SAYI 14 - ekinoks.cu.edu.trekinoks.cu.edu.tr/HIB/14.pdf · temel b‹lg‹ler windows projeler...

TEMEL B‹LG‹LER

WINDOWS

PROJELER

INTERNET

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE

SÖZLÜK

WEB’‹N TADINI ÇIKARIN INTERNET ÜZER‹NDEK‹ EN ‹Y‹ KÜLTÜR-SANAT S‹TELER‹

GELEN YEN‹ MEKTUPLARI OKUMAKELEKTRON‹K MEKTUPLARI GRUPLAYIP TASN‹F ETMEK

ARAfiTIRMAK ve ÇIKTI ALMAK‹STENEN S‹TELERE ULAfiMAK VE ÇIKTISINI ALMAK

>>> SAYI 14

15. SAYIDA NELER VAR?TEMEL B‹LG‹LERVEKTÖR GRAF‹KLERMET‹NDE “BLOK” SEÇ‹M

WINDOWSWINDOWS SESLER‹

PROJELERKAPAK SAYFASI HAZIRLAMAK

WORD: OTOMAT‹K KAYDETME

INTERNETHAVA YARIN NASIL OLACAK?

OUTLOOK-EXPRESS’‹N D‹⁄ERÖZELL‹KLER‹

INTERNET’TEN VER‹ KAYDETMEK

MULTIMEDIA VE E⁄LENCED‹J‹TAL KAMERALAR

SÖZLÜKS HARF‹

5 Eylül’de Bayilerde

Kaç›rmay›n!

Vogel Yay›nc›l›k Piyalepafla Bul. Zincirlikuyu Cad. Ün ‹fl Merkezi No: 231/380380 Kas›mpafla-‹STANBULTel: (212) 297 17 24Faks: (212) 297 17 33

Ankara BüroMenevifl Sokak No: 26/406540 A. Ayranc›-ANKARATel: (312) 467 03 50Faks: (312) 466 27 66

Genel Yay›n Yönetmeni: Gökhun Sungurtekin (Sorumlu), Yaz› ‹flleriMüdürü: Mahmut Karsl›o¤lu, Editör: Banu Cengiz, Grafik Tasar›m: Murat Çelik, Reklam Koordinatörü: Gönül Morgül, Müflteri Temsilcisi: YelizKoyun, Pazarlama Müdürü: Güler Okumufl, Abone Sorumlusu: Nur Geçili,Da¤›t›m: Nebi Danac›, Üretim: Turgay Tekatan, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti.Genel Müdürü: Hermann W. Paul, Genel Müdür Yard›mc›s›: BesteÖzerdem, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti. Ad›na Sahibi: Gökhun Sungurtekin,Renk Ayr›m›-Film Ç›k›fl ve Bask›: As›r Matbaac›l›k Ltd. fiti., Da¤›t›mB‹RYAY A.fi., Vogel Ankara Temsilcisi: Dilek Özgen

Herhangi bir say›y› kaç›rd›¤›n›zda, bunu abone bölümümüzden temin etmeniz ve “Herkes ‹çin Bilgisayar”› eksiksiz olarak biriktirmeniz mümkün.En temelden bafllayan bilgi düzeyi ileri düzeylere kadar yükselecek. Böylece “Herkes ‹çin Bilgisayar” her düzeyden kullan›c› için “eksiksiz” bir baflvuru kayna¤› olacak.

Bilgisayar›n›zla ilgili her türlü sorun için“Herkes ‹çin Bilgisayar” Destek Telefonu

0 800 211 61 17Saatleri: 9.30 - 11.00, 13.00 - 14.30

Abone Servisi0 800 211 61 18

WORD’DE HESAP TABLOLARI YAPMAKWORD’Ü HESAPLAMALARDA KULLANMAK

KISA YOLLARZAMAN VE EMEK TASARRUFU

BAfiLAT MENÜSÜNÜ K‹fi‹SELLEfiT‹RMEKWINDOWS’U KEND‹N‹ZE UYGUN HALE GET‹RMEK

BITMAP GRAF‹KBITMAP GRAF‹KLER‹N ÇEfi‹TL‹ ÖZELL‹KLER‹

WORD-GÖRÜNÜM MODLARIB‹R METN‹N FARKLI fiEK‹LLERDE DÜZENLENMES‹

CD L‹STES‹ YAPMAKMET‹N ED‹TÖRÜNÜ L‹STELEMEDE KULLANAB‹LMEK

S <SAATD‹L‹M‹ - SERV‹S SA⁄LAYICI>B‹LG‹SAYAR TER‹MLER‹N‹N SÖZLÜK ANLAMLARI

TEMEL B‹LG‹LER BITMAP GRAF‹K

>>>

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● TEMEL B‹LG‹LER 75

Di¤er bir avantaj ise, resimlerin rahatl›kla buformata dönüfltürülebiliyor olmas›. Bilgisayardayarat›lamayan grafikler olan resimleri, foto¤raf-lar›, dia ve çizimleri Bitmap haline dönüfltürmekson derece basittir. Grafikleri bilgisayarda kulla-n›lacak formatlara dönüfltürme ifllemi s›ras›ndafaydalan›lan taray›c›lar asl›nda o kadar da pahal›ürünler de¤iller ve bu yüzden de bilgisayar mar-ketlerinden rahatl›kla temin edebilirsiniz.

PROGRAM TÜRLER‹Bitmap grafik konusunda kulland›¤›m›z prog-

ramlar› birkaç gruba ay›rabiliriz. Birinci grubagörüntüleyici ad› verilir. Bu gruptaki programlar,Bitmap grafi¤i görüntülemekten ya da yine grafi-¤in üzerinde kaydedilmeyen küçük de¤ifliklikleryapmaktan baflka bir ifllem yapmazlar. Bu türprogramlar›n en büyük avantaj› iseçok basit bir biçimde kullan›l›rve kontrol edilebilir olma-lar›. Program› kullan-maya bafllamak içinyan›nda gelen k›lavuzubile okuman›za gerekkalm›yor.

Bunlar›n en tan›nm›fl-lar›ndan biri de bir share-ware olan ACDSee.

‹kinci tür programlar ise, grafik yaratmak vedüzenlemek için kullan›lan programlar. Teknikolarak bu tür programlara "Editor" ad› veriliyor.Bitmap grafiklerinde düzenleme yap›l›rken kulla-n›lan bu programlar›n birçok çeflidi de mevcut du-rumda. Bunlar sadece fiyatlar› ve yapabildikleriifller aç›s›ndan de¤il, hitap ettikleri kullan›c› gru-bu aç›s›ndan da farkl›l›k gösteriyorlar. Profesyo-nel ve yar› profesyonel grafik program› olan Ado-be PhotoShop bu grubun en tan›nan program› ol-ma özelli¤ini tafl›yor.

Bu program› kullanarak resimlerde birçok de¤i-fliklik yapman›z mümkün. Bu tür de¤ifliklikleri ya-pan programlar› sat›n almak istedi¤inizde yüzler-ce dolar ödemek zorunda kal›rs›n›z ama asl›ndaAdobe’un içinde tüm bunlar› bulabilirsiniz.

Daha hesapl› programlarda da birçok faydal›özelli¤i bir arada bulabilirsiniz. Bu programlar-

dan biri de yine bir sharewa-re olan Paint Shop

Pro. Bu prog-ram›n epeyfazlaca özel-li¤i vard›r vebüyük bir

olas›l›kla bun-lar›n hepsini bir-

den kullanman›z mümkün olmaz.

BITMAP GRAF‹KBitmap grafik bar›nd›rd›¤› baz› özellikler yüzünden

vektör grafikten daha fazla kullan›lmaktad›r. Tabii en önemli

avantajlar›ndan biri, kullan›c›ya sa¤lad›¤› kullan›m kolayl›¤›.

En ünlü grafik dosyas› uzant›lar› bmp,jpeg ve gif’tir. Bu tür dosyalara Win-dows’da da rastlayabilirsiniz. >>>

I < >INFO

GRAF‹KLERLE ÇALIfiMAK ‹Ç‹N KULLANILAN PROGRAMLARBitmap grafiklerle çal›fl›rken kullan›lan birkaç program bulunur. Profesyonel olan-lar (örne¤in Adobe Photosop) birkaç yüz dolara sat›l›rken, baz› flirketler yar› pro-fesyoneller için haz›rlanm›fl olan programlar› ofis paketlerine ekliyor. Bazen de in-ternet üzerinde bu tür programlar› shareware ya da freeware haline bulabilirsiniz.Bir shareware sat›n almadan önce bir süre deneyebilir ve almak istedi¤inizde debelli bir indirim ile bu programlar› edinebilirsiniz. Resim görüntülemek için ACDSee, grafikle çal›flmak için de Paint Shop Pro’yukullanabilirsiniz. Program›n 7. versiyonu ise daha da gelifltirilmifl durumda (yanda-ki resim).

76 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● TEMEL B‹LG‹LER


<<<

EVDEK‹B‹LG‹SAYARLAR

E¤er evinizde de bil-gisayar kullan›yorsa-n›z, orada da Bitmapgrafiklerin bulundu¤u-nu görüp flafl›rabilirsi-niz.

