Roundandround 9

- 1 -

Round & RoundMAGAZINE Ηρακλείου 22, Τ.Κ. 3027, Λεμεσός, Κύπρος, Τηλ. 99 674 891 • 96 888 417 • 25 352 220

Email: [email protected] • Web: www.roundandroundmag.com

Τρούλλοι (περ. Λάρνακας) 4Κελλιά (περ. Λάρνακας) 10Επταγώνια (περ. Λεμεσού) 14Βάσα Κελλακίου (περ. Λεμεσού) 18Αξύλου (περ. Πάφου) 20Δρυνιά (περ. Πάφου) 24Ελεδιώ (περ. Πάφου) 26Κανναβιού (περ. Πάφου) 28Ασπρογιά (περ. Πάφου) 32Αγία Βαρβάρα (περ. Πάφου) 36Λαγουδερά (περ. Λευκωσίας) 38Μαλούντα (περ. Λευκωσίας) 40 Άγιοι Τριμιθιάς (περ. Λευκωσίας) 44Τεμβριά (περ. Λευκωσίας) 48Καλιάνα (περ. Λευκωσίας) 50Καμινάια (περ. Λεμεσός) 52

Περιεχόμενα ΤαυτότηταΕκδότρια:Ιωάννα ΠαπαπέτρουΤηλ. 96 888 417

Συντάκτρια:Παναγιώτα Μίτα

Μεταφράσεις:Θεοδώρα Αντωνίου

Layout / Σελίδωση:Alert Advertising Ltd

Εκτύπωση:Lithostar Ltd

Το περιοδικό Round & Round μπορείτε να το βρείτε στα εξής σημεία:

- 1 -

Μετά από παράκληση αρκετών αναγνωστών, όσοι φίλοι του περιοδικού Round&Round magazine επι-θυμούν, μπορούν να εγγραφούν συνδρομητές έναντι μικρής χρέωσης, ώστε να λαμβάνουν τα τεύχη μας. Για πληροφορίες και εγγραφές παρακαλώ επικοινωνείτε με την κ. Ιωάννα Παπαπέτρου, τηλ. επι-κοινωνίας: 96888417, e-mail: [email protected], για να δώσετε τα στοιχεία επικοινωνίας σας. Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων.Η διεύθυνση του Round&Round Magazine

ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΣΤΟΚΚΟΣ - ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, ΠΑΦΟΣ

ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ PELECAN - ΠΕΡΙΟΧΗ ΛΙΜΑΝΑΚΙ

ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΣΥΚΑΜΙΕΣ - ΑΡΓΑΚΑ

ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ - ΠΑΓΩΤΑΡΙΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΟΥΚΑ - ΜΟΥΤΑΓΙΑΚΑ

ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΣΙΑΛΛΑΣ - ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΓ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΛΕΜΕΣΟΣ

ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΑΓ ΝΙΚΟΛΑΣ - ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΡΙΒΑ ΔΙΓΕΝΗ

ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΤΟ ΡΟΔΟΝ - ΔΡΟΜΟΣ ΨΙΜΟΛΟΦΟΥ - ΚΑΠΕΔΕΣ ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ

ΑΡΤΟΠΟΙΕΙΟ ΣΤΕ - ΜΑ ΑΣΤΡΟΜΕΡΙΤΗ

ΚΑΦΕΝΕΙΟΝ - SUPERMARKET ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ - ΚΑΤΩ ΠΛΑΤΡΕΣ

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΤΡΟΟΔΟΣ - ΤΡΟΟΔΟΣ

ΚΩΣΤΑΣ SUPERMARKET - ΤΡΙΜΙΚΛΙΝΗ

ΣΤΕΑΣΑ ΦΡΟΥΤΑΡΙΑ - ΑΘΗΑΙΝΙΤΗΣ

Το Round & Round μπορείτε να το βρείτε και σε άλλα περίπτερα, τα οποία δεν αναφέρονται εδώ.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσοι πίστεψαν σε εμένα και μου εμπιστεύτηκαν την παρουσίαση των χω-ριών και των επιχειρήσεων τους. Αυτή η εμπιστοσύνη αποκτά μέγιστη βαρύτητα, διότι προέρχεται από εσάς που επιθυμείτε την ανάπτυξη και την πρόοδο των χωριών σας. Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους εξαιρετικούς συνεργάτες μου, παλαιούς και νέους, με τους οποίους συμμετείχαμε και συνεχίζουμε να συμμετέχουμε στην πα-ρουσίαση και προβολή των χωριών μας. Ένα μεγάλο ευχαριστώ και στον κύριο Μιχάλη Δημοσθένους, σύμβουλο του περιοδικού, για τη σωστή καθοδήγησή του. Έχουμε την εμπειρία, τη θέληση, την ικανότητα, τη γνώση και το μεράκι, για να συνεχίσουμε την προβολή του τόπου μας που και δικαιούται και αξίζει.

Σας ευχαριστώ

- 2 - - 3 -

Αναφερθήκαμε πολλές φορές σε διάφορους φορείς, που πρέπει να οργανωθούν, ώστε,

η εικόνα της Κύπρου και ο τουρισμός να μας φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα στην οικο-νομία της χώρας. Ας στρέψουμε την προσοχή μας λοιπόν αυτή τη φορά στα Δημαρχεία και τις Κοινοτικές Αρχές οι οποίοι έχουν την υποχρέωση να συμβάλουν θετικά στην ανάπτυξη της τουρι-στικής βιομηχανίας του τόπου μας, λαμβάνοντας υπόψη τα όσα έχουμε αναφέρει σε προηγούμενες φορές και ορισμένα τα οποία θα αναφέρουμε πιο κάτω, για να βρισκόμαστε ως τουριστικός προο-ρισμός σε υψηλά επίπεδα ανταγωνισμού και να παραμένει το τουριστικό μας προϊόν ελκυστικό:

• Πρώτα από όλα τα αναπτυξιακά έργα που γίνονται θα πρέπει να προγραμματίζονται ούτως ώστε να εκτε-λούνται τους μήνες που οι αφίξεις των τουριστών είναι μειωμένες, για να αποφεύγεται η δυσκολία της μετακίνη-σης τους και όχι μόνο. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται η άνετη διακίνηση με ασφάλεια στους δρόμους.

• Επίσης, κάποια πανό τα οποία έχουν αναρτήσει για κάποιες εκδηλώσεις που έχει παρέλθει ο χρόνος τους, εί-ναι αδιανόητο να μην τα μαζεύουν, μια και το μόνο που μπορούν να προσφέρουν είναι μια κακή εικόνα οπτικής ρύπανσης και φυσικά ένα δείγμα ανευθυνότητας και ανοργανωσιάς από μέρους τους.

• Κάτι άλλο πολύ σημαντικό όχι μόνο για τους τουρί-στες αλλά και για μας που ζούμε σε αυτό τον τόπο είναι η σωστή σήμανση και οι πινακίδες που μας παραπέμπουν σε διάφορα χωριά ή πόλεις, όπως και διαφημιστικές πινα-κίδες οι οποίες πρέπει να αναρτιούνται σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία. Είναι επομένως επιτακτική η ανά-γκη τα Δημοτικά/ Κοινοτικά Συμβούλια να επιληφθούν τα απαραίτητα εκείνα μέτρα τα οποία θα διορθώσουν αυτή την κατάσταση.

• Η γρήγορη και αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων της κάθε περιοχής, σε συνεργασία με τις ανάλογες υπηρεσίες του κράτους είναι και αυτό ένα σο-βαρό θέμα, που συμβάλλει με τη σειρά του, στη σωστή προβολή του τόπου μας και στα μάτια των χιλιάδων επι-σκεπτών που έρχονται για να μας αφήσουν τον οβολών τους.

• Η μελετημένη προβολή του χαρακτήρα τής κάθε περιοχής με την αναβίωση των παραδοσιακών ασχολιών

των κατοίκων της περιοχής, την παρουσίαση και προώθη-ση των τοπικών προϊόντων, την ανάπτυξη διαφόρων δρα-στηριοτήτων σύμφωνα με τις δυνατότητες που προσφέ-ρει το κάθε μέρος, είναι σημαντικοί παράγοντες οι οποίοι πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψιν για τη σωστή ανάδειξη και του πιο μικρού χωριού της Κύπρου.

• Η πρόσβαση στα ιστορικά μνημεία και τα φυσικά κάλλη του τόπου μας, όπως Φαράγγι του Άβακα, η Λάρρα, τα Λουτρά της Αφροδίτης, η Πέτρα του Ρωμιού το γεφύρι του Τζιελεφού, το Κάβο Γκρέκο και άλλα, να είναι εύκολη. Να υπάρχουν αναρτημένα σχεδιαγράμματα για το πως θα παν οι επισκέπτες στα αξιοθέατα της κάθε περιοχής και με τη χρήση φυλλαδίων να μπορούν να ξεναγηθούν και μόνοι τους, αν το επιλέξουν. Οι συγκεκριμένες υποδομές θα τονίσουμε ότι κρίνονται απαραίτητες όχι μόνο για τους επισκέπτες εκτός Κύπρου, αλλά και για την καλυτέρευση του εσωτερικού τουρισμού.

• Η παροχή υπηρεσιών από τα ξενοδοχεία τα εστι-ατόρια έως και τα μέσα μεταφοράς θα πρέπει να περι-έρχονται στην επίβλεψη και τον έλεγχο του κάθε τοπικού φορέα δήμου ή κοινότητας, ώστε να είναι οι σωστές και οι προβλεπόμενες.

Για να είμαστε όμως και δίκαιοι θα πρέπει να πούμε ότι ευθύνη δεν φέρουν μόνο οι τοπικοί άρχοντες της κάθε περιοχής, αλλά και οι κάτοικοι, οι επαγγελματίες και οι εργαζόμενοι που ζουν και δραστηριοποιούνται εκεί. Όλοι αυτοί θα πρέπει με τη σειρά τους να συνεργαστούν για να αναδείξουν την Κυπριακή φιλοξενία και τον επαγγελ-ματισμό που τους διέπει . Πρέπει επίσης να γίνει συνεί-δηση σε όλους να φροντίζουν για την καθαριότητα του περιβάλλοντα χώρου όλοι μαζί και σε συνεργασία με τις εκάστοτε τοπικές αρχές, αλλά και ο καθένας ξεχωριστά. Οι νέοι άρχοντες που εκλέχθηκαν για να προσφέρουν και να εφαρμόσουν νέες δομές στις τοπικές αυτοδιοικήσεις ας συνεργαστούν κι αυτοί με τη σειρά τους ώστε να υπάρχει καταρτισμένο προσωπικό παντού, είτε είναι εργαζόμενοι σε αρχαιολογικούς χώρους και αξιοθέατα, είτε σε ιδιωτι-κές επιχειρήσεις και με αυτόν τον τρόπο να συμβάλουν στη διαφύλαξη της ποιότητας αλλά και στην αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών.

Στόχος λοιπόν όλων τον παραπάνω είναι η προσέλκυ-ση τουριστών τόσο εκτός Κύπρου όσο και εντός Κύπρου (εσωτερικός τουρισμός) 365 ημέρες το χρόνο. Η χώρα μας πρέπει να είναι ελκυστική και για τουρισμό αλλά και για επενδύσεις. Μην ξεχνάμε ότι εκτός από τον ήλιο, τη θάλασσα και την πλούσια ιστορία μας τα οποία μας επι-τρέπουν να έχουμε τουρισμό ολόχρονα, πρέπει να προ-σελκύσουμε και επενδύσεις οι οποίες θα συμβάλουν και στη μείωση της ανεργίας μιας και θα δημιουργηθούν έτσι νέες θέσεις εργασίας. Αυτό όμως θα συμβεί μόνο αν δεί-ξουμε πόσο σωστά οργανωμένοι είμαστε. Επομένως ας καταρτιστούμε σωστά με την βοήθεια των ειδικών, ας ορ-γανωθούμε γιατί τα οφέλη θα είναι πολλαπλά και από τον Τουρισμό ο οποίος θα αυξηθεί αλλά και από επενδύσεις που θα προσφέρουν δουλειά σε πολλούς συνανθρώπους μας που πλήττονται από τη μάστιγα της ανεργίας σε αυτά τα δύσκολα χρόνια που ζούμε.

Κυπρίων λαλιά

Η κυπριακή διάλεκτος είναι η τοπολαλιά της Κύπρου. Αποτελεί διάλεκτο της ελ-

ληνικής γλώσσας. Θεωρείται μάλιστα από τους γλωσσολόγους ως μία από τις «ζω-ντανές» διαλέκτους της ελληνική γλώσσας από άποψη αριθμού ομιλητών και χρήσης όχι μόνο από ηλικιωμένους χρήστες. Χρησι-μοποιείται ευρύτατα στον καθημερινό λόγο των Κυπρίων που ζουν στο νησί και αυτών που ζουν σε διάφορα μέρη του κόσμου, ενώ σχεδόν ποτέ δεν χρησιμοποιείται ως επίση-μος γραπτός λόγος.

Ανιχνεύοντας την ιστορία της κυπριακής διαλέκτου, πάμε ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο και συγκεκριμένα στην εποχή που οι Μυκη-ναίοι εγκαταστάθηκαν στο νησί αρχικά ως έμποροι και έπειτα ως άποικοι εξελληνίζο-ντας ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού του. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι πριν από τον εξελληνισμό του νησιού από τους Μυ-κηναίους αρχαιολογικά ευρήματα έφεραν στο φως τοιχογραφίες της νεολιθικής περι-όδου, καθώς και πινακίδες κυπρομινωϊκής γραφής, οι οποίες δεν θεωρείται ότι απο-τυπώνουν την ελληνική γλώσσα. Οι Μυκη-ναίοι, όταν εγκαταστάθηκαν στο νησί μετέ-φεραν σε αυτό τη γλώσσα, τους θεσμούς, την ιστορία τους. Η πρώτη μορφή της κυ-πριακής διαλέκτου ήταν η αρχαία κυπριακή διάλεκτος, η οποία παριστάνονταν στο κυ-πριακό συλλαβάριο που αποτελείτο από 53 περίπου συλλαβογράμματα. Στο νησί, επί-σης, ομιλούνταν και η φοινικική γλώσσα κυ-ρίως λόγω της εγκατάστασης των Φοινίκων ως εμπόρων στο νησί. Κατά τα ελληνιστικά

χρόνια και μέχρι το 13ο αιώνα μ.Χ., στο νησί ομιλείται η ελληνιστική κοινή, η πρώτη κοι-νή διάλεκτος των Ελλήνων και πρόδρομος της δημοτικής γλώσσας. Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας και της Ενετοκρατίας κάνουμε λόγο για «μεσαιωνική κυπριακή», η οποία ενσωματώνει δάνεια και επιρροές από τη φράγκικη και την ενετική γλώσσα. Από το 1571, έτος της κατάκτησης της Κύπρου από τους Τούρκους, εγκαινιάζεται η νεότερη και σύγχρονη φάση της κυπριακής διαλέκτου. Αυτή την περίοδο εισάγονται στην κυπριακή διάλεκτο δάνεια από την τουρκική γλώσσα, ενώ λέξεις από την αγγλική γλώσσα ενσω-ματώνονται στην κυπριακή διάλεκτο κατά τη διάρκεια της Αγγλοκρατίας (1878-1959).

Παρόλο που, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, η κυπριακή διάλεκτος δεν χρησιμο-ποιείται σχεδόν ποτέ ως επίσημος γραπτός λόγος, ωστόσο στη νεότερη εποχή, σημα-ντικοί Κύπριοι ποιητές, όπως ο Βασίλης Μι-χαηλίδης, ο Δημήτρης Λιπέρτης, ο Παύλος Λιασίδης κ.ά. γράφουν ποιήματα σε κυπρι-ακή διάλεκτο αποτυπώνοντας την ιστορία και την παράδοση του τόπου. Τη σύγχρονη εποχή, επίσης, υπάρχει πληθώρα κυπρια-κών τραγουδιών, παραδοσιακών, δημοτι-κών και σύγχρονων, σκέτς, θεατρικών και τηλεοπτικών σειρών που χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο.

Η κυπριακή διάλεκτος υπογραμμίζει την ελληνικότητα του νησιού, καθώς αποτελεί διάλεκτο της ελληνικής γλώσσας. Είναι στε-νά συνυφασμένη με την ιστορία και τους αγώνες του λαού της Κύπρου κατά την πά-ροδο των αιώνων. Σε μια περίοδο που οι ελληνικές διάλεκτοι υποχωρούν σημαντικά λόγω κυρίως της αρνητικής στάσης απένα-ντί τους, καθώς στη συνείδηση των πολλών συνδέονται με χαρακτηριστικά αμορφω-σιάς, επαρχιωτισμού και χαμηλής κοινωνι-κής τάξης, πρέπει εμείς να σεβαστούμε την κυπριακή τοπολαλιά και να κατανοήσουμε ότι είναι κομμάτι του τόπου και της παρά-δοσής μας.

Μιχάλης Δημοσθένους Σύμβουλος Τουρισμούκαι επιμόρφωσης(99657037)[email protected]

Iωάννα Παπαπέτρου Εκδότρια(96888417)[email protected]

- 4 - - 5 -

ρούλλοιΤ

Πολιούχος Άγιος των Τρούλλων είναι ο Άγιος Μάμας. Σ’ αυτόν είναι αφιερωμένες δύο εκ-

κλησίες στο κέντρο του χωριού. Η παλιά εκκλη-σία του Αγίου Μάμα ανάγεται στον 16ο αιώνα και είναι μικρή και λιτή εκκλησία που αναπαλαι-ώθηκε πριν μερικά χρόνια. Η νεότερη εκκλησία του Αγίου Μάμα είναι ένα οικοδόμημα με πέντε τρούλους, το οποίο δένει με όλη τη μορφολογία του τοπίου. Σύμφωνα με μια ιστορία, το 1974 μια ομάδα Τούρκων μπήκε στην εκκλησία του Αγίου Μάμα και προσπάθησε να ληστέψει τα ιερά κει-μήλια. Ο στρατιώτης που πήρε τα τάματα παρέ-λυσε και δεν μπορούσε να περπατήσει, ώσπου τα πέταξε στο πάτωμα. Η ιστορία αυτή έγινε γνωστή στους κατοίκους του χωριού από Τούρ-κους. Επίσης, πολύ γνωστός για την πνευματικό-τητα και την καλοσύνη του είναι και ο ιερέας της

εκκλησίας και πολλοί πιστοί έρχονται από μακριά για να του μιλήσουν. Κάθε χρόνο στις 2 Σεπτεμ-βρίου ανήμερα της γιορτής του Αγίου Μάμα στο χωριό γίνεται η πιο μεγάλη πανήγυρη της περι-οχής που διαρκεί 2 μέρες. Μια άλλη εκκλησία που βρίσκουμε στο χωριό είναι αυτή των Τριών Ιεραρχών στην οποία τελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα οι παλαιοημερολογίτες κάτοικοι του χωριού. Εγκαινιάστηκε το 2005. Στην είσοδο των Τρούλλων βρίσκεται ένα παρεκκλήσιο αφι-ερωμένο στη μεγαλομάρτυρα Αγία Μαρίνα. Σε απόσταση τεσσάρων χιλιομέτρων περίπου ανα-τολικά του χωριού βρίσκουμε ένα μικρό ξωκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Νεόφυτο, κτίσμα περί-που του 17ου αιώνα, το οποίο αναπαλαιώθηκε πρόσφατα από το Τμήμα Αρχαιοτήτων και την UNESCO. Δύο χιλιόμετρα περίπου νοτιοανατολι-

κά του χωριού βρίσκουμε το μοναστήρι του Αγί-ου Γεωργίου του Μαυροβουνίου. Η ιστορία του μοναστηριού είναι σχεδόν άγνωστη. Κάποιοι το τοποθετούν στα βυζαντινά, ενώ άλλοι στα με-ταβυζαντινά χρόνια. Πάντως, σύμφωνα με μαρ-τυρίες, μέχρι το 1821 διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στη ζωή του χωριού, ενώ μετά από αυτό το χρονικό σημείο άρχισε να παρακμάζει. Κατά τη διάρκεια του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα 1955-59, ο ναός του Αγ. Γεωργίου της Μονής υπέστη μεγάλες ζημιές από τους Άγγλους αποικι-οκράτες και εγκαταλείφθηκε. Το 1993 ξεκίνησαν οι εργασίες ανασύστασης της μονής και εγκαινιά-στηκε το 1996. Ο χώρος της μονής χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο περιλαμβάνει την παλιά εκ-κλησία, το αρχονταρίκι, το γραφείο, την τράπεζα και το βιβλιοπωλείο. Το δεύτερο μέρος, που είναι άβατο στους κοσμικούς, περιλαμβάνει τα κελιά μοναχών, τη βιβλιοθήκη και τα δωμάτια φιλοξενί-ας. Λόγω των πολλών πιστών που συρρέουν στο μοναστήρι, αποφασίστηκε το κτίσιμο νέου με-γαλύτερου ναού, ενώ στο μοναστήρι υπάρχουν και άλλοι λατρευτικοί χώροι: το παρεκκλήσι του Αγίου Νεομάρτυρος Γεωργίου του Κυπρίου και της Αγίας Μαρίνας, το υπόγειο παρεκκλήσι των Αγίων Πατέρων της Όπτινα και η Σπηλιά της Οσί-ας Μαρίας της Αιγυπτίας. Τέλος, η Εκκλησιαστι-κή Επιτροπή του χωριού προχώρησε πρόσφατα στην ανέγερση ενός νέου ξωκλησιού αφιερωμέ-νου στην Παναγία «Ρόδον το Αμάραντο», ενά-μισι χιλιόμετρο δυτικά του χωριού. Πρόκειται για ένα λιτό, πετρόκτιστο οικοδόμημα, εξαιρετικής αρχιτεκτονικής.

Οι Τρούλλοι είναι ένα χωριό με πολλά αξιο-θέατα που αποδεικνύουν τη μακραίωνη ιστορία

του. Νοτιοανατολικά του χωριού βρίσκεται με-ταλλείο χαλκού, το μόνο μεταλλείο της Κύπρου που αναπτύχθηκε μακριά από τους πρόποδες του Τροόδους, το οποίο όπως φαίνεται λειτουρ-γούσε ήδη από τα αρχαία χρόνια. Στα νεότερα χρόνια ξεκίνησε τις εργασίες του από το 1920 και τερμάτισε τη λειτουργία του το 1974. Κοντά στο λατομείο ανόρυξης τέρρα ούμπρα που λειτουρ-γούσε παλαιότερα στο χωριό υπάρχει μια πανέ-μορφη λίμνη, γνωστή ως «Κότσινη Πέτρα», η οποία φιλοξενεί διάφορα είδη πτηνών. Αξίζει ανεπιφύλακτα να επισκεφτείτε το πέτρινο γεφύρι που βρίσκεται στο χωριό, το οποίο παραπέμπει σε άλλες παλιές εποχές, το επιβλητικό σπήλαιο του θεού Ηφαίστου, καθώς και τα πηγάδια του θεού. Στο κέντρο του μπορείτε να περιηγηθείτε στα δρομάκια του και να συνομιλήσετε με τους ανοιχτόκαρδους κατοίκους του, να καθίσετε σε ένα από τα καφενεία του, καθώς και να ζήσε-τε ανέμελες στιγμές στο Κοινοτικό Πάρκο. Στα καταπράσινα χωράφια του εκτάσεις με ελιές, ανάμεσά τους και αιωνόβιες, οι φοίνικες και το καταπράσινο χορτάρι δένουν αρμονικά συνθέτο-ντας ένα πανέμορφο τοπίο που πραγματικά θα λατρέψετε.

