Rulmanli Yataklar Tse Standartlari

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

TS 6269

Mayıs 2008

ICS 21.100.20

RULMANLI YATAKLAR - BİR SIRA BİLYALI, RADYAL Rolling bearings - Single row, radial deep groove ball bearings

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA


İçindekiler

1 Kapsam ve uygulama alanı .............................................................................................................. 1 2 Atıf yapılan standardlar ve/veya dokümanlar ................................................................................ 1 3 Terimler, tarifler ve semboller ......................................................................................................... 2 3.1 Terimler ve tarifler ............................................................................................................................ 2 3.2 Semboller ......................................................................................................................................... 2 4 Sınıflandırma ve özellikler ................................................................................................................ 2 4.1 Sınıflandırma ................................................................................................................................... 2 4.2 Özellikler....... ................................................................................................................................ 3 4.3 Boyut ve toleranslar... ...................................................................................................................... 5 4.4 Özellik, muayene ve deney madde numaraları.................................. ............................................. 7 5 Numune alma, muayene ve deneyler ........................................... .................................................. 7 5.1 Numune alma .................................................................................................................................. 7 5.2 Muayeneler.......... ............................................................................................................................ 7 5.3 Deneyler ........................................................................................................................................ 12 5.4 Değerlendirme... ............................................................................................................................ 13 5.5 Muayene ve deney raporu.............................................................................................................. 13 6 Piyasaya arz.................... ................................................................................................................ 13 6.1 Ambalajlama............ ...................................................................................................................... 13 6.2 İşaretleme....................................................................................................................................... 14 7 Çeşitli hükümler ............................................................................................................................. 16 Yararlanılan Kaynak .......................................................................................................................... 16

Content

1 Scope and application……………………………………………………………………………………… 2 Referance standards and/or documents………………………………………………………………… 3 Terms and symbols………………………………………………………………………………………….. 3.1 Terms…………………………………………………………………………………………………………. 3.2 Symbols……………………………………………………………………………………………………… 4 Classification and specification………………………………………………………………………….. 4.1 Classification………………………………………………………………………………………………… 4.2 Specification…………………………………………………………………………………………………. 5 Sampling, inspection and tests………………………………………………………………………… 5.1 Sampling……................................................................................................................................... 5.2 Inspection........... ............................................................................................................................ 5.3Testing ............................................................................................................................................. 5.4 Evaluation....................................................................................................................................... 5.5 Inspection and test report……………………………………………………………………………………. 6 Supply to market.................................................................................................................................. 6.1 Packing……...................................................................................................................................... 6.2 Marking………..................................................................................................................................... 7 Various provisions............................................................................................................................. Referans sourses………………………………………………………………………………………………...


Rulmanlı yataklar - Bir sıra bilyalı, radyal 1 Kapsam ve uygulama alanı Bu standard, delik anma çapı 2,5 mm -250 mm (dahil) arasındaki bir sıra bilyalı, radyal rulmanlı yatakları kapsar. Bir sıra bilyalı, açısal temaslı, omuzlu ve tespit bilezikli, dış bileziğin dış yüzeyi bombeli rulmanları,paslanmaz çelikten rulmanlar ile bilyaları seramik malzemeden olan radyal rulmanlı yatakları kapsamaz. Bu standard; bir sıra bilyalı, radyal rulmanlı yatakların tarifine, sınıflandırma ve özelliklerine, numune alma, muayene ve deneyleri ile piyasaya arz şekline dairdir. Not – Bu standardda “bir sıra bilyalı, radyal rulmanlı yatak” terimi yerine bundan sonra sadece “rulmanlı yatak” terimi kullanılacaktır.

1 Scope and application Scope and application of this standard, for deep groove, single row, radial ball bearing; bore diameter between 2.5 mm and -250 mm (including). This Standard does not cover, single row angular contact ball bearing, shouldered ring type ball bearings (7… series bearing), ball bearing with outer surface have crown, stainless steel ball bearings, ball bearings with ceramic seramic balls.. This standard for description, of the classification and characteristics, sampling, inspection, testing and suppling to market of single row deep groove radial ball bearing. Note – In his standard instead of "deep groove, single row, radial ball bearings" only term "ball bearing" will be used.

2 Atıf yapılan standardlar ve/veya dokümanlar Bu standardda diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır. Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. * işaretli olanlar bu standardın basıldığı tarihte İngilizce metin olarak yayımlanmış olan Türk Standardlarıdır.

2 Referans standards and/or sourses In this standard some other standard and/or documents are referenced. This references indicated in the appropriate places of the text and given below as list. The standard are marked * printed text as

published Turkish standards in English.

TS No Türkçe Adı / Turkish Name İngilizce Adı / English Name

TS EN ISO 6508-1

Metalik malzemeler- Rockwell sertlik deneyi- Bölüm 1: Deney metodu (A, B, C,D, E, F, G, H, K, N, T skalaları)

Metallic materials- Rockwell hardness test - Part 1: Test method (Scales A, B,C, D, E, F, G, H, K, N, T)

TS 2495 EN ISO 3274

Geometrik mamul özellikleri (GMÖ) -Yüzey yapısı: Profil metodu - Temas uçlu(iğneli) ölçme cihazlarının anmakarakteristikleri

Geometrical product specifications (GPS)- Surface texture: Profile method -Nominal characteristics of contact(stylus) instruments

TS 2756-1 Muayene ve deney için numune alma metotları - Bölüm 1: Parti muayene için Kabul Edilebilir Kalite Seviyesine (AQL) göre numune alma planları

Sampling procedures for inspection by attributes - Part 1: Sampling plans indexed by Acceptable Quality Level (AQL) for lot-by-lot inspection

TS 3574 ISO 15

Rulmanlı yataklar - Radyal rulmanlı yataklar - Sınır boyutları, genel plan

Rolling bearings - Radial bearings - Boundary dimensions, general plan

TS 5823 EN ISO 683-17

Isıl işlem görmüş çelikler - Alaşım çelikleri ve otomat çelikleri - Bölüm 17: Bilyalı ve silindirik rulmanlı yataklar için

Heat-treated steels alloy steels and free cutting steels - Part 17: Ball and roller bearing steels (ISO 683-17:1999)

TS 5825 Rulmanlı yataklar - Radyal rulmanlı yataklar - Toleranslar

Rolling Bearings-Radial Bearings - Tolerances

TS ISO 582 Rulmanlı yataklar -Pah boyutlarının azami değerleri Rolling Bearings-Chamfer Dimension maximum values

TS 7008 Rulmanlı yataklar - Emniyet segmanlı - Boyutlar Rolling Bearings With Locating Snap Ring - Dimensions

TS 7103

Rulmanlı yataklar - Rulmanlı yatak elemanları rulmanlı yataklar için bilyalar - Boyutlar ve özellikler

Rolling bearings - Bearing parts - Balls for rolling bearings - Dimensions and specifications

TS 971 Yüzey pürüzlülüğü -Parametreler ve pürüzlülük tespiti kuralları

Surface roughness - Parameters, their values and general rules for specifying requirements

TS ISO 1132-2*

Rulmanlı yataklar - Toleranslar – Bölüm 2: Ölçme ve mastarlama prensipleri ve metotlar

Rolling bearings - Tolerances - Part 2: Measuring and gauging principles and methods

TS ISO15241 Rulmanlı yataklar - Büyüklükler için semboller Rolling bearings - Symbols for quantities TS ISO 5593 Rulmanlı yataklar - Terimler Rolling bearings-Vocabulary TS ISO 5753 Rulmanlı yataklar - Radyal iç boşluk Rolling bearings - Radial internal clearance


3 Terimler, tarifler ve semboller 3 Term, explanation and symbols 3.1 Terimler ve tarifler Aşağıdaki terimler ve tarifler ile birlikte, TS ISO 5593 „te verilen terimler ve tarifler uygulanır.

3.1 Terms and recipes With the following terms and recipes, the terms and recipes given in TS ISO 5593 are applied.

3.1.1 Bir sıra bilyalı rulmanlı yatak İç ve dış bileziklere açılmış birer yuvarlanma yolunda bir sıra halinde küresel yuvarlanma elemanları (bilya) bulunan, genellikle radyal yöndeki yükleri taşıyabilen rulmanlı yatak (Şekil 1).

3.1.1 Single row deep groove ball bearing Internal and external rings with single raw raceway opened and with spherical rolling elements (ball) in the raceway which generally can carry loads in the radial direction (Figure 1).

3.1.2 Bilya kalitesi Bilya çap değişimi, küresellikten sapma ve yüzey pürüzlülük değerlerine göre gruplandırılmış bilyalar için rakamlarla belirlenmiş derecelendirme.

