1

Aral›k 2009

Bu bülten, periyodik bir yay›n de¤ildir.Sadece Hindistangezi.com sitesi üyelerine e-mail ile ücretsiz gönderilir

Haz›rlayan Zafer Bozkaya

•Bu say›ya katk›da bulunanlar

Mine Candar

S ay› :4343sitesi bülteni

www.hindistangezi.com

Değerli üyemizKuzey Hindistana yaptığım son grup gezisinin kimi fotoğraflarını http://preview.tin-yurl.com/y9pa92z adresinde izleyebilirsiniz.Hindistan Gezi Rehberi kitabımın 4. Baskısı yayınlandı. Bu konu ile ilgili haberimizi bültenimizdebulacaksınız. Kitabımızın yeni baskısına ait kimi fotoğraflarıhttp://tinyurl.com/Hindistangezi-Rehberi adresinde inceleyebilirsiniz.İstanbul’da bulunan üyelerimize kitabımızın yeni baskısına ulaşmak için bir kolaylık yaratıyoruz. İs-tanbul Sultanahmette bulunan DUBB Indian Restoranında 10 Ocak 2010 tarihinde saat : 12.00 ile 19.00arasında bir imza günü düzenledim. DUBB INDIAN RESTORANI, imza günü nedeniyle Hint yemeklerin-den tatmak isteyenlere % 20 indirim uygulayacak.Kitabımın 22 Lira olan satış fiyatı da İmza günü nedeniyle yüzde 32 indirimli olarak 15 Liradan satı-lacaktır.Daha önce kitabımın ücüncü baskısını almış ve cilt sorunu yaşayan okuyucularım var. Bu hata, daha sonra matbaa çalışma-sı ile giderilmişti, ancak elinde cildi dağılmış durumda 3. baskı kitabı olanlara (bozuk cildi getirmek şartıyla) % 55 indirimliolarak 10 Lira fiyatla dördüncü baskıyla değişim imkanı veriyorum.Bu değişimden yararlanmak için 10 Ocak tarihinde Dubb Indian Restoranına gelin.

E k fl i S ö z l ü k’te http://sozluk.sourtimes.org “H i n d i s t a n” maddesinde yaz›lanlar. ( Yorumlar sahibine aittir. )

Zafer Bozkaya

➛ 600 milyon Hindu, 200 milyon Müslüman, 30 Milyon H›ristiyanve daha bir sürü milyon di¤er dinlere mensup insanlar›n yaflad›-¤› ülke.

(yagmur, 27.09.2003)****

➛ ‹nsanlar›n›n y›l›n yar›s›ndan fazlas›n› k›rk derecenin üstünde s›-cak ve bo¤ucu nemle geçirmek zorunda kald›¤›, vantilatörünvazgeçilmez oldu¤u, s›cakl›¤›n on derecenin alt›na düflmedi¤i k›flmevsiminin ekimin ortas›ndan ocak ay›n›n sonuna kadar sürdü-¤ü, Bengal, Delhi gibi fazla nüfus yo¤unlu¤unun fazla oldu¤uyerleflim yerlerinde tiflort-flortla bütün k›fl› geçirebilece¤iniz, ku-zey kesimlerinin ise s›cakl›¤›n Himalayalara olan yak›n›k nede-niyle kazak giydirecek kadar düflük oldu¤u ülke.

(lost in the sky, 24.10.2003)****

➛ Belediyelerin çöp tafl›ma ifllerine önem vermemesi nedeniyleherkesin çöpünü soka¤a atmas› (sokaklarda çöp kutusu bulmakneredeyse imkans›zd›r); yaz mevsiminde bo¤ucu s›caklar›n alt›n-da çöplerin burun s›zlat›c› kokusu ve binlerce evsiz barks›z insa-n›n sokakta yatmas›n›n do¤al bir sonucu olarak bu insanlar›n bu-yük, küçük, orta her çeflit tuvaletlerini fütursuzca soka¤a yapma-

lar› nedeniyle kötü kokan, sokaklarda caddelerde her daim ifle-yen erkekler görebilece¤iniz ve bunun normal karfl›land›¤› ülke.

