Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol argyfer Gwasanaethau Gwybodaeth a Llyfrgell

Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol ar gyfer Gwasanaethau Gwybodaeth a Llyfrgell, Gwasanaethau Archifau a Rheoli Cofnodion –Canllaw Defnyddiwr

Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol

2 Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol ar gyfer Gwasanaethau Gwybodaeth a Llyfrgell, Gwasanaethau Archifau a Rheoli Cofnodion – Canllaw Defnyddiwr

Cyflwyniad

Cyflwyniad i’r canllaw hwn Mae’r Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol (NOS) ar gyfer gwasanaethau gwybodaeth a llyfrgelloedd, gwasanaethau archifau a rheoli cofnodion yn disgrifio’r safon gwaith sy’n ofynnol gan y rhai sy’n gweithio yn y sector. Mae’r cyfraniad y gall yr NOS hyn eu gwneud i ddatblygiad cymwysterau wedi ei hen sefydlu; fodd bynnag, mae llai o ddealltwriaeth o’u perthnasedd i ddatblygiad adnoddau dynol a rheoli perfformiad.

Yn wir, mae’r NOS yn offer adnodd ymarferol gyda’r gallu i gefnogi staff ar bob lefel trwy gydol y gweithlu, gan arwain at fanteision personol, rheoli a sefydliadol. Mae nifer gynyddol o unigolion a sefydliadau bellach yn dyst i fanteision NOS o ran lleihau llwyth gwaith, gwella effeithiolrwydd, lleihau gwariant ar adnoddau a chanolbwyntio sylw’r diwydiant. Gellir defnyddio NOS i gefnogi ystod lawn o weithgareddau datblygu adnoddau dynol: o reoli eich datblygiad proffesiynol parhaus, i lunio gweithdrefnau recriwtio a dethol, hyd at gynllunio a gweithredu newid sefydliadol. Gan ei bod yn hyblyg, am ddim, i’w cael yn hawdd a chyda’r potensial i leihau’n sylweddol yr amser, yr arian a’r ymdrech a dreulir yn gwneud tasgau arferol cysylltiedig â gwaith, mae gan NOS lawer i’w gyfrannu i ddarpariaeth gwasanaethau o ansawdd.

Mae’r canllaw defnyddwyr hwn yn dangos sut i wneud y gorau o’r adnodd hwylus a hygyrch hwn. Nid oes rhaid darllen y canllaw o glawr i glawr, mae ei faint yn adlewyrchiad o hyblygrwydd yr NOS a’r amrywiaeth o weithgareddau y gellir eu defnyddio i’w cefnogi. Gallwch glicio ar ddolen yn y canllaw i fynd ymlaen i adran arall yn y ddogfen, neu i gysylltu i wefan allanol. Mae’r canllaw hwn wedi ei rannu’n ddwy ran: Rhan A sy’n gyflwyniad cyffredinol i NOS ac yn amlygu nodweddion unigryw NOS llyfrgelloedd, archifau, gwasanaethau gwybodaeth a rheoli cofnodion, a Rhan B sy’n esbonio sut y gellir defnyddio NOS ac sy’n darparu enghreifftiau go iawn o’u defnydd yn y gweithle.

3

Cyflwyno’r safonauRhan A

Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol ar gyfer Gwasanaethau Gwybodaeth a Llyfrgell, Gwasanaethau Archifau a Rheoli Cofnodion – Canllaw Defnyddiwr

Cynnwys

1.1 Manteision defnyddio’r NOS?1.2 Beth yw’r NOS ac ar gyfer pwy maent?1.3 Trefn ac elfennau’r Cyfresi NOS llyfrgelloedd, archifau

a gwasanaethau gwybodaeth1.4 Strwythur safonau unigol

1.0 Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol (NOS) Gwasanaethau Gwybodaeth a Llyfrgell, Gwasanaethau Archifau a Rheoli Cofnodion

2.1 Safonau o berthnasedd allweddol i’r sector llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth

2.2 Yr NOS llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth a chyd-destun ehangach y Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol

2.0 Y berthynas rhwng yr NOS llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth a chyfresi eraill o safonau

3.1 Sut gall y safonau gefnogi eich datblygiad personol3.2 Sut y gall y safonau gefnogi eich gweithgareddau

rheoli o ddydd i ddydd3.3 Sut mae’r safonau yn cefnogi datblygiad y gweithlu

3.0 Trosolwg o sut y gall y safonau eich helpu chi

4.1 Ystyriaethau wrth baratoi i ddefnyddio’r safonau

4.0 Paratoi i ddefnyddio’r safonau

5.1 Canllawargyferdatblyguproffilrôl5.2 Canllaw ar gyfer nodi anghenion datblygu personol

sy’ngysylltiedigâ’chrôl5.3 Canllaw ar gyfer defnyddio’r NOS i recriwtio a

dethol5.4 Canllaw ar gyfer defnyddio’r NOS i sefydlu staff

newydd5.5 Canllaw ar gyfer sefydlu fframwaith ar gyfer rheoli

perfformiad5.6 Canllaw ar gyfer ddefnyddio’r NOS i helpu i reoli

eich Gweithgareddau Datblygiad Proffesiynol Parhaus

5.7 Canllaw ar gyfer defnyddio’r NOS i gefnogi newid sefydliadol

5.0 Canllawiau cam wrth gam i ddefnyddio’r NOS

6.1 Atodiad A – Teitlau a chrynodebau o’r Swyddogaethau Gweithredol yng Nghyfres NOS llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth

6.2 Atodiad B – Teitlau a chrynodebau o’r Swyddogaethau Rheoli ac Ymarferwyr yng Nghyfres NOS llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth 2008

6.3 Atodiad C – Adnoddau a chysylltiadau defnyddiol6.4 Atodiad D – Rhestr o’r termau perthnasol i’r NOS a

ddefnyddir yn y Canllaw Defnyddiwr hwn

6.0 Atodiadau

Rhoi’r safonau ar waithRhan B

4

1.2 Manteision defnyddio’r NOS

Datblygwyd Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol (NOS) gwasanaethau gwybodaeth a llyfrgell, gwasanaethau archifauarheolicofnodiontrwyymgynghoriadcenedlaetholhelaethâchyflogeionachyflogwyrardrawsysector.Felly, maent yn dynodi’r safonau perfformiad sydd eu hangen yn y diwydiant ledled y DU ac maent yn gyson â’r ystodofentraullywodraethsy’ncanolbwyntioargyflenwigwasanaethoansawdduchel.