Η κοινότητα των Τρούλλων συνέβαλε τα μέγιστα στους Αγώνες της Πατρίδας. Γέννησε και ανέθρεψε ένα άξιο τέκνο της Πατρίδας, τον Αντρέα Σουρουκλή, ο οποίος πολέμησε και έχασε τη ζωή του στον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα του 1955-59.

Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Τρούλλων είναι ο κ. Μάμας Γ. Αλεξίου, ο οποίος μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του Κοινοτικού Συμ-βουλίου και τους άλλους φορείς της Κοινότητας

Οι Τρούλλοι βρίσκονται σε απόσταση δεκαπέντε χιλιομέτρων από την πόλη της Λάρνα-κας. Το όνομα του χωριού ίσως συνδέεται με την τοπογραφία του, καθώς περιτριγυρίζε-ται από λόφους που έχουν τη μορφή τρούλων. Η περιοχή του χωριού ήταν κατοικημένη από τα αρχαία χρόνια και η ύπαρξή του συνδέεται με τη λειτουργία του μεταλλείου που βρίσκεται στα διοικητικά όρια της κοινότητας. Σύμφωνα με μια παράδοση, στην περιοχή των Τρούλλων, ο θεός της φωτιάς, Ήφαιστος, έκτισε το εργαστήρι του όταν εκδιώχθηκε από τον Όλυμπο, ενώ στους γειτονικούς Γόλγους, λατρευόταν η Αφροδίτη, σύζυγος του Ηφαίστου. Σε μεσαιωνικούς χάρτες στην περιοχή βρίσκεται σημειωμένος ένας οικισμός με το όνομα Chida.

- 4 - - 5 -

Ξώκλησι Αγίου ΝεοφύτουΕκκλησία του Αγίου Μάμα

Χαρακτηριστικό σπίτι του χωριούΠεριοχή

Λάρνακας

ρούλλοιΤ Είσοδος ΜοναστηριούΑγ. Γεωργίου

- 6 - - 7 -

εργάζονται σκληρά για την ανάπτυξη του χωριού και την ευημερία των 1100 περίπου κατοίκων του που ζουν μόνιμα σε αυτό κρατώντας το ζωντανό. Θα ήταν πραγματικά παράλειψή μας, αν δεν αναφέραμε τους φορείς αυτούς που σε συνεργασία με το Κοινοτικό Συμβούλιο Τρούλ-λων συμβάλλουν τα μέγιστα για το καλό του. Συγκεκριμένα, λειτουργούν στο χωριό: ο Σύνδε-σμος Αποδήμων Τρουλλιωτών «Άγιος Μάμας», ο Σύνδεσμος Ευημερίας Ηλικιωμένων, η Τοπική Επιτροπή Πολυτέκνων, το Αθλητικό Σωματείο «ΔΑΦΝΗ» Τρούλλων, ο Εθνικός Αθλητικός Σύλ-λογος «Α.Δ.ΣΟΥΡΟΥΚΛΗΣ ΤΡΟΥΛΛΩΝ», ο οποίος εκτός από τις αθλητικές του δραστηριότητες πε-ριλαμβάνει και Πολιτιστικό Όμιλο που αποτελεί-ται από τρία τμήματα: το χορευτικό συγκρότημα, τον θεατρικό όμιλο και τον εκδρομικό όμιλο. Τέ-λος, στο χωριό δραστηριοποιείται και ο Κυνηγε-τικός Σύλλογος. Το Κοινοτικό Συμβούλιο Τρούλ-λων, λοιπόν, σε συνεργασία με τους υπόλοιπους φορείς, έχει ολοκληρώσει αξιόλογα έργα, ενώ

βρίσκονται σε εξέλιξη έργα όπως η ανέγερση νέου δημοτικού σχολείου και νέου νηπιαγωγείου, ο διαχωρισμός οικοπέδων για φτωχές οικογένει-ες, καθώς και η τοποθέτηση πλαστικού συνθετι-κού τάπητα στο Κοινοτικό Γήπεδο. Τέλος, προ-γραμματίστηκαν τα ακόλουθα έργα: η κατασκευή μνημείου πεσόντων και αγνοουμένων, καθώς και ο σχεδιασμός εξωραϊσμού και ανάπλασης της κε-ντρικής πλατείας. Επιπλέον, η κοινότητα Τρούλ-λων κάθε χρόνο βραβεύει τους άριστους μα-θητές και αθλητές της θέλοντας να στηρίξει το πολύτιμο έργο τους. Με τη σειρά μας θα θέλαμε να δώσουμε συγχαρητήρια στον κοινοτάρχη του χωριού για τις προσπάθειές του να δημιουργήσει κτηνοτροφική ζώνη, καθώς και στους κατοίκους που από το 1990-2000 μετακίνησαν τις φάρμες τους έξω από το χωριό κάνοντας το πιο όμορφο και συγυρισμένο.

Οι Τρούλλοι, ένα χωριό με όμορφο περιβάλ-λον και πλούσια ιστορία αποτελεί αδιαμφισβήτη-μια ωραία επιλογή για επίσκεψη.

- 6 -

Μοναστήρι Αγίου Γεωργίου ΜαυροβουνιώτηΚοινοτικά κτίρια του χωριού

Trouloi is a village of the Larnaca district. In the center of the village there are two churches dedicated to Saint Mamas. The old church was built in the 16th century and was renovated a few years ago, while the newer church has five domes. The church of the Three Hierarchs was inaugurated in 2005. At the entrance of Troulloi is the chapel of Agia Marina, and four kilometers east of the village is the church of Ayios Neophytos, built around the 17th century. Two kilometers southeast of the village is the monastery of Saint George of Mavrovouni , which played an important role in the history of the village. Southeast of the village is the copper mine which operated from ancient times until 1974. Worth visiting is the beautiful lake, known as «Cochini Petra»(Red stone), which hosts various species of birds, the stone bridge in the village, the impressive cave of the god Hephaestus, and the wells of God.

- 7 -

Larn

aca

Dis

tric

t

- 8 - - 9 -

Ξεκινήστε την μέρα του γάμου σας με τον τρόπο που ορίζει η παράδοση του τόπου μας με το παραδοσιακό στόλισμα με βιολί και λαούτο!

Με επαγγελματισμό και λογικές τιμές δημιουργούμε ιδιαίτερες στιγμές έτσι όπως τις έχετε ονειρευτεί δίνοντας προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια.

Ανδρέας Βασιλείου - Γιώργος Αθανασίου99576591 - 99651734 - 22381325

Το Round&Round magazine παρέστη στην εκδήλωση που διοργάνωσε η γυναικεία οργάνωση του Δη-μοκρατικού Κόμματος (ΓΟΔΗΚ) και η Παναγροτική Οργάνωση (ΠΕΚ) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Στην εκδήλωση τιμήθηκε η Κύπρια αγρότισσα και μητέρες αγνοουμένων. Απονεμήθηκε, επίσης, τιμητική διάκριση στο περιοδικό μας για την αξιέπαινη δημοσιογραφική του δραστηριότητα με στόχο την προβολή της κυπριακής υπαίθρου και του αγροτικού κόσμου της Κύπρου μας, την οποία παρέλαβε η εκδό-τρια του περιοδικού, κ. Ιωάννα Παπαπέτρου. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε με τη σειρά μας τη ΓΟΔΗΚ και την ΠΕΚ, οι οποίες αναγνωρίζουν το έργο μας, καθώς και τους Κοινοτάρχες, οι οποίοι μάς εμπιστεύτηκαν την παρουσίαση των χωριών τους. Δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσουμε με τον ίδιο ζήλο και την ίδια αγάπη να προβάλλουμε τα χωριά της Κύπρου μας και την υπέροχη κυπριακή ύπαιθρο, ώστε ο επισκέπτης, Κύπριος και ξένος, να τη γνωρίσει και να την αγαπήσει.

Βράβευση του περιοδικού μας!

- 10 - - 11 -

Σύμφωνα με την Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλο-παίδεια, τα Κελλιά πήραν την ονομασία τους

πιθανόν από τα κελλιά μοναχών που ασκήτευαν στην περιοχή, πριν δημιουργηθεί ο οικισμός. Αυτό το γεγονός, τοποθετεί το χωριό κατά τα χρόνια της βυζαντινής κυριαρχίας. Οι Τουρκο-κύπριοι κάτοικοι του το ονόμαζαν Yildirim που σημαίνει «φωτεινό». Τα Κελλιά αναφέρονται σε πηγές της περιόδου της Φραγκοκρατίας, ενώ ο Μας Λατρί αναφέρει το χωριό με τη γαλλική του ονομασία Queille ή Queillie δίνοντας την πληρο-φορία ότι αποτελούσε φέουδο που ανήκε στην οικογένεια Bonvicini. Αναφορά στα Κελλιά κάνει και ο Κύπριος χρονογράφος Λεόντιος Μαχαιράς,

ο οποίος μάς πληροφορεί ότι τα Κελλιά ήταν ένα από τα χωριά που είχαν λεηλατηθεί από τους Σαρακηνούς κατά την εισβολή τους στην Κύπρο το 1425. Για τη λεηλασία από τους Σαρακηνούς κάνει αναφορά και ο Φλώριος Βουστρώνιος τον 16ο αιώνα σημειώνοντας το όνομα του χωριού ως «Cheglia». Δίνει, επιπλέον, την πληροφορία ότι τα Κελλιά μαζί με το χωριό Χάρτζια παραχω-ρήθηκαν στο Φίλιππο Μιστακιέλ, αξιωματούχο του βασιλιά της Κύπρου, Ιακώβου Β’, μετά την άνοδό του στο θρόνο το 1460. Το θέμα περιπλέ-κεται, εφόσον ο Φλώριος Βουστρώνιος αναφέρει ότι τα Κελλιά παραχωρήθηκαν και στον ιερωμένο αδελφό Ιωάννη Αλτοτέ, κάτι που σημαίνει είτε

Εκκλησία Αγίου Αντωνίουότι το χωριό παραχωρήθηκε και στους δύο στη βάση της συνιδιοκτησίας, είτε ότι υπήρχε τότε κι άλλο χωριό στην Κύπρο που είχε το ίδιο όνο-μα. Τα Κελλιά μνημονεύονται και στις ασσίζες, ενώ σε παλαιούς χάρτες είναι σημειωμένα ως «Chielia» ή «Chidia». Το χωριό εκτουρκίστηκε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.

Στο χωριό διασώζεται ένα πολύ σημαντικό βυζαντινό μνημείο, η εκκλησία του Αγίου Αντω-νίου, η οποία χρονολογείται στον 9ο αιώνα. Ο ναός αρχικά ήταν κτισμένος σε ρυθμό βασιλικής με τρία θολωτά κλίτη, ενώ έπαθε εκτεταμένες ζημιές γύρω στον 10ο αιώνα. Επισκευάστηκε στα τέλη του 10ου αι. ή στις αρχές του 11ου αι. και χτίστηκε πάνω στα ίδια θεμέλια αλλά στο ρυθμό του εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλλο. Ο τρούλλος αυτός δε σώζεται σήμερα, καθώς οι Μαμμελούκοι τον κατέστρεψαν κάνοντας ζημιές το 1425 μ.Χ. σε όλες τις καμάρες, στο βόρειο τοίχο και στην αψίδα. Ο ναός υπέστη διορθώσεις στα 1500 μ.Χ. όπως επίσης και στα 1975, μετά την τουρκική εισβολή. Διατηρήθηκαν σημαντικές τοιχογραφίες που καλύπτουν μια ευρεία περίοδο από τον 9ο, τον 11ο και τον 13ο αιώνα μ.Χ., δίνο-ντας στον επισκέπτη την ευκαιρία να μελετήσει από κοντά την εξέλιξη της περίφημης βυζαντι-νής ζωγραφικής στην Κύπρο μέσα σε διάστημα πέντε αιώνων. Περίφημες είναι οι φορητές ει-κόνες και το τέμπλο του ναού, τα οποία μαζί με τις καμπάνες μεταφέρθηκαν στα 1963 στην Ιερά Μητρόπολη Κιτίου. Στο εικονοστάσι βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα του Αγίου Αντωνίου, έργο του ιερομόναχου Παρθενίου. Η εκκλησία του Αγίου Αντωνίου γιορτάζει κάθε χρόνο στις 17 Ια-νουαρίου.

Λίγο έξω από το χωριό μπορείτε να προ-σκυνήσετε το μικρό και όμορφο εκκλησάκι των Αγίων Πάντων, το οποίο κτίστηκε από τον κ. Παναγιώτη Παπαζαχαρίου. Στη συνέχεια, πρέπει ανεπιφύλακτα να επισκεφτείτε έναν πανέμορφο χώρο στον οποίο υπάρχουν λαξευμένα σε βρά-χους εκκλησάκια που κατασκευάζονται από τον κ. Ηρακλή Βασιλείου. Ο κ. Ηρακλής με μεράκι και ζήλο ασχολείται με την κατασκευή των μικρών εκκλησιών τις οποίες παραδίδει στην Κοινότητα αφιλοκερδώς. Πρόκειται για έναν πραγματικά πανέμορφο χώρο: ο επισκέπτης οδηγείται στις εκκλησίες μέσω γεφυριού, το οποίο περνάει πάνω από ποτάμι, ενώ γύρω-γύρω υπάρχουν λογής-λογής λουλούδια και δέντρα που στολί-ζουν το χώρο δίνοντας μια αίσθηση αγαλλίασης. Στο χώρο, επίσης, κυκλοφορούν ελεύθερα διά-

Όμορφο εκκλησάκι

Kellia village is located in the Larnaca district. Until 1959 only Turkish Cypriots used to live in the village but in 1975 they were forced to move north due to the Turkish invasion. In 1976 the village was settled by Greek Cypriot refugees. The village has a very important Byzantine monument, the church of St. Anthony, which dates back to the 9th century. The church suffered extensive damage around the 10th century by the Mamluks , who pillaged the village. The church has undergone corrections in 1500 AD as well as in 1975 after the Turkish invasion. Nevertheless, significant frescoes covering a broad period from the 9th, 11th and 13th century were maintained giving visitors the opportunity to observe closely the evolution of the famous Byzantine painting in Cyprus within five centuries. Just outside the village, one can find a beautiful area in which there are churches carved into the rocks made by Mr. Iraklis Vasiliou the visitor can reach the churches through the bridge, which passes over the river, which is surrounded by all sorts of flowers and trees that adorn the area.

ΠεριοχήΛάρνακας

Larnaca District

Κ φορα πτηνά, όπως κότες και λευκά παγώνια, τα οποία προσδίδουν ακόμα πιο μεγάλη ομορφιά. Τα όμορφα κάτασπρα εκκλησάκια διατηρούνται σε άριστη κατάσταση και αποτελούν αριστουρ-γήματα τεχνικής.

Κοινοτάρχης του χωριού είναι ο κ. Παναγιώ-της Τυρίμου, ο οποίος με ζήλο και αποφασιστι-κότητα εργάζεται σκληρά μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου. Κατάφεραν να βελτιώσουν την εικόνα του χωριού τους και να το καταστήσουν έναν ωραίο προορισμό στους επισκέπτες.

Τα Κελλιά βρίσκονται πολύ κοντά στην πόλη της Λάρνακας και προσφέρονται για μια σύντομη και ξέγνοιαστη απόδραση από τους γρήγορους ρυθμούς της πόλης.

- 10 - - 11 -

Κελλιάελλιά

Εκκλησάκια λαξευμένα σε βράχους και εσωτερική άποψη εκκλησίας

Περίπου 8 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης της Λάρνακας βρίσκεται το χωριό Κελλιά. Σύμ-φωνα με πληροφορίες αρχικά το χωριό ήταν μικτό, ενώ το 1959 οι Ελληνοκύπριοι κά-τοικοί του το εγκατέλειψαν και έτσι έγινε αμιγές τουρκοκυπριακό χωριό. Το 1975 οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοί του αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν και να μετακινηθούν προς τα βόρεια μετά την Τουρκική εισβολή του 1974. Το 1976 εγκαταστάθηκαν σ’ αυτό Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες και δημιουργήθηκε προσφυγικός συνοικισμός αυτοστέγασης.

- 12 - - 13 -

Theodora Antoniou Translator

Μελέτη για προσέλκυση τουριστών στην ΠλατανιστάσαΠαραδόθηκε και παρουσιάστηκε από το γραφείο Συμβουλευτικών τουριστικών υπηρεσιών ΕΛΠΙΣ μετά από έρευνα στο Κ. Συμβούλιο και τους απόδημους του

χωριού Πλατανιστάσα την Κυριακή στις 19 Απριλίου 2015. Η ειδική μελέτη για επίσκεψη επισκεπτών ντόπιων και ξένων στο χωριό και λόγω της Βυζαντινής εκκλησίας του Σταυ-ρού του Αγιασμάτη. Δόθηκαν εισηγήσεις για προβολή της κοινότητας και επισκέψεις στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, Παραδοσιακό Νε-ρόμυλο , τις εκκλησίες Αρχαγγέλου Μιχαήλ, Ιωάννη Θεολόγου και Παναγίας Καταφυγιώ-τισσας.

Michael Demosthenous, Managing DirectorΣύμβουλος Τουρισμού και επιμόρφωσης / Tourism Consultant & trainingExternal Assessor,Verifier of HRDA for professional skills in tourism industry employeesΕξωτερικός εξεταστής/επαληθευτής για επαγγελματικά προσόντα στην Τουριστικη Βιομηχανία

ELPIS TOURISM & HOSPITALITY SEMINARS LTDELPIS-ΚΕΚ Official License center by HRDATHE SPECIALISTS IN THE ART OF TRAINING IN TOURISM INDUSTRYP.O.Box 27571 PC 2430 NICOSIA CYPRUS, MOB + 357 99657037 TEL: + 357 22355651http://demosthenous.blogspot.com/ [email protected] www.elpisseminars.com

Μόνο η εκπαίδευση, το προϊόν, οι στόχοι και το όραμα μπορούν να οδηγήσουν μια επιχείρηση προς την επιτυχία. Only education, the product, the objectives and the vision can drive the business to successSkype - m.demosthenous49, Facebook: www.facebook.com.michael demosthenous/

Olive... the liquid gold of the Mediterranean

The olive, a precious gift of nature, an integral part of the Mediterranean diet and Greek culture. According to ancient Greek mythology, the olive was the sacred tree of Athena, which was donated to the Athenians to win their favor in competition with the god Poseidon about who would give his name to the city. The olive, was also the symbol of ancient Greek Olympic ideals, peace, wisdom and victory An olive tree branch was the only prize that winners won in the Olympic games back then.

There were many references to the healing properties of olive and olive oil from ancient times. Hippocrates, the father of medicine, he used olive oil as the «ideal therapy», while in ancient Greece olive oil used for wound healing, moisturizing and treatment of various diseases. Modern studies have shown that olive oil helps the functions in the brain and heart.

The fruits of olives and olive oil were from ancient times an integral part of the Cypriot diet. In many areas of the island olive fruits are planted and are usually harvested in November. This is a very tedious and demanding activity which needs the cooperation of several people. The precious fruit is harvested, then packed in sacks and taken to the mill where with the help of specialized machinery the olive oil is produced. The mills of the past years had only two stones which were placed one upon another. Among these stones the olives were placed and olive oil was done by rotating a grindstone.

- 14 - - 15 -

ΕΣτο κέντρο του χωριού βρίσκουμε την κύρια

εκκλησία του που είναι αφιερωμένη στην Αγία Μαρίνα. Πρόκειται για το στολίδι του χωριού. Είναι κτίσμα του 19ου αιώνα. Είναι πετρόκτιστη και ο περίβολος του ναού είναι πλακόστρωτος. Ο ναός έχει συντηρηθεί πριν περίπου πέντε χρόνια με έξοδα της κοινότητας. Εσωτερικά δεν υπάρ-χουν αγιογραφίες, ενώ το τέμπλο είναι του 1930 και έχει συντηρηθεί. Η εκκλησία γιορτάζει στις 17 Ιουλίου, ανήμερα της εορτής της Αγίας Μαρίνας. Σε ένα ύψωμα με θέα όλο το χωριό, βρίσκουμε το παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, το οποίο

κτίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1950 με δωρεές της Κοινότητας και των κατοίκων της Επταγώνιας. Είναι τύπου καμαροσκέπαστου, μο-νόχωρο, κεραμιδοσκέπαστο. Λειτουργεί 6-7 φο-ρές το χρόνο και γιορτάζει στις 23 Απριλίου και 3 Νοεμβρίου με λιτάνευση της Αγίας εικόνας του. Ανατολικά του χωριού ανάμεσα στα σπίτια, σε απόσταση 200 μέτρων από το πολιτιστικό κέντρο του χωριού βρίσκεται το παρεκκλήσι των Αγίων Μαρτύρων Φωτίου και Ανικήτου, το μοναδικό εκ-κλησάκι στην Κύπρο που είναι αφιερωμένο στους αγίους. Οι Άγιοι Φώτιος και Ανίκητος κατάγονταν από τη Νικομήδεια. Ο Φώτιος ήταν ανιψιός του Ανίκητου. Έζησαν στην εποχή του Ρωμαίου Αυ-τοκράτορα Διοκλητιανού και μαρτύρησαν για τη χριστιανική Τους πίστη. Το παρεκκλήσι κτίστηκε περίπου το 1950 και είναι πετρόκτιστο, λιτό και απέριττο. Οι δύο Άγιοι είναι γνωστοί για αρκετά θαύματα που έκαναν σε διάφορους πιστούς. Η κοινότητα Επταγώνιας τιμά τη μνήμη τους στις 12 Αυγούστου οπότε και γίνεται μεγάλη πανήγυ-ρη.

Λίγο έξω από το χωριό, στην κοίτη του πο-ταμού, βρίσκουμε μια πέτρινη βρύση, τη λεγό-μενη βρύση του Πόθου, κτίσμα του 1906, ένα σημαντικότατο μνημείο λαϊκού πολιτισμού. Για

Το όμορφο χωριό

Εδεκαετίες ήταν καλυμμένη με χώμα και ανακαλύ-φθηκε τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με την πα-ράδοση, στη βρύση του Πόθου όποιος ερχόταν να πιει νερό και έκανε μια επιθυμία, αυτή τότε εκπληρωνόταν.

