Signalement 5, 2014
-
Upload
gebouwautomatisering -
Category
Documents
-
view
218 -
download
0
description
Transcript of Signalement 5, 2014
SIG
NALEMENT
PERIODIEK BRANCHEMAGAZINE / FHI, FEDERATIE VAN TECHNOLOGIEBRANCHES / DECEMBER 2014, JAARGANG 23
5
PATRICK BASTIAAN, BADOTHERM
OP ZOEK NAAR PROBLEMEN
THEMA:WORLD TECH IN UTRECHT
ELEKTRONICA, SUBSTRAAT VOOR ALLE TECHNOLOGIE
NESTE OIL INVESTEERT IN EUROPOORT
REDACTIE
Bureau FHI
Emmar Sinnige
Kees Groeneveld
Paul van Nieuwenburg, MUNTZ
REDACTIEADRES
Postbus 366, 3830 AK LEUSDEN
Telefoon: (033) 465 75 07
Fax: (033) 461 66 38
Internet: www.fhi.nl
E-mail: [email protected]
ADVERTENTIEVERKOOP
www.jetvertising.nl
Telefoon: (070) 39 90 000
VORMGEVING
MUNTZ
CARTOON
Studio Artjan
DRUK
Drukkerij Van de Ridder
Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is
nagestreefd, kan voor eventuele (druk)fouten
en onvolledigheden niet worden ingestaan
en aanvaarden de auteurs, redactie en het
bureau van FHI geen aansprakelijkheid.
PUBLICATIES
Eerdere uitgaven van Signalement
zijn terug te vinden op www.fhi.nl
REDACTIONEEL
COLOFON
Achteruit kijkenDe maand januari is vernoemd naar de Romeinse god Janus, de god van het begin en van het einde. We kennen hem van de term ‘Januskop’. Hij kijkt zowel vooruit als achteruit. Het gezicht dat achteruit kijkt heeft een baard, het gezicht vooruit een frisse kinnebak.
Achteruit kijken maakt niet altijd iedereen vrolijk. Als FHI hebben we het eind november gedaan, in een ledennetwerk meeting ‘nieuwe stijl’ en we werden er vrolijk van. Het jaar 2014 was voor de brancheorganisatie een goed jaar, vooral dankzij het succesvolle WoTS evenement. En achteruit kijken met André Kuipers, naar zijn ruimtevluchten, was zelfs een genot, zeker toen hij zelf steeds enthousiaster ging vertellen over zijn ervaringen toen en daar, met ‘onze’ technologie. Herkenning wederzijds, het was het doel van de hele bijeenkomst.
En dan nu maar weer fris naar voren. Hoewel, technologie is in zekere mate cumulatief, dus zonder het verleden mee te nemen laat je mogelijkheden liggen, ben je opnieuw het wiel aan het uitvinden. Je merkt dat politici en overheden daar vaak moeite mee hebben. Zelfs zo erg dat er én niet goed achteruit wordt gekeken én geen visie op de toekomst is. Twee voorbeelden komen aan de orde in deze editie van Signalement. De dreigende korting op het budget van het VSL standaardenlab en iets soortgelijks bij de diagnostieklabs.
‘Nog even in Brussel regelen’
Maar vooruitkijken doen we natuurlijk ook. Prachtige ontwikkelingen in Europoort waar met onze technologie de industrie biobased gaat worden. Nu nog even in Brussel regelen dat groen afval als feedstock de grens over kan binnen Europa. En ook het verhaal van Siemens, de toekomstgerichte samenwerking met het Academisch Ziekenhuis in Groningen, biedt perspectief. Direct maatschappelijk op beheersing van de zorgkosten, maar ook voor de verdere ontwikkeling van nieuwe kleine start-up bedrijven in de life sciences.
Begin maar met het lezen van het verhaal van de volgende generatie Bastiaan, bij Badotherm. Op basis van een sterke historie toekomstgericht, zelfs mét baard...
KEES GROENEVELD
Redactioneel 3
Interview Patrick Bastiaan 4
Kort nieuws 8
HARTING blij met 12 nieuw debiteurenbeheer
Bezuiniging op metrologie 16
World Tech in Utrecht 18
Explosieveiligheid minstens 26zo sexy als metrologie
Electronics & Automation 2015 28
Slim 8erlicht 30
Neste Oil investeert 32in nieuwe raffinaderij
Investeren in laboratorium- 36 diagnostiek drukt zorgkosten
Bijzondere samenwerking 38Siemens en UMCG
Boeken/Tentoonstelling 40
Personalia/Agenda 42
Ledennieuws 43
18
16
30
38INHOUD
36
2
SIGNALEMENT 05/2014
3
Badotherm, zo heet het familiebedrijf dat Patrick
Bastiaan sinds 2006 leidt. Inderdaad, ik moest
ook even aan het santairzaakje om de hoek
denken toen ik die naam voor het eerst hoorde.
Dus niet. Badotherm doet op wereldwijde schaal
in industriële meetinstrumenten. In manometers,
thermometers, scheidingsmembranen en
kraanafsluiters om precies te zijn. En mind
you, daar zijn ze een hele grote jongen in. Of
liever gezegd, een niet zo’n hele grote, maar
wel een slanke, flexible, innovatieve, mondiale,
doortastende en erg daadkrachtige jongen. Een
soort Johan Cruyff in zijn beste jaren zeg maar.
Zo iemand die je de bal geeft en waar iedereen
op de momenten dat het er echt om gaat naar
kijkt. En dat hebben ze allemaal te danken aan
het feit dat ze op grond van hun prestaties
door de jaren heen een sterke reputatie van
probleemoplossers hebben opgebouwd. Dat zijn
jullie toch hè, probleemoplossers?
“Absoluut. Onze missie is eigenlijk heel simpel:
wij willen de wereld de beste meetoplossingen
bieden. Dus ga je op zoek naar de grote
uitdagingen, naar excessieve problemen. Hoef
je vaak niet eens zo ver voor te zoeken. Hebben
we er één, dan gaan we er ook helemaal voor.
Verder dan onze concurrenten, veelal grote niet
al te flexibele bedrijven. Waar die tot hier en niet
verder zeggen, zetten wij een tandje extra bij.
Als je dan keer op keer uitstekend werk aflevert
heb je al snel een goede naam opgebouwd.
Die dus inderdaad recht doet aan wat we zijn:
probleemoplossers.”
Als ik je zo hoor zou je bijna de indruk krijgen dat problemen eerder regel dan uitzondering zijn.“In het geval van transmitterseals,
scheidingsmembranen die gekoppeld worden
aan elektronische druktransmitters, wel ja.
Aan deze producten kleeft, kleefde moet ik
eigenlijk zeggen, een negatief imago. Daar
ging nogal eens wat mee mis. Tot wij onze
seals introduceerden. Klinkt misschien wat
arrogant, maar het is wel zo. Het grappige
is overigens dat wij daar op een gegeven
moment ten aanzien van kwaliteit wereldwijd
leidend in waren – met name op het gebied van
uitzonderlijke metingen maar ook van standaard
meetoplossingen – alleen niemand wist het.”
Oh, hoe kwam dat?“Omdat er zo enorm veel komt kijken bij de
projecten waarbij wij betrokken zijn. Als seals
goed werken dan is dat normaal, iets wat je
mag verwachten.”
Snap ik. Maar jullie hebben kennelijk toch iets bijzonders bewerkstelligd als er altijd zoveel problemen mee waren.“Dat is ook zo. De innovatie die wij tot stand
hebben gebracht is eind jaren ’80 in gang
gezet binnen een samenwerking met onze
klant Shell. Daar wilden ze een structurele
oplossing voor de problemen met seals waar ze
voortdurend tegenaan liepen. Samen met hen
hebben we een eisenpakket opgesteld waar
we vervolgens mee aan de slag zijn gegaan.
Dat heeft uiteindelijk geresulteerd in een nieuwe
standaard. Die enorme hoge kwaliteit, waarmee
we onze concurrenten nog steeds achter ons
laten, hebben we vervolgens geclassificeerd als
de norm en is inmiddels onze basiskwaliteit. We
zijn natuurlijk ontzettend dankbaar dat we deze
kans hebben gekregen en enorm blij, trots mag
ik wel zeggen, dat we nog steeds nauw met
Shell samenwerken.”
Kan ik me voorstellen. Trouwens ook dat seals daardoor de hoofdmoot zijn geworden van jullie bedrijfsactiviteiten.“Dat klopt, maar dat is niet altijd zo geweest.
Om je uit te leggen hoe ons bedrijf zich heeft
ontwikkeld moeten we even terug in de tijd.
Laat ik beginnen in 1957, het jaar waarin mijn
grootvader het bedrijf Bastiaan Dordrecht
Thermometers heeft opgericht, het latere
Badotherm. Zoals de naam al doet vermoeden
repareerde hij thermometers. Later ging hij
ze zelf produceren, in eerste instantie voor
de scheepvaart, later ook voor bedrijven als
DuPont en Akzo. Dat ging goed, erg goed zelfs.
Oftewel, het eenmanszaakje groeide uit tot een
serieus bedrijf dat wereldwijd in manometers,
thermometers, scheidingsmembranen en
kraanafsluiters deed. In de jaren ’80, mijn
vader en oom runden toen inmiddels de zaak,
werd een fabriek in Roemenië overgenomen
waardoor Badotherm opeens over een eigen
productieunit beschikte.
TEKST PAUL VAN NIEUWENBURG FOTOGRAFIE LEO DE JONG
Goede hand. Niet klam,
niet koud, niet macho, niet
soft. Goeie kop ook. En
een goed pak, kom daar
tegenwoordig maar eens
om in de technologische
sector. Dit is er één van de
generatie die Nederland
gaat redden, dacht ik toen ik
mijn hand uitstak om Patrick
Bastiaan’s welkomstgebaar
in ontvangst te nemen.
“ Wereldleidend, alleen niemand wist het”
PATRICK BASTIAAN, BADOTHERM
54 INTERVIEW
SIGNALEMENT 05/2014
Dat zal niet gemakkelijk geweest zijn.“Dat kun je wel zeggen. De kwaliteit was niet
van het constante hoge dat we eisten, we
hadden er dus onze handen vol aan. En, vergeet
dat niet, die overname speelde zich allemaal af
in de periode rond de val van Ceausescu. Het
bedrijf, alles eigenlijk, was stuurloos. Bedenk
iets bizars en we hadden er mee te maken.
Ondertussen werkten er bij die fabriek wel
1500 man. Het was een moeizaam proces,
laat ik het daar maar op houden.”
Maar goed toen hadden jullie wel je eigen fabriek. “En konden we verder expanderen. We openden
kantoren in Amerika, het Midden-Oosten en Azië
van waaruit we die markten konden bedienen.
Doen we nog steeds. In India bijvoorbeeld
assembleren we scheidingsmembranen
exclusief voor de Indiaase markt. De productie
van onderdelen vindt overigens nog steeds
in Roemenië plaats. Onze fabriek daar heeft
in de tussentijd een behoorlijke efficiëntieslag
ondergaan. Daardoor hebben we de output
kunnen verhogen en de personele capaciteit
terug kunnen brengen tot zo’n 150 man.”
Hoeveel mensen lopen er in totaal rond bij Badotherm?“Wereldwijd bedoel je? Ongeveer 250 mensen.”
Maar goed, we hadden het over die seals…“Oh ja, de nadruk van onze activiteiten lag in
die tijd op manometers. Maar daar zagen we
eigenlijk te weinig toekomst in. De marges
waren laag en het was een behoorlijke
verdringingsmarkt. Eigenlijk, sinds de
samenwerking met Shell, zijn we ons meer en
meer gaan toeleggen op seals. Daar hebben we
uiteindelijk een naam in weten op te bouwen,
simpelweg door problemen op te lossen en
spraakmakend werk af te leveren. En natuurlijk
ook door meer naar buiten te treden, vooral in
één-op-één-contacten. Het resultaat is dat we
momenteel voor de top van de markt werken.
Men weet ons te vinden, zeker als het om
moeilijke applicaties gaat waarbij extreem hoge
temperaturen of lage druk een rol spelen. De
positie die we hebben verworven hebben we
natuurlijk voor een belangrijk deel te danken aan
de kwaliteitsnorm die we hebben neergezet en
de innovatieve oplossingen die we voor onze
klanten bedenken, maar ook aan het feit dat
we de enige onafhankelijke specialist zijn. En
tevens de kleinste, oftewel, the most dedicated.
