SAYI TAY KARARLARI - sayistay.gov.tr · I GENEL KURUL KARARLARI I- 832 SAYILI SAYIûTAY KANUNU úLE...

SAYI TAY KARARLARI

GENEL KURUL TEMY Z KURULU DA RELER KURULU DA RELER

SEÇME KARARLAR (1.1.2002-31.12.2002)

Sayı tay Kararları Dizisi

Aralık 2003

Aralık 2003

SAYI TAY KARARLARI

GENEL KURUL TEMY Z KURULU DA RELER KURULU DA RELER

SEÇME KARARLAR (1.1.2002-31.12.2002)

Sayı tay Kararları Dizisi:8 Sayı tay Kararları/Seçme Kararlar (1.1.2002-31.12.2002)

Sayı tay mensuplarının kullanımı için derlenmi tir.

Yayıma Hazırlayan: Emine Özey, Hüseyin Güçlü, Orhan Ya a, Osman Kaya

Redaksiyon : Emine Özey Son Okuma : Emine Özey Dizgi ve Mizanpaj : Gürkan AlpsoyBaskı ve Cilt : Sayı tay Yayın leri Müdürlü ü

Birinci Basım : Aralık, 2003

T.C.SAYI TAY BA KANLI I06100 Balgat/ANKARA Tlf :295 30 00 Fax :295 40 94 e-mail: [email protected] www.sayistay.gov.tr

Sayı tay Kararları Dizisi’ndenYayınlanan Kitaplar

Sayı tay Genel Kurulu Kararları(1.1.1984-31.12.1998)

Sayı tay Daireler Kurulu/ Seçme Kararlar

(1.1.1984-31.12.1998)

Sayı tay Temyiz Kurulu/ Seçme Kararlar

(1.1.1984-31.12.1998)

Sayı tay Daire Kararları/Seçme Karar özetleri

(1.1.1984-31.12.1998)

Sayı tay Kararları(1.1.1999-31.12.1999)



SUNU

“Sayı tay Kararları Dizisi”nin 8’incisi olan bu kitap Genel Kurul, Temyiz Kurulu, Daireler Kurulu ve Dairelerce 1.1.2002-31.12.2002 tarihleri arasında alınmı kararları derlemektedir.

Kurullarca ve Dairelerce 2002 yılında üretilen çok sayıdaki karardan de i en mevzuat kar ısında güncelli ini yitirmeyenlerin ve istikrar kazanmı olanların kitap kapsamına alınmasına derlemeyi yapan arkada larım gerekli özeni göstermi lerdir.

Bu dizide yayımlanan kitapların içerdi i kararların Sayı tay Internet sayfasında da yer aldı ını okurlarımıza hatırlatıyor ve bili im teknolojisinin getirece i imkânlarla bu tür derlemeleri çok daha kısaperiyotlarla ilgililere ula tırabilece imizi umuyorum.

Bu vesileyle, derlemeyi yapan Ara tırma ve Tasnif Grubu uzman denetçilerinden Emine Özey ile ba denetçiler Hüseyin Güçlü, Orhan Ya ave Osman Kaya’ya, kitabın dizgi ve mizanpajını gerçekle tiren aynıGrup'ta görevli daktilograf Gürkan Alpsoy'a ve baskı ve cilt i lerinde görev alan Yayın leri Müdürlü ü personeline te ekkür ederim.

Mehmet DAMAR Ba kan

I

GENEL KURUL KARARLARI

I- 832 SAYILI SAYI TAY KANUNU LE LG L KARARLAR

KararınTarihi

KararınNo’su

KararınKonusu Sayfa

28.03.2002 5019/1 Sayı tayın sti ari MütalaasıAlınmadan Resmi Gazetede Yayımlanan “Gençlik Ve Spor Genel Müdürlü ü Dopingle Mücadele Yönetmeli i” Hakkında......................... 5

12.09.2002 5035/1 Ö retmenevleri Döner Sermaye Saymanlıkları le Milli E itim Bakanlı ına Ba lı Olarak Benzer

ekilde Kurulmu Di er Döner Sermaye Saymanlıklarının Hukuki Durumları ve Bu Saymanlıklara Ait Hesapların Sayı tayca ncelenip Yargılanmasının Mümkün Olup Olmadı ı……………………………………… 7

14.10.2002 5044/1 Tefti Layihalarına li kin Olarak; A) çi leri Bakanlı ı Denetim Elemanları Tarafından l Özel dareleri ve Belediye Hesaplarının ncelenmesi Sonucunda Belirlenen Kamu ZararınınNe Suretle Tahsilinin Sa lanaca ı,B) Kesin Hükme Ba lanması çinSayı taya Gönderilen TeftiLayihalarının Tümünün Sayı tayca De erlendirilmesine Gerek Olup Olmadı ı,C) Bu Hususlarla lgili Olarak Sayı tay Denetçi ve Raportörlerinin Denetim ve Çalı ma Usulleri Hakkında Yönetmelikte De i iklik YapılmasıGerekip Gerekmedi i……………………… 117

II- HALE MEVZUATI LE LG L KARARLAR

20.06.2002 5030/2 Temizlik halelerinde, Asgari Ücretin ve 506 Sayılı Kanununun 78’inci Maddesi Uyarınca Tespit Edilen Prim Hesabına Esas Alınacak Günlük Kazanç Alt Sınırının Artırılması Hallerinde Ödenecek Fiyat Farkı ve Bu Farka li kin Primler Hakkında……................ 17

30.0902003 5039/2 Sahipli Ocaklardan Temin Edilen Kırma Ta a Bayındırlık leri Genel

artnamesinin 6’ncı Maddesinde Belirtilen Farkın Ödenmesinin Mümkün Olup Olmadı ı( çtihadı Birle tirme Kararı)……………... 22

II

III- PERSONEL MEVZUATI LE LG L KARARLAR

KararınTarihi

KararınNo’su


25.11.2002 5048/2 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununa Göre Sendikaların ve KonfederasyonlarınYönetim Kurullarında Görev AlmalarıNedeniyle Aylıksız zinli Sayılan Kamu Görevlilerinin ve Bunların E leri leBakmakla Yükümlü Oldukları Ana, Baba ve Çocuklarının Tedavi Giderlerinin Kurumlarınca Kar ılanmasının Mümkün Olup Olmadı ı………… ................................. 31

III

TEMY Z KURULU KARARLARI

I- HALE MEVZUATI LE LG L SEÇME KARARLAR

KararınTarihi

KararınNo’su


08.01.2002 25455 Yeni Birim Fiyat Tespiti........................ 41

08.01.2002 25457 Yükleme-Bo altma Bedeli..................... 43

05.02.2002 25496 hale Usulü………………….................... 45

19.03.2002 25560 Paçal Kazı Birim Fiyatı......................... 47

07.05.2002 25662 Nakliye Bedeli...................................... 51

07.05.2002 25671 Birim Fiyat........................................... 54

27.05.2002 25702 Yükleme-Bo altma Bedeli…………........ 56

11.06.2002 25714 Birim Fiyat……………........................... 59

II- PERSONEL MEVZUATI LE LG L SEÇME KARARLAR

08.01.2002 25454 Ek Gösterge…...................................... 63

27.02.2002 25528 Ek Ders Ücreti...................................... 67

09.04.2002 25622 Ek Gösterge......................................... 70

14.05.2002 25673 OYAK Kesintilerine Esas Matraha Taban ve Kıdem Aylı ının Dahil Edilmesi……………………………………… 73

25.06.2002 25746 Giyim Yardımı……………………….......... 75

25.06.2002 25747 Belediyede Çalı an Memurlara Yapılan Kırtasiye Yardımı.................................. 77

17.09.2002 25775 Özel Hizmet Tazminatı……………………. 79

16.10.2002 25791 Vekalet Aylı ı……………………………….. 81

11.11.2002 25850 Ek Ders Ücreti……………………………… 83

III- HARCIRAH MEVZUATI LE LG L SEÇME KARARLAR

21.01.2002 25464 Geçici Görev Yollu u............................ 87

14.05.2002 25682 Yurtdı ı Harcırah…………..................... 90

27.05.2002 25703 TODA E’ne Devam Eden Devlet Memurlarına Geçici Görev Yollu uÖdenmesi……………............................. 92

IV

04.11.2002 25841 lkö retim Müfetti lerine Ödenen Geçici Görev Gündeli i…………………… 97

IV- ÇE TL KONULARLA LG L SEÇME KARARLAR

KararınTarihi

KararınNo’su


05.02.2002 25521 Tasarrufu Te vik Kesintisi.................... 101

05.02.2002 25522 Gecikme Faizi....................................... 103

26.03.2002 25569 Maliye Bakanlı ının Belirledi iStandart Fiyatlar.................................. 105

02.04.2002 25584 Ö retim Üyelerine Ödenen Mesai Dı ıKatkı Payı……………….......................... 107

02.04.2002 25598 Lojman Kira Bedeli……………………...... 111

14.05.2002 25678 Atık Su Bedeli……………………............. 115

21.05.2002 25684 Gelir Vergisi………................................ 117

25.06.2002 25753 Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Katma De er Vergisi Matrahına Dahil Edilmesi……………..... 120

02.07.2002 25766 Grip A ısı Bedellerinin Belediye Bütçesinden Ödenmesi…….................. 123

16.10.2002 25821 Gelir Vergisi ve Fon Kesintisi................ 124

22.10.2002 25838 Emniyet Mensuplarına Nakden Verilen Ödüllerin Gelir Vergisinden stisna Edilmesi………………………………......... 126

04.11.2002 25844 Yangın Sigorta Bedeli…………………….. 128

12.11.2002 25868 Döner Sermaye Bütçesinden Kar ılanabilecek Giderler………………… 131

18.11.2002 25881 Elektrik Tüketim Bedeli………………….. 133

18.11.2002 25888 Kre ve Sosyal Tesislerin Yakıt Gideri… 135

18.12.2002 25978 Kadastro Bilirki ilerine Ödenen Ücretlerden Gelir Vergisi Kesilmesi……. 137

24.12.2002 25984 Damga Vergisi……………………………… 139

V

DA RELER KURULU KARARLARI

I- SÖZLE ME TESC L LE LG L SEÇME KARARLAR

KararınTarihi

KararınNo’su


03.04.2002 1086/1 hale artnamesine Açıklık ve Rekabeti Engelleyici Hükümler Konulamayaca ı. 145

03.04.2002 1086/2 Akaryakıt ve Madeni Ya Alımı inin Yıllara Sari Olarak hale Edilmesinin, Fiyat Farklarının 2001 Yılı Devlet haleleri Genelgesine Göre

Düzenlenmemesinin ve Sözle medeMadeni Ya lar çin Fiyat FarkıVerilmesini Öngören Hükümlerin Yer Almasının Mevzuata Aykırı Oldu u....... 150

10.04.2002 1087/2 Satıcı Firma Tarafından Yurtdı ında, Alıcı dare Tarafından Yurtiçinde mzalanan Sözle menin %07,5

Oranında Damga Vergisine Tabi Oldu u……………………………………….. 156

01.05.2002 1090/1 haleye Katılan Firmalara Yasal Bir Gerekçe Olmaksızın Yeterlik Belgesi Verilmemesinin ve artnamenin SatınAlındı ına Dair Belge stenilmesinin halede Açıklık ve Rekabetin

Sa lanması lkelerine Aykırı Oldu u..... 160

23.05.2002 1092/1 Mevzuatta Öngörülen Esaslara Uygun Olarak Hazırlanan ve darenin Tespit Etti i Asgari Maliyetin Üzerinde Olan Tutardaki Teklif Mektubunun hale Dı ı Bırakılarak Daha Yüksek Tutardaki Teklifin Kabul Edilmesinin, Döner Sermayeli Kurulu lar hale Yönetmeli inin 2’nci Maddesine AykırıOldu u ................................................ 168

28.05.2002 1093/1 hale artnamesine Rekabeti Engelleyici Hükümler Konulamayaca ı;Teklif Mektupları ve Ekindeki Teknik Dokümanların Her stekliden E it

ekilde stenilmemesinin ve Söz Konusu Dokümanların Açık Olarak Ortaya Konulmamasının 2886 sayılıKanunun 2’nci maddesine AykırıOldu u……………………………………….. 173

VI

19.06.2002 1094/1 halede Bazı Firmalara Dü ük Puan Verilerek Yeterlik Belgesi Almamalarına, Bazı Firmalar da Yüksek Puan Verilerek Yeterlik Belgesi Almalarına Neden Olunmasının ve Bunların Gerekçelerinin Belirtilmemesinin 2886 SayılıKanunun 2’nci Maddesine AykırıOldu u……………………………………….. 178

03.07.2002 1095/5 2002 Yılında Giri ilecek Yapımhalelerinde Uygun Bedelin Tercihinde

Kullanılacak Kriterler HakkındaTebli in Yayımından Sonra Yapılan halede, 2001 Yılı Kriterleri Uygulanmıse De; hale lemlerinin Belirli Bir

A amaya Gelmi Olması, Tekliflerin 2001 Yılı Kriterlerine Uygun Olarak De erlendirilmesi ve Herkese Aynı

artlar Uygulanarak hale leminin Yapılması Sonucunda, halede Açıklıkve Rekabet lkesinin Sa lanmı Oldu u 185

13.11.2002 1100/2 Teklif Mektuplarının Aynı Ki iler Tarafından Yazıldı ı Hususunun Tespit Edilmesinin halede Gizlilik ve Rekabeti Engelledi i…………………………………… 190

II- YÖNETMEL K TASLAKLARI LE LG L SEÇME KARARLAR

13.03.2002 1084/1 Yönetmeli in Dayana ı Olan Kanunda, Kurumla lgili lemlerin 832 SayılıKanunun Vizeye li kin Hükümlerine Tabi Olmayaca ına li kin Bir Hüküm Mevcut De ilken, Yönetmelik le Böyle Bir hdasi Hüküm Getirilemeyece i....... 199

17.04.2002 1088/4 Sayı tay Denetimi KapsamındanÇıkmı Olan Telekomünikasyon Kurumu Tarafından Gönderilen Yönetmelik Tasla ı Hakkında sti ari Görü Verilemeyece i.......................... 201

VII

SAYI TAY DA RE KARARLARI

Sayfa

I- SORUMLULUK VE YARGILAMA USULLER LE LG LSEÇME KARARLAR ................................................................. 209

II- HALE MEVZUATI LE LG L SEÇME KARARLAR

- hale, Satın Alma ................................................................................ 213 - Fiyat Farkı .......................................................................................... 217 - Nakliye ............................................................................................... 219 - Kazı ve Dolgu ..................................................................................... 220 - Birim Fiyat ve malat Miktarı .............................................................. 222 - Di er .................................................................................................. 236

III- PERSONEL MEVZUATI LE LG L SEÇME KARARLAR

- Kadro, Aylıklar, Sözle meli Personel ................................................... 241 - Zamlar, Tazminatlar ve Ödenekler ...................................................... 243 - Vekalet, kinci Görev .......................................................................... 246 - Fazla Çalı ma, Huzur Ücreti, Ek Ders, Ödüller ................................... 248 - Sosyal Haklar ve Yardımlar ................................................................ 252 - Di er .................................................................................................. 256

IV- MEVZUATI LE LG L SEÇME KARARLAR ...................... 261

V- HARCIRAH MEVZUATI LE LG L SEÇME KARARLAR ....... 265

VI- VERG MEVZUATI LE LG L SEÇME KARARLAR

- Gelir Vergisi........................................................................................ 271 - Damga Vergisi .................................................................................... 274 - Katma De er Vergisi .......................................................................... 275

VII- ÇE TL KONULARI LG LEND REN SEÇME KARARLAR

- Belediye Bütçesinden Yapılabilecek Giderler ....................................... 279

- Döner Sermayeden Yapılabilecek Giderler ........................................... 282

- Elektrik, Su , Telefon, Akaryakıt v.s. Giderleri ..................................... 283

- Temsil-A ırlama ................................................................................. 286

- Di er Ödemeler ................................................................................... 287

SAYI TAYGENEL KURUL

KARARLARI

(1.1.2002-31.12.2002)

I- 832 SAYILI SAYI TAY KANUNU LE LG L KARARLAR

Genel Kurul Kararları

5

Karar Tarihi: 28.3.2002

Karar No. : 5019/1

KONU

Sayı tayın isti ari mütalaası alınmadan 26.8.1993 tarih ve 21680 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gençlik ve Spor Genel Müdürlü üDopingle Mücadele Yönetmeli i hakkında Daireler Kurulu Ba raportörlü ünün 27.11.2002 tarih ve 2001/130 sayılımüzekkeresi hakkında.

Gere i görü üldü:

26.8.1993 tarih ve 21680 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Gençlik ve Spor Genel Müdürlü ü Dopingle Mücadele Yönetmeli i”nin 5’inci maddesinde, doping kontrolu için gerekli olan analiz yapma yetkisinin Merkez laboratuarına ait oldu u ifade edilmi ; de i ik 4’üncü maddesinde de Merkez, “Hacettepe Üniversitesi bünyesinde kurulmubulunan Türkiye Doping Kontrol Merkezi laboratuarı” eklinde tanımlanmı tır.

Aynı Yönetmeli in 11’inci maddesinin, “Spor federasyonları,kulüpler ve sporla ilgili di er kurum ve kurulu lardan doping kontrolu için alınan/gönderilen “duyurusuz” veya “ön duyurulu” doping kontrol numunelerinin analiz ücretleri “Türkiye Doping Kontrol Merkezi Döner Sermaye letmesi” hesabına yatırılır.” eklindeki ikinci fıkrasında yer alan “… analiz ücretleri Türkiye Doping Kontrol Merkezi Döner Sermaye

letmesi hesabına yatırılır” ibaresi, 31.7.1994 tarih ve 22007 sayılıResmî Gazete’de yayımlanan Yönetmeli in 3’üncü maddesi ile “… analiz ücretleri Gençlik ve Spor Vakfında açılacak özel bir hesaba aynı amaçla kullanılmak üzere yatırılır.” eklinde; 21.11.1995 tarih ve 22470 sayılıResmi Gazete’de yayımlanan Yönetmeli in 1’inci maddesi ile de “… analiz ücretleri Dopingle Mücadele Vakfının Bankada açaca ı hesaba yatırılır.” eklinde de i tirilmi tir.

Böylece, Hacettepe Üniversitesince gerçekle tirilen hizmetin bedelinin ba langıçta bu Üniversite bünyesindeki Döner Sermaye

letmesi hesabına yatırılması öngörülmü iken, yapılan de i liklerle, kamu geliri niteli indeki doping kontrol numuneleri analiz ücretlerinin, özel hukuk hükümlerine tabi olan Dopingle Mücadele Vakfına yatırılmasına yol açılmı tır.

832 sayılı Sayı tay Kanununun 105’inci maddesinde “Bakanlıklar ve Sayı tay denetimine giren di er idare ve kurumlarca mali konularda düzenlenecek yönetmelikler, Sayı tayın isti arî mütalaası alındıktan


6

sonra yürürlü e konulabilir.” denilmekte olup, mali düzenlemeler içeren söz konusu Yönetmelik ve de i ikleri bu madde hükmü kapsamında yer almaktadır. Ancak gerek asıl Yönetmelik hakkında, gerekse bu Yönetmeli in 11’inci maddesinde yapılan de i iklikler hakkında anılanmadde uyarınca Sayı taydan görü alınmamı tır.

Anayasanın 124’üncü maddesinde, Ba bakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel ki ilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sa lamak üzere yönetmelikler çıkarabilecekleri belirtilmi , ancak bu yönetmeliklerin kanunlara aykırı olamayacakları da aynı maddede açıkça ifade edilmi tir.

Bahse konu Yönetmeli in yasal dayana ı olan 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlü ünün Te kilat ve Görevleri Hakkında Kanunda, doping kontrolu için belirlenen analiz ücretlerinin Dopingle Mücadele Vakfına yatırılmasına cevaz veren bir hüküm bulunmamaktadır.

Ayrıca, Vakıflar Genel Müdürlü ünce hazırlanarak 21.1.1998 tarih ve 23237 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Kurulan Vakıflar Hakkında Tebli ”in 5’inci maddesinde de, kamu kurum ve kurulu ları, meslek odaları, sendikalar, mahallî idareler ve üniversitelerin mevzuatla kendilerine görev olarak verilen hizmetleri bünyelerinde kurulu vakıflara yaptıramayacakları ve hizmetlerinden dolayı vakıflara mal ve para aktaramayacakları, ilânsız ve ihalesiz gayrimenkul alım ve satım i lemi yapamayacakları belirtilmi tir.

Doping kontrol numunelerinin analizi halen Hacettepe Üniversitesi bünyesindeki Türkiye Doping Kontrol Merkezi laboratuarında yapılmaktadır. Bir kamu kurumunca yapılan bu hizmet kar ılı ında alınması gereken ve bu yönüyle kamu geliri niteli inde olan analiz ücretlerinin, bu hizmeti fiilen yerine getirmeyen ve özel hukuk hükümlerine tabi bulunan “Dopingle Mücadele Vakfı”na aktarılmasımümkün de ildir. Ayrıca bu yöndeki bir düzenleme söz konusu gelirlerin ilgili kurum bütçesi içerisindeki Sayı tayca denetlenmesi imkânını da ortadan kaldırmaktadır.

Bu itibarla, 832 sayılı Kanunun 105’inci maddesi hükmüne uyulmaksızın Sayı tayın isti arî mütalaası alınmadan yürürlü e konulan Gençlik ve Spor Genel Müdürlü ü Dopingle Mücadele Yönetmeli i’nin 11’inci maddesi de i ikli inin mevzuata aykırı bulundu una ve keyfiyetin Ba bakanlı a ve söz konusu Yönetmeli i hazırlayan Gençlik ve Spor Genel Müdürlü üne yazılmasına, ço unlukla karar verildi.


7

Karar Tarihi: 12.9.2002 Karar No. : 5035/1

KONU

Ö retmenevleri döner sermaye saymanlıkları ile Milli E itim Bakanlı ına ba lı olarak benzer ekilde kurulmu di er döner sermaye saymanlıklarının hukukî durumları ve bu saymanlıklara ait hesapların Sayı tayca incelenip yargılanmasının mümkün olup olmadı ı.

KONU LE LG L MEVZUAT

1050 sayılı Muhasebe-î Umumiye Kanununun;

49’uncu maddesi,

3797 sayılı Milli E itim Bakanlı ının Te kilât ve Görevleri Hakkında Kanunun;

2’nci maddesinin (b) fıkrası,

1739 sayılı Milli E itim Temel Kanununun;

9’uncu maddesi,

18’inci maddesi,

41’inci maddesi,

Geçici 2’nci maddesi,

178 sayılı Maliye Bakanlı ının Te kilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin;

11’inci maddesi,

832 sayılı Sayı tay Kanununun;

28’inci maddesi.


8

NCELEME

Konu ile ilgili mevzuat ve bu husustaki Daire kararı incelenerek gere i görü üldü:

A) Ö retmenevleri döner sermaye saymanlıkları ile Milli E itim Bakanlı ına ba lı olarak benzer ekilde kurulmu di er döner sermaye saymanlıklarının hukukî durumları:

1050 sayılı Muhasebe-î Umumiye Kanununun 49’uncu maddesinde döner sermayelerin kurulu amaçları ile artlarıbelirtilmi tir. Bu madde hükmüyle, genel bütçe içerisinde yönetilen sınaî ve ticarî kurum ve idarelerin ham madde ve malzeme alım bedelleri ile uzman ve i çi ücretlerinin, döner sermaye adıyla bütçelere konulan ödeneklerle idare edilip ödenmesi öngörülmü tür.

3046 sayılı Kanun ile 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede de döner sermayelerin kurulu u ile ilgili genel hükümlere yer verilmi tir.

3046 sayılı Kanunun 40’ıncı maddesinde, bakanlıklar ile ba lıkurulu ların ihtiyaç halinde döner sermaye i letmesi kurabilecekleri, bu i letmelerin kurulması, sermayesi, gelirleri, i leyi ve denetimi ile ilgili esas ve usullerin kanunla düzenlenece i hükme ba lanmı tır.

Ancak, aynı Kanunun Geçici 2’nci maddesinde, 40’ıncımaddedeki genel hükümlere ili kin düzenleme yapılıncaya kadar, döner sermaye i letmelerinin, Maliye Bakanlı ının ve Sayı tayın olumlu görü üalındıktan sonra, ilgili bakanlık tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenece i belirtilmi tir.

Daha sonra, 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 11’inci maddesinde yapılan de i iklikle, Maliye Bakanlı ına, yeni kurulacak döner sermaye i letmelerinin kurulu una izin verme ve bu i letmelere tahsis edilecek sermaye miktarlarını belirleme yetkisi verilmi tir.

Bütün bu düzenlemeler birlikte de erlendirildi inde, bakanlıklarve idarelerin, Maliye Bakanlı ından izin almak ko uluyla döner sermaye i letmesi kurabilecekleri veya mevcut döner sermaye i letmelerini birle tirebilecekleri yahut faaliyetlerine son verebilecekleri anla ılmaktadır. Dolayısıyla, Milli E itim Bakanlı ının da, ihtiyaç duydu u yaygın ve örgün e itim kurumlarında, Maliye Bakanlı ından izin almak suretiyle döner sermaye i letmeleri kurmasında hukuki bakımdan bir engel bulunmamaktadır. Bu Bakanlı ın, meslekî ve teknik okullar gibi örgün e itim kurumlarının yanı sıra; halk e itim merkezleri, sa lık e itim merkezleri ve ö retmenevlerinde de döner sermaye i letmesi kurmasımümkündür. Esasen bu birimler de, genel anlamda birer yaygın e itim kurumlarıdır ve bu kurumlarda da, e itimin devamını sa lamak için, bazı


9

uzman ki ilerin çalı tırılması, bir takım malzemelerin alımı ve e itim faaliyetleri sonucunda da elde edilen ürünlerin satı ından dolayı harcama yapılması ve gelir elde edilmesi söz konusudur.

3423 sayılı Kanunun 1’inci maddesinde ise, daha önceden bazıkanunlarla çe itli okullara tahsis edilmi olan döner sermayeler birle tirilerek bu döner sermayelerin toplamı artırılmı ve buralarda çalı anlara üretimi te vik primi ödenmesi esası getirilmi tir. Ayrıca, bu sermayelerin meslekî ve teknik ö retim okullarına tevzii ve icabında birinden di erine nakli yetkisi Milli E itim Bakanlı ına verilmi , bu tevzi ve nakillerin Maliye Bakanlı ı tarafından Sayı taya bildirilece ibelirtilmi tir. Aynı maddeye bilahare eklenen bir fıkra ile de, II’nci Ak am Sanat Okulunun teknik okul hüviyeti de i tirilerek Ders Aletleri YapımMerkezi haline dönü türülmü ve belli bir döner sermaye miktarıbelirlenmi tir. Görülece i üzere 3423 sayılı Kanunun 1’inci maddesinde, Milli E itim Bakanlı ına ba lı döner sermayelerin kurulu esaslarınıdüzenleyen ve dolayısıyla Milli E itim Bakanlı ınca bu maddede belirtilmeyen yeni döner sermaye i letmeleri kurulmasına engel te kil eden bir hüküm bulunmamaktadır.

Sonuç olarak, 1050 sayılı Kanunun 49’uncu maddesi hükmüne uygun olmak ve yukarıda açıklanan yasal prosedüre uyulmak kaydıyla, Milli E itim Bakanlı ınca, halk e itim merkezi, sa lık e itim merkezi ve ö retmenevlerinin faaliyetlerinin ak am sanat okulları ile birle tirilerek döner sermaye kurulması mümkün bulunmaktadır.

B) Söz konusu döner sermaye saymanlıklarına ait hesaplarınSayı tayca incelenip yargılanmasının mümkün olup olmadı ı:

832 sayılı Sayı tay Kanununun 28’inci maddesinde, genel ve katma bütçeli daireler tarafından sermayesinin yarısı veya yarısından fazlasına katılmak suretiyle sabit veya döner sermayeli veya fon eklinde kurulan kurum ve te ebbüslerin bütün gelir, gider ve mallarıyla nakit, tahvil, senet gibi kıymetlerinin (emanet niteli inde olanlar dahil) alınıpverilmesinin, saklanma ve kullanılmasının Sayı tayca denetlenece i, sorumluların hesap ve i lemlerinin yargılanarak kesin hükme ba lanaca ı belirtilmi tir.

Bu hükme göre, döner sermaye tarzında kurulan kurum ve te ebbüsler Sayı tayın denetim ve yargılamasına tabi bulunmaktadır.Dolayısıyla, gerek ö retmenevleri döner sermayelerinin, gerekse benzer ekilde kurulmu Milli E itim Bakanlı ına ba lı di er döner sermayelerin

Sayı tay denetimine tabi tutulmaları da kanun gere idir.


10

Bu itibarla, di er bütün döner sermaye saymanlıklarında oldu ugibi, Milli E itim Bakanlı ı tarafından kurulmu bulunan halk e itim merkezi, sa lık e itim merkezi ve ö retmenevleri döner sermaye saymanlıkları hesaplarının da Sayı tayca incelenip yargılanması gerekir.

SONUÇ

A) Ak am sanat okulları ile halk e itim merkezi, sa lık e itim merkezi ve ö retmenevleri faaliyetlerinin birle tirilerek döner sermaye saymanlı ı kurulmasının mümkün bulundu una oyların e itli inedeniyle Birinci Ba kanın bulundu u tarafın üstün sayılması ile,

B) Söz konusu döner sermayelere ait saymanlık hesaplarınınSayı tay tarafından incelenip yargılanması gerekti ine ço unlukla,

Karar verildi.


11


Karar No. : 5044/1

KONU

a) çi leri Bakanlı ı denetim elemanları tarafından il özel idareleri ve belediye hesaplarının incelenmesi sonucunda belirlenen kamu zararının ne suretle tahsilinin sa lanaca ı,

b) Kesin hükme ba lanması için Sayı taya gönderilen teftilayihalarının tümünün Sayı tayca de erlendirilmesine gerek olup olmadı ı,

c) Bu hususlarla ilgili olarak Sayı tay Denetçi ve Raportörlerinin Denetim ve Çalı ma Usulleri Hakkında Yönetmelikte de i iklikyapılması gerekip gerekmedi i hakkında.

Gere i görü üldü:

Daire kararına konu olan müzekkerede, tefti layihaları hakkındane yönde i lem yapılaca ı konusu ele alınmı ve müzekkerenin Sonuç bölümünde;

a) çi leri Bakanlı ı denetim elemanlarının Devlet zararıbelirlediklerinde, tefti layihalarında kusurları belirlenen kamu görevlileri adına Devletin gerçek zararının e has borçlarına alınmasını, anla mazlıkhallerinde ise, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 12’nci maddesi ile 818 sayılı Borçlar Kanununun duruma göre 41 veya 61’inci maddeleri uyarınca adli yargıya ba vurmalarını belediye yetkililerine önermelerinin, belediye yetkililerinin de öneri do rultusunda bu ki iler hakkında adli yargıya ba vurarak Devlet zararını tazmin ettirmeleri veya geri almalarıgerekti inin,

b) Sayı tayca tefti layihalarının tümünün incelenmesinin hukuken ve fiilen imkânsız olması nedeniyle, tefti layihalarında yer alan 1050 sayılı Kanundaki sorumlu memurlar ile ilgili önerilerin de erlendirilemeyece inin ve bundan böyle sadece hesap incelemesi esnasında Sayı tayca istenmesi halinde tefti layihalarının Sayı taya gönderilmesi gerekti inin ilgili birimlerle belediyelere duyurulması için çi leri Bakanlı ına yazılmasının,

Uygun olaca ı belirtilmi tir. Bu hususların uygulanması için Sayı tay Denetçi ve Raportörlerinin Denetim ve Çalı ma Usullerine li kin Yönetmelikte herhangi bir de i iklik yapılmasının gerekli olmadı ı da müzekkerede ayrıca ifade edilmi tir.


12

Tefti layihaları hakkında yapılacak i lemler, 28.1.1991 tarih ve 4690/1 sayılı Genel Kurul Kararında ayrıntılı olarak incelenmi ve sonuç olarak da;

1) Belediye ve il özel idare saymanlıkları hesaplarının idare hesabıcetvelleri ile Sayı taya gönderilen tefti layihaları ve benzeri belgelerle sınırlı olarak da incelenmesinin mümkün bulundu una,

2) Tefti layihaları ve benzeri belgelerde yer alan hususlara ili kin bilgi ve belgelerin Sayı taya gönderilmesinin zorunlu oldu una ve sorumluların tefti layihasında yer alan konuların kesin hükme ba lanması için Sayı taya ba vuruda bulunabileceklerine,

3) Sayı tay Denetçi ve Raportörlerinin Denetim ve Çalı ma Usulleri Hakkında Yönetmeli in 19’uncu maddesinin (E) bendinin (b) fıkrası hükmü ile 37’nci maddesi hükmü arasında herhangi bir uyumsuzluk bulunmadı ı gibi, bu madde gere ince inceleme raporunun 1’inci maddesinde yapılan incelemenin kapsam ve niteli i de belirtilmek suretiyle ili ikli hususlar sayıldıktan sonra bunun dı ında kalan i lemler hakkında beraat isteminde bulunulmasının mümkün oldu una,

4) Belediye ve il özel idare hesaplarının incelenmesinde; teftilayihaları ve benzeri belgelerde yer alan tüm konulara ili kin verile emirleri ve benzeri belgelerin evrakı müsbiteleri ile birlikte temin edilerek incelenmesi ve sorgu konusu yapılmaya gerek görülmeyecek kadar mevzuata uygun oldu u açık bulunan hususlar da dahil olmak üzere denetçi tarafından rapor konusu yapılması gerekti ine,

Karar verilmi tir.

Müzekkerede ortaya konulan görü ler, Genel Kurulun bu kararına uygun dü memektedir. Daire kararında ise, Genel Kurul Kararında belirtilen hususlar genel olarak benimsenmi , yalnızca sorgu konusu yapılmaya gerek görülmeyecek kadar mevzuata uygun oldu uaçık bulunan hususların rapora alınmasıyla ilgili kısmın yeniden görü ülerek de i tirilmesi gerekti i sonucuna varılmı tır.

832 sayılı Sayı tay Kanununun geçici 8’inci maddesinde, il özel idareleriyle belediyelerin mali i lemlerinin denetlenmesine dair kanun yürürlü e girinceye kadar, 2514 sayılı Divanı Muhasebat Kanunu ve bu kanuna ek kanunların il özel idareleri ve belediyelere ait hükümlerinin yürürlükte kalaca ı belirtilmektedir.

Genel Kurulun 8.7.1971 gün ve 3523 sayılı kararı ile de il özel idareleri ve belediye hesapları hakkında, 2514 sayılı Kanun hükümlerinin tamamının de il münhasıran bu idarelerle ilgili hükümlerinin uygulanması ve bunun dı ında kalan hususlarda 832 sayılı Sayı tay


13

Kanunu hükümleri ile 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununun 832 sayılı Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanması kabul edilmi tir.

2514 sayılı Divanı Muhasebat Kanununun 68’inci maddesinde; il özel idareleri ve bu Kanunun yürürlü e girdi i yıldan önceki üç yıllıkbütçelerindeki gelirin ortalaması 30.000 lira ve daha yukarı olan belediyelerin sayman hesapları ile kesin hesaplarının ikinci derecede Sayı tayın inceleme ve yargılamasına tabi olaca ı, bu hesaplarınmahallerince tasdik tarihinden itibaren bir ay içinde ilgili meclislerce alınacak karar suretleri ve bütçeleri ile birlikte Sayı taya gönderilece i,Sayı tayın bu hesaplarla, kararlarda yer alan konuları ve i lemleri inceleyerek hükme ba layaca ı, ilgililerin Sayı tayın bu hükümlerine kar ı temyiz hakkını kullanabilecekleri, Sayı tayın inceleme ve yargılamasına tabi olmayan belediye bütçeleri hesaplarının Muhasebe-i Umumiye Kanununun 119’uncu maddesi hükmüne tabi olaca ıbelirtilmi tir. Aynı Kanunun 69’uncu maddesinde de, incelemelerin yapılması için mahallinden evrak ve defterlerin getirilmesine veyahut konunun önemine göre mahalline memur gönderilmesine Sayı tayınyetkili oldu u hükme ba lanmı tır.

2514 sayılı Divanı Muhasebat Kanununun 68’inci maddesiyle atıfta bulunulan 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununun 119’uncu maddesinde de “ darei hususiye ve belediye muhasipleri hesabatını,haklarındaki kararın tebli i tarihinden itibaren bir ay zarfında gerek alâkadarın ve gerek idarenin müracaatı üzerine derecei saniyede tetkik ve hükme raptetmek Divanı Muhasebata aittir.” denilmi tir.

Bu hükümlere göre, il özel idareleri ve belediyelere ait hesaplar ikinci derecede Sayı tayın inceleme ve yargılamasına tabi bulunmaktadır. 2514 sayılı Kanunun 68’inci maddesinde belirtilen 30.000 liralık gelir miktarı, sonradan artırılmadı ı ve halen bütün belediyelerin gelirleri bu miktarın üstünde oldu u için, Sayı tayın ikinci derecedeki inceleme ve yargılaması dı ında kalan herhangi bir belediye bulunmamaktadır.

Dolayısıyla, il özel idareleri ve belediyelere ait bütün saymanlıkhesapları Sayı tay denetimi kapsamında yer almaktadır. Sayı tay, bu denetim sırasında, mahalli idarelerin ilgili yıl idare hesabına dahil i lem ve belgelerinin tamamını inceleyebilece i gibi, kendisine tefti layihasıyla intikal eden konularla sınırlı bir inceleme de yapabilir.

2514 sayılı Kanunun 68’inci maddesinde, Sayı tayın inceleme ve yargılamasına tabi olmayan belediye hesaplarının Muhasebe-i Umumiye Kanununun 119’uncu maddesi hükmüne tabi olaca ı belirtilmi olmakla birlikte, bu hüküm, 119’uncu madde uygulamasını yalnızca geliri 30.000 liranın altında olan belediyelerle sınırlandıracak ekilde yorumlanamaz.


14

Çünkü Kanunda geliri 30.000 liranın altında kalan belediye hesaplarıhakkında idareye ve ilgililere Sayı taya ba vuru imkânı getirilmi olması,aynı ba vuru imkânının, geliri 30.000 liralık sınırın üzerinde olan belediyeler için mevcut olmadı ını göstermemektedir. Muhasebe-i Umumiye Kanununun 119’uncu maddesi yürürlükten kaldırılmadı ı gibi, gerek 2514 sayılı Kanunda, gerekse 832 sayılı Kanunda, mezkûr 119’uncu maddede yazılı kimselerin Sayı taya ba vurmalarına ve bu ba vuruların de erlendirilip sonuçlandırılmasına engel olabilecek bir hüküm de yoktur. Dolayısıyla, tefti layihalarında yer alan konularınincelenerek hükme ba lanması talebiyle, idareler ya da ilgililer tarafından Sayı taya ba vurulması halinde, bu ba vuruların, 832 sayılı Kanun ve 2514 sayılı Kanunun mahalli idarelerle ilgili hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılması gerekmektedir.

Bu durumda Sayı taya intikal eden tefti layihalarının incelenip hükme ba lanması konusunda 4690/1 sayılı Genel Kurul Kararında açıklandı ı ekilde i lem yapılmaya devam edilmelidir. Zaten söz konusu kararın ittihazından sonra, kararın yeniden görü ülmesini veya daha farklı bir uygulamayı gerektiren bir mevzuat de i ikli i de olmamı tır.

Tefti layihasında belirtilen hususlardan, sorgu konusu yapılmaya gerek görülmeyecek kadar mevzuata uygun oldu u açıkbulunanların rapora dahil edilmesinin gerekip gerekmedi i ve bu hususta 4690/1 sayılı Genel Kurul Kararında bir de i ikli e ihtiyaç olup olmadı ıkonusuna gelince;

Tefti layihaları, incelenip hükme ba lanmak üzere Sayı taya gönderilmektedir. Denetçi tarafından yapılan inceleme neticesinde, layihalarda yer alan konulardan bir kısmının mevzuata uygunlu u tespit edilse dahi, bu tespitlerin birer hüküm haline gelebilmesi, ancak Sayı tayDairelerinin verece i yargı kararlarıyla mümkündür. Oysa rapora alınmadı ı takdirde, bu tür konular hakkında Sayı tayca hüküm tesis edilmemi olacaktır. Kaldı ki, layihada yer alan bazı konuların mevzuata uygun oldu u yönündeki denetçi tespitine Dairece i tirak olunmayabilir. Böyle bir durumda sorgu düzenletilip tazmin hükmü verilebilmesi için de layihadaki konuların tamamının rapora dahil edilmesi zorunludur. Dolayısıyla, hükme ba lanmak üzere Sayı taya gönderilen teftilayihalarında yer alan konulardan bir kısmının mevzuata uygun görülerek sorgu konusu yapılmaması halinde de, layihalardaki konularıntamamının, 4690/1 sayılı Genel Kurul Kararında öngörüldü ü ekilde Dairece hükme ba lanmak üzere rapora dahil edilmesi gerekir.

Sonuç itibariyle, 28.1.1991 tarih ve 4690/1 sayılı Genel Kurul Kararının yeniden görü ülerek de i tirilmesine ve bu hususta yeni bir karar ittihazına lüzum ve mahal bulunmadı ına ço unlukla karar verildi.


15

II- HALE MEVZUATI LE LG L KARARLAR


16


17


Karar No. : 5030/2

KONU

Temizlik ihalelerinde, asgarî ücretin ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 78’inci maddesi uyarınca tespit edilen prim hesabınaesas alınacak günlük kazanç alt sınırının artırılması hallerinde ödenecek fiyat farkı ve bu farka ili kin primler konusunda ortaya çıkan tereddütlerle ilgili olarak Maliye Bakanlı ının görü istemi hakkında.


2886 sayılı Devlet ihale Kanununun;

7’nci maddesi,

8’inci maddesi,

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun;

78’inci maddesi,

1475 sayılı Kanununun;

33’üncü maddesi,

Geçici 4’üncü maddesi,

178 sayılı Maliye Bakanlı ının Te kilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin;

10’uncu maddesinin (f) bendi,

28.11.1990 tarih ve 90/1216 sayılı Bakanlar Kurulu Kararınaekli Kararın;

1’inci maddesi.

NCELEME

Konu ile ilgili mevzuat ve bu husustaki Daire kararı incelenerek gere i görü üldü :

Maliye Bakanlı ının görü talebinde bulundu u konular altımadde halinde sıralanmı olup, bu konular;

“1) Kararname kapsamında bulunmayan i lere ili kin olarak, temizlik i lerine mahsus fiyat farkı mekanizmasının artname ve sözle melere hüküm konulmak suretiyle uygulanmasının, yapılan veya yapılacak ödemeye me ruiyet kazandırıp kazandırmayaca ı,


18

2) Mevzuata aykırı olmakla birlikte “tarafların serbest irade beyanlarının tamam oldu u an” olan sözle menin imzalanmasıa amasında, sözle me ile 2886 sayılı Kanun irtibatının kesilip, devreye Borçlar Kanunu hükümlerinin konulup konulamayaca ı,

3) Mevzuata aykırı i lem dolayısıyla ortaya çıkan hazine zararınınkimler tarafından kar ılanaca ı,

4) Asgari ücret sabitken, prime esas alt kazanç sınırınınartırılması durumunda, artırılan tutarla eski kazanç sınırı arasındaki farka isabet eden sigorta prim farklarının fiyat farkı adı altındamüteahhide ödenip ödenemeyece i,

5) Prim hesabında esas alınacak kazançla asgari ücret arasındaki farka isabet eden sigorta prim farklarının müteahhit tarafından idareye fatura edilip edilemeyece i,

6) artname ve sözle melerde hüküm bulunmaması halinde ihale yapıldıktan sonra asgari ücretin artırılması durumunda eski ve yeni asgari ücretler arasındaki farkın söz konusu Bakanlar Kurulu Kararınaistinaden ödenip ödenemeyece i,”

eklinde ifade edilmi tir.

Tereddüt konusu olan bu hususların, esas itibariyle 2886 sayılıDevlet hale Kanunu ile 28.11.1990 tarih ve 90/1216 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında yer alan hükümlere göre çözümlenmesi gerekmektedir.

2886 sayılı Devlet hale Kanununun 7’nci maddesinde, ihale konusu i lerin her türlü özelli ini belirten artname ve varsa eklerinin idarelerce hazırlanaca ı ve bu artnamelerde, i in mahiyetine göre konulacak özel ve teknik artların gösterilmesinin zorunlu oldu ubelirtilmi tir.

Aynı Kanunun 8’inci maddesinde de, tip artnamelerin genel ve ortak esaslarını belirlemeye ve artnamelere konulacak hususlarla bunlar dı ındaki genel esasları belirlemeye Bakanlar Kurulunun yetkili oldu uifade edilmi tir.

Bakanlar Kurulu, bu yetkisine istinaden 90/1216 sayılı (Devlet hale Kanunu kapsamına giren idarelerin in aat ve imalat i lerine dair

fiyat farkı kararnameleri dı ında kalan i lerine ait artname ve sözle melere fiyat farkı ile ilgili hükümler eklenmesi hakkındaki) Kararıyayımlamı tır. Kararın 1’inci maddesinde, idarelerce, yardımcı hizmetler sınıfı personeli tarafından yerine getirilmesi gereken hizmet yerlerinin ve tedavi kurumlarının temizlenmesi i leri ile ilgili artname ve sözle melere, çalı tırılacak Sosyal Sigortalar Kanununa tabi personel sayısı ve günlük


19

çalı ma saatinin belirtilmesi kaydıyla, asgarî ücret tespit komisyonlarınca ihalenin yapıldı ı tarihte mevcut olan asgarî ücretin artırılması halinde, eski ve yeni asgarî saat ücretleri arasındaki fark ile bu farktan do an ve i verence kar ılanması gereken sosyal sigortalar primlerinin ödenmesi hususlarında hüküm konulabilece i belirtilmi tir. Böylece fiyat farkıödemeleri asgarî ücret artı ıyla sınırlandırılmı ve bu ödemelerin yapılabilmesi de, sözle me ve artnamelere hüküm konulması artınaba lanmı tır.

Ayrıca, Bakanlar Kurulunca 2886 sayılı Kanunun 8’inci maddesine istinaden hazırlanan ve 84/7958 sayılı Kararname eki olarak 27.5.1984 tarih ve 18413 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan “2886 SayılıDevlet hale Kanunu Kapsamındaki darelerin Her Türlü Alım halelerinde Uygulayacakları Genel ve Ortak Esasları Belirleyen Eksiltme Tip

artnamesi”nin 14’üncü maddesinde de, müteahhidin gerek esas taahhüt süresi içinde gerekse mücbir sebeplerden dolayı uzatılan süre içinde taahhüdün tamamen ifasına kadar vergi artı ları veya yeni vergi ve resimler konulması, fiyatların yükselmesi, ta ıma ve i çi ücretlerinin artması ve sair sebeplere dayanarak fazla para verilmesi iste inde bulunamayaca ı, ancak gerekli görülen hallerde, yürürlükte bulunan Bakanlar Kurulu Kararnamesi esaslarına göre ve kararname kapsamındaki i ler için fiyat farkı verilecekse, artnamenin bu maddesinde gösterilece i belirtilmi tir.

Bu düzenlemelere göre, temizlik i leri ile ilgili artname ve sözle melere asgarî ücret artı ı nedeniyle meydana gelecek eski ve yeni asgarî saat ücretleri arasındaki fark ile bu farktan do an ve i verence kar ılanması gereken sosyal sigortalar primlerinin ödenmesi hususlarında hüküm konulabilecek, artname ve sözle melerde bu hüküm bulunmak kaydıyla asgarî ücret artı farkı ile bu farktan do an sosyal sigorta primleri müteahhide ödenebilecektir.

Di er taraftan, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 78’inci maddesinde, sigorta primine esas alınacak günlük kazancın alt sınırının,her yıl Nisan ayı itibariyle belirlenece i; günlük kazancı alt sınırın altında olan sigortalıların primlerinin, alt sınır üzerinden hesaplanaca ı ve bu kazanç ile alt sınır arasındaki farka ait sigorta primlerinin tümünün i veren tarafından ödenece i belirtilmi tir.

Her ne kadar sözü edilen 78’inci maddede belirtilen alt sınırınartırılması durumunda, i gücü maliyetlerine dayalı ihalelerde müteahhitler için ek bir maliyet ortaya çıkmakta ise de, yürürlükteki mevzuatta bu ek maliyetin ödenebilmesine cevaz veren bir hüküm bulunmamaktadır.


20

Dolayısıyla 506 sayılı Kanunun 78’inci maddesinde yer alan günlük kazanç alt sınırının yükseltilmesi nedeniyle meydana gelen sosyal sigorta prim farklarının müteahhitlere ödenmesi hususunda artname ve sözle melere hüküm konulması ve bu hükümlere istinaden ödeme yapılması mümkün de ildir.

Ayrıca, temizlik i leri dı ında kalan, ancak mahiyeti icabı yine i gücü maliyetlerinin a ırlıklı oldu u (yemek da ıtımı gibi) di er i lere ili kin fiyat farkları konusunun da yine 90/1216 sayılı Kararname hükümleri dikkate alınarak de erlendirilmesi gerekmektedir. Bu açıdanbakıldı ında, Kararname kapsamı dı ında kalan bu i ler için, gerek asgarî ücret artı ından, gerekse 506 sayılı Kanunun 78’inci maddesinde belirtilen sigorta primine esas alınacak günlük kazanç alt sınırınınartırılmasından dolayı herhangi bir fiyat farkı ödenmesi mümkün bulunmamaktadır.

Öte yandan, bahse konu i ler esas itibariyle 2886 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yürütüldü ünden, bu i lerle ilgili sözle meler açısından 2886 sayılı Devlet hale Kanunu özel bir kanun, Borçlar Kanunu ise genel bir kanun niteli i ta ımaktadır. Bu nedenle de taraflar arasında imzalanan sözle meler, 2886 sayılı Kanun hükümlerinden ba ımsız olarak Borçlar Kanunu hükümlerine göre de erlendirilemez.

Mevzuata aykırı i lem nedeniyle ortaya çıkan hazine zararınınkimler tarafından kar ılanaca ı hususuna gelince, bu konudaki sorumlulukların da, 1050 sayılı Muhasebe-î Umumiye Kanunu ve 832 sayılı Sayı tay Kanunu ile di er ilgili mevzuatta yer alan hükümlere göre belirlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ

1) 1216 sayılı Kararname kapsamında bulunmayan i lere, temizlik i lerine kıyasen fiyat farkı verilmesinin mümkün bulunmadı ına ço unlukla,

2) Yapılan ihaleler neticesinde taraflar arasında imzalanan sözle melerin, 2886 sayılı Kanun hükümlerinden ba ımsız olarak Borçlar Kanunu hükümlerine göre de erlendirilemeyece ine ço unlukla,

3) Mevzuata aykırı i lem nedeniyle ortaya çıkan hazine zararınınkimler tarafından kar ılanaca ı hususunun, 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ve 832 sayılı Sayı tay Kanunu ile di er ilgili mevzuatta yer alan hükümlere göre belirlenmesi gerekti ine oybirli i ile,

4) 506 sayılı Kanunun 78’inci maddesinde yer alan prime esas günlük kazanç alt sınırının artırılması durumunda, artırılan yeni tutarla


21

eski günlük kazanç alt sınırı arasındaki farka isabet eden sosyal sigorta prim farklarının fiyat farkı olarak müteahhide ödenemeyece ine ço unlukla,

5) “Prim hesabında esas alınacak kazançla asgarî ücret arasındaki farka isabet eden sigorta prim farklarının müteahhit tarafından idareye fatura edilip edilemeyece i” eklindeki tereddüt konusundan, “bu konuda müteahhide fiyat farkı ödenip ödenemeyece i” hususu anla ılmakta olup, daha önce de belirtildi i üzere, 90/1216 sayılıKararnamede sadece asgarî ücretin artırılmasından kaynaklanan prim farklarının ödenmesi hususunda artname ve sözle melere hüküm konulabilece i öngörüldü ünden, bunun haricinde müteahhide ödemede bulunulamayaca ına ço unlukla,

6) artname ve sözle melerde hüküm yoksa, ihale yapıldıktansonra asgarî ücretin artması durumunda eski ve yeni asgarî ücretler arasında ortaya çıkan farkın, 90/1216 sayılı Kararnameye dayanılarak ödenmesinin mümkün bulunmadı ına ço unlukla,

Karar verildi.


22


Karar No. : 5039/2

KONU

Sahipli ocaklardan temin edilen kırma ta a Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesinde belirtilen farkın ödenmesinin

mümkün olup olmadı ı konusunda, 5. Dairenin 7.7.2000 tarih ve 504 sayılı ilâmı ile 6. Dairenin 21.5.2001 tarih ve 1207 sayılıilâmında yer alan hükümler arasında aykırılık bulundu undan bahisle içtihadın birle tirilmesi istemi hakkında.

USUL YÖNÜNDEN NCELEME

stanbul Yıldız Teknik Üniversitesi Bütçe Daire Ba kanlı ıSaymanlı ı 1998 yılı hesabının 5. Dairede yargılanması sonunda düzenlenen 7.7.2000 tarih ve 504 sayılı ilâma esas 25.5.2000 tarih ve 9833 sayılı tutana ın (7/b) maddesinde:

"Bayındırlık leri Genel artnamesi’nin “malzeme ocakları”ba lıklı 6’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasında “Sözle me veya eklerinde ba ka hükümler bulunmadı ı takdirde, izin belgesine ba lı sahipli ocaklardan idarenin zorunlu gördü ü ve uygun buldu u hallerde malzeme alınması gerekti inde, ocak sahiplerine malzemenin birim miktarı için ödenecek bedel ile aynı artlar çerçevesinde hesaplanmımalzeme birim fiyatı arasındaki fark idareye aittir.” denilmektedir.

Aynı artnamenin 29’uncu maddesinde, ta , kum, çakıl, granit, balast, tu la, kireç, stabilize vb. malzemeye malzeme fiyat farkı verilece ibelirtilmektedir.

Madde hükmünden de anla ılaca ı üzere ta da fiyat farkıuygulanacak malzeme arasında sayılmı tır.

Bu nedenlerle Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6 ve 29’uncu maddelerine uygun olarak kırma ta a fiyat farkı verilmesinde herhangi bir ili ilecek husus bulunmadı ına karar verildi.” denilmi tir.lâmda ise bu konu da dahil olmak üzere "maadasının belgelerine

dayandı ı, kayıtlarına, kanun ve nizamlarına uygun bulundu uanla ıldı ından sorumluların beraatine" karar verilmi tir.

stanbul l Özel dare Müdürlü ü Saymanlı ı 1998 yılı hesabının6. Dairede yargılanması sonunda 8.2.2001 tarih ve 10199 sayılı tutana agöre düzenlenen 21.5.2001 tarih ve 1207 sayılı ilâmın 6’ncı maddesinde:


23

".... Büyükçekmece Mehmet Akif Ersoy lkö retim Okulu n aatıi inde, kırma ta için malzeme fiyat farkı ödendi i görülmü tür.

Bilindi i üzere 88/13181 sayılı Fiyat Farkı Kararnamesi ile Tip Sözle mede ve Sözle me eki Bayındırlık leri Genel artnamesinde kırma ta a malzeme fiyat farkı verilmesini düzenleyen bir hüküm bulunmamaktadır. Bununla beraber Bayındırlık leri Genel

artnamesinin 6’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasındaki, “Sözle me ve eklerinde ba ka hükümler bulunmadı ı takdirde, izin belgesine (ruhsata) ba lı sahipli ocaklardan idarenin zorunlu gördü ü ve uygun buldu uhallerde malzeme alınması gerekti inde, ocak sahiplerine, malzemenin birim miktarı için ödenecek bedel ile aynı artlar çerçevesinde hesaplanmı malzeme birim fiyatı arasındaki fark idareye aittir” hükmü gerekçe gösterilerek, ocaktan çıkan malzemelerle (kum-çakıl, tuvenan gibi) birlikte kırma ta a da malzeme fiyat farkı verilmi tir.

Ancak, in aatlarda 63 mm ve 32 mm olarak iki ayrı çe it halinde kullanılmakta olan ve Bayındırlık ve skan Bakanlı ınca yayınlanan “Rayiç” listesinde;

“04.005/A 63 mm’ye kadar kırma ta (08.022)

04.005/B 32 mm’ye kadar kırma ta (08.023)”

eklinde yer alan kırma ta , kum çakıl gibi tek ba ına ocaktan çıkarılan bir malzeme de il, 08.022 ve 08.023 numaralı pozlarınuygulanması sonucu elde edilen bir malzemedir. Bu tür imalatlarınfiyatları ise her yılın ba ında Bayındırlık ve skan Bakanlı ınca Birim Fiyat Cetvelleri içerisinde tespit edilmekte ve yıl boyunca de i tirilmeksizin uygulanmaktadır.

Öte yandan 08.022 numaralı “Ta tan konkasörle kırılmı ve elenmi 70 mm’ye kadar kırma ta hazırlanması” pozu ile 08.023 “Ta tan konkasörle kırılmı ve elenmi 30 mm’ye kadar kırma ta hazırlanması”pozunun analizleri incelendi inde, 04.005/A ve 04.005/B poz numaralırayiçlerin fiyatlarının bir imalat sonucu elde edildi i ve analizlerde yer alan “03.530 Konkasör” pozunun içerisinde 04.109 pozu ile motorinin bulundu u görülmektedir. Motorin, fiyat farkı ödemesine tabi bir malzeme oldu undan, 08.022 ve 08.023 poz numaralı imalatlar sonucu elde edilen kırma ta için fiyat farkı verildi i takdirde mazot için mükerrer fiyat farkı verilebilecektir (mazot için fiyat farkı verilmi se).

Yukarıdaki açıklamalar kar ısında, bir imalat sonucunda elde edilen kırma ta malzemesine, Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesi dayanak gösterilerek, ocaktan çıkarıldı ı haliyle üzerinde


24

hiçbir i lem yapılmaksızın kullanılan malzemeler (kum, çakıl, tuvenan gibi) gibi fiyat farkı verilmesi mümkün de ildir.”

Denilmi ve 88/13181 sayılı Fiyat Farkı Kararnamesi ile tip sözle mede, fiyat farkı ödenece ine ili kin bir hüküm olmamasına ra men kırma ta malzemesine, ocaktan çıkarılan bir malzeme gibi fiyat farkı verilmesi sonucu fazla ödendi i anla ılan miktarın, sorumlularınamü tereken ve müteselsilen ödettirilmesine karar verilmi tir.

832 sayılı Sayı tay Kanununun 80’inci maddesinin birinci fıkrasında, i in gere i ve ibraz edilen belgelerin mahiyetleri bir oldu uhalde aynı konu hakkında dairelerce veya Temyiz Kurulunca verilen ilâmların birbirine aykırı olması halinde, Birinci Ba kanın bu ilâmlarıiçtihadın birle tirilmesi için Genel Kurula verece i belirtilmi tir.

Yukarıda yer alan her iki ilâmda da ödemelerin konusu ve ibraz edilen belgeler aynı mahiyette oldu u halde, bu ilâmlar arasında aykırılıkbulunmaktadır.

Bu itibarla, 5. ve 6. Dairelerce verilen ilâmlar arasındaki aykırılı ın giderilmesini teminen içtihadın birle tirilmesi gerekti ine ço unlukla karar verildi.


2886 sayılı Devlet hale Kanununun;

7’nci maddesi,

8’inci maddesi,

29.8.1984 tarih ve 84/8520 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlü e konulan Bayındırlık leri Genel artnamesinin;

6’ncı maddesi,

29’uncu maddesinin birinci fıkrası,

28.7.1988 tarih ve 88/13181 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlü e konulan Esasların;

9’uncu maddesinin sekizinci fıkrası.

ESAS YÖNÜNDEN NCELEME

Konu ile ilgili mevzuat incelenerek gere i görü üldü:

2886 sayılı Devlet hale Kanununun 7’nci maddesinde, ihale konusu i lerin her türlü özelli ini belirten artname ve varsa eklerinin idarelerce hazırlanaca ı ve bu artnamelerde, i in mahiyetine göre


25

konulacak özel ve teknik artlar ile maddede sayılan hususlarıngösterilmesinin zorunlu oldu u belirtilmi tir.

Aynı Kanunun 8’inci maddesinde de, tip artnamelerin genel ve ortak esaslarını belirlemeye ve artnamelere konulacak hususlarla bunlar dı ındaki genel esasları tespit etmeye Bakanlar Kurulunun yetkili oldu uifade edilmi tir.

Bakanlar Kurulu, bu yetkisine istinaden Bayındırlık leri Genel artnamesini ve 88/13181 sayılı Kararname eki Kamu Sektörüne Dahil darelerin halesi Yapılmı ve Yapılacak lerinde hale Usul ve ekillerine

Göre Fiyat Farkı Hesabında Uygulayacakları Esaslar’ı hazırlayarak yürürlü e koymu tur.

Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesinde, müteahhidin, kamuya ait arazi ve sahalarda yer alan malzeme ocaklarını,ihalesini aldı ı i için geçici olarak kullanaca ı, bu ocaklar için hiçbir bedel ödemeyece i ve bu ocakların izin belgesinin idare tarafından alınmı olarak teslim edilece i belirtildikten sonra; izin belgesine ba lısahipli ocaklardan idarenin zorunlu gördü ü ve uygun buldu u hallerde malzeme alınması gerekti inde, sözle me ve eklerinde ba ka hükümler bulunmadı ı takdirde, müteahhidin ocak sahiplerine malzemenin birim miktarı için ödedi i bedel ile aynı artlarda hesaplanan malzeme birim fiyatı arasındaki farkın idareye ait olaca ı açıklanmı tır.

Buna göre, idare, i ini ihale etti i müteahhide, kamuya ait arazi ve sahalarda, gerekli malzemeyi temin edebilece i ve hiçbir ekilde bedel ödemeyece i bir ocak gösterecektir. Ayrıca bu ocakların izin belgesi de idare tarafından alınmı olacaktır. E er müteahhide, kamuya ait arazi ve sahalarda bir malzeme oca ı gösterilmemi se, söz konusu malzeme, sahipli ocaklardan temin edilecektir. Bu durumda, sözle me veya eklerinde ba ka hükümler bulunmadı ı takdirde, müteahhidin idarenin izni ile sahipli ocaklardan temin etti i malzemenin birim miktarı için ödedi i bedel ile aynı artlarda hesaplanmı malzeme birim fiyatıarasındaki fark idare tarafından ödenecek ve böylece, sahipli ocaktan temin edilen malzeme için müteahhidin ödedi i birim bedel ile malzemenin birim fiyatlara esas rayiçleri arasındaki fark giderilerek, müteahhidin maruz kalabilece i ma duriyet önlenmi olacaktır.

Bayındırlık leri Genel artnamesinin söz konusu 6’ncı maddesi “Malzeme Ocakları” ba lı ını ta ımakta olup, madde metninde genel olarak ocak malzemelerinden bahsedilmi , ancak bunların hangi malzemeler oldu u belirtilmemi tir. Kırma ta ı anılan madde hükmü kapsamında saymamak mümkün de ildir. Çünkü kırma ta da bir ocak malzemesidir. Nitekim aynı artnamenin 29’uncu maddesinde; ta , kum,


26

çakıl, graviye, balast, tu la, kireç, stabilize vb. malzemeyi müteahhidin sözle me veya eklerinde belirlenmi veya sonradan idarece tespit edilmiocaklardan, ocak gösterilmesi gerekmeyen nitelikteki i lerde, yine sözle me veya eklerinde belirtilmi yerlerden sa lamak zorunda oldu uifade edilmek suretiyle, ocak malzemelerinin neler oldu u konusu büyük ölçüde açıklı a kavu turulmu tur. Her ne kadar 29’uncu maddede açıkça kırma ta tan bahsedilmemekte ise de, madde metninde ocak malzemeleri sınırlayıcı bir ekilde sayılmamı , “vb. malzeme” denilerek geni bir tanımlama yapılmı tır. Kırma ta ın, 29’uncu maddede sayılan “ta , kum, çakıl” gibi malzemelerle benzer nitelikte oldu u ise açıktır. artnamenin 6’ncı maddesinde ismen belirtilmedi i gerekçesiyle kırma ta için fark ödenemeyece i de söylenemez. Aksi takdirde ta , kum, çakıl ile ilgili olarak da aynı yorumu yapmak ve hiçbir malzemenin ismi 6’ncı maddede sayılmadı ından sözü edilen malzemelere de bu madde uyarınca fark ödenemeyece ini kabul etmek gerekir.

Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesine göre fark ödenecek malzemelerin, ocaktan çıkarıldıktan sonra herhangi bir i leme tabi tutulmadan kullanılan malzemeler oldu u, oysa kırma ta ın imalat sonucunda elde edildi i, bu nedenle de anılan maddede öngörülen farkınkırma ta için ödenemeyece i yolundaki görü ün kabulüne de imkân bulunmamaktadır. Zira anılan artname gere ince fark verilmesinde tereddüt bulunmayan 04.001/A rayiç numaralı ta için 08.021 poz numaralı analiz, 04.003/A rayiç numaralı çakıl ve 04.006/A rayiç numaralı kum için de 08.001 poz numaralı analiz kullanılmaktadır.Ba ka bir ifadeyle, bu malzemeler için kullanılan analizlerde de 04.005/A,B rayiç numaralı kırma ta için kullanılan 08.022 ve 08.023 poz numaralı analizlerde oldu u gibi, yapılan i leri gösteren benzer mahiyette birtakım i kalemleri mevcuttur. Ayrıca kırma ta ın imalatındakullanılan mazot için fiyat farkı ödenmesi söz konusu oldu undan, bu malzemeye Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesine göre fark verilmesi halinde mükerrer ödeme olaca ı iddiası da dayanaktan yoksundur. Çünkü kırma ta ın elde edilmesinde kullanılan akaryakıt, bu malzemenin rayicini olu turan unsurlardan birisidir ve rayice dahil olan bu akaryakıt için ayrıca fiyat farkı ödenmesi söz konusu de ildir.

88/13181 sayılı Kararname eki Kamu Sektörüne Dahil darelerin halesi Yapılmı ve Yapılacak lerinde hale Usul ve ekillerine Göre

Fiyat Farkı Hesabında Uygulayacakları Esaslar’ın 9’uncu maddesinde hangi malzemelere fiyat farkı verilece inin belirtildi i, bunların dı ındaki malzemeye fiyat farkı verilebilmesinin ise aynı maddenin 8’inci fıkrasıhükmüne göre, ancak sözle mede belirtilmesi halinde mümkün oldu ueklindeki bir gerekçeyle, kırma ta için Bayındırlık leri Genel


27

artnamesinin 6’ncı maddesine göre fark ödenemeyece ini ileri sürmek de mümkün de ildir. 88/13181 sayılı Kararname eki Esaslar’ın 9’uncu maddesi, fiyat farkı ödenecek malzemeyi sadece bu Esaslar’da sayılanlarla sınırlı tutmamakta; adları, baz fiyatları ve fiyat farkı hesap usulleri ayrıca sözle melerine eklenen malzeme için de fiyat farkıödenebilece ini hüküm altına almaktadır. Bayındırlık leri Genel

artnamesi de sözle menin eki oldu undan, bu artnamede belirtilen malzeme için, yine artnamede yazılı usullere göre fark ödenmesi 88/13181 sayılı Kararname hükümlerine aykırılık te kil etmemektedir.

