5756

ROYAN S’ÉVEILLE

Ile de Ré en Ile d’Oléron blijven visitekaartjes voor de Franse Charente-Maritime. De iets zuidelijker gelegen

badplaats Royan is veel minder bekend. Jammer, want het stadje en environs zijn beslist een trip waard.

DOOR ANNELIES DE WAELE,

FOTO’S MARLEEN DANIËLS

ARCHITECTUUR & OESTERS IN ROYAN

GIDS

»

5958

Royan balanceert net op de rand van de Atlantische Oceaan en het estu-arium van de Gironde, de grootste riviermonding van Europa. Honderd kilometer lang, tien kilometer breed. Als je een lijn van zeventig kilometer naar boven trekt, dan kom je in La Rochelle uit, de poort naar Ile de Ré. Ga je een honderdtal kilometer zuid-waarts, dan ben je al in Bordeaux. Met de Bac vaar je vanuit Royan nu al in een kwartier van de ene naar de andere oever van de Gironde. Het stadje doet heel zuiders aan, met zijn witte stadshart en vaak staal-blauwe lucht – er is geen luchthaven in de buurt. Het klimaat is er min-stens even onvoorspelbaar als bij ons, maar er zijn veel meer zonne-uren en je krijgt er een ander, prachtig licht, dankzij het spel van zon en zee.

PARIS PLAGENog elk jaar zijn het vooral de Fransen zelf die voor de Côte de Beauté en Royan vallen. De Charente-Maritime is, na Parijs, in eigen land populairste toeristische zomerregio. Aan de west-kust is het strand minder bezaaid met keien dan in Normandië en Bretagne, vanuit Parijs zet je veel sneller je voe-ten in het uitgestrekte strand dan als je naar de Landes of de Middellandse Zee moet reizen. Tijdens de zomer-maanden kun je vlot vanuit Parijs naar Royan sporen – een TGV-lijn is er in de maak. Naast Deauville was Royan voor de Fransen sinds de tweede helft van de negentiende eeuw de eerste bad-

plaats in zijn genre. Met succes. In 1881 meerden er al zeventigduizend toeristen aan, hoofdzakelijk m’as-tu-vu-bourgeoisie die in opzichtig maillot langs het strand flaneerde en ’s avonds het casino bezocht. Later, toen het betaald verlof kwam, vond ook de massa de weg naar zee en naar Royan. Vandaag onthaalt de badstad een gemengd publiek, veel gezinnen met kinderen, maar ook nog altijd een generatie ouderlingen, ook Britten, die er warmpjes inzit en hier graag een deel van het jaar komt ver-toeven. Zo noblesse als in het zuidelijker gele-gen Arcachon is het allemaal niet, maar het rijkenlabel heeft Royan nooit helemaal van zich afgeschud. Wie hier een optrekje wil kopen of huren, moet diep in de buidel tasten. Het gros van de locals is op leeftijd en denkt op poli-tiek vlak veeleer conservatief – Marine Le Pen en haar Front National kon-den bij de laatste departementale ver-kiezingen in de Charente-Maritime behoorlijk wat stemmen op zak steken.

VUIL SCHIPDat Royan an sich nogal tegenstrij-dige reacties oproept, maakt het stadje net interessant. Kom je er voor het eerst en ben je louter passant, dan frons je meteen de wenkbrauwen bij de kathedraal Nôtre-Dame: een vuil-grijs betonnen schip dat vanuit alle gezichtshoeken en van kilometers ver oprijst. Op het langgerekte strand, la Grande-Conche, bijna drie kilometer lang, springen meteen ook de hoge

havenkranen aan de overkant van de Gironde in het oog. ‘Les giraffes’, noe-men de inwoners ze verzoenend. De grote dierentuin La Palmyre ligt dan ook niet veraf. En dan de zomer dus: die maakt van Royan een overbevolkte badplaats met veel brood en spelen. Van een kleine 20.000 vaste inwoners naar het driedubbele in het hoogseizoen. Infernale, zo vatten de bewoners het graag samen. Blijf je hier een paar dagen hangen, het liefst in de lente of het najaar, neem dan je de tijd om wat hoeken en kan-ten uit te kammen en laat je op sleep-touw nemen door kenners. Dan ver-telt de stad aan de kust je best wel een ander verhaal. Want Royan heeft een boeiende geschiedenis en serveert je een aantrekkelijk natuur- en architec-tuurparcours.