Mae manteision sy’n gysylltiedig â’r NOS yn cynnwys:

Hyblygrwydd: gall yr NOS wneud cyfraniad gwerthfawr i bron unrhyw ddiben datblygu adnoddau dynol. Yn seiliedig ar swyddogaethau arwahanol ac wedi eu mynegi fel modylau, gellir eu defnyddio’n annibynnol neu mewn cyfuniad i fodloni ystod eang o anghenion. P’un a ydych yn defnyddio’r NOS i gefnogi gweithgareddau rheoli neu beidio, neu p’un a ydych yn eu defnyddio i gefnogi’ch anghenion datblygiad personol eich hun; mae’n werth treulio amser yn dod yn gyfarwydd â’r NOS oherwydd y nifer helaeth o weithgareddau y gallant eu cefnogi.

Dibynadwyedd: wedi eu datblygu trwy ymgynghoriad cenedlaethol â’r sector – gallwch fod yn sicr bod ysafonauaddisgrifirynyrNOSwedieuderbynynhelaeth.MaeNOSyncynrychiolimeincnodagytunwydyngenedlaethol, felly gallwch fod yn hyderus eu bod yn mynegi perfformiad cymwys drwy’r diwydiant i gyd.

Cost effeithiol:mae’nhawddadnabodyrenillioneconomaiddygellireucyflawniganddefnyddio’rNOS. Yn wahanol i’r rhan fwyaf o offer adnoddau eraill, mae’r NOS yn rhad ac am ddim. Gan eu bod dan hawlfraint y goron, gellir eu haddasu i fodloni’ch anghenion eich hun hefyd, heb oblygiad. Mae gan NOS y gallu i gyflymuunrhywweithgareddcysylltiedigâdatblygiadadnoddaudynol;ogyflawnihunanwerthusiadauiysgrifennuswyddddisgrifiadauadarparufformatargyfergwerthusiadau.Fellymae’rposibiliadauargyferarbedionorangwariant ar adnoddau yn nhermau amser ac arian fod yn anfesuradwy.

Cyflwyno’r safonauRhan A

1.0 Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol (NOS) Gwasanaethau Gwybodaeth a Llyfrgell, Gwasanaethau Archifau a Rheoli Cofnodion

Mae’r adran hon yn cwmpasu:

1.1 Manteision defnyddio’r NOS

1.2 Beth yw’r NOS ac ar gyfer pwy maent?

1.3 Trefn ac elfennau’r Cyfresi NOS llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth

1.4 Strwythur safonau unigol


5

Rhan A | Cyflwyno’r safona

Cyfleustra: Mae’r holl NOS achrededig yn cael eu storio ar wefan llywodraeth, felly gallwch lawrlwytho yn union beth fyddwch ei angen, pan fyddwch ei angen. Gallwch ymestyn eich chwiliad i edrych ar swyddogaethau llyfrgelloedd, archifau, gwasanaethau gwybodaeth a rheoli cofnodion nad ydych yn gyfarwydd â nhw neu ymestyn eich ymchwiliad i ddiwydiannau eraill heb wastraffu amser yn mynd trwy fynydd o wybodaeth amherthnasol.

Cydnabod cyflawniad: Golyga natur fodiwlaidd yr NOS y gallant gael eu defnyddio i gydnabod perfformiad unigol trwy ddynodi pan fydd aelod o staff wedi cyrraedd y lefel ofynnol o gymhwysedd. Mae cymwysterau galwedigaethol newydd ar Lefelau 2 a 3 yn cael eu datblygu ar hyn o bryd, yn seiliedig ar yr NOS a’r cymwysterau sydd eisoes yn bodoli ar gyfer rhai o’r NOS generig yn y gyfres. Mae hyn o fudd ychwanegol gan ei fod yn golygu os ydych yn gweithio tuag at fodloni’r meini prawf a nodir mewn safon, gallwch hefyd ar yr un pryd fod yn gweithio tuag at gael cymhwyster ychwanegol.

Mae manteision yn gysylltiedig â’r defnydd o NOS i unigolion, rheolwyr a sefydliadau. O ganlyniad, mae gan yr NOS y potensial i wella darpariaeth gwasanaeth a phroffesiynoldeb ledled y gweithlu.

Ffig. 1.2 - Cyfraniad y gall yr NOS wneud i’r gweithlu:

Cydnabyddiaeth DPP

Unedau Asesu

Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol

Cymwysterau

Datblygiad Personol a Phroffesiynol

Datblygu’r Gweithlu

Dilyniant Gyrfa

Rheoli Cynllunio Perfformiad Personol

Rheoli Perfformiad

Cynllunio’r Gweithlu a Datblygiad Sefydliadol

Gw

elliannau i ddarpariaeth gwasanaeth, proffesiynoli a m

udoledd y gweithlu

Efallai y byddai gennych ddiddordeb mewn edrych ar Adran 3 y canllaw defnyddwyr hwn hefyd, Trosolwg o sut gall y safonau hyn eich helpu, sy’n darparu gwybodaeth berthnasol..


6


1.2 Beth yw’r NOS ac ar gyfer pwy maent?

Mae NOS llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth wedi eu datblygu ar gyfer staff sy’n gweithio yn ysectorllyfrgelloedd,archifau,gwasanaethaugwybodaetharheolicofnodion.Maentyndisgrifio’rsgiliau,ywybodaetha’rddealltwriaethsyddeuhangenargyferyswyddogaethauagyflawnirynysector.

Sefydlwyd NOS gyntaf yn y Deyrnas Unedig ym 1986. Cânt eu noddi a’u hyrwyddo gan adrannau ac asiantaethau llywodraeth allweddol sydd â chyfrifoldeb dros addysg, hyfforddiant a chymwysterau, yn ogystalâhollgyflogwyrasefydliadaullywodraethleol.Mae’rNOSwedieudefnyddio’nhelaethganunigolionasefydliadauledledyDeyrnasUnedigamniferoflynyddoedd.Maentwedieudatblyguargyferyrhanfwyaf o alwedigaethau ar draws y sectorau cyhoeddus, preifat a gwirfoddol ac maent yn gyffredin iawn mewn diwydiannau megis manwerthu, gweithgynhyrchu, y gwasanaeth tân, ac ar draws rolau rheoli ac arweinyddiaeth, er enghraifft.

Dysgu Gydol Oes yn y DU sy’n gyfrifol am yr NOS llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth, y CyngorSgiliauSectorannibynnolaarweinirgangyflogwyrsy’ngyfrifolamddatblygiadproffesiynolstaffyngweithio yn sector dysgu gydol oes y DU.

RoeddyGrŵpLlywioProsiectfu’ngoruchwylioeudatblygiadyncynnwys:SefydliadSiartredigGweithwyrLlyfrgelloedd a Gwybodaeth (CILIP), Cymdeithas yr Archifwyr, UNSAIN a chynrychiolwyr sector o ledled y pedairgwlad.Mae’rdiagramynFfigur1.2yndangosycyfraniadygallNOSeugwneudiwellaansawddgwasanaeth yn y diwydiant.