(lost in the sky, 31.10.2003 )****

➛ En eski yaz›l› kültür bölgelerinden biridir. Moenjodaro buluntula-r› vard›r. Yar›madad›r. Az zahmetli bir yaflam sundu¤undan çokgöç alm›flt›r. Ganj ve ‹ndus ›rmaklar› kutsald›r. Bunlar verimli ya-flama olanak veren bol kaynak oluflumunu sa¤layan sulard›r. Buverimlilik Hindistan›n pek çok kavmin istilas›na u¤ramas›na se-bep oldu. De¤iflik etnik yap›lar harmanland›. Racalar ve feodalsistem etkin olmufl, ülkede asla bir birlik sa¤lanamam›flt›r. Yük-sek bir kültür geliflimi, MÖ. 1200’lerde arilerin gelifliyle kesintiyeu¤ram›flt›r. Ariler, Hindistan - ‹skandinavya aras› dolaflan halklar-d›r. Kast sistemini de bunlar getirmifl Hindistana. Sanskrit dilinide. ‹çine etmifller Hindistan›n ve kast›n etkisi bugün hala görül-mektedir. Buda düflüncesi etkili oldu MÖ. 6.yy'da ama kasta uy-mad›¤›ndan tutmad›. Kast: 1. PARYA - köleler fakirler. 2. SHUD-RA - iflçi. 3. VA‹SHYA - esnaf tüccar. 4. KSATR‹YA - soylular. 5.BRAHM‹N - din adamlar›. Kastlar arasi geçifl yok. Paryalara ço-ook kötü davran›l›yor, fakat yeniden dünyaya gelme fikri var.

(turcopolis, 16.10.2003)

2

Hindistan Gezi Rehberi4. BASKI

Hindistan Gezi Rehberi kitab› ön kapa¤›

Kitab›n özellikleri : 296 sayfa • 68 sayfa tam renkli • 228 sayfa siyah - beyaz

26 tane flehir ve bölge haritas›, tam renkli•

H‹ND‹STAN B‹LG‹LER‹ BÖLÜMÜNDETarih, (Mo¤ol, ‹ngiliz, Gandi dönemi), Co¤rafya, Ekonomi,

Din, Dil, Yemekler, Telefon, Sa¤l›k, Ulafl›m, Rikflalar, Trenler•

fiEH‹R B‹LG‹LER‹ BÖLÜMÜNDEDelhi • Varanasi (Sarnath) • Haridvar • Rishikesh (Mussourie) • Dharamsala

Amritsar • Jaipur • Ajmer (Pushkar) • Mumbai • Goa • PalolemKochi • Aleppey • House Boat • Varkala

gibi flehirlerin ulafl›m, konaklama, restoran ve tren bilgileri yer almaktad›r.

Hindistan Gezi Rehberi ‹mza ve tan›t›m günü

‹stanbul’da bulunan üyelerimize kitab›m›z›n yeni bask›s›naulaflmak için bir kolayl›k yarat›yoruz.

‹stanbul Sultanahmette bulunan DUBB Indian Restoran›nda10 Ocak 2010 tarihinde saat : 12.00 ile 19.00 aras›nda bir

imza günü düzenledim. DUBB INDIAN RESTORANI, imza günü nedeniyle Hint ye -

meklerinden tatmak isteyenlere % 20 indirim uygulayacak.Kitab›m›n 22 Lira olan sat›fl fiyat› da ‹mza günü nedeniyle

yüzde 32 indirimli olarak 15 Liradan sat›lacakt›r.

DUBB INDIAN RESTORANhttp://www.dubbindian.com/tr/index_tr.html

Alemdar Mahallesi ‹ncili Çavufl Sokak No: 10 Sultanahmet

Hindistan Gezi Rehbericildi bozuk 3. bask› kitaplara

de¤iflim program›

Daha önce kitab›m›n ücüncü bask›s›n›alm›fl ve cilt sorunu yaflayan okuyucula -

r›m var. Bu hata, daha sonra matbaaçal›flmas› ile giderilmiflti, ancak elindecildi da¤›lm›fl durumda 3. bask› kitab›

olanlara (bozuk cildi getirmek flart›yla)% 55 indirimli olarak 10 Lira fiyatla

dördüncü bask›yla de¤iflim imkan› veri -yorum.

Bu de¤iflimden yararlanmak için 10Ocak tarihinde Dubb Indian Restoran› -

na gelin.