Figure 1- Single seried radial ball bearing

3.1.2 Ball quality Designates ratings of ball diameter change, deviation from sphere and surface roughness are grouped according to the values for balls with numbers


3.2 Semboller TS ISO 15241‟de verilen semboller uygulanır.

3.2 Symbols The symbols are applied according to TS ISO 15241 standard.

4 Sınıflandırma ve özellikler 4 Classification and specifications 4.1 Sınıflandırma 4.1 Classification

4.1.1 Sınıflar Rulmanlı yataklar, imalat ve çalışma hassasiyeti ile elemanlarının toleranslarına göre; - P0 (Normal tolerans sınıfı) - P6 (P0 rulmanlı yataktan daha hassas, P5 rulmanlı yataktan daha kaba tolerans sınıfı) - P5 (P6 rulmanlı yataktan daha hassas, P4 rulmanlı yataktan daha kaba tolerans sınıfı) - P4 (P5 rulmanlı yataktan daha hassas tolerans sınıfı) olmak üzere dört sınıftır. 4.1.1 Precision Grades Bearings are graded according to, precision of manufacturing, and operating precision and the tolerance of its elements; which are four grade. - P0 (normal tolerance grade) - P6 (more precision than P0 grade bearings, less precision than tolerance P5 grade bearings) - P5 (more precision than P6 grade bearings, less precision than tolerance P4 grade bearings) - P4 (more precision tolerance than P5 grade bearings)

4.1.2 Tipler 4.1.2 Types Rulmanlı yataklar: Ball Bearing: Kapak durumuna göre; - Kapaksız - Bir tarafı kapaklı - İki tarafı kapaklı olmak üzere üç tip, Are three types according to covers - Without cover (open) - Cover on one side - Cover on two sides. Delik tipine göre; - Silindirik delikli - Konik delikli olmak üzere iki tip, Are two types depending on the shape of hole; - Cylindrical bore - Taper bore. Segman durumuna göre; - Segman yuvasız - Segman yuvalı olmak üzere iki tiptir. Are two types according to snap ring aplication; -Without groove of snap ring

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 -With snap ring grove.

4.1.3 Türler 4.1.3 Types Rulmanlı yataklar: Ball Bearings are: Çalışma sıcaklığına göre; - S0 (Çalışma sıcaklığı en çok 150 °C) - S1 (Çalışma sıcaklığı en çok 200 °C) - S2 (Çalışma sıcaklığı en çok 250 °C) - S3 (Çalışma sıcaklığı en çok 300 °C) - S4 (Çalışma sıcaklığı en çok 350 °C) olmak üzere beş tür, Five types according to working temperature - S0 (Working temperature maximum 150 °C) - S1 (Working temperature maximum 200 °C) - S2 (Working temperature maximum 250 °C) - S3 (Working temperature maximum 300 °C) - S4 (Working temperature maximum 350 °C) Radyal boşluk durumuna göre; - C2 (Normalden daha az boşluklu) - C0 (Normal radyal boşluklu) - C3 (Normalden daha fazla radyal boşluklu) - C4 (C3‟ten daha fazla radyal boşluklu) - C5 (C4”ten daha fazla radyal boşluklu) olmak üzere beş tür, Five types according to radial clearance - C2 (Less radial clearance than normal radial clearance) - C0 (Normal radial clearance) - C3 (Higher clearance than normal radial clearance) - C4 (Higher clearance than C3 radial clearance) - C5 (Higher clearance than C4 radial clearance) Gürültü seviyesine göre; - Q0 (Normal gürültü seviyesi) - Q6 (Normalden daha sessiz gürültü seviyesi) - QQ6 (Q6‟dan daha sessiz gürültü seviyesi) olmak üzere üç türdür. Three types according to noise (vibration) level; - Q0 (Normal (Standard) noise level) - Q6 (less nois level than normal noise level) - QQ6 (less nois level than Q6 noise level).

4.1.4 Cinsler Rulmanlı yataklar: Ball barings are; Rulmanlı yataklar: Kapak malzemesine göre; - Çelik sac, - Çelik takviyeli lastik, - Plastik, keçe olmak üzere üç cins, Three types according to protection cover; - Steel shield - Steel reinforced plastic (rubber) seal - Plastic (rubber) seal

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 Bilya kafesinin malzemesine göre; - Çelik, - Bakır alaşımı, - Plastik, poliamid vb. olmak üzere üç cinstir. Three types according to cage material; - Steel cage - Copper alloy cage - Plastic, poliamid ect.

4.2 Özellikler 4.2 Properties (Specification) 4.2.1 Malzeme Rulmanlı yatakların bilezik ve bilyalarının malzemesi TS 5823 EN ISO 683-17‟ye uygun kesiti boyunca sertleştirilebilen yatak çeliği olmalıdır. Kafes, perçin ve kapak malzemesinin seçiminde imalatçı serbesttir. Ancak kapak ve kafes malzemesinin mineral yağa dayanıklı olmasına dikkat edilmelidir.

4.2.1 Material Material of bearing ring and balls should be through hardenable beraing steel according to TS 5823 EN ISO 683-17. For cage, rivet and cover materials, manufacturers are free for selection. However, cover and cage materials should be considered to be resistant to mineral oil.

4.2.2 Genel Rulmanlı yatakların genel özellikleri aşağıda verilmiştir: - İç ve dış bileziklerin köşe yuvarlatmaları yapılmış, kapak yuvaları ve/veya pahları açılmış olmalıdır. - İç ve dış bileziklerin yan yüzeyleri, dış bileziğin dış yüzeyleri ve iç bileziğin deliği taşlanmış olmalıdır. - İç ve dış bileziklerin yuvarlanma yolları ile bilyalar süperfiniş veya leplenmiş olmalıdır. - Bilyalı yatağın üzerinde; - Bilya eksikliği, - Perçin eksikliği, - Kafes deformasyonu, - Kapak deformasyonu, - Kapakta kolayca dönecek kadar gevşeklik, - İç bilezik, dış bilezik ve bilyaların üzerinde gözle görülür çizik veya işleme hatası, - Pislik veya çapak, - İç ve dış bileziklerin taşlanmış ve süperfiniş edilmiş yüzeyleri ile bilya yüzeylerinde renk farklılığı oluşturan yanık belirtisi ve çatlak olmamalıdır.

4.2.2 General General features of ball bearings are shown below: - Corner radius of iner ring and outher ring should be machined, seal/sheald grooves and chamfers should be finished. - Faces of Inner and outher ring, outside surfaces of outer ring and bore of inner ring should be ground. - Raceway of Inner and outer rings and surface of the balls should be ground and superfinished or honed. - Ball bearing should not; - Missing ball - Missing rivet - Deformation of cage - Deformation of cover - Loose cover to avoid easy turning - Visible scratches on inner ring, outer ring and balls or machining error, - Dirt or burr, - There should not be burning which shows color difference and crack on the surface of ground and superfinished inner and outer ring and balls surfaces.

4.2.3 İç ve dış bilezikler ile bilyaların sertliği

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 Rulmanlı yatağın bilyalarının sertliği (63 ± 3) HRC olmalıdır. Rulmanlı yatağın iç ve dış bileziklerinin sertliği Çizelge 1‟e uygun olmalıdır. Çizelge 1 – Rulmanlı yatağın iç ve dış bileziklerin sertlikleri (HRC) Çalışma sıcaklığı türü S0 S1 S2 S3 S4

Sertlik 61 ± 2 59 ± 2 55 ± 2 53 ± 2 52 ± 2

4.2.3 Hardness of inner and outer ring and balls Balls hardness of the ball bearings should be (63 ± 3) HRC. Hardness of bearings inner and outer rings should be appropriate to Table 1. Table 1 - Hardness of bearing inner and outer rings (HRC) Type of working temperature S0 S1 S2 S3 S4

Hardness 61 ± 2 59 ± 2 55 ± 2 53 ± 2 52 ± 2

4.2.4 İç ve dış bilezikler ile bilyaların mikroyapısı İç ve dış bilezikler ile bilyaların ısıl işlemden sonraki mikroyapısı temperlenmiş martenzitik ana yapı ve küresel karbür olmalıdır.

4.2.4 Microstructure of inner and outer ring and balls Microstructure of inner and outer ring and balls should be tempered martencitic with spherical carbon.

4.2.5 Manyetiklik Komple rulmanlı yatağın kalıcı manyetikliği, en çok +4 Gauss, en az -4 Gauss olmalıdır.

4.2.5 of Magnetism Permanent magnetism of complete bearings, must be etmost +4 Gauss, at least -4 Gauss.

