผลงานดานผสงอาย 2 ทาน พยาบาลวชาชพ จากโรงพยาบาลมหาสารคาม รบผดชอบงานดานผสงอาย 1 ทาน ตวแทนจากสำานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย 1 ทาน รวมคณะกรรมการทงสน 6 คนโดยมเกณฑในการตดสนดงน

1. การเขยนโครงการ 3 คะแนน2. การดำาเนนโครงการ 7 คะแนน3. การสรปโครงการ 5 คะแนน4. การนำาเสนอโครงการ 5 คะแนน รวม 20 คะแนน

ผลการคดเลอกผลการดำาเนนงานในโครงการทโดดเดน คอ1. ชนะเลศดานผลการดำาเนนงานทโดดเดนยอดเยยม ไดรบโลรางวล

คอ ชมรมผสงอาย อำาเภอ พยคฆภมพสย2. ชนะเลศดานผลการดำาเนนงานทโดดเดนดเยยม คอ

- ชมรมผสงอาย อำาเภอ ยางสสราช 3. ชนะเลศดานผลการดำาเนนงานทดเดน คอ

- ชมรมผสงอาย อำาเภอ นาดนนอกจากนทกชมรมทเขารวมโครงการฯ ยงมลกษณะการ ดำาเนน

งานทโดดเดน แตกตางกนไป เชน ดานการกฬา ดานการอนรกษภมปญญาทองถน และดานการบำาเพญประโยชนตอสงคม เปนตน ดงนนจงมอบเกยรตบตร และรางวลชมเชย เพอเปนกำาลงใจ ในการดำาเนนงานตอไป

นอกจากนยงมการบรณาการบรการวชาการกบงานทนตกรรม ในการนำาภมปญญาชาวบานมาขบรองเพลงกลอมเดก โดยมคณะกรรมการ 3 ทาน จากหนวยงานวฒนธรรมจงหวดมหาสารคาม 1 ทาน

อาจารยมหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม ผเชยวชาญดานภาษาไทย 2 ทาน โดย

เกณฑการตดสน การประกวดเพลงกลอมเดก มดงน1. คำาคลองจอง 10 คะแนน2. ทวงทำานองการขบขาน 20 คะแนน3. นำาเสยงในการขบรอง 20 คะแนน

4. การใสอารมณ ความรสกขณะขบรอง และ แสดงความรกความใสใจ 10 คะแนน

5. เนนเนอหาทเกยวของกบการดแลสขภาพชองปาก 20 คะแนน

6. การตรงตอเวลา 10 คะแนน7. บคลกภาพ การแตงกาย สวยงามแบบพนบานอสาน ความ

สงางามความมนใจ 10 คะแนน

รวม 100 คะแนนซงผทชนะเลศการประกวดรองเพลงกลอมเดกมดงน1. ชนะเลศรองเพลงกลอมเดก ยอดเยยม คอ

นางบดด ตะภา ผสงอาย ต.แวงนาง อ.เมอง 2. ชนะเลศรองเพลงกลอมเดก ดเดน คอ

นางทองเลอน สมปดตะ ผสงอาย ต.กทอง อ.เชยงยน3. ชนะเลศรองเพลงกลอมเดก ดมาก คอ

นางอบลรตน จนทราลกษณ ผสงอาย ต. หวขวาง อ. โกสมพสย

4. ชนะเลศรองเพลงกลอมเดก ด คอ 4.1 นางลำาเภา เถาวลย ผสงอาย ต. หนองไฮ อ.

วาปประทม4.2 นางชมนณานนท ฐานนธพงษ ต. โคกพระ อ.

กนทรวชย

5. รางวลชมเชย 2 รางวล คอ 5.1 นางบวไหล กกไธสง ต. ยางสสราช

5.2 นางสงบสข บำารง ต. นาเชอก

อาจารย สาคร อนโทโล รบผดชอบรายวชา การพยาบาลบคคลทมปญหาสขภาพ 1 กลาววา .” ได จดการการบรณาการความรเรองผสงอายกบ การเรยนการสอนรายวชา การพยาบาล

บคคลทมปญหาสขภาพ 1 นกศกษาชนปท 2 รวมนำาเสนอผลงานและนวตกรรมดานสขภาพผสงอายและใหบรการ ถอดบทเรยนในการรวมกจกรรมผสงอายในครงน เพอนำาไปสการพฒนาองคความร นำาไปสการบรการวชาการและปฏบตการพยาลบาลตอไป”