Ayrıca, Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesinde, “sözle me veya eklerinde ba ka hükümler bulunmadı ı takdirde” ifadesi yer aldı ından, sözle mede aksine bir hüküm bulunmadı ı takdirde kırma ta için anılan madde hükümlerine istinaden fark ödenmesi mümkün bulunmaktadır. Di er bir ifadeyle, kırma ta a Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesinde belirtilen farkın ödenebilmesi için sözle mede açıkça kırma ta tan bahsedilmesi gerekmemektedir.

Esasen Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesine göre sahipli ocaklardan satın alınan kırma ta için ödenen farkın,88/13181 sayılı Kararnameye göre ödenen malzeme fiyat farklarından ayrı mütalâa edilmesi gerekir. Zira anılan Kararnameye ekli Esaslar’ın9’uncu maddesinde öngörülen fiyat farkları, genel fiyat artı larısonucunda malzeme fiyatlarında yıl içinde meydana gelen de i meleri kar ılamak için ve bu fiyat de i meleri dikkate alınarak hesaplanıpödenmektedir. Oysa kırma ta için Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesine göre ödenen farklar, yıl içindeki fiyat de i melerinden kaynaklanan bir fiyat farkını de il, Bayındırlık Bakanlı ınca her yıl için tespit edilen birim fiyatlara esas rayiçlerle Valiliklerce tespit edilen yerel fiyatlar arasındaki bedel farkını ifade etmektedir. Nitekim bu husus Bayındırlık ve skan Bakanlı ı Yapı leri Genel Müdürlü ünün 30.12.1985 tarih ve B-06/B-10/Ba kanlık/99-2/11816-B sayılı genelgesi ile de açıklı a kavu turulmu ve malzemenin sahipli ocaklardan satınalınması halinde, satın alma bedeli ile uygulama yılına ait Bayındırlık ve skan Bakanlı ı rayiç fiyatı arasındaki farkın, müteahhit kârı ve genel

gider payı eklenmeksizin ve eksiltme indirimi hesaba katılmaksızınmüteahhide ödenece i, malzemenin sahipli ocaklardan satın alma bedelinin, valiliklerce olu turulacak bir heyet tarafından her yıl Ocak ayıiçerisinde tespit edilece i, fiyat farkı uygulamasında o yıl için bu fiyatlarınesas olaca ı ve yılı içinde ba kaca fiyat tespiti yapılmayaca ıbelirtilmi tir.


28

Di er taraftan, kırma ta için Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesine göre fark ödenmesi kabul edilmedi i

takdirde, kamuya ait ocaklardan malzeme temin eden müteahhitler ile sahipli ocaklardan malzeme satın alan müteahhitler arasında, e itsizlik ortaya çıkacak ve sahipli ocaktan malzeme satın alanların zarara u ramasına yol açılmı olacaktır.

Bütün bu nedenlerle, kırma ta için Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesine göre fark ödenmesinin mümkün

bulundu u kanaatine varılmı tır.

SONUÇ

Sahipli ocaklardan temin edilen kırma ta için Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesinde belirtilen farkın ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadı ına ve içtihadın bu yönde birle tirilmesine 30.9.2002 tarihinde ço unlukla karar verildi.


29

III- PERSONEL MEVZUATI LE LG L KARARLAR


30


31


Karar No. : 5048/2

KONU

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununa göre sendikalarınve konfederasyonların yönetim kurullarında görev almaları nedeniyle aylıksız izinli sayılan kamu görevlilerinin ve bunların e leri ile bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve çocuklarının tedavi giderlerinin kurumlarınca kar ılanmasının mümkün olup olmadı ıhususunda Maliye Bakanlı ının görü istemi hakkında.


657 sayılı Devlet Memurları Kanununun;

18’inci maddesi,

108’inci maddesi,

146’ncı maddesi,

209’uncu maddesi,

5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandı ı Kanununun;

Ek 72’nci maddesi,

4688 sayılı Kamu görevlileri Sendikaları Kanununun;

2’nci maddesi,

3’üncü maddesi,

7’nci maddesi,

10’uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkrası,

12’nci maddesinin (a) ve (g) fıkraları,

43’üncü maddesi,

Geçici 3’üncü maddesi,

Geçici 7’nci maddesi,

1475 sayılı Kanununun;

2’nci maddesi,

3’üncü maddesinin (I) numaralı bendi,

85’inci maddesinin (A) bendi,

86’ncı maddesi.


32

NCELEME

Konu ile ilgili mevzuat ve bu husustaki Daire kararı incelenerek, gere i görü üldü:

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununun 18’inci maddesinde, sendika veya konfederasyon yönetim kurullarına seçilenlerin, seçildikleri tarihten ba layarak bu görevlerinde kaldıklarısürece kurumlarından aylıksız izinli sayılacakları hükme ba lanmı ,ancak bu ekilde aylıksız izinli sayılan personelin tedavi yardımından yararlanıp yararlanamayacakları hususunda Kanunda herhangi bir hükme yer verilmemi tir.

Genel Kurulun 1.2.1988 tarih ve 4620/1 sayılı Kararında, aylıksız izin kullanan Devlet memurunun; kendisinin, e inin, bakmakla yükümlü oldu u ana, baba ve çocuklarının tedavi giderlerinin kurumlarınca kar ılanması gerekti i ifade edilmi se de, bu karar 657 sayılı Kanunun 108’inci maddesine göre aylıksız izinli sayılan memurlar hakkındadır. Oysa 4688 sayılı Kanunun 18’inci maddesinde öngörülen aylıksız izinle, 657 sayılı Kanunun 108’inci maddesinde düzenlenen aylıksız izin arasında nitelikleri ve sonuçları bakımından farklılıklarbulunmaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Aylıksız zin” ba lıklı108’inci maddesinde yer alan hükümlere göre,

- Bakmaya mecbur oldu u veya refakat etmedi i takdirde hayatıtehlikeye girecek ana, baba, e , çocuklar veya karde lerinden birisi a ırbir kaza geçiren veya önemli bir hastalı a tutulan Devlet memurlarına,

- On hizmet yılını tamamlamı Devlet memurlarına,

- Do um yapan Devlet memurlarına,

- Yeti tirilmek üzere yurt dı ına Devlet tarafından gönderilen ö renci ve memurların e lerine,

- Yurt içine ve yurt dı ına sürekli görevle atanan memurlarıne lerine,

Madde metninde belirtilen süreler kadar aylıksız izin verilebilmektedir. Ayrıca muvazzaf askerli e ayrılan memurlar da askerlik süresince görev yeri saklı kalarak aylıksız izinli sayılmaktadırlar.

Görülece i üzere, 657 sayılı Kanunun 108’inci maddesinde düzenlenen aylıksız izin, büyük ölçüde zorunlu nedenlere dayalıdır ve belli sürelerle sınırlandırılmı tır. Oysa 4688 sayılı Kanunun 18’inci


33

maddesinde öngörülen aylıksız izin zorunlu nedenlere ba lı olmayıp üçer yıllık periyotlarla bu iznin uzun süre devam ettirilmesi imkânıbulunmaktadır. Yani bu iki Kanunda yer alan aylıksız izinle ilgili düzenlemeler arasında, iznin amacı ve süresi bakımından farklılıklar vardır.

Ayrıca, 4688 sayılı Kanunun 12’nci maddesinin (g) bendi hükmüyle, sendika ve konfederasyon yönetim kurulu üyelerine verilecek her türlü ücretin belirlenmesi konusunda genel kurullara yetki verilmi tir. Genel kurulların belirledi i miktar kadar bu ki ilere ücret ödenmektedir. 657 sayılı Kanunun 108’inci maddesi uyarınca aylıksızizinli sayılan memurlara ise herhangi bir ücret ödenmemektedir. Daha açık bir ifadeyle, 657 sayılı Kanunun 108’inci maddesine göre aylıksızizinli sayılan memurlara herhangi bir ödeme yapılmazken, sendika ve konfederasyon yönetim kurulu üyeleri, aylıksız izinli oldukları süre içinde görev yaptıkları sendika ve konfederasyonlardan ücret almaktadırlar.

657 sayılı Kanunun 108’inci maddesine göre aylıksız izinli sayılanlar ile 4688 sayılı Kanunun 18’inci maddesine göre aylıksız izinli sayılanlar, statü bakımından da tam olarak kar ıla tırılabilir durumda de ildirler. Çünkü 4688 sayılı Kanunda “kamu görevlisi” tabiri kullanılmakta olup, Kanunun 3’üncü maddesinde kamu görevlisi, “Kamu kurum ve kurulu larının i çi statüsü dı ındaki bir kadro veya pozisyonunda daimî suretle çalı an, adaylık veya deneme süresini tamamlamı kamu görevlileri” eklinde tanımlanmı tır. Dolayısıyla 4688 sayılı Kanundaki aylıksız izin, memurların da dahil oldu u daha geni bir kesimi kapsamaktadır. 657 sayılı Kanunda düzenlenen aylıksız izin ise yalnızca memurlarla ilgilidir.

Bu durumda 4688 sayılı Kanunun 18’inci maddesine göre aylıksız izinli sayılanlar hakkında 1.2.1988 tarih ve 4620/1 sayılı Genel Kurul Kararının uygulanmasına, dolayısıyla anılan karara istinaden bu ki ilerin ve aile fertlerinin tedavi giderlerinin kurumlarınca kar ılanmasına imkân bulunmamaktadır.

Do rudan 657 sayılı Kanunun “Tedavi Yardımı” ba lıklı 209’uncu maddesine istinaden de bahse konu personel ile bunların aile fertlerinin tedavi yardımından yararlanmaları mümkün de ildir. Çünkü bu maddede Devlet memurları ile herhangi bir ekilde sa lık yardımından yararlanmayan e lerinin veya bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve aile yardımı ödene ine müstehak çocuklarının tedavi yardımından yararlanmaları öngörülmü , ancak sözü edilen aylıksız izinli personel hakkında bir hükme yer verilmemi tir.


34

4688 sayılı Kanunun 18’inci maddesiyle, yönetim kurullarına seçilenlerin aylıksız izinli sayılmaları, esas itibariyle sendikal haklarınkullanılmasında kolaylık sa lamak amacına yöneliktir. Kanun koyucu, sendika yöneticilerinin sendikal faaliyetlerini sa lıklı bir biçimde yürütebilmeleri maksadıyla onlara aylıksız izin imkânı vermi tir. Bu izin, ilgililerin kamu görevlerinden ayrılarak sendikada görev yapabilmeleri için tanınan bir müsaade niteli indedir. Sendika ve konfederasyonlarınyönetim kurullarına seçilenler, bu müsaadeyi kullanarak görevlerinden ayrılmaktadırlar. Artık o noktadan sonra ilgililer kamu görevi de il sendika yönetimiyle ilgili görevleri yürütmekte, dolayısıyla kamu görevlisi hüviyetiyle de il sendika görevlisi hüviyetiyle faaliyet göstermektedirler. Kanunun bu ki iler için sa ladı ı güvence ise, sendikadaki görevlerinden ayrılmaları, ya da görevlerinin son bulması halinde yeniden bir kamu görevine atanma hakkının tanınmı olmasıdır. Bu atama da mutlaka eski görev yerine yapılmak zorunda olmayıp, uygun di er bir göreve de yapılabilmektedir. Kanunun sa ladı ı bu güvence, aylıksız izinli personelin tedavi masraflarının kurumlarınca kar ılanmasına imkân sa layan bir hukuki dayanak olarak de erlendirilemez.

Sendikada görev yapan ki ilerin, temsil ettikleri kesime tanınan hakların bir kısmından mahrum olmalarının do al sayılamayaca ıdü üncesinden hareketle, bunların tedavi masraflarının kurumlarınca kar ılanması gerekti i ileri sürülebilir. Ancak, gerek 4688 sayılı Kanunda, gerekse di er ilgili mevzuatta, bahse konu personel ile aile fertlerinin tedavi yardımından yararlanabilmelerine imkân sa layan bir hüküm yoktur. Bu konuda bir noksanlık hissediliyorsa, 4688 sayılı Kanunda, ya da personel kanunlarında de i iklik yapılabilir, yahut 4688 sayılıKanunun 7’nci maddesinin (m) bendi hükmüne istinaden, sendika ve konfederasyonların tüzüklerine, bu hususta harcama yapma yetkisi veren bir hüküm konulabilir.

Nitekim tedavi yardımı gibi bir sosyal hak olan emeklilik konusunda Kanun özel bir düzenleme getirmi ve kamu görevlilerinin aylıksız izinli geçen sürelerinin, emekli kesenekleri ve kar ılıklarınınyöneticisi oldukları sendikalar tarafından her ay Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandı ına gönderilmesini kabul etmeleri ko uluyla emeklilik derecelerinde de erlendirilece i belirtilmi tir. Tedavi yardımı için de böyle bir özel hüküm olmadan ilgili kurumlarca ödeme yapılması mümkün de ildir.

Memurlara yapılan her türlü ödeme ve sa lanan bütün haklar prensip olarak yapılan hizmet kar ılı ıdır. Kanun özel olarak öngörmemi se görevin fiilen yürütülmedi i hallerde gerek aylık, gerekse di er ödemeler yapılamaz. 657 sayılı Kanunun 146’ncı maddesinin ikinci


35

fıkrasında, memurlara kanun, tüzük ve yönetmeliklerin ve amirlerin tayin etti i görevler kar ılı ında bu kanunla sa lanan haklar dı ında ücret ödenemeyece i, hiçbir yarar sa lanamayaca ı belirtilmi tir. Bu hükümle, hem memurlara ödenecek ücretler ve sa lanacak haklara bir sınırlama getirilmi , hem de bu ücret ve hakların görev kar ılı ı oldu u ifade edilmi tir.

Aylıksız izinli sayılan personele yalnızca aylık ve aylı a ba lıödemelerin yapılmayaca ı, bunun dı ında kamu görevlilerinin sahip oldukları di er haklardan yararlanmaları gerekti i dü üncesi, 4688 sayılıKanunun geçici 3 ve geçici 7’nci maddelerinde yer alan hükümlerle de çeli mektedir.

Anılan geçici 3’üncü maddede, bu maddenin birinci fıkrasıuyarınca Resmî Gazetede yayımlanacak belirlemeden sonra ilgililerin aylıksız izinli geçen sürelerine ili kin aylık ve özlük haklarının kendilerine ödenece i ifade edilmi olup, burada yalnızca “aylık”tan de il “özlük hakları”ndan da bahsedilmektedir. Aynı ekilde geçici 7’nci maddede de Kanunun yürürlü e girmesinden itibaren faaliyette bulunan kamu görevlileri sendikaları ile konfederasyon yöneticilerinin yetkili sendikalar belirlenene kadar özlük haklarının ödenmesine devam edilece ibelirtilmi tir. Bu iki geçici maddeyle, aylıksız izinli personele belli bir süre için hem aylık, hem de di er özlük haklarının ödenmesi öngörülmektedir. Bu maddelerde geçen “özlük hakları” tabiri, tedavi yardımını da kapsamaktadır. Dolayısıyla bu maddelerin yürürlük süreleri tamamlanıpgeçici uygulama sona erdikten sonra, aylıksız izinli sayılan personelin aylıklarının yanı sıra di er özlük haklarının ve bu arada tedavi yardımlarının da kesilmesi gerekmektedir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, sendikaların ve konfederasyonların yönetim kurullarında görev aldıkları için 4688 sayılıKamu Görevlileri Sendikaları Kanununun 18’inci maddesi uyarınca aylıksız izinli sayılan kamu görevlilerinin ve bunların e leri ile bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve çocuklarının tedavi giderlerinin kurumlarınca kar ılanması mümkün bulunmamaktadır.

SONUÇ

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununa göre sendikaların ve konfederasyonların yönetim kurullarında görev almalarınedeniyle aylıksız izinli sayılan kamu görevlilerinin ve bunların e leri ile bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve çocuklarının tedavi giderlerinin kurumlarınca kar ılanmasının mümkün bulunmadı ına ço unlukla karar verildi.


36

SAYI TAYTEMY Z KURULU

SEÇME KARARLAR

(1.1.2002-31.12.2002)

I- HALE MEVZUATI LE LG LSEÇME KARARLAR

Temyiz Kurulu Kararları

41

Karar Tarihi : 8.1.2002

Tutanak No. : 25455

KONU: 1996 yılı birim fiyat listesinde yer almayan demirbaniteli indeki mutfak malzemeleri için, Bayındırlık leriGenel artnamesinin 20’nci maddesine göre onaylı fatura bedelleri esas alınarak yeni birim fiyat tespit edilmesinde ve sonraki yıllarda yapı i leri mutfak tesisat birim fiyat listesinde yer alarak yapım i i tanımına giren malzemeler için %25 müteahhit kârı ödenmesinde mevzuata aykırılıkbulunmadı ı.

1544 nolu ilâmın 3’üncü maddesiyle, …….. Merkez 1000 Ki ilik Polis Okulu n aatı i inde yapım yada hizmet i i olmayan demirbaniteli inde dayanaklı tüketim malları olan mutfak malzemeleri için 2886 sayılı Devlet hale Kanununun 2 ve 4’üncü maddeleri ile B G .’nin 20’nci maddesine aykırı olarak %25 müteahhit karı verilmesi nedeniyle ……………-liraya tazmin hükmü verilmi tir.

Bu hükme kar ılık dilekçi temyiz dilekçesinde, B G .’nin 20’nci maddesinde yeni birim fiyatlar tespit edilirken maddede sayılan analiz ve rayiçlerle yeni birim fiyat tespiti mümkün olamıyorsa, o i kalemine ait Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca onaylanmı fatura bedelleri esas alınarak yeni birim fiyat tespit edilebilir hükmüne dayanarak mutfak malzemelerinin proje gere i temininin sa landı ını ve fatura bedeline %25 müteahhit karı eklenerek yeni fiyat olu turuldu unu; 2886 sayılıKanunun 2’nci maddesi hükmünün aynı ihale kapsamında, bazı yapımve hizmetlerin fiyat uygulaması bakımından ba ka ba ka isteklilere yaptırılması anlamında olmadı ını; mevcut birim fiyat listelerindeki dayanıklı tüketim maddelerinin (musluk, armatür, ısıtıcılar, ofbenler v.s.) malzeme ve montajında %25 müteahhit karı oldu unu, kendi aldıkları mutfak malzemelerinin de aynı nitelikte oldu unu, 88/13181 sayılı Kararnamenin 3’üncü maddesinin (r) fıkrasına göre söz konusu mutfak malzemelerinin dayanaklı tüketim malı olmayıp sanayi ürünü oldu u ve kararname fiyat farkı verilebilece inin belirtildi i, aynızamanda sözü edilen imalatların ço unun 1999-2000 yıllarındaBayındırlık Bakanlı ı birim fiyatlarına intikal etti ini; sözle mesinde, ke finde, projesinde, taahhüt kapsamında olan imalatlara %25 müteahhit karı uygulandı ını belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasınıtalep etmektedir.


42

Dairesi olarak Bayındırlık ve skân Bakanlı ı Yapı leri Genel Müdürlü ü tarafından gönderilen yazıda, mutfak tesisatı di er makina tesisatları ile birlikte in aat yapım artları bünyesinde bulundu undan ve i in 1. ke fiyle birlikte mütalaa edildi inden dolayı di er imalatlar gibi % 25 müteahhit karlı oldu u, birim fiyat tariflerinde bulunmayan özel fiyatlıimalatların imalatçı firmaların fatura kesip Ticaret ve Sanayi Odasınca günün rayiçlerine uygunlu unun onaylanması neticesindeki mal bedeli oldu u, fatura bedeline fiyat tanzim edilerek verilen %25 müteahhit karının, malın antiyeye nakli, montajı, vergi ve sigorta gibi genel giderleri ihtiva etti i belirtilerek temyiz dilekçesi muhteviyatı yerinde ve uygun bulunmu tur.

Bayındırlık leri Genel artnamesinin fiyatları belli olmayan i ler ba lıklı 20’nci maddesinde, ke if özetinde veya birim fiyat cetvelinde fiyatıgösterilmemi olup da yapılması idarece istenen yapım ve hizmet i lerinin yeni birim fiyatları tespit edilirken öncelik sırası ile kullanılacak analizler ve bu analizlere öncelik sırası ile uygulanacak rayiçler belirtildikten sonra bu usullerle hiç biriyle yeni birim fiyat tespiti mümkün olamıyorsa, o ikalemine ait, Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca onaylanmı fatura bedelleri esas alınarak yeni birim fiyat tespit edilebilece i, sondan bir önceki paragrafta ise bu maddede belirlenen usullerle tespit edilen birim fiyatlara, sözle me veya eklerindeki esaslara göre, varsa ihale indirimi uygulanaca ı belirtilmi tir.

2886 sayılı Kanununun tanımlar ba lıklı 4’üncü maddesinde tesisat i leri yapım kapsamında sayılmı tır. lâmda yapım yada hizmet i iolmadıkları, demirba niteli inde dayanıklı tüketim malları oldu ubelirtilen malzemeler Bayındırlık ve skan Bakanlı ı 1996 yılı birim fiyat listesinde yer almadı ından Ticaret Odasında onaylanmı fatura bedelleri esas alınarak yeni birim fiyat tespit edilmi tir. Di er taraftan 1996 yılıbirim fiyat listesinde yer almayan bu malzemelerin büyük bir kısmı 1999-2000 ve 2001 yılında mutfak tesisatı birim fiyat listesinde yer almı lardır.

1996 yılı birim fiyat listesinde yer almadı ı için B G .’nin 20’nci maddesine göre onaylı fatura bedelleri esas alınarak yeni birim fiyat tespit edilmesinde ve sonraki yıllar yapı i leri mutfak tesisatı birim fiyat listesinde yer aldı ından yapım i i tanımına girdi i anla ılan malzemeler için %25 müteahhit karı ödenmesinde mevzuata aykırılıkbulunmadı ından dilekçi iddialarının kabulü ile tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


43


Tutanak No : 25457

KONU: Sahipli ocaktan alınan ve birim fiyat tespit edilirken yükleme bo altma bedelinin birim fiyata dahil olmadı ı belirtilen, 15.100 poz numaralı birim fiyat analizinden yararlanarak olu turulan özel poz no’lu imalata ayrıca, 09.003/1 poz no’lu yükleme bo altma bedeli ödenmesinin mümkün bulundu u.

1059 nolu ilâmın 1’inci maddesiyle, özel poz no’lu stabilize dolgu yapılması birim fiyat analizinde yer alan 15.100/K poz no’lu tuvanen malzeme temini birim fiyat tarif ve analizinde malzemenin ocaktan çıkarılması, yüklemesi ve bo altılması ile figüre edilmesi bedelinin birim fiyata dahil oldu u belirtilmi oldu u halde ayrıca 09.003/1 pozundan yükleme ve bo altma bedeli ödenmesi sonucu fazla ödenen ………………-liraya tazmin hükmü verilmi tir.

Bu hükme kar ılık dilekçi temyiz dilekçesinde, bina in aatlarında kullanılan stabilize malzemenin kum çakıl malzemesinden farksızoldu unu, en yakın ocaktan temin edilen stabilizenin kum-çakıl gibi fazla elekten de il, 1 elekten geçirilerek hazırlandı ını, stabilize malzemesinin hemen ocaktan kamyonlara yüklenip imalat yerine getirilip bo altılmadı ını, ocakta bir ayrı ım i lemi yapılarak figüre edilip bilahare imalat yerine getirildi ini, bu nedenle tekrar yükleme bo altma yapıldı ını; hazırlanıp onaylanan özel fiyat tanımında yükleme bo altmanın hariç oldu unun belirtildi i, malzemenin in aata en yakınruhsatlı ocaklardan temin edildi ini, birim fiyat listesinde 09.003/1 no’lu pozun tanımında stabilize malzemenin de kum çakıl kategorisinde de erlendirildi ini belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedir.

Sözle me eki Bayındırlık leri Genel artnamesinin malzeme ocakları ba lıklı 6’ncı maddesinde yer alan; “Müteahhit kamuya ait arazi ve ahıslardaki ocakları, hiçbir ekilde ücret ödemek zorunda olmaksızınbu i için geçici olarak kullanır. Ocakların izin belgesinin (ruhsat) alınması idareye ait olup bunlar izin belgesi alınmı olarak müteahhide teslim edilir.

.......................

Sözle me veya eklerinde ba ka hükümler bulunmadı ı takdirde, izin belgesine ba lı sahipli ocaklardan idarenin zorunlu gördü ü ve


44

uygun buldu u hallerde malzeme alınması gerekti inde, ocak sahiplerine malzemenin birim miktarı için ödenecek bedel ile aynı artlar çerçevesinde hesaplanmı malzeme birim fiyatı arasındaki fark idareye aittir.” hükmü gere i idarenin müteahhide malzemenin alınaca ı oca ıteslim etmesi veya sahipli ocaklardan malzeme alındı ında aradaki farkıödemesi gerekmektedir.

Stabilize dolgu yapılması özel birim fiyat analizi içerisinde yer alan 15.100 no’lu malzeme temini pozunun tarifinde “malzemenin ocaklardan veya derelerden çıkarılması, vasıtalara yüklenmesi, i yerinde bo altılması ve figüre edilmesi suretiyle malzemenin hazırlanması... masrafları”nın birim fiyata dahil oldu u, analizinde ise malzemenin çıkarılması için “ekskavatör,” bo altılması ve figüresi için ise düz i çiöngörülmü tür. Tarif ve analiz incelendi inde 15.100 pozu ile malzeme temini durumunda, bu pozun tarifinde ve analizinde yer alan yükleme bo altma bedeli dı ında ayrıca yükleme ve bo altma bedeli (09.003/1 pozu) ödenmemesi için B. .G. ’nin 6’ncı maddesi gere i müteahhidin malzemeyi kendi makinaları ile çıkartıp alabilece i ruhsatlı oca ın idare tarafından gösterilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde 15.100 poz numaralı “kırılmamı ve elenmemi çakıllı (Tuvanen) malzeme ile temel ve alt temel malzemesi temini” imalat analizi, idarece ocak tahsis edilmesi suretiyle müteahhidin kendi i makinaları ile çıkarma, yükleme, bo altma ve figüre yapılması kar ılı ında kullanıldı ından, idare ocak gösteremedi inden malzeme en yakın sahipli ocaktan temin edildi inde veya anılan imalatta 15.100 poz numaralı malzeme temini analizindeki i lemlere ilave olarak ocakta teknik zorunluluk nedeniyle ikinci bir yükleme bo altma ve figüre yapılıyor ise bu i lemin kar ılı ı olarak 09.003/1 poz no’lu tuvanen stabilize malzemenin yükleme bo altma bedelinin ayrıca ödenmesi gerekecektir.

Bina in aatlarında idarenin ocak göstermesinin mümkün olmadı ı, mümkün olsa bile ehre uzak yerlerden gösterilece inden maliyetin yüksek olaca ı bir gerçektir. dare tarafından da malzemenin en yakın ruhsatlı ocaktan alındı ı beyan edilmekte, idarenin onayladı ı özel poz no’lu stabilize dolgu yapılması birim fiyat analiz ve tarifinde yükleme, bo altma ve nakliye bedelinin birim fiyata dahil olmadı ı belirtilmektedir. Sahipli ocaktan alınan ve birim fiyat tespit edilirken yükleme bo altma bedelinin birim fiyata dahil olmadı ı belirtilen, 15.100 poz numaralı birim fiyat analizinden yararlanarak olu turulan özel poz no’lu imalata ayrıca 09.003/1 poz no’lu yükleme bo altma bedeli ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır. Bu nedenle 1059 no’lu ilamın 1’inci maddesi ile ……………..-liraya ili kin olarak verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


45

Karar Tarihi : 5.2.2002 Tutanak No : 25496

KONU: 2886 sayılı Kanunun 51’inci maddesinin (i) bendinde, özellikleri nedeniyle belli isteklilere yaptırılmasında yarar görülen her türlü hizmet i inin pazarlıkla yapılmasına olanak sa lanmı olup, bu hüküm uyarınca özel bilgisayar firmasından veri tabanı olu turulması hizmeti satınalınmasında mevzuata aykırılık bulunmadı ı.

lâmın 2’nci maddesinde, memurlar eliyle gördürülmesi gereken asli ve sürekli belediye hizmetlerinin 2886 sayılı Devlet hale Kanunu’nun 51/i maddesine göre ………………………… Tic. Ltd. ti. firmasına ihale yoluyla yaptırılması nedeniyle …………..- liraya tazmin hükmolunmu tur.

Dilekçi, belediye encümeninin 2886 sayılı Kanuna göre ihale komisyonu olarak görev yaptı ını; görevlerinin ihaleyi usulüne uygun olarak sonuçlandırmak oldu unu; ihale komisyon üyeli i nedeniyle kendisine 1050 sayılı Kanuna göre sorumluluk tevcih edilmemesi gerekti ini ifade etmektedir.

1050 sayılı Kanunun 22’nci maddesinin (E) fıkrasında, adı ne olursa olsun bir komisyon veya kurul gibi bir organ ya da uzman bir görevli tarafından düzenlenen ke if, hakedi , tutanak, rapor, karar ve benzeri belgelere dayanılarak yapılan ödemelerde Sayı tay’ca saptanacak sorumlulu a, sayman ve tahakkuk memuruyla birlikte söz konusu belgeleri düzenleyen ve onaylayan ki ilerin de katılması öngörülmü tür. hale komisyonu olarak görev yapan belediye encümeni üyeleri, söz

konusu yasal düzenleme kar ısında yaptıkları i lemlerden dolayı sorumlu oldu undan dilekçinin sorumlulu a ili kin itirazının reddi ile konunun esasına geçilmesine karar verildi.

Dosyadaki belgeler ile verile emirleri eki belgelerin birlikte incelenmesinden, i in ………………………… Tic. Ltd. irketine 2886 sayılıDevlet hale Kanunun 51’inci maddesi (i) bendindeki, “özellikleri nedeniyle belli isteklilere yaptırılmasında yarar görülen her türlü hizmet, e itim, ara tırma, etüt ve proje, planlama, mü avirlik, ke if, harita, foto raf, film, baskı, sergileme, kontrol, muayene i leri ile teknik, fikri ve güzel sanatlarla ilgili çalı mayı gerektiren di er i ler” hükmüne istinaden pazarlıkla ihale edildi i; ihale edilen i in niteli inin Mamak Belediyesi mükellefi oldu u halde emlak vergisi beyannamesi ve çevre temizlik


46

vergisi bildirimi vermeyen mükelleflerin tespiti, anılan vergilerle ilgili tüm beyanname ve bildirim bilgileri ile tahakkuk ve tahsilat bilgilerinin bilgisayar ortamına aktarılması oldu u; ihaleye katılacak firmalarda bilgisayar donanımı, program ve kullanım konusunda uzman bir kuruluolması artının arandı ı; artnamede ihale konusu i yerine getirilirken firmanın 41 adet personel çalı tırma ko ulunun bulundu u; ihale gere iyapılan çalı malar sonunda Mamak Belediyesi sınırları içinde imar planlıalanlar ile plansız olmakla birlikte kadastrolu alanlardaki tüm ta ınmazlara ait bilgiler bilgisayar ortamına aktarılarak imar ve harita veri tabanı olu turup bu bilgiler vasıtasıyla vergilendirme yapıldı ıanla ılmaktadır.

2886 sayılı Devlet hale Kanununun 4’üncü maddesinde, “Hizmet: Kanun, tüzük ve yönetmeliklere göre çalı tırılan aylıklı, ücretli, yevmiyeli ve sözle meli personel istihdamı hariç olmak üzere gerçek veya tüzel ki ilere ücret kar ılı ında yaptırılan ara tırma, sondaj, imalat, prototip imalat, istik af, etüt, harita, plan, proje, kontrollük, mü avirlik ve benzeri her türlü hizmetler” eklinde tanımlanmı tır.

Aynı Kanunun 51’inci maddesinde pazarlık usulüyle ihalesi yapılabilecek i ler düzenlenmi olup, bu maddenin (i) bendinde de özellikleri nedeniyle belli isteklilere yaptırılmasında yarar görülen her türlü hizmet i inin pazarlıkla yapılmasına olanak sa landı ıgörülmektedir. Bu itibarla, 2886 sayılı Kanuna uygun olarak özel bilgisayar firmasından veri tabanı olu turulması hizmeti satınalınmasında mevzuata aykırılık olmadı ından dilekçinin esasa ili kiniddialarının kabulü ile ilâmın 2’nci maddesiyle verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


47


KONU: 2200 poz numaralı “Her cins klastaki zeminde yarma ve yan ariyet kazısı yapılması ve kullanılması” imalatına ait paçal kazı birim fiyat analizinde kazı birim fiyatına dahil edilen kazının Brükner e risi üzerinden hesap edilen ta ıma mesafesi için öngörülen 100 mt’ye ta ıma bedelinin hesabında, birim fiyat analizlerinde yer alan Not hükmüne istinaden 0.0046K de erinin analize dahil edilmesi ve 2200 poz no’lu paçal kazı imalat bedelinin bu katsayıya göre olu turulan rayiç birim fiyat üzerinden ödenmesinde, sözle me eki analiz ve tariflere aykırılık bulunmadı ı.

lâmın 4’üncü maddesinde; …… A. . taahhüdündeki Ümraniye-Altunizade Otoyolu yapım i inde 2200 poz numaralı “Her cins ve klastaki zeminde yarma ve yan ariyet kazısı yapılması ve kullanılması” imalatındadolgudan arta kalan harfiyatın ta ıma mesafesi ta ıma yolu üzerinden ölçülerek bulunan depoya nakledilen miktarı için; kazı birim fiyatınınhesaplanmasında kazının 100 metre mesafeye ta ınması kar ılı ı olarak 0.0034 K de eri üzerinden ödeme yapılması gerekirken, 0,0046 K de eri üzerinden ödeme yapılmasının sözle me eki analiz ve tariflere aykırıoldu u gerekçesi ile tazmin hükmü verilmi tir.

Dilekçi dilekçesinde özetle; Kazı birim fiyatının içinde yer alan kazı malzemesinin 100 mt’ye kadar ta ınması birim fiyatınınhesaplanmasında 0.0034 K ya da 0.0046 K pozlarından birinin uygulanmasının idarenin takdirinde oldu unu, idare bu yetkisine dayanarak herhangi bir ayrım yapmaksızın kazı miktarının tamamının100 mt. ta ınmasında 0.0046 K pozunu kullandı ını, ayet kazımalzemesinin kullanıldı ı yer itibariyle (dolgu-depo) ayrım yapılsa idi, her biri için ayrı poz numarası ve birim fiyat tarifi olu turulması gerekti inifakat imalatın tek kalem ve aynı artlarla yapılması nedeniyle 2200 imalat pozu kullanıldı ını, 0.0046 K yarma ve yan ariyet kazılarınınta ınmasında, 0.0034 K ise ariyet oca ında veya bu gibi yerlerde yapılankazının depoya ta ınması esnasında birim fiyata esas alınması gereken de eri belirtti ini tazmin konusu olayda ise kazının yolda yapıldı ınıariyet oca ı kazısı ile ilgili olmadı ı makinalı kazının ariyet oca ında yapılması ile yol güzergahında yapılmasının aynı artlarda ve aynıkolaylıkta olmadı ını, dolayısıyla ilâm gerekçesinde belirtilen 0.0034 K de erinin yarma ve yan ariyet kazı ta ımalarında uygulanmasının


48

hakkaniyete uygun olmadı ını, yol in aatındaki çe itli toprak i lerinde artlara göre imalat analizlerinde bazen 0.0034 bazen de 0.0046 K

de erinin kullanılabilece ini, ilamda brükner e risi üzerinden hesaplanan mesafede kazının yapıldı ı noktanın dikkate alınmadı ını, kazı imalatınınyapıldı ı noktadan 100 metre dü ülerek mesafe hesaplandı ını, ilamda belirtilen ta ıma birim fiyatının bu i le ilgili olmadı ını, 2200 poz no’lu imalatın analizinde yer alan nottaki (a) ıkkının bizzat imalatla, (b) ıkkının ise imalatın nakliyesi ile ilgili oldu unu bu nedenle idarenin

takdir yetkisini do ru kullandı ını belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedir.

Dilekçi ikinci dilekçesinde de; yol gövdesinde aynı makine ve i çilik kullanılarak yapılan yarma ve yan ariyet kazılarında, fiyatın ihale öncesi paçal fiyat olarak belirlenmesinden dolayı çıkan kazının dolguya veya depoya nakledilmesine göre yarma ve yan ariyet kazısı için iki ayrıfiyat kullanılmasının mümkün olmadı ını belirtmi tir.

Tazmine konu ilamda Karayolları Genel Müdürlü ü Yol ve Köprü n aatı Fiyat Analizi kitabında yer alan 14.001/K poz numaralı imalat

tarifinin not 3 bölümünde;

a) Yarma ve Yan Ariyet kazılarının Ta ınması Halinde; 0.0046 K;

b) Ariyet Oca ından Getirilecek veya Depoya Gidecek KazıMalzemelerinin Ta ınması Halinde;0.0034 K.

Formülü uygulanır, hükmü getirildi ini;

2200 poz no’lu Her Cins ve Klastaki Zeminde Yarma ve Yan Ariyet Kazısı Yapılması ve Kullanılması imalat pozuna ait paçal fiyat analizine dahil edilen (15.001/A-15.018/A) makinalı kazı pozlarına ait fiyat analizlerinde; 100 m ye ta ıma kar ılı ı olarak “not 2 ye göre” hesaplama yapılması gerekti ini, Not 2’de ise 14001/K poz no’lu imalatın not 3 bölümüne atıf yapılarak, yarmada yan ve ocak ariyetinden çıkan kazının100 mt. ye ta ıma bedelinin hesabında notun (a) bendinde yazılı ekilde ta ınması halinde 0.0046 K, (b) bendinde yazılı yerlere ta ınması halinde 0.0034 K katsayısının uygulanması gerekti ini;

Karayolları Genel Müdürlü ü Yol Köprü n aat Birim Fiyat Listesinde yer alan 07.004/K poz no’lu Yarma ve Yan Ariyet KazısınınTa ınması (her cins ve klastaki) formülüne ait açıklamada ta ıma mesafeleri brükner e risi üzerinden hesap edilen ta ıma mesafesi içerisinde yer alan ve kazı birim fiyatına dahil edilen 100 mt ta ımabedelinin mahsubunda 0.0046 K(0.0046x1,25=575 K) de erinin tatbik


49

edilmesinin öngörüldü ünü; 07.005/K-1 poz no’lu Ariyet Oca ından Getirilecek veya Depoya Gidecek Kazının Ta ınması (Her cins ve klastaki) formülüne ait açıklamada “( M), Poz 07.005/K gibidir.” ifadesinin yer aldı ını, buradan hareketle ta ıma yolu üzerinden ölçülen ta ıma mesafesi içerisinde yer alan ve kazı birim fiyatına dahil edilen 100 mt. ye ta ıma bedelinin mahsubunda 0.0034 K de erinin esas alınmasıgerekti ini;

Dolayısıyla ta ıma mesafesi ta ıma yolu ölçülerek bulunan ve depoya ta ınan malzeme için öngörülen 0.0034 K esas alınmasıgerekirken 0.0046 K de erinin esas alınmasının sözle me eki analiz ve tariflere aykırı oldu u belirtilmi tir.

e ait artname, sözle me ve eki ke if özeti ile birim fiyat analizleri ve hakedi ve temyiz dilekçesi eki belgelerin incelenmesinde;

2200 poz no’lu “her cins ve klastaki zeminde yarma ve yan ariyet kazısı yapılması ve kullanılması imalatına ait paçal fiyat analizine dahil edilen (15001/A-15.018/A) poz numaralı makinalı kazı pozlarına ait fiyat analizlerinde yer alan kazının 100 mt. ta ınması bedelinin hesabında “NOT 3 e GÖRE” 0.0034 veya 0.0046 uygulanır hükmü getirilmi olup bu hüküm kazının yarma ve yan ariyette yapılması halinde kazının ta ındı ıyere bakılmaksızın 0.0046 K de erinin, ariyet oca ından getirilecek veya depoya gidecek kazı malzemesinin ta ınması halinde 0.0034 K de erinin uygulanması gerekti ini ifade etmektedir. Yapılan inceleme de söz konusu i te fiilen yapılan ve bedeli ödenen 2200 poz no’lu paçal kazıimalatının; yolda yapılan yarma ve yan ariyet kazısı imalatı oldu u, ariyet oca ı kazısı ve buradan getirilecek veya depoya gidecek kazının ta ınmasıile ilgisi olmadı ı,

2200 poz no’lu paçal kazı birim fiyatının tespitinde idarenin i inkazı klasları, etüt ve proje sonuçları, kazının yapıldı ı yer ve niteli ine göre kazının zorluk derecesini göz önüne olarak birim fiyat tespit etti i bu birim fiyat içerisinde yer alan kazının 100 metreye ta ınması bedelinin tespitinde de 0.0046 K katsayısın uyguladı ı ve 2200 poz no’lu kazı birim fiyatının bu esaslara göre tespit edilerek ke fe konuldu u ihaleye giren isteklilerinde buna göre teklif vererek taahhüt altına girdikleri ve ihale rekabetinin bu artlara göre olu tu u ve sözle me imzalandı ıanla ılmı tır.

lâmda 07.005/K-1 ariyet oca ından getirilecek veya depoya gidecek kazının ta ınması formülüne ait açıklamada ta ıma bedelinin hesabında ve 100 mt’nin mahsubunda 0.0034 K de erinin esas alındı ıbelirtilerek, ta ıma mesafesi ta ıma yolu üzerinden ölçülen ve depoya


50

atılan yarma ve yan ariyet kazı ta ımalarında 0.0034 K de erinin dikkate alınması gerekti i belirtilmi se de; Not hükmünde yer alan 0.0034 K katsayısı ariyet oca ından getirecek veya depoya gidecek kazımalzemesinin ta ınması ile ilgili olup, yarma ve yan ariyet kazılarınınta ınmasını içermemektedir. Ayrıca 2200 poz no’lu paçal kazı birim fiyat analizinde yer alan kazının 100 mt’ye ta ınması bedeli ile de ilgili olmadı ı gibi söz konusu i e ait hakedi lerin incelenmesinden kazı ta ıma bedellerinin, nakliye formüllerine göre hesaplanarak ayrıca ödendi ianla ılmaktadır.

Bu nedenle 2200 poz numaralı “Her cins ve klastaki zeminde yarma ve yan ariyet kazısı yapılması ve kullanılması” imalatına ait paçal kazı birim fiyat analizinde kazı birim fiyatına dahil edilen kazının Brükner e risi üzerinden hesap edilen ta ıma mesafesi için öngörülen 100 mt’ye ta ıma bedelinin hesabında, birim fiyat analizlerinde yer alan Not hükmüne istinaden 0.0046 K de erinin analize dahil edilmesi ve 2200 poz no’lu paçal kazı imalat bedelinin bu katsayıya göre olu turulan rayiç birim fiyat üzerinden ödenmesinde, sözle me eki analiz ve tariflere aykırılık yoktur.

Sonuç olarak yukarıda açıklanan sebeplerle 313 sayılı ilamın4’üncü maddesi ile tazmin hükmolunan …………..- liraya ili kin tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


51


KONU: DS Birim Fiyat Tarifeleri Kitabının Ta ıma leri Uygulama Kriterleri bölümünde yer alan malzemenin dolgudaki yo unluklarını gösteren 1/B no’lu cetveldeki her cins siltli ve killi zeminle yapılan her nevi dolgunun küskülük malzemeyi de içerdi i ve yo unlu unun 1.800 ton/m3 olarak tespit edildi i, ayrıca bu yo unlukların herhangi bir sebeple ileri sürülerek de i tirilemeyece i öngörüldü ünden, laboratuar deneyleri ile tespit edilen farklı yo unluklara göre nakliye bedeli verilmesinin mümkün olmadı ı.

lâmın 13’üncü maddesinde, Müteahhit …………….. n . A. .taahhüdündeki ………………. Göleti Sari Emanet n aatı i inde, gövdeye konulan kil dolgunun ta ımaya esas yo unlu unun 1.8.ton/m³ alınmasıgerekirken daha yüksek bir de er alınması sonucunda fazla ödeme yapıldı ı gerekçesiyle tazmin hükmü verilmi tir.

Dilekçiler ortak temyiz dilekçelerinde; Gölet in aatında kullanılan geçirimsiz malzemenin planlama raporu ve kati projelerde gösterilen, idarece belirlenmi kil oca ından temin edildi ini, farklı gölet in aatlarınaait malzeme ocaklarının farklı fiziksel özellikler arz etti ini, ocaktan kazılıp kamyonlarla i yerine ta ınan malzemenin te ekkül ekli ve kazıgüçlü ü yönünden sınıflandırıldı ını, bu sınıflandırmaya göre geçirimsiz malzemenin idarece belirlenen oranda küskülükten olu tu unu, gövde dolgusunun a ırlıklı olarak bu kil malzemelerden olu tu unu ve bu olu umu sa lamak için gövdeye küskülük malzeme nakledildi ini,

Ta ıma formülleri ta ınan kazı malzemesinin 1 tonunun bedelini verdi inden m³ olarak ta ınan küskülük malzemesinin yo unlu unun bilinmesi gerekti i halde DS Birim Fiyat Tarifleri Kitabının “Ta ıma leri Uygulama Kriterleri” bölümünde geçirimli, geçirimsiz (3 no’lu zon) toprak, küskülük ve kaya cinsi malzemelerin yo unluklarının bulunmadı ı, bu nedenle DS Genel Müdürlü ü Proje n aat Dairesi Ba kanlı ının talimatıgere ince, gövde dolgusunun de i ik kesimlerinden muhtelif tarihlerde alınan numunelere göre geçirimsiz malzeme yo unlu unun bölge laboratuarlarında tespit edilerek ödemelere esas alındı ını, laboratuar deneyleri sonucu elde edilen de erlerin ta ınan malzemenin gerçek yo unlu unu yansıttı ından ta ımaya esas malzemenin miktarınıntespitinde izafi de il, gerçek yo unlu un esas alındı ını, bu nedenle de


52

fazla ödeme yapılmasının söz konusu olmadı ını belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmi lerdir.

Dilekçiler 2’nci ortak dilekçelerinde de ilk dilekçelerindeki hususları tekrarlamı lardır.

Temyiz dilekçesi rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesinde;

Sözle me eki DS Birim Fiyat Tariflerinin Ta ıma leri Uygulama Kriterleri bölümünün 12’nci maddesinde;

Ta ıma formülleri ta ınan kazı veya malzemenin bir tonunun bedelini verdi inden; metreküp olarak ta ınan malzemenin; kazı için kazıprojesindeki ölçülere göre 1/A no’lu, cetvelindeki, dolgular için 1/B no’lu yo unluk cetvelindeki miktarlarla çarpılarak ta ıma bedeli bulunaca ı ve herhangi bir sebep ileri sürülerek bu yo unlukların de i tirilemeyece ihüküm altına alınmı tır.

1/B no’lu cetvel de ise, dolguda (sedde, imla gibi) proje ölçüleri üzerinden ölçülen kazı ve malzemenin yapımları tespit edilerek, her cins siltli ve killi zeminle yapılan her nevi dolgular için 1.800 ton/m3 yo unluk öngörülmü tür.

DS Birim Fiyat Tariflerinin Kazı leri Uygulama Kriterleri bölümünün 1/b maddesinde de kama ve tokmak ile kazılan sert kil yumu ak küskülük, ta la mı kil ise sert küskülük malzeme olarak sınıflandırılmı tır.

Temyiz dilekçesi ekinde yer alan söz konusu gölet i ine ait 26.10.1992 tarihli klas tutana ının incelenmesinde gölet gövde dolgusuna ariyetten getirilen malzemenin % 100 oranında 15.006/1 poz no’lu makine ile her cins küskülük zeminin kazılması sonucu elde edilen küskülük malzemeyi içerdi i ve gölet gövde dolgusunun a ırlıklı olarak kil malzemeden olu tu u anla ılmaktadır.

Dilekçiler her ne kadar Ta ıma leri Uygulama Kriterlerinin 1/B no’lu cetvelinde sayılan dolgu malzemesi cinsleri arasında, geçirimli geçirimsiz (3 no’lu zon) toprak küskülük ve kaya malzeme yo unlu unun bulunmadı ını, bu nedenle yo unlu un laboratuar deneyleri sonucu tespit edildi ini ve uygulandı ını belirtmi lerse de;

Yukarıdaki hüküm ve açıklamalardan da anla ılaca ı üzere yumu ak küskülü ün kama ve tokmak ile kazılan sert kili, sert küskülü ün ise ta la mı kili ifade etti i, sözle me eki DS Birim Fiyat Tarifleri kitabının Ta ıma leri Uygulama Kriterleri bölümünde yer alan


53

malzemenin dolgudaki yo unluklarını gösteren 1/B no’lu cetveldeki her cins siltli ve killi zeminle yapılan her nevi dolgunun küskülük malzemeyi de içerdi i ve yo unlu unun 1.800 ton/m3 olarak tespit edildi i ayrıca bu yo unlukların her hangi bir sebep ileri sürerek de i tirilemeyece iöngörüldü ünden, laboratuar deneyleri ile tespit edilen farklıyo unluklara göre nakliye bedeli ödenmesi mümkün de ildir.

Bu nedenle gölet gövde dolgusuna ta ınan ve kullanılan küskülük malzemenin, dolguda proje ölçüleri üzerinden ölçülen ta ımaya esas yo unlu unun 1.800 ton/m3 olarak uygulanması gerekirdi.

Yukarıda açıklanan nedenlerle dilekçi iddialarının reddi ile 535 sayılı ilâmın 1’inci maddesiyle ……………...-liraya ili kin olarak verilen tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


54


KONU: Birim fiyat listesinde yer alan 152.105, 152.116 ve 152.120 poz no’lu imalat demontajları ile , fiilen yapılan 23.176/A poz no’lu “Demir imalatın (kazan) kaynakla sökümü” imalatları, bünyesinde kullanılan malzeme, i çilik ve imalat yöntemleri açısından birbirinden farklılık arzetti inden, ayrıca fiilen yapılan imalatın birim rayiç fiyatının, birim fiyat listesinde ve birim fiyat tarifleri ve analizlerinde yer almadı ından, Bayındırlık leri Genel Teknik artnamesinin 20’nci maddesi gere ince yeni birim fiyat tanzim edilerek, bu fiyata göre ödeme yapılmasında mevzuata aykırılıkbulunmadı ı.

lâmın 1’inci maddesinde; Müteahhit ………….. n .Taah. Tic. San. Ltd. ti. yüklemindeki ……………….. C Blok Ek Bina, S.M.Pa a ve ÇetinEmeç Bulvarı No:39 da ki binaların mevcut kalorifer kazanlarınınyenileriyle de i tirilmesi i i kapsamında; Kazan dairesinde bulunan kazanların sökülmesi i i bedellerinin, Yapı leri Makine Tesisatı Genel Teknik artnamesinin 3’üncü maddesi hükmü uyarınca montaj bedelinin yarısı üzerinden hesaplanması gerekirken, ke if özeti cetveline konulan kazan söküm bedellerinin uygulanmasından vazgeçilmek suretiyle, B. .G. .nin 20’nci maddesi hükmüne aykırı olarak 23.176/A poz no’su ile yeni fiyat düzenlenerek ödemede bulunulamayaca ı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmi tir.

Dilekçiler mü terek dilekçelerinde; kalorifer kazanlarınınsökülmesi i inde söküm bedelinin Yapı leri Genel Teknik artnamesi uyarınca montaj bedelinin yarısı üzerinden hesaplanması gerekti ini, ancak onarılan binaların tarihi nitelik ta ıdı ını, bina duvarlarının tayapı oldu unu bu nedenle duvarlara statik olarak müdahale edilemeyece ini, kazan dairesinin zeminden 4.5-5 mt. a a ıda olmasınedeni ile de bina içinde demontajın yapılamadı ını dolayısıyla kazanlarınzorunlu olarak kaynakla parça parça kesilerek çıkartıldı ını, bu nedenle sözle me eki ke if özeti cetvelinde bulunan pozlar yerine 23.176/A poz no’lu yeni fiyat düzenlendi ini ve fazla ödeme olmadı ını ileri sürerek konunun tekrar incelenmesini istemi lerdir.

Rapor dosyası, hakedi ödemeleri ile dilekçe ekinde gönderilen belgelerin birlikte incelenmesinde;


55

Söz konusu i e ili kin sözle me eki ke if özet cetvelinde kalorifer kazanlarının sökümünün 152.105, 152.116, 152.120 poz no’lu Bayındırlık ve skân Bakanlı ınca yayınlanan 1997 yılı birim fiyatlarına göre yapılaca ı belirtilmi tir.

Ancak i in devamı sırasında; idarece hazırlanan tarihsiz gerekçe raporunda belirtilen ve dilekçi dilekçesinde ileri sürülen nedenlere dayanılarak kazanların küçük parçalar halinde kesilerek bina dı ınaçıkarılmasının zorunlu oldu u gerekçesi ile ke if de i ikli ine gidilerek daha önce ilk ke ifte yer alan 152.105, 152.116 ve 152.120 poz no’lu kazanların söküm (demontaj) i inden sarfinazar edilerek 23.176/A poz no’lu demir imalatın (kazan) kaynakla sökümü imalatının yapılmasına karar verilmi buna ili kin ke if de i iklikleri ile mukayeseli ke ifcetvelleri yapılarak Ankara Valili ince de onaylanmı tır.

Yine dilekçinin dilekçe ekinde ibraz etti i gerekçeli tespit tutana ında; özetle 25.9.1997 tarihinde in aat mahallinde yapılanincelemede bina kazan dairesinin bulundu u binanın çıkı duvarlarınınta tan yapıldı ı, müdahale halinde binanın statik olarak zarar görece i, dı duvarların sökülmesinin teknik olarak mümkün olmayaca ından eski kazanların ancak kaynakla sökülerek çıkarılabilece i mü ahede edilmi tir.

Yukarıda yapılan açıklamalardan anla ılaca ı üzere i in ilk ke finde yer alan 152.105, 152.116 ve 152.120 poz no’lu eski kalorifer kazanlarının söküm (demontaj) i inden gerekçe raporunda yer alan teknik gerekçeler nedeniyle sarfinazar edilerek, idarece kazanlarınkaynakla küçük parçalar halinde kesilerek sökümü i i yapılmasına onay verildi i ve i in bu ekilde yapılarak bedelinin ödendi i anla ılmı tır.

Bu tespitlerden de anla ıldı ı üzere, birim fiyat listesinde yer alan 152.105, 152.116 ve 152.120 poz no’lu imalat demontajları ile, fiilen yapılan 23.176/A poz no’lu “Demir imalatın (kazan) kaynakla sökümü” imalatları, bünyesinde kullanılan, malzeme, i çilik ve imalat yöntemleri açısından birbirinden farklılık arz etmektedir. Ayrıca fiilen yapılan “Demir imalatın (kazan) kaynakla sökümü” imalatının birim rayiç fiyatı, birim fiyat listesinde yer almadı ından ve birim fiyat tarifleri ve analizlerinde de söz konusu imalata yer verilmedi inden Bayındırlık leri Genel Teknik

artnamesinin 20’nci maddesi gere ince yeni birim fiyat tanzim edilerek bu fiyata göre ödeme yapılmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

Bu nedenle dilekçi iddialarının kabulü ile 1011 sayılı ilâmın 1’inci maddesi ile verilen …………….-liraya ili kin tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


56


KONU: Sahipli ocaktan alınan tuvenan kum çakıl için 15.100 poz numaralı birim fiyat analizinden yararlanılarak olu turulan MSB.302/A poz no’lu birim fiyat analizi içerisinde yer alan yükleme bo altma bedeli ile birlikte ayrıca nakliye birim fiyatı içinde yer alan 09.003/1 poz no’lu yükleme bo altma bedelinin ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadı ı.

1299 no’lu ek ilâmın 2’nci maddesiyle, ………….. yükleminde bulunun ………………..- lira ke if bedeli ……… 5’inci Hudut Alayı Uçar ve Hasret Karakolları n aatına ait 4 no’lu hakedi te in aat imalat grubu içinde bedeli ödenen MSB 302/A (Kırılmamı ve eklenmemi “tuvenan,” malzeme ile bina temel altı ve bina içi dolgusu yapılması) poz nolu ikalemi bedeline tuvenan malzemenin ocaktan çıkartılarak ta ıtlara yüklenmesi ve i yerinde bo altılması dahil oldu u halde, söz konusu yükleme bo altma bedelinin ayrıca bu malzemenin nakliye birim fiyatına 09.003/1 nolu poz ile eklenmesi sonucu fazla ödenen …………….-liradan tahsilatsız kalan ……………...-liraya tazmin hükmü verilmi tir.

Bu hükme kar ı dilekçi temyiz dilekçesinde, söz konusu i e ait sözle me eki ke if cetvelinde MSB 302 poz no’lu birim fiyat üzerinden tuvenan malzeme temin bedeli ke fe aynen konulduktan sonra ta ıma güçlük ve özellikleri dikkate alınmak suretiyle 09.003/1 poz nolu yükleme bo altma bedeli dahil edilerek ta ıma bedeli hesaplanıp yine aynı ke if cetveline dahil edilmi oldu unu; bu artlarla ihale yapılmıolup, ihaleye esas ke if cetveli aynen uygulandı ından mükerrerlik söz konusu olmadı ını belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedir.

Sözle me eki Bayındırlık leri Genel artnamesinin malzeme ocakları ba lıklı 6’ncı maddesinde yer alan; “Müteahhit kamuya ait arazi ve ahıslardaki ocakları, hiçbir ekilde ücret ödemek zorunda olmaksızınbu i için geçici olarak kullanır. Ocakların izin belgesinin (ruhsat) alınması idareye ait olup bunlar izin belgesi alınmı olarak müteahhide teslim edilir.

..............................


57

Sözle me veya eklerinde ba ka hükümler bulunmadı ı takdirde, izin belgesine ba lı sahipli ocaklardan idarenin gördü ü ve uygun buldu u hallerde malzeme alınması gerekti inde, ocak sahiplerine malzemenin birim miktarı için ödenecek bedel ile aynı artlar çerçevesinde hesaplanmı malzeme birim fiyatı arasındaki fark idareye aittir.” hükmü gere i idarenin müteahhide malzemenin alınaca ı oca ıteslim etmesi veya sahipli ocaklardan malzeme alındı ında aradaki farkıödemesi gerekmektedir.

MSB 302/A (kırılmamı ve eklenmemi çakıllı (tuvenan) malzeme ile bina temel altı ve bina içi dolgusu yapılması) poz nolu birim fiyat tarifi ile bu birim fiyat analizi içerisinde yer alan 15.100 nolu malzeme temini pozunun tarifinde “malzemenin ocaklardan veya derelerinden çıkarılması,vasıtalara yüklenmesi, i yerinde bo altılması ve figüre edilmesi suretiyle malzemenin hazırlanması masrafları”nın birim fiyata dahil oldu u, analizinde ise malzemenin çıkarılması için “ekskavatör,” bo altılması ve figüresi için ise düz i çi öngörülmü tür. Tarif ve analiz incelendi inde15.100 pozu ile malzeme temini durumunda, bu pozun tarifinde yer alan yükleme bo altma bedeli dı ında ayrıca yükleme ve bo altma bedeli (09.003/1 pozu) ödenmemesi için B. .G. .nin 6’ncı maddesi gere imüteahhidin malzemeyi kendi makinaları ile çıkartıp alabilece i ruhsatlıoca ın idare tarafından gösterilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde 15.100 poz numaralı kırılmamı ve elenmemi çakıllı (tuvenan) malzeme ile temel ve alt temel malzemesi temini” imalat analizi, idarece ocak tahsis edilmesi suretiyle müteahhidin kendi i makinaları ile çıkarma, yükleme, bo altma ve figüre yapılması kar ılı ında kullanıldı ından, idare ocak göstermedi inden malzeme en yakın sahipli ocaktan temin edildi indeveya anılan imalatta 15.100 poz numaralı malzeme temini analizindeki i lemlere ilave olarak ocakta teknik zorunluluk nedeniyle ikinci bir yükleme bo altma ve figüre yapıldı ında bu i lemin kar ılı ı olarak 09.003/1 poz no’lu tuvenan stabilize malzemenin yükleme bo altma bedelinin ayrıca ödenmesi gerekecektir.

15.100 pozu ile malzeme temininde bu pozdaki yükleme bo altma bedeli yanında ayrıca 09.003/1 pozu ile yükleme bo altma bedeli ödemesinde müteahhidin kendi araçları ile malzeme alabilece iocakların idare tarafından müteahhidin kullanımına tahsis edilmesi belirleyici olmaktadır. dare tarafından tuvenan malzemenin alınaca ıocak müteahhide tahsis edilmi ve malzemenin müteahhide tahsis edilmi bu ocaktan temini istenmi ise, 15.100 poz no’lu birim fiyat imalatının tarifinde de belirtildi i gibi, birim fiyata yükleme-bo altma ve figüre bedeli dahil oldu undan ayrıca 09.003/1 poz ile yükleme bo altma bedeli ödenmeyecektir. Müteahhide idare tarafından böyle bir ocak


58

gösterilmemi veya malzemenin sahipli (ruhsatlı) ocaktan temini istenmiise, 15.100 poz no’lu imalatta belirtilen yükleme-bo altma ve figüre i leri ocak sahibi tarafından malzemenin ekskavatörle çıkarılması esnasındayapılmı olaca ından ve bu bedel müteahhit tarafından ocak sahibine malzeme bedeli olarak ödenece inden, ocaktaki malzemenin yüklenmesi i yerinde bo altılması ve figüresi kar ılı ı olarak 15.100 pozu yanında09.003/1 pozunun da ödenmesi gerekecektir.

Sözle me eki ke if cetvelleri, nakliye fiyat analizi ve tutanakları ile nakliye mesafe tutana ının incelenmesi sonucunda tuvenan, kum- çakılın I dır Melekli Oca ı ile I dır Özel dare Oca ından alınaca ınınbelirtildi i, nakledilecek tuvenan, kum, çakıl miktarı hesaplanırken MSB. 302/A poz no’lu imalattaki tuvenan malzemenin de miktar hesabına dahil edildi i, MSB. 302/A no’lu pozdaki malzemenin nakliyesi için belirlenen tuvenan kum-çakıl nakliye birim fiyatının malzemenin sahipli ocaklardan alınması dikkate alınarak 09.003/1 poz no’lu yükleme bo altma bedeli dahil edilerek hesaplandı ı; tuvenan kum-çakılmalzemesinin alındı ı I dır Özel dare Oca ı ile I dır Melekli Oca ınınsahipli ocaklar oldu u ve Özel dare Müdürlü ü ktisadi ve Ticari

letmeler Müdürlü ü tarafından i letildi i anla ılmaktadır.

Sahipli ocaktan alınan tuvenan kum çakıl için 15.100 poz numaralı birim fiyat analizinden yararlanılarak olu turulan MSB. 302/A poz no’lu birim fiyat analizi içerisinde yer alan yükleme bo altma bedeli ile birlikte ayrıca nakliye birim fiyatı içinde yeralan 09.003/1 poz no’lu yükleme bo altma bedelinin ödenmesinde mevzuata aykırılıkbulunmamaktadır. Bu nedenle 1299 no’lu ek ilamın 2’nci maddesiyle ……………...-liraya ili kin olarak verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi


59


KONU: Çelik dövme küre elemanları imalatı ile uzay sistem çatıyapılması imalatı farklı imalatlar olup, sadece küre elemanları yapımına ait olan i çilik ve montaj bedelinin özel analize dahil edilerek fiyatının belirlenmesinin mevzuata aykırı olmadı ı.

lâmın 6’ncı maddesinde, Müteahhit ………….’nin yükleniminde bulunan ……….. hanı n aatı i ine ili kin 6 no’lu hakedi raporunda, …….. firmasınca müteahhide faturalandırılan küre elemanlarının i çilik ve montaj bedelinin fiyata dahil oldu u belirtildi i halde, uzay kafes sistemi çatı imalatında i çilik ve montaj bedelinin özel analize dahil edilmesi sonucu fazla ödemede bulunuldu u gerekçesiyle tazmin hükmü verilmi tir.

……… Mühendislik, Mü avirlik, n aat Tic. ve Taah. Ltd. ti. nin Müteahhit …………. adına düzenlendi i 03.06.1996 tarih ve 012008 numaralı fatura rapor dosyasına ekli belgeler arasında yer almaktadır.………… firması tarafından yapılan ve fatura edilen i , SAE 1020 malzemeden çelik dövme küre elemanlarının imalat ve galvenizlenmesi, SAE 4140 malzemeden özel cıvata imalat ve galvenizlenmesi ve galvenizli pul elemanları ile dü üm elemanıdır.

Gene rapor dosyasında mevcut fiyat tutana ı ve yeni fiyat analizinden yapılan i in; uzay çatı teknik artnamesine uygun olarak hazırlanan çelik boruların her iki ucunun argon kayna ı ile boru ek parçalarının kaynatılması, dü üm noktalarında kullanılan yüksek vasıflıçelik kürelerin atölyede hazırlanması, ta ıyıcı sistem ve kaplama te kili için ilave I-U-T profillerinin kaynakla birle tirilmesi, tüm parçaların detay projesine göre monte edilerek uzay çatının te kili için gerekli malzeme i çilik ve müteahhit kârı dahil 1 kg. fiyatı oldu u anla ılmaktadır.

………. firmasınca yapılan i , uzay sistem çatı yapılmasıimalatında kullanılan malzemelerden birinin yapımıdır. Fiyata dahil olan i çilik ve montaj bedeli çelik dövme küre elemanları ile özel cıvata, pul ve dü üm elemanlarının imalatına ve galvenizlenmesine dahil olan bedeldir. Adı geçen firma tarafından düzenlenen ve Ankara Ticaret Odasıtarafından onaylanan sadece firma tarafından imal edilen küre elemanlarının imalat, montaj i çilik ve Erzurum’a nakliyesi bedellerini


60

içermektedir. Uzay çatı yapılması ayrı bir imalat olup bu imalata ait malzeme i çilik ve montaj bedelleri söz konusu faturada yer almamaktadır. Bu nedenle uzay çatı yapılması imalatında montaj ve i çilik bedeli ödenmesinde mevzuata aykırı bir husus bulunmamaktadır.Yeni fiyat analizinden de anla ılaca ı gibi küresel çelik dü üm elemanı,somun ve özel pim uzay sistem çatı yapılması imalatında kullanılanmalzemelerden biridir.

