REDAGUJE ZESPÓŁ ł ę ł Ł ś - Sąd Apelacyjny w ... · REDAGUJE ZESPÓŁ w składzie: SSA Ewa...

40
REDAGUJE ZESPÓŁ w składzie: SSA Ewa Jastrzębska SSA Wojciech Bzibziak SSA Mirosław Ziaja Skład i opracowanie graficzne: Wanda Łaptaś Aleksandra Stecko

Transcript of REDAGUJE ZESPÓŁ ł ę ł Ł ś - Sąd Apelacyjny w ... · REDAGUJE ZESPÓŁ w składzie: SSA Ewa...

REDAGUJE ZESPÓŁ w składzie:

SSA Ewa Jastrzębska

SSA Wojciech Bzibziak

SSA Mirosław Ziaja

Skład i opracowanie graficzne: Wanda Łaptaś

Aleksandra Stecko

2

Rozdział I str. 3 - 10

ORZECZENIA Z ZAKRESU PRAWA KARNEGO MATERIALNEGO

Rozdział II str.10 - 21

ORZECZENIA Z ZAKRESU PRAWA KARNEGO PROCESOWEGO

Rozdział III str. 22- 24

ORZECZENIA Z ZAKRESU PRAWA CYWILNEGO – KODEKS CYWILNY

Rozdział IV str.25 - 26

ORZECZENIA Z ZAKRESU PRAWA CYWILNEGO – KODEKS POSTĘPOWANIA

CYWILNEGO

Rozdział V str.27

Ustawa z dnia 28.07.2005 O kosztach sądowych w sprawach cywilnych

Rozdział VI str.27 -28

Ustawa z dnia 30.06.2000r. Prawo własności przemysłowej

Rozdział VII str.29

Ustawa z dnia 24.06.1994r O własności lokali

Rozdział VII str.30

Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 roku O SPÓŁDZIELNIACH MIESZKANIOWYCH

Rozdział VIII str.31 - 40

ORZECZENIA Z ZAKRESU PRAWA PRACY i UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Aktualne i archiwalne egzemplarze Biuletynu Sądu Apelacyjnego dostępnesą na stronie internetowej:

www.katowice.sa.gov.p

3

Rozdział I

ORZECZENIA Z ZAKRESU PRAWA KARNEGO MATERIALNEGO

1.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 6 maja 2009 roku

II AKa 396/08

art. 4 §1 kk,art. 148 §1 kk

Nieobowiązywanie po 23 kwietnia 2009 roku art. 148 § 2 k.k. rodzić będzie też innedoniosłe skutki na przyszłość, a mianowicie takie, że poprzez art. 4 § 1 k.k. będzie można sięgaćprzy ocenie prawnej kwalifikowanych zabójstw po ustawę względniejszą dla sprawców, a więc poart. 148 § 1 k.k. Wszak nawet kolejna nowelizacja Kodeksu karnego z 1997 roku i ewentualneprzywrócenie art. 148 § 2 k.k. w brzmieniu z przed zmianą z dnia 27 lipca 2005 roku, a więc takżew zakresie sankcji, czy też trwałe wyeliminowanie z porządku prawnego kwalifikowanej postacizabójstwa i pozostawienie tylko i wyłącznie art. 148 § 1 k.k., nie zmieni tego, że poprzez art. 4 § 1k.k. trzeba będzie stosować ustawę względniejszą dla sprawcy, a więc z okresu po uchyleniu przezTrybunał Konstytucyjny art. 148 § 2 k.k.

W konsekwencji prowadzić to będzie do konieczności kwalifikowaniazachowań wyczerpujących znamiona opisane w art. 148 § 2 k.k. jako przestępstw z art.148 § 1 k.k. i stosowania kar przewidzianych w tym ostatnim przepisie.

Przewodniczący: SSA Witold Mazur Sędziowie: SSA Bożena Summer-Brason

SSA Wojciech Kopczyński(spr.)

2.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 8 pażdziernika 2009 roku

II AKa 97/09

art. 9 kk,art. 148 §1 kk

Specyfika posługiwania się bronią palną polega na tym, że decydując się na oddaniestrzału, używający broni wie, iż nie ma żadnego wpływu na siłę rażenia pocisku. Jeśli więc mierzyw kierunku człowieka, nawet jeśli nie widzi dokładnie przez szybę jego sylwetki, to w sposóboczywisty prezentuje swój stosunek do skutku, który w takim stanie faktycznym wydaje się byćpewny. Bez znaczenia jest tu kwestia możliwości trafienia przez pocisk w różne części ciała,bowiem w każdym niemal przypadku trafienia z broni palnej istnieje wysokie

4

prawdopodobieństwo spowodowania śmierci, a w sytuacji, gdy sprawcy celują w kabinę pojazdu,a więc w zasięgu rażenia pocisku jest górna część ciała pokrzywdzonych, w tym głowa – skutek wpostaci śmierci kierowcy i pasażera jest omalże oczywisty.

Przewodniczący: SSA Jolanta Śpiechowicz(spr.) Sędziowie: SSA Helena Kubaty

SSO del. Wiesław Kosowski3.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 12 listopada 2009 roku

II AKa 236/09

art. 11 §2 kk,art. 12 kk

Działania polegające na uprawie konopi, a następnie wytwarzaniu z nich środkaodurzającego, podjęte były z góry powziętym zamiarem. Wytwarzanie polegało przecież nasuszeniu ziela konopi, które zostały zasadzone i uprawiane przez oskarżonego właśnie w tymcelu. Systematycznie, w miarę dojrzewania kwiatostanów, oskarżony zbierał je, suszył, mielił,uzyskując znaczne ilości środka odurzającego. Uprawę konopi, a następnie wytwarzanie z nichśrodka odurzającego należało zatem uznać za jedno przestępstwo wyczerpujące znamionaokreślone w przepisach art. 63 ust. 3 i art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku oprzeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk przy zastos. art. 11 § 2 kk

Przewodniczący: SSA Piotr Mirek Sędziowie: SSA Alicja Bochenek

SSA Beata Basiura(spr.)

4.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 1 października 2009 roku

II AKa 276/09

art. 60 §1 kk,art. 310 §3 kk

Niewątpliwie przepis art. 310 § 3 kk zawierający w swojej sankcji możliwość zastosowanianadzwyczajnego złagodzenia kary jest przepisem o charakterze szczególnym dającym podstawędo wymierzenia takiej sankcji za popełnienie konkretnego typu czynu zabronionego. Wprzeciwieństwie do wspomnianego przepisu artykuł 60 § 1 kk jest normą o charakterze ogólnymdefiniującą w sposób generalny sytuacje, w których możliwe jest skorzystanie instytucjinadzwyczajnego złagodzenia kary. Stanowi on mianowicie, iż sąd może zastosować nadzwyczajnezłagodzenie kary w wypadkach przewidzianych w ustawie oraz w stosunku do młodocianego,jeżeli przemawiają za tym względy określone w art. 54 § 1 kk. Zasadniczym problemem wkontekście apelacji jawiło się prawidłowe określenie relacji pomiędzy tymi dwoma przepisami, a

5

w szczególności czy normy te powołane w podstawie wymiaru kary wykluczają się czy też raczejstanowią wzajemne uzupełnienie. Oczywistym jest, że żaden z tych przepisów nie stoi wsprzeczności względem drugiego. Przepis art. 60 § 1 kk nie wyklucza przepisu art. 310 §3 kk iodwrotnie. Obydwa stanowią możliwą do zastosowania podstawę prawną orzeczenia kary znadzwyczajnym złagodzeniem. Jednoczesne powołanie przepisu charakterze ogólnym jak iszczególnym nie stanowi zatem błędu, gdyż pierwszy z nich znajduje swoistego rodzajuskonkretyzowanie, doprecyzowanie w drugim. Trudno zatem przyjmować, aby przywołanie art.60 § 1 kk stanowiło zbędne superfluum orzecznicze, które wymagałoby jego wyeliminowania. Takipogląd nie odbiega zasadniczo od stanowiska zawartego w wyroku S.A. w Katowicach z dnia7.04.2005 r. sygn. II AKa 93/05 publ. KZS 2005/7-8/106, iż „przepis art. 310 § 3 k.k.przewiduje już w swojej treści ustawową możliwość stosowania instytucji nadzwyczajnegozłagodzenia kary. Nie zachodzi więc potrzeba ponownego odwoływania się w tej mierze do art.60 § 1 k.k." Zgodzić się bowiem można z poglądem, że możliwe jest poprzestanie na wskazaniu wwyroku jedynie art. 310 § 3 kk bez przepisu ogólnego jakim jest art. 60 § 1 kk. Powołanie jednakrównocześnie art. 60 § 1 kk nie stanowi uchybieniem takiego rodzaju, które powodowałobykonieczność zmiany wyroku w tym zakresie.

Przewodniczący: SSA Beata Basiura Sędziowie: SSA Małgorzata Niementowska

SSO del. Piotr Pośpiech(spr.)

5.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 4 czerwca 2009 roku

II AKa 139/09

art. 70 § 2 kk, art. 73 § 2 kk, art. 91 § 2 kk

Brak jest jakiegokolwiek racjonalnego argumentu, który przemawiałby przeciwkozastosowaniu przepisów art. 70 § 2 kk i art. 73 § 2 kk, w przypadku wymierzenia kary łącznejpozbawienia wolności w trybie art. 91 § 2 k.k. z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, wsytuacji gdy choćby jedno przestępstwo umyślne, pozostające w zbiegu ciągu przestępstw i innegoprzestępstwa, sprawca popełnił jako młodociany. Za ich zastosowaniem, a co za tym idzieobligatoryjnym orzeczeniem dozoru przemawiają zarówno potrzeba wzmożonej kontroli nadzachowaniem młodocianego sprawcy, jak i możliwość udzielenia mu przez wykonującego dozórkuratora sądowego pomocy, w celu pozytywnego przebiegu procesu resocjalizacji orazskutecznego osiągnięcia celów kary w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej.

Przewodniczący: SSA Witold Mazur(spr.) Sędziowie: SSA Wojciech Kopczyński

SSA Piotr Mirek

6

6.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 4 czerwca 2009 roku

II AKa 139/09

art. 85 kk, art. 91 § 2 kk

Skoro przepis prawny art.85kk określa zasady orzekania kary łącznej w przypadku, gdysprawca popełnił przypisane mu przestępstwa w ich realnym zbiegu, a art. 91 § 2 kk dotyczysytuacji, w której sprawca popełnił w warunkach określonych w art. 85 kk dwa lub więcej ciągówprzestępstw określonych w § 1 art. 91 kk lub ciąg przestępstw oraz inne przestępstwo,to powołanie w podstawie prawnej wymiaru kary łącznej art. 85 kk i art. 91 § 2 kk jest wadliwe.

W takiej sytuacji, podstawą prawną wymiaru kary łącznej winien być art. 91 § 2 kk,bo zasady orzekania kary łącznej w takiej sytuacji są określone w tym właśnie przepisie prawnym

Przewodniczący: SSA Witold Mazur(spr.) Sędziowie: SSA Wojciech Kopczyński

SSA Piotr Mirek

7.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 29 października 2009 roku

II AKa 322/09

art. 85 kk

Wykonanie kary w całości nie stoi na przeszkodzie wydaniu wyroku łącznego, ale niedotyczy to sytuacji, gdy skazanie uległo zatarciu. Zgodnie z treścią art. 106 kk z chwilą zatarciaskazania uważa się je za niebyłe. Konsekwencją tego jest uznanie za niebyłe samego przestępstwa,czyli uznanie z chwilą zatarcia skazania, że przestępstwa w ogóle nie popełniono. W takiej sytuacjiw chwili wydawania wyroku łącznego, brak było przesłanek z art. 85 kk.

Przewodniczący: SSA Beata Basiura(spr.) Sędziowie: SSA Małgorzata Niementowska

SSA Robert Kirejew

7

8.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 20 sierpnia 2009 roku

II AKa 123/09

art. 91 §1 kk, art. 413 kpk

Instytucja z art. 91 § 1 kk jest instytucją prawa materialnego i jako taka winna byćstosowana przez sąd meriti, bez względu na to, czy znalazła ona zastosowanie w akcie oskarżenia.

