Saddharma Pundarika Sutram Chapter 25
-
Upload
caspian-daniel-tan -
Category
Documents
-
view
39 -
download
8
description
Transcript of Saddharma Pundarika Sutram Chapter 25
Saddharma Pundarika Sutram 25 śubhavyūharājapūrvayogaparivartaḥ|
atha khalu bhagavān sarvāvantaṃ bodhisattvagaṇamāmantrayāmāsa-‐bhūtapūrvaṃ kulaputra atīte'dhvanyasaṃkhyeyaiḥ kalpairasaṃkhyeyatarairyadāsīt| tena kālena tena samayena jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃ kusumitābhijño nāma tathāgato'rhan samyaksaṃbuddho loka udapādi, vidyācaraṇasaṃpannaḥ sugato lokavidanuttaraḥ puruṣadamyasārathiḥ śāstā devānāṃ ca manuṣyāṇāṃ ca buddho bhagavān priyadarśane kalpe vairocanaraśmipratimaṇḍitāyāṃ lokadhātau| tasya khalu punaḥ kulaputrā jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñasya tathāgatasya pravacane śubhavyūho nāma rājābhūt| tasya khalu punaḥ kulaputrā rājñaḥ śubhavyūhasya vimaladattā nāma bhāryābhūt| tasya khalu punaḥ kulaputrā rājñaḥ śubhavyūhasya dvau putrāvabhūtām-‐eko vimalagarbho nāma, dvitīyo vimalanetro nāma| tau ca dvau dārakāvṛddhimantau cābhūtām, prajñāvantau ca puṇyavantau ca jñānavantau ca bodhisattvacaryāyāṃ ca abhiyuktāvabhūtām| tadyathā-‐dānapāramitāyāmabhiyuktāvabhūtām, śīlapāramitāyāṃ
kṣāntipāramitāyāṃ vīryapāramitāyāṃ dhyānapāramitāyāṃ prajñāpāramitāyāmupāyakauśalyapāramitāyāṃ maitryāṃ karuṇāyāṃ muditāyāmupekṣāyāṃ yāvat saptatriṃśatsu bodhipakṣikeṣu dharmeṣu| sarvatra pāraṃgatāvabhūtām, vimalasya samādheḥ pāraṃgatau, nakṣatrarājādityasya samādheḥ pāraṃgatau, vimalanirbhāsasya samādheḥ pāraṃgatau, vimalabhāsasya samādheḥ pāraṃgatau, alaṃkāraśubhasya samādheḥ pāraṃgatau, mahātejogarbhasya samādheḥ pāraṃgatāvabhūtām| sa ca bhagavāṃstena kālena tena samayena imaṃ saddharmapuṇḍarīkaṃ dharmaparyāyaṃ deśayāmāsa teṣāṃ sattvānāmanukampāyai, tasya ca rājñaḥ śubhavyūhasyānukampāyai| atha khalu kulaputrā vimalagarbho dārako vimalanetraśca dārako yena svamātā janayitrī, tenopasaṃkrāmatām| upasaṃkramya daśanakhamañjaliṃ pragṛhya janayitrīmetadavocatām ehyamba gamiṣyāvastasya bhagavato jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñasya tathāgatasyārhataḥ samyaksaṃbuddhasya sakāśam taṃ bhagavantaṃ jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñaṃ tathāgatamarhantaṃ samyaksaṃbuddhaṃ darśanāya vandanāya paryupāsanāya| tatkasya hetoḥ? eṣa hyamba sa bhagavān
jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñastathāgato'rhan samyaksaṃbuddhaḥ sadevakasya lokasya purataḥ saddharmapuṇḍarīkaṃ nāma dharmaparyāyaṃ visteraṇa saṃprakāśayati, taṃ śravaṇāya gamiṣyāvaḥ| evamukte kulaputrā vimaladattā rājabhāryā vimalagarbhaṃ dārakaṃ vimalanetraṃ ca dārakametadavocat-‐eṣa khalu kulaputrau yuvayoḥ pitā rājā śubhavyūho brāhmaṇeṣvabhiprasannaḥ| tasmānna lapsyatha taṃ tathāgataṃ darśanāyābhigantum| atha khalu kulaputrā vimalagarbho dārako vimalanetraśca dārako daśanakhamañjaliṃ pragṛhya tāṃ svamātaraṃ janayitrīmetadavocatām-‐mithyādṛṣṭikule'sminnāvāṃ jātau? āvāṃ punardharmarājaputrāviti| atha khalu kulaputrā vimaladattā rājabhāryā tau dvau dārakāvetadavocat-‐sādhu sādhu kulaputrau| yuvāṃ tasya svapitū rājñaḥ śubhavyūhasyānukampāyai kiṃcideva prātihāryaṃ saṃdarśayatam| apyeva nāma yuvayorantike prasādaṃ kuryāt| prasannacittaśca asmākamanujānīyāt tasya bhagavato jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñasya tathāgatasyārhataḥ samyaksaṃbuddhamabhigantum|| atha khalu kulaputrā vimalagarbho dārako vimalanetraśca dārakastasyāṃ velāyāṃ saptatālamātraṃ vaihāyasamabhyudgamya tasya pitū rājñaḥ