Hindistan Gezi Rehberi kitab› arka kapa¤›

4. BASKI

3

K‹TAPTAN K‹M‹ SAYFALAR

4

ZAFER BOZKAYA’n›n 2009 y›l› gezileriBildi¤iniz gibi sitemizin editörü Zafer Bozkaya, Hindistana gitmek isteyen gruplara Grup Liderli¤i ve rehberlik yap-maktad›r. Hindistan gezilerini uzun y›llar›n deneyimine sahip bir rehberle yapmak isterseniz siz de Zafer Bozka-ya’ya baflvurun. Editörümüz, 2009 y›l› içinde afla¤›da görece¤iniz 5 de¤iflik grupla çeflitli Hindistan gezileri ger-çeklefltirdi. Bu gezilere kat›lan kiflilerin yaflad›klar› tecrübeleri kendilerinden ö¤renmek isterseniz Zafer Bozka-

ya’dan mail ve iletiflim adreslerini alabilirsiniz.Zafer Bozkaya’n›n 2010 y›l› Hindistan gezilerine kat›l›p bu güzel ülkeyi sizin de görmenizi tavsiye ederiz.

8 Mart - 21 Mart (Kuzey Hindistan)Foto¤raf : Agra Fort

23 Ocak - 15 fiubat (Güney Hindistan)Foto¤raf : Goa - Palolem

Kat›l›mc›larTomris, ‹lhami, Esra, Nesrin, Alev, Emine, Berran.

Kat›l›mc›larMine, fiebnem, fienay, Çi¤dem, Baki, Zehra, Jeanine

1 Kas›m - 14 Kas›m (Güney Hindistan)Foto¤raf : Turtle Beach - Goa

Kat›l›mc›larSulhi, Tülay, Bahar, Latife, Tacettin, Yaflar

Kat›l›mc›larSulhi, Tülay, Bahar, Latife, Tacettin, Yaflar

13 Aral›k - 27 Aral›k

(Kuzey Hindistan)

Foto : Agra Fort

Kat›l›mc›lar:Esin, Hüseyin, Asl›, Nesrin

Mehmet Emin

23 Temmuz - 18 A¤ustos (Karayolu + kuzey Hindistan)

Foto : Kutup Minar-Delhi

Kat›l›mc›lar:Zuhal, Birsen, Mevlüt, Nazl›,

Özlem, fiennur, Meltem

5 Ekim - 18 Ekim(Kuzey Hindistan)

Foto : Agra Fort

Kat›l›mc›lar:Özgür, Bülent, Derya,

Günay, Hülya, Özlem, Gamze

20 A¤ustos - 1 Eylül (Kuzey Hindistan)Foto¤raf : Amritsar - Alt›n Tap›nak

Kat›l›mc›larOnurcan, Arda, Aylin, ‹nci, Zehra, Gülbin, Ayten

Kat›l›mc›larMine, fiebnem, fienay, Çi¤dem, Baki, Zehra, Jeanine

Kat›l›mc›larTomris, ‹lhami, Esra, Nesrin, Alev, Emine, Berran.

Kat›l›mc›larOnurcan, Arda, Aylin, ‹nci, Zehra, Gülbin, Ayten

5

S a d e c e

olur böyle fleylerH ‹ N D ‹ S T A N ’ d a

‹nflaat yap›m›ndaçal›flan iflçi ka-d › n l a r, günde 8saat süreyle yük-sek s›cakta vea¤›r çal›flma kar-fl›l›¤›nda sadece70 Rupi (1.35 do-l a r ) k a z a n › y o r.

Baz›s› ileri safhada gebe, baz›lar› küçük bebeklere bakmak zo-runda olan annelerdir. ‹nflaat yap›lan binalarda hiç bir hizmet bu-lunmuyor. ‹çme suyu yok. Tuvalet yok. Hindistan, yoksulluk s›n›r›-n›n en afla¤› derecede yafland›¤›, 400 milyondan fazla say›da in-san kütlesine sahiptir. Politikac›lar, her seçimde, yapamayacakla-r› sözleri verirler ve bu ço¤u zaman de¤iflmez.17 Nisan 2009