Bir de eski dostumuzPaint var. Paint için-den de Bitmap grafik-ler yaratman›z müm-

kün olacakt›r. Bu programda ilginç efektler yara-tamazs›n›z ama basit grafikler de sizin için yete-rince ilginç ve dikkat çekici olabilir. Evde birazdaha komplike olan programlarda resim yapabi-lirsiniz ve bunlar› kullan›rken de biraz daha kont-rollü ve dikkatli olman›z gerekmektedir.

OYUNLARBitmap grafiklerle karfl›laflaca¤›n›z di¤er bir

alan ise oyunlar. ‹lk bak›flta anlafl›lmas› zor gibigörünebilir ama birçok oyun da Bitmap grafikler-le yarat›lm›flt›r. Son zamanlarda yap›lan oyunla-r›n büyük bir bölümünde vektör grafiklerinin kul-lan›m› tercih edilirken, piyasada halen Bitmap ileyap›lm›fl oyunlara s›kça rastlamak mümkün.

GRAF‹K STÜDYOLARIKendi foto¤raf›n›zdan poster mi yapmak istiyor-

sunuz? Bundan daha basit bir fley olamaz. Öncegrafik stüdyosuna gidin, orada taray›c› ile resmi-nizi tarayacaklar, bunu bilgisayarda kullan›lacakformata getirecekler. Daha sonra da foto¤raf›n›z›

Bitmap (kontrast› yükseltecekler, keskinlik dere-cesini ayarlayacaklar) format›na çevirecekler. Ar-kas›ndan da yaz›c›dan ç›kt›s›n› alacaklar. Tüm buifllemler birkaç 10 dakikadan daha fazla sürme-yecektir. Bu kadar çabuk bitmesinin nedeni deBitmap grafiklerle son derece rahat ve kolay çal›-fl›lmas›. Çal›fl›lan ifl üzerinde Bitmap sayesindes›k s›k de¤ifliklik yapman›z da mümkün olacakt›r.

B‹LG‹SAYARDA RES‹M YAPMAKBirçok insan›n bilgisayar›n kullan›labilece¤ini

asla düflünmeyece¤i alanlardan biri de resimdir.Resim yapmak derken kulland›¤›m›z Paint keli-mesinin bir program olan Paintile pek de ilgisi yok. Resim der-ken kastetti¤imiz sanatsal an-lamda kullan›lanresim kelimesi. Bukonuda da bilgisa-yar›n sa¤lad›¤› bir-çok fayda var. Ar-t›k baz› ressamlartüyden f›rça yerine,bilgisayar ekran›n-daki f›rçay› kul-lanmay› tercihediyor. Baz›özel programlarbirçok f›rça çeflidi-nin yaratt›¤› dar-beleri taklit edebiliyor. Bunun yan› s›ra, VanGogh ya da Rembrandt'›n tarz›n› bile taklit edebi-len programlar mevcut durumda. Bunlar ayn› za-manda çok say›da efektin yan›nda, renkleri h›zl›bir biçimde kar›flt›rman›n yöntemlerini de gösteri-

BITMAP GRAF‹KLER‹N‹N ÖZELL‹KLER‹Bitmap resimler resmi yaratan küçük renkli noktalardan oluflur. Resme ç›plak gözle bakar-

ken bu noktalar› alg›laman›z mümkün olmaz. Görebilmeniz için ya büyüteçle bakman›z ya zazum kullanman›z gerekir.

Resmin kalitesi düflük oldu¤u zaman bu ba¤›ms›z noktalar› görebilirsiniz. Bazen de yine bunoktalar› küçük kareler halinde alg›layabilirsiniz.

Belirli büyüklükteki alanlarda bu noktalardan kaç adet bulundu¤u ayn› zamanda resmin ka-litesi konusunda da bir kriter oluflturur – inch bafl›na dpi ya da nokta olarak nitelendirilir.

Internet’te kullan›lacak olan daha küçük ve basit resimler için 72 dpi yeterli olacakt›r. Ç›k-t›s› al›nacak resimlerde ise 300 dpi tercih edilmelidir. Profesyonel kullan›m için 600 dpi veüstü uygun olacakt›r. Yandaki resimde foto¤raf›n büyüteçle incelenmifl halini görüyorsunuz. Resmi ne kadar büyütürseniz, ba¤›ms›z noktalar da o kadar büyüyecektir. Baz› programlarda kalitesiz resimlerde yapt›klar› de¤iflikliklerle ilk bak›flta kaliteli bir izlenim verilmesinisa¤larlar.



>>>

yor, renklerin kar›flt›r›l›fl biçimine hayran olma-man›z da zor gibi görünüyor. Bu programlar›n enönemli özelliklerinden biri de yapt›¤›n›z herhangibir renk çal›flmas›n› kaydedip daha sonra tekrarüstünde çal›flma f›rsat›n› yakalayabiliyor olman›z.

D‹J‹TAL KAMERALARBitmap grafiklerinin liderli¤e oynad›¤› yerlerin

sonuncusu dijital kameralar. Dijital kameralar sa-yesinde resimler bilgisayar format›nda kaydedili-yor. Bu kameralar sayesinde resimlerinizi bilgisa-yara aktarmadan önce de görebilirsiniz. Asl›ndafoto¤raf çekmek için kullan›lan di¤er ayg›tlar-dan pek de farkl› olduklar› söylenemez amayak›ndan ve dikkatlice bakarsan›z birtak›mfarklar gözünüze çarpacakt›r. Dijital kamera-lar›n en önemli bölümleri çekti¤iniz resme bilebakma imkan› veren ekranlar›d›r. E¤er çekmifloldu¤unuz resmi be¤enmezseniz, hemen silme

imkan›n› da bulacaks›n›z. Bu kameralar›n en büyük dezavantaj› resim kali-tesinin normal foto¤raf makinelerinde oldu¤u

kadar iyi olmamas› ve fiyatlar›n›n da afl›r›yüksek olmas›. Bin dolar›n alt›nda kamerabulman›z pek de mümkün de¤il. Profesyo-

nellere göre önümüzdeki 5 y›l içinde dijitalkamera kullan›m› h›zl› bir flekilde artacak.

EFEKT, S‹H‹R VE MUC‹ZELERProfesyonellerin Bitmap grafikler üzerinde de¤i-

fliklikler yapan programlar› kullanarak ortaya ç›-kard›klar› fleyler neredeyse mucize niteli¤indeeserler. Bu kiflilerin deneyimleriylekullan›lan program›n birlefl-mesinin sonucunda neredeysenefes kesici fleyler ortaya ç›k›-yor.

Bu tür programlarla neleryaratabilece¤inizi birkaç re-simle size gösterece¤iz.

DENEY‹M ve SABIRBu tür efektlerin yarat›lmas› için bolca deneyim ve sabra ihtiyaç var. >>>

I < >INFO



<<<

¤ifltirmeniz mümkün olacakt›r. Baz›filtreler sayesinde yapaca¤›n›z de-¤ifliklikler sanki resmi bir ressamyapm›fl izlenimini bile yaratabilir ya

da bunlar› kullanarak resmi mo-zaik haline de getirebilirsiniz.Daha iyi programlarda bu filt-relerin onlarcas›n›bulman›zmümkün olacakt›r.

EFEKT KARAKTERLER‹E¤er tebrik kart›n›z›n üzerinde yeflil

bir arkaplan›n önünde güzel bir çiçe¤inbulunmas›n› istiyorsan›z, size bir pro-fesyonelin bunu birkaç 10 dakika içindeyapabilece¤ini söyleyebiliriz. Sonuç dagayet güzel ve baflar›l› ola-cakt›r.

MONTAJResimleri

elektronikformlar ha-

linde sak-layabildi-¤imiz için, birkaç res-mi bir arada kullana-

rak üzerinde de¤iflik çal›flmalaryapmam›z mümkün olacakt›r.Elektronik kolaj yapabilir ya daresimlerden birinin bir parças›n›di¤erinin üzerine yap›flt›rabilir-siniz. Burada görmüfl oldu¤u-

nuz, 3 resmin birbirine montaj›.

RÖTUfiE¤er elinizdeki resim elektro-

nik ortamda da bulunuyorsa, bü-yük olas›l›kla üzerinde de¤ifliklik

de yapmak isteyeceksiniz. Sayfa-daki di¤er resimlerde gördü¤ünüz çal›flmalar re-simlerin daha küçük montajlarla rötufllanmas›d›r.

F‹LTRELERBitmap grafikler üzerinde de¤ifliklikler yaparken

programlar›n en çokkulland›¤›m›z bölümle-ri filtre olarak adlan-d›rd›¤›m›z özel fonksi-yonlard›r. Filtrelerikullanarak resimleriinan›lmaz derecede de-

F‹LTRELERBirçok Bitmap editörden özel filtrelereulaflman›z mümkün olacakt›r. Bunlaraplug-in modülleri ad›n› veriyoruz. >>>

* < >‹PUCU

>>>

TEMEL B‹LG‹LER WORD-GÖRÜNÜM MODLARI


>>>

Kifliler çal›fl›rken metnin içindeki resimleri, bafl-l›klar› ya da dipnotlar› pek de görmek istemezler. Fakat üzerinde çal›flt›klar› dokümanlara son hal-lerini verirken, metnin farkl› bölümlerinin sayfadanas›l görünece¤ini merak ederler. Haz›rlad›klar›doküman›n güzel görünmesi için de bilgisayar›ndaha yavafl çal›flmas›na bile raz› olurlar. Yavaflçal›flmas›n›n sebebi ise, doküman›n daha güzel gö-rünmesi için yap›lan eklentilerdir.

