S Fizik - imesyayinlari.comimesyayinlari.com/pdf/ornek-sayfalarimiz_59.pdf · örnekler Yeşil...

24
İMES İMES İSTANBUL MODÜLER EĞİTİM SİSTEMİ YGS Kazanım Merkezli SORU BANKASI Fizik İsabetli Soru Bankası Kazanımların Etkin Özeti Nöbetçi Öğretmen Uygulaması Güncel Soru ve Çözümleri ÜÇ AŞAMALI TEST MODÜL SİSTEMİ Temel Düzey Orta Düzey İleri Düzey EĞİTİM YAYINLARI EĞİTİM YAYINLARI

Transcript of S Fizik - imesyayinlari.comimesyayinlari.com/pdf/ornek-sayfalarimiz_59.pdf · örnekler Yeşil...

İMESİMES İSTANBUL MODÜLER

EĞİTİM SİSTEMİ

YGS

Kazanım Merkezli

SORU BANKASI

Fizikİsabetli Soru Bankası

Kazanımların Etkin ÖzetiNöbetçi Öğretmen Uygulaması

Güncel Soru ve Çözümleri

ÜÇ AŞAMALI

TEST MODÜLSİSTEMİ

Temel Düzey

Orta Düzey

İleri Düzey

EĞİTİM YAYINLARIEĞİTİM YAYINLARI

Sevgili Öğrenciler ve Değerli Öğretmenler,

Yeni sisteme uygun eğitim ve öğretimdeki yenilikleri ve teknolojiyi de kullanarak öğrenciyi merkeze alan üç aşamalı modülle, siz öğrencilerin yükünü hafiflettik ve çalışmalarınızda ışık tutacak FİZİK SORU BANKASI hazırladık.

FİZİK SORU BANKASI, tamamıyla Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu’nun belirlediği kazanımlara uygun hazırlanmıştır. Ayrıca bazı kazanımlar önceki sınavları ve yeni sınavlardaki soru modellerini içerecek şekilde zenginleştirilmiştir.

Bu kitabı nasıl kullanmalısınız?

Bu kitabın temel felsefesi siz değerli öğrencilerin çalışmaları sırasında eksik kalmayacak şekilde kazanımları öğretmesi, kolaydan zora bir yol izlemesidir. FİZİK SORU BANKASI 15 üni-teden ve bazı ünitelerin altında bölümlerden oluşmaktadır.

Bu kitapta,

Kazanımlarınetkin konu özetleriyle

pekiştirildiğisoru örneklerini

Her kazanıma uygun, kavratan,

öğreten ve ölçen soru modellerini,

Temel dü-zeyden ileri

düzeye doğru sıra-lanmış güncel, ÖSYM standartlarına uygun

soruları bulacak-sınız.

Bu kitaptaki testler, üç aşamalı modül sistemine uygun; “Temel Düzey (yeşil), Orta Düzey (mavi), İleri Düzey (kırmızı)” olarak hazırlandığı için, sizler testleri bitirdiğinizde sınavlarda artık hiç zorlanmayacaksınız.

Kitaptan en üst düzeyde yararlanabilmeniz için tüm soruları çözmeye çalışmanız, çö-zemediğiniz ya da yanlış yaptığınız soruları da mutlaka öğretmenlerinize danışmanız öneririz. Unutmayın! Bir işte ne kadar zorlanıyorsanız o işten ortaya çıkacak başarı ve mutluluk o oranda fazladır.

Son söz de siz değerli öğretmenlerimize,

FİZİKSORU BANKASI sizi öğrencilerinizle yapacağınız çalışmalarınızda tam hedefinize ulaştıracak bir kılavuzdur ve bu konuda iddialıyız. Bu kitap sizler için öğretmenlik hedefinizde bilgi düzeyinize birikim kazandıracak bir kılavuz kitaptır.

Hedefinize ulaşmanıza yapacağımız katkı, bizim için en büyük mutluluk olacaktır.

Levent TATKAN

İTÜ Uçak Mühendisi

© Bu kitabın tüm yayın hakları CY Yayıncılık Ltd.Şti şirketine aittir, tüm hakları saklıdır. Kitabın tamamı ya da bir kısmı, 5846 sayılı yasanın hükümlerine göre yayıncının izni olmadan elektronik ortam-da veya fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılamaz, yayınlanamaz, dağıtalamaz.

YGS FİZİK Kazanım Merkezli

Soru Bankası

Yayıncı Sertifika No: 22815

Baskı

Acar Matbaacılık

Baskı Sertifika No: 29507

Tasarım ve Dizgi

İMES Yayıncılık

Fatih Mah. Mehmet Akif Bulvarı 1755. Sok. No:19 Bağcılar / İstanbul

0212 232 38 29

[email protected]

www.imesyayinlari.com

Özet konu anlatımı

Nöbetçi Öğret-men ile öğretici

örnekler

Yeşil renkli TEMEL DÜZEY TESTLERİMİZ, konuyu anlama-nıza ve kavramanıza yardımcı olacak şekilde temel sorulardan oluşan testlerdir. Bu testlerdeki soruları tamamen çözerek üniteyle ilgili temel bilgileri kavramış olacaksınız. Bu düzeyde her bir kazanım ayrı ayrı sorularla işlenmiştir.

TEMEL DÜZEY

Mavi renkli ORTA DÜZEY TESTLERİ, konuyla ilgili temel düzey bilgilerinizi bir sonraki düzeye taşıyan testlerdir. Bu düzeydeki soruları tamamen çözerseniz bilgi düzeyiniz gelişecektir. Bu düzeyde birkaç kazanımı kapsayan sorulardan oluşan testleri göreceksiniz.

ORTA DÜZEY

Kırmızı renkli İLERİ DÜZEY TESTLE-Rİ ise bilgilerinizi daha da ileri düzeye taşıyacaktır. Üniteyi tamamıyla kavra-manızı amaçlayan testlerdir. Bu testlerde birçok kazanımı kapsayan soruları görecek ve analiz edebilme yeteneğinizi geliştireceksiniz. Bu soruları mutlaka çözmeli ve düzeyinizi artırmalısınız. Ayrıca bu düzeyde, geçmiş yıllarda sorulan belirli orandaki zor soru tiplerine de hazırlıklı olmanız için iddialı, zenginleştirilmiş soru modelleri bulacaksınız.

İLERİ DÜZEY

Yeşil renkli TEMEL DÜZEY TESTLERİMİZ, konuyu anlama-nıza ve kavramanıza yardımcı olacak şekilde temel sorulardan oluşan testlerdir. Bu testlerdeki soruları tamamen çözerek üniteyle ilgili temel bilgileri kavramış olacaksınız. Bu düzeyde her bir kazanım ayrı ayrı sorularla işlenmiştir.

TEMEL DÜZEY

Mavi renkli ORTA DÜZEY TESTLERİ, konuyla ilgili temel düzey bilgilerinizi bir sonraki düzeye taşıyan testlerdir. Bu düzeydeki soruları tamamen çözerseniz bilgi düzeyiniz gelişecektir. Bu düzeyde birkaç kazanımı kapsayan sorulardan oluşan testleri göreceksiniz.

ORTA DÜZEY

Kırmızı renkli İLERİ DÜZEY TESTLE-Rİ ise bilgilerinizi daha da ileri düzeye taşıyacaktır. Üniteyi tamamıyla kavra-manızı amaçlayan testlerdir. Bu testlerde birçok kazanımı kapsayan soruları görecek ve analiz edebilme yeteneğinizi geliştireceksiniz. Bu soruları mutlaka çözmeli ve düzeyinizi artırmalısınız. Ayrıca bu düzeyde, geçmiş yıllarda sorulan belirli orandaki zor soru tiplerine de hazırlıklı olmanız için iddialı, zenginleştirilmiş soru modelleri bulacaksınız.