เนองจากในการดำาเนนการครงน ถอเปนครงสำาคญ เพราะเปนผลรวมของการดำาเนนงานใน

โครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย จงหวดมหาสารคาม และมการตดสนผลงาน จงมความละเอยดออน และตองจดทำาเกณฑการตดสนทชดเจน มคณะกรรมการวพากษตดสนทเปนกลางและเชยวชาญในงานดานผสงอาย ดงนนผดำาเนนการจงไดวางแผนในการจดประชมครงนเปนทมทเขมแขง

เมอกำาหนดวนทจะดำาเนนการจดเวทแลกเปลยนเรยนรและนำาเสนอผลงานทดไดแลว ไดแจงไปยงผรบผดชอบโครงการฯ ทง 13 อำาเภอ และหนวยงานเจาหนาททเกยวของโดยจดทำาหนงสอราชการ ไปยงหนวยงานตางๆ แตเนองจากเกดความคลาดเคลอนของการสงหนงสอ เมอผรบผดชอบ โทรศพท ไปสอบถามและแจงขางสาร บางหนวยงานยงไมไดรบหนงสอ ดงนนจงขอสงหนงสอซำา แบบ EMS และประสานทงประธานชมรมผสงอาย ทง 13 อำาเภอ และเจาหนาทสาธารณสขทรบผดชอบงานดานผสงอาย รวมทงประสานงานกบสาธารณสข จงหวดมหาสารคามงานทนตกรรม ในการจดเวทประกวด และขนตอนในการดำาเนนงาน ตลอดทงประสานหนวยงานภายในทงการจดสถานท เวท

การนำาเสนอ เครองโสตฯ และการอดเสยงเพลงกลอมเดก นอกจากนมการบรณาการงานดานผสงอายกบการเรยนการสอนรายวชา การพยาบาลบคคลทมปญหาสขภาพ 1 ในประเดน แนวคดดานสขภาพ และการเปลยนแปลงของสขภาพ ตลอดทงจดทำาผลงานนวตกรรมการดแล และสงเสรมสขภาพบคคลทมปญหาสขภาพในแตละระบบ โดยมอาจารยในกลมวชารบผดชอบ เปนทปรกษา และตดสนผลงาน โดยรวมการวางแผนมความพรอมทงดานสถานท อาหาร รางวล เอกสาร เปนอยางด

ทนตแพทยหญง นวลนตย จากสำานกงานสาธารณสข มหาสารคาม กลาววา “ การดำาเนนงานสำาเรจไดดวยดในครงน เพราะวทยาลย มความพรอม และเตรยมการดำาเนนงานทด มการประสานงานทงทางโทรศพทและหนงสอราชการ งานออกมาสรางคณคาและความสขใหผสงอาย และยงไดนวตกรรมเพลงกลอมเดก ทรวมเนอรองแสดงถงวถชมชน 13 อำาเภอ นาจะไดดำาเนนการตอเนองทดตอไป ”

ผสงอายจากกงอำาเภอชนชม ทานหนงกลาววา เสยดายททาง“กงอำาเภอชนชม ไมไดจดนทรรศการ และนำาเสนอผลการดำาเนนงาน ซงผสงอายไดพากนดำาเนนกฬาสรางสข แตอาจเพราะการสอสารทไมชดเจน จงเขาในเพยงการมาแขงขนรองเพลงกลอมเดกเทานน ทงนเพราะผสงอาย อำาเภอชนชม ไมไดรบการดแล ชวยเหลอ จากเจาหนาทโรงพยาบาลหรออนามยเลย ดำาเนนงานและประสานงานเองทงหมด ”

เจาหนาทสาธารณสขอำาเภอพยคภมพสย ซงเปนหลกในการดำาเนนการครงน กลาววา ผสงอายอำาเภอพมนๆ ตนเตน เตรยมงานกนมา“อยางด คณพอสรพน เอารถลกไปชวยขนของ ใครมของด จากภมปญญาทองถนอะไร กนำามาอวดแสดงกน ไดรางวลเปน อำาเภอตนแบบในการดำาเนนงาน แฮงซคก ”

นกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑต ชนปท 2 ทเขารวมกจกรรมกลาววา “ อาจารยใหมารวมกจกรรม นำาเสนอนวตกรรมดานสขภาพใหผสงอาย

หนคดวา หนคงจะไดสอนใหขอมล ความร แตพอมารวมงาน และเขาไปดบอรด ผสงอายกลบใหความรเรามากมาย ทานอธบายการดำาเนนงานของทาน ดวยสหนาภาคภมใจ และบางทานสามารถดลายมอ ทำานายดวงชะตาใหเราดวย ควยาวมากคะ หนยงไมไดดเลย ”

