www.jamawarnews.com № 749 :هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات № سێشەممة № 31/گواڵن/2713 کوردی № 2013/05/21 زایینی № ساڵی 32 № 8 الپەڕە № ژماره

خەونى فێرگسۆن پێش ئەوەى واز لە ڕاهێنەرایەتى

بێنێت چی بوو؟ ل7№

هەقیقەتەکانى کورد لە عێراقدا ل5

№

کاریگەرى ڕەنگەکان لەسەر کەسایەتی مرۆڤ ل4

№

به سه رپه رشتى به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود مه کته بى سیاسى کۆبوویه وه

جێگرى سەرۆکى ئەنجومەنى پارێزگاى کەرکوک:

کێشەی عەرەبە سوننەکانی کەرکوک لەگەڵ حکومەتی ناوەندیە پەیوەندی بە کوردەوە نییە

پەرلەمانتارێک:

داوامان کردووە لە دامەزراندندا پشکى ئافرەتان زیاد بکرێت

ووتەبێژى وەزارەتى دارایى حکومەتى هەرێمى کوردستان:

هەر دەرماڵەیەک لە حکومەتى عێراق هەبێت ئەوا لە هەرێمى کوردستانیش سەرف دەکرێت

به سه رپه رشتى 2013/5/16 ڕۆژی مه حمود حاجى محه مه دى به ڕێز له سیاسى مه کته بى باره گاى له سیاسى مه کته بى هه ولێر، شارى دیموکراتى سۆسیالیست حزبى

کوردستان کۆبوویه وه .ڕێزگرتن ساتێک به کۆبوونه وه که ده ستى شه هیدان پاکى گیانى له محه مه دى به ڕێز دوات��ر پێکردو خسته تیشکى مه حمود حاجى گۆڕانکارییه کانى دوای���ن س��ه ر و عێراق و کوردستان هه رێمى پێشهاته کانى دوای��ن ناوچه که و

شیکرده وه .کۆبوونه وه که دا ترى له به شێکى ب����اس ل���ه ه��ه ڵ��ب��ژاردن��ه ک��ان��ى عێراق پارێزگاکانى ئه نجوومه نى که کرا ئه نجامه له و باس ک��راو دیموکراتى سۆسیالیست حزبى کوردستان له و ناوچانه ى کاندیدى ه��ه ب��ووه ب��ه ده س��ت��ى ه��ێ��ن��اوه و هاوپه یمانى لیستى له توانیویه تى ڕیزبه ندى پێکه وه ژیان و برایه تى

س��ێ��ه��ه م ل����ه دواى ه���ه ری���ه ک له یه کێتى و پارتى به ده ست بهێنێت کرا له وه باس ب��ه وردى هەروەها ئ��ه وه ى وێ���راى ک��ورد گه لى ک��ه زۆرى ده نگى هه ڵبژاردنانه له و له چاو به اڵم کورسییه کانى هێناوه که مى پێشوو هه ڵبژاردنه کانى کردووه و له و ڕووه شه وه به پێویست زانرا که هێزو الیه نه سیاسییه کانى گرنگ شوێنى ڕێ��و ک��وردس��ت��ان ئ��ه وه ى ب��ه ر بگرنه پێویست و سه ره کییه کان هه ڵه ب��ه زووی��ی که بکه ن ک��ارێ��ک ب��دۆزرێ��ن��ه وه و داهاتوو له و بکه ن چاره سه ریان

دووباره نه بنه وه .کۆبوونه وه که دا ترى ته وه رێکى له م��ه ک��ت��ه ب��ى س��ی��اس��ى ب��اس��ى له کردو کوردستان ئه مرۆى ڕه وشى ده س��ت��وورو پرسى له سه ر ب��اس هه رێمى سه رۆکایه تى هه ڵبژاردنى مه کته بى تیایدا کراو کوردستان بۆچوونه کانى له باسى سیاسى پێویسته ک��ه ک���رد ڕاب�����ردووى

ڕاپرسییه وه و بخرێته ده س��ت��وور یه کالیی کوردستان ج��ه م��اوه رى پێدرا ده نگى ئه گه ر بکاته وه و دوات�����ر ده ک���رێ���ت ژم���اره ی���ه ک بگه ڕێته وه بکه ن داوا په رله مانتار بۆ په رله مان تاکو هه مواربکرێته وه ، سه رۆکى هه ڵبژاردنى ب��اره ى له سیاسى مه کته بى هه رێمیشه وه پێى وابوو که پێویسته جه ماوه رى ده نگدانێکى له رێگه ى کوردستان سه رۆکى نهێنیه وه ڕاسته وخۆى له مافه ئه و و هه ڵبژێرێت هه رێم

جه ماوه ر نه سه ندرێته وه .له باس کۆبوونه وه که دا له هه ر هه رێمى داهاتووى هه ڵبژاردنه کانى کوردستان کرا که وا بڕیاره له مانگى هه ڵبژاردنه کانى ئه مساڵ ئه یلولى په رله مان و هه رێم سه رۆکایه تى ڕووه وه ل��ه و و ب��درێ��ت ئ��ه ن��ج��ام مه کته بى سیاسى به رنامه رێژى کرد له و کردن به شداریی چۆنیه تى بۆ که هه نگاوانه ى ئه و هه ڵبژاردنانه و پێویسته بۆ ئه م مه به سته بنرێت.

ئەنجومەنى ئەندامى ئەشواق جاف لیستى لەسەر عێراق نوێنەرانى هاوپەیمانى کوردستانى لەدیدارێکى بەوە ئاماژە ~ تایبەتى ئەمڕۆى »دانیشتنى کە دەک��ات دانیشتنى نوێنەران ئەنجومەنى تێکچوونى بە تایبەتە و نائاساییە

بارودۆخى ئەمنى واڵت«.نێوان ڕێکەوتنى ب��ە س��ەب��ارەت هەرێم و بەغدا ناوبراو وتی »ئێستا لە الیەن لیژنەى دارایى و وەزارەتى بۆ دەکرێت لەسەر ک��ارى دارای��ى

ئەوەى ئەو خااڵنە چاک بکرێن«.ئەنجومەنى ئەندامى ئەشواق جاف ~ بە عێراق نوێنەرانى ئەمڕۆى دانیشتنەکەى ڕاگەیاند بە تایبەتە نوێنەران ئەنجومەنى ناوخۆ و بەرگری وەزیر میوانداری بەوەکالەت لەگەڵ چەند بەرپرسێکى ئامادەنەبن ئەگەر ئەمنى ت��رى ئەبێتە داه��ات��وو هەنگاوى ئ��ەوا کۆتاییدا لە کاتە ئەو لێپرسینەوە ئەندامانى پەرلەمان خۆیان عەرزى ئەکەن بۆ سەرۆکایەتى پەرلەمان کە

متمانە لەو کەسانە بسەنرێتەوە یان نا، بەاڵم تا ئێستا چەند وەزیرێک ئامادەنەبوون لە پەرلەمانى عێراق، بەاڵم لەبەر ئەوەى تابعى الیەنێکى سیاسى ڕێککەوتنى بوون سیاسى کاریگەرى هەبووە لەسەر چارەسەر لەوەى زیاتر کێشەکانیان کردنى و یاسایى ڕێگەچارەى بەرنە پەنا دەستوورى بۆیە بە هیچ شێوەیەک نەبینیوە خ��ۆى ڕۆڵ��ى پەرلەمان ناوبراو وتى: دانیشتنە بەپەلەیە و تایبەتە بۆیە هیچ بابەتێکى تر لەخۆ

ناگرێت، بەاڵم وەکو ووتم و منیش پەرلەمانەکانیش ئەندام زۆربەى و دانیشتنە هیچ ئەم وایە کە پێمان

سوودێکى نابێت.لەبارەى کێشەکانى سوننە و شیعە ئەو ئەندامەى ئەنجومەنى نوێنەرانى ئاستى خستەڕوو ئ��ەوەى عێراق کێشەکانى نێوان سوننە و شیعە لە هۆکارى مەترسیداردایە، ئاستێکى ناتەندروستى کێشانەش ئ��ەو ن��ی��زام��ى س��ی��اس��ى ع��ێ��راق��ە کە ئ��ەوەی��ە ئ���ەوە ب��ۆ بەڵگەشمان شیعە و سوننە کێشەى سەرەڕاى پێشێل ک��وردی��ش مافى چەندین دەستووردا لە ئێمە ڕاستە کراوە کراوە، پەسەند مافەکەمان هەموو تا ک��ە دەک��رێ��ن پێشێل ب���ەاڵم نییە ئەوتۆ دانپێدانانێکى ئێستاش کوردستانیانەى ناوچە ئەو لەسەر ک��ە ح��ک��وم��ەت��ى ب��ەع��س ب���ەزۆر بۆ ک��ردب��وون��ەوە کوردستانى لە هەرێمى سەر بگەڕێنەوە ئ��ەوەى من بۆچوونى بە وە کوردستان، چارەسەر بۆ ڕێگەچارە باشترین کردنى دابەش کێشانە ئەم کردنى

عێراقە بۆ سێ هەرێم. ل3

سەرۆکى جێگرى تاڵەبانى، ڕێ��ب��وار لە ک��ەرک��وک پ��ارێ��زگ��اى ئەنجومەنى دیدارێکى تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئەوە دەکات »بارودۆخى شارى کەرکوک حاڵەتێکى ناجێگیرە و فەوزایەکى پێوە

دیارە«.»داوامان دەکات ئەوە بۆ هێما ناوبراو پارێزگاى ئەنجومەنى وەک نەکردووە شارى بێتە پێشمەرگە هێزى کەرکوک

کەرکوک«.سەرۆکى جێگرى تاڵەبانى، ڕێ��ب��وار بە ک��ەرک��وک پ��ارێ��زگ��اى ئەنجومەنى ~ ڕاگ��ەی��ان��د ل��ە ک��ەرک��وک خۆپیشاندان دەکرێت و هەموو ڕۆژێکى

کۆدەبنەوە سوننەکان عەرەبە هەینى لە ساحەى ئیحتیفاالت ،ناڕەزاى خۆیان هەیەو خۆیان داواک��ارى و دەردەب��ڕن لە کەرکوکیش تر وەک هەر شوێنێکى

بەردەوامن.»عەرەبە دەکات ئەوە بۆ هێما ناوبراو سوننەکان کێشەیان لەگەڵ کورد نییە، حکومەتى و مالیکى لەگەڵ کێشەیان

ناوەندیدا هەیە«.پارێزگاى ئەنجومەنى جێگرى سەرۆکی کەرکوک ئەوەى خستەڕوو ئێستا کێشەکە مزگەوتەکانی، و نێوان حوسەینیەو لە لە کێشەیە ئ��ەو سوننەدایە شیعەو حەویجە ڕوویدا و بەرامبەر بەوەش ئەوان چەند حوسینیەیەکیان تەقاندەوە لەگەڵ چەند تەعزێیەک و پرسەیەکى شیعەکان بەرامبەر ئەوە ئەوانیش دەستیان پێکرد بەرامبەر بە مزگەوتەکان، ئەمە کوردى تێدا نییە پرسى سوننەو و شیعەیە کە

تائیفییە. ل4

سااڵنە حکومەتى هەرێمى کوردستان لە بوودجەى گشتى ژمارەیەک پلەى ئەندامێکى ڕادەگەیەنێت دامەزراندن پەرلەمان کوردستان بە ~ ڕاگەیاند »لەکاتى گفتوگۆکردن لەسەر بوودجەى هەرێم هەموو ساڵێک داوا دام��ەزارن��دن پشکێکى کە دەکەین زیاتر بۆ ئافرەتان دابنرێت بۆ ئەوەى حکومیەکاندا دامودەزگا لە بتوانن

کار بکەن«.

پەرلەمانى ئەندامى سلێمان، هاژە ڕاگەیاند ~ بە کوردستان ل��ەک��ات��ى گ��ف��ت��وگ��ۆک��ردن ل��ەس��ەر ساڵێک هەموو هەرێم ب��وودج��ەى بۆ زیاتر پشکێکى کە دەکەین داوا بتوانن ئەوەى بۆ دابنرێت ئافرەتان کار حکومیەکاندا دام��ودەزگ��ا لە ئافرەتى لەوانەیە چونکە بکەن، ئێمە نەتوانێ زیاتر لە کەتى تایبەت

کار بکات.وتی: پەرلەمانتارە ئەو هەروەها قسەمان لەسەر ئەوە کردووە پێویستە

زیاتر کار بۆ ئافرەتان فەراهەم بکرێت و کاریان بۆ بدۆزرێتەوە، گەر هاتوو حکومییەکان دامودەزگا لە نەتوانرا کاریان تایبەت کەرتى لە دابمەزرێن

بۆ بدۆزرێتەوە.ئەکرەم، عەباس ت��رەوە لەالیەکی وەزارەت��ى ڕاگەیاندنى بەڕێوەبەرى ک���اروک���اروب���ارى ک��ۆم��ەاڵی��ەت��ى بە ئ��اف��رەت��ان ڕاگ��ەی��ان��د ~قەرزى پ��رۆژەى لە ب��وون سودمەند کاروکاروبارى وەزارەت���ى لە بچوک

کۆمەاڵیەتى. ل4

وەزارەت��ى وتەبێژى تاریق، دلێر دارای������ى ح��ک��وم��ەت��ى ه��ەرێ��م��ى تایبەتى لەدیدارێکى کوردستان ~ ئاماژە بەوە دەکات کە لە ئاگاى دارایى هەرێم »وەزارەتى گشتى بوودجەى دانانى چۆنیەتى هاوبەشین ئێمە کە نییە عێراق پێویستە ئەوە لەبەر عێراق لەگەڵ

ئێمە ئاگاداربین«.ناوبراو پێشینەکانەوە ل��ەب��ارەى »پێشینەى دەکات ئەوە بۆ هێما خانووبەرە و کشتوکاڵ و پیشەسازى لەو کرا کۆبوونەوەیەک 4/11 لە دابەش بە ک��راوە دەس��ت کاتەوە

کردنى پێشینەکان«.وەزارەت��ى وتەبێژى تاریق، دلێر دارایى حکومەتى هەرێمى کوردستان وتی: چەند هۆکارێک هەن کە وایان داببەزێت دۆالر نرخى ک���ردووە دێت کۆبوونەوە ئەو پاش ئەوەش

کرا عێراق ناوەندى بانکى لە کە کە ئەندامێکى ئەنجومەنى نوێنەران داواى کردبوو کە لە 50%ى بوودجەى فەرمانەبەران بە دۆالر بدرێت، بەاڵم ئەوەى ناوەندى بانکى پارێزگارى بیانووى ب��ە ک��ردب��ووەی��ەوە ڕەت قودسیەتى عێراقى پارەى ئەوەى تر هۆکارێکى هەروەها وە هەیە زەمەنییەى سەقفە ئەو کە ئەوەیە کردنى تەحویل بۆ دان��راب��وو کە ئێستا الب��را بزنسمانەکان پ��ارەى

ڕاستەوخۆ بوێت چەنێکیان هەر بۆیان تەحویل دەکرێت کە ئەمەش کاریگەرى هەبوو لەسەر دابەزاندنى هۆکارەکانى ئەمانە دۆالر نرخى پشت دابەزینى نرخى دۆالر بوون.

موچەى هاوتاکردنەوەى لەبارەى بەغداد بە هەرێم فەرمانبەرانى ئەو موچە 90%ى ناوبراو وتى »لە پاش کرانەوە هاوتا دەرمااڵنە و پێک هێنانى ئەو لیژنەیە کە لەسەر پێکهێنرابوو دارایى وەزیرى ئاستى وە زۆربەى کارەکانى تەواو کردووە، ه��ەر دەگ��ەی��ەن��ی��ن ڕاى ل��ێ��رەوە عێراق حکومەتى لە دەرماڵەیەک هەبێت وەزیران ئەنجومەنى لە کە تەرخان بۆ پ��ارەی بوودجەدا لە و کرابێت ئەوا بە دڵنیایەوە لە هەرێمى وە دەک��رێ��ت س��ەرف کوردستانیش یاسایى پ��رۆژە لە ماددەیەکە ئەوە هاتووە 2013ش و 2012 بوودجەى بە پەیوەستە دارای���ى وەزارەت����ى

جێبەجێ کردنى ئەو ماددەیە«. ل3

ئەندامێکی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق:

بەهۆی تێکچوونی ڕەوشی ئەمنی عێراق بڕیارە ئەمڕۆ ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق کۆببێتەوە و چەند بەرپرسێکی ئەمنیش بانگهێشت کراون

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

№

№№

تایبەت بە ~

www.jamawarnews.com 2 | ساڵی 32 | ژماره 749 | 2013/05/21 | سێشەممەهەواڵ و ڕاپۆرت

به 2013/5/16 ڕۆژی پاشنیوه ڕۆى محه مه دى حاجى به ڕێز ئاماده بوونى مه حمود و هه ڤااڵن محه مه د دۆاڵشى مه کته بى ئه ندامانى ڕه ئوف فاتیح و سۆسیالیست ح��زب��ى س��ی��اس��ى له ک���وردس���ت���ان، دی���م���وک���رات���ى بارزانى مه سعود به ڕێز سه الحه دین له گه ڵ کوردستان هه رێمى سه رۆکى سیاسیى الیه نى و پارت ژماره یه ک

هه رێمى کوردستان کۆبوویه وه .له و کۆبوونه وه یه دا سه ره تا سه رۆکى نێوان په یوه ندییه کانى باسى هه رێم هه رێم و به غداى کرد و ئاماده بووانى سیاسیى قه یرانى ڕه هه نده کانى له عێراق ئاگادار کرده وه و ڕێککه وتنى به به غدایشى و هه ولێر نێوانى ده ستپێکێک زانى بۆ چاره سه رکردنى بکه وێته که مه رجه ى به و کێشه کان ه��ه روه ه��ا جێبه جێکردن. ب���وارى بارزانى ئاماژه شى به پڕۆسه ى ئاشتى ده رفه تێکى به و ک��رد تورکیا له ڕه واى دۆزى ئه وه ى بۆ زانى باشى کورد له تورکیا به ره و پێشه وه بچێت به الیه نه کان خواست هیواشى و مامه ڵه به رپرسیارێتییه وه و وردى له بکه ن ئاشتیى پڕۆسه ى له گه ڵ تورکیا و هه وڵى سه رخستنى بده ن. کوردستان هه رێمى سه رۆکى پاشان ئاماده بووان بۆ سووریاى بارودۆخى الیه نه له داوای��ش��ى و شیکرده وه کرد سووریا کوردییه کانى سیاسییه و لێکتێگه ییشتن و برایه تى به که مسۆگه رکردنى ب��ۆ ک��ار ه��اوک��ارى