Przewodniczący: SSA Waldemar Szmidt Sędziowie: SSA Elżbieta Mieszczańska(spr.)

SSA Małgorzata Niementowska

9.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 13sierpnia 2009 roku

II AKa 200/09

art. 253 §1 kk

Zawarte w art. 253 §1 kk określenie "uprawia handel" jest równoznaczne z pojęciem"handluje", co oznacza kupuje, sprzedaje, zastawia, dokonuje zmiany, użycza ludzi lub dokonujejakichkolwiek innych transakcji cywilnoprawnych.

W tak podanych okolicznościach byłaby to też transakcja z odroczonym terminempłatności, wyczerpująca znamiona przestępstwa z art. 253 §1 kk.

Przewodniczący: SSA Bożena Summer-Brason(spr.) Sędziowie: SSA Aleksandra Malorny

SSA Wojciech Kopczyński

10.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 10 listopada 2009 roku

II AKa 317/09

art. 280 § 2 kk

Pistolet alarmowy "Start 3" kal. 6 mm stanowi broń palną.

Przewodniczący: SSA Michał Marzec Sędziowie: SSA Marek Charuza

SSA Grażyna Wilk(spr.)

8

11.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 6 sierpnia 2009 roku

II AKa 147/09

art. 284 §2 kk

Przyjęcie poglądu, zgodnie z którym przewłaszczenie na zabezpieczenie rzeczyoznaczonych co do tożsamości oraz zbioru rzeczy o zmiennym składzie jest możliwe pomimopozostawienia ich w posiadaniu dłużnika – pozwala na zastosowanie art. 284 par. 2 k.k. wobecdłużnika, który bezprawnie rozporządził powierzonymi mu przedmiotami przewłaszczenia nazabezpieczenie. Punktem wyjścia dla tego poglądu jest założenie, że własność rzeczyoznaczonych, co do gatunku (lub zbioru rzeczy) przechodzi na wierzyciela z chwilą ichzindywidualizowania – które nie musi wcale polegać na przeniesieniu posiadania.

Umowa o przewłaszczenie na zabezpieczenie stanowi tzw. powiernicze przeniesieniewłasności, polegające na zabezpieczeniu wierzytelności przez przeniesienie na wierzyciela prawawłasności rzeczy ruchomej z jednoczesnym ustanowieniem zobowiązania wierzyciela dokorzystania przez dłużnika z prawa własności w granicach ustalonych przez strony.

Przewodniczący: SSA Elżbieta Mieszczańska Sędziowie: SSA Jolanta Śpiechowicz(spr.)

SSO del. Robert Kirejew

12.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 26 listopada 2009 roku

II AKa 255/09

art. 586 ksh

Automatyczne powiązanie okresu pełnienia funkcji z zaniechaniem obowiązku zgłoszeniawniosku o upadłość bez odniesienia się do świadomości poszczególnych oskarżonych, co doistnienia przesłanek złożenia takiego wniosku i czasu, w którym taką wiedzę mieli lub powinnimieć z racji pełnionych funkcji, nie może zostać zaakceptowane.

Obowiązek zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości powinien być oceniany wedługobiektywnych i czytelnych kryteriów, jakimi są przesłanki wynikające z przepisów Prawaupadłościowego. Subiektywne oceny i przekonania osób odpowiedzialnych, co do przyszłejsytuacji finansowej spółki, czy też przewidywania, co do przyszłej koniunktury gospodarczej waspekcie globalnym i jednostkowym, często niepewne i zawodne, nie mogą wpłynąć nawyłączenie odpowiedzialności karnej, ale mają zasadnicze znaczenie dla oceny stronypodmiotowej przestępstwa, w tym rodzaju zamiaru, stopnia zawinienia.Wbrew podnoszonym przez obrońców wątpliwościom dotyczącym obowiązku zgłoszeniawniosków o upadłość w sytuacji, gdy brak warunków uzasadniających stwierdzenie upadłości,skoro spółka nie posiadała majątku wystarczającego na pokrycie kosztów postępowaniaupadłościowego, wskazać należy, że stanowisko doktryny w tym względzie jest jednoznaczne.Okoliczności, zgodnie z którymi w myśl art. 12 i 13 ustawy z dnia 28.02.2003 roku Prawoupadłościowe i naprawcze sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości są bez znaczenia,jeżeli chodzi o ustalenie terminu powstania podstawy upadłości i nie usprawiedliwiają

9

bezczynności członków Zarządu. To Sąd jest władny ocenić przesłanki ewentualnego oddaleniawniosku, a nie osoby zobowiązane do wystąpienia z takim wnioskiem.

Przewodniczący: SSA Bożena Brewczyńska Sędziowie: SSA Beata Basiura(spr.)

SSO del. Wiesław Kosowski

13.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 28 października 2009 roku

II AKz 685/09 art. 120 kpk,

ustawa rehabilitacyjna

Kwestie dotyczące ustalenia kręgu osób uprawnionych do uzyskania odszkodowania ztytułu represjonowania winny być przedmiotem merytorycznego rozpoznania sprawy, nie mogąbyć zatem uznane za formalny brak wniosku.

Przewodniczący: SSA Michał Marzec Sędziowie: SSA Alicja Bochenek

SSA Marek Charuza(spr.)

14.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 28 października 2009 roku

II AKz 684/09

ustawa rehabilitacyjna

Na gruncie ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeńwydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu PaństwaPolskiego możliwym jest stwierdzenie nieważności części orzeczenia.

Przewodniczący: SSA Bożena Summer-Brason(spr.) Sędziowie: SSA Jolanta Śpiechowicz

SSA Grażyna Wilk

15.

10

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 28 maja 2009 roku

II AKa 138/09

art. 8 ust. 1 ustawy rehabilitacyjnej

Treść znowelizowanego przepisu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia23 lutego 1991 r. nie pozostawia wątpliwości, że w aktualnym stanie prawnym odszkodowanie izadośćuczynienie na podstawie tego przepisu przysługuje wyłącznie za wykonanie orzeczenia,którego nieważność stwierdzono w trybie tejże ustawy, lub za wykonanie decyzji o internowaniu.Poza odpowiedzialnością odszkodowawczą Skarbu Państwa w tym trybie pozostają natomiastinne przejawy represji za działalność związaną z walką o niepodległy byt Państwa Polskiego, takiejak zwolnienie z pracy, czy zmuszenie przez pracodawcę do przejścia na gorzej płatnestanowisko.

Przewodniczący: SSA Bożena Summer-Brason Sędziowie: SSA Beata Basiura

SSO del. Robert Kirejew(spr.)

Rozdział II

ORZECZENIA Z ZAKRESU PRAWA KARNEGO PROCESOWEGO

15.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 9 września 2009 roku

II AKz 592/09

art. 2 §1 pkt. 4 kpk,art. 263 §2 kpk

Rozsądny termin rozpoznania sprawy posiada indywidualny charakter i jest nierozerwalniezwiązany z jej charakterem, złożonością tak przedmiotową, jak też podmiotową. Zatempodejmowanie przez prokuratora czynności mogących odnieść się tylko co do częścipodejrzanych nie dowodzi opieszałości w rozpoznaniu sprawy, a stanowi naturalny rezultatpostępowania o wielopodmiotowym charakterze.

Przewodniczący: SSA Paweł Węgrzynek Sędziowie: SSA Grażyna Wilk

SSA Aleksandra Malorny(spr.)

16.

11

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 12 listopada 2009 roku

II AKa 310/09

art. 9 kpk,art. 77 kpk,art. 117 kpk

W przedmiotowej sprawie oskarżony miał ustanowionych dwóch obrońców z wyboruwyraził więc wolę i gotowość korzystania z pomocy każdego z nich. Skoro tak, to każdego z nichnależało zawiadomić o terminach rozprawy. Zbieżność nazwisk, czy też pokrewieństwoobrońców, ta sama siedziba kancelarii adwokackiej, nie mogą w żaden sposób usprawiedliwiaćzaniechania powyższego.

Skoro oskarżony odrębnie ustanowił dwóch obrońców z wyboru, to każdego z nichnależy zawiadomić o terminie rozprawy, gdyż każdy z nich ma prawo wziąć w niej udział.Zaniechanie powyższego stanowi oczywistą obrazę przepisu art. 117 § 1 kpk, przewidującego takiobowiązek.

Przewodniczący: SSA Piotr Mirek Sędziowie: SSA Alicja Bochenek

SSA Beata Basiura(spr.)

17.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 12 listopada 2009 roku

II AKa 277/09

art. 17 § 1 pkt. 7 kpkart. 413 kpk

Prawomocne uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu stoina przeszkodzie ze względu na treść art. 17 § 1 pkt 7 kpk skazaniu go za zachowania będąceelementami tego czynu, które były przedmiotem wcześniejszego osądzenia niezależnie od stopniaspołecznej szkodliwości tego fragmentu czynu.

Nota [M.Z.]: w niniejszej sprawie Sąd Okręgowy uniewinnił oskarżonego od czynu z art. 13§1 kk w zw. z art.280§2kk, którego istota sprowadzała się do usiłowania rozboju przy użyciu niebezpiecznego narzędzia w postacirozgrzanego żelazka, którego to rozstrzygnięcia nie zaskarżył prokurator, a jednocześnie fragment tego czynu wpostaci przypiekania rozgrzanym żelazkiem pokrzywdzonej wprowadził do opisu występku znęcania o jakimmowa w przepisie art. 207§2 kk, za który to czyn skazał oskarżonego.

Przewodniczący: SSA Aleksandra Malorny Sędziowie: SSA Waldemar Szmidt

SSA Małgorzata Niementowska(spr.)

12

18.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 10 listopada 2009 roku

II AKo 219/09

art. 35 § 1 kpkart. 3 §2 kkwart. 38 i 41 ustawy z dnia 7.09.2007r o wykonywaniu kary pozbawienia wolnościpoza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego

Kwestie związane z wykonywaniem kary pozbawienia wolności poza zakłademkarnym w systemie dozoru elektronicznego ujęte zostały w odrębnej ustawie z dnia 7 września2007 r., to jednak – niezależnie od przyjętej techniki legislacyjnej – ich materia stanowi częśćuregulowań dotyczących prawa karnego wykonawczego, a zatem nie może być interpretowana woderwaniu od zasadniczych reguł zawartych w kodeksie karnym wykonawczym z 1997 r.

Podstawową zasadą rządzącą kwestią właściwości sądu penitencjarnego jest zasadamiejsca pobytu osoby skazanej – art. 3 § 2 k.k.w. – co wynika głównie z potrzeby zapewnieniauczestnictwa osoby skazanej w posiedzeniach sądu penitencjarnego.

Skoro decyduje miejsce pobytu osoby skazanej, to wskazane normy bez pozornejsprzeczności spójnie i konsekwentnie rozstrzygają problem właściwości sądu – jeśli skazanyprzebywa w zakładzie karnym winien to być sąd w okręgu którego skazany odbywa karępozbawienia wolności (art. 41 ustawy z dnia 7 września 2007 r.), a jeśli skazany jest na wolności tosąd w okręgu którego kara jest lub ma być wykonywana (art. 38 tejże ustawy).

Przewodniczący: SSA Mariusz Żak Sędziowie: SSA Bożena Summer-Brason

SSA Marek Charuza(spr.)19.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 28 października 2009 roku

II AKo 672/09art. 55 §1 kpk

Pokrzywdzony może wnieść do sądu subsydiarny akt oskarżenia tylko wtedy, gdy prokurator- po wyczerpaniu kolejnych, przewidzianych w art. 306 § 1 oraz w art. 330 § 1 i 2 k.p.k., szczeblizaskarżenia podejmowanych przez niego decyzji - wyda "powtórnie" "ponownie" postanowienieo odmowie wszczęcia lub o umorzeniu postępowania.