İLERİ DÜZEY

Yeşil renkli TEMEL DÜZEY TESTLERİMİZ, konuyu anlama-nıza ve kavramanıza yardımcı olacak şekilde temel sorulardan oluşan testlerdir. Bu testlerdeki soruları tamamen çözerek üniteyle ilgili temel bilgileri kavramış olacaksınız. Bu düzeyde her bir kazanım ayrı ayrı sorularla işlenmiştir.

TEMEL DÜZEY

Mavi renkli ORTA DÜZEY TESTLERİ, konuyla ilgili temel düzey bilgilerinizi bir sonraki düzeye taşıyan testlerdir. Bu düzeydeki soruları tamamen çözerseniz bilgi düzeyiniz gelişecektir. Bu düzeyde birkaç kazanımı kapsayan sorulardan oluşan testleri göreceksiniz.

ORTA DÜZEY

Kırmızı renkli İLERİ DÜZEY TESTLE-Rİ ise bilgilerinizi daha da ileri düzeye taşıyacaktır. Üniteyi tamamıyla kavra-manızı amaçlayan testlerdir. Bu testlerde birçok kazanımı kapsayan soruları görecek ve analiz edebilme yeteneğinizi geliştireceksiniz. Bu soruları mutlaka çözmeli ve düzeyinizi artırmalısınız. Ayrıca bu düzeyde, geçmiş yıllarda sorulan belirli orandaki zor soru tiplerine de hazırlıklı olmanız için iddialı, zenginleştirilmiş soru modelleri bulacaksınız.

İLERİ DÜZEY

ÜÇTemelDüzey

OrtaDüzey

İleriDüzey

AŞAMALI

TEST MODÜL SİSTEMİ

1.1. Kütle – Hacim İlişkisiKütle ve hacim maddelerin ortak

özelliklerindendir. Değişmeyen madde miktarına kütle, maddenin boşlukta kapladığı yere de hacim denir. Aynı maddeden yapılmış kütleleri farklı cisim-ler arasında ortak bir ilişki vardır. Mad-denin kütlesi ile hacmi orantılıdır.

Ağzına kadar suyla dolu bir bardak tartıldığında toplam kütle 300 g geliyor. Bardağa 100 g kütleli, içi dolu metal bir bilye konduğunda suyun bir kısmı taşıyor.Bardak, içinde kalan su bilyeyle tartıldığında toplam kütle 360 g geldiğine göre, bilyenin özkütlesi kaç g/cm3 tür?) (Suyun özkütlesi: 1 g/cm3)A) 1,2 B) 2,0 C) 2,5 D) 3,0 E) 3,6

mkap + mbil = 300 + 100 = 400 olmalı bilye bardağa atıldığında 360 gr olmuş.400 – 360 = 40 gr → Taşan suyun kütlesi

d = ⇒ ⇒1 = mV

40V

V = 40 cm3

bilyenin hacmi cm3 olur.

dbil = = 2,5 gr/cm3 olur.10040

Doğru Cevap C’dir.

Katı, sıvı ve gaz maddelerin özkütle-si sabit basınç ve sıcaklıkta ölçülürse ayırt edici olmaktadır.

Yol gösterici notlar

İÇİNDEK

İLER 1. ÜNİTE:

Fizik Bilimine Giriş ...........................................................................................52. ÜNİTE: Madde ve Özellikleri ...................................................................................... 173. ÜNİTE: Katılar, Akışkanlar ve Plazmalar ..................................................................... 294. ÜNİTE:Basınç ........................................................................................................... 415. ÜNİTE:Kaldırma Kuvveti ............................................................................................656. ÜNİTE:Isı ve Sıcaklık .................................................................................................777. ÜNİTE:Bir Boyutta Hareket .......................................................................................1138. ÜNİTE:Kuvvet ......................................................................................................... 1239. ÜNİTE:Newton Hareket Yasaları ................................................................................13110. ÜNİTE:Enerji ......................................................................................................... 14111. ÜNİTE:Elekrik Yükleri .............................................................................................. 15712. ÜNİTE:Elektrik Devreleri .......................................................................................... 17713. ÜNİTE: Manyetizma ................................................................................................. 19314. ÜNİTE: DALGALAR14.1 Yay Dalgaları .........................................................................................20714.2 Su Dalgaları .......................................................................................... 21314.3 Ses Dalgaları ......................................................................................... 22114.4 Deprem Dalgaları ..................................................................................22515. ÜNİTE: OPTİK15.1 Aydınlanma ...........................................................................................23015.2 Gölge ....................................................................................................23315.3 Yansıma ve Düzlem Aynalar ...................................................................23615.4 Küresel Aynalar ..................................................................................... 24115.5 Kırılma ..................................................................................................25015.6 Renk .....................................................................................................25715.7Prizmalar .............................................................................................. 26015.8 Mercekler, Göz ve Optik Araçlar .............................................................263

1. ÜNİTEFİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

Fizik Bilimine Giriş

6 YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

1.1.1. Bilim Nedir?Bilim“Evrenin ya da olayların bir bölümünü konu olarak

seçen, deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan düzenli bilgi”dir.

FizikMadde ve enerji arasındaki etkileşimi inceleyen,

doğa olaylarına mantıklı açıklamalar yapmaya yönelik çalışmalar içeren uygulamalı bir bilim dalıdır.

Fiziğin Alt Dalları

MekanikCisimlerin hareketini, durumunu, birbirleriyle et-

kileşimlerini inceler.

ElektrikDurgun yüklerin özelliklerini, elektrik akımını ince-

ler.

TermodinamikIsı, sıcaklık, genleşme ile enerjinin yayılması, ak-

tarımı, değişimi, dönüşümünü inceler.

ElektromanyetizmaElektrik yüklerinin elektrik ve manyetik alanlarla et-

kileşimini inceler.

OptikIşığın davranışı, gölge, yansıma, aydınlanma ve

kırılma gibi ışık olaylarını inceler.

Katıhal FiziğiKatı haldeki maddelerin elektriksel, manyetik, optik

ve esneklik özelliklerini inceler.

Atom FiziğiAtomları, yapısını, özelliklerini ve birbirleri ile olan

ilişkilerini inceler.

Nükleer FizikAtom çekirdeğinin yapısı, nötron ve protonların et-

kileşimleri ve bunları bir arada tutan nükleer kuvvetler ile çekirdeğin saldığı ışımalar ve bunların etkilerini inceler.

Yüksek Enerji ve Plazma FiziğiYüksek enerjili parçacıkların etkileşimini ve mad-

denin plazma halini inceler.

Fizik ve Diğer Bilim DallarıDiğer bilimlerin (kimya, biyoloji, coğrafya) ya da

uygulama alanlarının (mühendislik, tıp) kanunları, fizik kanunlarına dayanır; ilke olarak fizik kanunlarından tü-retilebilir.

Fizik Biliminden Yararlanılan Bazı MesleklerBilim ve teknolojideki hızlı gelişmeler sonucun-

da hayatımıza yeni meslekler girmektedir. Bu yeni mesleklerin birçoğunda fizik biliminden yararlanılmak-tadır. Fizik mühendisliği, astronomi, fizik öğretmenliği, mimarlık, elektrik mühendisliği, inşaat mühendisliği bu mesleklerden bazılarıdır.

1.1.2. Bilimsel Bilginin Ortaya Çıkışı

2.1. Bilimsel Yöntemin Basamakları

GözlemGözlem, bir olayla ilgili olarak duyu organları ya da

araç ve gereçler kullanılarak yapılan incelemelerdir.a) Nitel Gözlem:Bir ölçü aleti kullanmadan doğrudan duyu organ-

larıyla yapılan gözlemdir. Kesinlik ifade etmezler. Hata payı çoktur. Sonuçlar birim ile ifade edilmez. Duruma ve kişiye göre değişir.

