ระบบโครงร�างของร�างกาย Skeletal system I (Axial skeleton)

• Basic anatomy (ANA100)• Human body I (MDS100)

Anatomy Unit, Faculty of ScienceRangsit University

วั�ตถุ�ประสงค์�1 . บอกความหมายของระบบโครงร�างของร�างกายได้�2. บอกแหล่�งที่��พบของกระด้�กอ�อนที่��ง 3 ชน�ด้ได้�3. อธิ�บายโครงสร�างของกระด้�กที่��งระด้�บจุ#ล่กายว�

ภาคแล่ะมหกายว�ภาคได้�4. อธิ�บายการสร�าง การเจุร�ญเติ�บโติแล่ะการ

ซ่�อมแซ่มของกระด้�กได้�5. จุ)าแนกร�ปร�างของกระด้�กแติ�ล่ะชน�ด้ได้�6. อธิ�บายความหมายของค)าศั�พที่,ที่��ใช�เร�ยกส�วน

ติ�างๆของกระด้�กได้�7. บอกติ)าแหน�งแล่ะร�ปร�างของกระด้�กแติ�ล่ะช��นได้�8. บอกชน�ด้ของข�อติ�อ ร�ปแบบติ�างๆของการ

เคล่/�อนไหว แล่ะแหล่�งที่��พบข�อติ�อแติ�ล่ะชน�ด้ได้�

หมายถุ�งระบบที่��ประกอบด้�วย กระดู�ก กระดู�กอ่�อ่น ข้�อ่ต�อ่ และเอ่�นย�ดูกระดู�ก

ทำ าหน�าทำ!"» เป0นโครงร�างหล่�กของร�างกาย » ที่)าให�ร�างกายสามารถคงร�ปร�างแล่ะเคล่/�อนไหวได้� » เป0นเกราะป2องก�นอว�ยวะภายใน รวมที่��งระบบประสาที่ส�วนกล่างไม�ให�ได้�ร�บอ�นติรายจุากภายนอก

ระบบโค์รงร�างข้อ่งร�างกาย

กระดู�กอ่�อ่นแบ�งเป%น 3 ชน'ดู» Hyaline cartilageพบที่��

»Trachea» Costal cartilage» Cartilage of nose

» Elastic cartilageพบที่��

» Pinna» Epiglottis

» Fibrocartilageพบที่��

» Intervertebral discs » Pubic symphysis

ChondrocyteIn lacunae

Collagen fiber

Chondrocyte(cartilage cell)In lacunae

Matrix

Chondrocytein lacunae

Elastic fiber

กระดู�ก (Bone)

1. Spongy (Cancellous) bone: กระด้�กเน/�อโปร�ง2. Compact bone: กระด้�กเน/�อแน�น

แบ�งตามค์วัามแตกต�างข้อ่งเน()อ่กระดู�กเป%น 2 ชน'ดู

Spongy bone

Compact bone

Harversian system (osteon)

lamellae

Haversian canal

Volkmann ’s canal

Compact bone

» Harversian canal แติ�ล่ะอ�นเช/�อมติ�ด้ติ�อก�นที่างที่�อ Volkmann ’s canal ที่��ติ�อเป0นแนวติ��งฉากก�บแกนยาวของกระด้�ก

ม�เน/�อแน�น แข4ง ส�ขาวคล่�ายงาช�าง ประกอบด้�วย Harversian system (osteon) หล่ายช#ด้เร�ยงช�ด้ก�น

» Haversian system 1 ช#ด้ประกอบด้�วย

lamellae เร�ยงเป0นวงกล่มซ่�อนก�นล่�อมที่�อยาวที่��อย��ติรงกล่างค/อ Haversian canal ที่��น)าหล่อด้เล่/อด้ หล่อด้น)�าเหล่/อง แล่ะเส�นประสาที่มาเล่��ยงเซ่ล่ล่,กระด้�ก