4.2.6 Bilezik yüzeylerinin pürüzlülükleri Bilezik yüzeylerinin; - İç bilezikte : Delik, yan yüz ve yuvarlanma yolunun, - Dış bilezikte: Dış yüzey, yan yüz ve yuvarlanma yolunun kenarlara yakın olmamak şartıyla en az üç değişik yerinde ölçülen pürüzlülüklerinin aritmetik ortalaması (Ra), her rulmanlı yatak sınıfı için Çizelge 2‟de verilen değerlerden fazla olmamalıdır. Çizelge 2 – İç ve dış bilezik yüzeylerinin pürüzlülüklerinin aritmetik ortalaması (Ra) Ölçüler μm‟dir.

Rulmanlı İç bilezik Dış bilezik

yatak Delik yüzeyi

Yan yüz

Yuvarlanma yolu Dış yüzeyi

Yan yüz

Yuvarlanma yolu

sınıfı 12>Dw(mm) ½”>Dw(inç)

12≤Dw(mm) ½”≤Dw(inç)

12>Dw(mm) ½”>Dw(inç)

12≤Dw(mm) ½”≤Dw (inç)

P0 0,50 0,50 0,080 0,100 0,40 0,50 0,080 0,100

P6 0,40 0,40 0,063 0,080 0,32 0,40 0,063 0,080

P5 0,32 0,40 0,050 0,063 0,25 0,40 0,050 0,063

P4 0,25 0,32 0,040 0,040 0,20 0,32 0,040 0,040

4.2.6 Roughness of surface of rings At ring surfaces of; - Inner ring: Bore, side faces and raceways, - Outer ring: Outside surface, side face and raceways Aritmetical mean roughness (Ra) which measured at least three different places not to close the edge, should not exceed the values indcated on Table 2 for each precision grade.


Table 2 – Aritmetical mean roughness (Ra) of inner and outer ring surfaces Dimension in μm.

Ball Inner ring Outer ring

bearing Bore surface

faces

Raceway Outer face

faces

Raceway

grade 12>Dw(mm) ½”>Dw(inch)

12≤Dw(mm) ½”≤Dw(inch)

12>Dw(mm) ½”>Dw(inch)

12≤Dw(mm) ½”≤Dw(inch)

P0 0,50 0,50 0,080 0,100 0,40 0,50 0,080 0,100

P6 0,40 0,40 0,063 0,080 0,32 0,40 0,063 0,080

P5 0,32 0,40 0,050 0,063 0,25 0,40 0,050 0,063

P4 0,25 0,32 0,040 0,040 0,20 0,32 0,040 0,040

4.2.7 Gürültü seviyeleri Madde 4.1.1‟de belirtilen sınıflar için, Madde 4.1.3‟teki gürültü seviyesi türlerine göre, Madde 5.3.5‟de özellikleri verilen A, B, C ses ölçme kanallarında müsaade edilen en yüksek gürültü seviyeleri, Çizelge 3‟te verilen değerlere uygun olmalıdır.. Bu değerler, koruyucu yağ ile yağlanmamış veya greslenmemiş rulmanlı yataklar içindir. Rulmanlı yatağın gresli olması halinde gürültü seviyeleri, bu değerlerin A kanalında aynısını, B kanalında %90‟ını, C kanalında % 80”ini aşmamalıdır. Rulmanlı yatağın koruyucu yağ ile yağlanmış olması halinde isedeğerler, A ve B kanallarının aynı, C kanalının % 90‟ını aşmamalıdır. C4 radyal boşluklu rulmanlı yataklar için bu değerlerin % 120‟sini, C5 radyal boşluklu rulmanlı yataklar için ise % 140‟ını aşmamalıdır.

Çizelge 3 – En yüksek gürültü seviyeleri Ölçüler μm/s‟dir.

Rulmanlı yatak delik anma çapı, d

(mm)

Ses Ölçme kanalları A kanalı B kanalı C kanalı

P0 P6 P5, P4 P0 P6 P5, P4 P0 P6 P5, P4 Üzerinde Kadar

(Dahil) Q0 Q6 QQ6 Q0 Q6 QQ6 Q0 Q6 QQ6

2,5 10 150 75 50 80 40 30 75 40 30 10 18 160 80 60 100 50 40 90 50 40 18 30 180 110 80 120 60 45 180 110 80 30 50 220 150 90 150 80 60 250 200 150 50 80 400 200 150 250 180 150 700 400 300 80 130 500 250 200 400 250 200 1000 600 500 130 250 Sadece elle kontrol edilir ve gürültü seviyesi mukayese metodu ile tespit edilir.

4.2.7 Noise levels For the grades indicated in Article 4.1.1, also, Article 4.1.3 's according to the type of noise

level, Article 5.3.5 in features the A, B, C sound measuring channels of the highest noise levels

permitted, Schedule 3 data must be appropriate to the value ..

These values, for bearing those without protective oil or grease.

In case of bearings with Grease; noise level will not exceed, same grade value of A, %

90 of B grade value , 80% of C grade value. Bearing with the case of the bed to be the

protective oils and fats

values, A and B of the same channel, channel C should not exceed 90%. C4 bearings with

radial bearings with spaces

120'sini% of this value, C5 with radial bearings for bearing with spaces should not exceed

140'ını%


Table 3 – Maximum noise levels dimensions in μm/s

Nominal bore diameter of ball bearing, d (mm)

Noise measuring bands Band A Band B Band C

P0 P6 P5, P4 P0 P6 P5, P4 P0 P6 P5, P4 From To

(Includ) Q0 Q6 QQ6 Q0 Q6 QQ6 Q0 Q6 QQ6

2,5 10 150 75 50 80 40 30 75 40 30 10 18 160 80 60 100 50 40 90 50 40 18 30 180 110 80 120 60 45 180 110 80 30 50 220 150 90 150 80 60 250 200 150 50 80 400 200 150 250 180 150 700 400 300 80 130 500 250 200 400 250 200 1000 600 500 130 250 Noise level measuring done only manually and noise level found by comparison.

4.3 Boyut ve toleranslar 4.3 Dimension and tolerances 4.3.1 Boyutlar Boyutlar, standard çap dizileri için aşağıda açıklandığı gibi olmalıdır.

4.3.1 Dimensions Dimensions for standard diameter series must be as described below.

4.3.1.1 Sınır boyutları Rulmanlı yatağın sınır (ana) boyutları, inç serileri hariç olmak üzere, TS 3574 ISO 15‟te verilenlere uygun olmalıdır.

4.3.1.1 Boundary dimensions Boundary dimensions of ball bearing, except inch series, should be appropriate to TS 3574 ISO 15.

4.3.1.2 Segman yuvası boyutları Segman yuvası boyutları, TS 7008‟e uygun olmalıdır.

4.3.1.2 Snap ring groove dimensions Snap ring groove dimensions, must be appropriate to TS 7008

4.3.1.3 Bileziklerin yuvarlatma boyutları ve pah boyut sınırları Yuvarlatma boyutları ve pah boyut sınırları ise TS ISO 582‟de verilenlere uygun olmalıdır.

4.3.1.3 Corner radius dimensions Corner radius dimensions and tolerances must be appropriate according to given values of TS ISO 582.

4.3.2 Toleranslar 4.3.2 Tolerances 4.3.2.1 Radyal iç boşluk toleransları Radyal iç boşluk toleransları, Madde 4.1.3‟te belirtilen radyal boşluk türlerine göre TS ISO 5753‟te verilenlere uygun olmalıdır.

4.3.2.1 Tolerance of internal radial clearance Tolerance of internal radial clearance should be appropriate to TS ISO 5753 according to radial clearance of types indicated on Item 4.1.3.

4.3.2.2 İç ve dış bilezik toleransları ve çalışma hassasiyetleri İç ve dış bilezik toleransları, Madde 4.1.1‟de belirtilen imalat ve çalışma hassasiyeti ile elemanlarının tolerans sınıflara göre TS 5825‟te verilen ölçülere uygun olmalıdır.

4.3.2.2 Internal and external ring tolerances and running accuracy Internal and external ring tolerances should be appropriate to TS 5825 according to production and running accuracy tolerances indicated on item 4.1.1.

4.3.2.3 Konik delik toleransları

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 Konik delik toleransları, TS 5825‟te verilenlere uygun olmalıdır.

