SIEMENS Microwin 1

8/14/2019 SIEMENS Microwin 1

1/11

SIEMENS (S7-200)PLCPROGRAMLAMA

VEUYGULAMALARI

2002 2003 YAZ DNEM STAJ ALIMASI

Endstriyel ELEKTRONK Kontrol SSTEMLERSuat SUAN Yavuz GLER01137017

1


2/11

SIEMENS (S7-200) PLC PROGRAMI KULLANIMI

Laboratuarda kullandmz deney seti SIEMENS (S7-200) marka olup bilgisayara PPI (Point to point interface) kablosu ile balanr. Beslemesi 24V DC ile salanr. PLC mizin CPU su 221dir, bu bize PLC ye program yklerken lazm olacaktr. Ayrca PLC nin 6 tane girii 4 tanedek vardr. k beslemesi iin, ka balanacak sistemin beslemesi (Ayr bir kaynaktan)verilmelidir.

Bundan sonraki blmlerimiz de S7-200 tip PLC nin zelliklerini rnek programlarlareneceiz. Ayrca endstride kullanlan deiik sistemlere ait temel PLC programlar veuygulamalar vereceiz.Program bilgisayarnza Cdden ykleyecekseniz, Cdyi taktnzda kurulum otomatik olarakalmaya balar. Karmza kan ekranda dili ngilizce seeriz ve bilgisayar yklemeye hazrduruma geer, daha sonra kan uyarlara olumlu yant verdiimizde masa stnde aadakiikonu grrz.

Bu ikona iki kere sol tkladmzda aadaki ekran karmza kacaktr.Alan program penceresinde st mende yer alan PLC mensne tklayarakieriini grrz .Bu mende en alt da yer alan type e tklanr ve bylece aadakimen karmza kar. Burada CPU 221 seilir ve programnz almaya hazr hale

gelmi olur.

Plc ile balant kurulamazsa yine ayn mende yer alan communications ikonunatklanr ve buradaki ayarlarn yle olmas gerekir. Remote address: 2, Localaddress: 0,Module: PC/PPI cable (COM 1), Protocol: PPI, Transmission rate: 9.6kbps, Mode: 11 bit, buayarlar yapldktan sonra PPI kablosunun zerinde bulunan anahtarlarn konumlar srasyla010000 olmaldr. Bundan sonra PLC yi bilgisayardan RUN veya STOP modunageirebiliyorsak iletiim salanm demektir.

imdi de men ubuundaki ikonlar srasyla inceleyelim. Men ubuunda srasyla;File, Edit, View, Plc, Debug, Tools, Windows, Help ikonlar vardr.imdi bunlardan birincisini yani File mensn inceleyelim. Windows tabanl programlarn temelbir mens olup Trkede dosya denilen bu men aadaki komutlar ierir.

2

V 3 . 1 S T E i I . l


3/11

FILEMENS

New: Buradan yeni bir izim ekran alr. Ayrca ksa yol olarak Ctrl+N tularnaklavyeden basarsak yine bu men alr.

Open: Burada kaydedilen bir dosyay disketten veya bilgisayardan amaya yarar.Ayrca Ctrl+O ile de ksa yol olarak alr.

Close: Am olduumuz izim ekrann kapatr.Ancak kapatrken bize izmi olduumuz program kay-detmek isteyip istemediimiz sorulur, kaydedeceksek dosyaadn yazp kaydet tuuna basarz.

Save: Yapm olduumuz program kaydetmekiin kullanlr.

Save as: Yine yapm olduumuz program busefer farkl kaydetmek iin kullanlr.

Import: Kullandmz programa uygun birprogramda izilmi bir program bizim kullandmzprograma almak iin kullanlr.

Export: Buda ayn import gibidir ancak buradaizdiimiz program bir baka uyumlu programa atmakiin kullanlr.

Upload: PLCde ykl olan program bigisayarekranna alr.Ksa yol olarak Ctrl+U kullanlmaldr.

Download: Ekrandaki program PLC ye yklemekiin kullanlr. Bununda ksa yolu Ctrl+D dir. Page setup: Yazc ayarlar buradan yaplr. Print preview: Bask nizlemedir.(Yazcdan kada geecek son eklin izlenmesi) Print: Burada da yazc ayarlar yaplr. 1: En son kullandmz dosyay gsterir.

Exit: Programdan kmak iin kullanlr, bastktan sonra bize program kaydetmeyi

isteyip istemediimiz sorulur, kaydedeceksek YES demeliyiz.