Στο χωριό υπάρχει μονοπάτι της φύσης για μια όμορφη περιδιάβαση στην αγκαλιά της φύ-σης. Πρέπει απαραίτητα να επισκεφτείτε το Πο-λιτιστικό Κέντρο της Επταγώνιας, το οποίο στε-γάζεται στο παλιό δημοτικό του χωριού. Επίσης, αξίζει να επισκεφτείτε το αναστηλωμένο κρη-σφύγετο της ΕΟΚΑ 1955-59.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ένας μύ-θος που μεταφέρουν οι γηραιότεροι του χωριού, ο μύθος της Κουννούς. Σύμφωνα με την παρά-δοση, η Κουννού ήταν ένα τέρας που κατοικούσε στην περιοχή και καταδυνάστευε τους κατοίκους των γύρω χωριών. Κρεβάτι της ήταν μια τερά-στια επίπεδη πέτρα στην κορφή του βουνού Λιφ-κιάς, ενώ μια άλλη πέτρα που βρίσκεται στη βάση του βουνού αποτελούσε το «ακόνι» όπου ακόνιζε τα δόντια της. Στην περιοχή Τρύπες υπάρχουν ακόμα σπηλιές που, σύμφωνα με την παράδοση, ήταν το σπίτι της Κουννούς, ενώ λέγεται πως οι κάτοικοι του χωριού χρησιμοποιούσαν το «ακό-νι» της, για να ακονίζουν τα μαχαίρια των νοικο-κυριών τους. Σύμφωνα με το θρύλο, το δράκο αυτό σκότωσε ο Άγιος Γεώργιος και τον πήγε μέ-χρι το χωριό, για να τον δείξει στους κατοίκους και να πιστέψουν. Τότε οι κάτοικοι έκτισαν προς τιμή Του ένα μικρό εκκλησάκι, για να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους.

Τα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου Επτα-γώνιας, των οποίων ηγείται ο κοινοτάρχης κ. Παναγιώτης Α. Τσολάκης, εργάζονται σκληρά για να βελτιώσουν την εικόνα του χωριού και να επαναφέρουν σ’ αυτό τα παλιά ήθη και έθιμα. Γι’ αυτό ήδη ολοκλήρωσαν έργα όπως η κατασκευή κοινοτικών κτηρίων, η επέκταση, συντήρηση και μετατροπή του παλαιού δημοτικού σχολείου σε πολιτιστικό κέντρο, η επέκταση του κοινοτικού κοιμητηρίου, η ασφαλτόστρωση των δρόμων

ΠεριοχήΛεμεσού

Η Επταγώνια είναι ένα καταπράσινο χωριό της επαρχίας Λεμεσού που απέχει 28 περίπου χιλιόμετρα από την πόλη. Βρίσκεται στους πρόποδες της Παπούτσας, στη γεωγραφική πε-ριφέρεια Πιτσιλιάς. Το όνομα του χωριού, σύμφωνα με μια εκδοχή, είναι σύνθετο από τις λέξεις «απτά» (επτά) και «γωνία» και οφείλεται στο γεγονός ότι η διαμόρφωση του εδάφους της περιοχής σχηματίζει πολλές γωνίες. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, το χωριό πήρε την ονομασία του από τις επτά γειτονιές ή από τις επτά οικογένειες που είχε παλαιότερα. Αρχι-κά, η Επταγώνια αποτέλεσε ένα από τα κτήματα των Ναϊτών Ιπποτών στην Κύπρο, ενώ μετά τη διάλυση του τάγματος αυτού, ανήκε στους Ιωαννίτες Ιππότες, οι οποίοι είχαν την έδρα τους στο Κολόσσι. Έτσι, είναι γνωστή ήδη και πριν την Φραγκοκρατία. Το χωριό βρίσκεται σημειωμένο σε παλαιούς χάρτες ως Astagonia.

Lim

asso

l Dis

tric

t

Οι Άγιοι Μάρτυρες Φώτιος και Ανίκητος

Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας

Eptagonia village is located 28 kilometres from the city of Limassol. In the centre of the village we can find the main church dedicated to St. Marina, built in the 19th century. It is made of stone and the church’s yard is paved. On a hill overlooking the whole village, we can find the chapel of St. George, which was built in the early 1950s with donations from the Community and the village’s residents. East of the village, 200 meters from the cultural center of the village is the chapel of Saints and Martyrs Photios and Anikitos and it is the only church in Cyprus dedicated to these saints. In the village there is a nature trail ideal for a nice stroll in the lap of nature. A must do, is a visit to the Cultural Centre of Eptagonia, housed in the old municipal village. Also worth visiting is the restored hideout of EOKA.

πταγώνιαπταγώνια

Παρεκκλήσι Αγίου Γεωργίου

στην κοινότητα, καθώς και η κατασκευή του δρό-μου Κελλάκι-Επταγώνια. Προγραμματίζονται ήδη έργα όπως η κατασκευή κοινοτικού πάρκου που θα περιλαμβάνει χώρους πρασίνου, η κατασκευή παραδοσιακού αλευρόμυλου, παραδοσιακού ελι-όμυλου, παραδοσιακού κωμοδρομιού, όπως επί-σης και Μουσείου Λαϊκής Παράδοσης, τα οποία θα αποτελούν πλούσιο υλικό για την ιστορία και την παράδοση του χωριού και κατ’ επέκταση της Κύπρου μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο χωριό λειτουργεί το Ενιαίο Περιφερειακό Ολοήμερο Νη-πιαγωγείο και Δημοτικό Σχολείο «Ιαματική» στο οποίο φοιτούν παιδιά από 9 συνολικά χωριά.

Η Επταγώνια είναι ένα χωριό που κάθε επο-χή του χρόνου χαρίζει διαφορετικές μαγευτικές εικόνες και σκορπίζει παντού όμορφα χρώματα και αρώματα.

- 16 - - 17 -

Æï °òôïðïéåÝï ¸ ¦áòÀäïóè åÝîáé íéá ïéëïçåîåéáëÜ åðéøåÝòèóè ðïù äòáóôèòéïðïéåÝôáé óôèî ¶ðôáçñîéá åäñ ëáé 25 øòÞîéá ðåòÝðïù. ¸ ëá ¦áòõåîÞðè, çéá îá ëáìàãåé ëÀðïéá Ûêïäá ôè÷ ïéëïçÛîåéÀ÷ ôè÷, êåëÝîèóå îá æôéÀøîåé ãöíéÀ íå ôè óëÀæè ôïù óðéôéïà ôè÷ ëáé Ûîáî íéëòÞ æïàòîï íå êàìá. Æá ðöìïàóå áòøéëÀ óå çîöóôïà÷ ëáé æÝìïù÷, åîñ óàîôïíá è åêáéòåôéëÜ ðïéÞôèôá ëáé è îïóôéíéÀ ôöî ãöíéñî ôè÷ ôèî Ûëáîáî çîöóôÜ ëáé è ðåìáôåÝá Àòøéóå îá íåçáìñîåé. ÆÞôå Üôáî ðïù áçÞòáóå Ûîá úùíöôÜòé ëáé óôè óùîÛøåéá íå ôè âïÜõåéá ôïù óùúàçïù ôè÷ Ûæôéáêáî óôï øöòéÞ ¶ðôáçñîéá, Ûîá óàçøòïîï áòôïðïéåÝï íå Þìå÷ ôé÷ ðòïäéáçòáæÛ÷, ôï ïðïÝï ïîÞíáóáî ¦áòáäïóéáëÞ. ¸ óùîôáçÜ ôè÷ åðéôùøÝá÷ ôïù÷ ëòàâåôáé óôá áçîÀ ùìéëÀ ëáé óôïî ðáòáäïóéáëÞ ôòÞðï ðáòáçöçÜ÷. Æï ¦áòáäïóéáëÞ óÛâåôáé ôïî ðåìÀôè ëáé åëåÝîï÷ íå ôè óåéòÀ ôïù áîôáðïäÝäåé íå ôèî åíðéóôïóàîè ôïù. Æï ãöíÝ ôïù÷, ïìéëÜ÷ áìÛóåö÷ Ü ëáîïîéëÞ, åÝîáé êáëïùóôÞ óôè ¤åíåóÞ, Þðö÷ åðÝóè÷ ëáé ôï ëïùìïàòé ëáé ôá ðáêéíÀäéá, ïé åìéöôÛ÷, ïé øáììïùíöôÛ÷ ëáé ïé ðÝôôå÷ çéá óïùâìÀëéá.

Æï °òôïðïéåÝï ¸ ¦áòÀäïóè íå éäéáÝôåòè ðòïóïøÜ ëáé æòïîôÝäá óÀ÷ ðáòÛøåé ëáõåôÝ ùçéåéîÞ ëáé ðïéïôéëÞ. °êÝúåé îá áîáæÛòïùíå Þôé, ðòéî Ûîá ðòïûÞî æôÀóåé óôá òÀæéá ôöî ëáôáóôèíÀôöî, ðåòîÀ áðÞ åìÛçøïù÷ ëáé äïëéíÀúåôáé áðÞ åéäÜíïîå÷, ïé ïðïÝïé çîöòÝúïùî ôá ùìéëÀ, ôé÷ ôåøîéëÛ÷ ëáé ôè çåàóè. ÌòåéÀúåôáé íÞîï íéá äïëéíÜ çéá îá ëáôáìÀâåôå ôè êåøöòéóôÜ çåàóè ôöî

ðòïûÞîôöî ôïù áòôïðïéåÝïù ¦áòáäïóéáëÞ. Æá Àòéóôè÷ ðïéÞôèôá÷ ùìéëÀ, ï óåâáóíÞ÷ ðòï÷ ôïî ëáôáîáìöôÜ ëáé è Àãïçè åêùðèòÛôèóè áðïôåìïàî ôïù÷ ðáòÀçïîôå÷ ôè÷ åðéôùøÝá÷ ôïù áòôïðïéåÝïù, ôï ïðïÝï æÛòîåé óå åóÀ÷ ëáé ôé÷ ïéëïçÛîåéÛ÷ óá÷ Þ, ôé ðéï áçîÞ ëáé ðáòáäïóéáëÞ.

The Parathosi Bakery is a family business that has been operating in Eptagonia village for nearly 25 years. Ms. Parthenopi, to cover some expenses of her family, baking bread at her house in a small wooden stove. Initially selling only to acquaintances and friends, word got round of the excellent quality and taste of her bread and so the clientele began to grow. The recipe of her success lies in the fresh ingredients and traditional production methods employed. Today the Parathosi Bakery produces many products including whole wheat or regular bread, buns, koulouri, olive pies, halloumi pies and pitta bread for kebabs.

All the products regularly pass stringent health and inspection tests by experts. The highest quality materials, respect for the consumer and impeccable service are the success factors of this bakery.

Αρτοποιείο Η Παράδοση (Επταγώνια)Τηλ. Επικοινωνίας: 99363686

Αρτοποιείο Η Παράδοση (Επταγώνια)Τηλ. Επικοινωνίας: 99363686

ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΑΠΑ (ΣΤΩΝ ΜΥΘΩΝ ΜΑΣ ΤΑ ΑΧΝΑΡΚΑ)εικονογράφος Ανδρούλα Εμπεδοκλέους

- 18 - - 19 -

Τ ο χωριό, όπως και ολόκληρη η Κύπρος, την εποχή της Ενετοκρατίας υπέφερε από τις

επιδρομές των βαρβάρων. Κάτω από το χωριό υπήρχε τότε μια μεγάλη σήραγγα στην οποία κρύ-βονταν τα γυναικόπαιδα, για να σωθούν από τη μανία των βαρβάρων. Σύμφωνα με την παράδοση μάλιστα, οι χωριανοί είχαν τους φύλακες-αγγελιο-φόρους τους στην τοποθεσία «Δέηση» στην άκρη του χωριού και, όταν αυτοί έβλεπαν τους βαρβά-ρους, έδιναν στους υπόλοιπους το σύνθημα «Βαμ-βακόσπορος», σύνθημα που σήμαινε ότι έπρεπε να κρυφτούν. Σήμερα σώζεται μόνο η είσοδος της σήραγγας.

Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει η κύρια εκ-κλησία του αφιερωμένη στον Άγιο Δημήτριο. Εί-ναι κτισμένη με πέτρα της περιοχής. Στην Αγία Πρόθεση είναι χαραγμένη η χρονολογία 1848, χρονολογία που πιθανότατα κτίστηκε ο ναός. Στον περίβολο του ναού υπάρχει ανάγλυφη επιγραφή με πέτρα που μέχρι σήμερα δεν κατέστη δυνατόν να μεταφραστεί. Το 1909 η εκκλησία επεκτάθηκε, ενώ το 1998 ανακαινίστηκε και συντηρήθηκε. Σύμ-φωνα με την παράδοση, όταν άρχισε η ανέγερση

της εκκλησίας, στο χώρο που θα χτιζόταν το ιερό υπήρχε ένας μεγάλος ογκόλιθος που κανείς δε μπορούσε να τον μετακινήσει. Οι κάτοικοι τότε άρχισαν να σκέφτονται το ενδεχόμενο να χτίσουν αλλού την εκκλησία, αλλά έκπληκτοι την επόμενη μέρα διαπίστωσαν ότι ο ογκόλιθος εξαφανίστηκε από εκεί που ήταν και βρέθηκε σε άλλη τοποθεσία που σήμερα ονομάζεται «Πέτρα του Αγίου Δημη-τρίου». Σύμφωνα με την παράδοση ο Άγιος Δη-μήτριος μετακίνησε την πέτρα. Εκεί αναβλύζει και το αγίασμά του, το οποίο θεωρείται ιαματικό. Το εικονοστάσι της εκκλησίας είναι ξύλινο και σκαλι-στό και φέρει τη χρονολογία 1856.

Το ξωκλήσι της Παναγίας της Βόσιενας κτί-στηκε το 1906 από έναν βοσκό κάτοικο του χω-ριού του οποίου το κοπάδι προσβλήθηκε από αρρώστια που κτύπησε την περιοχή. Μόλις όμως έκτισε το ξωκλήσι, το κοπάδι άρχισε να αυξάνεται. Από τότε μέχρι σήμερα, όταν αρρωστήσουν τα ζώα του χωριού κάνουν παράκληση στην Παναγία την Βόσιενα. Κοντά στο ξωκλήσι βρέθηκε και η ει-κόνα της Παναγίας, ενώ στην περιοχή, σύμφωνα με τους κατοίκους του χωριού, ακούγονταν ψαλ-

Εκκλησία του Αγίου Δημητρίου

μωδίες χωρίς την παρουσία κανενός ψάλτη, αλλά και βελάσματα χωρίς να περνάει κάποιο κοπάδι. Επίσης, στο σημείο που βρέθηκε η εικόνα υπάρχει μια πέτρα που λέγεται ότι είναι το γαλευτήρι της Παναγίας. Το ξωκλήσι της Παναγίας της Βόσιενας είναι πετρόκτιστο και το εικονοστάσι απλό και ξύ-λινο. Λειτουργεί κάθε χρόνο στις 25 Μαρτίου, την ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, καθώς και κάθε Δευτέρα του Πάσχα.

Στο εσωτερικό του χωριού θα θαυμάσετε τα υπέροχα γραφικά δρομάκια του και θα νιώ-σετε πραγματικά χαρά, όταν αντικρίσετε τους ολάνθιστους πετρόκτιστους ανθώνες, οι οποίοι δίνουν μια άλλη αίσθηση στο χωριό. Οι τέσσερις παραδοσιακές πετρόκτιστες βρύσες της Βάσας θα σας ξεδιψάσουν. Επίσης, κοντά στο γραφείο του Κοινοτικού Συμβουλίου θα βρείτε έναν πολύ όμορφο οργανωμένο εκδρομικό χώρο με ψηλούς πράσινους ευκάλυπτους, ένα πραγματικό στολίδι της Κοινότητας. Στη δημιουργία του εκδρομικού αυτού χώρου συνέβαλαν το Κοινοτικό Συμβούλιο, η Επαρχιακή Διοίκηση καθώς και το Υπουργείο Εσωτερικών. Διαθέτει ξύλινα τραπέζια και παγκά-κια, ψησταριές, βρύσες, παιχνίδια και τουαλέτες.

Μετά το πάρκο θα βρείτε το γήπεδο ποδοσφαίρου του χωριού.

Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου είναι ο κ. Παντελής Γεωργίου, ένας άνθρωπος με όραμα και αποφασιστικότητα, ο οποίος μαζί με τα υπό-λοιπα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου της Βάσας Κελλακίου έχουν ως απώτερο στόχο τους να εκ-συγχρονίσουν το χωριό διατηρώντας ταυτόχρονα τον παραδοσιακό του χαρακτήρα και να το κα-ταστήσουν έναν αγαπημένο προορισμό. Η Βάσα Κελλακίου είναι μια κοινότητα που αποτελείται από ανθρώπους, οι οποίοι αγαπάνε πραγματικά την παράδοση του τόπου μας. Αξίζει να αναφερ-θεί ότι κάθε χρόνο διοργανώνονται παραδοσιακές εκδηλώσεις στις οποίες αναβιώνουν παραδοσιακά έθιμα. Περίφημη είναι η ετήσια χοροεσπερίδα του χωριού που διοργανώνεται στα τέλη του Αυγού-στου.

Η Βάσα Κελλακίου είναι ένα πανέμορφο χωριό, το οποίο διατηρεί την πλούσια λαϊκή αρχιτεκτονι-κή του αποτελώντας ταυτόχρονα μια αναπτυγμέ-νη κοινότητα που προσφέρεται για επίσκεψη, αλλά και για μόνιμη εγκατάσταση.

Vasa Kellakiou is a village in the Limassol district. In the centre of the village we can find the main church dedicated to St. Demetrius, built probably in 1848. Another chapel is the one of Panagia tis Vosienas built in 1906 by a shepherd resident of the village. Inside the village you can admire the wonderful picturesque streets with their stone-blooming flower gardens, which give a different feel to the village. The four traditional stone fountains of Vasa will quench your thirst. Also, near the office of the Community Council you will find an organized picnic area with tall green eucalyptus trees. It features wooden tables and benches, barbecues, fountains, games and toilets. At the park you will find the football stadium of the village. Vasa Kellakiou is a beautiful village, which retains its rich folk architecture while emerging into a developed community.


Limassol District

ΒΒάσα Κελλακίουάσα Κελλακίου

Γαλευτήρι της Παναγίας της Βόσιενας, υπέροχα γραφικά δρομάκια & Πέτρα του Αγίου Δημητρίου

Η Βάσα Κελλακίου είναι χωριό της επαρχίας Λεμεσού. Το όνομα «Βάσα», σύμφωνα με μια τοπική παράδοση, προέρχεται από το γεγονός ότι παλαιότερα αποτελούσε «βάση» οκτώ άλλων χωριών που υπήρχαν στην περιοχή από τα οποία δε σώζεται σήμερα τίπο-τα εκτός από μερικά ερείπια. Η γενική «Κελλακίου» προέρχεται από το γειτονικό Κελλάκι και χρησιμοποιείται για να ξεχωρίζει από το άλλο χωριό της Λεμεσού, τη Βάσα Κοιλανί-ου. Ο Νέαρχος Κληρίδης συνδέει το όνομα του χωριού με τη μορφολογία του εδάφους του: το όνομα Βάσα προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη «βάσσα» ή «βήσσα» που έχει τη σημασία της δασώδους κοιλάδας. Η εκδοχή αυτή συνδέει το όνομα του χωριού με την εγκατάσταση Αρκάδων στην Κύπρο μετά από τον Τρωικό Πόλεμο.

- 18 - - 19 -

- 20 - - 21 -

ξύλουΑ

Το χωριό δε διαθέτει εκκλησία. Οι κάτοικοί του εκκλησιάζονται στην εκκλησία του γειτονικού

χωριού, Ελεδιώ. Σύμφωνα με κάποιον μελετητή, μέσα στο χωριό υπήρχε παλαιότερα μια εκκλησία που ήταν αφιερωμένη στον Όσιο Αλέξανδρο, ο οποίος μαζί με τον Άγιο Επιφάνιο και τον Όσιο Χαρίτωνα συνασκήτεψαν σε περιοχή που απέχει 2 χιλιόμετρα από το χωριό. Ωστόσο, σήμερα δεν υπάρχουν ερείπια που να μαρτυρούν την ύπαρξη της εν λόγω εκκλησίας.

Δύο χιλιόμετρα πριν την Αξύλου, σε έναν λόφο που ονομάζεται «Μούττη του Άη- Μπι-φάνη», δηλαδή «Κορυφή του Αγίου Επιφανίου», υπήρχε κάποτε, σύμφωνα με την παράδοση, εκ-

κλησία αφιερωμένη στον Άγιο Επιφάνιο, τοπικό άγιο της Πάφου, ο οποίος ασκήτεψε στα μέρη εκείνα μαζί με τους Χαρίτωνα και Αλέξανδρο. Σύμφωνα με τον Κύπριο χρονογράφο, Λεόντιο Μαχαιρά, οι τρεις αυτοί Όσιοι ήταν από τους «Τριακόσιους» πρόσφυγες της Παλαιστίνης που κατέφυγαν στην Κύπρο. Σήμερα δεν υπάρχουν ερείπια που να μαρτυρούν την ύπαρξη της εκ-κλησίας αυτής. Το μόνο που σώζεται στην περι-οχή είναι το ασκητήριο του Αγίου Επιφανίου, ένα καταφύγιο που μοιάζει με κρησφύγετο, σκαμμέ-νο στη γη σε μαρμαροειδές πέτρωμα. Η οροφή του είναι καμπυλοειδής και κτιστή με πέτρες και ασβέστη. Πρόσφατα βρέθηκαν εκεί και κάποια

Πράσινα μονοπάτια του χωριού

ξύλουΑ

οστά που πιθανόν να ήταν τα λείψανα του Αγίου Επιφανίου και των συνασκητών του.

Συνολικά στο χωριό κατοικούν σήμερα περί-που 45 κάτοικοι και υπάρχουν 38 κατοικίες. Το χωριό Αξύλου διασχίζεται από έναν δρόμο, την πλατεία. Στο κέντρο του θα βρείτε το πάρκο του χωριού και ένα καφενείο στο οποίο μπορείτε να ξαποστάσετε, όταν βρεθείτε στο χωριό.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Αξύλου είναι με-ταξύ των χωριών που η έκταση των αμπελιών καλύπτει το 20-40% της ολικής έκτασης. Οι λι-γοστοί κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία ή την αμπελουργία και το χωριό φημίζεται για την παραγωγή παραδοσια-κών προϊόντων που κατασκευάζονται με βάση το γάλα και το σταφύλι. Τέτοια είναι το παραδοσια-κό χαλλούμι, η αναρή, το κρασί, η ζιβανία, ο σου-σιούκος και άλλα αγαθά, τα οποία μπορείτε να προμηθευτείτε από τους κατοίκους της Αξύλου.

Πρόεδρος της κοινότητας Αξύλου είναι ο κ. Ηλίας Ηλία, ο οποίος ηγείται μιας αξιόλογης ομάδας ανθρώπων που αποτελούν το Κοινοτικό Συμβούλιο του χωριού. Όλοι μαζί σαν μια γροθιά κατάφεραν να αναπτύξουν το χωριό και να το κα-ταστήσουν μια σύγχρονη κοινότητα.

Η Αξύλου με τους καταπράσινους αμπελώ-νες της, τα πετρόκτιστα σπίτια της και τους ζε-στούς κατοίκους της μπορεί να προσφέρει στον επισκέπτη όμορφες στιγμές χαλάρωσης. Αξίζει να την επισκεφτείτε, να ανακαλύψετε την ιστορία της και να θαυμάσετε την πλούσια ομορφιά της.