4.3.2.3 Taper bore tolerances Taper bore tolerances should be appropriate to TS 5825 4.3.2.4 Yuvarlanma yolu dairesellik ve biçim toleransları Dış ve iç bileziklerin yuvarlanma yolu dairesellik toleransları Çizelge 4‟te, yuvarlanma yolu biçim toleransları ise Çizelge 5‟te verilenlere uygun olmalıdır.

4.3.2.4 Roundness and form error tolerances of raceways For Inner ring and outer rings, roundness tolerances of raceways should be appropriate to Table 4 and form error tolerances of raceways should be appropriate to Table 5

Çizelge 4 – Yuvarlanma yolu dairesellik toleransları Table 4 – Raceway roundness tolerances Ölçüler μm‟dir. Dimensions in μm.

Dış bilezik dış çapı D veya İç bilezik delik çapı d Outer ring OD or İner ring d

Rulmanlı yatak tolerans sınıfı

Bearing tolerans grades Üzerinde

From Kadar (dahil)

Up to (include) P0 P6 P5 P4

Dış bilezik Outer Ring

6 18 1.5 1.0 1.0 1.0

18 30 2.0 1.5 1.0 1.0

30 50 2.5 2.0 1.5 1.0

50 80 3.0 2.5 2.0 1.5

80 120 3.0 2.5 2.0 1.5

120 150 3.5 3.0 2.5 2.0

150 180 4.0 3.5 3.0 2.5

180 250 4.5 4.0 3.5 3.0

250 315 5.0 4.5 4.0 3.5

315 400 5.5 5.0 4.0 3.5

400 500 6.5 6.0 5.0 4.0

İç Bilezik Inner Ring

2.5 10 2.0 1.5 1.5 1.0

10 18 2.5 2.0 1.5 1.0

18 30 2.5 2.0 2.0 1.5

30 50 3.0 2.5 2.0 1.5

50 80 3.0 2.5 2.5 2.0

80 120 3.5 3.0 2.5 2.0

120 180 3.5 3.5 2.5 2.0

180 250 4.0 3.5 3.0 2.5

Çizelge 5 – Yuvarlanma yolu biçim toleransları Table 5 – Raceway form tolerances Ölçüler μm‟dir Dimensions in μm.

Bilya anma çapı Ball nominal dia Rulmanlı yatak sınıfı Ball bearing grade

mm mm İnç inch P0 P6 P5 P4

0 – 12 0- 1/2 2.5 2.0 1.5 1.0

over 12 mm üstünde

over ½ üstünde

3.0 2.5 2.0 1.5

4.3.2.5 Bilya kalitesi Bilyalar, rulmanlı yatakların Madde 4.1.1‟deki sınıflarına göre en az Çizelge 6‟da verilen kalitelere uygun olarak seçilmelidir.

4.3.2.5 Ball quality Balls should be selected at least minimum quality requirement of table 6, according to ball bearing grade indicated on item 4.1.1.

4.3.2.5.1 Bilyaların form ve yüzey pürüzlülüğü toleransları

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 Bilyaların form ve yüzey pürüzlülüğü toleransları, TS 7103‟e uygun olmalıdır.

4.3.2.5.1 Form and surface roughness tolerances of balls Form and surface roughness tolerances of balls should be appropriate to TS 7103

4.3.2.5.2 Gruplandırma toleransları ve bilya ölçekleri Gruplandırma toleransları ve bilya ölçekleri, TS 7103‟e uygun olmalıdır.

4.3.2.5.2 Grouping tolerance and ball scales Grouping tolerance and ball scale, must be appropriate to TS 7103 Çizelge 6 – Rulmanlı yatak sınıflarına ve çaplarına göre bilya kaliteleri Table 6 - Ball quality according to bearing grades and ball diameters

Rulmanlı yatak sınıfı

Bearing grade

Bilya çaplarına göre kaliteleri Grades according to ball quality

mm inch

Dw ≤ 12 Dw ≤ ½

12 < Dw ≤ 25 ½ < Dw ≤ 1

25 < Dw ≤ 38 1< Dw ≤ 1 ½

38 < Dw ≤ 50 1 ½< Dw ≤ 2

50 < Dw

2 < Dw

P0 16 20 28 40 100

P6 10 16 20 28 40

P5 10 10 20 28 40

P4 5 10 16 20 28

4.4 Özellik, muayene ve deney madde numaraları Bu standardda istenen özellikler ile bunlara ait muayene ve deney madde numaraları Çizelge 7‟de verilmiştir.

4.4 Properties(specifications), inspection and test item numbers Required proporties (specifications) and related inspection and test item numbers are given on Table 7. Çizelge 7 – Özellik, muayene ve deney madde numaraları

Sıra no.

Özellik madde no

Muayene ve deney madde no.

Açıklama

1 4.2.1 5.3.1 Malzeme deneyi

2 4.2.2 5.2.1 5.2.4.8 5.3.3

Göz muayenesi Çatlak muayenesi Yanık ve yanık çatlağı deneyi

3 4.2.3 5.3.2 Sertlik deneyi

4 4.2.4 5.3.4 Mikroyapı deneyi

5 4.2.5 5.2.2 Manyetiklik muayenesi

6 4.2.6 5.2.4.5 Bilezik yüzeylerinin pürüzlülük muayenesi

7 4.2.7 5.3.5 Gürültü seviyesi deneyi

8 4.3.1.1 5.2.3.1 Sınır (ana) boyutları muayenesi

9 4.3.1.2 5.2.3.2 Segman yuvası boyutlarının muayenesi

10 4.3.1.3 5.2.3.3 Bileziklerin yuvarlatma boyutlarının ve pah boyut sınırlarının muayenesi

11 4.3.2.1 5.2.4.1 Radyal iç boşluk toleransının muayenesi

12 4.3.2.2 5.2.4.2 İç ve dış bilezik toleransları ile çalışma hassasiyetinin muayenesi

13 4.3.2.3 5.2.4.3 Konik delik toleranslarının muayenesi

14 4.3.2.4 5.2.4.4 Yuvarlanma yolu dairesellik ve biçim toleranslarının muayenesi

15 4.3.2.5.1 5.2.4.6 Bilyaların form ve yüzey pürüzlülüğü toleranslarının muayenesi

16 4.3.2.5.2 5.2.4.7 Bilya kalitesi ve bilya grubu muayenesi

17 6.2.1 5.2.1 Göz muayenesi

18

6.2.2 6.2.3 6.1

5.2.1 Göz muayenesi

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 Table 7:

Position Number

Characteristic no:

Inspection and Test Number

Explanation

1 4.2.1 5.3.1 Material Test

2 4.2.2 5.2.1 5.2.4.8 5.3.3

Visual Inspection Crack Inspection Burn and Burn-Crack Test

3 4.2.3 5.3.2 Hardness Test

4 4.2.4 5.3.4 Microstructure Test

5 4.2.5 5.2.2 Magnetism Inspection

6 4.2.6 5.2.4.5 Ring Surface Roughness Inspection

7 4.2.7 5.3.5 Noise Level Test

8 4.3.1.1 5.2.3.1 Boundary Dimensions Inspection

9 4.3.1.2 5.2.3.2 Snap Ring Groove Dimensions Inspection

10 4.3.1.3 5.2.3.3 Corner Radius Dimensions Inspection

11 4.3.2.1 5.2.4.1 Radial Internal Clearance Tolerance Inspection

12 4.3.2.2 5.2.4.2 Inner and Outer Ring tolerances and Running Accuracy Inspection

13 4.3.2.3 5.2.4.3 Taper bore Dimension and Tolerance Inspection

14 4.3.2.4 5.2.4.4 Raceway Roundness and Shape Tolerance Inspection

15 4.3.2.5.1 5.2.4.6 Ball‟s Form and Surface Roughness Tolerance Inspection

16 4.3.2.5.2 5.2.4.7 Inspection fo Ball Quality and Ball Group

17 6.2.1 5.2.1 Visual Inspection

18

6.2.2 6.2.3 6.1

5.2.1 Visual Inspection

5 Numune alma, muayene ve deneyler 5 Sampling, inspection and tests 5.1 Numune alma Muayeneye bir seferde sunulan aynı sınıf, tip, tür, cins, boyut ve aynı temel semboldeki rulmanlı yataklar bir parti sayılır. Numune, partideki rulmanlı yataklarda Çizelge 8‟de gösterilen sayıda ve aşağıda belirtildiği şekilde alınır.

5.1 Sample taking Inspection at a time into the same class, type, species, breed, size and bearings with a bearing on the same basic symbol party will be considered. Samples, the party with the bearings in the on the number stated in the Table 8 way is taken.