Spongy (Cancellous) bone ม�ล่�กษณะเน/�อกระด้�กโปร�ง คล่�ายฟองน)�า ประกอบด้�วยแผ่�นกระด้�กช��นเล่4กๆ เร�ยกว�า trabeculae เร�ยงสานก�นไปมาเป0นร�างแห ช�องระหว�าง trabeculae ม�ไข้กระดู�กแดูง (red bone marrow) บรรจุ#อย�� ที่)าหน�าที่�� สร�างเม4ด้เล่/อด้

กระดู�กประกอ่บดู�วัยเซลล� 4 ชน'ดู

» Osteoclast: พบบร�เวณผ่�วกระด้�ก ที่)าหน�าที่��ย�อ่ยละลายเน()อ่กระดู�ก ที่)าให�เน/�อกระด้�กบางล่ง แล่ะควบค#มปร�มาณแคล่เซ่�ยมในเล่/อด้เช�นเด้�ยวก�บ osteocyte

» Osteocyte: อย��ในช�อง lacunae ที่��ติ�ด้ติ�อก�นผ่�านที่างที่�อขนาด้เล่4กเร�ยกว�า canaliculi ที่)าหน�าที่��บ าร�งร�กษาและซ�อ่มแซมเน()อ่กระดู�ก แล่ะช�วยควบค#มปร�มาณแคล่เซ่�ยมในเล่/อด้ภายใติ�อ�ที่ธิ�พล่ของ PTH (Parathyroid hormone)

» Osteoprogenitor cell: เซ่ล่ล่,ติ�นก)าเน�ด้ร�ปร�างคล่�าย fibroblast ม�กพบที่��ผ่�วใกล่�เย/�อห#�มกระด้�ก(Periosteum) เย/�อบ#โพรงกระด้�ก (endosteum) เย/�อบ#ภายใน Harversian แล่ะ Volkmann’s canals (Endosteum) เม/�อถ�กกระติ#�นจุะเปล!"ยนเป%นเซลล� Osteoblast» Osteoblast: พบที่��ผ่�วของกระด้�กที่��ก)าล่�งสร�างเน()อ่กระดู�ก

canaliculi

Multinucleated giant cell

ภาพจุากกล่�องจุ#ล่ที่รรศัน,ของกระด้�กเน/�อแน�น (Compact bone)

HC

HC

HC = Harversian canal

HC

HC

Intramembranous (Periosteal) ossification พบการเก�ด้แบบน��ที่��กระด้�กแบน (flat bone) แล่ะที่��ผ่�วของกระด้�กยาว (long bone)

การเก'ดูและการเจร'ญเต'บโตข้อ่งกระดู�กม! 2 วั'ธี!

2. ติ�อมาม�การน)าแคล่เซ่��ยมจุากเล่/อด้มาติกผ่ล่9กที่)าให� matrix แข4ง (calcification) ล่�อมเซ่ล่ล่,ที่��เปล่��ยนร�ปร�างเป0น osteocyte อย��ในช�องlacunae แล่ะosteoclast จุะติกแติ�งกระด้�กให�ม� Spongy bone ด้�านในแล่ะ Compact bone ด้�านนอก

1. เร��มจุาก mesenchymal cell มาเร�ยงติ�วช�ด้ก�นเป0นแผ่�น (membrane) แล่ะเซ่ล่ล่,ที่��งแผ่�นเปล่��ยนร�ปร�างเป0น osteoblast สร�าง bone matrix

กระดู�กแบน (flat bone)

Intracartilagenous (Endochondral) ossification

เป0นการสร�างกระด้�กโด้ยการแที่นที่�� กระด้�กอ�อนแม�พ�มพ, (cartilage model) พบการเจุร�ญแบบน��ที่��กระด้�กยาว (long bone) โด้ยม�» จ�ดูเร'"มต�น (Primary ossification ) ที่��ติอนกล่างกระด้�ก เจุร�ญไปติามยาวที่��ง 2 ด้�าน เร�ยกกระด้�กส�วนน��ว�า Diaphysis» จ�ดูต�อ่ไป (Secondary ossification ) ที่��ปล่ายกระด้�กที่��ง 2 ด้�าน เจุร�ญแผ่�เป0นร�ศัม�

ไปบรรจุบก�บจุ#ด้เร��มติ�นที่��ปล่ายกระด้�กที่��งสองด้�าน เร�ยกกระด้�กส�วนน��ว�า Epiphysis

ทำ!"ปลายกระดู�ก:

1 .กระด้�กเด้4ก ย�งแที่นที่��กระด้�กอ�อนไม�หมด้ ที่)าให�เด้4กย�งส�งได้�อ�ก แล่ะกระด้�กอ�อนที่��เหล่/อเร�ยกว�า epiphyseal plate

2. กระด้�กผ่��ใหญ� การเจุร�ญเป0นกระด้�กหมด้แล่�ว พบเพ�ยงรอยติ�อ เร�ยกว�า epiphyseal line

Proximal epiphysi

sMetaphysis

Diaphysis

Metaphysis

Distal epiphysis

Endosteum

Compact bone

Periosteum

Medullarycavity

Spongy boneEpiphyseal

line

ล�กษณะทำางมหกายวั'ภาค์ข้อ่งกระดู�กยาวั (long bone)

Metaphysis เป0นส�วนของ epiphyseal plate ที่��เจุร�ญเป0นกระด้�กในว�ยเด้4ก ประมาณอาย# - 1825 ป; จุะกล่ายเป0นกระด้�กที่��งหมด้

Bone marrow

สร�างเม4ด้เล่/อด้

aspiration or needle biopsy

หน�าทำ!"ข้อ่งกระดู�ก

Support Movement Protection

Mineral storage

Blood-cell formation

การแบ�งกระดู�กตามร�ปร�าง (Shapes)

1. กระดู�กยาวั (Long bone)» กระด้�กติ�นแขน » กระด้�กติ�นขา

3 . กระดู�กแบน (Flat bone)» กระด้�กหน�าอก » กระด้�กกะโหล่ก

2. กระดู�กส�)น (Short bone)» กระด้�กข�อม/อ » กระด้�กข�อเที่�า » กระด้�กสะบ�า

4. กระดู�กร�ปแปลก (Irregular bone)» กระด้�กส�นหล่�ง » กระด้�กสะโพก

ค์ าศั�พทำ�เก!"ยวัก�บรอ่ยทำ!"กระดู�กรอ่ยน�นทำ!"ย("นอ่อ่กจากต�วักระดู�ก» Condyle: ป#<มเร�ยบ ย/�นไปติ�อก�บ

กระด้�กอ/�น เช�น ที่��ปล่ายกระด้�ก Femur ติ�อก�บส�วนบนของกระด้�ก Tibia

» Tubercle, tuberosity, trochanter: ป#<มย/�นเป0นที่�� เกาะของเอ4นหร/อกล่�ามเน/�อ

» Head: ป#<มกล่ม โติ ม�คอคอด้ (neck) เช�น ส�วนปล่ายบน ของกระด้�ก femur, Humerus

» Crest (Ridge): ส�วนย/�นที่��เป0นส�น เช�น ที่��กระด้�ก Ilium

» Process ส�วนที่��ย/�นออกมาช�ด้เจุน เช�น Spinous process ของกระด้�กส�นหล่�ง

» Spine ส�วนย/�นที่��เป0นส�นแหล่มเช�น spine ของกระด้�ก Ilium

Iliac crest Anterior superior iliac spine

แอ่�งหร(อ่ร�ข้อ่งกระดู�ก» Foramen: ร�ของกระด้�ก

ให�เป0นที่างผ่�านของโครงสร�างติ�างๆ เช�น foramen magnum

» Fossa: แอ�งของกระด้�ก เช�น cranial fossa

» Groove: ร�องยาวที่�� กระด้�ก เช�น intertubercular groove

» Sinus: โพรงอากาศัในกระด้�ก ใช�ช/�อติามกระด้�กที่�� เช�น frontal sinus

» Meatus: ที่�อในกระด้�ก เช�น external auditory meatus (ร�ห�ช� �นนอก)