7

1.3 Trefn ac elfennau’r Cyfresi NOS llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth

O’ucasgluynghydfelsetiau,disgrifirNOSargyfersectorfel‘cyfres’.Maedwy‘gyfres’oNOSargaeli’rsectorllyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth. Mae un o’r cyfresi hyn yn delio â swyddogaethau rheoli ac ymarferyddagyflawnirynydiwydiantacmae’rllallyndelioâ’rswyddogaethaugweithredol.Gyda’igilydd,mae’rddwy gyfres hon o NOS yn delio â gweithlu cyfan y sector yn y DU, ac yn berthnasol i weithwyr sector preifat a chyhoeddus.

I’ch cynorthwyo i’w defnyddio, mae safonau unigol yn y cyfresi NOS wedi eu rhannu’n feysydd. Mae’r meysydd a drafodir yn y ddwy gyfres i’w gweld isod.

Meysydd yn y gyfres sy’n cynnwys Swyddogaethau Gweithredol

Mae teitlau a chrynodebau’r NOS yn y gyfres hon i’w gweld yn (Atodiad A)

Maes AS: Gwasanaethau Archifau

Maes RM: Rheoli Cofnodion

Maes IL: Gwasanaethau Gwybodaeth a Llyfrgell

Meysydd yn y gyfres sy’n cynnwys Swyddogaethau Ymarferydd a Rheoli

Mae teitlau a chrynodebau’r NOS yn y gyfres hon i’w gweld yn (Atodiad B)

Maes A: Gwasanaethau cynllunio, datblygu a gwerthuso

Maes B: Llywodraethu a moeseg

Maes C: Nodi, gwerthuso a chaffael cynnwys a chasgliadau

Maes D: Rheoli gwybodaeth

Maes E: Rheoli cynnwys a chasgliadau

Maes F: Hwyluso mynediad i a defnydd o gynnwys a chasgliadau

Maes G: Hwyluso dysgu gydol oes

Maes H: Rheoli pobl i ddarparu gwasanaethau



8

Felyrhanfwyafosafonauseiliedigargymhwyster,maesafonauunigolynyddwygyfresyndisgrifio’rsgiliaua’r wybodaeth sy’n gysylltiedig â swyddogaeth neu weithgaredd galwedigaethol penodol.

Disgrifirdwyfathoswyddogaeth:

Mae ‘swyddogaethau penodol i sector yn–disgrifiogweithgareddausy’nbenodoli’rsector llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth a rheoli cofnodion.

Mae swyddogaethau generig yn –disgrifiogweithgareddausy’nymwneudâmeysyddmegisgwasanaethcwsmeriaid,hyfforddiantadatblygiadneureolaethacarweinyddiaethgenerigagyflawnirmewn nifer o sectorau yn ogystal â’r sector llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth.

Datblygwyd swyddogaethau generig gan gyrff sector eraill sy’n gyfrifol am sicrhau bod NOS sy’n cwmpasu’r meysydd hyn yn berthnasol ar draws sectorau, gan fodloni anghenion yr holl ddiwydiannau lle gellir eu cymhwyso. Mae mewnforio’r swyddogaethau i’r gyfres llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth yn annog trosglwyddedd sgiliau, yn sicrhau bod safonau yn gyson â meincnodau ehangach y diwydiant ac yn cynorthwyo defnyddiwr yr NOS trwy gasglu’r NOS sydd fwyaf perthnasol i’r sector ynghyd mewn un ddogfen.

Mae NOS yn y cyfresi yn amrywio fymryn o ran fformat, yn ddibynnol ar eu tarddiad. Efallai y bydd hyn yn arbennig o amlwg yn achos NOS generig sydd wedi eu mewnforio o sectorau eraill; fodd bynnag, mae’r prif elfennau’n parhau i fod yn gyson. Trafodir strwythur y safonau unigol yn fanylach yn Adran 1.4.


1.4 Strwythur safonau unigol

Mae gan bob NOS deitl, rhestr o ddeilliannau a rhestr o’r hysbysrwydd a’r wybodaeth sy’n sail i berfformiad. Yn dibynnu ar y Cyngor Sgiliau Sector sy’n gyfrifol am eu datblygu, gallai NOS hefyd fod ag adrannau ychwanegol yn delio â meysydd megis sgiliau, ymddygiadau, gwerthoedd, allweddeiriau neu amrediad. Mae hyn yn wir o bob NOS yn y gyfres llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth sy’n delio â swyddogaethau rheoli ac ymarferwyr. Er bod hyn yn ymddangos yn gymhleth i ddechrau, bydd adnabyddiaeth o brif rannau safon yn dod yn eithaf hawdd wedi gweithio gydag un neu ddau fath gwahanol. Os ydych yn gwbl newydd i NOS, bydd canolbwyntio ar y gofynion perfformiad a’r wybodaeth greiddiol yn helpu’r broses gyfarwyddo.

Mae’radrannauisodynrhoidisgrifiadobrifelfennau’rNOS,acyncyflwynostrwythurysafonauynygyfresllyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth.

Crynodeb NOS: Mae gan y rhan fwyaf o’r safonau yn y cyfresi NOS grynodeb. Pwrpas y crynodeb ywrhoiawgrym‘cipolwg’i’rdarllenyddogynnwysgweddillysafon.Foddbynnag,ynamlmaedarnaueraillowybodaeth ddefnyddiol ar gael yn yr adran hon, er enghraifft, manylion y math o staff y bydd y safon yn debygol o fod yn berthnasol iddynt neu’r berthynas rhwng y safon a safonau eraill yn y gyfres. Os yw’r safon wedi ei mewnforio o sector arall, mae’r wybodaeth hon yn aml wedi ei chynnwys yn y crynodeb hefyd.


9

Elfennau: Mae’r holl NOS yn y Gyfres Weithredol wedi eu rhannu’n elfennau. Mae nifer o’r safonau yn y Gyfres Rheoli hefyd ar y ffurf hon. Mae elfennau yn ddadansoddiad o un swyddogaeth mewn dau neu ragor o ‘ddarnau’rhesymegolafyddai’ngwneudsynnwyrigyflogwr,dysgwrneuaelodostaffyncyflawni’rswyddogaeth.

Yn y Gyfres Weithredol, er enghraifft, mae RM/8 Trefnu gwybodaeth a deunydd, wedi ei rannu i 8.1 Dosbarthu gwybodaeth a deunydd ac 8.2 Catalogio gwybodaeth a deunydd.