5.1.1 Rulmanlı yatakların birer birer ambalajlanmış olması Birer birer ambalajlanmış durumda olan partiden numune alma, rulmanlı yatakların toplam sayısı parti büyüklüğü (N) kabul edilerek Çizelge 8‟de hizalarında gösterilen sayı (n) kadar gelişigüzel alınır.

5.1.1 Bearings packed as single box Sample taking from single packad bearing batch, sample bearing numbers (n) selected randomly, according to Table 8, total number of bearing accepted as Batch (N)

5.1.2 Rulmanlı yatakların çoklu, koli veya sandıkta ambalajlanmış olması Numune olarak alınacak rulmanlı yataklar, parti içinden TS 2756-1‟de belirtilen kabul edilebilir kalite

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 seviyesine (AQL) göre numune alma planları uygulanarak, muayeneye sunulan birimlerdeki rulmanlı yatak sayısı (N) parti büyüklüğü kabul edilerek, Çizelge 8‟de karşılık gelen (n) kadar numune alınır.

5.1.2 Bearings are packed as multiple, in box or in packing case The sample bearing will be taken from the party from within an acceptable quality level (AQL) as indicated TS 2756-1 bearings in the unit number (N) party size is acceptable, the corresponding Table 8 until (n) sample is taken.

5.2 Muayeneler Muayanelerde kullanılacak numune sayıları, parti büyüklüğüne göre ayrılan, toplam numune arasından Çizelge 8‟e göre rastgele seçilir. Numuneler, muayene için getirildikleri laboratuar şartlarında (20 °C) en az 1 saat bekletildikten sonra muayene ve deneylere başlanır.

5.2 Inspection Sample numbers to be used for inspections are selected randomly from the total samples depending on the size of the party, according to Table 8. Samples, after they were brought for examination, have to wait min 1 hour in laboratory conditions (20 ° C) before beginning to inspection.

5.2.1 Göz muayenesi Numuneler, göz muayenesinden geçirilerek sonuçların Madde 4.2.2, Madde 6.2.2 ve Madde 6.2.3‟e uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.1 Visiul Inspection Samples should be visiully inspected and results should compared with items 4.2.2, item 6.2.2 and item 4.2.2,

5.2.2 Manyetiklik muayenesi Rulmanlı yatağın kalıcı manyetikliği Gauss-metre ile ölçülerek sonucun Madde 4.2.5‟te belirtilen değerlere uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.2 Magnetism inspection Resudual magnetism of bearing should measure with Gauss-meter and result compared to values in Item 4.2.5.

5.2.3 Boyut muayenesi 5.2.3 Dimension Inspection 5.2.3.1 Sınır (ana) boyut muayenesi Sınır (ana) boyutlar TS ISO 1132-2‟ye göre ölçülerek sonuçların Madde 4.3.1.1‟e uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.3.1 Nominal dimension inspection Nominal dimensions should be inspected according to TS ISO 1132-2 and result compared to item 4.3.1.

5.2.3.2 Segman yuvası boyutlarının muayenesi Segman yuvası boyutları uygun bir ölçme aleti kullanılarak ölçülür ve sonuçların Madde 4.3.1.2‟ye uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.3.2 Snap ring groove dimension inspection Snap ring groove dimension should be inspected with suitable measuring equipment and result compared to item 4.3.1.2.

5.2.3.3 Bileziklerin yuvarlatma boyutlarının ve pah boyut sınırlarının muayenesi Bileziklerin yuvarlatma boyutları ve pah boyutları TS ISO 1132-2‟ye göre ölçülerek sonuçların Madde 4.3.1.3‟e uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.3.3.Corner radius and chamfer dimension inspection Corner radius and chamfer dimension of bearing should be inspected according to TS ISO 1132-2 and result compared to tem 4.3.1.3.

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 5.2.4 Tolerans muayenesi 5.2.4 Tolerance Inspection 5.2.4.1 Radyal iç boşluk toleransının muayenesi Radyal iç boşluk toleransının muayenesi TS ISO 1132-2‟ye göre yapılarak sonuçların Madde 4.3.2.1‟e uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.4.1 Radial Internal Clearance Inspection Radial internal clearence tolerance should be inspected according to TS ISO 1132-2 and result compared to item 4.3.2.1.

5.2.4.2 İç ve dış bilezik toleransları ile çalışma hassasiyetinin muayenesi İç ve dış bilezik toleransları ile çalışma hassasiyetinin muayenesi TS ISO 1132-2‟ye göre yapılarak sonuçların Madde 4.3.2.2‟ye uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.4.2 Internal and External Ring Tolerance and Running Accuracy Inspection. Internal and external ring tolerance and running accuracy should be inspected according to TS ISO 1132-2 and result compared to item 4.3.2.2.

5.2.4.3 Konik delik toleranslarının muayenesi Konik delik toleranslarının muayenesi, TS ISO 1132-2‟ye göre yapılarak sonuçların Madde 4.3.2.3‟e uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.4.3 Taper Bore Tolerance Inspection Taper bore Tolerance should be inspected according to TS ISO 1132-2 and result compared to item 4.3.2.3

5.2.4.4 Yuvarlanma yolu dairesellik ve biçim toleranslarının muayenesi Yuvarlanma yolunun dairesellik ve biçim toleransları, aşağıdaki muayene metotları ile muayene edilerek sonuçların Madde 4.3.2.4‟e uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.4.4 Raceway Roundness and Shape Tolerance Inspection Inspection of raceway roundness and form error tolerance should be inspected according to following inspection methods and result compared to item 4.3.2.4

a-Yuvarlanma yolu biçim toleransı muayenesi a-Raceway shape tolerance inspection

b-Yuvarlanma yolu dairesellik toleransı muayenesi b-Raceway roundness tolerance inspection Şekil 2-Yuvarlanma yolu dairesellik ve biçim toleransı muayenesi Figure 2 – Raceway roundness and shape tolerance inspection.


5.2.4.4.1 Dairesellik toleransı muayene metodu Büyütmesi en az x 10000 olan bir dairesellik ölçme cihazında LSC (En küçük Kareler Dairesi) referansına göre normal filtre (1 – 500 filtresi) ile yapılır.

5.2.4.4.1 Inspection Method for Roundness Tolerance Measuring is being done in a measuring machine which has min. X10000 enlargement capacity and with normal filter (1-500 filter) according to reference of LSC (Min. Squares Circles)

5.2.4.4.2 Biçim toleransı muayene metodu Düşey büyütmesi en az x2000, yatay büyütmesi en az x5 olan, TS 2495 EN ISO 3274‟da belirtilen bir pürüzlülük ölçme cihazı ile yuvarlanma yolu biçiminin tamamı bir düzlemde taranarak yapılır.

5.2.4.4.2 Inspection Method for Shape Tolerance Measured by a surface measuring machine which is mentioned in TS 2495 EN ISO 3274 and has min X2000 vertical enlargement and min. X5 horizontal enlargement capacity, along the total profile of raceway in a plane.

5.2.4.5 Bilezik yüzeylerinin pürüzlülük muayenesi İç ve dış bileziklerin yüzeylerinin aritmetik ortalama pürüzlülük değerleri, düşey büyütmesi en az x50000, yatay büyütmesi en az x5 olan ve aritmetik ortalama değerlerini doğrudan veren, TS 2495 EN ISO 3274‟da belirtilen bir pürüzlülük ölçme cihazı ile ölçülerek sonuçların Madde 4.2.6‟da verilen değerlere uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.4.5 Inspection of Roughness of Ring surfaces For inner and outer ring surfaces the arithmetic mean values are measured with min. Vertical enlargement X50000 and min. Horizontal enlargement X5 on a directly measuring instrument whisch is mentioned in TS 2495 EN ISO 3274. and results compared for acceptance against values given in item 4.2.6

5.2.4.6 Bilyaların form ve yüzey pürüzlülüğü toleranslarının muayenesi Bilyaların form toleransları TS 7103‟e göre, yüzey pürüzlülüğü toleransları ise , TS 2495 EN ISO 3274‟da belirtilen bir pürüzlülük ölçme cihazı ile ölçülür ve sonuçların Madde 4.2.6 ve Madde 4.3.2.5.1‟e uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.4.6 Ball’s Form and Surface Roughness Tolerance Inspection Measurement of ball‟s form tolerance is being done in a measuring machine which is mentioned in TS 7103 and measurement of surface roughness is being done in a measuring machine which is mentioned in TS 2495 EN ISO 3274 and results compared to item 4.2.6 and item 4.3.2.5.1.