ค์ าศั�พทำ�เก!"ยวัก�บรอ่ยทำ!"กระดู�ก

Foramen magnum

Sinuses

Meatus

intertubercular groove

Humerus

Skull

Anterior cranial fossa

Middle cranial fossa

Posterior cranial fossa

Axial skeleton-กระด้�กแกนกล่างของล่)าติ�ว ม� 80 ช��น1 .กะโหลก-Skull ม� 28 ช��น

1.1 Cranial bones (8 ช��น )1.2 Facial bones (14 ช��น)1.3 Ear ossicles (6 ช��น )

2. กระดู�กโค์นล')น-Hyoid bone ม� 1 ช��น 3. ล ากระดู�กส�นหล�ง-Vertebral

column ม� vertebrae 26 ช��น (เด้4กม� 33 ช��น)3.1 Cervical vertebrae ม� 7 ช��น (C 1-7)3 .2 Thoracic vertebrae ม� 12 ช��น (T1-12 )

3 .3 Lumbar vertebrae ม� 5 ช��น (L1-5)3.4 Sacral vertebra –S ม� 1 ช��น

(เดู�กม! 5 ช')น)3.5 Coccyx vertebra-Co ม� 1-2 ช��น

(เดู�กม! 4 ช')น)4. กระดู�กโค์รงอ่ก-Thoracic cage

ม� 25 ช��น 4.1 กระด้�กซ่��โครง-Rib (24 ช��น) 4.2 กระด้�กหน�าอก-Sternum (1 ช��น)

กะโหลกศั!รษะ (Skull) แบ�งเป0น 3 ส�วน

1. Cranial bones: ประกอบเป0นโพรงที่��อย��ของสมอง ม� 8 ช��น

2. Facial bones: กระด้�กหน�า ม� 14 ช��น3. Ear ossicles: เป0นกระด้�กในห�ช� �นกล่างม� 6 ช��น

Frontal bone

Frontal SinusFrontal bone

Frontal bone (กระด้�กหน�าผ่าก) เป0นส�วนของกระด้�กกะโหล่กศั�รษะที่��ประกอบเป0น» หน�าผ่าก» หล่�งคาของเบ�าติา (roof of orbit) » ส�วนของโพรงกะโหล่กศั�รษะที่างด้�านหน�า » ที่��เหน/อเบ�าติาม�โพรงอากาศั 2 ข�าง เร�ยกว�า frontal sinuses

ม� 2 ช��น ประกอบเป0น» ผ่น�งด้�านข�างแล่ะด้�านบนของโพรงกะโหล่กศั�รษะติอนกล่าง» 2 ช��น ติ�อก�นในแนวกล่างล่)าติ�ว (Midline) ด้�วย sagittal suture » ด้�านหน�า ติ�อก�บ frontal bone ด้�วย coronal suture

Parietal bones

Frontal bone Frontal

SinusParietal bones

Parietal bones

Temporal bones

เป0นผ่น�งแล่ะพ/�นด้�านข�างของโพรงกะโหล่กศั�รษะ อย��ติ)�ากว�า parietal bone แบ�งเป0น 4 ส�วน

1. Squamous portion เป0นแผ่�นแผ่�กว�างคล่�ายพ�ด้ อย��เหน/อร�ห�ช� �นนอก ที่างด้�านหน�าม� zygomatic process ย/�นไปติ�อก�บ zygomatic bone

2. Tympanic portion เป0นผ่น�งของห�ส�วนนอก ด้�านล่�างม�กระด้�กย/�นยาว เพร�ยว แล่ะแหล่มเร�ยกว�า styloid process

3. Mastoid portion เป0นส�วนที่��อย��ด้�านหล่�ง แล่ะอย��หล่�งร�ห�ช� �นนอก ม�ป#<มน�นมน ส��น ย/�นล่งด้�านล่�าง เร�ยกว�า mastoid process