Örneğin;

Bugün hava çok sıcak

Havuzun suyu cok soğuk

Senin kalemin kısa

b) Nicel Gözlem: Bir ölçü aleti veya kendi cinsinden kıyaslanabilir objel-er kullanarak yapılan gözlemdir. Nitel gözlemden daha kesin ve objektiftir. Yapılan ölçümler sonucunda sayısal veriler elde edilir. Duruma ve kişiye göre değişmez.

Örneğin;

Bugün havanın sıcaklığı 30° C dir.

Havuzun suyunun sıcaklığı 10°C dir.

Senin kaleminin boyu 7 cm dir.

Fizik Bilimine Giriş

7YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

ÇıkarımElde edilen verilerden yola çıkarak bir olay hakkın-

da akıl yürütme yolu ile varılan sonuca denir.

DelilGözlemlerden elde edilen verilerin bir bilimsel

düşünceyi doğrulaması ya da yanlışlamasına denir. Doğayı sadece gözlem yaparak anlamak mümkün değildir. Bazen deney yoluna başvurulur.

a) Bağımsız Değişken: Deney yapan kişinin, dene-yi yaparken amacına uygun olarak, bilerek değiştirebil-diği değişkendir.

b) Bağımlı Değişken: Deney yapılırken bağımsız değişkenden etkilenen değişkendir.

c) Kontrol Değişkeni: Deney yapılırken sabit tutu-lan değişkendir.

m

2m

Su

Isı Isı

Su

Bir öğrenci suyun kaynama süresinin kütle ile olan ilişkisini deney yaparak bulmak istiyor.

İlk sıcaklıkları aynı, m ve 2m kütleli sular, özdeş kaplara şekildeki gibi yerleştiriliyor. Bu kaplar özdeş ısı-tıcılarla ısıtılmaya başlıyor ve suların kaynama sıcaklı-ğına ulaşma sürelerini ölçüyor.Bu deneydeki;

Bağımsız değişken: Sıvıların kütlesi

Bağımlı değişken: Suların kaynama sıcaklığına ulaşma süreleri

Kontrol değişkeni: Kap ve ısıtıcılarşeklindedir.

1.1.3. Matematik ve Modelleme

Model ve Modelleme Nedir?Genel anlamda model, bir olayın, bir nesnenin

veya bir fikrin temsilidir. Modelleme ise, kavramların gerçek yaşamda canlandırılmasıdır.

Bu modeller genellikle, gözlenebilen, dokunulabi-len, taşınabilen modellerdir.

Fizikte bir atomun içyapısı ile ilgili ortaya konan model, kimya bilimindeki kimyasal değişime konularının daha iyi tanımlanmasına yardımcı olmaktadır.

Modeller, bir sistemin süreçlerinin simüle (ben-zetim yoluyla tanıtılması) edilmesini sağlar.

Fiziksel modelleme, bir fiziksel olayın laboratuvar koşullarında gerçekleştirilen, benzer bir fiziksel olay ile incelenmesi tekniğidir.

Modelleme Yöntemini Kullanmanın Faydaları

Somutlaştırır.

Zamandan tasarruf edilir.

Maliyeti düşüktür.

Tekrar yapma imkânı sağlar.

Riski azaltır.

Fizikte Matematiğin YeriFizik dil olarak sayıları, dolayısıyla matematiği kul-

lanır. İş, güç ve direnç gibi kavramlara ait matematik-

sel bağıntılar kullanılarak fiziksel olaylar daha basit bir şekilde anlatılabilir.

Örneğin sabit bir kuvvetin yaptığı iş, net kuvvet ile yer değiştirmenin çarpımına eşitken bu bağıntı

W = F·x şeklinde, güç birim zamandaki iş olarak

tanımlanırken P = Wt

şeklinde, direnç ise iletkenin

uçları arasındaki potansiyel farkının iletkenden geçen

akım şiddetine oranına eşitken R = VI

şeklinde,

matematiksel olarak ifade edilir. Bu ifadelere matem-atiksel model de denir.

Fizik Bilimine Giriş

8 YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

1.1.4. Ölçme ve Birimler

1.1.4.1. Fizikte Büyüklüklera) Temel BüyüklüklerAralarında tanımlı ilişkiler olan bir fiziksel nicelik

kümesinin oluşturduğu bir sistemde, işlevsel bakımdan birbirinden bağımsız kabul edilen niceliklere temel bü-yüklük denmektedir.

b) Türetilmiş BüyüklüklerAynı cins ya da farklı cins en az iki temel büyüklük

ile ifade edilebilen niceliklere türetilmiş büyüklükler de-nir.

Bazı Türetilmiş Birimler:

Frekans (Hertz, Hz)Kuvvet (Newton, N)Basınç (Pascal, P)Enerji, iş (Joule, J)Güç (Watt, W)Elektrik yükü (Coulomb, C)Elektriksel gerilim (Volt, V)Elektriksel direnç (Ohm,Ω)İletkenlik (siemens)

1.1.4.2. Skaler ve Vektörel Büyüklüklera) Skaler BüyüklüklerBüyüklüğü olan fakat yönü olmayan bir niceliğe

skaler büyüklük denir. Sıcaklık, enerji, hacim, kütle, za-man, ısı ve güç birer skaler büyüklüktür.

b) Vektörel BüyüklüklerSayı ve birimin yanında yönünün de belirtilmesi

gereken büyüklüklere denir. Konum, kuvvet, hız, ivme ve momentum vektörel büyüklüklere örnektir.

Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerden kaç tanesi hem temel, hem de skaler büyüklüktür?• Kütle • Enerji• Hız • Hacim• UzunlukA) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Kütle ve uzunluk hem temel, hem de skaler büyüklüktür.Doğru Cevap B’dir

1.1.4.3. Ölçüm hatalarıÖlçüm sonuçlarının gerçek değerlerden farklı bu-

lunması ölçmede hata yapıldığı anlamına gelir.Bu hatalar;

Ölçme yönteminden

Ölçümü yapan kişiden

Ölçme aletinden

Ölçümün yapıldığı ortamdan kaynaklanabilir.

Ölçmede hatayı azaltmak için,

Daha hassas aletler kullanmalı Ölçümü bir kaç defa yapıp ortalaması alınmalı

Temel Büyüklükler

Uluslararası Birim Sistemi Birimleri

Birim Sembolü Ölçme Aracı Sembolü

Uzunluk Metre m Metre lKütle Kilogram kg Terazi m

Zaman Saniye s Kronometre tElektrik Akımı Amper A Ampermetre I

Sıcaklık Kelvin K Termometre TMadde Miktarı Mol mol - I

Işık Şiddeti Kandela cd Fotometre n

9YGS Geometri Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 11. ÜNİTE: FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

Fizik Bilimine Giriş

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

1. “Fizik nedir?” sorusuna cevap arayan bir öğren-cinin bulduğu cevaplardan hangisi bu sorunun cevabı olamaz?

DDD_05_9.1.1.1._1

A) Bilimin başka dalları ile uyumlu çalışır.B) Fizik doğayı ve doğa olaylarını anlamayı sağ-

lar.C) Doğaya insanlığın yararına olacak şekilde yön

verir.D) Tüm mühendislik dalları fizik prensiplerini kul-

lanmaz.E) Olayların neden-sonuç ilişkilerini geliştirir.

2. Atom çekirdeğindeki bozulmaları inceler.

Yukarıdaki tanımla ilgili;

Esin : Nükleer fiziğin tanımıdır.

Büşra : Atom fiziğinin tanımıdır.