Axilou village is 27 km away from the city of Paphos. It was originally a Turkish Cypriot village, and after the invasion of 1974 it was inhabited by Greek Cypriot refugees. The village has no church. The locals worship in the church of the neighboring village, Eledio. Reportedly, there was formerly a church dedicated to St. Alexander, who lived as an ascetic in the village. Two kilometers before Axilou, on a hill called «Moutti of Ai Bifani» there once was, according to tradition, a church dedicated to St. Epiphanius, local saint of Paphos. Axilou village is crossed by a road, square. In the center you will find the village park and a cafe where you can rest, when in the village. You can also buy from the villagers many traditional products manufactured from milk and grapes, such as traditional Halloumi, Anari, wine, zivania, sousioukos and other goods.

ΠεριοχήΠάφου

Η Αξύλου βρίσκεται μόλις είκοσι επτά χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλης της Πά-φου. Ανήκει στην περιφέρεια των αμπελοχωριών και βρίσκεται 430 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ήταν αρχικά τουρκοκυπριακό χωριό, ενώ μετά την εισβολή του 1974 κατοικήθηκε από Ελληνοκύπριους πρόσφυγες. Σύμφωνα με τη Μεγάλη Κυ-πριακή Εγκυκλοπαίδεια υπάρχουν δύο εκδοχές σχετικά με την ονομασία του χωριού: σύμφωνα με την πρώτη, η ονομασία Αξύλου ίσως να οφείλεται στην έλλειψη ξύλων, δηλαδή από το στερητικό α- και τη λέξη ξύλο, ενώ σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, η Αξύλου πήρε το όνομά της από την τουρκική λέξη Aksu που σημαίνει «γλυκό νερό». Παλαιότερα, ο οικισμός του χωριού βρισκόταν βορειοδυτικά της σημερινής του θέσης και εγκαταλείφθηκε οριστικά μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του 1953. Η Αξύλου δεν περιλαμβάνεται στους καταλόγους των λουζινιανο-βενετικών φέουδων ή των βασι-λικών κτημάτων του Μας Λατρί.

Paph

os D

istr

ict

- 20 - - 21 -

Το ασκητήριο του Αγίου Επιφανίου

Το γραφείο του Κοινοτάρχη, το πάρκο και τα στενά δρομάκια του χωριού

- 22 - - 23 -

Εδώ και 50 χρόνια έχοντας την παράδοση οδηγό και αξιοποιώντας την τεχνολογία, ο κ. Δώρος Παναγίδης, παραγωγός γύρης και μελιού από τον Οίκο Μαραθάσας, φέρ-νει στο σπίτι μας την καλύτερη ποιότητα μελιού και γύρης. Το μέλι του, γνωστό για τη μοναδική του γεύση και το ξεχωριστό άρωμα, και η γύρη του, περίφημη για τη θρεπτική της αξία, παράγονται σε μια πε-ριοχή που είναι στολισμένη με μύρια άνθη. Μέλι Μυριανθούσα… ο θησαυρός της φύσης στο πιάτο μας!

For 50 years, following both tradition and the latest technology, Mr. Doros Panagides, producer from Marathasa House, brings home the best quality honey and pollen. Honey, known for its unique flavour and distinctive aroma, and pollen, famous for its therapeutic value, are both produced in an area that is embellished with myriad blossoms.Honey Myrianthous ... treasure of nature on our plates!

Ο κ. Δώρος Παναγίδης, παραγωγός γύρης και μελιού από τον Οίκο Μαραθάσας. Τηλ. 99574077

Χοροδιδάσκαλοι Χάρης Πάζαρος -Ιωάννης Χαραλάμπους Διδάσκονται χοροί Κυπριακοί-Ελληνικοί λαϊκοί –Ελληνικοί παραδοσιακοί-Κρητικοι

Πληροφορίες και εγγραφές 99814683-99613133

- 24 - - 25 -

Δ

Ηλιοβασίλεμα στο χωριόΠεριοχήΠάφου

ΔρυνιάρυνιάΗ Δρυνιά απέχει μόλις 25 χιλιόμετρα από την πόλη της Πάφου και βρίσκεται σε ένα αληθινά μαγευτικό τοπίο. Το χωριό αναφέρεται από το Μας Λατρί με την ονομασία Θρηνιά. Σύμφωνα με το Σίμο Μενάρδο και άλλους μελετητές, το όνομα Δρυνιά πιθανόν να συνδέεται με το κοντινό χωριό, τη Δρύμου, και προέρχεται από τη λέξη Δρυμιά που έχει τη σημασία του μικρού δάσους από δρύες-βαλανιδιές.

Στο κέντρο του χωριού, ανάμεσα στα παλιά πλινθαρόκτιστα σπίτια που παρασέρνουν τον

επισκέπτη σε άλλες εποχές, στην πλατεία, ορ-θώνεται περήφανα η εκκλησία του Αγίου Γεωρ-γίου, κτίσμα του 1775. Είναι βασιλικού ρυθμού εκκλησία, με κεραμιδένια στέγη, πετρόκτιστη. Εσωτερικά δεν υπάρχουν τοιχογραφίες, αλλά περίφημο είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο με τις ει-κόνες που χρονολογούνται στον 17ο αιώνα πε-ρίπου. Η εκκλησία πανηγυρίζει στις 23 Απριλίου, ανήμερα της γιορτής του Αγίου, και τότε γίνεται λειτουργία και λιτάνευση της Αγίας Εικόνας του. Το παρεκκλήσι της Αγίας Μαρίνας πιθανόν να κτίστηκε πάνω στα θεμέλια ενός πολύ παλαιού ναού. Είναι παρεκκλήσι ρυθμού βασιλικού, καμα-ροσκέπαστο, με απλό ξύλινο τέμπλο που διαθέτει την ωραία κεντρική πύλη. Ο περίβολος του ναού είναι μεγάλος και αγκαλιάζεται από πανύψηλα κυπαρίσσια και λεύκες. Το εκκλησάκι λειτουργεί μια φορά το χρόνο και γιορτάζεται πανηγυρικά στις 17 Ιουλίου. Ανατολικά του χωριού βρίσκεται το παρεκκλήσι των Αγίων Αναργύρων. Είναι απλό και μικρό εκκλησάκι, λιθόκτιστο, καμαροσκέπα-στο. Εσωτερικά, υπάρχουν κρεμασμένες κάποιες μικρές εικόνες, ενώ δεν υπάρχει εικονοστάσι. Δί-

πλα από το εκκλησάκι βρίσκεται το νεκροταφείο του χωριού. Δε λειτουργείται παρά μόνο εκτε-λούνται οι τελετές για τις κηδείες του χωριού.

Ένας από τους σημαντικότερους χώρους που πρέπει να επισκεφτείτε, σαν βρεθείτε στο μικρό αυτό χωριό, είναι το κρησφύγετο, το οποίο φιλο-ξενούσε αγωνιστές της ΕΟΚΑ κατά τον Εθνικοα-πελευθερωτικό Αγώνα του 1955-59 και φέρει το ψευδώνυμο «ΑΕΤΟΦΩΛΙΑ». Το κρησφύγετο αυτό κτίστηκε από τους Στέλιο Χαρ. Σαββίδη και τον αδελφό του, Αντώνη Χαραλάμπους από το Πολέ-μι, καθώς και από τον Ιάκωβο Χαραλαμπίδη από την Κρήτου Μαρόττου, κατόπιν εντολής των αρχηγών της ΕΟΚΑ με σκοπό να προστατευτούν καταζητούμενοι από τους Άγγλους. Βρίσκεται σε απόσταση 2,5 χιλιομέτρων έξω από το χωριό, ανάμεσα σε αμπελώνα και φτιάχτηκε πρόχειρα σε μια νύχτα. Ολοκληρώθηκε εσωτερικά στη συνέ-χεια από τους καταζητούμενους που κρύβονταν για να σωθούν από τους Άγγλους. Σήμερα το κρησφύγετο έχει αναστηλωθεί επί στερεάς βάσε-ως και έχει τοποθετηθεί σιδερένια πόρτα, όπου και φυλάγεται. Δρόμοι οδηγούν στο κρησφύγετο καθιστώντας το εύκολα προσβάσιμο. Το συμβού-λιο ιστορικής μνήμης απένειμε μεγάλη τιμητική

πλάκα πάνω στην οποία αναγράφονται τα ονό-ματα όλων των ανθρώπων που κατά καιρούς παρέμειναν στο κρησφύγετο.

Κύρια καλλιέργεια του χωριού είναι τα αμπέ-λια και σ’ αυτό παράγεται άριστης ποιότητας κρασί, ζιβανία, παλουζές καθώς και σουσιούκος. Παράγονται, επίσης, χαλούμια, τραχανάς και το παραδοσιακό ρέσι. Στη Δρυνιά επίσης εξακολου-θούν να κατασκευάζονται τα εξαίσια φοιτιώτικα υφαντά με τα ζωηρά χρώματα και σχέδια.

Το Κοινοτικό Συμβούλιο της Δρυνιάς του οποίου ηγείται ο κ. Χριστάκης Γεωργίου είναι εξαιρετικά δραστήριο και παρόλες τις οικονομι-κές δυσκολίες, κατάφερε να φέρει σε πέρας αρ-κετά έργα υποδομής και εξωραϊσμού της κοινό-τητας, αλλά και να προγραμματίσει και αρκετά άλλα τα οποία σκοπό έχουν να αλλάξουν προς το καλύτερο την εικόνα της κοινότητας και να βελτιώσουν τη ζωή των λιγοστών κατοίκων της. Αξίζει να αναφερθεί ότι στο χώρο του παλιού σχολείου κατασκευάστηκε ένα πολύ όμορφο πάρκο στο οποίο διοργανώνονται διάφορες εκ-δηλώσεις, ενώ στα μελλοντικά σχέδια του Κοι-νοτικού Συμβουλίου Δρυνιάς είναι η κατασκευή πλακόστρωτου στο χώρο, όπως επίσης και η κατασκευή τοίχων αντιστήριξης επενδυμένων με πέτρα. Όνειρο μάλιστα του Κοινοτάρχη είναι η κατασκευή ρολογιού επενδυμένου με πέτρα ύψους 6 μέτρων, ώστε να είναι ορατό από όλη τη γύρω περιοχή.

Το πανέμορφο τοπίο της Δρυνιάς την καθι-στούν αγαπημένο προορισμό. Παλιά πέτρινα σπί-τια λαϊκής αρχιτεκτονικής, η παλιά εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, τα καταπράσινα χωράφια με τα όμορφα αγριολούλουδα και οι αμπελώνες είναι

μόνο μερικές από τις εικόνες που ξεδιπλώνονται μπροστά στα μάτια του επισκέπτη που κυριολε-κτικά μαγεύεται από την εξαίσια ομορφιά.

Παρεκκλήσι της Αγίας Μαρίνας

Paphos DistrictDrinia is a village in the Paphos

district and located amongst truly breathtaking scenery. In the village center, between the old stone-made houses, you will find the square and the church of St. George, which was built in 1775. There is also a chapel dedicated to Agia Marina, probably built on the foundations of a very old church. East of the village is the chapel of St. Anargyroi. One of the most important places to visit is the den, which hosted EOKA fighters during the National Liberation War of 1955-1959 and bears the nickname «Eagle’s Nest». It is located 2.5km outside the village, surrounded by vineyards. The village makes many high quality traditional products including wine, zivania, Palouzes and sousioukos. It also produces halloumi, frumenty and traditional resi. Drinia is also well known for «foitiotika», exquisite textiles with vivid colors and designs.

Η εκκλησία του Αγίου ΓεωργίουΔεξαμένη του χωριού

- 24 - - 25 -

- 26 - - 27 -

Ε

Στο παλιό χωριό της Ελεδιώς υπήρχε μέχρι το 1821 η Ιερά Μονή της Αγίας Ειρήνης. Κατά

την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, σύμφωνα με πληροφορίες, Τούρκοι κατέ-σφαξαν τους μοναχούς και η Μονή διαλύθηκε. Διασώθηκε όμως ο ναός της Μονής, κτίσμα του

1800, ο οποίος όμως υπέστη σοβαρές ζημιές κατά τους σεισμούς του 1953 και καταστράφηκε εντελώς στις αρχές του 1970 εξαιτίας της ελλι-πούς συντήρησής του. Στο νέο χωριό πάνω σε έναν λόφο κτίστηκε ένας πολύ όμορφος μικρός ναός, ο οποίος είναι αφιερωμένος στην Αγία Ει-ρήνη.

Ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο υλοποιήθηκε πρόσφατα στην Ελεδιώ. Το εν λόγω έργο αφορά τον εξωραϊσμό του λόφου κοντά στο εκκλησάκι της Αγίας Ειρήνης στο νέο χωριό. Συγκεκριμένα στο χώρο αυτό για πολλά χρόνια υπήρχαν δύο ντεπόζιτα που δεν χρησιμοποιούνταν. Ο εξωρα-ϊσμός έγινε χωρίς να αλλάξει η μορφολογία του λόφου, ενώ η πρόσβαση στα ντεπόζιτα έγινε με τη δημιουργία επιφανειακών σκαλιών που ενώ-νουν το λόφο με την πλατεία του χωριού. Το συγκεκριμένο χώρο μπορεί να προσεγγίσει κανείς και από την εκκλησία της Αγίας Ειρήνης. Πάνω από το επίπεδο των ντεπόζιτων κατασκευάστη-κε μεταλλική κατασκευή, η οποία προσφέρει την ευκαιρία στον επισκέπτη να απολαύσει τη μο-

Απόψη του χωριού από το σημείο θέας

Εναδική θέα του χωριού και της γύρω περιοχής. Παράλληλα υπάρχει πρόνοια για ηλεκτροδότηση και αποχέτευση, ώστε τα ντεπόζιτα αυτά μελλο-ντικά να χρησιμοποιηθούν από την κοινότητα το ένα ως χώρος υγιεινής και το άλλο ως περίπτε-ρο-καφενείο συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω ανάπτυξη του χώρου. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου εντοπίστηκαν δύο κα-ταβόθρες, οι οποίες αναδείχθηκαν με τη βοήθεια και την καθοδήγηση του τμήματος Γεωλογικής επισκόπησης. Τέλος, ο χώρος έχει φωταγωγηθεί με αυτόνομα ηλιακά φωτιστικά.

Μεταξύ των σπιτιών υπάρχει ένας ασφαλ-τοστρωμένος χώρος, μια μεγάλη ασφαλτο-στρωμένη πλατεία στην οποία σήμερα γίνονται οι εκδηλώσεις του χωριού. Ανάμεσα στα σχέδια του Κοινοτικού Συμβουλίου Ελεδιώς είναι η κατα-σκευή πλακόστρωτου που θα ενώνει την πλατεία αυτή με το λόφο για τον οποίο κάναμε λόγο πιο πάνω καθώς και η αναβάθμιση και η μετατροπή του χώρου σε πλατεία με παιδική χαρά, χώρο αθλοπαιδιών και χώρο εκδηλώσεων.

Κοινοτάρχης του χωριού είναι ο κ. Τάκης Πα-πασάββας, ο οποίος σε συνεργασία με τα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου του χωριού κατα-βάλλουν σημαντικές προσπάθειες για να το ανα-πτύξουν, να το προβάλουν και να βελτιώσουν την εικόνα του, ώστε να το καταστήσουν έναν όμορφο προορισμό για κάθε επισκέπτη, ο οποίος επιθυμεί να γνωρίσει από κοντά το χωριό και τη γύρω περιοχή.

Η Ελεδιώ είναι μια μικρή κοινότητα που συν-δυάζει το παραδοσιακό στοιχείο με την πλούσια φυσική ομορφιά. Αξίζει ανεπιφύλακτα να την επισκεφτείτε και να θαυμάσετε τα πετρόκτιστα παραδοσιακά σπίτια της που παραπέμπουν σε παλιές εποχές, το καταπράσινο τοπίο της και να γνωρίσετε τους φιλόξενους κατοίκους της, οι οποίοι θα σας υποδεχτούν με χαρά στο μικρό χωριό τους.


Η Ελεδιώ (ή Ελεδιό) είναι ένα πολύ μικρό χωριό της επαρχίας Πάφου και απέχει από την πόλη περίπου είκοσι τέσσερα χιλιόμετρα. Αρχικά, ο οικισμός του χωριού βρισκόταν περίπου 2 χιλιόμετρα νοτίως, μετακινήθηκε όμως στην σημερινή του θέση μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του 1953. Η Ελεδιώ ήταν μικτό χωριό και κατοικείτο από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους κατοίκους. Δεν μπορούμε να είμαστε απολύτως σίγουροι για την ονομασία του χωριού. Σύμφωνα με την Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαί-δεια, ίσως η ονομασία να διασώζει αρχαίο τοπωνύμιο που έχει παραφθαρεί κατά τα Με-σαιωνικά χρόνια, ενώ μερικοί πιστεύουν ότι πήρε την ονομασία του από το ελαιόλαδο ή από τις λέξεις «ελαίες δύο», από δύο ελιές που υπήρχαν στο χωριό και ενώθηκαν σε μία. Η συγκεκριμένη ελιά για την οποία κάνουμε λόγο βρίσκεται, σύμφωνα με την παράδοση, έξω από το γκρεμισμένο μοναστήρι της Αγίας Ειρήνης στο παλαιό χωριό.

Paph

os D

istr

ict

Το Κοινοτικό Συμβούλιο

Ερείπια του παλαιού μοναστηριού της Αγ. Ειρήνης

Eledio is a tiny village situated in the Paphos region. Initially, the settlement of the village was located about two kilometers south, but was moved to its present location after the devastating earthquake of 1953. Eledio was a mixed village inhabited by Greek Cypriot and Turkish Cypriot residents. In the village we can admire a very beautiful small church set on a hill which is dedicated to Saint Irene. Moreover one can admire the view from a special designed place located in a hill with stone steps that pass through a beautiful path with trees and flowers, leading to the highest point, where visitors can admire the view of the whole village and the surrounding area. Among the houses there is a paved area, which will be upgraded and converted to square with a playground, a sports field and an event space. Eledio is a small community that combines traditional elements with rich natural beauty.

λεδιώλεδιώ

Σημείο θέας

Εκκλησάκι της Αγίας Ειρήνης

Εκκλησάκι της Αγίας Ειρήνης

- 28 - - 29 -

Η βρύση του χωριούΠεριοχήΠάφου

ΚΤο χωριό υφίστατο ήδη από την εποχή της

Φραγκοκρατίας, περίοδο κατά την οποία απο-τελούσε βασιλικό φέουδο, αλλά δεν το βρίσκου-με σε παλαιούς χάρτες. Μνημονεύεται, ωστόσο, σε δύο μεσαιωνικά χειρόγραφα της περιόδου της Βενετοκρατίας.

Στον οικισμό της Κανναβιούς μετακινήθη-καν και εγκαταστάθηκαν παλαιότερα κάτοικοι του παλιού γειτονικού χωριού της Μελαμιούς, το οποίο υπέστη καθίζηση. Σήμερα δεν υπάρχει οικισμός με το όνομα Μελαμιού. Επιπλέον, ο πα-λιός δρόμος του χωριού χρησιμοποιούνταν ως πέρασμα για τις καμήλες, οι οποίες κουβαλούσαν ξύλα από το χωριό Αγυά και κατευθύνονταν προς την Πάφο.

Σε μια όμορφη τοποθεσία βρίσκουμε τον μι-κρό ναό του Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου, κτίσμα του 1895. Υπάρχει μια ιστορία γνωστή στο χω-ριό σχετικά με την εκκλησία αυτή: σύμφωνα με αυτήν, η Χατζηφωστήρα Χατζησολωμού, κάτοι-κος του χωριού, μια βραδιά είδε έναν γέρο κάτω από μια τρεμιθιά. Τον πλησίασε και αναρωτή-θηκε, γιατί βρισκόταν εκεί τόσο αργά το βράδυ. Ο γέρος τότε τής απάντησε ότι βρισκόταν εκεί, γιατί καιγόταν το σπίτι του και έδειχνε προς την πλευρά της εκκλησίας. Πράγματι, όταν η γυναίκα κοίταξε προς την εκκλησία, την είδε να καίγεται, ενώ ο γέροντας εξαφανίστηκε. Κατάλαβε, τότε, πως ήταν ο Άγιος που εμφανίστηκε μπροστά της

και έκανε τάμα. Το 1920, όταν χτίστηκε η εκκλη-σία, τη μύρωσε με δικά της έξοδα. Επίσης, σε ένα πανέμορφο σημείο που προσφέρει πανοραμική θέα του χωριού βρίσκεται το ξωκλήσι της Πανα-γίας Χρυσελεούσης, το οποίο κτίστηκε στη θέση της παλιάς ομώνυμης εκκλησίας.

Όταν βρεθεί κανείς στην Κανναβιού, πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτεί το Φράγμα Ασπρο-γιάς-Κανναβιούς και να δει το όμορφο δάσος της Πάφου που ξεκινά από εκεί. Το φράγμα αυτό πηγάζει από την τοποθεσία Αγία. Τέλος, αξίζει ανεπιφύλακτα να επισκεφτείτε το πανέμορφο πάρκο της Κανναβιούς με τα πανύψηλα αιωνόβια πλατάνια, το οποίο διασχίζεται από τον ποταμό Έζουσα, τον έκτο μεγαλύτερο ποταμό της Κύ-πρου. Αξίζει να αναφέρουμε ότι κατασκευάζεται στο χωριό κιόσκι με σημείο θέας στο οποίο ο επι-σκέπτης θα έχει την ευκαιρία να θαυμάσει τη θέα του χωριού και της γύρω περιοχής.

Η Κανναβιού είναι ένα χωριό που διατηρεί σε μεγάλο βαθμό τη λαϊκή παράδοση. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Κανναβιού κατοικούν μόνιμα σήμερα περίπου 200 κάτοικοι, οι οποίοι ασχολού-νται κυρίως με τις καλλιέργειες οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπελιών, όσπριων, κτηνοτροφικών φυτών, σιτηρών και μηλιών.

Αξιέπαινες είναι οι προσπάθειες του Κοινοτι-κού Συμβουλίου Κανναβιού του οποίου ηγείται ο κ. Αβραάμ Αβραάμ. Ο κ. Αβραάμ μαζί με τα υπό-λοιπα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου έχουν ως απώτερο στόχο να εκσυγχρονίσουν την όμορφη Κανναβιού, να βελτιώσουν τους όρους ζωής των κατοίκων της και να την καταστήσουν έναν προ-σφιλή προορισμό στους επισκέπτες, ντόπιους και ξένους.

Η Κανναβιού, ένα καταπράσινο χωριό της Πά-φου, με το ωραίο της κλίμα, την πλούσια φυσική της βλάστηση και την παράδοσή της προσφέρει στον επισκέπτη μια αληθινά όμορφη εμπειρία.