Squamous portion

Mastoid process

Zygomatic process

Styloid process

Frontal bone

Parietal bone

Mastoidportion

Tympanicportion

Temporal bones

FRONTAL

TEMPORAL

OCCIPITAL

SPHENOID

4. Petrous portion เป0นส�วนประกอบของโพรงกะโหล่กศั�รษะส�วนล่�าง ม�ร�ปที่รง 3 เหล่��ยม (Prism ) แที่รกอย��ระหว�าง sphenoid bone ที่างด้�านหน�า ก�บ occipital bone ที่างด้�านหล่�ง ภายในม� » ห�ช�)นกลาง:ม�กระด้�กห�ข�างล่ะ 3 ช��น ค/อ malleus, incus แล่ะ stapes » ห�ช�)นใน: ม�อว�ยวะเก��ยวก�บการได้�ย�น แล่ะการที่รงติ�ว

Occipital bone (กระด้�กที่�ายที่อย)

อย��ส�วนหล่�งของกะโหล่ก ประกอบเป0นผ่น�งด้�านล่�างส�วนหล่�งของโพรงกะโหล่กศั�รษะ ด้�านล่�างม�ร�ขนาด้ใหญ�เร�ยกว�า foramen magmum เป0นที่างผ่�านของสมอง ส�วน medulla oblongata ไปเช/�อมติ�อก�บไขส�นหล่�ง

Occipital bone ติ�อก�บ parietal bone ที่��ง 2 ข�าง ด้�วย lambdoid suture

Lambdoid suture

OCCIPITAL BONE

OCCIPITAL BONE

FORAMEN MAGNUM

OCCIPITAL BONE

Sphenoid bone

Pterygoid processSphenoid sinus

Sphenoid bone

ร�ปร�างคล่�ายผ่�เส/�อกางป;ก ประกอบเป0นผ่น�งด้�าล่�างของโพรงกะโหล่ก แล่ะผ่น�งเบ�าติา แบ�งเป0น 3 ส�วน 1. Body ค/อส�วนกล่าง ด้�านล่�างเป0นผ่น�งของโพรง

จุม�ก ด้�านบนเป0นแอ�ง เร�ยกว�า sella turcica เป0นที่��อย��ของติ�อมใติ�สมอง (pituitary gland) ม� sphenoid sinus

2. Greater wing3. Lesser wing

Greater wingLesser wing

Sella turcica

ภาพผ่น�งโพรงจุม�กด้�านใน

ETH

Ethmoid bone

ภาพผ่น�งโพรงจุม�กด้�านนอก

Crista galli

Cribriform plate

ETH

ส�วันประกอ่บข้อ่งกระดู�ก » ส�วนบนย/�นข9�นไปในแนวกล่าง ด้�านหน�าของโพรงกะโหล่กม� - ป#<มกระด้�ก Crista galli อย��ติรงกล่าง - แผ่�นกระด้�กร�พร#นช/�อ Cribriform plate ขนาบ 2 ข�าง เป0นที่างผ่�านของเส�นประสาที่สมองค��ที่�� 1 (CNI) ไปร�บ กล่��นที่��ผ่น�งด้�านบนของโพรงจุม�ก » ส�วนล่�าง เป0นผ่น�งของโพรงจุม�กด้�านนอก (concha ) แล่ะด้�านใน แล่ะบางส�วนของเบ�าติา

Fontanel (fontanelle ) ขม�อม (กระหม�อม)

1 .Anterior fontanel ค/อรอยติ�อระหว�างกระด้�ก frontal ก�บ parietal เป0นร�ปส��เหล่��ยมขนมเป;ยกป�น ป=ด้อาย# ~ 18 เด้/อน

2 . Posterior fontanel ค/อรอยติ�อ ระหว�างกระด้�ก parietal ก�บ occipital ป=ด้

อาย# ~ 2-3 เด้/อน

ที่ารกแรกเก�ด้ กะโหล่กย�งเจุร�ญเป0นกระด้�กไม�หมด้เหล่/อเป0น membrane เร�ยกว�า Fontanel