Yü z l e r i n d egurur ile afli-ret kad›nlar›,p a r m a k l a -r›ndaki mü-rekkep ifla-retini oy kul-l an m a l a r › n › nkan›t› olarakg ö s t e r iy or-lar. Hi n d i s-tan, flu anda ulusal seçimler düzenliyor. Hindistanda 1,1 milyarnüfus ve 714 milyon seçmen var. 27 Nisan 2009

Mumbaideki ünlü Bandra tren istasyonu ‹ngilizler taraf›ndan 1864y›l›nda infla edildi. Bu istasyon, Mumbainin varofllar›n›n PrimaDonna’s› (baflrol oyuncusu) olarak adland›r›l›r, çünkü hemen yak›-n›nda Meryem Ana kilisesi vard›r. 2007 y›l›nda, ulusal miras liste-sine al›nan istasyonun ön yüzü bir y›l süren bir çal›flmadan sonrarestore edildi. Günümüzde Bandra, ola¤anüstü geliflme gösterenMumbai flehrinde; flehir içinde flehir gibidir. Günümüzde Milyon-

larca kulü-benin veevin yoko-lup yerinebüyük gök-d e l e n l e r i ny a p › l m a s ›-na teslimolmaktad›r.10 May›s2009

Paramekkavu Bhaga-vati tap›na¤› ThrissurPooram festivalinin ikibüyük kat›l›mc›s›ndanb i r i d i r. Pa r a m e k k a v uve Thiruvambadi tap›-naklar› arkadaflça birrekabet içindedir. Heriki taraf da birbirlerineya fillerin üstünde renkli flemsiyeler açma ya da Kudamattam›nayd›nlatma iflleriyle mücadele eder. Paremekkavu Tap›na¤›ndan,Vadakkumnathan Tap›na¤›na ilerleyen bu 15 fil, büyüleyici birgörünüfl olufltumufltur. 6 May›s 2009

Jala Neti göz, burun,bo¤az ve beyin ile ilgilihastal›klar› iyilefltiren birYoga tekni¤idir.Yaklafl›k 1 litre kapa-siteli bir Jala Neti kab›,›l›k su ile doldurulup birparça tuz kat›l›r. Bu su,bir burundan çekilip ötekinden ç›kart›l›r. Bu uygulamay› bir aykadar süreyle her gün uygulayan bir kiflinin iyileflmeye bafllaya-ca¤› söyleniyor. 24 May›s 2009

Hindistandaki 714 mil-yon seçmen tek s›raolsayd›, belki bu kuy-ruk aya kadar giderdi.Dünyan›n en büyükdemokrasisi seçim sü-recinde.28 Nisan 2009

Ba¤›ms›zl›¤›n 62. y›l›. Seçimler her befl y›lda bir yap›l›yor ve herseçimde politikac›lar yoksullu¤un kökünü kaz›yaca¤›na dair söz-ler veriyor. Renkleri ve ideolojileriyle partiler, komünist, sosyalist,kapitalist, vs, vs. isimler alm›fl. Fakat iflçiler ve fakirlerden oluflan400 milyon kiflinin yaflam›nda hiçbirfley de¤iflmiyor.29 Nisan 2009

6

17. asr›n ilk y›llar›nda, Asaf Han’›n k›z› Ercü-mend Ban Begüm’ün güzelli¤i dillerde destand›.fiehzade Hurrem, daha büyük babas› Ekber sa¤iken, bu k›za gönül verdi, ve ilk kar›s›n›n üstüneonunla evlendi. Sonradan Mümtaz-Mahal denenErcümend Banu Begüm, o vakit 16 yafl›nda idi. Ka-r› koca birbirlerini en büyük ihtirasla sevdiler.M ü m t a z - M a h a l , N u r-cihan’›n entrikalar›yüzünden gurbetlereve isyanlara düflen ko-cas›na, bütün karagünlerinde, vefal› yarkalm›flt›r. Hind tarihle-rinin yazd›¤›na göre“Saltanat, Marie An -toinette gibi, onungözlerini açlara veyoksullara, dullara veöksüzlere kör etmedi.Kimsesizleri evlendir -mek, muhtaçlar› se -vindirmek için hesap -s›z para harcard›.” Ko-

cas› ‹mparator fiah› Cihan gibi, harem kad›nlar›n›nve halk›n da sevgilisi idi. Zekâ ve terbiyesi ile, ko-cas›na has müflavirlik ediyordu: “fiah› Cihan, kar›s› -na sormaks›z›n bir fley yapmazd›.” Belki Malik-i Ze-man lakab›n› bu nüfuzundan dolay› alm›flt›r.