เจาหนาทจากสำานกงานวฒนธรรม จงหวด กลาววา “ วทยาลย คงจะไดบญมาก ททำาใหผสงอาย ทง 13 อำาเภอ มโอกาสพบกน และนำาเสนอผลงานของ อำาเภอตนเอง ตางกไมมใครยอมกนได และยงไดแสดง ความสามารถตอหนาเพอนวยเดยวกนและลกหลาน ผลงานทเกดขน ทง นวตกรรมเพลงกลอมเดก รปแบบการดำาเนน และ การนำาเสนอผลงานทง 13 อำาเภอ ถอเปนคณคาทางจตใจทตมลคาไมได ”

5. ผลทไดรบจากโครงการ

การดำาเนนโครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงวยสหลกชยทมนคง จงหวดมหาสารคาม เปนโครงการทเกดผลประโยชน สรางคณคา และชนำาสงคมให สนใจใสใจดแลผสงอาย ซงผสงอาย เปนผทสงสมประสบการณอนทรงคณคา เปนปชนยบคคลอนเปนทเคารพยง มบทบาทสำาคญในการเปนตนแบบของการดำาเนนชวตทดงามกบคนรนหลง มการพฒนาตนเองในดานสขภาพกายใหมความแขงแรง อารมณแจมใส มความคดความจำาทด มความพรอมทจะเปนผให และเปนทปรกษาใหกบลกหลาน ทำาใหเกดความภาคภมใจ สขภาพจตทด ชวตมความสข เขาสวยชราอยางมความหมาย เปรยบเสมอนคลงแหงภมปญญา และเปนโซทางวฒนธรรมทสำาคญของคนรนใหมไดสงสมสบทอดมา และพรอมทจะสงผานความรและประสบการณเหลานใหกบคนรนหลงใหมจตวญญาณทมงเนน การมงมนทำาความด การชวยเหลอโดยไมหวงผลตอบแทน ดงนนการดำาเนนการใน

ครงนกอใหเกดผลลพธทดตอสถาบน บคคลากรทงภายในและภายนอกสถาบน ซงมรายละเอยดดงน

5.1 การปรบปรงหรอพฒนาวธปฏบตจากผลการประเมน การ

ภายหลงการดำาเนนงานมการปรบปรงหรอพฒนาวธปฏบตจากผลการประเมนการสรางมาตรฐานของวธปฏบต ดงน

1. บคลากรในกลมงานบรการวชาการ นำาผลการดำาเนนการ / ปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะจากผเขารวมโครงการ ผเกยวของอนๆ และจากคณะดำาเนนงานทรบผดชอบมาทำาการวเคราะห แลกเปลยนเรยนรและถอดบทเรยน ภายในงานและวางแผนปรบปรงการดำาเนนงานโครงการอยางเปนระยะ

2. คณะกรรมการกลมงานวจยและบรการวชาการ นำาผลการวเคราะห แลกเปลยนเรยนรและถอดบทเรยน มาจดทำาเปน มาตรฐานในการใหบรการวชาการและวางแผนพฒนาศกยภาพบคลากรของวทยาลยใหมความเชยวชาญในการใหบรการวชาการหลากหลายสาขาเพอตอบสนองความตองการของชมชน

3. คณะกรรมการบรหารวทยาลย นำาผลการวเคราะห การดำาเนนการ / ปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะมาเปนขอมลนำาเขาในการวเคราะหองคกรเพอจดทำาแผนยทธศาสตรของวทยาลยในป ๒๕๕๔

5.2 วธปฏบตและผลลพธของการตอบสนองความตองการ การมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสย

1. สถาบน ไดรบคดเลอก ในการนำาเสนอ แนวทางปฏบตทดดานการบรการวชาการ

( Good Practice ) และไดรบการยกยองเปนโครงการตนแบบในการบรการวชาการดานผสงอาย จากจงหวดมหาสารคาม

2. บคลากรภายในวทยาลย ไดรวมถอดบทเรยนการดำาเนนงาน ไดองคความรการดแลผสงอาย

กระบวนการมสวนรวมใหบรการวชาการ และการบรณาการงานบรการวชาการกบการเรยนการสอนและการวจย นำากระบวนการมสวนรวมในการใหบรการวชาการของพนท มาพฒนาการบรการวชาการการดแลสขภาพผสงอายทอำาเภอแกดำา ในโครงการ สรางความเขมแขงของชมชนและการมสวนรวมของภาคเครอขายในการดแลสขภาพผสงอาย (“ บวร” ) : ชมชนตนแบบ CUP แกดำาป 2554 และการพฒนารปแบบการบรการผสงอายในโครงการ ความรวมมอเครอขาย เขต ๑๒ ในการพฒนาศกยภาพแกนนำาสขภาพประจำาครอบครวในการดแลผปวยเรอรงและผดอยโอกาส (กสค.)