مافه کانى گه لى کورد بکه ن.پرسى و هه رێم ناوخۆى بارودۆخى هه رێمى هه ڵبژاردنه کانى و ده ستوور ک��وردس��ت��ان ت��ه وه رێ��ک��ى دی��ک��ه ى له باره ى و بوون بارزانى قسه کانى

م��ه س��ه ل��ه ى پ����ڕۆژه ى ده س��ت��وورى له سه ر جه ختى بارزانى هه رێمیش بۆ ده س��ت��وور ب��وون��ى پێویستیى هه رێمى کوردستان کرده وه بۆ ئه وه ى تۆکمه تربوونى بۆ بێت ده روازه ی��ه ک داموده ستگه ى و سیاسى پڕۆسه ى ه��ه رێ��م��ى س��ی��ادی��ى و ئ���ی���دارى بابه تى ل��ه س��ه ر ه��ه ر ک��وردس��ت��ان. ده ستووره وه عه دنان موفتى سه رۆکى کوردستان پ��ارل��ه م��ان��ى پێشووى سیاسیى م��ه ک��ت��ه ب��ى ئ��ه ن��دام��ى و به کوردستان نیشتیمانیى یه کێتیى دوورودرێژى قۆناغه کان و ورده کاریى پڕۆسه ى و ڕه شنووس ئاماده کردنى قۆناغه ت��ه واوک��ردن��ى و ده ن��گ��دان پ��ڕۆژه ى تێپه ڕاندنى یاساییه کانى ده ستوور له خولى پێشووى پارله مان

بۆ کۆبوونه وه که شیکرده وه .ل��ه ب��اره ى گفتوگۆ ده رگ���ه ى دوات��ر ئاماده بووان بۆ پرسه سیاسییه کانى زۆر به شداربووان هه موو و کرایه وه دوان بابه ته کان له سه ر ڕاشکاوى به ک��رده وه ئ��ه وه له سه ر جه ختیان و سیاسییه کان الیه نه پێویسته که ل���ه و ک��ه ش��ه ق��ه ی��ران��ی��اوی��ی��ه ى له ناوچه که دا هه یه پێویسته له به رانبه ر و بن یه کهه ڵوێست هه ڕه شه کاندا

پڕۆسه ى بۆ خۆیانیش پاڵپشتیى کرده وه . دووپات تورکیا له ئاشتى ئه وه له سه ر به شداربووه کان الیه نه سیاسییه گرفته ک��ه ه��اوڕاب��وون به پێویسته هه رێم ناوخۆییه کانى به رپرسیارێتى به هه ست ڕۆحێکى گشت له ده بێ و بکرێن چاره سه ر له ڕێز چاره نووسسازه کاندا وێستگه

ئیراده ى گه ل بگیرێت. الیه نه و پ��ارت ئه م باسه شایانى کۆبوونه وه که به شدارى سیاسییانه

بوون:

بزووتنه وه ى ئیسالمى له کوردستانحزبى شیوعى کوردستان

دیموکراتى سۆسیالیست ح��زب��ى کوردستان

بزووتنه وه ى دیموکراتى تورکمانبزووتنه وه ى چاکسازى تورکمان

لیستى تورکمانى هه ولێرو ک��ل��دان��ى میللى ئ��ه ن��ج��ووم��ه ن��ى

سریانى و ئاشوریبزووتنه وه ى دیموکراتى ئاشوری

لیستى ئه رمه ن له په رله مانحزبى زه حمه تکێشانى کوردستان

یه کێتى نیشتمانى کوردستانپارتى دیموکراتى کوردستان

ڕۆژی پێشنیوه ڕۆى 11ى کاتژمێر کوردستان په رله مانى 2013/5/20یاساى پ���ڕۆژه تیایدا ک��ۆب��ووی��ه وه و ده روون���ى ته ندروستیى پاراستنى

په سندکرا.حاجى عەبدوڵاڵى به ڕێز باره یه وه له و حزبى فراکسیۆنى سه رۆکى مه حمود کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست له په رله مانى کوردستان ڕایگه یاند: له خوێندنه وه ى 2013/5/20 دانیشتنى وه زاره ت���ى یاساى پ��ڕۆژه بۆ یه که م په روه رده له هه رێمى کوردستان له الیه ن لیژنه ى یاساییه وه کرا، وتیشى: هه ر له

پاراستنى یاساى پڕۆژه دانیشتنه که دا ته ندروستیى ده روونی گفتوگۆى له سه ر کرا که تایبه ت بوو به مافه کانى نه خۆشى ده روونی، دواى گفتوگۆکردنى له الیه ن ئه ندامانى و ته ندروستی وه زی���رى داڕش��ت��ن��ه وه ى دوا پ��ه رل��ه م��ان��ه وه هاوبه شه وه لیژنه ى له الیه ن ماده که و تێبینی سه رنج و به ڕه چاوکردنى ده نگدانه وه و خرایه پێشنیازه کان

به زۆرینه ى ده نگ په سندکرا.به تایبه ته یاسایه ئه م راشیگه یاند و ده روونییه کان نه خۆشه مافه کانى هیچ له وانه تێدایه مادده ى چه ندین

تیمى له ئه ندامانى جگه که سێک چ��اره س��ه رک��ردن ی��اخ��ود ئ��ه وان��ه ى ڕێ��ک��ده خ��ه ن پزیشکیى ک��ه ف��ای��ل��ى تایبه ت فایلى س��ه ی��رى ناتوانێت ب��ه ن��ه خ��ۆش��ى ده روون�������ى ب��ک��ات به بێ لێده ربێنن وێنه یه کى یاخود ڕه زامه ندیى نه خۆشه که یاخود لیژنه ى پارێزگاکه و ده روونیى ته ندروستیى ئازادیى به ندکردنى به کۆت و ڕێنه دان یان جه سته ییه وه ل��ه ڕووى نه خۆش بێت هۆکارێک به هه ر جیاکردنه وه ى و پێشمانوایه ئه م یاسایه خزمه تێکى باس به نه خۆشانى ده روونى ده کات.

ب���ەرواری یه کشه ممه ڕۆژی ئ��ێ��واره ى مه سعود سه الحه ددین له 2013/5/19بارزانى سه رۆکى هه رێمى کوردستان به پڕۆژه ى له باره ى ڕاوێژکردن مه به ستى ئه ندامانى له کرد پێشوازى ده ستوور لیژنه ى پێداچوونه وه ى پڕۆژه ى ده ستوورى هه رێمى کوردستانى عێراق، که له خولى دووه مى په رله ماندا ئه رکى پێداچوونه وه ى

پڕۆژه ى ده ستوورى پێڕاسپێردرا بوو.له داواى ب��ارزان��ى دانیشتنه که دا له خۆیان بۆچوون و ڕا کرد ئاماده بووان له باره ى پڕۆژه که بخه نه ڕوو. پاشان فرسه ت ئه حمه د سکرتێرى په رلە مانى کوردستان و سه رۆکى لیژنه ى پێداچوونه وه ى پڕۆژه ى لیژنه که که کرد، له وه باسى ده ستوور به بڕیارى په رله مان و ئیجماعى تێکڕاى پێکهێنراوه په رله مان ناو الیه نه کانى ئایین و نه ته وه هه موو نوێنه رایه تیى و گرتبوو. له خۆ سیاسییه کانى الیه نه و ئه وه یشى شیکرده وه ، که بۆ ئاماده کردنى

40 ده ستوورى له که ڵک پڕۆژه یه ئه و واڵت وه رگیراوه و حه وت ساڵى خایاندووه بۆچوونى و ڕا و ک��راوه ئاماده هه تا وه رگیراوه نێوخۆیى و بیانى پسپۆڕانى پێ ده نگى په رله مان له ل��ه وه ى به ر و بدرێت 5000 پێشنیاریان له الیه ن چین و توێژه کانى کۆمه ڵگه پێگه یشتووه . پاشان له په رله مانى کوردستان به ده نگى 96 به و ڕیفراندۆم بدرێته درا بڕیار ئه ندام یاسایه ک ڕه وانه ى سه رۆکایه تیى هه رێمى ئه وه ش باسى هه روه ها کرا. کوردستان کرد، که 900 هه زار دانه له و پڕۆژه یه چاپ خۆراکه وه بریکاره کانى له ڕێى و کراوه نێردراوه . جگه خانه واده یه ک هه موو بۆ له وه یش ئیجماعێکى سیاسى و نیشتمانى له بووه و 36 حزبى سیاسیش له سه ر تێکڕاى نوێنه رایه تیى که کۆیه ، شارى کۆمه ڵگه ى کوردستانیان ده کرد پاڵپشتیى خۆیان بۆ پڕۆژه که دووپ��ات ک��رده وه و له گه ڵ ئه وه ش بوون، که پڕۆژه که بدرێته

ڕیفراندۆم.به شداربووان بۆ گفتوگۆ ده رگه ى دواتر ک��رای��ه وه و زۆرب����ه ى ئ��ام��اده ب��ووان��ى هاوڕابوون، ئه وه له سه ر کۆبوونه وه که قۆناغه هه موو ده ستوور پ��ڕۆژه ى که یاساییه کانى خۆى بڕیوه و به ئیجماعێکى سیاسى نووسراوه ته وه ، به به راورد له گه ڵ ده ستوورێکى ده ستووره کاندا، زۆربه ى زۆر و دیموکراتیانه یه و پێشکه وتوو که داوه ، ب��ه وه ئ��ام��اژه ى ڕوونیش به په رله مانییه هه رێم سیاسیى سیسته مى و جه ختیشیان له سه ر ئه وه کرده وه ، که ناوه ڕۆکى ده ستوور بۆ ده بێ ڕاستیى و خه ڵک شیبکرێته وه و داوایانکرد له باره ى خه ڵک چیتر پ��ڕۆژه ک��ه وه ن��اوه ڕۆک��ى له سه ر ئاماده بووان نه کرێت. چه واشه ئه وه کۆده نگ بوون، که هیچ الیه نێکیش زه وت خه ڵک ده نگدانى مافى ناتوانێت ئیراده و ده سه اڵتى گه ل بکات، چونکه

ڕه سه ن و یه کالییکه ره وه یه .

کۆکردنه وه ى که مپه ینى له چوارچێوه ى ئ��ازادک��ردن��ى ب��ۆ ئیمزا ملیۆن ی��ەک فراکسیۆنى 2013/5/16 ئ��ۆج��ه الن، دی��م��وک��رات��ى سۆسیالیست ح��زب��ى کوردستان له په رله مانى کوردستان له چوارچێوه ى باوه ڕبوونى به هه وڵه کانى ئاشتى، ئیمزای بۆ ئازادکردنى ڕێبه رى زیندانیکراوى په که که عەبدوڵاڵ ئۆجه الن

کرد.ڕۆژن��ام��ەی زان��ی��اری��ی��ه ک��ان��ى به پێى 2013/5/16 ڕۆژی ~سۆسیالیست ح��زب��ى ف��راک��س��ی��ۆن��ى په رله مانى له کوردستان دیموکراتى که مپه ینى له سه ر ئیمزاى کوردستان ڕێبه ری ئۆجه الن عەبدوڵاڵ ئازادکردنى کرێکارانى پ��ارت��ى زی��ن��دان��ی��ک��راوى

کوردستان کردووه .دیموکراتى حزبى سۆسیالیست پێشتر کوردستان پشتگیرى هه وڵه کانى ئاشتى له تورکیاو په یامه که ى نه ورۆزى عەبدوڵاڵ ئۆجه الن کردو ڕایگه یاند پشتیوانى هه ر

چاره سه رکردنى بۆ ده ک��ه ن هه وڵێک پرسى کورد له و واڵته .

سۆسیالیست ح��زب��ى ف��راک��س��ی��ۆن��ى که پێیوایه کوردستان دیموکراتى پێویسته تورکیا وه اڵمى ئه و داخوازییه ى کوردان به ئازادکردنى ئۆجه الن بداته وه ، خاوه ن ئۆجه الن که ڕووانگه یه وه له و نه ته وه یی و سیاسى که سایه تییه کى له سه ر که پارتێکه سه رۆکى به هێزه و جه ماوه رى پێگه ى کوردستان ئاستى

فراوانى هه یه و خاوه ن نفوسێکى سیاسى به هێزه و که سێکى شۆڕشگێرو نیشتیمان ده سته به رکردنى له پێناو پ���ه روه ره و ئازادى بۆ نه ته وه که ى ماوه ى 14 ساڵه له زینداندایه و پێویسته تورکیا گرنگى له سه ر که بدات جه ماوه رییه داوا به و ئاستى کوردستان و ناوچه که و جیهان بۆ

ئازادکردنى ئۆجه الن له ئارادایه .عەبدوڵاڵ ئۆجه الن ڕێبه رى زیندانیکراوى 15ى له کوردستان کرێکارانى پارتى پیالنگێڕیه کى ل��ه 1999 ش��وب��ات��ى کراو ده ستگیر کینیا له نێوده وڵه تیدا له به ندینخانه بۆ گواسترایه وه دواتر له ئێستا هه تا و ئیمراڵى دورگ��ه ى پارتى سه رۆکى ئۆجه الن زینداندایه ، له و یه کێکه که کوردستانه کرێکارانى پارتانه ى به چه ند ناوێکى جیاواز له هه ر چوار پارچه ى کوردستان باڵى سیاسى و چ��ه ک��دارى ه��ه ی��ه و خ��ه ب��ات ده ک��ات له پێناو ده سته به رکردنى مافه کانى گه لى

کورددا.

محه مه دى به ڕێز 2013/5/20 ڕۆژی هه ریه ک ی��اوه رى به مه حمود حاجى به رپرسى عومه ر سه الم هه ڤااڵن له سۆسیالیست ح��زب��ى م��ه ڵ��ب��ه ن��دى و ئه وروپا له کوردستان دیموکراتى حه مەرە شید دۆاڵشى جێگرى به رپرسى الهاى شارى له ئه وروپا، مه ڵبه ندى ڕێکخستنه کانى س��ه ردان��ى هۆڵه ندا له الیه ن ک��ردو حزبیان ه��ۆڵ��ه ن��داى به رپرسى ئه حمه د ئیسماعیل هه ڤاڵ گه رمى به هۆڵه ندا ڕێکخستنه کانى

پێشوازیی کران.هه ڤااڵنى له گه ڵ کۆبوونه وه یه کدا له به ڕێز ه��ۆڵ��ه ن��دا، ڕێکخستنه کانى باسى مه حمود حاجى م��ح��ه م��ه دى پێشهاته کانى و گۆڕانکارى دواین له ن��اوچ��ه ک��ه ک���ردو ک��اری��گ��ه رى ئ��ه و هه لومه رجى له سه ر په ره سه ندنانه ى شیکرده وه و ناوچه که له کورد دۆخى زه روره تى پاراستنى یه کڕیزى و ته بایی ناو ماڵى کوردى له ڕووبه رووبوونه وه ى به نه کراو چ��اوه ڕوان ئه گه رێکى هه ر

پێویست زانى.به ڕێزیان وته کانیدا ترى له به شێکى باسى له گه شه سه ندنى دۆزى کورد کرد له سه ر ئاستى نێوده وڵه تى و ناوچه یی له تاراوگه ى و گرنگى ڕۆڵى کوردانى به کورد ڕه واکانى دۆزه پێشخستنى و کیمیاباران و ئه نفال دۆزى تایبه ت هه وڵه کانیان به به جینۆساید ناساندنى ب��ه رز ن��ێ��وده وڵ��ه ت��ى ئاستى ل��ه س��ه ر نرخاند، ته ئکیدیشى کرده وه که کورد

له م قۆناغه دا پێویستى به هه ماهه نگى په یوه ندییه کانى باشکردنى زیاتر و له گه ڵ واڵتانى جیهان هه یه و کوردانى ڕووه وه ل��ه و ده ت��وان��ن ت��اراوگ��ه ش هه نگاوى گرنگتر بنێن و کار بۆ زیاتر بکه ن، په یوه ندیانه ئه و به هێزکردنى واڵتى ک��وردان��ى له باسى ه��ه روه ه��ا هۆڵه ندا کرد که توانیویانه به وپه ڕى له خۆبردوییه وه هه نگاو بنێن و کار بکه ن مافه کانى و داخ��وازى داواو له سه ر

کورد و پرسه نه ته وه یه کانى.مه حمود حاجى م��ح��ه م��ه دى ب��ه ڕێ��ز ه��ه ن��گ��اوه ک��ان��ى م���اوه ى ڕاب����ردووى ڕێکخستنه کانى و ئه وروپا مه ڵبه ندى سۆسیالیست ح��زب��ى ه��ۆڵ��ه ن��داى به رزنرخاندو کوردستانى دیموکراتى ڕاشیگه یاند: که باوه شى حزب له گشت

ده ژین تێدا کوردانى واڵتانه ى ئه و کراوه یه و هه موو کوردێک جا له ناوخۆ بێت یان له تاراوگه ده توانێت په یوه ندى به ڕێکخستنه کانى حزبى سۆسیالیست له و و بکات کوردستان دیموکراتى ڕێگه یه وه تواناو وزه ى بۆ پێشخستنى له داواش��ى بخاته کار، ک��ورد دۆزى هه ڤااڵنى ڕێکخستنه کانى هۆڵه ندا کرد زیاتر کار له سه ر پرسه کانى کورد بکه ن و له گه ڵ ڕێکخراوو حزبه سیاسییه کانى فراوانتر په یوه ندییه کانیان هۆڵه ندا به خزمه تکردن ئامانجى به بکه ن نه ته وه ییه کانى و نیشتیمانى پرسه گه لى کوردستان، بۆ ئه و مه به سته ش ته ئکیدى له سه ر هاوکاریی و پشتیوانى ئه وروپا ڕێکخستنه کانى بۆ خ��ۆى

کرده وه .