Ο ποταμός Έζουσα

Paphos DistrictKanaviou is a village in the Paphos

district. In a beautiful location we find the small and austere temple of Agios Chrisostomos built in 1895. Also, in a beautiful spot that offers panoramic view of the village, is the church of Panagia Chryseleoussa, which is built on the site of the old church. When you find yourself in Kanaviou be sure to visit the Dam of Asprogia-Kanaviou and see the beautiful forest of Paphos, which starts from there. Finally, it is strongly recommended that you visit the beautiful park of Kanaviou with the towering old trees, which straddle the River Ezousa, the sixth largest river in Cyprus. It is worth mentioning that a gazebo is under contraction to offer a sightseeing spot where visitors will have the opportunity to admire the view of the village and surrounding area. Kanaviou is a village that preserves its traditional folk architecture with traditional stone houses, stone fountains and traditional ovens.

Το πανέμορφο πάρκο της ΚανναβιούΚ

Ναός Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου

ανναβιούανναβιούΗ Κανναβιού (ή Κανναβκιού) είναι χωριό της επαρχίας Πάφου. Είναι κτισμένη στη δυ-τική όχθη του ποταμού Έζουσα. Η ονομασία του προέρχεται πιθανότατα από το φυτό «καννάβιν», το οποίο καλλιεργούνταν εκτεταμένα παλαιότερα στην περιοχή. Από τις ίνες του φυτού έφτιαχναν σκοινιά με τα οποία κατασκεύαζαν καρέκλες, σπάγγους, δί-χτυα και υφάσματα. Στις μέρες μας στο χωριό αφθονούν τα αμπέλια, οι ελιές, οι μοσφι-λιές, οι βαλανιδιές και οι πλάτανοι που προσδίδουν σε αυτό ένα όμορφο χρώμα και ένα εξαίσιο φυσικό περιβάλλον.

- 30 - - 31 -

Η εκδρομή στα χωριά της Κύπρου μας είναι αναμφίβολα μία όμορφη, περιπετειώδης, ρομαντική και ενδιαφέρουσα εμπειρία. Το Round&Round magazine μάς δίνει την ευκαιρία να εντάξουμε την Κύπρο στο πρόγραμμά μας και να αποκαλύψουμε τις ομορφιές και την παράδοση του τόπου μας. Πράγματι, όπως θα διαπιστώσουμε, αξίζει να βάλουμε στο πρόγραμμά μας την Κύπρο και να τη γνωρίσουμε. Ειλι-κρινά, θα εκπλαγούμε με την ομορφιά και την πλούσια ιστορία της.

Από την πόλη της Λεμεσού ξεκινάμε με λεωφορείο και κατευθυνόμαστε προς τα πανέμορφα χωριά μας. Περνάμε από το γραφικό χωριό Τριμίκλινη, το οποίο βρίσκεται 27 περίπου χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης της Λεμεσού και κατευθυνόμαστε προς το Τρόοδος. Στη συνέχεια μπαίνουμε στον Καρβουνά και έπειτα περνάμε στον Αμίαντο. Περνά-

με τη Γαλάτα και στα πανέμορφα Καλλιάνα κάνουμε στάση για πρόγευμα. Στο χωριό θα μας υποδεχτούν οι φιλόξενοι κάτοικοι, τα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου και ο Κοινοτάρχης, οι οποίοι θα μας ξεναγήσουν δίνοντάς μας πολλές πληροφορίες σχετικά με την ιστορία, τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου. Τα Καλλιάνα είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον χωριό με πλούσια ιστορία και μνημεία. Αρχικά, θα επισκεφτούμε το περίφημο Χάνι Καλλιάνων, ένα διώ-ροφο κτίριο του 1900 μ.Χ., αυθεντικό δείγμα της λαϊκής κυπριακής αρχιτεκτονικής, το οποίο ορθώνεται στην είσοδο του χωριού, πάνω στον παλιό δρόμο Λευκωσίας-Τροόδους. Δίπλα από το Χάνι θα θαυμάσουμε το όμορφο Γεφύρι του Αγίου Ηρακλειδίου, κτίσμα του 1900 μ.Χ., το σημείο που σύμφωνα με την παράδοση οι Απόστολοι Βαρνάβας και Μάρκος βάφτισαν τον Άγιο Ηρακλείδιο. Θα προσκυνήσουμε στην εκκλησία των Αγίων Ιωακείμ και Άννης, η οποία απο-τελεί πραγματικό στολίδι των Καλλιάνων, κτίσμα του 12ου αιώνα, ρυθμού βασιλικής, πόλο έλξης πολλών επισκεπτών.

Από τα Καλλιάνα, προχωράμε προς την υπέροχη Τεμβριά στην οποία θα μας υποδεχτούν ο Κοινοτάρχης και οι κάτοικοι για να μας ξεναγήσουν. Θα επισκεφτούμε την κεντρική εκκλησία του χωριού, την Αγία Παρασκευή και το εκκλησάκι του Σταυρού, για να προσκυνήσουμε και να απολαύσουμε από εκεί την πανοραμική θέα της πανέμορφης κοιλάδας της Σολιάς. Έπειτα, θα επισκεφτούμε το Χάνι και τη Γερόβρυση, την παραδοσιακή βρύση του χωριού, την παλιά πηγή «Δράκος» και θα περιηγηθούμε για λίγο στα στενά δρομάκια του χωριού.

Η διαδρομή μας θα συνεχιστεί στην αρχόντισσα της Σολιάς, την Ευρύχου, όπου με τη συνοδεία του Κοινοτάρχη και των μελών του Κοινοτικού Συμβουλίου, θα επισκεφτούμε τον αναπαλαιωμένο Σιδηροδρομικό Σταθμό, ο οποίος λειτούργησε επί εποχής Αγγλοκρατίας και έγινε «μάρτυρας» σε διάφορα ενδιαφέροντα γεγονότα που σημάδεψαν τη νεότερη ιστορία της Κύπρου. Επίσης, θα έχουμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε τον μύλο του Χατζηστυλλή, τον πιο γραφικό από όλους τους μύλους, ο οποίος κτίστηκε το 1878 και λειτούργησε ως αλευρόμυλος.

Σειρά στην περιήγησή μας έχει το εξαιρετικά ενδιαφέρον χωριό της Γαλάτας στο οποίο θα μας υποδεχτούν με χαρά οι κάτοικοι και το Κοινοτικό Συμβούλιο του χωριού, για να μας ξεναγήσουν στο παραδοσιακό χωριό των Βυζαντι-νών Εκκλησιών και των Παραδοσιακών Μπαλκονιών. Θα προσκυνήσουμε στην εκκλησία της Παναγίας της Ποδίθου, η οποία βρίσκεται σε μία ειδυλλιακή τοποθεσία στις όχθες του ποταμού Κλάριου και είναι κτίσμα του 1502. Η εκκλησία αυτή στο μεγαλύτερο μέρος της είναι αγιογραφημένη και περιλαμβάνεται στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονο-μιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.

Έπειτα, θα επανέλθουμε στην Ευρύχου όπου θα γευματίσουμε. Στη συνέχεια θα αναχωρήσουμε για τον Αμίαντο όπου θα επισκεφτούμε τον ξακουστό Βοτανικό Κήπο Α.Γ. Λεβέντης. Στο βοτανικό κήπο θα περιηγηθούμε και θα γνω-ρίσουμε διάφορα είδη φυτών που φιλοξενούνται σε αυτόν και θα αγναντέψουμε με τηλεσκόπιο την Πιτσιλιά από το σημείο θέας.

- 30 -

- 32 - - 33 -

μεσά τους και Τουρκοκύπριοι! Πανηγυρίζει κάθε χρόνο στις 12 Μαΐου. Στην Ασπρογιά βρίσκεται, επίσης, και το σπήλαιο του Αγίου Σώζοντος, σε χώρο όπου, σύμφωνα με την παράδοση, μαρ-τύρησε ο Άγιος και έκανε τα θαύματά του. Στο σπήλαιο αυτό υπάρχει και αγίασμα που θεωρεί-ται θεραπευτικό για τα παιδικά εξανθήματα. Ο Άγιος Σώζων, σύμφωνα με μια εκδοχή, ήταν το-πικός Άγιος. Καταγόταν από το μεσαιωνικό χωριό Πλακουντούδι, τη σημερινή Κοίλη. Ήταν νεαρός βοσκός που βρήκε φρικτό και μαρτυρικό θάνατο μαζί με άλλους βοσκούς μέσα στο ίδιο το σπήλαιο σε κάποια από τις αιματηρές για το νησί αραβικές επιδρομές. Σύμφωνα με το Λεόντιο Μαχαιρά, οι κάτοικοι έκτισαν ναό προς τιμήν του Αγίου ή με-τέτρεψαν το σπήλαιο σε εκκλησία. Σύμφωνα με μια ιστορία που μάς μεταφέρει η κα Φρειδερίκη Παπαγεωργίου, κάτοικος του χωριού, ο Άγιος Σώζων ήταν ένας από τους 12 στρατιώτες που έφτασαν στο νησί από τη Μικρά Ασία. Οι έντεκα σκοτώθηκαν, ενώ ο τελευταίος, ο Άγιος Σώζων, ο οποίος επέζησε, ζούσε στη σπηλιά και έδινε στους φτωχούς γάλα και ό, τι είχε. Ο Άγιος Σώ-ζων γιορτάζει στις 7 Σεπτεμβρίου κάθε έτους. Τέλος, στο χωριό, πάνω από τον φράχτη υπάρχει και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, το οποίο γιορτάζει κάθε Τρίτη της Λαμπρής και εκεί μα-ζεύεται όλο το χωριό.

Η Ασπρογιά είναι διαμελισμένη από το ποτά-μιο δίκτυο του ποταμού Έζουσα γεγονός που τη «ντύνει» στα πράσινα κάνοντας το τοπίο ιδιαίτε-ρα ελκυστικό. Ανάμεσα στο χωριό και τη γειτονι-κή Κανναβιού, θα βρούμε ένα λιθόρριπτο φράγ-μα, το φράγμα Κανναβιού-Ασπρογιάς, το οποίο κατασκευάστηκε με πρωτοποριακές τεχνικές και συγκεντρώνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο στους ειδικούς όσο και στους επισκέπτες. Το δάσος που βρίσκεται κοντά στην Ασπρογιά κάνει το κλίμα ιδιαίτερα όμορφο, καθώς προσφέρει στον επι-σκέπτη καθαρή αίσθηση οξυγόνου. Επιπλέον, οι ολάνθιστες αμυγδαλιές του χωριού κάθε χρόνο την άνοιξη το «ντύνουν» στα γιορτινά του κάνο-ντάς το να μοιάζει με έναν ωραίο πίνακα κάποιου ταλαντούχου ζωγράφου. Τέλος, σε μια όμορφη τοποθεσία υπάρχει μια πηγή την οποία οι χωρια-νοί ονομάζουν «Καρταμίλης». Στην πηγή αυτή τρέχει αιώνια νερό που το χειμώνα είναι ζεστό και το καλοκαίρι κρύο.

Τα σπίτια στην Ασπρογιά είναι αραιά κτισμέ-να και βρίσκονται κατά μήκος ενός δρόμου που διασχίζει το χωριό και ενώνεται με το γειτονικό χωριό Παναγιά. Οι κυριότερες ασχολίες των λι-

γοστών κατοίκων είναι η καλλιέργεια κυρίως σι-τηρών, αμπελιών, όσπριων, νομευτικών φυτών, ελιών, φρουτόδεντρων κ.ά.

Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Ασπρογιάς είναι ο κ. Χριστόδουλος Χριστοδού-λου, ένας άνθρωπος που με ζήλο και αποφα-σιστικότητα αναπτύσσει ένα άκρως σημαντικό έργο με τη συμβολή βέβαια των υπόλοιπων με-λών του Κοινοτικού Συμβουλίου. Στο Κοινοτικό Συμβούλιο Ασπρογιάς μάχονται μεταξύ άλλων να προσφέρουν στην όμορφη κοινότητά τους την προβολή που της αξίζει και να βελτιώσουν τους όρους ζωής των κατοίκων της.

Επισκεφτείτε την όμορφη Ασπρογιά, απολαύ-στε τον παραδοσιακό χαρακτήρα της και το εξαι-ρετικά όμορφο κλίμα της.

Asprogia is a village in the Paphos district. It was a mixed village where Greek Cypriots and Turkish Cypriots lived in harmony. The main church is dedicated to St. Epiphanius. It probably dates back to 1723 and is celebrated every year on May 12th. In Asprogia we can also find the cave of Agios Sozontos, a local saint, who did many miracles. In the village there is also a mosque which is kept in excellent condition. The forest near the Asprogia makes the climate very beautiful, offering the visitor pure fresh oxygen!

Paphos District

Η πηγή «Καρταμίλης»

Φράγμα της Ασπρογιάς - Κανναβιού

Σύμφωνα με την παράδοση, η Ασπρογιά ενώ-θηκε με το γειτονικό τουρκοκυπριακό χωριό

Μαμούνταλης, το οποίο μετά από καθίζηση μεταφέρθηκε δίπλα από την Ασπρογιά. Το χω-ριό Μαμούνταλης βρισκόταν συγκεκριμένα κο-ντά στο μοναστήρι της Χρυσορρογιάτισσας, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στην Ασπρογιά και το γειτονικό χωριό Παναγιά. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ζούσαν καλά και ειρηνικά για πολ-λά χρόνια. Στο χωριό μάλιστα υπάρχει και τζαμί, το οποίο διατηρείται σήμερα σε άριστη κατάστα-ση. Πολλοί είναι οι Τουρκοκύπριοι που το επισκέ-

πτονται, οι οποίοι διατηρούν αρμονικές σχέσεις με τους Ελληνοκύπριους κατοίκους.

Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιε-ρωμένη στον Άγιο Επιφάνιο. Πρόκειται για ένα μικρό εκκλησάκι με επικλινή στέγη, κτισμένο με άσπρη πέτρα. Είναι κτίσμα πιθανόν του 1723. Ο Άγιος Επιφάνιος λέγεται ότι είναι θαυματουργός. Παλαιότερα, όταν αρρώσταιναν τα ζώα, οι κάτοι-κοι τα έπαιρναν έξω από την εκκλησία, τα γύρι-ζαν τρεις γύρους και τότε γίνονταν καλά. Επίσης, ο Άγιος είναι θαυματουργός και για τον πόνο. Πολλοί είναι οι επισκέπτες της εκκλησίας ανά-

Το Σπήλαιο Αγίου Σώζοντoς

Το τζαμίΗ εκκλησία του Αγίου Επιφανίου


Η Ασπρογιά είναι χωριό της επαρχίας Πάφου. Ήταν μεικτό χωριό, όπου Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ζούσαν αρμονικά. Για την προέλευση του ονόματος του χωριού υπάρχουν δύο εκδοχές: σύμφωνα με την πρώτη, το όνομά του προήλθε από το χρώμα του εδάφους του, το οποίο είναι λευκό εξαιτίας των ασβεστολιθικών πετρωμάτων. Έτσι, η Ασπρογιά εί-ναι η «άσπρη γη». Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, το χωριό Ασπρογιά ονομαζόταν αρχικά «Άσπρη Παναγιά» προκειμένου να ξεχωρίζει από τα διπλανά του χωριά, την Πάνω Πανα-γιά και την Κάτω Παναγιά. Οι λέξεις, λοιπόν, «Άσπρη Παναγιά» που συνενώθηκαν πιθανόν έδωσαν τελικά την ονομασία Ασπρογιά. Η τουρκοκυπριακή του ονομασία είναι Aktepe που σημαίνει «άσπρος λόφος». Η Ασπρογιά δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο των λουζινιανο-βενετικών φέουδων και των βασιλικών κτημάτων του Μας Λατρί, ενώ εμφανίζεται σε χάρτες της Βενετοκρατίας με το όνομα Asprogia. Επίσης, σύμφωνα με τον Τζιλ, υπήρχε αρχαίο με-ταλλείο σιδηροπυρίτη στο χωριό.

σπρογιάΑσπρογιάΑ

- 34 - - 35 -

Εταιρεία Κ. Αβραάμ Woodwork Τηλ. 99647925

Ασπρογιά


Ασπρογιά


Ασπρογιά


Ασπρογιά

Η εταιρεία Κ. Αβραάμ Woodwork στην Ασπρογιά, είναι μια καθαρά οικογενειακή επιχείρηση με παράδοση στην επεξεργασία του ξύλου. Από το 1969 προσφέρει αξιοσημείωτο έργο και συνεισφορά στον κλάδο του ξύλου, ξεκινώντας την επιλογή του ξύλου που χρησιμοποιείται για τις κατασκευές από το Τμήμα Δασών της Κύπρου.

Φτιάχνει βολίτσια, πασσάλους και πέρκολες. Πωλούνται, επίσης, παλέτα όλων των τύπων σε χονδρική και λιανική πώληση.

Η εταιρεία Κ. Αβραάμ Woodwork εγγυάται την απόλυτη ποιότητα των προϊόντων που παράγει και αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας οποιαδήποτε παραγγελία, μεγάλης ή μικρής έκτασης.

The company K. Avraam Woodwork in Asprogia village, is a family business with a long tradition in wood processing. Since 1969 it has made an extensive contribution to the wood industry of Cyprus, being the preered supplier of wood used for construction bythe Cyprus Forestry Department.

They specialise in volitsia, poles and pergolas. All types of palletes are also sold for wholesale and retail.

The company K. Avraam Woodwork guarantees the quality of its products produced undertakes any orders, large or small size.

























Η οικογενειακή αυτή επιχείρηση έχει την έδρα της στην Ασπρογιά της Πάφου. Πρόκειται για ένα υπερσύγχρονο εργαστήριο που από το 2012 περιλαμβάνει δύο ξεχωριστές μονάδες μεταποίησης: μία μονάδα μεταποίησης γάλακτος στην οποία φτιάχνεται παραδοσιακό αιγινό χαλλούμι, παραδοσιακό ασπρογιάτικο γιαούρτι, τυρί, αναρή και τραχανάς και μία μονάδα μεταποίησης αμπελικών προϊόντων στην οποία φτιάχνεται σιουσιούκος, έψημα και κιοφτέρι.Η κυρία Σπυρούλα Χριστοδούλου, κάτοικος της Ασπρογιάς, έμαθε από μικρή την τέχνη της τυροκομίας από τη γιαγιά, τη μητέρα και την πεθερά της και έφτιαξε έτσι με την πολύτιμη βοήθεια της οικογένειάς της μία υπερσύγχρονη επιχείρηση. Στην επιχείρηση αυτή δουλεύουν όλα τα μέλη της οικογένειας, ενώ ο ένας της γιος σπουδάζει Γαλακτοκομία, ώστε να αποκτήσει απαραίτητες γνώσεις που θα βοηθήσουν την οικογενειακή επιχείρηση. Μπορείτε να επισκεφτείτε το εργαστήριο και να δείτε από κοντά την παραγωγή των προϊόντων, τα οποία φτιάχνονται με όλους τους υγειονομικούς ελέγχους και πάνω από όλα με σεβασμό στον καταναλωτή που προτιμά τα

προϊόντα της Ασπρογιάς εδώ και χρόνια. Υπάρχει χώρος στον οποίο ο επισκέπτης μπορεί να δοκιμάσει τα προϊόντα και να πιει τον καφέ που η κυρία Σπυρούλα θα φτιάξει με αγάπη και χαμόγελο.

This family business has its headquarters in Asprogia Paphos. Operating since 2012, it comprises two separate processing units: a milk processing plant which makes traditional goat halloumi cheese, traditional asprogiatiko yogurt, cheese and Anari and a processing unit of vine products which made siousioukos, epsima, zivania and kiofteri.Ms. Spyroula Christodoulou, resident of Asprogia, learned the art of cheese making from her grandmother, her mother and her mother-in-law and so with the help of her family created an excellent business. You can visit the workshop and see the production of products up close. The company applies all health checks and above has respect for the consumer. There is an area where visitors can try their products and to try Ms Spyroulas’s co�ee which she prepares herself with love and a warm smile!

ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΟ

ΑΣΠΡΟΓΙΑΣΑσπρογιά-Πάφος. Τηλ.: 26722906 (φαξ), 99791755, 99420185

- 36 - - 37 -

Υπάρχουν δύο εκκλησίες στο χωριό αφιερω-μένες στην Αγία Βαρβάρα. Η πρώτη κτίστηκε με τη συγκατάθεση των Τούρκων επί Τουρκοκρατίας το 1872. Η στέγη της, προτού την ανακαινίσουν, ήταν κατασκευασμένη από καλάμια και ‘’κόν-νο’’. Πριν το 1974 μια φωτιά επεκτάθηκε εντός της εκκλησίας. Τουρκοκύπριος γείτονας άκουσε το κάψιμο των καλαμιών και, όταν πρόσεξε την εκκλησία να φλέγεται, βρέθηκε στο δίλημμα να

ειδοποιήσει ή όχι για βοήθεια, καθώς φοβόταν μήπως κατηγορηθούν οι Τουρκοκύπριοι. Τελικά αποφάσισε να ειδοποιήσει τους χωριανούς, που για καλή τους τύχη, μέχρι να ανταποκριθούν η φωτιά έσβησε από μόνη της. Το τέμπλο δεν είχε πάθει καμία ζημιά από τις φλόγες.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο Άγγλος δι-πλωμάτης, Γουίλλιαμ Τέρνερ, ο οποίος επισκέ-φτηκε το νησί κατά το έτος 1815, περνώντας και

Στενό δρομάκι του χωριούαπό την Αγία Βαρβάρα, οι κάτοικοι του χωριού «είχαν εξολοθρευθεί πριν από δύο χρόνια», δη-λαδή περίπου το 1813 πιθανότατα από πανώλη. Παρόλο που η πανώλη ήταν μια από τις βασικές αιτίες θανάτου και εγκατάλειψης χωριών την εποχή εκείνη, ωστόσο η Αγία Βαρβάρα ήταν ένας από τους οικισμούς που τελικά επιβίωσαν.

Τα εκατοντάδες θραύσματα αγγείων που βρίσκονται σκορπισμένα διάσπαρτα σε καλλιερ-γήσιμα χωράφια αλλά και σε ακαλλιέργητη γη μαρτυρούν μια έντονη πολιτισμική ανάπτυξη της περιοχής της Αγίας Βαρβάρας κατά το μακρύ πα-ρελθόν. Σύμφωνα με διάφορες ιστορίες, τυμβω-ρύχοι έσκαβαν τις νύχτες με τα φανάρια, για να ρημάξουν ασύλητους τάφους, ενώ πολλοί ήταν οι αρχαιοκάπηλοι που ξεπουλούσαν ανελέητα αρ-χαία αντικείμενα χωρίς να σέβονται την τεράστια ιστορία που κουβαλούσαν. Αρχαιολογικές ανα-σκαφές πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή της Αγίας Βαρβάρας από μια καναδέζικη αποστολή που έφτασε στην Κύπρο μέσα στα πλαίσια έρευ-νας που αφορούσε την Παλαίπαφο, τη δεκαετία του 1980. Σύμφωνα με τον David Rupp, η Αγία Βαρβάρα υπήρξε πόλη κατά την Κυπροαρχαϊκή Εποχή (750-475 π.Χ.) και τριγύρω της υπήρξαν επιπρόσθετα κατοικήσιμα σημεία. Είναι πιθανόν όμως η Αγία Βαρβάρα να υπήρξε κατοικήσιμη και τη Μέση Εποχή του Χαλκού. Ο Rupp υποστήριξε ότι η Αγία Βαρβάρα υπήρξε αξιοσημείωτος αρ-χαιολογικός χώρος λόγω του μεγέθους της και πιθανόν η εγκατάλειψή της να συνέπεσε με την εγκατάλειψη της Παλαιπάφου.