FRONT DE MERDe rijke architectuur dankt Royan aan een meedogenloze speling van het lot. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het stadje, naar verluidt door een foutje van een generaal, stevig gebombardeerd. Van zowat de hele binnenstad bleef niks overeind, de linker- en rechterflank van het cen-trum, zeg maar het park en alle hui-zen ter hoogte van de Conche de Foncillon, bleven wel bewaard. Zowel dat Quartier du Parc als de hele kust-lijn ten noorden van Royan getuigen nu nog van prachtige villabouw van rond 1900: art nouveau en art deco in al hun facetten.

D

ARCHITECTUUR & OESTERS IN ROYAN

GIDS

6160

Haaks daarop staat de bouwstijl van de huidige binnenstad. Dat daar na de grote oorlog een groot gat gaapte, maakte van Royan een interessante case voor bouwkundige vernieuwing rond de jaren vijftig. Architecten, sterk beïnvloed door de Braziliaanse wave met Oscar Niemeyer en door Le Corbusier, konden van nul beginnen en de hele binnenbadstad herden-ken, toen nog vanuit het perspectief van badgangers met hun opkomende automobiel. In de plaats van de kleine huizen en de nauwe straten kwamen brede boulevards. De woningen wer-den zuiders geconcipieerd, met platte daken en veel lichtinval. De urbanisten Ferret en Simon bedachten dan weer de lange curve van flats, restaurants en winkels tus-sen binnenstad en strand, de zoge-naamde front de mer. De langgerekte modernistische en elegante golf klimt gelukkig bijlange niet zo hoog als onze flats aan zee. Ze doet wat passé aan, maar straalt ook een soort rust uit. Qua kubusvormen en kleuren is de invloed van een modernist als Mondriaan hier nergens ver weg.

MIJN NONKELDe architectuurboost zie je in Royan ook in de moderne villabouw. Volgens de Guide routard over Poitou-Charentes knipogen veel hedendaagse architecten er naar de stijl van de Parijse woning van het gezin Arpel uit Tati’s Mon oncle en dat is niet eens overdreven. Sommige extravagante

huizen kregen meteen een paar leuke bijnamen mee: La télévision, La radio of Le grille-pain. Het zien waar ishet hotel Le Trident Thyrsé langs de Boulevard Garnier. Alle meubelen uit de jaren vijftig kregen er een plekje in het interieur. Je kunt er nog betaal-baar logeren, met zicht op de Gironde. Ook de overdekte Marchée Central, in de vorm van een parachute, is een schoolvoorbeeld van moderne archi-tectuur. In Royan vloeien niet enkel het zoete water van een rivier en het zoute water van een Grote Oceaan samen, ook verschillende architecturale epoques botsen hier frontaal op elkaar. Nu ja, botsen, het is veeleer zoenen: heel

diverse stijlen zusterlijk naast elkaar. Noem Royan gerust een pralinen-doosje voor liefhebbers van architec-tuur. Je kunt er thematische wande-lingen meepikken en tijdens De Week van de Architectuur in april nodigt de stad veel sprekers uit, rond steeds wis-selende thema’s.

OESTERKWEKERIJENRoyan is vooral een plek waar het fijn thuiskomen is als je van zee, strand, watersport en natuur houdt. Het begint al met de stranden en strand-jes. La Grande-Conche, nabij de jacht- en vissershaven en het strand van het nabijgelegen Saint-Georges-de-Didonne, ook met haventje, zijn vooral bij zonnekloppers en gezinnen populair: je hebt er alles bij de hand. Blauwwitte strandtentjes, drankjes, ijs, een boottocht en een zeilcursus. Wil je het wat rustiger en romanti-scher, dan prik je gewoon een van de kleinere baaien verderop: Conche du Chay, Conche du Pigeonnier, Conche de Pontaillac. Uitgestrekte en wilde stranden vind je ten noorden van Saint-Palais en La Palmyre. Van de Phare de la Courbe tot Ronce-les-Bains loopt de kilometerslange Côte Sauvage zonder bebouwing – op wat horeca na. Baden en zwemmen kan er rustiger, zij het onbewaakt, hoewel het ook hier op warme zomerdagen aan-schuiven is. In Royan passeert ook de Vélodyssée, een fietsroute die Noorwegen met Portugal verbindt en in Frankrijk

NAAST DEAUVILLE WAS ROYAN VOOR DE FRANSEN IN DE TWEEDE HELFT VAN DE NEGENTIENDE EEUW DE EERSTE BADPLAATS IN ZIJN GENRE

»

ARCHITECTUUR & OESTERS IN ROYAN

GIDS

6362

EINDE

ARCHITECTUUR & OESTERS IN ROYAN

GIDS

XXXXXXXxxxxxxxxxxxxxx.