Yukar›da bahsedilen sebeplerden dolay›, günü-

müzün Word ifllemcileri birçok görünüm modunaihtiyaç duyarlar ve birden çok modu da kullan›c›-lar›na sunarlar.

Word’de toplam 6 mod bulunur. Bunlar›n her bi-rinin kendine göre avantajlar› var. Baz›lar›n› dakullanmak istemeyebilirsiniz.

fiimdi her birinin avantaj ve dezavantajlar›nabakal›m.

GÖRÜNÜMÜ AYARLAMAKGörünüm modlar› iki farkl› flekilde ayarlanabilir;

ya yatay kayd›rma çubu¤unun sol ucundaki do¤rudü¤meye basarak ya da Görünüm menüsündekikomutlardan birini kullanarak.

Kayd›rma çubu¤undaki dü¤meleri kullanmakçok daha basit ve rahatt›r. E¤er yatay kayd›rmaçubu¤unun sol kenar›na bakarsan›z, kayd›rma çu-bu¤unun yan›nda 4 adet daha dü¤me göreceksi-niz. Sadece farenin imlecini üzerine getirin ve t›k-lay›n. Hangisinin hangisi oldu¤unu unutursan›z dabiraz bekleyin, çünkü Word dü¤menin üzerindeaç›klamas›n› gösterecektir. (fiekle bak›n›z.)

WORD-GÖRÜNÜM MODLARIHerhangi bir doküman haz›rlarken doküman› farkl› flekillerde haz›rlamak

mümkündür. Birçok kullan›c› için sadece metnin yaz›lmas› yeterli olacakt›r.

Farenin imleci ile Word doküman›n›n alt›ndaki karelerin üzerinde dolafl›rsan›z, görünüm çeflitlerine rastlayabilirsiniz.

<<<BuradaWord’deki 6 farkl› görünümü görebilirsiniz.

< < <


TEMEL B‹LG‹LER WORD-GÖRÜNÜM MODLARI

<<<

NORMAL GÖRÜNÜM Soldan birinci dü¤me Normal görünümü açar.

Bu görünüm özellikle metin girmek ve girdi¤inizmetin üzerinde de¤ifliklik yapmak için uygundur.Bu yüzden de Word’ün varsay›lan modu budur,yani Word’ü çal›flt›rd›¤›n›z zaman aç›lan bofl do-

küman bu flekilde görün-tülenecektir. Bu modda

metin formatla-ma ifllemi sonderece basit ha-le getirilmifltir,böylelikle de bil-gisayar verilenkomutlara çokçabuk yan›t ve-recektir.Normal görü-

nümde Word varolan sat›r geniflli¤ini oldu¤u gibi b›rakacakt›r, bugenifllik üzerinde oynamak ise size kalm›fl bir ifl-lem.

SAYFA DÜZEN‹3. dü¤meye bast›¤›n›z zaman Sayfa Düzeni

aç›lacakt›r. Bu modda Wordfarkl› araçlar›nsayfada nas›lgörünece¤inigösterecektir.Bu görünüm ti-pi özellikle say-faya resim ya

da tablolar yerlefltirdi¤inizde sayfan›n genel gö-rüntüsünü görmeniz aç›s›ndan yararl› olacakt›r.Buradan sayfa aral›klar›n› da kontrol edebilir yada iste¤inize ba¤l› olarak de¤ifltirebilirsiniz. E¤erdaha komplike bir düzen üzerinde çal›fl›yorsan›z,o zaman bilgisayar›n›z da daha yavafl çal›flacakt›r.Genellikle bu görünümde çal›fl›rken Word çöker.

BA⁄LANTILI GÖRÜNÜMNormal Görünüm ve Sayfa Düzeni dü¤melerinin

aras›nda bir de ilk defa Word 97’de gelen dü¤mevar: Ba¤lant›l› Görünüm. Bu asl›nda klasik nor-mal görünümün ve sayfa görünümünün birleflimiolarak nitelendirilebilir. Normal görünüm gibi for-matlama ifllemini kolay hale getirmez ama sayfagörünümü kadar da mükemmeldir.

Örne¤in resimlerin doküman içinde nas›l akaca-¤›n› ve sat›r aral›klar›n›n nas›l oldu¤unu göstere-cektir.

ANAHAT GÖRÜNÜMÜKayd›rma çubu¤undaki son dü¤me ile de Anahat

görünümüne ulaflabilirsiniz. Bu görünüm özelliklede uzun dokümanlar üzerinde çal›fl›rken yararl›olacakt›r. Bu bölümde baflka bir araç çubu¤u or-taya ç›kacakt›r. Bu çubu¤u kullanarak bafll›klarüzerinde oynama yapabilirsiniz, hatta bafll›klar›nyerini de de¤ifltirebilirsiniz. Bunun için de dü¤me-nin üzerine t›klayarak en düflük görüntü seviyesinegetirmeniz yeterli olacakt›r.

Anahat görünümünde konular› sadece görüntüle-mekle kalmay›p kolayl›kla da ele alabilirsiniz. Buyüzden de konular›n s›ras›n› de¤ifltirmeniz gere-kirse kullanman›z gereken görünüm budur. E¤erana bafll›¤› alt bafll›k yapmak isterseniz, Anahatgörünümü sizin için uygun olacakt›r.

Buradan istedi¤iniz flekilde zumun miktar›n› ayarlayabilirsiniz.

Word dokümanlar› hangi görünüm modunda kay›t edildiklerini hat›rlar. Tekraraç›ld›klar› zaman Word bu görünüm moduna geçecektir. Zum faktörü de buna dahildir. >>>

I < >INFO

Alt bafll›¤› olan her ana bafll›¤›n isminin yan›nda + ya da - iflaretleri bulunur. Buiflaretlerin anlam› Explorer’dakilerin ayn›-s›d›r. + iflaretinin üstüne bast›¤›n›z zamanana bafll›¤›n alt›nda alt bafll›klar ortaya ç›-kacakt›r. - iflaretine bast›¤›n›z zaman da altbafll›klar›n hepsi yok olacak ve sadece anabafll›k kalacakt›r. >>>

! < >D‹KKAT

Önizleme’nin yüzde 200’lük zumdaki görüntüsü bu flekildedir.

< < <

< < <

>>>

WINDOWS KISAYOLLAR

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● WINDOWS 43

>>>

KISAYOLLARÇo¤unlukla doküman ya da uygulamalarla m› çal›fl›yorsunuz?

Bunlarla çal›fl›rken de zamandan tasarruf mu etmek istiyorsunuz?

O zaman k›sa yollar› kullanman›z› tavsiye ederiz.

S›k s›k kulland›¤›n›z araçlar› genellikle masan›-z›n üzerinde bulundurursunuz. Çünkü ihtiyaç duy-du¤unuz zaman aramakla vakit geçirmek iste-mezsiniz. Her fleyin elinizin alt›nda olmas› gerek-mektedir. Telefon, k›rtasiye malzemeleri, takvim -bunlar› bulmak için nereye bakman›z gerekti¤inibilirsiniz. Herkes kendi çal›flma alan› içinde kendidüzenini oturtur ve böylelikle de arad›klar›n› ye-rinde bulur.

Ayn› fley bilgisayarla çal›fl›rken de geçerlidir.Windows 98 sayesinde ifl ortam›n›z› gerekli flekil-de düzenleyebilir ve isteklerinize cevap verecekhale getirebilirsiniz. Daha önce de belirtti¤imizgibi ifl ortam›n›n bilgisayardaki karfl›l›¤› vetemeli masaüstüdür. Ofiste masan›z›n üzeri-ne nas›l gerekli araçlar› yerlefltirirseniz, bil-gisayarda da masaüstüne kullanman›z gere-ken araçlar› ayn› flekilde yerlefltirmek ister-siniz. Yapt›¤›n›z ifl bitmeden de masaüstünekoyman›z mümkün olacakt›r. Böylelikle detekrar üstünde çal›flmak istedi¤inizde ara-mak zorunda kalmayacaks›n›z.

‹fllerinizi kolaylaflt›rmak için kullanaca¤›-n›z araçlardan biri de k›sayollar. Daha öncedokümanlardan ve bilgisayarda saklanabilendosyalardan ve bunlar› sabit diskte kay›tl›olarak tutmaktan bahsetmifltik. K›sayollarsayesinde bilgisayar dosyalar›na çok dahakolay flekilde eriflebilirsiniz. Bunlara ikon

denir ve doküman ya dauygulamalar üzerindebulunurlar. Bunlardanistedi¤iniz say›da, ma-saüstünde istedi¤inizyerlerde yaratabilirsi-niz. E¤er herhangi birdoküman açmak ya dauygulama bafllatmak is-tiyorsan›z, Explorerkullanman›za ya daStart menüsünü tara-man›za gerek kalmaz.