Çelik dövme küre elemanları imalatı ile uzay sistem çatıyapılması imalatı ayrı ayrı imalatlar olup, faturada belirtilen i çilik ve montaj bedelinin sadece küre elemanları yapımına ait olması nedeniyle dilekçi talebinin kabulü ile tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


61

II- PERSONEL MEVZUATI LE LG LSEÇME KARARLAR


62


63


KONU: TODA E Genel Sekreterine, Devlet Memurları Kanununa ekli (III) sayılı cetvelde yer alan “Üniversite Genel Sekreteri” için belirtilen ek gösterge rakamı üzerinden ve aynı Kanuna ekli (IV) sayılı Makam Tazminatı Cetvelinde yine “Üniversite Genel Sekreteri” için belirlenen gösterge rakamı üzerinden ödemede bulunulmasının mümkün oldu u.

Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsü Saymanlı ının1997 yılı idare hesabının, 7163 sayılı Kanunun 24’üncü maddesinde öngörülen Komisyonca incelenmesi sonucunda, düzenlenen 10.06.1999 tarihli raporun 5’inci maddesiyle, TODA E Genel Sekreteri …………’e Devlet Personel Ba kanlı ından görü ve Genel Müdürlük Makamından onay alınarak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli (II) sayılıcetvelin 5’inci sırasında yer alan “Genel Sekreter” için belirlenen 3000 ek gösterge rakamı yerine, aynı cetvelin 2’nci sırasında yer alan “Üniversite Genel Sekreteri” için belirlenen 3600 ek gösterge rakamı üzerinden ödemede bulunulması ile 657 sayılı Kanuna ekli (IV) sayılı Makam Tazminatı Cetvelinde Genel Sekreter veya TODA E Genel Sekreteri unvanları yer almadı ından makam tazminatının hiç ödenmemesi gerekirken, makam tazminatı olarak cetvelin 7’nci sırasında “Üniversite Genel Sekreteri” için belirlenen 2000 gösterge rakamı üzerinden ödemede bulunulmasının yersiz oldu u, yersiz ödenen …………..- liranınsorumlulardan takip ve tahsili gerekti ine karar verilmi tir.

Bu karara kar ılık dilekçi temyiz dilekçesinde, Yüksekö retim Üst Kurulu ları ile Yüksekö retim Kurumları dari Te kilatı hakkındaki 124 sayılı KHK’nin 26 ve 27’nci maddelerinde, yüksekö retim kurumlarında görev yapan genel sekretere “Üniversite Genel Sekreteri”, “Fakülte Sekreteri”, “Yüksekokul Sekreteri”, diye ayrı bir unvan verilmedi ini; uygulamada genel sekreterlerin çalı tıkları yerlere göre Üniversite Genel Sekreteri, Fakülte Sekreteri veya Yüksekokul Sekreteri gibi kanun ve görev unvanların belirlendi ini; Üniversitede çalı an sekreterin kadro unvanlarının da “Üniversite Genel Sekreteri” de il “Genel Sekreter” oldu unu; Sayı tay’ın 10.06.1995 tarih ve 4502/2 sayılı kararı ile Enstitünün faaliyetleri ve görevleri itibariyle üniversitelere benzedi i, bu nedenle Enstitü Genel Müdürü’nün görev ve sorumlulukları itibariyle rektörler gibi, Genel Müdür Yardımcısının da rektör yardımcıları gibi kabul edilerek ödemelerin buna göre yapılması gerekti inin hükme


64

ba lanmı bulundu unu; bu konularda Maliye Bakanlı ına defalarca görü soruldu unu ancak cevap alınamadı ını, Ba bakanlık Devlet Personel Ba kanlı ının olumlu görü üne de dayanılarak ödeme yapılmaya ba landı ını; Üniversite düzeyinde kabul edilen Enstitünün, Enstitü Genel Sekreterinin de “Üniversite Genel Sekreteri” olarak kabul edilip, üniversite genel sekreterine verilen bütün mali haklardan yararlanması gerekti i dü üncesi ile ödeme yapıldı ını, yersiz ödeme yapılmadı ını belirterek konunun Sayı tay Temyiz Kurulunda karara ba lanmasını talep etmektedir.

7163 sayılı Kanunun 24’üncü maddesinde açıklanan komisyonca sayman hakkında verilen zimmet ve tazmin kararlarına ili kin temyiz taleplerinin Sayı tay Temyiz Kurulunca incelenerek sonuçlandırılmasıgerekti i hakkındaki 25.06.1979 gün ve 4003/1 sayılı Sayı tay Genel Kurul Kararının Temyiz Kurulunca uygulanıp uygulanamayaca ı hususu üzerinde durularak konunun yeniden görü ülmesi sonucunda;

Anayasanın 127’nci maddesine göre Sayı tay, genel ve katma bütçeli dairelerin bütün gelir ve giderleri ile mallarını Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetlemek ve sorumluların hesap ve i lemlerini kesin hükme ba lamak yanında kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve hükme ba lama i lerini de yapmakla görevli kılınmı tır. Söz konusu i ,Sayı tay'a kanunlarla verilen görevler meyanında olup 7163 sayılıKanunun yürürlü e girdi i tarihte 2514 sayılı Divan-ı Muhasebat Kanunu mer’i oldu u ve bu Kanuna göre Divanı Muhasebat Umumi Heyeti aynı zamanda temyiz yetkisini haiz bulundu u için mezkûr kanunun 24’üncü maddesinde Enstitü hesapları ile ilgili olarak muhasip adına çıkarılan zimmet ve tazmin kararlarının Umumi Heyette temyiz olunabilece i belirtilmi tir.

27.02.1967 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlü e giren 832 sayılı Sayı tay Kanununun 104’üncü maddesi ile 2514 sayılı Divan-ıMuhasebat Kanunu yürürlükten kaldırılmı ; getirilen yeni hükümlerle Temyiz kurulu, Genel Kuruldan tümüyle ayrılmı ve 832 sayılı Kanunun 80’inci maddesinde konu edilen içtihadın birle tirilmesi dı ında Genel Kurulun herhangi bir yargısal i levi ve bu arada temyizen inceleme yetkisi kalmamı tır.

7163 sayılı Kanunun 24’üncü maddesinde;

“Muhasip hakkında verilen zimmet ve tazmin kararlarına kar ıDivanı Muhasebat Kanunu hükümlerine göre Divanı Muhasebat Umumi Heyetinde itiraz ve temyiz olunabilir” eklinde yazılı bulunan hükümle anılan madde uyarınca olu turulan 4 üyeli komisyonca sayman adına çıkarılan zimmet ve tazmin kararlarının Sayı tay’da üst derecede ve ikinci


65

kez temyizen incelenmesi amaçlanmı olup, bugün artık 2514 sayılıKanunun yerine 832 sayılı Sayı tay Kanunu yürürlükte bulundu una ve bu kanuna göre temyiz mercii Temyiz Kurulu oldu una göre söz konusu zimmet ve tazmin kararlarına ili kin temyiz taleplerinin Kurulumuzca neticelendirilmesi gerekti ine karar verildikten sonra konunun esasına geçildi.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 43/B maddesinde; bu kanuna tabi kurumların kadrolarında bulunan personelin aylıkları;hizmet sınıfları, görev türleri ve aylık alınan dereceler dikkate alınarak bu Kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde gösterilen ek gösterge rakamlarınıneklenmesi suretiyle hesaplanaca ı, II sayılı cetvelde yer alan unvanlarda de i iklik yapmaya ve yeni unvanlar ilave etmeye Bakanlar kurulunun yetkili oldu u hükme ba lanmı tır.

657 sayılı Kanuna ekli ek göstergelerle ilgili (II) sayılı ve makam tazminatları ile ilgili (IV) sayılı cetvellerde TODA E Genel Sekreteri unvanına yer verilmemi , Üniversite Genel Sekreteri veya Genel Sekreter unvanına yer verilmi tir.

Maliye ve Gümrük Bakanlı ının görü istemesi üzerine Sayı tayGenel Kurulunun 10.06.1985 tarih ve 4502/2 sayılı kararı ile 7163 sayılıTürkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsü Kanunu ile Enstitüye, ara tırma, inceleme, yardım, derleme ve yayın gibi görevler verildi i, bu görevleri itibariyle Enstitünün, üniversitelerle benze ti i, Enstitü Genel Müdürünün görev ve sorumluluklarının rektörlere verilen görev ve sorumluluklara benzedi i sonucuna varılarak Enstitü Genel Müdürüne rektörler, Genel Müdür Yardımcısına da rektör yardımcıları gibi ödeme yapılmasının uygun olaca ına karar verilmi tir.

7163 sayılı Kanunun 11’inci maddesinde, Enstitü Genel Sekreterinin, Genel Müdürün teklifi üzerine cra Komitesi tarafından tayin edilece i ve vazifesini aynı ekilde son verilece i; Genel Sekreterin, Enstitünün sorumlu tahakkuk memurlu unu yapaca ı, gerekli hesapların ve demirba kayıtlarının tutulmasından, daire i lerinin te kilatlandırılmasından, ö renci kayıtlarının ve ba ka dosyalarınatutulmasından, idare ve büro personelin çalı masından sorumlu oldu u; 12’nci maddesinde, Enstitünün idari personeli, imtihanla ve Genel Sekreterin teklifi üzerine Genel Müdür tarafından tayin edilece ibelirtilmi tir. Enstitü Genel Sekreterinin Enstitü Genel Müdürü ile ili kileri ile görev ve sorumlulukları 124 sayılı Yüksekö retim Üst Kurulu ları ile Yüksekö retim Kurumlarının dari Te kilatı Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname’nin 26 ve 27’nci maddesinde üniversite genel sekreterinin rektör ile ili kileri ile görev ve sorumluluklarına benzemektedir.


66

Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsü, faaliyetleri itibariyle üniversitelere benzemekte, Enstitü Genel Müdürüne, görev ve sorumlulukları rektörlere benzedi inden rektörler gibi ödeme yapılmaktadır. Faaliyetleri itibariyle üniversiteye benzeyen Enstitünün, görev ve sorumlulukları itibariyle rektörlere benzeyen Genel Müdürüne rektörler gibi ödeme yapıldı ından, görev ve sorumlulukları üniversite genel sekreterinin görev ve sorumluluklarına benzeyen Enstitü Genel Sekreterine de üniversite genel sekreterleri gibi ek gösterge ve makam tazminatı ödenmesinin haliyle kabulü gerekmektedir. Bu nedenle TODA E saymanlı ı 1997 yılı hesabının denetimiyle lgili nceleme Komisyon Raporunun 5’inci maddesinde yer alan …………..- liraya ili kin tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


67


KONU: 2914 sayılı Kanunun 11’inci maddesinde, haftalık okutulmasızorunlu ders yükü saati dı ında, ö retim elemanlarına unvanlarına göre YÖK tarafından belirlenecek mecburi ve iste e ba lı dersler ve di er faaliyetler için en çok 20 saate kadar ek ders ücreti ödenece i, bu azami ücretli ek ders süresine ikinci ö retim için 10 saat daha ilave edilece i, ders yüklerinin tamamlanmasında öncelikle normal örgün ö retimde verilen ders ve faaliyetlerin dikkate alınaca ıbelirtildi inden, ikinci ö retim için azami ücretli ders süresinin 10 saati a amayaca ı.

276 sayılı ilâmın 6’ncı maddesi ile, 2914 sayılı Kanunun 11’inci maddesinde, haftalık okutulması zorunlu ders yükü saati dı ında,ö retim elemanlarının unvanlarına göre YÖK tarafından belirlenecek mecburi ve iste e ba lı dersler ve di er faaliyetler için en çok 20 saate kadar ek ders ücreti ödenece i, bu azami ücretli ek ders süresine ikinci ö retim için 10 saat daha ilave edilece i, ders yüklerinin tamamlanmasında öncelikle normal örgün ö retimde verilen ders ve faaliyetlerin dikkate alınaca ı belirtildi inden, ktisadi ve dari Bilimler Fakültesinde görevli ö retim üyelerine bu hükme aykırı olarak ikinci ö retim için öngörülen azami ücretli ek ders süresi olan 10 saatin a ılması sonucu fazla ödenen ……….-liranın tazminine hükmolunmu tur.

Dilekçi, ikinci ö retim için azam ücretli ders üresi olan 10 saatin a ılması suretiyle yapılan ödemelerin mevzuata ve Maliye Bakanlı ınınkonu ile ilgili olarak muhtelif üniversitelere verdi i görü lere uygun olarak yapıldı ını ileri sürerek sorumluluk tevcihine de itiraz etmekte ise de,

1050 sayılı kanunun 13, 14, ve 81’inci maddeleri uyarınca sayman yaptı ı ödemelerin do rulu undan ve mevzuata uygunlu undan sorumlu oldu undan dilekçinin sorumluluk yönündeki iddiasınınreddine, oybirli i ile,

Konunun esası ile ilgili olarak;

2914 sayılı Kanunun Ek Ders Ücreti ba lıklı 11’inci maddesinin birinci fıkrasında “2547 sayılı Yüksekö retim Kanununun 36’ncı


68

maddesine göre haftalık okutulması mecburi ders yükü saati dı ında, kısmi statüde bulunanlar dahil ö retim elemanlarına görev unvanlarına göre Yüksekö retim Kurulu tarafından belirlenecek mecburi ve iste iba lı dersler ve di er faaliyetler için bu ders ve faaliyetlerin haftalık ders programında yer alması ve fiilen yapılması artıyla en çok 20 saate kadar ek ders ücreti ödenir. (Ek ibare: 13.7.1993 KHK 486/5. mad.) Ancak 20 saat olan azami ücretli ek ders süresine ikinci ö retim için 10 saat daha ilave edilir. ders yüklerinin tamamlanmasında öncelikle normal örgün ö retimde verilen ders ve faaliyetler dikkate alınır.” hükmü yer almaktadır.

3843 sayılı Yüksekö retim Kurumlarında kili Ö retim Yapılması2547 Sayılı Yüksekö retim Kanununun Bazı Maddelerinin De i tirilmesi Ve Bu Kanuna Bir Ek Madde Eklenmesi Hakkında Kanunun 9’uncu maddesinde “Kendi kurumlarında yapılmakta olan normal örgün ö retimde zorunlu ders yükünün en az yarısını doldurmu olanlara öncelik verilmek üzere ikinci ö retimde hangi ö retim elemanlarınıngörevlendirilece ine, bölüm kurulunun görü ü dikkate alınarak, ilgili yüksekö retim kurumunun yönetim kurulu karar verir.”

10’uncu maddesinde “Normal örgün ö retimde zorunlu ders yükünü doldurmu olan ö retim elemanlarına, ikinci ö retimde verdikleri her ders için; doldurmamı olan ö retim elemanlarına bu yükün doldurulmasından sonra verdikleri her ders için, 2914 SayılıYüksekö retim Personel Kanununun 11’inci maddesinde öngörülen hükümler çerçevesinde ek ders ücreti ile ara sınav, yarıyıl ve yıl sonu sınavları için ödenecek ücretlerin üç katını a mayacak ekilde ikinci ö retim programları esas alınarak, Yüksekö retim Kurulunun görü ü, Milli E itim Bakanlı ının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenecek ders ücreti ödenir.”

Hükümleri yer almaktadır.

3843 sayılı Kanunun 10’uncu maddesine dayanılarak çıkarılan31.3.1994 tarih 94/5593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1’inci maddesinde ikinci ö retim için verilecek ders ücreti “ kinci ö retimde görev alan, normal örgün ö retimde zorunlu ders yükünü doldurmuolan ö retim elemanlarına ikinci ö retimde verdikleri her ders için; doldurmamı olan ö retim elemanlarına bu yükün doldurulmasından sonra vermi oldukları her ders için 2914 sayılı Yüksekö retim Personel Kanununun 11’inci maddesinde öngörülen hükümler çerçevesinde ek ders ücreti ile yarı yıl ve yıl sonu sınavları için verilecek ücretler birer kat fazlasıyla ödenir.” eklinde düzenlenmektedir.


69

2547 sayılı Yüksekö retim Kanununun 36’ncı maddesinin d ve e bendlerinde,

“d)Ö retim üyelerinin haftalık ders yükü en az on saattir. Ö retim üyelerinin yaptıkları ve yaptırdıkları uygulama, yönettikleri seminer ve doktora çalı malarının ne ölçüde ders yükünden sayılaca ıYüksekö retim Kurulu tarafından belirlenir.

e)Üniversite ve ba lı kurulu larında, ö retim yardımcılarından kadrolu ö retim görevlileri ile okutmanlar için haftalık ders yükü oniki saatten az olmamak üzere Yüksekö retim Kurulunca tespit edilir.” hükmü yer almaktadır.

Bu hükümler birlikte de erlendirildi inde, Kanunda belirtilen ve YÖK tarafından hazırlanan Ders Yükü Tespitinde Uyulacak Esaslarda saptanan, maa kar ılı ı haftalık normal ders yükü ö retim üyeleri için 10 saat, ö retim görevlileri ve okutmanlar için 12 saattir.

Bunun dı ında, ö retim elemanlarına, görev unvanlarına göre Yüksekö retim Kurulunca belirlenen zorunlu ve iste e ba lı dersler ve di er dersler için haftalık ders programında yer alması ve fiilen yapılmasıkaydıyla en çok 20 saate kadar ek ders ücreti ödenecektir.

Ö retim elemanlarının ikinci ö retimde de görev almasıdurumunda normal örgün ö retim için 20 saat olan azami ücretli ders süresi, ikinci ö retim için 10 saat daha eklenerek 30 saat olacak; ikinci ö retim için azami ücretli ders süresi 10 saati a amayacaktır.

Nitekim, 3843 sayılı kanunun 10’uncu maddesinde ve bu maddeye dayanılarak yapılan ve 94/5593 sayılı BKK ekinde yayınlanan düzenlemede de, 2914 sayılı Kanunun 11’inci maddesinde öngörülen hükümlere gönderme yapılmak suretiyle ikinci ö retim için verilecek ek ders ücretinin hesaplanmasında anılan madde hükmünün esas alınaca ıvurgulanmakta;

YÖK tarafından Ni de Üniversitesi’ne faksla gönderilen, Maliye ve Gümrük Bakanlı ı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlü ünce YÖK’e yazılan 9.8.1993 tarih 20983 sayılı yazıda da “buna göre 486 sayılı KHK ile yapılan düzenlemenin yürürlü e girdi i 15.7.1993 tarihinden sonra ikinci ö retimde görev alan ö retim elemanlarına 10 saati münhasıranikinci ö retimde olmak üzere haftada toplam 30 saate kadar ek ders ücreti ödenebilecektir......” yorumu yapılmaktadır.

Bu nedenle, dilekçi iddiasının reddi ile ilâmın 6’ncı maddesi ile …………..-liraya ili kin olarak verilen tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


70


KONU: Birinci dereceli kadrolu l Yazı leri Müdürü, l Mahalli dareler Müdürü ve l dare Kurulu Müdürleri, çi leri

Bakanlı ını il düzeyinde temsil eden ve ildeki bakanlı a ait birimlerin amiri durumunda olan “Bakanlık l Müdürü” olmadıklarından, bu kadrolarda görev yapanlara Bakanlık lMüdürleri için öngörülen 3000 ek gösterge üzerinden ödeme yapılmasının mümkün olmadı ı.

528 sayılı ilâmın 1’inci maddesi ile; 1. Derece Kadrolu l Yazıleri Müdürü, l Mahalli dareler Müdürü ile l dare Kurulu Müdürü’ne

657 Sayılı Kanunun de i ik 43/B maddesi hükümleri ve 3046 sayılıKanunun 17/b hükmü uyarınca; 657 Sayılı Kanuna ekli I Sayılı Cetvelin Genel dare Hizmetleri Bölümü (i) bendinin 1’inci fıkrasında öngörülen 2200 ek gösterge esas alınarak ödeme yapılması gerekirken II SayılıCetvelin 4’üncü sırasında yer alan “Bakanlık l Müdürü” unvanı için öngörülen 3000 ek gösterge esas alınarak ödemede bulunuldu ugerekçesi ile fazla ödendi i belirtilen ……..-liranın tazminine hükmolunmu tur.

Dilekçinin 1’inci dilekçesinde ve Savcılık mütalaası üzerine verdi i 2’nci dilekçesinde; ilamdaki fazla ödeme rakamının yasal faizi ile birlikte tarafınca ödendi i bildirilmi ise de; aynı konu hakkında Sayı tay7’nci Dairesinin, “190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 ve 9’uncu maddelerinin verdi i yetkiye istinaden çıkarılan 91/2344 sayılıBakanlar Kurulu Kararı ile Valilik Yazı leri Müdürünün kadro unvanı “ lYazı leri” Müdürü olarak de i tirildi inden 1’nci Derece Kadrolu l Yazı

leri Müdürü’ne 657 sayılı Kanuna ekli II sayılı Ek Gösterge Cetvelinin “4 Ba bakanlık ve Bakanlıklarda” ba lıklı bölümünde yer alan ve Bakanlık lMüdürü için öngörülen 3000 ek gösterge üzerinden ödeme yapılmasındamevzuata aykırı bir husus bulunmadı ına ili kin 21.10.1999 tarih 9476 tutanak sayılı kararın bulundu unu;

Bu durumda ise, aynı derece ve unvana sahip Nev ehir ve Aksaray l Yazı i leri Müdürleri için farklı kararlar alınıp, bu kararlarınuygulanmasına T.C. Anayasasının ve 657 sayılı Kanunun ilgili maddelerinde belirtilen e itlik ilkesine aykırı olaca ı iddia olunmakta ve tazmin hükmünün bu nedenlerle kaldırılması talep olunmaktadır.


71

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 43’üncü maddesinin (B) bendinin birinci fıkrasında; bu Kanuna tabi kurumların kadrolarındabulunan personelin aylıklarının hizmet sınıfları, görev türleri ve aylıkalınan dereceleri dikkate alınarak bu Kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde gösterilen ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle hesaplanaca ıhükme ba lanmı , aynı Kanuna 527 sayılı K.H.K. ile eklenen II sayılıcetvelin 1 ve 4’üncü sıralarında Bakanlık l Müdürlerinden Ankara, stanbul ve zmir illerinde 3600 puan, di er illerde görev yapanlara 3000

puan; I sayılı cetvelin Genel dare Hizmetleri Bölümü (i) bendinin 1’inci fıkrasında da Genel dare Hizmetleri Sınıfına dahil olup da yukarıda unvanları sayılmayanlardan 1. derece kadrolarda bulunan ve yüksek ö renim görenler için 2200 puan üzerinden ek gösterge verilmesi öngörülmü bulunmaktadır.

3046 sayılı Bakanlıkların Kurulu ve Görev Esasları HakkındaKanun’un 17/b maddesinde bakanlıkları ve ba lı kurulu ları bölge, il ve ilçelerde temsil etmek üzere tek bir ta ra te kilatının kurulmasının esas oldu u, gerek görülmesi halinde bakanlıkların ana hizmet birimleri ve ba lı kurulu ların ayrı il ve ilçe müdürlükleri kurabilecekleri, belirtilmi ;

3046 sayılı Kanunun 17/b maddesi hükmüne göre, bakanlıklarıve ba lı kurulu ları il düzeyinde temsil etmek amacıyla her bir ilde birden fazla olmamak üzere ihdas edilen kadrolara atamaları yapılan memurlar “Bakanlık l Müdürü” olarak kabul edilmekte, 657 sayılı Kanuna ekli II sayılı Ek Gösterge Cetvelinin 4’üncü sırasında da bakanlı ı il düzeyinde temsil eden ve bakanlı a ait birimlerin amiri durumunda olan “Bakanlıkl Müdürü” için, 3000 ek gösterge belirlenmi bulunmaktadır.

Bu itibarla, 1’inci dereceli kadrolu l Yazı leri Müdürü, l Mahalli dareler Müdürü ve l dare Kurulu Müdürleri; çi leri Bakanlı ını il

düzeyinde temsil eden ve ildeki bakanlı a ait birimlerin amiri durumunda olan “Bakanlık l Müdürü” olmadıklarından ve belirtilen müdürler II sayılıcetvelin 4’üncü sırasında sayılan unvanlar arasında da yer almadı ından, bu kadrolarda görev yapanlara, I sayılı Ek Gösterge Cetvelinin (1/i) sırasında birinci derece kadrolarda bulunan ve yüksekö renim görenler için öngörülen 2200 ek göstergeden ödeme yapılması gerekirken, II sayılıEk Gösterge Cetvelinin 4’üncü sırasında Bakanlık l Müdürleri için öngörülen 3000 ek göstergeden ödeme yapılması mevzuata uygun görülememi tir.

Her ne kadar; Dilekçinin sözünü etti i 7’nci Dairenin 21.10.1999 tarih 8476 tutanak sayılı kararında;


72

190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 ve 9’uncu maddelerinin verdi i yetkiye istinaden çıkarılan 91/2344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Valilik Yazı leri Müdürünün Kadro Unvanı “ l Yazı

leri Müdürü olarak de i tirildi inden 1’inci Derece l Yazı leri Müdürüne 657 sayılı Kanuna ekli II sayılı “Ek Gösterge Cetvelinin” Ba bakanlık ve Bakanlıklarda ba lıklı bölümünde yer alan ve Bakanlık lMüdürü için öngörülen 3000 ek gösterge üzerinden ödeme yapılmasındamevzuata aykırı bir husus bulunmadı ına karar verilmi ise de; ilgilinin kadrosunun l Yazı leri Müdürü olup olmadı ı konusunda zaten bir tereddüt bulunmamaktadır. Ancak sözü edilen unvan 657 sayılı Kanuna ekli II sayılı “Ek Gösterge Cetvelinin” “4 Ba bakanlık ve Bakanlıklarda”ba lık” bölümünde tadat edilen unvanlar arasında bulunmadı ından Bakanlık l Müdürü için öngörülen 3000 ek gösterge üzerinden ödeme yapılması uygun görülememi tir.

Bu nedenlerle; konuya ili kin dilekçi iddialarının reddi ile 1474 sayılı ilâmın 4’üncü maddesi ile verilen ve mevzuata uygun olan tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


73


KONU: 205 sayılı Kanunun 18’inci maddesinin (a) fıkrasına göre subay ve astsubaylardan yapılan OYAK kesintilerine esas matraha taban ve kıdem aylı ının da dahil oldu u.

lâmın 1’inci maddesinde, subay ve astsubayların OYAK kesintilerinin “aylık” yerine “emekliliklerine esas aylık” üzerinden yapılması nedeniyle fazla OYAK kesintisi yapılması ve bunun sonucunda gelir vergilerinin noksan kesilmesi nedeniyle …………….- liraya tazmin hükmolunmu tur.

205 sayılı Ordu Yardımla ma Kurumu Kanununun “Kurumun gelirleri” ba lıklı 18’inci maddesinde aynen: “Kurumun gelirleri a a ıdaki fıkralarda sayılmı tır.

a) (De i ik: KHK/499-9.8.1993) Muvazzaf subay, sözle meli subay ve astsubayların maa ları tutarından her ay kesilecek % 10’lar;

b) Milli Savunma Bakanlı ı ve Jandarma Genel Komutanlı ıte kilatında çalı an maa lı ve ücretli sivil memur ve müstahdemlerin Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandı ı Kanununa göre emekliliklerine esas olan maa ve ücretleri tutarından her ay kesilecek % 10 lar;

...................” hükmü getirilmi tir.

Aylı ın tanımı ise; 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 136’ncı maddesinde; “Silahlı Kuvvetlere mensup subay ve astsubayların fiili kadrolarına, rütbe, kıdem ve kademe yıllarına göre kendilerine ay itibariyle ödenen para” olarak yapıldıktan sonra aylıklarlailgili 137-142’nci maddelerinde yer verilen hükümlerle; aynı Kanuna ekli gösterge ve ek gösterge tablolarında yer alan rütbe ve rütbe kıdemlili ineait gösterge ve ek gösterge rakamlarının Devlet memurları için tespit edilen katsayı ile çarpılmasından elde edilecek tutarın aylık tutarıgösterdi i hükmü getirilmi tir. 5434 sayılı Emekli Sandı ı Kanunun 15 ve Ek 70’inci maddelerine göre, emekli kesene ine esas aylık da; müktesap hak olarak alınan derece aylık tutarları ile Sandık i tirakçilerine ödenmekte olan memuriyet taban aylı ı, kıdem aylı ı ve en yüksek Devlet memuru aylı ının i tirakçilerin ek göstergelerine göre de i en yüzdelerden olu maktadır.


74

Taban aylı ı ve kıdem aylı ı mali sistemimize 375 sayılı KHK ile girmi tir. Söz konusu KHK’nin 1’inci maddesinde, taban ve kıdem aylı ına hak kazanılmasında ve ödenmesinde 657 sayılı Devlet MemurlarıKanunu ile di er personel kanunlarının aylıklarla ilgili hükümleri uygulanaca ı yönünde düzenleme bulunmaktadır. Yapılan bu düzenleme ile, personel kanunlarında geçen “aylık” ya da “maa ” ibaresinin taban ve kıdem aylı ını da içine alacak ekilde geni letildi i ve bu ödemelerin aylı ın birer unsuru haline getirildi i görülmektedir.

375 sayılı KHK ile yapılan düzenleme ile, “aylık” ibaresinin taban ve kıdem aylı ını da içine alacak ekilde geni letilerek aylı ın birer unsuru haline getirildi i anla ıldı ından, dilekçi iddialarının kabulü ile ilamın 1’inci maddesiyle verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


75


KONU: Belediyede çalı an memurlara, encümen kararına istinaden giyim yardımı adı altında nakdî ödemede bulunulmasınınmevzuata aykırı oldu u.

lâmın 4’üncü maddesinde, belediyede çalı an memurlara giyim yardımı adı altında nakdi bir ödemede bulunulması nedeniyle ………………...- liraya tazmin hükmolunmu tur.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 211’inci maddesindeki; “Devlet memurlarından hangilerinin ne ekilde giyecek yardımından faydalanacakları Maliye Bakanlı ı ile Ba bakanlık Devlet Personel Ba kanlı ının birlikte hazırlayacakları bir yönetmelik ile tespit olunur.” hükmüne istinaden yürürlü e konulan Memurlara Yapılacak Giyecek Yardımı Yönetmeli i’nin 4’üncü maddesinde, “Giyecek yardımı kurum tarafından temin edilir ve ayni olarak verilir. Bu yardım kar ılı ında çek, kupon veya benzeri ka ıtlar verilemez ve nakdi bir ödemede bulunulmaz.” denilmektedir.

Söz konusu yönetmeli inin yukarıda belirtilen açık hükmü nedeniyle, giyecek yardımının ayni olarak verilmesi gerekmekte olup, bu yardımın nakdi yada benzeri bir ödeme eklinde yapılması mümkün de ildir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun mali hükümlerin kapsamını belirleyen 146’ncı maddesinde ise aynen; “Bu kanunun birinci maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren memurlar aylık, ücret, ödenek, hizmetle ilgili her çe it ödeme ve bunların ekil ve artlarıbakımından bu Kanundaki hükümlere, aynı maddenin ikinci fıkrasıkapsamına giren memurlar özel kanunlardaki hükümlere tabidir.

Memurlara kanun, tüzük ve yönetmeliklerin ve amirlerin tayin etti i görevler kar ılı ında bu Kanunla sa lanan haklar dı ında ücret ödenemez, hiçbir yarar sa lanamaz. (Gençlik ve Spor hizmetleri uygulamasında fiilen görevlendirilecekler hariç)” hükmü bulunmaktadır.Bu hüküm dolayısıyla, memurlar için yasalarda öngörülen hak ve statülerin dı ına çıkılmasına yol açacak bir uygulamada bulunulmasımümkün de ildir.


76

Yukarıda belirtilen açıklamalar do rultusunda; belediyelerin memurlara kanunlarda sa lanan haklar dı ında bir ödemede bulunmaları mümkün olmamasına ra men, Konya Büyük ehir Belediyesinin encümen kararına istinaden giyim yardımı adı altında nakdi ödemede bulundu u anla ıldı ından, bu husustaki dilekçi iddialarının reddi ile ilâmın 4’üncü maddesiyle verilen tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


77

Karar Tarihi : 25.6.2002Tutanak No : 25747

KONU: Belediyede çalı an memurlara, 657 sayılı Kanunun 146’ncımaddesine aykırı olarak, encümen kararıyla kırtasiye yardımı adı altında ödemede bulunulmasının mevzuata aykırıbulundu u.

lâmın 5’inci maddesinde, belediyede çalı an memurlara “kırtasiye yardımı” adı altında ödemede bulunulması nedeniyle ………………...- liraya tazmin hükmolunmu tur.

Harcamaya esas tutulan belgeler üzerinde yapılan incelemede, ödemenin 09.09.1997 tarih ve 1997/1066 sayılı Encümen Kararınaistinaden yapıldı ı ve söz konusu kararda; “E itim – ö retim haftasınagirmi bulundu umuzdan Belediyemizde çalı an memur personelin son zamanlarda yapılan zamlarla maa larının gün geçtikçe eridi i, bu nedenle, okul kayıtları ve kırtasiye masrafları astronomik rakamlarıbuldu undan maa larla kar ılanamaz hale geldi i, personelimizin huzur içerisinde e itim ve ö retime girebilmeleri için 27.08.1997 tarih ve 23093 sayılı Resmi Gazete ile ö retmelere her ö retim yılı ba ında ödenen hazırlık ödene inin aynısı olan 20.000.000.- liranın Belediyemiz memurlarına ödenmesine, karar verildi.”denildi i tespit edilmi tir.

Dilekçi, ilâmın 3’üncü maddesinde belirtilen gerekçelere istinaden tazmin hükmü verildi ini, halbuki yersiz ödeme yapıldı ına dair bir iddiada bulunuldu u zaman aykırı mevzuatın da ilam maddesinde açık bir ekilde belirtilmesi gerekti ini, konusu farklı olan bir maddeye atıfta bulunulmasının hukuka aykırı oldu unu bildirmekte ise de; ödemenin “kırtasiye yardımı” yada “kurban bayramı yardımı” adı altındayapılmı olması onun mahiyetini de i tirmemektedir. Her iki ilam maddesindeki tazmin hükmü, mevzuatımızdaki hükümlerin tespit etti imemur statüsünün akdi düzenlemelerle ya da ba ka birtakımtasarruflarla öngörülen hak ve statülerin dı ına çıkılmasına yol açacak ekilde de i tirilmesinin mümkün olmadı ı gerekçesine istinaden

verilmi tir. Bu itibarla, ilam maddesinde aynı hukuki gerekçeleri tekrarlamak yerine söz konusu maddeye atıfta bulunulmasında hukuki açıdan bir sakınca bulunmamaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun mali hükümlerin kapsamını belirleyen 146’ncı maddesinde aynen;


78

“Bu Kanunun birinci maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren memurlar aylık, ücret, ödenek, hizmetle ilgili her çe it ödeme ve bunlarınekil ve artları bakımından bu Kanundaki hükümlere, aynı maddenin

ikinci fıkrası kapsamına giren memurlar özel kanunlardaki hükümlere tabidir.

Memurlara kanun, tüzük ve yönetmeliklerin ve amirlerin tayin etti i görevler kar ılı ında bu Kanunla sa lanan haklar dı ında ücret ödenemez, hiçbir yarar sa lanamaz. (Gençlik ve Spor hizmetleri uygulamasında fiilen görevlendirilecekler hariç)” hükmü bulunmaktadır.

657 sayılı Kanunun 146’ncı maddesindeki bu düzenleme kar ısında, belediyelerde çalı an memurlara kanunla öngörülen düzenlemelerin dı ına çıkılarak, Encümen Kararıyla “kırtasiye yardımı”adı altında ödemede bulunulması mümkün olmadı ından, dilekçi iddialarının reddi ile ilâmın 5’inci maddesiyle verilen tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


79


KONU: Muhakemat Müdürlü ü kadrosu avukatlık hizmetleri dı ında, Genel dare Hizmetleri Sınıfında bir kadro oldu undan, bu kadrolarda görev yürütenlere, avukatlık hizmetleri sınıfı için öngörülen özel hizmet tazminatı yerine, i gal edilen kadro unvanı esas alınarak belirlenecek özel hizmet tazminatıödenmesi gerekece i.

1053 sayılı ilâmın 3’üncü maddesiyle Genel Hizmetleri Sınıfında bulunan Muhakemat Müdürü …………..’e Genel dare Hizmetleri Sınıfındaki Müdür için öngörülen %125 oranındaki özel hizmet tazminatıyerine, Avukatlık Hizmetleri Sınıfı için öngörülen %135 oranında özel hizmet tazminatı ödendi i gerekçesiyle ……………-lira için tazmin hükmü verilmi tir.

Dilekçi dilekçesinde; Muhakemat Müdürlü ü görevini yürütürken devlet davalarının aksamaması için aynı zamanda davaları takip edip duru malara ve ke iflere katılarak fiilen avukatlık hizmetini yürüttü ünü, Muhakemat Müdürlü ü yaparken avukatlık hizmetinin de devam etti ini, yaptı ı avukatlık hizmeti nedeniyle özel hizmet tazminatınıalmasının hukuka uygun oldu unu, muhakemat müdürlerinin avukatlıkhizmeti de yaptıkları gerekçesiyle özel hizmet tazminatlarının 1998 yılından itibaren düzeltildi ini, yeni çıkan kanunun ki inin lehine olmasıhalinde geriye do ru yürüyece ini belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedir.

3.4.1997 gün ve 97/9238 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Karar’ın 3’üncü maddesi (E) bendinde;

“Özel Hizmet Tazminatı ödemelerinde II sayılı cetvelin (A), (B) ve (D) i aretli listelerinde yer alan hizmetler için i gal edilen kadro unvanı;(C), (E) ve (F) i aretli listelerde yer alan hizmetler için i gal edilen kadroların sınıfları ve personelin kariyeri esas alınır…………” denilmektedir.

Bahsi geçen Bakanlar Kurulu Kararına ekli II sayılı cetvelde devlet memurlarına ödenecek özel hizmet tazminatı oranları belirlenmiolup; “Üst Yönetim ve Genel dare Hizmetleri” ba lıklı (A) bölümünün 11’inci Grubu 4’üncü sırasında 1. Dereceden maa alan müdüre %125, ve (C) Avukatlık Hizmetleri bölümünde 1-4 dereceli kadrolardaki avukatları %135 oranında özel hizmet tazminatı ödenece i belirlenmi tir.


80

Muhakemat müdürlerinin mahkemeler ve icra daireleri nezdinde temsil yetkisi bulundu u gerçektir. Ancak bu temsil yetkisinden hareketle muhakemat müdürlerinin avukatlık hizmetleri sınıfında mütalaa edilmesi mümkün bulunmamaktadır. Aksi takdirde, 4353 sayılıyasanın 18’inci maddesinin son fıkrasındaki Hazine Avukatı bulunmayan yerlerdeki dava ve icra i lerinde, genel bütçeye dahil idarelerinin amirleri tarafından temsil olunaca ı hükmü uyarınca daire amirlerinin de temsil yetkisi bulundu undan bunlarında avukatlık hizmetleri sınıfında mütalaa edilmesi gibi bir sonuca ula ılabilecektir.

Öte yandan Kararnamenin C-Avukatlık Hizmetleri bölümünün alt ba lı ında “Kurumların Avukatlık Hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda bulunanlardan” ifadesi yer almaktadır. Bu hükme göre AvukatlıkHizmetleri Sınıfında özel hizmet tazminatı alabilmek için personelin sınıfının Avukatlık Hizmetleri Sınıfında olması zorunludur.

Bu durumda, atama onayından da anla ılaca ı üzere Genel dareHizmetleri Sınıfından Kırıkkale Muhakemat Müdürlü ü görevine atanan Muhakemat Müdürü ………….’e Avukatlık Hizmetleri Sınıfından özel hizmet tazminatı ödenmesi mümkün de ildir.

Ayrıca, muhakemat müdürlerinin fiilen bu görevi yürütmesi ve özel hizmet tazminatlarının 1998 yılında düzeltilmi olması da geriye dönük olarak muhakemat müdürlerinin, Avukatlık Hizmetleri Sınıfı için öngörülen özel hizmet tazminatına hak kazanması anlamınıta ımamaktadır.

Muhakemat müdürlü ü kadrosu avukatlık hizmetleri dı ında,genel idare hizmetleri sınıfında bir kadro oldu undan, bu kadrolarda görev yürütenlere, özel hizmet tazminatı ödenirken, i gal edilen kadro unvanının esas alınması kararname hükmü gere i olup, ilgiliye kadro unvanına uygun olan özel hizmet tazminatının ödenmesi gerekmektedir.

Yukarıda sayılan nedenlerden dolayı 1053 sayılı ilâmın 3’üncü maddesiyle verilen …………….-liraya ili kin tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


81


KONU: 657 sayılı Kanunun 86’ncı maddesinde vekalet aylı ıverilmek suretiyle gördürülecek haller arasında sayılmayan kaymakamlı a vekalet nedeniyle, vekalet aylı ı ödenmesi ve 5’inci dereceli kaymakamlık kadrosuna vekalet eden ancak kazanılmı hak aylık derecesi 9 olan, dolayısıyla 5-15’inci dereceli kadrolara vekalet edenlerin vekalet ettikleri kadronun derecesinin, kazanılmı hak aylık derecesinin üç üst derecesinden fazla olmaması artına uymayan personele vekalet edilen göreve ili kin zam ve tazminatlarınödenmesinin mümkün olmadı ı.

1183 no’lu ilâmın 2’nci maddesiyle, ilamdaki açıklama ve hesaplamalardan 5’inci Derece oldu u anla ılan ilâmda sehven 3’üncü derece yazılan 5’inci Derece kadrolu A lı Kaymakamlı ına vekalet eden 9’uncu derecede Kır ehir Kaymakam Adayı ………….’a, 657 sayılıKanunun 175’inci maddesine aykırı olarak harcırah dı ında ayrıca vekalet aylı ının ödenmesi ve vekalet ettirilecek kadronun derecesinin kazanılmı hak aylık derecesinin üç üst derecesinden fazla olmamasıitibariyle asilde aranan artları ta ımadı ı halde, vekalet edilen göreve ait zam ve tazminat farklarının 97/9238 sayılı BKK’na ekli kararın 6.H.b maddesine aykırı olarak ödenmesi nedeniyle ………….- liraya tazmin hükmü verilmi tir.

Bu hükme kar ılık dilekçi, Sayı tay Genel Kurulunun 03.05.1979 tarih ve 3991/1 sayılı kararında belirtildi i gibi usulüne uygun atama yapılmı ise vekilin vekaleten atandı ı kadronun haklarında yararlanaca ı, sorumlulu un atamayı yapan makama ait oldu unu bu nedenle tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedir.

657 sayılı Kanunun vekalet görevi ve aylık verilmesinin artlarıba lıklı 86’ncı maddesinde hangi hallerde bo kadrolara ait görevlerin memurlara vekalet aylı ı verilmek suretiyle gördürülebilece i sayılmıolup, bu maddede sayılan haller dı ında bo kadrolara ait görevlerin lüzum görüldü ü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekaleten yaptırılabilece i hüküm altına alınmı tır. Bo bulunan kaymakamlıkkadrosuna vekalet 657 sayılı Kanunun 86’ncı maddesinde vekalet aylı ıverilmek suretiyle gördürülebilecek haller arasında sayılmamaktadır.


82

657 sayılı Kanunun 86’ncı maddesinde vekalet konusunda gerekli düzenleme yapılırken, yasa koyucu tarafından, bir göreve atanırken asil memurda aranan artların bu göreve vekaleten atanacak personelde de aranması gerekece ine dair amir bir hüküm getirilmemiolmakla birlikte, gerek 657 sayılı Kanunda gerek Maliye Bakanlı ıTe kilat ve Görevlerine li kin Yasada anılan Bakanlı a verilen ve Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlü ünce yürütülen mali konularda düzenleme yapma yetkisi çerçevesinde anılan Genel Müdürlükçe hazırlanan 99 seri no’lu D.M.K. Genel Tebli inde,

“...1-Bir görevin vekaleten yürütülmesi halinde görevin gerekleri ve nitelikleri de i meyece inden bu görevi vekaleten yürütecek olanlarınasil memurda aranan artlara sahip olmaları gerekmektedir. Bu sebeple,

a)...

b) 5-15 inci dereceli kadrolara vekalet ettirileceklerin ö renim durumları itibariyle tespit olunun yükselinebilecek dereceyi a mamak kaydıyla vekalet ettirilecekleri kadronun derecesinin, kazanılmı hak aylık derecesinin üç üst derecesinden fazla olmaması,” gerekmekte oldu u belirtilmektedir.

1991 yılından itibaren uygulanan yan ödeme ve özel hizmet tazminatlarına ili kin Bakanlar Kurulu Kararlarının tümünde yer verildi iüzere, 97/9238 sayılı BKK.na ek Kararın 6-H-b maddesinde kurumlarınca bir göreve kurum içinden vekalet ettirilme halinde yapılaniki görevle ilgili aynı cins tazminat ve zamlardan miktarı fazla olanlar ile farklı cinsteki tazminat ve zamların 657 sayılı Kanunun 175’inci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın ve vekalet görevine ba lanıldı ı tarihten itibaren ödenece i belirtilirken bu ödemenin istisnaları arasında vekalet eden personelin 99 seri no’lu DMK Genel Tebli inde açıklandı ı üzere asilde aranan artlara sahip olmamasıdurumu da sayılmaktadır.

Bu nedenle, 657 sayılı Kanunun 86’ncı maddesinde vekalet aylı ıverilmek suretiyle gördürülecek haller arasında sayılmayankaymakamlı a vekalet nedeniyle vekalet aylı ı ödenmesi ile 5’inci dereceli kaymakamlık kadrosuna vekalet eden ancak kazanılmı hak aylıkderecesi 9 olan, dolayısıyla 5-15’inci dereceli kadrolara vekalet ettirileceklerin vekalet ettirilecekleri kadronun derecesinin, kazanılmıhak aylık derecesinin üç üst derecesinden fazla olmaması artınauymayan personele vekalet edilen göreve ili kin zam ve tazminatlarınödenmesi mümkün olmadı ından 1183 no’lu ilâmın 2’nci maddesi ile ………..- liraya ili kin olarak verilen tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


83


KONU: Milli E itim Bakanlı ının onayı ile Ö retmenevi aynı zamanda Ak am Sanat Okulu olarak yeniden örgütlendirilmioldu undan, Ö retmenevi Müdür ve Müdür Yardımcılarına, Ak am Sanat Okulu Yöneticileri olarak ek ders ücreti ödenebilece i.

230 sayılı ilâmın 1’inci maddesiyle; …………… Ö retmenevi Müdür ve Müdür Yardımcılarına mevzuatında öngörülmedi i halde ek ders ücreti ödendi i gerekçesiyle …………….- lira için tazmin hükmü verilmi tir.

Dilekçilerin ortak 1’inci dilekçesinde; Milli E itim Bakanlı ı’nınonayı ile 35 Ö retmenevi ve Ak am Sanat Okulunun bünyesindeki hizmet alanlarında yaygın e itim yapabilme fonksiyon ve yetkisine sahip bulundu u, ayrıca bünyesine uygun e itim dalının belirlenmesi ve onay belgesinde emredilen hizmetin gerçekle tirilmesi nedeniyle bu hizmeti ifa eden Ö retmenevi Müdür ve Müdür Yardımcılarına ödenen ek ders ücretlerinin yasalara uygun bulundu u ifade edilerek tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.

Dilekçilerin ortak 2’nci dilekçesinde; Sayı tay Savcılı ınınyargılamanın iadesi gerekti i yolundaki mütalaasına katılmadıklarınıtemyiz dilekçesi ekindeki belge ve bilgilerin rapor a amasında da ibraz edildi i, söz konusu belgelerin ilamdan sonra ortaya çıkmadı ı belirtilerek tazmin hükmünü veren Sayı tay 5. Dairesinin yetki a ımındabulundu undan bahisle tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.

Konu ile ilgili olarak rapor dosyası üzerinde yapılan incelemede; sorumlulardan Sayman …………….’in, adı geçen Ö retmenevinin, Döner Sermaye letmesi olarak te kilatlanacak ö retmenevlerinin tespitine ili kin 6.9.1994 gün ve 1603 sayılı Milli E itim Bakanlı ı genelgesini ibraz etti i bu genelgede; ö retmenevlerinin, i letmecilik anlayı ına göre döner sermaye i letmeleri kurulması ve bünyelerinde “Ak am Sanat Okulu”nun ihdası ile okul statüsünün kazandırılmasına ihtiyaç duyuldu uö retmenevlerine bu statü verildi i takdirde, otelcilik ve turizm e itimi konusunda yaygın e itim yapılabilece i ve buna ba lı olarak kursiyerlerin e itimleri ile birlikte hizmet üretimine katkılarının sa lanaca ı, bu suretle ö retmenevlerinin yaz ayları ile sınırlı olarak yetersiz ko ullardaki


84

okullarda yapılmak zorunda kalınan hizmetiçi e itimi, kurs, seminer vb. faaliyetlerine “e itim merkezi” olarak yıl boyu sürekli hizmet verecek duruma getirilece i belirtilmi ayrıca 1 sayılı ekinde de …………… Ö retmenevi ve Ak am Sanat Okulu Müdürlü ünün 80 Yatak kapasitesine sahip olarak belirlendi i, yine rapor dosyasındaki savunma metninde bu genelgeye atıfla ö retmen evinin yeniden örgütlendi i ve bu tarihten itibaren görevli ö retmen ve yöneticilerine usulüne göre ek ders ücreti ödenmeye ba lanıldı ının ifade edildi i; öte yandan dilekçi Tahakkuk Memuru ………………. da rapor dosyasındaki savunmasındakendilerinin turizm meslek okullarından gelen ö rencilere staj e itimlerini yaptırdıklarını belirtti i görülmü tür.

Milli E itim Bakanlı ı Ö retmen ve Yöneticilerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine li kin Esasların :

10/b Maddesinde; her derece ve türdeki örgün ve yaygın e itim kurumlarının yöneticilerine ders niteli inde yönetim görevi kar ılı ı ek ders ücreti ödenmesini öngörmektedir 08.01.1997 gün ve 59 sayılı Milli E itim Bakanlı ı genelgesinde de ö retmenevleri ve ak am sanat okullarının meslek kursları düzenleyebilece i belirtilmi tir. Yukarı da sözü edilen ek derslere ili kin yönetmelik hükmü uyarınca her derecedeki yaygın ve örgün e itim kurumu yöneticilerine ders niteli indeyönetim görevi kar ılı ı ek ders ücreti ödenece i ifade edilmi tir. Buna ek olarak 6.9.1994 gün ve 1603 sayılı Milli E itim Bakanlı ı onayı ile ………….. Ö retmenevi aynı zamanda Ak am Sanat Okulu olarak yeniden örgütlendirilmi oldu undan Ö retmenevi Müdür ve Müdür Yardımcılarıaynı zamanda Ak am Sanat Okulu yöneticisi oldu undan, yapılan ek ders ücreti ödemesi yönetmelik hükümlerine uygundur. Bütün bu nedenlerden dolayı dilekçi iddialarının kabulü ile 230 sayılı ilamın 1’inci maddesiyle ile verilen ……………...- liralık tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


85

III- HARCIRAH MEVZUATI LE LG LSEÇME KARARLAR


86


87


KONU: Kıta halinde I dır’a intikal eden Jandarma Komando Tabur Komutanlı ında görevli subay, astsubay ve uzman jandarma çavu lara I dır’daki görev süreleri için, geçici görev yollu uödenebilece i.

1971 sayılı ilamın 4’üncü maddesinde; kıta halinde I dır’a intikal eden stanbul Jandarma Komando Tabur Komutanlı ı emrinde görevli Subay, Astsubay ve Uzman Jandarma Çavu lara I dır’daki görev süreleri için, geçici görev yollu u ödendi i gerekçesiyle …………..- lira için tazmin hükmü verilmi tir.

6245 sayılı Harcırah Kanununun 15’inci maddesinin 1’inci fıkrasında, kıta halinde ve bir kumanda altında hareket eden askeri birliklere mensup subay ve askeri memurlarla, astsubaylara ve sivil memur ve hizmetlilere yol masrafı ve yevmiye verilmeyece i, ancak bu harekatın, kıtanın daimi yer de i tirmesi veya di er kurulu a girmesi durumunda, bunlara aile ve yer de i tirme masrafı verilece i,

Jandarma Genel Komutanlı ının 01.08.1993-Loj. 3957-(0-931 PL. S. PL(1176) no’lu mesaj formunun G.Mali Hususlar ba lı ının 1’inci fıkrasında Taburun kıta olarak intikal etmesi nedeniyle 6245 sayılıHarcırah Kanununun 15’inci maddesi gere ince “intikal süresince” harcırah ödenmeyece i, I dır’a varı tarihinden itibaren 375 sayılı KHK gere ince ek tazminat uygulaması do rultusunda yürütülece i ve tazminat ödemelerinin I dır l Jandarma Komutanlı ınca yapılaca ı,

çi leri Bakanlı ı Jandarma Genel Komutanlı ının 08 Ocak 1978 gün ve 5671-113-78/460 sayılı “Jandarma Personelinin Hizmetlerinde Geçici Görev Yollu u Uygulaması” hususundaki görü talebine kar ılıkolarak Maliye Bakanlı ının 08 Mart 1978 gün ve 115534-5196-7130 sayılı cevabi görü yazısında özetle askeri birlik personelinden yeme ve yatmaları ya kısmen yada tamamen kar ılanmamı olanlara, 6245 sayılıHarcırah Kanununun konu ile ilgili di er maddeleri de dikkate alınarakharcırah ödenmesinin tabii oldu u,

Yine çi leri Bakanlı ı Jandarma Genel Komutanlı ının 8 Mart 1978 gün, 5671-446-78/3182 sayı ve kıta ile birlikte harekette yolluk ödemeleri konulu genelgesinin 6-C fıkrası gere ince, komando alay ve


88

taburlarının tümüyle veya bir bölükten büyük birlikler eklinde görevlendirilmeleri halinde görev süresince uygulanacak ia e sistemi Genel Komutanlıkça harekat emrinde belirtilecek kazan sistemine devam olunması halinde rütbeli personel de kazana dahil edilecek er gibi ia eedilece i, yolluk ödenmeyece i, Genel Komutanlıkça (görev özelli i ve artları nedeniyle) erlerin bedelen ia e edilece i emrolunmu sa rütbeli

personele de harcırah ödenece i,

I dır l Jandarma Komutanlı ınca 19 A ustos 1993 gün ve Mly: 5071-93 sayılı mesaj ile Erzurum Jandarma Bölge Komutanlı ına hitaben kıta ile birlikte harekatta rütbeli personele harcırah ödenip ödenmeyece isorulmu ve Erzurum Jandarma Bölge Komutanlı ınca gönderilen 23 A ustos 1993 gün 1967 no’lu cevabi mesajda, kazandan ia e sistemine devam olunması halinde rütbeli personelin de kazana dahil edilerek er gibi ia e edilece ini, harcırah ödenmeyece ini, ancak erlerin bedelen beslenmesi emredilmi se rütbeli personele harcırah ödenmesi gerekti ibildirilmi tir.

Öte yandan I dır l Jandarma Komutanlı ınca Jandarma Genel Komutanlı ına hitaben yazılan 11 Eylül 1993 gün ve Mly:5071-93 sayılımesajla stanbul’dan I dır’a intikal ettirilen Halkalı Jandarma Tabur Komutanlı ı erba ve erlerinin bedelen beslendi i ve yukarıda sözü edilen emir ve mesajlar gere ince harcıraha müstehak oldu u ve bu nedenle geçici görev yollu u ödene i talep edilmi tir.

çi leri Bakanlı ı Jandarma Genel Komutanlı ının 29 Kasım 1991 gün, 5010-225-91/91 ve Mali Ynt. . (8753) sayı ve OHAL Bölgesinde görevli birliklerde Yolluk ve Tazminat Uygulaması konulu genelgesinin 2’nci fıkrasında;

(2) Kıt’a halinde hareket eden birlik personeline yeme veya yatmalarının Devletçe sa lanmamı olması durumunda ilgi (a) Kanuna göre yolluk ödenecektir. Bedelen beslenen birliklerde rütbeli personele yemek verilmesi veya kumanya sa lanması mümkün olmamasıdurumunda bu madde hükmü uygulanacaktır. Ancak bu birlik personeline çe itli kaynaklardan kumanya verilmesi halinde gündelik ödenmeyecektir. Di er bir ifadeyle personele ya gündelik verilecek yada beslenmesinin sa lanaca ı, her ikisinin birlikte uygulanamayaca ı,bildirilmi tir.

Görüldü ü gibi kıta halinde hareket eden birliklerin ia elerin kar ılanması, er ve erba ların kazandan veya bedelen beslenmesi durumunda farklılıklar arzetmektedir. Her ne kadar 6245 sayılı HarcırahKanununun 15’inci maddesiyle kıta halinde hareket eden birliklere yolluk


89

ödenmeyece i öngörülmü se de, harekat eden birli in er ve erba larınınbedelen beslenmesi halinde rütbeli personelin yeme içmelerin sa lanamaması gibi bir durumla kar ı kar ıya kalınmaktadır. Yukarıdaifade edilen genelge hükümlerinde de bu durum açıkça görülmektedir. Harcırah Kanununun 15’inci maddesinin gerekçesinde kendilerine iskân yeri temin edilemeyen kimselerin iskan giderlerinin kıtanın iskan masraflarına dahil edilece i de belirtilmi tir. Buna ra men ilgililer ödeme hususunda tereddüt göstermi ve konuya ili kin olarak üstlerinden açıklama talebinde bulunmu lar ve kendilerine Jandarma Genel Komutanlı ınca bildirilen düzenlemelere göre uygulama da bulunmak için ödenek talep ederek ödeme yapmı lardır. Bütün bu nedenlerden dolayı 1971 sayılı ilâmın 4’üncü maddesiyle kıta halinde hareket eden birliklerdeki rütbeli personele gündelik ödenmesi dolayısıyla verilen ………………..- liralık tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


90


KONU: Harcırah Kanununun 29’uncu maddesi, seyahat edilecek vasıtayı tayin bakımından herhangi bir hüküm getirmedi inden ve yurtdı ındaki görev yolculuklarında seyahatin icabına göre ihtiyar olunan vasıta üzerinde ödeme yapılmasına da imkân verdi inden yurtdı ı yol masrafının ve yevmiyesinin trene göre hesap edilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadı ı.

lâmın 2’nci maddesinde, yurtdı ı geçici görev harcırahınınhesabında, stanbul-Madrid arasında gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat ta ıt olan uçak yerine Budape te, Viyana, Venedik ve Milano’ya u rayarak aktarmalı olarak tren ile gidilmesi ve uçakla bir günde yapılabilecek yolculu u 4 güne yaymak suretiyle daha fazla günlük yurtdı ı yevmiyesi ile yol masrafı verilmesi nedeniyle tazmin hükmolunmu tur.

6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun “Harcırah Hesabında Esas Tutulacak Yol” ba lıklı de i ik 6’ncı maddesinde; “Harcırah, bu kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, gidip gelmeye en uygun ve kullanılmasımutat olan yol ve ta ıt araçları üzerinden verilir.

Gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan bu yolda hem muayyen, hem gayrimuayyen tarifeli ta ıt i letilmekte ise harcırahhesabında muayyen tarifeli ta ıt esas alınır.

Bu yol ve ta ıt, yolculukta geçen süreye göre memur veya hizmetli ile ailesi için ödenmesi gereken gündelik ve ta ıt ücretleri toplamıesas alınarak memur veya hizmetlinin mensup bulundu u dairece tespit olunur.

..................”

denilmektedir.

Aynı Kanun’un “Yurt dı ında yol masrafı” ile ilgili de i ik 29’uncu maddesinin birinci fıkrasında da; “Yurt dı ında sürekli ve geçici görev yolculuklarında, ekspres ve yataklı vagon ücreti dahil olmak üzere, tren, vapur veya uçak bilet bedeli yol masrafı olarak ödenir. Ayrıca buna istasyon, liman veya terminal ile ikamet yeri arasındaki ta ıt ve hamal ücreti ilave olunur.”

hükmü bulunmaktadır.


91

Görüldü ü üzere, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 6’ncımaddesinin birinci fıkrasında, “Harcırah, bu kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan yol ve ta ıt araçları üzerinden verilir.” denilmekte olup, bu fıkra hükmünün ancak, aksine hüküm olmayan hallerde uygulanması gerekmektedir.

Halbuki, aynı kanunun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasında,yurt dı ında sürekli ve geçici görev yolculuklarında yol masrafına ili kindüzenleme bulunmaktadır. Söz konusu maddeye göre, yurt dı ındasürekli ve geçici görev yolculuklarında, ekspres ve yataklı vagon ücreti dahil olmak üzere, tren, vapur veya uçak bilet bedelinin yanında istasyon, liman veya terminal ile ikamet yeri arasındaki ta ıt ve hamal ücretinin dahil edildi i yol masrafının ödenmesi mümkün bulunmaktadır.

Harcırah Kanunun 29’uncu maddesi seyahat edilecek vasıtayıtayin bakımından herhangi bir hüküm getirmedi i ve yurt dı ındaki görev yoluculuklarında seyahatin icabına göre ihtiyar olunan vasıta üzerinden ödeme yapılması mümkün oldu u cihetle, ilgilinin stanbul-Madrid arasındaki yurtdı ı yol masrafının ve yevmiyesinin trene göre hesap edilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadı ından, dilekçi iddialarınınkabulü ile ilâmın 2’nci maddesiyle verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


92


KONU: Türkiye Ortado u Amme daresi Enstitüsüne devam eden Devlet memurlarına 6245 sayılı Yasanın 37’nci maddesi hükümleri dairesinde geçici görev yollu u ödenebilmesi için; memurun kurumu tarafından 657 sayılı Yasanın 214’üncü maddesi uyarınca ve Devlet Memurları E itimi Genel Planıile belirlenen esaslar do rultusunda hazırlanmı bir hizmetiçi e itim yönetmeli inin bulunması ve bu yönetmelikte, anılan Enstitüdeki e itim programlarına katılmaya imkân sa layacak bir hükme yer verilmi olması ve ayrıca, memurların söz konusu Enstitüdeki e itim programlarına katılmalarının, kurumlarının iste i ile gerçekle mi olmasına ba lı bulundu u.

532 no’lu ilâmın 1’inci maddesiyle, …….. Devlet Hastanesi doktorlarından ……………..’a, TODA E’deki kamu yönetimi lisansüstü uzmanlık programına katıldı ı günler için harcırah ödemesinde bulunulması için 6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 37’nci maddesi gere imemuriyet mahalli dı ında açılan kurslara katılanlara geçici görev günlü ü verilebilmesi için ilgili kursun, ahsın mesleki bilgisini artırıcıözellikte olması; 19.12.1988-4636/1 sayılı SGKK gere ince, TODA E’de e itim gören Devlet memurlarının bu e itimlerinin hizmet içi e itim sayılabilmesi ve dolayısıyla bunlara geçici görev yollu u ödenebilmesi için, ilgili kurum ve kurulu lar tarafından usulüne uygun olarak hazırlanmı bir hizmet içi e itim yönetmeli inin bulunması ve bu yönetmelikte, söz konusu kurumdaki e itim programlarına katılmaya imkan veren bir hüküm yer alması, memurun buradaki e itime kurumun iste i üzerine katılmı olması gerekmekte olup, ilgili ahıs kurum tarafından izinli olarak TODA E’deki kursa katılmı olmasına ra men, SGKK’da yer alan di er artlar yerine gelmemi oldu undan ve söz konusu kurs ilgilinin mesleki bilgisini artırıcı nitelikte olmadı ından geçici görev yollu u olarak yersiz ödenen …………….- liraya tazmin hükmü verilmi tir.

Bu hükme kar ı dilekçi temyiz dilekçesinde, inceleme ve yargılama sırasında konuya ili kin 18.07.1997 gün ve 1996/283 esas ve 1997/280 karar sayılı mahkeme kararının, Anayasa’nın 138, 1050 sayılıKanunun 48 ve 49’uncu, 832 sayılı Kanunun ilgili maddelerinin göz önüne alınmadı ını; …………….’un 01.10.1996 – 27.06.1997 tarihleri


93

arasında TODA E’de Sa lık Bakanlı ının onayı ile uzmanlık programına katıldı ı, geçici görev gündeli i ve yol masrafı talebinin idare tarafından reddedildi i, bu i lemin iptali için idari yargı yoluna ba vurulmasısonucu Aydın 2 no’lu dare Mahkemesinin 1996/283 esas ve 1997/280 sayılı kararı ile dava konusu i lemin iptal edildi i, bu mahkeme kararına istinaden ödeme yapıldı ını;

Anayasanın 138’inci maddesi gere i idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda oldu unu, 1050 sayılı Kanunun 48 ve 49’uncu maddelerinde mahkeme giderleri ve ilâma ba lı borçlarınödenmesinde ödenek üstü harcama yapılmasına imkan verilerek saymanın ödenek ile ilgili yetki ve sorumlulu unun kaldırıldı ınıbelirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedir.

Sayı tay Genel Kurulunun 19.12.1988 tarih ve 4636/1 sayılıkararında da belirtildi i gibi,

6245 sayılı yasanın de i ik 37’nci maddesinde, mesleki bilgilerini artırmak amacıyla memuriyet mahalli dı ında açılan kurs veya okullara gönderilenlere geçici görev gündeli i ödenmesi öngörülmek suretiyle; ba ka mahaldeki kurs veya okullara katılanların geçici görev gündeli ine hak kazanabilmeleri, bunların mesleki bilgilerinin artırılması amacıyla ve idare tarafından gönderilmi olmaları ve ayrıca bu kurs yada okulların,katılan memurların mesleki bilgilerinin artırılmasına yönelik e itim ve ö retimde bulunmaları ko ullarına ba lanmı ; Devlet memurlarınınmesleki bilgilerinin artırılmasına, bir ba ka deyi le yeti tirilmelerine ili kin esas ve usuller ise 657 sayılı yasanın 214 ila 220’nci maddeleriyle düzenlenmi bulunmaktadır.

Memurların mesleki bilgilerinin artırılmasına yönelik faaliyetler, anılan yasanın 214’üncü maddesinde, “hizmeti içi e itim” olarak adlandırılmı ve Devlet memurlarının yeti tirilmelerini sa lamak, verimlili ini artırmak ve daha ileriki görevlere hazırlamak amacıyla uygulanacak e itim biçiminde tanımlanan hizmet içi e itimin, Devlet Personel Dairesi tarafından ilgili kurumlarla birlikte hazırlanacak yönetmelikler dahilinde yürütülece i ifade edilmi ; yine aynı yasanın217’nci maddesinde de Ba bakanlık Devlet Personel Dairesi tarafından, Maliye ve Milli E itim Bakanlıklarıyla Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsü, Devlet Planlama Te kilatı ve ilgili kurumların görü leri alındıktan sonra Devlet Memurları E itimi Genel Planı hazırlanması ve bu ekilde hazırlanacak planın Bakanlar Kurulu kararnamesiyle yürürlü e

konulması öngörülmü tür.