Nie ma racji skarżący, iż „powtórna „ decyzja o jakiej mowa w art. 55 § 1 k.p.k., zapadła wmomencie utrzymania w mocy przez Sąd zaskarżonego postanowienia wydanego przezProkuratora i że decyzja ta „otwiera” pokrzywdzonemu drogę do wniesienia subsydiarnego aktuoskarżenia.

Przewodniczący: SSA Bożena Summer-Brason Sędziowie: SSA Grażyna Wilk(spr.)

SSA Jolanta Śpiechowicz

20.

13

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 4 listopada 2009 roku

II AKz 698/09

art. 80 kpk,art. 574 kpk,art. 439 §1 pkt. 10 kk

W postępowaniu o wydanie wyroku łącznego z mocy art. 574 k.p.k. stosuje sięodpowiednio przepisy o postępowaniu zwyczajnym przed sądem I instancji. Zastosowanie w tympostępowaniu znajduje więc również norma zawarta w art. 80 k.p.k. stanowiąca o obowiązkuposiadania obrońcy w postępowaniu przed sądem okręgowym w I instancji w sytuacji, gdyoskarżony jest pozbawiony wolności. Przepis ten stosowany odpowiednio w postępowaniu owydanie wyroku łącznego, należy odnieść do skazanego.

Co prawda udział obrońcy w posiedzeniu, na którym wydano postępowanie o umorzeniupostępowania nie był obowiązkowy, gdyż taki obowiązek wynikający z art. 80 zd. 2 k.p.k. dotyczywyłącznie rozprawy, jednakże skazany pozbawiony wolności w trakcie postępowania o wydaniewyroku łącznego przed orzekającym w I instancji sądem okręgowym musi mieć zapewnionąpomoc prawną ze strony obrońcy

Przewodniczący: SSA Beata Basiura Sędziowie: SSA Witold Mazur

SSA Robert Kirejew(spr.)

21.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 9 września 2009 roku

II AKz 595/09

art. 85 §1 i 2 kpk

Przepis art. 85 § 2 k.p.k. mówi wyraźnie o „ustanowieniu innych obrońców”. Oznacza to,że ujawnienie kolizji interesów oskarżonych powoduje, iż obrońca, który dotąd bronił dwóch lubwięcej oskarżonych, nie może pozostać przy obronie żadnego z nich

Przewodniczący: SSA Paweł Węgrzynek Sędziowie: SSA Grażyna Wilk

SSA Aleksandra Molarny (spr.)

14

22.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 30 listopada 2009 roku

II AKp 144/09

art. 263 § 2 kpkart. 263 § 4 kpk

Okresy tymczasowego aresztowania przed skierowaniem sprawy do sądu z wnioskiem oumorzenie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających w trybie art. 324 § 1 kpk i naetapie postępowania sądowego oraz po przekazaniu sprawy prokuratorowi do dalszegoprowadzenia na podstawie art. 324 § 2 kpk podlegają sumowaniu.

Brak jest podstaw prawnych i przesłanek pozwalających na przyjęcie, że okres kiedysprawa zawisła w Sądzie rozpatrującym wniosek prokuratora o umorzenie postępowaniaprzygotowawczego i zastosowanie środka zabezpieczającego, nie wlicza się do terminu okresustosowania tymczasowego aresztowania o jaki mowa w przepisie art. 263 § 2 kpk.

Przewodniczący: SSA Witold Mazur

23.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 26 sierpnia 2009 roku

II AKp 96/09

art. 263 § 4kpk

Aby mówić o skutecznym złożeniu wniosku przez sąd o przedłużenie okresutymczasowego aresztowania, warunkującym możliwość jego rozpoznania przez Sąd Apelacyjny,niezbędne jest by wniosek ten zawierał również czasookres, na jaki występujący Sąd wnosi oprzedłużenie stosowania tymczasowego aresztowania.

Przewodniczący: SSA Elżbieta Mieszczańska Sędziowie: SSA Waldemar Szmidt(spr.)

SSA Michał Marzec

24.

15

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 21 października 2009 roku

II AKz 704/09

art. 337 § 1 kpkart. 345 § 1 kpk

Brak dołączenia do akt sprawy wywiadu środowiskowego, nawet, gdy jego dołączenie posiadałoobligatoryjny charakter, nie jest brakiem formalnym w rozumieniu art. 337 § 1 kpk.

Przewodniczący: SSA Michał Marzec Sędziowie: SSA Paweł Węgrzynek

SSA Aleksandra Malorny(spr.)

25.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 26 sierpnia 2009 roku

II AKz 566/09

art. 345 §1 kpk

Wprawdzie przepis art. 345 § 1 kpk nie wskazuje kryteriów ustalania brakówpostępowania przygotowawczego, których zaistnienie uzasadnia zwrot sprawy prokuratorowi, toexpressis verbis z przepisu tego wynika, że muszą to być braki istotne, o randze brakówdowodowych przy potrzebie poszukiwania nowych dowodów i przy założeniu, że dokonaniebrakujących czynności przez sąd powodowałoby znaczne trudności.

Przewodniczący: SSA Elżbieta Mieszczańska(spr.) Sędziowie: SSA Waldemar Szmidt

SSA Michał Marzec

26.

16

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 5 listopada 2009 roku

II AKa 250/09art. 391 §1 kpkart. 394 §2 kpk

W wypadku niemożności bezpośredniego przesłuchania pokrzywdzonegona rozprawie, w sytuacjach określonych w art. 391 § 1 k.p.k., protokoły jego przesłuchania, jak iprotokoły okazania osób, okazania rzeczy, konfrontacji, wizji lokalnej czy nawet eksperymentuprocesowego przeprowadzonych z jego udziałem, nie mogą podlegać jedynie ujawnieniu, w trybieart. 394 § 2 k.p.k., lecz z uwagi na ich każdorazową doniosłość dla ustaleń stanu faktycznego,muszą być odczytane na rozprawie w trybie przewidzianym przez przepis art. 391 § 1 k.p.k.

Przewodniczący: SSA Michał Marzec (spr.) Sędziowie: SSA Marek Charuza

SSA Grażyna Wilk

27.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 9 czerwca 2009 roku

II AKa 137/09art. 413 §1 pkt. 1 kpk

W komparycji skarżonego wyroku nie oznaczono oskarżyciela publicznego, pomimo,że zgodnie z dyspozycją przepisu art.413 §1 pkt 1 kpk wyrok takie oznaczenie winien zawierać. Zprotokołu rozprawy wynika niezbicie, że prokurator uczestniczył w rozprawie, istotnie natomiastnie stawił się na odroczonym ogłoszeniu wyroku, kiedy jego obecność nie była obowiązkowa.Ten ostatni fakt nie zwalniał jednak od oznaczenia w wyroku oskarżyciela publicznego poprzezwskazanie tego oskarżyciela, który uczestniczył w rozprawie, w dacie gdy zamknięto przewódsądowy i udzielono stronom głosu. Zaniechanie oznaczenia w wyroku oskarżyciela niewątpliwiestanowiło uchybienie, ale nie tego rodzaju, które mogłoby mieć jakikolwiek wpływ na treśćwyroku

Przewodniczący: SSA Aleksandra Malorny (spr.) Sędziowie: SSA Bożena Summer-Brason

SSA Alicja Bochenek

28.

17

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 17 września 2009 roku

II AKa 232/09

art. 424 kpk,art. 438 pkt. 2 kpk

Jeśli zaś chodzi o zarzut naruszenia art. 424 § 1 pkt 1 kpk, to zauważyć należy, iż zmianalub uchylenie orzeczenia z uwagi na naruszenie przepisów postępowania może nastąpić nie przykażdej takiej obrazie, a jedynie wówczas, gdy obraza ta mogła mieć wpływ na treść orzeczenia,przy czym nie wystarczy samo twierdzenie o wywarciu przez uchybienie wpływu na treśćorzeczenia, ale należy wykazać, że związek taki może realnie istnieć. Zauważyć także należy, żeuzasadnienie wyroku jest czynnością wtórną do rozpoznania sprawy, bowiem czynność tęwykonuje Sąd już po zakończonym rozpoznaniu sprawy, a uzasadnienie stanowi wyłączniedokument o charakterze sprawozdawczym, zawierającym przedstawienie w sposóbuporządkowany wyników narady z dokładnym wskazaniem, co Sąd uznał za udowodnione i jakocenił dowody, jeśli chodzi o podstawę faktyczną wyroku oraz wyjaśnieniem podstawy prawnejzapadłego w sprawie rozstrzygnięcia. Z tego też względu nawet stwierdzone niedomogiuzasadnienia, nie mogą stanowić postawy do przyjęcia, iż uchybienie art. 424 § 1 kpk miało realnywpływ na treść wyroku i musi prowadzić do jego zmiany bądź uchylenia, chyba że istnieją międzywyrokiem, a uzasadnieniem sprzeczności, bądź uzasadnienie zostało sporządzone z tak dalekoidącym rażącym naruszeniem wymogu jego sporządzenia, że uniemożliwiona jest całkowiciekontrola rozumowania Sądu, a zatem brak jest oceny dowodów i dokonania ustaleń faktycznych.

Przewodniczący: SSA Piotr Mirek Sędziowie: SSA Elżbieta Mieszczańska(spr.)

SSA Mirosław Ziaja

29.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 10 września 2009 roku

II AKa 227/09

art. 434 §3 kpk,art. 335 kpk

Wprawdzie wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28.04 2009 roku w sprawieP 22/07 (Dz. U z dnia 06.05.2009 roku, nr 68, poz. 585) odnoszący się do konstytucyjnościprzepisu art. 434§3 kpk, dotyczy przypadku wydania wyroku z zastosowaniem przepisu art. 387kpk, niemniej winien on mieć przełożenie również na sytuację wydania wyroków w oparciu owniosek złożony w trybie art. 335 kpk, bo w obu przypadkach wyrokowanie oparte jest nauzgodnieniach stron. Uwzględniając treść rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego, a takżepoglądy wyrażane przez doktrynę (vide: S. Zabłocki „Ograniczenia zakazu reformationis in peius –Palestra 2003/7-8/125; W. Kociubiński „Wyłączenie stosowania zakazu reformationis in peius w

18

wypadkach określonych w art. 60 §3i4 kk oraz art. 343 kpk lub art. 387 kpk” – Prok. i Prawo2004/10/147), Sąd Apelacyjny wyraża pogląd, że przepis art. 434§3 kpk dotyczy przypadkówapelacji na korzyść oskarżonego od wyroku wydanego w trybie art. 343 kpk opartych nazarzutach pozwalających ustalić, że oskarżony zrywa umowę o skazanie go z zastosowaniem tegoprzepisu. W sytuacji, gdy oskarżony wnosi apelację, gdy był skazany z zastosowaniem art. 343kpk,ale nie zrywa zawartej umowy o szybkie skazanie, to ograniczenie zakazu reformationis in peiuswyrażone w art. 434 §3 kpk naruszałoby konstytucyjne gwarancje oskarżonego.

Przewodniczący: SSA Michał Marzec Sędziowie: SSA Beata Basiura(spr.)

SSO del. Robert Kirejew

30.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 5 listopada 2009 roku

II AKa 297/09

art. 438 pkt. 4 kpk

Trudno nawet zrozumieć intencje obrońcy, starającego się wykazać, że rażącąniewspółmierność kary łączyć należy wyłącznie z takim, a nie innym określeniem okresu próby.Takie postawienie tematu nasuwa podejrzenie, że owa „rażąca niewspółmierność” to – dlaoskarżonego – obowiązek prowadzenia przez 5 lat ustabilizowanego i porządnego życia – beznadużywania alkoholu i przy wykonywaniu pracy.

Przewodniczący: SSA Jolanta Śpiechowicz(spr.) Sędziowie: SSA Wojciech Kopczyński

SSA Witold Mazur

31.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 20 sierpnia 2009 roku

II AKa 216/09

art. 443 kpk

Nie można mówić o naruszeniu art. 443 k.p.k., jeżeli czyny przypisane oskarżonemu wzaskarżonym wyroku były po raz pierwszy przedmiotem osądu, skoro w poprzednio zapadłymwyroku Sąd Okręgowy całkowicie pominął rozstrzygnięcie w zakresie tych czynów. Zatem czynyte nie były rozpoznawane w toku ponownego rozpoznania sprawy, a stąd wynika, że Sąd Iinstancji nie był związany normą art. 443 k.p.k. tak do ustaleń faktycznych, jak i wymiaru kary.