Erdem : Fiziğin alt alanlarından birinin tanımıdır.

hangi öğrencilerin ifadeleri doğrudur?DDD_05_9.1.1.1._1

A) Yalnız Esin’inB) Yalnız Büşra’nınC) Yalnız Erdem’inD) Esin ve Erdem’inE) Büşra ve Erdem’in

3. I. Öğrenci : Yansıma kırılma gibi ışık olaylarını in-celer.

II. Öğrenci : Atom çekirdeğini inceler. III. Öğrenci : Kuvvet ve hareketi inceler. IV. Öğrenci : Enerjinin ısı ile ilgili kısmını inceler.

Yukarıdaki öğrenciler fiziğin hangi alt dalından bahsetmemişlerdir?

AAA_05_9.1.1.1._1

A) Atom fiziği B) Nükleer fizikC) Termodinamik D) Mekanik

E) Optik

4.

Yukarıdaki şemada fiziğin ilgilendiği alanları takip ederek ilerlersek, hangi sonuca ulaşmış oluruz?

EEE_05_9.1.1.1._1A) Kütle B) Güzellik C) Çirkinlik

D) Sevinç E) Sıcaklık

5. Aynı ortam ve fiziki şartlarda, kişiden kaynaklı deney hataları ihmal edildiğinde,

I. Nicel gözlem kişiden kişiye farklılık göstermez ve sonuçları kesindir.

II. Nitel gözlem bilim dünyasında asla kullanıl-maz.

III. Nitel gözlem, nicel gözleme göre daha fazla değişkenlikler gösterir.

Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?DDD_05_9.1.1.2._1

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) I ve III E) II ve III

6.

3

Gözlem

Konaklama 54

Yukarıdaki şekil göz önüne alındığında 1, 2, 3, 4 ve 5 numaralı bölümlere sırasıyla hangileri yazılmalıdır?

EEE_05_9.1.1.2._1

A) Nitel, Nicel, Terazi, Dokunma, MetreB) Nicel, Nitel, Metre, Dokunma, TeraziC) Nicel, Nitel, Dokunma, Metre, TeraziD) Nicel, Nitel, Terazi, Metre, DokunmaE) Nitel, Nicel, Dokunma, Terazi, Metre

10 YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 1 Fizik Bilimine Giriş

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

7. Deney yapılırken sabit tutulan değişkene ne denir?

CCC_05_9.1.1.2._1

A) Bağımsız değişken B) Bağımlı değişkenC) Kontrol değikeni D) Delil

E) Çıkarım

8. Maddelerin uzunluklarını ölçmek için uygun araç-lar kullanılır. Bunlardan bazıları; ......, ......, ......, ve ......’dir.

Yukarıdaki paragrafın anlamlı bir biçimde ta-mamlanabilmesi için boş bırakılan yerlere aşa-ğıdakilerden hangisinin gelmesi doğru değil-dir?

CCC_05_9.1.1.2._1

A) cetvel B) mezuraC) dinamometre D) metre

E) marangoz metresi

9. I. Zamandan tasarruf edilir. II. Tekrar yapma imkânı sağlar. III. Riski azaltır.

Yukarıdakilerden hangileri modelleme yönte-mini kullanmanın faydalarındandır?

EEE_05_9.1.1.3._1A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

10. Yandaki şekilde uzunluk, sıcaklık ve kütle ölçümün-de kullanılan SI bi-rimleri gösterilmiş-tir.

Buna göre, boş-luklara sırasıyla hangileri gelmelidir?

AAA_05_9.1.1.4._1

I II IIIA) Metre Kelvin KilogramB) Kilometre Celcius GramC) Kilometre Kelvin KilogramD) Metre Celcius KilogramE) Metre Celcius Gram

11.

Yukarıdaki etkinliğe göre, aşağıdaki eşleştir-melerden hangisi doğru verilmiştir?

CCC_05_9.1.1.4._1

A) B)

D) E)

C)

12. Bir demir parçasının uzunluğunu, sıcaklığını ve kütlesini ölçmek isteyen bir öğrenci yaptığı ölçümler sonucu aşağıdaki birimlerden hangi-sini kullanamaz?

BBB_05_9.1.1.4._1A) Kelvin B) Joule C) Metre

D) Celcius E) Kilogram

13. Ölçmede hatayı azaltmak için, I. Ölçmeyi başka birinin yapması II. Daha hassas aletler kullanılması III. Ölçümü bir kaç defa yapılması

hangilerinin yapılması gerekir?EEE_05_9.1.1.4._1

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IIID) II ve III E) I, II ve III

11YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 21. ÜNİTE: FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

Fizik Bilimine Giriş

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

1. Fizikteki hangi teknolojik gelişme insan sağlığı açısından daha avantajlı katkı sağlamaktadır?

CCC_05_9.1.1.1._2

A) Cep TelefonlarıB) Navigasyon SistemiC) Isı yalıtımı yüksek malzemelerD) KlimaE) Otomobil

2. Cafer bey oğlu Mustafa’ya gelmesi gereken ad-resi tarif ederken “Kavşaktan 100 m ileride sağ-daki mavi eve gel” diyor. Fakat anlaşamıyorlar. Sebebi ne olabilir?

CCC_05_9.1.1.1._2

A) Mustafa’da uzunluk ölçecek bir alet olmamasıB) Mavi evin güneş ışığında yeşil gözükmesiC) Konumun vektörel büyüklük olmasıD) Uzunluğun skaler büyüklük olmasıE) Mustafa’nın yürüyerek adrese gidiyor olması

3. Aşağıdakilerden hangisi fiziğin hayatımıza kat-tığı pratik ve kullanışlı bilgilerden değildir?

DDD_05_9.1.1.1._2

A) Plastiğin yanma derecesi, suyun kaynama de-recesinden yüksek olduğu için piknikte pet şi-şede çay yapabilirsiniz.

B) Aracı hareket ettiren ve durduran sürtünme kuvveti olduğu için kaygan zeminde fren ve gaz pedalını çok az kullanmalısınız.

C) Kaynayan su 100°C’nin üzerine çıkamayaca-ğından, su kaynadıktan sonra ocağın altını kıs-malıyız.

D) Soyduğunuz patatesleri kararmasın diye suya koymalısınız.

E) Kazaların oluş süresi 0,1 saniye olduğu için sürüş esnasında cep telefonuyla konuşmama-lısınız.

4. Medeniyetin gelişimini incelediğimizde, insanlığın ortaya koyduğu eserler standart büyüklüklerin çok eski zamanlardan bu tarafa kullanıldığını işaret et-mektedir.

Aşağıdaki büyüklüklerin hangisi fizikteki son gelişmeler sonucu kullanılmaya başlanmıştır?

CCC_05_9..1.1.1._2A) Uzunluk B) Kütle C) Frekans

D) Hacim E) Sıcaklık

5. I. Optik II. Fizyoloji III. Termodinamik

Yukarıdaki verilerden hangileri fiziğin alt alan-larındandır?

DDD_05_9.1.1.1._2A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III

D) I ve III E) I, II ve

6. I. Gözlem II. Deneyler III. Hipotez IV. Sonuç çıkarma

Yukarıda bilimsel bir çalışma yönteminin sırala-ması verilmiştir. Ancak iki basamağın yeri doğru verilmemiştir. Bu bilgilere dayanarak hangi iki basamağın yeri değiştirilirse, bilimsel bir çalışma yöntemi-nin sıralaması doğru olarak gösterilmiş olur?

BBB_05_9.1.1.1._2

A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I ve IV

E) I ve III

12 YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 2 Fizik Bilimine Giriş

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

7. Bazı bilimsel teoriler ve bilimsel yasalar kullanıla-rak bir tablo hazırlanmıştır.

Buna göre, aşağıdaki tablolardan hangisi doğ-rudur?