5.2.4.7 Bilya kalitesi ve bilya grubu muayenesi Her rulmanlı yatak içindeki bilyalardan rastgele seçilmiş en az üçer adedinin küresellikten sapması ve yüzey pürüzlülükleri Madde 5.2.4.5‟e göre ölçülerek sonuçların Madde 4.3.2.5.2‟ye göre aynı kalite ve ölçekte olup olmadığına bakılır.

5.2.4.7 Inspection of Ball Quality and Ball Group Surface roughness and roundness deviation measurements are being done according to item 5.2.4.5 on at least 3 balls which are randomly choosen from each ball bearing, results should be at the same quality level with item 4. 3.2.5.

5.2.4.8 Çatlak muayenesi Bileziklerin taşlanmış ve süperfiniş edilmiş yüzeyleri ile bilyalar, manyetik parçacık metodu veya başka bir metodla muayene edilerek çatlak yönünden Madde 4.2.2‟ye uygun olup olmadığına bakılır.

5.2.4.8 Crack Inspection Surface of the grinded and superfinished rings and balls are inspected by magnetic particle method or by another method and result compared to item 4.2.2

5.3 Deneyler Deneylerde kullanılacak numuneler, parti büyüklüğüne göre ayrılan toplam numune arasından Çizelge 8‟e göre gelişigüzel seçilir.

5.3 Tests

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 Samples to be used in testing are randomly taken from the total sample quantities according to table 8.

5.3.1 Malzeme deneyi Rulmanlı yatak elemanlarının malzemeleri, Madde 4.2.1‟de verilen özelliklerine göre kimyasal analize tabi tutularak sonuçların Madde 4.2.1‟e uygun olup olmadığına bakılır.

5.3.1 Material Test Materials of ball bearings are chemically analyzed according to characteristics that are given in item 4.2.1 and result compared to item 4.2.1

5.3.2 Sertlik deneyi Bilyaların ve bileziklerin sertlikleri TS EN ISO 6508-1‟e göre ölçülerek sonuçların Madde 4.2.3‟e uygun olup olmadığına bakılır.

5.3.2 Hardness Test Hardness of balls and rings are measured according to TS EN ISO 6508-1 and result compared to item 4.2.3

5.3.3 Yanık ve yanık çatlağı deneyi Yanık deneyi aşağıdaki şekilde yapılır: - Numunelerin yüzeylerindeki yağ, alkali veya solvent esaslı yağ alıcılarla alınır, - Numuneler; % 7,5 derişik nitrik asit, % 0,5 derişik sülfürik asit ve % 2 etil alkol karışımlı asit banyosunda veya benzeri bir banyoda 2 dakika - 3 dakika veya yeterli bir süre tutularak dağlanır, - Numuneler, su ile yıkandıktan sonra; soda, soğutma sıvısı veya diğer alkali sıvılarla nötralize edilir, - Sonuçların Madde 4.2.2‟ye uygun olup olmadığına bakılır. Yanık çatlağı deneyi aşağıdaki şekilde yapılır: - Numuneler % 10‟luk sülfürik asit veya benzeri içerisinde 5 dakika veya yeterli bir süreyle kaynatıldıktan sonra su ile yıkanır ve kurutulur, - Yanık yüzeylerde yanık çatlağı olup olmadığı gözle veya mikroskop ile muayene edilir, - Sonuçların Madde 4.2.2‟ye uygun olup olmadığına bakılır.

5.3.3 Burn and Burn Crack Test Procedure of Burn Test is given below; -Oil film on surface of the samples i cleaned by alkali or solvent cleanser. -Samples are etched for 2 or 3 minutes in solution of 7,5% nitric acid, 0,5% sulphuric acid, 2% ethyl alcohol. -After washing with water they are neutralised by sodium carbonate, cooling liquid or any other alkali. -Results compared to item 4.2.2 Procedure of Burn Crack Test is given below, -Samples are boiled for 5 minutes in 10% sulphuric acid solution, then washed with water and dried. -Then inspected visually or under microscope for burn-cracks on burned surface parts. -Results compared to item 4.2.2

5.3.4 Mikroyapı deneyi Mikroyapı deneyi aşağıdaki şekilde yapılır: - Numuneler hazırlanır, - Hazırlanmış yüzeyler parlatma cihazı ile parlatılır, - Parlatılmış yüzeyler dağlanır, - Büyütmesi en az x750 olan bir metal mikroskobu ile incelenir. - Sonuçların Madde 4.2.4‟ye uygun olup olmadığına bakılır.

5.3.4 Microstucture Test Procedure of Microstructure Test; -Samples to be tested are prepared. -These samples are polished. -Polished surfaces are etched. -Inspected under a metal inspecting microscope of min X750 enlargement. -Results compared to item 4.2.4

5.3.5 Gürültü seviyesi deneyi

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 Numuneler, (1800 ± 50) d/dakika hızda ve Çizelge 9‟da delik anma çaplarına göre belirlenmiş eksenel yükler altında ve Çizelge 10‟da belirtilen frekans bantlarındaki ses dinleme kanallarına sahip uygun ses ölçme cihazlarında çalıştırılarak, rulmanlı yatağın her iki yüzeyinde ayrı ölçmeler yapılır. En yüksek gürültü seviyesi kaydedilir. Sonucun Madde 4.2.7‟ye uygun olup olmadığına bakılır.

5.3.5 Noise Level Test: Samples are rotated at 1800+-50 r.p.m., under axial loads given in Table 9 and measurements are taken from both faces of the ball bearing with an instrument having frequency bands as described in table 10. The highest noise level measured and results compared to item 4.2.7 Çizelge 9 – Gürültü seviyesi deneyinde uygulanacak eksenel yükler Table 9 – Aksial load values to be applied during noise control.

Delik anma çapı, Bore nominal diameter d mm

Eksenel yük Axial load Newton (kgf)

Üstünde Over Kadar (dahil) Up to (included)

5 10 22,5 ( 2,3 )

10 25 66,7 (6,80 )

25 75 111,2 (11,35)

75 130 222,4 (22,70 )

Not – Delik anma çapı 5 mm (dahil)‟ nin altında ve 130 mm‟nin üzerindeki rulmanlı yataklarda gürültü seviyesi sadece elle döndürülerek kontrol edilir. Note – For the bearings nominal bore diameter below 5 mm (included) and above 130 mm noise control should be made by hand rotation of bearing.

Çizelge 10 – Kanalların frekans değerleri Table 10 – Frekans values of Bands

A Kanalı Band A B Kanalı Band B C Kanalı Band C

Frekans s-1 50 – 300 300 – 1800 1800 - 10000

5.4 Değerlendirme 5.4 Evaluation Muayene ve deneyler sonucunda Çizelge 8‟de her parti büyüklüğü için hizalarında gösterilen KKBS‟den fazla kusurlu rulmanlı yatak bulunduğunda bu parti standarda olumsuz (uygun değil) sayılır.

5.5 Muayene ve deney raporu Muayene ve deney raporunda en az aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır: - Muayene ve deneyin yapıldığı yerin ve laboratuarın, muayene ve deneyi yapanın ve/veya raporu imzalayan yetkililerin adları, görev ve meslekleri, - Muayene ve deney tarihi, - Numunenin tanıtılması, - Muayene ve deneyde uygulanan standardların numaraları, - Sonuçların gösterilmesi, - Muayene ve deney sonuçlarını değiştirebilecek faktörlerin mahzurlarını gidermek üzere alınan tedbirler, - Uygulanan muayene ve deney metotlarında belirtilmeyen veya mecburi görülmeyen fakat muayene ve deneyde yer almış olan işlemler, - Standarda uygun olup olmadığı, - Rapor tarih ve numarası.

5.5 Inspection and test report Inspection and test report should contain at least below information: - Name of place and laboratory which has been performed, names, occupation and profession of the peoples performed the test and inspection and/or responsible authority sign - Date of test and inspection. - Introducing the sample. - Number of the standards which applied to test and inspection. - showing the results.

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 - Measures taken to eliminate the factors which may change the results of test and inspection -

6 Piyasaya arz 6 Offering to Market 6.1 Ambalajlama Rulmanlı yataklar, koruyucu ince yağ ile yağlandıktan sonra ihtiyaca veya rulmanlı yatağın büyüklüğüne göre; - Birli, - Çoklu, - Koli, - Sandık şeklinde ambalajlanır.

6.1 Packing

Ball bearings are preserved by protective oil and packed according to requirements and size in -Single pack -Multi pack -Cartons -Cases

6.1.1 Birli ambalajlar Her rulmanlı yatak; - Rutubeti önleyici kağıt ile sarılmış veya ağzı plastik kaynak edilmiş şeffaf plastik torbaya ve karton kutular - Havası boşaltılmış poşetler içine konur.