R

ISTOCK

REISNIEUWS

Door Erik Brusten

geldt als de fietsroute van de eeuw. Het traject van Royan richting La Rochelle is beslist mooier dan het nogal saaie stuk ten zuiden van de Gironde, waar je toch vaak kilometerslang door dezelfde bossen met naaldbomen fietst, met af en toe een populair surfstrand ertussen. Te voet kan vanuit Royan ook, en heel dicht bij de zee. Het Grote Routepad naar het centraal gelegen Saintes voert je eerst langs de kust Le Sentier des Douaniers, en het parcours is bij momenten indrukwekkend mooi. Geen al te hoge kliffen, maar wel fijne rots-partijen, carrelets of nostalgische vis-sershuisjes op palen, mooie villa’s en een onmetelijke oceaan met vaak sublieme lichtinval en kleuren.Onderweg vind je makkelijk kleine charmante en betaalbare hotelletjes, campings en diverse ‘bistrorants’ waar je kunt genieten van vis, zeevruchten en een subliem zicht op zee.Over zeevruchten gesproken: in de regio rond Royan vind je tal van oesterkweke-rijen. Tijdens het seizoen vormen ze een belangrijke bron van inkomsten voor de plaatselijke bevolking. Vooral langs de rivier de Seudre liggen kleine en grote kwekerijen, lief lijke plaatsjes en oes-terbars: La Tremblade, Mornac en het gebied Marennes – goed voor de beste

IN DE OMGEVING• Talmont-sur-Gironde.Parelvan

hetestuarium:lieflijkestraatjes,

kunstenaarsenhandwerkers,zomerse

terrasseneneenprachtigromaans

kerkje(Sainte-Radegonde)dat

hetwateromhelst.Talmontisook

uitvalsbasisvoorwandelingenlangsde

Gironde,eenunieknatuurgebied.

• Marennes. Hétoestergebiedvan

deCharente-Maritme,opwegnaar

hetIled’Oléron.Drieduizendhectare

oesterpark,veletonnenproductieper

jaar.Verserkunjezenietproeven.

• Andere bezienswaardigheden in de

buurt:IledeRé,Iled’Oléron,Iled’Aix,

IleMadame,Saintes,LaRochelle,

Rochefort,Poitiers,FortBoyard.

PRAKTISCH • Royanligtopruim800kilometer

vanBrussel.Luchthavenszijner

inLaRochelleenBordeaux.Als

jeeenautohuurt,reisjevanuit

beidestedenmakkelijkverder

naarRoyan.Logischerisdetrein.

VertrekjevanuitBrussel,dan

spoorjeviaParijs(houdrekening

meteenstationswissel).Een

uiterstmakkelijktrajectiser

vanuitLille:TGVnaarAngoulème

endandeTERnaarRoyan.

• HetlichtrijkeHôtelLeTrident

Thyrsédompeltjeonderinde

architectuureninterieurvande

jarenvijftigenheefteenleuk

terras(www.letridentthyrse.

fr),HôtelArc-en-Cieliseen

sympathiekenbetaalbaar

pensionvlakbijhetstrand(www.

hotelarcenciel-royan.fr).Kleinere

enrustigehotelsvindjeinde

baaienverderop:Pontaillac,Saint-

Palais,ofinSaint-Georges.

• LePetitBouchonserveert

gastronomischegerechten

volgensdeluimenvandechef.Op

hetterraskijkjeuitopdeoude

kleinevissershavenvanRoyan.

L’Arrosoirinhetgezelligeplaatsje

Saint-Palaisiseenmooieplek,van

aperitieftotlounge.Metzichtop

deoceaan,alsjetijdigreserveert

(www.restaurant-l-arrosoir.fr).

• LaMaisonBlancheaanhetstrand

vanPontaillaciseenzuidersevilla-

bar,metzwembad.InLeParasol

aandePlageFoncillonserveertde

damedeshuizesgraagdrankjes

ophetruimeterrasmetprachtig

zichtopstrandenzee.

ROYAN