Deilliannau arfer effeithiol: Deilliannauarfereffeithiol:Mae’rrhainyngyfresofeiniprawfarsylladwyagwrthrycholsy’ndisgrifio’rsafonydylideibodloniwrthgyflawni’rgweithgaredd.Maentynrhanallweddol o bob safon seiliedig ar gymhwysedd ac fe’u rhestrir dan wahanol benawdau yn unol â’r safon unigol. Ynysafonaullyfrgelloedd,archifauagwasanaethaugwybodaeth,cyflwynirdeilliannauperfformiadmewnblwchgyda border fel arfer, a ddylai eu gwneud yn hawdd i’w canfod. O ran penawdau, efallai y bydd pennawd megis ‘Deilliannau arfer effeithiol’neu‘Meini prawf perfformiad’yneurhagflaenu,neuefallaiybyddantwedieurhestruyndilyndatganiadmewntestunbrasyndatgan‘I fodloni’r safon, rhaid i chi allu:’.

Ermwyngallubarnubodaelodostaffyngymwysmewngweithgaredd,rhaididdyntallucyflawnipobuno’rdeilliannaupanfyddantyncynnalygweithgareddaddisgrifirynysafon.

Gwybodaeth a dealltwriaeth: Dyma restr o’r wybodaeth a dealltwriaeth sy’n sail i berfformiad. Nidyw’nrhestrowybodaeth‘brafiwybod’neu‘cefndir’,ondynhytrachynddistylliadowybodaethadealltwriaethhanfodolsyddeuhangenigyflawni’rgweithgareddyngymwys.Mae’rrhestrhonyncynnwysgwybodaethnaellid ei chasglu o arsylwi ar berfformiad. Mewn ambell achos, mae’r wybodaeth a dealltwriaeth wedi eu rhannu’n adrannau. Fodd bynnag, ni ddylai hyn wneud fawr o wahaniaeth i ddarlleniad cyffredinol y safon.

Ymddygiadau: Cefnogir yr NOS yn y gyfres sy’n delio â swyddogaethau ymarferwyr a rheoli hefyd gan restro’rymddygiadausy’ngysylltiedigâ’rgweithgareddaddisgrifirynysafon.Maenifer,ondnidpobcyfresNOSyn cynnwys ymddygiadau fel rhan o’r safon.

Ceir enghraifft o safon nodweddiadol yn Ffigurau 1.4.1 i 1.4.3 trosodd.



Yn cynnwys 2 elfen8.1 Dosbarthu gwybodaeth a deunydd 8.2 Catalogio gwybodaeth a deunydd

Safonau RM/8Trefnu gwybodaeth a deunydd

10

Ffigur 1.4.1 Enghraifft o ran gyntaf safon, o’r gyfres ymarferwyr a rheoli ar gyfer y sector llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth


SAFONAU GALWEDIGAETHOL CENEDLAETHOL GWASANAETHAU GWYBODAETH A LLYFRGELLOEDD GWASANAETH ARCHIFAU A RHEOLI COFNODION

Maes D – Rheoli Gwybodaeth

Safon D1 – Datblygu polisïau a strategaethau ar gyfer rheoligwybodaeth

Beth sy’n cael ei gynnwys yn y safon hon?

Mae’rsafonhonynymwneudâdiffiniobwriadysefydliadiweithreduarferionrheoligwybodaeth(RhG) a datblygiad strategaethau i gefnogi amcanion y sefydliad. Mae’n berthnasol i bobl sy’n arwain neu sy’n cyfrannu i ddylanwadu ar gyfeiriad RhG yn y dyfodol yn eu sefydliad. Mae’n cynnwys dynodi meysydd ble bydd RhG fwyaf gwerthfawr a phenderfynu ar y gweithgareddau a phrosesau RhG sy’n briodol i amcanion a diwylliant y sefydliad.

Ar gyfer pwy mae’r safon?

Mae’rsafonhonynberthnasoliboblmewnrolaurheolisy’ngyfrifolamddiffinioamewnosodprosesau effeithiol ar gyfer adeiladu a rhannu gwybodaeth o fewn sefydliadau.

Yn ogystal â’r gwerthoedd craidd, mae’r gwerthoedd ac ymddygiadau canlynol yn tanategu perfformiadeffeithiol:

•RydychwediymrwymoisicrhaufodpolisïauacarferionRhGwedieuhalinioinodauastrategaethau sefydliadol.

•RydychynrhagweithiolorandynodiahyrwyddogwerthRhGiboblefelo’chsefydliad.

•RydychyngweithiogydageraillifewnosodRhGi’rmoddymaeeichsefydliadynmeddwlacyn gweithredu.

•Rydychyngweithioarycydageraillynysefydliadaphartneriaidallanolihwylusorhannugwybodaethardrawsffiniau.

•RydychynlleddfubrwdfrydedddrosRhGgydagymarferoldeb

Cysylltiadau gyda safonau a fframweithiau cymwysedd eraill:

Mae gan y safon hon gysylltiadau â HI 10 – Monitro, gwerthuso a gwella rheoli data a gwybodaeth; HI12 – Hyrwyddo a hwyluso’r defnydd o hysbysrwydd a gwybodaeth; HI 13 – Dynodi anghenionclinigwyr,cleifiona’rcyhoeddamsystemaucyfathrebu,gwybodaethahysbysrwydd;a HI14 – Datblygu manyleb ar gyfer systemau cyfathrebu, hysbysrwydd a gwybodaeth i fodloni anghenionclinigwyr,cleifiona’rcyhoeddsy’nsafonauofewnySafonAlwedigaetholGenedlaetholar gyfer Gwybodeg Iechyd, a ddatblygwyd gan Sgiliau Iechyd. Gweler www.skillsforhealth.org neu www.ukstandards.org

Mae gan y safon hefyd gysylltiadau â MLD 2 – Datblygu perthynas waith gynhyrchiol gyda chydweithwyr a rhanddeiliaid ac MLF 12 - Gwella perfformiad sefydliadol yn y Safon Alwedigaethol Genedlaethol ar gyfer Rheoli ac Arweinyddiaeth, a ddatblygwyd gan yGanolfan Safonau Rheoli.

Gweler www.management-standards.org neu www.ukstandards.org

Final version approved April 2008

The UK benchmark standards for the workforce in libraries, archives, records

Maes yn y Gyfres

Cyfeirnod a Theitl y Safon

Gwybodaeth Crynodeb

Gwerthoedd ac Ymddygiadau


11


Ffigur 1.4.2 Enghraifft o Ddeilliannau Perfformiad a gymrwyd o D1 y gyfres llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth yn delio â swyddogaethau ymarferwyr a rheoli

Safon D1 – Datblygu polisïau a strategaethau ar gyfer rheoli gwybodaeth Ifodloni’rsafon,rhaidichiallu:1. Gysylltu egwyddorion ac arferion RhG i’ch sefydliad.

2. Dynodi ble datblygir, rhennir a throsglwyddir gwybodaeth allweddol a sut mae’n ychwanegu gwerth i’r sefydliad.

3. Penderfynu ble a sut y gall nodau, prosesau ac offer rheoli gwybodaeth ychwanegu gwerth i’r sefydliad.

4. Diffiniostrategaethauihwylusoadeiladuachynnalgwybodaethsefydliadol.

5. Dynodi gweithgareddau, prosesau a safonau sy’n cefnogi creu, rhannu a chipio gwybodaeth ac sy’n sicrhau y cofnodir gwybodaeth werthfawr.