سه رۆکى هه رێم کوردستان له گه ڵ الیه نه سیاسییه کانى هه رێمى کوردستان کۆبوویه وه

پڕۆژه یاساى پاراستنى ته ندروستیى ده روونى په سندکرا

له پرۆژه ى ده ستوورى هه رێمدا سوود له 40 واڵت وه رگیراوه

فراکسیۆنى حزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان ئیمزا بۆ ئازادکردنى ئۆجه الن

به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود له گه ڵ ڕێکخستنه کانى هۆڵه ندى )حسدک( کۆبوویه وه

№

№№

ه�����ه ردوو 2013/5/20 ڕۆژی سۆسیالیست ح��زب��ى فراکسیۆنى فراکسیۆنى و کوردستان دیموکراتى کوردستان په رله مانى له کوردستانى له و ب���ه دواداچ���وون به مه به ستى چۆنیه تى له ئاگاداربوون نزیکه وه جێبه جێکردنى پرۆژه کان و کێشه کانى ش��اره زوورو قه زاى هه ردوو ناوچه که

سه یدسادقیان به سه رکرده وه .له و باره یه وه به ڕێز عەبدوڵاڵى حاجى حزبى فراکسیۆنى سه رۆکى مه حمود کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست په رله مانتارى ژماره یه ک ڕایگه یاند: فراکسیۆنى ه��ه ردوو له کوردستان فراکسیۆنى و سۆسیالیست حزبى ک��وردس��ت��ان��ى، س���ه ردان���ى ق���ه زاى کردو ش��اره زوورم��ان و سه یدسادق بۆ کرد به دواداچوونمان له نزیکه وه که خزمه تگوزاریانه ى پ��رۆژه و ئه و بزانین تا ده رچ���وون ناوچه که بۆ ک��وێ، گه یشتونه ته ک��اره ک��ان��ی��ان وتیشى: قه زاى سه یدسادق له قۆناغى خه باتى ڕزگارى نیشتیمانى وێرانکراو بۆ شتێکى هه موو خۆیه تى هه قى کرد به دواداچوونمان ئێمه بکرێت، ئه و بۆ که پ��رۆژان��ه ى ئ��ه و له سه ر

هه نگاوه کانى تاکو ده رچوون قه زایه جێبه جێکردنیان خێراتر بکرێن.

وتیشى: هه ر له و سه ردانه دا سه ردانى ق��ه زاى ش��اره زوورم��ان ک��ردو له گه ڵ له کۆبووینه وه و قه زاکه قائیمقامى ئه و قه زاکه و نزیکه وه گیروگرفته کانى پرۆژه کانیان به رده م دێنه کێشانه ى خزمه تکردنى بۆ هه نگاوانه ى ئه و و دانیشتوانى ناوچه که نراون، هه روه ها گفتوگۆ له سه ر هه موو ئه و که موکوڕى

هۆى ده بنه که کرا به ربه ستانه و سست بوونى کارى پرۆژه کان.

به باشى راشیگه یاند که کاره کان زۆر به ڕێوه ده چن و ئه و پرۆژانه ى له الیه ن ناوچه که بۆ کوردستانه وه په رله مانى خستویه تییه حکومه ت و ده رچ��وون هه نگاوى جێبه جێکردنه وه ب��وارى بتوانرێت هیوادارین ن��اوه و باشیان ئه و دانیشتوانى به گه وره خزمه تى

ناوچانه بکه ن.

هه ردوو فراکسیۆنى سۆسیالیست و کوردستانى پرۆژه کانى سه یدسادق و شاره زوور به سه رده که نه وه

№

ونبوون ناسنامەیەکی یەکێتی مامۆستایانی کوردستان بە ناوی »عومەر مەحمود محەمەد« ونبووە هەر کەسێک دۆزیەوە بیگێڕێتەوە بۆ

ڕۆژنامەی ~.

www.jamawarnews.com3 | 32 سێشەممە | 2013/05/21 | ژماره 749 | ساڵی

دیدار

ئەنجومەنی ئەندامی جاف ئەشواق لیستی ل��ەس��ەر ع��ێ��راق ن��وێ��ن��ەران��ی لەدیدارێکی کوردستانی هاوپەیمانی ب��ەوە ئ��ام��اژە ~ تایبەتی دەک����ات ک��ە دان��ی��ش��ت��ن��ی ئ��ەم��ڕۆی دانیشتنی ن��وێ��ن��ەران ئەنجومەنی تێکچوونی بە تایبەت و نائاسایی

بارودۆخی ئەمنی واڵت.هەرێم نێوان ڕێکەوتنی بە سەبارەت الیەن لە وتی»ئێستا ناوبراو بەغدا و لیژنەى دارایی و وەزارەتى دارایی کارى لەسەر دەکرێت بۆ ئەوەى ئەو خااڵنە

چاک بکرێن«.

ئەنجومەنى ئ��ەم��ڕۆ وای���ە *ب��ڕی��ار نوێنەرانى عێراق کۆببێتەوە و هەروەها ژمارەیەک بەرپرسیش بانگکراون ئایا مەبەست لە بانگکردنى ئەو بەرپرسانە بۆ ئەوەیە لەسەر کار الببرێن یاخود بۆ ئەوەیە کە لێپرسینەوەیان لەگەڵ

بکرێت؟ئەوەیە بۆ ئەمڕۆ دانیشتنەى ئ��ەم ئەمنیە شکستە ئ��ەو ه��ۆک��ارى ک��ە پارێزگاکانى هەموو لە کە بزانرێت هەروەها وە دەکرێن ب��ەدى عێراقدا پاراستنى بۆ میکانیزمێک دانانى بۆ بەاڵم هاواڵتیان، ئاسایشى و ئەمن ئەندام زۆرب��ەى و منیش بەڕاستى متمانەیەکمان هیچ پەرلەمانەکانیش بەم دانیشتنە نییە، چونکە پێشتریش کراوە دانیشتنانە ئەو جارێک چەند بانگهێشت ئەمنیەکانیش بەرپرسە و ڕەوشی کە داوە بەڵێنیان و ک��راون داخەوە بە بەاڵم بکەن، باش ئەمنى لە بەڵێنانە ئ��ەو کردنى جێبەجێ ئەرزى واقیع بوونی نییە. وە هەروەها کۆبوونەوەکەدا لە بەرنامەدایە لە بە ناوخۆ وزیرى و بەرگرى وەزی��رى وەکالەت ئامادەبن بەاڵم نازانرێت ئایا

ئامادە دەبن یان نا.ئیجرائاتى ئامادەنەبن ئەگەر *ئایا پەرلەمان لەگەڵ ئەو بەپرسانە چی دەسەنێتەوە ل��ێ متمانەیان دەب��ێ��ت فیدڕاڵیەوە دادگاى ڕێگەى لە یاخود

داوایان لەسەر تۆمار دەکرێت؟ناونیشانى بە ئەمڕۆ دانیشتنەکەى ئەوا ئامادەنەبن ئەگەر میوانداریە لێپرسینەوە ئەبێتە داهاتوو هەنگاوى ئەندامانى کۆتاییدا ل��ە کاتە ئ��ەو بۆ ئەکەن ع��ەرزى خۆیان پەرلەمان سەرۆکایەتى پەرلەمان کە متمانە لەو بەڕێزانە بسەنرێتەوە یان نا، بەاڵم تا ئامادەنەبوون وەزیرێک چەند ئێستا لەبەر ب��ەاڵم ع��ێ��راق پەرلەمانى ل��ە تابعى الیەنێکى سیاسی بوون ئەوەى ڕێککەوتنى سیاسی کاریگەرى هەبووە کێشەکانیان کردنى چارەسەر لەسەر ڕێگەچارەى بەرنە پەنا لەوەى زیاتر یاسایی و دەستوورى بۆیە من دەڵێم بە هیچ شێوەیەک پەرلەمان ڕۆڵى خۆى کە ئەوەیە هۆکارەکەشی نەبینیوە لەبەرامبەر ڕێگرن سیاسیەکان کوتلە لێپرسینەوە لە بەرپرس و وەزیرەکان.

ئەو بانگهێشتکردنى لە جگە *ئایا ئەمڕۆ پەرلەمانى عێراق بەرپرسانە گفتوگۆ لەبارەى هیچ پرسێکى ترەوە

دەکات؟

و بەپەلەیە دانیشتنە ئ��ەم نەخێر لەخۆ تر بابەتێکى بۆیە هیچ تایبەتە ناگرێت، بەاڵم وەکو ووتم و منیش و زۆربەى ئەندام پەرلەمانەکانیش پێمان وایە کە ئەم دانیشتنە هیچ سوودێکى

نابێت.دەست لەوانەیە مالیکى *دەوت��رێ��ت بۆ هەڵگرێت ئەمنیەکان پۆستە لە الیەنەکانى بداتە گرەنتیەک ئەوەى ئەوە لەڕێگەى ئ��ەوەى بۆ بەرامبەر پێیان بڵێت کە نایەوێت پێگەى خۆى لە سەربازیدا بەهێز بکات و هەروەها ب��ەرەو ئەمنى ڕەوش��ی ئ��ەوەى کە بۆ باشتر بچێت ئایا ئەگەر مالکى ئەوە

بکات ڕەوشی ئەمنى باشتر دەبێت؟وەزاراتانە ئەم دەزانین کە هەموومان ناوخۆ ب��ەرگ��رى و وەک��و وەزارەت���ى وەک���و م���وخ���اب���ەرات م���ودری���ى و ئەم چونکە نییە، تر وەزارەتەکانى وەزارەتانە هەندێک تایبەتمەندى هەیە لەو کەسەى کە ئەم وەزارەتە بەڕێوە شارەزایى پێویستە نمونە بۆ دەبات تواناى هەروەها و هەبێت مەیدانى

دابنێت تۆکمە پالنێکى کە هەبێت بەداخەوە بەاڵم تێکدەران، بەرامبەر یەک ب��ەدەس��ت ه��ەم��ووى دەبینین لەو خیبرەیەکى هیچ کە کەسەوەیە بارودۆخى دەبینین بۆیە نییە بوارە

ئەمە چۆنە. ئێستا عێراق ئەمنى یەکێک لە هۆکارەکانە وە دووەم هۆکار لە کەمتمانە ئەوەیە گرنگە زۆر کە نێوان هاواڵتیان و جیهازە ئەمنیەکاندا الواز ه��ۆى دەبێتە ئەمەش نەماوە کردنى زانیارى ئیستیخباراتى، چونکە الیەنە ئیتسیخباراتى هاواڵتیان ئەگەر بە تێکدەران ئەوا نەکەن ئەمنیەکان تێکدەرانە کردەوەى ئارەزووى خۆیان دەکەن بە بێ ئەوەى ئاشکرا بن، وە هۆکارى سێیەم ئەو هەموو گەندەڵیەیە کڕینى گرێبەستەکانى ن��او ل��ە ک��ە هەیە تەقینەوەکاندا کەشفى ئامێرى و ناکەن ئیش هیچى جیهازانە ئەو ک��راوە، س��ەرف بۆ زۆرى پارەیەکى ئەم سێ هۆکارە نمونەیەکە لەو گشت ڕەوشی ک��ردووە واى کە هۆکارانەى بەرەو ڕۆژ بە ڕۆژ عێراقدا لە ئەمنى هەموو مالیکى کە ب��ڕوات. خراپتر دەب��ات ب��ەڕێ��وە ئەمنیەکان پۆستە ناوخۆ و بەرگرى وەزی��رى تەنانەت و دان��راون وەکالەت بە هەردووکیان مالیکى خۆى سەرکردایەتیان دەکات.

*ڕێککەوتنێک کرا لە نێوان سەرۆکى حکومەتى هەرێم و سەرۆکى حکومەتى 2013 بوودجەى بە سەبارەت عێراق ڕێککەوتنە ئەو خاڵەکانى ئەو ئایا

گەشتۆتە پەرلەمان یاخود کام خاڵى ئەو ڕێککەوتنە جێبەجێ کراوە؟

دارایی لیژنەى الیەن لە ئێستا بەڵێ لەسەر ک��ارى دارای���ی وەزارەت����ى و چاک خااڵنە ئەو ئەوەى بۆ دەکرێت الیەنە لەالیەن هەروەها وە بکرێت لەسەر گفتوگۆى سیاسیەکانیشەوە دەکرێت بۆ ئەوەى ئەو خااڵنەى کە لە ڕێککەوتنامەکەدا هاتووە چاک بکرێن و بوودجەک هەمورا بکرێتەوە و پەسەند

بکرێتەوە لەناو پەرلەمان.سوونە و شیعە نێوان *کێشەکانى زی��ادب��وون��ە، ل��ە ڕوو ڕۆژ ب��ە ڕۆژ یان دەڵێن ئەنبار خۆپیشاندەرانى هەرێمى سوونە یان هەڵگرتنى چەک بەغداد تەقینەوەکانى ه��ەروەه��ا و و زی��ادب��وون��ە ل��ە ڕوو ڕۆژ ب��ە ڕۆژ نایەتە و تەماشاکەرە ئەمەریکاش چارەنووسی ئایا کێشەکانەوە ن��او

عێراق بەرەو کوێ دەڕوات؟سەبارەت بە ئاستى کێشەکانى نێوان سوننە و شیعە ئەوە پێویستى بە هیچ قسەیەک نییە چونکە هەموو میدیاکان کێشانە ئەو ئاستى لەسەر ئەدوێن وە مەترسیداردایە، ئاستێکى لە کە ناتەندروستى کێشانەش ئەو هۆکارى

نیزامى سیاسی عێراقە کە بەڵگەشمان کێشەى س��ەرەڕاى ئەوەیە ئ��ەوە بۆ مافى چ��ەن��دی��ن شیعە و س��ون��ن��ە کوردیش پێشێل کراوە ڕاستە ئێمە لە دەستووردا هەموو مافەکەمان پەسەند تا کە دەکرێن پێشێل ب��ەاڵم ک��راوە نییە ئەوتۆ دانپێدانانێکى ئێستاش لەسەر ئەو ناوچە کوردستانیانەى کە حکومەتى بەعس بەزۆر لە کوردستانى کردبوونەوە بۆ ئەوەى بگەڕێنەوە سەر بۆچوونى بە وە کوردستان، هەرێمى تەنیا کە ڕێگەچارە باشترین من ڕێگەچارەش بۆ چارەسەر کردنى ئەم کێشانە دابەش کردنى عێراقە بۆ سێ هەرێم ئەوانیش هەرێمى سوننە و شیعە و کورد کە خاوەنى هەرێمى خۆیەتى بە مەرجێک ئەو ناوچە کوردیانەى کە ئێستا لە دەرەوەى هەرێمن بگەڕێنەوە بە چونکە کوردستان، هەرێمى سەر ڕاستى نە سوننە قبوڵى ئەکات شیعە قبوڵى شیعەش نە و بکات حوکمى حوکمى سوننە تر جارێکى ئەکات بکات وە ئێمەش وەکو کورد بە هیچ تر جارێکى نادەین ڕێگە شێوەیەک ببێتە حکومەتى ئیتیحادى حکومەتى ئێمە ک��ە شتێکە ئ��ەوە م��ەرک��ەزى بە ب��ەاڵم نابین. ڕازى پێی هەرگیز داخەوە ئەو الیەنەى کە ئێستا هەموو ناهێڵێت بەدەستە عێراقی حوکمى شەقام و هەرێم سێ ببێتە عێراق ئەوە کردنى دژایەتى بۆ دەدات هان دابەش عێراق کە ئەوەى بیانوى بە هۆکارێکە و پارچە سێ بۆ دەبێت کە عێراق بوونى پارچەپارچە بۆ بوونى داب��ەش��وو پ��ێ��چ��ەوان��ەوە ب��ە نییە هۆکار هەرێم سێ بۆ عێراق بەڵکو عێراق بوونى پارچەپارچە بۆ هۆکارێکى بۆ بەهێز کردنى عێراق و لە الیەنەش ئەو هاتووە، دەستووریشدا چونکە دەک��ات ئ��ەوە دژایەتى بۆیە کەم عێراقدا لە دەسەاڵتى نایەوێت

بێتەوە.

وەزارەت��ی وتەبێژی ت��اری��ق، دلێر دارایی حکومەتی هەرێمی کوردستان ~ تایبەتی لەدیدارێکی »وەزارەتى کە دەکات بەوە ئاماژە چۆنیەتى لە ئاگای هەرێم دارای��ی عێراق گشتى ب��وودج��ەى دان��ان��ى لەگەڵ هاوبەشین ئێمە کە نییە ئێمە پێویستە ئەوە لەبەر عێراق

ئاگاداربین«.ل���ەب���ارەی پ��ێ��ش��ی��ن��ەک��ان��ەوە وت��ی »پێشینەى خانووبەرە و کشتوکاڵ و پیشەسازى لە 4/11 کۆبوونەوەیەک بە ک��راوە دەس��ت کاتەوە لەو کرا

دابەش کردنى پێشینەکان«.