Przewodniczący: SSA Waldemar Szmidt Sędziowie: SSA Elżbieta Mieszczańska(spr.)

SSA Małgorzata Niementowska

19

32.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 30 września 2009 roku

II AKz 637/09

art. 459 §1 i 2 kpk, art. 429 §1 kpk,

art. 41 §1 i §2 kpk

Zarządzenie uznające za bezskuteczny wniosek o wyłączenie sędziów danego sądu zpowodu nie uzupełnienia w wyznaczonym terminie określonych braków formalnych , nie należydo żadnej z kategorii określonych w art. 459 § 1 i 2 kpk w zw. z art. 466 § 1 kpk, gdyż nie zamykadrogi do wydania wyroku, nadto nie jest związane ze środkiem zabezpieczającym i nie ma oparciaw przepisie szczególnym.

W tej sytuacji, w myśl art. 429 §1 kpk, zasadnie odmówiono przyjęcia środkaodwoławczego, jako że był on niedopuszczalny z mocy ustawy.

Przewodniczący: SSA Michał Marzec(spr.) Sędziowie: SSA Elżbieta Mieszczańska

SSA Bożena Summer-Brason

32.

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 22 pażdziernika 2009 roku

II AKa 295/09art. 569 §1 kpk,art. 71 §1 kk

Należy odróżnić sytuację, gdy kara grzywny, orzeczona w jednym z łączonychprawomocnych wyroków, została już w całości lub części wykonana, od sytuacji, gdy analogicznagrzywna, orzeczona na mocy art. 71 § 1 k.k., nie podlega wykonaniu z uwagi na zarządzeniewykonania kary pozbawienia wolności na mocy art. 75 § 2 k.k. O ile bowiem wykonanie w całościlub części poszczególnych, podlegających łączeniu kar jednostkowych, nie stoi na przeszkodziewydaniu wyroku łącznego obejmującego takie kary, o tyle ustalenie, że kara jednostkowa grzywnynie podlega wykonaniu, uniemożliwia uformowanie wyroku łącznego w oparciu o taką karę, któranie ma charakteru samoistnego i traci rację bytu, przestaje istnieć z momentem zarządzeniawykonania kary pozbawienia wolności. Taki nietrwały charakter ma kara grzywny orzeczonaobok kary pozbawienia wolności na mocy art. 71 § 1 k.k.

Przewodniczący: SSA Alicja Bochenek Sędziowie: SSA Wojciech Kopczyński(spr.)

SSA Małgorzata Niementowska

33.

20

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 28 pażdziernika 2009 roku

II AKz 693/09

art. 607 s kpk

Niedopuszczalne jest aby Sąd polski w ramach wdrożonej procedury w przedmiociewykonania nakazu europejskiego, ustalał, czy prawomocne postanowienie sądu zagranicznegozarządzające wykonanie kary pozbawienia wolności czyni zadość odpowiednim przepisom prawapolskiego. Byłoby to bowiem niedopuszczalne kontrolowanie materialnej treści zagranicznychrozstrzygnięć przez pryzmat ich zgodności z prawem polskim. Na powyższe wskazuje także treśćprzepisu art. 607 s § 4 kpk, który stanowi, iż sąd polski jest związany wymiarem orzeczonej kary.

Obowiązujące przepisy nie uprawniają więc Sądu w ramach niniejszego postępowania dobadania przesłanek zarządzenia przez sąd zagraniczny wykonania zawieszonej uprzednio karypozbawienia wolności.

Przewodniczący: SSA Bożena Summer-Brason Sędziowie: SSA Jolanta Śpiechowicz(spr.)

SSA Grażyna Wilk

34.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 2 grudnia 2009 roku

II AKz 804/09 Z uzasadnieniaart. 611 c § 1 kpk

W aktach sprawy brak jest informacji uzyskanej stosownie do przepisu § 76rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 stycznia 2002 roku w sprawie szczegółowychczynności sądów w sprawach z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego orazkarnego w stosunkach międzynarodowych (Dz. U. Nr 17. poz. 164). Przepis ten stanowi, żeprzed wydaniem postanowienia określającego kwalifikację prawną czynu według prawa polskiegooraz karę i środek podlegający wykonaniu sąd zwraca się do Ministra Sprawiedliwości oinformację, co do treści oświadczenia złożonego organom państwa obcego odnośnie dowarunków, na jakich nastąpiło przejęcie orzeczenia do wykonania.

Przewodniczący: SSA Wojciech Kopczyński Sędziowie: SSA Aleksandra Malorny

SSA Piotr Mirek(spr.)

35.

21

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 30 września 2009 roku

II AKz 643/09

art. 618 §1 pkt. 11 kpk,

Zasądzając opłatę za czynności adwokata z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze poduwagę niezbędny nakład pracy adwokata, a także charakter sprawy i wkład pracy adwokata wprzyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia, przy czym podstawę zasądzenia owej opłaty,stanowią stawki minimalne określone w stosownych przepisach. Opłata ta nie może byćjednocześnie wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotusprawy.

Tym samym w przyjętych stawkach minimalnych oddana została swoista wycenakoniecznego nakładu pracy po stronie pełnomocnika związana ze specyfiką określonego rodzajupostępowań. Jednocześnie ustawodawca pozostawił możliwość uwzględnienia przez sądorzekający pewnych nadzwyczajnych, szczególnych okoliczności, które pojawiając się w danejsprawie zwiększają diametralnie nakład pracy niezbędnej do prawidłowej realizacji obowiązkówprofesjonalnego pomocnika procesowego. Brak jest więc przesłanek do zasądzaniawynagrodzenia wyższego od stawek minimalnych w sprawie, w której żadne ekstraordynaryjneokoliczności nie wystąpiły, a skala aktywności adwokata pozostawała na przeciętnym poziomie.

Przewodniczący: SSA Michał Marzec Sędziowie: SSA Elżbieta Mieszczańska

SSA Bożena Summer-Brason(spr.)

36.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 30 września 2009 roku

II AKz 646/09

art. 624 §1 kpk

Zwolnienie oskarżonego przez sąd od ponoszenia kosztów sądowych nie uwalnia gojednocześnie od konieczności wyrównania oskarżycielowi posiłkowemu poniesionych przezniego uzasadnionych wydatków w sprawie.

[Nota MZ: np. z tytułu ustanowienia w sprawie pełnomocnika]

Przewodniczący: SSA Michał Marzec Sędziowie: SSA Elżbieta Mieszczańska

SSA Bożena Summer-Brason(spr.)

ORZECZNICTWO SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

22

Z ZAKRESU PRAWA CYWILNEGO

KODEKS CYWILNY

1.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 9 lipca 2009r

VACa 245/09

art. 74kc, 76kc,77kc

Sam fakt zawarcia przez strony umowy poprzez wymianę pism ( zamówienie i jegopotwierdzenie) nie oznacza , że jej modyfikacja nie mogła nastąpić w innej formie , w tym przezczynności konkludentne. Nie ulega wątpliwości , że strony nie zastrzegły formy szczególnej dlałączących je stosunków , w tym i dla zawarcia umowy , o czym świadczy fakt, że kolejnetransakcje realizowane były w oparciu o samo zamówienie i przystąpienie do jego wykonania, awięc czynności konkludentne . Nie mamy w tym przypadku do czynienia z sankcją nieważności,gdyż takowa nie została zastrzeżona przez strony , ani też taki rygor nie został przewidzianyprzez ustawę (art. 74§1kc i 76kc). Nieważność dokonywanych modyfikacji przy niezachowaniuformy z art. 77§1kc wchodziłaby w grę , przy innej aniżeli pisemna forma szczególna (art. 74§2kc). Podzielić należy wyrażony w literaturze pogląd , że jeżeli forma pisemna umowy pierwotnejwynika li tylko z woli stron (wyrażonej choćby w sposób dorozumiany) przepis art. 77§1 kc mawówczas charakter względnie obowiązujący . W takim przypadku strony są uprawnione doprzyjęcia we wzajemnych stosunkach innej formy dla czynności modyfikujących pierwotnąumowę.

Skład : Przewodniczący : SSA Zofia Kołaczyk ( spr) Sędziowie : SA Urszula Bożałkińska

SA Janusz Kiercz

2.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 9 czerwca 2009r

VACa 188/09

art. 117 § 2kc, 513 §1kc, 291§1kp, 292kp, art. 23 ust 1 ustawy z 13 lipca 2006r o ochronieroszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy(DZU Nr 158, poz. 1121)

Sąd pierwszej instancji prawidłowo ocenił charakter roszczeń powoda wynikający z art.23 ust1 ustawy z 13 lipca 2006r o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalnościpracodawcy (DZu Nr 158, poz. 1121). Przepis ten stanowi , że wypłata świadczeń ze środkówFunduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych powoduje z mocy prawa przejście nafundusz roszczenia wobec pracodawcy o zwrot wypłaconych świadczeń. Nie może więc budzićwątpliwości , iż przepis ten przewiduje ustawowy przelew na fundusz wierzytelności jakie

23

przysługiwały pracownikom wobec pracodawcy zapłaconych przez fundusz. Do takiej cesjidochodzi zaś wobec tego, iż Fundusz jako osoba trzecia spłaca wierzyciela. Podstawę roszczeniafunduszu stanowi więc art. 518 §1 kc przewidujący instytucję podstawienia , polegającą nazmianie podmiotowej , która dokonuje się nie przez zgodę stron lecz z mocy ustawy , przezsam fakt zapłaty cudzego długu , w wyniku czego dochodzi do wstąpienia osoby trzeciej wprawa wierzyciela (cessio legis). Powyższe prowadzi do wniosku , że nabyta przez Fundusz wnastępstwie zapłaty dokonanej na rzecz pracowników wierzytelność jest – co do natury- tąsamą, jaką w stosunku do pracodawcy mieli jego pracownicy. Bowiem fundusz spłacił długtylko formalnie własny , materialnie jednak cudzy bo obciążający pracodawcę stosownie doprzepisów art. 13, 183c , 29 78 i nast., 84 i nast. kp. Jeśli tak , to dłużnik , jakim jest pracodawca –pozwany przez fundusz - nie może być w gorszej sytuacji, niż byłby w procesie wszczętymwprost przez pracowników . Jest więc rzeczą oczywistą , że wierzytelność przejmowana przezfundusz przechodzi nań wraz ze wszystkimi ograniczeniami , w tym także ograniczeniamiwynikającymi z biegu przedawnienia. Do takiego wnioskowania podstawę daje art. 513 §1 kc,który to przepis znajduje zastosowanie do subrogacji w drodze analogii. W konsekwencjiuzasadnione jest więc przyjęcie , że o przedawnieniu roszczenia zwrotnego Funduszu dopracodawcy decyduje art. 291§ kp, który to przepis wprowadza 3 letni termin przedawnieniaroszczeń ze stosunku pracy(…). Stosownie do art. 292kp roszczenia przedawnionego nie możnadochodzić , a przepis art. 117§2 kc także zezwala dłużnikowi na uchylenie się od zaspokojeniaprzedawnionego roszczenia.

Skład: Przewodniczący : SSA Iwona Wilk(spr) Sędziowie : SA Grzegorz Stojek SA Janusz Kiercz

3.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 25 czerwca 2009r

VACa 128/09

art. 3531 kc, 695kc, 693kc, 750kc, 751pkt1 kc.