6. Cyflwyno’rachosbusnesdrosRhG,dynodiamcanion,manteisionachanlyniadaupolisïaua gweithgareddau RhG a’r strategaeth RhG ofynnol.

7. Dynodi unigolion mewnol a rhanddeiliaid allweddol, a dylanwadu arnynt i gefnogi a hyrwyddo’r strategaeth RhG.

8. Sicrhau cyfathrebu a chydweithio rhwng y swyddogaethau hynny sy’n canolbwyntio ar greu a chyfathrebu gwybodaeth a hysbysrwydd a dysgu sefydliadol.

9. Dynodi, gweithredu ac adolygu prosesau fydd yn hyrwyddo’r defnydd o hysbysrwydd a gwybodaeth.

10. Penderfynu ar yr offer a systemau, mewn partneriaeth â rhanddeiliaid mewnol ac allanol, sydd eu hangen i gefnogi gweithgareddau a phrosesau RhG, datblygu manylebion a chyflwynoachosbusnesoblaideucaffael.

11. Olrhain, asesu ac adrodd ar y gwerth y mae’r sefydliad wedi ei gael o’i weithgareddau RhG

Ffigur 1.4.3 Enghraifft o wybodaeth a dealltwriaeth o D1 y gyfres llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth yn delio â swyddogaethau ymarferwyr a rheoli

Safon D1 – Datblygu polisïau a strategaethau ar gyfer rheoli gwybodaeth Ifodloni’rsafon,rhaidichiwybodadeall:1. Y sefydliad, ei sector, ei gwsmeriaid, ei gyd-destun amgylcheddol a’i strategaethau.

2. Sut y datblygir, rhennir a defnyddir y wybodaeth ar hyn o bryd yn eich sefydliad.

3. Y technegau o fapio gwybodaeth, archwilio gwybodaeth, a dadansoddi system.

4. Y rhanddeiliaid mewnol ac allanol allweddol fydd yn dylanwadu ar lwyddiant ystrategaeth RhG.

5. Theorïau, cysyniadau, strategaethau, egwyddorion, technegau ac arfer dapresennol ac sy’n ymddangos o ran RhG.

6. Dulliau sefydliadau tebyg neu gystadleuwyr o ran RhG.

7. Sut gellir defnyddio offer TGCh i hwyluso RhG.

8. Marchnad offer a gwasanaethau RhG a sut i ddewis offer a gwasanaethau priodol.


12

2.0 Y berthynas rhwng yr NOS llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth a chasgliadau eraill o safonau


2.1 Safonau o berthnasedd allweddol i’r sector llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth


2.1 Safonau o Berthnasedd Allweddol i’r Sector Llyfrgelloedd, Archifau a Gwasanaethau Gwybodaeth

Mae’r Cyfresi NOS llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth yn debygol o gynnwys y prif safonau y byddwch eu hangen. Fodd bynnag, efallai y byddwch angen nodi safonau eraill sy’n gysylltiedig â, ond nid yn rhan o, yr NOS a nodir ar gyfer y sector.

Rhestrir safonau allweddol eraill allai fod yn berthnasol i’ch gwaith isod. Mae llawer o’r NOS yn y Gyfres ar gyfer rolau rheoli ac ymarferwyr wedi eu cysylltu’n agos i NOS yn y cyfresi ar gyfer Gwybodeg Iechyd a Sgiliau Creadigol a Diwylliannol. Felly gallai’r rhain fod o ddiddordeb arbennig.


http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-libraries-standards-welsh.pdf


13



Am nifer o resymau, efallai yr hoffech nodi safonau tu allan i’r sector dysgu gydol oes. Er enghraifft, efallai yrhoffechnodisafonausy’nadlewyrchuswyddogaethauarbenigolneubenodolagyflawnirgennychsy’nanarferol yn y maes galwedigaethol llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth. Mae hyn yn debygol o ofynamchwiliadsy’nymestyntuhwnti’rgyfres‘allweddol’osafonauaddisgrifiryn2.1uchod.

Mae’r tabl isod yn rhestru ystod o gyfresi generig sy’n cynnwys safonau a ddefnyddir yn gyffredinol gan unigolion ar draws amrywiaeth o ddiwydiannau. Bydd y dolenni gwe a ddarperir yn mynd â chi’n uniongyrchol at dudalen hafan y corff gosod safonau perthnasol lle gellir lawrlwytho’r safonau. Neu, gallwch chwilio amdanynt neu unrhyw safon arall ar gyfeirlyfr y llywodraeth sy’n gartref i’r holl NOS achrededig yn www.ukstandards.org.uk

Mae’r Gyfres sy’n cwmpasu swyddogaethau rheoli ac ymarferwyr yn ymgorffori nifer o NOS o’r Safonau Rheoli ac Arweinyddiaeth a Gwasanaeth Cwsmeriaid, felly efallai y byddai gennych ddiddordeb mewn gweld yr NOS cysylltiedig yn y cyfresi hyn. Gallwch wirio pa NOS sydd wedi eu mewnforio o gyfresi eraill yn y Tabl Crynodeb NOS yn Atodiad II.

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-generic-standards-welsh.pdf


14

Rhoi’r safonau ar waithRhan B

3.0 Trosolwg o sut y gall y safonau eich helpu chi


3.1 Sut gall y safonau gefnogi eich datblygiad personol

3.2 Sut all y safonau gefnogi gweithgareddau rheoli o ddydd i ddydd

3.3 Sut mae’r safonau yn cefnogi datblygiad y gweithlu

3.1 Sut gall y safonau gefnogi eich datblygiad personol

Mae’r rhestr ganlynol yn dangos rhai o’r ffyrdd mwyaf cyffredin o ddefnyddio NOS i gefnogi datblygiad unigol ac feddangosirhynymhellachynFfigur3.1isod.Felunigolyn,gallwchddefnyddioNOSi:

•helpuisicrhaubodeichgwaithyncydymffurfioagarfergorautrwygefnogigweithgareddausy’ngysylltiedigâhunanwerthuso,meincnodianodiangheniondatblyguyngysylltiedigârôl (Gweler Adran 5.2)

•nodi’chcyflawniadau’chhun,trwyarddangosygallwchberfformiotasgaui’rsafonagytunwydyngenedlaethol

• ysgogi adborth adeiladol a gwrthrychol gan gydweithwyr a rheolwyr trwy ddefnyddio’r safonau i annog sylwadaugwrthrycholynôlymeysyddaamlinellirynyrNOS

• darparu fframwaith ar gyfer casglu tystiolaeth o’ch perfformiad gwaith i gefnogi cydnabyddiaeth trwy fframweithiau cymhwysedd a chynlluniau datblygu proffesiynol y sector (Gweler Adran 5.6)

• creu pont rhwng rolau presennol a galwedigaethau cysylltiedig.