*هۆکارەکانى پشت دابەزینى نرخى دۆالر چییە؟

وای��ان کە ه��ەن هۆکارێک -چەند داببەزێت دۆالر ن��رخ��ى ک���ردووە دێت کۆبوونەوە ئەو پاش ئەوەش کرا عێراق ناوەندى بانکى لە کە نوێنەران ئەنجومەنى ئەندامێکى کە داواى کردبوو کە لە %50ى بوودجەى بەاڵم بدرێت بە دۆالر فەرمانەبەران ئەوەى ناوەندى بانکى پارێزگارى بیانووى ب��ە ک��ردب��ووەی��ەوە ڕەت قودسیەتى عێراقی پارەى ئەوەى تر هۆکارێکى ه��ەروەه��ا وە هەیە زەمەنییەى سەقفە ئەو کە ئەوەیە کردنى تەحویل بۆ دان��راب��وو کە ئێستا الب��را بزنسمانەکان پ��ارەى ڕاستەوخۆ بوێت چەنێکیان ه��ەر ئەمەش کە دەکرێت تەحویل بۆیان دابەزاندنى لەسەر هەبوو کاریگەرى هۆکارەکانى ئەمانە دۆالر نرخى

پشت دابەزینى نرخى دۆالر بوون.*ئایا بۆچى یەکەم جار نرخى دۆالر

ب��ەرز عێراقی دی��ن��ارى ب��ەرام��ب��ەر شتێکى ئ��ەوە کاتێکدا لە ب��ۆی��ەوە واتایەکى بە نەبوو نێودەوڵەتى بەرز دۆالر نرخى جیهاندا لە تر ن��ەب��ۆی��ەوە ب���ەس ل��ە ع��ێ��راق واى لێهات ئایا ئەمە بەهۆى چییەوەیە؟زۆر شت لەسەر ئەوە باس دەکرێت بۆ بیانوو زۆر ناسان ئابوورى و ئەو باسە ئەهێننەوە بۆنمونە ئەڵێن 350 عێراق ناوەندى بانکى ڕۆژنە ملیۆنى دەخستە بازاڕەوە یان باس

ڕەوانەى پارانە ئەو دەکرێت لەوە و هەروەها ئێران دەکرێت و سوریا ه��ەروەه��ا وە ت��ری��ش، شتى زۆر جێگیرى سیاسەتێکى ن��ەب��وون��ى کاریگەرى ئ��ەوەش عێراقى دراوى نرخى بوونەوەى بەرز لەسەر هەیە

دۆالر.لە داواى ن��اوەن��دى *ح��ک��وم��ەت��ى کرد کوردستان هەرێمى حکومەتى کە ئەو خااڵنەى کە کورد پێشنیارى دا 2013 ب���وودج���ەى ل���ە دەک����ات

بدرێتە حکومەتى ناوەند بۆ ئەوەى بکرێت دەستکارى 2013 بوودجەى زیادبکرێت بۆ پاشکۆیەکى یاخود چیین خااڵنە ئەو ناوەرۆکى ئایا کە کورد داواى دەکات لە بوودجەى

2013دا؟خااڵنەن ئەو هەمان خاڵەکان بەڵێ داواى زۆرە ماوەیەکى ک��ورد کە دەکات لە بوودجەدا جێی بکرێتەوە و پێشمەرگە بوودجەى نمونە بۆ و نەوتیەکان کۆمپانیا بوودجەى هەروەها حاڵێکى تر ئاگادار نەبوونى وەزارەتى دارایی هەرێم لە چۆنیەتى کە عێراق گشتى بوودجەى دانانى ئێمە هاوبەشین لەگەڵ عێراق لەبەر لە ئاگاداربین ئێمە پێویستە ئەوە

بوودجەى عێراق.*ئایا سەبارەت بە پێشینەکان ئایا

هەموویان دەستیان پێکردۆتەوە؟بەڵێ بە تایبەت پێشینەى خانووبەرە و کشتوکاڵ و پیشەسازى لە 4/11 کاتەوە ل��ەو ک��را ک��ۆب��وون��ەوەی��ەک دەس���ت ک���راوە ب��ە داب��ەش��ک��ردن��ى سەبارەت هەروەها وە پێشینەکان کۆبوونەوەمان پاش پێشینەکان بە لەگەڵ بەڕێوەبەرەکانى خانووبەرە و بڕیارماندا خانووبەرە فەرمانگەکانى کە ئەو هاواڵتیانەى کە بەشی یەکەمى پێشینەکانیان وەرگرتووە لەگەڵ ئەو هاواڵتیانەى کە کەشفیان وەرگرتووە ئەوان پێشینەکە وەربگرن تا ئەوان تر کەسی بە پێشینە نەبن ت��ەواو تێکەاڵوبوونێک ئ��ەوەى بۆ ن��ادرێ ڕوونەدات مامەڵەى نوێ نەیەتە ناو

بانکەکانەوە.نییە کە بەوە *کەواتە پەیوەندى وەستا 2012 مامەڵەى تا ئەڵێن

بێت مامەڵەى 2013 وەرناگیرێت؟نەخێر ئەمە پەیوەندى بە بەروارەوە نییە وەکو ووتم تەنها بۆ ئەوەیە کە تێکەاڵوبوون ڕوونەدات هەندێک کەس پێشینەکەیان یەکەمى بەشی هەیە نێوەى بە خانوەکەى و وەرگرتووە تەواو ئەوانە بۆیە هێشتووە بەجێ لەوانەى مامەڵە پاشان دەکەین

تریش وەردەگرین.*ل���ی���ژن���ەی���ەک پ��ێ��ک��ه��ێ��ن��را ب��ۆ هاوتاکردنەوەى مووچە و دەرماڵەى بەغداد و ه��ەرێ��م فەرمانبەرانى دەرم��اڵ��ەى و م��وچ��ە ئێستا ئ��ای��ا بەغداد و ه��ەرێ��م فەرمانبەرانى

وەکو یەکە؟و موچە ئەو 90% لە وایە پێم من پێک پاش کرانەوە هاوتا دەرمااڵنە لەسەر ک��ە لیژنەیە ئ��ەو هێنانى پێکهێنرابوو دارایی وەزیرى ئاستى ت���ەواو ک��ارەک��ان��ى زۆرب�����ەى وە هەر دەگەیەنین ڕاى لێرەوە کردووە، کە عێراق حکومەتى لە دەرماڵەیەک لە و هەبێت وەزی��ران ئەنجومەنى لە ئەوا کرابێت تەرخان بۆیى بوودجەدا بە دڵنیایەوە لە هەرێمى کوردستانیش ماددەیەکە ئەوە وە دەکرێت سەرف و 2012 بوودجەى یاسایی پرۆژە لە دارای��ی وەزارەت���ى هاتووە 2013ش ئەو کردنى جێبەجێ بە پەیوەستە

ماددەیە.*پارە لە بانکەکانى هەرێمدا بەرەو ئایا هۆکارەکەى ڕۆشت بوونەوە کەم حکومەتى ناوەند بوو یان ئەزمەیەک

بوو لە کوردستاندا ڕوویدا؟حکومەتى کە ئەوەبوو هۆکارەکەى ناوەند لەبەر دواکەوتنى پەسەندکردنى عێراق حکومەتى عێراق بوودجەى

هەرێمى ڕەوان����ەى کەمتر پ���ارەى کوردستان دەکرد و بە 3 مانگ بڕى هەرێمى ڕەوانەى کەمترى ملیار 600کوردستان کرد ئەوە هۆکارى سەرەکى بە پەیوەندى هیچ و کێشەیە ئ��ەو چونکە نەبوو، کوردستانەوە هەرێمى ه��ەم��ووت��ان ئ��ەزان��ن ک��ە ب��وودج��ەى عێڕاقەوە ل��ە ک��وردس��ت��ان هەرێمى داه��ات��ى ئێمە ه��ەروەه��ا وە دێ��ت ئەوانیش هەیە گومرکەکانیشمان

ئەچنە ناو خەزێنەى دەوڵەتەوە.دەرەوە ل��ە خ��وێ��ن��دک��ار *ه��ەن��دێ��ک خوێندکارانى ن���اوى ب��ە دەخ��وێ��ن��ن کردنى جێبەجێ داواى گیرفانسازى حکومەتى لە کە دەک��ەن ڕێنماییەک ع���ێ���راق ج��ێ��ب��ەج��ێ دەک���رێ���ت و لە نەکراوە جێبەجێ هەرێم حکومەتى ئ��ەگ��ەر زان��ی��اری��ت��ان ه��ەب��ێ��ت ل��ەو بارەیەوە ئێوە چیتان کردووە بۆ ئەو

بابەتە؟پرسیارە ئ��ەو باشە پێم م��ن وەاڵ بااڵ خوێندنى وەزارەت���ى ئاراستەى بکەیت چونکە من زانیاریەکى ئەوتۆم

النیە لەسەر ئەو بابەتە.ئ��اگ��ادارى *ئایا وەزارەت���ى دارای���ی پ����ارەى گ��رێ��ب��ەس��ت��ەک��ان��ی ن��ەوت��ە، دارایی وەزارەتى دێتە الى پارەکەى دەچێتەوە پارەیە ئەو یاخود هەرێم

بۆ خەزێنەى حکومەتى ناوەند؟دوو سروشتیەکان سامانە وەزارەت��ی خۆیان بە تایبەت بانکی ژم���ارەی هەیە هەروەها پێشتر وەزیرى سامانە سروشتیەکان لە کاتى پەسەند کردنى لەو شتێکى هەموو 2013 بوودجەى بارەیەوە ووت من هیچ زیادەیەکم نییە

بۆ قسەکانى بەڕێزیان.

ئەشواق جاف، ئەندامى ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق:

کوتلە سیاسییەکان ڕێگرن لە بەرامبەر لێپرسینەوە لە بەرپرس و وەزیرەکان

دلێر تاریق، ووتەبێژى وەزارەتى دارایی حکومەتى هەرێمى کوردستان:

وەزارەتی دارایی هەرێم ئاگای لە چۆنیەتی دانانی بوودجەی گشتی عێراق نییە

دیمانە: ~

دیمانە: ~

№

دانیشتنەکەى ئەمڕۆ بە ناونیشانى میوانداری بەرپرسە ئەمنیەکانە ئەگەر ئامادەنەبن ئەوا هەنگاوى

داهاتوو ئەبێتە لێپرسینەوە№

№

بڕیارماندا کە ئەو هاواڵتیانەى کە بەشى یەکەمى پێشینەی خانووبەرەیان وەرگرتووە لەگەڵ ئەو هاواڵتیانەى کە کەشفیان بۆکراوە ئەوان پێشینەکە وەربگرن تا ئەوان تەواو

نەبن پێشینە بە کەسى تر نادرێ

№

№

www.jamawarnews.com 4 | ساڵی 32 | ژماره 749 | 2013/05/21 | سێشەممە

زمانى ستاندەرى کوردى پێویستە

داگ��ی��رک��ەران��ى ک��وردس��ت��ان ه��ەر کوردستان داگیرکردنى لەسەرەتاى سەر بە کوردستان دابەشکردنى و هاواڵتیانى لێکدابڕانى و بەشدا چوار پارچەکان کوردستان مەبەستیان بووە بە تەواوەتى کورد لەیکداببڕن و هیچ و کۆمەاڵیەتى پەیوەندییەکى جۆرە نیوان لە نەتەوایەتى نەهێڵن زمان و

بەشەکانى کوردستان.کە پێکرد دەستیان ل��ەوە سەرەتا نەبەستنەوە بەیەکەوە ڕێگەوبانەکان بۆ کوردستاندا شارەکانى نێوان لە ئەوەى بەشەکان لە پەیوەندیکردن بە یەکەوە داببڕن. ئەمەش وایکرد زمانى کرمانجى سەر بە بێت دابەش کورد خوار و کرمانجى سەرو توانیان کورد ئێستا بۆیە دووربخەنەوە، یەک لە لەهجە دوو ئ��ەو خەریکە دەبینین کوردیە لە بەشەکانى ترى کوردستان

بە تەواوەتى الواز دەبێت.ناتوانن ک��وردان لە زۆر ژمارەیەکى بە هەردوو لە هجەکە گفتوگۆ بکەن، ڕۆڵەى کورد هەیە بە زمانى شیرینى کوردى ناتوانى قسە بکات ئەمەش بە داگیرکەرانى فاشیانەکانى کارە هۆى

کوردستانەوەیە.ڕووى لە ک��ورد یەکگرتنەوەى بۆ زمانەوە پێویستە حکومەتى هەرێمى بەرپرسیارەتیە ئ��ەو ک��وردس��ت��ان ئ��ەوەى ب��ۆ خ��ۆى ئەستۆى بخاتە دابڕێژێت ک��وردى ستاندەرى زمانى زمانە ئەو بوونى فێر هەنگاوەکانى ستاندارە قۆناغ بە قۆناغ بێت و گەرچى ئەو قۆناغانە چەندین ساڵ بخایەنێت باشترە لەوەى کە بەرنامەیەک نەبێت بۆ ک��وردى یەکگرتووى زمانى بۆ زمانى نێوان لە دابڕانە ئەو ئەوەى کوردى نەهێڵرێت، کورد لە هەرکوى گفتوگۆ پیکەوە بتوانێت بێت دونیا

بکەن بە زمانى دایک.گرنگە حکومەتى هەرێمى کوردستان ئ���ەو ئ���ەرک���ە ب��خ��ات��ە س��ەرش��ان��ى وەزارەت���ى پ���ەروەردە و وەزارەت���ى بکەن کار ئ��ەوەى بۆ بااڵ خوێندنى یەکگرتووى زمانى دروستکردنى بۆ خوێندندا ناوەندەکانى لە ک��وردى بە بتوانن کورد داهاتوو ن��ەوەى با زمانى یەکگرتوو گفتوگۆ بکەن و بۆ تێگەشتن لە یەکتر بە زمانێکى بێگانە

گفتوگۆ نەکەن.کە نیگەرانییە جێگاى ئ���ەوەى ناتوانى سۆرانى لەهجە کوردێکى بادینى لەهجەى کوردێکى لەگەڵ گفتوگۆ بکەن، بۆیە گرنگە کورد ئەم قۆناغە تێپەڕێنێت، چیتر بۆ تێگەشتن

لە یەک بە زمانى بێگانە نەدوێن. ل��ە الی��ەک��ى ت��ری��ش��ەوە دەزگ��اک��ان��ى ڕۆشنبیرى وەزارەت���ى و ڕاگەیاندن کە ئەستۆ دەکەوێتە ئەرکەیان ئەو کار بکەن بۆ ئەوەى زمانى ستاندەرى ببێتە ک��ورد دروس��ت ببێت و ک��ورد

خاوەن زمانێکى یەکگرتوو.بونى دروست بنەماکانى لە یەکێک

دەوڵەت بونى زمانێکى هاوبەشە.

ڕاپۆرت

ڕێبوار تاڵەبانى، جێگرى سەرۆکى لە کەرکوک پارێزگاى ئەنجومەنى ~ تایبەتى دی��دارێ��ک��ى ئاماژە بۆ ئەوە دەکات »بارودۆخی حاڵەتێکى ک���ەرک���وک ش����ارى پێوە ف��ەوزای��ەک��ى و ناجێگیرە

دیارە«.دەک��ات ئ��ەوە ب��ۆ هێما ن��اوب��راو وەک ن����ەک����ردووە »داوام�������ان کەرکوک پارێزگاى ئەنجومەنى ش��ارى بێتە پێشمەرگە ه��ێ��زى

کەرکوک«.

ناو لە دەکرێت ئەوە *مەترسى پ��ارێ��زگ��اى ک��ەرک��وک��دا ع��ەرەب��ە بۆ بکەن توندوتیژی سوننەکان خۆپیشاندانى کردنى پشتیوانى

ناوچەکانى تر عێراق؟خۆپیشاندان ک��ەرک��وک��ی��ش ل��ە هەینى ڕۆژێکى هەموو و دەکرێت کۆدەبنەوە لە ساحەى ئیحتیفاالت ل��ە ش����ارى ک��ەرک��وک،ع��ەرەب��ە

س��ون��ن��ەک��ان ن�����اڕەزاى خ��ۆی��ان خۆیان داواک����ارى و دەردەب����ڕن لە تر شوێنێکی هەر وەک هەیەو

کەرکوکیش بەردەوامن.خۆپیشاندانەکان *ب��ەردەوام��ى کاریگەرى نابێت لەسەر کوردەکان؟کورد لەگەڵ کێشەیان نەخێر، نییە، عەرەبە سوننەکان کێشەیان

حکومەتی و مالیکی ل��ەگ��ەڵ ناوەندیدا هەیە.

کەرکوک لەشارى *تەقینەوەکان و ئەنجامدەدرێن ب��ەردەوام��ی بە ناوچە کوردییەکان دەکەنە ئامانج

هۆکارەکەى بۆچى دەگەرێتەوە؟ئ��ێ��س��ت��ا ک��ێ��ش��ەک��ە ل���ە ن��ێ��وان

مزگەوتەکانی، و حوسەینیەو شیعەو سوننەدایە ئەو کێشەیە لە حەویجە ڕوویدا و بەرامبەر بەوەش حوسینیەیەکیان چەند ئ���ەوان تەقاندەوە لەگەڵ چەند تەعزێیەک بەرامبەر شیعەکان پرسەیەکى و پێکرد دەستیان ئەوانیش ئ��ەوە کوردى مزگەوتەکان، بە بەرامبەر تێدا نییە پرسی سوننەو و شیعەیە

تائیفییە.*ه��ێ��زە ئ��ەم��ن��ی��ی��ەک��ان ل��ە ش��ارى هەیە ئەوەیان تواناى کەرکوکدا

ئارامى شارەکە بپارێزن؟کەرکوک شارى لە ئەمنى حاڵەتى فەوزایەکى ناجێگیرە حاڵەتێکى مەلەفەکان لەبەرئەوە دیارە، پێوە هەموو ب���ووە، تێکەاڵو و ئ��اڵ��ۆز دەس���ت ت��ێ��وەردان��ێ��ک ه��ەی��ە لە من ڕاى بە ئەمنییەکەدا، مەلەفە

کۆنترۆڵکردنى زۆر ئاسان نییە.پ��ارێ��زگ��اى ئ��ەن��ج��وم��ەن��ى *وەک ک����ەرک����وک داوات��������ان ل���ە ه��ێ��زى نەکردووە کوردستان پێشمەرگەى

بۆ هاوکاریکردنى هێزە ئەمنیەکانى شارى کەرکوک لە پێناو پاراستنى

ئارامى لە شارەکەدا؟ئەمنییەکانى هێزە گەر تەئکید بە ح��ک��وم��ەت��ى ئ��ی��ت��ح��ادى ن��ەت��وان��ن ش��ارەک��ە ئەمنێتى ک��ۆن��ت��رۆڵ��ى پێشمەرگە هێزى پێویستە بکەن، ئارامى بپارێزێت هاوسەنگیە ئەو

بگەڕێنێتەوە بۆ شارەکە.داوامان نەکردووە وەک ئەنجومەنى پارێزگاى کەرکوک هێزى پێشمەرگە بەمەبەستى کەرکوک شارى بێتە

پاراستى ئەمنێتى شارەکە.*ب�����ەردەوام�����ى ق��ەی��ران��ەک��ان��ى ع��ێ��راق ک��اری��گ��ەرى ک��ردۆت��ە سەر

جێبەجێنەکردنى مادەى 140؟بەوە پەیوەندییەکى هیچ نەخێر الى چ��ون��ە وەڤ���دەى ئ��ەو نییە، کە ئیتفاقیانەى ئ��ەو بۆ مالیکى ئەوەبوو لەوانە یەکێک ڕایانگەیاند چارەسەر ئیدارییەکان یەکە پرسی مادەى لە بەشێکە ئەمەش بکرێت

.140

کوردستان هەرێمى حکومەتى سااڵنە پلەى ژمارەیەک گشتى بوودجەى لە ئەندامێکى ڕادەگەیەنێت دامەزراندن ~ بە کوردستان پەرلەمان ڕاگەیاند »لەکاتى گفتوگۆکردن لەسەر داوا ساڵێک هەموو هەرێم بوودجەى دەکەین کە پشکێکى دامەزارندن زیاتر بۆ ئافرەتان دابنرێت بۆ ئەوەى بتوانن لە دامودەزگا حکومیەکاندا کار بکەن«.