S›k s›k kulland›¤›n›z dosya ve programlar› ararken ya da bafllat›rken k›sayollar size yard›mc› olacakt›r.

K›sayollar iflinizi kolaylaflt›rmak için kullanabilece¤iniz kullan›fll› araçlard›r. Örne¤inklasör için k›sayol yaratabilirsiniz. E¤er çok s›k kulland›¤›n›z birçok dosya varsa, bunlar›klasörler içinde bar›nd›rabilirsiniz.

Program k›sayollar› en s›k kullan›lan k›sayollard›r ve program bafllatmak için kullan›la-cak en h›zl› yoldur.

E¤er belli dokümanlarla düzenli olarak çal›fl›yorsan›z, masaüstünde bunun için k›sayololuflturabilirsiniz. K›sayol program›n ikonu olarak görülür. Word ya da Excel’de yarat›landokümanlar bu flekilde de kaydedilebilir.

< < <

44 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● WINDOWS

WINDOWS KISAYOLLAR

<<<

Farenin sol dü¤mesiyle k›sayolun üzerine t›klama-n›z yeterli olacakt›r. Böylelikle gerekli olan herfley tafl›nacakt›r. K›sayollar doküman ya da uy-gulamalara ulafl›rken kullan›lan ikonlar olarak

da nitelendirilebilir.

Çok s›k kulland›¤›n›z uygulama ya da do-kümanlar için masaüstünde k›sayollaroluflturmak onlara ulaflman›zda büyük ko-layl›k sa¤layacakt›r. Sadece çal›flmak iste-di¤iniz uygulaman›n ikonunun üzerine ikikere t›klayarak açabilir ve çal›flmaya bafl-layabilirsiniz.

Masaüstünde k›sayol oluflturman›n en ko-lay yolu farenin sa¤ tuflunu kullanmakt›r. Masaüstünde sadece kiflisel doküman ya dauygulamalar›n›z›n de¤il, ayni zamandaklasörlerin de k›sayollar›n› oluflturabilirsi-niz.Bu k›sayolu yaratmak da son derece ko-

lay. Explorer’dan k›sayol yaratmak istedi-¤iniz klasörü seçin. Daha sonra da fareninsol tufluyla üzerine t›klay›n. Dü¤menin üze-rine bas›l› tutarak klasörü masaüstündekibofl alana sürükleyin. Daha sonra da dü¤-meyi b›rak›n ve ekrana gelen menüde K›sa-yol Olufltur seçene¤ini seçin. Masaüstündeklasörün k›sayol ikonu oluflacakt›r. E¤erbu ikonun üzerine t›klarsan›z, klasörüniçinde oldu¤u bir pencere ortaya ç›kacak-t›r.

K›sayol ikonlar›n›n ait olduklar› dokümanya da uygulamalardan farkl› oldu¤unu gö-receksiniz. K›sayol ikonlar›n›n üzerinde altsol köflede içinde bir ok bulunan beyaz birkutu bulunur. Bu ikonu görünce de rahat-l›kla uygulamalar›n›z›n orijinal halinden

ay›rabileceksiniz.

DOKÜMAN NE DEMEKT‹R?Belki doküman kelimesini duydu¤unuzdaakl›n›za damga bas›l› resmi bir evrak geliyor olabilir. Ama bilgisayar terminoloji-sinde bunun karfl›l›¤› herhangi bir program›kullanarak yaratt›¤›m›z veri dosyas›d›r. Örne¤in metin editöründe metin doküman›yarat›l›rken, resim program›nda da resimyap›l›r. >>>

I < >INFO

Explorer yard›m›yla masaüstünde k›sayolunu yaratmak istedi-¤iniz doküman ya da uygulamay› bulabilirsiniz. Farenin imleciyleüzerine gidin, sol tufluna bas›n ve bas›l› halde tutmaya devam edin.

Fareyle sürükleyerek dosyay› masaüstüne getirin ve dü¤meyib›rak›n.

Ekranda görünen menüden "Buraya k›sayol olufl-tur"u seçin, ikon haz›r hale gelecektir. K›sayol masaüstün-de oluflacakt›r. Bundan sonra kullanmaya bafllayabilirsiniz.

< < <

< < <

< < <

>>>

WINDOWSBAfiLAT MENÜSÜNÜ K‹fi‹SELLEfiT‹RMEK

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● WINDOWS 45

>>>

BAfiLAT MENÜSÜNÜ K‹fi‹SELLEfiT‹RMEKDaha önce de anlatt›¤›m›z gibi, bir program› bilgisayar›n›za iki farkl› flekilde

kurabilirsiniz. Ya masaüstündeki ikonuna iki kere t›klars›n›z ya da

Bafllat/Programlar dü¤mesinden kurmakta oldu¤unuz program›n üstüne gelirsiniz.

E¤er ayn› anda birçok program çal›flt›r›yorsan›zve bu yüzden de masaüstünüz kapl›ysa, birinciyöntem hemen hemen imkans›zken, ikincisi deçok uzun sürer. Windows Bafllat menüsünü düzen-lemenize izin verir. Bu menüye do¤rudan programekleyebilirsiniz. Bu yolu tercih ederseniz, prog-ramlar› da çok daha çabuk ve kolay yükleme flan-s›na sahip olursunuz.

Bafllat menüsünün kiflisellefltirilmesi afla¤›dakiflekilde gerçeklefltirilir.

1 Bafllat dü¤mesine farenin sa¤ tufluyla bas›n, ç›kanmenüden de Araflt›r’› seçin.

2 Tan›d›k Explorer penceresi karfl›n›za ç›kacak,Bafllat menüsü de sol panelde kalacak. Onun içe-ri¤i de herhangi bir klasörün içeri¤i gibi de¤ifltiri-lebilir.

46 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● WINDOWS

WINDOWS BAfiLAT MENÜSÜNÜ K‹fi‹SELLEfiT‹RMEK

<<<

3 E¤er menüye program eklemek istiyorsan›z, öncedo¤ru klasörü bulun ve farenin sa¤ tufluna bas›l›tutarak Bafllat menüsünün klasörüne tafl›y›n.

4 Seçip sürüklemifl oldu¤unuz simgeyi b›rakt›¤›n›zzaman ekranda bir menü belirecektir. Bu menü-den "Buraya k›sayol olufltur" seçene¤ini t›kla-man›z yeterli olacakt›r.

5 Bu klasörü istedi¤iniz gibi düzeltebilir, üzerineeklemeler yapabilir ya da baflka bir yere tafl›yabi-lirsiniz.

6 Çal›flmalar›n›z›n sonucu iflte burada -seçmifl oldu-¤unuz program gayet h›zl› bir biçimde ulaflabile-ce¤iniz Bafllat menüsünün içinde. Art›k çok dahah›zl› ve kolay bir flekilde çal›flabilirsiniz.

Bu menüde programlar otomatik olarak s›ralanmas›na ra¤men, say›lar›n›n 10’u afl-mamas›na dikkat edin. Çünkü böyle bir du-rumda programlara çabuk ulaflma imkan›n›kaybetmifl olursunuz. >>>

* < >‹PUCU

Bafllat menüsü özetleyici olmal›d›r ve s›k s›k kulland›¤›n›z programlar› h›zl› birbiçimde açman›za yard›mc› olmal›d›r. Yap›lan hatalardan biri de programlar›nço¤unun Bafllat menüsüne yerlefltirilmesi-dir. E¤er bu bölüme çok fazla program ek-lediyseniz, o zaman menünün bir k›sm› ka-pal› kalacakt›r ve gördü¤ünüz oku afla¤› yada yukar› hareket ettirmeniz sonucunda or-taya ç›kacakt›r. >>>

I < >INFO

>>>

PROJELERWORD’DE HESAP TABLOLARI YAPMAK

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PROJELER 41

>>>

TABLO YARATMAKTabloyu birkaç farkl› flekilde yaratabilirsiniz:> Araç çubu¤undaki dü¤menin yard›m›yla TabloEkle.> Tablo menüsünden Tablo Ekle. > Word 97’de tabloyu elle de çizebilirsiniz.

TABLO EKLE DÜ⁄MES‹Tablo Ekle dü¤mesini Standart araç çubu¤un-

dan bulabilirsiniz. Bu dü¤meye bast›ktan sonra,Word INSTRUMENTAL k›lavuzu gösterecektir.Farenin sol dü¤mesine sürekli olarak bas›l› tutunve imleci genifllemifl olan k›lavuzun içinde gezdir-meye bafllay›n. K›lavuzun içi basamaklar halindemavi renkle dolacakt›r. Bu arada farenin imlecide bu mavi alan›n sa¤ alt kösesinde durmaya de-

vam edecektir. Ayn› zamanda k›lavuzun alt›ndaileride yarataca¤›n›z tablonun boyutunu da göre-bileceksiniz.

E¤er 4x5 hücreden daha büyük bir tablo olufl-turmak istemiyorsan›z, o zaman iste¤iniz miktar-da ama farenin tufluna bas›l› olarak afla¤›ya do¤-ru inin. Fare imleci hemen yön haline gelecek vebu arada tablo geniflleyecektir.