CCC_05_9.1.1.2._2

A)

B)

C)

D)

E)

8. Aşağıdakilerden hangisi bilimsel çalışmaya ör-nektir?

DDD_05_9.1.1.2._2

A) Yoldan geçen bir aracın hızını tahmin etmekB) Archimetes’in hamamda yıkanırken suyun kal-

dırma kuvvetini bulmasıC) Teleskopla yıldızları gözlemlemekD) Suyun buharlaşmasını araştırırken termometre

ve basınçölçer ile etkenleri değiştirerek deney-ler yapmak ve sonuçları not almak

E) Kuşların göç yollarını gözlemlemek

9. I. Irmak, ayın şeklindeki değişmeleri gözlemle-miştir.

II. Sinan, termometre ve cetvel kullanarak telin ısının etkisi ile uzama miktarını incelemiştir.

III. Eren, okuma hızındaki değişmeyi süre tutarak gözlemlemiştir.

Yukarıdaki bilgiler incelendiğinde kimin ya da kimlerin nicel gözlem yaptığını söylebiliriz?

DDD_05_9.1.1.2._2

A) Yalnız Irmak’ın B) Yalnız Sinan’ınC) Irmak ve Sinan’ın D) Sinan ve Eren’in

E) Irmak ve Eren’in

10. İki öğrenci farklı iki teraziyle aynı cismi ölçüyor. Öl-çüm sonuçlarını karşılaştırdıklarında farklı sonuç-lar bulduklarını gözlemliyorlar.

Bu hatanın kaynağının aşağıdakilerden hangi-si olduğu savunulamaz?

CCC_05_9.1.1.4._2

A) Ölçüm yapan kişi B) Ölçme yöntemiC) Ölçüm yapılan cismin kütlesinin değişmesiD) Ölçme aletiE) Ölçümün yapıldığı ortam

11. Aşağıdakilerden kaç tanesi türetilmiş büyük-lüktür?I. Enerji

II. Akım şiddetiIII. GüçIV. KuvvetV. Direnç

DDD_05_9.1.1.4._2A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

13YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 31. ÜNİTE: FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

Fizik Bilimine Giriş

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

1. Aşağıdaki olaylardan hangisi fizik bilimiyle il-gili değildir?

CCC_05_9.1.1.1._3

A) Araç kullanan kişinin refüj sulaması yapılmış yolda fren yaparak aracın kontrolünü kaybet-mesi

B) Yemek pişiren kişinin ocağı sürekli yüksek ateşte tutması

C) Çok üşüdüğünü söyleyerek titreyen hastanın üzerinin örtülmesi

D) Öndeki aracın sadece dikiz aynaya bakarak sollanması

E) Kışın – 10°C de ağaçların ıslatılması

2. Bilimin gelişmesinde her bilim adamı kendinden önce gelen bilim adamlarının çalışmalarını gelişte-rek yeni teoriler ve kanunlar oluşturmuştur.

Bu bilgiye göre;I. Galileo,II. Aristo,III. Einstein,IV. Newton

Fizik biliminde tarihsel bir sıralama yapsaydı-nız hangisi gibi yapardınız?

AAA_05_9.1.1.1._3

A) II - I - IV - III B) I - II - IV - IIIC) I - II - III - IV D) II - IV - I - III

E) I - IV - II - III

3. Araçlarda ABS (otomatik fren sistemi) araç düz yolda ilerlerken frene basıldığında, fren sisteminin defalarca devreye girip çıkmasıyla aracın kayma-sını önler. I. Aracın daha kısa mesafede duracağını düşü-

nürler.II. Virajlara hızlı girerler.III. Aşırı hız yaparlar.

ABS sisteminin nasıl çalıştığını bilmeyen araç kullanıcıları araç kullanırken ne gibi hatalar ya-parlar?

CCC_05_9.1.1.1._3

A) II - III B) Yalnız IIC) Yalnız III D) I - II

E) I - II - III

4. Aşağıdaki bilim insanlarından hangisi fizik bili-miyle uğraşmamıştır?

DDD_05_9.1.1.1._3

A) RutherfordB) Michael FaradayC) Isaac NewtonD) Dimitri MendeleyevE) Ali Al - Hazen

5. I. MekatronikMühendisliği

a. Hal değişimi

II. Kimya Mühendisliği

b. Optik

III. Nükleer EnerjiMühendisliği

c. Radyoaktivite

Yukarıda verilen meslekler ve ilgili fizik konu-ları eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi doğru olur?

AAA_05_9.1.1.1._3

A) I. a

II. b

III. c

C) I. a

II. b

III. c

B) I. a

II. b

III. c

E) I. a

II. b

III. c

D) I. a

II. b

III. c

6. I. e = DφD+

II. a

Fm

III.

+ –

Yukarıdakilerden hangileri fizikte model olarak kullanılabilir?

EEE._05_9.1.1.3_3A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III

D) I ve III E) I, II ve III

14 YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 3 Fizik Bilimine Giriş

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

7.

d = m

x

II. Grafik

III. Manyetik alan

I. Formül

tv

S N S N

Yukarıda verilenlerden hangileri modelleme örneğidir?

EEE_05_9.1.1.3_3A) Yalnız II B) Yalnız III C) II ve III

D) I ve II E) I, II ve III

8. I. Temel büyüklükler, skaler büyüklüktür. II. Temel büyüklükler, vektörel büyüklüktür. III. Türetilmiş büyüklükler, vektörel büyüklüktür.

Yukarıda verilen yargılardan hangileri kesinlik-le doğrudur?

AAA_05_.9.1.1.4._3A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III

D) I ve III E) I, II ve III

9. Aşağıdaki büyüklüklerden hangisinin birimi doğrudur?

EEE_05_9.1.1.4._3

Büyüklük BirimiA) İvme N

kg.S

B) Güç kg. ms

C) Kütle CandelaD) Kuvvet N.mE) Enerji kg.m2

s2

10. Yandaki şekilde görüldüğü

gramm

etre

Newton

Kelvin

gibi, bir kutuya bazı birimlerin yazılı olduğu kâğıtlar atılıyor.

Bir öğrenci bu kutudan rast-gele kâğıtlar çekiyor.

En az kaç kere kâğıt çektikten sonra, kesinlikle SI birim sistemine uygun bir kâğıt çekmiş olur?

BBB_05_9.1.1.4._3A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

11. Bir öğrenci, "Cisimlerin belli bir sürede kazanacağı hız cismin kütlesi ile ters orantılıdır." yargısını Şe-kil I ve Şekil II'deki düzeneklerde sınamak istiyor.

Şekil I

FFm

Şekil II

m m

Bu deneyle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?

AAA_05_9.1.1.4._3

A) m kütlesi, bağımsız değişkendir.B) m kütlesi, kontrol grubudur.C) m kütlesi, bağımlı değişkendir.D) F kuvveti bağımsız değişkendir.E) F kuvveti bağımlı değişkendir.

12. Aynı masanın uzunluğunu ölçen iki öğrenci birbir-lerinden farklı sonuçlar buluyorlar. Buna göre,I. Ölçümlerden en az birisi hatalıdır.

II. Ölçümlerdeki hata ölçüm aletinden kaynaklan-maktadır.

III. Öğrencilerden yalnızca birisi hata yapmıştır.

yargılardan hangileri kesinlikle doğrudur?AAA_05_9.1.1.4._3

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) I ve III E) II ve III

2. ÜNİTEMADDE VE

ÖZELLİKLERİØ MADDE VE ÖZKÜTLE

Madde ve Özellikleri

16 YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

MADDE ve ÖZELLİKLERİ

2.1.1. Kütle ve HacimMadde: Boşlukta yer kaplayan hacmi, kütlesi ve

eylemsizliği olan tanecikli yapılara denir.Kütle: Bir cisimde bulunan madde miktarına denir.

m ile gösterilir. Kütle eşit kollu terazi ile ölçülür. Birimi SI birim sistemimizde kilogram (kg) dır. Kilogram katları ve askatları Tablo 2.1’ de gösterilmiştir.