Από γεωλογικής άποψης, το χωριό παρουσι-άζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς γύρω από την κοίτη του ποταμού Έζουσα συναντάμε πετρώμα-τα όπως αργίλλους, κροκάλες και άμμους, ενώ στην υπόλοιπη διοικητική έκτασή του κυριαρ-

χούν οι αποθέσεις κρητίδων, μάργων και κερατό-λιθων. Η κοίτη του ποταμού δίπλα από το χωριό είναι σχετικά πολύ πλατιά και ένα μεγάλο μέρος της έχει μετατραπεί σε αρδευόμενη καλλιεργή-σιμη έκταση.

Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Αγίας Βαρβάρας είναι ο κ. Δημήτρης Αριστοκλέους, ο οποίος μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου παλεύουν για το καλύτερο της Κοι-νότητάς τους, ώστε αυτή να αναπτυχθεί και να προβληθεί.

Η Αγία Βαρβάρα, αν και μικρό χωριό, παρου-σιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ο επισκέπτης που βρίσκεται στην Πάφο μπορεί να το προσεγγίσει πολύ εύκολα, λόγω της μικρής του απόστασης από την πόλη, και να γνωρίσει πολλά για την πλούσια ιστορία του, να θαυμάσει τις ομορφιές του, να προσκυνήσει στις εκκλησίες του και να περάσει ωραίες στιγμές στο εσωτερικό του.

Το Κοινοτικό ΣυμβούλιοΗ νέα εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας

Just eight kilometers from Paphos, on the bank of river Ezousa, you will find the small village of Agia Varvara. It was a mixed village until 1975, when the Turkish inhabitants abandoned it due to the Turkish invasion. There are two churches in the village dedicated to Saint Barbara. The first was built with the consent of the Ottoman Turks in 1872. In the village, pottery pieces were found which reveal the long history of the Village. Agia Varbara, though a small village, is particularly interesting. When in Paphos visitors can reach the village very easily, because of the short distance from the town, learn about the village’s past, admire its beauty, go for a pilgrimage to the churches and enjoy its natural beauty.


Μόλις οκτώ χιλιόμετρα από την πόλη της Πάφου, σ’ ένα ύψωμα δεξιά της όχθης του ποταμού Έζουσα, σε υψόμετρο 95 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, βρί-σκουμε το μικρό χωριό Αγία Βαρβάρα. Ήταν μικτό χωριό μέχρι το 1975, οπότε οι Τουρ-κοκύπριοι κάτοικοί του αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν και να μετακινηθούν στις κατεχόμενες περιοχές, ως αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής. Η ονομασία του χωριού πιθανότατα προέρχεται από την πολιούχο Αγία του, την Αγία Βαρβάρα. Οι Τουρκο-κύπριοι κάτοικοι το ονόμαζαν Engindere που έχει τη σημασία της αχανούς πεδιάδας. Σύμφωνα με τις ενδείξεις, το χωριό είναι αρχαιότερο του 17ου αιώνα, αλλά δε γίνεται αναφορά γι’ αυτό σε παλαιότερες πηγές.

Paph

os D

istr

ict

Νερό πηγής

Αγία ΒαρβάραΑγία Βαρβάρα

- 36 - - 37 -

- 38 - - 39 -

Η ίδρυση του χωριού φαίνεται να συνδέεται με την ύπαρξη του μοναστηριού της Παναγίας

του Άρακα και τοποθετείται περίπου στο τέλος της Βυζαντινής περιόδου. Φαίνεται πως υφίστατο ήδη κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας με την ονο-μασία Lagodera και αποτελούσε φέουδο του βασι-λιά του νησιού. Κατά την περίοδο της Βενετοκρα-τίας, το βασιλικό κτήμα των Λαγουδερών περιήλθε στην κατοχή του Μάρκου Κορνάρο, της γνωστής οικογένειας Κορνάρο.

Στα βορειοδυτικά του χωριού βρίσκουμε την περίφημη εκκλησία της Παναγίας του Άρακα, η οποία από το 1985 περιλαμβάνεται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονο-μιάς της UNESCO. Είναι το κατάλοιπο του ομώνυ-

μου μοναστηριού που ιδρύθηκε το 1192 μ.Χ. και διαλύθηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Η εκ-κλησία της Παναγίας του Άρακα είναι μονόκλιτου τύπου με τρούλο της οποίας η στέγη διαμορφώνε-ται σε σχήμα σταυρού. Η ονομασία του «Άρακας» είναι αμφίβολη: σύμφωνα με μια εκδοχή προέρχε-ται από το φυτό «άρακος», το γνωστό αυτοφυές και κτηνοτροφικό φυτό «μαυράσιερον», το οποίο φυτρώνει εκεί σε αφθονία. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, το όνομα «Άρακας» συνδέεται με ένα κυ-νηγετικό γεράκι, τον «ιέρακα», υποστηρίζοντας ότι ένας βασιλιάς ή πρίγκιπας είχε βρει στην περιοχή την εικόνα της Παναγίας σ’ ένα βάτο ενώ προσπα-θούσε να απελευθερώσει το κυνηγετικό του γεράκι που είχε πιαστεί μέσα εκεί. Σήμερα εκτός από την

εκκλησία σώζεται και ένα διώροφο μοναστηριακό κτίριο στη βόρεια της πλευρά. Το 14ο αιώνα η εκκλησία φαίνεται πως καλύφθηκε με ξύλινη αμ-φικλινή στέγη, στρωμένη με επίπεδα αγκιστρωτά κεραμίδια, ενώ ο τρούλος καλύπτεται από ξεχω-ριστή στέγη. Η εκκλησία εσωτερικά είναι διακο-σμημένη με εξαιρετικής τέχνης τοιχογραφίες, οι οποίες κατασκευάστηκαν με δαπάνη του Λέοντος του Αυθέντη το 1192 μ.Χ. Περίφημη είναι η τοιχο-γραφία της Θεοτόκου πάνω από τη βόρεια είσοδο του ναού, η οποία χρονολογείται στον 14ο αιώνα. Το 17ο αιώνα ζωγραφίστηκαν διάφοροι άγιοι στην εξωτερική πλευρά του βόρειου τοίχου. Εξαιρετικής τεχνοτροπίας και τεράστιας λεπτομέρειας είναι και οι διάσημες εικόνες της εκκλησίας, αυτές του Χρι-στού και της Θεοτόκου Αρακιώτισσας που κρατάει στα χέρια της το Χριστό, οι οποίες χρονολογού-νται στα τέλη του 12ου αιώνα και έχουν αποδοθεί στο Θεόδωρο Αψευδή. Μοναδική σε ολόκληρη την Κύπρο είναι η τοιχογραφία της Βάφτισης στην οποία ο Χριστός απεικονίζεται γυμνός! Η εκκλησία της Παναγίας του Άρακα πανηγυρίζει την 8η Σε-πτεμβρίου, ανήμερα του γενεθλίου της Υπεραγίας Θεοτόκου.

Στα Λαγουδερά υπάρχει επίσης και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, κτίσμα των μέσων του 19ου αιώνα, με περίφημες εικόνες και εικονοστάσι τμή-μα του οποίου χρονολογείται στα τέλη του 16ου αιώνα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν η εικό-να της Παναγίας με το μικρό Χριστό, η οποία χρο-νολογείται γύρω στα 1650 και ένα τρίπτυχο που χρονολογείται στα 1593 μ.Χ.

Τα Λαγουδερά προσφέρονται ανεπιφύλακτα για περιπάτους στην φύση. Ένα εξαίρετης ομορ-φιάς μονοπάτι της φύσης ξεκινάει από την Εκκλη-σία της Παναγίας του Άρακα και τερματίζεται στην Εκκλησία του Σταυρού του Αγιασμάτι. Έχει μήκος 7 χιλιομέτρων. Πρόκειται για μια διαδρομή που περνάει μέσα από πυκνό πευκοδάσος, ανθισμένες αμυγδαλιές, ενώ ανατολικά της φαίνεται η κορυφή

Κιόνα, βόρεια ο καταγάλανος κόλπος της Μόρφου και η οροσειρά του Πενταδακτύλου, δυτικά το όρος Όλυμπος και νότια η Μαδαρή.

Για όσους επιλέξουν να μείνουν στο χωριό, αξί-ζει να περιηγηθούν σ’ αυτό, να δουν τα όμορφα σπίτια και τις αυλές με τις καταπράσινες κλημα-ταριές. Επίσης, μπορούν να επισκεφτούν το Ηρώ-ον, τις προτομές των ηρώων Φειδία Συμεωνίδη, αγωνιστή της Ελευθερίας, ο οποίος έπεσε μαχό-μενος κατά τον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. 1955-59, του Ανδρέα Κ. Ιωάννου και Παναγιώτη Π. Χατζηπαναγιώτη, αγνοουμένων της τουρκικής εισβολής και του Τρύφωνα Τρύφωνος, ο οποίος έπεσε σε ώρα καθήκοντος στις 18 Δεκεμ-βρίου του 1983.

Ο πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Λα-γουδερών, κ. Μιχάλης Συμεού, ο αντιπρόεδρος, κ. Βαρνάβας Μαλεκκίδης και τα μέλη, κ. Παναγιώτης Μαγκαφάς, κ. Ανδρέας Κουσουλίδης και κ. Χριστά-κης Χριστοφή παλεύουν να κρατήσουν ζωντανό το χωριό τους και καλούν τον καθένα από εμάς να το επισκεφτεί και να γνωρίσει από κοντά τις πλούσιες ομορφιές του.

Lagoudera is a village in the Nicosia district. In Lagoudera you can find the famous church of Panagia tou Araka, which since 1985, is listed in the UNESCO World Cultural Heritage monuments. It comprises the remnants of a monastery, founded in 1192 AD, and which was ruined during the Turkish occupation. It is a very important church, and is covered with exquisitely styled frescoes. Also famous, is the fresco of the Virgin Mary, dating back to 14th century, as well as other frescoes of the 17th century. You will also find the church of St. George here, built in the mid 19th century and containing unique icons. Lagoudera village is ideal for walks in nature. An exceptionally beautiful nature trail starts from the Church of Panagia tou Araka and ends in the Church of the Cross of Agiasmati. Its length is 7km. This route passes through the dense pine forest, the almond trees and offers a panoramic view of the surrounding area. For those who choose to stay in the village, a visit is strongly recommended

ΠεριοχήΛευκωσίας

Nic

osia

Dis

tric

t

Γραφείο - Ιατρείο Κοινοτικού Συμβουλίου

ΛαγουδεράΣτην περιοχή Πιτσιλιάς και στις καταπράσινες παρυφές της Μαδαρής σκαρφαλώνουν τα μικρά σπιτάκια του χωριού των Λαγουδερών. Σύμφωνα με τη Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλο-παίδεια, το όνομα του χωριού προήλθε από ένα φυτό που είχε την ονομασία «φκια του λαού» (=αυτιά του λαγού) και απλούστερα «λαούδκια». Συνεπώς, η ονομασία Λαγουδερά ή Λαουδερά πιθανόν υποδηλώνει περιοχή με πολλά «λαούδκια». Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, τα Λαγουδερά συνδέουν το όνομά τους με την ύπαρξη πολλών λαγών που βρίσκονταν στην περιοχή.

Πολιτιστικό Κέντρο και απόψεις του χωριού

- 38 - - 39 -

Το μοναστήρι της Παναγίας του ΆρακαΛαγουδερά

- 40 - - 41 -

Βορειοδυτικά της Μαλούντας βρίσκεται ένας μονόκλιτος θολωτός ναός, λιθόστρωτος με

δίκλινη στέγαση και καμπαναριό, η παλαιά εκκλη-σία της Παναγίας Χρυσοπαντάνασσας, κτίσμα του 1763. Κτίστηκε επί Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου. Η Παναγία Παντάνασσα, σύμφωνα με την παράδο-ση, θεράπευε παιδιά από 1 μέχρι 7 ετών, τα οποία συνοδεύονταν από τη μητέρα τους στην εκκλησία. Το μνημείο στο πέρασμα του χρόνου υπέστη σο-βαρές επεμβάσεις, ενώ επιδιορθώθηκε το Μάιο του 1990. Σήμερα είναι προστατευόμενο μνημείο της UNESCO. Στο χωριό υπάρχει, επίσης, και η

νέα εκκλησία της Παναγίας Χρυσοπαντάνασσας, η οποία ξεκίνησε να κτίζεται το 1919. Οι εργασίες ανοικοδόμησης διακόπηκαν λόγω της Μικρασιατι-κής Καταστροφής. Το 1955 άρχισε να ξαναχτίζεται με εθελοντικές εργασίες των χωριανών και έπειτα δόθηκε εργολαβία στον μάστρε-Γιάγκο για το ποσό των 2000 λιρών. Στη νέα εκκλησία υπάρχουν ει-κόνες που χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα και την Τουρκοκρατία, ενώ η εικόνα της Παναγίας χρο-νολογείται το 1741. Παλαιότερα, στις 25 Μαρτίου κάθε χρόνου, η εικόνα της Παναγίας της Παντά-νασσας περιφερόταν σε ολόκληρο το χωριό γεγο-

Αμφιθέατρο

νός που έφερνε ανακούφιση στους κατοίκους που υποδέχονταν την εικόνα έξω από τα σπίτια τους.

Σύμφωνα με την παράδοση, από τη Μαλούντα καταγόταν ο Όσιος Πανηγύριος. Ο Όσιος ασκή-τευε δίπλα από το χωριό από πολύ νεαρή ηλικία και συγκεκριμένα σε χώρο όπου υπάρχουν θεμέ-λια της εκκλησίας της Αγίας Αικατερίνης, η οποία χρονολογείται στα χρόνια πριν από την Τουρκο-κρατία. Στην περιοχή εκείνη, η οποία ονομάζεται «Κατελού» και συγκεκριμένα πάνω στα θεμέλια της εκκλησίας της Αγίας Αικατερίνης προγραμματίζε-ται να χτιστεί ένα ξωκλήσι αφιερωμένο στην Αγία Αικατερίνη και τον Όσιο Πανηγύριο. Ο Όσιος Πα-νηγύριος έζησε έναν ενάρετο βίο, ενώ πολλά ήταν τα θαύματα που πραγματοποίησε: έδιωξε τις κα-ταστροφικές ακρίδες και θεράπευσε ασθενείς που έπασχαν από διάφορες ασθένειες. Στο χωριό σήμε-ρα -και συγκεκριμένα στη νέα εκκλησία της Πανα-γίας Χρυσοπαντάνασσας- βρίσκεται η εικόνα του, η οποία ζωγραφίστηκε το 1708 και επισκευάστηκε εκ νέου το 1841. Στην εικόνα του ο Άγιος εμφανί-ζεται ως ιερέας να φοράει φελόνιο, με το δεξί του χέρι να ευλογεί ενώ στο αριστερό κρατάει σταυρό. Η μνήμη του Οσίου Πανηγυρίου γιορτάζεται από την εκκλησία μας κάθε χρόνο στις 15 Μαΐου, μέρα κατά την οποία διοργανώνεται ιερά πανήγυρη στο χωριό.

Στον πυρήνα του χωριού θα βρείτε το Κοινο-τικό Κέντρο, ένα συγκρότημα, το οποίο κατασκευ-άστηκε από το Κοινοτικό Συμβούλιο με κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποτελεί αίθουσα εκδηλώσεων. Στεγάζει τα γραφεία του Κοινοτικού Συμβουλίου, το Κέντρο Νεότητας καθώς και ένα αμφιθέατρο, το οποίο άρχισε να κτίζεται το 1994 και τελείωσε το 2012.

Λίγο έξω από το χωριό της Μαλούντας βρί-σκουμε το Δημοτικό Σχολείο Μαλούντας, το οποίο κτίστηκε το 1998. Πρόκειται για μικρό σχολείο με τρεις αίθουσες διδασκαλίας, μια αίθουσα ειδικής

εκπαίδευσης, γραφείο δασκάλων, δύο αποθήκες, τουαλέτες, κουζίνα και χώρο υποδοχής των επι-σκεπτών. Επίσης, υπάρχουν σε αυτό δύο γήπεδα ποδοσφαίρου, ένα γήπεδο καλαθόσφαιρας και μια μεγάλη πλακόστρωτη αυλή με πολλά δέντρα. Στο σχολείο φοιτούν συνολικά έντεκα παιδιά, τα οποία κατοικούν μόνιμα στη Μαλούντα. Τέλος, στη Μα-λούντα εδρεύει από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 το Σύνταγμα της ΕΛΔΥΚ.

Κοινοτάρχης της Μαλούντας είναι ο κ. Ζούμος Παναγιώτης, άνθρωπος με σθένος και αποφασιστι-κότητα, ο οποίος με τη συνδρομή των υπόλοιπων μελών του κοινοτικού συμβουλίου συμβάλλει τα μέγιστα για να εκσυγχρονίσει τη Μαλούντα και να την καταστήσει μια πλήρως σύγχρονη κοινότητα.

Η Μαλούντα, ένα όμορφο χωριό που απέχει λίγα μόλις χιλιόμετρα από τη Λευκωσία, αποτελεί μια ευχάριστη απόδραση από την καθημερινότη-τα, αλλά και μια όμορφη επιλογή για μόνιμη εγκα-τάσταση.

Παναγία Χρυσοπαντάνασσα, κτίσμα του 1763Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Χρυσοπαντάνασσας

Malounta is a village located in the Nicosia district. Northwest of the village we can admire the old church of Panagia Chrysopantanassa, built in 1763. The Panayia Pantanassa, according to tradition, cured children from 1 to 7 years, who were accompanied by their mother to church. The monument over the years suffered serious damage and was repaired in May 1990. Today it is a protected monument of UNESCO. In the village there is a new church also dedicated to Our Panayia Chrysopantanassa, which was built in 1919. In the new church there are icons dating back to the 14th century and the Turkish occupation, while the image of the Virgin Mary dates back to 1741. Just outside the village we can find the Elementary School, which was built in 1998. It is a small school with three classrooms, a special education room, teachers’ office, two storerooms, toilets, kitchen and guest reception area. The school has also two soccer fields, a basketball court and a large paved courtyard with many trees. The school has a total of eleven children, who live permanently in the village. Malounta, is a beautiful village located a few kilometers away from Nicosia, and it is a pleasant escape from everyday life, but also a beautiful choice for permanent habitation.


Η Μαλούντα είναι χωριό της επαρχίας Λευκωσίας. Είναι κτισμένο στις βόρειες υπώρειες της οροσειράς του Τροόδους, σε υψόμετρο 415 μέτρων. Η ονομασία του χωριού πιθανόν προήλθε από τον Μαλούντα Απόλλωνα, προστάτη των προβάτων, ο οποίος είχε πολλά κοπάδια. Σύμφωνα με τον φιλόλογο Γεώργιο Παναγή, στο βιβλίο του «Τα τοπωνύμια των χωριών και δήμων της περιοχής Ορεινής», η Μαλούντα είναι το μοναδικό χωριό της περι-οχής Ορεινής που διατηρεί το ίδιο όνομα από αρχαιοτάτων χρόνων. Η ύπαρξη του χωριού μαρτυρείται από το Μεσαίωνα, όταν αποτελούσε φέουδο. Μάλιστα, κοντά στο χωριό βρέ-θηκαν ίχνη μεσαιωνικού οικισμού. Σε παλαιά δυτικά χειρόγραφα, η Μαλούντα αναφέρεται ως Melonda ή Millondo.

Nic

osia

Dis

tric

t

Ο Κοινοτάρχης στο Κοινοτικό Κέντρο

αλούνταΜαλούνταΜ

- 42 - - 43 -

∆ενδροφύτευση στoχωριό Λαγουδερά µε τηνοµάδα των οικολόγων



«Γιατί πρέπει να σέβομαι το περιβάλλον;», αναρωτιούνται πολλοί άνθρωποι. Επειδή χωρίς το περιβάλλον δεν μπορείς να ζήσεις, χρειάζεσαι το οξυγόνο. Όμως αν καταστρέφεις το περιβάλλον, αν ρυπαίνεις την ατμόσφαιρα με χημικά και τοξικά αέρια, αν εσύ γεμίζεις τους δρόμους με απορρίμματα πώς θα ζήσεις; Γι’ αυτό πρέπει να κάνεις κάτι να σταματήσουν όλα αυτά, να σκεφτείς τους συνανθρώπους σου, να σκεφτείς τη φύση, τα ζώα και τα πουλιά. Κάνε εσύ την αρχή και μετά θα συνεχίσουν και οι άλλοι. Το περιοδικό μας, τιμώντας την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, βρέθηκε στο χωριό Λαγουδερά και δεντροφύτευσε μαζί με τους Οικολόγους και το χωριό.

Why should we respect the environment, many people wonder. Simply, without the environment you cannot live, you need oxygen. But if you destroy the environ-ment, if you pollute the air with chemicals and toxic gases, if you �ll the streets with garbage, how do you live? We have to do something to stop all this, to think of our fellow man, to ponder the nature of animals and birds. You make the change and then others will follow. On Women's Day this year, our magazine commemorated the day by planting trees together with environmentalists and residents of the village.

Κάλαμος οινοποιείο βρίσκεται στο χωριό Αμαργέτη στην περιοχή της Πάφου. Το οινοποιείο ανήκει στον κ Νίκος Ιγνατίου ο οποίος τρέχει μαζί με το γιο του Θανάση. Το οινοποιείο παράγει κρασιά από Mataro, Ξυνιστέρι και το Μαρα-θεύτικο σταφύλια.

Kalamos Winery is located in Amargeti village in the Paphos region. The winery is owned by Mr. Nicos Ignatiou who runs it together with his son Thanasis. The winery produces wines from Mataro, Xynisteri and Maratheftiko grapes.