Defnyddio’r Safonau: Gellir defnyddio’r NOS i gefnogi unigolion, rheolwyr a’r gweithlu llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth yn gyffredinol. Mae’r rhestrau isod yn rhoi awgrym o’r mathau o feysydd ble gall yr NOS fod o gymorth. Dengys Adran 5 y ddogfen hon ganllawiau cam wrth gam i gefnogi nifer o’r enghreifftiau a restrir isod.


15

Ffigur 3.1 Defnyddio’r safonau i gefnogi eich perfformiad eich hun

Safonau Llyfrgelloedd,

Archifau a Gwasanaethau Gwybodaeth

Ysgogi adborth ar

Nodi anghenion dysgu

Archwilio cyfleoedd dilyniant

Bodloni Gofynion DPP

Ysgogiad

Casglu tystiolaeth ar gyfer cymwysterau neu ddibenion asesu arall

Meincnodi

3.2 Sut y gall y safonau gefnogi gweithgareddau rheoli o ddydd i ddydd

Maerheoliperfformiadynymwneudârheolaetheffeithiolarbobl,unwaithybyddantwedieucyflogi,ermwyncyflawnilefelauucheloberfformiadsefydliadol,yncynnwys,erenghraifft:gosodtargedau,goruchwylio,adolygu perfformiad, gwerthuso ac adborth.

Mae’ncynnwyssefydludealltwriaetharennirobethsyddi’wgyflawniacyngofynamfabwysiaduymagweddrheolibriodoliarwain,cefnogiadatblygupoblisicrhaucyflawni’rnodauaddynodir.Areiffurffwyafpositif,bydd rheoli perfformiad yn helpu unigolion i ddeall nid yn unig beth a ddisgwylir ganddynt, ond hefyd i adnabod sutygallanthwygyfrannuigyflawninodausefydliadol.

Maemanteisionpenodoliddefnyddio’rNOSi’chcynorthwyochiyneichgweithgareddaurheoliperfformiad:

a) Mae’r NOS wedi eu datblygu i fodloni anghenion penodol y sector llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth

b) Gellir addasu’r NOS yn rhwydd i fodloni anghenion penodol eich sefydliad heb golli cadernid nac uniondeb

Rhan B | Rhoi’r safonau ar waith


16

c)Mae’rNOSynhyblyg;maentwedieurhannu’nfodylausy’ndisgrifioswyddogaethauarwahanolygellireucyfunoargyferunrhywrôlyneichtîm,waethbethyw’rcyfuniadoswyddogaethauyneuswydd

d) Gellir addasu’r NOS i gefnogi’r broses rheoli perfformiad gyfan, gan ddod â chysondeb a chydlyniad i ystod o weithgareddau a all yn aml fod yn amrywiol iawn

Fel rheolwr, gallwch ddefnyddio’r safonau i gefnogi amcanion sefydliadol a’ch cynorthwyo yn eich gweithgareddaurheolioddyddiddydd.Mae’rdibenionatbaraiygallwcheudefnyddioyncynnwys:

• sefydlu aelodau newydd o staff (Gweler Adran 5.4)

•cynllunio,cyflenwiagwerthusohyfforddiant

• cadw’n gyfredol â thueddiadau a datblygiadau yn eich maes gweithredu

• dirprwyo cyfrifoldebau i staff

• gwerthuso perfformiad

• darparu fframwaith ar gyfer addasu gweithdrefnau a systemau sefydliadol i fyn di’r afael â phryderon newydd a rhai sy’n ymddangos, megis technoleg gwybodaeth neu reolaeth amgylcheddol.

3.3 Sut mae’r safonau yn cefnogi datblygu gweithlu

Datblygu Gweithlu yw’r broses fusnes craidd ar gyfer sicrhau bod gan sefydliad fynediad priodol at y dalent sydd ei hangen i alluogi ansawdd gwasanaeth a llwyddiant busnes yn y dyfodol. Mae’n cynnwys y gweithgareddau sy’n gysylltiedig â denu staff priodol ac mae’n perthyn yn agos iawn at reoli perfformiad.

MaegweithgareddaudatblygugweithluygallyrNOSgyfrannuiddyntyncynnwys:

• rheoli newid sefydliadol (Gweler Adran 5.7)

• cynllunio a gweithredu prosesau recriwtio a dethol (Gweler Adran 5.3)

• sicrhau ansawdd perfformiad staff ar draws y sefydliad

• bodloni’r dangosyddion ar gyfer achrediad allanol, megis Buddsoddwyr mewn Pobl (Gweler y nodyn ar integreiddio â mentrau eraill)

• cynllunio gofynion y gweithlu

• delwedd partneriaeth a chorfforaethol trwy weithio i safonau cyffredin ar draws sefydliadau.



17

4.0 Paratoi i ddefnyddio’r safonau




Dylai ystyriaeth o’r eitemau isod eich helpu i gynllunio’ch defnydd o’r safonau. Bydd i ba raddau mae’r cwestiynau’nberthnasolynamrywioynôleichydefnyddafwriedirgennych,ondarycyfanfeddylenteichhelpu i ddefnyddio’r safonau yn y modd sy’n gweddu orau i chi.

Cyndefnyddio’rsafonau,efallaiyrhoffechystyried:


http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-considerations-in-using-the-standards-welsh.pdf


18


5.0 Canllawiau cam wrth gam ar gyfer defnyddio’r NOS

Mae NOS yn offer adnoddau hyblyg y gellir eu defnyddio i gefnogi gweithgareddau yn y gweithle mewn ystod eang o feysydd. Nid oes un dull rhagnodedig o’u defnyddio, ond dylai edrych ar sut y gellir eu cymhwyso ar draws ystod o enghreifftiau eich helpu i nodi sut y gallant eich cefnogi yn eich gwaith eich hun. Mae adran hon y canllaw yn rhoi casgliad o enghreifftiau i chi gychwyn arni.