Facial bones

1. Nasal bone 2 ช��น อย��ที่��ติรงกล่างส�วนด้��งจุม�ก บรรจุบก�นที่)าม#มป2าน หร/อม#มแหล่ม

2. Maxillae- กระด้�กขากรรไกรบน ติ�อก�นในแนวกล่าง ประกอบเป0น

- ส�วนของเบ�าติา - เพด้านของช�องปาก

Maxilla

- ม�โพรงอากาศัขนาด้ใหญ�ร�ปร�างคล่�ายป=ราม�ด้เร�ยกว�า maxillary sinus

Maxillary sinus

Maxilla

Nasal bone

Z Z

Frontal bone

Zygomatic bones/ cheek bones (กระด้�กโหนกแก�ม)

ม� 2 ช��น ติ)าแหน�งที่��โหนกแก�มที่างด้�านซ่�ายแล่ะด้�านขวา ม�ส�วนย/�นออกไป

1 .ด้�านในเป0นแผ่�นประกอบเป0นพ/�นของเบ�าติา 2 .เป0นแง�ที่างด้�านข�างเร�ยกว�า temporal

process ไปติ�อก�บ zygomatic process ของ temporal bone รวมเป0นแนวโค�ง เร�ยกว�า zygomatic arch

Zygomatic arch

Mandible (กระด้�กขากรรไกรล่�าง)

เป0นกระด้�กหน�าช��นใหญ�แล่ะแข4งแรงที่��ส#ด้ ประกอบด้�วยส�วนติ�างๆ ด้�งน��» Ramus เป0นแผ่�นแบน 2 ช��น ย/�นข9�นข�างบน» Body อย��ติรงกล่าง โค�งเป0นร�ปเก/อกม�า เช/�อมติ�อ ramus 2 ด้�าน ม�ฟ>นล่�างอย��» Angle เป0นส�วนที่�� ramus ติ�อก�บ body เป0นม#ม

Frontal bone

Maxilla

Mandible

Ramus

Body

Lacrimal bones

เป0นกระด้�กขนาด้เล่4ก แผ่�นบาง ประกอบเป0นส�วนหน9�งของผ่น�งด้�านในของเบ�าติา» บร�เวณที่��กระด้�กน��เป0นแอ�งเร�ยกว�า lacrimal fossa เป0นที่��อย��ของถ#งน)�าติา (lacrimal sac)

» แล่ะม�ที่�อน)าน)�าติาติ�อล่งไปส��โพรงจุม�ก (nasolacrimal duct)

ภาพผ่น�งโพรงจุม�กด้�านนอก

Palatine bones

ม�ร�ปร�างเหม/อนอ�กษร L ส�วนของกระด้�กค/อ

» ในแนวนอนจุะประกอบเป0นส�วนหล่�งของเพด้านแข4ง (hard palate)

» ในแนวติ��งประกอบเป0นผ่น�งด้�านข�างของโพรงจุม�ก Palatine

Palatine

ภาพผ่น�งโพรงจุม�กด้�านนอก

Inferior nasal concha

เป0นแผ่�นกระด้�กที่��ม�วนย/�นออกมาจุากผ่น�งด้�านข�างของโพรงจุม�ก (Nasal concha ) ในติ)าแหน�งที่��ติ)�าส#ด้

Nasal concha ม�ประโยชน,ในการเพ��มพ/�นที่��ให�อากาศัที่��หายใจุเข�าไปหม#นวนภายในโพรงจุม�ก เพ/�อก)าจุ�ด้ฝุ่#<นล่ะอองแล่ะเช/�อโรคก�อนเข�าส��ปอด้

Inferior nasal concha

เป0นกระด้�กแผ่�นแบน วางติ��งฉากก�บเพด้านปาก (Palate) ประกอบเป0นส�วนหล่�งที่างด้�านล่�างของผ่น�งก��นโพรงจุม�ก (nasal septum)

Vomer bone

Vomer

ภาพผ่น�งก��นโพรงจุม�ก

Ethmoid

Vomerกระดู�กอ่�อ่น

Palate

อย��ใติ�กระด้�กขากรรไกรล่�าง (Mandible) ที่างด้�านหน�าล่)าคอ ร�ปร�างคล่�ายเก/อกม�า (Horseshoe-shaped) เป0นกระด้�กช��นเด้�ยวที่��ไม�ติ�อก�บกระด้�กช��นอ/�นๆ โด้ยติรง