EDT MENS

Undo: Son olarak izdiimiz nesneyi eer yanl izdiysekO ekli geri almak iin kullanlr.(Geri al ilemi)

Cut: stediimiz bir ekli yerinden kesmek iin kullanlr.(Kes) Copy: stediimiz bir ekli kopyalamak iinkullanlr.(Kopyala)

Paste: Kestiimiz veya kopyalamak istediimiz nesneyi yaptrmak iinkullanlr.(Yaptr) Select all: izim yaptmz dosyada ki btn nesneleri semek iin

kullanlr.nsert: eklimize ekleme yapmak iin kullanlr. Mesela yeni bir network

eklemek istediimizde kullanlmaktadr.Delete: Seili olan tek bir nesneyi yada bir network u silmek

iin kullanlr. Find: ok kark devrelerde bir network u bulmak ok zordur. Bu komut ile bulmakistediimiz network numarasn yazp okeylersek o networku bulur.(Bul) Replace: Yerlerini deitirmek isteimiz elamanlar bulduktan sonra baka bir elamanladeitirebiliriz.(Deitir) Go to: Gitmek istediimiz network numarasn buraya yazarak gidebiliriz.(Git)

3


4/11

VEW MENS:(Grnm)

Stl: Statement List trnde komutlarla programlama ortamn seer.Ladder: izimimizin merdiven mant ile izilmesini salar.Fbd: Semboller ile programlama ortamn seer.Symbol table: Programdaki sembolleri gsterir ancak, bunlar kendimiz

yazmamz gerekir.(Giri ve klarn adreslerine karlk isimler atanr.)

Status chart: Bu listeye yazlan giri,k veya deikenlerin durumuizlenebilir.

Data block: Deiken hafzasna balang deerleri atanmasn salar.System block: Burada sistem hakkndaki ayarlar vardr.

Toolbars: Ekrann en stnde bulunan yardmc butonlar gizlemeyeveya karmaya yarar.(Ara ubuklar) Navigation bar: En soldaki gezinti mensn amaya veya kapamayayarar. Instruction tree: Aa eklindeki talimat mensn, yani izim ekrannnhemen solundaki meny kaldrr yada getirir. Output window: PLC nin hangi ilemi yaptn gsteren ekrann enaltndaki penceredir ve bu pencerenin aktif veya pasif yaplmasn salar. Zoom: Ekran yaknlatrmak iin kullanlr. Properties: Programn zelliklerini gsterir.

PLC MENS

Run: Plc yi alma moduna alr.Stop: Plc yi durdurma moduna alr.Compile: Aktif penceredeki program derlemek iin kullanlr.

Compile all: Programlarn hepsinin birden derlenmesi iinkullanlmaktadr. Clear: PLC nin hafzasndaki program silmek iin kullanlr.(PLC Stop modunda) Power-up reset: Byk hatalar olutuunda PLC yi resetlemekiin kullanlr. Information: PLC nin zellikleri hakknda bilgi verir. (rneinPLCnin modeli,giri-k dzenlemesi,alma modu..).

Program the memory cartridge: Programnz bir EEPROMasaklama seeneidir.

Create data block from ram: CPUnun hafzasn EEPROMaoradanda Data Bloka kaydrr.

Time of day clock: PLC yi gnn hangi saatinde durmas hangi saatinde almasgerektiini buradan komut vererek yapabiliriz.Geerli saati grebilir, ayarlayabiliriz.

Compare: Ekranda ak olan program ile CPUdaki program karlatrr.Type: PLC nin eidi,CPU su ve bilgisayarla iletiim ayarlar buradan seilmektedir.

(Elinizdeki PLCde bulunmayan seenekleri kullandrmayarak batan hata yapmanz engellenir.)

4


5/11

DEBUG MENS :(Hata Bulma)

First scan: Yaptmz devrenin bilgisayar tarafndan ilk taramasyaplr.

Multiple scans: Bu da devreyi oklu olarak inceler ve bize kadevir daim yapacan sorar eer devremizde hata yoksa 0 errors yazar.

Program status: Programdaki giri veya klarn enerjilenmedurumlarn gsterir.

Chart status: Bilgi al verii yapmamz salar.

TOOLS MENS :(Aralar)

Instruction wizard: renim sihirbaz dr.Karmak ilemlerin kolayca yaplmasna salar.Td 200 wizard: TD-200 Programlama biriminin mesajlarn

ayarlamamz salar.Customize: Ksayol ubuklarn kaldrmak veya getirmek iin

kullanlr.(zelletir)Options: Dili, ekrann rengini ve benzeri ayarlarn yapld yerdir.

(Seenekler)

WNDOWS MENS :(Pencere)

Alm pencerelerin ekranda yerleiminin ayarland mendr.Cascade: izimimizin arka arkaya ekranda grnm ile ilgilidir. Dier

ikiside ayn grevi grmektedir.Ayrca altta bulunanlar ise kullanmda olandosyalar gstermektedir.Horizontal: Grnm yatay blmlendirmemizi salar.Vertical: Grnm dikey blmlendirmemizi salar.

HELP MENS :(Yardm)

Contents and index: Burada yardm konular hakknda endeksvardr. Aramak istediimiz bir yardm konusunu bu mende yer alan Buladl butona tkladktan sonra ismini yazarak bulabiliriz.

What is this: Bir soru iareti semboln yardm istediimiznesnenin zerine gtrp tklarz. About: Kullanlan Microwin yazlm hakknda bize bilgi verir.

5


6/11

rnek1: MCROWN programn kullanmay renmek amacyla aada verilenrnekteki izimin yapl anlatlacaktr.

Balamadan nce PLC adl menden CPU yu 221 semeliyiz. (Bu ilem programnsonunda da yaplabilir).

Programa balamadan nce konfigrasyon yaparsak daha iyi olur. Yani girileri klarplc ye tantmamz gerekiyor.

Bunu nasl yapacamz sraylagrelim. View mensnden Symbol tablemensn aarz.NOT: Yeni seilen bir elamann semboladn sa tklayarak Define symbolseeneinde tanml sembol isimlerindenbirini sememize imkan tanr.

Burada yazanlar srasyla giri veya ka verdiimiz isim, adres (adresler: giriler I0.0-I0.5 e, klar ise Q0.0, Q0.3 kadardr) ve birde yazlmas gerekiyorsa aklama yazlr.

Daha sonra devreyi kurmaya balayalm bunun iin F4 veya ksa yol ubuundankontaklar karrz buradan hangisi iimize yaryorsa onu alrz, burada en sttekini seelim.Daha sonra yine ayn yerden ama kapal konta alalm ve F6 ya basarak ta kmz seelimbu k dahili bir ktr onun iin de adresinin Mile balamas gerekir.Tekrar F4 e basarak ak birkontak daha alalm bu ak kontak bizim dahilirlemizin ak konta olup onunla ayn ismitamak zorundadr. Daha sonra F9 tuunabasarak kutular aarz bu kutulardan TON u(Timer On belirli bir zaman sonunda kontaklarkonum deitirir.) seeriz adresini T37 setiktensonra son ksma geliriz, burada da zamann akkontan motor knn nne kayarz. Normalbir k olan motor kn da F6ya basarak

karrz ve adresi motor veya Q0.0yazarz.Programmz artk almaya hazrduruma gelmitir. Eer PLC ye ykleyipdenemek isterseniz file mensn den DOWNLOAD sein ve yklemesini bekleyin, yklemesrasnda PLC nin stop modun da olmasgerekir.(RUN modunda ise bilgisayar size; PLC yi stop moduna almak istermisiniz diye soraryes dediimizde PLC stop modunda dr. ) stop modundayken PLC ye ykleme yaplr. Bekleyindaha sonra ister bilgisayardan ister PLC nin zerindeki anahtardan RUN moduna getirilir vealtrlr.

Not: rnekteki zaman rlesi 10sn gecikmeli olarak alr.Verdiimiz 100 deerini100 ile arpar sonu msn.dir. rnein; 25sn. yapmak istiyoruz, PT deerini 250 gireriz ve buda

250*100=25000msn.Eder bunu sn. cinsinden yazarsak 25000/1000= 25sndir.almas: Start a basldnda dahili rle mhrleme yapar, dahili rleye ait ne

kadar kontak varsa hepsi konum deitirir. 2. satrdaki dahili rlenin ak konta da konumdeitirir ve zaman isimli zaman rlesini devreye sokar bylece zaman rlesi 10sn. saymayabalar 10sn. sonunda zaman rlesinin kontaklar da konum deitirir bylece motor alr,durmas sadece stop butonu ile gerekleir.

imdi de PLC ye yazdmz program nasl ykleriz adm adm bunu grelim.

File mensn den veya Ctrl+D tularnabasarak yandaki download mensn aarz. kanekranda PLC ye hangi bloklar yklemek istediimizi sorar(genellikle hepsi yklenir) , daha sonra ok tuuna basarakPLC ye program yklemeye balayabiliriz. Eer PLC stopmodun da deilse bilgisayar bir uyaryla plc yi stop moduna

6


7/11

almamz gerektiini syler buna da tamam dediimizde PLC stop moduna alnr ve programyklenmeye balar.

Eer yklemeye altmz program sorunsuz yklendiise yandaki uyar karmza kar. PLCyi bilgisayardan yada PLCzerinden RUN moduna alrz ve programmz almaya hazr halegelmitir.

rnek2: Bantl bir sistemde snr anahtarna arparakkk kutular gemektedir. Bu kk kutulardan 10 adet geip byk bir kutunun iinedolmaktadr. Snr anahtarnn nnden her 10 adet kutu geiinden sonra baka bir motoralacaktr. Bu motorda dolan kutular kamyona yklemektedir, bu devreyi imdi tasarlayalm.

zm: Band altran motora M1, snr anahtarna da SA1 , kamyona ykleyenbandn motoruna da M2 diyelim. Yine her zamanki gibi giri ve klar PLC ye tantalm.Devrenin birde mhrlemesiolmaldr, bunlara dabalatmaya start,durdurmaya stop, mhrlemek olarak ta dahili rlekullanalm, ayrca 2. motorudurdurabilmek iin SA2 isimlibir snr anahtarnaihtiyacmz vardr.

Devrenin giri ve klarn PLC ye tanttktan sonra tekrar merdiven mantnaarak eklimizi izmeye balayabiliriz.

F4 tuuna basarak bir ak kontakseiyoruz ve ismine start diyoruz daha sonratekrar F4 e basarak bu sefer de kapal kontakseerek ismine stop diyoruz. Dierinde ise F6ya basarak normal bir k seiyoruz adna

dahili diyor ve bunun ak kontandanmhrleme yapyoruz.Sonraki aamalarda aynekilde devam ediyor. Saycya gelince ise F9a basp CTU (Counter Up yani yukar sayc)yuseiyoruz. Saycnn en st ksmna saydrmakistediimiz bir anahtar takyoruz. (bizimdevremizde snr anahtar ile saym yapldiin bu ksma SA1 i koyduk). Saycnn ortaksmndaki balant ise reset ksmdr.(eersaycy resetlemezsek sayc saym iiniyapamaz) Biz bu ksma da motor 2nin akkontan taktk. En alt ksm ise saydrmak

istediimiz say deeridir. Dier ksmlar datamamladktan sonra devre hazrdr. PLC yeyukardaki rnekteki gibi ykleyebilirsiniz.

almas: Starta bastmzda stop giriinin zerinden dahili k enerjilenir. Akkontan da kapatarak mhrleme yapar, ayrca snr anahtarn ve M1i devreye sokar. Dahasonra SA1 her kapandnda sayc bir say yukarya sayar say deeri 10 a ulatndakontaklar konum deitittirir. Bu sayede motor2 devreye girer ve sayc da resetlenmi olur.Ayrca SA2, motor2 yi durdurmadan sayc aktif duruma geemiyecei iin burada bantmotorunu yani M1 i durdurmalyz bunu da motor1 in nne saycnn kapal kontanekleyerek yapabiliriz. SA2 kapandktan sonra motor2 de durur ve ayn olaylar tekrar eder.

rnek3: Bir motoru yldz-gen yol verme ile altrmak istiyoruz. Ayrca bumotoru dinamik frenleme ile durdurmak istiyoruz bu artlar salayan PLC devresini kuralm.

7


8/11

Not: Baz devrelerde motorun aniden durmasn isteriz, bu durumlarda motorlarfrenlemek gerekir bu frenlerden biride dinamik frenlemedir.

Dinamik frenleme; fazl asenkron motorlarn 3 faz beslemesi bittikten hemensonra herhangi iki fazna doru akm verilip motorun sarglarnda motoru frenleyen bir doruakm dolatrlmas olaydr.

Not: Yldz-gen yol verme; Asenkron motor ilk kalk annda ok akm ekerbunu nlemek iin motor ilk nce yldzda altrlr ve sarg bana den gerilim 220V olur ve

380V a gre daha az akm eker. (uzun sre yldzda altrlrsa motor yanabilir.) Daha sonragene geilir sarg bana bu sefer 380Va der ama motor devrini alm olduu iin fazlaakm ekmeden alr.

zm:Her zamanki gibi giri veklar PLC ye tantalm.Girite kullanlanlar; start butonu,stop butonu. ktakullanlanlar; yldz, gen, fren,zaman rlesi. Bunlarn yanndabir adette dahili rle kullanmak gerekir.