94

Bu maddeye dayanılarak hazırlanıp 83/6854 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesiyle (19.10.1983 günlü 18196 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak) yürürlü e konulan Devlet Memurları E itimi Genel Planının “E itimde Öncelikler” ba lıklı üçüncü kısmında, e iticilerin ve e itim yöneticilerinin yeti tirilmelerinin Devlet Personel Dairesinin koordinatörlü ünde Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsü ve ilgili yüksekö retim kurumlarınca düzenlenecek programlarla gerçekle tirilece i; personel, e itim, organizasyon ve metot, halkla ili kiler, planlama gibi çe itli uzmanlık alanlarında kurum ve kurulu ların yeti mi eleman ihtiyaçlarını kar ılamak üzere Devlet Personel Dairesinin i birli i ile Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsünce ve ilgili yüksekö retim kurumlarınca e itim programlarıdüzenlenece i, kurum ve kurulu ların bu alanlarda yönetici ve uzman olarak görevlendirecekleri personelden bu e itim programlarını bitirmiolanlara öncelik tanınaca ı belirtilmektedir.

Devlet Memurları E itimi Genel Planında yer alan bu açıklamalardan, Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsünün, kendi uzmanlık programları dı ında, Devlet Personel Ba kanlı ınınkoordinatörlü ünde ve bu Ba kanlıkla i birli i içerisinde, ilgili kurumların iste i üzerine di er yüksekö retim kurumlarıyla birlikte düzenledi i çe itli programlarının da oldu u ve bu programlara kurumlarınca gönderilen memurların devam etti i anla ılmaktadır. Ayrıca, Devlet Memurları E itimi Genel Planında belirlenen esaslar çerçevesinde kurumlarca hazırlanan hizmet içi e itim yönetmeliklerinin bazılarında, Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsünün düzenledi i “Organizasyon ve metot” ile “Kamu Yönetimi” gibi uzmanlıkprogramlarına katılmak için 7163 sayılı Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsü Te kilat Kanununun 15’inci maddesinde belirtilenlerin

dı ında aranacak bazı niteliklere yer verilmekte; dolayısıyla bu e itimin bir hizmet içi e itimi oldu u kurumlarca ve bu yönetmelikleri onlarla birlikte hazırlayan Devlet Personel Ba kanlı ınca kabul edilmektedir.

Bu itibarla, gerek do rudan Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsünce düzenlenen uzmanlık programlarına, gerekse yine aynıEnstitü tarafından kurumların iste i üzerine düzenlenen di er e itim programlarına katılan Devlet memurlarının bu e itimlerinin hizmet içi e itim sayılabilmesi için, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 214’üncü maddesi uyarınca, ilgili kurum ve Devlet Personel Ba kanlı ının birlikte hazırlayaca ı “Hizmet içi E itim” yönetmeli inin bulunması ve bu yönetmelikte, Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsünde e itim yapmaya imkan veren bir hükmün mevcut olmasıgerekmektedir.


95

Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsündeki e itim programlarına katılanların, geçici görev yollu una hak kazanabilmesinin bir ba ka ko ulu ise, yukarıda da belirtildi i üzere, söz konusu Enstitüde düzenlenen uzmanlık programları ile di er programlara katılmanın,idarenin takdir ve onayı ile gerçekle mi olmasıdır. Gerçekten, 6245 sayılıyasanın de i ik 37’nci maddesinde sözü edilen “gönderme” keyfiyeti, idarenin takdir yetkisini de içine alan bir anlam ifade etmekte olup, bunun 7163 sayılı yasanın 15’inci maddesi uyarınca, yarı ma sınavınıkazanarak Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsünde ö renime hak kazananlara verilmesi zorunlu olan “izin” ile bir tutulmaması gerekir.

Zira, anılan yasanın 15’inci maddesi, yarı ma sınavını kazanarak Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsünde devam etmeye hak kazanan Devlet memurlarına tahsil süresince izin verilece ini amir olup, bu hükümde, memurun e itimi konusunda idarelere herhangi bir takdir hakkı tanınmamaktadır.

Ayrıca, ki inin talebi ve arzusu ile ve yarı ma sınavını kazanmasısonucunda ba layan böyle bir e itimin, memurun mesleki bilgisini artırmak amacına dönük oldu unu ve idarelerin gösterdi i lüzuma müsteniden gerçekle ti ini söylemek de pek kolay de ildir. Çünkü, 7163 sayılı yasanın öngördü ü e itim, 2 yıllık, ek bir ö renim niteli indedir. Yani burada memurun kendi iste i ile bir üst ö renime devam etmesi söz konusudur. Böyle olunca, bu tür bir e itimin, memurun mesleki bilgisinin artırılması amacına dönük olan ve idarelerin iste iyle gerçekle en hizmet içi e itimle ilgisinin bulundu unu söylemek her zaman mümkün olmasa gerekir.

Di er taraftan, 7163 sayılı yasanın 15’inci maddesinde, Türkiye ve Orta Do u Amme daresi Enstitüsüne devam etmeye hak kazanmalarınedeniyle kurumlarınca izinli sayılan Devlet memurlarının, izin süresince her türlü maa ve özlük haklarından faydalanacakları, maa ve ödeneklerinin verilmeye devam edilece i belirtilmi se de, belli bir hizmetin görülmesi amacıyla yapılan masraf kar ılı ı olan harcırahın bu niteli iitibariyle özlük hakları meyanında dü ünülmesi mümkün olmadı ından ve maddede harcırah ödenece ine dair bir hükme de yer verilmedi inden, idarenin iste i dı ında kendi talebi ve arzusu ile Türkiye ve Orta Do uAmme daresi Enstitüsündeki ö renime devam eden Devlet memurlarınageçici görev yolu u ödenebilmesi, bu açıdan da mümkün görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle, Türkiye ve Orta Do u Amme daresi enstitüsüne devam eden Devlet memurlarına, 6245 sayılı yasanın 37’nci


96

maddesi hükümleri dairesinde geçici görev yollu u ödenebilmesi, memurun kurumu tarafından 657 sayılı yasanın 214’üncü maddesi uyarınca ve Devlet Memurları E itimi Genel Planı ile belirlenen esaslar do rultusunda hazırlanmı bir hizmet içi e itim yönetmeli inin bulunmasına ve bu yönetmelikte, anılan Enstitüdeki e itim programlarına katılmaya imkan sa layacak bir hükme yer verilmiolmasına ve ayrıca, memurların söz konusu Enstitüdeki e itim programlarına katılmalarının, kurumlarının iste i ile gerçekle mesine ba lı bulunmaktadır.

Bu artlar yerine gelmeden TODA E’ne devam eden ……….. Devlet Hastanesi Doktoru ……………’a geçici görev yollu u ödenmesine imkan bulunmamaktadır.

Her ne kadar dilekçi temyiz dilekçesine ekli Aydın 2 no’lu dareMahkemesince verilen 18.07.1997 tarih 1996/283 Esas ve 1997/280 Karar sayılı kararına istinaden ödeme yapıldı ını belirtmekte ise de, Sayı tay’ca verilen tazmin hükümleri esas itibariyle objektif sorumluluktan hareketle, 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu’nun 13’üncü maddesi hükmüne dayanmaktadır. Nitekim bu husus, 832 sayılıSayı tay Kanunu’nun 65’inci maddesinde, “Genel Mahkemelerce verilen hükümler, Sayı tay’ın hesap ve i lemler yönünden denetimine ve hükmüne engel de ildir” denilmek suretiyle açık bir tarzda ifade edilmi tir.

Açıklanan nedenlerle gerekli artlar yerine gelmeden ve ödemenin dayana ını olu turan söz konusu idare mahkemesinin 18.07.1997 tarih 1996/283 Esas ve 1997/280 Karar sayılı kararının temyiz edilerek kesinle ip kesinle medi i belirtilmedi inden 532 no’lu ilâmın 1’inci maddesi ile verilen ……………...- liraya ili kin tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


97


KONU: 6245 sayılı Harcırah Kanununun 39’uncu maddesinin, aynıKanunun 33’üncü maddesinin (b) bendinde sayılanlara da uygulanması gerekece inden, ilkö retim müfetti lerinegünübirlik gidip geldikleri günlere ili kin tam yevmiye ödenmesinin mümkün olmadı ı.

891 sayılı ilâmın 5’inci maddesiyle ………….. ilinde görev yapmakta olan ilkö retim müfetti lerine geçici görevlerde günübirlik gidip geldikleri günlere ili kin tam yevmiye ödendi i gerekçesiyle yersiz ödenen ……………-TL.dan tahsil edilemeyen ………………-TL. na tazmin hükmü verilmi tir.

6245 sayılı Kanunun 2562 sayılı Kanunla de i ik 33’üncü maddesinin (b) bendinde;

“Devamlı ikamet ettikleri yerler dikkate alınarak kurumlarınca belirlenen görev merkezi, mıntıka merkezi ve grup merkezi dı ında tefti ,denetim, inceleme veya kovu turma görevi ile görevlendirilen ......................... lkö retim Müfetti leri ve Defterdarlık Kontrol Memurlarından,

..............

...............

(3) l düzeyinde tefti , denetim veya inceleme yetkisini haiz bulunanlara birinci derece kadrolu memur için tespit olunan gündelik miktarının 0,9 katı,

Gündelik ödenir.”

Yine aynı Kanunun aynı Kanunla de i ik 39’ uncu maddesinde;

“.....................Geçici bir görevle memuriyet mahalli dı ındaki bir yere gönderilenlerden buralarda ve yolda ö le (saat 13.00) ve ak am (saat 19:00) yeme i zamanlarından birini geçirenlere 1/3, ikisini geçirenlere 2/3 oranında ve geceyi de geçirenlere tam gündelik verilir.” hükümleri yer almı tır.


98

lkö retim müfetti lerine tam gündelik verilebilmesi için Kanunun de i ik 39’ uncu maddesinde belirtildi i gibi ö le yeme i (saat. 13:00), ak am yeme i (saat:19:00) zamanlarını ve geceyi geçici görev mahallinde geçirmeleri gerekmektedir.

Dilekçinin dilekçesinde ileri sürdü ü, Kanunun de i ik 39’uncu maddesinin, de i ik 33’üncü maddenin (b) bendinde sayılanlara uygulanamayaca ı yorumu isabetsizdir. Çünkü Kanunun 33’üncü maddesinin (b) bendi bu bentte sayılan ki ilerin tefti , denetim, inceleme veya soru turma ile görevlendirilmeleri durumunda ödemeye esas olacak gündeli i, de i ik 39’uncu madde ise geçici görevlilerin gidi ve dönüsaatlerine göre ödenmesi gereken gündelik miktarını düzenlemekte, dolayısıyla ayrı konuları ilgilendirmektedir. Di er bir deyi le tefti ,denetim, inceleme veya soru turma görevi ile memuriyet mahalli dı ına gönderilen ilkö retim müfetti lerine Kanunun de i ik 33’üncü maddesinin (b) bendine göre tespit edilecek gündeli in verilece i tabiidir. Ancak bu maddeye göre tespit edilecek gündeliklerin geçici görevin gidive dönü saatlerine göre Kanunun de i ik 39’uncu maddesindeki oranlar dahilinde ödenmesi gerekmektedir.

6245 sayılı Kanunun 2562 sayılı Kanunla de i ik 39’uncu maddesinde herhangi bir istisna hükmüne yer verilmemi tir. Kanun koyucunun bu yolda bir iradesi olsa idi, Kanunun de i ik 42’nci maddesinin son bendinde, 33’üncü maddenin (b) bendinde sayılanlar için getirdi i istisna hükmüne 39’uncu madde de yer verilirdi. Kanun koyucunun getirmedi i bir istisnanın dilekçinin dilekçesinde dayanak olarak gösterdi i Maliye ve Gümrük Bakanlı ı veya Milli E itim Bakanlı ıyazılarıyla tesis edilmesi mümkün de ildir. Yine dilekçinin dilekçesinde kendi görü ünü destekleyen yargı kararlarından bahsedilse de genel mahkemelerce verilen hükümler Sayı tay’ın hesap ve i lemler yönünden denetimine ve hükmüne engel te kil etmemektedir.

Yukarıda belirtilen açıklamalar do rultusunda, 6245 sayılıkanunun de i ik 39’uncu maddesinin aynı kanunun de i ik 33’üncü maddesinin (b) bendinde sayılanlara da uygulanması gerekece inden dilekçi iddialarının reddi ile 891 sayılı ilâmın 5’inci maddesiyle yersiz ödenen …………….- TL. dan tahsil edilemeyen …………...-TL. na ili kintazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


99

IV- ÇE TL KONULARLA LE LG LSEÇME KARARLAR


100


101


KONU: 3417 sayılı Çalı anların Tasarrufa Te vik Edilmesi ve Bu Tasarrufların De erlendirilmesine Dair Kanunun amir hükmüne ra men, çalı anlardan yapılan tasarruf kesintilerinin bankaya yatırılmayarak, Belediye bütçesinden nema ödenmesi adı altında gider yapılamayaca ı.

lâmın 4’üncü maddesinde, belediyede çalı an i çi ve memurlara ait tasarruf kesintilerinin süresi içinde T.C. Ziraat Bankasındaki ilgili hesaba yatırılmadı ı ve 1996 yılında ödenmesi gereken tasarruf nemalarının belediye bütçesinden kar ılandı ı için, …………..- liraya tazmin hükmolunmu tur.

3417 sayılı Çalı anların Tasarrufa Te vik Edilmesi ve Bu Tasarrufların De erlendirilmesine Dair Kanunun 4’üncü maddesinde; “Kurumlar bu Kanun hükümleri çerçevesinde çalı anların aylık ve ücretlerinden yapacakları tasarruf kesintisi ile sa lanacak Devlet katkılarını aylık ve ücret ödemelerinin yapıldı ı ayı takip eden ayınsonuna kadar T.C. Ziraat Bankasında personeli adına açtıracakları“Tasarruf Te vik Hesabı’na yatırırlar....” hükmü bulunmaktadır.

Aynı Kanunun 5’inci maddesinde ise, “Toplu Konut Kamu Ortaklı ı daresi Ba kanlı ı, 4’üncü maddeye göre açılacak hesapta toplanan paraları, Yüksek Planlama Kurulunca belirlenecek esaslar dahilinde, gayrimenkul alım satımına yönelik yatırımlar hariç olmak üzere her türlü menkul kıymetlere ve verimi yüksek yatırımlara yatırmaksuretiyle nemalandırılır.” denilmektedir.

Kanunun 9’uncu maddesinde de, T.C. Ziraat Bankası Ankara Merkez ubesindeki hesapta toplanacak paraların nemalandırılmasında,öncelikleri tespite bu paraları gerekti inde di er kamu bankalarındanemalandırmaya; T.C. Ziraat Bankası ve di er bankaları ile bu kanunun uygulanmasında görevlendirilen kurulu lara hizmetlerinin kar ılı ının ne ekilde ödenece ini tespite Yüksek Planlama Kurulunun yetkili oldu u

belirtilmektedir.

Belirtilen hükümler uyarınca, çalı anlardan yapılan tasarruf kesintileri ile Devlet katkılarının T.C. Ziraat Bankasındaki hesaba yatırılması ve yatırılan bu paraların nemalandırılması suretiyle hak


102

sahiplerine buradan ödemede bulunulması gerekirken, tasarruf kesintilerinin bankaya yatırılmadı ı ve nema ödemelerinin Belediye Bütçesinden yapıldı ı görülmektedir.

Dilekçi, belediyenin mahkeme kararları uyarınca bütçeden nema ödemesi yapmak zorunda kaldı ını ifade etmekte ise de; genel mahkemelerce verilen hükümler Sayı tay’ın hesap ve i lemler yönünden denetimine ve hükmüne engel te kil etmemektedir.

3417 sayılı Kanunun amir hükmüne ra men, çalı anlardan yapılan tasarruf kesintilerinin bankaya yatırılmadı ı ve Belediye Bütçesinden nema ödemesi adı altında gider yapıldı ı anla ıldı ından, dilekçi iddialarının reddi ile ilamın 4’üncü maddesiyle verilen tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


103


KONU: Açık artırmalı orman ürünlerinin satı ı esnasında, süresi içinde idareye müracaat ederek satı i lemini tamamlatmayan alıcıdan tahsil edilen gecikme faizinin hesabına katma de er vergisi ve fonların dahil edilmesi gerekti i.

lâmın 3’üncü maddesinde; açık artırmalı orman ürünleri satı ıesnasında süresi içinde idareye müracaat ederek satı i lemini tamamlatmayan alıcıdan tahsil edilen gecikme faizinin hesabına katma de er vergisi ve fonların dahil edilmesi nedeniyle tazmin hükmü verilmi tir.

Satı artnamesinin 13’üncü maddesinde; “Bölge Müdürlü ünce onaylanan i letmece ihale yapılana, veya vekiline imzası alınmak suretiyle bildirilir veya taahhütlü mektupla tebligat adresine postalanır.Alıcıya elden tebligat yapılmı sa alıcının tebligatı aldı ı gün tebli tarihi sayılacaktır.

Posta ile yapılan tebligatlarda tebligat alıcıya 7 günlük süre içinde veya 7 gün içerisinde ula mı sa alıcının tebligatı aldı ı gün teblitarihi sayılacaktır.

Posta ile yapılan tebligatlarda tebligat alıcıya 7 günlük süre içinde ula mamı olsa dahi mektubun postaya verildi i tarihten itibaren 7’nci gün alıcıya tebli tarihi sayılacaktır.

Tebli tarihi sayılan günden itibaren de 15 gün içinde alıcı geçici teminatını kati teminata çıkarmaya ve satın aldı ı malın tutar bedeline kar ılık pe in ödemeyi yüklendi i miktarı i letme veznesine yardırmaya ve kalan borcu ile vade faizi kar ılı ında limit dahili süresiz banka teminat mektubunu veya istenildi inde nakde çevrilebilen Devlet Tahvillerini, Hazine Bonoları ve Devlet Bankalarına ait tahvilleri aynızamanda vermeye mecburdur. Aksi takdirde geçici teminatı irad kaydedilir. Ancak yukarıda belirtilen 15 günlük süre içinde teslim ve tesellüm yapılarak bedeli ödenen partilerde geçici teminatın kati teminata çıkarılmasına lüzum yoktur.

Yukarıda belirtilen 15 günlük süre içinde alıcının geçici teminatını kati teminata çıkarması ve aylık % .......... gecikme faizini pe in ödemesi artıyla satı i lemini yaptırması için bu sürenin bitiminden itibaren 15 günlük bir süre daha verilir. Bu süre sonunda satı yaptırmayanın kati teminatı irad kaydedilir.” denilmektedir.


104

Dilekçi, satı bedeli veya mal bedelinin Devlet Orman letmesi Döner Sermaye Yönetmeli inin 34’üncü maddesine göre arttırma sonunda verilen bedel oldu unu, açık artırmalı satı larda uygulanan bakanlık fonu, a açlandırma fonu, dellaliye hissesi ve karar pulu tahakkuklarının satı bedeli (ihale bedeli) üzerinden uygulanmasıgerekti ini, dolayısı ile gecikme faizinin Orman Genel Müdürlü ü letme Pazarlama Daire Ba kanlı ının emirlerinde de belirtildi i üzere mal bedeli üzerinden alınması gerekti ini, öte yandan 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 19’uncu maddesi ve 3065 sayılı Katma De er Vergisi Kanunun 10’uncu maddesi (b) bendi gere ince vergiyi do uran olayıngerçekle mesi, yani fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi halinde vergi alaca ının do mu oldu unu, satı i leminin yapılabilmesi halinde bu belgelerin tanzim edilebildi ini, satı i leminin yapılmasının mümkün oldu u tarihte bu belgelerin düzenlenmi olaca ını, dolayısıyla vergi alaca ının, bu tarihte do aca ını belirtmektedir. Oysa, gecikme cezasınınalınma gayesi, kamu alaca ının zamanında tahsil edilememesidir. Kamu alaca ının kapsamına bu alaca a ba lı olan di er kamu alacaklarıniteli inde olan katma de er vergisi ve fonlar da dahildir. Dolayısıyla kamu alaca ının geç tahsil edilmesi nedeniyle alınan gecikme faizinin hesabına KDV ve fonları da dahil etmek gerekmektedir. Zaten satısözle menin 18’inci maddesinde ve Orman Genel Müdürlü ünce gönderilen talimatlarda KDV ve fonların pe in tahsil edilmesi öngörülmüolup bunlardan gecikme faizi alınmayaca ına dair herhangi bir açıklama da bulunmamaktadır.

Gecikme cezası alınmasının nedeni kamu alaca ını zamanındatahsil edilmemesi oldu una ve buna ba lı olarak alınması gereken katma de er vergisi ve fonlardan da aynı ekilde gecikme cezası kesilmesi gerekti inden, dilekçi iddialarının reddi ile ilâmın 3’üncü maddesiyle verilen tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


105


KONU: Memurlara Yapılacak Giyecek Yardımı Yönetmeli inin 11’inci maddesi, standart fiyatlarının a ılmaması ilkesi yerine standart fiyatların göz önünde bulundurulması ilkesini getirmi olup, bu hükümden, idarelerin muhammen bedel tespiti yaparken Maliye Bakanlı ının belirledi i standart fiyatları göz önünde bulundurarak tabi oldukları ihale mevzuatına göre alım yapmaları hususunun anla ılmasıgerekti i.

lâmın 2’nci maddesinde …………….. Belediyesinde görevli zabıta memurlarına yapılan giyecek yardımı ödemelerinde Maliye Bakanlı ınca belirlenen satınalma üst sınırlarının a ılması nedeniyle …………….-liraya tazmin hükmolunmu tur.

91/2268 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlü e konulan Memurlara Yapılacak Giyecek Yardımı Yönetmeli i’nin 11’inci maddesinde; “kurum ve kurulu lar, verilecek giyim e yalarını Maliye ve Gümrük Bakanlı ınca belirlenecek standart fiyatları göz önünde bulundurmak suretiyle tabi oldukları ihale mevzuatına göre kar ılarlar, hükmü bulunmaktadır.

Söz konusu maddeye istinaden Maliye Bakanlı ı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlü ü’nün 21.3.1997 tarihli uygulama birli inin sa lanmasını temin amacıyla kamu kurum ve kurulu larına gönderdi igenel yazısında;

“Anılan yönetmeli in 11’inci maddesinde kurum ve kurulu larınverecekleri giyim e yalarını Maliye Bakanlı ınca belirlenecek standart fiyatları göz önünde bulundurmak suretiyle tabi oldukları ihale mevzuatına göre kar ılayacakları hükme ba lanmı tır.

Yönetmeli e ekli 1 ve 2 sayılı cetvellerdeki e yalar esas alınarakhazırlanan memurlara verilecek giyim e yalarının 1997 mali yılı birim fiyat listesi bu genel yazı ekinde (Ek:1) yer almakta olup, kurum ve kurulu lar verecekleri giyim e yalarında bu fiyatları esas alarak kendi ihale mevzuatlarına göre i lem yapacaklardır.” denilmektedir.


106

Tazmin hükmü, zabıta memurlarına giyecek yardımıödemelerinde Maliye Bakanlı ınca belirlenen satınalma üst sınırlarınına ılmı olması gerekçesine istinaden verilmi ise de; Memurlara YapılacakGiyecek Yardımı Yönetmeli i’nin 11’inci maddesinin standart fiyatlarınına ılmaması ilkesi yerine standart fiyatların göz önünde bulundurulmasıilkesini getirdi i görülmektedir. Yönetmeli in 11’inci maddesindeki hükümden, idarelerin muhammen bedel tespiti yaparken Maliye Bakanlı ının belirledi i standart fiyatların göz önünde bulundurularak tabi oldukları ihale mevzuatına göre alım yapmaları gerekti i hususunu anlamak gerekmektedir.

Bu itibarla; dilekçi iddialarının kabulü ile ilâmın 2’nci maddesiyle verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


107


KONU: 2547 sayılı Kanunun 58’inci maddesinin (a) bendinin dördüncü fıkrasında yer alan, ö retim üyelerinin katkılarıylaelde edilen döner sermaye gelirlerinden bir yılda ayrılacak payın toplamı bunların bir yılda alacakları aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek ve her türlü tazminat toplamınıniki katını geçemeyece ine dair hüküm, ö retim üyelerinin mesai saatleri dı ında yaptıkları katkılardan dolayıalacakları pay için uygulanmaması gerekmekte ise de; aynıbentte belirtilen döner sermayenin ba lı oldu u birimin araç, gereç ve di er ihtiyaçları için ayrılması gereken en az %30 oranındaki pay ile oranı Üniversite Yönetim Kurulunca saptanması gereken üniversite ara tırma fonuna aktarılacak miktar ayrılmaksızın ö retim üyelerine mesai dı ı katkı payıödenmesinin mevzuata aykırı oldu u.

1619 no’lu ilâmın 7’nci maddesi ile;

2547 sayılı Kanunun 58’inci maddesi ve 1996 Mali yılı Bütçe Kanununun 30’uncu maddesi hükümlerine göre ö retim üyelerinin mesai dı ı katkılarıyla elde edilen gelirlerden de %9 hazine payı, %30 araç, gereç ve di er ihtiyaçlar için pay ayrıldıktan sonra üniversite yönetim kurulunun belirleyece i oranda ara tırma fonuna pay ayrılması ve kalanının da ıtıma tabi tutulması gerekirken Tıp Fakültesi Yönetim Kurulunun 13 no’lu kararıyla mesai dı ı tedavi ve ameliyatlar nedeniyle hak edilen farkların toplamının % 50’si ile poliklinik çalı malarıtoplamının % 40’ının net olarak ödenmesine, 17 sayılı kararıyla da Sayı tay Genel Kurulunun 12.1.1995 tarih 4827 sayılı Kararı ile Muhasebat Gn. Md.nün 4.7.1996 tarih 21916 sayılı yazısına dayanılarak elde edilen gelirin %30’nun araç gereç ve di er ihtiyaçlara ayrıldıktansonra kalan % 70’inin da ıtıma tabi tutulması ve %9 hazine hissesinin de %70’lik kısımdan ayrıldıktan sonra kalan % 63,7’nin vergilendirilerek net olarak ö retim üyelerine da ıtılmasına karar verildi i ve bu kararlara göre ödeme yapıldı ı, ancak ö retim üyelerinin mesai dı ı katkılarıyla elde edilen döner sermaye gelirlerinden alacakları payın hesaplanmasındasadece iki kat kıyaslanmasının dikkate alınmayaca ı bunun dı ında mesai içinde elde edilen gelirlerin da ıtılmasında izlenecek yolun mesai dı ında elde edilen gelirlere de aynıyla uygulanması gerekti i gerekçesiyle


108

Prof.Dr. ……………..’e yapılan katkı payı ödemelerinde fazla ödenen ………………….-liranın tazminine hükmolunmu tur.

2547 sayılı kanunun 58’inci maddesinin a fıkrasının üçüncü ve dördüncü bendlerinde:

“Kurulacak döner sermaye i letmeleri, 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye ve 2490 sayılı Artırma ve Eksiltme ve hale Kanunlarına tabi de ildir. Döner Sermayeden elde edilen ve her yıl sonunda kullanılmayan gelir ertesi yılın döner sermaye gelirine eklenir. Mali yılın bitiminden ba layarak dört ay içinde hazırlanacak bilanço ve ekleri ile bütün gelir ve gider belgeleri denetim için Sayı tay’a birer örne i de aynı süre içinde Maliye Bakanlı ına verilir.

(De i ik: 27/6/1989-KHK-375/16 md.) Her e itim-ö retim, ara tırma veya uygulama birimi veya bölümü ile ilgili ö retim elemanlarının katkısıyla toplanan döner sermaye gelirlerinin en az yüzde otuzu o kurulu veya birimin araç, gereç, ara tırma ve di er ihtiyaçlarına ayrılır, kalan kısmı ise üniversite yönetim kurulunun belirleyece i oranlar çerçevesinde ba lı bulundu u üniversitenin ara tırma fonu ile döner sermayenin ba lı bulundu u birimde görevli ö retim elemanları ve aynıbirimde görevli 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel arasında payla tırılır. Ö retim üyeleri ile Üniversitelerarası Kurulca önerilerek Yüksekö retim Kurulunca kabul edilen teknik ve sanatla ilgili birimlerde görevli ö retim elemanlarına döner sermayeden bir yılda ayrılacak payın toplamı bunların bir yılda alacakları aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek ve her türlü tazminat toplamının iki katını,di er ö retim elemanları için bir katını, 657 sayılı Devlet MemurlarıKanununa tabi personel için ise %50 sini geçemez. u kadar ki, ö retimüyelerinin mesai saati dı ında döner sermayeye yaptıkları katkılardan dolayı alacakları pay iki kat kıyaslanmasında nazara alınmaz.”

2547 Sayılı Yüksek Ö retim Kanununun 58’inci Maddesine Göre Döner Sermaye letmelerinin Kurulmasında Uyulacak Esaslara li kinYönetmeli in 7’nci maddesinin birinci fıkrasında:

“Her e itim-ö retim, ara tırma veya uygulama birimi veya bölümü ile ilgili ö retim elemanlarının katkısı ile toplanan döner sermaye gelirlerinin en az yüzde otuzu o kurulu veya birimin araç, gereç, ara tırma ve di er ihtiyaçlarına, kalan kısmının üniversite yönetim kurulunun belirleyece i bir oran çerçevesindeki miktarı ba lı bulundu uüniversitenin ara tırma fonuna aktarılmak üzere ayrılır.”


109

1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununa 1.8.1996 tarih 4160 sayılı Kanunla eklenen ek 9’uncu maddesinin birinci fıkrasında “genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelere ba lı döner sermaye i letmelerin ( yurtları ve benzeri kurulu lar dahil) aylık gayrisafi hasılatının % 10’u (genel katma bütçeli daire ve idarelere ba lıhastanelerin döner sermayeli i letmeleri için % 9’u) en geç ertesi ayın20’sine kadar genel bütçeye irad kaydedilmek üzere ilgili saymanlıklara yatırılır.”

4139 sayılı 1996 Mali Yılı Bütçe Kanununun döner sermaye gelirleri ba lıklı 30’uncu maddesinin son fıkrasında “genel ve katma bütçeli daire ve idarelere ba lı hastanelerin döner sermayeli i letmelerinin gayri safi hasılatından genel bütçeye aktarılacak miktarıntespitinde % 9 oranı esas alınır. Bu ekilde hesaplanan tutarın %30’u gayri safi hasılatın tahakkukunda % 70’i ise tahsilinde ödenir.”

hükümleri yer almaktadır.

Rapor dosyasında mevcut ili ikli belgelerin incelenmesinden, Aralık ayına kadar, ö retim üyelerinin mesai dı ı katkılarıyla elde edilen döner sermaye gelirlerinin, Fakülte Yönetim Kurulunun 16.01.1996 tarih 13 no’lu kararına göre tedavi ve ameliyattan elde edilenlerinin %50’sinin, poliklinik muayenelerden elde edilenlerin %40’nın net olarak ödendi i, bu nedenle elde edilen gelirlerin net olarak ödenebilmesi için önceden % 80 –82’lere varan oranlarda brütleri alınarak bunlar üzerinden sadece gelir vergisi ve damga vergisi kesintilerinin yapıldı ı;

dare hesabı cetvellerinin incelenmesinden aylık gayrisafi gelirler üzerinden % 9 hazine paylarının kesilerek gönderildi i, 1996 yılı için toplam 1.827.416.147.192.- lira gayri safi gelir üzerinden toplam 164.467.448.000.- lira Hazine payı yatırıldı ı;

Ancak, bilanço izahnamesinin 12’nci maddesinde kar/zarar hesabı ile ilgili açıklamada, umumi gelir hesabına 1996 yılında kaydedilen 1.968.629.688.205.- liralık kısmının, pe in alınan tedavi ücretlerinden iade edilenler, hazineye yatırılan paylar ve ara tırma fonuna aktarılan mebla lar toplam olarak dü ülerek kalanının kar/zarar hesabına aktarıldı ı belirtilmekte ise de, bu miktarının ne kadarınınara tırma fonuna aktarıldı ı konusunda herhangi bir bilginin bulunmadı ı; ayrıca bu umumi gelir içinde yataklı tedavi, poliklinik gibi ö retim üyelerinin katkılarıyla toplanan gelirlerin yanı sıra eczane ve kütüphane gelirlerinin de bulundu u,

görülmektedir.


110

2547 sayılı Yüksek Ö retim Kanununun 58’inci maddesinin a bendinin 375 sayılı KHK ile de i ik dördüncü fıkrasında yer alan ö retim üyelerinin katkılarıyla elde edilen döner sermaye gelirlerinden bir yılda ayrılacak payın toplamı bunların bir yılda alacakları aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek ve her türlü tazminat toplamının iki katınıgeçemeyece ine dair hüküm, ö retim üyelerinin mesai saatleri dı ında yaptıkları katkılardan dolayı alacakları pay için uygulanmamasıgerekmekte ise de, aynı bentte belirtilen döner sermayenin ba lı oldu ubirimin araç gereç ve di er ihtiyaçları için ayrılması gereken en az % 30 oranındaki pay ile oranı Üniversite Yönetim Kurulunca saptanmasıgereken üniversite ara tırma fonuna aktarılacak miktar ayrılmaksızınö retim üyelerine mesai dı ı katkı payı ödenmesi mevzuata aykırıolmaktadır.

Bu nedenle ilamın 7’nci maddesi ile verilen tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


111


KONU: Misafirhane olarak kiralanan konutların, ilgili makamlardan uygun görü ve izin alınmaksızın il daimî encümeni kararı ve valilik makamı onayı ile kamu konutları niteli ine dönü türülerek vali yardımcılarına tahsis edilmesinin mevzuata aykırı oldu u.

2946 sayılı Kamu Konutları Kanununda, kiralama suretiyle konut sa lanmasının zaruri hallerde ve kısıtlı olarak yapılabilece ibelirtildi inden, anılan Kanuna dayanılarak çıkarılan Kamu KonutlarıYönetmeli inin 4’üncü maddesinde, bu tür konut temininin yeterli ödene in bulunması, ilgili Bakanlı ın teklifi ve Maliye Bakanlı ının uygun görü leriyle Ba bakanlıktan izin alınması ile mümkün olabilece iöngörüldü ünden, Özel dare tarafından misafirhane olarak kiralanan üç dairenin il daimi encümeni kararları ile vali yardımcılarına lojman olarak tahsis edilemeyece i ve misafirhane ücreti yerine lojman kirası tahsil edilemeyece i gerekçesiyle …………..-liranın tazminine hükmolunmu tur.

Dilekçiler, Anayasanın 127’nci maddesine göre, mahalli bir idare olan il özel idaresinin özerk bütçesi ve karar organı bulundu unu; bütçesinin l Özel dare Bütçe ve Muhasebe Usulü Yönetmeli inin 34’üncü maddesi gere ince çi leri Bakanlı ınca onandı ını; bütçe üzerinde inceleme ve onama yetkisi bulunmayan Maliye Bakanlı ından misafirhane veya lojman kiralanmasında uygun görü almaya gerek olmadı ını; Bakanlıklarının çi leri Bakanlı ı, karar organlarının ise il daimi encümeni olup kararlarının Danı tay dı ında iptal edecek bir merci olmadı ını dolayısıyla mahallin bakanlar kurulu gibi çalı tı ını,görevlilerin ise encümen kararlarını uygulamama yetkisi bulunmadı ını;3360 sayılı Kanunda özel idarelerinin kiralama yapmasına engel hüküm bulunmadı ını, bu çerçevede bir çok ilde özel idareye ait misafirhaneler oldu unu; Yalova’nın 1995 yılında il olması ile misafirhane olarak kullanılmak üzere kiralama yapıldı ını, daha sonra zorunluluk nedeniyle 5442 sayılı l daresi Kanunundaki yetkiye dayanılarak valilik makamıonayı ile bu misafirhanelerin lojmana dönü türüldü ünü; lçelere atanan kaymakamlar için de lojman olarak kullanılmak üzere kiralama yapıldı ını ve buna ili ilmedi ini; aynı ildeki bazı kamu görevlilerine sa lanan bu olanaktan bir kısım kamu görevlilerinin yararlandırılmamasının Anayasa’nın e itlik ilkesine aykırı oldu unu ileri sürerek, Maliye Bakanlı ı bütçesinden yapılan bir ödeme söz konusu


112

olmadı ından anılan Bakanlıktan izin alınmadı ı gerekçesiyle verilen tazmin hükmünün kaldırılmasını istemekte; ayrıca 1050 sayılı Kanun 8 ve 9’uncu maddeleri do rultusunda görevlerini yerine getiren müdür ve memurların sorumlu tutularak oturmadıkları lojmanın ücretinin kendilerinden istenilmesi ve bu surette cezalandırılmasının yasal olmadı ını belirterek sorumluluk tevcihine de itiraz etmektedirler.

1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununun 8, 13, 22 ve 81’inci maddeleri uyarınca sayman ve tahakkuk memurlarıdüzenledikleri belgelerin do rulu undan ve mevzuata uygunlu undan sorumludurlar. Bu sorumluluk için fazla ödemenin kendilerine yapılmıolması ya da mevzuata uygun olmadan yapılan i lemden kendilerinin yararlanmaları gerekmemektedir. 832 ve 1050 sayılı Kanunlardan do an, Sayı tay’ca yapılan denetim ve yargılama sonucu saptanan mevzuata aykırılık, hazine zararı gibi hususlarda ortakla a ve zincirleme olarak muhatap olunan ve sayman, tahakkuk memurlu u görevlerinin yürütülmesinden kaynaklanan bir sorumluluktur. Bu nedenle dilekçilerin sorumluluk tevcihine ili kin iddialarının reddine,

Konunun esası ile ilgili olarak;

2946 sayılı Kamu Konutları Kanununun kapsam ba lıklı 2’nci maddesinde,

“Bu Kanun;

a)Genel bütçeye giren daireler, katma bütçeli kurumlar, il özel idareleri, belediyeler, il özel idareleri ve belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara ba lı döner sermayeli kurulu lar

.............

Tarafından yurt içinde ve yurt dı ında in a ettirme, satın alma, kiralama suretiyle temin olunan ve bu kurum ve kurulu lar personelinin yararlanması için ayrılan kamu konutlarını kapsar. Ancak kiralama zaruri hallerde ve kısıtlı olarak yapılabilir. Bunun uygulamasıyönetmelikte belirtilir.”

Anılan Kanuna dayanılarak çıkarılan Kamu KonutlarıYönetmeli inin kapsam ba lıklı 2’nci maddesinde

“Bu yönetmelik, 2946 sayılı Kamu Konutları Kanununun 2’nci maddesinde sayılan kamu kurum ve kurulu ları personelinin yararlanması için yurt içinde ve yurt dı ında in a ettirme, satın alma ve kiralama suretiyle sa ladıkları kamu konutlarını kapsar...”


113

Kiralama suretiyle konut sa lanması ba lıklı 4’üncü maddesinde

“a) Bakanlar ve milletvekilleri,

b) Bakanlar Kurulunca tespit edilmi olan kalkınmada öncelikli yörelerdeki kamu kurum ve kurulu larının ve mahrumiyet yerlerindeki üniversitelerden sosyal tesislerini tamamlayamamı olanların mahallen temin ve görevlendirilmesi mümkün bulunmayan personeli,

c) (87/12144 sayılı BKK ile de i ik) Türk Silahlı Kuvvetleri personeli,

d) Emniyet Genel Müdürlü ünce ihtiyaç gösterilecek hal ve yerlerdeki emniyet personeli,

e) Yurt dı ındaki büyükelçiler, daimi delegeler, maslahatgüzarlar, askeri heyet ba kanları ve ba konsoloslar ile konut kiralamasındaki güçlükler, kiraların çok yüksek olması ve di er zorunlu hallerde, kamu kurum ve kurulu larının yurt dı ında daimi görevli personeli,

f) (87/12144 sayılı BKK ile de i ik) Kirasının emsal kamu konutu kirasından fazla olan kısmı ilgililerin tabi oldukları kurulu larınbütçesinden kar ılanması artıyla, görev yaptıkları yerde ve görevlerinin devamı süresince konut tahsis edilemeyen 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 2’nci maddesinde sayılanlar, Devlet Güvenlik Mahkemelerinin ba kan ve üyeleri ile cumhuriyet savcı ve cumhuriyet savcı yardımcıları,

g) (91/1391 sayılı BKK ile eklenen) Adalet Bakanlı ının toplu iyile tirme ve e itim uygulanan özel kapalı cezaevleri ve nüfusu 500.000 den fazla olan il ve ilçe merkezlerinde bulunan ceza evlerinde görevli müdür, infaz koruma ba memuru ve infaz koruma memurları,

h) (91/1391 sayılı BKK ile eklenen) Bütçelerinde yeterli ödene in bulunması kaydıyla ba lı ve ilgili bulunulan Bakanlı ın teklifi, Maliye ve Gümrük Bakanlı ının uygun görü ü üzerine Ba bakanlıktan izin alınması suretiyle kamu kurum ve kurulu larının di er personeli,

için konut kiralanabilir.”


Bu hükümlere göre, il özel idareler 2946 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılmı olan Yönetmelik hükümlerine tabidirler. Bütçelerinin özerk olması, bu kurumları anılan mevzuat kapsamı dı ına çıkartmamaktadır.


114

Di er taraftan, gerek 2946 sayılı Kanunla gerek ilgili yönetmelikle kamu konutlarının satın alınması ve kiralanması konusunda belirli sınırlamalar getirilerek konunun istismarı ve dolayısıyla bu husustaki savurganlık önlemek istenilmektedir. Bu çerçevede özellikle kiralamanınzaruri hallerde ve kısıtlı olarak yapılabilece i belirtilerek uygulamasınınyönetmelikte belirtilece i öngörülmektedir.

Anılan yönetmeli in, kiralama suretiyle konut sa lanmasıyla ilgili 4’üncü maddesine, 1991 yılında 91/1391 sayılı BKK ile eklenen h bendinde, “kamu kurum ve kurulu larının di er personeli” denilmek suretiyle kapsama giren personel açısından bir esneklik getirilmekte ise de, söz konusu maddenin di er bendlerinde olmayan bir sınırlama ile bu tür kiralama suretiyle kamu konutu sa lanabilmesi, kamu kurum veya kurulu unun bütçesinde yeterli ödene in bulunmasının yanı sıra ilgili Bakanlı ın teklifi, Maliye Bakanlı ının uygun görü ü ve Ba bakanlı ıniznine ba lanmaktadır.

Bu nedenle misafirhane olarak kiralanan konutların, ilgili makamlardan uygun görü ve izin almaksızın il daimi encümeni kararı ve valilik makamı onayı ile kamu konutları niteli ine dönü türülerek vali yardımcılarına tahsis edilmesi mevzuata uygun olmadı ından, misafirhane ücreti ile kamu konutları kira bedelleri arasındaki farka ili kin olarak verilen tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


115


KONU: Belediyelerin atık su hizmetlerinden yararlanan binalar çevre temizlik vergisine tabi tutuldu undan ve resmi dairelere ait binalar da bu verginin kapsamı dı ında bırakılmıoldu undan, resmi dairelerden atık su bedeli alınmasınınmümkün olmadı ı.

lâmın 1’inci maddesinde, resmi dairelerden atık su bedeli alınması mümkün olmadı ı halde, ödenen su bedelinin içinde atık su bedelinin de bulundu u görüldü ünden …………….- liraya tazmin hükmolunmu tur.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun “Çevre Temizlik Vergisi” ba lıklı mükerrer 44’üncü maddesinde,

“Mükerrer madde 44 (Ek 15.7.1994-3914/1 Md.) Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin katı atıktoplama ile kanalizasyon hizmetlerinden yararlanan konut, i yeri ve di er ekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir.

Genel ve Katma Bütçeli darelere, l Özel darelerine, Belediyelere, Köy Tüzel Ki ili ine ve bunların kuracakları birliklere, kanunla kurulan üniversitelere ait ve münhasıran bunların hizmetlerinde kullanılanbinalar ile dini hizmetlere ait umuma açık ibadethaneler, Kızılay Kan Merkezi, ubeleri ve kampları, kar ılıklı olmak artıyla yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk hizmetlerinde kullanılanlara, elçinin ikametine mahsus olan binalar, merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kurulu ların Türkiye’deki temsilciliklerine ait binalar ve bunların mü temilatı, bu verginin kapsamına dahil de ildir.

Belediyeler, atık su ile ilgili olarak da; katı atıklarla ilgili tarifede yer alan bina gruplarını topluca veya ayrı ayrı dikkate almak suretiyle ve su tüketim bedellerini a mamak üzere, meclislerince belirlenecek miktarda çevre temizlik vergisi alırlar. Atık su bedeli ile ilgili çevre temizlik vergisi su tüketim bedeli ile birlikte tarh ve tahakkuk etmisayılır ve bu bedel ile birlikte tahsil edilir. Su ve kanalizasyon hizmetleri ayrı bir kanunla düzenlenmi bulunan belediyelerde ise, atık su bedellerinin tahsilline ili kin uygulama kendi kanunlarındaki hükümlere tabidir.” hükmü bulunmaktadır.


116

Görüldü ü üzere, belediyelerin katı atık toplama, kanalizasyon ve atık su hizmetlerinden yararlananlar çevre temizlik vergisine tabi tutulmu olup; kanunda katı atık toplama hizmetlerinden yararlanan mükellefler binaların grup ve derecelerine göre tarifelendirilmi ,kanalizasyon ve atık su ile ilgili verginin ise belediye meclislerince tespit edilecek miktara göre su tüketim bedeli ile birlikte alınaca ı hükmü getirilmi tir.

2464 sayılı Kanunun mükerrer 44’üncü maddesine göre, belediyelerin atık su hizmetlerinden yararlanan binalar çevre temizlik vergisine tabi tutuldu u ve resmi dairelere ait binalar ile bunlarınmü temilatı bu verginin kapsamı dı ında bırakıldı ından, resmi dairelerden alınan su bedellerine atık su bedelinin dahil edilmesi ve bu ad altında vergi alınması mümkün de ildir.

Dilekçi, ………….. Belediyesinin Malmüdürlü üne yazdı ı ve atıksu bedelinin 2464 sayılı Kanunun 97’nci maddesine göre alındı ına dair bir yazı göndermi ise de; söz konusu Kanun maddesinde yer altısularından belediyelerin ücret alma yetkisi düzenlenmi olup, bu madde ile atık su bedeli alınması arasında bir ba lantı bulunmamaktadır.

Belediyelerin atık su hizmetlerinden yararlananlar Çevre Temizlik Vergisine tabi tutuldu u ve resim dairelere ait binalar bu verginin kapsamı dı ında bırakılmı oldu undan, dilekçinin ma duriyetinin giderilmesine ili kin talebinin reddi ile ilamın 1’inci maddesiyle verilen tazmin hükmünün tasdikine karar verildi.


117


KONU: Üniversitenin muhtaç ö rencilere tahsil, beslenme ve barınma masraflarını kar ılamak üzere ödedi i burs adıaltında yapılan ödemelerin, ö rencinin üniversitenin bazıbirimlerinde uygulamaya ve i e alı tırmaya yönelik olarak çalı tırıldıktan sonra verilmesi ile ücret niteli ini kazanamayaca ı ve bu nedenle 193 sayılı Kanunun 28’inci maddesinin 3’üncü bendinde yer verilen tatbikat vesilesi ile yapılan ödemeler çerçevesinde gelir vergisinden istisna edilmesi gerekti i.

1395 no’lu ilâmın 2’nci maddesi ile, ODTÜ’nün de i ikbirimlerinde muhtelif görevlerde çalı tırılan ö rencilere, hizmet kar ılı ıburs adı altında yapılan ödemeler, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61’inci maddesinde tanımlanan ücret kavramı içine girdi i, anılan Kanunun 1 ve 2’nci maddeleri uyarınca gelir vergisine tabi olmasıgerekti i gerekçesiyle kesilmeyen gelir vergileri toplamı …………..- liranıntazminine hükmolunmu tur.

2547 sayılı Kanunun Cari Hizmet Maliyeti ba lıklı 3843 sayılıKanunla de i ik 46’ncı maddesinde, ö renci ba ına tespit edilen cari hizmet ödeneklerinin tespitine, bunların devletçe kar ılanacak olan kısmının ödenek olarak bütçeye konulmasına, ö renciler tarafından kar ılanacak olan ö renci katkısına de inilmekte olup, anılan maddenin altıncı ve yedinci fıkrasında ö renci sosyal tesis ve faaliyetlerinden elde edilen gelirler, bastırılan ders kitapları ve teksirlerden elde edilen gelirlerin üniversite adına bankaya yatırılaca ı ve rektörlükçe Bütçe Ba kanlı ı hesabına bir yandan gelir di er yandan özel ödenek kaydedilerek aktarılaca ı belirtildikten sonra “... Kaydolunan ödenekler, ba ta ö rencilerin beslenme, sa lık, spor, kültür ve di er sosyal hizmetleri olmak üzere, üniversitenin cari, kalkınma plan ve programlarına uygun yatırım, transfer ve ö rencilerin kısmi zamanlıolarak geçici i lerde çalı tırılmasına ili kin giderlerinde kullanılır.Kullanım ve harcamaya ili kin esas ve usuller Maliye ve Gümrük Bakanlı ının görü ü alınarak Yüksekö retim Kurulunca belirlenir.

Bu hesabın sarfı, muhasebesi ve denetimi döner sermaye mevzuatına tabi olup, i lemleri üniversitede görevlendirilecek sayman tarafından yürütülür.” hükümleri bulunmaktadır.


118

Bu maddeye dayanılarak YÖK Yürütme Kurulunun 15.1.1993 tarih 93.1.39 sayılı kararıyla düzenlenen Yüksekö retim KurumlarındaCari Hizmet Maliyetine Ö renci Katkısı ile Di er Faaliyetlerden Elde Edilen Gelirlerin Kullanım ve Harcanmasına li kin Esas Ve Usuller’in 1’inci maddesinde aynı hüküm tekrarlanmakta, Bütçelerin Hazırlanmasıba lıklı üçüncü bölümde ise, 10’uncu maddede bütçenin gelir kısmınıolu turan unsurlar sayılmakta ve f bendinde “ö rencilerin beslenme, sa lık, barınma, kültür ve spor faaliyetleri ile di er sosyal ihtiyaçlarda kullanılmak üzere yapılan her türlü ba ı ve yardım gelirleri”ne yer verilmekte,

11’inci maddede ise bütçenin gider kısmını olu turan unsurlar sayılmakta ve f bendinde “Beslenme, barınma, sa lık, spor ve kültür hizmetleri dı ında, ö renciye yönelik e lence, kamp i letilmesi, bozamanların en iyi ekilde de erlendirilmesi ve muhtaç ö rencilere yapılacak yemek, barınma giyinme ve yol giderleri, gibi di er sosyal yardımlarla ilgili cari, yatırım ve transfer harcamaları” yer almaktadır.

Bu hükümler birlikte de erlendirildi inde, Ö renci Sosyal Hizmetler Birimi bütçesinin, üniversitenin ö renci katkı paylarından, üniversitenin sosyal tesis gelirlerinden, bastırılan ders kitapları ve teksir gelirleri ile katma bütçelerden aktarılan ödenek, birimin banka faiz gelirlerinin yanı sıra ö rencilerin her türlü sosyal kültürel vb. ihtiyaçlarında kullanılmak üzere yapılan ba ı ve yardım gelirlerinden olu tu u; bütçenin, ö rencilerin beslenme, barınma, sa lık, spor, kültür ve di er sosyal yardım hizmetlerinde ve bu çerçevede muhtaç ö rencilerin yemek, barınma, giyinme, yol giderleri gibi ihtiyaçlarını kar ılamak üzere yapılacak transfer harcamalarında kullanılmasının öngörüldü üanla ılmaktadır.

Buna göre, bu bütçeden muhtaç ö rencilere burs ödenmesi de do al olmaktadır. Di er yandan anılan Esasların 9’uncu maddesinde “... Birim i lerini yürütmek üzere birim bütçesinden sözle meli personel, geçici i çi ve kısmi zamanlı ö renci de istihdam edilebilece i”öngörülmektedir. Bu hüküm 2547 sayılı Kanunun 46’ncı maddesinde de yer almaktadır.

Ö renci Sosyal Hizmetler Birim Saymanlı ında ve üniversitenin kütüphane, laboratuar gibi di er birimlerinde sadece sözle meli personel veya geçici i çi çalı tırmak da mümkün iken ö renci çalı tırılmasının asılnedeninin ise muhtaç ö rencilere ihtiyaçlarını gidermekte katkıdabulunmak, bir anlamda burs vermek oldu u anla ılmaktadır.


119

Nitekim, 4222 sayılı Katma Bütçeli dareler 1997 Mali Yılı Bütçe Kanununun, Yüksekö retim Kurumları le lgili Hükümler ba lıklı 11’inci maddesinin e bendinde “2547 sayılı Yüksekö retim Kanununun 46’ncımaddesi uyarınca; elde edilen gelirlerin özel gelir ve özel ödenek kaydedilen tutarlarının %10’una kadar olan kısmı üniversite yönetim kurulunun tespit edece i ba arılı, gelir düzeyi dü ük ö rencilerin burs, kitap ve kırtasiye ile beslenme yardımı ödemelerinde kullanılır.” denilmektedir.

Di er yandan 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 28’inci maddesinde “Tahsil ve tatbikat giderleri kar ılı ı olarak yapılan a a ıdayazılı ödemeler Gelir Vergisinden istisna edilmi tir:

“ 1- ………

. 2- Resmi ve özel müesseseler ve ahıslar hesabına Türkiye’de tahsilde bulunan ö renciye ia e, ibaret ve tahsil gideri olarak ödenen paralar,

3- Ö rencilere tatbikat dolayısıyla ö retim müesseseleri veya tahsil masrafları deruhte edenler tarafından verilen paralar." hükümlerine yer verilmektedir.

Üniversitenin muhtaç ö rencilere tahsil masraflarını, beslenme, barınma masraflarını kar ılamak üzere ödedi i tutarlar burs olarak adlandırıldı ına ve ö renciye asıl olarak burs olarak para vermek amaçlandı ına göre, bu tutarların, ö rencinin üniversitenin bazıbirimlerinde uygulamaya ve i e alı tırmaya yönelik olarak çalı tırıldıktan sonra verilmesi ile ücret niteli ini kazanmasının mümkün olmadı ına, 193 sayılı Kanunun 28’inci maddesinin 3’üncü bendinde yer verilen tatbikat vesilesi ile yapılan ödemeler çerçevesinde gelir vergisi istisnalarıiçinde yer aldı ına,

Bu nedenle dilekçi iddialarının kabulü ile tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


120


KONU: Katma De er Vergisi matrahına, 3065 sayılı Kanunun 25’inci maddesinde sayılan unsurlar dı ında mal ve hizmetin tesliminde mü teriden alınan her türlü de er kar ılı ının(vergi, resim, harç, pay, fon vs.) dahil edilmesi gerekti inden, elektrik ve havagazının satı bedeli ile birlikte tüketicilerden tahsil edilmesi gereken Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin, Katma De er Vergisi matrahına dahil edilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadı ı.

lâmın 1’inci maddesinde, Köy Hizmetleri Bölge ve lMüdürlüklerince tüketilen elektri e ili kin faturalarda Elektrik Tüketim Vergisinin, Katma De er Vergisi matrahına dahil edilmesi nedeniyle ……………...-liraya tazmin hükmolunmu tur.

Dilekçi, Maliye Bakanlı ı Gelirler Genel Müdürlü ünün 11.12.1997 tarih ve 53622 sayılı yazısında, tüketilen elektri e ili kin düzenlenen faturalarda Elektrik Tüketim Vergisinin Katma De er Vergisi matrahına dahil edilmesinin gerekti i belirtildi inden yapılan ödemelerde herhangi bir fazla ödeme bulunmadı ını ifade ederek temyiz ba vurusunda bulunmaktadır.

25.10.1984 tarih ve 3065 sayılı Katma De er Vergisi Kanununun

“Teslim ve hizmet i lemlerinde matrah” ba lıklı 20’nci maddesi:

1-Teslim ve hizmet i lemlerinde matrah, bu i lemlerin kar ılı ınıte kil eden bedeldir.

2-Bedel deyimi, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu i lemler kar ılı ında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanan para, mal ve di er suretlerde sa lanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve de erler toplamını ifade eder.

...........................

“Matraha dahil olan unsurlar” ba lıklı 24’üncü maddesi:

A a ıda yazılı unsurlar matraha dahildir:


121

b) Ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider kar ılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon kar ılı ı gibi unsurlar,

.............................

“Matraha dahil olmayan unsurlar” ba lıklı 25’inci maddesi:

“A a ıda yazılı unsurlar matraha dahil de ildir.

a) Teslim ve hizmet i lemlerinde fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki iskontolar,

b)Hesaplanan katma de er vergisi,”

26.05.1981 tarih ve 2464 sayılı Belediye Gelirler Kanununun 35’inci maddesi ile de;

“Elektrik ve havagazı tüketenler, Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisini ödemekle mükelleftirler.

Elektrik veya havagazı da ıtan kurulu lar, satı bedeli ile birlikte bu verginin de tahsilinden ve ilgili belediyeye yatırılmasında sorumludurlar.”

hükmü getirilmi tir.

Bu hükümlerden de anla ılaca ı üzere; Elektrik Tüketim Vergisi elektrik ve havagazının tüketilmesinden ortaya çıkan ve bu nedenle tahsil edilen bir vergidir.

Teslim ve hizmet i lemlerinde Katma De er Vergisi matrahı ise bu i lerin kar ılı ını te kil eden bedel olup, bedel deyimi alıcıdan her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlar tarafından borçlanılan para, mal veya di er suretle sa lanan ve para ile temsil edilebilen de erler toplamınıifade etmektedir. Yine 3065 sayılı Kanunun 24’üncü maddesinde sigorta komisyon ve benzeri gider kar ılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon kar ılı ı gibi unsurların matraha dahil oldu u 25’inci madde de ise sadece teslim ve hizmet i lemlerinde fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki iskontolar ile hesaplanan KDV sinin matraha dahil edilmeyece i belirtilmektedir.

Bu açıklamalardan anla ılaca ı üzere, teslim edilen mallara ili kin olarak hesaplanacak Katma De er Vergisinin matrahına 3065 sayılı kanunun 25’inci maddesinde sayılan unsurlar dı ında mal ve hizmetin tesliminde mü teriden alınan her türlü de er kar ılı ının (vergi, resim, harç,pay, fon v.,s.) dahil edilmesi gerekti inden elektrik ve


122

havagazının satı bedeli ile birlikte tüketicilerden tahsil edilmesi gereken Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Katma De er Vergisi matrahınadahil edilmesinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

Belirtilen nedenlerle, dilekçi iddialarını kabulü ile ilâmın 1’inci maddesiyle verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


123


KONU: 1580 sayılı Belediye Kanununun 15’inci maddesinin 4’üncü bendinde, salgın ve bula ıcı hastalıkları önlemek, 34’üncü bendinde ise fakir hastalara bakmak ve ilaç vermek belediyelerin görevleri arasında sayılmı olup, bu hükümler uyarınca yoksul ki ilerin sa lık taramasından geçirilerek grip a ısı yapılmasında ve bedellerinin belediye bütçesinden ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadı ına.

1676 sayılı ilâmın 3’üncü maddesi ile, Devlet Memurları Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeli inin uygulanmasıyla ilgili 8 seri no’lu 1997 Mali Yılı Bütçe Uygulama Talimatının 5-C maddesinde kuduz, hepatit B ve tetanos immun a ıları dı ında a ı bedellerinin ödenmeyece ibelirtildi inden belediyede çalı an memurların grip a ı bedellerinin ve belediyede çalı an i çilerin tedavi giderleri SSK tarafından ödendi i için bunların sa lık giderlerinin belediye bütçesinden ödenemeyece i; ayrıca 1580 sayılı Belediye Kanununun 15/4 maddesinde belediyenin salgın ve bula ıcı hastalıkların önlenmesi hususunda görevli oldu u belirtilmesine kar ın grip hastalı ının maddede belirtilen anlamda bula ıcı ve salgınhastalıklardan olmadı ı gerekçesiyle Sa lık leri Müdürlü ünün talebi üzerine ne için hangi amaçla alındı ı belli olmayan 1000 dozluk grip a ısıbedeli …………….-liranın tazminine hükmolunmu tur.

1580 sayılı Belediye Kanununun belediyenin görevlerine ili kin 15’inci maddesinin 4’üncü bendinde “Salgın ve bula ıcı insan ve hayvan hastalıklarının önüne geçmek ve yayılmasına mani olmak için mahsus kanun, nizamname veya talimatnameleri mucibince tatbik edilen tedbirler hakkında hükümet te kilatıyla birlikte çalı mak,”34’üncü bendinde “....fakir hastalara meccanen bakmak, ilaç vermek.....” belediye görevleri arasında sayılmakta, belediyeler bu çerçevede gezici sa lıkocakları gibi çalı an otobüsleri tıbbi cihazlarla donatarak özellikle yoksul ki ilerin oturdu u mahalleri sa lık taramasından geçirerek tedavi yardımlarında bulunmaktadırlar. Bu sırada yeterince beslenemeyen ve so uktan korunamayan muhtaçlara grip a ısı yapılmasında belediyenin anılan maddede yer verilen görevlerine bir aykırılık bulunmamaktadır.

Bu nedenle dilekçi iddiasının kabulü ile ilâmın 3’üncü maddesi ile verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


124


KONU: Ticaret Merkezi Sanat Kulesi, pano ve vitray yapım i inde ressam ve heykeltıra a yapılan ödemeler, serbest meslek kazancı kapsamında oldu undan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi uyarınca gelir vergisi tevkifatıve 3238 sayılı Savunma Sanayi Geli tirme ve Destekleme daresi Ba kanlı ı Kurulması Hakkında Kanuna göre de vergi

tevkifatı üzerinden %10 nispetinde fon kesintisi yapılmasıgerekti i.

lâmın 4’üncü maddesinde, Belediye Sahil Ticaret Merkezi Saat Kulesi, pano ve vitray yapımı i inde ressam ve heykeltıra a yapılan ödemeler, serbest meslek kazancı kapsamında oldu undan, 193 sayılıGelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi uyarınca gelir vergisi tevkifatıve 3238 sayılı Savunma Sanayi Geli tirme ve Destekleme daresi Ba kanlı ı Kurulması Hakkında Kanuna göre de gelir vergisi tevkifatıtutarı üzerinden %10 nispetinde fon kesintisi yapılması gerekirken bu kesintiler yapılmadı ından dolayı ……………- liraya tazmin hükmolunmu tur.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 18’inci maddesinde aynen;

“Müellif, mütercim, heykeltıra , hattat, ressam, bestekâr ve mucitlerin ve bunların kanunî mirasçılarının iir, hikaye, roman, makale, bilimsel ara tırma ve incelemeleri, röportaj, karikatür, foto raf, film,video band ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, radyo , televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.

Eserlerin ne ir, temsil, icra ve te hir gibi suretlerle de erlendirilmesi kar ılı ında alınan bedel ve ücretler istisnaya dahildir.

Yukarıda yazılı kazançların arızî olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına engel te kil etmez.

Serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94’üncü maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye ümulü yoktur” hükmü bulunmaktadır.


125

Aynı Kanunun 94’üncü maddesi (2-a) bendinde ise; 18’inci madde kapsamına giren serbest meslek i leri dolayısıyla yapılan ödemelerden (93/5148 sayılı B.K.K. ile %10) gelir vergisi tevkifatıyapılaca ı hükme ba lanmı tır.

Ayrıca, 3238 sayılı Savunma Sanayi Geli tirme ve Destekleme daresi Ba kanlı ının Kurulması Hakkında Kanunda de i iklik yapan

3824 sayılı Kanunun 18/d maddesine istinaden çıkarılan 12.01.1995 tarih ve 95/6428 sayılı Kararnamenin Eki Kararın 1’inci maddesine göre gelir vergisi tevkifatı tutarı üzerinden %10 oranında fon payı kesintisi yapılması gerekmektedir.

Dilekçi, sözü edilen kazancın 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 18’inci maddesi gere ince gelir vergisinden müstesna oldu unu belirtmi se de; mezkûr 18’inci maddenin son bendinde serbest meslek kazançları istisnasının Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye ümulün olmadı ını hüküm altına almı oldu undan, bahsi geçen kazançtan 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi 2’nci bendi uyarınca gelir vergisi tevkifatıyapılması gerekmektedir.

Bu itibarla, dilekçi iddialarının reddi ile, ilâmın 4’üncü maddesi ile verilen ……………….- liraya ili kin tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


126


KONU: 3201 sayılı Emniyet Te kilâtı Kanununun 2261 sayılıKanunla de i ik 86’ncı maddesinin (A) bendine göre verilen ödüller, 193 sayılı Kanunun 29/1’inci maddesinde belirtilen memleket bakımından faydalı i ve faaliyetleri te vik maksadıyla verildi inin kabulü ile gelir vergisinden istisna edilmesi gerekece i.

1489 sayılı ilâmın 7’nci maddesi ile,

Batman Emniyet Müdürlü ünde görevli emniyet mensuplarına 3201 sayılı Emniyet Te kilatı Kanununun 2261 sayılı Kanunla de i ik86/a maddesine dayanılarak nakden verilen ödüller, 193 sayılı GVK’nun 61’inci maddesinde tanımlanan ücret niteli inde olup, anılan Kanunun 29/1’inci maddesinde gelir vergisinden istisna edilen te vik, ikramiye ve mükafatlar kapsamında olmadı ı ve Kanunun 2 ve 94’üncü maddelerine göre yapılması gereken gelir vergisi kesintisinin yapılmadı ı gerekçesiyle fazla ödenen ……………..- liradan tahsil edilen ……………...- liranındü ülmesinden sonra kalan ……………...- liranın tazminine hükmolunmu tur.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 29’uncu maddesinde “Te vik gayesiyle verilen a a ıda yazılı ikramiye ve mükafatlar gelir vergisinden müstesnadır.

1- lim ve Fenni, güzel sanatları, tarım, hayvan yeti tirilmesini ve memleket bakımından faydalı olan di er i ler ve faaliyetleri te vikmaksadıyla verilen ikramiyeler ve mükafatlar...”

3201 sayılı Emniyet Te kilatı Kanununun 2261 sayılı Kanunla de i ik 86/A maddesinde

“Ülkenin güvenli i ve esenli i, Devletin çıkarları ve ki ilerin can, ırz ve mallarını korumada yüksek hizmetleri görülenler, fiilen almakta oldukları aylık tutarlarının iki katından be katına kadar... para verilerek ödüllendirilir.”