Dü¤meyi b›rakt›¤›n›z zaman da kelimeler oto-matik olarak dokümana eklenecektir.

TABLO MENÜSÜNDEN TABLO EKLE

E¤er Tablo Ekle dü¤mesininsundu¤u olas›l›klar› k›s›tl›ve basit buluyorsan›z, o za-

man Tablo Me-nüsünden TabloEkle tuflunukullanman›z›tavsiye ederiz.

WORD’DE HESAP TABLOLARI YAPMAKWord’de kullan›lan hesap tablolar› son derece yararl› araçlard›r. Bunlar› kullanarak

siparifl verebilirsiniz, siparifl verirken de verileri özet fleklinde girmifl olacaks›n›z.

Birçok insan için Word ayn› zamanda tablo programlar›n›n yerine de geçmektedir.

Yeni bir doküman›n içine yerlefltirmek üzere tablo haz›rlarken bunun da bir bafll›-¤› olaca¤›n› sak›n unutmay›n. E¤er tabloyusayfan›n bafl›na koyduysan›z ve bundan ön-ce biraz da yaz› yerlefltirmeniz gerekiyorsa,imleci tablonun ilk sat›r›na yerlefltirin veTablo menüsünden Hücreleri Böl komutunabas›n. >>>

I < >INFO

42 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PROJELER

PROJELER WORD’DE HESAP TABLOLARI YAPMAK

<<<

Sütun say›s› k›sm›na daha sonra üzerinde çal›fl-may› düflündü¤ünüz sütun say›s›n› girmeniz gere-kir. Word’de çal›fl›rken tabloda en fazla 63 sütunbulunabilece¤ini göz önüne alman›z gerekiyor.

Genifllik k›sm›na Otomatik girerseniz, Word’densütun geniflliklerini ayarlamas›n› istiyorsunuz de-mektir. Sütunlar›n genifllikleri ayarland›¤› zaman,tablo tüm sayfay› kaplayacak boyutta olacakt›r.

Sat›r say›s› k›sm›na da istedi¤iniz sat›r say›s›n›girmeniz gerekmekte. En fazla 32 bin 767 sat›reklenebilir.

Otomatik Format tufluna bast›ktan sonra, Wordotomatik formata sahip bir tablo açacakt›r, bura-dan daha sonra üzerinde çal›flaca¤›n›z tablonunnas›l görünece¤ini ayarlayabilirsiniz.

Görünüm ayarlanm›fl olabilir ama bir kesinli¤iolmak zorunda da de¤ildir. Bir önceki iste¤inizidüflünürseniz, imleçle tablonun içine girebilir veTablo menüsündeki Otomatik tablo format› komu-tundan pencereyi tekrar açabilir ve son karar›n›z›de¤ifltirebilirsiniz.

Otomatik S›¤d›r alan›n› doldurduktan sonra,Word her sütunun geniflli¤ini ayarlamaya çal›fla-cakt›r. Böylelikle de bu sütunda yer alan en uzunmetin bile tek bir sat›ra s›¤acak hale gelecektir.E¤er sütunda metin yoksa, o zaman Word sütungeniflli¤ini orijinal haline getirecektir.

MET‹NLE ÇALIfiMAKNormal bir dokümanla çal›fl›rken nas›l yap›flt›r-

ma ifllemi yap›yorsan›z, tabloya da metni ayn› fle-kilde yap›flt›rabilirsiniz. Fakat farenin imlecininhareketleri normal metinde yapt›¤› hareketlerdenbiraz daha de¤ifliktir. fiunu unutmay›n; tablonuniçindeki metin üzerinde de¤il, hücreler aras›ndayatay olarak hareket etmek istiyorsunuz ve buyüzden de imleç anahtarlar›yla birlikte ALT tuflu-nu bas›l› flekilde kullanmal›s›n›z.

Daha önce de belirtti¤imiz üzere, tabloya ekle-meler yaparken sat›r say›s›n› kesin olarak bilmekzorunda de¤ilsiniz. Son sat›r›n son hücresini dol-durduktan ve TAB tufluna bast›ktan sonra, Wordotomatik olarak yeni bir sat›r ekleyecektir. Bu sa-t›r da bir öncekiyle ayn› formatta olacakt›r.

Sat›rlarda farkl› say›larda sütunlar varsa,o zaman Otomatik S›¤d›r alan›n› kullanma-y›n. Word tüm sütun için ayn› geniflli¤i kul-lanacakt›r. >>>

! < >D‹KKAT

fiUNLARI HATIRLAYIN:> ALT+AfiA⁄I OK imleci bir sonraki hücrenin

bafl›na getirir.> ALT+YUKARI OK imleci bir önceki hücrenin

bafl›na getirir.> SOL ALT+HOME imleci sat›rdaki ilk hücrenin

bafl›na getirir.> SOL ALT+END imleci sat›rdaki son hücrenin

bafl›na getirir.> ALT+PGUP imleci içinde metin imlecinin bu

lundu¤u sütunun ilk hücresinin bafl›na getirir.> ALT+PGDN imleci içinde metin imlecinin bu

lundu¤u sütunun son hücresinin bafl›na getirir.

HÜCRELER ARASINDA GEZMEN‹N ‹K‹NC‹ B‹R YOLU DA TAB TUfiUNU KULLANMAKTIR.

> TAB - imleci bir sonraki hücreye geçirir. E¤er bu hücrede metin varsa, o zaman metin blok halinde seçilecektir.

> SHIFT+TAB - imleci bir önceki sat›ra geçirecektir. E¤er hücrenin içinde metin varsa, o zaman metin blok halinde seçilecektir.

Autofit alan›n› iflaretleyerek elde edece-¤iniz etkiyi hesap tablosunun sol kenar›nafare ile çift t›klayarak da elde edebilirsiniz.

>>>

* < >‹PUCU

>>>

INTERNETWEB’‹N TADINI ÇIKARIN

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● INTERNET 79

>>>

Rothschild ailesinin çok zengin bir aileoldu¤unu ve sanat hamili¤i yapt›¤›n› bir-çok kifli bilir. fiu anda Rothschild’lar›nevi nefis bir bahçesi de olan bir müze vegaleri. Burada gerçeklefltirilen etkinlik-lerden haberdar olmak istiyorsan›z,http://www.waddesdon.org.uk/main.htmladresine gitmeniz yeterli olacakt›r.

http://www.users.dircon.co.uk/~de-rekk/finefrut/index.htm adresinde yeralan sayfalarda modern sanat konusundafaaliyet gösteren on-line galeri bulabilir-siniz. Bu galeri ‹ngiltere’de, East Sussexbölgesinde bulunuyor ve "kendini sanatç›olarak nitelendirmeye haz›r olan herkesburaya davetlidir'' slogan›n› kullan›yor.

Genç bir ressam m›s›n›z? O zamanhttp://www.paintersstudio.com adresin-den ünlü ressamlar›n resimleri, çizimiçin kullan›lan materyaller ve tekniklerleilgili bilgileri alabilirsiniz. Akrilik, sulu-boya ya da ya¤l›boya ile nas›l çal›flaca¤›-n›za dair bilgilere buradan ulaflabilirsi-niz.

Defalarca Yahoo!’dan bahsetmifltik. Fa-kat dikkatinizi sanat hakk›nda son ha-berleri veren Yahoo! sayfalar›na çekmekistiyoruz. Burada baflka sayfalara gidenlinkler yer almakta. http://fullcoverage.yahoo.com/Full_Cove-rage/Entertainment/Art_and_Museums/adresini ziyaret etmenizi tavsiye ederiz.

Le Louvre’u ziyaret etmek isteyenleretavsiye edebilece¤imiz bir adres de mev-cut durumda. http://www.smartweb.fr/lo-uvre/page.htm adresine gitti¤iniz zaman,müzeyi ziyaret etme f›rsat›n› yakalam›flolacaks›n›z. Bir fare t›klamas›yla galeri-de yer alan tüm resim ve konu bafll›klar›-n› görmeniz mümkün olacakt›r.

Web sitesi yapma iflinin de sanat olaraknitelendirildi¤ini biliyor muydunuz? Baz›sayfalar›n di¤erlerinden çok daha hofl gö-ründü¤ünü ve ilginç oldu¤unu fark etmifl-sinizdir. Bu tür sayfalarda genellikle ha-reket eden, ilginç animasyonlar bulunur.http://www.mowa.org/enter.html adresin-de bu tarz animasyonlar› bulabilirsiniz.

WEB’‹N TADINI ÇIKARIN Geçen say›da bu bölümde ele ald›¤›m›z pek de ciddi say›lmayacak konudan sonra bu

sefer sizi güzellik ve mükemmelli¤in dünyas›na -sanat dünyas›na davet ediyoruz.