ئافرەتان سومەند بوونوەزارەت���ى ڕاگەیاندنى ب��ەڕێ��وەب��ەرى ک���اروک���اروب���ارى ک��ۆم��ەاڵی��ەت��ى بە ئ��اف��رەت��ان ڕاگ��ەی��ان��د ~ق��ەرزى پ��رۆژەى لە ب��وون سودمەند ک��اروک��اروب��ارى وەزارەت���ى لە بچوک

کۆمەاڵیەتى.داوامان کردووە لە دامەزراندندا

پشکى ئافرەتان زیاد بکرێتپەرلەمانى ئەندامى سلێمان، ه��اژە ڕاگەیاند ~ بە کوردستان وەک لیژنەى تایبەت مەند بە کاروبارى وەزیر لەگەڵ جارێک چەند ئافرەتان لەسەر کۆمەاڵیەتى ک��اروک��اروب��ارى ئافرەتان قسەمان بۆ کار دابینکردنى ڕێگە خۆش زیاتر کە بەوەى کردووە بکرێت بۆ ئەوەى ئەو کارانەى کە هەیە

بدرێت بە ئافرەت.لەکاتى گفتوگۆکردن لەسەر بوودجەى هەرێم هەموو ساڵێک داوا دەکەین کە دابنرێت ئافرەتان بۆ زیاتر پشکێکى دام��ودەزگ��ا ل��ە بتوانن ئ���ەوەى ب��ۆ

چونکە ب��ک��ەن، ک��ار حکومیەکاندا لەوانەیە ئافرەتى ئێمە نەتوانێ زیاتر لە

کەتى تایبەت کار بکات.قسەمان لەسەر ئەوە کردووە پێویستە زیاتر کار بۆ ئافرەتان فەراهەم بکرێت هاتوو گەر بدۆزرێتەوە، بۆ کاریان و حکومییەکان دامودەزگا لە نەتوانرا دابمەزرێن لە کەرتى تایبەت کاریان بۆ

بدۆزرێتەوە.بچوکانەى پرۆژە ئەو وتیشى ناوبراو گەنجان بە دەیدا کار وەزارەت��ى کە چەند ئافرەتێک سودمەند بووە لەوەى کە بتوانن قەرزى بچوک وەربگرن بۆ لەو بکەنەوە بۆخۆیان پرۆژە خۆیان ئابوورى داهاتێکى بتوانن پرۆژەیە

بەدەستبهێنن.ل���ەب���ارەى ئ���اب���وورى س��ەرب��ەخ��ۆى کوردستان هەرێمى ل��ە ئ��اف��رەت��ان دەکات ئەوە بۆ هێما سلێمان هاژە »ئێستا وەک جاران نەماوە ئافرەتمان هەیە سەربەخۆى ئابوورێکى هەیە بە پێویستى ئ��ەوەى بەبێ ئەتوانێ کەسێک هەبێت یارمەتى بدات بژێوی خ��ۆی داب��ی��ن ب��ک��ات، ب��ەاڵم زۆرێ��ک ئابوورى کە هەیە ئافرەتانیش لە

سەربەخۆیان نییە«.دام��ودەزگ��ا لە کە ئافرەتانەى ئ��ەو هیچ دەک����ەن ک���ار حکومییەکان لەگەڵ نییە موچەیان جیاوازێکى پیاوەکان وەک دەت��وان��ن پیاواندا،

ژیانى خۆیان بەسەر بەرن«.کار یەکێکە لەو بەها پیرۆزانەى کە

مرۆڤ پێى گەورە دەبێتم��ام��ۆس��ت��اى ف���ای���ەق، ڕێ����واس د.

زان��ک��ۆ ب��ە ~ ڕاگ��ەی��ان��د ئافرەتان ڕێ��ک��خ��راوەک��ان��ى ئ��ەرک��ى دابینبکەن، ئافرەتان بۆ کار نییە ئەستۆى لە کار دابینکردنى ئەرکى دەبێت حکومەتى واتە حکومەتدایە، بە هەبێت تایبەتى دام�����ەزراوەى دەیانەوێت کەسانەى ئەو ڕاهێنانى ئیش بکەن بۆ ئەوە بتوانن ئەو جۆرە کارە بکەن کە لەگەڵ حەزو ئارەزووى

و شارەزاى خۆیاندا دەگونجێ.

ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات »لەگەڵ خاوەنى کە کچێک نیم جیاکاریدا دبلۆمە یان بەکالیۆرۆسە بڕوانامەى هەمان خاوەنى کە کوڕێکدا لەگەڵ پێبکرێت ج��ی��اوازی��ان ب��ڕوان��ام��ەی��ە بەڵکو دەبێت بە پێى پێوەر بێت لە دامەزراوە حکومیەکاندا، لەگەڵ ئەوەدا لە کوڕان لە ژمارەیک لەبەرئەوە نیم بکەن کار دەتوانن تایبەتدا کەتى زیاتر ژمارەیەکى گشتیدا کەتى لە

دابینبکات بۆ ژنان، ئەوە جۆرێکە لە جیاکارى لە ئایندەدا بە خراپ لەسەر

خودى بزوتنەوەى ژنان دەکەوێتەوە.ئەو مامۆستایەى زانکۆ ئەوەى خستە بەها لەو یەکێکە شەرەفە کار ڕوو گ��ەورە پێى م��رۆڤ کە پ��ی��رۆزان��ەى بدات هەوڵ یەکێک گەر واتە دەبێت دیاریکراودا لەشوێنێکى لەسەرئەوەى کۆمەڵگە ب��اوەڕن��اک��ەم بکات ئیش

دەستى ناشیرینى بۆ درێژ بکات.

لێکۆڵینەوەدا دواه��ەم��ی��ن ل��ە چەند دەرون��ى ب��وارى ڕاهێنەرانى لەسەر ڕەنگەکان کاریگەرییەکى دەرون���ى م���رۆڤ ش��ی��دەک��ەن��ەوە و کاریگەریان ڕەنگەکان وایە پێیان مرۆڤەکان توڕەى و هێمنى لەسەر هەڵسوکەوتیان سروشت و هەیە و ڕێگەى لە دەتوانرێت زۆر تا کەم هەڵبژاردنى ڕەنگەوە دیارى بکرێت.

وەرزێک هەر بۆ دەڵێن لێکۆڵەران هەیە خۆیان جوانى ڕەنگێک چەند بۆ تر ڕەنگەکانى لە ج��ی��اوازن و ڕەنگى بەهاردا وەرزى لە نموونە سور و سەوز زیاتر سەرنج ڕاکێشە، بۆ دەگەڕێتەوە ئ��ەوەش هۆکارى لەبارى بەهۆى ڕەنگەکان ئ��ەوەى

دەردەکەون ڕوونتر هەواوە و کەش و چاو تێردەکەن، دواى ئەوەش لە وەرزى هاویندا ڕەنگى شین و سپى و زەرد زۆرتر لەبەردەکرێت، لە وەرزى

وەک تۆخەکانى ڕەنگە زستانیشدا نیلى و ڕەش جوانن، هۆکارەکەشى ڕەنگانە ئ��ەو تۆخى و تێرى ب��ۆ سروشتى دژى ک��ە دەگ��ەڕێ��ت��ەوە

سارد و بێزارکەرى ڕۆژانى زستانن. کاریگەرى ڕەنگەکان لەسەر پۆشاک ناخى ڕەن��گ��دان��ەوەى لە بریتییە نموونە بۆ دەوروب��ەرى، بۆ مرۆڤ

و بێتاقەت و بێزار کەسێک کاتێک غەمباردەبێت زیاتر پۆشاکى ڕەنگى ڕەش دەپۆشێت، کەسێکیش ئەگەر لەوپەڕى دڵخۆشیدابێت پەنا دەباتە چونکە سپى جلى پۆشینى ب��ەر ناخى ئارام دەکاتەوە وەکو پۆشاکى بووک کە ڕەنگى سپیە، ڕەنگى سور و زەرد و پرتەقاڵى ماناى هەبوونى خ��ۆش��ی��ی��ەک دەب��ەخ��ش��ن ب���ەاڵم نیە و خۆت هى تەنها خۆشییەکە کاتێک نموونە بۆ هەمووانە، بۆ ڕەنگانە ئەو ئاهەنگێک بۆ دەچیت هى ئاهەنگەکە چونکە دەپۆشیت خ��ۆت نیە ب��ەاڵم ت��ۆش دڵ��ت پێى ئەو توێژینەوەکەى بەپێى خۆشە، دەرکەوتووە دەروونیانە ڕاهێنەرە ئارامکردنەوەى بۆ ڕەنگ باشترین م��ێ��ش��ک و ب��ێ��دەن��گ��ى و ئ��اس��ای��ى

لە بریتییە دۆخ��ەک��ان ب��وون��ەوەى ڕەنگە ئەو چونکە شین، ڕەنگى و بکاتەوە ئ��ارام چ��او دەتوانێت ئ��ەو دەم��اران��ەى مێشک زاخ���اوى بینینەوە بە پەیوەندییان کە بدات کراونەتە ڕەنگەکان زۆرجار هەیە، سەوز وەک: شتێک چەند بۆ هێما هاتنەوەى و نوێبوونەوە هێماى وەرزى بەهارە، ڕەنگى زەرد هێماى وەری��ن��ى و پ��ای��ز وەرزى هاتنى سپی ڕەنگى سروشتە، گەاڵکانى ڕەش ڕەن��گ��ى ئاشتییە، هێماى نائومێدییە و و شەڕاگێزى هێماى ڕەنگى سوور هێماى خۆشەویستى و دەبێت بۆیە قوربانیدانە...هتد و ڕەنگەکان ناسینى بە گرنگى لە بدەین بەکارهێنانیان شێوازى

ژیانى ڕۆژانەماندا.

ڕێبوار تاڵەبانى، جێگرى سەرۆکى ئەنجومەنى پارێزگاى کەرکوک:

کێشەی عەرەبە سوننەکانی کەرکوک لەگەڵ حکومەتی ناوەندیە پەیوەندی بە کوردەوە نییە

پەرلەمانتارێک:

داوامان کردووە لە دامەزراندندا پشکى ئافرەتان زیاد بکرێت

کاریگەرى ڕەنگەکان لەسەر کەسایەتی مرۆڤ

ئا: ~

ئا: ~

و: هەوراز زایر

عومەر غواڵمى

№

www.jamawarnews.com5 | 32 سێشەممە | 2013/05/21 | ژماره 749 | ساڵی

وێڕاى ڕوونى لەستراکتورى مێژووییانەى ڕۆژه��ەاڵت��ى واڵت��ان��ى کۆلۆنیالیزمى ناوەراست بەتایبەتى لەمەیدانى سنورە جیۆگرافییەکاندا، مەسەلەى )ناسنامەى لەبنچینەترین یەکێک بۆتە نەتەوەیى( کە واڵتانە ئەم دانیشتوانى گرفتى بەشێک لەهۆکارەکەى دەکرێ لەرەوتى ناوەراست ڕۆژهەاڵتى فۆرمەڵەبوونى کۆمەڵێک نەشونماکردنى ل���ەڕووى ن��ەت��ەوەی��ی��ەوە ئ��اڵ��ۆزى ناسنامەى بدۆزرێتەوە. بۆنمونە یەکەم، بنۆڕە ئەم مێژووییەوە لەڕووى کوردستان خاڵە، پێگەیەکى بەرزترى لەواڵتە دێرینەکەى بنەمایە ئەم لەسەر هەیە، ئاشوریى کە بکەین ئەوە بانگەشەى دەتوانرێ الى کوردستان دەوڵەتی ئەفسانەى لەبنەڕەتەوە هەر کورد هاواڵتییەکى هاواڵتییەکى الى ئاشور لەئەفسانەى ئاشوریى الوازتر نییە. لەگەڵ ئەمەشدا، دەتوانن هاواڵتییە ج��ۆرە دوو ئ��ەم خۆیان وەک تاکێکى هەڵگرى ناسنامەى کوردى عێراقى و ئاشورییەکى عێراقى،

خۆیان بەیەکتر و ئەوانیتر بناسێنن.لەتەک فاکتەرانە چەشنە ئەم ئەگەر ئەم دەت��وان��رێ داب��ن��درێ��ن، یەکتردا بکرێت دەستەبەر گرنگە دەرەنجامە

ئەگەرى باشترین )فیدراڵیزم( کە سیستەمى حکومەتێکە بۆ کۆکردنەوەى ن��ەت��ەوە و ه��ۆزە ج��ۆراوج��ۆرەک��ان��ى س��ەرەڕاى یەکتردا. ب��ەدەورى عێراق ڕێککەوتنامەکانى زۆرینەى ئەمەش، عێراق، مێژووییەکانى کێشمەگرفت

لەچەشنى سیاسیانە بوون.و ن������ەژادى ن��اس��ن��ام��ە دووەم، عێراق دانیشتوانى هۆزگەراییەکانى ناوچەیەک پ��اوان��ک��راوى هیچکاتێک نەبووە. تایبەتى ویالیەتێکى یاخود ب��ۆن��م��ون��ە ژم��ارەی��ەک��ى ب��ەرچ��اوى لەبەغداد ک��ورد و شیعە موسڵمانى دەژی��ن )وات��ا ئەو ش��ارەى موسڵمانە سوننەکان تیایدا زۆرینەن(. ژمارەیەکى پ��ەی��ڕەوان��ى ل��ە زۆر ت��ائ��ەن��دازەی��ەک کە دەژین لەموسڵ مەسیحى ئایینى موسڵمانە. دانیشتوانەکەى زۆرینەى لەکەرکوک عەرەبەکان و تورکمانەکان دانیشتوانەکەى کوردە( زۆرینەى )کە هەیە. بەرچاویان تارادەیەک بوونێکى دانیشتوانێکى عەرەبەسوننەکانییش پێکدەهێنن بەسرە ش��ارى بەرچاوى لەمڕووەوە زۆرینەن. تیایدا شیعە کە کورد سوننە، واڵتى دامەزراندنى سێ و شیعە لەعێراق جگە لەتوندترکردنى

زیاترى ناکۆکى و کێشمەکێشمە نەژادى ترى دەرەنجامێکی هۆزگەراییەکان، و سەرەنجام ک��ارەش ئ��ەم ه��ەر نییە. عێراق گرفتاربوونى دەبێتەمایەى

بەئاگرى جەنگێکى ناوخۆیى. ڕێگاچارەیەک خستنەڕووى سێیەم، بۆ عێراق دابەشکردنى لەسەربنەماى بەناسنامەى سەربەخۆ واڵت��ى سێ نەژادى و گروپى جۆراوجۆرەوە، تەواو لەالیەن کە شتەیە ئەو بەپێچەوانەى خۆرئاواییەکانەوە لەژێرسایەى دروشمى

)بەجیهانیبوون( و لەژێرناوى )گرنگى جیۆگرافییەکان( سنورە کاڵکردنەوەى دا پروپاگەندە و بانگەشەی بۆ دەکرێت. )دابەشکردنى پ���رۆژەى الیەنگرانى سەربەخۆ( واڵت���ى س��ێ ب��ۆ ع��ێ��راق ئەم دەبێ هەمووان بەاڵم نین، کەم گریمانەیە وەک گریمانەیەکى زۆر بەهێز لەمێشکى خۆیاندا بچەسپێنن کە واڵتانی دراوسێ بەسودوەرگرتنێکى هۆشیارانە لەبارودۆخى پڕ لە ئاژاوەى ڕۆژهەاڵتى کە هەلومەرجەدا ل��ەو و ن��اوەراس��ت

هێشتا هیچ جۆرە سیستەمێکى تایبەتى حسێن( )سەدام لەناوچوونى لەدواى نەبووە، زاڵ ناوچەکەدا بەسەر ەوە بەرژەوەندییە تا ن��ادەن ب��ەوە ڕێگە و بکەوێتە مەترسییەوە میللییەکانیان کوردەکان بگەنە خواستە مێژووییەکانى دابەشکردنى بەواتایەکیتر خۆیان. عێراق ئەگەرى دەستوەردانى بەرفراوانى ناوخۆى لەکاروبارى دراوسێکان واڵتە تەنانەت دەبێ ، ب��ەدواوە واڵت��ەدا ئەم

بەدەستوەردانى سەربازیشەوە.

زۆرینەى ئەوەى سەرەراى سەرەنجام دانیشتوانى عێراق شیعەن و زۆرینەى لە واڵتە ئەم ناڕازییەکانى چەکدارە پەیڕەوانى سوننە مەزهەبن، ئەمریکاش بەم چەشنە لێکدانەوەى بۆ دەکات کە ناوخۆیى جەنگێکى ئاگرى هەاڵیسانى واڵتەى ئەم دابەشبوونى عێراق، لە

بەدواوەدەبێت.

نوسینى: مایکڵ ڕابڵ

کورد لە میدیاکانەوە

درێژخایەن گفتوگۆى دانوستان و کۆمەڵێک چ��ارەن��ووس��ى ل��ەس��ەر نێوان هەڵپەسێردراوى مەسەلەى پێکهێنانی لەدواى بەغداد، و هەولێر بەرهەمی ک��ە ن��وێ حکومەتێکى هەڵبژاردن پرۆسەى بەڕێوەچوونى چەندین ب��وون��ى نیشاندەرى ب��وو، کێشەیە لەسەر ڕێگەى شیعە و کورد و لەسەر ڕێککەوتن ب��ۆ سوننەکان

یەکگرتوو. عێراقێکى خ��وازی��ارى هەمیشە ک���وردەک���ان سایەى لەژێر بوون سەربەخۆییەک ف��ی��دراڵ��ی��زم��دا، ئ���ەو م��ەس��ەل��ەی��ەى ت���ائ���ەن���دازەی���ەک س��ەرب��ەخ��ۆی��ی��ان ئەو لەژێرسایەى پێ دەبەخشێت. پشتیوانى ب��ە نوێیەى دەس��ت��ورە لەڕێگەى شیعەکاندا و ک��وردەک��ان درا، لەسەر بڕیارى ڕیفراندۆمێکەوە باشورى شیعەنشینى پارێزگاى )9(کە ئ��ەوەدای��ە ل��ەب��ەردەم عێراقیش سەربەخۆ. گەورەو هەرێمێکى ببێتە عێراقى حکومەتى وەزیرێکى بەاڵم عێراق حکومەتى چارەنوسى وتى: بیناى کۆمەڵێک بە تەنها لەوانەیە کۆتایى سەوزدا لەناوچەى دەوڵەتى

پێبێت.یەکگرتووەکانى ویالیەتە ئەگەرچى

یەک لەسەر هاوڕان کورد و ئەمریکا مەسەلەیەى گرنگ، واتا هەردووال داواى حکومەتێکى یەکگرتوو دەکەن، بەاڵم لەوە گومانیان شیعە سەرکردەکانى هەیە کە لەوانەیە ئەمە تەنها مانۆڕێک ویالیەتەیەکگرتووەکانى لەالیەن بێت ئ��ەم��ری��ک��اوە ت���ا ل��ەدەس��ەاڵت��ی��ان لەبەرامبەر واشنتۆنیش دووربخاتەوە. ئەم دەرەنجامى کە نیگەرانە ئەوەدا

و ب��ەغ��داد نێوان کێشمەکێشانەى و کەرکوک کێشەى لەسەر هەولێر ببێتەمایەى تر، ناوچەى کۆمەڵێک لەژێر ک��ە دۆس��ی��ەی��ەک پێکهێنانى بێت، دراوسێدا واڵتانى کاریگەریى لەژێر ک��ە حکومەتێک بەتایبەت عەرەبییەکانى حیزبە دەس��ەاڵت��ى ئێستاى عێراقدا بێ ، هەروا بە سانایى ڕێکبکەون، کورد لەگەڵ نین ئامادە