127

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 29’uncu maddesinin 1’inci fıkrasında te vik amacıyla verilen bazı ikramiye ve mükafatlar gelir vergisinden istisna edilirken ilmi, fenni, güzel sanatlarla, tarımla ve hayvan yeti tirilmesi ile ilgili ikramiye ve mükafatlar sayıldıktan sonra “memleket için faydalı di er i ler ve faaliyetler için verilen ikramiye ve mükafatlar” ibaresi ile kapsam geni letilmektedir.

Anılan fıkrayla gelir vergisinden istisna edilen ikramiye ve mükafatları sadece ba langıçta sayılan bran larla sınırlamak, memleket için faydalı di er i ler ve faaliyetler ibaresini uygulama alanı olmayan gereksiz bir ifade durumuna dü ürdü ü gibi yasa koyucunun amacına da aykırı olmaktadır.

Nitekim, dilekçi tarafından ibraz edilen, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununu yürütmekle görevli merci olarak Maliye Bakanlı ı Gelirler Genel Müdürlü ünün 03.06.1998 tarih 20792 sayılı görü yazısında da, 3201 sayılı Emniyet Te kilatı Kanununun 2261 sayılı Kanunla de i ik86’ncı maddesinin A bendine göre verilen ödüllerin, 193 sayılı Kanunun 29/1’inci maddesinde belirtilen, memleket bakımından faydalı i ve faaliyetleri te vik maksadıyla verildi inin kabulü ile gelir vergisinden istisna edilmesi gerekti i bildirilmektedir.

Bu nedenle, emniyet mensuplarına nakden verilen ödüllerden gelir vergisi kesilmemesinde mevzuata aykırılık bulunmadı ından dilekçi iddialarının kabulü ile tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


128


KONU: Özel dare Müdürlü üne ait Kültür Sitesi Binasına ili kinyangın sigorta bedelinin bütçeden kar ılanmasının mümkün olmadı ı.

1698 sayılı ilamın 1’inci maddesinde, Özel dare Müdürlü üne ait Kültür Sitesi Binasına ili kin yangın sigortası bedelinin bütçeden kar ılanmasının mümkün olmadı ı gerekçesi ile ……………..- liranıntazminine hükmolunmu tur.

Dilekçi dilekçesinde özetle; her ne kadar il özel idare mallarınınDevlet malı sayılaca ı bu nedenle 1997 yılı Genel Bütçe Kanununun ( R ) Cetvelinin “340 Tarifeye Ba lı Ödemeler” ayrıntı kodunun (b) bendine göre devlet malının sigorta edilmemesinin esas oldu u, keza 01.10.1995 tarih ve 2241 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan l Özel daresi Bütçe Muhasebe Usulü Yönetmeli i Eki (R ) Cetvelinin “340 Tarifeye Ba lıÖdemeler” ayrıntı kodunun (b) bendine göre de özel idare mallarınınsigorta edilmemesinin esas oldu u belirtilmekte ise de söz konusu Yönetmeli in yürürlük tarihi Yönetmelik de i ikli i ile 11 ilin dı ındaki il özel idarelerinde çi leri Bakanlı ının 23.12.1996 tarih ve 80969 sayılıGenelge Emirleri ile 01.01.1998 yılına ertelendi inden ve harcamanın1997 yılı içerisinde yapıldı ı göz önüne alınarak tazmin hükmünün kaldırılması istenmektedir.

3360 sayılı l Özel daresi Kanununun 75’inci maddesinde “Vilayet emvali menkule ve gayrımenkuleye mutasarrıf ve i bu kanun ile muayyen ve mahdut vezaifi hususiye ile mükellef bir ahsı manevidir. Emvali hususiye-i vilayet mahfuziyet ve masuniyet itibariyle emvali umumiye-i devletten maduttur.” denilmek suretiyle özel idare mallarınınkorunması ve dokunulmazlı ı açısından devlet malı niteli ine haiz oldu uhüküm altına alınmı tır.

Yine, 1997 Mali Yılı Genel Bütçe Kanununun ( R ) Cetvelinin “340 Tarifeye Ba lı Ödemeler” ayrıntı kodunun (b) bendinde devlet mallarınınsigorta edilmemesinin esas oldu u belirtildikten sonra, istisnaları tek tek sayılmı tır. Bu istisnalar arasında devlet mallarına ait yangın sigortasıvb. giderlere yer verilmemi tir.


129

Di er yandan 01.10.1995 tarih ve 22421 Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan l Özel daresi Bütçesi ve Muhasebe Usulü Yönetmeli i Eki ( R ) Cetvelinin “340 Tarifeye Ba lı Ödemeler” ayrıntıkodunun (b) bendinde;

“Sigorta giderleri: Di er harcama kalemlerinin esas giderlerine ili kin olarak ödenen sigorta giderleri dı ında il özel idaresi mallarınınsigorta edilmemesi esastır.

Ancak;

ba) Yanıcı, patlayıcı maddeler, gemi ve ilaç depolama yerlerinin sigorta giderleri,

bb) Evrakı müsbitelerine göre ayrılması mümkün olmayan sigorta ve navlun giderleri” denilmek suretiyle istisna olarak sayılan giderler dı ında özel idare mallarının sigorta edilmemesinin esas oldu u ilkesi kabul edilmi tir.

Her ne kadar temyiz dilekçesinde, söz konusu yönetmeli inuygulamasının 11 il dı ında 01.01.1998 yılına ertelendi i harcamanın ise 1997 yılında yapıldı ı ifade edilse de, bu ifade gerçe i yansıtmamaktadır.

Çünkü söz konusu yönetmeli in yürürlü ünü erteleyen Ek Geçici Madde 1 de aynen; “Bu yönetmeli in bütçe ile ilgili hükümleri, Ankara, stanbul, Adana, Sakarya, Hatay, Erzurum, Gaziantep, Antalya, Bursa,

Trabzon ve Diyarbakır illerinde Resmi Gazetede yayımı tarihinde, di erhükümleri ise 01.01.1997, di er illerde ise bütçe ile ilgili hükümleri 01.01.1997 tarihinde, di er hükümleri ise 01.01.1998 tarihinde yürürlü e girer.” denilmektedir. R- Cetveli (Harcamalara li kin Formül) de bütçeye ili kin bir hüküm oldu una göre 01.01.1997 tarihinde yürürlü e girmi tir.

ayet söz konusu yönetmeli in yürürlü ü harcamanın yapıldı ıtarihte ertelenmi olsaydı dahi, özel idare malının devlet malı oldu u ve devlet malının sigorta edilmemesinin esas oldu una ili kin kanun hükümleri yürürlükte iken ve bu ilke söz konusu yönetmeli e de aynen alınmı iken bu yönetmeli in yürürlü ünün ertelenmi olması devlet malının sigorta edilebilece i anlamına gelmeyecektir.

Yine l Özel daresi Kanununun 82’nci maddesinin 7’nci bendinde; “Özel idare mallarının vergi, resim, harç ve sigorta giderleri” denilmek suretiyle il özel idarelerinin giderleri arasında özel idare mallarının sigorta giderleri sayılmı ise de, söz konusu sigorta giderleri


130

menkul, gayri menkul ve ta ıtlara ait ihtiyari sigorta giderlerini de il, bilakis kanunen zorunlu olan sigorta giderlerini kapsamaktadır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle dilekçi iddialarının reddi ile 1698 sayılı ilâmın 1’inci maddesiyle verilen ……………….- liraya ili kin tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


131


KONU: Sa lık ve Sosyal Yardım Bakanlı ına Ba lı Sa lık Kurumlarıile Esenle tirme Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanunun 3’üncü maddesi ve bu Kanun gere ince çıkarılan 106 sayılı Yönetmeli in 7/c maddesi gere ince, yurtiçinden satın alınan malzemelere ili kin KDV bedeli ile yurtdı ından satın alınan malzemelerin yükleme, bo altma, nakliye ve gümrükleme giderlerinin döner sermaye bütçesinden ödenebilece i.

lâmın 3’üncü maddesiyle, Belçika dı kredisi ile yapılmakta olan ek hastane binası ile ilgili olarak yurt içinden satın alınan malzemeler için KDV bedeli ile yurtdı ından satın alınan malzemelerin yükleme, bo altma, nakliye ve gümrükleme giderlerinin Sa lık Bakanlı ı tarafından ödenmesi gerekirken Döner Sermaye Bütçesinden ödenmesi nedeniyle …………...- liraya tazmin hükmü verilmi tir.

Dilekçi, 209 sayılı Kanunun de i ik 3 ve 9’uncu maddesi ile 106 sayılı Yönetmeli in 7’nci maddesinin bu giderlerin yapılmasına imkan verdi ini, Belçika dı kredisinde yapılan harcamalar herhangi bir saymanlık hesabından ödenmedi inden KDV ve gümrük giderlerinin Sa lık Bakanlı ı Bütçesinden ödenmedi ini; Sa lık Bakanlı ının24.05.1996 tarih ve 07551 sayılı oluru ile KDV bedellerinin döner sermaye gelirlerinden kar ılanmasının istendi i; Maliye Bakanlı ı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlü ünün 08.10.1996 tarih ve 20965 sayılıyazısında ise ihale konusu i lerde Türkiye’den kaynaklanan vergi, resim ve harçların ödenmesi hususunda sözle me hükümlerine uyulmasıgerekti i, ödemelerin sözle meye taraf olan döner sermaye i letmesince yapılması gerekti inin bildirildi ini belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedir.

209 sayılı Sa lık ve Sosyal Yardım Bakanlı ına Ba lı Sa lıkKurumları ile Esenle tirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun’un 3 üncü maddesi ile Sa lık Bakanlı ının“Her nevi müstehlik maddelerle, tıbbi, cerrahi alet, malzeme ve cihazlar, döner sermaye hizmetlerinin istilzam ettirece i ve demirba e yayı satınalmaya, tamirat, tadilat, in aat, tıbbi ve fenni tesisat yaptırmaya, gayrimenkul kiralamaya ve bunlara müteferri sair masraflar yapmaya, tamir, imal atölyeleri açılması ve bunlara sermaye tesis edilmesi,


132

ambulans ve cenaze arabası satın alınması, müesseselerce kıymetlendirilen mamullerin serbest piyasaya veya sair müesseselere intikal ettirilmesi i lerini yapmaya veya bunun için müesseselere yetki vermeye ...” mezun oldu u belirtilmi ;

Sa lık ve Sosyal Yardım Bakanlı ına Ba lı Sa lık Kurumları ile Esenle tirme Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkındaki 209 sayılıKanun Gere ince letme, dare ve Muhasebe lerine Dair 106 SayılıYönetmelik’in de i ik 7’nci maddesinin (c) bendinde,

“satın alınacak her türlü mal ve hizmet bedelleri” döner sermayenin giderleri arasında sayılmı tır.

Kredi anla masının 17.2’nci maddesi gere i anla madan do acaktüm yükümlülüklerden, ödemelerden ve vergilerden borç alan ki i/kurum sorumlu tutulmu ; söz konusu in aat i i ile ilgili sözle menin 1’inci maddesi ile fiyatların, Türkiye’deki tüm vergi ve harçlardan hariç oldu u hükme ba lanmı tır.

209 sayılı Kanunun 3’üncü maddesine istinaden Sa lık Bakanlı ısatın alma, in aat, tıbbi ve fenni tesisat ile bunlara müteferri sair masraflar yapma hususunda döner sermayelere yetki vermeye mezun bulunmakta; 106 sayılı Yönetmelik’in de i ik 7/c maddesinde ise satınalınacak her türlü mal ve hizmet bedelleri döner sermaye giderleri arasında sayılmaktadır. Sa lık Bakanlı ının 27.12.1995 tarih ve 25324 sayılı ve 24.05.1996 tarih ve 07551 sayılı yazıları ile satın alınan malzemelere ait KDV ve gümrük giderlerinin döner sermaye gelirlerinden kar ılanması istenmi ve 106 sayılı Yönetmelik’in de i ik 7’nci maddesinde satın alınacak her türlü mal ve hizmet bedellerinin döner sermaye giderleri arasında oldu u belirtilmi oldu undan dilekçi iddialarının kabulü ile 1393 no’lu ilâmın 3’üncü maddesi ile verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildi.


133


KONU: mam-Hatip Lisesi Pansiyonuna ait elektrik tüketim bedellerinin okul tarifesi yerine resmî daire tarifesi üzerinden ödenmesi ve yine bu tarifenin esas alınarak reaktif bedeli ödenmesinin mevzuata aykırı oldu u.

1173 no’lu ilâmın 1’inci maddesiyle, …………… mam-Hatip Lisesi Pansiyonuna ait elektrik tüketim bedellerinin okul tarifesi yerine resmî daire tarifesi üzerinden ödenmesi ve yine bu tarifenin esas alınmasısonucu ayrıca yersiz reaktif enerji bedeli ödenmesi nedeniyle ……………- liranın tazminine hükmedilmi tir.

Dilekçi, sorguya ili kin savunmasında da ifade etti i üzere Elektrik Tarifeleri Yönetmeli inden haberdar olmadı ını, tahakkuk memuru olarak söz konusu yönetmeli e uygun olarak ödeme yapılmasıgerekti ini kabul etti ini, ancak faturalar üzerinde “ mam-Hatip Okulu” yazmasına ra men TEDA ’ın kendileri uyarması gerekirken uyarmadı ını, bu uygulamadan TEDA ’ın kazanç elde etti ini kendisinin ise ma dur oldu unu ve fazla ödemenin TEDA ’tan kar ılanarak ma duriyetinin giderilmesi gerekti ini ifade ederek temyiz talebinde bulunmaktadır.

09.11.1995 tarih ve 22457 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan “Elektrik Tarifeleri Yönetmeli inin (14.08.1996 tarih ve 22727 sayılıResmî gazetede yayımlanan) de i ik 5’inci maddesi ile abone gruplarıbelirlenmi tir. Buna göre resmî daireler ile resmî okul ve resmî yurtlarıntabi oldukları abone grupları farklı maddelerde düzenlenmi tir.

Anılan Yönetmeli in 5/E-b maddesinde resmî daire grubunun, 1050 sayılı Muhasebe-î Umumiye Kanununa tabi genel ve katma bütçeli dairelerin bürolarıyla kamu kurum ve kurulu larının ticarî olmayan bürolarından olu tu u hüküm altına alınmı tır.

Resmî okullar ile resmî yurtların tabi oldukları abone grubu ise anılan Yönetmeli in 5/F-a maddesinde düzenlenmi tir.

Söz konusu Yönetmeli in 56/e maddesinde reaktif enerji tarifesinden muaf olan aboneler belirtilmi olup, bu madde “Tek fazla beslenen abone ile ba lantı gücü 9 (dokuz) KW’a kadar olan aboneye ve yürürlü e konulan elektrik enerjisi satı tarifelerinde reaktif enerji bedeli


134

belirtilmemi olan aboneler ile köy içme suyu abonelerine reaktif enerji tarifesi uygulanmaz.” hükmünü içermektedir.

Nitekim TEDA tarafından düzenlenen tarifelerde resmî daire abone grubu için reaktif enerji tarifesi düzenlenmi iken, resmî okul ve resmî yurtların bulundu u abone grubu için reaktif enerji tarifesi belirlenmedi i görülmektedir.

Aynı Yönetmeli in “Abone Grubunun Tespiti” ba lıklı 10’uncu maddesinde ise;

“Abone dahil olaca ı grup, abone tarafından yazılı olarak beyan edilir. Te ekkül veya irketçe bu beyan incelenerek, Yönetmelikte belirtilen abone gruplarına ba lı kalmak artıyla grup tespiti yapılır. Yazılıolarak ba vurmayıp, te ekkül veya irketince dahil edildikleri abone grubuna iki fatura dönemi içinde itiraz etmeyen abone te ekkül veya irketin kararını kabul etmi sayılır.

Abone grubunda de i iklik yapmak isteyen abonenin talebi incelenerek, uygun bulundu u takdirde ba vuru tarihini izleyen ikinci faturalama döneminde yerine getirilir.” denilmektedir.

Buna göre …………….. Anadolu mam-Hatip Lisesi, mam-Hatip Lisesi ve Pansiyonunda tüketilen elektrik bedellerinin resmî daire yerine resmî okul ve resmî yurtlar için belirlenmi olan ve resmî daire abone grubu fiyat tarifesine göre daha ucuz olan ve reaktif enerji bedeli ödemesinden muaf olan abone grubu fiyat tarifesinin esas alınaraködenmesi gerekti i açıktır. Gerekli abone grubu de i ikli inin yapılabilmesi için TEDA ’a yazılı olarak ba vuruda bulunulmasıgerekti i, söz konusu Yönetmeli in 10’uncu maddesinden anla ılmaktadır. Yönetmelikte yapılan de i ikliklerden haberdar olunulmadı ı yönündeki bir iddia ise, 1050 sayılı Kanunun 13’üncü maddesinde yer alan “Gelir ve gider tahakkuk memurları ile saymanlar düzenledikleri belgelerin do rulu undan ve kanunlara uygunlu undan sorumludurlar.” hükmü kar ısında hukukî dayanaktan yoksundur.

Bu itibarla, dilekçi iddialarının reddi ile ilâmın 1’inci maddesi ile ……………..- liraya ili kin olarak verilen tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


135


KONU: 1998 Malî Yılı Bütçe Kanununun 62’nci maddesi uyarınca, üniversite kampusu içerisinde bulunan kre ve sosyal tesislerin yakıt giderlerinin bütçeden ödenmesinin mümkün olmadı ı.

868 Sayılı ilâmın 2’nci maddesi ile ……………… Kampusu içerisindeki kre ile sosyal tesislerin yakıt giderlerinin üniversite bütçesinden ödenmesi sebebiyle ……………..-liraya tazmin hükmolunmu tur.

Dilekçi dilekçesinde; ……………. Kampusunda bulunan kre in110 m2 oldu unu, yıllık yakıt (motorin) ihtiyacının brülör kapasitesine göre 4-5 ton civarında oldu unu, bunun da 6lt/saatten yıllık500.000.000.-lirasına tekabül etti ini, tanker teslim irsaliyelerinde kreyazılmasına ra men di er birimlere de (üç adet jeneratör, menza binasındaki 2 adet buhar kazanına ve teshin merkezinde de üç adet büyük kazana) motorin bo altıldı ını, kre ve yuvanın ekonomik sıkıntıda bulunan personel çocuklarına hizmet verdi ini ve masraflarının yuva aidatlarından kar ılandı ından, cüzi bir miktar tutan yakıt giderlerinin Üniversite tarafından kar ılanmı bulundu unu ancak sorgu nedeniyle uygulamaya son verildi ini belirterek temyiz talebinde bulunmu tur.

Dilekçi dilekçesinde kre binasının yıllık yakıt ihtiyacının 6 lt/saatten yıllık 4-5 ton civarında oldu unu bunun da 500.000.000.- liraya tekabül etti ini ve geriye kalan miktarın Üniversitenin di er birimlerine ait oldu unu ifade etmi ise de bu hesabın hangi teknik kriterlere göre kimler tarafından yapıldı ına ili kin bir belge ibraz etmemi tir. Ekonomik sıkıntıda olan personele katkı amacıyla böyle bir uygulamaya gittiklerine ili kin ifade ise hukuki dayanaktan yoksundur.

25.12.1997 tarih ve 4316 sayılı 1998 mali Yılı Bütçe Kanununun 62’nci maddesinde “Kamu kurum ve kurulu larınca i letilen e itim ve dinlenme tesisi, misafirhane, kre , spor tesisi ve benzeri sosyal tesislerin giderlerine bütçeden katkıda bulunulamaz.”hükmü yer almaktadır.

Ayrıca 10 Ocak 1998 tarih ve 23226 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 3 sıra no’lu 1998 Mali Yılı Bütçe Uygulama Talimatında kamu


136

kurum ve kurulu larınca i letilen kre ve sosyal tesislerin giderlerine bütçeden katkıda bulunulamayaca ı hükmü yinelenmi tir.

Bu itibarla; dilekçi iddialarının reddi ile 868 Sayılı lâmın 2’nci maddesi ile verilen …………..-liraya ili kin tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


137


KONU: 3402 sayılı Kadastro Kanununun 3’üncü maddesi ve Kadastro Bilirki ileri Hakkında Yönetmeli in 8’inci maddesi hükümleri uyarınca kadastro bilirki ilerine ödenen ücretlerden Gelir Vergisi Kanununun 103 ve 104’üncü maddeleri gere ince gelir vergisi kesilmesi gerekece i.

3402 sayılı Kadastro Kanununun "Kadastro ekibi ve komisyonun kurulu u" ba lıklı 3’üncü maddesinde en az iki kadastro teknisyeni, mahalle veya köy muhtarı ile üç bilirki iden olu aca ı belirtilmi ; aynıKanunun "Yönetmelikler" ba lıklı 47’nci maddesinin (B) bendinde de, sözü edilen bilirki ilerin seçilme usul ve esasları, yeminleri, ya ları,ikamet süreleri ile ücretlerinin bir yönetmelikle düzenlenece i hüküm altına alınmı tır.

Bu maddenin verdi i yetkiye dayanılarak çıkarılan "Kadastro Bilirki ileri Hakkında Yönetmelik" 28.10.1987 tarih ve 19618 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlü e girmi tir.

Bahsedilen Yönetmeli in "Bilirki ilere ücret ödenmesi” ba lıklı8’inci maddesinde; kadastro ekibinde görev yapacak bilirki ilere, Tapu Kadastro Genel Müdürlü ü'nce, 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre (madde 50/5) belirlenecek miktar üzerinden çalı tıklarıi günü hesabıyla her ayın sonunda ücretleri ödenir." denilmi ;

Bu maddenin atıfta bulundu u 6245 sayılı Harcırah Kanununun "Fiilen arazi üzerinde çalı anların harcırahı" ba lıklı 50’nci maddesinde de, bu maddede sayılan memur ve hizmetlilere asıl görevlerinin bulundu u il sınırları içinde her türlü arazi üzerinde fiilen çalı tıklarıgünler için harcırah gündeli i yerine kadro derece ve görevlerinin özelliklerine göre, bütçe kanunlarında belirlenecek miktarda gündeli in tazminat olarak ödenece i hükmüne yer verilmi tir.

Di er taraftan; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61’inci maddesinin üçüncü fıkrasının 5’inci bendinde, bilirki ilere ödenen veya sa lanan para, ayın ve menfaatler ücret kapsamında de erlendirilmi ,aynı Kanunun (26.12.1993 tarih ve 3946 sayılı Kanunla de i ik) "vergi tevkifatı" ba lıklı 94’üncü maddesinin birinci fıkrasının 1 numaralıbendinde ise, 61’inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden


138

(istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve 104’üncü maddelerde belirtilen oranlarda gelir vergisi kesilece i hüküm altına alınmı tır. Ayrıca; bilirki ilere, tanıklara ve resmi arabuluculara bu sıfatları dolayısıyla ödenen ücretlere ili kin istisna 3946 sayılı Kanunun 38’inci maddesiyle 1.1.1994 tarihinden itibaren kaldırılmı tır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinin birlikte de erlendirilmesi sonucunda; kadastro Kanununun 47’nci maddesinin (B) bendinde, bilirki ilere harcırah de il ücret ödemesinin öngörüldü üücret miktarının tespitinin yönetmeli e bırakıldı ı ve bahse konu yönetmeli in 8’inci maddesi ile de bir miktar tespit edilmeyerek Harcırah Kanununun 50’nci maddesinde öngörülen miktara atıfta bulunuldu uanla ılmaktadır.

Görülüyor ki, yukarıda belirtti imiz kanun hükmü kar ısında bu ödeme mahiyeti itibariyle bir harcırah de il, ücret niteli indedir.Uygulama yönetmeli i ile Harcırah Kanununa yapılan atıf, kanunun ücret diye nitelendirdi i ödemenin mahiyetini harcırah olarak de i tiremez.

Aksine bir yorum, kanunların ve di er hukuki metinlerin uygulama önceli i ile de ba da mayacaktır. Bilindi i üzere, yönetmelikler kanun ve tüzük hükümlerine aykırı düzenlenemeyece i gibi; kanunlarda mevcut bir hükmün yönetmelikle ortadan kaldırılması da mümkün de ildir. Bilirki i ücretleri Gelir Vergisi Kanununun 61’inci maddesi uyarınca vergiye tabi oldu una göre, yönetmelik hükmüyle HarcırahKanununa yapılan gönderme sonucunda söz konusu ödemenin niteli inin harcırah olarak kabul edilip vergi dı ı bırakılması mümkün görülememektedir.

Yukarıda ifade edilen sebeplerle 719 no’lu ilâmın 2’nci maddesiyle verilen ……………….-liraya ili kin tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.


139


KONU: Leasing kiralama sistemi ile satın alınan otobüs taksitlerinin ödenmesi sırasında düzenlenen verile emri üzerinden, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı tablonun IV/H fıkrası uyarınca %06 oranında damga vergisi kesilmesi gerekece i.

1445 sayılı ilâmın 11’inci maddesiyle Leasing kiralama sistemi ile satın alınan otobüs taksitlerinin …………….. A. 'ye ödenmesi sırasında düzenlenen verile emri üzerinden damga vergisi kesilmedi i gerekçesiyle ………………..- lira için tazmin hükmü verilmi tir.

Dilekçi dilekçesinde;“ ……………………… A. . ile Belediyemiz arasında aktedilen finansal kiralama sözle mesinin 5’inci maddesi masraflar, vergiler ve sözle meden do an tüm borçları kapsamaktadır. a bendinde Finansal kiralama sözle mesi ve sözle me konusu araçlarla ilgili mevcut bilcümle vergi, harç ve resimlerle ek olarak yeniden çıkacakvergilerle mevcut oranlara getirilecek artı lar kiracıya aittir, hükmü getirilmi tir.

Maliye Bakanlı ınca yayınlanan 1997/2 seri no’lu Damga Vergisi ç Genelgesi ise özetle öyledir: "3226 sayılı Yasanın 30’uncu maddesinin

ilk fıkrası hükmüne göre finansal kiralama sözle mesi her türlü vergi, resim ve harçtan müstesna bulunmaktadır. Ayrıca 3226 sayılı Yasanın30’uncu maddesinin gerekçesinden, kanun koyucunun yalnızca finansal kiralama sözle mesinden do an vergiyi de il, aynı zamanda sözle menin hüküm ifade edebilmesi için gerekli olan di er i lemlerle ilgili vergi, resim ve harçlarla da istisna kapsamına alma amacında oldu uanla ılmaktadır.

Bu sebeple, finansal kiralama i lemlerinde damga vergisi ve harç istisnası uygulamasının, finansal kiralama sözle mesinin yanı sıra bu sözle menin yapılması için gerekli olan di er i lemleri ve bu i lemlerle ilgili ka ıtları da kapsayacak ekilde yürütülmesi ve bu konuda yargıorganları nezdinde olu mu ihtilaflardan vazgeçilmesi uygun bulunmu tur." denilerek tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.


140

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1’inci maddesinde buna ekli (I) sayılı tabloda yazılı ka ıtların damga vergisine tabi oldu ubelirtilmi tir.

Söz konusu tablonun "IV makbuzlar ve di er ka ıtlar" kısmında yer alan (H) fıkrası gere ince düzenlenen verile emirleri ile yapılan ödemelerden %06 oranında damga vergisi kesilmesi gerekmektedir.

Yine aynı Kanunun 3’üncü maddesinin 1’inci fıkrasında resmi dairelerle ki iler arasındaki i lemlere ait ka ıtların damga vergisini ki iler öder denilerek damga vergisinin mükellefinin ki iler oldu ubelirtilmektedir. 3226 sayılı Yasanın 30’uncu maddesinin ilk fıkrasıhükmüne göre finansal kiralama sözle mesi her türlü vergi , resim ve harçtan müstesna bulunmaktadır. Bu yasa hükmüne göre Damga Vergisi Kanunu uyarınca bu sözle me belgesi üzerinden kesilmesi gereken vergi kesilmeyecektir. Oysa ilâmda sözü edilen vergi leasing sözle mesi dolayısıyla sözle me üzerinden alınan vergi olmayıp bu sözle me dolayısıyla ilgili firmaya idare tarafından ödeme yapılırken düzenlenen belge olan tahakkuk müzekkeresi ve verile emri üzerinden kesilmesi gereken damga vergisidir. Bu nedenle 1445 sayılı ilamın 11’inci maddesiyle verilen ……………- liraya ili kin tazmin hükmünün tasdikine, karar verildi.

SAYI TAYDA RELER KURULU

SEÇME KARARLAR

(1.1.2002-31.12.2002)

I- SÖZLE ME TESC L LE LG LSEÇME KARARLAR

Daireler Kurulu Kararları

145


Karar No. : 1086/1

ÖZET: Akaryakıt alım i i ile ilgili dari ve Teknik artnameye, “En az 10 yıllık akaryakıt bayili i oldu unu gösterir belge” ve “En az 5 resmî kurumdan alınmı akaryakıt teslim referans belgesi” istenmesi ile asfaltlama antiyesinin 20 tonluk motorin tankıve 2 adet akaryakıt pompası tesisinin yüklenici tarafından ücretsiz olarak temin edilip, bakım ve onarımının yapılmasıartının akaryakıt alımı ile direkt bir ilgisi bulunmadı ı gibi

sadece mali güce sahip olan firmaların teklif vermesini sa laması yönünden 2886 sayılı Kanunun 2’nci maddesinde öngörülen açıklık ve rekabet ilkesine aykırı oldu ugerekçeleriyle sözle menin tescilinin mümkün olmadı ı hk.

………….. Belediye Ba kanlı ı ile ............A. . arasında ba ıtlanan “2002 Yılı Akaryakıt Alımı” i ine ili kin sözle menin tescilinde hasıl olan tereddüt üzerine konu 5. Dairede görü ülüp red kararı verilmi olup, Dairesince bu karara itiraz edilerek konunun Daireler Kurulunda görü ülerek sözle menin tescili talep edilmi tir.

Sözle me dosyası üzerinde yapılan incelemede;

…………. Belediye Ba kanlı ı ile ………….. Petrol ve Ticaret A. .arasında ba ıtlanan ………………...TL. tahmini bedelli “2002 YılıAkaryakıt Alımı” i inin, 2886 sayılı Devlet hale Kanununun 35/a maddesi hükmüne göre kapalı teklif usulü ile ihaleye çıkarıldı ı,01.02.2002 tarihinde yapılan ihaleye müracaat eden 3 firmadan birinin, artnamenin 6 (j) bendinde istenen en az 10 yıllık akaryakıt bayili i

oldu unu gösterir belgeyi ibraz edememesi, 6 (b) de istenen Ticaret ve Sanayi odası belgesinin istenen ekle uymaması nedeniyle ihale dı ıkaldı ı, teklifleri uygun görülen 2 firmadan, ………………….Ltd. ti.nin %1.9 teklifine nazaran …………………. A. .nin %2 indirimli teklifi uygun görülerek i in adı geçen firmaya ihalesine karar verildi i anla ılmı tır.

Bu konuda 5’inci Dairece verilip red i lemine esas tutulan kararda özetle;

“ e ait dari ve Teknik artnamenin “ haleye Katılabilmek çinstenen Belgeler” ba lıklı 6’ncı maddesi (j) bendinde yer alan “En az 10

yıllık akaryakıt bayili i oldu unu gösterir belge” ile 6 (k) maddesindeki “En az 5 resmi kurumdan alınmı akaryakıt teslim referans belgesi”nin


146

isteklilerde aranma ko ulunun, ayrıca aynı artnamenin 15’inci maddesindeki asfaltlama antiyesinin 20 tonluk motorin tankı ve 2 adet akaryakıt pompası tesisinin yüklenici tarafından ücretsiz olarak temin edilip, bakım ve onarımının yaptırılmasının akaryakıt alımı ile direkt bir ilgisi bulunmadı ı gibi sadece mali güce sahip olan firmaların teklif vermesini sa laması yönünden 2886 sayılı Kanunun “ lkeler” ba lıklı2’nci maddesinde öngörülen açıklık ve rekabet ilkelerine aykırılık te kil etmesi nedenleriyle sözle menin tesciline imkan bulunmadı ına “ karar verilmi tir.

Bu tespitlerden sonra konunun esastan görü ülmesine geçilmeden önce kurumun itiraz yazısında, dairesinin, Daireler Kurulundaki görü melere temsilci olarak katılma talepleri bulundu undan öncelikle temsilci dinlenmesinin gerekli olup olmadı ıhususu üzerinde duruldu.

Bu konuda yapılan görü meler sonucunda;

832 sayılı Sayı tay Kanununun 32’nci maddesinin 4’üncü fıkrasında; “ lem dairece de mevzuata uygun görülmezse ilgili belgeler daire kararı gere ince dairesine geri gönderilir. lgili ita amirinin bu karara usulü dairesinde, itirazda bulunması halinde, Birinci Ba kan bu belgeleri incelemek üzere Daireler Kuruluna verir......” denilerek Dairece mevzuata uygun görülmeyen i lemle ilgili belgelerin bir kararla geri gönderilmesi halinde ilgili ita amirinin itirazda bulunması üzerine itiraza konu olan hususların Daireler Kurulunda görü ülmesine izin verilmi tir.

Ancak ne bahse konu 32’nci maddede ne de 832 sayılı Kanunun di er maddelerinde Daireler Kurulu görü melerinde sözlü savunma hakkına cevaz veren hükme yer verilmemi tir.

Uygulamada Daireler Kurulu çalı malarında, yazılı olarak yapılansavunma dı ında, sözlü savunma hakkı Daireler Kurulunun iznine ba lıolarak kullanılmaktadır. öyle ki, dairesinin istemi üzerine toplantıya temsilci olarak katılma talebinin kabulü veya görü meler sırasındaihtiyaç duyuldu u taktirde temsilci davet edilmesi, Kurulun bu konuda alaca ı kararla mümkün olmaktadır.

Nitekim bu hususta Daireler Kurulunca alınmı pekçok karar mevcuttur.

Hal böyle olunca gündem konusu olayda, ilgili ita amirince 832 sayılı Sayı tay Kanununun 32’nci maddesi uyarınca usulü dairesinde itirazda bulunulmak suretiyle kanuni itiraz hakkı kullanılmı , ayrıca


147

Daire Kararı ve kurumun itiraz yazısında konu açıklıkla ortaya konulmubulundu undan bu a amada temsilci dinlenilmesine gerek olmadı ına,

ço unlukla karar verildikten sonra konunun esasına geçilerek yapılan görü meler sonucunda;

Daire Kararına kar ı 13.03.2002 tarih ve 90 sayılı yazı ile yapılan itirazda açıklanan gerekçelerle sözle me dosyasının tescili istenilmi ise de;

Bahse konu i e ait dari ve Teknik artnamenin “ haleye Katılabilmek çin stenen Belgeler” ba lıklı 6’ncı maddesinin (j) ve (k) bentlerinde;

j- En az 10 yıllık akaryakıt bayili i oldu unu gösterir belge,

k- En az 5 resmi kurumdan alınmı akaryakıt teslim referans belgesi, istenerek ihalede rekabetin engellendi i görülmü tür.

2886 sayılı “Devlet hale Kanunu”nun 2’nci maddesinin ilk fıkrasında “Bu Kanunun yürütülmesinde ihtiyaçların en iyi ekilde uygun artlarla kar ılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sa lanması esastır”

denilmi ; 7’nci maddesinin (f) bendinde isteklilerde aranılan artlar ve istenilecek belgelerin artnamede yer alaca ı belirtilmi ; 16’ncımaddesinde ise, ihalelerin en elveri li ko ullarda sonuçlandırılmasınısa lamak amacıyla isteklilerde belirli mali ve teknik yeterlilik ve nitelikler aranaca ı açıklanmı tır.

Bu hükümlerde belirtildi i üzere, ihtiyaçların en iyi ekilde en uygun artlarla sonuçlandırılması, idarece yeterli açıklık ve rekabetin sa lanması ile mümkündür. dareler, artnamelere, artları koyarken anılan Kanunun 2’nci maddesindeki rekabet ilkesini dikkate almak zorundadırlar.

Söz konusu i e ait dari ve Teknik artname ile isteklilerden “en az 10 yıllık akaryakıt bayili i oldu unu gösterir” belge ibrazının istenmesi 2886 sayılı Kanunun bu ilkesine aykırılık te kil etmektedir.

Her ne kadar, idarece gönderilen savunmada; i in mahiyeti itibariyle her türlü hile ve istismara açık oldu u, ihaleye katılacakfirmalarda i tecrübesinin aranmasının, ihtiyacın kesintisiz ve istikrarlıbir ekilde temini bakımından gerekli oldu u bu nedenle bu belgenin istendi i ifade edilmi se de;


148

Bayilik süresi i in kapasitesi ve kalitesini gösteren bir ölçü olmadı ı gibi, istenilen akaryakıt ürünlerinin teslimi ile bayilik süresinin uzunlu u arasında bir paralellik kurulması da mümkün de ildir. Bu ekilde 9 yıla kadar faaliyet gösteren tüm petrol irketi bayileri ihale dı ı

bırakılmı olmaktadır. Nitekim ihaleye müracaat eden ………………….. Ltd. irketi de 10 yıllık akaryakıt bayili i oldu unu gösterir belgeyi ibraz edememesi nedeniyle ihaleye i tirak ettirilmemi tir. Böylece bu ve ba kafirmaların ihaleye girmesi engellenerek rekabetin kısıtlanmasına sebep olunmu tur.

Di er taraftan, aynı artnamenin 6 (k) maddesinde yer alan “en az 5 resmi kurumdan alınmı akaryakıt teslim referans belgesi” istenmesi de rekabeti olumsuz yönde etkilemi tir.

2001 yılına kadar kamu kurum ve kurulu larının akaryakıtalımlarını Petrol Ofisi Bayilerinden protokol yapmak suretiyle gerçekle tirdikleri dikkate alındı ında, Petrol Ofisi Bayileri dı ındaki akaryakıt da ıtım irketi ve bayilerinin bu belgeyi temin etmesi mümkün de ildir.

Bu itibarla, artnameye bu hükmün konulması da adeta isim vermeden ihaleyi kazanacak firmanın tanımlanması gibi bir sonucu da beraberinde getirdi inden rekabet ve açıklık ilkelerine aykırı olmaktadır.

Öte yandan tereddüt konusu bir di er husus da; dari ve Teknik artnamenin 15’inci maddesinde yer alan; “Belediyemizin a ır araç ve i

makinelerinin yerinde ikmal yapabilmesi için A a ı Soku Mevkiindeki Asfaltlama antiyemize 20 tonluk motorin tankı ve 2 adet akaryakıtpompası tesisi yüklenici tarafından temin edilip bakım ve onarımıyüklenici tarafından yapılacaktır.” hükmünün de rekabeti olumsuz yönde etkiledi i konusudur.

haleye katılacak olan isteklilerden asfaltlama antiyesinin 20 tonluk motorin tankı ve 2 adet akaryakıt pompası tesisinin temin edilerek bakım ve onarımının yaptırılmasının akaryakıt alımı ile direkt bir ilgisi bulunmamaktadır. Söz konusu i ler in aat, montaj ve bakım i leri oldu undan ayrı bir ihale konusu olarak ele alınması gerekmektedir. Ayrıca bu i lerin muhammen bedel tespitinde yer almaması nedeniyle ücretsiz olarak yapılması söz konusu oldu undan ancak bu mali güce sahip olan firmaların teklif vermesini sa layıp, di er firmaların teklif vermelerini engellemi olmaktadır.


149

Açıklanan nedenlerle ihale konusu i e ait dari ve Teknik artnamenin 6’ncı maddesi (j) ve (k) bentleri ile 15’inci maddesinde yer

alan hükümler nedeniyle 2886 sayılı Kanunun 2’nci maddesi hükmüne aykırı hareket edilmesinden dolayı sözle menin tescili mümkün bulunmadı ından sözle me dosyasının ……………. Belediyesine iade edilmesinin gerekece ine, ço unlukla;

Karar verildi.


150


Karar No. : 1086/2

ÖZET: Akaryakıt ve madeni ya alımı i inin yıllara sari olarak ihale edilmesi, akaryakıt fiyat farklarının ödenmesi ile ilgili sözle me hükümlerinin 2001 Yılı Devlet haleleri Genelgesinin III-3/a maddesinde belirtilen ekilde düzenlenmemesi ve sözle mede madeni ya lar için fiyat farkıverilmesini öngören hükümlerin yer alması ve bu hükümlerin sonradan düzenlenen zeyilname ile de kaldırılmamasınedenleriyle, sözle menin tescilinin mümkün olmadı ı hk.

.......... Büyük ehir Belediye Ba kanlı ı ile .............. Ltd. ti.arasında ba ıtlanan “Akaryakıt ve Madeni Ya Alımı i”ne i ine ili kinsözle menin tescilinde hasıl olan tereddüt üzerine konu 5. Dairede görü ülüp red kararı verilmi olup, Dairesince bu karara itiraz edilerek konunun Daireler Kurulunda görü ülerek sözle menin tescili talep edilmi tir.

Dosya üzerinde yapılan incelemede;

………………….- lira tahmini bedelli …………. Büyük ehir Belediye Ba kanlı ı “Akaryakıt ve Madeni Ya Alım i”nin 2886 sayılıDevlet hale Kanunun 36’ncı maddesine göre kapalı teklif usulü ile ihaleye çıkarıldı ı, ihaleye 2 isteklinin ba vurdu u, bunlardan en iyi teklif veren ………………….. Limited irketine ………………..- TL. bedelle i inihale edildi i anla ılmı tır.

Bu konuda 5’inci Dairece verilip red i lemine esas tutulan kararda özetle;

1580 sayılı “Belediye Kanunu”nun 129’uncu maddesine dayanılarak düzenlenen “Belediye Bütçe ve Muhasebe Usulü Tüzü ü”nün “Gelecek Yıla Geçici Yükleme” ba lıklı 23 ve “Gelecek Yılları Kapsayan Yüklenmelere Giri ilmesi” ba lıklı 24’üncü maddelerine göre, “Akaryakıtve Madeni Ya Alım i”nin yıllara sari olarak ihale edilmesi mümkün de ilken, söz konusu i e ait artnamenin 10’uncu , Sözle menin 2’nci maddelerinde i in süresinin 3 yıl olarak belirlenmesi suretiyle yıllara sari ihale edilmesi; adı geçen i e ait artname ve sözle mede, akaryakıt fiyat farklarının ödenmesine ili kin hükümlerin, 2001 yılı Devlet haleleri Genelgesinde belirtilen ekilde düzenlenmemi olması; akaryakıtniteli inde olmayan madeni ya lara da fiyat farkı verilece ine dair


151

hükümler bulunması ve bu hususların sonradan düzenlenen zeyilnamede de düzeltilmeyerek aynen yer alması,

nedenleriyle sözle menin tescilinin mümkün görülemedi i, ifade edilmi tir.

Bu tespitlerden sonra yapılan görü meler sırasında söz alan Daire Ba kanı …………’ın, Daire Kararında, sözle menin reddine ili kin gerekçeler ayrı ayrı maddeler halinde ele alınıp de erlendirildi inden, oylamanın da maddeler halinde yapılması gerekece i yönündeki teklifi üzerine yapılan görü meler sonucunda;

832 sayılı Kanunun 32’nci maddesine göre Daireler Kurulunda, tescilinde tereddüte dü ülen konular hakkında Dairece verilen red kararına ilgili ita amirinin usulü dairesinde itirazda bulunması halinde, konu üzerinde inceleme yapılarak sözle menin tescili veya reddine karar verildi inden, tescil veya redde ili kin gerekçeler ayrı ayrı olsa bile konuyla ilgili olarak tek oylama yapılmasında bir sakınca olmadı ına,farklı gerekçelerin kararda ayrıca belirtilmesinin mümkün bulundu una,

ço unlukla karar verildikten sonra konunun esasına geçilerek yapılan görü meler sonucunda;

1580 sayılı “Belediye Kanunu”nun 129’uncu maddesine dayanılarak düzenlenen “Belediye Bütçe ve Muhasebe Usulü Tüzü ü”nün “Gelecek Yıla Geçici Yükleme” ba lıklı 23’üncü maddesinde; “Belediyeler bütçe ile verilen ödeneklerden çok yüklenme ve harcamalarda bulunamayacakları gibi bu ödenekleri özel gelirlerle de ço altamazlar. Ancak yapım, onarım ve taahhüde ba lanacak her çe it ta ımayla 2886 sayılı Devlet hale Kanununun 4’üncü maddesi gere ince yaptırılacaketüd, proje, harita, plan ve danı manlık hizmetleri için yıllarıbütçelerindeki ödeneklerin yarısını geçmemek üzere ve meclis kararıyla gelecek yıla geçici yüklenmelere girebilirler.” denilmektedir.

Aynı Tüzü ün “Gelecek Yılları Kapsayan Yüklenmelere Giri ilmesi” ba lıklı 24’üncü maddesinde de; “Gerçekle mesi birden çok yılı kapsayan büyük in aat ve imalatla harita, etüd, plan, proje ve danı manlık hizmetleri için yüklenmelere giri ilmesi, harcanacak miktar, yılları bütçesine konulmak ve bu in aat ve hizmetlerin miktar ve niteli ibütçe kararnamesinde belirtilmek suretiyle belediye meclisince izin verilmesine ba lıdır.” hükmü yer almaktadır.

Buna göre, belediyelerin ancak söz konusu maddelerde sayılani ler için ve meclis kararıyla gelecek yıla/yıllara sari taahhütte bulunmaları mümkündür.


152

Bahse konu i e ili kin artname ve ilanlarda, i in konusu “16 Kalem Petrol Ürününün Nakliye Dahil Satın Alınması” olarak belirlenmive tahmini bedel hesap tablosunda sadece akaryakıt ve madeni yakalemlerine ait miktar ve fiyatlar yer almı , bunun haricinde nakliye ve in aata ili kin olarak herhangi bir kaleme yer verilmemi tir. Ayrıca artname ve sözle mede akaryakıt ve madeni ya ların teslim yeri olarak

………… Büyük ehir Belediyesinin Garajı ve bu garajdaki akaryakıtdepoları gösterilmi , Özel dari ve Teknik artnamede tekliflerin, nakliye dahil garaj teslim fiyatı olarak verilece i öngörülmü tür. Özel dari ve Teknik artnamenin 8 ve 9/E maddeleri ile sözle menin 2’nci maddesinde ise; taahhüdün konusu idarenin ihtiyacı olan motorin, süper benzin, kur unsuz benzin, kalorifer yakıtı ve madeni ya ların alımı ile bu ürünlerin idarenin tesislerine nakli, akaryakıt depo ve tanklarınınmodernizasyonu, otomasyonu, araç tanıma sisteminin in a ve tesisi, bakım izleme uygulaması ile idari ve teknik artnamede belirtilen di er hususların bila bedel olarak yaptırılması eklinde tanımlanmı sa da bu i lerin kar ılı ı olarak tahmini bedel tablosunda herhangi bir kaleme yer verilmemi tir. Dolayısıyla söz konusu i in sadece akaryakıt ve madeni ya alım i i oldu u, muhammen bedelin de buna göre tespit edildi i ve bu nedenle anılan Tüzükte sayılan gelecek yıla veya yıllara geçici yüklenilmesine izin verilebilecek bir taahhüt i i niteli inde bulunmadı ıaçıktır.

Her ne kadar idarece gönderilen savunmada; ihalenin konusunun sadece akaryakıt ve madeni ya alımı olmadı ı, aynızamanda akaryakıt depo ve tanklarının modernizasyonu, otomasyonu, araç tanıma sisteminin in a ve tesisi ile bakım ve izleme uygulamasını da kapsaması nedeniyle söz konusu i in yapım i i olarak de erlendirilerek ertesi yıllara sari biçimde ihale olundu u; ayrıca maliyetin yüksekli isebebiyle belediyenin teknoloji ve finansman olarak bu yatırımıgerçekle tirmeyece i, bedelsiz olarak yaptırılmasının idarenin yararınaoldu u ifade edilmekte ise de; söz konusu i in yapım i i olarak de erlendirilerek Belediye Bütçe ve Muhasebe Usulü Tüzü ünün 23’üncü maddesi kapsamında olabilece i dü ünülse bile, bu maddeye göre gelecek yıla geçici yüklenmeye giri ilebilmesi, ancak meclis kararıyla ve sadece gelecek yıla geçici yüklenme halinde mümkündür. Halbuki olayımızda, bu konuda alınmı bir meclis kararı olmadı ı gibi sadece gelecek yıla de il 3 yıla sirayet eden bir i söz konusudur. Ayrıca, yapım i i olarak kabul edilebilecek i lerin sözle menin 10’uncu maddesinin 2’nci fıkrasınagöre sözle me süresinin ilk 4 ayı içinde tamamlanması zorunlulu unu bulundu u da göz önüne alındı ında, ertesi yıla sirayet edecek bir yapımi i de kalmamaktadır.


153

Kaldı ki, 2886 sayılı Devlet hale Kanunun “ lkeler” ba lıklı 2’nci maddesine göre, ba ka ba ka istekliler tarafından kar ılanması mutat olan muhtelif i lerin bir eksiltmede toplanamayaca ı hüküm altınaalındı ından, esas itibariyle akaryakıt ve madeni ya alım i i olan söz konusu ihaleye ayrıca yapım i lerinin dahil edilmesi imkanıbulunmamaktadır.

Yukarıda bahsedilen nedenlerle, söz konusu “Akaryakıt ve Madeni Ya Alım i”nin yıllara sari olarak ihale edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Di er yandan, 28.11.1990 tarih ve 20739 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 90/1216 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Karar’ın 1’inci maddesinin (b) bendi ile 2001 Yılı Devlet haleleri Genelgesinin III üncü Bölümünün 3/a maddesinde akaryakıt fiyat farkı ödenmesi ile ilgili usul ve esaslar düzenlenmi tir.

Buna göre, dareler artname ve sözle melerine, akaryakıt ve tüpgaz (LPG) alımlarında teklifin verildi i tarihteki da ıtım irketlerince Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlı ı ile Valiliklere bildirilen KDV hariç mahalli perakende azami satı fiyatlarının en dü ük olanında sonradan bir de i iklik olması halinde aradaki farkın ihale indirimine tabi tutulduktan sonra fiyat farkı olarak ödenece ine ili kin hüküm koyabileceklerdir.

Bahse konu i e ili kin artnamenin “Fiyat Farkı” ba lıklı 16’ncımaddesinin 1 no’lu bendi ile sözle menin yine aynı ba lı ı ta ıyan 5’inci maddesinin 1 no’lu bendi ve 13’üncü maddesinin 3’üncü fıkrasında ise aynen; “Akaryakıt fiyatlarının hükümetçe arttırılması durumunda Firma fiyat artı ı isteyebilir. Bu takdirde Firmaya ödenecek yeni fiyat her bir akaryakıt kalemi için hükümetçe ön görülen artı oranının o akaryakıtkalemi için belirlenen ihale bedeline uygulaması suretiyle bulunacaktır. Artı oranında da Firma indirim teklif edebilir.” denilmekte, ilgililerin konuyla ili kin gönderdikleri ve fiyat farkı ödemelerine ait hükümlerin yer aldı ı sözle menin 5’inci maddesinin 1 no’lu bendi ile 13’üncü maddesinin 3’üncü fıkrası ile ilgili düzeltmelerin yapıldı ı bildirilen zeyilnamede ise aynen; “Akaryakıtlar için Belediyeye teslim edildi itarihteki Kocaeli ili merkez KDV hariç pompa satı fiyatlarından ihale tenzilatı dü ülerek KDV ilave edilmek suretiyle fatura tanzim edilecek ve ödemede buna göre yapılacaktır.” hükmüne yer verilmi tir.

Görüldü ü üzere; gerek sözle mede gerekse de zeyilnamede, fiyat farkları ile ilgili düzenlemelerin 2001 Yılı Devlet haleleri Genelgesinin III üncü Bölümünün 3/a maddesinde belirtildi i ekilde; “tekliflerin alındı ıtarihteki da ıtım irketlerince Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlı ı ile


154

valiliklere bildirilen KDV hariç mahalli perakende azami satı fiyatlarınınen dü ük olanı” eklinde de il, “Kocaeli li Merkez KDV hariç pompa satıfiyatları” biçiminde yer almı olmasıyla anılan Genelge hükümlerine aykırı düzenleme yapıldı ı anla ılmaktadır.

Bu itibarla, sözle menin akaryakıt fiyat farkı ile ilgili 5 ve 13’üncü madde hükümlerinin 90/1216 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Karar ile 2001 Yılı Devlet haleleri Genelgesinin III-3/a maddesine uygun olarak düzenlenmemesi ve zeyilnamede de buna uygun düzeltmenin yapılmamıolması nedeniyle sözle menin bu yönüyle de tescil edilmesi mümkün de ildir.

Ayrıca, söz konusu i e ili kin artnamenin 16’ncı maddesinin 2 ve 3’üncü bentleri ile sözle menin 5’inci maddesinin 2 ve 3 no’lu bentleri ve 13’üncü maddesinin 4 ve 5’inci fıkralarında aynen; “Madeni ya larla ilgili olarak da fiyat artı ı istenebilir. Her bir kalem madeni ya için kararla tırılacak olan birim ihale bedelinin yeni zamlı fiyatınuygulanaca ı tarihte ihaleye katılan büyük petrol irketleri Türkiye’de faaliyet gösteren Petrol Ofisi A. . , Shell, BP, Türk Petrol, Opet irketlerinden ihaleyi kazanamayan isteklilerin o kalem için ihale

yapıldı ı ayda uyguladı ı ortalama fiyatların ortalamasına oranı sabit olup, yeni zamlı fiyat tespitinde keza zamlı fiyatın uygulanaca ı ayda aynıistekli firmaların uyguladı ı ortalama fiyatların ortalamasına oranıkorunacaktır. Bu oran ancak idare lehine bozulabilir.

Akaryakıt fiyatlarının serbest bırakılması durumunda akaryakıtfiyat farkı madeni ya fiyat farkı hesabında uygulanan formüle göre hesaplanacaktır.” hükmüne yer verilmi tir.

Daha sonra düzenlenen zeyilnamede artnamenin hükümleri kaldırılmakla birlikte sözle menin 5’inci maddesinin 2 ve 3 no’lu bentleri ile 13’üncü maddesinin 4 ve 5’inci fıkraları aynen; “Madeni Ya larda ise zmit Büyük ehir belediyesine en yakın ana depo satı fiyatları üzerinden

KDV hariç, ihale tenzilatı dü ülerek KDV ilave edilmek suretiyle fatura tanzim edilecek ve ödemede buna göre yapılacaktır.” eklinde de i tirilmi tir.

Ancak, 14.03.1998 tarih ve 23286 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 98/10745 sayılı “Hampetrol ve Petrol Ürünlerinin Alım,Satım, Fiyatlandırma Esasları ile Akaryakıt Fiyat stikrar Fonunun

leyi i Hakkında Karar” ın 13’üncü maddesinde hangi petrol ürünlerinin akaryakıt olarak kabul edildi i tek tek belirtilmi olup, madeni ya lar bu maddede sayılmamı tır.


155

Bu itibarla, akaryakıt niteli inde olmayan madeni ya lar için 90/1216 sayılı Kararname hükümlerine göre fiyat farkı ödenmesi mümkün görülmedi inden, sözle mede buna ili kin düzenlemenin yer alması imkanı bulunmamaktadır.

Yukarıda açıklandı ı üzere; “Akaryakıt ve Madeni Ya Alım i”ninyıllara sari olarak ihale edilmesi, akaryakıt fiyat farklarının ödenmesi ile ilgili sözle me hükümlerinin 2001 Yılı Devlet hale Genelgesinin III-3/a maddesinde belirtilen ekilde düzenlenmemesi ve sözle mede madeni ya lar için fiyat farkı verilmesini öngören hükümlerinin yer alması ve bu hükümlerin zeyilname ile de kaldırılmaması, nedenleriyle söz konusu sözle menin tescilinin mümkün olmadı ına,

Kurul Ba kanı …………………., yukarıdaki görü lere katılmakla birlikte, söz konusu i in muhammen bedelinin 9.864.228.165.000 TL. oldu u, kabul edilen teklif tutarının ise 8.788.368.912.000 TL. oldu u, buna göre ihale indiriminin (9.864.228.165.000-8.788.368.912.000=1.075.859.253.000/9.864.228.168.000x100)= %10.9’a tekabül etti i; halbuki ihaleyi alan firmanın teklif mektubunun ilk sayfasında, akaryakıt ürünlerinin her biri ve tümü için idari ve teknik artnamede belirtilen T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlı ınca

belirlenen Kocaeli li Merkez KDV hariç pompa satı fiyatından %4.5, madeni ya larda %20 iskonto yapılaca ı ifade edildi inden, dolayısıylateklif mektubunda ihale indirimi konusunda bir çeli kinin bulundu uanla ılmaktadır. Bu durum, gerek akaryakıt bedelinin ödemesinde gerekse fiyat farkı ödemesinde hangi indirim oranının uygulanaca ıhususunda çeli ki olu turaca ından, sözle menin bu yönden de tescil edilmemesi gerekece i eklinde ilave görü te bulunmu lardır.

Bu nedenle sözle menin tescilinin mümkün olmadı ına ço unlukla;

Karar verildi.


156


Karar No. : 1087/2

ÖZET: “15 Adet Teleskobik Bumlu Kamyonlu Vinç” alımına ili kinsözle me, satıcı firma tarafından yurtdı ında imzalanmıolmakla birlikte, alıcı idare tarafından yurtiçinde imzalandı ıgörüldü ünden, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli 1 sayılı Tabloya göre %07,5 oranında damga vergisine tabi oldu u halde kesintinin yapılmamı olması nedeniyle sözle menin tescilinin mümkün olmadı ı hk.


Tamamı dı finansman kredili “15 adet Teleskobik Bumlu Kamyonlu Vinç Alınması” i inin 2886 sayılı Devlet hale Kanunun 89’uncu maddesinde belirtilen “Özelli i Bulunan ler” kapsamında,Bakanlar Kurulunun 17.11.1998 tarih ve 98/12029 sayılı kararıyla ihaleye çıkarıldı ı, ihaleye 2 yabancı isteklinin ba vurdu u, bunlardan en iyi teklif veren ……………….. firmasına ……………… EURO bedelle, i inihale edildi i anla ılmı tır.

Bu konuda 4’üncü Dairece verilip red i lemine esas tutulan kararda özetle;

D.S. . Genel Müdürlü ünün 1998 yılı yatırım programında yer alan Makina Parkı Yenileme ve Dengeleme Projesi kapsamında………………….. firmasından alınmasına karar verilen ……………… EURO ihale bedelli “15 Adet Teleskobik Bumlu Kamyonlu Vinç” alımına ait sözle menin, satıcı firma tarafından yurt dı ında imzalanmı olmakla birlikte, alıcı idare DS Genel Müdürlü ünce yurt içinde imzalandı ıgörüldü ünden 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli 1 sayılı Tabloya göre %07,5 oranında damga vergisine tabi oldu u halde damga vergisi kesintisinin yapılmaması nedeniyle sözle menin tescilinin mümkün bulunmadı ı, ifade edilmi tir.

Bu tespitlerden sonra yapılan görü meler sırasında söz alan Üye …………ın damga vergisinin ödenmemi olmasının sözle menin geçerli ine bir etkisinin bulunmadı ı, bu verginin alınıp alınmadı ınınveya takip ve tahsilinin Maliye Bakanlı ının görev alanı içinde oldu u bu nedenle damga vergisinin ödenmedi ine ili kin tespitin bu Bakanlı abildirilmesi gerekece i, teklifi üzerine yapılan görü meler sonucunda;


157

832 sayılı Sayı tay Kanununun 30’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında sözle me ve ba ıtların Sayı tayca tescil edilmedikçe uygulanamayaca ı ifade edilmi tir.

Aynı Kanunun 32’nci maddesinde de;

“Vize edilmek veya tescile tabi tutulmak üzere Sayı taya gönderilen kadro ve ödenek da ıtım i lemleri ile sözle me ve ba ıtlardan mevzuata uygun bulunanlar incelemeyi yapan denetçi veya grup efi tarafından vize veya tescil edilir. Mevzuata uygun bulunmayanlar tamamlanmak üzere denetçi veya grup efinin yazılı dü üncesiyle birlikte dairesine geri gönderilir.

Alınacak kar ılık üzerine bunlar ya vize veya tescil edilir ya da bir müzekkere ile Birinci Ba kanlı a verilir.

Birinci Ba kan bu i lemleri görü ünü bildirmesi için dairelerden birine verir.

lem dairece de mevzuata uygun görülmezse ilgili belgeler daire kararı gere ince dairesine geri gönderilir. lgili ita amirinin bu karara usulü dairesinde itirazda bulunması halinde Birinci Ba kan bu belgeleri incelemek üzere Daireler Kuruluna verir. Bu kurulca tereddüt konusunun mevzuata uygun oldu una karar verildi i takdirde i lem vize veya tescil edilir. tiraz yerinde görülmeyip i lemin mevzuata aykırıbulundu u karar altına alınırsa i lemle ilgili belgeler karar gere incedairesine geri gönderilir.

.....................” denilmi tir.

Buna göre Sayı taya tescil için gelen sözle melerin yürürlükteki mevzuata uygunlu u yönünden incelenece i öngörülmü olup mevzuata uygun bulunmayan sözle melerin madde hükmü uyarınca tescili mümkün görülmemi tir.

Damga Vergisi Kanunu da bir mevzuat oldu undan ve söz konusu sözle meden bu Kanun uyarınca kesilmesi gereken damga vergisinin alınmamı olması nedeniyle mevzuata uygunlu undan söz edilemeyece i, dolayısıyla tereddüt müzekkeresi üzerine sözle menin tescil edilmemesinde mevzuata aykırılık bulunmadı ına,

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1’inci maddesinin ilk fıkrasında, bu kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı ka ıtların damga vergisine tabi olaca ı; ikinci fıkrasında da bu kanundaki ka ıtlarteriminin yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir i aret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeleri ifade edece i belirtilmi tir.


158

Kanuna ekli “Damga Vergisinden stisna Edilen Ka ıtlar” ba lıklı(2) Sayılı Tablonun, resmi i lerle ilgili ka ıtlara ili kin 1’inci maddesinde yer alan (C) i aretli bendin 2’nci fıkrasında yabancı memleketlerde düzenlenen ve do rudan do ruya resmi daireler ad ve hesabına gönderilen her türlü ka ıtların damga vergisinden istisna edildi ibelirtilmi tir.

Madde hükmüne göre yabancı ülkelerden yapılan satın almalar için sözle me ba ıtlanması yoluna gidildi i takdirde, sözle menin damga vergisine tabi olup olmayaca ı hususunun, ba ıt mahalline göre tayin edilmesi gerekmektedir. Yazılı ekle tabi bir ba ıt hukuken imza i lemi ile tamamlanaca ından, sözle menin taraflarca Türkiye’de yada bir tarafça Türkiye’de di er tarafça yabancı memlekette imzalanmı olmasıhallerinde yabancı ülkede düzenlenen ka ıttan dolayısıyla da damga vergisi istisnasından söz etmeye olanak bulunmamaktadır.

Nitekim, Sayı tay Genel Kurulunun 21.1.1977 tarih ve 3874/1 sayılı kararında sözle meyi taraflardan birinin Türkiye’de imzalamıolması halinde, yabancı memlekette düzenlenmi bir ka ıttan bahsedilemeyece i belirtilmi ayrıca Genel Kurul Kararının “Sonuç” kısmının (d) ıkkında; ba ıtlanan sözle melerin, her iki tarafça da yurt dı ında imzalanmı olmaları ve do rudan do ruya resmi daireler ad ve hesabına gönderilmi bulunmaları halinde, damga vergisinden istisna edilmeleri gerekece i belirtilmek suretiyle bu görü teyit edilmibulunmaktadır.

D.S. . Genel Müdürlü ünün 1998 yılı yatırım programında yer alan Makina Parkı Yenileme ve Dengeleme Projesi kapsamında……………….. firmasından alınmasına karar verilen 15 Adet Teleskobik Bumlu Kamyonlu Vincin alımına ait sözle me satıcı firma tarafından yurt dı ında, alıcı idare tarafından yurt içinde imzalanmı tır.

488 Sayılı Damga Vergisi Kanununun yukarıda açıklanılanhükümleri uyarınca söz konusu sözle menin %07,5 oranında damga vergisine tabi oldu u açıktır.

dare savunmasında 6200 sayılı yasanın 49’uncu maddesindeki “Umum Müdürlü ünün Varidatı Kurumlar Vergisinden ve muameleleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.” hükmü uyarınca damga vergisi kesilmedi i belirtilmekte ise de; o tarihlerde Damga Vergisi Kanunu henüz yürürlü e girmedi inden anılan 49’uncu madde DS ’nin yapaca ıi lemleri her türlü vergi kapsamından çıkarmaktadır. Ancak, 1.7.1964 tarihinde yürürlü e giren 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 8’inci maddesinde, DS resmi daire olarak kabul edilmi ; 3’üncü maddesiyle de damga vergisinin mükellefinin ka ıtları imza edenler oldu u ve resmi


159

dairelerle ki iler arasındaki i lemlere ait ka ıtların damga vergisini, ki ilerin ödeyece i hüküm altına alınmı tır. Yani madde hükmüne göre DS ’nin hukuki i lemlere taraf olması durumunda i leme ili kin ka ıtdamga vergisine tabi ise, DS bundan do an damga vergisini kendisi ödemeyecek ama hukuki i leme taraf olan ki iden bu vergiyi kesecektir.

Öte yandan, yine idare savunmasında, anılan ihalede 2886 sayılıKanununun 89’uncu maddesi gere ince alınan Bakanlar Kurulu Kararına binaen Bakanlık onayıyla çıkarılan artnamenin Bölüm II. Mukavele Genel artlarının “Vergi ve Resimler” ba lıklı 29’uncu maddesinin; “29.1. Yabancı bir satıcı, Türkiye dı ındaki bütün vergiler, damga resimleri, ruhsat ücretleri ve öteki benzer harcamaların tümünden sorumlu olacaktır.

29.2. Yerli bir satıcı, mukaveleye ba lanmı olan malların DS ’ye teslimine kadar ortaya çıkacak bütün vergi, resim, ruhsat ücretleri v.s. den tamamen sorumlu olacaktır. Ancak, ilgili mevzuata göre hesaplanacak olan Katma De er Vergisi DS tarafından satıcıya ödenecektir” eklindeki hükmü gere ince müteahhidin damga vergisini ödeme yükümlülü ünün bulunmadı ı belirtilmekte ise de; Damga Vergisi Kanunun yukarıda bahsetti imiz hükümleri uyarınca getirilen yükümlülü ün artnamelere konulan hükümlerle kaldırılması mümkün bulunmamaktadır.

Yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri uyarınca, 2886 sayılıYasa hükümleri dı ında yurtdı ı alım olarak alınan 15 Adet Teleskobik Bumlu Kamyonlu Vinç alımına ili kin olarak satıcı firma ……………... tarafından yurt dı ında, alıcı idare DS Genel Müdürlü ünce yurt içinde imzalanan sözle meden %07,5 oranında Damga Vergisi kesilmedikçe anılan sözle menin tescilinin mümkün bulunmadı ına, ço unlukla;

Karar verildi.


