Samen Beslissen werkt! - WordPress.com•Oncologisch gelijkwaardig •Verschillen in risico’s,...
Transcript of Samen Beslissen werkt! - WordPress.com•Oncologisch gelijkwaardig •Verschillen in risico’s,...
Samen Beslissen werkt! De gezamenlijke resultaten van de JIPPA-studie
Maarten Cuypers, MSc.Tilburg University
• De keuzes bij prostaatkanker
• Wie waren de deelnemers?
• Effecten van keuzehulp-gebruik• Behandelopties
• Behandelkeuze
• Betrokkenheid
• Decisional conflict
• Kennis
• Tevredenheid met informatie
• Voorbereiding op besluitvorming
• Samenvattend
Overzicht
De keuzes bij prostaatkanker
Vier behandelopties
Gleason 6
PSA 7,1
Diagnose: prostaatkanker
Opereren
Bestralen
Afwachten
RobotBrachy
• De behandelopties:
• Oncologisch gelijkwaardig
• Verschillen in risico’s, bijwerkingen en kwaliteit van leven
De keuzes bij prostaatkanker
Welke patiënten namen deel?
998 mannen653 met keuzehulp345 zonder keuzehulp
Gemiddelde leeftijd:66 jaar (+/- 6 jaar)
35% laag opgeleid28% gemiddeld opgeleid37% hoog opgeleid
Laag en middel risico prostaatkanker
74% PSA ≤1022% PSA 10<20
4 % PSA ≥20
59% Gleason ≤ 634% Gleason 7
7% Gleason ≥ 8
Behandelopties
0
1
2
3
keuzehulp controle
‘Aantal behandelopties waarvoor ik in aanmerking kwam’
p<.001
Behandelopties
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
keuzehulp controle
‘Ik had maar een behandeloptie’
p<.001
• Wie besliste welke behandeling werd gekozen?
Betrokkenheid bij behandelkeuze
p<.001
0
10
20
30
40
50
60
Vooral/alleen arts Gelijke mate Vooral/alleen ik
Keuzehulp Controle
%
• Na keuzehulp vaker een voorkeur voor bestraling of activesurveillance aan in vergelijking met de controlegroep:
• Ook van invloed:• Regionale verschillen
• Verschillen in voorkeur direct na diagnose (voor info/keuzehulp)
Behandelvoorkeur
Keuzehulp I Vaker bestraling, minder operatie (n.s.)
Keuzehulp II Vaker bestraling, minder operatie (p=.06)
Keuzehulp III Minder bestraling, vaker active surveillance en vaker operatie
(p=.03)
• Definitie:• Gevoel ongeïnformeerd te zijn
• Onduidelijkheid over persoonlijke waarden
• Geen ondersteuning bij besluitvorming
• Onzekerheid over opties
• Onzekerheid over keuze
• Decisional Conflict Scale, O’Connor (1995)
• Voorbeeldvraag• Ik had meer advies en informatie willen hebben over de
keuzemogelijkheden
• Ik vond het moeilijk om de voor-en nadelen tegen elkaar af te wegen
• 1 = helemaal oneens tot 5 = helemaal eens
• Score• 0-100, hoge score betekent meer conflict
Decisional conflict
Decisional conflict
0
5
10
15
20
25
30
35
Totaal Geinformeerd Waarden Ondersteuning Onzekerheid Effectievekeuze
Keuzehulp Controle
**
**
**
** p<.001
**
• Feiten: Kennisvragen, bijv:• Welke behandeling geeft meer kans op ongewild urineverlies?
A. Operatie meer dan bestraling
B. Bestraling meer dan operatie
C. Operatie en bestraling geven een gelijke kans op ongewild urine verlies
• Beleving: subjectieve kennis• Op een schaal van 1-10, hoe goed vindt u uw kennis over de
behandelopties? (per optie)
Kennis
Kennis
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Objectief Subjectief
Keuzehulp Controle
** p<.001
**
**
• Definitie• De tevredenheid met de vorm en timing
• SCIP-B, Llewellyn et al. (2006)
• Voorbeeldvraag; Hoe tevreden bent u over:• … hoe begrijpelijk de informatie was?
• … het moment waarop u de keuzehulp [informatie] ontvangen heeft?
• 1= Helemaal niet tevreden tot 5= Helemaal tevreden
Tevredenheid met informatie
Tevredenheid met informatie
1
2
3
4
5
Keuzehulp Controle
p<.001
• Definitie• De mate waarin de patiënt zich voorbereid voelde op de
behandelbeslissing
• Preparation for decision-making scale, Bennett et al. (2010)
• Voorbeeldvraag• In hoeverre heeft de keuzehulp [informatie] u geholpen om te
bedenken welke voor- en nadelen het meest belangrijk zijn voor u?
• 1= helemaal niet geholpen tot 5=heel erg veel geholpen
Voorbereiding op besluitvorming
Voorbereiding op besluitvorming
1
2
3
4
5
Keuzehulp Controle
p<.001
Met een keuzehulp:
Meer besef dat er een keuze is
Grotere rol in besluitvorming
Minder decisional conflict
Meer kennis
Meer tevredenheid met ontvangen informatie
Beter voorbereid op besluitvorming
Samenvattend