śubhavyūhasyānukampāyai buddhānujñātāni yamakāni prātihāryāṇyakurutām| tau tatraivāntarīkṣe gatau śayyāmakalpayatām| tatraivāntarīkṣe caṃkramataḥ, tatraivāntarīkṣe rajo vyadhunītām, tatraivāntarīkṣe'dhaḥkāyādvāridhārāṃ pramumocatuḥ, ūrdhvakāyādagniskandhaṃ prajvālayataḥ sma| ūrdhvakāyādvāridhārāṃ pramumocatuḥ, adhaḥkāyādagniskandhaṃ prajvālayataḥ sma| tau tasminnevākāśe mahāntau bhūtvā khuḍḍakau bhavataḥ, khuḍḍakau bhūtvā mahāntau bhavataḥ| tasminnevāntarīkṣe'ntardhāyataḥ| pṛthivyāmunmajjataḥ| pṛthivyāmunmajjitvā ākāśaunmajjataḥ| iyadbhiḥ khalu punaḥ kulaputrā ṛddhiprātihāryaistābhyāṃ dvābhyāṃ dārakābhyāṃ sa śubhavyūho rājā svapitā vinītaḥ| atha khalu kulaputrāḥ sa rājā śubhavyūhastayordārakayostamṛddhiprātihāryaṃ dṛṣṭvā tasyāṃ velāyāṃ tuṣṭa udagra āttamanāḥ pramuditaḥ prītisaumanasyajāto daśanakhamañjaliṃ pragṛhya tau dārakāvetadavocat-‐ko yuvayoḥ kulaputrau śāstā, kasya vā yuvāṃ śiṣyāviti? atha khalu kulaputrāstau dvau dārakau taṃ rājānaṃ śubhavyūhametadavocat-‐eṣa sa mahārāja bhagavān jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñastathāgato'rhan samyaksaṃbuddhastiṣṭhati dhriyate yāpayati ratnamaye bodhivṛkṣamūle dharmāsanopaviṣṭaḥ|
sadevakasya lokasya purataḥ saddharmapuṇḍarīkaṃ nāma dharmaparyāyaṃ vistareṇa saṃprakāśayati| sa āvayorbhagavān śāstā| tasyāvāṃ mahārāja śiṣyau| atha khalu kulaputrāḥ sa rājā śubhavyūhastau dārakāvetadavocat-‐paśyāmo vayaṃ kulaputrau taṃ yuvayoḥ śāstāram| gamiṣyāmo vayaṃ tasya bhagavataḥ sakāśam|| atha khalu kulaputrāstau dvau dārakau tato'ntarīkṣādavatīrya yena svamātā janayitrī tenopasaṃkrāmatām| upasaṃkramya daśanakhamañjaliṃ pragṛhya svamātaraṃ janayitrīmetadavocatām-‐eṣa āvābhyāmamba vinītaḥ svapitā anuttarāyāṃ samyaksaṃbodhau| kṛtamāvābhyāṃ pituḥ śāstṛkṛtyam| tadidānīmutsraṣṭumarhasi| āvāṃ tasya bhagavataḥ sakāśe pravrajiṣyāva iti|| atha khalu kulaputrā vimalagarbho dārako vimalanetraśca dārakastasyāṃ velāyāṃ svamātaraṃ janayitrīṃ gāthābhyāmadhyabhāṣatām-‐ anujānīhyāvayoramba pravrajyāmanagārikām| āvāṃ vai pravrajiṣyāvo durlabho hi tathāgataḥ||1|| audumbaraṃ yathā puṣpaṃ sudurlabhataro jinaḥ| utsṛjya pravrajiṣyāvo durlabhā kṣaṇasaṃpadā||2|| vimaladattā rājabhāryā āha-‐ utsṛjāmi yuvāmadya gacchathā sādhu dārakau| vayaṃ pi pravrajiṣyāmo durlabho hi tathāgataḥ||3|| iti||
atha khalu kulaputrāstau dvau dārakāvime gāthe bhāṣitvā tau mātāpitarāvetadavocatām-‐sādhu amba tāta eta| vayaṃ sarve sahitā bhūtvā gamiṣyāmastasya bhagavato jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñasya tathāgatasyārhataḥ samyaksaṃbuddhasya sakāśam| upasaṃkramiṣyāmastaṃ bhagavantaṃ darśanāya vandanāya paryupāsanāya dharmaśravaṇāya| tatkasya hetoḥ? durlabho hyamba tāta buddhotpādaḥ, udumbarapuṣpasadṛśo mahārṇavyugacchidrakūrmagrīvāpraveśavat| durlabhaprādurbhāvā amba buddhā bhagavantaḥ| tasmāttarhi amba tāta paramapuṇyopastabdhā vayamīdṛśe pravacane upapannāḥ| tat sādhu amba tāta utsṛjadhvam| āvāṃ gamiṣyāvaḥ| tasya bhagavato jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñasya tathāgatasyārhataḥ samyaksaṃbuddhasya sakāśe pravrajiṣyāvaḥ| durlabhaṃ hi amba tāta tathāgatānāṃ darśanam| durlabho hyadya kālaḥ| īdṛśo dharmarājā| paramadurlabhedṛśī kṣaṇasaṃpat|| tena khalu punaḥ kulaputrāḥ samayena tasya rājñaḥ śūbhavyūhasya antaḥpurāccaturaśītirantaḥpurikāsahasrāṇi asya saddharmapuṇḍarīkasya dharmaparyāyasya bhājanabhutānyabhūvan| vimalanetraśca dārako'smin dharmaparyāye caritāvī| vimalagarbhaśca dārako bahukalpakoṭīnayutaśatasahasrāṇi sarvasattvapāpajahane