6.1.1 Single Packing Each ball bearing is - Wrapped in moisture repelling paper or sealed in transparant nylon bag and placed in carton box. - Vakum pached in bags.

6.1.2 Çoklu ambalajlar Çoklu ambalajlarda ihtiyaca veya rulmanlı yatağın büyüklüğüne göre beşli veya onlu olarak; - Rutubeti önleyici kağıtla sarılmış ağzı plastik kaynak edilmiş şeffaf plastik torbaya ve karton kutular, - Ağzı kaynaklanmış naylon rulo,, - Karton kutulara konmuş poşetler içine konur.

6.1.2 Multi Packing According to requirements and size of ball bearing 5 or 10 pcs packed together. - Wrapped in moisture repelling paper or sealed in transparent nylon bag and placed in carton box. - In roll of nylon, opening welded, - In bags placed in cartons

6.1.3 Koli ambalajlar Çok sayıda rulmanlı yatağın sevk edilmesi halinde, rulmanlar 50 kg‟ı geçmeyen nakliye sırasında kolayca yırtılmayacak sağlam kolilerde; - Ambalajsız rulmanlı yatakların üstü üste sıralanması, - Çoklu ambalajlanmış kutu veya rulo veya poşetlerin sıralanması suretiyle ambalajlanır.

6.1.3 Parcel Package When larger quantity of bearings of 50 kg are shipped these are placed in parcels which are not torn easily during transport, -Unpacked bearings are arranged in the parcel -Multipacked or rolls or bags of bearing arranged in the parcel.

6.1.4 Sandık ambalajlar İhracatta veya büyük tüketimi olan firmalara rulmanlı yataklar sandık ambalajlarla sevk edilir. Miktar ve ağırlık tespitinde imalatçı serbesttir. Sandık ambalaj içerisine konacak rulmanlı yataklar, kutulu veya koli ambalajlı olmalıdır.

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 ICS 21.100.20 TÜRK STANDARDI TS 6269/Mayıs 2008

6.1.4 Case Package Used for export or larger quantities. The quantity and weight is freely determined by the manufacturer. Bearings placed in cases must be in boxes or parcel. ICS 21.100.20 TURKISH STANDARD TS 6269/May 2008

6.2 İşaretleme 6.2 Marking 6.2.1 Semboller Rulmanlı yatağın işaretlenmesinde kullanılan semboller, rulmanlı yatağı kesin olarak tarif eder. Bunlar aynı zamanda rulmanlı yatağın sınıfı, türü, tipi, cinsi ve özellikleri hakkında bilgi verirler. Sembollerin her biri aşağıdaki belirli bilgileri ihtiva eden gruplarla iade edilirler:

Ön Ek Sembol: Prefixes Temel Semboller: Basic designations Son Ek Semboller: Suffixes Seri Sembolü: Series Code Delik Ölçüsü Sembolü: Bore Dimension Code

Sembollerin sırası / Sequense of symbols

6.2.1 Symbols Symbols are used to mark the ball bearing define it definetly as to type, grade, characteristics. Symbols consist of groups reflecting certain information.

6.2.1.1 Ön ek semboller Ön ek semboller genellikle malzeme için kullanılır.

6.2.1.1 Prefixes

Prefixes are generally used for materials.

6.2.1.2 Temel semboller Standard çap dizileri için temel sembol, rulmanlı yatağın ana boyutlarını ifade eder. Genellikle rakamlarla gösterilir. Temel sembol, seri sembolü ve delik ölçüsü sembolü olarak iki bölümdür. - Seri sembolü, temel sembolün ilk bir ile üç rakam veya harflerle gösterilen ve onun karakterini belirten bölümü olup, bu bölümün son rakamı TS 3574 ISO 15‟e göre çap dizisini belirtir. rulmanlı yatakların seri sembolleri aşağıdaki gibidir: 60 160 622 E RLS 62 161 623 BO RMS 63 618 * 630 L 64 619 ** *68 veya **69 olarak işaretlenebilir

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 - Delik ölçüsü sembolü, delik anma çapını ifade eder. 00 10 mm delik çapı, 01 12 mm delik çapı, 02 15 mm delik çapı, 03 17 mm delik çapı, 04 ve daha büyük sayılar, anma delik çapının 1/5‟i anlamına gelir. İstisnalar: - Anma delik çapları 10 mm‟nin altında olan delik ölçüsü sembolündeki sayı, anma delik çapının “mm” cinsinden değerini gösterir. Örnek: Delik çapı 06 x 5 = 30 mm olan, 63 serisi bir rulmanlı yatağın gösterilişi: 6306

6.2.1.2 Basic Designations The basic designation denotes the boundary dimensions of the ball bearing according to the standard diameter series. generally given by numbers. Basic designation consists of 2 parts which are series code and bore code. -Series code is the first to third number of the basic desigantion or letters which shows the characteristics of the bearing the last number shows the diameter serie according to TS 3574 ISO 15. The series code of ball bearings are as follows: 60 160 622 E RLS 62 161 623 BO RMS 63 618 * 630 L 64 619 ** -Bore code, this gives the nominal bore 00 10 mm bore diameter, 01 12 mm bore diameter, 02 15 mm bore diameter, 03 17 mm bore diameter, 04 and greater codes give 1/5 th of the nominal bore. Example: 63 series ball bearing with bore diameter 06X5=30 mm is 6306

6.2.1.3 Son ek semboller

Son ek semboller, rulmanlı yatağın sınıfını, tipini, türünü, cinsini ve özel imalatla ilgili bilgileri belirtirler.

6.2.1.3 Suffixes Suffixes show the grade, type, classification and special manufacturing features of the ball bearing . Sınıfı ile ilgili olanlar: Madde 4.1.1‟de belirtilen tolerans sınıfları P0, P6, P5 ve P4 sembollerinden biri rulmanlı yatak sınıfı anlamında kullanılır. P0 tolerans sınıfı için bu sembol kullanılmayabilir. Ön ek sembol Son ek semboller Seri sembolü Temel semboller Delik ölçüsü sembolü ICS 21.100.20 TÜRK STANDARDI TS 6269/Mayıs 2008 To show the grade: One of the symbols P0,P6,P5 and P4 as given in item 4.1.1 is used to denote the tolerance class. For P0 no symbol may be used. Prefixes Suffixes Sery code Basic Designations Bore Diameter Code ICS 21.100.20 TURKISH STANDARD TS 6269/May 2008 Tip ile ilgili olanlar: Madde 4.1.2‟de gösterilen tipler, kapak durumu, koniklik (delik için) ve segman durumunu belirtirler.