Kalamos Winery

- 44 - - 45 -

το Κέντρο Νεότητας.Το Κέντρο Νεότητας Αγίων Τριμιθιάς ιδρύθηκε

το Μάιο του 1981 με σκοπό τη δημιουργική ψυ-χαγωγία και την υγιή απασχόληση των νέων της Κοινότητας. Χαρακτηρίζεται ως «φυτώριο υγιούς νεολαίας-ελπίδας για το μέλλον». Περιλαμβάνει τους ομίλους Θεάτρου, Χορού, Καλαθόσφαιρας, Ποδηλάτου, Futsal και Κατηχητικού. Από το 1998 καλλιεργείται σε συστηματική βάση και το άθλη-μα της χειροσφαίρισης (handball). Λειτουργούν ακαδημίες supermini αγοριών και κοριτσιών, mini κορασίδων και αγοριών, παίδων και κορασίδων. Η ανδρική ομάδα του Κέντρου Νεότητας Αγίων Τρι-μιθιάς αγωνίζεται στη Β’ κατηγορία ανδρών της Κυπριακής Ομοσπονδίας Χάντμπολ, ενώ 8 παίκτες της ομάδας έχουν διακριθεί και αγωνίζονται στην εθνική ομάδα της Κύπρου. Οι παίκτες αυτοί συμ-μετέχουν στο πρωτάθλημα Α’ Κατηγορίας με την ομάδα του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου στο οποίο δίδονται με υποσχετική μεταγραφή εξασφαλίζο-ντας υποτροφίες για τις σπουδές τους. Το Κέντρο Νεότητας Αγίων Τριμιθιάς λαμβάνει, επίσης, μέρος σε όλους τους εορτασμούς και τις παρελάσεις, τι-μώντας τους αγώνες της Κύπρου μας. Εντός του οικήματος του Κέντρου Νεότητας Αγίων Τριμιθιάς έχει εγκαθιδρυθεί τιμητική πλακέτα για τον αγώνα του 1955-59. Στην πρόσοψη του οικήματος έχει ανεγερθεί μνημείο πεσόντων και αγνοουμένων του 1974 με ειδικό αφιέρωμα στον αγνοούμενο της κοινότητας Λοΐζο Χατζηπροκοπίου. Τα αποκαλυ-πτήρια έγιναν το Νοέμβριο του 2014. Προστάτης

Άγιος του Κέντρου Νεότητας είναι ο Αγ. Φανού-ριος, εικόνισμα του οποίου υπάρχει στο μνημείο.

Το σωματείο Ευαγόρας Παλληκαρίδης ιδρύθη-κε το 1997 και προήλθε από την ενοποίηση των δύο σωματείων που υπήρχαν παλαιότερα στο χω-ριό, του Δικεφάλου και του Ατρομήτου. Είναι αφιε-ρωμένο στον ήρωα της ΕΟΚΑ, Ευαγόρα Παλληκα-ρίδη, ο οποίος αποτελεί το ίνδαλμα των παιδιών της Κοινότητας Αγίων Τριμιθιάς. Το σωματείο ανα-πτύσσει σημαντικό κοινωνικό έργο, διαθέτει τρεις αθλητικές ομάδες (junior, έφηβοι, άντρες) καθώς και χορευτικό συγκρότημα. Πέρυσι, μπήκε ο θεμέ-λιος λίθος του νέου οικήματος του σωματείου από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ενώ φέτος τον Ιού-λιο αναμένεται να τελεστούν τα εγκαίνια του. Στο νέο οίκημα υπάρχει μεγάλη αίθουσα στην οποία συγκεντρώνονται χωριανοί για να απολαύσουν τον καφέ τους, να παρακολουθήσουν αγώνες ποδο-σφαίρου ή να απολαύσουν σουβλάκια που φτιά-χνονται στο χώρο. Κάθε χρόνο διοργανώνεται με μεγάλη επιτυχία χοροεσπερίδα και τελείται ετήσιο μνημόσυνο στον Ευαγόρα Παλληκαρίδη.

Στο Χριστιανικό Σύνδεσμο Γυναικών Αγίων Τριμιθιάς, ο οποίος είναι σε αγαστή συνεργασία με την Εκκλησιαστική Επιτροπή της Κοινότητας, δρα-στηριοποιούνται αρκετές γυναίκες του χωριού. Απώτερος σκοπός του Συνδέσμου είναι η βοήθεια διάφορων οικογενειών του χωριού που έχουν ανά-γκη. Με πρωτοβουλία του συνδέσμου διοργανώ-νονται διάφορες εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια των εορτών στις οποίες μαζεύονται τρόφιμα για τις

Κοινοτικό Συμβούλιο και η νέα εκκλησία του Προφήτη Ηλία

Το παλιό χωριό των Αγίων Τριμιθιάς χτίστηκε γύρω από την εκκλησία των Αγίων Αναργύ-

ρων. Σήμερα επεκτάθηκε, αλλά κράτησε την πα-λιά φυσιογνωμία του. Στον πυρήνα του χωριού θα περπατήσουμε σε στενά δρομάκια και θα δούμε πλινθόκτιστες οικοδομές παραδοσιακής αρχιτε-κτονικής, ισόγειες ή διώροφες. Μετά τη βάρβαρη τουρκική εισβολή του 1974 εγκαταστάθηκαν στο χωριό πρόσφυγες από πολλά χωριά της κατεχό-μενης Κύπρου και κτίστηκε προσφυγικός οικισμός βόρεια του παλιού χωριού. Στο χωριό μετά από το 1974 και την τουρκική εισβολή έχουν κτιστεί και νέες κατοικίες δίνοντας του την όψη μιας ανα-πτυσσόμενης και προοδευτικής κοινότητας.

Στους Αγίους Τριμιθιάς βρίσκεται η παλιά εκ-κλησία των Αγίων Αναργύρων, Κοσμά και Δαμια-νού, κτίσμα του 19ου αιώνα. Ήταν η κύρια εκκλη-σία του χωριού μέχρι τις 13 Ιουλίου 2013, οπότε έγιναν τα θυρανοίξια της νέας εκκλησίας του χω-ριού που είναι αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία. Σε αυτήν υπάρχει παρεκκλήσι του Αγίου Εφραίμ του οποίου το λείψανο βρίσκεται όλο το χρόνο στο ναό για προσκύνημα. Το εξωκλήσι των Αγίων Ραφαήλ,

Νικολάου και Ειρήνης κτίστηκε με πρωτοβουλία ομάδας νέων του χωριού καθώς και με οικονομική εισφορά και εθελοντική εργασία από όλη την Κοι-νότητα. Από την πολύ πιο παλιά εκκλησία του Αγί-ου Γεωργίου, για την οποία υπάρχει παράδοση για το αγίασμα, σώζεται μόνο η αρχαία μεγάλη εικόνα του ομώνυμου Αγίου.

Το χωριό αριθμεί περίπου 2000 κατοίκους, οι οποίοι είναι εξαιρετικά δραστήριοι και εργατικοί, είτε ως υπάλληλοι, καθώς και ως αυτοεργοδο-τούμενοι και επιχειρηματίες. Λίγοι απέμειναν που ασχολούνται με τη γεωργία και τη κτηνοτροφία διατηρώντας μεγάλα ή μικρά κοπάδια με πρόβα-τα ή κατσίκες, από το γάλα των οποίων φτιάχνουν χαλούμι και αναρή. Η Κοινότητα με επικεφαλής το Κοινοτικό Συμβούλιο διαθέτει μια σειρά από οργανωμένα σύνολα όπως είναι η Εκκλησιαστική Επιτροπή, ο Χριστιανικός Σύνδεσμος Γυναικών, ο Σύνδεσμος Γονέων Δημοτικού Σχολείου, ο Σύνδε-σμος Γονέων Δημόσιου και Κοινοτικού Νηπιαγω-γείου, οι τοπικές επιτροπές πολιτικών κομμάτων ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, το σωματείο Ευαγόρας Παλ-ληκαρίδης, ο Σύνδεσμος Πολυτέκνων, καθώς και

Παλιά εκκλησίατων Αγίων Αναργύρων,

Κοσμά και Δαμιανού


Άγιοι ΤριμιθιάςΆγιοι ΤριμιθιάςΠαλιά εκκλησία

των Αγίων Αναργύρων,Κοσμά και Δαμιανού

Οι Άγιοι Τριμιθιάς απέχουν περίπου 18 χιλιόμετρα από το κέντρο της Λευκωσίας. Το χω-ριό ονομάζεται και συνεκδοχικά «Αγιοί», όνομα που διασώζει και ο Νέαρχος Κληρίδης. Σύμφωνα με το μελετητή, το όνομα «Αγιοί» προέρχεται από τους Αγίους Αναργύρους, Κοσμά και Δαμιανό στους οποίους είναι αφιερωμένη η παλιά εκκλησία του χωριού. Το δεύτερο συνθετικό του ονόματος του χωριού, το όνομα «Τριμιθιά», δεν είναι σίγουρο από πού δόθηκε στο χωριό. Οι γλωσσολόγοι και οι λαογράφοι φαίνεται πως δε συμφω-νούν. Μέχρι σήμερα έχουν προταθεί διάφορες απόψεις με επικρατέστερη εκείνη του Στέφανου Βυζάντιου, ο οποίος δικαιολογεί το όνομα «Τριμιθιά» από το δέντρο «τριμίθι», το οποίο πιθανόν υπήρχε στο χωριό. Το χωριό, σύμφωνα με το Λεόντιο Μαχαιρά, την περίοδο της Φραγκοκρατίας ήταν φέουδο κάποιου JaquedeNoves.

- 46 - - 47 -

The village Agioi Trimithias is approximately 18km from the center of Nicosia. The old village of Agoi Trimithias was built around the church of St. Anargyroi. In the old village, which kept its old character, you can walk in the narrow streets and see the traditional architecture. In the village, after the Turkish invasion in 1974, new homes were built. The main church is dedicated to Saints Anargyroi, Cosmas and Damianos. It is a 19th century building and celebrates each year on November 1st .

In the village you can also find a youth center which aims to creatively entertain the youth of the village. The community also has a primary school, a kindergarten, a zoo, an equestrian centre a cafe and a fish tavern.

Nico

sia

Dist

rict

οικογένειες του χωριού και χρήματα για την ενί-σχυση της εκκλησίας του χωριού, του Συνδέσμου και των οικογενειών.

Στο χωριό λειτουργεί και ο Σύνδεσμος Πολυ-τέκνων Αγίων Τριμιθιάς, ο οποίος υπάγεται στον Παγκύπριο Σύνδεσμο Πολυτέκνων. Απαρτίζεται από πενταμελή επιτροπή και σκοπός του είναι η ευημερία των πολύτεκνων οικογενειών. Παρέχουν κοινωφελές έργο όσον αφορά τους πολύτεκνους της κοινότητας Αγίων Τριμιθιάς, στο μέτρο βέβαια του δυνατού.

Αξιοσημείωτο είναι και το έργο του Συνδέσμου Γονέων Δημοτικού Σχολείου Αγίων Τριμιθιάς και του Συνδέσμου Γονέων Δημόσιου και Κοινοτικού Νηπιαγωγείου Αγίων Τριμιθιάς, οι οποίοι επειδή έχουν τον ίδιο πρόεδρο και αρκετά κοινά μέλη, συνεργάζονται στενά. Συγκεκριμένα, προχώρησαν σε δράσεις όπως η δημιουργία απογευματινών δραστηριοτήτων (χορός, θέατρο, μουσική, αγγλι-κά, Taekwondo, ζωγραφική και μπαλέτο) με σκοπό τα παιδιά να απασχολούνται δημιουργικά έναντι μικρού κόστους. Το εγχείρημα αυτό είχε μεγάλη απήχηση. Επίσης, διοργανώθηκαν επιμορφωτικές διαλέξεις εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος για τους γονείς, ενώ προβλήθηκαν επιμορφωτικές και ψυ-χαγωγικές ταινίες στα παιδιά. Επιπλέον, μέσα από

διάφορες εκδηλώσεις οι δύο σύνδεσμοι προσπα-θούν να διατηρήσουν τα έθιμα και τις παραδόσεις του τόπου μας. Τέλος, κάθε χρόνο το Μάιο πραγ-ματοποιούν μεγάλο πανηγύρι.

Τα οργανωμένα σύνολα της κοινότητας με πρωτοβουλία του Κοινοτικού Συμβουλίου, σε μια προσπάθεια για καλύτερο συντονισμό μεταξύ τους και βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της κοινότητας, έχουν ιδρύσει από το 2003 το Συμβούλιο Κοινοτικής Ευημερίας (Σ.Κ.Ε.), το οποίο αφιερώνει αυτή την παρουσίαση της κοινότητας. Το Σ.Κ.Ε. δραστηριοποιείται, επίσης, με δενδροφυ-τεύσεις–δημιουργία χώρων πρασίνου, εκδηλώσεις καλλιτεχνικού και άλλου περιεχομένου. Λειτουργεί με επιτυχία τα τελευταία χρόνια το πρόγραμμα φύ-λαξης απασχόλησης παιδιών.

Οι Άγιοι Τριμιθιάς, σε μικρή απόσταση από τη Λευκωσία προσφέρονται για μια σύντομη απόδρα-ση από τους αγχώδεις ρυθμούς της καθημερινό-τητας. Ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στο Ζωολογικό Κήπο ΜΕΛΙΟΣ ή να απολαύσει φρέσκο ψάρι στην ψαροταβέρνα ΑΛΟΥΠΟΣ, αλλά και να επισκεφτεί τη γνωστή σχολή ιππασίας CAVALIER. Επίσης το χωριό προσφέρεται για κατοίκηση σε μια περιοχή όμορφη, ήσυχη, μακριά από το θόρυβο της μεγαλούπολης.

Κέντρο Νεότητος και Σωματείο Ευαγόρα Παλληκαρίδη

Ψαροταβέρνα Αλουπόςστους Αγίους Τριµιθιάς. Tel: 99352880 / 99444904



Σαν βρεθείτε στους Αγίους Τριµιθιάς πρέπει να κάνετε µία στάση για φαγητό στην ψαροταβέρνα του χωριού. Πριν από 27 χρόνια ο κ. Γιώργος Αλουπός, πρόσφυγας από την πανέµορφη Κερύνεια, λάτρης του ψαρέµατος, άνοιξε µια οικογενειακή ταβέρνα που µέχρι σήµερα αποτελεί σταθερή αξία και στην οποία σερβίρει µόνο φρέσκο ψάρι που αλιεύει ο ίδιος. Με την οικογενειακή αυτή ταβέρνα κατάφερε να µεγαλώσει και να σπουδάσει τέσσερα παιδιά. Τη διεύθυνση της ταβέρνας έχει σήµερα ο γιος του, ο οποίος είναι απόφοιτος της Ξενοδοχειακής Σχολής. Από πολύ µικρός µυήθηκε στην τέχνη του ψαρέµατος και έµαθε όλα τα µυστικά από τον πατέρα του. Εκσυγχρόνισε την ταβέρνα και σήµερα τη διατηρεί σε άριστη κατάσταση εργοδοτώντας µόνο Κύπριους, συµβάλλοντας έτσι στην οικονοµία του τόπου του. Εδώ µιλάµε για κουλτούρα και παράδοση στο ψάρι. Υπάρχει αγάπη για ό, τι κάνουν, αλλά και πολύχρονη εµπειρία, στοιχεία που µετράνε και φαίνονται στο τελικό αποτέλεσµα. Η σταθερή ποιότητα αλλά και οι σταθερές και χαµηλές τιµές κάνουν την ταβέρνα αυτή αγαπηµένο στέκι ακόµα και των πιο απαιτητικών καλοφαγάδων.

As you find yourself in Agii Trimithias, you need to make a stop for lunch in the village tavern. 27 years ago, Mr. George Aloupos, a refugee from the beautiful Kyrenia, who was fond of fishing since childhood, opened a family restaurant, which only serves fresh fish that he catches himself. Today the tavern is under the management of his son, who is a graduate of the Hotel School. He was introduced to the art of fishing from a young age and learnt all his father’s secrets.

The family’s passion for fish combined with their years of experience in the trade make a visit to this restaurant an unforgettable experience of fine cuisine and hospitality.

- 48 - - 49 -

εμβριάΤΗ Τεμβριά φαίνεται ότι υπήρχε τουλάχιστον

από το Μεσαίωνα, ενώ σε παλαιούς χάρτες τη βρίσκουμε με το όνομα Tenbria και Tenebria. Κατά τη Φραγκοκρατία, το χωριό αποτελούσε ιδιωτικό φέουδο και επί Ιακώβου Β’ (1460-1473) ανήκε στον κόμητα της Τρίπολης, Ιωάννη Τα-φούρ. Η Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια δεν

αποκλείει το όνομα να είναι μεταγενέστερο ξε-νικής προέλευσης που να το πήρε το χωριό από την περίοδο της Φραγκοκρατίας.

Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιε-ρωμένη στην Αγία Παρασκευή. Πρόκειται για μο-νόχωρη βασιλική, κτίσμα του 1872. Σε ένα λόφο δεσπόζει το εκκλησάκι του Σταυρού, κτίσμα του

Το πανέμορφο, πράσινο χωριό

εμβριάΤ1516. Από εδώ ο επισκέπτης απολαμβάνει πανο-ραμική θέα του μεγαλύτερου μέρους της πανέ-μορφης κοιλάδας της Σολιάς.

Πρόκειται για ένα χωριό με πλούσια ομορ-φιά και αξιοθέατα. Μην παραλείψετε να επισκε-φτείτε το Χάνι, ένα παλιό κτίριο που αποτελούσε χώρο διανυκτέρευσης των περαστικών. Επίσης, επισκεφτείτε τη Γερόβρυση, την παραδοσιακή βρύση του χωριού, ξακουστή ως «βρύση της αγάπης» εκεί όπου συναντιόνταν οι κοπέλες με τις στάμνες για να φέρουν νερό, συζητούσαν για τους αγαπημένους τους και αυτοί κρυμμένοι τις παρακολουθούσαν. Μέσα στο χωριό υπάρχει μια παλιά πηγή με το όνομα Δράκος. Λένε ότι εκεί έτρεχε κάποτε πολύ νερό και ότι κάθε βράδυ έβγαινε έξω από την πηγή ένας δράκος που τη φύλαγε και δε μπορούσαν οι κάτοικοι να πάρουν νερό. Σήμερα στην πηγή αυτή έκτισαν έναν πέ-τρινο δράκο που βγάζει από το στόμα του νερό. Μπορείτε να περιηγηθείτε το χωριό και να δείτε τα όμορφα σπίτια του με τις καταπράσινες κλη-ματαριές, όπως και τους φιλόξενους κατοίκους του που θα σας υποδεχτούν με χαμόγελο.

Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Τεμ-βριάς είναι ο κ. Γεώργιος Παπαχαραλάμπους, ο οποίος μαζί με τους άξιους συνεργάτες του και τους άλλους φορείς της Κοινότητας έχουν ως στόχο τους να εκσυγχρονίσουν το χωριό και να το καταστήσουν προσφιλή προορισμό για τον επισκέπτη. Αξίζει να αναφέρουμε ότι από το 1996 δραστηριοποιείται στην Τεμβριά το Κέντρο Νεότητας Τεμβριάς, το οποίο στεγάζεται σε μία από τις αίθουσες του Κοινοτικού Συμβουλίου στο κέντρο του χωριού. Στην Τεμβριά επίσης δρα-στηριοποιούνται η Αθλητική Ένωση Τεμβριάς και η Εκκλησιαστική Επιτροπή. Διοργανώνονται κάθε χρόνο στο χωριό ποικίλες δραστηριότητες αθλη-τικές, πολιτιστικές, ψυχαγωγικές και εκπαιδευτι-

κές με απώτερο στόχο την προβολή του και τη διατήρηση της πλούσιας κυπριακής παράδοσης.

Η Τεμβριά με τις ομορφιές, την ιστορία και την εκκλησιαστική της κληρονομιά αποτελεί πραγματικά μια ωραία επιλογή για επίσκεψη.

Εκκλησάκι του Σταυρού (180 αιώνας)Εκκλησία της Αγίας Παρασκευής

A truly beautiful village, Temvria is situated in the Nicosia District. The main church is dedicated to Saint Paraskevi and was built in 1872. Located on a hill stands the Chapel of the Cross, built in 1516. From here the visitor can enjoy panoramic views of of the beautiful valley of Solea. Inside the village, do not miss the Hani and Gerovrysi, a traditional natural fountain. There is also an old source flow of water, known as the «Dragon». Legend says that here, there was once an abundance of natural running water which was guarded at night by a dragon, keeping it safe, so the residents could get water! Temvria with its beauty, history and ecclesiastical heritage, is a great choice for a visit.


Ένα πραγματικά πανέμορφο χωριό είναι η Τεμβριά της επαρχίας Λευκωσίας. Βρίσκεται στην περιοχή της Σολιάς δυτικά του Κλάριου ποταμού σε υψόμετρο 480 μέτρων. Το κλίμα του είναι ιδανικό, αφού το χειμώνα είναι λίγο ψυχρό και σχετικά δροσερό το κα-λοκαίρι. Η παράδοση συνδέει την Τεμβριά με ένα αρχαίο βασίλειο του οποίου βασιλιάς ήταν κάποιος Τέμβρος και από το βασιλιά αυτό φαίνεται ότι προέρχεται και η ονομασία του χωριού. Μάλιστα, σύμφωνα με το θρύλο κάπου στην περιοχή υπάρχει θαμμένος θησαυρός που είναι αρκετός να συντηρήσει την Κύπρο για 7 χρόνια!

Nic

osia

Dis

tric

t

Κοινοτικό Κτίριο Τεμβριάς

Η παλιά πηγή «Δράκος»

- 48 - - 49 -

- 50 - - 51 -- 50 - - 51 -

Τα Καλλιάνα είναι ένα χωριό με πλούσια ιστο-ρία και μνημεία. Πραγματικό στολίδι του χω-

ριού είναι η εκκλησία των Αγίων Ιωακείμ και Άννης στο κέντρο του χωριού. Πρόκειται για μία από τις πιο παλιές εκκλησίες της Σολιάς. Είναι κτίσμα του 12ου αιώνα, σε ρυθμό βασιλικής, δίκλιτη και ξυλό-στεγη. Δυστυχώς οι πολλές επεμβάσεις που έγιναν στην εκκλησία αυτή από το 12ο μέχρι το 16ο αιώ-να αλλοίωσαν αισθητά την αρχική της κατασκευή και έτσι η εκκλησία δεν περιλήφθηκε στον κατάλο-γο της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Σή-μερα όμως σώζονται ελάχιστες τοιχογραφίες. Μια

σπάνια τοιχογραφία είναι εκείνη των Αγίων Σαρά-ντα, του 12ου αιώνα, ενώ πολύ σπουδαία είναι η φορητή εικόνα της Παναγίας Καλλιανώτισσας, μια αμφιπρόσωπη εικόνα με τη Σταύρωση στη μια με-ριά και την Παναγία την Οδηγήτρια από την άλλη. Η εικόνα αποτελεί αντίγραφο που έγινε το 1897 μ.Χ., ενώ το πρότυπό της δημιουργήθηκε το 1240 μ.Χ. Η εκκλησία γιορτάζει στις 9 Δεκεμβρίου, τη μέρα που γιορτάζεται η σύλληψις της Αγίας Άν-νας και στις 25 Ιουλίου, τη μέρα που γιορτάζεται η Κοίμηση της Αγίας Άννας.

Μια άλλη εκκλησία είναι εκείνη της Παναγίας

Ιαματικής που κτίστηκε το 1993 στα ερείπια πα-λαιότερης εκκλησίας. Το όνομά της οφείλεται στα πολλά θαύματα που έκανε η Παναγία στην περι-οχή, τα οποία αφορούσαν κυρίως αιμορραγίες. Πρόκειται για μία τρίκλιτη βασιλική και αρκετά μεγάλη Εκκλησία στην οποία βρίσκεται η περίφη-μη εικόνα της Παναγίας της Ελεούσας. Γιορτάζει στις 15 Αυγούστου, ημέρα των εγκαινίων της και γιορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου. Επίσης, τη Δευτέρα του Πάσχα, στην εκκλησία αυτή γίνεται εμπορική πανήγυρις.