samādhau carito'bhūt kimiti sarvasattvāḥ sarvapāpaṃ jaheyuriti| sā ca tayordārakayormātā vimaladattā rājabhāryā sarvabuddhasaṃgītiṃ sarvabuddhadharmaguhyasthānāni ca saṃjānīte sma| atha khalu kulaputrā rājā śubhavyūhastābhyāṃ dvābhyāṃ dārakābhyāṃ tathāgataśāsane vinītaḥ, avatāritaśca, paripācitaśca sarvasvajanaparivāraḥ| sā ca vimaladattā rājabhāryā sarvasvajanaparivārā tau ca dvau dārakau rājñaḥ śubhavyūhasya putrau dvācatvāriṃśadbhiḥ prāṇisahasraiḥ sārdhaṃ sāntapurau sāmātyau sarve sahitāḥ samagrāḥ yena bhagavān jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñastathāgato'rhan samyaksaṃbuddhaḥ, tenopasaṃkrāman| upasaṃkramya tasya bhagavataḥ pādau śirasābhivandya taṃ bhagavantaṃ triṣkṛtvaḥ pradakṣiṇīkṛtya ekānte tasthuḥ|| atha khalu kulaputrāḥ sa bhagavān jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñastathāgato'rhan samyaksaṃbuddho rājānaṃ śubhavyūhaṃ saparivāramupasaṃkrāntaṃ viditvā dhārmyā kathayā saṃdarśayati samādāpayati samuttejayati saṃpraharṣayati| atha khalu kulaputrā rājā śubhavyūhastena bhagavatā dhārmyā kathayā sādhu ca suṣṭhu ca saṃdarśitaḥ samādāpitaḥ samuttejitaḥ saṃpraharṣitastasyāṃ velāyāṃ tuṣṭa udagra āttamanāḥ
pramuditaḥ prītisaumanasyajātaḥ kanīyaso bhrātuḥ paṭṭaṃ baddhvā rājye pratiṣṭhāpya saputrasvajanaparivāraḥ, sā ca vimaladattā rājabhāryā sarvastrīgaṇaparivārā, tau ca dvau dārakau sārdhaṃ tairdvācatvāriṃśadbhiḥ prāṇisahasraiḥ, sarve sahitāḥ samagrāstasya bhagavato jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñasya tathāgatasyārhataḥ samyaksaṃbuddhasya pravacane śraddhayā agārādanagārikāṃ pravrajitāḥ| pravrajitvā ca rājā śubhavyūhaḥ saparivāraścaturaśītivarṣasahasrāṇyabhiyukto vijahāra imaṃ saddharmapuṇḍarīkaṃ dharmaparyāyaṃ cintayan bhāvayan paryavadāpayan| atha khalu kulaputrāḥ sa rājā śubhavyūhasteṣāṃ caturaśītīnāṃ varṣasahasrāṇāmatyayena sarvaguṇālaṃkāravyūhaṃ nāma samādhiṃ pratilabhate sma| sahapratilabdhāccāsya samādheḥ, atha tāvadeva saptatālamātraṃ vaihāyasamabhyudgacchati sma|| atha khalu kulaputrāḥ sa rājāḥ śubhavyūho gaganatale sthitastaṃ bhagavantaṃ jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñaṃ tathāgatamarhantaṃ samyaksaṃbuddhametadavocat-‐imau bhagavan mama putrau śāstārau bhavataḥ| yadahamābhyāmṛddhiprātihāryeṇa tasmānmahato dṛṣṭigatādvinivartitaḥ, tathāgataśāsane ca pratiṣṭhapitaḥ, paripācitaśca avatāritaśca, tathāgatadarśanāya ca
saṃcoditaḥ| kalyāṇamitrau bhagavan mama tau dvau dārakau putrarūpeṇa mama gṛha upapannau, yaduta pūrvakuśalamūlasmaraṇārtham|| evamukte bhagavān jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñastathāgato'rhan samyaksaṃbuddhastaṃ rājānaṃ śubhavyūhametadavocat-‐evametanmahārāja, evametad yathā vadasi| avaropitakuśalamūlānāṃ hi mahārāja kulaputrāṇāṃ kuladuhitṛṇāṃ ca sarveṣu bhavagaticyutyupapattyāyataneṣūpapannānāṃ sulabhāni bhavanti kalyāṇamitrāṇi, yāni śāstṛkṛtyena pratyupasthitāni bhavanti, yānyanuttarāyāṃ samyaksaṃbodhau śāsakānyavatārakāṇi paripācakāni bhavanti| udārametanmahārāja sthānaṃ yaduta kalyāṇamitraparigrahastathāgatadarśanasamādāpakaḥ| paśyasi tvaṃ mahārāja etau dvau dārakau? āha-‐paśyāmi bhagavan, paśyāmi sugata| bhagavānāha-‐etau khalu punarmahārāja kulaputrau pañcaṣṭīnāṃ gaṅgānadīvālikāsamānāṃ tathāgatānāmarhatāṃ samyaksaṃbuddhānāmantike pūjāṃ kariṣyataḥ, imaṃ ca saddharmapuṇḍarīkaṃ dharmaparyāyaṃ dhārayiṣyataḥ sattvānāmanukampāyai, mithyādṛṣṭīnāṃ ca sattvānāṃ samyagdṛṣṭaye vīryasaṃjananārtham|| atha khalu kulaputrāḥ sa rājā śubhavyūhastato gaganatalādavatīrya daśanakhamañjaliṃ pragṛhya taṃ