بدەنێ، مافەکانیان ئاسانى بە یان چارەنووسى تائێستاش کە بەتایبەت کەرکوک ش��ارى و )140( م��اددەى چەندین دەبوایە لەکاتێکدا نادیارە، دەربارەى ڕیفراندۆم لەمەوپێش ساڵ چارەنووسى ئەو شارە ئەنجام بدرایە. مەسەلەیەکیتر لەدواى ئەم کێشانەوە، پرۆسەى پاشەکشەى سوپاى عێراق و کەرکوک، لە کوردە پێشمەرگەکانى

پاشەکشە ع��ێ��راق ئ��ەگ��ەر ب���ەاڵم ئ��ەوا ن��ەک��ات، خ��ۆى بەهێزەکانى کوردەکانیش ڕووبەڕووى مەترسییەکى دوژمنە ئەو بەهۆى دەبنەوە جددى بە دژ عێراقدا لەناوخۆى زۆران��ەى چاالکییەکى هەڵدەسوڕێن و ک��ورد بەرفراوان دژ بە کوردەکان دەنوێنن. کوردەکان هێشتا خاوەنى ستراتیژێکى دەوڵ��ەت��ان��ى لەهەمبەر نین ڕوون

بۆ ئەمەش ناوچەکەیاندا، دراوسێ ى بەرژەوەندییەکانیان نەبوونى جێگیر

دەگەڕێتەوە. پێویستە ب��ێ��ت، بەهەرچەشنێک پێکەوە ک��ورد و سوننە و شیعە ئاشتییەکی پێکهێنانى سەرقاڵى نوێ بن کە لەبەرژەوەندى دانیشتوان ب���ێ ، ئ���اگ���اداری���ى پ��ەی��وەن��دی��ی��ە ن��ێ��ودەوڵ��ەت��ی��ی��ەک��ان��ی��ش��ی��ان ب��ن تا دۆس��ت��ەک��ان��ی��ان ل��ەدەس��ت ن���ەدەن، عێراق لە ئێستا دۆخەى ئەو چونکە الیەک هەموو بە ئەگەر ئارادایە، لە ئاشتییە ئەو پاراستنى بۆ قەڵغانێ پێکنەهێنن، ئەوا بە دڵنیاییەوە جەنگ و ملمالنێى سەربازیى زیان بە هەردووال ناکۆکییە ئەو بەهەرحاڵ دەگەیەنێ. هەندێ هێشتا ئەوەیە دەرەنجامى سەرکردەى عێراقی، فێرى گرتنەبەرى چ��ارەس��ەرى ب��ۆ ئاشتى ش��ێ��وازى ئەمەش نەبوون، گیروگرفتەکانیان ئایندەى لەسەر خراپ کاریگەرییەکى واڵت��ەى ئ��ەو جێدەهێڵێت، واڵت��ەک��ە جارەها بەهۆى شەڕى ماڵوێرانکەرەوە، ئابورییەکەى داتەپیوە و هێزێکى زۆرى

مرۆیى لە دەست داوە.سەرچاوە: ڕۆژنامەى )نیویۆرک تایمز(نوسینی: جیمس جۆنسۆن

حسێنیش، س��ەدام ڕووخ��ان��ى دواى بۆ جەژنیان عێراق خەڵکى هەموو پێچەوانەوە بە نەگێڕا، ڕووداوە ئەم بەو شێوەیەى کە گروپە جۆراوجۆرە عێراقدا لە نەتەوەییەکان ئایینى و نیشان ڕووداوە ئەم بۆ کاردانەوەیان پاراستنى دژواری��ى نیشاندەرى دا، ب���وو وەک ی��ەک��پ��ارچ��ەی��ى ع��ێ��راق هەمان ئێستاش گونجاو، یەکەیەکى ئ��ەو گ��روپ��ە الی��ەن��گ��ران��ەى س��ەدام، بارودۆخى شێواندنى بە دەستیان حەویجە لە بەتایبەت عێراق ئارامى

کردووە.بەالى زۆرینەى شیعەى واڵتەکەوە کە لەالیەن سەدام و سااڵنێکى دوورودرێژ کە پێشووەوە ڕژێمەکانى ت��ەواوى سوننەکان تیایدا زاڵ بوون، سەرکوت نیشاندەرى سەدام ڕووخانی کراون. سیاسی زاڵبوونێکى دەستبەرکردنى ب���وو ل��ە واڵت����ەک����ەدا، س����ەرەڕاى لە هەندێ بوونى لەخۆبایی ئ��ەوە س��ەرک��ردەک��ان��ی��ان م��ان��اى ئ��ەوەی��ە بە دەتوانن س��ەدام، وەک ئەوانیش

ئاسانی ببنە ستەمکار. ک��ەم��ی��ن��ە س���ون���ن���ەک���ان ک���ە بە

ئەمریکا سەربازییانەى دەستوەردانى خ��وارەوە، هێنراونەتە دەس��ەاڵت لە هەنوکە توڕەیى و نائومێدى خۆیان بە

دانیشتوانى بۆسەر ڕۆژانەیی هێرشی خاڵى پیرۆزەکانیان شوێنە و شیعە

دەکەنەوە...

کوردەکان –کە وەک شیعەکان لەالیەن قوربانى دەیە چەندین بۆ سەدامەوە بوونهەنوکە ئەو توندوتیژییەکانى

کوردستانى هەرێمى لە بێدەنگى بە سەربەخۆیى بە عێراقدا، باکورى دەکەنەوە جەخت لکاون و خۆیانەوە کە بە هیچ شێوەیەک ئامادەى قبوڵ

کردنى حکومەتى عەرەبەکان نین. س���ەرۆک وەزی��ران��ى ع��ێ��راق )ن��ورى ئەلمالکى( کە دەرکەوتەى هاوپەیمانى نیشانداوە ئومێدەوارى شیعەکوردە، کە ح��ەوی��ج��ە ڕووداوەک���ان���ى دواى عێراق، لە تایەفییە شەڕى نیشانەى کێشەکان گ��ف��ت��وگ��ۆوە ل��ەڕێ��گ��ەى چارەسەر بکەن، بەاڵم تەنانەت ئەگەر ڕاستگۆیشەوە لەڕووى ئەو قسەکانى بێت، واقیعییەتەکە لە عێراقدا بەرەو ئاڵوگۆڕکردنى دەب��زوێ��ت و الیەکیتر قسە خراپەکان لە مەراسیمى ناشتنى حەویجەدا، کارەساتى ک��وژراوان��ى ئەم البردنى یارمەتى بەدڵنیاییەوە ماناى ڕووداوە ئەم کە ناکات وێنایە ئاستى لەسەر عێراقە هەڵوەشانى

واقیع.–مەگەر دەسەاڵتێک هیچ هەنوکە نییە توندوتیژاویتربوونى تاکڕەوێکى شیعەکان و سوننەکان، بتوانێ کە کوردەکان دووبارە لە چوارچێوەیەکى

لەتەک ژیانێک بخاتەوە سیاسیدا یەکتردا.

عێراقى بنیاتنانى خودى لەڕاستیدا دادپەروەرییەکى لەبەردەم ئێستاش ئیمپراتۆرییەتى بوو، سەرکەوتوودا عوسمانییەکانیان ک��ە بەریتانیا ل��ەو س��ون��ن��ەک��ان داب����وو، شکست کەمینەیەک لە تەنها کە واڵت���ەدا ئاغاى ب��ە ک���ران ن��ەب��وون، زی��ات��ر هەنوکە ئۆرگانیزەکردنە ئەم نوێ، دادپ��ەروەری��ى قۆناغێکیترى دواى بەعس ڕووخانى کە سەرکەوتووانە

بوو، جارێکیتر دابەش بۆتەوە.بگەڕێنەوە دەیانەوێ سوننەکان واتا بۆ سەردەمى بەرلە ڕووخانى بەعس، ک��ورد دەی���ەوێ ب��ە ئ��ارام��ى ب��ەرەو بڕوات، سەربەخۆیى و جیابوونەوە شیعەکانیش بە سەرکردایەتى مالیکى لەڕێگەى یەکپارچەیى عێراق دەیەوێ زۆرەملێ و زەبرى هێزەوە بسەپێنێ، ئەم ئاراستە جۆراوجۆرانەش نیشانەى هەرێمى سێ بۆ عێراقە هەڵوەشانى

سوننە، شیعە و کورد.

نوسینی: دەیڤید هارڤی

دانوستانەکانى هەرێم و بەغداد

عێراق بەرەو هەڵوەشان دەچێت کوردیش بەرەو سەربەخۆیى

هەقیقەتەکانى کورد لە عێراقدا

№№

www.jamawarnews.com 6 | ساڵی 32 | ژماره 749 | 2013/05/21 | سێشەممەبیرو ڕا

ئەوڕەحمان مام حەمەى کاکە ن���اوێ���ک ب���وو ل���ە ن��اوەڕاس��ت��ى ڕاب���ردوودا س���ەدەى حەفتاکانى وێ��ردى ب��ووە و زار س��ەر کەوتە نووسەران لە بەشێک زمانى سەر لە هەر کاتە ئەو ڕووناکبیرانى و ەوە 1975 ساڵى شۆڕشی دواى ئەو کاتەى ڕژێمى بەعس پاکتاوى ڕەگەزى دەست پێکرد بە مەبەستى تەعریب و تەهجیر و گواستنەوەى گوندەکانى سەر سنوور بە بیانووى وەک حەمە کاکە ئیتر جۆراوجۆر هاتە چ��االک و بوێر قەڵەمێکى لە بەرگرى و بەرگرى گۆڕەپانى بە نیشتمانى و خاک و نەتەوە کەسێک هەموو سەرشانى ئەرکى پێناوەدا لەو دەزانى و بۆ خۆشی کۆمەڵێک بە سەرەتا تێکۆشا. چیرۆک دێتە ناوەوە و کە زۆربەیان نەتەوەییان بەرگرى ئاشکرا بە وەک هەندێکیشیان دی��ارە. پێوە تەعبیر کۆمەاڵیەتییەکان کێشە دەک��ات ک���وردى کۆمەڵگاى ل��ە دواى لە ڕۆژ بەعسیش دڕەن��دەى و ڕم��ز بۆیە ب��رەوداب��وو ل��ە ڕۆژ وەک دەزان��ى بەپێویست نموزى خۆڵ دۆ، )نان، چیرۆکەکانى لە ( یان )کا. کافرینە( لە نامیلکەى نەنکم بەخوێمان دەکات بە ئاشکرا لە نامیلەکەیە ئەو کە دەرک��ەوت چیرۆکى 3 و چیرۆک کورتە 29لە هەر بۆیە هاتووە پێک درێ��ژ هەڵگرت دروشمێکى س��ەرەت��اوە جیا تا بێت بڕیار دەڵێت خۆى ئەکرێمەوە لە ژیان ئەبێت هەرچی بینووسم. و بیڵێم بزانم ڕاست بە باوەڕى بەڵێ هەرواش بوو ئەوەى پێی هەبوو درێغە نەکردوو نووسی، ئەوڕەحمان م��ام ح��ەم��ەى کاکە بوارى لە شەستەکاندا کۆتاى لە سەرەتا بینییەوە. خۆى نوسیندا کوردستانەوە ڕۆژى گۆڤارى لە

ئەو الى ئەدەب پیدەکات دەست ژیان ئەگەر دەڵێت و گرنگە زۆر بەشێکیان ئ��ەوا ببێت بەش دوو ئەدەبە و ژیان بێ ئەدەب گوڵێکى ناونیشانى بە ئ��ەدەب بۆنە، بێ کۆمەڵێک ناونیشان دەزانێت کە بە دروست لێ ئەدەبیان هەمووویان شیعر، و چیرۆک وەک��و دەبێت و نووسەران بۆچوونى ڕاو هەموو دەگرنەوە یەک لەوەدا ڕۆشنبیران کە ئەدەب لە خزمەتى نەتەوەدایە. لە ن��ەت��ەوەی��ەک کەسانى ئەگەر نەبن نەوتەوەیەکەیاندا خزمەتى یاخود بکات چ��ی شاعیر ئیتر نووسەر لە کوێی کۆمەڵگاوە دەست کاکە تێروانینى هەروەها پێبکات حەمە بۆ شیعر وایە کە لە هەموو کە نابێت و نییە و نەبووە ژیاندا مەرج و یاسا بەبێ شتێک هیچ پێویست کەرەسەى و نەخشە و ئەگەر بکات جێبەجێ کارەکانى زیانى ئ��ەوا دەرچ��وو یاساکە لە وون ڕەسەنەکەى چێژە و دەبێت دەکات بەو پێیەی ئەدەب بەشێکى شیعریش دی��ارە ژی��ان��ە، گرنگى ڕەخنەش ئەدەبە گرنگى بەشێکى هەڵسەنگاندى کارەکەیە و ئەچێتە خزمەتى ئەدەبەوە مرۆڤى وا هەیە هەست خێرا بینی هەرچییەکى دەکات خراپیەکانى و چاکیی بە بێکەم دەنووسرێت کە ئ��ەوەش پێکردنیش هەست نییە، کورتى دەبێتە ڕەخنە یان بە دەمى یان بە نووسین دەرئەبڕێت ئەمەش وەک لە لێکۆڵینەوەکەیدا ڕەخنەو پرۆژەى بووبێتە ڕەنگە کە دەرئەکەوێت لە بەشێک ب��وون��ى زوی���ر ه��ۆى ئەو ڕووناکبیرانى و ن��ووس��ەران کارەکانى تێکڕاى ب��ەاڵم کاتە، کە دەبینرێتەوە ل��ەوەدا نووسەر بەرگى لە ڕاستى و بێباک بووە لە خزمەتە ئەمەش کە نیگەرانیەکان بە بوارى ڕۆشنبیرى. کاکە حەمەى

یاداشتەکەیدا لە ئەوڕەحمان مام عەبدول محەمەد ن��اوم دەڵ��ێ��ت مام حەمەى بە ناسراوم ڕەحمانە لە 1944 ساڵى لە ئەوڕەحمان گەڕەکى دەرگەزێن لە دایک بووم و دایکم ناوى پیرۆزە و باوک هەورامیە و دایکم لە خێڵى پەستەک سوورى خوێندنم قۆناغەکانى سلێمانییە. بوو ناوەندى سێی پۆلی تاوەکو چوومە ساڵ سێ تەمەڵیم لەبەر ئیتر دەرنەچووم و کردنەوە تاقی ب��ووم و هێنا خوێندن ل��ە وازم شاگردى و چایچی شاگردى بە کرێکار وەک پاشان و کەبابچی یەکەم و دەکرد کارم چاپخانە لە خوێندنم و نووسین خوێندەوارى خۆى وەک خێزانەکەمدا ل��ەن��او درێژە بە باسەکە دەدات و دەڵێت وان��ەى کاتێک هیچ زستاندا لە نەبووە وانەکە لە ئاگام یەکەم دڕابوو هێندە پێاڵوەکانم چونکە منیش لەتاو سەرما هەندێک کاغەز و پەڕۆ کۆنەم تێکردبوو ئەو وانەیە قاچەکانم سەرقاڵ پاکردنەوەى بە نەهامەتیەکانى لێرەوە دەب��ووم. لە چونکە دەس��ت. حەمە کاکە و خۆڵ دۆ، و )نان چیرۆکەکانى بوون(هتد... یەک ئاوێتەى خوێن سااڵنەشدا لەو هەر دەرئەکەوێت کۆمپانیای ن��وێ��ن��ەرى دەب��ێ��ت��ە 1974 ساڵى لە پاشان دڵنیاى، ئەکات ئەیلول شۆڕشی بەشدارى وەک 1975 ساڵى نسکۆى دواى هەڵوێست خ��اوەن نووسەرێکى دەرئ��ەک��ەوێ��ت ل��ەم ڕوان��گ��ەی��ەوە نەتەوەکەى بە خزمەت دەیەوێت بکات. ئەوەى جێگاى سەرنجە پێش گرتنى لەالیەن ڕژێمى بەعسەوە کە لە مانگى مایسی 1980 پێشتر لە گرتنەوە ئ��ەو باسی چیرۆکێکدا دەکات کە بە ناونیشانى )خەوێکى ترسناک لە قودسی داگیر و دابەش کراودا( لە الپەڕەى 164ى پرۆژەى

لێکۆڵینەوەکەى و ڕەخ��ن��ە کە دەک���ات ب��اس��ە ئ���ەوە تێیدا چیرۆکە ئەو نووسینى ب��ەروراى 1977/1/19ە لێرەوە دەرئەکەوێت دەبێت لەوەى بووە بێگومان کە کاتێک ڕژێمەوە. لەالیەن بگیرێت ناوشارى کەسایەتى کۆمەڵێک کەس 12 ژمارەیان کە سلێمانى عزەت مەال مەحمود لەوانە بوون شێخ شەربەت سەعیدى حەمە و عەبدولى بەدرخانەکان لەناویشیاندا ئەم بوو، ئەوڕەحمان حەمە کاکە پەروەرە نیشتمان کەسە کۆمەڵە ڕژێم بە مەترسی دەزانێت بۆ سەر گیران. هەموویان بۆیە ڕژێمەکەى حەمە کاکە مانگێک چەند پاش ئازادکرا و بە سەربەستانە هاتەوە ناو کۆمەڵگا، سەرەتاى ناسینى من بۆ ئەو پیاوە دەگەڕێتەوە بۆ ساڵى هاوڕێیەکیەوە ڕێگەى لە 1979یەکترمان بوو منیش هاوڕێی کە کاریگەرى نووسینەکانى ناسی، خوێنەرێکى وە لەسەرم هەبوو ب��ووم، نووسینەکانى هەمیشەى هەر بیناسیایە کە کەسەى ئەو و ب����اوەڕی ج��ێ��ی دەب����ووە زوو کارێکى هەڵوێستەکانى و سادەیی وا ک��ردب��وو ک��ە ن��ەدەک��را ڕێ��زى بۆ ئێمەى ئامۆژگاریەکانى نەگرى،

خوێنکار لەو سەردەمەدا زۆر گرنگ پیاوە ئەو بەرزى خوڕەوشت بوو جێگاى ستیاش کردن بوو بەڕاستى نمونەى جوامێرى و ئازایەتى بوو، ئیتر دواى هەشتاکان کاکە حەمەى ئەویش و نەدى ئەوڕەحمانم مام جارە جار ملینا هەندەران بەرەو هەواڵیم دەپرسی بەاڵم وەاڵمەکەى وەک پێویست نەبوون تا هەواڵیان دامێ لە 2013/4/16 لە هەندەران کۆچی دوایی کردووە، ئەو پیاوەی کە پڕ بە گەرووى هاوارى کرد بۆ دەنگى بێ بە زۆر بەاڵم نیشتمان ڕووى لێرەدا ک��رد، دواى کۆچی نووسەرانى یەکێتى ئەکەمە دڵم لە یەکێک لە دەکرا دەڵێم کورد باس هەواڵێک وەک کەناڵەکانەوە بەشدارى الفیتەک بە یان کرایە یەکێک ن��اوەخ��ت��ەى م��ەرگ��ە ئ��ەو بکردایە، بوێرەکان نووسەرە لە کاکە ب��ۆ س��ەرب��ەزى و ن��ەم��رى و نووسەر ئاوڕەحمانى حەمەى کە دەکەینەوە دڵنیاشی ڕۆشنبیر هەمیشە بە زیندووى لە ویژدانماندا

دەمێنێتەوە.