160


Karar No. : 1090/1

ÖZET: 1- haleye katılmak için ba vuruda bulunan firmalardan ikisinin, müteahhitlik karneleri oldu u halde ve ihaleye ili kin ilân ve artnamede ibraz edilmesi istenilmemesine ra men, karnesini devreden ki ilerin irket orta ı veya Müdür ya da Teknik Müdür gibi unvanlardan birine sahip oldu unu gösteren belge bulunmadı ı için, karnelerinin geçerli olmadı ı gerekçesiyle yeterlik belgesi verilmeyerek ihale dı ı bırakılmasının ihalede açıklık ve rekabetin sa lanması ilkelerine aykırılık te kil etti i,

2- haleye katılacak isteklilerden, ihaleye katılabilme artlarıarasında artnamenin satın alındı ına ili kin belge istenilmesinin, 2886 sayılı Kanunun 12’nci maddesindeki “ artnamenin bedelsiz görülebilece i” hükmüne aykırılı ınedeniyle ihaleye katılımı azaltıcı, dolayısıyla rekabeti engelleyici nitelikte oldu u,

gerekçeleriyle sözle menin tescilinin mümkün olmadı ı hk.

.............Belediye Ba kanlı ı ile .............Ltd. ti. ve ............Ltd. ti.ortak giri imi arasında ba ıtlanan .......... ihale bedelli “Cadde ve Sokakların Asfalt Binder Tabakası ile Kaplanması i”ne ili kin sözle menin tescilinde hasıl olan tereddüt üzerine konu 6. Dairede görü ülüp red kararı verilmi olup, Dairesince bu karara itiraz edilerek konunun Daireler Kurulunda görü ülerek sözle menin tescili talep edilmi tir.


……………….. Belediyesi sınırları içinde bulunan muhtelif “Cadde ve Sokakların Asfalt Binder Tabakası ile Kaplanması i”nin 2886 sayılıDevlet hale Kanununun 35/a maddesi hükmü uyarınca kapalı teklif usulü ile ihaleye çıkarıldı ı, ihaleye 9 firmanın katıldı ı, 14.02.2002 tarihinde yapılan ihaleye teklifleri de erlendirmeye alınarak ihaleye katılmaya hak kazanan 7 firma arasından en uygun teklifi veren ………………..Ortak Giri imine %16 tenzilatla ve ……………………… TL bedelle söz konusu i in ihale edildi i anla ılmı tır.

Bu konuda 6’ncı Dairece verilip red i lemine esas tutulan kararda özetle;


161

haleye katılmak için yeterlik belgesi almak üzere ba vuruda bulunan firmalardan 2 firmaya, Bayındırlık ve skan Bakanlı ınca yasal i lemler tamamlanarak verilmi olan müteahhitlik karneleri oldu u halde ve ihaleye ili kin ilan ve artname ile 2001 Yılında Giri ilecek Yapımhalelerinde Uygun Bedelin Tercihinde Kullanılacak Kriterler Hakkında

Tebli de ibraz edilmesi istenilmemesine ra men, karnesini devreden ki ilerin irket orta ı veya Müdür ya da Teknik Müdür gibi unvanlardan birine sahip oldu unu gösteren belge bulunmadı ı için, karnelerinin geçerli olmadı ı gerekçesiyle yeterlik belgesi verilmeyerek ihale dı ıbırakılmalarının, ihalede açıklık ve rekabetin sa lanması ilkesine aykırıbulundu undan sözle menin bu yönden tescilinin mümkün bulunmadı ı,

Ortak giri imi olu turan irketlerin gelir ve kurumlar vergisi borcu bulunup bulunmadı ına ili kin ilgili vergi dairelerinden aldıkları“.....vadesi gelmi kurumlar vergisinin bulunmadı ı...” ifadeli belgenin anılan firmaların vergi borcu bulunmadı ı bilgisini haiz oldu undan sözle menin bu yönden tescilinin uygun oldu u,

haleye katılacak isteklilerden, ihaleye katılabilme artlarıarasında artnamenin satın alındı ına ili kin belge istenilmesinin, 2886 sayılı Devlet hale Kanununun 12’nci maddesindeki “ artnamenin bedelsiz görülebilece i” hükmüne aykırılı ı nedeniyle ihaleye katılımıazaltıcı, dolayısıyla rekabeti engelleyici nitelikte oldu undan sözle menin bu yönden de tescilinin mümkün bulunmadı ı,

fade edilmi tir.

Bu tespitlerden sonra yapılan görü meler sonucunda,

Kurul Ba kanı ………., Üyeler ……………………………………;

Söz konusu ihaleye katılmak için yeterlik belgesi almak üzere ba vuruda bulunan firmalardan 2 firmaya; Bayındırlık ve skan Bakanlı ınca yasal i lemler tamamlanarak verilmi olan müteahhitlik karneleri oldu u halde, karnesini irkete devreden ki ilerin irket orta ıveya müdür ya da teknik müdür gibi unvanlardan birine sahip oldu unu gösteren belge bulunmadı ı için karneleri geçerli olmadı ı gerekçesiyle yeterlik belgesi verilmeyerek, ihale dı ı bırakıldı ı görülmektedir.

2886 sayılı Devlet hale Kanunun “ lkeler” ba lıklı 2’nci maddesinin birinci fıkrasında, “ Bu Kanunun yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi ekilde, uygun artlarla ve zamanında kar ılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sa lanması esastır.” denilerek, idarelerin esas alacakları temel ilkelerin ba ında yer alan ihalelerde açıklık ve rekabetin sa lanması amaçlanmı tır.


162

Aynı Kanunun; “ steklilerde Aranacak Nitelikler ve Belgeler:” ba lıklı 16’ncı maddesinin ilk fıkrasında, idarece ihalelerin en elveri li ko ullarla sonuçlandırılmasını sa lamak amacıyla, isteklilerde belirli teknik ve mali niteliklerin aranabilece i, bunları tespite yarayan belgelerin neler oldu unun artnamelerde gösterilece i belirtilmi ,

“ lanlarda Bulunması Zorunlu Hususlar:” ba lıklı 18’inci maddesinde de ilanlarda belirtilmesi zorunlu hususlar tek tek sayılmı ve bunlar arasında “ steklilerden aranılan belgelerin neler oldu u,” hükmüne yer verilmi tir.

Sözle me dosyası eki ihale artnamesinin 4’üncü maddesi ile 30.1.2002 tarihli ve 24656 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ihale ilanının 5’inci maddesinde ihaleye katılacak gerçek ve tüzel ki ilerde aranılacak belgelerin neler oldu u tek tek sayılmı olup bunlar arasında,karnesini irkete devreden ki ilerin irket orta ı veya müdür ya da teknik müdür gibi unvanlardan birine sahip oldu unu gösteren belge yer almamaktadır.

tiraz dilekçesinde, ihale ilanının 5’inci maddesinde ifade edilen “ steklilerin ihaleye katılabilmeleri için; kapalı teklif usulü ile ihale artnamesine, ihale artnamesine ek özel artnameye ve yapı tesis

ihalelere katılma yönetmeli ine uygun olarak,” ifadesi gere ince ve Yapı,Tesis ve halelere Katılma Yönetmeli inin 9’uncu maddesi uyarınca karnesini devreden ki inin müteahhit irketin orta ı veya müdür ya da teknik müdür gibi unvanlardan birine sahip oldu unu belgelemesinin zorunlu oldu u gerekçesiyle bunu ispat eden belgeyi ibraz etmeyen bahse konu 2 firmaya yeterlik verilmemi tir denilse de;

Yapı, Tesis ve halelere Katılma Yönetmeli inin “Müteahhitlik Karnesinin irketlere Devredilmesi:” ba lıklı 9’uncu maddesinde;

"Kollektif irket Orta ı, Komandit irket Komandite Orta ı,Limited irket Müdürü, Anonim irket Yönetim Kurulu Ba kanı,Murahhas Üyesi veya Genel Müdürü, Kollektif, Komandit, Limited ve Anonim irketlerin Teknik eleman olmak artıyla Yapı, Tesis i lerini yürüten sorumlu Teknik Müdürleri, Müteahhitlik Karnelerini Orta ı,Müdürü, Yönetim Kurulu Ba kanı, Murahhas Üyesi, Genel Müdürü veya Sorumlu Teknik Müdürü bulundukları irketin taahhüt i lerinde kullanmasına, örnek 7’deki forma göre muvafakat etmeleri halinde karnesinin devrine muvafakat veren ki inin Müteahhitlik Karnesi geri alınır ve geçici olarak iptal edilir. Bunun yerine iptal edilen karnenin süresi göz önünde tutularak irket adına yeni karne düzenlenir.

Karnesini devreden ki iye kendi adına ikinci bir karne verilmez.


163

Karnesini irkete devreden ki iler karnesini irkete devretti isıfatla irkette fiilen çalı mak zorundadır.

Yukarıda belirtildi i üzere karnesini devretti i irkette fiilen çalı madı ı tespit edilen ki ilerin ve bu karneyi devralan irketlerin karneleri iptal edilir.

Bayındırlık Bakanlı ı yetkililerince, karne devralan irketlerde bu hususta her zaman inceleme yapılabilir.

Karne devreden ki i ve devralan irketler bu hususları ihtiva eden örnek, 8’e uygun bir taahhütname vermek zorundadırlar. Bu taahhütnamedeki imzalara ait noterden tasdikli örneklerin taahhütnameye eklenmi olması da arttır.

irketin tüzel ki ili inin ortadan kalkması veya orta ın, Müdürün, Yönetim Kurulu Ba kanının, Genel Müdürün, Murahhas Üyesinin irketten ayrılması veya irketin muvafakati ile Sorumlu Teknik Müdürün irketten ayrılması sonucu, irketin taahhütlerini sürdürebilmek üzere ayrılan ki inin karnesi yerine bu karne ile taahhüt edilmi i ler varsa, bu i ler için gereken yeni karneyi almasıdurumlarında, daha önce ortaklı a veya irkete karnesini kullanma izni veren ki i için, Madde 8/IV deki esaslarla yeniden kendi adına karne düzenlenir.

Karnesini devreden ki iye ait müteahhitlik karnesinin bu Yönetmelikte yazılı sebeplerle iptali halinde, irket karnesi de iptal edilir.” denilmektedir.

Madde hükmünden de açıkça anla ılaca ı üzere, gerçek ki inin müteahhitlik karnesini devretti i irkette, yönetim kurulu ba kanı, üyesi, irket orta ı olması veya genel müdür, müdür veya yapı tesis i lemlerini

yürüten sorumlu teknik müdür olarak görev yapması yasal zorunluluk olup karnesinin irketin taahhüt i lerinde kullanılmasına, örne ineuygun muvafakatname ile izin vermesi halinde irket adına yeni karne düzenlenmektedir. Ayrıca karne devreden ki iler, maddeyle getirilen yükümlülükleri yerine getireceklerine ili kin yine örne ine uygun taahhütname de vermektedirler. Neticede bütün bu i lemler gerçek ki inin karnesinin müteahhit firmaya devrine ili kin BayındırlıkBakanlı ı bünyesinde gerçekle en prosedürler olup, ancak bu prosedürler gerçekle tikten sonra müteahhit firmaya karne devredilmektedir. Di er bir deyi le gerçek bir ki inin karnesinin müteahhit firmaya devredilerek müteahhit adına yeni bir karne düzenlenmesi, anılan belgelerin tamam oldu unu göstermektedir.


164

Nitekim ihaleyi kazanan ortak giri imin her iki firmasınınmüteahhitlik karneleri incelendi inde karnelerin ön yüzünde firma adına karne düzenlenmi ken karnelerin arka yüzünde karnesini devreden ki inin ismi yer almaktadır. Bu itibarla idareye ibraz edilen karneler, bunları devreden ki ilerin, anılan firmalarda yukarıda sayılanunvanlardan biri ile çalı tıklarının apaçık delili olup, ilân ve artnamede yer almadı ı halde idarece, Yönetmeli in bahse konu 9’uncu maddesi gerekçe gösterilerek, firmalardan, karne devredenlerin bünyesinde bu unvanlarla çalı tı ına dair belge istenmesinin yasal dayana ıbulunmamaktadır.

Hal böyle olunca ihaleye katılmak için yeterlik belgesi almak üzere ba vuruda bulunan firmalardan 2 firmanın, Bayındırlık ve skan Bakanlı ınca yasal i lemler tamamlanarak verilmi olan müteahhitlik karneleri oldu u halde ve ihaleye ili kin ilan ve artnamede ibraz edilmesi istenilmemesine ra men, karnesini devreden ki ilerin irket orta ı veya müdür ya da teknik müdür gibi unvanlardan birine sahip oldu unu gösteren belge bulunmadı ı için, karnelerinin geçerli olmadı ıgerekçesiyle yeterlik belgesi verilmeyerek ihale dı ı bırakılmaları, ihalede açıklık ve rekabetin sa lanması ilkesine aykırılık te kil etmektedir.

Di er yandan, anılan i e ait ihale ilanının 4’üncü maddesinde, ihaleye katılacak isteklilerden, ihaleye katılabilme artları arasındaartname bedeli ödendi ine dair belge ibrazı istenmi , aksi takdirde

tekliflerin de erlendirmeye alınmayaca ı ifade edilmi tir.

2886 sayılı Devlet hale Kanununun “ artnamelerin Verilmesi” ba lıklı 12’nci maddesinde;

“ halesi yapılacak i e ait artnameler ve ekleri özel kanunlarındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla, ilgili idarelerce hazırlanır ve tasdikli örnekleri bedelsiz veya özelliklerine göre idarelerce takdir edilecek bir bedel kar ılı ında isteyenlere verilir.

artname ve ekleri idarede bedelsiz görülebilir.” hükmü yer almı tır.

Buna göre, ihale konusu i le ilgili idarelerce hazırlanan artnamelerin, bedelsiz olarak veya idarece takdir edilecek bir bedel

kar ılı ında isteyenlere verilmesi idarenin takdirindedir. Ancak, söz konusu artnamelerin idarede bedelsiz görülebilme imkanı da mevcuttur. halelere katılabilmek için, artname satın alma zorunlulu u

bulunmamaktadır. artname bedel kar ılı ı verilse bile, istekli artname satın almak yerine ücretsiz olarak idarede görmeyi tercih edebilir. Bu husus, isteklinin artnameyi görmek bakımından tercihi ile ilgili olup,


165

ihaleye katılabilmek için yerine getirilmesi gereken artlarla bir ilgisi bulunmamaktadır.

artnamelerin, yukarıda bahsi geçen hüküm gere ince bedelsiz görülme imkanı varken, bahse konusu i e ili kin ihale ilanının 4’üncü maddesi gere ince artname satın alındı ına dair makbuz ibrazınıngerekti i, aksi takdirde tekliflerin de erlendirmeye alınmayaca ınınbelirtilmesi, ihaleye katılımı azaltıcı, dolayısıyla rekabeti engelleyici niteliktedir.

Bu sebeplerle sözle menin tescil edilmemesi gerekti i görü ünde bulunmu lardır.

Daire Ba kanı ………………..; bahse konu 2 firmanın; yukarıdaaçıklandı ı üzere, bunlara karnesini devreden ki ilerin irket orta ı veya müdür ya da teknik müdür gibi unvanlardan birine sahip oldu unu gösteren belge bulunmadı ı için karnelerinin geçerli olmadı ı gerekçesiyle yeterlik belgesi verilmeyerek ihale dı ı bırakılmaları hususunun ihalede açıklık ve rekabeti engelledi inden sözle menin bu yönden tescil edilmemesi gerekti i,

Ancak ihaleye katılacaklardan artname satın alındı ına dair belge ibrazı istenmesinin artname bedelinin cüzi bir tutar olması ve isteklilerin ihaleye katılımını caydırıcı nitelikte bulunmaması nedeniyle sözle menin bu yönden tescilinde bir sakınca bulunmadı ı,

eklinde görü bildirmi tir.

Daire Ba kanı………………., Üyeler …………………………;

hale ilanının 5’inci maddesinde “ steklilerin ihaleye katılabilmeleri için; kapalı teklif usulü ile ihale artnamesine, ihale artnamesine ek özel artnameye yapı tesis ve onarım i leri ihalelerine

katılma yönetmeli ine uygun olarak;” denilmek suretiyle isteklilerde aranılacak belgelerin nitelikleri genel olarak belirtilmi tir.

Yapı Tesis, Onarım leri halelerine Katılma Yönetmeli inin 9’uncu maddesinde, bir ki inin karnesini irkete devretmesi ve buna kar ılık devretti i irket adına yeni müteahhitlik karnesi düzenlenmesi için, karneyi devreden ki inin irket bünyesinde kollektif irket orta ı,komandit irket komandite orta ı, limited irket müdürü; anonim irket yönetim kurulu ba kanı, murahhas üyesi, yönetim kurulu üyesi, veya genel müdürü; kollektif, komandit, limitet ve anonim irketlerin teknik elemanı görevlerinden biriyle çalı ması artı getirilmi tir.


166

Yönetmeli in öngördü ü bu artın mevcut olup olmadı ınıntespiti ancak müteahhit irketin emrinde karne sahibinin irket orta ı,müdür, yönetim kurulu ba kanı, murahhas üyesi, yönetim kurulu üyesi, veya genel müdürü, teknik eleman olmak artıyla anonim irketlerin teknik müdürleri görevlerinden biriyle çalı tı ını belgelemesi ile mümkün olmaktadır. Karnenin yasal olarak geçerli karne olabilmesi için bu zorunlulu un yerine getirilmesi gerekmektedir. E er bu ki i karnesini devretti i irkette çalı mıyorsa karne geçerli olmayacaktır. Geçerli olmayan bir karneyle de ihaleye katılmak mümkün de ildir.

hale tarihi itibariyle karnenin geçerli olup olmadı ının tespiti ise, ancak karneyi devreden ki inin Yapı, Tesis ve Onarım leri halelerine Katılma Yönetmeli inin 9’uncu maddesi gere ince karnesini devretti iirketin bünyesinde anılan unvanlarla çalı tı ını belgelemesi ile

mümkündür. Söz konusu belgeyi ibraz etmeyen firmaya yeterlik verilmesi söz konusu de ildir.

Nitekim ihaleye 9 firmadan 7’si, gerek Yönetmeli in 9’uncu maddesi ve gerekse ilanın 5’inci maddesindeki artları do ru anlayarak, gerekli belgeleri ibraz etmi ve kendilerine yeterlik verilmi , sadece iki firmaya bahse konu belgeyi ibraz etmedikleri için yeterlik belgesi verilmemi tir. Dolayısıyla anılan belgeyi ibraz etmeyen sadece iki firmaya bu nedenle yeterlik verilmeyerek ihale dı ı bırakılmalarında açıklık ve rekabeti engelleyici bir husus bulunmadı ından sözle menin bu yönden tescili gerekir.

Öte yandan hale ilânın 4’üncü maddesiyle, ihaleye katılacak isteklilerden, ihaleye katılabilme artları arasında artname satınalındı ına ili kin belge istenilmesi hususuyla ilgili olarak;

2886 sayılı Devlet hale Kanununun “ artnamelerin Verilmesi” ba lıklı 12’nci maddesinde artnamelerin bedelsiz veya idarece takdir edilecek bir bedel kar ılı ında isteyenlere verilebilece i hükmü yer almaktadır. Bu nedenle artnamelerin bedelsiz mi yoksa bir bedel kar ılı ında mı verilece i, idarenin takdirinde olan bir husustur. Anılani le ilgili ihalede dare, artnamenin bir bedel kar ılı ında isteyenlere verilmesini kararla tırarak takdir hakkını bu yönde kullanmı ve ilanda da bu bedelin yatırıldı ına dair belgenin ibrazını istemi tir. Kaldı ki, ke if bedelinin 3.000.000.000.000 lira oldu u dü ünüldü ünde, artname bedeli olarak belirlenen 250.000.000 lira isteklilerin ihaleye katılımınıcaydırıcı bir bedel olmayıp, ihaleye girmek isteyen ciddi firmalarınartnameyi bedel kar ılı ı almasının rekabeti engelleyici bir yönü

bulunmadı ından sözle menin bu yönden de tescili gerekir.

eklinde görü ifade etmi lerdir.


167

Bu durumda oylarda e itlik meydana gelmi oldu undan 832 sayılı Sayı tay Kanununun 1260 sayılı Kanunla de i ik 15’inci maddesi uyarınca Ba kanın bulundu u taraf üstün tutularak, sözle menin tescil edilmemesi gerekti ine, ço unlukla;

Karar verildi


168


Karar No. : 1092/1

ÖZET: Döner Sermayeli Kurulu lar hale Yönetmeli inin 30’uncu maddesi ile Temizlik halelerinde Uygulanacak Esaslar Tebli inde öngörülen hususlara uygun olarak düzenlenen ve idarenin tespit etti i asgari maliyetin üzerinde olan tutardaki teklif mektubunun, ihale komisyonunca kabul edilmeyip …………Firmasının ihale dı ı bırakılması ve ………… Firmasının daha yüksek tutardaki teklifinin kabul edilerek Hazine zararına yol açılmasının, Döner Sermayeli Kurulu lar hale Yönetmeli inin 2’nci maddesinde hükme ba lanan,

ihtiyaçların en iyi ekilde, uygun artlarla ve zamanında kar ılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sa lanmasıilkelerine aykırılık olu turdu u gerekçesiyle sözle menin tescilinin mümkün olmadı ı hk.

............Üniversitesi ile ..........Ltd. ti. arasında ba ıtlanan “Sa lıkUygulama ve Ara tırma Hastanesi ve Ba lı Bölümlerinin 2002 YılıTemizlik i”ne ili kin sözle menin tescilinde hasıl olan tereddüt üzerine konu 6.Dairede görü ülüp red kararı verilmi olup, Dairesince bu karara itiraz edilerek konunun Daireler Kurulunda görü ülerek sözle menin tescili talep edilmi tir.


…………….. Üniversitesi ile …………… Limited irketi arasında ba ıtlanan Sa lık Uygulama ve Ara tırma Merkezi Hastanesi ve ba lıbölümlerin 2002 Yılı Temizlik inin, Döner Sermayeli Kurulu lar hale Yönetmeli inin 29/a maddesi hükmü uyarınca kapalı teklif usulü ile ihaleye çıkarıldı ı, 04.02.2002 tarihinde gerçekle tirilen ihaleye katılmaküzere be firmanın ba vurdu u, bunlardan en dü ük teklifi veren …………………. Ltd. irketinin teklif mektubu eki formun, usulüne uygun doldurulmadı ı ve bo bırakıldı ı gerekçesiyle de erlendirme dı ıbırakıldı ı ve hale Komisyonunun 04.02.2002 tarih ve 19-2 sayılı kararıile söz konusu i in, ………………….-TL bedelle …………. Limited irketine yaptırılmasına karar verildi i anla ılmı tır.

Bu konuda 6’ncı Dairece verilip red i lemine esas tutulan kararda özetle;

Döner Sermayeli Kurulu lar hale Yönetmeli inin 30’uncu maddesi ile 10.12.1998 tarih ve 23549 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan


169

Temizlik halelerinde Uygulanacak Esaslara uygun bir ekilde düzenlenerek verilen ve idarenin tespit etti i asgari maliyetin üzerinde ………………..TL. bedelle yapmayı teklif eden ………… Limited irketinin teklif mektubu ekindeki Ek:3/B nolu formun, sadece çilik Maliyetleri bölümünün dolduruldu u, Kullanılacak Makinaları Cinsi, Temizlik Malzemeleri, Temizlik Ekipmanları bölümlerine ise Tahmini Bedel Tespit Formunun ilgili bölümlerinde belirtilen maliyet tutarları kastedilerek “11 Aylık Maliyet” ibaresinin konularak herhangi bir rakam yazılmadı ı ve Firma Kâr Tutarı bölümünün de bo bırakıldı ı gerekçesiyle, anılan firmanın ihale komisyonunca de erlendirme dı ı bırakılması ve ihalenin, söz konusu i i …………………….-TL. bedelle yapmayı teklif eden ……….. firmasına verilerek 1.164.900.000.000.-TL hazine zararına neden olunması sonucu, Döner Sermayeli Kurulu lar hale Yönetmeli inin 2’nci maddesinde belirtilen ihtiyaçların en iyi ekilde, uygun artlarla ve zamanında kar ılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sa lanmasıilkelerinin yerine getirilmedi i anla ıldı ından, sözle menin tescilinin mümkün bulunmadı ı” ifade edilmi tir.

Bu tespitlerden sonra yapılan görü meler sonucunda;

Satın alma komisyonu tutana ında; i i …………………….. TL bedelle yapmayı teklif eden …………………………….. Limited irketinin iç zarfının açılmasında 10 Aralık 1998 tarih ve 23549 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan “Temizlik halelerinde Uygulanacak Esaslar”da yer alan Ek:3/B nolu formda, kullanılan i makinelerinin, temizlik ekipmanlarının, temizlik malzemelerinin dökümünün yapılması,bedellerinin gösterilmesi ve firma kâr tutarının da rakam olarak yazılmasıgerekirken bu bölümlerin usulüne uygun doldurulmadı ı ve bobırakıldı ı gerekçesiyle adı geçen firma teklifinin de erlendirme dı ıbırakıldı ı ve anılan i i …………………..-TL daha yüksek tutarla ve ……………………….TL bedelle yapmayı teklif eden ………….. Limited

irketine, i in ihale edildi i anla ılmaktadır.

Sözü edilen Temizlik halelerinde Uygulanacak Esasların IV’üncü bölümünün “Tekliflerin Verilmesi ve De erlendirilmesi” ba lıklı 3/a maddesinde;

“ stekliler tekliflerini (Ek:3/A ve Ek:3/B)’de yer alan örne e ve açıklamalara uygun olarak vereceklerdir. 2886 sayılı Kanunun 37’nci maddesi gere ince üzerinde kazıntı, silinti veya düzeltme bulunan (Ek:3/A)’daki teklif mektupları geçersiz sayılacaktır. (Ek:3/B)’deki formda yer alan düzeltme ve hatalar ret nedeni addedilmeyecektir.”


170

denilmekte; Döner Sermayeli Kurulu lar hale Yönetmeli inin “Tekliflerin Hazırlanması” ba lıklı 30’uncu maddesinin ikinci fıkrasındada;

“Teklif mektuplarının adı ve soyadı da yazılarak istekli tarafından imzalanması ve bu mektuplarda, artname ve eklerinin tamamen okunup kabul edildi inin belirtilmesi, teklif edilen fiyatın rakam ve yazı ile açıkolarak yazılması mecburidir. Bunlardan herhangi birine uygun olmayan veya üzerinde kazıntı, silinti veya düzeltme bulunan teklifler reddolunarak hiç yapılmamı sayılır.”

hükmü yer almaktadır.

Bu hükümlerde, hangi durumlarda isteklilerin teklif mektuplarının geçersiz sayılaca ı açıkça belirtilmektedir.

Bu ba lamda, ihale dı ı bırakılan ………….. Firmasının teklifi incelendi inde artname ve eklerinin tamamen okundu u ve kabul edildi i belirtilmi ve teklif edilen fiyat da rakam ve yazı ile açık olarak yazılmı oldu undan teklif mektubunun bu açıdan ihaleye alınmamasınıgerektiren bir durum yoktur.

Anılan firmanın ihale dı ı bırakılmasına neden olan teklif mektubu ekindeki Ek:3/B no’lu formun ise; sadece çilik Maliyetleri bölümünün dolduruldu u, Kullanılacak Makineleri Cinsi, Temizlik Malzemeleri, Temizlik Ekipmanları Bölümlerine ise Tahmini Bedel Tespit Formunun ilgili bölümlerinde belirtilen maliyet tutarları kastedilerek “11 Aylık Maliyet” ibaresinin konularak herhangi bir rakam yazılmadı ı ve Firma Kâr Tutarı bölümünün de bo bırakıldı ı görülmektedir.

Bahse konu form Teknik artnamenin eki olarak da aynen yer almakta ve oradaki örne inde de, Kullanılacak Makineleri Cinsi, Temizlik Malzemeleri ve Temizlik Ekipmanları bölümlerinde, yine Teknik

artnamenin eki olan ve kullanılacak i makineleri ile temizlik malzemesi ve ekipmanlarının adet ve niteliklerinin belirtildi i Ek: 2- III, IV, V nolu listelere atıfta bulunulmaktadır. Dolayısıyla……………………….. Limited irketinin teklif mektubu ekindeki Ek:3/B no’lu form, Teknik artnamedeki örne inden farklı de ildir ve bu örnek form dikkate alınarak doldurulmu tur. Bu nedenle anılan form usulüne uygun düzenlenmi tir.

Di er yandan Teknik artnamenin 3’üncü maddesinde ihaleye katılacak isteklilerin ibraz etmeleri gereken belgeler tek tek sayılmı olup, bunlar arasında maddenin “b” bendinin 4 ve 5 no’lu alt bentlerinde sırasıyla, ihale konusu temizlik i inde kullanılacak ekipman ve malzemelerin cinsini, evsafını, markasını ve perakende satı fiyatlarını


171

gösterecek ekilde düzenlenecek taahhütname ve eki listeler ile kullanılacak i makinelerinin, artnamede belirtilen teknik özellikleri haiz oldu unu gösteren belgeler de yer almaktadır. hale dı ı bırakılan anılan Firma, ihale kendisinde kaldı ında anılan nitelikleri haiz i makinesi ile temizlik malzemesi ve ekipmanlarını temin edece ine dair taahhütnameleri de vermi tir. Yani Firma söz konusu araç ve gereçleri eksiksiz ve belirtilen niteliklere uygun olarak temin edece ini açık bir ekilde beyan etmektedir. Dolayısıyla itiraz dilekçesi ve azınlık görü ünde

ifade edildi i üzere ek 3/B no’lu formun malzemelere ili kin bölümlerinin usulüne uygun doldurulmaması nedeniyle kullanılacak i makinesi ile temizlik malzemesi ve ekipmanlarının niteliklerinin anla ılamadı ını ve ihtilafa neden oldu unu ileri sürmek yerinde de ildir.

Ayrıca, Döner Sermayeli Kurulu lar hale Yönetmeli inin “Uygun Bedelin Tespiti” ba lıklı 22’nci madde ikinci fıkrasında “ Eksiltmelerde uygun bedel, tahmin edilen bedeli geçmemek artı ile, teklif edilen bedellerin tercihe layık görülenidir.” denilmek suretiyle ihale kararlarında en ucuz de il en uygun teklifi verene i i vermek gerekece ivurgulanmı tır. hale konusu olayda yukarıda da belirtti imiz gibi ……….. Firması, Teknik artnamede öngörülen zorunlulukları aynen yerine getirmi tir ve ihaleyi alan ………… Firmasının ibraz etti i belgelerden eksik ibraz etti i hiçbir belge bulunmamaktadır. Ayrıca muhammen bedel tespit tutana ında da görülece i üzere, i çilik, kullanılacak i makineleri, temizlik malzemeleri, temizlik ekipmanları, ha ere ile mücadele temizlik ekipmanları bölümünden ibaret kârsız maliyet …………………….- liradırve ………… Firmasının verdi i toplam teklif ise ………………………...-liradır. Yani Firma maliyetin altında teklif vermemi hatta teklifinde ……………………. liralık kâr marjı da bulunmaktadır. Kaldı ki yeterli makine ekipman ve i gücü bulunan yükleniciler i siz kalmamak amacıyla kâr marjı da almadan bu i leri yapabilmektedir. Dolayısıyla Teknik artnamedeki tüm yükümlülükleri yerine getiren …………….. Firmasının teklifinin azınlık görü ünde belirtildi i gibi uygun bedel olmadı ını söylemek mümkün de ildir.

Yine, itiraz dilekçesinde ihale dı ı bırakılan ……………. Firmasının önceki ihalelere i tiraklerinde önemli bazı belgeleri ibraz etmedi i ve bu nedenle güvenilir olmadı ı, ifade edilmekte ise de, buna ili kin kanıtlayıcı belgeler ibraz edilmedi i gibi ihale komisyonu tutana ında da bu husus belirtilmemi tir.

Sonuç olarak, Döner Sermayeli Kurulu lar ihale Yönetmeli inin 30’uncu maddesi ile Temizlik halelerinde Uygulanacak Esaslar Tebli inde öngörülen hususlara uygun olarak düzenlenen ve idarenin tespit etti i asgari maliyetin üzerinde olan …………………….TL.


172

tutarındaki teklif mektubunun, ihale komisyonunca kabul edilmeyip ……….. Firmasının ihale dı ı bırakılması ve …………… Firmasının daha yüksek tutardaki …………………..liralık teklifinin kabul edilerek hazine zararına yol açılması sonucu, Döner Sermayeli Kurulu lar hale Yönetmeli inin 2’nci maddesinde hükme ba lanan ihtiyaçların en iyi ekilde, uygun artlarla ve zamanında kar ılanması ve ihalede açıklık ve

rekabetin sa lanması ilkelerinin yerine getirilmedi i anla ıldı ından, sözle menin tescilinin mümkün bulunmadı ına, ço unlukla;

Karar verildi.


173


Karar No. : 1093/1

ÖZET: 1- haleye katılacak firmalardan, “alınacak asfalt plenti kapasitesinde veya daha yüksek kapasitede Türkiye genelinde en az on adet asfalt plenti satmı oldu unu gösteren belge” istenilmesinin ihaleye katılımı dolayısıyla rekabeti engelledi i,

2- stekliler tarafından belediyeye sunulan teklif mektuplarıve ekindeki teknik dokümanların her istekliden e itekilde istenilmesinin ve söz konusu teknik dokümanların

açık olarak ortaya konulmamasının 2886 sayılı Kanunun 2’nci maddesinde belirtilen “açıklık” ilkesine aykırıoldu u,

gerekçeleriyle sözle menin tescilinin mümkün bulunmadı ıhk.

............Belediye Ba kanlı ı ile ..........Anonim irketi arasında ba ıtlanan “1 Adet 160 Ton Kapasiteli Asfalt Plenti, 1 Adet Asfalt Serme ve Sıkı tırma Makinesi (fini er), 1 Adet Vibrasyonlu Asfalt Silindiri, 1 Adet Lastik Silindirli Asfalt Silindiri ve 1 Adet Tandem Toprak Silindiri Alımı”i ine ait sözle menin tescilinde hasıl olan tereddüt üzerine konu 7.Dairede görü ülüp red kararı verilmi olup, Dairesince bu karara itiraz edilerek konunun Daireler Kurulunda görü ülerek sözle menin tescili talep edilmi tir.


…………….. lira tahmini bedelli ……………. Belediye Ba kanlı ı“1 adet 160 ton/saat kapasiteli Asfalt Plenti, 1 adet Asfalt Serme ve Sıkı tırma Makinesi (fini er) 1 adet Vibrasyonlu Asfalt Silindiri, 1 adet Lastik Tekerlekli Asfalt Silindiri ve 1 adet Tandem Toprak Silindiri alımı”i inin 2886 sayılı Devlet hale Kanunun 35/a maddesine göre kapalıteklif usulü ile ihaleye çıkarıldı ı, ihaleye 5 isteklinin ba vurdu u, bunlardan 4 firmanın tekliflerinin de erlendirmeye alınmadı ı, teklifi de erlendirmeye alınan ……………. Anonim irketine ………………. TL. bedelle i in ihale edildi i anla ılmı tır.

Bu konuda 7’nci Dairece verilip red i lemine esas tutulan kararda özetle;


174

1- haleye katılacaklardan, “alınacak asfalt plenti kapasitesinde veya daha yüksek kapasitede Türkiye genelinde en az on adet asfalt plenti satmı oldu unu gösteren belge” istenilmesi sonucu ihaleye katılımın dolayısıyla rekabetin engellenmesi,

2- stekliler tarafından belediyeye sunulan teklif mektupları ve ekindeki teknik dokümanların her istekliden e it ekilde istenilmemesi ve söz konusu teknik dokümanların açık olarak ortaya konulmamasısuretiyle ihalede “açıklık” ilkesine aykırı hareket edilmesi,

nedenleriyle sözle menin tescilinin mümkün görülemedi i ifade edilmi tir


1- darece hazırlanan ihale konusu i e ait “Asfalt Plenti ve Ekipmanları Alım ihalesi dari artnamesi”nin “ steklilerde Aranan

artlar ve Belgeler” ba lıklı 5’inci maddesi (g) bendinde “ malatçı veya ithalatçı firmadan alınacak olan asfalt plentinin aynı veya daha yüksek kapasitede Türkiye genelinde en az 10 adet satmı bulundu unu gösteren belge” ibrazının istenilmesi suretiyle, 160 ton/saat kapasite ve/veya daha yüksek kapasiteli asfalt plentinden, Türkiye genelinde en az on adet satmı olan isteklilerin ihaleye katılımına imkan tanınmı olup, bu sayının altında satı gerçekle tirenlerin ihaleye girmeleri engellenmi tir.

2886 sayılı Devlet hale Kanununun “ steklilerde Aranacak Nitelikler ve stenecek Belgeler” ba lıklı 16’ncı maddesinin ilk fıkrasında;

“ darece ihalelerin en elveri li ko ullarla sonuçlandırılmasınısa lamak amacıyla, isteklilerde belirli mali ve teknik yeterlik ve nitelikler aranabilir. Bunları tespite yarayan belgelerin neler oldu u, artnamelerde gösterilir.” denilerek ihalelerin en elveri li ko ullarla sonuçlandırılmasınıtemin etmek için ihale artnamelerine isteklilerden belirli mali ve teknik yeterlik ve nitelikler istenece i yolunda hükümler konulabilece i ifade edilmi tir.

Aynı Kanunun “ lkeler” ba lıklı 2’nci maddesinin 1’inci fıkrasında;

“Bu Kanunun yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi ekilde, uygun artlarla ve zamanında kar ılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin

sa lanması esastır.” denilerek, ihalede açıklık ve rekabetin sa lanmasınınDevlet hale Kanununun temel ilkelerinden oldu u hükme ba lanmı tır.

dareler ihalelerin en elveri li ko ullarla sonuçlandırılmasınısa lamak amacı ile belirli mali ve teknik yeterlik ve nitelikler ararken,


175

Kanunun temel ilkelerine uymak zorundadırlar. dareler ihaleye katılımınengellenmesi sonucunu do uracak, dolayısı ile rekabeti engelleyecek artlar getiremezler. darenin ihale konusu i in dari artnamesine

“ malatçı veya ithalatçı firmadan alınacak olan asfalt plentinin aynı veya daha yüksek kapasitede Türkiye genelinde en az 10 adet satmıbulundu unu gösteren belge” ibrazı artını koyması, ihaleye katılımıazaltan dolayısı ile rekabeti engelleyen bir i lem tesisidir. Bunun yanı sıra rekabetin engellenmesi ihalenin en elveri li ko ullarla sonuçlandırılmasını da engellemektedir.

Nitekim, 2001/1 sıra no’lu Devlet haleleri Genelgesinin 2886 sayılı Devlet hale Kanununun “Uygulama lke ve Esasları” ba lıklı II’nci bölümünün 1’inci fıkrasının (e) bendinde;

“Her ne kadar eksiltme i lerine ili kin “tip artnameler”de isteklilerden i in mahiyetine göre gerek duyulan “di er belgeler”in istenebilece i belirtilmi ise de; ihale konusu i in artname ve sözle me hükümlerine göre yerine getirilmesini do rudan ilgilendirmeyen ve idarelerin takdirinde de bulunmayan bilgi ve belgeler isteklilerden istenilmemeli, ilanlarda rekabeti engelleyecek, isteklileri yanılgıya dü ürecek ve bürokrasiyi arttıracak hususlara yer verilmemelidir.” denilmek suretiyle katılımın azaltılarak rekabetin engellenmesinin önüne geçilmesi amaçlanmı tır. Rekabet ve açıklı ın sa lanması ihalelerin temel esaslarıdır.

Ayrıca, söz konusu ihale kapsamında asfalt plenti dı ında di er ekipmanların alımı da yer almı oldu undan, ayrı ayrı temini mümkün olan bu ekipmanların aynı ihalede yer almasının ekonomik olmadı ıaçıktır.

Sonuç olarak, dari artnameye “ malatçı veya ithalatçı firmadan alınacak olan asfalt plentinin aynı veya daha yüksek kapasitede Türkiye genelinde en az 10 adet satmı bulundu unu gösteren belge” ibrazına dair art konulması sonucu, ihaleye sadece 160 ton/saat kapasite ve/veya daha yüksek kapasiteli asfalt plentinden, Türkiye genelinde en az on adet satmı olan isteklilerin katılımına imkan tanınarak, bu sayınınaltında örne in 9 adet satı gerçekle tirenlerin ihaleye girmeleri engellenmek suretiyle ihalede açıklık ve rekabet ilkelerine aykırı hareket edildi inden, sözle menin bu yönden tescilinin mümkün olmadı ına,oybirli iyle;

2-Belediye Encümeni 26.02.2002 tarih ve 130 sayılı kararı ile;


176

ki nolu teklif sahibinin teklif ekinde; Lastik tekerlekli asfalt silindiri, vibrasyonlu yol silindiri ve tandem toprak silindirinin teknik özelliklerini gösteren belgenin mevcut olmadı ı;

Üç nolu teklif sahibinin asfalt plentine ait teklif ekindeki dokümanda; 20 m³ mazot tankı bulunmadı ı ve pompaların en az 7.5 KV. Elektrik motoru ile direkt akuple tahrip edilece ine dair kayda da yer verilmedi i;

Dört no’lu teklif sahibinin teklif eki dokümanda; Vibrasyonlu asfalt silindiri ve vibrasyonlu toprak silindirinin SO 9001 belgesinin bulunmadı ı,

Paletli asfalt serme ve sıkı tırma makinasının, yürüyü hızı,serme kapasitesi, konveyörün çapı ve su tankı kapasiteleri bakımından, teknik artnamede istenilen artları ta ımadıkları;

Be no’lu teklif sahibinin teklif eki dokümanda; Paletli asfalt serme ve sıkı tırma makinasının serme geni li inin teknik artnameye aykırı bulundu u,

Gerekçeleri ileri sürülerek teklif mektupları de erlendirme dı ıtutulmu , ihalenin verildi i firmanın teklif mektubu ekinde belediyeye sundu u ve makine ekipmanının teknik özelliklerini gösteren dokümanlar, belediyeden istenildi i halde ibraz edilmemi ve cevap yazısında, “ihaleyi üstlenen ………………… A. .’nin asfalt plenti ile ilgili olarak ihale komisyonuna sunmu oldu u teklif mektubu olan dı zarfıniçinde ihaleye ait teknik artnameyi aynen kabul etti ini belirten imzalı ve ka eli teknik artname belgesine bakılarak de erlendirme yapılmı tır.” denilmi tir.

Yukarıya alınan, belediyenin cevap yazısı ve Encümenin anılanihale kararından anla ıldı ı üzere, ihale kararında, dört firmanın teklif eki teknik dokümanları esas alınıp inceleme yapılmak suretiyle, teknik dokümanlardaki eksik kapasiteler gerekçe gösterilerek elendikten sonra, i in ihale edildi i bir no’lu firmanın teklif eki dokümanının varlı ıara tırılmadan, idare tarafından düzenlenen teknik artnamelerin istekli tarafından kabul edilmesi, imzalanması ve ka e basılması yeterli görülmü tür. Dolayısı ile ihale kararındaki teklifleri de erlendirme i lemi ve idarenin cevap yazısındaki gerekçeler çeli mektedir. öyle ki istekliler tarafından belediyeye sunulan teklif mektupları ve ekindeki teknik dokümanların her istekliden e it ekilde istenilmedi i ve söz konusu teknik dokümanların açık olarak ortaya konulmadı ı görülmektedir.


177

Bu durum, 2886 Devlet hale Kanununun yukarıda yer alan 2’nci maddesinde yazılı “açıklık” ilkesine aykırı oldu undan sözle menin bu yönden de tescilinin mümkün olmadı ına, ço unlukla;

Karar verildi


178


Karar No. : 1094/1

ÖZET: halede, bazı firmalara dü ük puan verilerek yeterlik belgesi alamamalarına neden olunması, bazı firmalara da yüksek puan vererek yeterlik belgesi almalarının sa lanması ve 2001 yılı Kriterleri Tebli i hükümlerine aykırı olarak bunlarıngerekçelerinin belirtilmemesi, 2886 sayılı Kanunun 2’nci maddesinde öngörülen ihalede açıklık ve rekabetin sa lanması esastır ilkesine aykırılık te kil etti i gerekçesiyle sözle menin tescilinin mümkün olmadı ı hk.

............Büyük ehir Belediye Ba kanlı ı ile Müteahhit ............Ltd. ti. arasında ba ıtlanan …………. ke if bedelli “……….. Mezarlı ı Parselasyonu ve Mezarlık çi Yol, Tretuvar ve Lahit Mezar Yapım

i”ne ili kin sözle menin tescilinde hasıl olan tereddüt üzerine konu 2.Dairede görü ülüp red kararı verilmi olup, Dairesince bu karara itiraz edilerek konunun Daireler Kurulunda görü ülerek sözle menin tescili talep edilmi tir.


…………….. Büyük ehir Belediye Ba kanlı ınca “Ümraniye Hekimba ı Mezarlı ı Parselasyonu ile Mezarlık çi Yol, Tretuvar ve Lahit Mezar Yapım” i inin 2886 sayılı Devlet hale Kanununun 36’ncı maddesi hükmü uyarınca kapalı teklif usulü ile ihaleye çıkarıldı ı, ihaleye 73 firmanın katıldı ı, 24.05.2001 tarihinde yapılan ihaleye teklifleri de erlendirmeye alınarak ihaleye katılmaya hak kazanan 39 firma arasından en uygun teklifi veren ………………... Ltd. ti.’ne %35,95 tenzilatla ve …………………… TL bedelle i in ihale edildi i anla ılmı tır.

Bu konuda 2’nci Dairece verilip red i lemine esas tutulan kararda özetle;

Söz konusu i e ait yeterlik komisyonunun; ihaleye girecek isteklilerin durumlarını de erlendirmesi sırasında; 2001 Yılında Giri ilecek Yapım halelerinde Uygun Bedelin Tercihinde KullanılacakKriterler Hakkında Tebli in 3’üncü maddesinde “Yeterlik Komisyonları,ihaleye katılmaya hak kazanamayanlar için gerekçe göstermek ve bunlarıkararlarında belirtmek zorundadırlar.” eklinde yer alan hükme ra men mali ve teknik durumu iyi olan, halen taahhüdündeki i miktarından, ideneyimi ve yapmı oldu u benzer i lerden tam puan alan isteklilere, idurumu ve tutumu faktöründen 0,1 veya 2 puan verilmek suretiyle


179

yeterlik belgesi alamamalarına neden olunması, bunun aksine mali gücü en zayıf olan, i deneyimi daha az olan bazı firmalara da daha yüksek puan verilerek yeterlik belgesi almalarının sa lanması ve 2001 yılıKriterleri Tebli i hükümlerine aykırı olarak bunların açıklayıcıgerekçelerinin de belirtilmemesi, 2886 sayılı kanunun 2’nci maddesindeki, “ihalede açıklık ve rekabetin sa lanması esastır” ilkesine aykırılık te kil etti inden sözle menin tescilinin mümkün olmadı ına,karar verilmi tir.

Bu tespitlerden sonra yapılan görü meler sırasında söz alan Üye ………….’ın; ihalesi 24.05.2001 tarihinde gerçekle tirilen sözle me, 05.07.2001 tarihinde noterlikçe tasdik edildikten sonra tescil için Sayı taya gönderilmi tir. Sözle menin incelenmesinden sonra, 832 sayılıSayı tay Kanununun 1260 sayılı Kanunla de i ik 32’nci maddesi uyarınca mevzuata uygun bulunmayan konuların açıklanması13.07.2001 tarih ve 01/1142 sayılı yazıyla istenmi , …………… Büyük ehir Belediye Ba kanlı ının 25.07.2001 tarih ve 377/1875 sayılıcevabi yazısına binaen denetçisinin yazdı ı müzekkere üzerine, 2’nci Dairece verilen 17.8.2001 tarih ve D:2/2001-7155/11142 sayılı Kararla Büyük ehir Belediyesinin açıklamaları yeterli görülmeyerek sözle metescil edilmemi tir. Bundan sonra Büyük ehir Belediyesi yakla ık 10 ay geçtikten sonra 06.06.2002 tarihli itiraz dilekçesiyle sözle menin Daireler Kurulunda görü ülerek karara ba lanmasını talep etmektedir.

832 sayılı Sayı tay Kanununun 30’uncu maddesinde sözle melerin ba ıt tarihinden itibaren üç gün içinde tescil için Sayı taya gönderilme zorunlulu u getirilmi ve aynı Kanunun de i ik 37’nci maddesine göre de Sayı taya tescil için gönderilen sözle melerin inceleme süresinin en çok 15 gün olabilece i hüküm altına alınmı tır. Yine aynıKanunun de i ik 32’nci maddesinde ise vize ve tescilde uygulanacak usul belirtilmekle birlikte tescil edilmeme hallerinde yapılacak itirazlarınsürelerine ili kin bir düzenlemeye yer verilmemi tir.

Bu çerçevede, söz konusu 32’nci maddeyle düzenlemesi yapılanitiraz hakkı, kanuni bir hak olmakla birlikte bu hakkın kullanılmasında süre yönünden her hangi bir kayıt bulunmaması bu hakkınkullanılmasının sınırsız oldu u anlamına gelmemelidir. Sözle melerin incelenmesinde belirlenen sürelerin son derece sınırlı tutuldu u bir yerde itiraz süresinin de makul bir süreyi a maması objektif hukukun gere idir.

Sayı tayın 832 sayılı Sayı tay Kanununun 32’nci maddesinde belirlenen usullere göre sözle meleri tescil için incelemesi, idari nitelikte bir karardır. Anılan maddede itiraz sürelerine ili kin bir düzenleme


180

bulunmamakla birlikte idari tasarruflarda itiraz süresi 60 gündür. lgili Dairenin itiraz dilekçesinden de anla ılaca ı üzere 10 ay gibi uzun bir zaman geçtikten sonra Daireler Kuruluna tescil için talepte bulunulmaktadır. Bu süre yukarıda belirtti imiz gibi makul olmaktan uzak olup bu nedenle sözle menin usulden reddi gerekir, eklindeki önerisi üzerine yapılan görü meler sonucunda;

Sayı tay Daireler Kurulunun sözle meleri red veya tescil yönünden incelemesi idari nitelikte kararlar olmakla birlikte bu kararlar nevi ahsına münhasır olup, düzenlemesi 832 sayılı Sayı tay Kanununun 32’nci maddesiyle yapılmı tır. Bu maddede belirtilen hallerde sözle melerin tescil edilmemesi halinde yapılacak itirazlara ili kinsürelerle ilgili bir kayıt bulunmamaktadır. Hal böyle olunca, 832 sayılıKanunun bahse konu 32’nci maddesi hükmü uyarınca, sözle meyle ilgili itirazın geç yapılmasının sözle menin incelenmesine engel olmadı ına,ço unlukla,

Karar verildikten sonra söz alan Üye …………………’ın; ihale konusu i in 2001 yılı ödene i 1.062.500.000.000 Lira, 2002 yılı ödene iise 643.500.000.000 Liradır. Sözle menin Dairece reddedilmesinden sonra darenin sözle menin Daireler Kurulunda tekrar görü ülmesini isteme hakkını çok geç kullanması sonucu 2001 yılında i e fiilen ba lama imkanı kalmamı tır. Bu durumda 2001 yılı için öngörülen ödene inkullanılma olana ı da ortadan kalktı ından 2002 yılı için öngörülen ödenek miktarıyla söz konusu i in gerçekle tirilme olana ı hiç yoktur. Sözle me dosyası eklerinde 2002 yılı ve müteakip yıllar için yeterli ödenek konuldu una dair bir kayıt da bulunmamaktadır. Hal böyle olunca mevcut ödenek revize edilmedikçe sözle menin reddi gerekir, eklindeki önerisi üzerine yapılan görü meler sonucunda;

hale konusu i in süresi 400 gün olup, i ba ladı ı tarih ne olursa olsun yıllara sari niteliktedir. Öte yandan Belediye Bütçe ve Muhasebe Usulü Tüzü ünün “Gelecek Yıllara Geçici Yüklenme” ba lıklı23’üncü maddesinde belediyelerin, yapım i lerinde yılları bütçelerindeki ödeneklerin yarısını geçmemek üzere ve meclis kararıyla gelecek yıllara geçici yüklenmelere girebilecekleri;

“Gelecek Yılları Kapsayan Yüklenmelere Giri ilmesi” ba lıklı24’üncü maddesinde de birden çok takvim yılına sirayet eden büyük in aat ve imalatlar için yüklenmelere giri ilmesinin, harcanacak miktarınyılları bütçesine konulmak ve bu in aat ve imalatların miktar ve niteli inin bütçe kararnamesinde belirtilmek suretiyle belediye meclisince izin verilmesine ba lı oldu u, hüküm altına alınmı tır.


181

Madde hükümlerinden de anla ılaca ı üzere belediyeler yıllarıbütçelerine gerekli ödene i koymadıkça ve meclislerinden de anılan izni almadıkça gelecek yıllara geçici yüklenmelere giri emeyeceklerinden ve bu konunun da sözle menin tescil yönünden incelenmesiyle do rudan ilgisi bulunmadı ından sözle menin esasa geçilerek görü ülebilece ine, ço unlukla,

Karar verildikten sonra esasa geçilerek yapılan görü meler sonucunda;

2001 Yılında Giri ilecek Yapım halelerinde Uygun Bedelin Tercihinde Kullanılacak Kriterler Hakkında Tebli in 3’üncü maddesinde;

“Alt Sınır Puanı 75 puandır. Ancak özel önemi olan i lerde alt sınır puanı, ilgili veya ba lı bulunulan Bakan olur’u ile 95 puana kadar arttırılabilir. Belirlenen alt sınır puanı artnamede gösterilir.” hükmü yer almaktadır.

Büyük ehir Belediye Ba kanından,

“............arazinin engebeli olması, e imli olması, arazide dik bo azların bulunması nedeni ile parselasyon çalı maları esnasındamezarlık adaları olu turulurken, arazide kademeli olarak set in asıgerekmektedir.

Bunun için belli hesaba ve yönteme göre istinat, ihata duvarlarıyapılarak arazinin ıslahı gerekmektedir.

Bu nedenle benzer imalat konusunda deneyim gerekmektedir. Özel önemi ve niteli i olan pilot uygulamasının artnamesinde belirtilen alt sınır puanının (93) doksanüç olarak belirlenmesi olurlarınıza arz ederim.”

denilerek 22/3/2001 tarihinde olur alınmı ve alt sınır puanı 93 olarak tespit edilmi tir.

Ancak hale konusu i incelendi inde istinat, ihata ve lahit mezar yapımına ili kin olup, özelli i gerektirecek bir in aat niteli inde de erlendirilmesi mümkün de ildir. Bu ba lamda kriterlere ili kin Teblihükümleri gere ince alt sınır puanının 93 olmasını gerektirecek bir neden bulunmamaktadır.

Yeterlik Belgesi Komisyonunun, isteklilerin de erlendirildi ikriterlerin her birine ait puan miktarları ise,

“ A- n aatı süresinde bitirebilme durumu 40 puan

a- Kullanılmamı nakit kredisi 16 puan,


182

b- Kullanılmamı teminat kredisi 12 puan,

c- Halen taahhüdündeki i miktarı 12 puan.

B- Deneyimi 60 puan

a- steklinin faaliyet süresi 6 puan,

b- Yapmı oldu u benzer i ler 45 puan,

c- durumu ve tutumu 9 puan.”

eklindedir.

Kriterlerin her biri için öngörülen bu puanlara göre, faaliyet süresi 10 yıldan fazla olan bir firma “i durumu ve tutumu” için öngörülen 9 puan hesaba katılmadan, bütün kriterlerden tam puan aldı ıtakdirde alabilece i en yüksek puan 91 olmaktadır. Bu durumda isteklilerin yeterlik alabilmeleri için i durumu ve tutumundan alacaklarıpuan önem arz etmektedir. Yeterlik komisyonu kararında firmalar itibariyle gösterilen puanlara esas te kil eden puanlamaları gösterir ayrıntılı cetvelde, i durumu ve tutumu bölümünde firmalara 0-8 arasıpuanlar verilmi tir. darenin takdir hakkını kullandı ı bu uygulamada bu puanlama nedeniyle di er puanları toplamı son derece iyi olan firmalarınbazıları ihale dı ı kalırken, di er puanları yeterince iyi olmayan bazıfirmalar ise bu sayede ihaleye katılmaya hak kazanmı tır. Ancak idare bu puanlamayı yaparken yeterli açıklamaları da sunmamı tır. Halbuki; 2001/1 Sıra No.lu Devlet haleleri Genelgesinin II/A bölümünün “Yeterlik Belgesi Komisyonları” ba lıklı 8’inci maddesinde;

“Yeterlik komisyonlarının eleme nedenleri, ayrıntılı ve açıkça anla ılır biçimde karara yazılmalı, dayana ı belgeler de vize dosyalarınakonulmalıdır.”, “Yeterlik komisyonları, objektif olarak de erlendirmelerini anılan Tebli de belirtilen kriterlere dayandırmak ve bu kriterlere göre durumu uygun olan isteklilere yeterlik vermek zorundadır. Kararlarda yeterlik verilmeme gerekçelerinin açık ve ayrıntılı olarak belirtilmesi, belgelerin usulüne uygun olmadı ı gerekçesiyle yeterlik verilmemi ise usulüne uygun bulunmayan belgelerin onaylı birer örneklerinin ihale i lem dosyalarına konularak Bakanlı ımıza gönderilmesi gerekmektedir.” hükümleri yer almaktadır.

Ayrıca, 2001 yılında Giri ilecek Yapım halelerinde Uygun Bedelin Tercihinde Kullanılacak Kriterler Hakkında Tebli in 3’üncü maddesinde; “Yeterlik komisyonları, ihaleye katılmaya hak kazanamayanlar için gerekçe göstermek ve bunları kararlarında belirtmek zorundadırlar. Gerekçeye esas belgelerin onaylı örnekleri, ihale i lem dosyasındakorunur.” denilmekte,


183

Yine aynı Tebli in 3’üncü maddesinin “ durumu ve tutumu: 15 puan” ba lıklı 3’üncü alt bendinde de;

“ steklinin i durumu ve tutumu, genel durumuna ba lı olarak, gerekçesi belirtilmek suretiyle, bu kritere ayrılan puanın %0 ile %100’ü arasında bir oranla idarelerce de erlendirilir.” hükmüne yer verilmektedir.

Bu hükümlerle amaçlanan, ihaleye katılacakların yeterli olup olmadıklarının tespitinde, mümkün oldu unca objektif kriterleri ortaya koymak ve subjektif uygulamalara mahal vermemektedir. Bu durumda yeterli in tespitinde, idarenin takdir hakkını kullanırken Tebli leöngörülen kriterlerin bertaraf edilmemesi beklenir. Halbuki ihale konusu olayda kriterlerin tamı tamına uygulanması halinde mali ve teknik durumu iyi olan bir firmanın ham puanı 91 puanı a amamaktadır.halede yeterlik puanı 93 oldu una göre bir isteklinin ihaleyi üstlenmede

yeterli inin tespitinde idarenin takdir hakkı esas olmaktadır. Di er bir deyi le bir firmanın yeterli inin tespitinde idarenin takdir hakkına taalluk eden kısım, isteklinin ihaleye girip girememesini belirleyebilmektedir. Durum böyle bile olsa dare, isteklinin yeterli olup olmadı ını tespit ederken objektif kriterleri esas almalı, ayrıca da bunu açıklamalıdır. Nitekim yukarıda ilgili hükümlerinin yer aldı ı 2001 yılı Devlet haleleri Genelgesinin II/A Bölümü 8’inci maddesinde yeterlik komisyonlarınıneleme nedenlerinin ayrıntılı ve açık olması öngörülmü ve bunlara ili kinbelgelerin vize dosyalarına konulması hüküm altına alınmı ; yine 2001 yılında Giri ilecek Yapım halelerinde Uygun Bedelin Tercihinde Kullanılacak Kriterler Hakkında Tebli ’in 3’üncü maddesinde, yeterlik komisyonlarının, ihaleye katılmaya hak kazanamayanlar için gerekçe göstermek ve bunları kararlarında belirtmek zorunda oldukları ve gerekçeye esas belgelerin onaylı örneklerinin ihale i lem dosyasında korunaca ı belirtilerek ihalelerde açıklık ve rekabetin sa lanmasınıntemininde yeterlik belgesi verilmemesine ili kin gerekçelerin önemi vurgulanmı tır. Hal böyle olunca idarenin takdir hakkını kullanırken objektif iyiniyet kurallarına uygun hareket etti inin en önemli göstergesi sayılan bu gerekçelerin sunulması, ihalenin rekabete açık ve anla ılırolmasının temini için bir zorunluluktur. Bu ba lamda Yeterlik Belge Komisyonu Kararında görülece i üzere yeterlik verilmeyen firmalarla ilgili olarak “alt sınırın altında kaldı ı için yeterlik verilmedi” eklindeki ifadeyi açık ve ayrıntılı bir gerekçe kabul etmek mümkün de ildir. Komisyonu bu sonuca götüren ise, puanlamaların yapıldı ı ayrıntı cetvelleridir. Ancak yukarıda da belirtti imiz gibi idarenin takdir hakkına taalluk eden bu kısım, bazı firmaların ihale dı ı kalmasına neden olurken bazısının da


184

ihaleye girmesini sa lamı , üstelik bu puanlamanın neye göre yapıldı ına ili kin olarak firmalar itibariyle açıklamaya da yer verilmemi tir.

34 firmanın elendi i ihaleyle ilgili olarak itiraz dilekçesinde ise “.......çe itli sebeplerden dolayı alt sınır puanının altında kalan bazıisteklilere yeterlik verilmemi olması, bunun sebepsiz oldu unu göstermez, hepsinin makul sebepleri vardır.” denilmekle birlikte sadece 13 firmaya ili kin açıklama getirilmi , bu firmalardan iki tanesinin daha önce yaptıkları i lerde gerekli ihtimam ve özeni göstermediklerine ili kin açıklayıcı belgeler gönderilmi tir. Di er 11 firmanın ise taahhüt durum bildirisini vermedikleri ya da üzerlerindeki i leri beyan etmedikleri belirtilmi tir. Ancak söz konusu taahhüt durum bildirisi ihaleye hiç alınmamayı gerektiren belge niteli indedir. Di er bir deyi le bu belgeyi ibraz etmeyen isteklilerin yeterlik belge komisyonunca yapılanpuanlamada hiç dikkate alınmamaları gerekirdi.

Sonuç olarak anılan ihalede, bazı firmalara dü ük puan vererek yeterlik belgesi alamamasına neden olunması, bazı firmalara da yüksek puan vererek yeterlik belgesi almasının sa lanması ve 2001 yılı Kriterleri Tebli i hükümlerine aykırı olarak bunların gerekçelerinin belirtilmemesi, 2886 sayılı Devlet hale Kanunun 2’nci maddesinde öngörülen ihalede açıklık ve rekabetin sa lanması esastır ilkesine aykırılık te kil etti inden sözle menin tescilinin mümkün bulunmadı ına, ço unlukla;

Karar verildi.


185


Karar No. : 1095/5

ÖZET: hale i lemlerinin 2001 yılı kriterlerine uygun olarak hazırlanması ve bu kriterlerin uygulanaca ının belirtilmesi ; bu i lemler yapılırken her ne kadar 2002 yılında uygulanacak söz konusu Tebli yayınlanmı ise de, ihale i lemlerinde belli bir a amaya gelinmi olması ve idarenin bütün teklifleri 2001 yılı kriterlerine ili kin Tebli e uygun olarak ve herkese aynı artları uygulayarak ihale i lemlerini sonuçlandırmasınedeniyle, 2886 sayılı Kanunun 2’nci maddesinde belirtilen ihalede açıklık ve rekabetin sa landı ı hk.

............Valili i ile Müteahhit ............Ltd. ti. arasında ba ıtlanan “……….. Yatılı lkö retim Bölge Okulu kmal n aatı”na ili kin sözle menin tescilinde hasıl olan tereddüt üzerine konu 5.Dairede görü ülüp red kararı verilmi olup, Dairesince bu karara itiraz edilerek konunun Daireler Kurulunda görü ülerek sözle menin tescili talep edilmi tir.


……………… Valili ince “…………………. lçesi Yatılı lkö retimBölge Okulu kmal n aatı” nın 2886 sayılı Devlet hale Kanununun 81/p maddesi hükmü uyarınca emanet usulüyle ihaleye çıkarıldı ı, ihaleye 25 firmanın ba vurdu u, 08.05.2002 tarihinde yapılan ihaleye teklifleri de erlendirmeye alınarak katılmaya hak kazanan 20 firma arasından en uygun teklifi veren ……………………….. Tic. Ltd. ti.’ne, %32,80 tenzilatla ve …………………… TL bedelle anılan i in ihale edildi i anla ılmı tır.

Bu konuda 5’inci Dairece verilip red i lemine esas tutulan Kararda özetle;

“………………. lçesi Yatılı lkö retim Bölge Okulu kmal n aatı”i ine ili kin ilanların “2002 Yılında Giri ilecek Yapım halelerinde Uygun Bedelin Tercihinde Kullanılacak Kriterler Hakkında Tebli ” in Resmî Gazetede yayımlandı ı 16.04.2002 tarihinden sonra yapılmı olmasısebebiyle uygun bedelin bu Tebli hükümlerine göre tespit edilmesi gerekti i halde ve bu Tebli hükümlerinin uygulanması halinde ihalenin daha yüksek indirimle (%36,80) gerçekle tirilme olana ı bulundu uhalde, uygun bedel tespitinin “2001 Yılında Giri ilecek Yapımhalelerinde Uygun Bedelin Tercihinde Kullanılacak Kriterler Hakkında

Tebli ” hükümlerine göre belirlenmek suretiyle ihalenin %32,80 indirimle


186

gerçekle tirilmesi sonucu %4 oranında hazine zararına sebebiyet verilmesi kar ısında söz konusu sözle menin tesciline imkan bulunmadı ına, karar verilmi tir.


19.04.2002 tarihi itibariyle yayımlanmak üzere Basın lanKurumuna gönderilen ihaleye ili kin ilanın 2’nci maddesinde; ihalede 4 Mart 2001 tarih ve 24336 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan “2001 yılında Giri ilecek Yapım halelerinde Uygun Bedelin Tercihinde Kullanılacak Kriterler Hakkında Tebli ” hükümlerinin uygulanaca ıbelirtilmi tir.

Bahse konu Tebli in 4’üncü maddesinde;

“ haleye katılmaya hak kazanan isteklilere ait geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması alınarak bu ortalamaya (10) eklenmek suretiyle azami indirim oranı, (5) çıkartılmak suretiyle asgari indirim oranıbulunur.