Kodeks cywilny w katalogu umów nie wyróżnia występującej w obrocie umowyokreślonej mianem „najmu sprzętu wraz z operatorem” .Zgodnie z zasadą swobody umówwyrażonej treścią art. 3531 kc strony zawierające umowę mogą zawrzeć bądź jedną z tzw. umównazwanych lub też ułożyć stosunek prawny według swego uznania , byleby jego treść lub cel niesprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku , ustawie ani zasadom współżycia społecznego.O kwalifikacji prawnej danego stosunku prawnego decydują jego elementy przedmiotowoistotne . W przypadku stosunków prawnych, w których występują elementy różnych rodzajówzobowiązań istotne znaczenie ma układ interesów stron z uwzględnieniem ich zgodnegozamiaru, celu powołania do życia określonego stosunku prawnego. W stosunkach, w którychdominuje jeden główny cel on determinuje ocenę danego stosunku. W tym przypadkuchodziło o pracę sprzętu obsługiwanego przez powoda (działanie) , a w istocie łączący stronystosunek prawny należał do kategorii umów o świadczenie usług, a nie o korzystanie z rzeczy( najem , dzierżawa) . Istotą tego stosunku nie było bowiem samo oddanie sprzętu we władaniepozwanego do swobodnego korzystania , a wykorzystanie jego zdolności przy zapewnieniufachowej obsługi. Praca sprzętu obsługiwanego przez powoda miała istotne znaczenie, a nie samsprzęt . Wartość całej transakcji wyznaczały zarówno sam sprzęt jak i zapewnienie jegofachowej obsługi . Tego rodzaju umowa nie spełnia przesłanek najmu regulowanego treścią art.659kc i nast. , jak i dzierżawy art. 693kc, przedmiotem których może być tylko rzecz i swobodne

24

prawo korzystania z niej – samodzielne władanie, eksploatowanie przedmiotu najmu w czasietrwania umowy. W przypadku zaś przedmiotowej umowy sprzęt w postaci koparki nieprzechodził we władanie pozwanej , nadal pozostawał we władaniu powoda, nie występowałakwestia przeniesienia fizycznego władztwa nad ta rzeczą , przejmowania jej przez pozwaną wokreślonym stanie , zwrotu w stanie niepogorszonym , co jest charakterystyczne przy najmie.Posiadaczem sprzętu był nadal powód , który wykonywał nim tylko określoną pracę wg.wskazań pozwanej. Umowa ta jest szczególnym rodzajem stosunku prawnego niemieszczącego się w ramach kodeksowych konstrukcji prawnych . W sytuacji zatem , gdy jejprzedmiotem były czynności faktyczne wskazujące cechy świadczenia usług , a jednocześnietych nie da się wtłoczyć w określony tryb uregulowany przepisami kodeksu cywilnegozastosowanie ma regulacja art. 750 kc. To zaś w konsekwencji powoduje , że w zakresieprzedawnienia ma zastosowanie norma prawna art. 751pkt1 kc, gdy przedmiot sporu dotyczyroszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności faktyczne – zapłaty za wykonane usługi ,które świadczone są przez powoda w sposób stały i zorganizowany w zakresie prowadzonejdziałalności.

Skład: Przewodniczący : SSA Barbara Kurzeja Sędziowie : SA Zofia Kołaczyk (spr)

SA Urszula Bożałkińska

4.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 29 października 2009r

VACa 406/09

art. 509kc, 917kc, 3531 kc.

Sąd pierwszej instancji uznał za niedopuszczalny zapis określający termin wymagalnościczęści roszczenia objętego ugodą jako wcześniejszy od terminu wymagalności wynikającego zfaktury VAT, której dotyczy wierzytelność objęta cesją, gdyż jest to sprzeczne z istotą umowyugody (art. 917kc) oraz umowy przelewu (art. 509kc) jako przeniesienie na cesjonariusza(powoda) większego zakresu uprawnień , niż ten który przysługiwał cedentowi. Rozumowaniatego nie sposób podzielić w niniejszej sprawie. Powód nabył sporną wierzytelność od cedenta wokreślonym stanie . Nie oznacza to jednak , iż po dokonaniu przelewu wierzytelnościcesjonariusz oraz dłużnik nie mogą dokonywać zmian w istniejącym pomiędzy nimi stosunkuprawnym. Modyfikacja taka nie oznacza , że doszło do przeniesienia w drodze przelewuwiększego zakresu uprawnień, niż wynikało to ze stosunku podstawowego . Ustalenie innegoterminu płatności ( wymagalności) poszczególnych należności mogło być zatem przedmiotemnowych ustaleń cesjonariusza oraz dłużnika i w żadnym razie nie naruszało regulacjidotyczącej przelewu wierzytelności . Istotą przelewu jest bowiem to, że na jego podstawiezmieniają się jedynie strony stosunku zobowiązaniowego , bez zmiany czy wygaśnięcia samegostosunku . Zatem skoro cedent oraz dłużnik potencjalnie mogli w ramach wzajemnych ustępstwzmienić warunki oraz termin zapłaty należności , takie samo uprawnienie przysługiwałocesjonariuszowi oraz dłużnikowi po dokonaniu cesji wierzytelności.Zgodnie z art. 917kc przez ugodę strony czynią sobie wzajemnie ustępstwa w zakresieistniejącego między nimi stosunku prawnego , w tym celu aby uchylić niepewność, co doroszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spóristniejący lub mogący powstać. Na podstawie art. 3531 kc strony mogą ukształtować stosunekzobowiązaniowy według swego uznania byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały sięwłaściwości ( naturze ) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego . Rodzaj i zakres

25

wzajemnych ustępstw mogą być różne i obiektywnie rzecz biorąc nie muszą być jednakowoważne , a wzajemne następstwa nie muszą być nawet ekwiwalentne.

Skład: Przewodniczący :SSA Tomasz Pidzik Sędziowie : SA Zofia Kołaczyk (spr)

SA Urszula Bożałkińska

KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO

5.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 16 lipca 2009r

VACa 241/0

art. 189kpc , art. 252 i art. 425 ksh

Sąd Apelacyjny w tym składzie przychyla się do poglądu odrzucającego konstrukcję tzw.uchwały nieistniejącej. Tryb przewidziany w art. 252§1 ksh i 525§1 ksh dotyczący uchwałsprzecznych z ustawą ma zastosowanie również w odniesieniu do uchwał określanych wdoktrynie mianem nieistniejących, stąd niedopuszczalne jest kwestionowanie ich w drodzepowództwa z art. 189kpc poza trybem kodeksu spółek handlowych . Uchwała jest bowiemswoistym rodzajem czynności konwencjonalnej korporacyjnych osób prawnych , której wymogiwyczerpująco regulują ustawy odnoszące się do poszczególnych rodzajów takich osób. Wodniesieniu do spółek prawa handlowego czyni to kodeks spółek handlowych.(…).Przewidujesankcje i szczególny tryb dla przypadku w którym podjęta uchwała nie spełnia cech modeluuchwały określonego przez ustawę gdy w procesie jej podejmowania doszło do naruszeniaprzepisów ustawy . Przez zawarte w treści art. 252§1 i 425§1 ksh , a niezdefiniowane w sposóbszczególny sformułowanie „uchwała sprzeczna z ustawą” należy rozumieć nie tylko kodeksspółek handlowych lecz także każdą inną ustawę obowiązującą w chwili podjęcia uchwały.Chodzi tu o sprzeczność z prawem uchwały naruszającej przepisy prawa dotyczące tak samegoprocesu podejmowania uchwały , jak i treści uchwały. W pojęciu „sprzeczności z ustawą”mieszczą się również przypadki, w których doszło do rażącego naruszenia prawa w procesiepodejmowania uchwały określonej mianem „uchwały nieistniejącej”(…) Skutki nieistniejącejczynności prawnej są w istocie takie same co bezwzględnie nieważnej czynności – występuje stanniewywołania i niepowstania skutków prawnych.

Skład: Przewodniczący : SSA Zofia Kołaczyk(spr) Sędziowie : SA Urszula Bożałkińska

SA Janusz Kiercz

6.

26

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 20 sierpnia 2009r

IACa 410/09

art. 1146kpc, 1147kpc, art. 18 p.p.m.

Wniosek dotyczył uznania za skuteczne na obszarze RP świadectwa rozwoduwystawionego przez notariusza Biura Notarialnego Spraw Osobowych w Kairze stwierdzającegorozwiązanie przez rozwód małżeństwa wnioskodawcy posiadającego obywatelstwo marokańskie ipolskie z uczestniczką posiadająca obywatelstwo polskie i francuskie - zawartego w Kairze ,zarejestrowanego w polskim urzędzie stanu cywilnego, ostatnim wspólnym miejscemzamieszkania stron były Katowice , a wnioskodawca nadal tam przebywa.W sprawie nie miały zastosowania przepisy Konwencji o uznawaniu rozwodów i separacjisporządzonej w Hadze w dniu 1 czerwca 1970r(DZU z 2001r, Nr 53, poz. 561) obowiązującej wPolsce od 24 czerwca 1996r , której stroną jest Egipt , gdyż z oświadczenia rządowego z 31stycznie 2001r w sprawie mocy obowiązującej Konwencji wynika , że Egipt nie wyraził zgody naprzystąpienie RP do Konwencji. Nie mają też zastosowania przepisy umowy z dnia 17 maja 1992rsporządzonej w Kairze między RP , a Arabską Republika Egiptu o pomocy prawnej w sprawachcywilnych i handlowych , gdyż w art. 24 tej umowy zawarto regulację stwierdzająca , żepostanowienia umowy nie dotyczą orzeczeń wydawanych w sprawach rodzinnych.Zgodnie z art. 18 p.p.m. dla rozwodu i separacji właściwe jest wspólne prawo ojczystemałżonków z chwilą wystąpienia z żądaniem rozwodu lub separacji, w braku takiego prawawłaściwe jest prawo państwa , w którym oboje zamieszkują .Jeśli ustawa przewiduje właściwośćprawa ojczystego obywatel polski podlega prawu polskiemu , chociażby prawo innego państwauznawało go za obywatela tego państwa(art. 2 p.p.m.)(…) Przeszkodą do uznania świadectwarozwodu wystawionego w Kairze nie jest okoliczność , że nie jest to orzeczenie sądu , utrwalonyjest bowiem pogląd , że przepis art. 1145 kpc dotyczy zarówno orzeczeń sądów zagranicznychjak i rozstrzygnięć innych organów państw obcych powołanych do orzekania w danychkwestiach.(…). Tym samym należy odpowiednio stosować art. 1146§ 1,3 i 5 kpc oraz art.1147§2kpc. Przepisy te dotyczą podobnej materii , a mianowicie zapewnienia możliwości obronystronie , której dotyczy rozstrzygnięcie mające być przedmiotem uznania. Skoro więcuczestniczka nie uczestniczyła w postępowaniu , które zakończyło się wydaniem świadectwarozwodu , a nie przedstawiono dowodu , że uczestniczce doręczono wezwanie do notariusza , aodpowiednie stosowanie przepisów o wyrokach zaocznych wymaga wykazania przezwnioskodawcę , że uczestniczce doręczono wezwanie do notariusza , uczestniczka zaprzecza teżaby doręczone jej było wspomniane świadectwo należy uznać , że spełnione zostały negatywneprzesłanki uznania o jakich mowa w art. 1146§1 pkt3 i art. 1147§2kpc.Uznaniu sprzeciwia się też sprzeczność rozstrzygnięcia zawartego w świadectwie rozwodu zpodstawowymi zasadami porządku prawnego w RP. Z treści wspomnianego dokumentu wynika,że rozwód nastąpił na skutek jednostronnego oświadczenia woli wnioskodawcy, możliwośćtakiego rozwiązania małżeństwa bez uwzględnienia stanowiska drugiego z małżonkówsprzeciwia się zasadzie trwałości małżeństwa i równouprawnienia małżonków zagwarantowanejw art. 18 Konstytucji RP.

Skład: Przewodniczący : SSA Roman Sugier (spr) Sędziowie : SA Elżbieta Karpeta

SA Anna Bohdziewicz

USTAWA Z DNIA 28 LIPCA 2005R O KOSZTACH SADOWYCH W SPRAWACH

27

CYWILNYCH ( DZU Z 2005R ,NR 167,POZ. 1398 ZE ZM.)

7.