Zo rond 2005 zijn we trouwens begonnen om
in het kader van operations excellence onze
organisatie hier omheen te bouwen.”
Stond jij in die tijd al aan het roer?“Deze ontwikkeling speelde zich af kort voor mijn
aanstelling als algemeen directeur. Het bouwen
aan een nieuwe organisatie is wel iets wat ik
samen met mijn managementteam in gang heb
gezet.”
Een nieuw team neem ik aan?“Inderdaad. We hebben het oude MT er
overigens niet uitgezet hoor. Dat bestond
namelijk uit mijn vader en mijn oom, die zijn
beiden vrijwillig vertrokken. Mijn oom was al
een jaar uit de zaak toen in 2005 mijn vader
terugkwam van een reis naar India – hij had een
poosje voor zichzelf genomen – mij bij zich riep
en mededeelde: “Ik heb er even over nagedacht,
jij wordt de nieuwe algemeen directeur van
Badotherm”.
Schrikken!!“Viel wel mee hoor. Ik zat toentertijd al drie
jaar in de directie van onze Roemeense fabriek
en kende dus het klappen van de zweep wel
een beetje.”
Oh, ik dacht die ligt lekker op het voorplecht van het familiejacht de playboy uit te hangen aan de Côte d’Azur of zo.“Dat staat gepland voor 2040, maar nee hoor,
na mijn studie aan de Erasmus ben ik meteen
aan de slag gegaan bij Badotherm. Maar goed,
directeur dus, je moet het wel doen. Mijn geluk
was dat ik meteen een team om me heen had
dat elkaar feilloos aanvoelde en helemaal op
één lijn zat. Je moet je indenken dat mijn vader
en oom uitstekend met elkaar konden werken,
maar wel strak in hun eigen discipline zaten. Het
huidige team, vier personen in totaal waaronder
mijn jongere broer Robert, kan met elkaar lezen
en schrijven en werkt volledig synergetisch.
Dat is fijn. Nou verwacht je misschien dat we
daardoor onstuimig en vol jeugdig elan een
volstrekt andere koers zijn gaan varen, maar dat
is dus niet het geval geweest. Oké, we zijn als
bedrijf geëvolueerd, van een handelaar naar een
oplosser, maar wat we doen komt 100% voort uit
de potentie die dit bedrijf altijd al bezat. Wat goed
is hebben we beter gemaakt, niet zo zeer anders.”
Geef eens een voorbeeld?“Het beste voorbeeld is onze missie, onze drive.
Badotherm heeft altijd gekoerst op kwaliteit.
Mijn grootvader, mijn oom, mijn vader. Dat heeft
ons succes gebracht. Die mentaliteit, die forte
zeg maar die in het DNA van ons bedrijf zit
besloten, hebben wij benut om op de koers te
komen waar we nu op zitten. En dat is er een
die goed aanvoelt. We zijn probleemoplossers
die de wereld de beste meetoplossingen
willen bieden. Een technologisch bezielde
probleemoplosser, zonder meer, maar wel één
die 100% oplossings- en klantgericht denkt en
daar ook naar handelt. Rendement is niet onze
drive, rendement is het gevolg van onze drive.
Hetzelfde geldt voor onze geografische groei.
In dat oplossend denken gaan we trouwens
ver. We geloven heilig in delen. De tijd dat je als
een moederkloek je nest afschermde is voorbij.
Wij investeren bijvoorbeeld veel in het verhogen
van de kennis van onze relaties omtrent seals.
Ik bedoel, het is geen open-source ondernemen
wat we doen, maar wat ik net al zei, het gaat
om de beste oplossingen, en die bereik je ook
door anderen in je kennis te laten delen.”
Niet bang dat iemand er mee aan de haal gaan?“Totaal niet. Ik denk eerder dat je door op deze
manier uiting te geven aan je betrokkenheid en
kwaliteitsbesef je relaties sterker aan je bindt.
Maar mocht het toch gebeuren, so be it.”
Interessante attitude. Ik moet opeens denken aan Daan Roosegaarde. Voelen jullie daar, misschien vanuit je generatie, enige verwantschap mee?“Ik weet niet of het veel met generatie te
maken heeft.”
Ik denk het wel.“Kan ook wel hoor, we zijn natuurlijk van laat ik
maar zeggen de Apple-generatie, een lichting
die meer in oplossingen denkt dan in producten.
Weet je wat het is, we gaan nog steeds van A
naar B, we zijn daarin op en top gemotiveerd en
willen dat alles klopt, alleen B verandert steeds.
En vraagt telkens om nieuwe oplossingen.
Dus zorgen we dat we die ook telkens kunnen
bieden. Zo simpel is het eigenlijk.”
Weer diezelfde hand. Niet klam, niet koud, niet
macho, niet soft. Vastberaden, down to earth,
vriendelijk. En een goed pak. Een erg goed pak.
‘ Naam opgebouwd door spraak-makend werk’
‘ Van handelaar naar oplosser, van goednaar beter’
6
SIGNALEMENT 05/2014
7
Aandeel topvrouwenmoet beter
Bron: VNO-NCW
28SEPTEMBER
Het aantal vrouwen in raden van commissarissen en bestuur is vorig jaar licht toegenomen. Dat moet beter, vinden VNO-NCW en MKB-Nederland.
Een betere doorstroming van vrouwen naar
topfuncties is niet alleen maatschappelijk,
maar ook bedrijfseconomisch van belang.
“Als het waar is dat bedrijven hierdoor
kansen, talent en winstgevendheid laten
liggen, is dat niet rationeel”, zegt Hans de
Boer, voorzitter van VNO-NCW.
Bron: P&O Actueel
Stijging minimumloon per1 januari 2015
De brutobedragen van het wettelijk minimumloon en minimum jeugdloon worden per 1 januari 2015 enigszins verhoogd.
Het minimumloon stijgt per 1 januari 2015
met 0,44% ten opzichte van het vastgestelde
minimumloon per 1 juli 2014. Volgens de Wet
minimumloon en minimumvakantiebijslag
bedraagt het bruto wettelijk minimumloon
met ingang van 1 januari 2015: € 1.501,80
per maand; € 346,55 per week en € 69,31
per dag. Dit minimumloon geldt voor alle
werknemers vanaf 23 jaar tot de AOW-
leeftijd bij een volledig dienstverband.
14OKTOBER
In drie fiscale beroepszaken heeft de hoogste Europese rechter de Nederlandse fiscus teruggefloten.
In alle gevallen traden moederbedrijven die niet
in Nederland gevestigd zijn op als eisende partij.
De Nederlandse inspecteur had hen geweigerd
de winsten en verliezen van hun Nederlandse
dochters onderling te verrekenen, met als
argument dat de moeders niet in aanmerking
komen voor deze faciliteit doordat ze zelf niet in
Nederland actief zijn. Het Europees Hof stelde de
eisers in het gelijk. Bij zijn motivering wees het
Hof op het hogere belang van het vrije
economische verkeer binnen de EU.
Verliezen Nederlandsedochters verrekenen
Bron: Inzake uw zaken
30OKTOBER
KORT NIEUWS
VAR verdwijnt: minder rechtszekerheid voor opdrachtgevers
Uitbreiding van garanties voorMKB-kredieten
Bron: BDO
Bron: SC kent de wet, nr. 454NOVEMBER
21NOVEMBER
De Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) gaat in de loop van 2015 vermoedelijk verdwijnen. Opdrachtgevers en zzp’ers worden beiden verantwoordelijk voor de beoordeling of hun arbeidsrelatie moet leiden tot afdracht van loonbelasting en premies. De volledige vrijwaring die nu mogelijk is voor opdrachtgevers komt daarmee grotendeels te vervallen.
Dit staat in het wetsvoorstel van de Wet
invoering Beschikking Geen Loonheffingen
dat op 22 september 2014 is ingediend bij
de Tweede Kamer. De invoering van de
Beschikking Geen Loonheffing (BGL) maakt
zowel opdrachtgever als opdrachtnemer
verantwoordelijk voor de vraag of feitelijk
sprake is van een dienstbetrekking. Is dat
het geval, dan moet de opdrachtgever
loonheffingen afdragen.
Nieuwe aanbieders die geld willen lenen aan middelgrote en kleine bedrijven kunnen aanspraak maken op een garantie van de overheid.
Dat maakte het ministerie van Economische
Zaken in november bekend. De overheid stelt
voor maximaal 400 miljoen euro aan garanties
beschikbaar voor nieuwe vormen van mkb-
krediet. Het is voor het eerst dat financiers met
voorstellen voor de vergroting van het aanbod
aan mkb-leningen een garantie kunnen krijgen.
Tot nu toe werden alleen garanties verstrekt op
financiering die direct aan bedrijven verleend.
Toch zijn de ondernemingsorganisaties niet
geheel pessimistisch over de toekomst. Dankzij
de regeling, die geldt sinds 1 januari 2013, is in
korte periode al verbetering te zien.
Uit het onderzoek blijkt verder dat veel bedrijven
niet goed op de hoogte zijn van de Wet toezicht
en bestuur. In die wet staat dat grote naamloze
en besloten vennootschappen ernaar dienen
te streven dat hun zetels ten minste voor
30 procent worden bezet door vrouwen en
voor 30 procent door mannen.
Voor werknemers die parttime werken, is het
bruto minimumloon evenredig lager.
Tot nu toe was het advies aan
opdrachtgevers om niet mee te kijken
naar wat de opdrachtnemer invult bij
het aanvragen van een VAR. Als de
opdrachtnemer een VAR WUO of een
VAR DGA kan overleggen -en aan de
overige voorwaarden is voldaan- is de
opdrachtgever gevrijwaard. Met de BGL
gaat dat veranderen. De opdrachtgever
moet meekijken en meebeoordelen of de
opdrachtnemer een aantal vragen wel juist
heeft beantwoord. Mochten de antwoorden
achteraf niet juist blijken te zijn, dan kan
de opdrachtgever alsnog geconfronteerd
worden met naheffingsaanslagen
loonbelasting en premies. De hele procedure
loopt via een webmodule die direct
uitsluitsel geeft over het oordeel van de
Belastingdienst: wel of niet inhouden.
8
SIGNALEMENT 05/2014
9
Per 1 januari 2015 kunnen werkgevers loon-
betalingsverplichting moeilijker uitsluiten als
een werknemer niet meer werkt vanwege een
oorzaak die in de risicosfeer van de werkgever
ligt. Daarnaast wordt de mogelijkheid om een
proeftijd overeen te komen beperkt, wordt het
verboden een concurrentiebeding in de arbeids-
overeenkomst voor bepaalde tijd op te nemen
– tenzij het belang daarvan wordt gemotiveerd –
en wordt de aanzegtermijn geïntroduceerd.
Zo moet de werkgever – op straffe van een
vergoeding – de werknemer minimaal één
maand voor het einde van de arbeids-
overeenkomst informeren over een eventuele
voortzetting.
Per 1 juli 2015 is een aangepaste ketenregeling
van toepassing op alle arbeidsovereenkom-
sten die op of na 1 juli 2015 aanvangen. Hier
begint het gepuzzel met tijdelijke contracten.
De aangepaste ketenregel houdt in dat er nog
steeds drie tijdelijke arbeidsovereenkomsten
elkaar kunnen opvolgen, maar dat de periode
waar binnen deze drie arbeidsovereenkomsten,
elkaar kunnen opvolgen verkort wordt van drie
naar twee jaar. Er zal dus eerder sprake zijn
van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde
tijd. De keten is pas doorbroken na een periode
van meer dan zes maanden. Belangrijk om
hier goed op te letten, want ook als de laatste
arbeidsovereenkomst is geëindigd vóór 1 juli
2015, zal er sprake moeten zijn van een onder-
breking van meer dan zes maanden. Is dit niet
het geval, dan loopt de keten door.
Minder aandacht is besteed aan de scholings-
plicht, die ook per 1 juli 2015 van kracht wordt.
De werkgever is verplicht de werknemer scholing
te laten volgen die noodzakelijk is voor de functie.
Hierop staat geen sanctie, maar een werknemer
heeft in een procedure een extra argument als er
geen invulling is gegeven aan de scholingsplicht.