Azami ve asgari indirim oranları dı ında kalan teklifler de erlendirme dı ı tutularak kalan teklifler, isteklinin yeterlik puanı ile çarpılır.

Bu çarpım sonucunda itibari indirim oranı en yüksek olan isteklinin teklifi, “Uygun Bedel” kabul edilir.” denilmektedir.

Bu hüküm do rultusunda hesaplama yapılması sonucu ………………… Tic. Ltd. ti.’nin %32.80 oranındaki teklifi uygun bedel olarak tespit edilmi ve ihale bu firmaya verilmi tir.

“2002 Yılında Giri ilecek Yapım halelerinde Uygun Bedelin Tercihinde Kullanılacak Kriterler Hakkında Tebli ” ise 16 Nisan 2002 tarih ve 24728 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak bu tarih itibariyle yürürlü e girmi bulunmaktadır.

Anılan Tebli in “Uygun bedelin seçilmesi” ba lıklı 4’üncü maddesinde de; ihaleye katılmaya hak kazanan isteklilere ait geçerli teklifler içinden en yüksek indirim oranını içeren teklifin ”Uygun Bedel” olarak de erlendirilece i belirtilmektedir.

Her iki Tebli hükümleri kar ıla tırıldı ında öncekinde kriterlere göre belirlenen alt ve üst puanlar arasında kalan tekliflerden yeterlik puanı ile teklifinin çarpılması sonucu bulunan itibari indirim oranı en yüksek olan teklif uygun bedel kabul edilirken, sonraki Tebli de tekliflerin en yüksek indirim oranına sahip olan teklif uygun bedel olarak kabul edilmektedir.


187

2002 yılı kriterlerine ili kin Tebli in “Yürürlükten kaldırılan mevzuat” ba lıklı 6’ncı maddesi ile Geçici 1’inci maddesinde ise;

“Madde 6- Bu konuda daha önce 4/3/2001 tarihli ve 24336 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 2001 Yılında Giri ilecek Yapımhalelerinde Uygun Bedelin Tercihinde Kullanılacak Kriterler Hakkında

Tebli ile ekleri yürürlükten kaldırılmı tır.”

“Geçici Madde 1- Yürürlükten kaldırılan Tebli ile eklerine göre ihale edilece i ilan edilmi veya teklifleri istenmi i ler için ilgili Tebli ve eklerin hükümleri uygulanır.”


Bu hükümler çerçevesinde sözle me dosyası ve ekleri incelendi inde, ilkö retim kurumları yatırım programı kapsamında da yer alan “………………….. lçesi Yatılı lkö retim Bölge Okulu kmal n aatı” i inin 03.04.2002 tarihinde ihale onayının gerçekle ti i, ihale

ilanlarının 19.04.2002 tarihinde ilan panosunda, 23-26 Nisan 2002 tarihleri arasında da Resmî Gazete ile di er gazetelerde yayımlandı ı ve ihalenin 08.05.2002 tarihinde gerçekle ti i anla ılmaktadır.

2886 sayılı Devlet hale Kanunun “ hale i lem dosyasınındüzenlenmesi” ba lıklı 15’inci maddesinin birinci bendinde;

“ hale suretiyle yapılacak i ler için bir i lem dosyası düzenlenir. Bu dosyada onay belgesi, varsa tahmin edilen bedele ili kin hesap tutana ı, artname ve ekleri, gerekli projeler, ilana ili kin belge ve gazete nüshaları, sözle me tasarısı ile saklanmasında yarar görülen di er belgeler bulunur.” denilmek suretiyle ihalesi yapılacak bir i intamamlanma sürecini gösteren belgelerin neler oldu u belirtilerek bu belgelerin ihale i lem dosyasına konulaca ı hüküm altına alınmı tır.

Maddede belirtilen ihale i lem dosyasının tamamlanması belli bir süreyi gerektirmekte, bu i lemler tamamlandıktan sonra isteklilerden istenecek bilgi ve belgelerle di er artları, ihaleye gireceklere duyurmak amacıyla ilan metni düzenlenmekte ve ancak bu i lemler tamamlandıktan sonra ihale gerçekle tirilebilmekte, bütün bu i lemlerin yürütüldü ü zaman aralı ı da ihale süreci olarak tanımlanmaktadır. Uygulamada bir ihale süreci içerisinde yürürlükteki mevzuat hükümleri geçerli olmakla birlikte istisnai durumlarda tabi olunacak mevzuatıntespitinde sorunlarla kar ıla ılabilmektedir. Nitekim anılan i e ili kin ihale süreci, ihale onayının yapıldı ı 03.04.2002 tarihi ile ihalenin gerçekle ti i 8.05.2002 tarihleri arası olmakla birlikte, ihale i lem dosyasının hazırlanması a amasında uygun bedelin tespitiyle ilgili olarak 2001 yılı kriterlerine ili kin tebli hükümleri geçerli olmasına


188

ra men, 16.04.2002 tarihinde bu kriterlere ili kin tebli in de i mesi nedeniyle bu tarihten sonra ihalenin tabi olması gereken mevzuatıntespitinde tereddüde dü ülmektedir. Di er bir deyi le i e ili kin ihale sürecinde her iki tebli in yürürlük tarihleri yer aldı ından, hangi teblihükümlerinin uygulanaca ı konusunda tereddüt olu maktadır.

hale sürecinin belli bir a amasında uygulanacak tebli inde i mesi ve yeni tebli in ihale sürecine etki etti i bu gibi istisnai durumlarda ihaleden vazgeçilmesine karar verilebilmesi için, idareye zaman ve maliyet açısından getirece i ek külfetlerin (yüklerin) dikkatle hesaplanması önem arz etmektedir.

öyle ki; sözle me dosyası eklerinden anla ılaca ı üzere anılani in 2002 yılı ilkö retim kurumları yatırım programında da yer alan ve e itim ve ö retimi 1’inci derece etkileyen i kapsamında oldu u; itiraz dilekçesinden de anla ılaca ı üzere i in yapılaca ı ilçede, devam eden ta ımalı ilkö retim uygulamasının, i tamamlanması halinde sona erece i ve okulun gelecek e itim-ö retim dönemine yeti tirilebilmesi için in aata bir an önce ba lanılmasının gerekti i anla ılmaktadır. Yani ilçenin sosyoekonomik geli imine katkısı nedeniyle i in zamanında bitirilmesinin son derece önem arz etti i açıktır.

Öte yandan ihaleden vazgeçilerek yeni Tebli hükümlerine uygun olarak yeniden bir ihale sürecinin ba latılması halinde idareye getirece iek maliyetler de unutulmamalıdır.

Ayrıca, Milli E itim Bakanlı ının “Onarım ve Tadilat Teklifleri ile Harcamalarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar” konulu 30.04.2002 tarih ve 2002/35 sayılı Genelgesinde yapılacak onarım ve tadilatlarda uygun bedelin tespitinde 2002 Yılında Giri ilecek Yapım halelerinde Uygun Bedelin Tercihinde Kullanılacak Kriterler Hakkında Teblihükümlerinin uygulanaca ı belirtilse de bu Genelge bile 30.04.2002 tarihinde yayımlanmasına ra men, 15.05.2002 tarihinde yani 15 gün sonra idarenin eline geçmi tir ki, bu açıdan de erlendirildi inde, Resmî Gazetede 16.04.2002 tarihinde yayımlanan 2002 yılı kriterlerine ili kin Tebli in, ihaleden vazgeçilmesini gerektirecek kadar kısa sürede, idarenin eline geçmesinin mümkün olmadı ı yönündeki idarenin açıklamasını kabul etmek gerekir.

Sonuç olarak bahse konu i e ili kin ihale i lemlerinin 2001 yılıkriterlerine uygun olarak hazırlanması ve ilanda da bu kriterlerin uygulanaca ının belirtilmesi; bu i lemler yapılırken her ne kadar 2002 yılında uygulanacak söz konusu Tebli yayımlanmı ise de, ihale i lemlerinde belli bir a amaya gelinmi olması ve idarenin bütün teklifleri 2001 yılı kriterlerine ili kin Tebli e uygun olarak ve herkese aynı artları


189

uygulayarak ihale i lemlerini sonuçlandırması nedeniyle, idarenin bu i lemleri yaparken iyi niyetle hareket etti ini kabul etmek gerekmektedir. Kaldı ki, 25 isteklinin teklif verdi i ihalede, 2886 sayılı Devlet hale Kanununun “ lkeler” ba lıklı 2’nci maddesinde belirtilen “...ihtiyaçlarınen iyi ekilde,uygun artlarla ve zamanında kar ılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sa lanması esastır.” ilkesine uygun hareket edildi ianla ılmı olup, bu nedenlerle sözle menin tescilinde bir sakınca bulunmadı ına, ço unlukla;

Karar verildi.


190


Karar No. : 1100/2

ÖZET: haleye katılan 58 firma arasından aralarında ihaleyi alan firmanın da bulundu u 9 adedinin teklif mektuplarının aynıyazı karakterini ta ıdı ı ve aynı ki iler tarafından yazıldı ıhususunun kriminal polis laboratuarı uzmanlarınca hazırlanan raporda da teyit edilmesi sonucu gizlilik esasınınzedelendi i ve tekliflerin 2886 sayılı Kanunun 36 ve 37’nci maddeleri ile 2001/1 sıra no’lu Devlet haleleri Genelgesi hükümlerine aykırı olarak hazırlandı ı ve verildi ianla ıldı ından sözle menin tescilinin mümkün olmadı ı hk.

............Valili i ile ............Ltd. ti. arasında ba ıtlanan “……….. lkö retim Okuluna Ek 16 Derslikli lkö retim Okulu n aatı”na ili kin

sözle menin tescilinde hasıl olan tereddüt üzerine konu 6.Dairede görü ülüp red kararı verilmi olup, Dairesince bu karara itiraz edilerek konunun Daireler Kurulunda görü ülerek sözle menin tescili talep edilmi tir.


……………. Valili ince “…………………… lkö retim Okuluna Ek 16 Derslikli lkö retim Okulu n aatı” i inin 2886 sayılı Devlet haleKanununun 35/a maddesi hükmü uyarınca Kapalı Teklif Usulü ile ihaleye çıkarıldı ı, ihaleye 76 firmanın ba vurdu u, 04.09.2002 tarihinde yapılan ihaleye teklifleri de erlendirmeye alınarak katılmaya hak kazanan 58 firma arasından en uygun teklifi veren …………………. Tic. Ltd.

irketine, %21,10 tenzilatla ve ………………….. TL bedelle anılan i inihale edildi i anla ılmı tır.

Bu konuda 6 inci Dairece verilip red i lemine esas tutulan kararda özetle;

haleye katılan firmalardan ……………………. Tic. A. . nin teklif mektubunda, ihale tenzilatı belirtilirken rakamla “%” i aretinin, yazı ile de “yüzde” ibaresinin yazılmaması, ihale gününün de 4.9.2001 tarihi yerine 4.8.2001 olarak yazılması hususu 2886 sayılı Devlet hale Kanununun 37’nci maddesinde öngörülen hükümlere aykırı olmakla birlikte anılan teklif mektubunun ihale dı ı bırakılarak de erlendirmeye alınmamı olması halinde, uygun bedelin hesabı ile ihale sonucu de i medi i için sözle menin bu yönden tescilinde bir sakınca bulunmadı ına;


191

Bahse konu ihalede teklifleri de erlendirmeye alınan 58 firma arasından aralarında ihaleyi alan firmanın da bulundu u 9 adedinin teklif mektupları dört grup halinde ve kendi aralarında aynı yazıkarakterini ta ıdı ı ve aynı ki iler tarafından yazıldı ı izlenimi yarattı ıhususunun Erzurum Emniyet Müdürlü ü Kriminal Laboratuarıuzmanlarınca hazırlanan ekspertiz raporunda da teyit edilmesi üzerine, Devlet hale Kanununun 36’ncı maddesinde öngörülen gizlilik esasınınzedelendi i kanaatine varıldı ından; ayrıca anılan gruplardaki firmalarınverdikleri tenzilat teklifleri %0,50 ile %2,50 arasında oldu u dikkate alındı ında, uygun bedelin hazine aleyhine dü ük tenzilatla sonuçlandırılmasına ve ihalenin anılan firma üzerine kalmasına neden olundu u görüldü ünden, sözle menin bu yönden tescilinin mümkün olmadı ına, karar verilmi tir.

Bu tespitlerden sonra konunun esasına geçilmeden önce, savunmada belirtilen dare Mahkemesinin ihalenin idarece onanmamasıi leminin iptaline ili kin kararının, kararda yer alıp almayaca ı hususu üzerinde durularak yapılan görü meler sonucunda;

halesi 04.09.2001 tarihinde gerçekle tirilen anılan i e ili kinihale kararının ita amirince gerekçesiz onanmaması kar ısında, ihaleyi kazanan firmanın …………………. dare Mahkemesine ba vurarak, idari i lemin iptalini talep etmesi üzerine dare Mahkemesi, ihalenin davalıidarece onaylanmamasına ili kin i lemin iptaline karar vermi tir.

dari i lemin iptaline ili kin dare Mahkemesi Kararı dari Yargılama Usulü Kanunu hükümlerine göre davalı darenin ihaleyi onamamasının hukuka uygun olup olmadı ının tespitine ili kin bir karar olup sözle menin gerçekle tirilmesinden önceki i lemle ilgilidir.

832 sayılı Sayı tay Kanunun “Vize ve tescilde uygulanacak usul” ba lıklı 32’nci maddesine göre tescile tabi bir sözle menin uygulanabilmesi için Sayı tay denetçisi ve Grup efi tarafından tescil edilmesi gerekmektedir. Denetçisi ve Grup efi tarafından tescil edilmeyen sözle me için ilgili ita amirince usulü dairesinde yapılanitirazlar sırasıyla bir Daire ve Daireler Kurulunda tekrar incelenir. Buna göre tescile tabi bir sözle me Sayı tayca tescil edilmedikçe uygulanmasımümkün bulunmamaktadır.

Bu çerçevede Sayı tayın sözle meleri tescil yönünden incelemesi sözle menin tamamlanmasından sonraki bir a ama olup, tescil yönünden inceleme, idari i lemlerin tamamlanması anlamına da gelen, firma ile sözle menin imzalanmasından sonra ve Sayı taya gönderilmesiyle mümkün bulunmaktadır. Bu a amadan önce idari i lemlerin hukuka aykırılı ı do rultusunda idari mahkemelerce bir karar verilmesi halinde


192

Sayı taya tescil için gönderilecek bir sözle me de bulunmayacaktır. Bu durumda idari i lem, ancak hukuka uygun hale getirildikten sonra müteakip a amalardaki i lemler tamamlanabilecektir. Nitekim ihale konusu olayda dare Mahkemesince ita amirince onamama i lemi hukuka uygun bulunmayarak iptal edilmi ve bunun üzerine ita amirince ihale onaylanarak ihaleyi kazanan firma ile sözle me imzalanmı ve Sayı taya tescil için gönderilmi bulunmaktadır.

Bu ba lamda dare Mahkemesinin ita amirinin ihaleyi onaylamaması i leminin iptaline ili kin kararının, Sayı tayın sözle meyi tescil yönünden incelemesiyle ilgisi bulunmamakla birlikte darenin itiraz yazısında bu konuya de indi inden bu hususun Kararda yer almasında bir sakınca bulunmadı ına; ço unlukla, karar verildikten sonra konunun esasına geçilerek yapılan görü meler sonucunda;

2886 sayılı Devlet hale Kanununun “ lkeler” ba lıklı 2’nci maddesinde;

“Bu Kanunun yürütülmesinde ihtiyaçların en iyi ekilde, uygun artlarla ve zamanında kar ılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin

sa lanması esastır” denilmek suretiyle idarelerin, temel ilke olarak, yapacakları ihalelerde açıklık ve rekabeti sa lamak zorunda olduklarıhükme ba lanmı tır. Bu da 2886 sayılı Kanunda yer alan hükümlere uygun olarak ihaleyi gerçekle tirmekle mümkün olmaktadır.

Dosya incelendi inde ise; kapalı teklif usulü ile ihaleye çıkarılanbahse konu i e ait verilen 50 teklif mektubundan 11 adedinin gruplandırılması sonucunda, gruplandırılan teklif mektuplarının aynıyazı karakterini ta ıdı ı ve aynı ki i tarafından yazılmı oldu u izlenimine istinaden; bu teklif mektupları hakkında kriminolojik rapor istenmesine ili kin denetçi sorgusu üzerine, ilgili dare tarafından Emniyet Genel Müdürlü ü Erzurum Kriminal Polis Laboratuarı Müdürlü üne gönderilen söz konusu 11 adet teklif mektubu ile ilgili olarak, adı geçen Kriminal Polis Laboratuarı uzmanlarınca hazırlanan 29.03.2002 tarihli ve BLG-2002/73 uzmanlık numaralı Ekspertiz Raporunda; “Tetkike konu teklif mektupları üzerindeki el yazılarının kaligrafik ve kalem mürekkepleri yönünden kendi aralarında yapılan kar ıla tırmaları neticesinde;

a) “…………………… Tic. Ltd. ti.” isimli firma tarafından verilmiTeklif Mektubundaki “2.50, iki, elli” içerikli yazılar ile “ n . Müh. ……………….” tarafından verilmi Teklif Mektubundaki “0.50, sıfır, elli” içerikli yazıların kendi aralarında uygunluk mü ahede edilmi , söz konusu yazıların aynı mürekkepli bir kalemle aynı bir ahıs tarafından yazıldı ı,


193

b) “…………………………….. Ltd. ti.” isimli firma tarafından verilmi Teklif Mektubundaki “1.90, Bir, Doksan” içerikli yazılar ile “………………. Limited ti.” isimli firma tarafından verilmi Teklif Mektubundaki “1.80, Bir, Seksen” içerikli yazıların kendi aralarında uygunluk mü ahede edilmi , söz konusu yazıların bir kalemle ikinci bir ahıs tarafından yazıldı ı,

c) “…………………….. Ltd. ti.” isimli firma tarafından verilmiTeklif Mektubundaki “1.30, Bir, Otuz” içerikli yazılar “………………………….. Ltd. ti.” isimli firma tarafından verilmi Teklif Mektubundaki “1.30, Bir, Otuz” içerikli yazılar ve “ n . Müh. Müteahhit ………………………..” tarafından verilmi Teklif Mektubundaki “1.70, Bir yetmi ” içerikli yazıların kendi aralarında uygunluk mü ahede edilmi ,söz konusu yazıların aynı bir kalemle üçüncü bir ahıs tarafından yazıldı ı,

d) “………………………….. Ltd. ti.” isimli firma tarafından verilmi Teklif Mektubundaki “1, Bir, 00” içerikli yazılar ile “…………………………. Ltd. ti.” isimli firma tarafından verilmi Teklif Mektubundaki “21.10, Yirmibir, On” içerikli yazıların kendi aralarındauygunluk mü ahede edilmi , söz konusu yazıların aynı bir kalemle dördüncü bir ahıs tarafından yazıldı ı,

e) “……………………. Ltd. ti.” isimli firma tarafından verilmiTeklif Mektubundaki “2.00, Ki, SIFIR SIFIR” içerikli yazılar ile “……………………….. Ltd. ti.” isimli firma tarafından verilmi Teklif Mektubundaki “2, K ” içerikli yazıların kalem mürekkepleri yönünden kendi aralarında uygunluk mü ahede edilmi , söz konusu yazıların ise aynı bir kalemle yazıldı ı,

Kanaatine varılmı tır.” denilmi tir.

Buna göre, söz konusu ekspertiz raporunun a, b, c, ve d bentlerinde adı geçen firmaların teklif mektuplarının dört grup halinde her grup için aynı ki i tarafından yazılmı olması nedeniyle ihalede açıklık ve rekabetin sa lanması ilkesine uygun davranılmadı ıanla ılmı tır.

Oysa 2886 sayılı Kanunun “ halelerde Kapalı Teklif Usulünün Esas Oldu u” ba lıklı 36’ncı maddesinin ilk fıkrasında,

“Bu Kanunun 1’inci maddesinde yazılı i lere ili kin ihalelerde, tekliflerin gizli olarak verilmesini sa layan kapalı teklif usulü esastır”hükmü ile kapalı teklif usulü ile yapılan ihalelerde gizlili in esas oldu uifade edilmi ,


194

Aynı Kanunun “Tekliflerin Hazırlanması” ba lıklı 37’nci maddesinde de;

“Kapalı teklif usulünde teklifler yazılı olarak yapılır. Teklif mektubu, bir zarfa konulup kapatıldıktan sonra zarfın üzerine isteklinin adı soyadı ve tebligata esas olarak gösterece i açık adresi yazılır. Zarfınyapı tırılan yeri istekli tarafından imzalanır veya mühürlenir. Bu zarf geçici teminata ait alındı veya banka teminat mektubu ve istenilen di er belgelerle birlikte ikinci bir zarfa konularak kapatılır. Dı zarfın üzerine isteklinin adı ve soyadı ile açık adresi ve teklifin hangi i e ait oldu uyazılır.

Teklif mektuplarının istekli tarafından imzalanması ve bu mektuplarda artname ve eklerinin tamamen okunup kabul edildi inin belirtilmesi, teklif edilen fiyatın rakam ve yazı ile açık olarak yazılmasızorunludur. Bunlardan herhangi birine uygun olmayan veya üzerinde kazıntı, silinti veya düzeltme bulunan teklifler reddolunarak hiç yapılmamı sayılır.” denilmek suretiyle kapalı teklif usulünde tekliflerin ne ekilde hazırlanaca ı belirtilmi ve müteakip maddelerde de tekliflerin verilmesi dı ve iç zarfların açılmasında uygulanacak prosedür belirlenmi tir.

Yine Maliye Bakanlı ınca, 01.03.2001 tarih ve 24333 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2001/1 Sıra No’lu Devlet haleleri Genelgesinin “2886 sayılı Devlet hale Kanununun Uygulama lke ve Esasları” ile ilgili II’nci kısmının “Teklif Mektupları ve Tekliflerin De erlendirilmesi” ba lıklı( ) bölümünde de “Kapalı teklif usulünde tekliflerin gizli olarak verilmesi esas oldu undan, ihalelerde, bir istekli tarafından kendi veya ba kalarıadına asaleten ya da vekaleten sadece tek bir teklif mektubu verilecektir. Aksi halde bu tür tekliflerin tamamı i leme konulmadan iade edilecek ve haklarında Kanunun 83 ve 84’üncü maddeleri gere ince i lem yapılacaktır.” denilmektedir.

Ekspertiz raporunun sonuçları bu hükümler çerçevesinde de de erlendirildi inde; 9 adet teklif mektubunun dört grup halinde her grup için aynı ki i tarafından yazılmı olması nedeniyle tekliflerin verilmesinde gizlilik esası zedelenmi ve tekliflerin anılan Kanunun 36 ve 37’nci maddesi ile 2001/1 Sıra No’lu Devlet haleleri Genelgesinin yukarıya alınan hükmüne aykırı olarak hazırlandı ı ve verildi ianla ılmı tır.

Ayrıca, adı geçen 9 firmaya ait tekliflerin de erlendirmeye alınmayarak ihale dı ı bırakılmaları durumunda ihalenin %4 oranında daha yüksek teklif veren ba ka bir firmaya verilmesi ve bu suretle uygun bedelin hazine lehine yüksek tenzilatla olu ması engellenmi tir.


195

Di er taraftan, söz konusu dare Mahkemesinin, ihale kararınınita amiri tarafından uygun görülmeyerek tasdik edilmemesi hususu ile ilgili vermi oldu u yürütmenin durdurulması ve i lemin iptali hakkındaki kararı, sözle menin tamamlanmasından önceki i lemlere ait idari bir karar olup, 832 sayılı Kanunun 32’nci maddesiyle sözle melerin tescili konusunda Sayı taya tanınmı olan yetki alanıyla bir ilgisi bulunmamaktadır.

Bütün bu gerekçelerle, ihalede gizlilik esası zedelenmi ve rekabet engellenmi oldu u, ayrıca uygun bedelin hazine aleyhine dü üktenzilatla olu masına neden olundu u anla ıldı ından sözle menin tescilinin mümkün olmadı ına, ço unlukla;

Karar verildi.


196


197

II- YÖNETMEL K TASLAKLARI LELG L SEÇME KARARLAR


198


199

Karar Tarihi : 13.3.2002 – 20.3.2002

Karar No. : 1084/1

ÖZET: Yönetmeli in dayana ı olan Kanunda, kurumla ilgili i lemlerin 832 sayılı Sayı tay Kanununun vizeye ili kinhükümlerine tabi olmayaca ına ili kin bir düzenleme mevcut de ilken, yönetmelikle böyle bir ihdasi hüküm getirilmesinin mümkün olmadı ı hk.

Çevre Bakanlı ına ba lı Çevre Koruma Kurumu Ba kanlı ınca hazırlanıp, Maliye Bakanlı ının görü ü alındıktan sonra 832 sayılıSayı tay Kanununun 105’inci maddesi uyarınca isti ari mütalaa istemiyle Sayı taya gönderilen “Özel Çevre Koruma Kurumu Ba kanlı ıBütçe, Gelir ve Gider Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik” Tasla ınıngörü ülmesi sonucunda;

Tasla ın “Uygulanmayacak hükümler” ba lıklı 33’üncü maddesinin;

“Kurum ile ilgili i lemler; 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu, 2886 sayılı Devlet hale Kanunun hükümleri ve 832 sayılıSayı tay Kanununun vizeye ili kin hükümlerine tabi de ildir.” eklinde düzenlendi i görülmü tür.

4684 sayılı Kanunun 14’üncü maddesinin ilk fıkrasında, 383 sayılı KHK’nin 23’üncü maddesinin ikinci fıkrası dı ındaki di erfıkralarının yürürlükten kaldırıldı ı belirtilmi tir.

383 sayılı “Özel Çevre Koruma Kurulu Ba kanlı ı Kurulmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname”nin 444 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 6’ncı maddesi ile de i ik 23’üncü maddesinin 2’nci fıkrasında ise; “Bu fonun kullanılması (4684 sayılı Kanunla bu ibare “Kurum harcamaları” eklinde de i tirilmi tir.) 1050 sayılı Muhasebe-î Umumiye Kanunu ve 2886 sayılı Devlet hale Kanunu hükümlerine tabi de ildir.” denilmektedir.

Görülece i üzere, Yönetmeli in dayana ı olan 383 sayılı KHK’nin 444 sayılı KHK ile de i ik 23’üncü maddesi ile bu maddedeki hükmü aynen muhafaza eden 4684 sayılı Kanunda, kurumla ilgili i lemlerin 832 sayılı Sayı tay Kanununun vizeye ili kin hükümlerine tabi olmayaca ına ili kin bir düzenleme mevcut de ildir.


200

Bu itibarla, yönetmelikler ile Kanunda yer almayan ihdasi bir hüküm getirilmesi mümkün bulunmadı ından, söz konusu maddenin; “Kurum ile ilgili i lemler, 1050 sayılı Muhasebe-î Umumiye Kanunu ile 2886 sayılı Devlet hale Kanunu hükümlerine tabi de ildir.” eklinde düzenlenmesinin gerekli olaca ına oy birli iyle,

Karar verildi.


201


Karar No. : 1088/4

ÖZET: 4743 sayılı Mali Sektöre Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda De i iklik YapılmasıHakkında Kanunun 7’nci maddesi kapsamında bulunan Telekomünikasyon Kurumu, anılan Kanunun yürürlü egirdi i 31.1.2002 tarihinden itibaren Sayı tay denetimi kapsamından çıkmı oldu undan, Telekomünikasyon Kurumu tarafından Sayı taya gönderilen yönetmelik tasla ıhakkında görü verilmesine gerek bulunmadı ı hk.

Telekomünikasyon Kurumu Ba kanlı ınca hazırlanıp Maliye Bakanlı ının görü ü alındıktan sonra 832 sayılı Kanunun 105’inci maddesi hükmü uyarınca Sayı taya gönderilmi bulunan “Telekomünikasyon Kurumu Bütçe ve Muhasebe Yönetmeli inde De i iklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Tasla ının maddelerine geçilmeden önce yapılan usul görü meleri sonucunda;

832 sayılı Sayı tay Kanununun 105’inci maddesinde; “Bakanlıklar ve Sayı tayın denetimine giren di er idare ve kurumlarca mali konularda düzenlenecek yönetmelikler Sayı tayın isti ari mütalaasıalındıktan sonra yürürlü e konulabilir.

...................” denilmektedir.

Bu hükme göre, bir yönetmelik tasla ı hakkında Sayı tayca 105’inci madde hükmüne göre görü verilebilmesi için Bakanlıklar ve Sayı tayın denetim alanına giren di er idare ve kurumlarca hazırlanmıolması ve kamu maliyesi ve istihdama ili kin konuları kapsamasıgerekmektedir.

Bahse konu “Telekomünikasyon Kurumu Bütçe ve Muhasebe Yönetmeli inde De i iklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Tasla ıTelekomünikasyon Kurumu Ba kanlı ınca hazırlanmı tır.

Telekomünikasyon Kurumu,

29.1.2000 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlü e giren 4502 sayılı Kanunun 14’üncü maddesi ile de i ik 2813 sayılı Telsiz Kanununun 5’inci maddesinin “...4.2.1924 tarihli 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununda belirtilen genel esaslar çerçevesinde, kanunlarla öngörülen yetki ve sorumlulukları uygulamak ve verilen di er görevleri yapmak üzere kamu tüzel ki ili ini ve idari ve mali özerkli i haiz özel


202

bütçeli Telekomünikasyon Kurumu kurulmu tur. Kurum görevlerini yerine getirirken ba ımsızdır.

Kurumun ili kili oldu u bakanlık Ula tırma Bakanlı ıdır.” hükmüne göre kurulmu kamu tüzel ki ili ine ve idari ve mali özerkli ihaiz özel bütçeli bir kurumdur.

Ancak 31.1.2002 tarih ve 24657 (M) sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlü e giren 4743 sayılı Mali Sektöre Olan BorçlarınYeniden Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda De i iklik YapılmasıHakkında Kanun’un “Denetim” ba lıklı 7’nci maddesinin “Özel kanunlarla kurulmu kamu tüzel ki ili ini ve idari ve mali özerkli i haiz kurul, üst kurul ve bunlara ba lı kurumların yıllık hesapları Ba bakanlıktarafından belirlenen Ba bakanlık müfetti i, Ba bakanlık Yüksek Denetleme Kurulu denetçisi ve Maliye müfetti inden olu an bir komisyon tarafından denetlenir.

Bu madde kapsamındaki kurul, üst kurul ve bunlara ba lıkurumların faaliyetleri hakkındaki yıllık rapor, her yılın Mayıs ayısonuna kadar Bakanlar Kuruluna sunulur. Bu kurul ve kurulu lar faaliyetlerine ili kin olarak yılda bir defa Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonunu bilgilendirir.

Bu madde kapsamındaki kurul, üst kurul ve bunlara ba lıkurumlar 6245 sayılı Harcırah Kanunu, 1050 sayılı Muhasebe-î Umumiye Kanunu ve 832 sayılı Sayı tay Kanununa tabi de ildir eklindeki hükmüne göre, 4743 sayılı Kanunun 7’nci maddesi

kapsamında bulunan Telekomünikasyon Kurumu, anılan Kanunun yürürlü e girdi i 31.1.2002 tarihinden itibaren Sayı tay denetimi kapsamından çıkmı bulunmaktadır.

832 sayılı Kanunun 105’inci maddesinde, Bakanlıklar ve Sayı tayın denetimine giren di er idare ve kurumlarca mali konularda düzenlenecek yönetmeliklerin Sayı tayın isti ari mütalâası alınarak yürürlü e konulabilece i belirtildi inden, Sayı tay denetiminden 31.1.2002 tarihi itibariyle çıkan söz konusu Kurum dı ında Sayı taydan görü isteyebilecek Bakanlık, 2813 sayılı Kanunun de i ik 5’inci maddesine göre Ula tırma Bakanlı ı olup, bu bakanlıktan da herhangi bir görü talebi bulunmamaktadır.

Bu durumda; 4743 sayılı Kanunun yürürlü e girmesinden önce görü almak üzere Telekomünikasyon Kurumu tarafından Sayı tayagönderilen ve Maliye Bakanlı ı görü ü de 24.1.2002 tarihinde verilen Telekomünikasyon Kurumunun hazırladı ı yönetmelik tasla ı hakkındaSayı tay görü ü alınmasına gerek bulunmadı ına anılan Tasla ınTelekomünikasyon Kurumuna iadesinin gerekece ine ço unlukla,


203

Üye …………………… ve ……………………, 832 sayılı Kanunun 105’inci maddesine göre bir yönetmelik tasla ı hakkında Sayı tayca görü verilebilmesi için Bakanlıklar ve Sayı tay denetimine giren di er idare ve kurumlarca hazırlanmı olması ve kamu maliyesi ve istihdama ili kin konuları içermesi gerekmektedir.

Telekomünikasyon Kurumu, 4743 sayılı Mali Sektöre Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda De i iklik Yapılması Hakkında Kanunun “Denetim ba lıklı” 7’nci maddesi hükmü ile Sayı tay denetimi kapsamından çıkarılmı bulundu undan; bahse konu yönetmelik tasla ı, bu Kurumun ba lı bulundu u bakanlıktarafından görü alınmak üzere Sayı taya gönderilse bile 832 sayılıKanunun 105’inci maddesi hükmüne göre görü verilemeyece inden Tasla ın Kurumuna iadesi gerekece i, eklinde görü bildirmi lerdir.

Ço unlukla karar verildi.


204

SAYI TAYDA RE KARARLARI

SEÇME KARAR ÖZETLER

(1.1.2002-31.12.2002)

I- SORUMLULUK VE YARGILAMA USULLERLE LG L SEÇME KARARLAR

Daire Karar Özetleri

209

4. Daire Karar Tarihi : 25.4.2002

Tutanak No. : 29373

Malatya Devlet Hastanesi Döner Sermaye Saymanlı ı 2000

Hastane telefon görü me bedellerinin zamanında ödenmemesi nedeniyle gecikme cezası ödenmesinde sorumlulara sorumluluk yüklenemeyece inden bahisle yapılan harcamada mevzuata aykırılıkbulunmadı ına,


Tutanak No. : 10414

stanbul Haydarpa a Numune Hastanesi Döner Sermaye Saymanlı ı 2000

Sayı tay ilâmlarının infazının Maliye Bakanlı ınca takibinin yapılmasıgerekmekte olup, Kesin Hesap Kanununa ili kin uygunluk bildiriminde infaz edilmeyen Sayı tay ilâmları tutarları da gösterildi inden, ayrıca bu konuda dairece karar alınmasına ve konu hakkında Dairesine yazıyazılmasına gerek olmadı ına,


Tutanak No. : 29401

Amasya Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

Birden fazla saymanın sorumlu gösterildi i günlere ili kin olarak, hangi saymanın sorumlu olaca ına yönelik somut bir ihtilaf ya da ödeme yapılan herhangi bir verile emri söz konusu olmadı ından yapılacak bir i lem olmadı ına,


210

8. Daire


Tutanak No. : 5155

Balıkesir Dursunbey Mal Müdürlü ü 2000

657 sayılı Kanunun 10’uncu ve 12’nci maddeleri uyarınca; Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal ve ya tedbirsizli i sonucu idare zarara u ratılmı sa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesi esastır.

çi çalı tıran i yerlerinin amirlerinin, i çileri sigorta ettirmek, primlerini kesmek ve zamanında Sosyal Sigortalar Kurumuna yatırmak görevleri arasındadır. dari kusur sonucu devleti zarara u ratanlara, bu zararınrücu edilerek tahsil edilmesi gerekti inden, sosyal sigorta prim bildirgesinin geç verilmesi nedeniyle idari para cezası, prim gecikme zammı ve masraf adı altında yapılan fazla ödeme tutarının sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 9092

stanbul Bakırköy Belediyesi Saymanlı ı 1999

Belediyeye ba lı bir hizmet birimi olarak kurulan ve ayrı tüzel ki ili ibulunmayan Tiyatro Müdürlü ünün harcamaları, bilet geliri dı ındabelediye bütçesinden aktarılan fonlardan olu an gelirler ile kar ılandı ıhalde, anılan tiyatro hesabı için ayrı bütçe ve gelir-gider kesin hesabıdüzenlenmek suretiyle, ba lı bulundu u belediye idari hesabının dı ındabırakılmı tır. Bakırköy Belediyesi Tiyatro Müdürlü ü gelir gider kayıtlarının, ba lı bulundu u belediye idari hesabına dahil edilerek 832 sayılı Sayı tay Kanununun geçici 8’inci maddesi ile atıfta bulunulan 2514 sayılı Divan-ı Muhasebat Kanununun 68’inci maddesine göre Sayı tay denetimine tabi tutulmasının sa lanması amacıyla konunun çi leri Bakanlı ı ile stanbul Bakırköy Belediye Ba kanlı ına bildirilmesine,


211

II- HALE MEVZUATI LE LG LSEÇME KARARLAR


212


213

HALE, SATIN ALMA


Tutanak No. : 8986

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

2886 sayılı Devlet hale Kanununun 2’nci maddesine ve Bayındırlık leri Genel artnamesinin 20’nci maddesine aykırı olarak; ba ka ba kaistekliler tarafından kar ılanması mutad olan, in aat ve tesisat, yapımveya montaj i i niteli inde bulunmayan dayanıklı tüketim malları(demirba ) niteli indeki malzemelerin aynı ihalede birle tirilmek ve bu mamuller için %25 müteahhit kârı verilmek suretiyle fazla ödenen tutarınsorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 8998

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Döner Sermaye Saymanlı ı 1998

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Döner Sermaye letmesinin, “101 Kalem thal laç Ticari-Etken Maddeye Göre laç Alımı” ihalesine ait sözle me eki artnamenin 1’inci maddesinin (a) fıkrasında yer alan, “……. Teklif sahipleri grup olu turan her bir kaleme ayrı ayrı teklif verebilece igibi her grubu olu turan ilaçlara toptan teklif de verebilirler. dare toptan verilen tekliflerle, ayrı ayrı verilen teklifleri aralarında de erlendirerek grupları olu turan ilaçları toptan teklif üzerinden ya da ayrı ayrı teklifler arasından seçerek almakta serbesttir …………” hükmüne istinaden söz konusu ilaç alımı i ini, en yüksek oran olan ortalama %54,17 oranında indirimde bulunan ……..Ecza Deposu’na ihale etti i görülmü tür.

Maliye Bakanlı ı tarafından hazırlanan Denetim Raporunda ise, …… Ecza Deposu ihalede yer alan 5 (be ) kalem ilaç için di er firmalara göre daha yüksek indirim teklif etti i halde söz konusu ihale, toptan teklif veren …….. Ecza Deposu’na verilmek suretiyle ……………..-lira Hazine zararınaneden olundu u ifade edilmi tir.

hale komisyonu tarafından tekliflerin de erlendirilmesinde “101 kalem” ithal ilacın toplam tutarı esas alındı ından Hazine zararı tespit edilirken, kalem kalem alım halinde de “101 kalem” ilacın toplam bedelinin esas


214

alınması gerekir. Bu i lem yapılmadan, bunların içerisinden sadece “5 kalem” ilaç alım bedeli dikkate alınarak sonuca gidilmesi yasal olmadı ıgibi, gerçek Hazine zararını da ortaya koymaz.

Nitekim, 5 (be ) kalem ilaç için di er firmalara göre en yüksek indirimi teklif eden ……… Ecza Deposunun ihalede yer alan tüm ilaçları kapsayan ortalama indirim oranı %53,22 iken, ihalenin verildi i ……… Ecza Deposunun söz konusu indirim oranı %54,17’dir.

Bu itibarla, “101 Kalem thal laç Ticari-Etken Maddeye Göre laç Alımı”i inin ……..Ecza Deposuna ihale edilmesi nedeniyle Hazine zararına yol açılmadı ı anla ıldı ından sorumluların beraatine,


Tutanak No. : 5048

Trabzon 2 No’lu Katma Bütçeli dareler Saymanlı ı 1999

Müteahhit …………. Ltd. ti. yükleniminde bulunan “Ayder ehir Geçi i ve Kavran Yayla Yolu n aatı i”nin devamı sırasında, ayrı bir ihale konusu olması gereken i in, Genel Müdürlük oluru ile projede de i iklik yapılmak ve i in ke finde %84,58 oranında artı sa lamak suretiyle sosyal tesis yapılması mümkün bulunmadı ından, fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 8995


Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanelerinin ihtiyacı olan tıbbîmalzeme alımlarının tutarı pazarlık sınırının üzerinde olmasına ra men, alımların ihalede açıklık ve rekabet ilkelerine uyulmasını sa layan kapalıteklif usulü ile yapılması yerine, parçalara bölünerek pazarlık usulü ile yapılması sonucunda Hazine zararına neden olunabilece inden konu hakkında Yüksekö retim Kurulu’na yazı yazılmasına,


215


Tutanak No. : 149

Ankara Keçiören Belediyesi Saymanlı ı 1999

2886 sayılı Kanunun 6’ncı maddesinde, do rudan veya dolaylı olarak ihaleye katılamayacak olanlar; ihaleyi yapan idarenin ita amirleri, ihale i lemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve denetlemekle görevli olanlar, bu ahısların e leri ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhrîhısımları ile bunların ortakları olarak sayılmakta,

Ancak, belediyelere ait irketlerin ihalelere katılmalarını engelleyen bir hükme yer verilmedi i gibi, kendi nam ve hesaplarına, kamu ihalelerine katılamayacakları hususunda bir tereddüt bulunmayan belediye görevlilerinin, belediyelerin, irketlerdeki hisselerini temsilen irketlerin yönetim ve denetim kurullarında bulunmayacaklarına dair bir hükme de yer verilmemektedir.

Sözü edilen maddede; ihalelere katılmayacak olanlar tek tek ve açıkbiçimde sayılmakta oldu undan, madde kapsamının kıyas yoluyla geni letilmesine ve kanun koyucunun öngörmedi i yeni yasaklamalarıngetirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Di er yandan, Maliye Bakanlı ınca yayımlanan Devlet ihaleleri genelgelerinde de, ihtiyaçların, ihale yapılmaksızın mahallî idare irketlerinden temini hususunda uygun görü verilmeyece i, bu irketlerin özel sektörle e it artlarda kamu pazarına girmelerinin

sa lanması gerekti i ifade edilmektedir.

Bu itibarla, cadde ve sokakların temizlenmesi i inin, yapılan ihale sonucu Keçiören Belediyesinin orta ı oldu u irkete verilmesinde mevzuata aykırıbir husus bulunmadı ına,


Tutanak No. : 156

stanbul Ba cılar Belediyesi Saymanlı ı 1999

“………… Merkez Mahalle Konakları kmal n aatı ile Yol Kanal Çevre Düzenleme Müteferrik ler Yapılması” i inde, demirba niteli inde olan ve piyasadan satın alınabilecek bazı malzemeler (perde, ark kö esimobilyası, sini altı yapımı vs.) ihale kapsamında de erlendirerek faturalı


216

fiyatlarına %25 müteahhit kârı eklemek suretiyle yeni fiyat olu turulmuise de; Konut in aatı yapımında perde yapımı, ark kö esi mobilyasıyapımı, sini altı yapılması gibi i lerin in aata dahil olması teferruattır.Ancak tarihi konak in aatın özellikli in aat olması nedeniyle perde yapımı, ark kö esi mobilyası yapımı, sini altı yapımı gibi i ler, o i inmütemmim cüzü oldu undan yapılan ödemede ili ik olmadı ına,


Tutanak No. : 9138

Trabzon Özel dare Müdürlü ü Saymanlı ı 1998

Alternatif ürünlerin üretimini geli tirmek amacıyla yürütülen seracılıkprojesi kapsamında, seraların üzerinde kullanılan plastik örtü alım i iparçalara bölünmek suretiyle 2886 sayılı Kanunun 51/a maddesine göre pazarlık usulü ile gerçekle tirilmi ise de; i in özelli inden dolayı, bir yandan ekim yapılırken bir yandan da seraların kapatılması yoluna gidildi i, zaman kaybının önlenmesi amacıyla alımların pazarlık usulü ile gerçekle tirildi i anla ıldı ından ve kapalı teklif usulü yerine pazarlıkusulünün uygulanması sonucu olu an Hazine zararı tespit edilmeden satın alınan malzeme bedelinin tamamının fazla ödeme olarak kabul edilmesi de mümkün olmadı ından, konu hakkında ili ik bulunmadı ına,


217

F YAT FARKI


Tutanak No. : 8986


13181 sayılı Fiyat Farkı Kararnamesinin 9.8’inci maddesi uyarınca; yalnızca Kararnamede isimleri sayılan malzemelere veya bu malzemeler dı ında olup da idareleri tarafından, i lerin özelli i bakımından adları,baz fiyatları ve fiyat farkı hesap usulleri ayrıca sözle melerine eklenen malzemelere de fiyat farkı verilebilecektir.

Söz konusu i te kullanılan 23.241 poz no’lu imalat bünyesindeki PVC ve sac malzemelere fiyat farkı ödenebilmesi hususunun i in sözle mesinde yer alması gerekmektedir.

in sözle mesine bakıldı ında böyle bir hükmün yer almadı ıgörüldü ünden, PVC ve sac malzemeler için fiyat farkı verilmesi suretiyle fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 9016

Erzincan l Özel idare Saymanlı ı 1999

Sayı tay Genel Kurulunun 2.7.1998 tarih ve 1998/1 Esas, 4902/2 sayılıçtihadı Birle tirme Kararında; sözle menin eki Bayındırlık leri Genel artnamesinin 6’ncı maddesi hükmü uyarınca baz fiyat ile valiliklerce

tespit edilen yerel fiyatlar arasındaki bedel farkı nasıl ödeniyorsa, eksilihalinde de kesinti yapılması gerekti i belirtilmi tir. Bu fiyatlar arasındakifarkı 88/13181 sayılı Kararname eki Esaslarda belirtilen fiyat farklarından ayrı dü ünmek gerekir. Zira kum-çakıl için ödenen farklar, fiyat farkından ziyade bedel farkı niteli inde olup, BayındırlıkBakanlı ınca her yıl için tespit edilen birim fiyatlara esas rayiçlerle valiliklerce tespit edilen yerel fiyatlar arasındaki bedel farkıdır. Söz konusu i te yerel fiyatlar, rayiç fiyatlardan dü ük oldu undan kesinti yapılması gerekmektedir.

Bu itibarla, 1998 yılında imalata giren kum-çakılın fiyatı yıl içinde dü tü ü halde fiyat farkı kesintisi yapılmaması ve nakliye bedeline yükleme dahil oldu u halde nakliye bedelinden yükleme bedelinin dü ülmemesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


218


Tutanak No. : 29401

Amasya Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

e ili kin ta eron sözle mesinde, fiyat farkı ödenmesine ili kin hükmün taraflarca üzeri çizilerek iptal edilmesi ve bu hususun imzalanarak karar altına alınmı olması nedeniyle, hiçbir hukukî dayana ı kalmayan fiyat farkı uygulaması sonucu yapılan ödemenin mevzuata aykırıbulundu una,


Tutanak No. : 9060

Ankara Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 2000

27.555/A poz no’lu “Beyaz çimento ile suni ta kaplama yapılması”imalatının analizinde çimento miktarına 0,018 katsayısı uygulandı ıhalde, çimento malzeme fiyat farkı hesaplanırken katsayının 0,023 alınması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 9092

stanbul Bakırköy Belediyesi Saymanlı ı 1999

Çöp toplama ve nakli i i 90/1216 sayılı Kararname kapsamına girdi ihalde, akaryakıt için malzeme fiyat farkının 88/13181 sayılı Fiyat FarkıKararnamesinde yer alan esaslara göre hesaplanması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


219

NAKL YE


Tutanak No. : 8979

Kemer Belediyesi Saymanlı ı 1999

Ta ıma Genel Teknik artnamesinin 2’nci maddesinde, genel olarak karayolu ta ımalarında, ta ıma hangi araçla yapılırsa yapılsın (özel artnamesinde aksine bir kayıt bulunmadıkça) ta ıma bedeli motorlu

ta ıt formülüne göre ödenir denilmektedir.

Özel artnamede hüküm olmamasına ra men imalat bedelinin %20’si tutarında nakliye bedeli ödenmesinin mevzuata aykırı oldu una,


Tutanak No. : 155

stanbul Esenyurt Belediyesi Saymanlı ı 1999

Sözle me eki Ta ıma leri Genel Teknik artnamesinde stabilize-tuvenan malzemenin yo unlu unun 1,8 ton/m3 olarak gösterilmesi ve ke fin de buna göre hazırlanması nedeniyle, söz konusu malzemenin nakliye bedeli hesaplanırken, yo unlu unun 1,8 ton/m3 olarak esas alınmasındamevzuata aykırılık bulunmadı ına,


220

KAZI VE DOLGU


Tutanak No. : 9005

Elazı Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

Kazı klas tespit tutana ında, kazıdan çıkan malzemenin dolguda kullanılaca ı ve in aat hafriyatının yüzeyden itibaren 0,25m. bitkisel topraktan olu tu u tespit edildi i halde, dı arıdan bitkisel ekime elveri li toprak getirilerek, dolgudan çıkan malzeme için yersiz nakliye bedeli verilmesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 32963

zmir l Özel dare Müdürlü ü 1999

Binanın yan ve üst temel içi ve saha dolgularında fiilen kazıdan çıkan malzemeler kullanılması ve kazıdan çıkan malzeme dolguda kullanılmayacaksa laboratuar raporu ile belgelendirilmesi gerekirken, kazı malzemesinin dı arıya nakledilmesi ve dı arıdan dolgu için malzeme getirilerek nakliye bedeli ödenmesinin; Yapı leri Birim Fiyat Tarifeleri Kitabında yer alan 14.018 no’lu pozun tarifine, Kazı leri Genel Teknik

artnamesinin 3.2.3 ve 3.2.4’üncü maddelerine ve BayındırlıkBakanlı ının 11.03.1988 tarih ve 562 sayılı Genelgesine aykırıoldu undan fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 7463

Adana Gelir daresini Geli tirme Fonu Saymanlı ı 2000

14018 no’lu pozun tarifinde yer alan “Dolguya gelmi serilmi her cins kazının elle tokmaklanarak tabaka tabaka sıkı tırılması” imalatındakullanılan kazı miktarının nakliyeye tabi kazı miktarından dü ülmemesi sonucu olu an fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


221


Tutanak No. : 9134

Erzurum 1 No’lu Katma Bütçeli dareler Saymanlı ı (DS 8. Bölge Saymanlık Müdürlü ü) 1998

Devlet Su i leri Genel Müdürlü ünce olu turulan heyet tarafından tespit olunan kazı klas de erleri ile hakedi ödemesine esas alınan kazı klas de erleri ve kazı miktarlarının kar ıla tırılması sonucu kazı imalat bedeli ve kazı nakliye bedeli olarak fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


222

B R M F YAT, MALAT M KTARI


Tutanak No. : 8948

anlıurfa Harran Üniversitesi Ö renci Sosyal Hizmetler Birim Saymanlı ı1999

26.501 poz no’lu “Beyaz çimentolu mermer pirinçli suni mermer plakalarla dö eme kaplaması yapılması” imalatında kullanılan suni mermer plak malzeme için (Poz No: 04.716) 1999 Rayiç Listesinde, bu malzemenin idarenin bilgisi dahilinde test edilece i ve ödeme evrakı ile birlikte deney raporlarının da istenece i öngörülmü tür.

Söz konusu i 1999 yılında ihale edildi i halde gönderilen laboratuar deney raporunun 1997 tarihli oldu u görülmü tür.

Bu nedenle, ödeme evrakı ekinde, kullanılan malzemenin suni mermer plak oldu unu tevsik edecek deney raporu mevcut olmadı ından yapılan kaplama imalatı bedelinin 26.501 pozu yerine 26.041 pozundan (Her renk düz mozaik karo ile dö eme kaplaması yapılması) ödenmemesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 7386

MSB 2 No’lu Merkez Saymanlık Müdürlü ü 1999

Yapı leri Birim Fiyat Tarifeleri Kitabında yer alan 21.066 duvar ve tavanlar için i iskelesi pozunun tarifinde; “Tavan sıvası ve benzeri i ler için kullanıldı ı takdirde iskelenin oturdu u yüzey ile tavan arasındakiyüksekli in1,5 metre noksanı iskele yüksekli i kabul edilir” hükmüne aykırı olarak yüksekli in tamamının hesaba dahil edilmesi sonucu olu anfazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


223


Tutanak No. : 120

Akdeniz Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

Patlayıcı kullanmadan yapılan yumu ak kaya kazısı için; 15.010/2 poz no’lu “makine ile patlayıcı kullanmadan yumu ak kaya serbest kazısı” ve 15.014/4 poz no’lu “makine ile patlayıcı kullanmadan yumu ak kaya geni derin kazısı” birim fiyatlarının uygulanması gerekirken, 15.010/1 poz no’lu ““makine ile patlayıcı kullanarak yumu ak kaya serbest kazısı”ve 15.014/3 poz no’lu “makine ile patlayıcı kullanarak yumu ak kaya geni derin kazısı” birim fiyatlarının uygulanması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 8971

stanbul Fatih Belediyesi Saymanlı ı 1998

7501/B poz no’lu “Renkli beton parke dö enmesi”, 17.141/A poz no’lu “parke ta ı dö emesi” imalat kalemlerine ait birim fiyatlarınınolu turulmasında, ller Bankasına ait 17.2146 poz no’lu “Mevcut Parke Ta ları ile Kaldırım Yapılması” imalat kalemi yerine Bayındırlık ve skân Bakanlı ına ait 17.141 poz no’lu “Do al Büyük Parke Ta ı ile Dö eme Kaplaması Yapılması” imalat kalemi kullanılmı ise de; Bayındırlık leri Genel artnamesinin 20’nci maddesinde, yeni birim fiyat tespitinde öncelikle sözle me ve eklerinde yer alan Bayındırlık ve skân Bakanlı ıanalizlerinin kullanılması gerekti i ifade edildi inden ve i e ait ke ifcetvelinde 7501/B poz no’lu imalat kalemi ile 17.141/A poz no’lu imalat kaleminin yer aldı ı ve ihalenin de söz konusu ke if cetveline göre gerçekle tirildi i anla ıldı ından bu konuda mevzuata aykırılıkbulunmadı ına,


Tutanak No. : 29336

Zonguldak l Özel dare Müdürlü ü 1999

Mutfak tesisatı imalatında yer alan ve de eri özel analizlerle tespit edilen Buz Makinası, Bula ık Yıkama Makinası gibi imalatlara ayrıca montaj malzeme bedelinin ödenemeyece ine,


224


Tutanak No. : 4989

Kocaeli Üniversitesi Katma Bütçe Saymanlı ı 1999

16.059 satın alınan ve beton pompasıyla basılan hazır B5.25 (B.300) beton pozu imalatına, birim fiyata dahil oldu u halde ayrıca 16.059/6 pozundan beton pompasıyla basılması bedeli ödenmesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 4989


Bayındırlık leri Genel artnamesinin 20’nci maddesine göre; rayici belli olmayan in aat girdilerinin, rayicinin belirlenmesi için alınacak faturaların Ticaret ve Sanayi Odalarınca tasdik edilmesi zorunludur.

APN alçıpan bölme duvar yapılması özel birim fiyatına ait malzeme faturasının, onaya yetkili makamlara tasdik ettirilmemesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 4989


037.030 poz no’lu çim ve çiçekli sahaların tanzimi imalatında yer alan topra ın tırmıklanması ve bellenmesi ameliyelerinin bedellerinin, 037.006 ve 037.008 no’lu pozlardan mükerrer ödenmesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


225

5. Daire


Tutanak No. : 10191

Konya Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

lk ihale kapsamında alcı macun yapılan mahallere, 25.021 poz no’lu ya lı boya imalatının yapılması sonucunda, 25.021 poz no’lu analizde yer alan boya macunu ile bu macunun duvara sürülmesine ait i çilik bedelinin hakedi lerden kesilmemesi sonucu yapılan ödemenin mevzuata uygun bulunmadı ına,


Tutanak No. : 10191

Konya Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

Onarım in aatına ait kesin no’lu hakedi raporunda, eski ah ap yüzeyler için yeni ah ap yüzeylere boya yapılması birim fiyatı üzerinden boya bedeli ödenmesinin mevzuata aykırı bulundu una,


Tutanak No. : 10194

Ni de Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

21.210 poz no’lu Çam Kerestesi ile Ah ap Oturtma Çatı yapılmasıimalatının tanımında; “…. Ah ap oturtma çatı yapılması, üzerine aralıksızolarak ….kalınlıkta tahta dö enmesi ….” fadesi yer almakta ve bu tanımkomple bir çatı yapılması imalatını ifade etmekte olup, aynı i için ayrıca21.230 pozu kapsamında yapılacak olan kiremit altına çatı çakılmasıi lerini de kapsamaktadır. Bu nedenle kiremit altına hem 21.210, hem de 21.230 pozlarından ödeme yapılmasının mümkün bulunmadı ına,


226

7. Daire


Tutanak No. : 8996

Karaman Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 1999

Bayındırlık ve skân Bakanlı ı Birim Fiyat Analizlerinde mevcut oldu uhalde, Bayındırlık leri Genel artnamesinin 20’nci maddesine aykırıolarak, “Ta Yünü Asma Tavan” imalatı için özel birim fiyat tespit edilmiolmasında; Hastane binasında gerçekle tirilen söz konusu imalata ili kin ta yünü asma tavan levhasının antibakteriyel özelli i yanında, %95 oranında ba ıl nem dayanımına sahip ve 15mm kalınlı ında oldu u,anılan özelliklere sahip tavan plakası Bayındırlık ve skân Bakanlı ının1999 yılı rayiç listelerinde yer almadı ı için Bayındırlık leri Genel

artnamesinin 20’nci maddesine göre Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca onaylanmı fatura bedelleri esas alınmak suretiyle yeni birim fiyat tespit edildi i anla ıldı ından bu konuda mevzuata aykırılık bulunmadı ına,


Tutanak No. : 29363

Marmara Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

Seramik kaplama yapılan alanlara 27.584 poz no’lu ap yapılmasıimalatının, i in birinci ke finde yer alması ve tesfiye tabakası yerine ap yapılmasının teknik zorunluluktan kaynaklandı ının anla ılmı olmasınedeniyle 27.584 poz no’lu imalat bedelinin ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadı ına,


Tutanak No. : 10230

Kocaeli l Özel dare Müdürlü ü 1999

Stabilize dolgu yapılması analizinde, dolgu malzemenin temini için 08.008 pozu’nun kullanılması gerekirken, 08.001 pozu kullanılmı ise de; %30 ke if artı ı ile ilgili kontrolluk raporunda zemin emniyet katsayısınındü ük olması nedeniyle temel tabanında tadilat yapıldı ı belirtildi inden, stabilize dolgunun temel iyile tirilmesi için yapıldı ı ve ilk ke finde aynıanalizin yer aldı ı anla ılmaktadır.


227

Kaldı ki, 08.008 pozu’nun analizinde esas alınması için, müteahhide idare tarafından malzeme oca ı gösterilmesi gerekmekte olup, ildeki tüm ocakların sahipli oldu u ve malzemenin Valilikçe belirlenen ocak fiyatından alındı ı anla ılmaktadır. Bu nedenle dolgu malzemesinin temini için 08.001 pozu’nun kullanılmasının mümkün bulundu una,


Tutanak No. : 9005

Elazı Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

A) Bina merdiven ve balkon korkuluk bedellerinin ödenmesinde 23.176 poz no’lu (çe itli demir i leri yapılması ve yerine konulması) birim fiyatıyerine 23.152 poz no’lu (Kare ve Dikdörtgen Profillerle Pencere ve KapıYapılması) birim fiyatın esas alınması sonucu fazla ödenen tutarınsorumlularına ödettirilmesine,

B) 26.502 poz no’lu (Beyaz çimentolu mermer pirinçli suni mermer plaklarla dö eme kaplaması yapılması) imalatında kullanılan suni mermer plak malzeme için (poz no 04.716) 1999 yılı rayiç listesinde, bu malzemenin idarenin bilgisi dahilinde test edilece i ve ödeme evrakı ile birlikte laboratuar deney raporlarının da istenece i öngörülmü tür.

Ödemeye ili kin olarak ödeme evrakı ekinde laboratuar deney raporu bulunmadı ı gibi, faturada da “suni mermer plak” yerine “karo” ibaresi yer almaktadır. Di er yandan, dö emede kullanılan malzemenin satınalındı ı üretici kurulu un TSE uygunluk belgesinde de, imalat yeterlik verilen mamuller arasında suni mermer plak sayılmamı tır.

Bu durumda, imalatın, suni mermer plaklarla dö eme kaplama yapılmasıimalatı olarak de il, 26.041 poz no’lu “Her renk düz mozaik karo ile dö eme kaplaması yapılması” imalatı olarak de erlendirilmesi gerekir.