Hyoid bone (กระด้�กโคนล่��น)

Hyoid bone

Vertebral column (ล่)ากระด้�กส�นหล่�ง)

การแบ�งส�วนของกระด้�กส�นหล่�ง 26( ช��น)

ส�วันค์อ่ ม! 7 ช')น

ส�วันอ่ก ม! 12 ช')น

ส�วันเอ่วั ม! 5 ช')น

ส�วันกระเบนเหน�บ ม! 1 ช')น

ส�วันก�นกบ ม! 1ช')น

Intervertebral foramen

ล่�กษณะโด้ยที่��วไปของกระด้�กส�นหล่�ง (Typical vertebra)1. Body เป0นแผ่�นกล่ม หนา ผ่�วขร#ขระ อย��ที่างด้�านหน�า 2. Vertebral (neural) arch เป0นกระด้�กโค�งเป0นวงที่างด้�านหล่�งของ body โอบvertebral foramen ซ่9�งเป0นที่��อย��ของไขส�นหล่�ง ประกอบด้�วยส�วน - Pedicles เป0นแที่�งกล่มย/�นจุาก body 2 ด้�าน - Laminae เป0นแผ่�นแบน 2 แผ่�น แติ�ล่ะ แผ่�นติ�อก�บ pedicle ด้�านเด้�ยวก�น แล่ะด้�าน หล่�งติ�อก�นเอง

3. Processes เป0นส�วนที่��ย/�นออกจุาก vertebral arch

- Transverse process ย/�นจุากจุ#ด้ติ�อก�นระหว�าง pedicle ก�บ lamina ที่างด้�านข�างที่��ง 2 ข�าง- Spinous process ย/�นจุากจุ#ด้ติ�อก�นระหว�าง lamina 2 ข�าง ที่างด้�านหล่�ง- Articular process ม� 2 ค�� อย��ที่างด้�านบนแล่ะด้�านล่�างของ pedicle ด้�านล่ะ 1 ค�� ที่��ผ่�วเป0นแอ�งติ/�นๆเพ/�อติ�อก�บกระด้�กส�นหล่�งที่��อย��ใกล่�เค�ยง ที่)าเก�ด้ร�ที่างด้�านข�าง เร�ยกว�า intervertebral foramen ให�เส�นประสาที่ไขส�นหล่�งผ่�านออกมา

Cervical vertebra, C spine (กระด้�กส�นหล่�งส�วนคอ )» ม� body ขนาด้เล่4ก» Transverse process ม�ร�เร�ยกว�า

transverse foramen ม� vertebral artery ผ่�านไปเล่��ยงสมอง

» ส�วนปล่ายของ spinous process จุาก C2 – C6 จุะแยกเป0น 2 แฉก

» C1 ช/�อ atlas ร�ปร�างเหม/อนวงแหวน เพราะ ไม�ม! body แล่ะ spinous process ม�เพ�ยง anterior แล่ะ posterior arch ล่�อมรอบ vertebral foramen

» C2 ช/�อ axis ม!ป#<มย/�นข9�นไปจุาก body เร�ยกว�า dens

costal facet

Demifacet for head of rib

ม�ขนาด้กล่างแติ�ใหญ�กว�ากระด้�กส�นหล่�งส�วนคอ» Spinous process ยาวั แหล่ม ช��ล่งด้�านล่�าง» Transverse process ม�แอ�งผ่�วเร�ยบ ติ/�น (costal facet) เป0นรอยติ�อก�บกระด้�กซ่��โครง» Body ม� demifacet เป0นรอยติ�อก�บ

กระด้�กซ่��โครง

Thoracic vertebra, T spine (กระด้�กส�นหล่�งส�วนอก)

lumbar vertebra, L spine (กระด้�กส�นหล่�งส�วนเอว )

เป0นกระด้�กส�นหล่�งที่��ใหญ� แล่ะแข4งแรงที่��ส#ด้ ม� » pedicle แล่ะ lamina ส��นแล่ะหนา » spinous process แบนเป0นแผ่�นส��เหล่��ยม » vertebral foramen เป0นร�ปสามเหล่��ยม