Αρκετά χιλιόμετρα έξω από το χωριό, πάνω σε ένα μικρό βράχο ανάμεσα στα αμπέλια βρίσκου-με τα ερείπια του ξωκλησιού του Αγίου Γεωργίου. Επιπλέον, βρίσκεται σε εξέλιξη η ανέγερση ενός ξωκλησιού αφιερωμένου στον Άγιο Τιμόθεο και στην Αγία Μαύρα στην περιοχή Κουφή. Πρόκειται για ένα ξωκλήσι κτισμένο από πέτρα της περιοχής και ξύλινη οροφή.

Στην είσοδο του χωριού, πάνω στον παλιό δρόμο Λευκωσίας-Τροόδους ορθώνεται το Χάνι των Καλλιάνων, ένα διώροφο κτήριο με καμάρες του 1900 μ.Χ., εξαιρετικό δείγμα της λαϊκής αρχι-τεκτονικής. Παλαιότερα λειτουργούσε ως πανδο-χείο, ενώ αργότερα ως καφενείο-εστιατόριο και τον 20ο αιώνα ως διακομιστικό κέντρο που δεχό-ταν εμπόρους από την Αμμόχωστο και τη Μόρ-φου. Έχει κηρυχθεί από το Τμήμα Αρχαιοτήτων ως διατηρητέο μνημείο. Έχει αναπαλαιωθεί και χρησιμοποιείται σήμερα ως πολιτιστικό κέντρο. Στο ισόγειο λειτουργεί κυλικείο-καφενείο, ενώ οι δύο πρώτες αίθουσες παραχωρήθηκαν στον Πολι-τιστικό-Αθλητικό Σύλλογο «Πρόοδος Καλλιανών», οι δύο επόμενες αίθουσες, στο Κέντρο Νεότητας και η τελευταία στεγάζει το Κοινοτικό Συμβούλιο. Στους στεγασμένους ηλιακούς του κτηρίου πραγ-ματοποιούνται κατά διαστήματα οι εκδηλώσεις της κοινότητας.

Δίπλα στο Χάνι βρίσκεται το Γεφύρι του Αγίου Ηρακλειδίου, το οποίο ενώνει τις δύο όχθες του

ποταμού Κλάριου. Κτίστηκε το 1900 μ.Χ. και απο-τελεί το σημείο όπου, σύμφωνα με την παράδοση, οι Απόστολοι Βαρνάβας και Μάρκος βάφτισαν τον Άγιο Ηρακλείδιο, όταν κατευθυνόταν προς τον Κα-λοπαναγιώτη.

Λίγο πιο πάνω από το Χάνι και στην όχθη παραπόταμου βρίσκεται ο νερόμυλος της οικο-γένειας Μυλωνά που στις μέρες του έσφυζε από ζωντάνια, σήμερα όμως αφέθηκε στη φθορά του χρόνου.

Εν κατακλείδι, με μία περιδιάβαση στα Καλλιά-να θα αναπολείτε το ρομαντισμό που μας χάρισε η φύση και την παράδοση στη λαϊκή αρχιτεκτονική που παραμένει για εμάς κληρονομιά.

Πρόεδρος του κοινοτικού Συμβουλίου είναι ο κ. Χρίστος Πολυκάρπου, ο οποίος με τους συνερ-γάτες του Χριστόδουλο Μιχαήλ, Ανδρέα Χριστο-δούλου, Ειρήνη Μαύρου και Παναγιώτη Κόκκινο φροντίζουν για την ανάπτυξη και την προβολή του χωριού τους, νοιάζονται για τη διατήρηση της φυσικής εικόνας του και γενικά βελτιώνουν τις συνθήκες βιωσιμότητας του δημότη στην ύπαι-θρο.

Kalliana is a village in the Nicosia district. It is a village rich in history and monuments. The main church of the village is that of Saints Joachim and Anna located in the village’s center. It is built in the 12th century. Unfortunately the many changes made to the church from the 12th till the 16th century significantly altered the original structure and so the church was not included in the list of world heritage monuments of UNESCO. Another church is that of Panayia Iamatiki built in 1993 on the ruins of an older church. Its name is due to the many miracles the Virgin Mary did in the region. Moreover, there is an ongoing construction of a chapel dedicated to St. Timothy and Agia Marvi . It is a church built of stone and wood .Once we enter the village on the old Nicosia-Troodos road stands the Hani of Kaliani, a two-storey building with arches of 1900 AD, fine example of folk architecture and it has been declared by the Department of Antiquities as a protected monument. It has been restored and is now used as a cultural center. In the village one can also admire, the manual olive mill which is the only one that can be found in the Solia area. Next to Hani is the Bridge of San Irakleidios, built in 1900 AD.


Nic

osia

Dis

tric

t

Γιορτή του Αγίου Τιμοθέου & Αγίας Μαύρας

Το Γεφύρι του Αγίου Ηρακλειδίου, Τοιχογραφία των Αγίων Σαράντα και ο ποταμός Καρκώτης

- 50 - - 51 -

Το Χάνι των Καλλιάνων

ΚΚΣτην πανέμορφη και ολάνθιστη την άνοιξη κοιλάδα της Σολιάς βρίσκουμε ένα εξαιρετι-κά όμορφο και άκρως ειδυλλιακό χωριό, τα Καλλιάνα. Ο Νέαρχος Κληρίδης αποδίδει την ονομασία του χωριού στο ότι τα πιο παλιά σπίτια του χωριού ήταν σαν ξύλινες καλύβες που είχαν το όνομα «καλλιάνα». Σύμφωνα με μια άλλη παράδοση αναφέρεται ότι στην περιοχή κατοικούσε κάποτε μια πολύ καλή γυναίκα την οποία έλεγαν Άννα, η «Καλή Άννα» και έτσι το χωριό ονομάστηκε Καλλιάνα. Τέλος, ένας άλλος μελετητής συνδέει το όνομα του χωριού με το χωριό Καλλιάνη της Αρκαδίας, γεγονός που μαρτυρεί ότι οι κάτοικοι της Σολέας είναι απόγονοι εποίκων από την Αρκαδία. Σε μεσαιωνικούς χάρτες, το χωριό είναι σημειωμένο ως Galina.

αλλιάνααλλιάνα

- 52 - - 53 -

Επικάλυψη αγγείων


Τα Καμινάρια περιλαμβάνονται σε έγγραφο των πρώτων δεκαετιών του 16ου αιώνα. Σύμφωνα

με αυτό, οι κάτοικοι ήταν εγκατεστημένοι σε δύο οι-κισμούς, τα Πάνω και τα Κάτω Καμινάρια. Σύμφωνα με τοπική παράδοση, οι δύο αυτοί οικισμοί βρίσκο-νταν στην τοποθεσία «Όρπολη» και «Κτίστης». Οι κάτοικοι μετακινήθηκαν σταδιακά και εγκαταστάθη-καν στη σημερινή θέση του χωριού κατά τα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας (1571-1878). Έγγραφα του 1594, 1595, 1683 και 1715 μαρτυρούν την ενο-ποίηση των δύο οικισμών.

Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει ο κύριος ναός

του, ο οποίος είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο. Πρόκειται για εκκλησία του 18ου αιώνα. Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου υπήρχε αρχικά στην τοποθεσία των δύο οικισμών, Πάνω και Κάτω Καμινάρια, ενώ στη σημερινή της θέση κτίστηκε, όταν οι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν στο σημερινό χωριό. Σύμφωνα με επιγραφή στην εικόνα του Αγίου Γεωργίου που βρίσκεται στο εικονοστάσι του χωριού, ο ναός κτί-στηκε με δαπάνη του ιερέα Λουκά. Είναι ξυλόστεγος και τρίκλιτος ναός, αρχικά μικρών διαστάσεων. Το 1905 επεκτάθηκε και πήρε τη σημερινή του μορφή. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η δυτικότροπη εικόνα του Χριστού Παντοκράτορα. Το εικονοστάσι είναι κατα-σκευή του 18ου αιώνα και είναι διακοσμημένο με λεπτομερή γραπτό διάκοσμο με πολύχρωμα άνθη. Ο ναός του Αγίου Γεωργίου γιορτάζει κάθε χρόνο στις 23 Απριλίου, ανήμερα της μνήμης του Αγίου και στις 3 Νοεμβρίου, την ημέρα που η Εκκλησία μας γιορτά-ζει την ανακομιδή των λειψάνων Του.

Σε ένα ύψωμα στο δυτικό άκρο του χωριού βρί-σκουμε την μικρή ξυλόστεγη εκκλησία της Παναγί-ας της Καρδοβαστάζουσας. Είναι κτίσμα του 16ου αιώνα. Υπέστη αρκετές φθορές, καταστράφηκε ένα μέρος της οροφής και ανακατασκευάστηκε το 19ο αιώνα. Το 1970 κατασκευάστηκε από το Τμήμα Αρ-χαιοτήτων. Η εκκλησία ήταν ολόκληρη αγιογραφη-μένη, ενώ σήμερα οι περισσότερες τοιχογραφίες έχουν καταστραφεί. Ανάμεσα στις τοιχογραφίες που σώζονται βρίσκεται και μία μισοκατεστραμμένη τοι-χογραφία που απεικονίζει τους δωρητές του ναού,

μία γυναίκα και τρία παιδιά. Στο τεταρτοσφαίριο της αψίδας εντός του ιερού σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση τοιχογραφία της Παναγίας με τα χέρια υψωμένα σε δέηση, με το Χριστό στο στηθάριο στον τύπο «Βλαχερνίτισσας» και φέρει την επιγραφή «Καρδιοβαστάζουσα». Κάθε Τρίτη του Πάσχα τελεί-ται λειτουργία στην εκκλησία.

Εντός του χωριού βρίσκουμε την εκκλησία του Αγίου Ερμολάου, κτίσμα του 17ου αιώνα πιθανότατα σε θέση παλαιότερου ναού. Πρόκειται για μονόχωρο ναό, ο οποίος σύμφωνα με επιγραφή σε πινακίδα που βρίσκεται αριστερά της νότιας εισόδου, ανακαινίστη-κε το 1995 από το Τμήμα Αρχαιοτήτων με δαπάνη του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντης. Το εικονοστάσι της εκ-κλησίας είναι απλό, κατασκευή του 19ου αιώνα, με γραπτό διάκοσμο, χρωματισμένο με λευκά και μαύρα τετραγωνάκια. Σύμφωνα με επιγραφή που βρίσκεται στο δεξιό μέρος του, κατασκευάστηκε το 1856 από τον Χατζημιχαήλ Χατζηγιάννη. Ο Άγιος Ερμόλαος θε-ωρούνταν προστάτης και θεραπευτής των ζώων. Ο ναός πανηγυρίζει κάθε χρόνο στις 26 Ιουλίου.

Τρία χιλιόμετρα δυτικά του χωριού βρίσκουμε την μικρών διαστάσεων εκκλησία του Αγίου Βασι-λείου. Είναι ξυλόστεγος μονόχωρος ναός του 16ου αιώνα. Εγκαταλείφθηκε για πολλά χρόνια και ένα με-γάλο μέρος της στέγης και του δυτικού τοίχου κα-τέρρευσε, ενώ ο νάρθηκας καταστράφηκε εντελώς. Επισκευάστηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων το 1966 και πήρε ξανά την αρχική του μορφή. Τελείται λει-τουργία την πρώτη μέρα του χρόνου.

Στα Καμινάρια το 1882 λειτούργησε το πρώτο σχολείο σε κτίριο που ανήγειρε γι’ αυτό τον σκοπό ο λόγιος Αρχιμανδρίτης Ιερώνυμος Μυριανθέας. Σ’ αυτό το σχολείο φοίτησαν γενιές κατοίκων του χω-ριού. Το 1983, δυστυχώς, το σχολείο διέκοψε τη λειτουργία του, ως αποτέλεσμα της αστυφιλίας που έφερε τη μείωση των μαθητών. Στις αρχές της δεκα-ετίας του 1990, το σχολικό κτίριο περιλήφθηκε στο πρόγραμμα Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργεί-ου Παιδείας και ανακαινίστηκε για να λειτουργήσει ως Πολιτιστικό Κέντρο και χώρος φιλοξενίας ομίλων κατά την θερινή περίοδο. Σήμερα, το παλιό σχολείο λειτουργεί ως ξενώνας και φιλοξενεί όσους επιθυ-μούν να γνωρίσουν το χωριό και τις ομορφιές του.

Τα Καμινάρια είναι ένα χωριό που διατηρεί σε πολύ μεγάλο βαθμό τα στοιχεία της λαϊκής ορεινής κυπριακής αρχιτεκτονικής. Τα σπίτια έχουν χαρα-κτηριστικές τσίγκινες στέγες. Εντός του χωριού θα λατρέψετε τα στενά πλακόστρωτα δρομάκια και θα θαυμάσετε τα πατροπαράδοτα σπίτια. Οι λάτρεις της φύσης πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτούν το μονοπάτι μελέτης της φύσης των Καμιναριών, το οποίο αποτελεί τμήμα του μονοπατιού που συνέ-δεε την Πάφο με την περιοχή της Μόρφου και της Λεμεσού. Το εν λόγω μονοπάτι ξεκινάει από τη γει-τονική κοινότητα των Τριών Ελιών και ακολουθεί πορεία παράλληλη με την πορεία του ποταμού. Τε-

ράστιο ενδιαφέρον παρουσιάζει το πλούσιο φυσικό του περιβάλλον καθώς και τα διάφορα μνημεία, τα οποία μπορεί να θαυμάσει ο επισκέπτης καθώς το διασχίζει. Συγκεκριμένα, μπορεί να θαυμάσει κανείς το ενετικό γεφύρι των Τριών Ελιών, τα ερείπια του ναού του Αγίου Ανδρονίκου, το ενετικό γεφύρι του Μύλου, το γεφύρι του Τζελεφού και τέλος το γεφύρι της Ρουδιάς.

Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Καμινα-ριών είναι ο κ. Ανδρέας Μουστάκας, ο οποίος μαζί με τους συνεργάτες του εργάζονται σκληρά για να βελτιώσουν την εικόνα του χωριού και να το προ-βάλουν.

Τα Καμινάρια με το πανέμορφο φυσικό περι-βάλλον αποτελούν εξαιρετικό προορισμό για τους λάτρεις της κυπριακής παράδοσης και της πλούσιας κυπριακής φύσης.

Limassol DistrictKaminaria is a beautiful village in the Limassol

district. In the village center stands the main temple, which is dedicated to Saint George. On a hill on the western edge of the village is the small church of Panagia Kardovastazousas, built in the 16th century and rebuilt by the Antiquities Department. Within the village is the church of St. Ermolaos, built in the 17th century probably in place of an older church. Three kilometers west of the village is the small church of St. Basilikos . In Kaminaria in 1882 opened , the first school and now serves as a guest house and accommodates those who wish to know the village and its beauty. In the village you’ll love the narrow cobbled streets and admire the traditional houses. Worth visiting is the nature trail Kaminaria where you can admire the beautiful Cypriot nature and various monuments such as the Venetian bridge of the Three Olives, the ruins of the church of Agios Andronikos, the Venetian bridge mill, the bridge of Tzelefou and the bridge Rouda. Kaminaria with beautiful natural surroundings is an excellent destination for lovers of the Cypriot tradition and rich Cypriot nature.

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (18ου αιώνα)Κ

Το πρώτο σχολείο του χωριού (1882)

Τα Καμινάρια είναι ένα όμορφο χωριό της επαρχίας Λεμεσού, κτισμένο σε υψόμετρο 780 μέτρων. Η ονομασία Καμινάρια φαίνεται ότι προέρχεται από τα πολλά καμίνια που υπήρχαν παλαιότερα στην περιοχή με τα οποία ζέσταιναν κομμάτια από ξύλο πεύκου προκειμένου να αφαιρεθεί η ρητίνη που χρησιμοποιούνταν για την επικάλυψη αγγείων. Αρκετά καμίνια σώζονταν σε χωράφια μέχρι τον 20ο αιώνα, οπότε και εξαφανίστηκαν. Σήμερα υπάρχει μόνο ένα καμίνι στο χωριό. Σύμφωνα με την παράδοση, τα Καμινάρια κατοικήθηκαν, γιατί υπήρχε εκεί μία βρύση με την ονομασία «Λάντα».

Καμινάριααμινάρια

- 54 - - 55 -

¸ LEM RELAX TRADING LTD åÝîáé íéá ïéëïçåîåéáëÜ åðéøåÝòèóè, è ïðïÝá äòáóôèòéïðïéåÝôáé áðÞ ôï 1991. ¸ åðéøåÝòèóè áòøéëÀ ðáòÜçáçå ôï æòïùôïðïôÞ Relax, Ûðåéôá ôïî ëáæÛ-æòáðÛ Captain ëáé ôï óæèîÀëé Relax, Ûîá Ûôïéíï áæÛãèíá ëáæÛ, Þìá øöòÝ÷ óùîôèòèôéëÀ.

Τα προϊόντα τους έγιναν σύντομα γνωστά για τη φρεσκάδα και για την ποιότητα που οφείλεται στα αγνά κυπριακά υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένα. »å íéá çëÀíá ðòïûÞîôöî ëáé çåàóåöî, è LEM RELAX TRADING LTD æÛòîåé ëïîôÀ íá÷ áçîÀ ëùðòéáëÀ ðïôÀ íå æòïîôÝäá ëáé íåòÀëé, íå ðéóôïðïéèíÛîè ðïéÞôèôá.

LEM RELAX TRADING LTD is a family business which has been active since 1991. The company originally produced Relax fruit juice, then the coffee-frappe Captain and the shot Relax, a prepared coffee beverage, all without preserva-tives.

Their products soon became known for their freshness and quality due to the pure Cypriot materials from which they are made. With a range of products and flavors, LEM RELAX TRADING LTD brings us pure Cypriot drinks with care, and certified quality.

LEM RELAX TRADING LTD

LEM RELAX TRADING LTD. 6 Frynis, Anthoupolis, Cyprus. Tel. 99520947LEM RELAX TRADING LTD. ¼òàîè÷ 6, °îõïàðïìè÷, ºàðòï÷. Tèì. 99520947

Σε έναν ειλικρινά ζεστό και άνετο χώρο, πληµµυρισµένο από υπέροχες σπιτικές µυρωδιές, σας περιµένουµε για να απολαύσετε καφέ, ποτό και θεσπέσιο φαγητό όλες τις ώρες της µέρας. Απολαύστε κοντά µας, κατόπιν παραγγελίας, υπέροχη σούβλα, κλέφτικο και εποχιακούς µεζέδες. Τα ορεκτικά και τα κυρίως πιάτα µας ετοιµάζονται µε φροντίδα εκείνη τη στιγµή που τα παραγγέλνετε, µε αγνά και παραδοσιακά υλικά θησαυρούς του τόπου µας, όπως παρθένο ελαιόλαδο, φρέσκα χορταρικά και ντόπια κρέατα.

Είναι ιδιαίτερη χαρά µας να σας έχουµε κοντά µας και να σας περιποιηθούµε σερβίροντάς σας γεύσεις της παράδοσής µας.

In a genuinely warm and comfortable space, filled with wonderful homemade aromas, we invite you to sample coffee, drinks and delicious food all day long. Enjoy with us, upon request, our lovely souvla (spit), kleftiko and seasonal delicacies. Our appetizers and main dishes are prepared with care, at the time that you order, with fresh ingredients and traditional treasures of our land, such as virgin olive oil, fresh vegetables and meat.

It is our great pleasure to have you with us and to pamper you by serving our traditional cuisine.

















Kaminaria Tavern - Κοινοτικό Κέντρο

Για κρατήσεις στο τηλ. / For reservation tel. 99431332

- 56 - - 57 -

Ελιά… το υγρό χρυσάφι της Μεσογείου Ελιά, πολύτιμο δώρο της φύσης, αναπόσπα-

στο κομμάτι της μεσογειακής διατροφής και του ελληνικού πολιτισμού. Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, η ελιά ήταν το ιερό δέντρο της θεάς Αθηνάς, το οποίο δώρισε στους Αθη-ναίους προκειμένου να κερδίσει την εύνοιά τους στον ανταγωνισμό της με το θεό Ποσειδώνα σχετικά με το ποιος θα έδινε το όνομά του στην πόλη. Η ελιά, επίσης, ήταν για τους αρχαίους Έλ-ληνες σύμβολο των ολυμπιακών ιδεωδών, της ειρήνης της σοφίας και της νίκης και ένα στεφάνι από κλαδί ελιάς αποτελούσε το μοναδικό βρα-βείο που έπαιρνε ο Ολυμπιονίκης. Η ελιά εμφανί-ζεται και στο Χριστιανισμό, καθώς το κλαδί ελιάς που κρατούσε ένα περιστέρι ήταν για το Νώε ο οιωνός ότι η ανθρώπινη ζωή ξανάρχιζε στη γη, μετά το βιβλικό κατακλυσμό.

Πολλές ήταν οι αναφορές στις θεραπευτικές

Παναγιώτα Μίτα ΣυντάκτριαRound&Round Magazine

ιδιότητες της ελιάς και του ελαιόλαδου από την αρχαία ήδη εποχή. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της Ιατρικής, χαρακτηρίζει το ελαιόλαδο ως «ιδανική θεραπεία», ενώ στην αρχαία Ελλάδα το ελαιόλα-δο χρησιμοποιούνταν για επούλωση πληγών, για ενυδάτωση καθώς και για θεραπεία διαφόρων παθήσεων. Σύγχρονες μελέτες έδειξαν ότι το ελαιόλαδο βοηθά στις λειτουργείες του εγκεφά-λου και της καρδιάς.

Οι καρποί της ελιάς και το ελαιόλαδο αποτε-λούσαν από αρχαιοτάτων χρόνων αναπόσπαστο κομμάτι του κυπριακού τραπεζιού. Σε πολλές περιοχές του νησιού καλλιεργούνται μέχρι σή-μερα ελαιόδεντρα οι καρποί των οποίων μαζεύ-ονται συνήθως το Νοέμβριο. Πρόκειται για μια πολύ κουραστική και απαιτητική δραστηριότητα που χρειάζεται τη συνεργασία αρκετών ανθρώ-πων. Ο πολύτιμος καρπός μαζεύεται, κατόπιν συσκευάζεται σε σακιά και οδηγείται στο ελαι-οτριβείο εκεί όπου με τη βοήθεια υπερσύγχρο-νων μηχανημάτων παράγεται το ελαιόλαδο. Τα ελαιοτριβεία των παλαιότερων χρόνων διέθεταν μόνο μυλόπετρες, δύο πέτρες που ήταν τοπο-θετημένες η μία πάνω στην άλλη. Ανάμεσα στις πέτρες αυτές έμπαιναν οι ελιές, ενώ η παραγωγή ελαιόλαδου γινόταν με την περιστροφή της μίας μυλόπετρας.

Στη διατροφή μας προτιμάμε εξαιρετικά παρ-θένο ελαιόλαδο που παράγεται από την πλούσια κυπριακή γη.

- 58 -

Roundandround 9

Documents

Transcript of Roundandround 9