Mümtaz-Mahal, 1630’da 37 yafl›nda iken, on-dördüncü çocu¤unu do¤urdu. Fakat a¤›r hasta

düfltü. Hekimler, im-paratoriçeyi kurtar-mak için hiç bir çarebulamad›lar. Ölece¤i-ni hisseden MümtazMahal, bir sabah k›z›Cihanâra ile kocas›n›yan›na ça¤›rd›. Gözyafllar› içinde ona ço-cuklar›n› ve ihtiyaranas› ile babas›n› vasi-yet etti ve bir Nisansabah› evlenen kar› -koca, s›cak bir Haziransabah› birbirlerindenayr›ld›lar.

Bu ölüm, fiah› Ci-

H ‹ N DFAL‹H RIFKI ATAY 1894'te ‹stanbul'da do¤du. Darülfünun (‹stanbul Üniversitesi) Edebiyat Fa-kültesi'ni bitirdi. 1911'de "Tecelli" dergisinde ilk fliirleri, Servet-i Fünun dergisinde ilk denemeleriyay›nland›. 1913'te Tanin gazetesinin baflyazar› oldu. ‹stanbul mektuplar›, röportajlar, köfle ya-z›lar› yazd›. 1913-1914'te Bahriye ve Dahiliye kalemlerinde çal›flt›. 1'inci Dünya Savafl›'nda ye-deksubay olarak Suriye'de bulundu.1918'de birkaç arkadafl›yla birlikte Akflam gazetesini kurdu. Gazetenin Kurtulufl Savafl›'n› des-teklemesi nedeniyle divan-› harpte yarg›lan›p tutukland›. 1922'den sonra Bolu ve Ankara milletvekili olarak Meclis'e girdi. Atatürk'e yak›n kifliler aras›ndayer ald›. CHP’nin yay›n organ› olan Hakimiyet-i Milliye gazetesinde, ard›ndan Ulus'ta yay›nla-nan köfle yaz›lar›nda, Osmanl› Devleti'nden Cumhuriyet'e geçiflin yaratt›¤› sorunlar üzerindedurdu. Yap›lan reformlar› ve Bat›l›laflma çal›flmalar›n› savundu. Gezi yaz›lar›yla Cumhuriyet döneminin ilk örneklerini verdi. 1950'de Demokrat Parti iktidar›n-dan sonra 1952'de ‹stanbul'da "Dünya" gazetesini kurdu. Yaflam›n›n sonuna kadar bu gazete-de baflyaz›lar ve röportajlar yazd›.20 Mart 1971'de ‹stanbul'da yaflam›n› yitirdi.

9Falih R›fk› Atay

Yazar 1943 y›l›nda yapt›¤› Hindistan gezisini 1946 y›l›nda yay›nlad›¤› H‹ND isimli kitab›yla anlatt›. O dö-nemlerin Hindistan›n› okurken flimdiki Hindistan›n tarihi ve flimdiki durumu hakk›nda bilgi sahibi oluyo-ruz. Günümüzden 60 y›ldan daha uzun süre önce yaz›lm›fl olmas›na ra¤men halen kulland›¤›m›z Türkçe-ye çok yak›n bir dil kullanmas› ilginç olmufltur. Metin içinde yer alan parantez içindeki ve italik yaz›lar,aç›klama amac›yla taraf›mdan yaz›lm›flt›r ve as›l metinde yoktur. Bu kitap, ülkemizde yay›nlanan ilk gezikitaplar›ndan biri olmufltur. Bültenlerimizde yazar›n bu kitab›ndan seçme bölümleri size iletece¤iz.