Yapılan imalat için 26.041 poz no’lu birim fiyat yerine 26.501 poz no’lu birim fiyat üzerinden ödeme yapılması sonucu fazla ödenen tutarınsorumlularına ödettirilmesine,


228

5. Daire


Tutanak No. : 10235

Antalya 1 No’lu Katma Bütçeli dareler (DS Bölge)Saymanlık Müdürlü ü2000

DS Birim Fiyat Tarifeleri Kitabının “Nakliyelere Ait Genel Notlar” bölümünün 7’nci maddesinde, ta nakline yükleme, bo altma ve istif bedelinin dahil oldu u ve bu i ler için ayrıca bir bedel ödenmeyece ine ili kin hüküm bulunması nedeniyle, ta naklinde ayrıca yükleme ve bo altma bedeli ödenmesinin mümkün olmadı ına,

5. Daire


Tutanak No. : 10241

Küçükçekmece Belediyesi Saymanlı ı 1998

Yeniden yapılmak üzere eski kaldırımlarda yer alan betonlarınsökülmesinde ve kırılmasında i e uygun olan ller Bankasının 18.1732 no’lu beton yol kırılması pozu yerine Bayındırlık ve skân Bakanlı ının18.185 no’lu beton in aat yıkılması pozunun uygulanmasının mümkün bulunmadı ına,

5. Daire


Tutanak No. : 10251

Kütahya Belediyesi Saymanlı ı 1999

26.351/A poz no’lu (Çevre duvarlarına yapı tırıcı ile beyaz 2cm. travarten kaplama yapılması) imalat kalemi için düzenlenen yeni birim fiyat analizinde, i çilik unsuru olarak yer alan de erlerin söz konusu imalatınyapım artlarına uygun biçimde belirlenmemesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


229

5. Daire


Tutanak No. : 10253

Kütahya l Özel dare Müdürlü ü 1998

Zemin kaplama imalat bedelinin 26.502 poz no’lu suni mermer plaklarla dö eme kaplama yapılması birim fiyatından ödenmi olmasında; söz konusu imalata ili kin fatura, TSE belgesi ve laboratuar deney raporu bulunması nedeniyle mevzuata aykırılık bulunmadı ına,

5. Daire


Tutanak No. : 10256

Adıyaman l Özel dare Müdürlü ü 1999

Bayındırlık birim fiyatlarında; 26.501 poz no’lu imalat, normal çimentolu, mermer pirinçli suni mermer plaklarla dö eme kaplaması yapılması,26.502 poz no’lu imalat ise; beyaz çimentolu mermer pirinçli suni plaklarla dö eme kaplaması yapılmasıdır. 26.502 poz no’lu imalatta kullanılan 34.716/1 poz no’lu plaklara ili kin test ve laboratuar sonuçlarının olmaması ve ödemenin 26.042 poz no’lu imalat birim fiyatıüzerinden yapılmaması sonucu iki imalat arasındaki farkınödenemeyece ine,

7. Daire


Tutanak No. : 9016

Erzincan l Özel dare Müdürlü ü 1999

“Alçı macun yapılması” imalatında Bayındırlık ve skân Bakanlı ı Birim Fiyat Listelerinde yer alan 27.528/1 poz no’lu “Alçı Astar (Perdah) Yapılması” imalat kaleminin uygulanması yerine, “Alçı Macun Yapılması”ile ilgili özel fiyat analizi yapılmak suretiyle yeni birim fiyat yüksek belirlenmi ise de; yapılan imalatın alcı perdah imalatı de il, çelik mala ile saten alçı malzemesi kullanılmak suretiyle yapılan saten alçı macun imalatı oldu u, söz konusu imalatın da 1999 Yılı Bayındırlık ve skân Bakanlı ı Birim Fiyat Listelerinde rayiç fiyatı bulunmadı ından, kullanılan malzeme miktarı ile i çilik saatleri baz alınarak özel fiyat analizi yapıldı ı ve yapılan imalatın adeta düzeltici yeni bir sıvaniteli inde alçı macun yapılması imalatı oldu u anla ıldı ından bu konuda mevzuata aykırılık bulunmadı ına,


230

6. Daire


Tutanak No. : 10440

stanbul Teknik Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

malat yapılan aynı yüzeylere 27.560/2 pozu ile 27.560/1 pozunun birlikte uygulanması sonucu (birim fiyat tarifelerinden de anla ılaca ıüzere aynı yerlere birlikte uygulanamayacaklarından) fazla ödenen tutarınsorumlulara ödettirilmesine,

7. Daire


Tutanak No. : 9022

Kahramanmara Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

23.152 ve 23.241 no’lu pozların birim fiyat tarifelerinde, bu pozlarınimalat miktarlarına tartı a ırlı ı ve zayiatın (kayıp) dahil oldu ubelirtilmi tir. Bu nedenle, söz konusu imalatlara ili kin tartı tutana ıolmaksızın zayiat için %7 oranında ilave yapılması sonucu mükerrer olarak ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,

2. Daire


Tutanak No. : 32992

Fırat Üniversitesi Döner Sermaye Saymanlı ı 2000

Fırat Üniversitesi Tıp Merkezinin muhtelif bölümleri için ihtiyaç duyulan malzemelerin alımında artnameye uygun teklif veren firmalardan en ucuzu yerine, uygun gerekçe gösterilmeden daha yüksek fiyat veren firmanın teklifinin kabul edilmesinin 2886 sayılı Devlet hale Kanununa aykırı oldu undan fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


231

7. Daire


Tutanak No. : 9052

Erzurum 1 No’lu Katma Bütçeli dareler Saymanlı ı (DS 8. Bölge Saymanlık Müdürlü ü) 2000

in sözle mesinde beton santrali kurulması öngörülmedi i halde idareden beton santrali kurulması için izin alınmaksızın, betonyer ile imal edilen betona ili kin hakedi ödemelerinde, 16.002/1, 16.012/1, 16.022/1 ve 16.032/1 poz no’lu imalat kalemlerine ait birim fiyatlar yerine, 16.041 poz no’lu imalat kalemine ait beton santrali ile imal edilen beton birim fiyatlarının yanı sıra 07/03 poz no’lu imalat kalemine ait transmikserle ta ıma birim fiyatlarının uygulanması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,

7. Daire


Tutanak No. : 9033

Bursa Osmangazi Belediyesi Saymanlı ı 1999

21.220 poz no’lu “Ah ap Oturtma Çatı Yapılması” birim fiyatına tahta kaplama yapılması imalat bedeli dahil oldu u halde, 21.210 poz no’lu “Çatı Örtüsü Altına Tahta Kaplama Yapılması” birim fiyatının ayrıcaverilmesi sonucu yersiz ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,

7. Daire


Tutanak No. : 9060


Bayındırlık leri Genel artnamesinin 20’nci maddesindeki öncelik sıralamasına uyulmaması nedeniyle; Travarten Plak ve Harç Sökümü i inde, 26.351 poz no’lu “Travarten levhalarla duvar kaplama yapılması”imalat kalemi ile 18.193 poz no’lu “Her türlü dı sıva sökülmesi” imalat kalemi birim fiyatları kıyaslanmadan, özel birim fiyat olu turulmasısonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


232

1. Daire


Tutanak No. : 7547

Ankara Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

Milli Savunma Bakanlı ı analizlerinde mevcut oldu u halde fayans sökümü için özel fiyat analizi düzenlenmesi sonucu yapılan fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,

7. Daire


Tutanak No. : 9066

Sivas l Özel dare Müdürlü ü 1999

2886 sayılı Devlet hale Kanununun 81/h maddesi uyarınca emanet usulü ile yaptırılan in aata ili kin ödemelerde ihaleli i ler birim fiyatlarının emanet birim fiyatlarına dönü türülmemesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,

7. Daire


Tutanak No. : 7548

Gaziantep ehitkamil Belediyesi Saymanlı ı 1999

Bordür imali ve dö emesi imalatı kalemi içerisinde “bordür arkalarınıntabaka tabaka doldurulması ve sıkı tırılması” için i çilik bedelleri yer aldı ı halde, bu i ler için ayrıca 14.018 ve 15.140/2A poz numaralıkalemlerle i çilik bedeli ödenmesinin mümkün olmadı ına,

7. Daire


Tutanak No. : 9070

Diyarbakır Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

Devlet Hastanesi in aatı i inde; yer kaplamalarında kullanılan beton dö eme plakların laboratuar deney raporları yer almadı ı halde, imalat bedelinin 26.042 poz no’lu karo mozaik dö eme kaplama yerine, 26.502 poz no’lu suni mermer plaklarla dö eme yapılması imalat kaleminden ödeme yapılması sonucunda fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


233

7. Daire


Tutanak No. : 9070


Mahallinde yapılan incelemede; ta yünü asma tavan imalatındakullanılan malzemenin 04.734/B-10 pozuna uygun malzeme oldu uhalde özel 18 pozlu Ta Yünü Asma Tavan Yapılması Birim Fiyat Analizine, 04.734/B-11 poz no’lu malzemenin girmesinden dolayı fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,

7. Daire


Tutanak No. : 9070


n aat i inin ilk kısım hakedi lerinde, 21.067 pozlu i iskelesi ile 27.583 pozlu mala perdahlı ap bedeli hesaplanan yerlerin, aynı i in ikmal in aatı hakedi lerinde de mükerrer olarak hesaplanması sonucunda ödenen fazla tutarın sorumlulara ödettirilmesine,

8. Daire


Tutanak No. : 5195

Hacettepe Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 2000

Bayındırlık Bakanlı ınca Mü terek Tesisat Birim Fiyat Tarifleri Listesinde, 236.000 no’lu “karotla delik açma kapama” pozu için öngörülen birim fiyat tarifine aykırı ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,

8. Daire


Tutanak No. : 5195


21.054 poz numaralı “ah ap kalıp iskelesi” birim fiyat tarifi “NOT”larının1’inci sırası ve Bayındırlık Bakanlı ı Yapı leri Genel Müdürlü ünce yayımlanan, 3.1.1974 tarih ve 99-2/B-06/90-B sayılı Genelge’nin 5’inci maddesi hükümleri uyarınca; dö eme betonu altında dö enecek kalıp


234

iskelesinin hacmi brüt olarak hesaplandı ından, dü ey olarak imal edilen PERDE betonları için ayrıca kalıp iskelesi metrajı çıkarılarak toplam hacme dahil edilmesi sonucunda fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,

8. Daire


Tutanak No. : 5195


Çatı üzerinde yapılan 23.159 poz numaralı (2mm. Düz siyah sac ile) ya mur deresi imalatı i inin bazı bölümlerinde birim fiyatı daha ucuza gelen 4mm.’lik sac kullanımının hesaplamalara dahil edilmemesi sonucunda fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,

8. Daire


Tutanak No. : 5195


27.528/2 poz numaralı “alçı macun yapılması” imalatının yapıldı ı in aat mahallerinde; 25.025 poz numaralı birim fiyattan ya lı boya yapıldı ı,dolayısıyla bu boya pozunun analizinde yer alan boya macun imalatınınuygulanmasına gerek olmadı ı ve fiilen de uygulanmadı ı halde, bununla ilgili malzeme ve i çilik bedellerinin dü ülmemesi nedeniyle fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,

8. Daire


Tutanak No. : 5196

Kırklareli l Özel idare Müdürlü ü 1999

Uzay sistem çatı imalatının boyanması için, Bayındırlık Bakanlı ıRayiçlerinde fiyatı bulunmayan elektrostatik toz boya kullanılmı tır .Söz konusu boya imalatının birim fiyatı ise; Bayındırlık Bakanlı ı Rayiç listesinde fiyatı yer alan ( 04.714/e ) elektrostatik toz boyalı alüminyum profil malzemesi ile, ( 04.714 ) boyasız alüminyum profil malzemesinin rayiç fiyatlan arasındaki fark hesaplanarak bulunmu tur. Yani boyasızalüminyum profil ile elektrostatik boyalı alüminyum profil malzemesinin rayiç fiyatlan arasındaki fark elektrostatik boya bedeli olarak kabuledilmi ve buna %25 müteahhit kari ilave edilerek birim fiyat tespit


235

edilmi tir. Ancak yapılan bu tespit aslında l kg alüminyum profilin yüzeyinin boyanması için gerekli miktardaki boyanın bedelidir. Oysa uzay sistem çatı imalatında alüminyum profil malzemesi de il demir malzemesi kullanılmı tır. Demir malzemesinin yo unlu u ise ( 7.85 kg/dm3 ) alüminyum malzemesinin yo unlu una nazaran ( 2.7 kg/dm3)daha fazladır. Dolayısıyla, 7.85 kg a ırlı ındaki bir demir malzemenin boyanabilmesi için, 2.7 kg a ırlı ındaki alüminyum profili boyayacak miktarda boya yeterli olacaktır. Yani, 2.7 kg a ırlı ındaki alüminyum profili boyamak için gerekli olan elektrostatik boya miktarı, 7.85 kg a ırlı ındaki demir için yeterli olacaktır. Dolayısıyla, elektrostatik boya analizi yapılırken tespit olunan fiyatın ayrıca (2.7/7.85 = 0.344) 0.344 katsayısıyla çarpılması ve elektrostatik boya birim fiyatının 333.875 TL/Kg yerine 114.853 TL/Kg olması gerekirdi. Yukarıdaki açıklamalara aykırı olarak, uzay çatı imalatında kullanılan demir malzemesine, alüminyum profil malzemesi baz alınarak boya bedeli ödenmesi neticesinde, fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,

1. Daire


Tutanak No. : 7585

Bilecik l Özel idare Müdürlü ü 1999

Dö eme kaplama yapılması imalatında kaplama plaklarına ait “Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Üretim Belgesi” ve “deney raporu” olmadı ıhalde, 26.501 numaralı imalat birim fiyatının esas alınması sonucu olu an fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,

6. Daire


Tutanak No. : 10534

Bartın l Özel idare Müdürlü ü 2000

23.086/1 poz numaralı “Uzay Sistem Çelik Çatı Yapılması” imalat kaleminin fiyatına, ta ıyıcı iskele ve kaldırma tertibatının fiyatlarınındahil olmasına ra men; bu imalat kalemi için aynıca 21.066 poz numaralı“i iskelesi (tavanlar için)” imalat kalemi bedelinin de birim fiyata eklenmesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


236

D ER


Tutanak No. : 7386

MSB 2 No’lu Merkez Saymanlık Müdürlü ü1999

Hakedi e dayanak te kil eden belgeler; sırasıyla proje, ata man, metraj ve metraj toplamını gösteren ye il defterdir. Buna göre metrajdaki imalat miktarının ye il defter ve hakedi sayfasına daha yüksek miktarlarda geçirilmesi sonucu yapılan fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5053

Trabzon Karayolları 10. Bölge Saymanlık Müdürlü ü 1998

Köprü in aatı i i ile ilgili olarak i in devamı sırasında 16.8.1998 tarihli Genel Müdürlük oluru ile projede de i iklik yapılmak ve i in ke finde%84,58 oranında artı sa lanmak suretiyle proje ve sözle me dı ı olarak bakımevi adı altında yapılan lüks amaçlı sosyal tesise ait imalat kalemleri tutarının sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 9026

Karaman Belediyesi Saymanlı ı 1999

Sözle me yılı olan 1998 yılında ihzar edilen ve 1 no’lu hakedi e de anılanyıl fiyatlarıyla giren malzeme (Poz no. 04.413/2), 1999 yılında düzenlenen 2 no’lu hakedi e uygulama yılı birim fiyatlarıyla girmi tir.

Bu durumda, henüz imalata da dönü memi söz konusu malzemenin 88/13181 sayılı Kararname’nin 7’nci maddesi hükmü gere ince,uygulama yılı fiyatı ile sözle me fiyatı arasındaki fark, ihale indirimine de tabi tutulmak suretiyle ihzarat kesintisi olarak hakedi ten kesilmesi gerekirken, söz konusu ihzarat kesintisinin yapılmaması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


237


Tutanak No. : 7546

A rı l Özel dare Müdürlü ü 1999

15.140/2 poz no’lu temel tabanına el ile kum-çakıl serilmesi imalatınınnerelerde yapıldı ına ili kin metraj, proje ve ata man eklenmemi olması,Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeli inin 42’nci maddesine aykırılık te kiletti inden yapılan ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 9094

Ankara Rekabet Kurumu Bütçe ve Muhasebe Müdürlü ü 2000

Rekabet Kurumu Ba kanlı ı Hizmet Binasının Temizlik leri Sözle mesinin 6 ve 8’inci maddelerinde, temizlik hizmetlerinde kullanılacak her türlü araç ve gerecin sa lanması ile halı yıkamaücretinin sözle me fiyatına dahil oldu u hükmüne yer verilmi olmasınakar ın, Ba kanlık Makamında bulunan halıların yıkanması bedelinin ayrıca kurum bütçesinden kar ılanması sonucu yersiz ödenen tutarınsorumlularına ödettirilmesine,


238


239

III- PERSONEL MEVZUATI LE LG LSEÇME KARARLAR


240


241

KADRO, AYLIKLAR, SÖZLE MEL PERSONEL


Tutanak No. : 32890

Erzurum Büyük ehir Belediyesi Saymanlı ı 1999

1. dereceli ve 2400 ek göstergeli Büyük ehir Belediyesi Sa lık ve Sosyal ler Daire Ba kanlı ı kadrosunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu

68/B maddesine göre; 217 sayılı KHK’nin 2’nci maddesine tabi kurumlarda fiilen 12 çalı mı olma artına uymadan yapılan atama sonucu ilgili ki iye yapılan ödemelerin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5016

Dokuz Eylül Üniversitesi Sa lık Hizmetleri Döner Sermaye Saymanlı ı 1999

Avukatlık hizmetlerinin süreklilik arz etmesi nedeniyle, hukuk mü avirli iavukatlarının i lerinin yo unlu u gerekçe gösterilerek, hasta faturalarınıntahsili için kurum dı ından bir avukatla hizmet sözle mesi yapılması ve bu sözle meye istinaden avukata ücret ödenmesinin mümkün bulunmadı ına ve bu hizmetin 657 sayılı Devlet memurları Kanununun 4’üncü maddesinde belirtildi i üzere memurlar ve sözle meli personele gördürülmesinin uygun olaca ına, ayrıca Döner Sermaye bütçesinde öngörülmeyin bir harcamanın yapılmasının mevzuata aykırı oldu una ve bu nedenlerle sözle me ücreti olarak ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 7476

Abant zzet Baysal Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 2000

Bedelli askerlik hizmetinden yararlanan personele ücretsiz izinli olmalarıgereken dönemde maa ödenmesinin, 657 sayılı Devlet MemurlarıKanununun 81’inci maddesindeki “Silah altına alınan Devlet Memurlarısilah altında bulundukları sürece izinli sayılır” hükmüne aykırı olmasıdolayısıyla fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


242


Tutanak No. : 10525

Ankara Gümrük Saymanlık Müdürlü ü 2000

Gümrükler Genel Müdürlü ünde 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi gere ince sözle meli statüde istihdam edilen çözümleyici memura, sözle mesiyle belirlenmi ücretinden ayrı olarak, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 222’nci maddesine göre tahsil edilen fazla mesai ücretlerinden “fazla çalı ma ücreti” ile “bayram harçlı ı” adı altındaödemeler yapılması, “Sözle meli Personel Çalı tırılmasına li kin Esaslar”ın (6.6.1978 tarih ve 7/15754 sayılı BKK Eki) 7 ve 14’üncü maddesi ile “Hizmet Sözle mesi”nin ilgili maddelerine aykırıbulundu undan fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


243

ZAMLAR, TAZM NATLAR VE ÖDENEKLER


Tutanak No. : 29330

Çorum l Özel dare Müdürlü ü 1998

l Özel daresi Kanununun 116’ncı maddesinde, l Genel Meclisinin ba kan ve üyelerine toplantılarının devamı süresince her gün için 400 gösterge rakamı üzerinden Bütçe Kanunlarında devlet memur maakatsayısı ile çarpımı üzerinden ödeme yapılaca ı belirtilmi olmasınara men, toplantı yapılmayan günler için de ödemede bulunulmasınınmevzuata aykırı oldu una,


Tutanak No. : 8987

Hatay-Cilvegözü Gümrük Saymanlık Müdürlü ü 2000

Gümrük muhafaza memurlarına, 3 Nisan 1997 tarih ve 22953 (m) sayılıResmî Gazete’de yayımlanan 570 sayılı KHK.’nin 13’üncü maddesi hükmüne göre, i gal ettikleri kadro derecesi yerine kazanılmı hak aylıkderecesine tekabül eden oranlarda Gelir daresine Geli tirme Fonu ek ödemesi yapılması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 29358

Zonguldak Belediyesi Saymanlı ı 1999

Teknik hizmetler sınıfında görevli personel için öngörülmü olan kalkınmada öncelikli yöre ve arazi tazminatının genel idare hizmetleri sınıfında olan Fen leri müdürüne ödenmesinin mümkün bulunmadı ına,


244


Tutanak No. : 29359

Zonguldak Belediyesi Saymanlı ı 1998

1580 sayılı Belediye Kanununda Belediye Ba kanı için ödenek öngörülmü olmasına kar ın, belediye ba kan vekillerinin ba kanlıkgörevine vekalet etmeleri durumunda ödenek almalarına izin veren bir hüküm bulunmadı ından yapılan ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,

5. Daire


Tutanak No. : 10214

Mersin Büyük ehir Belediyesi Saymanlı ı 1998

Avukatlık vekalet ücreti ödenirken, 657 sayılı Devlet MemurlarıKanununun 146’ncı maddesindeki sınırlamalara uyulmaması sonucu yapılan fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5025

Dokuz Eylül Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

2547 sayılı Yüksek Ö retim Kanununun 19/b maddesine aykırı olarak, kadrosu ba ka fakültede bulunan Sa lık Bilimleri Enstitüsü müdür yardımcılı ına atanan personele bu görevi dolayısıyla idarî görev ödene iverilmesi sonucunda fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 9013

19 Mayıs Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 2000

Yapı leri ve Teknik Daire Ba kanlı ında mühendis olarak görev yapan ki iye, büyük yatırım projelerinde fiilen çalı madı ı halde, %20 oranında ilave özel hizmet tazminatının ödenmesi sonucu fazla ödenen tutarın, adıgeçen ki inin büyük projede çalı tı ına ili kin belge ibrazına de in, sorumlularına ödettirilmesine,


245


Tutanak No. : 9060


2547 sayılı Yüksek Ö retim Kanununun 21’inci maddesi hükmüne aykırıbiçimde, bölüm ba kanlı ı görevine okutmanlar arasından atama yapılarak, idarî görev ödene i verilmesi sonucu yersiz ödenen tutarınsorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 7590

Kadıköy Belediyesi Saymanlı ı 1999

Yabancı dil tazminatı ödenmesine dayanak te kil eden sonuç belgesinin süresi dolmasına ra men ödemeye devam edilmesinin mümkün bulunmadı ına,,


246

VEKALET, K NC GÖREV


Tutanak No. : 8947

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Döner Sermaye Saymanlı ı 1999

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, ve çi Bulma Kurumu ile Dünya Bankası arasında imzalanan 1.2.1993 tarihli anla maçerçevesinde hazırlanan “ stihdam ve Danı manlık Hizmetleri Uzun Dönem E itim Programı”nda görev alan i letme müdürü ile veznedara proje süresince 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “ kinci Görev Yasa ı” ba lıklı 87’nci maddesi ile 2547 sayılı Yüksekö retim Kanununun 58’inci maddesinin (a) bendine aykırı olarak, aylık 400 dolar ücret ödenmesinin mümkün olmadı ına,


Tutanak No. : 10217

Ordu Maliye Bakanlı ı Gelir daresini Geli tirme Fon Saymanlı ı 2000

Vekalet edilen dönem itibariyle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 86 ve 175’inci maddelerinde, vekil olarak atanacak kimselerde aranacak nitelikler belirtilmemi tir. Gelir daresini Geli tirme Fonundan Yapılacak Ek Ücret Ödenmesine li kin Usul ve Esaslarda da, vekalet nedeniyle yapılacak ek ödemelerde, vekilin asilde aranan tüm artları ta ıyaca ınaili kin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

Her ne kadar 99 seri no’lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebli inde, vekil olarak atanacaklarda aranacak artları açıklanmı ise de, bu artlara ra men, atama, yetkili makam tarafından yapılmı ise, vekil, bu

atama i lemine istinaden bir taraftan asil yetkisine sahip olurken di er taraftan vekalet görevi için öngörülen haklardan istifade etmesi gerekmektedir. Kaldı ki, söz konusu Tebli de öngörülen artların, atama i lemi sırasında yetkili makam tarafından aranması gerekmekte olup mali hakların ödenmesiyle ilgilendirilmemelidir.

Açıklanan nedenlerle, mal müdürlü ü kadrosuna vekaleten atanan gelir efine, vekalet edilen dönem için, vekalet etti i göreve ait ek ödeme

arasındaki farkın ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadı ına,


247


Tutanak No. : 5031

Tokat Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

Samsun Milli E itim Müdür Yardımcısı iken, Tokat Milli E itim Müdür Yardımcılı ı görevine vekaleten atanan ……….’a vekalet etti i süre içinde geçici görev yollu u ile birlikte ayrıca vekalet etti i kadroya ait zam ve tazminat farklarının ödenmesinde mevzuata aykırı bir husus bulunmadı ına,


Tutanak No. : 7463

Adana Gelirler daresi Geli tirme Fon Saymanlı ı 2000

Bo bulunan Defterdar Yardımcılı ı kadrosuna kurum içinden, vekaleten atanan Defterdarlık Personel Müdürüne vekalet etti i döneme ili kin olarak kendi kadrosu ile vekalet etti i kadroya ili kin “ek ödeme ücreti” farkının Vergi Usul Kanununun Ek 13/4 ve 657 sayılı Devlet MemurlarıKanununun 86/5 fıkrasına aykırı olarak ödenmesinin mümkün olmadı ına,


Tutanak No. : 9051

Sivas-Kangal Mal Müdürlü ü 2000

Kangal Kaymakamlı ına vekalet eden Kaymakam Adayına asilde aranan artları ta ımadı ı halde, vekalet edilen göreve ait zam ve tazminat

tutarının fark olarak verilmesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


248

FAZLA ÇALI MA, HUZUR ÜCRET , EK DERS, ÖDÜLLER


Tutanak No. : 32866

Ümraniye Belediyesi Saymanlı ı 1998

Belediye Ba kan Yardımcılı ına atanan belediye meclis üyelerine katıldıkları meclis toplantıları için; 1580 sayılı Belediye Kanununun 96/4 maddesinde “ba kan yardımcılarının meclisin devamı ile sınırlı olmak üzere memur kabul edilir” hükmü gere ince ve meclis kararı ile 2/3 oranında ödenek verilmesinden dolayı, ayrıca huzur hakkı verilmesinin mümkün bulunmadı ına,


Tutanak No. : 10182

Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

Okulların tatil oldu u Temmuz-A ustos aylarında bölümleri ile ilgili staj yapan ö rencileri denetleyen ö retim görevlilerine, bu faaliyetlerinden dolayı ek ders ücreti verilmesinin mümkün olmadı ına,


Tutanak No. : 8986


2547 sayılı Yüksek Ö retim Kanununun 36’ncı maddesine göre ö retim üyeleri için maa kar ılı ı haftalık normal ders yükü 10 saattir.

Ek ders ücreti haftalık normal ders yükü sınırını a an teorik ders ve di er faaliyetler için ödenir. O nedenle, bir e itim elemanına ek ders ücreti ödenebilmesi için, öncelikle maa kar ılı ı haftalık okutmakla yükümlü oldu u mecburî ders yükünü doldurması gerekmektedir.

Kadrosu Tıp Fakültesinde bulunan Prof. Dr. …………’na Ekim-Kasım-Aralık 1999 aylarında, di er kurumlarda ek ders ücreti ödemesi


249

yapılırken, ö retim elemanlarının maa kar ılı ı okutmak zorunda oldukları normal ders yükünün dikkate alınmaması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 8986


Beden E itimi ve Spor Yüksek Okulu Beden E itimi Bölümü (I. Ve II. Ö retim) programında yer alan bazı derslerin, fizikî imkânsızlıklar ve derslerin özelli i nedeniyle her iki yarıyıl sonunda tatil aylarında 10 gün süre ile yapılması; dersi veren ö retim elemanlarına ek ders ücreti ödenirken ek ders saatlerine ili kin sınırlamalara uyulmaması ve II. Ö retim için %60 zamlı ek ders ücreti ödenmesi suretiyle fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 8986


II. ö retimde derse giren ö retim elemanlarına, 2914 sayılı Yasanın11’inci maddesindeki, teorik dersler dı ında kalan di er faaliyetler için uygulanan 10 saatlik sınırlamaya uyulmaması ve haftalık 30 saatlik ücretli ek ders saatinin hesaplanmasında önceli in II. ö retime verilmesi sonucunda, fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5020

Gaziantep Üniversitesi Bütçe dairesi Ba kanlı ı 1999

Tıp Fakültesi Hastanesi ba hekim ve ba hekim yardımcılı ı görevlerini, ikinci görev aylı ı alarak yapan ö retim elemanlarına, ayrıca verdikleri dersler için de ek ders ücreti ödenmesinde; söz konusu personelin 2914 sayılı Yüksek Ö retim Personel Yasası kapsamında bulunmaları ve sadece ikinci görev aylı ı için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabi olmaları nedeniyle, 657 sayılı Kanunun 90’ıncı


250

maddesinde yer alan “Devlet memurlarına, vekalet görevi, ikinci görev ve ders görevlerinden ancak birisi verilebilir. ……” ifadesinin bu personel açısından dikkate alınması mümkün bulunmadı ından konu hakkındamevzuata aykırı bir husus bulunmadı ına,


Tutanak No. : 9011

19 Mayıs Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

2914 sayılı Kanunun 11’inci maddesine, 13.7.1993 tarih ve 486 sayılıKanun Hükmünde Kararnamenin 5’inci maddesiyle eklenen ibareyle, 20 saat olan azami ücretli ek ders süresine ikinci ö retim için 10 saat daha ilave edilece i hükmü getirilmi tir. Bu hükme aykırı olarak, ikinci ö retim için verilen ek ders ücretinin hesabında 10 saat sınırına uyulmamasısonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 10436

stanbul Teknik Üniversitesi Ö renci Sosyal Hizmetler Birim Saymanlı ı 1999

Dil ve nkılap Tarihi Bölümü Lisans ngilizce Hazırlık Sınıfıö rencilerinden bir kısmının; verilen ngilizce e itimin seviyesinin uluslararası kabul görmü seviye tespit sınavından geçirilmesi ve yabancıdil e itimine buna göre bir yön verilmesi gayesiyle TOFEL sınavına tabi tutulmaları sonucu ödenen sınav ücreti, 2547 sayılı Yüksek Ö retim Kanununun 46 ve 47’nci maddelerine aykırılık te kil etti inden fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 32962

Dicle Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

E itim Fakültesi ö rencilerinin ilkö retim kurumlarında yapmı olduklarıuygulamalı dersler için, ilkö retim okul müdürlerine; 2914 sayılıKanunun 11’inci ve 657 sayılı Kanunun 89 ve 176’ncı maddeleri uyarınca, ek ders ücreti ödenmesinin mümkün olmadı ına,


251


Tutanak No. : 9060


2914 sayılı Yüksek Ö retim Personel Kanununun 11’inci maddesi hükmüne aykırı olarak, tez danı manlı ı görevi verilen ö retim üyelerine, danı manlık ücretinin yanı sıra “Uzmanlık alan dersi” adı altında haftada 8 saat daha ek ders ücreti ödenmesinin mümkün olmadı ına,


Tutanak No. : 7545

Ankara Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

Polis Okulu ö renci adayı seçimine ili kin l De erlendirme ve Seçme Kurulu üyelerine mülakat sınavı olmadı ı günler ile kurul üyesi olmayanlara ek ders ücreti ödenmesinin; Polis Okulları Yönetmeli inin10’uncu maddesinde kurulun kimlerden olu aca ı tek tek sayıldı ı ve sınav tarihleri, valilik onaylı görevlendirme yazılarında ve sınav tutana ında belirtildi inden; mümkün bulunmadı ına,


252

SOSYAL HAKLAR VE YARDIMLAR


Tutanak No. : 8953

Ankara Üniversitesi Türkçe Ö retme Ara tırma Uygulama Merkezi (TÖMER) Döner Sermaye Saymanlı ı 1999

Personele da ıtılmak üzere satın alınan giyecek malzemesi bedelinin ödenmesinde, Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeli inin 39’uncu maddesine göre ödeme evrakına eklenmesi gereken aynîyat tesellüm makbuzlarının eklenmemesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,

5. Daire


Tutanak No. : 10200

Siirt Belediyesi Saymanlı ı 1998

stanbul Cerrahpa a Tıp Fakültesi Hastanesine sevk edilen hastanın sevk ka ıdında, kayıt tarih ve numarası olmamasına ra men ilgiliye gündelik ödenmi ise de; söz konusu reçetenin sevkedilen hastanede düzenlenmioldu u anla ıldı ından mevzuata aykırı bir husus bulunmadı ına,


Tutanak No. : 10403

stanbul Büyük ehir Belediyesi Saymanlı ı 1999

Belediye bünyesinde görevli memurlara yiyecek yardımı yapılırken “Yiyecek Yardımı Yönetmeli i”ne aykırı olarak, yemek maliyetlerinin yarısını a an tutarlarda tabldot hesabına yemek yardımı bedelinin belediye bütçesinden aktarılmasının mevzuata uygun bulunmadı ına,


253


Tutanak No. : 5103

Kırklareli Belediyesi Saymanlı ı 1998

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 146’ncı maddesi 2’nci fıkrasınaaykırı olarak memurlara, bir hizmet akdi veya toplu i sözle mesinde herhangi bir hüküm bulunmaksızın i çilere Ramazan Bayramı dolayısıylaerzak yardımı yapılması sonucu yersiz ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5025

Dokuz Eylül Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

4375 sayılı Kanunun 4’üncü maddesindeki; yurt içinde resmî veya özel sa lık kurumlarında tedavilerinin mümkün bulunmadı ına karar verilenlerin, tedavi amacıyla yurt dı ına gönderilmesi ve bunlardan yurt dı ı tedavi giderlerinin %10’u oranında katılım payı alınaca ı hükmüne uyulmaması neticesinde fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


Tutanak No. : 156


Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeli inin 4’üncü maddesi uyarınca; personele yapılan yemek yardımı nedeniyle yeme in temin edildi i firmanın düzenledi i fatura kar ılı ında ödenen yemek bedelinin, en fazla yarısının bütçeden kar ılanması gerekirken, tamamına yakınınınbütçeye gider yazılması, buna kar ılık personelden yemek parasınınkısmen tahsil edilmesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


254


Tutanak No. : 9026


Belediyede görevli memur statüsündeki personele yiyecek yardımıyapılmasında, 03.02.1999 tarih ve 23600 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 3 sıra no’lu Bütçe Uygulama Talimatı’nda yer alan; bulunulan görevler için öngörülen ek göstergeler itibariyle personelden asgarî ne miktarda yemek bedeli alınaca ına ili kin hükümlere uyulmaması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 7534

Konya Büyük ehir Belediyesi Saymanlı ı 1999

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 208’inci maddesine göre memur olmayan e i ile aile yardımı ödene ine müstehak çocu u ölenlere en yüksek devlet memuru aylı ı (ek gösterge dahil ) tutarında ölüm yardımıödene i verilebilece i belirtildi inden, çocu u ölen devlet memuruna en yüksek devlet memuru aylı ının iki katı tutarında ödeme yapılmasınınmümkün bulunmadı ına,


Tutanak No. : 9063

Afyon Kocatepe Üniversitesi Ö renci Sosyal Hizmetler Birimi Saymanlı ı 2000

Mikrobiyoloji laboratuarında staj gören Sa lık Meslek Yüksek Okulu Hem irelik Bölümü ö rencilerinin kan ve kan ürünleri ile direkt temasta bulunmaları nedeniyle, Hepatit B enfeksiyonundan korunmaları için satın alınmı olan 47 adet Gen-Hev B a ısı bedelinin, Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeli i dı ında, hizmetin görülmesine yönelik sarf malzemesi niteli inde de erlendirilmesi mümkün görüldü ünden yapılan ödemede mevzuata aykırılıkbulunmadı ına,


255


Tutanak No. : 5194

Ankara Sa lık Kurumları Saymanlı ı 2000

a) Ye il kartlı hastanın tedavisinde “cyrogam” adlı ilacın son kullanma tarihi geçti i halde, kullanılması sonucu fazla ödenen tutarınsorumlularına ödettirilmesine,

ayrıca bu konu suç te kil eder nitelikte görüldü ünden, denetçisi tarafından müzekkere yazılması gerekti ine,

b) Ye il kartlı hastaya “cyrogam” adlı ilacın, hasta ilaç tabelasında 11 adet kullanıldı ı tespit edildi i halde ……… Hastanesine ait faturada 12 adet üzerinden ödeme yapılması sonucunda fazla ödenen tutarınsorumlularına ödettirilmesine,

c) Bütçe Uygulama Talimatı ekinde yer alan fiyat tarifesinde yer alan “Humen Albumin” adlı ilacın bedelinin, fiyat tarifesinin üzerinde ödenmesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5194

Ankara Sa lık Kurumları Saymanlı ı 2000

A) 4 günde 500’ün üzerinde idrar tetkiki yapılması sonucu fazla ödenen tutar tahsil edilmi ise de; bu sayıda tetkik yapılması fiilen mümkün bulunmadı ından, konunun Bakanlı ına yazılmasına,

B) kamet yerleri dı ında rahatsızlanan ye il kartlı hastalarınbulundukları il merkezlerindeki tedavilerinin sa lık kurulu larındayapılabilmesi için, sevklerinin l Sa lık Müdürlü ü yerine yetki verilen di er sa lık kurulu ları tarafından yapılmasında mevzuata aykırı bir husus bulunmadı ına,


256

D ER


Tutanak No. : 10391

Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi Döner Sermaye Saymanlı ı 1999

2547 sayılı Yüksek Ö retim Kanununun 31’inci ve 58’inci maddelerinde, ö retim elemanlarının katkıları ile toplanan döner sermaye gelirlerinin, üniversite ara tırma fonu, döner sermayenin ba lı bulundu u birimde görevli ö retim elemanları ile aynı birimde görevli 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personele ne ekilde payla tırılaca ı belirtilmiolup, Bütçe Dairesi Ba kanına döner sermaye gelirlerinde pay ödemesinin mümkün bulunmadı ına,


Tutanak No. : 29373

Malatya Devlet Hastanesi Döner Sermaye Saymanlı ı 2000

Muvazzaf askerlik hizmetine aylıksız izin alınarak gidilmesi gerekirken yıllık izin alınarak gidilmesi ve bundan dolayı askerlik hizmetini ifa etti isüreye ili kin olarak ki iye döner sermaye katkı payı ödemesinde bulunulamayaca ı,


Tutanak No. : 10424

Beyo lu Belediyesi Saymanlı ı 1998

Belediye bünyesinde çalı an memurlara Ramazan Bayramı dolayısıylagıda yardımı yapılmasının; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Mali Hükümler” ba lıklı 146’ncı maddesinde belirtilen “… Bu kanunla sa lanan haklar dı ında ücret ödenemez ve hiçbir yarar sa lanamaz ….”hükmü uyarınca mümkün bulunmadı ına,


257

7. DaireKarar Tarihi : 28.5.2002

Tutanak No. : 8995


Yurtdı ında geçici görevli olan ö retim üyelerine döner sermayeden katkıpayı da ıtılması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 10296

Kahramanmara Sütçü mam Üniversitesi Döner Sermaye Saymanlı ı 2000

2547 sayılı Yüksek Ö retim Kanununun 375 sayılı KHK ile de i ik 58/a maddesindeki hüküm uyarınca, döner sermayeden katkı payıödenmesinde ö retim elemanlarının bizzat o birimde görev yapması esas oldu undan, ö retim üyesinin yurtdı ında oldu u dönem için döner sermaye katkı payı ödenmesinin mümkün bulunmadı ına,

5. Daire


Tutanak No. : 10314

Van Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

Hazine avukatları tarafından takip edilen davalarda, her dava dosyası ayrıbir i oldu una ve 3717 sayılı Kanunda “daireden uzakla mayı gerektiren her i için” yol tazminatı verilece i öngörüldü üne göre, dosya adedinin az veya çok olmasına bakılmaksızın hazine avukatının mahallinde hazırbulunarak imzaladı ı ke if tutana ının ait oldu u her bir dosya için Kanunda belirlenen oranlara göre ayrı ayrı yol tazminatı ödenmesi gerekti inden ve ke if yapıldı ını gösteren imzalı tutanakların mevcut oldu u anla ıldı ından, ke if ücreti hususunda Maliye Bakanlı ınayazılmasına gerek bulunmadı ına,


258


259

VI- MEVZUATI LE LG LSEÇME KARARLAR


260


261


Tutanak No. : 8987

Hatay Cilvegözü Gümrük Saymanlık Müdürlü ü 2000

Gümrük Müdürlü ünde çalı an kadrolu daimî i çilerin sözle melerinde, Gelir daresini Geli tirme Fonundan ek ücret ödenmesine imkân veren bir hüküm mevcut olmadı ından, söz konusu personele ek ödeme yapılmasının mümkün bulunmadı ına,


Tutanak No. : 8995


Temizlik i i ile ilgili olarak, sigorta primine esas aylık alt sınırının artmasıüzerine, söz konusu alt sınır ile sigortalının aylık kazancı arasında olu anprim farkının 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 78’inci maddesine aykırı olarak bütçeden kar ılanması sonucu fazla ödenen tutarınsorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 10436

stanbul Teknik Üniversitesi Ö renci Sosyal Hizmetler Birim Saymanlı ı 1999

Kısmî zamanlı olarak geçici i lerde çalı tırılan ö rencilere, 2547 sayılıKanunun 46’ncı maddesine göre sadece %1,5 oranında i kazaları ile meslek hastalıkları primi ödenmesi gerekirken %19,5 oranında sigorta primi i veren hissesi ödenmesi sonucu fazla ödenen tutarınsorumlularına ödettirilmesine,


262


Tutanak No. : 10263

Malatya Belediyesi Saymanlı ı 1999

Belediye ile Hizmet- sendikası arasında imzalanan toplu isözle mesinin 42’nci maddesinde süt ve yo urt verilecekler arasında sayılmayan i kollarında çalı an i çilere süt ve yo urt bedelinin ödenmesinin mümkün olmadı ına,


Tutanak No. : 7466

Kastamonu Karayolları 15. Bölge Saymanlık Müdürlü ü 2000

Toplu i sözle mesine yemek bedelinin yıllık ücretli izin kullanılan dönemde de ödenece ine ili kin hüküm konulması, 1475 sayılıKanununun 46’ncı ve 54’üncü maddelerine aykırılık te kil etti inden, sözle melerin kanuna aykırı olmayaca ı hükmü gere ince, i çilere fiilen çalı ılmayan günlerde yemek yardımı yapılmasının mümkün bulunmadı ına,


263

V- HARCIRAH MEVZUATI LE LG LSEÇME KARARLAR


264


265


Tutanak No. : 8953

Ankara Üniversitesi Türkçe Ö retme Ara tırma Uygulama Merkezi (TÖMER) Döner Sermaye Saymanlı ı 1999

6245 sayılı Harcırah Kanununun 14’üncü maddesi ile, geçici görevle gidilen mahalde sadece ikametgah veya vazife mahalli ile istasyon, iskele veya durak arasında nakil vasıtası masrafı ödenebilece i hüküm altınaalınmı iken, geçici görev mahallindeki seyahatlerin tamamı için nakil vasıtası ücreti (taksi) verilmesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine.


Tutanak No. : 120

Akdeniz Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

6245 sayılı Harcırah Kanununun 3’üncü maddesinde aile fertleri; memurun e i ve harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında bakmakla yükümlü oldu u usul ve füruu ile erkek ve kız karde leri olarak tanımlanmaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 206’ncı maddesinde ise; 19 ya ını dolduran erkek çocuklar ile ö renim gören erkek çocuklar 25 ya ına kadar, bakmakla yükümlü olunan aile efradı olarak kabul edilmektedir.

Bu nedenle sürekli görev yollu u ödemesinde harcıraha müstehak olmayan 26 ya ındaki erkek çocu a gündelik, yol ücreti ve yer de i tirme masrafı olarak fazladan ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 10238

çel l Özel dare Müdürlü ü 2000

6245 sayılı Harcırah Kanununun 18/c bendi hükmü uyarınca, kanunlar gere ince sa lık kurumlarına ayakta tedavi maksadıyla gönderilenlere


266

tedavi süresince gündelik ve sadece ikamet ettikleri yer ile tedavi gördükleri kurum arasındaki “mutat ta ıt araç ücretinin” ödenebilece iöngörüldü ünden, ayakta tedavi süresince ikamet ettikleri yer ile tedavi kurumu arasında taksi ücretinin ödenmesinin mümkün bulunmadı ına,


Tutanak No. : 10238


Görev yeri de i ikli inden dolayı hem kendisi hem de bakmakla yükümlü oldu u aile fertleri için sürekli görev yollu u alan bir memurun, fiilen ba ka yerde oturdu u için memurun görev mahalline tedavi amaçlıgelmesi nedeniyle tedavi yollu u ödenmesinin mümkün bulunmadı ına,


Tutanak No. : 5109

Mu la Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

Memuriyet mahalli dı ında bulunan kooperatif veya üst kurulu larıngenel kurul toplantılarına Bakanlık Temsilcisi sıfatıyla katılan Sanayi ve Ticaret l Müdürlü ü personeline, kooperatiflerce yatırılan ücretin dı ındaayrıca harcırah ödenmesinin mümkün olmadı ına,


Tutanak No. : 10483

Maliye Bakanlı ı Merkez Saymanlı ı 2000

Toplantıya katılmak üzere Belçika’ya görevli olarak giden Ba Hesap Uzmanı …………. 5.7.2000 tarihinden itibaren yol dahil 4 gün süreyle görevlendirildi inden 8.7.2000 tarihinde yurda dönmesi ve kendisine 3 gün için otel ücreti ödenmesi gerekiyor ise de; geçici görev yollu ubeyannamesinin incelenmesinde, adı geçenin 8.7.2000 tarihinde ilgili havayolu bürolarında yer olmaması nedeniyle bilet bulamadı ı ve 9.7.2000 tarihinde dönmek zorunda kaldı ı, fazladan ikamet etti i ve bedelini ödedi i bir günlük otel ücretini de beyan etmi oldu u ve ita amirince de bu durum kabul edilerek kendisine ödeme yapılmı oldu uanla ıldı ından; konu hakkında ili ilecek bir husus bulunmadı ına,


267


Tutanak No. : 9065

Karaman l Özel dare Müdürlü ü 1999

Valilik makam oförünün geçici görev yollu unun özel idare bütçesinden ödenmesinin, ilgilinin valilik makamının onayı ile il özel idare hizmetlerinde görevlendirilmi olmasına istinaden yapılmı oldu uanla ılmakta olup, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 57’nci maddesinde yer alan, “harcırahın, hizmetin taalluk etti i kurum bütçesinden ödenmesi” hükmü de dikkate alındı ında, yapılan ödemede mevzuata aykırılık bulunmadı ına,


Tutanak No. : 9094

Ankara Rekabet Kurumu Bütçe ve Muhasebe Müdürlü ü 2000

Dünya Türk adamları Kurultayına katılan kurul üyeleri ile “II. Uluslararası Turfanda urası”na katılan ba kan yardımcısının anılan etkinlikler süresince bütün ia e ve ibate ile konaklama giderlerinin organizasyonları düzenleyen kurulu larca kar ılandı ı davetiyelerden anla ılmakta olup, aynı günler için ayrıca (Rekabet Kurumu Kurul Üyeleri ve Kurum Personeli Harcırah leri ve Temsil Gederleri Yönergesinin 5’inci maddesine aykırı olarak) kurum bütçesinden gündelik verilmesi sonucu yersiz ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


268


269

VI- VERG MEVZUATI LE LG LSEÇME KARARLAR


270


271

GEL R VERG S


Tutanak No. : 7418

Karabük Belediyesi Saymanlı ı 1999

Toplu i sözle mesi gere ince i çilere verilen yakacak yardımları 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61’inci maddesinde tanımı yapılan ücret kapsamına girdi inden, aynı Kanunun 94’üncü maddesine aykırı olarak tevkifat yapılmaması sonucu fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5026

Antalya Gümrük Saymanlı ı 2000

4458 sayılı Gümrük Kanununun 222’nci maddesinin 2’nci fıkrasında ve 20.1.2000 tarih ve 23939 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Gümrük Yönetmeli inin 830’uncu maddesinin (a) fıkrasında, normal çalı masaatleri dı ında yapılan fazla çalı ma sonucu tahsil edilen fazla çalı maücretlerinin %50’sinin hak sahibi personele ödenece i belirtilmi ancak, bu ücretlerin gelir vergisinden istisna edildi ine dair herhangi bir düzenleme getirilmemi tir.

Bu nedenle ve 193 sayılı gelir Vergisi Kanununun 1’inci ve 2’nci maddesi hükümleri uyarınca fazla çalı ma ücreti gelirin unsurlarından biri oldu undan, fazla çalı ma ücretinden gelir vergisi kesilmemesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5103


193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi 2’nci bendi (b) fıkrasına (93/5148 sayılı BKK ile %20) göre; konser veren sanatçılara ödenen konser bedelinden gelir vergisi stopajı yapılmadı ı ve dolayısıyla fon payı kesilmedi i için fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


272


Tutanak No. : 5121

Çanakkale Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

l Çevre Müdürlü ünde sözle meli olarak çalı an mühendislerin, sözle me gere i; arazide fiilen çalı tıklarında sözle me ücretlerinin %50 fazlasıylaödenmesi sebebiyle elde ettikleri ilave ücretlerinden gelir vergisi kesilmemesi sonucunda fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


Tutanak No. : 7475

Üsküdar Belediyesi Saymanlı ı 1999

Belediye i çilerine toplu i sözle mesi gere ince yapılan aynî yiyecek yardımlarının 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61’inci maddesine göre ücret sayılması, dolayısıyla yine aynı kanunun 103 ve 104’üncü maddelerine göre gelir vergisi kesintisi yapılmaması sonucu meydana gelen fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 10298

Gaziantep ahinbey Belediyesi Saymanlı ı 1999

1.1.1998-31.12.2000 yürürlük süresi olan Toplu Sözle mesinin yakacak yardımı ba lı ını ta ıyan 36’ncı maddesinde; “Sözle me kapsamına giren i çilere yılda bir defaya mahsus olmak üzere, her yılın9’uncu ayının içerisinde ödenmek veya verilmek üzere Büyük ehir Belediyesi Döner Sermaye Müdürlü ünün halka satmı oldu u bir ton kömür ve 500kg me e odunu verilir. Herhangi bir sebepten dolayı bu yardım aynî olarak yapılmazsa Büyük ehir Belediyesinin belirlemioldu u resmî rayiç fiyatları üzerinden aynı anda odun ve kömür parasıi çiye net olarak ödenir.” denildi inden, yakacak yardımı olarak ödenen tutarlardan gelir vergisi kesintisi yapılmamı olmasında mevzuata aykırılık bulunmadı ına,


273


Tutanak No. : 10534

Bartın l Özel dare Müdürlü ü 2000

l özel idaresi bünyesinde 1475 sayılı Kanununa tabi olarak istihdam edilen geçici statüdeki i çilere, ücret kapsamı içinde özel hizmet tazminatıile aile yardımı adları altında yapılan ödemelerden; 657 sayılı Kanuna tabi personele aynı adlarla yapılan ödemelerle ili kilendirilerek gelir vergisi kesintisi yapılmaması 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61’inci maddesi uyarınca mümkün görülmedi inden, fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


274

DAMGA VERG S


Tutanak No. : 32859

Göksun Mal Müdürlü ü 1999

Köy korucularına giyim ku am malzemeleri satınalma i i ile ilgili olarak düzenlenen sözle meden, sözle me damga vergisi kesilmemesi 488 sayılıDamga Vergisi Kanununun I sayılı tablosunun 1/a fıkrasına aykırıoldu undan fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 32866

Ümraniye Belediyesi Saymanlı ı 1998

PTT, DMO ve GDA ’a yapılan ödemelerden damga vergisi kesintisi yapılmamasının 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 sayılıTablosunun (h) bendine aykırı oldu una,


Tutanak No. : 32964

Ceyhan Belediyesi Saymanlı ı 1999

Bilgisayar bakım i ine ait sözle me bedeli üzerinden binde 7,5 oranındasözle me damga vergisi kesintisi yapılmamasının 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun I sayılı tablosunun 1/a fıkrasına aykırı olmasından dolayı fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


275

KATMA DE ER VERG S


Tutanak No. : 29354

stanbul Galata Vergi Dairesi 1999

3065 sayılı Katma De er Vergisi Kanununun 32’nci maddesinin uygulamada nasıl de erlendirilece ini açıklayan 38 seri no’lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inde “sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcıbelge kullananlar hakkında yapılacak i ler” ba lıklı bölümüne uygun davranılmadı ı ve yersiz iade edildi i belirtilen katma de er vergisi için; iadenin yapıldı ı tarihte ahiz firma için sahte veya muhteviyat itibariyle yanıltıcı belge kullandı ı konusunda herhangi bir tespit yapılmadı ı ve alt firmalarla ilgili olarak da gerekli idarî i lem ve incelemenin ba latıldı ı,dolayısıyla idarelerce gere inin yapıldı ı anla ıldı ından mevzuata aykırıbir husus bulunmadı ına,


Tutanak No. : 10238


l Kültür Müdürlü ü hizmet binası bakım ve onarım in aatı i inde hakedi bedeli ödenirken imalata giren “split klima” bedellerine ili kin katma de er vergisi oranının hakedi ler için öngörülen %17 yerine %25 olarak uygulanması, hakedi li i lerin bir bütün olarak hizmet addedilmesi nedeniyle söz konusu fazla ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 7539

Ankara Ara tırma Hastanesi Döner Sermaye Saymanlı ı 2000

Kızılay Derne i, teslim ve hizmetlerinde katma de er vergisi mükellefi olmadı ı için 3065 sayılı Katma De er Vergisi Kanununun 17’nci maddesine aykırı olarak bu derne e katma de er vergisi olarak ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


276


277

VII- ÇE TL KONULARI LG LEND RENSEÇME KARARLAR


278


279

BELED YE BÜTÇES NDEN YAPILAB LECEK G DERLER


Tutanak No. : 10174

Beypazarı Belediyesi Saymanlı ı 1999

Mesai saatleri dı ında çalı tırılan i çilere verilen yemek bedellerinin belediye bütçesinden kar ılanmasının mümkün bulunmadı ına,


Tutanak No. : 9009

Antalya Büyük ehir Belediyesi Saymanlı ı 1999

Belediye Ba kanının kayınpederinin vefatı nedeniyle, encümen kararıalarak Büyük ehir Belediyesi meclis üyeleri ve Büyük ehir Belediyesi çalı anları (personeli) adına gazetelerde yayınlanan ba sa lı ı ilan bedellerinin belediye bütçesinden kar ılanması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 10424

Beyo lu Belediyesi Saymanlı ı 1998

Belediye araçlarına kasko sigortası yaptırılması 2918 sayılı KarayollarıTrafik Kanununun 106’ncı maddesine ve Belediye Bütçe ve Muhasebe Usulü Yönetmeli inin “Harcamalara ili kin formüller” ba lıklı R cetvelinin “340 tarifeye ba lı harcama kalemlerinin esas giderlerine ili kin olarak ödenen sigorta giderleri dı ında belediye mallarının sigorta edilmemesi esastır” hükmüne aykırı oldu undan yapılan ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


280


Tutanak No. : 5103


1580 sayılı Belediye Kanununun 15 ve 117’nci maddeleri ile 1050 sayılıKanunun 7’nci maddesi çerçevesinde; Devlet adına ve kanunla öngörülmü bir Devlet gideri olmadı ı halde, takvim bastırılması, mahallî sanatçıların kasetlerinin satın alınması ve bedellerinin belediye bütçesinden kar ılanması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


Tutanak No. : 5103


Köy Hizmetleri Müdürlü ü personelinin ve araçlarının belediye hizmetinde kullanılmasına ili kin olarak iki kurum arasında, bir protokol yapılmadan belediye bütçesinden Köy Hizmetleri personeline fazla çalı ma ücreti ödenmesinin mevzuata aykırı oldu una,


Tutanak No. : 10263

Malatya Belediyesi Saymanlı ı 1999

197 sayılı Motorlu Ta ıtlar Vergisi Kanununun 2’nci ve 3’üncü maddeleri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8’inci maddesi hükmü uyarınca Belediye tarafından kiralanan araçların motorlu ta ıt vergilerinin mükellefi araç sahipleri oldu undan, bu ta ıtların vergisinin Belediye bütçesinden kar ılanması sonucu yapılan fazla ödemenin sorumlularınaödettirilmesine,


281


Tutanak No. : 156


Belediye Ba kanının kendi adına vermi oldu u bayram, kandil ve yılba ıkutlamalarına yönelik ilanlar, resmî ilan sayılmadı ından bu ilan bedellerinin bütçeden kar ılanması sonucu yersiz ödenen tutarınsorumlularına ödettirilmesine,


282

DÖNER SERMAYEDEN YAPILAB LECEK G DERLER


Tutanak No. : 10391

Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi Döner Sermaye Saymanlı ı 1999

Ö rencilerin tez danı manlı ı görevini yürüten ö retim üyeleri ile üniversitenin “Yurtdı ı Yayınları Özendirme Yönergesi” uyarınca yurtdı ında yayın yapan ö retim elemanlarına ödül adı altında döner sermaye bütçesinden ödeme yapılması, 2547 sayılı Yüksek Ö retim Kanununun 58’inci maddesi ile bu maddeye göre kurulan Döner Sermaye

letmelerine li kin Yönetmeli in 6’ncı maddesine aykırı oldu undan yapılan ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5167

Dokuz Eylül Üniversitesi Döner Sermaye Saymanlı ı 2000

Dokuz Eylül Üniversitesi Kar ıyaka Poliklini inin, 2872 sayılı Çevre Kanununa dayanılarak çıkarılan “Tıbbî Atıkların Kontrolu Yönetmeli i” hükümlerine uymaması sonucu uygulanan para cezasının, ilgili memurlardan kar ılanması gerekirken kurum bütçesinden kar ılanmasısonucu fazla ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5167

Dokuz Eylül Üniversitesi Döner Sermaye Saymanlı ı 2000

T.C. Ba bakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlü ü tarafından yayınlanan 2000/10 sayılı Genelgeye ekli I sayılı cetvel ile hangi makam ve hizmetlere mobil telefon tahsis edilece i ve kurumunca kar ılanacak yıllık görü me sınırları belirtilmi tir.

Söz konusu Genelge eki cetvelde, Tıp Fakültesi Hastanesi Ba hekimli isayılmamı olup, Ba hekimlik cep telefonu giderinin i letme gelirlerinden kar ılanmasının mümkün olmadı ına,


283

ELEKTR K, SU, TELEFON, AKARYAKIT VS. G DERLER


Tutanak No. : 29330

Çorum l Özel idare Müdürlü ü 1998

Yakıt bedelinin kiranın bir unsuru olması nedeniyle, Kamu KonutlarıKanununa göre kira bedeli alınmayan valinin koruma polisine hizmet tahsisli olarak tahsis edilen konuttan yakıt bedeli alınmamasındamevzuata aykırı bir husus bulunmadı ına,


Tutanak No. : 5018

Kırıkkale Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 1999

“Kanal Kullanım Ücreti” adı altında tahakkuk ettirilen ve su faturalarınınbelli bir yüzdesi eklinde alınan bedelin gerçekte su tüketimine ili kin bir tahsilat de il, arıtma giderleri kar ılı ı oldu u anla ılmakta olup, bu niteli i itibariyle de çevre temizlik vergisi kapsamına girdi inden, bu vergiden muaf tutulmu olan kamu kurulu larının su tüketim faturalarına, ba ka ad altında da olsa, atık su bedelinin dahil edilmesine imkân bulunmadı ından fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


Tutanak No. : 5030

Bursa Devlet Hastanesi Döner Sermaye Saymanlı ı 2000

Bota A. .’ne do algaz bedeli ödenmek üzere emanete alınan tutarın, verile emri ekleri (fatura ve makbuz olarak) tutarından fazla fark vermesi sonucu ortaya çıkan belgesiz fazla ödeme miktarının sorumlularınaödettirilmesine,


284


Tutanak No. : 5103


Reaktif enerji tüketimini ölçen tesislerin kurulmaması, idarî bir tasarruf oldu undan, tesislerin kurulmaması sebebiyle aktif enerji yanında, reaktif enerji bedelinin de ödenmesinde mevzuata aykırı bir husus bulunmadı ına,


Tutanak No. : 10440

stanbul Teknik Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

4393 sayılı 1999 Mali Yılı Bütçe Kanununun 60’ıncı maddesi hükmüne aykırı olarak; üniversite tarafından i letilen lokal, kantin ve büfe gibi sosyal tesislerin elektrik, su ve yakıt giderlerinin katma bütçeden kar ılanması sonucunda fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


Tutanak No. : 9026


Belediyeye ait ö renci yurdunda tüketilen elektrik bedelinin, Elektrik Tarifeleri Yönetmeli inin 5’inci maddesinde sayılan abone gruplarından “F-Resmî Yurtlar” yerine “E-Resmî Kurumlar” abone grubu tarifesi üzerinden fatura edilmesi sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


285

7. Daire


Tutanak No. : 9033

Bursa Osmangazi Belediyesi Saymanlı ı 1999

1580 sayılı Belediye Kanununun “Belediyelerin Görevleri” ba lıklı 15’inci maddesinde ve “Belediye Masrafları” ba lıklı 117’nci maddesinde; muhtarlık barakası için elektrik tesisi kurma i i belediyenin görevleri arasında sayılmadı ı gibi, böyle bir giderin yapılmasına da izin verilmemi tir.

Di er yandan, Elektrik Tarifeleri Yönetmeli inin 14 ve 15’inci maddeleri gere ince de söz konusu belediyeden tesise i tirak bedeli alınmamasıgerekmektedir.

Bu nedenlerle, tesise i tirak bedeli olarak ödenen tutarın, sorumlulara ödettirilmesine,


286

TEMS L, A IRLAMA


Tutanak No. : 8947


A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi, ve çi Bulma Kurumu ve Dünya Bankası arasında imzalanan anla ma çerçevesinde hazırlanan “ stihdam ve Danı manlık Hizmetleri Uzun Dönem E itim Programı”na katılan kursiyerlere ikram edilen çay bedelinin “480-Temsil, A ırlama, Tören, Fuar ve Tanıtma Giderleri” harcama kaleminden kar ılanması sonucu yersiz ödenen tutarın sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 8947


Ö renci kayıtlarında görevlendirilen personele verilen ö le yeme ibedelinin “480-Temsil, A ırlama, Tören, Fuar ve Tanıtma Giderleri” harcama kaleminden kar ılanması sonucu yersiz ödenen tutarınsorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 162

Kastamonu Merkez Belediyesi Saymanlı ı 1999

Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, A ırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin 10’uncu maddesinde; mahallî örf, adet ve sosyal ya antı için (ni an, nikah ve ölüm gibi) harcama yapılabilece i öngörüldü ünden, ölüm ilanı verilerek bedelinin bütçeden ödenmesinde mevzuata aykırılıkbulunmadı ına,


287

D ER ÖDEMELER


Tutanak No. : 111

Ba bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlü ü 1999

1999 yılı Bütçe Kanununa ekli R cetvelinde; kamu kurum ve kurulu larıile meslek te ekkülleri, dernekler ve vakıflar tarafından düzenlenen bilimsel nitelikli toplantılara katılma giderlerinin ödenmesi öngörülmüoldu undan, kamu yararına çalı an derneklerden olan Türkiye Bili imDerne inin düzenledi i seminer için katılım ücretinin, adı geçen dernek adına organizasyonu yapan irkete ödenmesinde mevzuata aykırılıkbulunmadı ına,


Tutanak No. : 8947


A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesine ait 186 adet bilgisayarın yangın, terör ve hırsızlık hasarlarına kar ı sigorta ettirilerek bedelinin bütçeden kar ılanması sonucu yersiz ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 29343

Orman Bakanlı ı Merkez Saymanlık Müdürlü ü 2000

Orman Bakanlı ına ait resmî araçların, trafik tescil i lemlerinin bizzat memurlar tarafından yapılması halinde de, tescil harcı, plaka saçı, dosya parası gibi masrafların bütçeden kar ılanması kaçınılmaz oldu undan, bu i lemlerin bir komisyoncu aracılı ıyla yaptırılması halinde de bütçeden kar ılanabilece ine, ancak komisyoncuya bu i lemler dı ında yapılan ödemenin sorumlularına ödettirilmesine,


288


Tutanak No. : 8986


Döner sermaye bünyesinde açılan sertifika programına ili kin ilan giderlerinin katma bütçeden ödenmesinin mümkün bulunmadı ına,


Tutanak No. : 10200


Mahallî gazetelere verilen resmî ilan bedellerinin hesaplanmasında ilan tarifesine aykırı hesaplamalar yapılması ve ilan kapsamına girmeyen haberlerin de ilan gibi de erlendirilerek bedelinin bütçeden kar ılanmasının mevzuata aykırı bulundu una,


Tutanak No. : 10200


Avans kapatma i leminde faturalar toplamının hatalı alınması ve ta ıtındepo hacminden hareketle geçici görev yollu unda tüketilebilecek miktarın çok üstünde akaryakıt faturasının avans mahsubuna esas alınması suretiyle yapılan ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 29381

Sarıyer Belediyesi Saymanlı ı 1999

Belediye Bütçe ve Muhasebe Usulü Yönetmeli ine göre kullanılmasıgereken hesaplardan “Ta ınır Mallar”, “Ta ınmaz Mallar”, “Stoklar Hesabı” ve bu hesaplarla kar ılıklı çalı an “De er De i imleri Hesabının” usulüne uygun olarak çalı tırılmadı ı anla ıldı ından, hesaplarınkullanılmasını temin etmek için Bakanlı ına yazılmasına,


289


Tutanak No. : 32925

Gölba ı Belediyesi Saymanlı ı 1999

Verile emrine faturalar dı ında hiçbir belgenin eklenmemesi ve encümen kararı yerine geçmek üzere faturaların encümence onaylanmamasının2886 sayılı Devlet hale Kanununun 13 ve Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeli i 6 ve 35’inci maddelerine aykırı oldu undan yapılan ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


Tutanak No. : 5103


1050 sayılı Kanunun 83’üncü maddesinde avans verilecek ve kredi açılacak durumlar belirtildi inden; ita amiri mutemetlerine açılmasıgereken avansın, ita amirine verilmesi ve avans tarihinden önceki fatura ile mahsup i lemi yapılması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularınaödettirilmesine,


Tutanak No. : 5109

Mu la Defterdarlık Muhasebe Müdürlü ü 2000

2946 sayılı Kamu Konutları Kanununun 11’inci maddesi gere ince çıkarılan Kamu Konutları Yönetmeli inin “Kamu Konutları Türleri” ba lıklı 5’inci maddesinin “Hizmet Tahsisli Konutlar” ba lıklı (d) fıkrasının(I) no’lu bendinde “Hudut karakolu, istasyon, haberle me, gözlem, ara tırma, in aat mahalli gibi meskûn yerlerden uzak, sosyal ve ekonomik zorlukları olan, ula ım ve iskân imkânları kısıtlı yerlerde, normal çalı ma saatleriyle sınırlandırılması kabil olmadan görev ba ındabulundurulması gerekli olan personele tahsis edilece i” hükmü uyarınca, Sa lık Müdürlü üne ba lı sa lık ocaklarına ait lojmanların da “Hizmet Tahsisli” olarak kabul edilmesi gerekti inden söz konusu lojmanlardan kira kesintisi yapılmamı olmasında mevzuata aykırılık bulunmadı ına,


290


Tutanak No. : 29409

Balıkesir Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 2000

Mülkiyeti Hazineye ait olup, üniversite vakfına kiraya verilen kantinlerin kira bedellerinin üniversite bütçesine aktarılmamasının 2547 sayılıYasanın 55’inci maddesine aykırı bulundu una,


Tutanak No. : 10440

stanbul Üniversitesi Bütçe Dairesi Ba kanlı ı 1999

2886 sayılı Devlet hale Kanununun ta ınmaz malların kiraya verilmesi ile ilgili maddeleri, 1050 sayılı Genel Muhasebe Kanununun 17 ve 21’inci maddeleri, 2547 sayılı Yüksek Ö retim Kanununun 55’inci maddesi ve yılları itibariyle çıkan Katma Bütçeli dareler Mali Yılı Bütçe Kanunlarınınilgili hükümlerine aykırı olarak; üniversiteye ait otoparkın i letilmesinin üniversite vakfına verilmesi ve elde edilen gelirin de vakıf hesabına yatırılması sonucu fazla ödenen tutarın sorumlularına ödettirilmesine,


Tutanak No. : 3297

stanbul Beykoz Belediyesi Saymanlı ı 1998

Marmara ve Bo azları Belediyeler Birli i E itim Kurulunca düzenlenen “Belediye zabıtasının görev, yetki ve sorumlulukları” konulu seminere ancak belediye ba kanı, ba kan yardımcısı, meclis üyesi, zabıta amir ve memurlarının katılabilece i belirtildi inden, seminerle ilgisi olmayan imar müdürünün seminere katılması sonucu yapılan ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


291


Tutanak No. : 7534

Konya Büyük ehir Belediyesi Saymanlı ı 1999

lçe belediyesi tarafından tahsil edilen emlak vergisinin Büyük ehir Belediyesine ait %20’lik payının yatırılmamasının; 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun “Verginin Da ılımı” ba lıklı mükerrer 38’inci maddesine aykırı oldu undan mevzuata uygun bulunmadı ına,


Tutanak No. : 29462

Gaziantep l Özel dare Müdürlü ü 1999

Kamu Konutları Yönetmeli inin 5’inci maddesinde; Kamu konutlarınıntahsis esasları ve ekli cetvelde “özel tahsisli” konutların hangi tür giderlerinin bütçeden kar ılanaca ı belirtilmi olup; Kaymakamlara tahsis edilen lojmanların gıda giderleri ve ahsî temizlik giderleri (Gillete kontur, ipana di fırçası, di macunları v.s) bütçeden kar ılanacaklar arasında sayılmadı ından bu tür giderlerin bütçeden ödenmesinin mümkün olmadı ına,


Tutanak No. : 29462

Gaziantep l Özel dare Müdürlü ü 1999

Gençlik ve Spor l Müdürlü ünce il ve ilçelerde bulunan okullara çocukların spor yapmalarını temin etmek amacıyla alınan malzemelerin aynîyat tesellüm makbuzlarının (satın alınan malzemelerin teslim alındı ına ili kin tutanak olması halindede) bulunmaması nedeniyle yapılan ödemenin sorumlulara ödettirilmesine,


292


Tutanak No. : 29473

Artvin Sarp Gümrük Saymanlı ı 2000

Muhbir ve müsadirlere ödenen ikramiyelerden 7338 sayılı Veraset ve ntikal Vergisi Kanununun 1’inci maddesi ile 1918 sayılı Kaçakçılı ın Men

ve Takibine Dair Kanunun 60’ıncı maddesi hükmü uyarınca “veraset ve intikal vergisi” kesintisi yapılması gerekece ine,


Tutanak No. : 29490

Gençlik ve Spor Genel Müdürlü ü Spor-Toto Te kilat Müdürlü ü 2000

Spor Toto Te kilat Müdürlü ünün 2000 yılı bütçesinin gider bölümlerinden yapılacak harcamalara ait formülün “Çe itli Giderler” ba lıklı bölümünün “Temsil Giderleri” ba lıklı 412’nci maddesinde “Her türlü dernek, cemiyet ve hususî kurulu lardan alınacak davetiye ve bilet bedelleri” ifadesi yer aldı ından, ilkö retim okulundan davetiye almak suretiyle yapılan harcamanın mevzuata uygun bulundu una,


Tutanak No. : 10534

Bartın l Özel dare Müdürlü ü 2000

Özel idare mülkiyetinde olan nkumu E itim ve Dinlenme Tesisinin korunması için bakım ve onarımının yapılması gerekti inden ve bu tesisin giderlerini kar ılayacak ölçüde ciddi gelirinin olmadı ı anla ıldı ından, bakım ve onarım giderlerinin özel idare bütçesinden kar ılanmasıkonusunda ili ilecek bir husus bulunmadı ına,

SAYI TAY KARARLARI - sayistay.gov.tr · I GENEL KURUL KARARLARI I- 832 SAYILI SAYIûTAY KANUNU úLE...

Documents

Transcript of SAYI TAY KARARLARI - sayistay.gov.tr · I GENEL KURUL KARARLARI I- 832 SAYILI SAYIûTAY KANUNU úLE...