bhagavantaṃ jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñaṃ tathāgatamarhantaṃ samyaksaṃbuddhametadavocat-‐tatsādhu bhagavan| nirdiśatu tathāgataḥ-‐kīdṛśena jñānena samanvāgatastathāgato'rhan samyaksaṃbuddho yena mūrdhni uṣṇīṣo vibhāti, vimalanetraśca bhagavān, bhruvormadhye corṇā vibhāti śaśiśaṅkhapāṇḍarābhā, sā ca samasahitā dantāvalī vadanāntare virājati, bimboṣṭhaśca bhagavāṃścārunetraśca sugataḥ|| atha khalu kulaputrāḥ sa rāja śubhavyūha iyadbhirguṇaistaṃ bhagavantaṃ jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñaṃ tathāgatamarhantaṃ samyaksaṃbuddhamabhiṣṭutya anyaiśca guṇakoṭīnayutaśatasahasraistaṃ bhagavantamabhiṣṭutya tasyāṃ velāyāṃ taṃ bhagavantaṃ jaladharagarjitabhoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñaṃ tathāgatamarhantaṃ samyaksaṃbuddhametadavocat-‐āścaryaṃ bhagavan yāvanmahārthamidaṃ tathāgataśāsanam, acintyaguṇasamanvāgataśca tathāgatapravedito dharmavinayaḥ, yāvat suprajñaptā ca tathāgataśikṣā| adyāgreṇa vayaṃ bhagavanna bhūyaścittasya vaśagā bhaviṣyāmaḥ, na bhūyo mithyādṛṣṭervaśagā bhaviṣyāmaḥ, na bhūyaḥ krodhasya vaśagā bhaviṣyāmaḥ, na bhūyaḥ pāpakānāṃ cittotpādānāṃ vaśagā bhaviṣyāmaḥ| ebhirahaṃ bhagavan
iyadbhirakuśalaidharmaiḥ samanvāgato necchāmi bhagavato'ntikamupasaṃkramitum| sa tasya bhagavato jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrajasaṃkusumitābhijñasya tathāgatasyārhataḥ samyaksaṃbuddhasya pādau śirasābhivandya antarīkṣagata evāsthāt|| atha khalu sa rājā śubhavyūhaḥ sā ca vimaladattā rājabhāryā śatasahasramūlyaṃ muktāhāraṃ bhagavata uparyantarīkṣe'kṣaipsīt| samanantarakṣiptaśca sa muktāhārastasya bhagavato mūrdhni muktāhāraḥ kūṭāgāraḥ saṃsthito'bhūccaturasraścatuḥsthūṇaḥ samabhāgaḥ suvibhakto darśanīyaḥ| tasmiṃśca kūṭāgāre paryaṅkaḥ prādurbhūto'nekadūṣyaśatasahasrasaṃstṛtaḥ| tasmiṃśca paryaṅke tathāgatavigrahaḥ paryaṅkabaddhaṃ saṃdṛśyate sma| atha khalu rājñaḥ śubhavyūhasyaitadabhavat-‐mahānubhāvamidaṃ buddhajñānam, acintyaguṇasamanvāgataśca tathāgataḥ| yatra hi nāma ayaṃ tathāgatavigrahaḥ kūṭāgāramadhyagataḥ saṃdṛśyate prāsādiko darśanīyaḥ paramaśubhavarṇapuṣkaratayā samanvāgataḥ|| atha khalu bhagavān jaladharagarjitaghoṣasusvaranakṣatrarājasaṃkusumitābhijñastathāgataścatasraḥ parṣadaḥ āmantrayate sma-‐paśyatha bhikṣavo yūyaṃ śubhavyūhaṃ rājānaṃ gaganatalasthaṃ siṃhanādaṃ nadantam? āhuḥ-‐ paśyāmo bhagavan| bhagavānāha-‐eṣa khalu bhikṣavaḥ śubhavyūho rājā mama
śāsane bhikṣubhāvaṃ kṛtvā śālendrarājo nāma tathāgato'rhan samyaksaṃbuddho loke bhaviṣyati, vidyācaraṇasaṃpannaḥ sugato lokavidanuttaraḥ puruṣadamyasārathiḥ śāstā devānāṃ ca manuṣyāṇāṃ ca buddho bhagavān vistīrṇavatyāṃ lokadhātau| abhyudgatarājo nāma sa kalpo bhaviṣyati| tasya khalu punarbhikṣavaḥ śālendrarājasya tathāgatasyārhataḥ samyaksaṃbuddhasya aprameyo bodhisattvasaṃgho bhaviṣyati, aprameyaḥ śrāvakasaṃghaḥ| samā pāṇitalajātā ca vaidūryamayī sā vistīrṇavatī lokadhāturbhaviṣyati| evamacintyaḥ sa tathāgato'rhan samyaksaṃbuddho bhaviṣyati| syāt khalu punaḥ kulaputrāḥ yuṣmākaṃ kāṅkṣā vā vimatirvā vicikitsā vā-‐anyaḥ sa tena kālena tena samayena śubhavyūho nāma rājābhūt? na khalu punaḥ kulaputrā yuṣmābhirevaṃ draṣṭavyam| tatkasya hetoḥ? ayameva sa padmaśrīrbodhisattvo mahāsattvastena kālena tena samayena śubhavyūho nāma rājābhut| syātkhalu punaḥ kulaputrā yuṣmākaṃ kāṅkṣā vā vimatirvā vicikitsā vā-‐anyā sā tena kālena tena samayena vimaladattā nāma rājabhāryābhūt? na khalu punaḥ kulaputrā yuṣmābhirevaṃ draṣṭavyam| tatkasya hetoḥ? ayaṃ sa vairocanaraśmipratimaṇḍitadhvajarājo nāma bodhisattvo mahāsattvastena kālena tena samayena vimaladattā nāma rājabhāryābhut| tasya rājñaḥ śubhavyūhasyānukampāyai teṣāṃ ca sattvānāṃ rājñaḥ śubhavyūhasya