80 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● INTERNET

INTERNET WEB’‹N TADINI ÇIKARIN

<<<

www.ressam.cjb.netHerkesin her konuda Web sitesi açma-

ya bafllad›¤› günümüzde asl›nda teknolojiile çok fazla yak›n olmad›¤›n› sand›¤›m›zsanat alan›nda insanlar bile bu dünyan›nçekicili¤ine kap›l›yorlar. Bunlardan biriolan ressam Ali Ergüder de açt›¤› sitealt›ndan yaratt›¤› çal›flmalar›n ço¤ununatürmort, oryantal, peyzaj ve ‹stanbulmanzaralar› bafll›klar› alt›nda yay›nl›yor.Resimle ilgilenenler mutlaka bir göz at-s›n.

sanatgalerisi.comKonusunda Türkiye'nin " En Genis Ice-

rikli Ilk Güzel Sanatlar Sitesi " olma id-dias› kurulmufl site gerçekten de bunuhak eder biçimde çok fazla konu bafll›¤›-na sahip. Plastik ve el sanatlar›, yaflamve mekan, sanat market ve sanat yay›n-lar› alt bafll›klar›n›n yan›nda Foton ad›n-da sanal bir dergiye de site alt›ndan ula-fl›labiliyor. Bunun yan›nda girifl sayfas›n-dan 20’ye yak›n günümüz sanatç›lar› ileilgili bilgi almak da mümkün oluyor.

www.lebriz.comTürkiye'de son dört y›l içinde düzenle-

nen tüm müzayedelerdeki resim fiyatlar›-n› derleyen tek site olan Lebriz’de1000’e yak›n kay›t bulunuyor. Bunun ya-n›nda sitede her ay, Türk resminin usta-lar› ve ay›n yabanc› sanatç›s› bölümleri-nin yan›nda ça¤dafl Türk ressamlar›ylaröportajlar da yer al›yor. Ayr›ca bulmacaköflesi, ülkemizden ve dünyadan sergi ha-berleri ve koleksiyonculara öneriler isesitenin di¤er ilginç bölümleri.

www.sanatdunyasi.homepage.comSanat dünyas›n›n bir baflka kolu olan

müzik ile ilgili bu sitede ozanlar, türkü-ler, MP3’ler, fliir ve marfllar gibi bir çokalt bafll›k bulunuyor. Ozanlar bafll›¤› al-t›ndan ozanlar›m›za ait baz› fliirlere te-ker teker ulaflabilece¤iniz gibi türkülerbölümünden de A’dan Z’ye tüm türküsözlerine ulaflabiliyorsunuz. MP3 bölümüise gerçekten oldukça genifl bir türkü ar-flivini size ulaflt›r›yor.

www.netbul.comTürkçe arama motorlar›n› kullanarak

istedi¤iniz konuda bilgiye ulaflman›zdaha da kolay olacakt›r. Bu tür siteler-den biri olan Netbul’da da E¤lence veSanat ana bafll›¤›n›n yan›nda Sinema,Müzik, Filmler Hakk›nda ‹lginç Siteler,Oyuncu ve Yönetmenler,Edebiyat, Resim-Heykel, fiairler, Türk Müzi¤i ve PopMüzik üzerine kategorize edilmifl yüzler-ce ba¤lant›ya ulaflman›z da mümkünoluyor.

www.kuresel.com/tango.htmTango dersleri ve tarihi hakk›nda bilgi

almak, milonga gecelerine kat›lmak,Workshoplardan haberdar olmak ve tan-go tutkunu insanlarla iletiflime geçmekisterseniz siteye mutlaka u¤ray›n. Siteniniçeri¤i gerçekten oldukça doyurucu ve il-ginç. Ayr›ca Fehmi Akgün, Hayri Erenlive di¤er Tango sitelerine linklere de bu-radan ulafl›labiliyor. Sevin sevmeyinama mutlaka bu siteyi bir ziyaret edin.

>>>

INTERNETGELEN YEN‹ MEKTUPLARI OKUMAK


>>>

Bu yaz› dizisinin daha önceki bölümlerinden bi-rinde e¤er 1-2 hafta boyunca internete ba¤lan-maz ve elektronik ortamda gelen mektuplar›n›z›(e-mail) almazsan›z, bir anda çok fazla say›da e-mail gelmifl oldu¤unu görebilece¤inizi belirtmifl-tik. Mailbox’›n›z›n sürekli dolu halde bulunmas›n›istemiyorsan›z, o zaman mektuplar›n›z› gruplaraay›rmal›s›n›z. Size flöyle bir tavsiyede bulunaca-¤›z:

1 Gereksiz mektuplar› hemen silin, çünkü bunla-r›n birikip de yarataca¤› kar›fl›kl›k aras›nda ger-çekten de iflinize yarayacak e-mail’lar› kaybedebi-lirsiniz.

2 Gelen mail’lar› farkl› kriterlere göre ay›r›pfarkl› klasörlere gitmelerini sa¤lay›n.

3 E¤er belli kiflilerden sürekli mail al›yorsan›zya da belirli konularla ilgili mail’lar daha çok ge-liyorsa, o zaman filtreler yarat›n. Böylelikle gelenpostalar belirledi¤iniz kurallara göre ayr› ayr›klasörlere yollanacakt›r.

4 En önemli mektuplar› da bilgisayar›n›z›n sabitdiskine, floppy diskete ya da CD’ye kaydedin.

Klasik posta yöntemiyle gelen mektuplar› ay›rmak ve ay›klamak son derece kolay

bir ifllemdir. Gereksiz mektuplar› çöpe atar, gerekli olanlar› da belirli bir yerde

saklars›n›z. Peki elektronik postada da buna benzer ifllemler yapabilir miyiz?

GELEN YEN‹ MEKTUPLARI OKUMAK

‹nternette gezerken rastlayaca¤›n›z baz› siteler size e-mail adresini yazman›z karfl›-l›¤›nda sitelerinde bulunan ürünleri siparifletmeniz durumunda baz› indirimler yapa-caklar›n› ya da avantaj kazanaca¤›n›z› id-dia ederler. E¤er böyle bir fley yaparsan›z,ondan sonra mail adresinize indirime girenürünler hakk›nda yüzlerce mail gelecektir.Mail adresinizi bu tür yerlere vermeniz du-rumunda posta kutunuza sürekli mail gele-ce¤ini bilmeniz gerekir. Bu tür mektupbombard›manlar›na spam ad› verilir vebunlardan korunman›z son derece zordur.Bu yüzden de size e-mail adresinizi herkesevermemenizi tavsiye ederiz. >>>

! < >D‹KKAT


INTERNET GELEN YEN‹ MEKTUPLARI OKUMAK

<<<

GELEN MAIL NASIL OKUNUR?

1 Outlook’un üstüne t›klayarak klasör-ler bölümünü aç›n. Gelen Kutusu k›s-m›nda okunmam›fl e-mail’lar›n›z› bula-caks›n›z. Genellikle klasörün yan tara-f›nda kaç yeni mail’›n gelmifl oldu¤unadair bir not bulunur. Hangi mektupla-r›n okunmam›fl oldu¤u ise yan taraf›n-da bulunan ikondan ve ayn› zamandada renginden anlafl›l›r. Eger bir e-ma-il’› okumad›ysan›z, yan›nda bir kapal›zarf resmi göreceksiniz. Ayn› zamandaokunmam›fl mektuplar sar› renge sa-hipken, okunmufl olanlar beyazd›r. ‹m-leç yard›m›yla mektubun üzerine gidin.Mektubun oldu¤u sat›r mavi olacakt›r. Bu iflleminard›ndan da Enter tufluna bas›n.

2 Aç›lan yeni pencerede mektubu tamamlayantüm bilgileri bulacaks›n›z:

Gelen mail’lar› ay›rmak için kulland›¤›n›zklasörleri bilgisayar›n›z›n de¤il, sunucunu-zun üzerinde yarat›rs›n›z. Bunun pek de hoflolmayan bir sonucu bulunur. Herhangi biri-si size özel bir mektup gönderecekse, bunaeriflilme ihtimalini de göz önüne alman›zgerekir. Bazen de posta için kullan›lan su-nucu çökebilir ve mektuplar›n›za ulaflamazs›n›z. >>>

I < >INFO

Mektup ekleri

Ana metin

Yan›t verme

Tüm gönderenlere yan›t verme

Klasörü açma

Gönderme tarihiSonraki mektup

Önceki mektup

Silme

Mektubu baflkas›na iletme

Yaz›c›dan ç›k›fl alma

Gönderen adresiAl›c› adresi

3. flah›s adresiKonu bafll›¤›

Merhaba,

Berker sana istedi¤in dosyalar›

gönderiyorum.umar›m iflini görür.

Hoflçakal

Kardeflin.

>>>

INTERNETARAfiTIRMAK VE ÇIKTI ALMAK


>>>

SAYFA ÜZER‹NDE ARAMA YAPMAK‹nterneti tükenmez bir bilgi hazinesi olarak ni-

telendirmek mümkün. Internet Explorer’›n yara-t›c›lar› ifllerimizi daha kolay hale getirmek istedi-ler. Bu yüzden de program›n içine internette sayfaarama konusunda yard›mc› olan bir fonksiyon ek-lediler. Peki bu fonksiyon nas›l çal›fl›yor?