5.1 Canllaw ar gyfer datblygu proffil rôl

5.2 Canllaw ar gyfer nodi anghenion datblygu personol sy’n gysylltiedig â’ch rôl

5.3 Canllaw ar gyfer defnyddio’r NOS i recriwtio a dethol

5.4 Canllaw ar gyfer defnyddio’r NOS i sefydlu staff newydd

5.5 Canllaw ar gyfer sefydlu fframwaith ar gyfer rheoli perfformiad

5.6 Canllaw ar gyfer defnyddio’r NOS i helpu i reoli eich Gweithgareddau Datblygiad Proffesiynol Parhaus


5.1 Canllaw ar gyfer datblygu proffil rôl

Proffilrôlywcyfresogymwysterausyddfwyafperthnasoliswyddbenodol.Gellirdefnyddioproffiliaurôlatniferoddibenion.Maentyngampwysigargyferangheniondatblygupersonolcysylltiedigârôl,acfe’udefnyddiriddatblygudisgrifiadauswyddiacmaentynddefnyddiolihelpugweithwyriddeallynunionbethaddisgwylirganddynt, a beth sydd angen iddynt wybod a deall os ydynt i wneud eu gwaith yn effeithiol. Mae’r enghraifft isodyndangossutygellirdefnyddio’rNOSiddatblyguproffiliaurôl.

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-developing-role-profile-welsh.pdf

Proffiliaurôlenghreifftiol.Pleaseseethepdflinktoview:

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-librarian-role-profile-welsh.pdf

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-library-assistant-role-profile-welsh.pdf

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-records-management-assistant-welsh.pdf


19


5.2 Canllaw ar gyfer nodi anghenion datblygu personol sy’n gysylltiedig â rôl

Mae’r canlynol yn enghraifft o sut y gallwch ddefnyddio’r safonau i nodi anghenion datblygu personol sy’n gysylltiedigâ’chrôl.Gallwchhwyluso’rbrosestrwygwrddynrheolaiddâchymheiriaid,goruchwyliwrneufentorigymharu’chprofiadgyda’rsafonau,trafodycynnyddyrydychyneiwneuda’chhelpuinodiunrhywgymorthychwanegol fydd ei angen i ddatblygu eich sgiliau.

Efallai y byddai hefyd yn ddefnyddiol i chi ymgynghori ag Adran 5.6 sy’n edrych ar reoli gweithgareddau datblygiad personol parhaus.

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-personal-development-welsh.pdf

5.3 Canllaw ar gyfer ddefnyddio’r NOS i recriwtio a dethol

Gellir defnyddio NOS i gefnogi pob cam o’r broses recriwtio. Mae defnyddio safonau cyffredin trwy gydol y broses recriwtio yn cyfrannu i ddatblygiad gweithdrefnau recriwtio integredig y gellir eu cysylltu’n agos i amcanion sefydliadol a rheolaeth perfformiad. Mae seilio arferion recriwtio ar NOS hefyd yn helpu i sicrhau bod ymgeiswyr yn cael eu recriwtio’n deg, yn erbyn meini prawf gwrthrychol sy’n cefnogi cymhwysedd yn uniongyrchol.

GallwchwirioeichcymhwyseddeichhunoranarferrecriwtioadetholtrwyedrycharunedD3‘Recriwtio, dethol a chadw cydweithwyr’ yn y gyfres Rheoli ac Arweinyddiaeth generig o safonau.

Ysgrifennu Swydd Ddisgrifiad GallNOSgefnogiadolygiadswyddddisgrifiadaupresennoladatblygiadrhainewydd. Dengysytablisodgamauargyferdefnyddio’rsafonaufelsailiddatblyguswyddddisgrifiadllawn.

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-recruitment-welsh.pdf


20


5.5 Canllaw ar gyfer sefydlu fframwaith ar gyfer rheoli perfformiad

Mae rheoli perfformiad yn effeithiol yn dasg gymhleth sy’n cynnwys gweithredu a chydlynu ystod eang o weithgareddau. Gallwch ddefnyddio’r canllaw cam wrth gam yn Adran 5.2 i nodi eich anghenion dysgu eich hun ac i’ch helpu i adolygu eich cymhwysedd eich hun o ran rheoli perfformiad.

Gall NOS H3 (Dyrannu a monitro cynnydd ac ansawdd gwaith yn eich maes cyfrifoldeb) neu H4 (Dyrannu agwiriogwaithyneichtîm)fododdefnyddarbennig.MaeH3wedieianeluatreolwyrllinellgyntafachanolacmaeH4ynfwypriodolargyferarweinwyrtîm.Foddbynnag,efallaiybyddwchamwirio’rddauermwynpenderfynuaryrunsy’ncyfatebagosafi’chrôlwaith.Neu,mae’rTablCrynodebNOSageiryngnghefnyddogfen hon yn rhoi crynodeb o’r ddwy NOS y gallech chi deimlo sy’n rhoi i chi ddigon o wybodaeth er mwyn gwahaniaethu.

Mae’r tabl canlynol yn dangos sut y gellir defnyddio NOS i ddarparu fframwaith ar gyfer rheoli perfformiad.

5.4 Canllaw ar gyfer defnyddio’r NOS i sefydlu staff newydd

Maesefydlurhywunmewnrôlnewyddfwyafeffeithiolosbyddynhelpudeiliadyswyddiddeallyrhynaddisgwylir ganddynt a mynd i’r afael ag unrhyw anghenion dysgu a datblygu penodol. Gall NOS gefnogi’r brosessefydlu,trwyhelpudeiliaidswyddinewyddiddeallsutymaentynffitioynysefydliad,iymgyfarwyddo’ngyflym,acichwaraerhanweithredolorannodieuhangheniondatblygu.

Mae’rdiagramcanlynolynnodi’rcamauallweddolsy’ngysylltiedigâdefnyddioNOSihelpugydasefydlu:

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-induction-welsh.pdf

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-performance-management.pdf


21


5.6 Guide to using the NOS to help manage your continuing professional development activities

Yn y sector Llyfrgelloedd, Archifau a Gwasanaethau Gwybodaeth, gall NOS gefnogi eich gweithgareddau Datblygiad Proffesiynol Parhaus (DPP) mewn sawl ffordd, ac fe archwiliwyd nifer ohonynt mewn adrannau blaenorol. Mae’r adran hon, fodd bynnag, yn edrych ar sut y gall NOS eich helpu o ran rheoli eich gweithgareddauDPP.Mae’nedrychargyfraniadNOSi:

• gynllunio ar gyfer DPP •nodiangheniondatblyguproffesiynoligyflawninodaucysylltiedigâDPP• trefnu gweithgareddau datblygu proffesiynol i fodloni anghenion a nodwyd• cofnodi ac adolygu eich gweithgareddau DPP

Dangosir y rhain yn y ddolen pdf isod.