bhāryātvamabhyupagato'bhūt| syātkhalu punaḥ kulaputrā yuṣmākaṃ kāṅkṣā vā vimatirvā vicikitsā vā-‐anyau tau tena kālena tena samayena dvau dārakāvabhūtām? na khalu punaḥ kulaputrā yuṣmābhirevaṃ draṣṭavyam| tatkasya hetoḥ? imau tau bhaiṣajyarājaśca bhaiṣajyasamundataśca tena kālena tena samayena tasya rājñaḥ śubhavyūhasya putrāvabhūtām| evamacintyaguṇasamanvāgatau kulaputrā bhaiṣajyarājo bhaiṣajyasamudgataśca bodhisattvau mahāsattvau, bahubuddhakoṭīnayutaśatasahasrāvaropitakuśalamūlau etāvubhāvapi satpuruṣāvacintyadharmasamanvāgatau| ye ca etayoḥ satpuruṣayornāmadheyaṃ dhārayiṣyanti, te sarve namaskaraṇīyā bhaviṣyanti sadevakena lokena|| asmin khalu punaḥ pūrvayogaparivarte bhāṣyamāṇe caturaśītīnāṃ prāṇisahasrāṇāṃ virajo vigatamalaṃ dharmeṣu dharmacakṣurviśuddham||
iti śrīsaddharmapuṇḍarīke dharmaparyāye śubhavyūharājapūrvayogaparivarto nāma
pañcaviṃśatimaḥ||
२५ शुभव्यूहराजपूवर्योगपिरवतर्ः। अथ खल ुभगवान् सवार्वन्तं बोिधसत्त्वगणमामन्त्रयामास-भतूपवूर्ं कलुपतु्र अतीतेऽध्वन्यसंख्येयैः कल्परैसखं्ययेतरयैर्दासीत।् तेन कालने तेन समयेन जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञो नाम तथागतोऽहर्न ्सम्यक्संबुद्धो लोक उदपािद, िवद्याचरणसंपन्नः सुगतो लोकिवदनतु्तरः पुरुषदम्यसारिथः शास्ता दवेानां च मनषु्याणां च बदु्धो भगवान् िप्रयदशर्ने कल्पे वरैोचनरिश्मप्रितमिण्डतायां लोकधातौ। तस्य खल ुपुनः कलुपतु्रा जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्य तथागतस्य प्रवचन ेशुभव्यूहो नाम राजाभूत्। तस्य खल ुपुनः कलुपतु्रा राज्ञः शुभव्यूहस्य िवमलदत्ता नाम भायार्भूत्। तस्य खल ुपुनः कलुपतु्रा राज्ञः शुभव्यूहस्य द्वौ पुत्रावभूताम्-एको िवमलगभोर् नाम, िद्वतीयो िवमलनेत्रो नाम। तौ च द्वौ दारकाविृद्धमन्तौ चाभतूाम्, प्रज्ञावन्तौ च पुण्यवन्तौ च ज्ञानवन्तौ च बोिधसत्त्वचयार्यां च अिभयुक्तावभूताम्। तद्यथा-दानपारिमतायामिभयकु्तावभतूाम,् शीलपारिमतायां क्षािन्तपारिमताया ंवीयर्पारिमतायां ध्यानपारिमतायां प्रज्ञापारिमतायामुपायकौशल्यपारिमताया ंमैत्र्यां करुणाया ंमुिदतायामुपेक्षायां यावत् सप्ति तं्रशतु्स बोिधपिक्षकषे ुधमेर्षु। सवर्त्र पारंगतावभूताम्, िवमलस्य समाधेः पारंगतौ, नक्षत्रराजािदत्यस्य समाधेः पारंगतौ, िवमलिनभार्सस्य समाधेः पारंगतौ, िवमलभासस्य समाधेः पारंगतौ, अलंकारशुभस्य समाधेः पारंगतौ, महातजेोगभर्स्य समाधेः पारंगतावभूताम्। स च भगवांस्तेन कालने तेन समयेन इमं सद्धमर्पुण्डरीक ंधमर्पयार्यं दशेयामास तेषा ंसत्त्वानामनुकम्पाय,ै तस्य च राज्ञः शुभव्यूहस्यानुकम्पायै। अथ खल ुकलुपतु्रा िवमलगभोर् दारको िवमलनेत्रश्च दारको येन स्वमाता जनियत्री, तेनोपसंक्रामताम्। उपसंक्रम्य दशनखमञ्जि लं प्रगृह्य जनियत्रीमेतदवोचताम् एह्यम्ब गिमष्यावस्तस्य भगवतो जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्य तथागतस्याहर्तः सम्यक्संबुद्धस्य सकाशम ्तं भगवन्तं जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञं तथागतमहर्न्तं सम्यक्संबुद्ध ंदशर्नाय वन्दनाय पयुर्पासनाय। तत्कस्य हतेोः? एष ह्यम्ब स भगवान् जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्तथागतोऽहर्न् सम्यक्संबुद्धः सदेवकस्य लोकस्य पुरतः सद्धमर्पुण्डरीक ंनाम धमर्पयार्यं िवस्तेरण सपं्रकाशयित, तं श्रवणाय गिमष्यावः। एवमुक्ते कलुपतु्रा िवमलदत्ता राजभायार् िवमलगभर्ं दारकं िवमलनेत्रं च दारकमतेदवोचत्-एष खल ुकलुपतु्रौ युवयोः िपता राजा शुभव्यूहो ब्राह्मणेष्विभप्रसन्नः। तस्मान्न लप्स्यथ तं तथागत ंदशर्नायािभगन्तमु।् अथ खल ुकलुपतु्रा िवमलगभोर् दारको िवमलनेत्रश्च दारको दशनखमञ्जि लं प्रगृह्य ता ंस्वमातरं जनियत्रीमेतदवोचताम्-िमथ्यादृिष्टकुलेऽिस्मन्नावां जातौ? आवां पुनधर्मर्राजपुत्रािवित। अथ खल ुकलुपतु्रा िवमलदत्ता राजभायार् तौ द्वौ दारकावतेदवोचत्-साध ुसाध ुकलुपतु्रौ। युवां तस्य स्विपत ूराज्ञः शुभव्यूहस्यानुकम्पायै िकं िचदे व प्राितहायर्ं सदंशर्यतम।् अप्येव नाम