Tac-Mahal, Hindistanda Hint - Türk - Mo¤ol mimarigelene¤inin ulaflt›¤› zirvedir.

han’›n hayat›nda birdaha dolmayan birboflluk b›rakm›flt›r.Bir hafta, penceresin-den dünya ve halkyüzüne bakmad›.Sonra, kar›s›n›n me-zar›n› ziyaret etti, ta-ze topra¤› üstündea¤lad›: “Art›k benimiçin ne saltanat, nede hayat›n tad› kal -d › ! ” diyordu. Beyazve esmer kad›nlar, veonlar›n kufl sesleri,y›ld›z bak›fllar› ve incigülüflleriyle, elmasla-r› ve cilveleriyle doluharem, gözüne kurubir bahçe gözüktü. Alt›nl›, gümüfllü ve s›rmal› es-vab›, mücevheri, kokuyu ve her türlü e¤lenceyi ikiy›l için yasak etti. Saray›n karfl›s›nda, Mümtaz-Ma-hal’in kabri üstüne ebedî mermer tac konurken,ak düflmeyen saç›, bafl›nda bir gümüfl taç gibi a¤ar-d›.

D›fl kap›n›n kemeri alt›ndan Tac-Mahale bak›yo-ruz. Servili bir su kanal›n›n sonunda, onun klasikoldu¤u kadar esrarl› güzelli¤i ve bilhassa hat›ras›bizi kendine do¤ru çekiyor. Genifl bir mermer tara-ça ortas›nda büyük bir kubbe ve yan›nda daha kü-çük kubbeler... Nisbetlerinde o kadar âhenk var kiuzaktan ezmeyici hafifli¤i, yaklaflt›kça, bir ihtiflammânas›na bürünür. Kap› efli¤inde ise ulu ve bafl-döndürücü bir heybet al›r.

Bütün içi, akikler, somakiler, daha birçok k›y-metli sert tafllarlaadeta, dokunmufl-tur. Her tarafta, ay-n› kakma ve ka-bartmalardan çe-lenkler, nak›fllar veoymalar görürsü-nüz. Bununla bera-ber büyük bir sade-lik âhengi hissinihiç kaybetmezsiniz.Bir sanatkâr diyorki: “Mimariye al› -nan süsleme üslup -lar›n›n en güzel ve

de¤erlisi budur!” He-le kakma tafltan çi-çeklerle ifllenen birkaide üstündeki zarifsandukalarla bunla-r›n etraf›ndaki kafes-mermer çevirmeninihtiflam içindeki ruhasilli¤i ve zenginlikfikrini öldüren sanatsükunu, hemen gön-lü kavrar.

M ü m t a z - M a h a l ’ nsandukas›, kubbenintam alt›ndad›r; ya-n›ndaki sanduka i¤-reti gibi durur. fiah›Cihan, Yamuna ›rma-¤›n›n öbür k›y›s›nda

kendisi için de kara mermerden böyle bir türbedaha yapt›rmak ve ikisini birbirine gümüfl köprüile ba¤lamak fikrinde idi. Birbirinden ayr›lmayanbu iki flahane ruh, belki Nisan flafaklar›nda, bu gü-müfl köprü üstünde buluflacaklar ve Yamuna’n›nsular›na aksedeceklerdi. Fakat babas›n›n israflar›n-dan b›kan ve bir fakir gibi yaflayan müteass›p Au-rangzeb, fiah› Cihan›, getirdi, bir s›¤›nt› gibi, kar›-s›n›n yan›na gömdü.

Türbe, hâlâ, âfl›klar tavaf›d›r: Agra’n›n s›cakmehtaplar›nda, kara sevdal›lar, yanan bafllar›n›mermer eflikler üstüne koyarlar. Ölümün bu kavufl-turucu kap›s›nda can serinler, hat›ralar rüyas› için-de, ac›y› ve ümitsizli¤i, flafak renkli bir sis bürür.Bafl a¤›r düflünceden, gönül ayr›l›k a¤r›s›ndan ha-fifler. fiah› Cihan’›n sesi gelir: “Bir günahl› burayagirip s›¤›nd›¤›ndabütün suçlar›ndantemiz olur. Bu evingörünüflü, kalbea¤lay›fl verir, güneflve ay, bu eve bakt› -¤›nda, göz yafl› dö -ker.”

Edwin Arnold :“Bu bir mimari de-¤il, diyor, bir impa-rator aflk›n›n flanl›ihtiras›, yafl›yan ta-fla ifllenmifltir.”

Tac Mahalin içindeki lahit bölümü.Büyük olan fiah Cihan’›n yan›ndaki de Mümtaz Mahal’in.

Mümtaz Mahal fiah CihanDevam edecek...

7