Het grootste gevolg van de wet zit in de
wijziging van het ontslagrecht. Om het ontslag
eenvoudiger en goedkoper te maken, zijn
alle ontslaggronden in de wet opgenomen.
Ontslaggronden combineren is niet mogelijk. De
beëindiging wordt niet uitgesproken als het UWV
of de kantonrechter vaststelt dat de ontslaggrond
niet, of onvoldoende, is aangetoond. Het is te
verwachten dat hier sneller sprake van zal zijn,
onder meer omdat de beoordelingsvrijheid van
de rechter wordt ingeperkt. Daarnaast moet de
werkgever aantonen dat herplaatsing binnen de
organisatie niet mogelijk is, ook niet met behulp
van scholing. Daarmee wordt het van groot
belang een goed dossier bij te houden.
Indien de arbeidsovereenkomst langer dan twee
jaar heeft geduurd, en de werkgever beëindigt
deze, dan is een transitievergoeding verschuldigd,
ongeacht de reden van beëindiging. Als de
werknemer de pensioengerechtigde leeftijd heeft
bereikt, ernstig verwijtbaar heeft gehandeld, of
de arbeidsovereenkomst zelf opzegt, is geen
transitievergoeding verschuldigd.
De Wet Werk en Zekerheid maakt het voor
werkgevers wellicht niet eenvoudiger. Het wordt
roeien met de riemen die er zijn, maar er is wel
degelijk slagkracht voor degene die de wijzi-
gingen oppakt en op praktische wijze doorvoert
in zijn Human Resource Management.
MR. TJEERD HOEKSTRA
ADVOCAAT
CMS DERKS STAR BUSMANN
De Wet Werk en Zekerheid – What’s in it for you?Over enkele dagen treedt het eerste deel van de Wet Werk en Zekerheid
in werking. De wet beoogt de positie van de werknemer met een arbeids-
overeenkomst voor bepaalde tijd te versterken. Daarnaast wordt per 1 juli 2015
het ontslagrecht drastisch gewijzigd. Is iedereen klaar voor wat er komen gaat?
In dit artikel in vogelvlucht een toelichting op de wijzigingen.
1110
SIGNALEMENT 04/2014
ReveNew helpt u bij het bedenken, realiseren en succesvol maken van al
uw internetactiviteiten. Verder brengt ReveNew de kansen en de risico’s
van internetactiviteiten in beeld en realiseert internetoplossingen op maat.
Hierdoor behaalt u een maximaal rendement uit uw internetinvestering.
U kunt ReveNew voor al uw internetactiviteiten inschakelen, zo heeft u
slechts één adres op weg naar uw internetsucces.
Neem vrijblijvend contact op of ga naar www.revenew.nl
Samen met partners Muntz/cross channel communicatie en Marketguide/web based marketing tools, hanteert Revenew de All Active-aanpak. All Active is een resultaatgerichte werkwijze die u verzekert van de juiste specialisten. Die u verzekert van succes.
Openstaande verkoopfacturen zijn een gruwel voor elk bedrijf. Herinneringen
sturen, nabellen, sommaties de deur uit doen; het is vervelend en tijdrovend
werk dat eigenlijk geen waarde toevoegt aan het bedrijfsproces. Bij de firma
HARTING, leverancier van connectoren en lid van de FHI-branche Industriële
Elektronica, gaat het debiteurenbeheer sinds kort veel gemakkelijker en sneller.
Sindskort is dat namelijk geautomatiseerd. FHI-partner Graydon Incasso heeft
speciaal voor FHI-leden een nieuwe incassodienst ontwikkeld, Collector COOL.
HARTING is het eerste lidbedrijf dat hiervan gebruik maakt. Nathalie Slosser,
verantwoordelijk voor debiteurenbeheer bij HARTING, is er blij mee.
‘’We liepen al langere tijd tegen het probleem aan
dat klanten steeds later hun facturen betalen.’’
HARTING’s klanten bevinden zich in verschillende
markten waaronder machinebouw, transportation
en energie. “Met een financiële afdeling van 2,5 FTE
neemt rappelleren en nabellen relatief veel tijd in
beslag. Daarom wilden we het nieuwe automati-
sche incassosysteem van Graydon en FHI graag
proberen.’’ Andreas Meijer, manager ledendiensten
bij FHI: ‘’Al sinds december 2001 bestaat er een
strategische samenwerking tussen FHI en Gray-
don Incasso. Uit ervaring weten we dat Graydon
een partij is die de branche kent en toegevoegde
waarde levert. Door goed te luisteren naar de
leden hebben we samen een eenvoudig te gebrui-
ken incassodienst op kunnen zetten.’’ Esther Kwa,
Account Director bij Graydon Incasso, beaamt:
‘’Het is het beste van beide partijen.’’
Wat de dienst precies inhoudt? ‘’De incassodienst is
bedoeld om facturen sneller betaald te krijgen en
tegelijkertijd het werk van de debiteurenbeheerder
te verlichten. Dat gebeurt enerzijds door het proces
te automatiseren en anderzijds door gemakkelijker
sommaties te kunnen versturen. Voor een vast
bedrag per jaar kunnen leden gebruik maken van
het systeem en een onbeperkt aantal (inter)natio-
nale sommaties en incasso’s via ons doen uitgaan.
Voorheen betaalden leden per losse incasso. Nu is
alles ondergebracht in een vast bedrag per jaar,’’
legt Kiwa uit.
Nathalie Slosser vult vanuit haar ervaring aan:
‘’Graydon werkt met het klantenportal COOL,
incassosysteem Collector Online. Wij kunnen daar
op inloggen en gegevens van debiteuren en
gescande facturen invoeren. Graydon verstuurt
dan vanuit het systeem de sommaties en eventuele
incasso’s. Via een logboek waarin alle updates
worden bijgehouden, kan ik precies in de gaten
houden wat er gebeurt en waar ik financieel risico
loop. We werken nu vier maanden met COOL en
het werkt perfect. In het begin waren er wat opstart-
problemen omdat wij de eerste waren en er nog
wat kinderziektes overwonnen moesten worden.
Maar nu het goed werkt heb ik COOL iedere dag
‘ Minder belletjes nodig, betalingen sneller binnen, COOL geregeld’
HARTING blij met nieuw softwaretool voor debiteurenbeheerNieuwe service van Graydon Incasso en FHI
TEKST EMMAR SINNIGE
open staan. Ik merk dat er veel minder belletjes
nodig zijn; alles kan via COOL geregeld worden. Dat
is een stuk efficiënter. Ik kan zelfs aangeven wanneer
ik wil dat een debiteur sneller doorgezet wordt naar
incasso. Uiteindelijk heb ik mijn betalingen sneller
binnen. Binnen twee weken zijn negen van de tien
betalingen gegarandeerd. Door de naamsbekend-
heid wordt snel op de laatste sommatie brief vanuit
Graydon gereageerd. Scheelt aanzienlijk, voorheen
duurde dat langer dan een maand. Door minder
telefoonverkeer en omdat ik alles maar één keer
hoef in te voeren, heb ik nu tijd vrij voor andere
werkzaamheden.’’
Als een ander FHI-lid ook gebruik wil maken van
de incassodienst, wat moet hij dan doen? Andreas
Meijer: ‘’FHI-leden krijgen 50% korting, wat betekent
dat de dienst jaarlijks maar € 299,50 kost. Het enige
wat je hoefte doen is een mailtje sturen naar mij,
via [email protected]. Graydon stuurt vervolgens de
inlogcodes voor het klantenportal en er kunnen
direct onbeperkt vorderingen worden ingevoerd.
Easy as pie.’’
COLUMN
PAUL PETERSEN
Het is nauwelijks nieuws te noemen, dat er de afgelopen decennia
een enorme digitalisering heeft plaatsgevonden. Op alle fronten maakt
de bevolking dat mee en zeker bedrijven in de technologiebranches
zouden aan de voorkant moeten zitten. Voor opkomende bedrijven
is de vindbaarheid op internet van groter belang, dan dat je vooraan
moet staan in De Telefoongids of de Gouden Gids. Als ik die woorden
opschrijf, krijg ik al het gevoel van een geschiedenisles.
Als mijn zoon naar All Stars kijkt en hoort dat de spelers een
voetbalblaadje hebben, waarbij de aanvoerder iedereen nabelt, om
op tijd te zijn voor de wedstrijd, doet hem dat vermoeden dat het een
ver verleden is. Bij de World of Technology & Science en diverse events
kwamen de actuele ontwikkelingen van Industry 4.0, Smart Industry en
the Internet of Things nadrukkelijk aan de orde. We weten het dus.
Tegelijkertijd hebben beursprojecten met apps, die bij die actuele
ontwikkelingen zouden moeten passen, geen grote omarming beleefd.
De ouderwetse stempelkaart lijkt beter bij onze bezoekers te passen,
dan de moderne digitale middelen.
‘ Wij zijn niet de pioniers, volgens mij’
De recente ontwikkeling van WordPress sites voor events en
verenigingen biedt leden en exposanten de kansen om hun content en
nieuws online te zetten. Dat wordt bij WoTS en bijvoorbeeld het event
IT Room Infra nadrukkelijk gedaan, maar bij sommige groepen en
activiteiten is dat beperkt.
Waar de marketingwereld over elkaar heen rolt met termen als
inbound marketing of content marketing is dat bij ‘ons’ nog geen hot
item. Dat vind ik een bijzondere constatering, omdat juist FHI- leden en
exposanten de sterke band met hun klanten en relaties in de technische
inhoud hebben zitten.
Wij zijn niet de pioniers, volgens mij. Dat geldt ook voor de bezoekers,
als ik het kort door de bocht vaststel. Tegelijkertijd zijn de technische
mogelijkheden ontstaan door de bouwwerken van FHI-leden en hun
klanten. Kortom, we hebben de inhoud en de basis. Vanuit die krachten
kunnen we mee met de versnelling in de marketing.
Digitalisering
12
SIGNALEMENT 05/2014
13
Productie bij HARTING Technology Group
Productie index
70
65
60
55
50
45
40
35
30
25
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Bron: Nevi
Stijging
Terruggang
= Seizoensgecorrigeerd = Ongecorrigeerd 50 = Geen verandering met voorafgaande maand
Producentenvertrouwen industrie86420
-2-4-6-8
-10
10 2011 2012 2013 2014
Bron: CBSSaldo (%) positieve en negatieve antwoorden
Afzetprijzen industrie16
12
8
4
0
-4
-8
10 2011 2012 2013 2014
Bron: CBS(%) -mutatie t.o.v. een jaar eerder
Conjunctuur
Aanhoudende daling inafzetprijzenindustrieDe afzetprijzen van de Nederlandse industrie
waren in september 1,7 procent lager dan
in september 2013. In augustus waren de
prijzen 1,4 procent lager dan een jaar eerder.
Het vertrouwen van de ondernemers in de industrie
is in oktober fors verbeterd. De indicator van het
producentenvertrouwen ging van -0,2 naar 2,0.
In de twee voorgaande maanden daalde het
vertrouwen nog met in totaal 1,4 punten. De verbe-
Het verloop van de afzetprijzen van de industrie
hangt sterk samen met de ontwikkeling van de
olieprijzen. De olieprijzen daalden in september,
net als in juli en augustus. North Sea Brent olie
tering van het producentenvertrouwen in oktober
is vooral toe te schrijven aan een veel positiever
oordeel over de verwachte productie en de order-
portefeuille. Sinds oktober 2012 is de trend van het
producentenvertrouwen positief. In oktober 2014
kostte nauwelijks meer dan 76 euro per vat. Dat
is ruim 8 procent minder dan in september 2013.
In augustus was de prijsdaling ruim 6 procent.
Hoe een negatieve trend positief kan zijn.
ligt het vertrouwen van de industriële producenten
boven het gemiddelde van de afgelopen twintig
jaar (0,5). Het vertrouwen van de ondernemers
bereikte in januari 2008 de hoogste waarde (9,4)
en ruim een jaar later de laagste waarde (-23,5).
De Nederlandse productiesector zette in
oktober een sterke prestatie neer met de hoog-
ste PMI in drie maanden: de NEVI PMI® steeg
van 52.2 in september naar 53.0 in oktober.
Voor de achttiende maand op rij nam de
productieomvang toe, en wel in de grootste
mate sinds juli. Deze groei was het gevolg van
de grootste stijging in acht maanden van het
aantal nieuwe orders.