युवयोरिन्तके प्रसाद ंकुयार्त्। प्रसन्निचत्तश्च अस्माकमनुजानीयात् तस्य भगवतो जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्य तथागतस्याहर्तः सम्यक्संबुद्धमिभगन्तुम्॥ अथ खल ुकलुपतु्रा िवमलगभोर् दारको िवमलनेत्रश्च दारकस्तस्यां वलेायां सप्ततालमात्र ंवहैायसमभ्युद्गम्य तस्य िपतू राज्ञः शुभव्यूहस्यानुकम्पायै बदु्धानजु्ञातािन यमकािन प्राितहायार्ण्यकुरुताम्। तौ तत्रैवान्तरीक्ष ेगतौ शय्यामकल्पयताम।् तत्रैवान्तरीक्ष ेचकं्रमतः, तत्रैवान्तरीक्ष ेरजो व्यधनुीताम्, तत्रैवान्तरीक्षेऽधःकायाद्वािरधारा ंप्रमुमोचतुः, ऊध्वर्कायादिग्नस्कन्ध ंप्रज्वालयतः स्म। ऊध्वर्कायाद्वािरधारां प्रमुमोचतुः, अधःकायादिग्नस्कन्धं प्रज्वालयतः स्म। तौ तिस्मन्नेवाकाश ेमहान्तौ भतू्वा खुड्डकौ भवतः, खुड्डकौ भतू्वा महान्तौ भवतः। तिस्मन्नेवान्तरीक्षेऽन्तधार्यतः। पृिथव्यामुन्मज्जतः। पृिथव्यामुन्मिज्जत्वा आकाशउन्मज्जतः। इयिद्भः खल ुपुनः कलुपतु्रा ऋिद्धप्राितहायैर्स्ताभ्यां द्वाभ्या ंदारकाभ्यां स शुभव्यूहो राजा स्विपता िवनीतः। अथ खल ुकलुपतु्राः स राजा शुभव्यूहस्तयोदार्रकयोस्तमृिद्धप्राितहायर्ं दृष्ट्वा तस्या ंवलेायां तुष्ट उदग्र आत्तमनाः प्रमुिदतः प्रीितसौमनस्यजातो दशनखमञ्जि लं प्रगृह्य तौ दारकावतेदवोचत्-को युवयोः कलुपतु्रौ शास्ता, कस्य वा युवां िशष्यािवित? अथ खल ुकलुपतु्रास्तौ द्वौ दारकौ तं राजान ंशुभव्यूहमेतदवोचत्-एष स महाराज भगवान् जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्तथागतोऽहर्न् सम्यक्संबुद्धिस्तष्ठित िध्रयत ेयापयित रत्नमय ेबोिधवकृ्षमलूे धमार्सनोपिवष्टः। सदेवकस्य लोकस्य पुरतः सद्धमर्पुण्डरीक ंनाम धमर्पयार्यं िवस्तरेण सपं्रकाशयित। स आवयोभर्गवान् शास्ता। तस्यावा ंमहाराज िशष्यौ। अथ खल ुकलुपतु्राः स राजा शुभव्यूहस्तौ दारकावतेदवोचत्-पश्यामो वय ंकलुपतु्रौ तं युवयोः शास्तारम।् गिमष्यामो वय ंतस्य भगवतः सकाशम्॥ अथ खल ुकलुपतु्रास्तौ द्वौ दारकौ ततोऽन्तरीक्षादवतीयर् येन स्वमाता जनियत्री तेनोपसंक्रामताम्। उपसंक्रम्य दशनखमञ्जि लं प्रगृह्य स्वमातरं जनियत्रीमेतदवोचताम्-एष आवाभ्यामम्ब िवनीतः स्विपता अनुत्तरायां सम्यक्संबोधौ। कतृमावाभ्यां िपतुः शास्तृकृत्यम।् तिददा नी मु त्स्रष्टु मह र्िस। आवां तस्य भगवतः सकाशे प्रव्रिजष्याव इित॥ अथ खल ुकलुपतु्रा िवमलगभोर् दारको िवमलनेत्रश्च दारकस्तस्यां वलेायां स्वमातरं जनि यत्रीं गाथाभ्यामध्यभाषताम-् अनुजानीह्यावयोरम्ब प्रव्रज्यामनगािरकाम्। आवां वै प्रव्रिजष्यावो दुलर्भो िह तथागतः॥१॥ औदुम्बरं यथा पुष्प ंसुदुलर्भतर ो िजनः। उत्सृज्य प्रव्रिजष्यावो दुलर्भा क्षणसंपदा॥२॥ िवमलदत्ता राजभायार् आह- उत्सृजािम युवामद्य गच्छथा साध ुदारकौ। वय ंिप प्रव्रिजष्यामो दुलर्भो िह तथागतः॥३॥ इित॥ अथ खल ुकलुपतु्रास्तौ द्वौ दारकािवम ेगाथ ेभािषत्वा तौ मातािपतरावतेदवोचताम्-साध ुअम्ब तात एत। वय ंसवेर् सिहता भतू्वा गिमष्यामस्तस्य भगवतो जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्य तथागतस्याहर्तः सम्यक्संबुद्धस्य सकाशम्। उपसंक्रिमष्यामस्तं भगवन्तं दशर्नाय वन्दनाय पयुर्पासनाय धमर्श्रवणाय। तत्कस्य हतेोः? दुलर्भो ह्यम्ब तात बदु्धोत्पादः, उदु म्बरपु ष्पसदृशो महाणर्व्यगुिच्छद्रकूमर्ग्रीवाप्रवशेवत।् दुलर्भप्रादु भा र्वा अम्ब बदु्धा भगवन्तः। तस्मात्तिर्ह अम्ब तात परमपुण्योपस्तब्धा वयमीदृशे प्रवचन ेउपपन्नाः। तत् साध ुअम्ब तात उत्सृजध्वम्। आवां गिमष्यावः। तस्य भगवतो
जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्य तथागतस्याहर्तः सम्यक्संबुद्धस्य सकाशे प्रव्रिजष्यावः। दुलर्भं िह अम्ब तात तथागताना ंदशर्नम।् दुलर्भो ह्यद्य कालः। ईदृशो धमर्राजा। परमदु लर् भेदृशी क्षणसंपत्॥ तेन खल ुपुनः कलुपतु्राः समयेन तस्य राज्ञः शूभव्यूहस्य अन्तःपुराच्चतुरशीितरन्तःपुिरकासहस्रािण अस्य सद्धमर्पुण्डरीकस्य धमर्पयार्यस्य भाजनभतुान्यभवून।् िवमलनेत्रश्च दारकोऽिस्मन ्धमर्पयार्ये चिरतावी। िवमलगभर्श्च दारको बहुकल्पकोटीनयतुशतसहस्रािण सवर्सत्त्वपापजहने समाधौ चिरतोऽभतू् िकिमित सवर्सत्त्वाः सवर्पापं जहेयुिरित। सा च तयोदार्रकयोमार्ता िवमलदत्ता राजभायार् सवर् बुद्धसंगीि तं सवर्बुद्धधमर्गुह्यस्थानािन च सजंानीते स्म। अथ खल ुकलुपतु्रा राजा शुभव्यूहस्ताभ्यां द्वाभ्या ंदारकाभ्यां तथागतशासन ेिवनीतः, अवतािरतश्च, पिरपािचतश्च सवर्स्वजनपिरवारः। सा च िवमलदत्ता राजभायार् सवर्स्वजनपिरवारा तौ च द्वौ दारकौ राज्ञः शुभव्यूहस्य पुत्रौ द्वाचत्वा िर ंशिद्भः प्रािणसहस्रैः साधर्ं सान्तपुरौ सामात्यौ सवेर् सिहताः समग्राः येन भगवान् जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्तथागतोऽहर्न् सम्यक्संबुद्धः, तेनोपसंक्रामन्। उपसंक्रम्य तस्य भगवतः पादौ िशरसािभवन्द्य तं भगवन्तं ित्रष्कृत्वः प्रदिक्षणीकृत्य एकान्ते तस्थुः॥ अथ खल ुकलुपतु्राः स भगवान् जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्तथागतोऽहर्न् सम्यक्संबुद्धो राजान ंशुभव्यूहं सपिरवारमुपसंक्रान्तं िविदत्वा धाम्यार् कथया सदंशर्यित समादापयित समुत्तेजयित सपं्रहषर्यित। अथ खल ुकलुपतु्रा राजा शुभव्यूहस्तेन भगवता धाम्यार् कथया साध ुच सुषु्ठ च सदंिर्शतः समादािपतः समुत्तेिजतः सपं्रहिर्षतस्तस्यां वलेायां तुष्ट उदग्र आत्तमनाः प्रमुिदतः प्रीितसौमनस्यजातः कनीयसो भ्रातःु पट्टं बद् ध्वा राज्य ेप्रितष्ठाप्य सपुत्रस्वजनपिरवारः, सा च िवमलदत्ता राजभायार् सवर्स्त्रीगणपिरवारा, तौ च द्वौ दारकौ साधर्ं तैद्वार् चत्वािरं शि द्भः प्रािणसहस्रैः, सवेर् सिहताः समग्रास्तस्य भगवतो जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्य तथागतस्याहर्तः सम्यक्संबुद्धस्य प्रवचन ेश्रद्धया अगारादनगािरकां प्रव्रिजताः। प्रव्रिजत्वा च राजा शुभव्यूहः सपिरवारश्चतुरशीितवषर्सहस्राण्यिभयुक्तो िवजहार इमं सद्धमर्पुण्डरीक ंधमर्पयार्यं िचन्तयन् भावयन् पयर्वदापयन्। अथ खल ुकलुपतु्राः स राजा शुभव्यूहस्तेषा ंचतरुशीतीनां वषर्सहस्राणामत्ययने सवर्गुणालंकारव्यूह ंनाम समा िधं प्रितलभते स्म। सहप्रितलब्धाच्चास्य समाधेः, अथ तावदेव सप्ततालमात्र ंवहैायसमभ्युद्गच्छित स्म॥ अथ खल ुकलुपतु्राः स राजाः शुभव्यूहो गगनतल ेिस्थतस्त ंभगवन्तं जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञं तथागतमहर्न्तं सम्यक्संबुद्धमेतदवोचत-्इमौ भगवन् मम पुत्रौ शास्तारौ भवतः। यदहमाभ्यामिृद्धप्राितहायेर्ण तस्मान्महतो दृिष्टगतािद्विनविर्ततः, तथागतशासन ेच प्रितष्ठिपतः, पिरपािचतश्च अवतािरतश्च, तथागतदशर्नाय च सचंोिदतः। कल्याणिमत्रौ भगवन् मम तौ द्वौ दारकौ पुत्ररूपेण मम गृह उपपन्नौ, यदु त पूवर्कुशलमूलस्मरणाथर्म्॥ एवमुक्ते भगवान् जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्तथागतोऽहर्न् सम्यक्संबुद्धस्त ंराजान ंशुभव्यूहमेतदवोचत्-एवमेतन्महाराज, एवमेतद् यथा वदिस। अवरोिपतकुशलमूलानां िह महाराज कलुपतु्राणां कुलदु िहतृणां च सवेर्ष ुभवगितच्यतु्यपुपत्त्यायतनषेपूपन्नानां सुलभािन भविन्त कल्याणिमत्रािण, यािन शास्तृकृत्यने प्रत्युपिस्थतािन भविन्त, यान्यनतु्तरायां सम्यक्संबोधौ शासकान्यवतारकािण पिरपाचकािन भविन्त। उदारमेतन्महाराज स्थान ंयदु त कल्याणिमत्रपिरग्रहस्तथागतदशर्नसमादापकः। पश्यिस त्वं महाराज एतौ द्वौ दारकौ? आह-पश्यािम भगवन्, पश्यािम सुगत। भगवानाह-एतौ खल ुपुनमर्हाराज कलुपतु्रौ पञ्चष्टीनां गङ्गानदीवािलकासमाना ंतथागतानामहर्ता ंसम्यक्संबुद्धानामिन्तक ेपूजां किरष्यतः, इमं च सद्धमर्पुण्डरीक ंधमर्पयार्यं धारियष्यतः सत्त्वानामनुकम्पाय,ै िमथ्यादृष्टीनां च सत्त्वाना ंसम्यग्दृष्ट ये वीयर्सजंननाथर्म॥्
अथ खल ुकलुपतु्राः स राजा शुभव्यूहस्ततो गगनतलादवतीयर् दशनखमञ्जि लं प्रगृह्य तं भगवन्तं जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञं तथागतमहर्न्तं सम्यक्संबुद्धमेतदवोचत-्तत्साध ुभगवन।् िनिर्दशतु तथागतः-कीदृशने ज्ञानने समन्वागतस्तथागतोऽहर्न ्सम्यक्संबुद्धो येन मूिर्ध्न उष्णीषो िवभाित, िवमलनेत्रश्च भगवान्, भ्रवुोमर्ध्य ेचोणार् िवभाित शिशशङ्खपाण्डराभा, सा च समसिहता दन्तावली वदनान्तरे िवराजित, िबम्बोष्ठश्च भगवांश्चारुनेत्रश्च सुगतः॥ अथ खल ुकलुपतु्राः स राज शुभव्यूह इयिद्भगुर्णैस्तं भगवन्तं जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञं तथागतमहर्न्तं सम्यकं्सब ुद्धमि भषु्टत्य अन्यैश्च गुणकोटीनयुतशतसहस्रैस्त ंभगवन्तमिभष्टु त्य तस्या ंवलेायां तं भगवन्तं जलधरगिर्जतभोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञं तथागतमहर्न्तं सम्यक्संबुद्धमेतदवोचत-्आश्चयर्ं भगवन् यावन्महाथर्िमदं तथागतशासनम,् अिचन्त्यगुणसमन्वागतश्च तथागतप्रविेदतो धमर्िवनयः, यावत् सुप्रज्ञप्ता च तथागतिशक्षा। अद्याग्रेण वय ंभगवन्न भयूिश्चत्तस्य वशगा भिवष्यामः, न भयूो िमथ्यादृष्टेवर्शगा भिवष्यामः, न भयूः क्रोधस्य वशगा भिवष्यामः, न भयूः पापकानां िचत्तोत्पादानां वशगा भिवष्यामः। एिभरहं भगवन् इयिद्भरकुशलैधमैर्ः समन्वागतो नचे्छािम भगवतोऽिन्तकमपुसकं्रिमतमु।् स तस्य भगवतो जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रजसंकुसुिमतािभज्ञस्य तथागतस्याहर्तः सम्यक्संबुद्धस्य पादौ िशरसािभवन्द्य अन्तरीक्षगत एवास्थात्॥ अथ खल ुस राजा शुभव्यूहः सा च िवमलदत्ता राजभायार् शतसहस्रमलू्यं मुक्ताहारं भगवत उपयर्न्तरीक्षेऽक्षैप्सीत्। समनन्तरिक्षप्तश्च स मुक्ताहारस्तस्य भगवतो मूिर्ध्न मुक्ताहारः कटूागारः सिंस्थतोऽभचू्चतरुस्रश्चतःुस्थणूः समभागः सुिवभक्तो दशर्नीयः। तिसं्मश्च कटूागारे पयर्ङ्कः प्रादुभूर्तो ऽनेकदू ष्यशतसहस्रसंस्तृ तः । तिसं्मश्च पयर्ङ्क ेतथागतिवग्रहः पयर्ङ्कबद्धं सदंृश्यते स्म। अथ खल ुराज्ञः शुभव्यूहस्यैतदभवत-्महानभुाविमदं बदु्धज्ञानम्, अिचन्त्यगुणसमन्वागतश्च तथागतः। यत्र िह नाम अयं तथागतिवग्रहः कटूागारमध्यगतः सदंृश्यते प्रासािदको दशर्नीयः परमशुभवणर्पुष्करतया समन्वागतः॥ अथ खल ुभगवान् जलधरगिर्जतघोषसुस्वरनक्षत्रराजसंकुसुिमतािभज्ञस्तथागतश्चतस्रः पषर्दः आमन्त्रयते स्म-पश्यथ िभक्षवो यूय ंशुभव्यूहं राजान ंगगनतलस्थ ंिसंहनादं नदन्तम?् आहुः- पश्यामो भगवन।् भगवानाह-एष खल ुिभक्षवः शुभव्यूहो राजा मम शासने िभक्षुभावं कतृ्वा शालने्द्रराजो नाम तथागतोऽहर्न ्सम्यक्संबुद्धो लोके भिवष्यित, िवद्याचरणसंपन्नः सुगतो लोकिवदनतु्तरः पुरुषदम्यसारिथः शास्ता दवेानां च मनषु्याणां च बदु्धो भगवान् िवस्तीणर्वत्यां लोकधातौ। अभ्युद्गतराजो नाम स कल्पो भिवष्यित। तस्य खल ुपुनिर्भक्षवः शालने्द्रराजस्य तथागतस्याहर्तः सम्यक्संबुद्धस्य अप्रमेयो बोिधसत्त्वसघंो भिवष्यित, अप्रमेयः श्रावकसघंः। समा पािणतलजाता च वैदूयर्मयी सा िवस्तीणर्वती लोकधातभुर्िवष्यित। एवमिचन्त्यः स तथागतोऽहर्न ्सम्यक्संबुद्धो भिवष्यित। स्यात ्खल ुपुनः कलुपतु्राः युष्माकं काङ्क्षा वा िवमितवार् िविचिकत्सा वा-अन्यः स तेन कालने तेन समयेन शुभव्यूहो नाम राजाभूत?् न खल ुपुनः कलुपतु्रा युष्मािभरेवं द्रष्टव्यम।् तत्कस्य हतेोः? अयमेव स पद्मश्रीबोर्िधसत्त्वो महासत्त्वस्तेन कालने तेन समयेन शुभव्यूहो नाम राजाभुत्। स्यात्खल ुपुनः कलुपतु्रा युष्माकं काङ्क्षा वा िवमितवार् िविचिकत्सा वा-अन्या सा तेन कालने तेन समयेन िवमलदत्ता नाम राजभायार्भूत्? न खल ुपुनः कलुपतु्रा युष्मािभरेवं द्रष्टव्यम।् तत्कस्य हतेोः? अयं स वरैोचनरिश्मप्रितमिण्डतध्वजराजो नाम बोिधसत्त्वो महासत्त्वस्तेन कालने तेन समयेन िवमलदत्ता नाम राजभायार्भुत्। तस्य राज्ञः शुभव्यूहस्यानुकम्पायै तेषा ंच सत्त्वाना ंराज्ञः शुभव्यूहस्य भायार्त्वमभ्युपगतोऽभूत्। स्यात्खल ुपुनः कलुपतु्रा युष्माकं काङ्क्षा वा िवमितवार् िविचिकत्सा वा-अन्यौ तौ तेन कालने तेन समयेन द्वौ दारकावभतूाम्? न खल ुपुनः कलुपतु्रा युष्मािभरेवं द्रष्टव्यम।् तत्कस्य हतेोः? इमौ तौ भषैज्यराजश्च भषैज्यसमनु्दतश्च तेन
कालने तेन समयेन तस्य राज्ञः शुभव्यूहस्य पुत्रावभूताम्। एवमिचन्त्यगुणसमन्वागतौ कलुपतु्रा भषैज्यराजो भषैज्यसमदु्गतश्च बोिधसत्त्वौ महासत्त्वौ, बहुबदु्धकोटीनयतुशतसहस्रावरोिपतकशुलमलूौ एतावुभाविप सत्पुरुषाविचन्त्यधमर्समन्वागतौ। ये च एतयोः सत्पुरुषयोनार्मधेयं धारियष्यिन्त, ते सवेर् नमस्करणीया भिवष्यिन्त सदेवकेन लोकने॥ अिस्मन् खल ुपुनः पूवर्योगपिरवतेर् भाष्यमाणे चतरुशीतीनां प्रािणसहस्राणा ंिवरजो िवगतमलं धमेर्षु धमर् चकु्षिर् वशुद्धम् ॥
इित श्रीसद्धमर्पुण्डरीके धमर्पयार्ये शुभव्यूहराजपूवर्योगपिरवतोर् नाम पञ्चि वं शि तमः॥