‹nternetteki sayfalardan birini yükledikten sonraklavyeden Ctrl ve F tufllar›na basabilir ya da fa-reyle Düzen menüsünün üzerine gider, farenin soltufluna basar ve önünüze ç›kan menüden Bul tuflu-nu seçersiniz. Bu ifllemlerden sonra ekranda ara-ma penceresini göreceksiniz. Hemen arad›¤›n›zmetni girebilir ve daha sonra da Enter tufluna ba-sabilir ya da farenin yard›m›yla "Sonrakini bul"dü¤mesine t›klayabilirsiniz. Bunun yan› s›ra, fare-nin de yard›m›yla yine bu pencerenin içinden di-¤er arama parametrelerine de ulaflabilirsiniz.

E¤er istedi¤iniz program› belirli bir metni kulla-narak aramaya bafllad›ysan›z, o zaman Enterdü¤mesine bast›ktan ya da "Sonrakini bul" dedik-ten sonra arad›¤›n›z metne en uygun olan cümleortaya ç›kacakt›r. E¤er program o sayfada arad›-¤›n›z türden bilgiyi bulamad›ysa, program›n arafl-t›rma iflleminin bitti¤ine dair bir uyar› ekrandabelirecektir. Ne zaman isterseniz,‹ptal dü¤mesine basarak arama ifl-lemini durdurabilirsiniz.

‹NTERNET ÜZER‹NDE YERALAN SAYFANIN BASILMASI

Internet Explorer’› kullanarakbilgisayar›n›za ya da ba¤l› oldu¤u-nuz a¤a ba¤l› olan bir yaz›c›danç›kt› alabilirsiniz. Browser saye-

ARAfiTIRMAK VE ÇIKTI ALMAKInternet Explorer sayesinde, resimleri ya da sayfalar›n tümünü sabit diskimize

kaydedebiliriz. Böylelikle de arad›¤›m›z bilgilere ulaflabilir ve hatta ç›kt›s›n› bile

alabiliriz. Ayn› zamanda link olarak da istedi¤imiz kiflilere yollayabiliriz.

Siyah-beyaz ç›kt› veren yaz›c›lar›n renkliç›kt› veremedi¤ini unutmay›n. Böyle bir durumda sadece resimlerin bulundu¤u yerinç›kt›s›n› alman›z› ve geriye kalan bölümle-rin ç›kt›s›n› da renkli bir yaz›c›dan alman›z› öneririz. >>>

* < >‹PUCU


INTERNET ARAfiTIRMAK VE ÇIKTI ALMAK

<<<

sinde sayfan›n tümünün ya da bir k›sm›n›n ç›kt›s›-n› alabilirsiniz.

Tüm sayfay› basmak isterseniz, hiç de komplikesay›lmayacak bir ayarla bunu yapabilirsiniz.Browser’›n üst k›sm›nda bulunan Yazd›r dü¤mesi-

ne basman›z bunun için yeterli olacakt›r.E¤er yaz›c›y› kapatmad›ysan›z, 1-2 dakikaiçinde ç›k›fl›n›z haz›r olacakt›r.

E¤er sayfada yer alan metnin belirli birbölümünün ç›kt›s›n› almak istiyorsan›z, ozaman önce bu bölümü seçmelisiniz. Bunuyapman›n en kolay yolu da fareyi kullan-makt›r. ‹mleç ok halindeyken farenin soltufluyla sayfa üzerindeki herhangi bir yeret›klay›n. Farenin tuflunu bas›l› tutarak ya-vafl yavafl hareket ettirdi¤inizde üstündengeçti¤iniz yerlerin kararm›fl oldu¤unu gö-receksiniz. ‹stedi¤iniz alan› seçtikten sonrafarenin tuflunu b›rakabilirsiniz; alan halaseçili kalacakt›r.

fiimdi de browser menüsünün birinci tufluolan Dosya’n›n üzerine gelin. Bu tuflunüzerine sol tuflla t›klad›¤›n›z zaman afla¤›-ya do¤ru uzad›¤›n› göreceksiniz. Buradaki

seçeneklerden biri de Yazd›r. Bu seçene¤in üstünede farenin sol tufluyla t›klaman›z gerekmekte.Karfl›n›zda ç›kt› ayarlar›n› yapabilece¤iniz birpencere bulacaks›n›z.

Bu menüye ulaflman›n bir baflka yolu da Ctrl+Ptufl kombinasyonunu kullanmak. Burada sizi as›lilgilendiren k›s›m Yazd›r bölümüne farenin sol tu-fluna basman›z sonucunda ulaflabilece¤iniz Yazd›rayarlar›. Enter tufluna bast›ktan ya da Tamamdü¤mesine t›klad›ktan sonra ç›kt›y› alabileceksi-niz demektir. Yaz›c› sayfan›n sadece fareyle seç-mifl oldu¤unuz k›sm›n›n ç›kt›s›n› alacakt›r.

Bir önceki pencereden alaca¤›n›z ç›kt› ile ilgilide¤ifliklikler yapabilirsiniz. Örne¤in almak istedi-¤iniz ç›kt› say›s›nda art›r›ma gidebilirsiniz.

Ctrl+F tufl kombinasyonunu kullanarak sadece sayfada neler oldu¤unu ö¤renmeklekalmazs›n›z. E¤er sayfan›n sonundaysan›zyapaca¤›n›z araflt›rman›n yönünü de¤ifltir-meyi unutmay›n. >>>

I < >INFO

>>>

MULTIMEDIA VE E⁄LENCECD L‹STES‹ YAPMAK

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE 27

>>>

fiimdi size CD okuyucusunda nas›l liste yapaca¤›-n›z› gösterece¤iz. Bu tür listeler oluflturdu¤unuz-da, ayn› CD’yi CD okuyucusuna yerlefltirdi¤inizzaman CD’yi tan›yacak ve flark› isimleriyle s›ranumaralar›n› gösterecek.

1. BASAMAKCD’yi mekani¤inin içine yerlefltirin. K›sa bir za-man sonra CD okuyucunuz çal›flmaya bafllayacak-t›r. E¤er çal›flmaya bafllamazsa, o zaman Bafl-lat/Programlar/Donat›lar/E¤lence/CD Okuyucusuyolunu kullan›n.

2. BASAMAKCD okuyucunun, disk hakk›nda bilgi olmas› gere-ken bölümleri bofl olarak gelir. Sadece Yeni fiark›ya da 1. fiark› gibi yaz›lar bu k›s›mlarda görünür.Disk menüsünden Çalma Listesini Düzenle bölü-müne girin.

3. BASAMAKKarfl›n›za ç›kan pencerede diske yüklü olan flark›-lar hakk›nda bilgiler yer alacakt›r.

CD L‹STES‹ YAPMAKE¤er evde birden fazla CD’niz varsa, bunlar›n listesini yapabilirsiniz. Metin

editöründe liste haz›rlarken herhangi bir zorlukla karfl› karfl›ya kalmayacaks›n›z.

28 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE CD L‹STES‹ YAPMAK

<<<

4. BASAMAKBafll›k bölümündeki metinleri silin (metni seçin veSil tufluna bas›n). Daha sonra da gerçek bilgileriburaya girin.

5.BASAMAKfiark› menüsündeki fiark› 1’e t›klay›n ve ard›ndanda fiark› 1 yazan alan›n üzerine t›klay›n. Metinimleci alanda görünecektir.

6. BASAMAKBu alandaki bilgiyi silin ve birinci parçan›n ad›n›girin. Ard›ndan da ‹sim tuflunun üzerine t›klay›n.

7. BASAMAKBu tufla bast›¤›n›z zaman ilk flark› kendi ad›ylagörünecektir. ‹smi de¤ifltirdikten sonra flark›n›nüzerindeki mavi çizgi otomatik olarak bir sonrakiparçaya atlayacak. fiark› isimlerini ayn› flekildede¤ifltirmeye devam edin.

8. BASAMAKCD’nizdeki tüm flark›lar›n isimlerini girdiktensonra Tamam tufluna t›klay›n. Bu ifllemi tamamlad›ktan sonra ne zaman ayn›

CD’yi takarsan›zflark›lar›n isimlerinigörebileceksiniz.

E¤er anlatt›¤›m›z yöntemi çok uzun yada kar›fl›k bulduysan›z, bunlar›n bilgisaya-r›n›zda sonsuza dek kalaca¤›n› söylememizbelki de sizi ikna edecektir. CD okuyucusu,bilgileri tan›mlad›¤›n›z flekilde tekrarsunacakt›r. >>>

* < >‹PUCU

>>>

SÖZLÜKS HARF‹

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● SÖZLÜK 26

>>>

S:SAAT D‹L‹M‹Windows ayarlar›na dahilolarak Tarih/Saat özellikleriiçinde yer alan bu seçenekiçinde bulundu¤unuz meridye-ne göre saat ayarlar›n›n do¤-ru bir flekilde yap›lmas›n› sa¤-

layacakt›r. Buradaki listeiçinden bulundu¤unuz il’e enyak›n saat dilimini seçebilirsi-niz. Örnek olarak ‹stanbuliçin bu de¤er GMT +2’dir.Böylelikle gün ›fl›¤›ndan ya-rarlanma de¤iflimlerinde sa-atin de Windows taraf›ndanotomatik olarak ayarlanmas›sa¤lanabilir.