Kilogramın katlarıTon 1000 kg

Kental 100 kg

Temel birim Kilogram (Kg) 1 kg

Kilogram askatlarıHektogram 0,01 kgDekagram 0,01 kg

Gram 0,001 kg

Tablo 2.1: Kilogramın katları ve askatları

Hacim: Bir cismin boşlukta kapladığı yer miktarına denir. V ile gösterilir. Hacim hesaplamalarla veya ölçek-li kapta bulunur. Birimi SI birim sisteminde metreküp (m3) dür. Metreküpün katları ve askatları Tablo 2.2’de gösterilmiştir.

Metreküpün katları

Kilometreküp 1 000 000 000 m3

Hektometreküp 1 000 000 m3

Dekametreküp 1 000 m3

Temel birim Metreküp 1 m3

Metreküpünaskatları

Hektogram 0,01 m3 1 ltDekagram 0,000001 m3

Gram 0,000 000 001 m3

Tablo 2.2: Metreküpün katları

2.1.2. Kütle ve Hacim İlişkisi Kütle ve hacim maddelerin ortak özelliklerindendir.

Değişmeyen madde miktarına kütle, maddenin boşlukta kapladığı yere de hacim denir. Aynı maddeden yapıl-mış kütleleri farklı cisimler arasında ortak bir ilişki vardır. Maddenin kütlesi ile hacmi orantılıdır.

Özkütle = d = m/V

Kütle (g)m

0 θV

Eğim = mv

= d

Hacim (cm3)

Kütle-hacim grafiği verilen Kütle

0Hacim

XY

Z

X, Y ve Z maddelerinin özkütleleri sırasıyla dx, dy ve dz ise bunlar arasındaki ilişki dz < dy < dx şek-lindedir. Çünkü X’in eğimi en bü-yük; Z’nin eğimi en küçüktür.

Eğim arttıkça yani kütle eksenine yak-laştıkça özkütle artar.

NOT

Kütle

0Hacim

X

Z

Kütle

mx

my

0 VHacim

X

Y

Kütle

Vx VY

m

0Hacim

X

Y

Şekil 1 Şekil 2

Şekil 3

Şekil 1’de kütle-hacim grafiği verilen X ve Y mad-delerinin özkütleleri arasındaki ilişki dX > dY dir.

Şekil 2’de hacimler eşit alındığından mX > mY oldu-ğu anlaşılmaktadır. Hacimler eşit iken mX > mY olduğu için dX > dY olur.

Şekil 3’de kütle eşit alındığında Y’nin hacminin daha büyük olduğu anlaşılmaktadır. Yani mX = mY = m iken VY > VX olduğu için dX > dY olur.

Kütle-hacim grafiği verilen X ve Y maddelerinin özkütleleri arasındaki büyüklük küçüklük oranını hesap-lamak için grafikten bu maddelerin kütle ve hacimleri arasındaki oranlar belirlenir. Grafikten de görüleceği üzere my < mx ve Vx < Vy’dir. Bu durumda dy < dx olur.

Sabit sıcaklık ve basınçta bir maddenin özküt-le-kütle, özkütle-hacim grafikleri şekildeki gibi olur. Öz kütle

Kütle

Öz kütle

Hacim

Madde ve Özellikleri

17YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

Ağzına kadar suyla dolu bir bardak tartıldığında toplam kütle 300 g geliyor. Bardağa 100 g kütleli, içi dolu metal bir bilye konduğunda suyun bir kısmı taşıyor.Bardak, içinde kalan su bilyeyle tartıldığında toplam kütle 360 g geldiğine göre, bilyenin özkütlesi kaç g/cm3 tür?) (Suyun özkütlesi: 1 g/cm3)A) 1,2 B) 2,0 C) 2,5 D) 3,0 E) 3,6

mkap + mbil = 300 + 100 = 400 olmalı bilye bardağa atıldığında 360 gr olmuş.400 – 360 = 40 gr → Taşan suyun kütlesi

d = ⇒ ⇒1 = mV

40V

V = 40 cm3

bilyenin hacmi cm3 olur.

dbil = = 2,5 gr/cm3 olur.10040

Doğru Cevap C’dir.

Şekil I

K L

hacim

zaman

Şekil II

0 t 2t 3t

6V5V4V3V2VV

6V olan şekil I’deki kap K, L musluklarından akan su-larla 3 t sürede doluyor. Bu süreçte kapta biriken suyun hacminin zamana bağlı grafiği Şekil II’deki gibi oluyor.K musluğundan akan suyun debisi L musluğundan akanın iki katı olduğuna göre aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?A) 0-t zaman aralığında K ve L muslukları birlikte açıktır.B) 0 - t zaman aralığında yalnız K musluğu açıktır.C) t - 2t zaman aralığında yalnız K musluğu açıktır.D) 2t - 3t zaman aralığında yalnız L musluğu açıktır.E) 2t - 3t zaman aralığında K ve L muslukları birlikte

açıktır.

K musluğundan akan suyun hacmi 2V iseL musluğundan akan suyun hacmi V dir.0- t aralığından K ve L muslukları birlikte açıldığı için t zamanında toplam hacim 3V olmaktadır.

Doğru Cevap A’dır.

Civa

X Y

Zeytinyağı

12 cm3

10 cm3

10 cm38 cm3

Şekildeki X silindirinde civa, Y silindirinde ise zeytinyağı bulunmaktadır. Sıvılar yüzey gerilimi nedeniyle şekilde-ki gibi durmaktadırlar.X ve Y kaplarındaki sıvılar yeterince büyük bir silin-dire boşaltıldığında toplam hacim kaç cm3 olur?A) 16 B) 17 C) 18 D) 20 E) 22

X sıvısının hacmi VX = 12 cm3 olarak alınır. Çünkü göz, en üst sıvı ile aynı hizaya getirelerek bakılmalıdır. Y sıvısının hacmi VY = 8 cm3 olarak alınmalıdır. Göz en alt hizadan bakmalıdır. Sıvılar birbiri içinde çözünmediğine göre toplam hacim korunur. Buna göre;

Vhacim = VX + VY olur.Vhacim = 12 + 8Vhacim = 20 cm3 bulunur.

Doğru Cevap D’dır.

Sıvının hacmi, onun sıcaklık ve basıncı-na bağlıdır.

NOT

Madde ve Özellikleri

18 YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

2.1.3. Saf Maddeler ve KarışımlarMaddeleri tanımak, birbirinden ayırt etmek, sınıf-

lara ayırmak bilim insanlarının yapacağı çalışmalarda önemli yer tutar. Maddeler, birçok özelliklerine göre sı-nıflandırılabilir. Madde örnekleri incelendiğinde birçok özellikleri olduğu gözlemlenmiştir. Bu özelliklere mad-delerin temel özellikleri denir. Bu özelliklerden bazıları maddelerin her birinde mevcutken, bazıları ise madde-lerin sadece kendilerine özeldir. Bu sebeple maddelerin temel özellikleri iki grupta incelenmektedir.Bunlar;

Saf maddeler Karışımlar

Saf maddeler farklı maddelerle karışım yapmamış maddelerdir. Kendilerine ait özkütleleri vardır. Altın, gü-müş, zeytinyağı saf maddelerdir.

Maddelerin saf hali önemlidir. Altın, gümüş gibi değerli metallerin saf halinde yoğunlukları belirlidir. Eri-tilerek içerisine farklı maddeler katılırsa yoğunlukları de-ğişir. Değerleri düşer. Bu metallerin saf olmasına bağlı değer ifadelerine “ayar” denir. “22 ayar altın” gibi.