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACHz dnia 3 listopada 2009r

IACz 744/09

art. 109 ust 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r o kosztach sądowych w sprawach cywilnych(DZU Nr 167,poz. 1398)

Oczywista bezzasadność roszczenia to bezzasadność nie budząca jakichkolwiekwątpliwości co do tego, że roszczenie , z którym występuje powód nie zasługuje na udzieleniemu ochrony prawnej , przy czym wniosek taki nasuwa się niezwłocznie po zaznajomieniu się zroszczeniem i jego podstawą faktyczną i prawną. Roszczenie może być oczywiście bezzasadnezarówno z przyczyn faktycznych ( gdy wnioski wysnute przez stronę z powołanych przez niąokoliczności faktycznych są rażąco sprzeczne z zasadami logiki) bądź z przyczyn prawnych,gdy każdy prawnik bez głębszej analizy, z góry może ocenić , że roszczenie nie może byćuwzględnione ( np. z powodu oczywistego braku dopuszczalności drogi sądowej). TymczasemSąd Okręgowy doszedł do wniosku o oczywistej bezzasadności roszczenia , z którym wystąpiłpowód , po przeprowadzeniu stosunkowo szerokiej analizy żądania powoda w kontekścieokoliczności faktycznych wynikających ze sprawy o podział majątku wspólnego stron oraz woparciu o poglądy Sądu Najwyższego zawarte w cytowanych w zaskarżonym postanowieniuorzeczeniach. Dokonując takiej analizy Sąd Okręgowy dokonał w istocie oceny żądania powodabez merytorycznego rozpoznania sprawy , co jest niedopuszczalne na tym (wstępnym ) etapiepostępowania związanym z rozpoznaniem incydentalnej kwestii jaką jest obowiązekponoszenia kosztów sądowych przez powoda. Odmowa zwolnienia od kosztów sądowych zuwagi na oczywistą bezzasadność może bowiem dotyczyć tylko wypadków całkowiciejednoznacznych.

Skład: Przewodniczący : SSA Mieczysław Brzdąk

USTAWA Z DNIA 30 CZERWCA 2000R PRAWO WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ

8.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

w Katowicach z dnia 25 czerwca 2009r

VACa 139/09

art. 287 i art. 292 ustawy z dnia 30 czerwca 2000r Prawo własności przemysłowej .

Zgodnie z art. 287ust.2 w związku z art. 292 ust.1 p.w.p sąd rozstrzygając o naruszeniuprawa ze wzoru użytkowego , może orzec , na wniosek uprawnionego o podaniu do publicznejwiadomości części albo całości orzeczenia lub informacji o orzeczeniu , w sposób i w zakresie

28

orzeczonym przez sąd. Roszczenie to służy kilku celom- czyni zadość pokrzywdzonemu , pełnifunkcję wychowawczą , prewencyjną i kompensacyjną ( jako szczególny sposób usuwaniaskutków naruszenia). Równocześnie zgodnie uznaje się ,że nie powinno ono stanowić represji.Celem tego roszczenia jest podanie do publicznej wiadomości informacji prostujących obiegowąopinię społeczną lub opinię pewnych grup o stanie wynikłym ze stwierdzonego przez sądnaruszenia prawa ochronnego. Roszczenie o publikację treści wyroku umożliwia bezpośredniepoinformowanie klienteli podmiotu poszkodowanego o fakcie naruszenia prawa ochronnego,co nierzadko wpływa też na renomę czy dobre imię uprawnionego. Informacja taka godzitakże w naruszającego , gdyż podważa zaufanie klienteli do jego produktu. Celem tegooświadczenia nie jest satysfakcja moralna uprawnionego , zwłaszcza jeżeli jest nim osobaprawna niezdolna do przeżyć psychicznych. Oświadczenie w założeniu ustawy ma dopełnićskutków innych nakazów i zakazów oraz pełni funkcję informacyjną , jest więc środkiemdziałającym na świadomość klienteli i jej wybory znajdujące odbicie w stosunkachmajątkowych. Zasadność zgłoszonego żądania ogłoszenia treści wyroku zależy od rodzaju izakresu skutków dokonanego naruszenia praw ochronnych. Decydujące musi być to , jaki byłzasięg naruszeń prawa przysługującego powodowi , i to zarówno w odniesieniu do kryteriumterytorialnego , jak i podmiotowego, które w niniejszej sprawie wyznaczane będzie przez krągklientów i kooperantów poszkodowanego. Powód dochodząc złożenia przez pozwanegostosownego oświadczenia powinien żądanie to zgłosić i sprecyzować w pozwie . Winien równieżprzytoczyć okoliczności faktyczne przemawiające za zasadnością żądania.(art. 187§1 pkt1 i 2kpc). Postępując w ten sposób ułatwia zadanie sądowi , który przy redagowaniu sentencjiwyroku , w zakresie dotyczącym oświadczenia za podstawę może wówczas przyjąć treść isposób ogłoszenia przez niego zaproponowany , zwłaszcza wówczas , gdy pozwany nie wypowiesię co do żądania dotyczącego oświadczenia. Jednakże , bez względu na stanowisko stron o treścioświadczenia decyduje ostatecznie sąd . Zmieni on treść oświadczenia w stosunku do żądaniazgłoszonego przez powoda , jeżeli przemawiają za tym okoliczności sprawy i interesy stronustalone w wyniku procesu. Również sąd decyduje o formie oświadczenia w tym sensie , żeorzeka o sposobie w jaki ma być ono podane do publicznej wiadomości oraz ile razy powinnobyć złożone. Jeżeli ogłoszenie ma nastąpić w prasie , sąd decyduje , w którym piśmie ma nastąpićpublikacja. Zmierzać należy do tego aby nie tylko treść ogłoszenia , ale także miejsce jegoopublikowania i jego forma spełniła cel , któremu ma służyć oświadczenie , a więc usunięciuskutków wywołanych w świadomości potencjalnych odbiorców przez naruszenie prawaochronnego. Dlatego też wybierając czasopismo lub inne wydawnictwo , w którym będziezamieszczone oświadczenie , należy mieć na względzie dotarcie oświadczenia do osób , które wjakiś sposób zetknęły się z przedmiotowym naruszeniem , i to zarówno z uwagi na kooperację zpowodem , jak i z pozwanym.

Skład: Przewodniczący : SSA Barbara Kurzeja Sędziowie : SA Zofia Kołaczy (spr)

SA Urszula Bożąłkińska

USTAWA Z DNIA 24 CZERWCA 1994R O WŁASNOŚCI LOKALI

29

(DZU Z 2000R, NR80,POZ 903 ZE ZM)

9.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 2 października 2009r

IACa 514/09

art. 12 u 2, 14, 15 u 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994r o własności lokali (DZ U z 2000r, Nr80, poz. 903, ze zm.)

Wspólnota mieszkaniowa jest uprawniona do podejmowania decyzji o przeznaczeniuczęści uzyskanego majątku na określony uchwałą właściwy cel, jeśli jest związany zzarządzaniem nieruchomością wspólną i utrzymywaniem jej w należytym stanie .Nie zasługuje napodzielenie pogląd , że nadwyżki z tytułu eksploatacji ,wywozu nieczystości i innych kosztówwspólnota nie mogła przeznaczyć na podwyższenie funduszu remontowego i miała obowiązekzwrócić właścicielom. Prawo do przeznaczenia pożytków w postaci odsetek przekazanychprzez bank na koszty prowadzonych remontów i bieżącej konserwacji nieruchomości wspólnejwynika z art12u2 u.w.l., który przewiduje , że udział właścicieli lokali w pożytkach powstajewtedy , kiedy pożytki lub przychody przewyższą wydatki związane z utrzymaniemnieruchomości wspólnej. Stosownie zaś do art. 14 u.w.l utrzymanie nieruchomości wspólnej(koszty zarządu ) obejmuje także wydatki na remonty i bieżącą konserwację. Utworzenie przezwspólnotę mieszkaniową funduszu remontowego z dokonywanych przez właścicieli lokali ,określonych ich uchwałą wpłat nie oznacza , że bieżąca konserwacja i remonty nieruchomościwspólnej mogą być finansowane jedynie ze środków zgromadzonych w ramach tego funduszulub dodatkowych dobrowolnie wnoszonych na ten cel świadczeń. Obowiązek prowadzeniaprzez wspólnotę mieszkaniową racjonalnej gospodarki oraz dbałości o nieruchomość wspólnąmoże być właściwie wykonany , jeśli będzie ona w stanie pozyskać i dysponować niezbędnymiśrodkami finansowymi , co z resztą poddawane jest kontroli właścicieli lokali. Dotyczy torównież możliwości przeznaczenia na potrzeby remontowe nadwyżki zaliczek nadrzeczywiście poniesionymi kosztami zarządu. Nie ma podstaw do przyjęcia , że uchwałazezwalająca na takie wykorzystanie nadwyżki uniemożliwi ustalenie czy w równej mierzewłaściciele lokali partycypują w kosztach remontu , jeśli dokonane rozliczenie zaliczek odnosisię do każdego wpłacającego. Sąd Apelacyjny uznał więc , że kwestionowana przez powódkęuchwała dotycząca przeksięgowania nadpłaty z tytułu eksploatacji , wywozu nieczystości i innychkosztów na podwyższenie funduszu remontowego nie jest sprzeczna z prawem i żądanie jejuchylenia nie zasługiwało na podzielenie.

Skład : Przewodniczący : SSA Ewa Jastrzębska Sędziowie : SA Bogumiła Ustjanicz (spr)

SA Ewa Tkocz

USTAWA Z DNIA 15 GRUDNIA 2000R O SPÓLDZIELNIACH MIESZKANIOWYCH

30

(DZU Z 2003R, NR 119,POZ.1116 ZE ZM)

10.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 10 listopada 2009r

IACa 445/09

art. 48 ustawy z 15 grudnia 2000r o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2003r, Nr119, poz. 1116 ze zm.)

W sprawie o sygnaturze akt K 64/07 Trybunał Konstytucyjny wyjaśnił , że art. 48 usm zostałzaskarżony w zakresie nakazującym nieodpłatne przenoszenie przez spółdzielnię własnościlokali na najemców mieszkań w budynkach nieodpłatnie przejętych przez spółdzielnie odjednostek państwowych . Trybunał Konstytucyjny –będąc związany tym wnioskiem – uznał , żewystarczy orzec o niezgodności z Konstytucją tylko przepisu zawartego w jednym ustępie art.48 usm , a mianowicie ustępie 3. Uzasadnienie wyroku opiera się na założeniu , że tylko tenprzepis stanowił podstawę prawną roszczenia o przeniesienie prawa własności . Podzielenietego stanowiska oznaczałoby , że usunięcie ustępu 3 z obrotu prawnego pozbawiło roszczeniepowódki oparcia w prawie. Stanowiska tego Sąd Apelacyjny nie zaakceptował. Sąd powszechnyjest uprawniony do dokonania wykładni prawa , na którego kształt złożyły się akty normatywnei orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Uprawnienie do interpretacji oznacza , że sądpowszechny jest władny zająć stanowisko odmienne niż to, za którym opowiedział się TrybunałKonstytucyjny , uzasadniając odmowę orzekania o zgodności pozostałych ustępów artykułu 48usm z Konstytucją .Sąd powszechny jest związany jedynie sentencją wyroku TrybunałuKonstytucyjnego. Sąd Apelacyjny uznał – odmiennie niż to przyjął Trybunał Konstytucyjny wpunkcie 11 uzasadnienia wyroku z dnia 15 lipca 2009(sygn. akt K 64/07) –że samo usunięcie zobrotu prawnego przepisu ustępu 3 nie pozbawiło najemców lokali położonych w budynkachprzekazanych spółdzielni nieodpłatnie roszczenia o przeniesienie na ich rzecz odrębnejwłasności lokali . Roszczenie najemców lokali w budynkach przekazanych spółdzielninieodpłatnie było bowiem uregulowane w art. 48 ust1 , zmodyfikowanym przepisem ustępu 3.Po usunięciu z obrotu prawnego ustępu 3 sytuację prawną tych najemców nadal opisujeustęp1 . Nie można ponadto zaakceptować stanowiska , że po wyroku Trybunału roszczenie onabycie prawa własności przysługiwałoby najemcom w zależności od tego , czy spółdzielnianabyła budynek odpłatnie czy nieodpłatnie . Z treści art. 48ust.1 usm nie możnawyinterpretować takiego ograniczenia.Po uznaniu ustępu 3 za niezgodny z Konstytucją wyjaśnienia wymaga kwestia obowiązkównajemcy , domagającego się przeniesienia własności mieszkania . O ile pod rządami art. 48u3usm ustanawianie odrębnej własności lokali w budynkach mieszkalnych przekazanychspółdzielni nieodpłatnie było unormowane w ten sposób, że najemca miał obowiązekrozliczenia się ze spółdzielnią z nakładów koniecznych , poczynionych przez nią na budynek , otyle obecnie zgodnie z ustępem 1 najemca musi spłacić zadłużenie z tytułu świadczeńwynikających z umowy najmu lokalu oraz uiścić wkład budowlany , którego wysokość powinnazostać obliczona według wzoru podanego w tym przepisie .Wysokość wkładu zostałapowiązana przez ustawodawcę z ceną budynku , za którą spółdzielnia go nabyła. Wykładniagramatyczna ustępu 1 wskazuje na obowiązek uiszczenia przez najemców wkładubudowlanego jedynie w przypadku , gdy budynek został nabyty przez spółdzielnię odpłatnie.Ponieważ przepis ustępu 1 nadal korzysta z domniemania zgodności z Konstytucją , nie maprzeszkód , aby w taki sposób określić zakres obowiązków najemczyni lokalu położonego wbudynku, który został przekazany spółdzielni nieodpłatnie. Zajęcie odmiennego stanowiskaprowadziłoby do wniosku , że najemca powinien pokryć cały wkład budowlany odpowiadający