کاکە دوایی بۆنەی کۆچی بە *حەمەی مام ئەوڕەحمان

خەونێک لە کوردستانى ئازاددا

بەشی سێیەم و کۆتایی

بیرو دەم��ەوێ��ت سێیەمدا لەبەشی ڕاپۆرتەی ئەو لەسەر خۆم بۆچۆنی بخەمە ئەڵمانی شپیگلی دێر گۆڤاری ڕو ئەویش کاریگەریەکانی دۆزینەوەی

نەوتە لەسەر هەرێمی کوردستان.که ده وڵه تێکی ه��ه ر ڕاستییه که ی داهاتی له سامانی سرووشتی نه بێت، به پشت که له سه ری پێویسته ئه وا سێ کۆڵه که ی تری داهات ببه سرێت، و کشتوکاڵ و پیشه سازی ئه ویش

گه شت و گوزاره . کوردستان هه رێمی که ئه وه ی له به ر شه ڕ شوێنی هه میشه ڕاب��ردوودا له به ده رف��ه ت��ی ب��ووه ملمالنێکان و کردنی وک��اڵ کشت و پیشه سازی وه و نه ببوه به رده ستدا له کۆمه ڵگا هه رچی که رتی گه شتیاریشه هه ر له به ر هه مان هۆ نه ک هه ر گه شتیاری بیانی خولیای گه شتکردنیان بۆ ئه م ده ڤه ره ڕۆژنامه نووسه ناو له به ڵکو نه بووه ، ئازاو که سانی ته نها جیهانیه کانیشدا پیشه ی ب��ۆ ده ی��ان��ت��وان��ی ب��ه ج��ه رگ ناوچه یه ئه م سه ردانی ڕۆژنامه وانیش بکه ن. هه ربۆیه له ئێستادا به ناچاری تاکه داهاتێک که گشت هه رێم چاوی تێبڕیوه و ده بڕێت ته نها داهاتی نه وته به گشتی. که وا بوو ناتواندرێت حساب ئه مه ریکا دۆزراوه ی نه وته ئه م بۆ ئه گه ری که نه کرێت، ئێستادا له دابه زینی نرخی نه وتی له هه ر کات و ساتێکدا لێده کرێت. چونکه گه ربێت و داهاتی فرۆشی نه وت که م بکات، ئه وا به دڵنیایه وه ئه مه کاریگه ری له ئابوری پێگه ی له لێشیه وه و کوردستان سیاسی هه رێم ده کات. وه هه ر له به ر وه ک کوردستان هه رێمی که ئه وه ی

له که رته کانی تردا له سه ره تادا وترا ئه وا نه هێناوه ، به ده ست سه رکه وتنی کاریگه ریه کانی خێراتر به شێوه یه کی

له م ناوچه یه دا به ده ر ده که ون.ت��ره وه ل��ه الی��ه ک��ی ل��ه م��ان��ه ش جگه ل��ه ئ��ێ��س��ت��ادا ه��ه رێ��م��ی ک��وردس��ت��ان سیاسی و بازرگانی په یوه ندیه کی هه یه ، ت��ورک��ی��ادا ل��ه گ��ه ڵ ب��ه ه��ێ��زی ب��ه ش��ێ��وه ی��ه ک ک��ه ل��ه پ��ێ��ن��او ئ��ه م تورکیاوه ب��ه ه��ه رێ��م په یوه ندیه ی لێ ی ناوچه که دۆسته کانی زۆربه ی تورکیا به اڵم دوژمن. و نه یار بونه ته ڕابردووش سه ده ی نه وه ته کانی هه تا به واڵت��ه ک��ه ی��دا له ک��وردی کێشه ی ناوزه ند شاخاوی تورکی به ئاشکرا ده کرد. بوونیان له نکۆڵی و ده کرد ژم���اره ی ک��ه کاتێکدایه ل��ه ئ��ه م��ه کورده کانی ئه و واڵته به نزیکه ی گه ر ژماره ی هێنده ی چوار نه بێت زیاتر ده خه مڵێندرێت. هه رێم دانیشتوانی پێدانی مافه له گه ڵ نه ک هه ر تورکیا واڵته که یدا کوردانی سه ره تاییه کانی دژی ئاشکرا ب��ه به ڵکو ن��ەب��ووه ، کورد بۆ بووە سه ربه خۆ هه رێمێکی ته نانه ت ئه گه ر له ده وڵه تێکی تریشدا خۆی ک��ه کاتێکدا ل��ه ئه مه بێت، فه له ستین گه لێکی وه کو بۆ خه بات کورد له گه ڵ به به راورد که ده ک��ات، هه موو فه له ستین گه لی تورکیادا له بۆ واڵته له و قه واره یه کیان و مافێک ئێستا تا ئه مه که کراوه ده سته به ر له تورکیا نیه . بوونی تورکیادا له ئێستادا دوو سیاسه ت په یڕه و ده کات، له الیه ک به ئاشکرا دژی دروستبوونی سەربەخۆ سیاسی قه واره یه کی هه ر تریشه وه الیه کی له وه ک��وردەو بۆ سۆزی ڕاکێشانی و بێده نگکردن بۆ خۆڵکردنه و تر پارچه کانی کوردی چاوی جیهان ده ڵێت ئێمه ڕازی نابین که هه ڵه بجه یه کی تر دوباره ببێته وه ،

له سه رده می ته نانه ت ڕاستیدا له که سددام حسێنیشدا کورد کێشه ی زمان و ناسنامه وخوێندن و په روه رده ی به ئێستادا له که نه بووه ، دایکی زمانی هه موو ئام مافانه ی که سه ددام حسێن تورکیادا له ده بینی ڕه وا کوردی به پرۆژەیەک ئێستا نیه .ئەگەرچی بونی لە کورد پرسی چارەسەری بۆ هەیە یان تاکتیکیە نازاندرێت کە تورکیا نه وه ده کانی له تورکیا ستراتیجی. بووه ڕابردووه وه سه رکه وتوو سه ده ی به له تیرۆر گالندن و به تیرۆر کردنی له ئه مه له واڵته که ی. کورد کێشه ی کورد نه ته وه ی ڕێژه ی که کاتێکدایه هێنده ی س��ێ گ��ه ر واڵت��ه ک��ه ی ل��ه به ئیسرائیل دانیشتوانی ژم��اره ی ئه وا نه بێت یه وه عه ره ب و جوله که به دڵنیایه وه زیاتره له دوو هێنده و وه ڕێژه ی کورد له ئێستادا له جیهاندا 100 دانیشروانی ژماره ی له زیاتر له ده وڵ��ه ت��ی ج��ی��ه��ان.ده وڵ��ه ت��ی ت��ورک و تورکمان بۆ ئاماده یه ه��ه ر ن��ه ک قوبرس تورکێکی هه زار سه د چه ند تری تورکێکی هه زار بۆ چه ند به ڵکو ئاستی تا ده وڵه تێک هه ر دانیشتوی کلتور و ناسنامه له به رگری جه نگ به رامبه ر له وه بکات، زمانه که یان و ئه م سیاسه ته دا هیچ مافێک بۆ گه لی به جیهانه ئه م کوێی هه ر له کورد ڕه وانەبینراوە. گه لی کورد به به راورد بۆ تورکیا که مافانه ی ئه و له گه ڵ له ئاواره ی که چه ند هه زار تورکێکی هه ندێک واڵتانی دنیادا ده ژین و هه یانه ده زانێ، که می به و ده کات داوای و باکور خانه خوێی کوردانی بۆ ئه وه خۆیان خاکی له سه ر ساڵه ده ی��ان ده که ن. خه بات که متر له وه زۆر بۆ ئه م دنیابینیه دوژمنکاره بێ بنه ما و کورددا ئاستی له تورک نامرۆڤیانه ی سه رده می له و سه ده یه که چه ند که

شمشێر و تیروکه وانه وه درێژه ی هه یه نه ک هه ر له ڕووی سیاسیه وه ، به ڵکو له ڕووی مافی مرۆڤیشه وه وه ک تاوانێک دژی مرۆڤایه تی لێک بدرێته وه ، چونکه که کاتێک زانستیشه وه ، ل���ه ڕووی مرۆف مافی به کارهێنانی زمانی دایک له که سێک ده ستێنێته وه ، ئه وا ماف و هێزی بیرکردنه وه شی لێده ستێنێته وه ، گرنگ ڕۆڵێکی دایک زمانی دیاره که فراوانترکردنی و گ��ه وره ک��ردن ل��ه

مێشکی مرۆڤدا ده گێڕێت. له به ر وئ��ه م��ه ری��ک��اش ئ��ه وروپ��ا وه ناوچه که دا له به تورکیا پێویستیان تا ئێستا چاویان له سیاسه ته کانی له

ئاست کورددا پۆشیوه .کوردستان هه رێمی که کاتێکدا له ب��وژان��دن��ه وه ی له گ���ه وره ی ڕۆڵێکی بەاڵم ده گێڕێت، تورکیادا ئابوری سەر بۆ ئۆپراسیۆنەکانی تورکیا له بۆیه پێنەهێناوە کۆتایی کوردان سه رکردایه تی که پێویسته ئێستادا بۆ ووردت���ر خوێندنه وه یه کی ک��ورد بدات ه��ەوڵ و بکات دۆخه که ب��ارو کارکردنی کۆمپانیا نەوتیەکانی تورکیا کارتێکی وەک کوردستان لەهەرێمی چارەسەری بۆ بهێنێت بەکار فشار کوردستاندا باکوری لە کورد پرسی چونکه ئه گه ر ئه مه هه ڵوێستی تورکیا کاتێکدا له ک��ورددا، ئاستی له بێت ک��ه ه��ه رێ��م��ی ک��وردس��ت��ان ت���ه واوی و داناوه واڵته له سه رئه م کارته کانی هێنانی به ده ست مۆڵگه یه کی بووه ته ژێرخانی ئابوری بۆیان، ئه وا دوور نیه ئاسایشی زامنکردنی ئه نجامی له که واڵته که ی له الیه ن هاوتا ناتۆییه که یه وه دورنیه نه وتدا، نرخی دابه زینی له و پاش دراوسێیه تیه ش ت��ۆزه له و که هه موو به و کۆتایی و ببێته وه گه ز ئاست له خ��ۆی نواندنانه ی نه رمی باکور کوردانی و کوردستان هه رێمی

که ئ��ه وه ی له به ر چونکه بهێنێت . ناتۆیه ، ئه ندامی ئێستادا له تورکیا نه وته له و سوودمه ندبوونی ئه گه ری نوێیه ی ئه مه ریکا زۆر شیاوه و به مه ش هه رێم نه وتی بۆ که توینیێتیه ی ئه و خۆ ده شکێت. هه یبووه ئێستا تا له م بێتو گه ر نه خواسته خوا ئه گه ر هه ڵبژاردنه ی تورکیادا پارتێکی تری نا ئیسالمی ده سه اڵت بگرێته ده ست، ئه وا ئه و سووکه ساردیه شی نیه که دوور ئه مه ریکا و ئه ردۆغان به ینی له که و نه مێنێت ئاراوه هاته وئیسرائیلدا تر کاتێکی و سات بۆ کورد خۆری ئاواببێت. چونکه ئه گه ر پێمان وابێت به نه وت پێویستیشی ئه مه ریکا که چاوپۆشی به پێویستی ئیتر نه ما ئه وا نابێت، واڵت ئه و و واڵت ئه م ئه م ڕه نگه هه ڵه ین. دڵنیایه وه به ڕاست دوور ئاینده یه کی بۆ بۆچونه ئێستادا له دڵنیایه وه به به اڵم بێت، نه بێت، نه وتیش له به ر گه ر ئه مه ریکا ئه وا له به ر نه یاره کانی له ناوچه که دا به و ده بێت تورکیا به پێویستی دڵنیایشه وه تورکیای ناتۆ به هه رێمی

کوردستان ناگۆڕێته وه .دا 2003 له کورد بۆ که هه له ی ئه و ڕه خسی، که له ستراتیج و سه نگه ردا ته نهای و ت��اک هاوپه یمانی وه ک��و ئه مه ریکا له ناوچه که دا که پێچه وانه ی هاته ناوچه که بوو واڵتانی ستراتیژی پێویست وه ک نه تواندرا و ئ��اراوه ئ��ه گ��ه ری ببیندرێت ل��ێ س����وودی

دوباره بوونه وه ی زۆر ده گمه نه .ک��وردی��ش ک���ه ن��ی��ه دوور ب��ۆی��ه نه وته ئ��ه م ت��ری زه ره رم��ه ن��دێ��ک��ی و بێت گه ر بێت، ئه مه ریکا نوێیه ی ده س��ه اڵت ب��ه ک��وردس��ت��ان هه رێمی شێوه یه کی به ئۆپۆزیسیۆنه وه و له یه کتری له گه ڵ مامه ڵه عه قاڵنی

سیاسه ته خاریجیه کاندا نه کرێت.

نه وت و ئاینده ی جیهانمه هدی محه مه د پێنجوێنی

KaiwanAzad@yahoo.com

لێکدانەوە بۆ ئەزموونی کاری پەرلەمانی الی کورد

لە )19ی مایسی1992ز( یەکەمین پرۆسەی و گشتی بە کورد مێژووی لە هەڵبژاردن باشووری کوردستان بە تایبەتی ئەنجامدرا. لەو کاتەوەش تا بە )19ی مایسی2013ز( ئەو تەمەنی بەسەر ساڵ )21( دەگ��ات کوردستاندا پەرلەمانی تەمەنی و ڕووداوە دەمانەوێت کاتێکیش دەب��ێ��ت. تێپەڕ پەرلەمانی کاری ئەزموونی بۆ لێکدانەوە کوردستان ب��اش��ووری ل��ە و ک��ورد الی بکەین، دەگەینە ئەوەی، کە ناسینی کاری پەرلەمانی ال کورد بە گشتی کاڵ و وەک )دوو( لەو مەبەستیش نەبووە. پێویست چەمکە سووککردن یان هێنانە خوارەوەی کاری ئەدای و مێژووییە دەسکەوتە ئەو بەڵکو گشتی، بە نەبووە پەرلەمانتاران کە ب��ووە، بانگەشانە ئ��ەو مەبەستمان کەسانێک لێرە و لەوێ داویانە. وەک ئەوەی سەرچاوەی بە )پەرلەمانتار(یان هەندێک گەل هەموو نوێنەری و شتەکان هەموو پەرلەمانتارێک هەر لەکاتێکدا زانیووە! نوێنەری دەنگدەرەکانی خۆی و پارتەکەی

بووە.پەرلەمان بڕیارەکانی ل��ەوە مەبەستیش حیزبی بڕیاری پەرلەمانتارانەوە لەالیەن قەناعەتی دەگ��م��ەن ب��ە زۆر و ب���وون تەنانەت بووە. لەگەڵدا پەرلەمانتارەکانی )چوار( هەر پەرلەمانتارانی بوارەشدا لەو الی��ەن��ی ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن ل��ە )ب��زوت��ن��ەوەی کوردستان ئیسالمی یەکگرتووی و گۆڕان ئایندەی پارتی و ئیسالمی کۆمەڵی و کوردستان( وەک )دوو( الیەنی دەسەاڵتدار )پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی تر، الیەنەکانی و کوردستان( نیشتمانیی کاریان کردووە. واتە سەرجەم لیستەکانی بڕیاری بە پەرلەمانتاران و پەرلەمان حیزبەکانیان کاریان کردووە و بڕیاریان داوە. بە واتایەکی تر ئەوەی لە سەروو خۆیانەوە نەداوە، لەسەر بڕیاریان نەهاتبێت، بۆیان کە دەبوا النی کەم بۆ خولی سێیەم وەها نەکەن. بە تایبەت لە نێو پەرلەمانتارەکانی سەر بە )چوار( الیەنەکەی ئۆپۆزسیۆن، کە خۆیان بە نوێگەر و هێزی فشار و گۆڕانکار لە هەرێمی کوردستان دایە قەڵەم. هەر بۆیە دەبوا ئەوان ئەو نوێگەرییە بکەن و شێوە و دیمەن و ئەداییەکی نوێ پیشانی هاوتاکانی خۆیان و جەماوەری کوردستان و ڕای گشتی جیهانی بدەن. وەک ئەوەی بێ گەڕانەوە بۆ حیزبەکانیان بە قەناعەت و باوەڕی خۆیان دەنگ بە بڕیارەکانی پەرلەمان بدەن، نەوەک بۆ ڕاو و بۆچوونی پارتەکەیان و سەرووتر لە

خۆیان بگەڕێنەوە.لە پەرلەمان ئەگەر ت��ردا دیوێکی بە ڕاستەقینەی نوێنەری پێناسەدا سادەترین گەل بووبێت و پەرلەمانتارانیش نوێنەرانی دەبو ئەوا بووبن، دەنگدەریان هاواڵتیانی و هاواڵتیان خزمەتی لە پەرلەمانی کاری خزمەتی نەوەک بووبێت، دەنگدەرانیاندا حیزبەکەیاندا. دیارە ئەوەش هەڵە نەبووە، کە کاری لەسەر کراوە، چونکە حیزبایەتیش و شارستانی و دیموکراتی سیمایەکی و کۆمەڵگا و کۆمەڵ پێشکەوتووخوازی بەاڵم ب��ووە، پێشکەوتووەکان دەسەاڵتە هەڵەکە لەوەدا بووە، کە ئەگەر پەرلەمانتاران نوێنەری حیزب و ڕێکخراوەکانیان بووبن و بە بڕیاری ئەوان ئەرکەکانیان بەجێ هێنابێت، ئێدی بۆچی خۆیان بە نوێنەری هەموو گەل پەرلەمانتارێک لەکاتێکدا واتە زانیبێت؟ بە خۆی بۆ بووبێت، پارتەکەی نوێنەری نوێنەری هەموو خەڵکی زانیبێت؟ لەکاتێکدا تەنیا نوێنەری دەنگدەرەکەی و ئەو پارتە پااڵوتووە؟ لیستەکەی لەسەر خۆی بووە وا هەر ڕاستیدا لە کە بێت، واش ئەگەر بووە، ئیتر پێویستی بەوە هەرایە نەکردووە، هەموو نوێنەرانی بە خۆیان هەندێک کە گ��ەورەی��ی وای��ە الش��م��ان زانیبێت. گ��ەل ئەوان لەوەدا بووە، کە بە دەنگی زۆرترین دەنگدەرە گەیشتوونەتە ئەو شوێنە، نەوەک دیارە کە بووبن، گەل هەموو نوێنەری ڕاستییەک ئەوەش نەبووە. کەم ئەوەش کاری و ئ��ەوان و هێزی گ��ەورەی��ی ب��ووە پێوەرانەش بەو دروستکردووە. پەرلەمانی بێت، پەرلەمانی کوردستان لە ماوەی )21( و بووە کاریگەر و گەورە تەمەنیدا ساڵی بە ئەزموونەی ئەو هەندێکیش بانگەشەی

کاڵ و الواز ناساندووە.