Maddelerin içerisine farklı malzemeler karıştırılabi-lir. Böyle maddelere karışım veya alaşım maddeler de-nir. Alaşım malzemeler yapılarak daha hafif ve daha da-yanıklı malzemeler üretilebilir. Araç teker jantları, uçak gövdeleri alaşım malzemeleridir.

Şöyle bir düşünelim, çevremizdeki birçok maddeyi nasıl ayırır, bu maddelerin aynı ya da farklı olduğunu nasıl anlarız? Mesela, odun ile taş arasındaki farkı an-lamak kolaydır. Aynı şekilde su ile süt arasındaki fark da kolayca anlaşılabilir. Ancak aynı sertlik ve parlaklıkta iki metalin aynı ya da farklı olduğu ilk bakışta anlaşılamaz. Bu iki metal parçasının kütlesinin ve hacminin bilinmesi, metalin hangi metal olduğunu anlamaya yetmez. Aynı maddeden yapılmış eşit kütleli metaller olabileceği gibi, farklı metalden yapılmış eşit kütleli metaller de olabilir. Bu metallerin, hacminin bilinmesi de onun hangi metal olduğunun anlaşılmasında kullanılamaz. İki maddenin aynı ya da farklı maddeden mi yapıldığını anlamak için birtakım özellikleri araştırmak gerekir. Bunlar maddenin ayırt edici özellikleridir. Maddenin ayırt edici özellikleri şekle, biçime ve miktara bağlı olmayıp maddenin cinsi-ne bağlıdır.

OrtakÖzellik

Katı Madde

Sıvı Madde

Gaz Madde

Kütle + + +

Hacim + + +

Eylemsizlik + + +

Tanecikli yapı + + +

Boşluklu yapı + + +

Elektrikli yapı + – –

Katı, sıvı ve gaz maddelerin özkütlesi sabit basınç ve sıcaklıkta ölçülürse ayırt edici olmaktadır.

NOT

Ayırt EdiciÖzellik

Katı Madde

Sıvı Madde

Gaz Madde

Özkütle + + +Çözünürlük + + +Erime noktası + – –Kaynama noktası

– + –

Boyca uzama kat sayısı + – –

Genleşme kat sayısı + + –

Erime ısısı + – –Kaynama ısısı – + –Öz ısı + + +

19YGS Geometri Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 12. ÜNİTE: MADDE VE ÖZELLİKLERİ

Madde ve Özellikleri

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

1. Emre kumun yoğunluğunu merak ediyor. Anne-sinin mutfak terazisinde tarttığı 200 gram kumu ölçekli kabın içerisindeki 100 cm3 su içerisine dö-küyor.

100 cm3

KumSu

Su seviyesi 140 cm3’e kadar yükseldiğine göre kumun yoğunluğu kaç gr/cm3 dür?

AAA_05_9.2.1.2._1A) 5 B) 4 C) 3 D) 2,5 E) 2

2. Yandaki gibi şekle sahip bir kaba

h

h

sabit debili musluktan K sıvısı dol-maktadır.

Kapta biriken sıvının (d - v) özkütle - hacim gra-fiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?(Sıcaklık ve basınç sabittir)

CCC_05_9.2.1.2._1

v

dA)

v 2v v

dB)

v 2v

v

dC)

v 2v v

dD)

v 2v

v

dE)

v 2v

3. Erva elindeki taşın değerini tespit etmek için taşın yoğunluğunu bulmak istiyor. Öncelikle Şekil 1’deki gibi tahta cetvelini tam orta noktasına koyarak 80 cm3 su koyuyor. Suyun konulduğu kabın boş kütlesi 40 gr’dır. Daha sonra Şekil 2’deki gibi taşı kaba atıyor.

Su 120 cm3 çizgisine kadar yükseliyor. Erva ta-şın yoğunluğunu kaç gr/cm3 bulur?

(dsu = 1 gr/cm3)CCC_05_9.2.1.2._1

A) 5 B) 4 C) 3 D) 2,5 E) 2

4. Fizik laboratuvarında yapılan bir deneyde üç farklı öğrenci küp şeklindeki aynı cismin kenar uzunlu-ğunu ölçüp hacmini bulmaya çalışıyor. Öğrencile-rin aldıkları ölçümlerin tablosu aşağıdaki şekilde-dir.

Öğrenci Adı Aldığı ÖlçüTayfun 2,1 cmGüngör 2,0 cmErdal 1,97 cm

Bu tabloya göre, ölçüm sonuçlarının farklı ol-masının sebebi aşağıdakilerden hangisi ola-maz?

DDD_05_9.2.1.2._1

A) Farklı ölçü aleti kullanmalarıB) Erdal’ın gözünün bozuk olmasıC) Laboratuvarın her tarafının aynı şekilde aydın-

lanmamasıD) Cismin genleşmesiE) Tayfun’un ölçüm alırken cetvele tam karşıdan

bakmaması

20 YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 1 Madde ve Özellikleri

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

5. Bir sıvıya ait kütle - ha- Kütle

1 2

Hacim

2m

m

V 2V

cim grafiği veriliyor.

Buna göre,I. 1. aralıkta cismin öz-

kütlesi azalmıştır.II. 2. aralıkta cismin öz-

kütlesi artmıştır.III. 2. aralıkta cismin sıcaklığı artmıştır.

yargılarından hangileri doğrudur?AAA_05_9.2.1.2._1

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IID) I ve III E) I, II ve III

6. 0,1 ton kaç kilogramdır?CCC_05_9.2.1.2.a_1

A) 1 B) 10 C) 100 D) 1000 E) 10000

7. 1 m3 kaç litredir?AAA_05_9.2.1.2.a_1

A) 0,001 B) 0,01 C) 0,1 D) 1 E) 10

8. 0,01 m3 kaç cm3 dür?BBB_05_9.2.1.2.a_1

A) 0,00001 B) 0,0001 C) 0,001 D) 0,01 E) 0,1

9. “Metalllerin saf olmasına bağlı değer ifadelerine ....... denir.”

Kılcallıkla ilgili yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?

CCC_05_9.2.1.3._1A) özkütle B) kütle C) ayar

D) hacim E) karışım

10. I. Eylemsizlik II. Esneklik III. Hacim IV. Çözünürlük

Yukarıdaki kavramlardan hangileri maddeler için ortak özelliklerdendir?

CCC_05_9.2.1.3_1A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III

D) II ve IV E) I, II ve III

11. X, Y, Z maddelerine ait kütle, hacim, sıcaklık de-ğerleri tablodaki gibidir.

Madde Kütle Hacim SıcaklıkX 4m 4V TY 2m 2V 2TZ m V T

Buna göre, bu maddelerin türleri için ne söy-lenebilir?

BBB_05_9.2.1.3_1

A) Üçü de aynı tür olabilir.B) X ve Z aynı tür olabilir, Y farklıdır.C) Üçü de farklı tür olabilir.D) X ve Y aynı tür olabilir, Z farklıdır.E) Y ve Z aynı tür olabilir, X farklıdır.

21YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 22. ÜNİTE: MADDE VE ÖZELLİKLERİ

Madde ve Özellikleri

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

1. Boş iken ağırlığı m gram olan bir kap sıvı ile dol-durulunca m1 gram, su ile doldurulunca m2 gram geliyor.

Sıvının özkütlesini veren bağıntı aşağıdakiler-den hangisidir? (dsu = 1 gr/cm3)

AAA_05_9.2.1.1._2

A) m1 – m m2 – m

B) m1 + m m2 + m

C) m1 – m2 m

D) m1 + m2 m

E) m2 + m1 m

2. Öğretmeni Nevin’den deney yapması için verdiği kumdaki hava boşluğunun kumun hacmine oranı-nı bulmasını istiyor. Nevin dereceli kap içerisindeki 50 cm3 seviyesine kadar dolu kum üzerine 40 cm3 su döküyor.

