ROZMOWA Z PACJENTEM TRUDNYM - powiat.swidnica.pl · rozmowy z pacjentem agresywnym Asertywność,...
Transcript of ROZMOWA Z PACJENTEM TRUDNYM - powiat.swidnica.pl · rozmowy z pacjentem agresywnym Asertywność,...
ROZMOWA Z PACJENTEM TRUDNYM
AGRESYWNYM, ROSZCZENIOWYM, LĘKLIWYM, DEPRESYJNYM, GADATLIWYM, BIERNYM,
ZAHAMOWANYM
Rozmowa z pacjentem to KOMUNIKACJA
KONTAKT ZE SOBĄ JAKO WARUNEK SKUTECZNEJ
KOMUNIKACJI Z PACJENTEM
Być w kontakcie ze sobą oznacza zdawanie sobie sprawy z tego :
Co czuję
Co myślę
Co chcę/nie chcę
Co robię
Jakie wrażenia docierają do moich zmysłów
S P R A W A
wrażenia
uczucia
myśli intencje
działania
ROZMOWA Z PACJENTEM PRZEBIEGA NA POZIOMIE
WERBALNY I NIEWERBALNYM
KOMUNIKAT ZAWIERA
55% informacji płynących z mowy ciała
38% informacji płynących z intonacji głosu
7% informacji płynących z treści słownej
KOMUNIKACJA NIEWERBALNA
Dotyk /funkcja wspierająca, władzy, przynależności/
Gestykulacja /podkreśla wypowiedź, odzwierciedla stany emocjonalne, uzupełnia wypowiedź/
Mimika /komunikuje stany emocjonalne/
Kontakt wzrokowy / utrzymuje uwagę, służy przekonywaniu rozmówcy, informuje o stanie emocjonalnym, pozwala na okazywanie władzy/
C d.
Dystans fizyczny
Sfera intymna : 0 – 45 cm
Sfera osobista : 45 – 120 cm
Sfera społeczna : 120 – 360 cm
Sfera publiczna : 360 – 6 m
Wygląd zewnętrzny
Dźwięki para lingwistyczne i intonacja głosu
Elementy komunikacji
W procesie komunikacji nadawca jest
odpowiedzialny za sprawdzenie, co zrozumiał
odbiorca
C d.
PARAFRAZA - omówienie wypowiedzi rozmówcy naszymi własnymi słowami :
z tego co usłyszałam rozumiem, że …….
rozumiem, że chodzi o to …………………….
jeśli dobrze zrozumiałam to………………….
to oznacza, że………………………………
C d.
ODZWIERCIEDLANIE UCZUĆ – uświadomienie rozmówcy jego własnych uczuć, nazwanie uczuć towarzyszących rozmówcy :
widzę, że martwi Pana…………………………….
rozumiem, że denerwuje Panią………………
C d.
PYTANIA ROZPOZNAJĄCE :
jak do tego doszło?…………………………………
kiedy?...............................................
kto?..................................................
jak?..................................................
gdzie
RELACJA TERAPEUTYCZNA
Oddziaływanie instrumentalne
Oddziaływanie ekspresywne
Czynności, które ściśle
wiążą się z leczeniem
Czynności zaspokajające potrzeby psychologiczne
Budowanie relacji terapeutycznej
Obniżaj lęk
Wzmocnij poczucie bezpieczeństwa
Zwiększaj zaangażowanie i stosowanie się do zaleceń
Zwiększaj odpowiedzialność pacjenta
Szanuj godność, okazuj szacunek
Pozwól na świadomą zgodę
Elementy wsparcia
INSTRUMENTALNE : rodzaj instruktażu polegającego na przekazywaniu informacji o konkretnych sposobach postępowania
EMOCJONALNE : przekazywanie w toku interakcji emocji uspokajających, odzwierciedlających troskę, pozytywne ustosunkowanie do pacjenta
INFORMACYJNE : przekazywanie informacji, które sprzyjają lepszemu zrozumieniu nowej sytuacji, problemu zdrowotnego
Eliminujemy przeszkody zakłócające proces leczenia
poprzez dbanie o satysfakcję pacjenta
• Wyjaśniamy wątpliwości
• Ograniczamy opór poprzez angażowanie pacjenta w podejmowanie decyzji
• Oferujemy możliwość dokonywania wyborów
• Dyskutujemy obawy
Przekazywanie trudnych informacji
Ustalanie stanu już posiadanej wiedzy pacjenta
o swojej chorobie Łagodne sformułowania
Przekazywanie „etapami” biorąc pod uwagę
możliwości adaptacyjne pacjenta
Nie stawianie prognozy co do długości życia
C d.