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-cpd-welsh.pdf


Mae rheoli newid yn fater mawr i sefydliadau heddiw. Mae ffactorau yn cynnwys globaleiddiad, datblygiadau technolegol, ansefydlogrwydd economaidd ac effeithiau newid hinsawdd yn ychwanegu at yr heriau sector benodol ar gyfer y sector llyfrgelloedd, archifau a gwasanaethau gwybodaeth, i wneud hyblygrwydd sefydliadol yn ofyniad cynyddol hanfodol.Gall NOS wneud cyfraniad pwysig i’r broses rheoli newid, drwy ddangos sut y mae angen i sefydliadau newid a datblygu er mwyn gwella safonau ac ymateb i’r bwlch sgiliau. Gellir eu rhannu gyda staff i helpu i greu gweledigaetharycydynglŷnâ’rcymwyseddausyddeuhangenargyferllwyddiant,cefnogidatblygiadstaffacannog cyfranogiad gweithlu drwy nodau tryloyw. Gellir eu defnyddio’n ddiweddarach i fesur effeithiolrwydd a gallantweithredufelmoddadnabodargyfercyflawnicanlyniadau.Mae’r tabl isod yn dangos rhai o’r ffydd y gall NOS gynorthwyo. Mae’r canllaw yn berthnasol i reoli newid mewn timau neu adrannau o fewn sefydliadau, yn ogystal â rheoli newid drwy sefydliad yn gyfan. Gallwch ddefnyddio NOS o’r Gyfres Rheoli ac Arweinyddiaeth generig i helpu i wirio eich sgiliau a chefnogi eich rôlynybroses.MaetairNOSynygyfressyddynbenodolargyfernewid.Yrhainyw:C4 Arwain newidC5 Cynllunio newidC6 Gweithredu newid

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-organisational-change-welsh.pdf


22

Atodiadau

6.0 Atodiadau

Darperir yr Atodiadau canlynol yn yr adran hon:

6.1 AtodiadA Teitlau a chrynodebau’r Swyddogaethau Gweithredol a gynhwysir yng Nghyfres NOS Llyfrgelloedd, Archifau a Gwasanaethau Gwybodaeth

6.2 Atodiad B Teitlau a chrynodebau’r Swyddogaethau Rheoli ac Ymarferwyr a gynhwysir yng Nghyfres NOS Llyfrgelloedd, Archifau a Gwasanaethau Gwybodaeth 2008

6.3 Atodiad C Adnoddau a chysylltiadau defnyddiol

6.4 Atodiad D NOS related terms used in this user-guide

6.1 Atodiad A Teitlau a chrynodebau’r Swyddogaethau Gweithredol a gynhwysir yng Nghyfres NOS Llyfrgelloedd, Archifau a Gwasanaethau Gwybodaeth (LAIS)

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-operational-functions-appendix-a-welsh.pdf

Gweleryddolenpdfi’wgweld:

•MaesGA:GwasanaethauArchifau•MaesRC:RheoliCofnodion•MaesGGL:GwasanaethauGwybodaethaLlyfrgell


23


6.2 Atodiad B Teitlau a chrynodebau o’r Swyddogaethau Rheoli ac Ymarferwyr yng Nghyfres NOS Llyfrgelloedd, Archifau a Gwasanaethau Gwybodaeth 2008

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-managerial-functions-appendix-b-welsh.pdf

Gweleryddolenpdfi’wgweld:

•MaesA:Cynllunio,datblyguagwerthusogwasanaethau•MaesB:Llywodraethuamoeseg•MaesC:Nodi,gwerthusoachaffaelcynnwysachasgliadau•MaesD:Rheoligwybodaeth•MaesE:Rheolicynnwysachasgliadau•MaesF:Hwylusomynediadatadefnyddogynnwysachasgliadau•MaesG:Hwylusodysgugydoloes•MaesH:Rheolipobliddarparugwasanaethau

6.3 AtodiadC Adnoddau a chysylltiadau defnyddiol

http://www.lluk.org/welsh/documents/lais-nos-user-guide-resources-appendix-c.pdf

Pleaseseethepdflinktoviewtheinformationandincludeslinkstousefulwebsite.


24

Part B | Putting the standards to work

6.4 Atodiad D – Rhestr o’r termau perthnasol i’r NOS a ddefnyddir yn y Canllaw Defnyddiwr hwn

Cymhwysedd Ygalluigymhwysosgiliauagwybodaethcysylltiedigâgwaithigyflawnideilliannaudisgwyliedigmewnrôlwaith.

Gwybodaeth a Dealltwriaeth

Bod ym meddiant ffeithiau, egwyddorion a rheoliadau sy’n sail i berfformiad effeithiolmewnrôlwaith.

Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol (NOS)

Safonauperfformiadymae’nrhaidiunigolyneucyflawniwrthwneudswyddogaethmewnrôlwaith,ynghydâ’rwybodaetha’rddealltwriaethsydd eu hangen arnynt yn gyson i fodloni’r safon honno. Mae NOS yn feincnodau ar gyfer arfer da.

Cyngor Sgiliau Sector Mae Cynghorau Sgiliau Sector yn sefydliadau trwyddedig gan y llywodraeth, wedieuharwaingangyflogwyrsy’ncwmpasusectoraueconomaiddpenodolynyDeyrnasUnedig.Maeganddyntbedairnodallweddol:•lleihau’rbylchaua’rdiffygionsgiliau•gwellacynhyrchiant•hybusgiliaugweithluoeddeusector•gwellacyflenwaddysgu.

Elfennau Datganiadausy’ndisgrifioswyddogaethaucysylltiedigâgwaithofewnSafonGalwedigaethol Cenedlaethol.

Cyfeirlyfr NOS Cyfeirlyfr electronig ar y we o’r holl safonau galwedigaethol cenedlaethol cymeradwyedigpresennol: www.ukstandards.org.uk

Deilliannau Perfformiad

Yrhynymaepersonyneigyflawnioganlyniadiwneudswyddogaethcysylltiedig â gwaith.

Meini Prawf Perfformiad

Datganiadau sy’n sefydlu safon perfformiad. Mae mini prawf perfformiad ynatebycwestiwn::“bethsyddangeniunigolyneiwneudneusicrhaueifodyndigwyddermwyncyflawniswyddogaethatsafonfoddhaol?”

Safon Ffurf fer ar y Safon Galwedigaethol Cenedlaethol.

Cyfres o safonau Casgliad o safonau galwedigaethol cenedlaethol wedi eu grwpio ynghyd i gwmpasurôlneuswyddogaethswyddbenodol.


25

Part B | Putting the standards to work

Notes:


DeveLOPING The LIfeLONG LEARNING wORkFORCE Of TODAY…

Ref:200910.04.

Mae’r wybodaeth hon ar gael mewn fformatau amgen gan Dysgu Gydol Oes yn y DU

Cysylltwch â ni ar: 0300 303 1877 www.lluk.org [email protected]

Lifelong Learning UKSophia House28 Ffordd yr Eglwys GadeiriolCaerdyddCF11 9LJ

Hoffemgreubancoadnoddauigynorthwyounigolionachyflogwyriddefnyddio’rSafonau. Aoesgennychchibroffilrôlyrydychynhapusi’wrannu?Cysylltwchâni...

Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol argyfer Gwasanaethau Gwybodaeth a Llyfrgell

Documents

Transcript of Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol argyfer Gwasanaethau Gwybodaeth a Llyfrgell