50 cm3

Kum

60 cm3

60 cm3

Dereceli kap içerisinde su seviyesi 60 cm3 çiz-gisine geldiğine göre, Nevin kumun hava boş-luğunu % kaç bulmuştur?

CCC_05_9.2.1.2._2A) 60 B) 70 C) 60 D) 50 E) 40

3. Kral 2. Heron yaptırmış olduğu tacın içine kuyum-cunun gümüş karıştırmış olacağından şüphenele-rek Arşimetten yardım istiyor. Arşimet başlangıçta ne yapacağını bilemiyor. Sonra saf altının yoğun-luğunu hatırlıyor. Tacın kütlesini 390 gram olarak ölçüyor. Hacminin doğruluğunu anlamak içinde içerisinde 50 cm3 su bulunan ölçekli kabın içerisi-ne bırakıyor.

50 cm3

Suyun ilkhacmi

Kuyumcu hile yapmadığına göre, suyun hacmi kaç cm3’e çıkar? (dsaf altın: 19,5 gr/cm3)

CCC_05_9.2.1.3._2

A) 20 B) 60 C) 70 D) 87 E) 100

4. K, L, M ve N sıvılarının özkütleleri tablodaki gibidir.

Sıvı ÖzkütleK 3dL 4dM 5dN 7d

Bu maddelerden eşit hacimlerde alınarak yapı-lan karışımlar için,I. K ve N'nin karışımının kütlesi, M'nin kütlesinin

iki katıdır.II. K ve M'nin karışımının kütlesi, L'nin kütlesinin

iki katıdır.III. K, L ve M'nin karışımının kütlesi, N'nin kütlesi-

nin üç katına eşittir.

yargılarından hangileri doğrudur?BBB_05_9.2.1.1_2

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve IIID) II ve III E) I, II ve III

22 YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 2 Madde ve Özellikleri

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

5. Bir kap su ile dolu iken 400 gram, alkol ile dolu iken 360 gram olarak tartılıyor.

Aynı kap özkütlesi 1,5 g/cm3 olan bir sıvı ile doldurulursa kaç gram gelir?(Alkolün özkütlesi: 0,8 g/cm3)

DDD_05_9.2.1.2._2A) 160 B) 200 C) 300 D) 500 E) 750

6. K, L, M sıvılarının küt- Kütle

K

L

M

V

m

2m

3m

2V Hacim

le-hacim grafikleri şekil-deki gibidir.

L sıvısının özkütlesi 4 g/cm3 olduğuna göre, K ve M sıvılarının özkütleleri nedir?

AAA_05_9.2.1.2_2

K MA) 2 12B) 2 8C) 2 4D) 8 12E) 8 4

7. Şekildeki boş kap sabit debili musluk ile dolduru-luyor.

I II III

I, II, III bölmelerinde biriken maksimum su küt-leleri m1, m2, m3 arasındaki ilişki nedir?

DDD_05_9.2.1.1_2

A) m2 > m1 > m3 B) m2 > m3 > m1

C) m3 > m1 > m2 D) m2 > m1 = m3E) m3 > m2 > m1

8. Saf bir madde için,I. Basınç ve sıcaklık sabit ise, kütle artarsa özküt-

le sabit kalır.II. Basınç ve sıcaklık sabit ise, kütle artarsa özkütle

artar.III. Basınç ve sıcaklık sabit ise, kütle artarsa öz-

kütle artar.

ifadelerinden hangileri doğrudur?AAA_05_9.2.1.2_2

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) I ve III E) II ve III

9. Eşit kollu bir terazi kefelerinde X, Y, Z, K ve M küt-leli cisimler Şekil I, Şekil II ve Şekil III teki gibi ya-tay dengededir.

K

(I) (II)

X Z

(III)

Y ZM

K

K M YX

Buna göre, X, Y, Z cisimlerinin kütleleri mX, mY, mZ arasındaki ilişki nedir?

AAA_05_9.2.1.2_2

A) mX > mY > mZ B) mZ > mY > mXC) mX = mY = mZ D) mX > mZ > mY

E) mX > mY = mZ

23YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 32. ÜNİTE: MADDE VE ÖZELLİKLERİ

Madde ve Özellikleri

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

1. Özkütleleri d, 3d ve 4d olan X, Y, Z sıvıları vardır. Boş bir kap bu sıvılardan eşit hacimlerde alınıp doldurulduğunda kap 240 gram ağırlaşıyor.

Aynı kap boş iken yalnız X sıvısı ile doldurul-duğunda kap kaç gram ağırlaşır?

DDD_05_9.2.1.1._3A) 150 B) 120 C) 105 D) 90 E) 60

2. Şekil - I ve Şekil - II deki eşit kollu teraziler denge-dedir.

X Y

Şekil - I Şekil - II

Z Z Y T

Buna göre;I. X'in kütlesi T'ninkinden küçüktür.

II. X'in kütlesi Y'ninkinden küçüktür.III. Y'nin kütlesi Z'ninkinden küçüktür.

yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?DDD_05_9.2.1.2_3

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) I ve III E) II ve III

3. Şekildeki kapta hacmi 80 cm3, kütlesi 160 g olan kuru kum bulunmaktadır.

80 cm3

Kuru kum

120 cm3

Kaba 80 cm3 su ilave edildiğinde kum + su se-viyesi 120 cm3 oluyor.Buna göre, kuru kumun özkütlesi kaç g/cm3 tür?

CCC_05_9.2.1.2_3A) 2 B) 3 C) 4 D) 5

2 E) 7 2

4. Kavram TanımKütle Değişmeyen madde miktarıdır.

Hacim Maddenin uzay boşluğunda kapladığı yere denir.

Özkütle Birim kütledeki hacim miktarına denir.

Madde Kütlesi, hacmi ve eylemsizliği olan her şeye denir.

Cisim Maddenin şekil almış haline denir

Buna göre, tabloda hangi kavramın tanımı yan-lış verilmiştir?

CCC_05_9.2.1.2_3A) Kütle B) Hacim C) Özkütle

D) Madde E) Cisim

24 YGS Fizik Kazanım Merkezli Soru Bankası

TEST 3 Madde ve Özellikleri

İM

ES E

ğitim

Yay

ınla

5. Bir bisikletin lastiği şişirilirken, lastiğe dolan gazın;I. hacmi,

II. kütlesi,III. özkütlesi

niceliklerinden hangileri değişebilir?EEE_05_9.2.1.2_3

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve IIID) II ve III E) I, II ve III

6. Şekildeki I ve II kapların-

9V 3V

d 2d

da sırasıyla d ve 2d öz-kütleli 9V ve 3V hacimli sıvılar bulunmaktadır. Bu kaplardan bir miktar sıvı alınıp, başka bir kaba ko-nulduğunda üç kaptaki sıvıların kütleleri eşit ol-maktadır.

Buna göre, I kabından alınan sıvının hacmi kaç V'dir?

DDD_05_9.2.1.2_3A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

7. Özkütlesi 3 g/cm3 olan bir maddenin özkütlesi kaç kg/m3 tür?

CCC_05_9.2.1.2_3

A) 1 3 ·103 B) 3·10–3 C) 3·103

D) 3·10–6 E) 3·106

8. Aynı sıcaklıkta X,Y sıvıla- Kütle

xy

Hacim

rının kütle-hacim grafikleri şekildeki gibidir.

Buna göre, bu sıvıların özkütle-kütle grafiği aşa-ğıdakilerden hangisi gibi olabilir?

AAA_05_9.2.1.2_3

dA)

C)

x

m

y

dE)

x,y

m

dB)

m

x

y

d

xy

m

D) d

yx

m