Desondanks daalde de hoeveelheid onvoltooid
of nog niet uitgevoerd werk opnieuw en aan-
zienlijk. De voorraad gereed product daalde voor
de tweede achtereenvolgende maand, zij het
gering. De inkoopprijzen waren voor de tweede
opeenvolgende maand lager, maar deze daling
bleef beperkt. De verkoopprijzen daalden in
oktober voor de derde maand op rij.
Industrie presteert sterk: NEVI PMI september 53.0
Vertrouwen producenten neemt weer fors toe
15
resultaat telt
bureau voor effectieve campagnes
www.muntz.nl
Muntz A4 adv.indd 1 02-09-13 11:18
“Mijn opa was lid van ‘De blauwe knoop’, omdat hij vond dat hij die club moest steunen, maar hij lustte zelf wel een borrel. Zo is het ook met mij en de overlegeconomie.”
Hans de Boer, voorzitter VNO-NCW in SER Magazine, september 2014.
“Laat ik de werkgevers geruststellen: mijn beide opa’s waren zzp-ers. De ene opa had een melkkar, de andere een eenmansherenkapperszaak.”Mariëtte Hamer, nieuwe voorzitter van de Sociaal Economische Raad,
gevraagd naar haar affiniteit met werkgevers in SER Magazine, september 2014.
“Een wijze wordt nog wijzer als je hem berispt, een rechtvaardige vergroot zijn inzicht door wat je hem leert.”Salomo, koning van Israël, in het Bijbelboek Spreuken, ongeveer
920 jaar voor Christus.
“Alle schriftcultuur komt voort uit het gesprek, maar het is niets als het niet ooit opnieuw wordt gebruikt. Daarom spreek ik bij DWDD over Aristoteles.”René Gude, Denker des Vaderlands, oud-directeur van ISVW en
columnist van i-Filosofie, in NRC Weekend, zaterdag 27 september 2014.
“Het klinkt banaal, maar tijd is eigenlijk het enige dat schaars is. En daar kom je te laat achter.”Mirjam Sijmons, algemeen directeur ArboNed, sprekend over de
deeleconomie in Het Financieele Dagblad, maandag 6 oktober 2014.
“Moet de politiek volksoplopen organiseren om over toewijzing van onderzoeksubsidies te beslissen?”Robbert Dijkgraaf, hoogleraar theoretische natuurkunde aan
de Universiteit van Amsterdam, directeur van het Institute for
Advanced Study in Princeton (IAS), V.S. en Leon Levy Professor, schrijvend over
‘burgeronderzoek’, in zijn column in NRC Wetenschap, zaterdag 25 oktober 2014.
“Met kunstmatige intelligentie roepen we de demon op. In zulke verhalen is er altijd iemand met een pentagram en wijwater die denkt de demon te kunnen controleren. Werkt nooit.”
Elon Musk, ondernemer, uitvinder, investeerder, CEO en CTO van SpaceX, CEO en
chief product architect van Tesla Motors, and chairman of SolarCity, tijdens het MIT
AeroAstro Symposium, 24 oktober 2014.
“Als de bom valt kun je maar beter in de bouw werken. Daar gebeurt alles vijf jaar later.” Radboud Baayen, senior technical consultant STABU, tijdens de
Nationale Conferentie Gebouw Automatisering, 6 november 2014.
Zo gezegd,zo geschreven
VSL, het Nationaal Metrologisch
Instituut van Nederland, dreigt
in een paar jaar tijd met 25% te
worden gekort op haar budget!
Dat levert de schatkist direct 2,5
miljoen euro op, maar kost de
Nederlandse economie ten
minste 125 miljoen, waarover
de overheid toch zeker wel 25
miljoen euro belasting kan
innen. Hoe kortzichtig kan ons
politiek/ambtelijke bestel zijn?
Als dit doorgaat, dan raakt het
direct de waardeketen waarin
tientallen technologiebedrijven
opereren.
TEKST KEES GROENEVELD FOTOGRAFIE PEER DE WIT, STUDIO AKSENTO
Albert Dalhuijsen en Cees van ’t Wout van VSL,
voorheen bekend als NMi-VSL, zien met lede
ogen aan hoe de innovatieve slagkracht van de
Nederlandse economie verder afbrokkelt: “Het
is de politiek die de ogen geopend dient te wor-
den.” “Dit is echt onverantwoord,” stelt Wybren
Jouwsma, DGA van Bronkhorst High Tech en
bestuurslid van de FHI-branche Industriële
Elektronica, voormalig commissaris van NMi.
VSL ontwikkelt en beheert meetstandaarden.
Misschien is dat voor politici niet zo’n sexy
onderwerp. Kan het bedrijfsleven dat niet zelf
regelen? Het is zoiets als van winkels vragen
voortaan hun eigen geld maar te drukken
of de politie privatiseren, of stoppen met het
onderhoud aan onze snelwegen. Het beheer
van meetstandaarden bepaalt de internatio-
nale concurrentiepositie van elk handelsland
dat het moet hebben van technologie. Veel
toeleveranciers van bijvoorbeeld een bedrijf
als ASML kunnen alleen goed functioneren als
hun producten volgens referentiestandaar-
den op de juiste afmetingen, ook op micro en
nanoschaal, kunnen worden geproduceerd
en geleverd. Een aantal hoogwaardige Neder-
landse bedrijven verliest zelfs haar bestaans-
grond bij het wegvallen van VSL-faciliteiten.
Maar de overheid heeft ook heel direct belang.
De ademtest bij alcoholcontroles heeft een
referentie nodig om na te kunnen gaan of
de uitkomst wel klopt. Het elektriciteitsnet kan
alleen goed functioneren als powerkwali-
teit kan worden bepaald aan de hand van
referentiestandaarden. Milieuproblemen en
medische diagnostiek, het is allemaal niet aan
te pakken zonder dat je onomstotelijk kunt
vaststellen wat er mis is.
INVESTERINGEN IN LNG AANLANDING“Natuurlijk kan het bedrijfsleven meebetalen,”
zegt Albert Dalhuijsen. “Dat gebeurt ook volop.
Het overheidsstreven om van Nederland een
‘gasrotonde’ te maken wordt gedragen door
het bedrijfsleven. Dat blijkt uit het feit dat er
gezamenlijk met bedrijven en de EU wordt
geïnvesteerd in de ontwikkeling van een
meetstandaard voor vloeibaar aardgas op de
Tweede Maasvlakte, ter ondersteuning van de
LNG terminal die daar is gebouwd. Het maakt
Nederland en Europa minder afhankelijk van
een beperkt aantal landen met onbetrouw-
bare regimes.” Daar kan de Nederlandse
overheid zich natuurlijk niet zomaar uit terug-
trekken. “We kunnen enkele referentiestan-
daarden al niet meer aanbieden. Voor kracht,
trillingen en akoestiek moeten bedrijven nu al
naar het buitenland.” In dat buitenland kom
je achteraan in de rij bij de instituten. ‘Eigen
bedrijven eerst’ geldt in alle buitenlanden meer
dan in Nederland handelsland. Voor een aan-
tal lidbedrijven van FHI en voor de procesin-
dustrie is nu actueel dat er een herleidbare
multifase flowstandaard komt. Komt die er niet
in Nederland, dan kan die technologie hier
minder snel worden ontwikkeld dan elders.
VSL werkt aan een rapport waarmee het
Ministerie van Economische Zaken en de poli-
tiek overtuigd moeten worden. Internationaal
onderzoek kan daar bij helpen. Daaruit blijkt
dat de cost/benefit ratio van investeringen in
metrologie ruim 1/54 is, elke geïnvesteerde
euro levert ruim 54 euro op. De ratio blijkt
ook andersom op te gaan: minder investeren
levert krimp op in dezelfde orde van grootte.
Binnen FHI zijn het in elk geval de bedrijven
die zijn betrokken bij vloeistofmeting, bij
energiemeting en bij wegen en doseren die
ernstig bezwaar maken tegen de beleidsvoor-
nemens die nu zijn aangekondigd. Gezien
de contacten met verschillende leden van de
Tweede Kamer blijft er vooralsnog hoop dat
men op haar schreden terugkeert, net als een
jaar of tien geleden toen eenzelfde gebrek
aan kennis en begrip gerepareerd werd.
Bezuiniging op metrologie typisch geval van penny wise pound foolish
16
SIGNALEMENT 05/2014
17
De voorzitter van FHI, Eric van Schagen ‘on air’, live vanaf de beursvloer van World of Technology & Science.
Het illustreert wat er gebeurde in de laatste
week van september / eerste week oktober. Het
verdwijnen van de naam HET Instrument en het
verschijnen van de nieuwe beurstitel was een
gok die goed is uitgepakt. Naar de primaire
doelgroepen zeker: ruim 21.000 professionele
bezoekers tegen ongeveer 15.000 twee jaar
geleden. Met dank aan de FEDA-organisatie
waarmee een succesvol partnerschap kon
worden gerealiseerd en geëffectueerd!
Het ‘on air’ gaan moet bijdragen aan de bredere
naamsbekend op langere termijn en aan een
scherper imago voor de hele technologiesector
in Nederland.
SIGNALEMENT 05/2014
18 19
Twee wereldmarktspelers in instrumentatie voor de procesindustrie, Samson Regeltechniek en Endress + Hauser.
Decennia lang presenteerden ze beiden in Nederland op HET Instrument
hun voortdurend vernieuwende technologie. Tijdens World of Technology
& Science stonden beiden weer gebroederlijk naast elkaar, elkaar
aanvullend in technologie om de meest complexe industriële processen
te kunnen sturen en beheersen.
SIGNALEMENT 05/2014
20 21
De introductie van een nieuw type, in Nederland ontwikkeld, klimaatkasten-reeks voor het kweken van planten voor researchdoel-einden. Ook dat gebeurde in Utrecht tijdens de beurs World of Technology & Science.
Hettich Benelux directeur Henk Valster: “ik kan het
bijna niet over mijn lippen krijgen, maar ik ben
dik tevreden over onze deelname aan de beurs.”
Valster zag het vooraf niet zitten. “Mijn managers
hebben mij onder druk gezet om hier te gaan
staan.” Hoe sportief kun je zijn als in een groot
aantal bezoeken van relevante potentiële klanten
blijkt dat er volop belangstelling is vanuit de markt.SIGNALEMENT 05/2014
22 23
Genzo Shimadzu begon in 1875 in Kyoto met het produceren van instrumenten voor chemische en fysische analyse.
Kwaliteit, duurzaamheid en innovatie zijn begrippen die sinds die
tijd actueel zijn. Hoe bijdetijds ziet dat er uit op de beurs World of
Technology & Science 2014. Technologie uit de hele wereld was
er inderdaad in de Global Village die FHI en Feda creëerden in de
Jaarbeurs Utrecht afgelopen 30 september tot en met 3 oktober.
SIGNALEMENT 05/2014
24 25
Pieter van Breugel is een bekende verschijning in FHI-kringen.
Ruim 17 jaar was hij actief bij NMi, het Nederlands Meetinstituut.
In zijn rol als salesmanager en later als directeur speelde Pieter een
belangrijke rol in de overlegplatforms die FHI organiseert rond de
verschillende onderdelen van de uitvoering van de ijkwet en later de
metrologiewet. Sinds vorig jaar runt Van Breugel een nieuwe
bedrijfsmatige activiteit: Kiwa ExVision. Een nieuw test- en
certificeringinstituut voor explosieveiligheid. Hoezo, hoe en waartoe?
Het is meer dan nieuwsgierigheid. Het gaat om de relevantie voor
FHI-lidbedrijven en hun afnemers waarom we uit de monden
Van Breugel en van zijn launching customer André Boer, directeur
van KROHNE Nederland, willen weten hoe het zit.
“Ik merkte dat de fabrikanten die ik kende uit mijn
NMi tijd grote problemen hebben met het op tijd
verkrijgen van hun explosieveiligheid approvals.