นกศกษาพยาบาล มสวนรวมในการใหบรการวชาการแกผสงอายกลมเปาหมาย เกดการเรยนรตามสภาพจรงและสามารถนำาไปใชในการปฏบตการพยาบาลได

3. บคลากรภายนอกวทยาลย ซ งประกอบดวย ชมรมผสงอายจงหวดมหาสารคาม สาขาสภา

ผสงอายฯ จงหวดมหาสารคาม มสวนรวมในการวางแผนการดำาเนนงาน จดทำาแผนและเขยนโครงการนำาไปสการปฏบตจรง และมบทบาทเปนผดำาเนนโครงการเพอแกไขปญหาของผสงอายทเปนกลมเปาหมายในแตละอำาเภอ สรปประเมนผลการดำาเนนโครงการ มการขยายผลการดำาเนนงานสโครงการระดบสาธารณสข เขต ๑๒ สงผลใหผสงอายตระหนกในการสงเสรมสขภาพ รวมออกกำาลงกาย และเลอกรบประทานอาหารทสงผลดตอสขภาพมากยงขน ตลอดทงเสรมสรางคณคาผสงอาย ผสงอายและครอบครวมสขภาวะทดขน สวนองคกรภายนอกอน ๆ ไดแก หนวยบรการสขภาพทกระดบ องคการปกครองสวนทองถน สำานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดมหาสารคาม ซ งมสวนรวมในการรวมวางแผนการดำาเนนงาน จดทำาแผนและเขยนโครงการนำาไปสการปฏบตจรง

และสนบสนนการดำาเนนงานโครงการ บรรลบทบาทหนาทของแตละหนวยงาน และเสรมสรางความรวมมอเปนเครอขายการบรการวชาการ เปนตน

จากการดำาเนนงานกอใหเกดผลลพธการตอบสนองความตองการและการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยโดยประเมนไดจากการประเมนความพงพอใจของผมสวนไดสวนเสยตอโครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย พบวาคะแนนความพงพอใจเทากบ ๔.๓๗ ( ระดบมากทสด)

5.3 วธปฏบตและผลลพธการจดการความรวนการพฒนาการดำาเนนงาน

วทยาลยมแผนการจดการความร มการแตงตงกรรมการใหบรการวชาการ และมองคความรจากการบรการวชาการเพอสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย โดยมการจดการความร ดงน

๑. การแลกเปลยนเรยนรภายในสถาบนโดยอาจารยทรบผดชอบแผนงานโครงการรวมแลกเปลยนเรยนร ในการจดการความร เร องบทเรยนจากการใหบรการวชาการดานสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย ซงองคความรทเกดขนคอ แนวทางการดแลสขภาพผสงอายในชมชน และองคความรนไดนำาไปสการพฒนาเปนหลกสตร การดแลผสงอายโดยแกนนำาสขภาพครอบครว

๒. การแลกเปลยนเรยนรภายนอกสถาบนโดยคณะกรรมการดำาเนนงานโครงการสงเสรมและ

พฒนาศกยภาพผสงอาย รวมกบคณะกรรมการภาคเครอขายผสงอายจงหวดมหาสารคาม ตวแทนประธานเครอขายชมรมผสงอายทกอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม ตวแทนสำานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ตวแทนหนวยบรการสขภาพ ตวแทนองคการปกครองสวนทองถน ตวแทนสำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม ในการจดการความร เรองรปแบบการดำาเนนโครงการผสงอายโดยเนนการมสวนรวม

และองคความรนไดนำาไปสการพฒนาแนวทางการดำาเนนโครงการผสงอายโดยเนนกระบวนการมสวนรวมของภาคเครอขายทกภาคสวน

5.4 นวตกรรมทเกดจากปฏบต ผลการดำาเนนงานบรการวชาการเพอสงเสรมและพฒนา

ศกยภาพผสงอายกอใหเกดนวตกรรมทเกดจากการปฏบต ไดแก1. ผลงานวจยจำานวน ๒ เรองคอ การมสวนรวมของภาคเครอขาย