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 Z, RS, RD : Bir tarafı kapaklı rulmanlı yatak, ZZ, 2RS, 2RD : İki tarafı kapaklı rulmanlı yatak, K : Konik delikli rulmanlı yatak, koniklik 1/12, . K30 : Konik delikli rulmanlı yatak, koniklik 1/30, . N : Dış bilezikte segman yuvası açılmış, NR : Dış bilezikte segman yuvası açılmış ve segmanlı rulmanlı yatak. To show the type: Item 4.1.2 describes types of covers, taper bore, snap-ring grooves. Z, RS, RD: Ball bearing with single cover. ZZ, 2RS, 2RD: Ball bearing with covers on both sides. K: Ball bearing with taper bore, taper is 1/12 K30: Ball bearing with taper bore, taper is 1/30 N: With groove on outer ring. NR: With groove on outer ring and snap-ring assembled. Örnek: Bir tarafı kapaklı, konikliği 1/45 olan, segman yuvalı ve segmanlı, delik çapı 35 mm, 62 serisi, 6207 numaralı rulmanlı yatağın gösterilişi: 6207 K45 ZNR Example: With one shield, bore 1/45 taper, with groove and assembled snap-ring, bore diameter 35 mm, 62 sery, ball bearing 6207 is shown as: 6207 K45 ZNR Tür ile ilgili olanlar: Madde 4.1.3‟te belirtilen radyal boşluk, gürültü seviyesi, çalışma sıcaklığı türü hakkında bilgi verirler. - S0, S1, S2, S3 ve S4 sembollerinden biri, çalışma sıcaklığı türü anlamında kullanılmalıdır. S0 çalışma sıcaklığı için bu sembol kullanılmayabilir. - C2, C0, C3, C4 ve C5 sembollerinden biri radyal boşluk türü anlamında kullanılmalıdır. C0 radyal boşluk için bu sembol kullanılmayabilir Tolerans sınıfı ve radyal boşluk sembolleri birlikte kullanılabilir. Bu durumda tolerans sınıfı sonuna radyal boşluk sembolünün sadece rakamı getirilir. To show the sort: Radial clearance, noise level,running temperature as explained in item 4.1.3 are shown. - S0, S1, S2, S3, S4 one of these symbols is used to show the classification of running temperature. For S0 no symbol need to be used. - C2, C0, C3, C4, C5 one of these symbols is used for the radial clearance group. For C0 no symbol need to be used. Precision grade and radial clearance symbol can be used together. In this case only the number of radial clearance symbol is placed after the tolarance grade designation. Örnek: Delik çapı 35 mm, P6 tolerans sınıflı, C3 radyal boşluklu, 6002 numaralı rulmanlı yatağın gösterilişi: 6002 P63 veya 6002 P6/C3 - Q0, Q6 ve QQ6 sembollerinden biri, gürültü seviyesi türü anlamında kullanılmalıdır. Q0 gürültü seviyesi için sembol kullanılmayabilir. Example: Ball bearing 6002 with bore diameter 35 mm, P6 precision grade and C3 radial clearance is 6002 P63 or 6002 P6/C3. -Q0,Q6,QQ6 one of these symbols is used for noise level clasification. For Q0 no symbol need to be used. Cins ile ilgili olanlar: Madde 4.1.4‟te belirtilen kafes ve kapak malzemeleri hakkında bilgi verirler. Z : Bir tarafı sac kapaklı. ZZ (veya 2Z) : Her iki tarafı sac kapaklı. RS : Bir tarafı lastik kapaklı. 2RS : Her iki tarafı lastik kapaklı. ZN : Bir tarafı sac kapaklı, karşı tarafı segman yuvası açılmış. RD : Bir tarafı keçeli. 2RD : İki tarafı keçeli. ZNB : Bir tarafı sac kapaklı ve aynı tarafına segman yuvası açılmış.

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 TN : Plastik kafesli. T : Fiber takviyeli plastik kafesli. J : Çelik sac kafesli. Y : Pirinç sac kafesli. V : Bilya ile tamamen doldurulmuş kafessiz demektir. To show the variety: Symbols for cage and cover types are explained in item 4.1.4. Z : One side with metal shield. ZZ (or 2Z) : Both sides with metal shield. RS : One side with rubber seal. 2RS : Both sides with rubber seal. ZN : One side with metal shield, groove on opposite side. RD : One side with felt seal. 2RD : Both sides with felt seal. ZNB : One side with metal shield and groove on same side. TN : Plastic cage. T : Fiber reinforced plastic cage. J : Sheet steel cage. Y : Sheet brass cage. V : Filled with balls without cage. Örnek: Konik delikli (koniklik 1/12), bir tarafı lastik kapaklı, üzerinde segman yuvası açılmış ve segmanı takılmış, plastik kafesli, C4 radyal boşluklu deliğin küçük tarafının çapı 30 mm olan 62 serisi, 6206 numaralı rulmanlı yatağın gösterilişi: 6206 K RSNR/TN/C4 Example: 62 series ball bearing 6206 with taper bore (1/12), one side with rubber seal, with groove and snap-ring assembled, with plastic cage, C4 radial clearance smaller bore diameter 30 mm: 6206 K RSNR/TN/C4

6.2.2 Rulmanlı yatakların işaretlenmesi İç veya dış bileziğin yan yüzlerinden birisine veya dış bileziğin dış yüzeyine veya kapak üzerine firmanın ticari ünvanı veya kısa adı ve tescilli markası ile en az aşağıdaki semboller işaretlenmelidir: - Temel sembollerden: Standard çap dizileri için standarda uygun rulmanlı yatak numarası - Son ek sembollerden: Tolerans sınıfı; P6, P5, P4‟den birisi. Bunların kullanılmaması halinde, rulmanlı yatak P0 tolerans sınıflı kabul edilir. - Radyal boşluk: C2, C3, C4, C5‟ten birisi. Bunların kullanılmaması halinde, rulmanlı yatak C0 radyal boşluklu kabul edilir. - Konik delikli rulmanlı yatakta koniklik değeri: Sadece K kullanılmışsa, rulmanlı yatağın delik konikliği 1/12 kabul edilir. - Çalışma sıcaklığı: S1, S2, S3, S4‟ten birisi. Bunların kullanılmaması halinde, rulmanlı yatak çalışma sıcaklığı S0 olarak kabul edilir. Delik çapı 10 mm (dahil)‟den küçük olan rulmanlı yatakların işaretlenmesi ambalajı üzerine de yapılabilir

6.2.2 Marking of Ball Bearings: Manufacturer‟s trading name, or registered trade-mark and at least the below explained desigantions must be marked on a face of inner ring or outer ring, or on outer rings outer surface or on shield: -From basic designations: For Standard diameter series the ball bearing number according to the Standard ICS 21.100.20 TURKISH STANDARD TS 6269/May 2008 16 -From suffixes: For precision grade one of P6,P5 or P4. If none is used the ball bearing is accepted to be in P0 grade. -Radial Clearance: One of C2, C3, C4, C5. If none is used the ball bearing is accepted to be in C0 radial clearance class. -Taper dimension for taper bore bearing: If only K is used, the taper bore is accepted to be 1/12. -Running Temperature: One of S1, S2, S3, S4. If none is used the Running Temperature class is accepted to be S0. Marking of the ball bearings, which have bore diameter smaller than 10 mm, can be done on pack

6.2.3 Ambalajların işaretlenmesi Rulmanlı yatağın ambalajlanmasında kullanılan kutu, poşet, rulo etiketi, koli kutusu ve sandık üzerine Madde 6.2.2‟deki bilgiler ile bu standardın işaret ve numarası yazılmalıdır (TS 6269 şeklinde). Çoklu paket kutusu, rulo, koli kutusu ve sandık üzerine Madde 6.2.2‟deki bilgilere ilaveten rulmanlı yatak adedi ve takribi ağırlık (koli ve sandıklarda) ile aşağıdaki sembollerden uygun olanlar yazılmalıdır:

TÜRK STANDARDI / TURKISH STANDARD TS 6269 / Mayıs 2008 - Rulmanlı yatak tipi ile ilgili olanlardan segman yuvalı olup olmadığı (N, NB), - Cinsi ile ilgili olanların kapak durumu ve malzeme sembollerinin tamamı (örneğin Z, 2Z, RS, 2RS, RD, 2RD, ZN, ZNB gibi). - Kafes cinsi ile ilgili olanlardan sadece plastik kafesli olup olmadığı (TN ve T). Bu bilgiler istendiğinde yabancı dilde de yazılabilir. Not – İhraç edilecek rulmanlı yatakların ambalajları üzerine bu standardın işaret ve numarası yazılmayabilir.

6.2.3 Marking of packings: Boxes,bags,rolled labels,cartons and cases used for the packing of ball bearings must bear the information given in item 6.2.2 and the number of this Standard (as TS 6269). For multi packs,rolls,cartons and cases additional to the information given in item 6.2.2, the quantity of ball bearings, gross weight (for cartons and cases) and appropriate below symbols must be marked: -Type of ball bearing, -Whether with groove or not (N,NB) -Of covers (Z, 2Z, RS, 2RS, RD,2RD, ZN, ZNB). -Of cage type, whether with plastic cage (TN and T). These information can be written in a foreign language if preferred. Note: This Standard number does not need to be written on packings of ball bearings, which are to be exported from Turkey.

7 Çeşitli hükümler 7.1 İmalatçı veya satıcı, bu standarda uygun olarak imal edildiğini beyan ettiği rulmanlı yataklar için

istendiğinde, standarda uygunluk belgesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede satış konusu rulmanlı yatağın; - Madde 4‟deki özelliklere uygun olduğunun, - Madde 5‟deki muayene ve deneyleri yapılmış ve uygun sonuç alınmış bulunduğunun belirtilmesi gerekir.

7 Diverse Rules

7.1 The manufacturers or sellers, who declare that the bearings manufactured conform to this

Standard, are obliged to submit or show the „Certificate to the Standard „ upon request. On this declaration, following must be stated concerning the bearings to be marketed: -Conformity to properties given in item 4. -That the inspections and tests explained in item 5 are executed and acceptable results are obtained.

Yararlanılan Kaynak DIN 625-1:1989 DIN 623-1:1993

Reference Sources: DIN 625-1:1989 DIN 623-1:1993

Rulmanli Yataklar Tse Standartlari

Documents

Transcript of Rulmanli Yataklar Tse Standartlari