31

rzeczywistej wartości mieszkania . Stawiałoby to takiego najemcę w pozycji gorszej od najemcylokalu w budynku nabytym przez spółdzielnie odpłatnie . Tak duże zróżnicowanie zobowiązańnajemców nie znajduje oparcia w obecnych uregulowaniach.

Skład : Przewodniczący SSA Małgorzata Wołczańska Sędziowie : SA Rafał Dzyr (spr)

SA Anna Bohdziewicz

ORZECZENIA Z ZAKRESU PRAWA PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

1.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 27 listopada 2008r.

III AUa 532/08

Art.12 ust.3 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.Dz. U. z 2007r., Nr 11, poz.74)

Miejscem prowadzenia działalności w rozumieniu art.12 ust.3 ustawy z 13.10.1998r. osystemie ubezpieczeń społecznych jest także każde miejsce faktycznego prowadzenia robótobjętych przedmiotem działalności zleceniodawcy.

Z uzasadnienia:(…) Wobec nieprzydatności rozwiązań wyżej przedstawionych oraz braku definicji pojęciamiejsca prowadzenia działalności w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w ocenie SąduApelacyjnego decydujące być winno, w każdym indywidualnie ustalonym stanie faktycznym,rzeczywiste miejsce prowadzenia działalności, także wykonywanie robót ziemnych przezzainteresowanych, które – ponad wszelką wątpliwość odbywało się w ramach prowadzeniadziałalności przez spółkę „F”. Przy braku definicji ustawowej, użyte w art.12 ust.3 ustawy osystemie ubezpieczeń społecznych pojęcie „miejsca prowadzenia działalności gospodarczej”,oznacza dla celów ubezpieczeń społecznych – także każde miejsce faktycznego prowadzeniarobót objętych przedmiotem działalności spółki. Innymi słowy – nie podlegają ubezpieczeniuwypadkowemu (tylko) tacy zleceniobiorcy, którzy (poza siedzibą lub miejscem prowadzeniadziałalności zleceniodawcy) znajdują się poza obszarem, co do którego zleceniobiorca może ipowinien objąć ich ochroną (…).

Przewodniczący: SSA Witold Nowakowski (spr.)Sędziowie: SSA Wojciech Bzibziak

SSA Lena Jachimowska

Uwaga:

32

Zob. również wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 31.01.2008r., sygn. akt III AUa564/07, publik. Biuletyn Sądu Apelacyjnego w Katowicach 2008, nr 4, poz.2.

2.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 14 listopada 2008r.

III AUa 644/08

Art.84 ust.6 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.Dz. U. z 2007r., Nr 11, poz.74) oraz §4 ust.1 i ust.2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia1.04.1985r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent(tekst jedn. Dz. U. z 1989r., Nr 11, poz.63)

Zamieszczenie przez pracodawcę w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (drukZUS Rp-7) składników wynagrodzenia wypłaconych pracownikowi, od których odprowadzonoskładki na ubezpieczenie społeczne, pomimo braku istnienia obowiązku prawnego w tymzakresie, nie stanowi „przekazania organowi rentowemu nieprawdziwych danych” w rozumieniuart.84 ust.6 ustawy z 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z uzasadnienia:(…) Z gramatycznej wykładni przepisu art.84 ust.6 ustawy systemowej wynika bowiem, żewypłacenie przez organ rentowy nienależnych świadczeń winno być spowodowanewprowadzeniem organu rentowego w błąd - przekazaniem nieprawdziwych danych przezpłatnika lub inny podmiot. Tymczasem w drukach Rp-7 pracodawca wpisywał poszczególneskładniki wynagrodzenia wyodrębniając je w odpowiednich rubrykach. Nie można przyjąć, żedane te po pierwsze, nie były zgodne ze stanem faktycznym (choć były niezgodne z prawem) apo drugie, sposób w jaki zostały przekazane, nie mógł wprowadzić w błąd organu rentowego,który miał obowiązek kontroli prawidłowości takiego zaświadczenia. Zaświadczenie pracodawcyjest bowiem na mocy przepisu §20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawiepostępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10,poz.49 ze zm.) jedynie środkiem dowodowym, którego wiarygodność może zostaćzakwestionowana (…).

Przewodniczący: SSA Ewa Piotrowska (spr.)Sędziowie: SSA Jolanta Ansion

SSA Maria Małek-Bujak

3.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 9 grudnia 2008r.

III AUa 1227/08

Art.84 ust.6 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.Dz. U. z 2007r., Nr 11, poz.74) oraz §4 ust.1 i ust.2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia1.04.1985r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent(tekst jedn. Dz. U. z 1989r., Nr 11, poz.63)

33

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek kontroli wysokości wynagrodzenia (wtym również jego poszczególnych składników) określonego w zaświadczeniu o zatrudnieniu iwynagrodzeniu (druk ZUS Rp-7) wystawionym przez pracodawcę.Zaniedbanie tego obowiązku przez organ rentowy i ustalenie podstawy wymiaru emerytury przyuwzględnieniu składników wynagrodzenia wyszczególnionych w zaświadczeniu, od których niebyło obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, a w konsekwencji wypłacanieświadczenia w zawyżonej wysokości, pozwala na przyjęcie, że do pobierania przezubezpieczonego nienależnego świadczenia doszło z winy ZUS, a nie zakładu pracy. Czyni tobezzasadnym żądanie zwrotu od płatnika składek nienależnie wypłaconego świadczenia.

Z uzasadnienia:(…) jak wynika to z zaświadczenia „Rp-7”, na którego podstawie organ rentowy ustalił zawyżonąwysokość świadczenia Waldemara D., wskazując za lata 1981-1982 kwoty wynagrodzeniaświadczeniobiorcy, od którego był obowiązek odprowadzenia składek na ubezpieczeniespołeczne, zakład pracy wyodrębnił w osobnej pozycji kwotę wynagrodzenia, na którą składałasię 13-a i 14-a pensja (k.12 i 23 a.r.). Zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionewedług wzoru ustalonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Rp-7) stanowi dlapracowników środek dowodowy stwierdzający wysokość zarobku przyjmowanego do podstawywymiaru emerytury lub renty, a to zgodnie z treścią §20 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów zdnia 7 lutego 1983r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłatytych świadczeń (Dz. U. Nr 10 z 1983r., poz.49 ze zm.). Ze wskazanego przepisu nie wynikajednak wcale, aby zawarte w zaświadczeniu tym stwierdzenie co do wysokości wynagrodzeniamiało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenie iustalających jego wysokość. Zaświadczenie takie nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniuart.244 §1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający to zaświadczenie nie jest organem wykonującymzadania z zakresu administracji państwowej, a tylko dokumenty wystawione przez te organystanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Zakład UbezpieczeńSpołecznych jako organ uprawniony do przyznania świadczeń z ubezpieczeń społecznych iustalania wysokości tych świadczeń miał zatem obowiązek dokonania kontroli przedłożonegozaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (Rp-7) stanowiącego nie dokument urzędowy, aprywatny. Sposób sporządzenia przez zakład pracy tego dokumentu (wyodrębnienie kwotowo13-ej i 14-ej pensji), już z dniem jego wpływu do organu rentowego umożliwiał temuż organowikompetentną weryfikację zawartych w zaświadczeniu danych (…).(…) W sytuacji braku wykorzystania wyżej wskazanej możliwości uzasadniona jest zdaniem SąduApelacyjnego ocena, że do bezpodstawnej wypłaty Waldemarowi D. świadczenia w kwocieobjętej zaskarżoną decyzją doszło nie z winy jego zakładu pracy, lecz organu rentowego, naktórym spoczywał obowiązek ustalenia wysokości świadczenia w sposób określony przepisamiprawa (…).

Przewodniczący: SSA Urszula Żak (spr.)Sędziowie: SSA Antonia Grymel

SSA Maciej Pacuda

34

4.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 4 listopada 2008r.

III AUa 3113/08

Art.32 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu UbezpieczeńSpołecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.) w związku z §8arozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnegopracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze(Dz. U. Nr 8, poz.43 ze zm.)

Prace wykonywane bezpośrednio przy przeróbce mechanicznej węgla w zakładachgórniczych, o których mowa w wykazie B, dziale IV poz.9 stanowiącym załącznik dorozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracownikówzatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, dotyczą zatrudnieniana stanowiskach średniego i niższego dozoru inżynieryjno-technicznego. Nie odnoszą sięnatomiast do stanowisk dozoru wyższego oraz kierownictwa ruchu zakładu górniczego.

Z uzasadnienia:(…) W wykazie „B” znalazły się zatem stanowiska uznane za najbardziej szkodliwe dla zdrowia inajwiększym stopniu uciążliwości. Należy zatem ściśle przestrzegać wykazu, unikając wykładnirozszerzającej.Stanowiska określone w Dziale IV pkt 9 wykazu B określone jako prace bezpośrednio przyprzeróbce mechanicznej węgla nie odnoszą się zatem do stanowisk dozoru wyższego ikierownictwa ruchu zakładu górniczego. W tej mierze właściwe jest świadectwo pracy wwarunkach szczególnych wystawione ubezpieczonemu przez pracodawcę .Pracodawca zastosował się bowiem do postanowień zarządzenia nr 2 Ministra Przemysłu iHandlu z dnia 27.02.1995r. odnoszących się do wykazu stanowisk pracy w warunkachszczególnych na przeróbce mechanicznej węgla (wykaz A dział I poz. 5 i wykaz B dział IV poz.9 zał. do rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r.), w którym wymieniono 27 stanowiskrobotniczych, a pod poz.28: dozór inżynieryjno-techniczny - średni i niższy nadzorujący bezpośrednio pracewymienione w wykazie.Nomenklatura używana dla stanowisk dozoru zakładów górniczych jest tożsama dla podziemiakopalni jak i powierzchni. Według zarządzenia nr 9 Ministra Przemysłu z dnia 20.05.1991r. dostanowisk dozoru niższego (pod ziemią w kopalniach oraz w przedsiębiorstwach i innychjednostkach organizacyjnych wykonujących dla tych kopalń roboty górnicze) należą: nadgórnik,dozorca, technik. Do stanowisk dozoru średniego należą: sztygar oddziałowy, sztygar zmianowy,inspektorzy określonej specjalności, dyspozytor zmianowy, technik strzałowy. Do stanowiskdozoru wyższego należą: nadsztygarzy określonych specjalności. Kierownictwo ruchu zakładujest odrębną kategorią wyższą od dozoru (dyrektor, dyrektor techniczny, naczelny inżynier,kierownik ruchu zakładu górniczego, kierownik ruchu części zakładu górniczego, główniinżynierowie, mechanicy energetycy itd. kierownicy wydziałów). Stanowiska zajmowane przezubezpieczonego w okresie od 1.09.1990r. do 30 kwietnia 2001r. były niewątpliwie co najmniejstanowiskami wyższego dozoru, a zatem nie mogą zostać uznane za stanowiska pracybezpośrednio przy przeróbce mechanicznej węgła według wykazu B dział IV poz.9 (…).

