ŞİZOFRENİ VE SANAT

Hülya Şahin

Şizofreni Nedir?

Şizofreni; düşünüş, duyuş ve davranışlarda önemli bozuklukların görüldüğü, hastanın kişiler arası ilişkilerden ve gerçeklerden uzaklaşarak kendi dünyasında yaşadığı, genellikle gençlik çağında başlayan bir ruhsal hastalıktır.

Yunanca ayrık veya bölünmüş anlamına gelen "şizo" (schizein) ve akıl anlamına gelen "frenos" (phren) sözcüklerinin birleşiminden gelir.

Şizofreninin Belirtileri

Halüsinasyon

Metafizik-dinsel uğraşılar

Aşırı ve düzensiz davranışlar

Dışarıdan gelen uyaranlara uygun cevap verememe

Çevreyi aşırı suçlar

Kişisel görünüm ve hijyene karşı ilgi azalması

Şizofreni Genetik Bir Hastalık Mı?

En sık 15-25 arası yaş grubunda ortaya çıkıyor

Erken başlangıçlı şizofrenilerde genetik önemli

Ebeveynin birinde %12

Ebeveynin ikisinde de % 39

Çift yumurta ikizinde % 14

Tek yumurta ikizinde % 47

Ailedeki risk faktörleri nelerdir?

Babanın ileri yaşı

Anne karnında bebeğin maruz kaldığı birtakım

enfeksiyonlar

Ailede şizofreni hastası olması

Şizofreninin Tedavisi Mümkün mü?

Hasta, asla şizofren olduğunu kabul etmez

Ailenin hastaya destek vermeleri ve iyi

davranmaları gerekli

Erken tanı önemli

Tekrar etme olasılığı var

Sanat da bir tedavi şekilde olarak

kullanılmaktadır.

Şizofreni ve sanat arasında nasıl bir ilişki vardır?

Görsel dili daha fazla kullanıyorlar

Bu konuda yapılan araştırmaların bir çoğunda

sanatçı olmakla psikiyatrik rahatsızlıklar arasında

ilişki olduğu vurgulanmıştır.

Sanatsal yeteneklerle psikiyatrik hastalıkların

ortak bir geni olduğu saptanmıştır.

Her şizofrenin sanatsal ürün çıkarması beklenmez

Sanata yatkınlık hastalıktan sonra mı başlar?

Sanat eğitimi almamış birçok şizofreni hastası

eline kağıdı kalemi aldığında sanatsal ürünler

ortaya çıkarabilmektedir.

1970’de, Paul Meunier (Marcel Reja) Deliler

Tarafından Yapılan Sanat Üzerine adlı kitap

yayınladı.

Bazı Şizofreni Hastası Sanatçılar

Pink Floyd’dan Syd Barrett (müzisyen)

Adolf Wölfli (ressam)

Louis Wain (ressam)

Karl Brendel (ressam)

Pedro Alois Ruis (ressam)

Şizofreni Hastalarından Örnekler

Karl Brendel’den şeytan adlı ağaç oyma.

Adolf Wölfli

Şizofreni Hastalarından Örnekler

Louis Wain Pedro Alois Ruis

Sonuç olarak; Şizofreni akıl bölünmesi anlamına gelen bir psikolojik hastalıktır. Şizofrenler iç dünyasında yaşadığı şeyleri sözlü olarak ifade etmekte zorlandıkları için sanata yönelmeleri de olağandır. Ayrıca şizofreni hastası çok yaratıcı çalışmalar da yapabilmektedir ve bu çalışmalar sanat olarak nitelendirilebilir.