Slajd 1 · 2019. 10. 31. · Ì}u]'ll] 1.0 t 2.5 u]'ll] 2.5 - 4.0 niezbyt twarde 4.0 - 5.0 twarde...
Transcript of Slajd 1 · 2019. 10. 31. · Ì}u]'ll] 1.0 t 2.5 u]'ll] 2.5 - 4.0 niezbyt twarde 4.0 - 5.0 twarde...
Ryolit Dacyt Andezyt Bazalt
Granit Granodioryt Dioryt Gabro PerydotytPerydotyt
(dunit)
Wylewna
% o
bję
tości
0
20
40
60
80
Oliwin
Piroksen
AmfibolBiotyt
MuskowitKwarc
Skaleńpotasowy
Plagioklaz
Sodowy
Wapniowy
Wzrost temperatury krystalizacji700 C0
1400 C0
Glebinowa
Żyłowa Aplit Lamprofiry DiabazPikryty
% SiO2 70 65 56 48 44 40
Q – kwarc
A – skalenie alkaliczne: ortoklaz,
mikroklin, albit o zawartości An 0-5%
P – plagioklazy o zawartości An 5-
100%
F – skaleniowce (skalenoidy, foidy):
leucyt, nefelin, sodalit i in.
M – minerały maficzne (ciemne):
amfibole, pirokseny oliwiny
granitoidy
syenitoidy diorytoidy
gabroidy
20
60
10
Q
A P
F
skały
kwarcowe
skały
foidowe
Jeśli skała zawiera > 10% składników jasnych
9090
6060
2020
Syenitoidy5
65
5
kwarcolity
A P
Diorytoidy
GabroidyTrachitoidy
Andezytoidy
Bazaltoidy
Q
1 2 3 4
Granitoidy
Ryolitoidy
tonalit
granodioryt
granitgranit alkaiczno-skaleniowy
ANORTOZYT I TROKTOLIT
50
40
Ol
Px Hbl
perydotyty
piroksenity hornblendyty
Jeśli skała zawiera < 10% składników jasnych:ULTRAMAFITY
Oliwiny
ClinopiroksenyOrtopirokseny
Lherzolit
Websteryt
Ortopiroksenit
(enstatyt,
bronzytyt,
hiperstenityt)
Clinopiroksenit
(diposydyt)
Oliwinowy websteryt
Perydotyty
Piroksenity
90
40
10
10
Dunit
TAS - Total Alkali Silica
KLASYFIKACJA SKAŁ WYLEWNYCH
MELAFIRY
Diagram TAS służy do klasyfikacji skał
magmowych wylewnych na podstawie składu chemicznego
SKAŁY ŻYŁOWE – skały hipabisalne bądź subwulkaniczne, przyjmujące
formę żył magmowych. Mają struktury pełnokrystaliczne, grubo-,
średnio- lub drobnokrystaliczne, afanitowe lub niekiedy porfirowe oraz
tekstury: masywne lub porowate, bezładne lub kierunkowe (fluidalne,
szlirowe). Genetycznie są powiązane z intruzjami magmowymi.
PEGMATYTY – bardzo grubokrystaliczna skała magmowa. Nazwa
pegmatytu pochodzi od składu mineralnego – np. pegmatyt o składzie
granitu, pegmatyt granitowy – gł. składniki mineralne: kwarc + skalenie,
np. pegmatyt o składzie gabra, pegmatyt gabrowy – gł. składniki
mineralne: plagioklaz + piroksen.
APLIT – drobnoziarnista skała o składzie granitoidów.
LAMPROFIR – skała o składzie syenitoidów lub diorytoidów.
DIABAZ (DOLERYT) – drobno- lub średniokrystaliczna skała żyłowa o
składzie gabroidów; przejściowa między bazaltem a gabrem.
PIKRYT – drobno- lub średniokrystaliczna skała żyłowa hipabisalna lub
wylewna o składzie ultramafitów
PORFIR KWARCOWY – jasne skały wylewne o składzie ryolitoidów,
najczęściej o strukturze porfirowej z widocznymi fenokryształami kwarcu i
skaleni, podrzędnie biotytu.
PORFIR BEZKWARCOWY – skały wylewne o składzie trachitoidów,
andezytoidów, najczęściej o strukturze porfirowej z fenokryształami skaleni
(trachit) oraz amfibolu – hornblenda (andezyt).
MELAFIR – ciemne ale najczęściej nie czarne (ciemnoszare, ciemnobrązowe z
odcieniami czerwieni i zieleni – w odróżnieniu od bazaltów) skały wylewne
(wieku karbońskiego lub permskiego) o składzie andezytoidów lub
bazaltoidów, bogatsze od typowych bazaltów w alkalia i krzemionkę.
Odznaczają się strukturą najczęściej afanitową i teksturą porowatą lub
migdałowcową. Migdały (etap hydrotermalny) obecne w skale są
najczęściej wypełnione krzemionką w formie agatów, kryształem górskim,
ametystem, kwarcem dymnym lub/i kalcytem, barytem, chlorytem oraz
minerałami z grupy zeolitów.
Niektóre tradycyjne nazwy skał magmowych
SCHEMAT OPISU SKAŁY MAGMOWEJ Próbka nr Z - skała. - barwa, - struktura, - tekstura, - skład mineralny + krótka charakterystyka poszczególnych minerałów, - skała: głębinowa, wylewna czy żyłowa, - grupa skał: np. ryolitoidy, granitoidy itp. - proponowana nazwa:
SCHEMAT OPISU MINERAŁU Próbka nr Y - minerał. a) opis cech fizyko-chemicznych badanego minerału: - barwa, - przezroczystość, - pokrój / forma skupienia / ew. fragment większego minerału (odłupek) / bezpostaciowy
(mineraloid) - połysk, - rysa, - twardość, - łupliwość / przełam (rodzaje) oraz w uzasadnionych przypadkach: ciężar właściwy (np. wysoki), reakcja z HCl b) wzór chemiczny + (ewentualnie) układ krystalograficzny. c) nazwa: grupa (np. glinokrzemiany, skaleń + ewentualnie rodzaj: plagioklaz (labrador) /skaleń K
– zielono zabarwiona odmiana mikroklinu -amazonit, itp. Względne stopniowanie twardości minerałów w oparciu o skalę Mohsa: bardzo miękkie 1.0 – 2.5 miękkie 2.5 - 4.0 niezbyt twarde 4.0 - 5.0 twarde 5.0 - 6.0 bardzo twarde 6.0 - 10.0