ในการสงเสรมสขภาพผสงอายในชมชนจงหวดมหาสารคาม และการมสวนรวมของผสงอายในการจดทำาแผนผสงอายจงหวดมหาสารคาม

2. เกดแนวทางการดำาเนนโครงการเพอสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายโดยเนนกระบวนการมสวนรวมของภาคเครอขายทกภาคสวน

3. เกดตนแบบโครงการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายโดยเนนการมสวนรวมของจงหวดมหาสารคาม

4. องคความรนำาไปสการดำาเนน๕มอการดแลผสงอาย

5.5 ประสทธภาพและประสทธผลของการบรการวชาการเพอสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย สามารถสรปไดดงน

ประสทธภาพ ผลการดำาเนนงานโครงการเกดประสทธภาพตามเปาหมาย โดยบรรลวตถประสงคของโครงการทง ๔ ขอ คอ

๑. เพอจดทำาแผนผสงอายของจงหวดทสอดคลองกบยทธศาสตรการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายตามแผนผสงอายแหงชาตฉบบท ๒

๒. พฒนาบทบาทและศกยภาพการมสวนรวมของภาคเครอขายผสงอายในสงเสรมคณคาและพฒนาศกยภาพผสงอาย

๓. คนหาโครงการเดน (Good practice) ในดานการสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายของจงหวด

๔. พฒนางานบรการวชาการแกสงคมสการวจยรวมกบชมชน

ประสทธผล ผลการดำาเนนงานการบรการวชาการเพอสงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอาย กอใหเกดความคมคาและคมทน ตลอดจนนำาไปสการดำาเนนการอยางเปนรปธรรมทตอเนองและยงยนจากการมสวนรวม ดงน

1. เกดโครงการทเปนประโยชนและตรงความตองการของผมสวนไดสวนเสย

2. โครงการไดรบการสนบสนนงบประมาณจากภาคทกภาคสวนทงสำานกงานพฒนาสงคมจงหวด

มหาสารคาม สำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต เขตสาธารณสขท ๑๒ องคการบรหารสวนทองถน และงบประมาณเพยงบางสวนจากวทยาลยพยาบาลศรมหาสารคามซงถอวาเปนการดำาเนนงานทคมคาคมทน

3. การดำาเนนโครงการมการใชทนทางสงคมทเหมาะสมและคมคา เชน ศกยภาพการบรหาร

จดการขององคการบรหารสวนทองถน ศกยภาพของผสงอายในการดำาเนนงานโครงการ ศกยภาพของเจาหนาทสาธารณสขในการสงเสรมและสนบสนนการดำาเนนกจกรรมโครงการ ศกยภาพของบคลากรในการใหบรการวชาการและการวจย ตลอดจนศกยภาพของนกศกษา ในการบรณาการความรสการบรการวชาการและทำานบำารงศลปวฒนธรรม

4. เกดรปแบบการดำาเนนงานแบบมสวนรวมซงเปนหวใจหลกในการดแลผสงอายในอนาคต

5. เกดนวตกรรมและผลงานการวจยทเกยวกบผสงอาย ซ งเปนแนวทางในการพฒนาวทยาลยส

การเปน Excellence centre ดานการพยาบาลผสงอายในอนาคต

6. เกดรปแบบการดำาเนนงานแบบมสวนรวมของภาคทกภาคสวนอยางชดเจนในการดแลผสงอาย

ซงนบวาเปนหวใจสำาคญทจะชวยแกไขปญหาภาวะพงพาของผสงอายทจะเกดขนในอนาคต

การบรการวชาการดานผสงอาย เปนการบรการทสำาคญ เหนผลในการดำาเนนการ และชวยแกไขปญหาสงคมในปจจบน ดงนน วทยาลยพยาบาลศรมหาสารคาม จงมความมงมนในการพฒนางานบรการวชาการดานผสงอาย และเกดพนทบรการตนแบบทอำาเภอแกดำา ผดำาเนนการเชอมนวา การดำาเนนการเปนสงทดมคณคา กอใหเกดประโยชนตอสงคม ละชนำาสงคมใหมความรกและหวงใยสขภาพทงของตนเอง ผสงอาย และบคคลในครอบครว เกดสงคมสขภาพสามารถพงพาตนเองไดอยางเหมาะสม และเกดองคความรทดในการดแลสขภาพ นำาไปสการแกปญหาสาธารณสขในปจจบนไดเปนอยางดตอไป