• Nie ma sposobu na łagodne przekazanie złej wiadomości
• Do ludzi nie docierają wiadomości, gdy podawane są zbyt szybko i gdy jest ich zbyt wiele
• Myśl jak mędrzec lecz mów jak prosty człowiek
(Arystoteles
Podłoże zachowań agresywnych
Biologiczne
Psychologiczne
Społeczne
biologiczne
Niska inteligencja
Zaburzenia hormonalne
Organiczne choroby mózgu
Zmiany neurologiczne lub psychiatryczne
Wpływ środków chemicznych
Uszkodzenia, urazy wywołujące ból
psychologiczne
Specyficzne problemy sytuacyjne
Niektóre zaburzenia psychiczne
Zaburzenia charakteru
społeczne
Normy zachowań w rodzinie
W grupie rówieśniczej
W środowisku
Stresory instytucjonalne
Ciasnota
Hałas
Wysoka temperatura
Konflikt
Zła komunikacja
Niewerbalne sygnały nadchodzącej agresji
Szybki oddech, niemożność stania w miejscu, zaciskanie pięści
Niepokój, powtarzanie czynności lub ruchów Wzmożona gestykulacja, w tym gesty agresywne
np. wskazywanie, grożenie Głośne mówienie, podniesiony ton głosu Wypieki na twarzy lub bladość, zaciśnięte usta Zmarszczone brwi, ciało w postawie gotowości do
skoku Napięte ramiona, ręce uniesione powyżej pasa Uporczywe wpatrywanie się
Kiedy rozmawiasz z kimś agresywnym
Bądź skupiony i uważny, stań poza granicami przestrzeni osobistej (nieco dalej niż odległość wyciągniętych ramion)
Zachowuj się spokojnie ale zdecydowanie Unikaj długiego patrzenia w oczy Unikaj wskazywania palcem, dotykania,
wchodzenia w przestrzeń osobistą osób wykazujących oznaki irytacji
Używaj neutralnych, nie dyrektywnych sposobów pozyskiwania informacji np. „czy mógłby Pan powiedzieć jak możemy Panu pomóc?”
C d.
Staraj się reagować spokojnie nawet na krzyk – wzajemne przekrzykiwanie się zazwyczaj prowadzi do eskalacji agresji
Nie zamykaj drzwi nie blokuj dostępu do nich – to potęguje wrażenie znalezienia się w pułapce i nasila zdenerwowanie
Zaproś do zajęcia pozycji siedzącej
Metody radzenia sobie podczas rozmowy z pacjentem agresywnym
Asertywność, metoda zdartej płyty Oddzielenie problemu od emocji Nastawienie na rozwiązanie konfliktu Optymizm Strategiczne podejście do rozwiązania
problemu ( plan A i B, rozszerzenie kontekstu)
Korzystanie z pracy zespołowej Stosowanie technik wentylacji psychicznej,
np. ćwiczeń relaksacyjnych
Stres i fizjologia
SERCE : przyspieszony rytm KREW : krąży sprawniej i szybciej, mniejsza
ilość w skórze i narządach wewnętrznych, większa w mięśniach, płucach i mózgu
PŁUCA : większa pojemność, oddychanie staje się głębsze i szybsze
GLUKOZA I ZAPASY TŁUSZCZU : uwalniane jako źródło energii
SKÓRA : większa wrażliwość dotykowa, zwiększa się pocenie
C d.
ZMYSŁY : większa wrażliwość, wyostrza się widzenie, słuch i węch
SYSTEM TRAWIENNY : redukcja aktywności
SYSTEM ODPORNOŚCIOWY : spadek aktywności
Jak stres wpływa na organizm ?
Bóle głowy, migreny, trudności w zasypianiu
Infekcje : katar, przeziębienie, grypa
Bóle karku, krzyża
Palpitacje serca, skoki ciśnienia, nadmierne pocenie się, przyspieszony oddech
Alergie, biegunki, utrata apetytu albo objadanie się, pojadanie słodyczy
Ból brzucha lub inne dolegliwości żołądkowe.
Jak stres wpływ na działanie ?
Trudności w koncentracji uwagi
Trudności w porozumiewaniu się z innymi ludźmi
Gonitwa myśli
Poczucie pustki w głowie
Asertywność – sojusznik w skutecznej komunikacji
z trudnym pacjentem
Asertywność to umiejętność
adekwatnego wyrażania siebie
w kontakcie z inną
osobą/osobami
Zachowanie asertywne oznacza :
Bezpośrednie Uczciwe Stanowcze wyrażanie wobec innej osoby/osób swoich Uczuć Postaw Opinii Pragnień w sposób respektujący uczucia, postawy, opinie i pragnienia innej osoby/osób
Zachowania agresywne
Dlaczego ludzie zachowują się agresywnie ?
Boją się, że w inny sposób nie dostaną tego na czym im zależy
Nie wierzą w siebie Doświadczyli, że takie zachowania okazują
się skuteczne Chcą zwrócić na siebie uwagę Chcą zademonstrować swoją władzę Chcą wyładować złość Chcą manipulować innymi ludźmi
Jakie są skutki zachowań agresywnych ?
Konflikty w stosunkach z innymi ludźmi
Utrata szacunku dla siebie i innych
Samotność
Izolacja
Ryzyko przemocy
Zachowania uległe
Dlaczego ludzie zachowują się ulegle ?
Boją się utraty aprobaty ze strony innych ludzi
Boją się odrzucenia ze strony innych ludzi
Chcą za wszelką cenę uniknąć konfliktów z innymi
Uważają, że jest to poprawne, grzeczne „kobiece” zachowanie
Chcą manipulować innymi
Jakie są skutki zachowań uległych ?
Inni ludzie coraz mniej się liczą z osobą, która zachowuje się ulegle
Przeżywa ona poczucie krzywdy, złości, frustracji
Traci poczucie własnej wartości
Może dojść do wybuchu agresji spowodowanej kumulowaniem się zranień
i urazów
Zachowanie asertywne różni się od agresywnego, bowiem oznacza korzystanie z osobistych praw bez naruszania praw innych osób. Jednocześnie zachowanie asertywne różni się od zachowania uległego, zakłada bowiem działania zgodne z własnym interesem i stanowczą obroną siebie i swoich praw – bez nieuzasadnionego niepokoju.
Technika perswazji, wpływania na pacjenta trudnego
Fakty
Ustosunkowanie
Oczekiwanie
Zaplecze
Skorzystanie z zaplecza
Perswazja
Perswazja Perswazja
Dziękuję za uwagę