لێکدانەوەکانی مێژوو

د. کەیوان ئازاد

№

عەبدولقادر شکاک

حەمەى مام ئەوڕەحمان

www.jamawarnews.com7 | 32 سێشەممە | 2013/05/21 | ژماره 749 | ساڵی

وەرزش

یانەى ڕاهێنەرى بینیتزى ڕافائیل خ��ۆزى دەدات���ە ه��ۆش��دارى چێڵسى یانەى داهاتووى ڕاهێنەرى مۆرینهۆى ئەبرامۆڤیچى ڕۆم���ان ک��ە چێڵسى خاوەنى یانەى چێڵسى تاوەکو ئێستا بەسەر سەپاندووە خۆى بااڵدەستى هێزى بەهەموو و یانەکە ت���ەواوى ڕایگەیاند: بینیتز دەردەک���ەوێ���ت، »ئەبرامۆڤیچ بەڕێوەبەرە لە ستامفۆرد ئەو وتیشی: بینیتز هەروەها بریچ«. کەسەى زۆرترین گرنگى هەیە لە یانەکە هەروەها وە ئەبرامۆڤیچە. ڕۆم��ان بارودۆخى داهاتوو ڕاهێنەرى وتیشی: زۆرباش دەبێت چونکە خاوەن تیپێکى باشە و خاوەنى یانەکە یاریزانى نوێى

بۆ دەهێنێت.

ئەم کۆتایى لە بڕیاریدا ئەوەى دواى وەرزە بەیەک جارى ماڵئاواى لە جیهانى دوور یاریگاکان لە و بکات پێ تۆپى و ئسکۆتلەندى ڕاهێنەرى بکەوێتەوە، یانەى مانچستەر یونایتد سێر ئەلێکس فێرگسۆن ئاشکراى کرد بەرلەوەى واز خەونێکى تاکە بهێنێت لەیاریگاکان سێر دى. نەهاتۆتە ب��ۆى ه��ەب��ووە دەیلى ڕۆژن��ام��ەى بۆ لێدوانێکیدا لە ستارى ئینگلیزى دەڵێت: هیواداربووم هەردوو ئەستێرەى تۆپى پێ پرتوگالى کریستیانۆ ڕۆناڵدۆ و ئەستێرەى وێڵزى و یانەى تۆتنهام گاریس بێل لە ڕیزى ڕۆژنامەکە بکەن. یارى یونایتد مان فێرگسۆن ک��ردووە ئاشکرا ئەوەشى

ئامادە بووە بڕى )135(ملیۆن جونەى بەدەست پێناو لە بدەن ئیستەرلینى پێشووى یاریزانى تواناکانى هێنانى مەدرید ڕی��اڵ ئێستاى و یانەکەى کریستیانۆ ڕۆناڵدۆ و ئەستێرەى وێڵزى و یانەى تۆتنهام گاریس بێل. ڕۆژنامەکان کاتەدا لەم ک��ردووە ئاشکرا ئەوەیان مەدرید ڕیاڵ ڕیزى ڕۆنالدۆ کریستیانۆ یانەى لەگەڵ داهاتووى و جێناهێڵێت ئەگەر لەبەرامبەردا دەبێت، شاهانە گاریس بێل یانەى تۆتنهام جێبهێڵێت ڕیاڵ یانەى داهاتووى وێستگەى ئەوا مەدرید دەبێت چونکە ئەو یانەیە گرنگى زۆر بەتواناکانى یاریزانى وێڵزى دەدات.

هێرشبەرى بەڕازیلى نیمار داسلیفا سانتۆس یانەى ک���ردەوە ڕەت��ى ڕاه��ێ��ن��ەرى ب���ەاڵم جێبهێڵێت، یانەکەى مۆریسى ڕامالیۆ دووپاتى گواستنەوەى ماوەى لە دەکاتەوە نیمار ب��ەڕازی��ل��ى خولى هاوینە دواى جێدەهێڵێت. ی��ان��ەک��ەى سانتۆس نێوان یارى بونى تەواو بەگۆڵێ یانە هەردوو کۆرنتیانز و باولیستا، لەخولى بوون یەکسان ئەم دەڵێت: لێدوانێکیدا لە نیمار یاریە دوا یارى من نیە لەگەڵ یانەى ڕامالیۆ بەرامبەردا لە سانتۆس.

تەمەن یاریزانى کردووە ئاشکراى لە بەرشلۆنە لەگەڵ )21(ئێستا گفت و گۆدایە بۆ ئەوەى سانتۆس بەرشلۆنە ی��ان��ەى جێبهێڵێت. گرنگى )2011(ەوە س��اڵ��ى ل��ە دەدات داسلیفا نیمار بەتواناکانى لەو کاتەوە بڕى )10(ملیۆن یۆرۆى بۆندێکى سانتۆس ب��ەاڵم داوە، هەیە سامبا ئەستێرەى لەگەڵ نرخى ،)2014( ساڵى ت��اوەک��و بۆندەکەى ه��ەڵ��وەش��ان��دن��ەوەى

)65(ملیۆن یۆرۆیە.

ل��ە م���اوەى ڕاب����ردوو دەن��گ��ۆى ئ��ەوە ڕاهێنەرى وایە بڕیار کەوا باڵوبۆتەوە ئیتاڵى و ڕاهێنەرى یانەى پاریس سان ئانشلۆتى( )کارلۆ فەڕەنسی جێرمانى یانەکەى ڕی��زى ئەمساڵ هاوینى لە داهاتووش وەرزى لە و جێدەهێڵێت یانەى ڕاهێنەرایەتى ئەرکى دەیەوێت بگرێتە ئیسپانی م���ەدری���دى ڕی���اڵ

ئیتاڵیاش وواڵتى لە هەروەها دەست. بڕیارە ک��ەوا باڵوبۆتەوە دەنگۆیە ئەو ڕاهێنەرایەتى ئانشلۆتى داهاتوو وەرزى لەم ئەستۆ. بگرێتە شاهانە یانەى ئەو باڵوبونەوەى ل��ەدواى و بارەیەوە یانەى لە وەرزشى بەڕێوەبەرى هەواڵە لە )لیۆناردۆ( جێرمان سان پاریس ڕایگەیاند ڕۆژنامەوانیدا چاوپێکەوتنێکى

هەوااڵنە ئەو ئانشلۆتى پێویستە کە وەرزى بۆ ئێمە چونکە ڕەتبکاتەوە، پێشە. لە باشمان بەرنامەى داهاتوو ه��ەروەه��ا ن��اوب��راو ئ��ەوەش��ى ووت کە لەگەڵ گفتوگۆیەکیان هیچ ئێستا تاکو ڕاهێنەرى یانەکەیان ئەنجام نەداوە بەاڵم ڕیزى ئانشلۆتى کە دەزان��م ب��ەدوورى

یانەکەمان جێبهێڵێت.

بروسیادۆرتمۆند یانەى راهێنەرى سەرسام ڕایگەیاند: کلۆب یۆرگن بەرشلۆنە یانەى شێوازى بە نیە ئەم جیهان لە تیپ زۆر چونکە کلۆب دەک��ەن. پەیرەو شێوازە لەگەڵ دیمانەیەک میانەى ل��ە ماڵپەرى یویفا وتی: سەبارەت بە مایەى و جوان شێوازە ئەو من بێت بریتى کە هاندەرانە خۆشى

لە خێرایى و دوور بێت لە توندو شێوازى کەسیش هەندێک تیژی، پشت کە باشە پێ بەرشلۆنەیان تۆپ بەگواستنەوەى دەبەستێت بەاڵم یاریزانەکان، نێوان لە من ئەو شێوازەم پێ باش نیە چونکە لەگەڵ وێناى تۆپى پێ

گونجاو نیە.

لەدوا یارى خولى ئینگلیزى یاریزانى ژاپۆنى شینگى کاگاوا توانى گۆڵێک تۆمار تیپەکەى بوونى بەرامبەر لە گ��ۆڵ )5-5( ب��ە ک��ات��ێ��ک ب��ک��ات بەرامبەر بوون. کاگاوا توانى لە 20 و بکات بەشدارى وەرزە ئەم یارى بووە بەمەش بکات، تۆمار گۆڵ 6

تاکە یاریزانى ئاسیا لە یەک وەرزى تۆمار گۆڵ شەش ئینگلیزى خولى ژمارەکەى توانى بەمەش بکات، ب��ەن��اوى ک��ە بشکێنێت پ��ێ��ش��وو جى پارک باشور کۆریاى یاریزانى گۆڵى پێنج ئەو کە بوو سۆنگەوە

تۆمار کردبوو.

بینیتز بۆ مۆرینهۆ:

ئاگاداربە ئەبرامۆڤیچ هێشتا بااڵدەستە

پێش ئەوەى واز لە خەونى فێرگسۆن ڕاهێنەرایەتى بێنێت چی بوو؟

نیمار دەڵێت سانتۆس جێناهێڵم، بەاڵم ڕاهێنەرەکەى دەڵێت نیمار یانەکە جێدەهێڵێت

لیۆناردۆ:بەدوورى دەزانم ئەشلۆتى ڕیزى یانەکەمان جێبهێڵێت

یۆرگن کلۆب:

شێوازى یارى یانەى بەرشلۆنەم پێ باش نییە

شینگى کاگاوا تاکە یاریزانى ئاسیاییە کە لە یەک وەرزى پرەیمەرلیگ زۆرترین گۆڵى تۆمارکردووە

بەوە ئاماژە پێشبینیەکان سەرجەم تیفێز ک��ارل��ۆس یاریکردنى دەک��ەن کۆتایى مانچستەرسیتى ل��ەگ��ەڵ مۆندیال لە دەیەوێت هاتووە، چونکە ب��ەش��ێ��وەی��ەک��ى س���ەرەک���ى ل��ەگ��ەڵ ترسى تیفێز بکات. یارى ئەرژەنتین مان لەگەڵ خۆى لەداهاتووى هەیە ڕۆیشتنى دواى بەتایبەتى سیتى ڕاهێنەرێکى هاتنى مانشینى ڕاهێنەر تر بۆیە دەیەوێت لە ڕیزى ئەم یانەیە بڕوات و پەیوەندى بەتیپێکى تر بکات بۆ یاریکردن. لە ئێستاشدا لە فەڕەنسا یانەى ئیتاڵیاش لە و مۆناکۆ یانەى

گرێبەستى دەدەن هەوڵ یۆڤانتۆس دوو لەم جگە بکەن، ئیمزا لەگەڵ

تریش یانەیەکى چ��ەن��د ی��ان��ەی��ەش دەیانەوێت گرێبەستى لەگەڵ بکەن.

مان سیتى بەجێبهێڵێت تیفێز دەیەوێت یانەى №

№№

پەکەکە و حکومەتى عێراق

لەگەڵ ئەوەى لەئێستادا پرسى ئاشتى لەتورکیادا، ماوەى چەند مانگێکە بۆتە کاردانەوەیەکى ڕۆژ و باسێکى گەرمى گەورەى نێودەوڵەتیشى لێکەوتۆتەوە، بەاڵم ئەوەى مایەى هەڵوەستەکردنە، م����اوەى چ��ەن��د ڕۆژێ��ک��ە ل��ەالی��ەن حکومەتى بااڵى بەرپرسانى گەورە توند لێدوانى جۆرەها عێراقیەوە، هەنگاوەکانى دەیانەوێت دەدرێ��ت و بێگومان بخەن، پەک پڕۆسەیە ئەو حکومەتى نیگەرانیەکانى سەرەتاى دەستیپێکرد کاتەوە ل��ەوە ناوەند گروپى ی��ەک��ەم هاتنى ک��ەه��ەواڵ��ى چ��ەک��داران��ى پ��ارت��ى ک��رێ��ک��اران��ى کوردستان، بۆ ناو خاکى کوردستانى ئەوەش دیارە باڵوکرایەوە، باشوور ڕۆژ، لەپرسەکانى یەکێک وەک هەڵدەگرێت، خ��ۆى خوێندنەوەى ل��ەچ��اودێ��ران و بەشێک ه����ەروەک ترس و پێیانوایە سیاسى ئاگایانى بەرپرسانى گ���ەورە ڕاوک��ێ��ى دڵ��ە پەکەکە لەهاتنى عێراق حکومەتى هەرێمى کوردستان، بۆ سنوورەکانى لەپشتەوەیە، ئاماژەیەکى چەند بەغدا حکومەتى لەئێستادا لەوانەش هەرێمدا، حکومەتى ک��ورد و لەگەڵ هێشتاش قوڵدایە و لەکێشەیەکى ئەو ئاشکرا بەشێوەیەکى نەتوانراوە کێشانە چارەسەربکرێت، بۆیە بەهەر لەو دەیەوێت بەغدا بێت شێوەیەک ڕێگایەوە پەردەپۆشى هەڵەکانى خۆى وێنەیەکى بکات و هەرێم بەرامبەر هەرێمیش ب��ەرپ��رس��ان��ى خ��راپ��ى هەرچەندە ب��دات، جیهان پیشانی پەیامە کەئەو مەبەستیشێتى بەغدا هەرێم خاکى ئەو کە بدات بەهەرێم ئاگادارى دەزانێت و عێراق بەباکورى لەناوچەکەدا کە جوڵەیەشە ئ��ەو دەیەوێت بەغدا واتە هەیە، بوونى بەسەر هەیە بااڵى بڵێت، دەسەاڵتى کاتێکدا لەهەر و کوردستاندا خاکى وەربداتە دەست دەتوانێت بیەوێت ک���اروب���ارى ه��ەرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان، ئەوەیە دووەم ئ��ام��اژەى ه��ەروەه��ا بەرامبەر بەغدا دژایەتیەى ئەو کە بەهاتنى چەکدارانى پەکەکە بۆ بەشى بۆ تاڕادەیەک باشوور، کوردستانى ئەوە دەگەڕێتەوە کەئێستا حکومەتى بەهۆى نییە و باش دۆخ��ى سوریا، زۆرى بەشێکى ک��ۆن��ت��ڕۆڵ��ک��ردن��ى لەالیەن ڕۆژئ��اوا کوردستانى خاکى سەربازى باڵى ک��ورد و چەکدارانى پارتى کرێکارانەوە، ترسى هەیە کەئەو هاتنە بۆ کۆنتڕۆڵکردنى بەشێکى ترى خاکى سوریا بێت لەرێگاى هەرێمەوە، مالیکى حکومەتى دیار ئەمەش کە و سوریا لەالیەن زۆرى فشارێکى ئەویش ل��ەس��ەرە و هاوپەیمانەکانى شەڕێکى نادیار لەو پێناوەدا دەکات، حکومەتى ئ��ەوەى لەگەڵ هەروەها نێوان کەرێکەوتنى دەزانێت عێراق دەوڵەتى تورکیا و پەکەکە بەئاگادارى ئەمریکا و یەکگرتووەکانى ویالیەتە واڵتانى ئەورپا و زلهێزى جیهان کراوە، دوودڵیەکانى، هەبوونى وێڕاى بەاڵم کەهەر گەیشتوە لەوە لەئێستاشدا لەو لێدوانێکیش ه��ەر هەوڵێکى و بارەیەوە بدرێت ئەوا بێ ئاکام دەبێت، س��ەردان��ەک��ەى ل���ەدواى بەتایبەتى تەیب ڕەج��ەب ڕۆژێکى چەند پێش تورکیا وەزیرانى سەرۆک ئەردۆگانى لەگەڵ دیدار سازدانى ئەمریکا و بۆ باراک ئۆبامادا، کە ئەمریکا ڕاستەوخۆ لەو ئاشتى پڕۆسەى بۆ پشتگیرى واڵتەدا دەربڕى، بۆیە ئەوەى ماوەتە کردارى هەڵوێست و کەئاخۆ ئەوەیە بەرامبەر عێراق حکومەتى داهاتووى بەغدا ئایا دەبێت، چى پرسە بەو ئەوە ناکاتە پاساو بۆ ئەوەى ئاستى هەرێمى بەرامبەر دژایەتیکردنەکانى لەوەاڵمدا، بکات، زیاتر کوردستان، دوور نییە بەم نزیکانە پێشهاتەکان، ببنە هەوێنى دەرخستنى دیوى پشت

ڕوداوەکان.

رێبین حەسەن

№ خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحمود

№ دیزاین

سەعید ئەحمەد

№ سەرنووسەر

پشدەر بابەکر

№ جێگری سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

RebaziAzadi@Gmail.com www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«

کازیوە ساڵح، هەگبەی ئافرەتێکی دوور لە نیشتمان

پەرواز بۆ قۆناغى داهاتووی ئەرەب ئایدڵ سەرکەوت

تامر حوسنى لەگەڵ هونەرمەندانى بەناوبانگى هۆڵیوود

بڵند ئیبراهیم:

بەشدارى کردنم لە ئاهەنگەکاندابۆ مەبەستى مادى نیە

کازیوە ڕۆژن��ام��ەن��ووس، و نووسەر دا ~ ل��ەدی��دارێ��ک��ی ساڵح لە 1992 ساڵى لە کە ڕایگەیاند پەیمانگاى تەکنیکى سلیمانى دەستى بە خوێندن کردووە، لە ساڵى 1995 لە گۆڤارى سەرماوەزدا یەکەم بەرهەمى یەکەم 1996 ساڵى باڵوکراوەتەوە، کۆڕى چیرۆک خوێندنەوەى لە هۆڵى ڕۆشنبیرى لە سلێمانى بۆ گیراوە، لە ساