Selçuklular, 1100 - gtu.edu.trabl.gtu.edu.tr/hebe/AblDrive/99326013/w/Storage/326_2010...Mezar...
Transcript of Selçuklular, 1100 - gtu.edu.trabl.gtu.edu.tr/hebe/AblDrive/99326013/w/Storage/326_2010...Mezar...
Selçuklular, 1100
KAPALI MEDRESELER
• Haçlı Seferlerinin hızının azaldı ğı 13. yüzyılın ilk yarısı Anadolu Selçukluları için bi r yayılma ve yerle şme dönemi olmu şken, İlhanlı vesayeti altında geçen ikinci yarısı ise bir gerileme dönemi olarak kabul edilir.
• Fakat bu siyasi gerilemenin mimariye yansımasını tes pit etmek kolay de ğildir.
• Belki en önemli sonuç, büyük anıtsal yapılar yerine içe dönük zaviye ve medreselerin ortaya çıkmasıdır.
Tokat Nizameddin Ya ğıbasan Medresesi, 1142-1164K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
Tokat Nizameddin Ya ğıbasan Medresesi, 1142-1164K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
Tokat Nizameddin Ya ğıbasan Medresesi, 1142-1164K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
Niksar Nizameddin Ya ğıbasan Medresesi, 1142-1164K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
Isparta Atabey Ertoku ş Medresesi, 1224K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
Afyon Boyalıköy Medresesi (Zaviyesi), 1142-1164K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
Konya Karatay Medresesi, 1252K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
KA
PA
LI M
ED
RE
SE
LER
Konya Karatay Medresesi, 1252
KA
PA
LI M
ED
RE
SE
LER
Konya Karatay Medresesi, 1252
Konya İnce Minareli Medrese, 1260-72K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
KA
PA
LI M
ED
RE
SE
LER
hayat ağacı
Konya İnce Minareli Medrese, 1260-72
KA
PA
LI M
ED
RE
SE
LER
Konya İnce Minareli Medrese, 1260-72
KA
PA
LI M
ED
RE
SE
LER
Konya İnce Minareli Medrese, 1260-72
KA
PA
LI M
ED
RE
SE
LER
ana eyvan
Konya İnce Minareli Medrese, 1260-72
KA
PA
LI M
ED
RE
SE
LER
giri ş eyvanı
Konya İnce Minareli Medrese, 1260-72
KA
PA
LI M
ED
RE
SE
LER
Konya İnce Minareli Medrese, 1260-72
Kırşehir Cacabey Medresesi, 1272-73K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
Kırşehir Cacabey Medresesi, 1272-73K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
Kırşehir Cacabey Medresesi, 1272-73K
AP
ALI
ME
DR
ES
ELE
R
AVLULU MEDRESELER
Sivas (Sahip Ata) Gökmedrese, 1271A
VLU
LU M
ED
RE
SE
LER
Sivas (Sahip Ata) Gökmedrese, 1271A
VLU
LU M
ED
RE
SE
LER
giri ş
ana eyvan
Sivas (Sahip Ata) Gökmedrese, 1271A
VLU
LU M
ED
RE
SE
LER
bezeme örnekleri
Sivas Buruciye Medresesi, 1271A
VLU
LU M
ED
RE
SE
LER
Sivas Buruciye Medresesi, 1271A
VLU
LU M
ED
RE
SE
LER
Erzurum Çifte Minareli (Hatuniye) Medrese, 1270lerA
VLU
LU M
ED
RE
SE
LER
mescid
Türbe -Kümbet
AV
LULU
ME
DR
ES
ELE
R
Erzurum Çifte Minareli (Hatuniye) Medrese, 1270ler
giri ş eyvanı
AV
LULU
ME
DR
ES
ELE
R
Erzurum Çifte Minareli (Hatuniye) Medrese, 1270ler
2 katlı revak ve yan eyvan giri ş eyvanı
AV
LULU
ME
DR
ES
ELE
R
Erzurum Çifte Minareli (Hatuniye) Medrese, 1270ler
Minare kürsüsü
Konya Sırçalı Medrese, 1242A
VLU
LU M
ED
RE
SE
LER
ana eyvanı
Konya Sırçalı Medrese, 1242A
VLU
LU M
ED
RE
SE
LER
giri ş eyvanı
taş ayaklı yan revaklar
Tokat Gökmedrese, 1270 sonrasıA
VLU
LU M
ED
RE
SE
LER
Tokat Gökmedrese, 1270 sonrasıA
VLU
LU M
ED
RE
SE
LER
TÜRBELER - KÜMBETLER
Mezar Odası Kübik:� Sekizgen gövde � Sivas Şahna Kümbeti (bugün yok)� Üçgen geçiş pahlı � Kayseri Honat Hatun Türbesi� Sekizgen Piramit � Kırşehir Melik Gazi Türbesi
Mezar Odası Çokgen: 13.yy. 2.yarısı Moğol idareciler için� Silindirik Gövde � Ahlat ve Erzurum çevresi� Daha zengin dış bezeme � Erzurum Çifte Minareli Med. Kümbeti
Mezar Odası Kare – Kare Planlı Mescid� Yükseklik Vurgusu az � Tokat Ebul KasımTürbesi – 1233
� Kırşehir Cacabey Türbesi� Sivas Şah Hasan Beg Türbesi – 14.yy.� Konya Mevlana Türbesi – 14.yy.
MEZAR ODASI
LAH İT ODASI (GÖVDE)
ÖRTÜ
(KONİK)
(PİRAMİDAL)
Tekil Örnek�Tercan Mama Hatun Türbesi
Çevre koridorlu� Erzurum Emir Saltuk Kümbeti
EyvanlıAfyon BoyalıköyKonya Gömeç Hatun Türbesi
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Kırşehir Melik Gazi Kümbedi, 13.yy.
Mezar Odası Kübik:
• Sekizgen gövde• Üçgen geçi ş pahlı• Sekizgen Piramit
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Kayseri Hunat Hatun Türbesi, 1238
Mezar Odası Kübik:
• Sekizgen gövde• Sekizgen Piramit
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Divri ği Sitte Melik Kümbedi, 12.yy.
Mezar Odası Kübik:
• Sekizgen gövde• Sekizgen Piramit
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Kayseri Hunat Hatun Türbesi, 1238
Türbe -Kümbet
Mezar Odası Çokgen:
• Silindirik Gövde• Daha zengin dı ş bezeme• Konik Külah
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Erzurum Üç Kümbetler, 13.yy.
Mezar Odası Çokgen:
• Silindirik Gövde• Daha zengin dı ş bezeme• Konik Külah
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Kayseri Döner Kümbed, 13.yy.
Mezar Odası Çokgen:
• Silindirik Gövde• Daha zengin dı ş bezeme• Konik Külah
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Kayseri Çifte Kümbed, 13.yy.
Mezar Odası Kare
• Yükseklik Vurgusu az
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Kayseri Sırçalı Kümbed, 13.yy.
Mezar Odası Kare
• Yükseklik Vurgusu az
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Tercan Mama Hatun Türbesi, 13.yy.
Çevre koridorlu
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Tercan Mama Hatun Türbesi, 13.yy.
Çevre koridorlu
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Kayseri Kö şk Medrese, 13.yy.
Medrese
İçinde
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Kayseri Kö şk Medrese, 13.yy.
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Konya Gömeç Hatun Türbesi, 13.yy.
Eyvanlı
TÜ
RB
ELE
R -
KÜ
MB
ET
LER
Büyük Selçuklular Orta Asya Kümbetleri
HANLAR - KERVANSARAYLAR
HA
NLA
R -
KE
RV
AN
SA
RA
YLA
RSelçuklu Kervansarayları, 13.yy.
Yolların güvenli ğini sa ğlamak ,ticaret hayatını canlandırmak ve yolculu ğu kolayla ştırmak için yapılmı şlardır.
Büyük Selçuklu ve Türk İslam devletlerinde Ribat adı verilen kervansarayların Selçuklu sultanları tarafından yaptırılanlarına da S ultan hanı denmi ştir.
HA
NLA
R -
KE
RV
AN
SA
RA
YLA
RSelçuklu Kervansarayları, 13.yy.
HA
NLA
R -
KE
RV
AN
SA
RA
YLA
RSultan Han, Kayseri-Sivas Yolu (Tuzhisarı), 13.yy.
Mescid
Kapalı
Alan
Avlulu
Alan
Mescid
Mescid
Işıklık
Taçkapı
Taçkapı
Sultan Han, Kayseri-Sivas Yolu (Tuzhisarı), 13.yy.H
AN
LAR
-K
ER
VA
NS
AR
AY
LAR
Kapalı Alandaki orta nef ve ı şıklık Taçkapı
Karatay Han (Kayser- Malatya)13.yy.
• avlulu üçeyvanl ıııı, revakl ııııbir düzene sahiptir.
• Tek revakl ııııkapal ıııı bölüm buraya ba ğğğğlan ıııır.
İİİİncir Han (1238-39)
• İİİİki bölümden oluşmaktad ıııır.
• Diğğğğerlerinde farkl ıııı
bir plan şemas ıııı vard ıııır.
• Ortada bölmeli mekanlar çevresinde, ahır olarak kullanılan kapal ıııı mekanlar yerle şşşştirili ştir.
K ıııırk göz Han (Antalya- Isparta)
Sultan Han 1229 (Konya-Aksaray Yolu) Alara Han (Antal ya-Alanya) (1232):
HA
NLA
R -
KE
RV
AN
SA
RA
YLA
R
Karatay Han, Malatya-Kayseri Yolu, 13.yy.H
AN
LAR
-K
ER
VA
NS
AR
AY
LAR
Karatay Han, Malatya-Kayseri Yolu, 13.yy.H
AN
LAR
-K
ER
VA
NS
AR
AY
LAR