Wereldwijd blijkt er te weinig capaciteit te zijn voor
dit soort diensten, het testen en certificeren van
explosieveilige producten. Door het gebrek aan
faciliteiten lopen fabrikanten zes tot negen maan-
den vertraging op bij de introductie van hun product
in de markt.” Pieter van Breugel is nog altijd een
enthousiast verteller. “Ik was net voor mezelf begon-
nen, drie jaar geleden. Ik dacht, dat is een business
case! Onderzoek naar gedaan. Inderdaad een
probleem. De Duitse PTB is deze activiteit zelfs aan
het afbouwen. Dat instituut heeft gekozen voor meer
wetenschappelijke inslag en wil stoppen met het
werk voor de productieomgeving. Ik was nog maar
een kleine beginnende ondernemer, dus dacht,
misschien kan ik aanhaken bij een gerenommeerde
organisatie met imago, logo en een accreditatie
infrastructuur. Aangeklopt bij Kiwa, met verhaal
onder de arm. Was direct raak. Waarom Kiwa?
Ik kende de organisatie goed. Het voormalige
Gastec maakt er onderdeel van uit, men heeft
ervaring met Europese richtlijnen. En er heerst daar
een ondernemersklimaat dat mij aansprak.”
Vanaf juli 2013 tot april 2014 is er gewerkt aan de
opzet. “Plan uitrollen, in no-time een lab neerzetten,
mensen vinden en trainen, ATEX/IECEx accreditatie
halen plus een alternatief pad voor Noord Amerika
via een Canadese partner, QPS. Deze zomer is alles
rondgekomen en het loopt storm nu.”
De investering voor het lab was niet extreem, een
kleine half miljoen euro. Van Breugel heeft wel flink
moeten investeren in kennis. Bij de opening kon
uiteindelijk wel meteen het eerste certificaat
worden uitgereikt, aan KROHNE, fabrikant van
flowmeters. Hoe kan dat, meteen bij de opening
al, vraag je je af. ‘’Openingen plannen moet je
nooit te vroeg doen,’’ lacht Van Breugel. “Het was
meer ceremonieel, we draaiden natuurlijk al.”
KROHNE-man André Boer bevestigt het verhaal
over schaarste aan capaciteit. “Jazeker, KROHNE
was één van de fabrikanten die daar last van had.
We willen met innovatieve nieuwe apparatuur snel
de markt in. Als de technische ontwikkeling achter
de rug is en je er daarna een jaar of meer achter-
aan moet plakken om certificering rond te krijgen,
dan kan dat funest zijn.”
De ontwikkelingen in het testen blijken vooral te
maken te hebben met de technologieontwikkelin-
gen in de producten die moeten worden getest.
De functionaliteit en technologische complexi-
teit van die producten neemt toe en dat betekent
dat de normen voor het testen en certificeren
daarop moeten worden aangepast. “Bovendien
worden producten steeds meer meteen voor de
wereldmarkt ontwikkeld en niet voor een regio of
alleen voor Europa. Dat betekent nogal wat voor
bedrijven,” weet Van Breugel. Boer ziet dat binnen
KROHNE. “Wij hebben zes man op certificering aan
het werk, alleen al in Nederland. Daarnaast zijn er
certificeringsmedewerkers actief in Duitsland, Enge-
land en Frankrijk. We zitten net in de budgetronde
en dan blijkt dat er behoorlijke bedragen uitgetrok-
ken worden voor certificering en testen.”
TEKST KEES GROENEVELD FOTOGRAFIE KIWA EXVISION
Desgevraagd legt Van Breugel uit wat er nou precies
gebeurt bij het testen. “Explosierisico begint bij het
product. Het komt alleen bij ons als het een potenti-
ele ontstekingsbron bevat. Er zijn twee manieren om
veilig te zijn. Elektrisch intrinsiek veilig, als er sprake is
van een dusdanig laag vermogen dat er nooit ontste-
kingsenergie kan ontstaan. Het vonkje heeft te weinig
energie om iets aan te steken. Als we wel een vonk
hebben, dan moeten we gaan inpakken, de zaak
veilig maken via een dikke behuizing, mechanisch, of
ingieten in een compound, zodat er nooit explosief
gas bij kan komen. Wat we doen is of de elektro-
nica certificeren, of het product in een explosieveilige
omgeving laten ploffen. We brengen dan geclassi-
ficeerde gascomposities in een omgeving, product
erin, van binnen laten ontploffen en dan mag de
omgeving niet worden aangestoken. Als het vervol-
gens ook nog viermaal de gemeten explosiedruk kan
weerstaan, dan is het veilig.”
Wat KROHNE leuk vindt aan Kiwa ExVision is “het
prachtige lab en de mooie locatie in Apeldoorn,
precies tussen de KROHNE vestigingen in Dor-
drecht en Duisburg in, dus centraal voor ons.”
Van Breugel denkt in de komende jaren te groeien
met twee tot drie FTE per jaar tot zeker twintig
mensen. “Nu zijn we nog voor de helft opleidings-
instituut. Echte explosieveiligheidsdeskundigen zijn
schaars. Daarbij is ons doel niet om op winst van
vandaag te sturen, maar op potentiële winst in de
toekomst. Als ik dat niet doe, ben ik nu wel lucratief,
maar haal ik in de toekomst de vereiste doorlooptijd
niet. Doorlooptijd is voor ons selling point.”
Van Breugels’ enthousiasme komt naar buiten
in een prachtige oneliner: ‘’Explosieveiligheid is
minstens zo sexy als metrologie!!’’
Explosieveiligheid minstens zo sexy als metrologie
‘ Snelcertificerenvoor nieuwe producten’
26
SIGNALEMENT 05/2014
27
Kaartjes wisselen via een handshake en je Smartphone
Elektronica, substraat voor alle technologieWe leven nog steeds in het elektronicatijdperk. Al
sinds halverwege de twintigste eeuw zijn eigenlijk
alle technologie ontwikkelingen gebaseerd op wat
er in de elektronica gebeurt, op basis van de wet
van More. Of het nu The Internet of Things, LED,
Organ-on-a-chip, Solar Energy, Process Intensifica-
tion, grafeen in fietsbanden of what ever is, overal
is iedere keer de volgende generatie elektronica
doorslaggevend. Het woord ‘substraat’ biedt daar-
toe een mooie metafoor. Aanvankelijk werd dat
woord vooral gebruikt in de zin van voedingsbo-
dem voor planten en champignons en dergelijke.
Maar in elektronica heet ook elk oppervlak waarop
een schakeling wordt aangebracht ‘substraat’, met
silicium als het meest bekende materiaal daarvoor.
Aldus is de elektronica als zodanig de voedingsbo-
dem voor allerlei ontwikkelingen in de technologie
in andere branche, ook binnen FHI. Logisch dus dat
de FHI-branche Industriële Elektronica elke twee
jaar haar eigen beurs heeft, voorheen naast HET
Instrument, nu naast WoTS, World of Technology
& Science. Volgend jaar juni zullen weer zo’n 140
bedrijven exposeren, zijn er weer drie dagen lang
allerlei inhoudelijke seminars en worden er rond
de vierduizend professionele bezoekers verwacht.
Electronics & Automation 2 t/m 4 juni 2015
Jaarbeurs Utrecht
www.eabeurs.nl
Het dak van het Yas Viceroy Hotel in Abu Dhabi
is een voorbeeld van een ‘2.5D free form rigid
electronic circuit’. Deze spectaculaire toepassing
illustreert wat er aan zit te komen qua éénmalig
vervormbare elektronica. De eerste presentatie
die al definitief is in het programma van het
seminar Tomorrows Electronics tijdens de beurs
E&A 2105, wordt verzorgd door Wim Christiaens,
R&D-director van Quad Industries.
Niet alleen geeft hij een inkijk in de wereld van
printed Electronics, met name hybride systemen,
hij komt ook vertellen hoe je die technologie toe-
past en realiseert. Quad Industries is een van de
partijen die is betrokken bij het Terasel project, in
het kader van EU-FP7.
Christiaens gaat zijn toehoorders ook oproepen
tot partnership bij mogelijke innovatietrajecten
met deze technologie. Het Tomorrows Electro-
nics seminar staat gepland voor 2 juni tijdens de
beurs Electronics & Automation.
Tomorrows Electronics eenmalig vervormbaar in Abu Dhabi
De armband wordt ontwikkeld op een Arduino
platform, dus kan de gebruiker er zelf later extra
applicaties mee realiseren. Het is uiteraard de
bedoeling dat ook deze gadget weer live op
de beursvloer wordt geproduceerd en gratis
beschikbaar is voor bezoekers.
Bedrijven die deelnemen aan de beurs kunnen
aanhaken bij dit project, dat wordt gemanaged
vanuit het FHI-bureau. Die bedrijven profiteren dan
van de promotie en contactmomenten die met het
project zijn verbonden.
Al meer dan dertig bedrijven hebben gemeld bij
het gadgetproject 2015 betrokken te willen zijn.
Men kan componenten sponsoren, het testen
van de gadget verzorgen, een sponsorbijdrage
leveren in de productie of daadwerkelijk
deelnemen in de Live Productielijn. Het ontwerp
van de gadget wordt goed bekeken op de
produceerbaarheid en de testbaarheid, want
er moeten wel werkende gadgets uitgegeven
kunnen worden en aan de bezoekers van de
beurs afgeleverd worden.
De opzet van de Live Productielijn is wat anders
dan andere jaren. Naast de lijn waarop de gadget
wordt geproduceerd komt er ook een demolijn,
zodat alle deelnemers de zekerheid hebben dat
hun equipment ook live werkend getoond kan
worden aan de bezoeker.
Uiteraard kan het project alleen doorgaan
wanneer er voldoende funding en steun is
vanuit de betrokken exposanten. Wie interesse
heeft bijvoorbeeld in de BoM, Bill of Materials of
anderszins: [email protected]
Elektronica-ontwikkelaar Metatronics
heeft alweer een eerste opzet voor de
Electronics & Automation-beursgadget
voor volgend jaar juni gepresenteerd.
Twee mensen schudden elkaar de
hand en hun visitekaartjes worden
automatisch via hun smartphones
uitgewisseld. Om dat te kunnen,
krijgen ze een slimme armband,
dat is wat Metatronics voorstelt.
28
SIGNALEMENT 05/2014
29
IE
TEKST EMMAR SINNIGE FOTOGRAFIE CHIEL VAN DIEST
INDUSTRIËLE ELEKTRONICA
‘’Ik ben altijd mijn fiets kwijt, dus zocht ik iets om ‘em makkelijk terug te vinden.’’ Zo ont-
stond het idee voor ‘een slim achterlicht’-project van Joost van Velzen, systeemarchitect
bij Salland-Electronics. Hij zocht een idee om studenten op te zetten die zouden kunnen
gaan onderzoeken wat er allemaal mogelijk is met de beschikbare technologie.
Het onderzoek van de HBO-studenten kreeg een vervolg. Stagiair Johan Froon werd op
het spoor gezet te gaan proberen via Kickstarter geld op te halen om de productie te
kunnen starten, want ja, het 8Rlicht krijgt steeds meer ‘toeters en bellen’ en dreigt echt
voor iedereen leuk te worden om op je fiets te hebben.’’
Kickstarter, toeters en bellen!
Slim 8Rlicht van SallandElectronics stagiaires
Van Velzen is niet alleen systeemarchitect / onder-
zoeker bij SallandElectronics, maar ook lid van
de research task force van DevLab, de tien jaar
geleden vanuit FHI opgerichte R&D coöperatie. Hij
is altijd opzoek naar nieuwe ontwikkelingen, nieuw
onderzoek. ‘’SallandElectronics is een dienstverle-
nend bedrijf, we moeten kennis actueel houden en
voorop lopen, investeringen doen die de klantvraag
vooruitgaan. Soms willen we meer weten van
een bepaalde technologie, of een demonstrator
bouwen. Dan zetten we daar studenten op, via
stages of afstudeerprojecten. Zo is ook het 8Rlicht
project ontstaan. 8Rlicht is een fietsachterlicht met
85 LEDS, die je kunt aansturen met je smartphone.
Er zit een remlicht in, richtingaanwijzer, anti-diefstal
alarm, waarschuwingssignalen als je valt en je kan
er via de mobiel plaatjes en animaties naar toe
sturen. Daarnaast kan je via een app je verbruikte
calorieën zien, op basis van sensoren op de fiets
en de communicatie via het 8Rlicht. Technologisch
zitten hier leuke uitdagingen in, zoals de voeding
in een schokkende omgeving, of de radiomodule
die erin zit. Laat dat maar eens goed werken in
zo’n dynamische situatie, in weer en wind. Wat
kun je doen met een versnellingsmeter? Daar is
de calorieteller uitgekomen. Niet elke klant heeft
waarschijnlijk een calorieteller nodig, maar heel
vaak wel een andere sensortoepassing in trillende
of bewegende omgeving. Daar zit de waarde van
dit soort onderzoek.’’
Na de periode in het voorjaar waarin de elektro-
en informaticastudenten het onderzoek deden
stortte Johan Froon, student technische bedrijfs-
kunde aan het Windesheim, zich sinds september
vol op de crowdfunding. ‘’Het is een hele ervaring
om dit op te zetten. De markt voor crowdfunding in
Nederland is nog niet zo groot. Pas sinds een half
jaar kunnen Nederlandse projecten op het online
platform Kickstarter gezet worden. Natuurlijk gelden
er wel regels. De projecten moeten bijvoorbeeld
zelf ontwikkeld en creatief van aard zijn. De kans
van slagen moet je zelf inschatten. Dat hangt af
van het idee, product, prijs en natuurlijk je naams-
bekendheid. Hoe het werkt? Je stelt een doel wat je
aan totaalbedrag op wilt halen, Kickstarter geeft je
maximaal 60 dagen om dat doel te bereiken.
Jij, ik, elke geïnteresseerde kan ‘intekenen’ voor een
zelf gekozen bedrag, variërend van 5 tot 250 euro.
Maar als iemand twee ton wil doneren mag dat
ook! Als het gestelde eindbedrag wordt gehaald
na 60 dagen, doneren de mensen het bedrag
waarvoor ze hebben ingetekend. Voor hun steun
krijgen ze een beloning, vaak het product zelf.
Wordt het gehaald, dan is dat natuurlijk een mooie
opzet naar een marktplan of verdere ontwikkeling
van het product. Als er niet genoeg geld binnen-
gehaald is, dan hoef je als ‘toezegger’ niet te
betalen, dus het is een relatief veilige manier om
te investeren.’’
Op het moment van schrijven stond de teller op
145 toezeggingen, goed voor een bedrag van
€ 8.149 van het totale doel van € 200.000 met
nog 11 dagen te gaan. Oei. En nu? Van Velzen:
‘’We voeren regelmatig updates en innovaties
uit, zoals een afstandsbediening, waarmee we
hopelijk weer wat extra publiciteit trekken.’’ Froon:
‘’Het leuke is dat mensen feedback kunnen geven
via Kickstarter. Daar leren we van en dat nemen
we mee in de ontwikkeling. We stonden ook met
het 8Rlicht op de beurs World of Technology &
Science. Dat leverde ons ook veel respons op. Hat
was de eerste keer dat we met mensen spraken
die nooit eerder iets van het 8Rlicht hadden
gehoord of gezien. Superleuk om hen dan enthou-
siast te zien worden en met ze te praten. Een dove
bezoeker kwam met het idee om een toepassing
voor doven te ontwikkelen. Met handen en voeten
hebben we daarover ‘gepraat’, vervolgens contact
gezocht met de belangenorganisatie voor doven
voor feedback en nu hebben we een waarschu-
wingsdriehoek ontworpen met knipperende oranje
LEDs, afwisselend met de tekst ‘DEAF’.’’ Niet alleen
voor het grote publiek interessant dus, maar ook
voor specifieke doelgroepen. Joost van Velzen:
‘’Het is natuurlijk de bedoeling dat Kickstarter lukt.
Maar als we dat niet redden, dan is dat zeker niet
per definitie het einde voor het 8Rlicht. Dan kijken
we gewoon naar alternatieven.’’
Mooi voorbeeld hoe je een bedrijf jong en bij de
tijd houdt, het onderwijs stimuleert en steunt en
tegelijk een band onderhoudt, die maakt dat je
als bedrijf relatief eenvoudig nieuwe medewerkers
kunt selecteren en aantrekken.
‘ Als iemand twee ton wil doneren mag dat ook!’
30
SIGNALEMENT 05/2014
31
Hen
k Tu
kker
Fot
ogra
fie
SIGNALEMENT 05/2014
32 33
‘ Spannend hoe bio LPG zich gaat ontwikkelen’
TEKST KEES GROENEVELD FOTOGRAFIE NESTE OIL
Fins Neste Oil investeert in nieuwe raffinaderij voor biopropaan in Europoort
“Wat we hier gaan doen is uniek in de wereld.
Het proces is ontwikkeld door Neste Oil zelf in
Finland. Voor propaan, LPG is het echt nieuw.
De technologie is wel verwant aan die voor de
productie van biodiesel, NEXBTL, zoals we die
hier in Europoort al langer doen.” We moeten
Martijn van den Berg een klein beetje remmen
anders duikt hij snel in de procestechno-
logie en volgen we het niet meer. “We passen
hydrofracture technologie toe die vraagt om
de toepassing van speciale materialen in de
procesinstallatie. Qua instrumentatie vraagt
dat niet om heel speciale sensoren. Analyse
gebeurt enerzijds online, maar we hebben er
ook voor gekozen een eigen lab te bouwen
omdat we een korte responstijd zeker moeten
stellen bij een nieuw proces.” Neste Oil werkt
voor de realisatie van de plant samen met engi-
neering contractor firma Jacobs.
Gevraagd naar de besturingssystemen vertelt
Van den Berg dat gekozen is voor een control
system, van Metso, net zo Fins als Neste zelf.
“Het is een sequentie gestuurd systeem met
een interlocking control filosofie, niet veel anders
dan bij een chemische fabriek. De investering
is ook vergelijkbaar met die van een complexe
conventionele raffinaderij.” Volgens Joppe
Hendriks van SHV Energy wordt het “spannend
hoe bio LPG zich gaat ontwikkelen. Wat gaat
de vraag naar het nieuwe product doen, hoe
wordt er door de verschillende overheden naar
bio LPG gekeken? Voor SHV Energy past deze
stap binnen onze duurzaamheidstrategie. We
zijn ook bezig met zonne-energie en biomassa,
maar onze focus ligt toch bij LPG. Daar zijn we
in Europa groot in, met merken als Liquigas en
Primagaz. De markt is vooral daar waar geen
aardgasgrid bestaat, dus buiten Nederland en
vooral in plattelandsgebieden bijvoorbeeld in
Frankrijk, Polen en Groot-Brittannië. De strategie
van SHV is leidend te zijn in nichemarkten.”
Bij de productie van biobrandstoffen kan er
discussie ontstaan over de herkomst van
grondstoffen. De bezwaren tegen grootscha-
lige tropische houtkap om plaats te maken voor
palmolieplantages zijn bekend. “Neste Oil en
SHV spreken hierover met elkaar en werken
aan een route naar een tweede generatie
feedstock.” Net als werd gesignaleerd door
DSM CTO Marcel Wubbolts tijdens het World
Technology Forum van FHI, geldt ook hier dat de
regelgeving een probleem vormt als het gaat
om het over landsgrenzen transporteren van
restproducten uit de landbouw die ‘afval’ zijn
gaan heten.
“Als SHV Energy volgen we de discussie hierover
in Brussel. Vooral de milieuproblematiek op het
Europese platteland verdient aandacht. Daar
worden nog steeds vervuilende energiebronnen
gebruikt. Bio LPG kan hier een belangrijke rol
spelen,’’ meent Joppe.
Eigenlijk is dit wel een heel mooi voorbeeld van
de centrale rol van Nederland in een waarde-
keten die de hele wereld omspant, op basis
van technologie.
IA
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
De noodzakelijke transitie van de chemische industrie in Europoort komt stap voor stap tot stand. De Finse
olieproducent Neste Oil besloot recent om zestig miljoen euro te investeren in een nieuwe fabriek voor
de productie van bio propaangas, LPG. De biogrondstoffen, ‘feedstock’ wordt over zee aangevoerd naar
Rotterdam, meest plantaardige olie. Voor de afname van het eindproduct is er al een klant, het Nederlandse
SHV Energy, dat het gas in elk geval gedurende de eerste vier jaar na de productiestart eind 2016 zal afnemen
en exporteren naar landen in West Europa. Een dergelijke investering in technologie is direct van belang voor
FHI-bedrijven, met name in de branches Industriële Automatisering en Laboratorium Technologie. Reden om
technisch manager Martijn van den Berg van Nest Oil en Joppe Hendriks, manager externe communicatie
van SHV Energy te bevragen op wat achtergronden.
SIGNALEMENT 05/2014
3534
LT
Recent vroeg een drietal prominente laboratorium diagnostiek experts in Het Financieele
Dagblad aandacht voor de betekenis van laboratoriumdiagnostiek. “Doelmatigheid in de
zorg kan worden bevorderd als de waarde van diagnostiek in de juiste context gezien
wordt. Dit blijkt uit steeds efficiëntere en effectievere laboratoriumtesten,” schreven NVKC
voorzitter Claudia Pronk en de hoogleraren Ron Kusters en Jan Kluytmans in hun
gezamenlijke opinie-artikel. Signalement vroeg klinisch chemicus Claudia Pronk naar de
achtergronden van het verhaal en naar de betekenis ervan voor de leveranciers van
laboratorium apparatuur en hulpmiddelen.
TEKST KEES GROENEVELD FOTOGRAFIE MAASTRICHT UMC
Pronk is behalve voorzitter van de Nederlandse
Vereniging van Klinisch Chemie en Laboratorium-
geneeskunde in het dagelijks leven COO van Atal
Medial, bij de fusie van Atal en Medial in 2012
een van de grootste medische laboratoria van
Nederland. “De aanleiding om aan de bel te trek-
ken was het rapport dat KPMG Plexus maakte
op verzoek van het ministerie van Volksgezond-
heid. Plus het voornemen van de minister om een
beleidsbrief op te stellen over de toekomst van
het medische diagnostische laboratoriumwerk.
In dit traject is het belangrijk te voorkomen dat
er uitsluitend wordt gekeken naar korte termijn
kostenreductie.” Pronk heeft een genuanceerd
verhaal. “De wereld van medische diagnostiek is
flink in beweging. Fusies en schaalvergroting
kunnen de efficiency zeker verbeteren. Daar wer-
ken we graag aan mee. Maar tegelijk moeten we
ons realiseren dat meer en betere diagnostiek,
dichtbij de patiënt, verspilling in de zorg kan voor-
komen. Tijdige diagnose en juiste diagnose kan
enorm helpen bij het voorkomen van onnodige of
inadequate medische handelingen.”
De voorbeelden die in het artikel in het FD werden
genoemd hebben een sterk innovatief karakter.
Op onze vraag of er bij zo’n sterke focus op korte
termijn kostenreductie nog wel ruimte is voor
innovatie, reageert Pronk “daar zitten wij ook mee.
Hoe bekostig je innovatie? Daar is gezamenlijke
actie voor nodig van zowel het ministerie als
de zorgverzekeraars en wijzelf als laboratoria.”
Desgevraagd voegt Ron Kusters hier een
opmerking aan toe: ”het is zaak om innovaties
te identificeren en te stimuleren die aantoonbaar
gunstige effecten hebben zowel op de patiënten-
zorg als op de kosten. We moeten slim investeren
in laboratoriumdiagnostiek om winst te behalen
in de zorg door het preventieve effect. Die bena-
dering vergt een omslag in het denken van
beleidmakers en verzekeraars.”
Wat de rol van leveranciers daarbij zou kunnen
zijn, willen we graag weten. Het lijkt er op dat
daar nog niet zo’n helder beeld van bestaat.
“We zien wel dat door het aanbod van automati-
seringstechnologie er naast de schaalvergroting
tegelijk de mogelijkheid ontstaat om dichter bij de
patiënt meer te doen aan analyse en interpretatie
van de testresultaten. Dat past helemaal in ons
beeld van kostenreductie door preventieve
diagnose.” Als we opmerken dat het erop lijkt dat
veel mensen het eerst met elkaar eens moeten
zien te worden voordat er iets kan gebeuren - er
doelgericht kan worden geïnvesteerd, kan Pronk
gelukkig ook wel wat positieve ervaringen delen.
“In ziekenhuizen zien we langzamerhand steeds
meer dat vakgroepen samenwerken en geza-
menlijk tot aanschaf van apparatuur komen.”
Mooie cijfers waren het die de drie presenteerden
in het krantenartikel. “Testresultaten bepalen 60
tot 70% van alle medische beslissingen. De totale
kosten van die tests bedragen slechts 2% van het
totale gezondheidszorg budget. Nederland is per
hoofd van de bevolking slechts € 18,50 kwijt aan
laboratoriummaterialen en is daarmee een van
de zuinigste landen in West Europa.”
Waarom een landelijk dagblad als podium
gezocht? “We wilden eens aan een breed
publiek duidelijk maken wat de meerwaarde is
van diagnostiek en welke mogelijkheden het
kan bieden.”
LABORATORIUM TECHNOLOGIE
Investeren in laboratoriumdiagnostiek drukt zorgkosten
‘ Nederland is één van de zuinigste landen’
Klaar voor de Toekomst, het nieuwe Centraal Diagnostisch Laboratorium
Een korte informatieve film
over het nieuwe Centraal
Diagnostisch Laboratorium
van het Maastricht UMC+
maakt in een paar minuten
duidelijk hoe investeren loont.
http://bit.ly/1v1osl1
36
SIGNALEMENT 05/2014
37
Een investering van 135 miljoen met een totale looptijd van vijftien jaar,
dat is bijzonder nieuws in de medische technologie. Eind september
tekenden Siemens en het Universitair Medisch Centrum Groningen een
contract voor strategische samenwerking. Projectnaam is PUSH,
Partnership of UMCG-Siemens for building the future of Health. Reden
om eens te praten met Kees Smaling, CEO Siemens Healthcare Nederland.
Personalised Healthcare, Big Data, Genomics en Healthy Ageing zijn
de steekwoorden.
TEKST EMMAR SINNIGE FOTOGRAFIE SIEMENS HEALTH CARE
Bijzondere samenwerking Siemens en UMCG moet PUSH opleveren
MT
MEDISCHE TECHNOLOGIE
‘ Zóóó mooi hier in Groningen’
Waarom zo’n project juist in Groningen? “We heb-
ben al jaren een hele goede relatie en spreken
daarbinnen al langer over ‘waar gaat het naar
toe’. Niettemin is het project via een Europese
aanbestedingsprocedure gegund. En uiteraard
speelt het grote Life Lines project hier in Groningen
een rol.” Binnen dat project worden sinds 2006
165.000 mensen gedurende dertig jaar gevolgd
qua levenswijze en worden van al die mensen
gegevens verzameld, ondermeer via bloed- en
urinemonsters die worden opgeslagen.
“We weten inmiddels dat de helft van alle
medicijnen die worden gebruikt niet functioneel
is. Personalized Medicine kan dus tegelijk een
enorme besparing opleveren en de gezondheid
bevorderen. Als alle informatie uit de verschil-
lende disciplines er is, dan moet er binnen een
paar weken een persoonlijk medicijn kunnen zijn.”
Smaling noemt de naam van professor Morris
Swertz, bioinformatica hoogleraar en hoofd
van het Genomics Coordination Center, als
sleutelfiguur. “Beelden, beelden, beelden,
daar gaat het om. En het is zóóó mooi hier
in Groningen…”
Wat bedoel je daar mee, Kees? “Nou de
sfeer en de mentaliteit is anders dan in
de Randstad. Men is meer op elkaar
betrokken. ‘We doen het met elkaar.’
Dat is heel belangrijk in zo’n traject waar
het gaat om interdisciplinair samenwerken.
Professor Herman Requart, van Siemens’
international board, was in Groningen.
Hem viel dat ook meteen op. Die atmosfeer
past bij ons.”
In het kader van de strategische samen-
werking is Siemens ook toegetreden tot het
HANNN, Healthy Ageing Network Noord
Nederland. Het bedrijf heeft zich gecommi-
teerd om de ontwikkeling van nieuwe
innovatieve bedrijven in de regio te
stimuleren en te ondersteunen. “Disruptive
technology, daar willen we graag in
participeren. We staan echt te trappelen
om aan de slag te gaan.”
Natuurlijk gaat het over veel geld voor de beeld-
vormende apparatuur, een specialisme van
Siemens Healthcare. Maar dit project gaat veel
verder. Iedereen die hem kent, en dat zijn veel
mensen binnen FHI, weet dat Smaling een radde
prater is. ‘’Klassiek werkten radiologie en cardiolo-
gie samen. Nu komen daar de genomics groep,
genetica, big data, de analyse groep en diagnos-
tica laboratoria bij. Door de unieke combinatie
van de grote datagroep van Groningen, Siemens’
kennis over beeldverwerking, MR, röntgen, CT en
andere medische apparatuur plus die geno-
micsinfo en big data kun je heel gericht diagnos-
ticeren en een behandelingspatroon bepalen,
specifiek op het DNA van de patiënt, gepersonali-
seerde healthcare. Daardoor kun je ook vooraf het
effect van de behandeling bepalen.’’
Behalve dat Siemens de nieuwste scanapparatuur
in Groningen gaat neerzetten, behelst de samen-
werking ook wetenschappelijk onderzoek. Er komt
een R&D vestiging van het bedrijf op de Healthy
Ageing Campus in Groningen. “We gaan toe naar
scanapparatuur met een schil van Big Data, data
vanuit de beeldvorming in combinatie met geno-
mics data. We zien een nieuwe era komen. Een
diagnose dokter moet met die interdisciplinaire
info aan de gang,” volgens Kees Smaling.
Het einde van 2014 nadert snel. In veel bedrijven betekent dit dat de
activiteiten in een extra hoge versnelling zitten. Het nieuwe jaar moet
worden voorbereid. Het oude jaar willen we zo goed mogelijk afsluiten.
Voor menigeen is het een stressvolle periode, waarbij de feestdagen er
nog een schepje bovenop doen.
De drukte in deze periode komt bovenop een ontwikkeling die we
allemaal al lang heel normaal zijn gaan vinden: we moeten steeds
meer en alles moet sneller. Meer omzet, meer marktaandeel, meer
communiceren, meer informatie verwerken, sneller antwoorden op
vragen geven, sneller bestellingen verwerken en zo kan ik nog wel
even doorgaan.
‘ Reageren met een vecht- of vluchtreactie’
De druk op vele werknemers wordt steeds groter. Vooral van
diegenen, die in de commercie zitten of leidinggevend zijn. Mensen
zijn gewoonweg niet gebouwd op zo’n overvloed aan ‘moeten’ en
op al die gehaastheid. Evolutionair gezien, reageren we er namelijk
nog steeds op met een vecht- of vluchtreactie. De adrenaline spuit
ons overdag bijna de oren uit en als het gevaar ’s avonds voor even
verdwenen is, vallen we doodmoe neer op de bank of in bed. Ondanks
minder roken, minder alcoholgebruik en meer bewegen stijgt het aantal
ziekenhuisopnamen ten gevolge van hart- en vaatziekten nog steeds.
Ook het aantal mensen met psychische problemen is gestegen.
Het aantal mensen met hoge bloeddruk is sinds 2001 bijna verdubbeld.
Het is ook niet verwonderlijk dat het aantal sterfgevallen elk jaar het
hoogst is in december en januari (bron: CBS).
Een ander negatief effect van telkens meer druk op mensen, is dat het
twee, voor bedrijven steeds belangrijker eigenschappen, juist smoort:
creativiteit en proactiviteit. Beide hebben baat bij meer tijd. Bij creativiteit
is het de tijd om ideeën te laten incuberen, bij proactiviteit is het de tijd
die ligt tussen prikkel en reactie. Wie snel beslissingen neemt, gaat veel
meer af op emoties. Vaak pakt dat ongunstig uit en kost het herstellen
ervan veel meer tijd (en geld) dan anders nodig was geweest.
Om al deze redenen wens ik u in de komende maanden
en in 2015 een beetje meer tijd.
COLUMN
Een beetjemeer tijd
FREEK ROOZE
ISYS verkoopondersteuning
38
SIGNALEMENT 05/2014
39
Da Vinci, the joy of under- standing
‘THE NOBLEST PLEASURE IS THE JOY OF UNDERSTANDING’ - LEONARDO DA VINCI
Leonardo da Vinci komt naar Utrecht!
In het oude Postkantoor aan de Neude zijn
van 16 september tot 4 januari veel van
zijn uitvindingen te zien en aan te raken.
‘Da Vinci – the joy of understanding’ is een
echte ‘Do It Yourself’-expositie met werkende
werktuigen en schaalmodellen van 70 van
Da Vinci’s belangrijkste uitvindingen.
Laat uw kinderen ontdekken hoe geniaal
Leonardo da Vinci was en hoeveel van zijn
ontwerpen we nu heel gewoon vinden en
soms zelfs dagelijks gebruiken. Laat ze zelf
in de studio aan de slag gaan als ‘uitvinders
in de dop’, een 3D scan van zichzelf maken
in het LAB, of laat ze zien hoe de ideeën van
Da Vinci over techniek en machines praktisch
uitgewerkt worden in vliegmachines en een
15e eeuws machinegeweer.
www.thejoyofunderstanding.nl
TentoonstellingRecensie Kees Groeneveld
Explosieveiligheid in het Procesveld
De Arbowet vereist dat de werkgever schriftelijk
met een inventarisatie en evaluatie vastlegt welke
risico’s en gevaren arbeid voor de werknemers
met zich meebrengt, en wat de risicobeperkende
maatregelen zijn. Natuurlijk betreft dit ook de
risico’s van explosies in installaties waarbij de
brandbare stoffen worden opgeslagen, verwerkt,
geproduceerd of getransporteerd. De ATEX-
richtlijn vereist van de werkgever aandacht
voor explosierisico, een veilige werkplek voor
werknemers en gedegen kennis van relevante regelgeving. Deze issues worden
geadresseerd in ‘Explosieveiligheid in het Procesveld’, een praktisch handboek
voor de plant technician, operator, installation supervisor, engineer of student,
geschreven door Sikko de Jong (Sr.).
Te bestellen via www.automatie-pma.com voor € 18,95 excl. BTW, of tijdelijk in
combinatie met het boek ‘Instrumentatie in het procesveld’ voor € 30,00
incl. BTW en verzendkosten.
Boeken
Landgoed Leusderend per bus te bereiken!
Per 15 december 2014 heeft
Landgoed Leusderend nieuwe
buslijnen en -halte voor de deur
gekregen. Met lijn 82 en 83 is de
bushalte ‘Schutterhoef’ binnen
tien minuten te bereiken vanaf
station Amersfoort.
Voor haar leden biedt FHI de
mogelijkheid tegen geringe
kosten gebruik te maken van
vergaderfaciliteiten. Indien u hier
gebruik van wenst te maken,
kunt u contact opnemen met
het FHI-bureau: Shirley van Schaarenburg of Lola van Ruler, via (033) 465 75 07.
Vergaderfaciliteiten
Wat een verhaal!Over een halve eeuw life science en echte mensen
Op de eerste pagina grijpt het je al. Een page
turner, maar het gaat over wetenschaps-
geschiedenis. Ja, maar ook over een soapachtig
familiedrama. In ‘Het onsterfelijke leven van Henrietta Lacks’ beschrijft wetenschapsonder-
zoeksjournalist Rebecca Skloot hoe het in 1951
voor het eerst lukt om menselijke cellen buiten
het lichaam in leven te houden ‘op kweek’.
Ze beschrijft ook wat er met de vrouw gebeurt
van wie de kankercellen zich vervolgens, tot op
heden, voortdurend vermenigvuldigen en over
de hele wereld worden verkocht om
wetenschappelijk onderzoek mee te doen.
Skloot beschrijft hoe ze de familie, de
nabestaanden opzocht van de zwarte vrouw in
het zuiden van de VS, in Baltimore, waar het
indertijd niet ongebruikelijk was dat vooral
‘zwarten’ ongevraagd werden ingezet als
proef personen voor de medische wetenschap.
Het verhaal gaat over wat er allemaal mis ging
in de wetenschappelijke wereld in de tijd dat de
life sciences ontstonden.
De tweede verhaallijn is die van de familie, wat
het met hen deed, dat schimmig bleef wat er
rond Henrietta’s ziekte en sterven was gebeurd;
wat de impact was van de onthulling dat haar
cellen werden gebruikt voor allerhande
onderzoek; dat het onderzoek op die cellen
leidde tot krantenkoppen waarin werd
gesuggereerd dat het was gelukt om de
sterfelijkheid te overwinnen.
Het is dus ook een verhaal over de problematiek
van het omgaan met lichaamseigen materiaal,
de privacy van mensen, de integriteit van de
wetenschap, het ongegeneerd geld verdienen
met een beroep op ‘de medische vooruitgang.’
Het is een bijzonder verhaal, op een bijzondere
wijze boven water gehaald en beschreven.
Natuurlijk, het is Amerikaanse dramatiek.
Maar net niet over de top.
Iedereen die te maken heeft met life sciences
zou het in elk geval moeten lezen. Maar
eigenlijk ook iedereen die met ziekte en
sterfelijkheid te maken krijgt. Ik heb er in elk
geval van geleerd hoe je indianenverhalen van
mensen die de wetenschap citeren door moet
prikken, hoe je mensen kunt helpen
bangmakerij, bijvoorbeeld rond nanotechnologie,
te onderscheiden van de realiteit: kijk af en toe
eens door een microscoop, of verdiep je in elk
geval in wat achtergronden.
Je kunt het ook lezen als een kerstverhaal...
Met dank aan Philips-researcher Anja van de
Stolpe, die in de vorige editie van Signalement
vertelde over de ontwikkelingen rond ‘heart-on-a-
chip’. Zij gaf me de tip om dit boek te lezen.
Het onsterfelijke leven van Henrietta Lacks, Rebecca Skloot, uitgave van Nieuw Amsterdam, ISBN13: 9789046808832.
40
SIGNALEMENT 05/2014
41
LEDENNIEUWS
Kijk voor meer info op www.eabeurs.nl
Paulette Timmerman werd per 1 sep-
tember de nieuwe directeur van Zelf-
standige Klinieken Nederland (ZKN). Tot
1 september bekleedde Timmerman de
functie Director Public Affairs & Market
Access bij Nutricia Advanced Medical
Nutrition. Zij volgt Theo Roos op, die de afgelopen 10 jaar
directeur was van Zelfstandige Klinieken Nederland.
Jeroen Hol, voormalig CEO van Minkels,
startte per 1 november 2014 als deputy
vice president digital inftrastructures bij
moederbedrijf Legrand. Daar krijgt hij de
leiding over de strategische businessunit
Legrand Digital Infrastructures.
Oscar van den Brink leidt per 1 novem-
ber als directeur het TKI Chemie bureau.
Met de bekendmaking van de benoe-
ming van Van den Brink als TKI directeur
wordt een transitieperiode afgesloten
waarin de Topsector Chemie naar één TKI
Chemie en één cross-sectorale TKI BBE (Biobased Economy)
is gegaan. Daarnaast blijft Van den Brink als managing
director verbonden aan COAST, het Top Instituut Comprehen-
sive Analytical Science and Technology.
De Technische Universiteit Eindhoven heeft
Volkher Schamhorst benoemd tot hoogle-
raar klinische Chemie aan de faculteit Bio-
medische Technologie. Schamhorst werkt
als klinisch chemicus in het Algemeen Kli-
nisch Laboratorium van het Catharina Zie-
kenhuis in Eindhoven. Als hoogleraar aan de TU/e gaat hij de
samenwerking van de TU/e, Maxima Medisch Centrum en het
Catharina Ziekenhuis in het Expertise Centrum Klinische Chemie
Eindhoven stroomlijnen.
Directeur Leo Kuipers van Kuipers Elec-
tronic Engineering is begin september
opgevolgd door zijn zoon Peter-Paul
Kuipers. Peter-Paul heeft uitgebreide
commerciële en leidinggevende ervaring
opgedaan in uiteenlopende sectoren. Na
een overgangsperiode van drie maanden nam Peter-Paul
medio november de leiding over.
Adrie van Bragt gaat per 1 januari de raad
van het bestuur van Neways Electronics
versterken. Van Bragt wordt als Chief Ope-
rating Officer onder meer verantwoordelijk
voor de dagelijkse productie. De raad van
bestuur van Neways wordt met de benoe-
ming van Van Bragt uitgebreid naar drie personen.
Paul Planken is benoemd tot hoogleraar
Nanophotonics (de wisselwerking van
licht met metalen en halfgeleiders) aan
de Faculteit der Natuurwetenschappen,
Wiskunde en Informatica van de Universi-
teit van Amsterdam (UvA).
De Italiaanse natuurkundige Fabiola
Gianotti is in november verkozen tot
nieuwe directeur van het CERN in Genève.
Gianotti is de eerste vrouwelijke directeur
van het CERN en volgt per 1 januari 2016 de
Duitser Rolf Huer op. Vorig jaar hielp Gia-
notti mee de co-Belgische Nobelprijs voor Fysica te
verwezenlijken.
PERSONALIA
Magnetrol ontvangt BREEAM-certificaat Instrumentenbouwer Magnetrol International NV
in het Belgische Zele heeft een voorlopig
BREEAM®-certificaat met de score ‘Zeer Goed’
ontvangen voor de designfase van de uitbreiding
van zijn productie- en kantoorgebouwen. Voor
het luik ‘productiecomplex’ gaat het zelfs om één
van de eerste industriële gebouwen in België die
dit certificaat mogen ontvangen. BREEAM is de
meest gebruikte methode ter wereld voor de
beoordeling en het geven van een score aan de
duurzaamheidsprestatie van gebouwen.
Eric Leijtens, managing director van
TE-connectivity, is als nieuw bestuurslid
toegetreden tot het bestuur van de
branche Industriële Elektronica.
Gerjan van de Walle, Philips Innovation
Services, is afgetreden als bestuurslid van
MinacNed, vereniging voor microsysteem
en nanotechnologie. Niels Kramer,
eveneens werkzaam bij Philips Innovation
Services, heeft zijn bestuurszetel overge-
nomen in het MinacNed bestuur.
Hans Mulders, FEI company, trad uit het
MinacNed bestuur en heeft zijn bestuurs-
functie als penningmeester overgedra-
gen aan Peter Stiphout, director van
Cytocentrics.
Marco Verhofstadt van Mediq is binnen
het bestuur van de Nederlandse Bran-
cheorganisatie voor Medische Technolo-
gie benoemd tot penningmeester.
FHI BESTUURSWISSELINGEN
NIEUWE LEDEN
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
RARITAN EUROPEJan van Galenstraat 593115 JG SCHIEDAM
KEYSIGHT NETHERLANDS Hullenbergweg 2881101 BV AMSTERDAM
SYRINX INDUSTRIAL ELECTRONICS Postbus 40311620 HA HOORN
LABORATORIUM TECHNOLOGIE
HOLOGIC NETHERLANDS Transistorstraat 601322 CG ALMERE
TECHNIDATA BENELUX Minervum 7065C4817 ZK BREDA
MEDISCHE TECHNOLOGIE
FLEN PHARMA Postbus 55244801 DZ BREDA
GEBOUW AUTOMATISERING
DEERNS Postbus 12112280 CE RIJSWIJK
ABBPostbus 1046710 BC EDE
MINACNED
PROXCYS B.V. Bedrijvenweg 4 7833 JH Nieuw Amsterdam
JB Systems kiest Modelec als partner voor
communicatie-oplossingen bij de realisatie van
een stabiele loopbrug op zee. In opdracht van
Ampelmann levert JB Systems de complete
besturing voor een stabiele loopbrug die past bij
de hoge veiligheidseisen en extreme omstandig-
heden op zee. Het zesbenig hydraulisch
platform met bewegingscompensatie houdt een
platform met loopbrug op een stabiele positie
ten opzichte van de offshore-faciliteit, ongeacht
de beweging van het onderliggende schip. Dit
versnelt en vergemakkelijkt de toegang tot deze
faciliteiten aanzienlijk. Daarbij zijn de kosten per
transfer een stuk lager en is het systeem veiliger
dan per helikopter of kabel. Modelec heeft
bijgedragen aan het ontwerp van de installatie
en ondersteuning geboden bij het configureren
van alle apparatuur.
Per 1 november 2014 is de naam van
Dutch Space B.V. gewijzigd in Airbus
Defence and Space Netherlands B.V.. Met
de integratie van Astrium en Cassidian in
Airbus Defence and Space eerder dit jaar
groeit de samenwerking tussen de
verschillende divisies. Het onder eenzelfde
internationale naam werken is voor de
organisatie een logische vervolgstap en
sluit aan op de ambitie van Airbus om
wereldwijd als één merk herkenbaar te
zijn. De nieuwe naam Airbus Defence and
Space Netherlands B.V. moet wereldwijde
herkenning en commerciële potentie bieden.
Dutch Space wordt Airbus Defence and Space Netherlands
MinacNed-lid Flowid heeft de Herman Wijffels-innovatieprijs in de categorie Circulaire Economie
gewonnen. Flowid verkleint chemische processen en maakt ze flexibel: kleine modules met grote
capaciteit kunnen overal geplaatst worden. Zo maken hun ‘chemische fabrieken van de toekomst’
gedecentraliseerde productie zonder grote fabrieken of hoge investeringen mogelijk. “Zo wordt
werkgelegenheid en kennis behouden en loopt Nederland voorop”, aldus de jury.
Flowid wint Herman Wijffels-innovatieprijs
JB Systems en MODELEC partners voor stabiele loopbrug op zee
AGENDA
INTERNATIONALE BEURZEN EN CONGRESSEN
Offshore Middle East
www.offshoremiddleeast.com
Dohar (Qatar)
26 t/m 28 januari 2015
EXPO MANUFACTURA
www.expomanufactura.com
Monterrey (MEX)
3 t/m 5 februari 2015
SEMICON Korea
www.semiconkorea.org/en
Seoul (KR)
4 t/m 6 februari 2015
Vakbeurs Zorgtotaal
www.zorgtotaal.nl
Utrecht (NL)
18 t/m 20 maart 2015
Laborama Expo
expo.laborama.be
Brussel (BE)
19 & 20 maart 2015
Forum labo & biotech
www.forumlabo.com
Parijs (FR)
31 maart t/m 2 april 2015
Biotechnica
www.biotechnica.de
Hannover (D)
6 t/m 8 oktober 2015
Productronica
www.productronica.com
München (D)
10 t/m 13 november 2015
Hannover Messe
www.hannovermesse.de
Hannover (D)
13 t/m 17 april 2015
World Congress on
Industrial Biotechnology
www.bio.org/events/
conferences/world-congress-
industrial-biotechnology
Montreal (CA)
19 t/m 22 juli 2015
Semicon West
www.semiconwest2015.org
San Franciso (USA)
14 t/m 16 juli 2015
INDUSTRIËLE
ELEKTRONICA
Telecom Infra event
25 maart 2015
User Interface
Design seminar
1 april 2015
Vermogenselektronica
event
23 juni 2015
INDUSTRIËLE
AUTOMATISERING
Productie Proces
Automatisering
12 februari 2015
Industrial Ethernet
26 maart 2015
Flow, Analyse & Control
Show
Juni 2015
LABORATORIUM
TECHNOLOGIE
Workshop Laboratorium
Technologie voor Dummies
11 februari 2015
LabAutomation
31 maart 2015
LabSafety event
2 juni 2015
MINACNED
Nanotech voor Dummies
28 januari 2015
Voor meer informatie kijk op www.fhi.nl
42
SIGNALEMENT 05/2014
43
EXTRA PROFITEREN VAN UW FHI LIDMAATSCHAP MET TNT EXPRESSTNT Express is de ultieme partner voor elke industrie. Wij begrijpen de belangrijke rol die transport
speelt voor uw groei. Daarom hebben wij een overeenkomst gesloten met FHI, zodat u altijd kunt
rekenen op onze betrouwbare en fl exibele services voor nóg scherpere tarieven. Met TNT Express
heeft u een zeer geschikte partner, waardoor u zich kunt richten op uw kerntaken.
Door onze ongeëvenaarde ervaring met een grote diversiteit aan industrieën, zijn wij bij uitstek geschikt
voor alle benodigde transporten van bedrijven actief in de industriële elektronica, industriële automatisering,
laboratorium technologie, medische technologie, gebouw automatisering en/of micro- en nanotechnologie.
Zo hebben wij bijvoorbeeld onze Clinical Express dienst speciaal ontwikkeld voor medische transporten en
alles wat daarbij komt kijken.
Als lid van een bij FHI-aangesloten brancheorganisatie, kunt u direct profi teren. U komt namelijk in
aanmerking voor een scherpe korting als u gebruik maakt van de diensten van TNT Express. Bovendien
kunt u ervan verzekerd zijn dat TNT Express kan voldoen aan al uw branchespecifi eke eisen.
Neem voor de voorwaarden contact op met onze Customer Service, 0800-1234.