Devremizi de her zamanki gibi kurarsak;

almas: Starta basldnda Ara rleenerjilenir ve ak kontan kapatarakmhrleme yapar. Bylece dahili rleninaltnda bulunan ak konta da kapanr vemotor yldz da almaya balar. Zamanhesaplarsak 60*100=6000msn.=6sn. yaniyldz devrede 6sn kalyor ve yerine geni

brakyor, bundan sonra motor gendealmaya devam eder. Stop butonunabasldnda ise Ara rle devreden kardolaysyla buna bal olan klardaenerjisiz kalr, yalnzca dinamik fren kenerjili kalr, dinamik frenleme ancak bizimStop a bastmz kadar srecektir.

Not: Devrede yldz ve gen klarnnmhrlemesine gerek olmad iinyaplmamtr. nk bunlar Ara rletarafndan mhrlenmilerdir.

Aklama: Gerek kumanda devrelerinde zaman rlesinin devreden karlmas gerekir. nkzaman rlesi srekli enerjili kalr ama PLC de byle bir sorun olmad iin devrede kalmasnnbir sakncas yoktur.

rnek3: Bir trafik devresi yapalm( krmz 15sn, krmz-sar 3sn, yeil 10sn ve sar 3snyandktan sonra tekrar batan).Yine giri ve klar tantalm;Daha sonra da devremizi izebiliriz.

8


9/11

almas:Starta bastmzdadahili rle mhrleme yapar, bununsonucunda da krmz lamba vezaman1 enerjilenir ve zaman 12snsayar. 12sn sonunda zaman2enerjilenir, bu enerjilenme sonunda

krmz ve yeil ayn anda 3snyanarlar, bylece krmz lamba da15sn yanm olur, ayrca tekrar isimlizaman rlesi de devreye girer. Birsonraki aamada ise zaman3devreye girer sar ve krmzlambalar snerken yeil lambayanmaya balar tekrar isimli zamanrlesi 30sn sonra devreden ktiin yeil lambann mhrlemesiniyapmak zorundayz, 15sn sonrazaman3 te devreden kt zamandevre tekrar baa dner krmzlamba tekrar yanar.

rnek5: 3 motor aadaki artlaragre altrlacaktr.

1-) 1. motor 20sn alsn2-) 2. motor 1.motordan 30sn. sonradevreye girecek3-) 3. motor 2. motordan 20sn sonra

devreye girecek ve 10sn 2. motor ilealacak.4-) 3. motorda 10sn altktan sonradevrenin enerjisi tamamylakesilecek.zm: Bu devrede 3 motor iin 3adet normal k, mhrleme iin 1adet dahili rle, zaman ayarlariinde 3 adet zaman rlesikullanmamz gerekir.

Gerekli balantlar da yaptmzdakarmza yandaki ekil kar.

almas: Starta bastmzdazaman3 n kapal konta zerindendahili rle enerjilenerek mhrlemeyapar. Bir sonraki aamada isemotor1 zaman1 in kapal kontazerinden enerjilenerek alr, busrada zaman1 rlesi de 20snsaymaya balamtr. Ayrca motor1in ak kontada kapanr ve zaman2de devreye girer 30sn saymayabalar. 20sn sonra zaman1 rlesi

9


10/11

kontaklarn deitirir bylece motor1 devreden kar 10sn sonra motor2 alr motor2 ninalmasna bal olarak zaman3 te devreye girer motor2 ve motor3 ayn anda 10sn alrlar10sn sonunda zaman3 kontaklarn konum deitirerek devrenin enerjisini keser.

rnek6: 3 adet motor aadaki artlara gre alacaktr.

1- Starta bir kere basldnda 1. motor2- Starta iki kere basldnda 2. motor3- Starta kere basldnda 3. motor alsn

Not: Motorlardan birisi alrken dier ikisi almayacak.

zm: Giri klar tantalm.Daha sonrada devre elemanlarn yerlerine monte edelim.

10


11/11

almas: Starta bir kere bastmzda 1. motor direkt olarak devreye girecek ve demhrlemesini yapacaktr, sayclar yeterli sayya ulamadklar iin enerjilenmiyecektir. Starta

iki defa basldnda say1 devreye girecek motor2 enerjilenecek ve motor1 in nndeki kapalkonta aarak motor1 i devre d brakacak, starta defa basldnda ise say2 devreyegirecek bu srada say1 de devrede motor2 de alabilir bunu nlemek iin motor2 nin nnemotor3 n kapal kontan koyarz buna kilitleme denir. .Her motor mhrlemesini ayr ayr kendisi yapt iin sadece bir stop ile devrenin btn enerjisikesilebilir.

11

SIEMENS Microwin 1

Documents

Transcript of SIEMENS Microwin 1