Sacrum: ร�ปสามเหล่��ยม ม� 1 ช��น เก�ด้จุากการเช/�อมติ�อก�นของกระด้�ก sacral vertebra 5 ช��น อย��ระหว�างกระด้�กสะโพกที่��ง 2 ข�าง ประกอบเป0นผ่น�งด้�านหล่�งของอ#�งเช�งกราน body ของ S1 ย/�นมาที่างด้�านหน�าเร�ยกว�า sacral promontory แล่ะแผ่�เป0นป;กออกที่างด้�านข�างที่��งสองข�าง เร�ยกว�า ala of sacrum

Sacrum (กระด้�กส�นหล่�งส�วนกระเบนเหน4บ) แล่ะ Coccyx (ก�นกบ)

Coccyx: ร�ปสามเหล่��ยมขนาด้เล่4ก อย��ส�วนล่�างส#ด้ของแนวกระด้�กส�นหล่�ง ติ�อจุาก Sacrum เก�ด้จุากการเช/�อมติ�อก�นของกระด้�ก coccyges 4 ช��น

ความผ่�ด้ปกติ�ของโค�งส�นหล่�ง -Abnormal curve of vertebral column

กระด้�กที่��ประกอบเป0นโครงร�างของที่รวงอกได้�แก�» กระด้�กหน�าอก (sternum)» กระด้�กซ่��โครง (rib)» กระด้�กส�นหล่�งส�วนอก

Thorax (ที่รวงอก)

กระดู�กหน�าอ่ก (Sternum)

เป0นกระด้�กแบน อย��ด้�านหน�าในแนวกล่างหน�าอก ประกอบด้�วย» Manubrium: ส�วนบนส#ด้ ขอบบนเว�าเร�ยกว�า suprasternal (jugular)

notch» Body: ส�วนกล่างม�ขนาด้ใหญ�ที่��ส#ด้ » Xiphoid process: ส�วนปล่ายล่�าง เป0นกระด้�กอ�อน ในว�ยส�งอาย#จุะเป0นกระด้�ก

ให�เป0นที่��เกาะของกล่�ามเน/�อผ่น�งหน�าที่�อง

Rib (กระด้�กซ่��โครง ) ม�จุ)านวน 12 ค�� ประกอบเป0นส�วนใหญ�ของผ่น�งอก แบ�งได้�เป0น 2 ชน�ด้ ติามล่�กษณะปล่ายหน�าที่��ส�มพ�นธิ,ก�บกระด้�ก sternum ค/อ1. True ribs/Vertebrosternal ribs:ปล่ายหน�าส�วน costal cartilage ไปติ�อก�บ Sternum โด้ยติรงได้�แก� ribs ค��ที่�� 1-7

2. False ribs ม� 2 กล่#�ม » Vertebro-chondral

ribs:ปล่ายหน�าส�วน costal cartilage ไปติ�อก�บ

costal cartilage ของ

rib บนเพ/�อไปติ�อที่าง

อ�อมก�บ costal cartilage

ของ rib 7 ได้�แก� ribs ค��ที่�� 8-10

» Vertebral ribs: ปล่ายด้�านหน�าล่อย ไม�ติ�อก�บ Sternum ได้�แก� Ribs ค��ที่�� 11-12

ส�วนของกระด้�กซ่��โครง (Rib)

» ส�วนปล่ายส#ด้ที่างด้�านหล่�งเป0นป#<มกล่ม เร�ยกว�า head เป0นส�วนที่��ประกอบเป0นข�อติ�อก�บ body ของ thoracic vertebra » ส�วนคอด้เร�ยกว�า neck » ส�วนที่��เหล่/อที่��งหมด้เร�ยกว�า body» บร�เวณที่�� neck เช/�อมติ�อก�บ body ม�ป#<มน�นเร�ยกว�า tubercle ซ่9�งจุะไปประกอบ

เป0นข�อติ�อก�บ transverse process ของ thoracic vertebra