Przewodniczący: SSA Ewa Piotrowska (spr.)Sędziowie: SSA Jolanta Ansion

SSA Maria Małek-Bujak

35

Uwaga:Zob. również wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25.04.2008r., sygn. akt III AUa1379/07, publik. Biuletyn Sądu Apelacyjnego w Katowicach 2009, nr 1, poz.3.

5.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 19 listopada 2008r.

III AUa 699/08

Art.32 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu UbezpieczeńSpołecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.) w związku z §11rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnegopracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze(Dz. U. Nr 8, poz.43 ze zm.)

Osiągnięcie wieku emerytalnego (55 lat przez kobietę i 60 przez mężczyznę ) w czasiezatrudnienia w organach administracji celnej jest niezbędnym warunkiem uzyskania prawa doemerytury na podstawie §11 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wiekuemerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnymcharakterze. Fakt, że ustanie stosunku pracy przed uzyskaniem wieku emerytalnego nastąpiło zprzyczyn niezawinionych przez ubezpieczonego (utrata zdolności do pracy) nie ma znaczeniaprzy ocenie spełnienia wskazanego warunku.

Przewodniczący: SSA Krystyna Budzianowska (spr.) Sędziowie: SSA Krystyna Merker

SSA Małgorzata Woźnowska-Gallos

6.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 11 grudnia 2008r.

III AUa 1703/08

Art.36 ust.1 pkt 4 (obecnie art.50c pkt 4) ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach irentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 153,poz.1227 ze zm.)

Wykonywanie przez pracownika przedsiębiorstwa geodezyjno-kartograficznego prac nastanowisku pomiarowego na polach górniczych kopalni otworowej siarki stanowi pracę górniczaokreśloną w art.36 ust.1 pkt 4 (obecnie art.50c pkt 4) ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach irentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z uzasadnienia:(…) Nie ma bowiem racji apelujący, który zaliczenie spornego okresu jako pracy górniczejuzależnia od ustalenia, że przedsiębiorstwo, którego pracownikiem był ubezpieczony powinnomieć charakter zakładu górniczego, skoro w przepisie art.36 ust.1 pkt 4 ustawy (z dnia17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – przyp. W. Bzibziak)ustawodawca użył zwrotu „zatrudnienie w przedsiębiorstwach i innych podmiotach

36

wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego na stanowiskach określonychw drodze rozporządzenia właściwego ministra”.Wbrew stanowisku ZUS powołany przepis nie zawiera żadnych ograniczeń gdy chodzio wymienione w jego końcowej części przedsiębiorstwa i inne podmioty lecz zawiera tylkowymagania aby wykonywały one na rzecz kopalń siarki lub węgla brunatnego roboty górnicze.Skoro więc ustawa o emeryturach i rentach nie określa bliżej – w tym zakresie – podmiotówgospodarczych, to uzasadnione jest stanowisko, że o uznaniu za pracę górniczą zatrudnieniapracowników skierowanych przez te podmioty do pracy w takich kopalniach decyduje to, czywykonywali oni prace na stanowiskach, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą.Wykaz stanowisk pracy na których zatrudnienie w kopalniach otworowych siarki orazw przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla takich kopalńuważa się za prace górniczą zawiera załącznik nr 1 do rozporządzenia MPiPS z dnia 23.12.1994r.– powołanego przez Sąd Okręgowy.Ubezpieczony niespornie był pracownikiem OPGK w R. oddelegowanym na stałe do pracy naterenie Kopalni Siarki w J. i wykonywał wyłącznie pracę pomiarowego wskazaną w pkt 21załącznika. Ponadto z ustaleń faktycznych wynika, że przedsiębiorstwo ubezpieczonegowykonywało roboty górnicze z zakresu miernictwa górniczego na rzecz innych kopalń – cozostało potwierdzone zarówno przez urząd górniczy i samego byłego pracodawcę – jakowystawcę świadectwa o pracy górniczej z 3.10.1997r. (…).

Przewodniczący: SSA Marek Żurecki (spr.)Sędziowie: SSA Irena Goik

SSA Marek Procek

7.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 20 listopada 2008r.

III AUa 583/08

Art.39 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu UbezpieczeńSpołecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.)

Art.39 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu UbezpieczeńSpołecznych pozwala jedynie na obniżenie wieku emerytalnego ubezpieczonym spełniającymwarunki określone w tym przepisie. Skorzystanie z tej możliwości na zasadach wskazanych w tymartykule nie jest więc możliwe przez osoby, które nie posiadają okresów składkowych inieskładkowych określonych w art.27 pkt 2 tej ustawy (20 lat kobieta i 25 lat mężczyzna).

Przewodniczący: SSA Lena JachimowskaSędziowie: SSA Wojciech Bzibziak (spr.)

SSA Witold Nowakowski

37

8.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 25 listopada 2008r.

III AUa 434/08

Art.69 pkt 1 w związku z art.67 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach irentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 153,poz.1227 ze zm.)

Sam fakt płacenia przez babcię na rzecz wnuczki alimentów ustalonych wyrokiemsądowym nie wyczerpuje pojęcia „przyjęcia na wychowanie i utrzymanie”, o którym mowa wart.68 pkt 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu UbezpieczeńSpołecznych, a w konsekwencji nie uprawnia wnuczki do renty rodzinnej po zmarłej babci.

Przewodniczący: SSA Maria Małek-Bujak (spr.)Sędziowie: SSA Jolanta Ansion

SSA Ewa Piotrowska

9.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 4 grudnia 2008r.

III AUa 536/08

Art.114 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu UbezpieczeńSpołecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.) i art.199 §1 pkt 2 kpc

Wydanie przez organ rentowy decyzji ponownie odmawiającej prawa do świadczeniapomimo braku przesłanek do wznowienia postępowania określonych w art.114 ust.1 ustawy z17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przy jednoczesnymistnieniu prawomocnego wyroku sądowego rozstrzygającego spór o to samo roszczenie pomiędzytymi samymi stronami, obliguje sąd do zastosowania art.199 §1 pkt 2 kpc.

Przewodniczący: SSA Wojciech BzibziakSędziowie: SSA Lena Jachimowska

SSA Witold Nowakowski (spr.)

38

10.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 27 listopada 2008r.

III AUa 539/08

Art.138 ust.2 pkt 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FunduszuUbezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.) wzwiązku z art.26 ust.3 ustawy z dnia 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułuwypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 167, poz.1322ze zm.)

W sytuacji, gdy organ rentowy szczegółowo poinformował ubezpieczonego pobierającegorentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy o zmianie od 1.01.2003r.zasad dotyczących zawieszenia prawa do świadczeń (lub zmniejszenia ich wysokości) w wypadkuosiągania przychodu, w tym o treści art.26 ust.3 ustawy z 20.10.2002r. o ubezpieczeniuspołecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, nie może on – po uzyskaniuw terminie późniejszym (po kilku latach) prawa do emerytury i pobieraniu tzw. świadczeniazbiegowego – zasłaniać się brakiem prawidłowego pouczenia w tym zakresie Dla skutecznościpouczenia, o którym mowa w art.138 ust.2 pkt 1 ustawy 17.12.1998r. o emeryturach i rentach zFunduszu Ubezpieczeń Społecznych, bez znaczenia jest, że zostało ono skierowane doświadczeniobiorcy kilka lat wcześniej przed powstaniem prawa do świadczenia zbiegowego.

Przewodniczący: SSA Witold Nowakowski (spr.)Sędziowie: SSA Wojciech Bzibziak

SSA Lena Jachimowska

11.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 10 lutego 2009r.

III AUa 3278/08

Art.116 §1 ustawy z dnia 29.08.1997r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2007r.,Nr 11, poz.74 ze zm.) w związku z art.31 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemieubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2007r., Nr 11, poz.74) oraz art.1 ust.2 i art.3ust.1 ustawy z dnia 30.08.2002r. o restrukturyzacji niektórych należnościpublicznoprawnych od przedsiębiorców (Dz. U. Nr 155, poz.1287)

Wszczęcie (i prowadzenie) postępowania restrukturyzacyjnego określonego w ustawie z30.08.2002r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorcówuzasadnia przyjęcie, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki nastąpiło bez winyubezpieczonego odpowiadającego na podstawie art.116 §1 ustawy z 29.08.1997r. – Ordynacjapodatkowa za jej zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.

Z uzasadnienia:(…) Wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego wykazały, że z uwagi naprowadzone postępowanie restrukturyzacyjne, niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości

39

nastąpiło bez winy ubezpieczonego. Wszczęcie, a następnie zakończenie postępowaniarestrukturyzacyjnego pozwalało skarżącemu oczekiwać na poprawę sytuacji finansowej Spółkipoprzez jej oddłużenie, odzyskanie zdolności kredytowej i przywrócenia możliwościkonkurowania na rynku, a w efekcie uzyskiwania przychodów z prowadzonej działalności izaspokajania pozostałych wierzycieli. W sytuacji nadal niezakończonego postępowaniarestrukturyzacyjnego, zgłoszenie przez ubezpieczonego wniosku o ogłoszenie upadłości,spowodowałoby nie tylko umorzenie postępowania restrukturyzacyjnego (art.21 ust.3powołanej ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r.), ale postawiłoby Spółkę „P.” w stan koniecznościuregulowania zaległych oraz bieżących (znacznych) należności podatkowych, co z pewnościąnie byłoby właściwym działaniem starannego członka zarządu spółki (…).

Przewodniczący: SSA Lena Jachimowska (spr.)Sędziowie: SSA Antonina Grymel

SSA Urszula Żak

12.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 25 listopada 2008r.

III AUa 1163/08

Art.34 ust.1 w związku z art.31 ustawy z dnia 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym ztytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 167,poz.1322 ze zm.)

Ustalenie przez organ rentowy podwyższonej stopy procentowej składki na ubezpieczeniewypadkowe określonej w art.34 ust.1 ustawy z 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułuwypadków przy pracy i chorób zawodowych może nastąpić wyłącznie w wypadku nieprzekazanialub przekazania przez płatnika składek nieprawdziwych danych, o których mowa w art.31 tejustawy. Zastosowania takiej sankcji nie uzasadnia natomiast samo błędne ustalenie przez płatnikaskładek obowiązującej go wysokości stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe.

Przewodniczący: SSA Urszula Żak (spr.)Sędziowie: SSA Antonina Grymel

SSA Maciej Pacuda

13.WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 11 lutego 2009r.

III AUa 3872/08

Art.51 ust.1 ustawy z dnia 28.11.2003r. o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego wlatach 2003-2006 (Dz. U. Nr 210, poz.2037 ze zm.)

Niezbędnym warunkiem do przyznania emerytury górniczej byłym pracownikomzlikwidowanych kopalń Dolnośląskiego Zagłębia Węgla Kamiennego na zasadach określonych w

40

art.51 ust.1 ustawy z 28.11.2003r. o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003-2006 jest ustanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przypracy górniczej lub chorobą zawodową powstałą w związku z wykonywaniem pracy górniczej, zpowodu ustąpienia niezdolności do pracy.

Przewodniczący: SSA Krystyna Merker (spr.)Sędziowie: SSA Małgorzata Woźnowska-Gallos

SSA Krystyna Budzianowska