Semptomdan Tanıya: Lökositoz
description
Transcript of Semptomdan Tanıya: Lökositoz
Semptomdan Tanıya:Semptomdan Tanıya:LökositozLökositoz
Dr. Mutlu AratAnkara ÜTF, Hematoloji BD
LÖKOSİTOZ Nedir?LÖKOSİTOZ Nedir?
Ne verisidir?Hangi cihazla bakılır?Eşik değeri nedir? Hangi ek yöntemler ile doğrulanır?Şiddeti var mıdır?Alt tipleri var mıdır?Nasıl yorumlanır?Olgu sunumları ile tanıya ulaşma
Tanım: BK>11xG/LNötrofilik Lökositoz (PMN>7,5 G/L)Eozinofilik Lökositoz (Eo >0,5 G/L)Bazofilik Lökositoz (Bazo > 0,1 G/L)
Lenfositoz (Lenfo > 4,5 G/L)Monositoz (Mono > G/L)
Tanım ve Alt TiplerTanım ve Alt Tipler
NötrofilNötrofil
Nötrofil LökositozNötrofil Lökositoz
EozinofilEozinofil
BAZOFİLBAZOFİL
MONOSİTMONOSİT
LENFOSİTLENFOSİT
LenfositozLenfositoz
Kronik Miyelositer LösemiKronik Miyelositer Lösemi
Tam kan sayımıTam kan sayımı
Algılama Bölgesi
Kırmızı Küre
Empedans YöntemiEmpedans Yöntemi
OscilloscopeOscilloscope
Bir Kırmızı Bir Kırmızı Kürenin Kürenin İlerleyişiİlerleyişi
Optik YöntemOptik Yöntem
Lökositoz Mekanizmaları
◦Normal cevap veren Kİ: İnfeksiyon İnflamasyon İnfarkt, yangı, yanıklar Stres, anksiyete, anestezi İlaçlar, KSler, lityum, beta agonistler Travma: Splenektomi Hemolitik anemi Lökomoid malinite
◦Anormal Kİ: Akut Lösemiler Kronik Lösemiler MPH
PATOFİZYOLOJİPATOFİZYOLOJİ
Allerjik olaylarParazitik infeksiyonlarDermatolojik olaylarİnfeksiyonlarImmunolojik hastalıklar: RA, SLE, EMSHES/KELMaliniteler: HL, HDLMPH: KML, PRV, KMFAdrenal Yetm: AddisonSarkoidoz
Eozinofili NedenleriEozinofili Nedenleri
İnfeksiyonlar: Viral infeksiyonlar, kronik sinüzit
İnflamatuvar durumlar: IBH, Kr. HYH, Kr. Dermatit
MPH: KML, PRV, KMFHodgkin HSplenektomiEndokrin bozukluklar: Hipotiroidi,
ovülasyon, eströjenler
Bazofili NedenleriBazofili Nedenleri
ÇocuklukViral infeksiyonlarBağ dokusu hastalıklarıTirotoksikozAddison Hastalığı
Reaktif LenfositozReaktif Lenfositoz
ANAMNEZ ve Fizik İncelemeANAMNEZ ve Fizik İnceleme
1. Tanışma2. Demografik veriler3. Yakınma4. Yakınmanın öyküsü5. Hastalığın öyküsü6. Özgeçmiş, soygeçmiş7. SGG8. Fizik inceleme (GG, VB, SM)9. Pozitif bulgular10.Değerlendirme11.Ön tanılar12.Plan (Tedavi/tetkik)13.Takip (Sx, Obj, Değ., Plan)
Öyküde Temel HedeflerÖyküde Temel Hedefler
Lökositoz> 30 xG/LBeraberinde anemi veya trombositopeniOrgan büyüklüğü: KC, dalak, LNHayatı tehdit eden infeksiyon veya
immunsupresyonKanama, berelenme veya peteşilerUykuya meyil veya önemli kilo kaybı DİKKAT: Lökositoz> 100 xG/L acil
hematoloji konsültasyonu
Altta yatan Kİ problemi var mı?Altta yatan Kİ problemi var mı?
Hasta Grubu Semptom Bulgu Lab
Çocuklar: ALL İnfeksiyonlar,kanama, yorgunluk
KC, dalak veya LN büyüme
Değişken TKS, trombositopeniblastlar
Erişkinler: AML İnfeksiyonlar,kanama, yorgunluk
Değişken TKS, trombositopeniBlastlar
Erişkinler: KML Yoktur, yorgunluk,Karında rahatsızlık
Büyümüş dalak Lökositoz, N veya artmış trombosit
Yaşlılar: KLL yoktur Büyümüş dalak veya LN
Lökositoz (Lenfosit)
Lösemiler: Ayırıcı TanıLösemiler: Ayırıcı Tanı
Hastalık KK Hücreleri
Lökositler Trombosit Kemikİliği
PRV Artmış N veya artmış
Normal veya artmış
Hipersellüler
KML N veya artmış
Artmış Normal veya artmış
Hipersellüler
KMF Normal veya düşük
Değişken Değişken Fibrozis
ET Normal veya düşük
Hafif artmış veya N
Artmış Hipersellüler
MPH’ların Temel ÖzellikleriMPH’ların Temel Özellikleri
OLGULAROLGULAR
Yakınma: 57, E, minibüs şöförü, 4 aylık kaşıntı ile başvuruyor. Ara sıra özellikle sıcak duş sonrası artıyor. Döküntü tariflemiyor. Haftada 2 tekrarlayan ve 1,5 aydır devam eden başağrısı da var.
Öz Geçmiş: HT, diüretik kullanıyor, ASKH, inme, kanser, KBY öyküsü yok.
SGG: Kronik öksürük ve balgam çıkarma (gri yeşil renkli), öksürükle beraber belirgin nefes darlığı da gelişiyor.Hemoptizi ve kanama yok. Yürüme ile göğüs ağrısı yok, kladikasyon yok. Görme problem, karın ağrısı tariflemiyor.
Sosyal Öykü: 80 pk/y sigara, 12-24 şişe bira.
OLGU 1: Kaşıntılı KızılderiliOLGU 1: Kaşıntılı Kızılderili
Genel Durum: İyi
VB: KB:180/94 mmHg; N: 85/dk, düzenli; A:37,2 C.
Pozitif bulgular: Kırmızı suratlı; konjuktivaları hiperemik ve vasküler; A‑P göğüs çapı artmış, yardımcı solunum kasları solunuma orta derece katılıyor, ekspirium uzamış ve intermittan wheezing var; karında kaşıntı izleri var. Traube mesafesi perküsyonla mat, dalak ucu palpe edilebiliyor (SM?).
Negatif Bulgular: Siyanoz ve çomak parmak yok; döküntü yok, ekimoz veya peteşi yok; LAP yok; KC palpe edilemedi; kitle yok, kardiyak ve nörolojik inceleme normal.
Olgu 1: Fizik BakıOlgu 1: Fizik Bakı
Lökosit:11xG/L, formül: NKKS: 7,0 x 1012/LHemoglobin: 18,8 g/dL, Hct: %56OEV: 80 fL, Trombosit: 535xG/L; Kre: 1,2
mg/dLGöğüs PA film: hiperinfle Ac, diyafram
aşağıya depresse, apikal büller, hafif kardiyomegali.
Olgu 1: LaboratuvarOlgu 1: Laboratuvar
Lökositoz> 30 xG/LBeraberinde anemi veya trombositopeniOrgan büyüklüğü: KC, dalak, LNHayatı tehdit eden infeksiyon veya
immunsupresyonKanama, berelenme veya peteşilerUykuya meyil veya önemli kilo kaybı DİKKAT: Lökositoz> 100 xG/L acil
hematoloji konsültasyonu
Altta yatan Kİ problemi var mı?Altta yatan Kİ problemi var mı?
Hasta Grubu Semptom Bulgu Lab
Çocuklar: ALL İnfeksiyonlar,kanama, yorgunluk
KC, dalak veya LN büyüme
Değişken TKS, trombositopeniblastlar
Erişkinler: AML İnfeksiyonlar,kanama, yorgunluk
Değişken TKS, trombositopeniBlastlar
Erişkinler: KML Yoktur, yorgunluk,Karında rahatsızlık
Büyümüş dalak Lökositoz, N veya artmış trombosit
Yaşlılar: KLL yoktur Büyümüş dalak veya LN
Lökositoz (Lenfosit)
Lösemiler: Ayırıcı TanıLösemiler: Ayırıcı Tanı
Hastalık KK Hücreleri
Lökositler Trombosit Kemikİliği
PRV Artmış N veya artmış
Normal veya artmış
Hipersellüler
KML N veya artmış
Artmış Normal veya artmış
Hipersellüler
KMF Normal veya düşük
Değişken Değişken Fibrozis
ET Normal veya düşük
Hafif artmış veya N
Artmış Hipersellüler
MPH’ların Temel ÖzellikleriMPH’ların Temel Özellikleri
Ana yakınma: Dr. ZL, 34, K, araştırmacı, ateş (38,2) ve yeni ortaya çıkan şiddetli kemik ağrıları var
Yakınmanın Öyküsü:Dr. ZL, AÜ Fen Fakültesi hücre biyoloğu, 2 hafta önce
geçridği soğuk algınlığına kadar gayet iyiydi. Günlük ateşi yükselmeye başladı fakat parasetamol ile kontrol altına alabildi. Takiben dişini frıçalarken diş etlerinde kanama olduğunu fark edip dişçisine başvurdu. Dişçi boğazının çok enfekte gözüktüğünü belirtti. Aynı zamanda ağzında diş etleri dışında da lezyonlar ve kanama vardı. Durumdan şüphelenen ZL kendisine bir TKS yaptırdı ve trombositlerinin düşük olduğunu gördü, fakat lökosit sayısı normaldi.
Olgu 2: Kanayan bilim adamıOlgu 2: Kanayan bilim adamı
Ek bilgiler:Kemik ağrıları özellikle kostalarda. Bazı
kemikleri basmakla ağrılı. Derin solunumla yakınması artabiliyor, hafta içinde kendisini daha yorgun ve hasta hissetmiş.
Özgeçmiş: Kolejde EMN?? Atağı. İlaç
kullanımı yok. Soygeçmiş: Özellik yok.
Olgu 2: Kanayan bilim adamıOlgu 2: Kanayan bilim adamı
Fizik İncelemeVB: N: 116, KB: 112/72, A: 37,6Ağız : Palatal ve gingival peteşi. Tonsil ve
farinkste eksüdal inflamasyonBoyun: Bilateral rahat hareket
ettirilebilen, 1,5 cm lik nodüllerKarın: KC 2 cm ve dalak edge 3 cm kot
alrında palpe ediliyor.Acler, kardiyak ve nörolojik muayene:
anomali yok.
Olgu 2: Kanayan bilim adamıOlgu 2: Kanayan bilim adamı
Lab
Hb 9,6 g/dL, MCV 88 fL, Lökosit: 18,2 G/L, trombosit: 25 G/L
T Bilirubin 2.4 mg/dL (direct 0.3) otherwise chemistries and hepatic panel are normal
Coagulation studies: PT 11.2 sec, aPTT 28 sec, TT 24 sec
Olgu 2: Kanayan bilim adamıOlgu 2: Kanayan bilim adamı
Coombs testi (direct ve indirect) - negatif Plasma Hemoglobin 40 mg/dL
Periferik Yayma (PY) Kemik İliği Yayması (KİY)
PY – Trombositler sayıca azalmış, ve büyüklükleri artmış; KK çoğu
polikromatofilik hücreler ve şistositler var (fragmentasyon); lökositlerin çoğu nötrofil promiyelosit evresinde duraklama var, daha olgun form yok.
KİY- %100 sellüler, çoğunluk blast ve promiyelositler, bazılarında belirgin bir çok Auer çomakları (cisimleri) var.
Olgu 2: Kanayan bilim adamıOlgu 2: Kanayan bilim adamı
Olgu 2: Kanayan bilim adamıOlgu 2: Kanayan bilim adamı
Sitogenetik
Lökositoz> 30 xG/LBeraberinde anemi veya trombositopeniOrgan büyüklüğü: KC, dalak, LNHayatı tehdit eden infeksiyon veya
immunsupresyonKanama, berelenme veya peteşilerUykuya meyil veya önemli kilo kaybı DİKKAT: Lökositoz> 100 xG/L acil
hematoloji konsültasyonu
Altta yatan Kİ problemi var mı?Altta yatan Kİ problemi var mı?
Hasta Grubu Semptom Bulgu Lab
Çocuklar: ALL İnfeksiyonlar,kanama, yorgunluk
KC, dalak veya LN büyüme
Değişken TKS, trombositopeniblastlar
Erişkinler: AML İnfeksiyonlar,kanama, yorgunluk
Değişken TKS, trombositopeniBlastlar
Erişkinler: KML Yoktur, yorgunluk,Karında rahatsızlık
Büyümüş dalak Lökositoz, N veya artmış trombosit
Yaşlılar: KLL yoktur Büyümüş dalak veya LN
Lökositoz (Lenfosit)
Lösemiler: Ayırıcı TanıLösemiler: Ayırıcı Tanı
Hastalık KK Hücreleri
Lökositler Trombosit Kemikİliği
PRV Artmış N veya artmış
Normal veya artmış
Hipersellüler
KML N veya artmış
Artmış Normal veya artmış
Hipersellüler
KMF Normal veya düşük
Değişken Değişken Fibrozis
ET Normal veya düşük
Hafif artmış veya N
Artmış Hipersellüler
MPH’ların Temel ÖzellikleriMPH’ların Temel Özellikleri
Ana Yakınma: yorgunluk
Yakınmanın öyküsü: 18y, K, üniversite öğrencisi, Medikososyal’e 2 haftalık yorgunluk yakınması ile başvurdu. Beraberinde boğaz ağrısı, ve boyunda şişlik tarifliyor. Bu ziyaret öncesinde farenjit için kendisine farenjit tanısı ile amoksisilin önerilmiş. Antibiyotiğe rağmen yakınmaları devam etmiş. Yeni ortaya çıkan yaygın bir döküntüsü var.
Özgeçmiş: Hafif intermittan astım, LH’de albuterol kullanıyor, önceden hastaneye yatma veya operasyon öyküsü yok
Soygeçmiş: Özellik yok (kanser, kalp hastalığı, böbrek veya AC rahatsızlığı)
Sosyal öykü: Yurtta kalıyor. Tıp 1. sınıfta, sağlıklı ve düzenli
besleniyor. Cinsel hayatı düzenli, sigara içmiyor, alkol kullanımı sosyal, ilaç kullanmadığını belirtiyor. Ülke dışına ziyaret yok, hayvan beslemiyor.
Olgu 3: Ateş ve LenfadenopatiOlgu 3: Ateş ve Lenfadenopati
Sistemlerin Gözden Geçirilmesi (SGG)Pozitif: Belirgin yorgunluk (günde 3-5 km
yürürken şimdi sınıfın içinde zor duruyor); hastalık başlangıcında ateş yüksekliği, fakat son 10 gündür ateş yok; anoreksik; belirgin boğaz ağrısı varfakat yutma güçlüğü yok; rinit tarifliyor; boyundaki şişlik, sabit, hafif ağrılı ve hassas; kaşıntısız döküntüsü var
Negatif: Kilo kaybı yok, gece terlemeleri, kaşıntı, titreme, miyalji, başağrısı; öksürük yok, wheezing, veya nefes darlığı yok.
Olgu 3: Ateş ve LenfadenopatiOlgu 3: Ateş ve Lenfadenopati
Fizik İnceleme Genel- hasta görünümlü, toksik değil (orta)
VB: Ateş: 36,7 C, N: 90, SH: 18, KB 100/65
Sistemik Muayene: Tiroid-değerlendirildi, N Cilt- Makülopapuler eritematöz döküntü gövde ve
ekstemitelerde; yüz, avuç ve ayak tabanı korunmuş. Başka lezyon yok. Lenfanjit bulgusu yok.
KBB- Posterior pharinks eritematöz her 2 tonsil şis, eksuda yok
Lenfatik- Küçük (> 1cm), hafif ağrılı bilateral anterior ve posterior servilal LAP, başka LAP izlenemedi
Solunum- Çift taraflı dinlemekle doğal Abdomen- Üst karında hafif genel hassasiyet, rebound
veya defans yok; dalak ve KC uçları palpabl (2-3 cm MKH’da kot altında)
Olgu 3: Ateş ve LenfadenopatiOlgu 3: Ateş ve Lenfadenopati
Olgu 3: Ateş ve LenfadenopatiOlgu 3: Ateş ve Lenfadenopati
Test Sonuçlar
Hemoglobin 11,3 g/dL
MCV 87 fL
WBC 14,5 xG/L
Mutlak Nötrofil 8 xG/L
Mutlak Lenfosit 6,5 xG/L
Trombositler 212 xG/L
Olgu 3: Ateş ve LenfadenopatiOlgu 3: Ateş ve Lenfadenopati
Test Sonuçlar
Kre 1,3 mg/dL
Bilirubin 1,6 mg/dL
ALP 280 U/L
ALT 70 U/L
Lökositoz> 30 xG/LBeraberinde anemi veya trombositopeniOrgan büyüklüğü: KC, dalak, LNHayatı tehdit eden infeksiyon veya
immunsupresyonKanama, berelenme veya peteşilerUykuya meyil veya önemli kilo kaybı DİKKAT: Lökositoz> 100 xG/L acil
hematoloji konsültasyonu
Altta yatan Kİ problemi var mı?Altta yatan Kİ problemi var mı?
Hasta Grubu Semptom Bulgu Lab
Çocuklar: ALL İnfeksiyonlar,kanama, yorgunluk
KC, dalak veya LN büyüme
Değişken TKS, trombositopeniblastlar
Erişkinler: AML İnfeksiyonlar,kanama, yorgunluk
Değişken TKS, trombositopeniBlastlar
Erişkinler: KML Yoktur, yorgunluk,Karında rahatsızlık
Büyümüş dalak Lökositoz, N veya artmış trombosit
Yaşlılar: KLL yoktur Büyümüş dalak veya LN
Lökositoz (Lenfosit)
Lösemiler: Ayırıcı TanıLösemiler: Ayırıcı Tanı
Hastalık KK Hücreleri
Lökositler Trombosit Kemikİliği
PRV Artmış N veya artmış
Normal veya artmış
Hipersellüler
KML N veya artmış
Artmış Normal veya artmış
Hipersellüler
KMF Normal veya düşük
Değişken Değişken Fibrozis
ET Normal veya düşük
Hafif artmış veya N
Artmış Hipersellüler
MPH’ların Temel ÖzellikleriMPH’ların Temel Özellikleri
59-yaşında önce aile hekimi tarafından rutin değerlendirmesinde 2002’de görülmüş. Yakınması yok, öz ve soygeçmiş özellik yok. İlaç kullanmıyor. 2 çocuklu, bilgisayar programcısı.
Fİ: gelişimi N ve akut distress yok. Multipl bilateral servikal, aksiller ve inguinal LN var. Ayrık, hareketli, ağrısızlar, ve çapları 1-2 cm. HSM yok. Diğer Fİ N sınırlarda.
Asemptomatik hastada lenfositozAsemptomatik hastada lenfositoz
TKS: Lökosit: 75xG/L Formül: %90 olgun görünümlü
lenfositler ve %10 nötrofil
HB: 15,4 g/dL Htc: %47 Trombosit: 244xG/L
Asemptomatik hastada lenfositozAsemptomatik hastada lenfositoz
45y, E, 20 yıllık Trabzonlu radyoloji teknisyeni aile hekimine başağrısı başvuruyor. Son 6 ayda artan yorgunluğu olduğunu, karnında rahatsılık hissettiğini, yemek sonrası çabuk doygunluk hissettiğini tarifliyor. 2,5 kg kaybetmiş, ek yakınması yok.
Fizik İnceleme: VBS, hasta soluk görünümde, sol üst kadranda sol kot altında 3 cm. aşağı inen, nefes almakla hareketli kitle var. Üfürüm yok.
Başağrısı olan radyoloji teknisyeniBaşağrısı olan radyoloji teknisyeni
Hekim TKS ister. Lökosit: 125xG/L. Hemoglobin: 7.4 g/dL. Trombosit: 690 xG/LFormül: “Sola kayma”, nötrofil hakimiyeti,
miyelositler, metamiyelositler, promiyelositler, ve %8 blast var. Lökositlerin %4’ü bazofil.
Başağrısı olan radyoloji teknisyeniBaşağrısı olan radyoloji teknisyeni
Başağrısı olan radyoloji teknisyeniBaşağrısı olan radyoloji teknisyeni
Periferik Yayma (x400) Periferik Yayma (x1000)
Aile hekimi lösemiden şüphelenir, acil hematoloji konsültasyonu ister. Kİ aspirasyon/biyopsi yapılır. KİY: immatür miyeloid hücre hiperplazisi gösteriyor, morfoloji N. Biyopsi hipersellüler ve hafif retikülin fibrozis gösteriyordu.
Başağrısı olan radyoloji teknisyeniBaşağrısı olan radyoloji teknisyeni
Sitogenetik inceleme: Kr 9 ve 22 dendeli translokasyonu [15/20]. Flöresan in situ hibridizasyon (FISH) BCR-ABL sinyali 400 hücrenin 350’sinde izlendi.
Başağrısı olan radyoloji teknisyeniBaşağrısı olan radyoloji teknisyeni
Tanım: BK>11xG/LNötrofilik Lökositoz (PMN>7,5 G/L)Eozinofilik Lökositoz (Eo >0,5 G/L)Bazofilik Lökositoz (Bazo > 0,1 G/L)
Lenfositoz (Lenfo > 4,5 G/L)Monositoz (Mono > G/L)
Tanım ve Alt TiplerTanım ve Alt Tipler
Lökositoz Mekanizmaları
◦Normal cevap veren Kİ: İnfeksiyon İnflamasyon İnfarkt, yangı, yanıklar Stres, anksiyete, anestezi İlaçlar, KSler, lityum, beta agonistler Travma: Splenektomi Hemolitik anemi Lökomoid malinite
◦Anormal Kİ: Akut Lösemiler Kronik Lösemiler MPH
PATOFİZYOLOJİPATOFİZYOLOJİ
Lökositoz> 30 xG/LBeraberinde anemi veya trombositopeniOrgan büyüklüğü: KC, dalak, LNHayatı tehdit eden infeksiyon veya
immunsupresyonKanama, berelenme veya peteşilerUykuya meyil veya önemli kilo kaybı DİKKAT: Lökositoz> 100 xG/L acil
hematoloji konsültasyonu
Altta yatan Kİ problemi var mı?Altta yatan Kİ problemi var mı?
Hasta Grubu Semptom Bulgu Lab
Çocuklar: ALL İnfeksiyonlar,kanama, yorgunluk
KC, dalak veya LN büyüme
Değişken TKS, trombositopeniblastlar
Erişkinler: AML İnfeksiyonlar,kanama, yorgunluk
Değişken TKS, trombositopeniBlastlar
Erişkinler: KML Yoktur, yorgunluk,Karında rahatsızlık
Büyümüş dalak Lökositoz, N veya artmış trombosit
Yaşlılar: KLL yoktur Büyümüş dalak veya LN
Lökositoz (Lenfosit)
Lösemiler: Ayırıcı TanıLösemiler: Ayırıcı Tanı
Hastalık KK Hücreleri
Lökositler Trombosit Kemikİliği
PRV Artmış N veya artmış
Normal veya artmış
Hipersellüler
KML N veya artmış
Artmış Normal veya artmış
Hipersellüler
KMF Normal veya düşük
Değişken Değişken Fibrozis
ET Normal veya düşük
Hafif artmış veya N
Artmış Hipersellüler
MPH’ların Temel ÖzellikleriMPH’ların Temel Özellikleri
[email protected]ÜTF web sayfası: Açık arşiv
Teşekkür ederim.Teşekkür ederim.