SAB‹T D‹SKHer bilgisayarda mutlaka bu-lunmas› gereken bu donan›m

ayg›tlar› bilgisayarlar›n bilgidepolama üniteleri olarak ni-telendirilebilirler. Kapasite öl-çü birimi olarak GB ya daonun bir alt kat› olan MBkullan›l›r. Kullan›m alanlar›nagöre ise IDE ve SCSI diye iki

türe sahip olan sa-bit diskler içinde evkullan›c›lar› için enuygun olanlar IDEdisklerdir. Günü-müzde oldukça faz-la yer kaplayan ifl-letim sistemi ve di-¤er yard›mc› prog-ramlar›n rahat birbiçimde kullan›l-mas› için 10 GB’›nüzerinde bir diskal›nmas› iyi bir se-

çim olacakt›r.

SA⁄ TIKLAMAFare üzerinde bulunan iki yada üç tuflun en sa¤dakine ba-s›lmas› suretiyle gerçeklefltiri-len ifllemdir. Programlara gö-re ayr› fonksiyonlara sahipolabilecek bu ifllem iflletimsistemi alt›nda bofl masaüs-tünde gerçeklefltirildiyse deekrana yard›mc› bir menüaç›p, kullan›c›lar›n simgeleridüzenlemesi, dizmesi, yeni

Windows ö¤e-leri oluflturma-s› ve ActiveDesktop ileayarlar› de¤ifl-tirmesi gibi ifl-lemleri kolay-l›kla yapmas›n›sa¤lar.

SALT OKUNURBir dosyan›n öz niteliklerin-den biri olan bu özellik aktifduruma getirildi¤i zaman odosyan›n herhangi bir flekildede¤ifltirilmesi, silinmesi ya datafl›nmas› da önlenmifl olur.

Herhangi bir dosya üzerinesa¤ tufl ile t›klayarakaç›lan menüden Özel-likleri seçti¤iniz za-man en altta Öz nite-likler bölümündekisalt okunur seçene¤i-ni seçerek bu özelli¤iaktif duruma getire-bilirsiniz.

SANAL BELLEKBilgisayarlar›n çal›fl-mas› için mutlaka gerekli

olan donan›mlardan biri debelleklerdir. Ancak ihtiyacagöre 64MB, 128MB gibi de-¤iflik boyutlarda al›nan bubellekler genelde birden fazlaprogram›n ayn› anda çal›flt›-r›lmas› için yeterli olamamak-tad›r. Bu durumda iflletim sis-temi devreye girerek sabitdiskin bir bölümünü ay›r›p bu-nu Ram gibi gösterir ve öyle-ce kullan›r. ‹flte ayr›lan bu bö-lüme sanal bellek ad› verilir.Bu flekilde sabit diskinizinyetti¤ince çok miktarda belle-¤e sahip olabilirsiniz. Ancaksanal belle¤in gerçek fizikselbellek kadar h›zl› olamayaca-¤›n› da unutmamak gerekiyor.

SAYFA DÜZEN‹Yaz›c›dan ç›k›fl al›nabilecek,

kelime ifllemci ve çizim prog-ramlar› gibi tüm yaz›l›mlar›nDosya menüsü alt›nda yeralan Sayfa düzeni ya da di¤erad›yla Sayfa yap›s› seçene¤ihaz›rlad›¤›n›z belgelerin yaz›-c›dan ç›k›fl›n› al›rken hangiboyutta ka¤›da bas›laca¤›n›,bask› kalitesini ve adedini be-lirleyebilece¤iniz seçenekleribünyesinde toplar. Bu özelli-

27 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● SÖZLÜK

SÖZLÜK S HARF‹

<<<

¤in içeri¤i programlar görefarkl›laflabilmektedir.

SCANDISKÇok fazla yaz›l›m›n kurulupkald›r›ld›¤› ve yo¤un flekildekullan›lan sabit disklerde olu-flabilecek her türlü problemiçözümlemek içinkullan›labilecekbir Windows ya-z›l›m›d›r. Ço¤uzaman dosyalarsabit diske kopyala-n›rken bulunanboflluklaraparçaparça ya-z›l›rlar. Bu da dosyalaraeriflirken h›z› oldukça düflürür.Bunun yan›nda baz› nedenler-den dolay› sabit diskten sili-nen dosyalar halen yer kap-lamaya devam ederler. Tümbu ve buna benzer problem-lerin çözümü için Scandiskkullan›labilir.

SCANNERTürkçe karfl›l›¤› Taray›c› olanbu donan›m ayg›t› her tür 2boyutlu bas›l› medyay›say›sallaflt›r›p bilgisayar or-tam›na aktarmak için kul-lan›l›r. Bu flekilde tüm kitap-lar›n, posterlerin hatta çokfazla kal›n olmayan 3 boyutlunesnelerin bile resimlerinin

bilgisayara aktar›lmas› sa¤-lanabiliyor. Hatta özelyaz›l›mlar›n kullan›m› ileyaz›l› metinler bile taranarakbilgisayarda tekrar yazmayagerek kalmadan metin for-mat›nda saklanabiliyor.

SCREEN SAVERTürkçe Win-

dows’larda ekran ko-ruyucu olarak geçen

bu programc›klar,monitör kullan›mda

de¤ilken ek-randa kalansabit görün-

tüden dolay› monitörün zarargörmesini engellerler. Bununiçin de¤iflik flekillerde ekranasürekli farkl› flekiller ve yaz›-

lar basan programlar›n birçokde¤iflik ve ilginç türleri de bu-lunmaktad›r. Belirtilen bir sü-rede aktif duruma geçen ko-ruyucular flifre özelli¤i saye-sinde de geçici olarak sistem

güvenli¤inin korun-mas›na da yard›mc›olurlar.

SCSIIDE benzeri bir baflkasabit disk teknolojisiolan SCSI, IDE’yeoranla daha profesyo-nel bir teknolojidir.Genelde yo¤un bir fle-kilde verinin ifllendi¤i

video, ses düzenleme ve ben-zeri ifllemlerde kullan›lanSCSI sabit diskler hemIDE’lere oranla daha h›zl›d›r-lar hem de kapasiteleri olduk-ça yüksektir. Bunun yan›ndaIDE sabit disklerden bir kab-loya sadece 2 adet tak›labilir-ken bu rakam SCSI’de 7’yekadar ç›kabilmektedir. Ancakdaha pahal› bir teknoloji olanSCSI sabitdisk’leri kullanmakiçin ekstra bir karta daha ih-tiyaç duyulur.

SDRAMPentium II ve III sistemler ilebirlikte kullan›lmayabafllanan yeni haf›zateknolojisidir. Di¤erleri-ne oranla daha h›zl›

olan buRam’leri sat›nal›rken ise 100MHz ya da da-ha üstü olma-s›na dikkat et-meniz iyi ola-cakt›r.

SEKME TUfiUKlavye üzerinde sol-

da Caps Lock tuflunun hemenüzerine yer alan ve üzerindeiki tarafa do¤ru ok bulunanbu tufl TAB tuflu olarak daadland›r›l›r. Bu tufl kelime ifl-lemciler içinde kullan›ld›¤›ndayaz› imlecini daha öncedenbelirtilmifl bir mesafe sa¤a ta-fl›yaca¤› gibi iflletim sistemiiçinde ise seçenekler aras›ndafare kullan›lmadan hareketetmeyi sa¤layacakt›r.

SERIAL PORTBilgisayar›n arkas›nda yeralan ve çeflitli harici donan›m-lar›n tak›labilece¤i ba¤lant›fleklidir. Eski bir teknoloji ol-

mas›na ra¤men modem, fare,web ve dijital kameralar gibineredeyse ço¤u ayg›t bu ba¤-lant› fleklini desteklemektedir.Ancak art›k günümüzde çokfazla say›da ba¤lant›ya izinveren USB’nin yayg›nlaflmas›ile sadece 2 arac›n ba¤-lanabilece¤i seri ba¤lant›lar›nkullan›m alan› da gittikçedüflmektedir.

SERVER (SUNUCU)Network ortam›nda ya da In-ternet üzerinde belirli bir bil-gi sunan ve tüm di¤er bil-gisayarlar›n ba¤land›¤› ana

bilgisayarlara verilen add›r.Örnek olarak Internet üzerin-de herhangi bir siteye ulafl-mak için adres yazd›¤›n›zdaaç›lan sayfalar bu tür sunucu-lar üzerinde tutulmaktad›r.Bu tür bilgisayarlara ba¤lan-m›fl tüm bilgisayarlara da is-temci (Client) ad› verilir.

SERV‹S SA⁄LAYICIInternet’e eriflmek için hizmetald›¤›n›z flirketlere verilen ad-d›r. Bu tür flirketler size belir-li bir ücret karfl›l›¤›ndamodemle ya da daha farkl›yöntemler ile Internet ba¤lan-t›s› sa¤larlar. Bu ba¤lant›n›nyan›nda bir de ücretsiz elekt-ronik posta hesab› sizesunulacakt›r.

SAYI 14 - ekinoks.cu.edu.trekinoks.cu.edu.tr/HIB/14.pdf · temel b‹lg‹ler windows projeler...

Documents

Transcript of SAYI 14 - ekinoks.cu.edu.trekinoks.cu.edu.tr/HIB/14.pdf · temel b‹lg‹ler windows projeler...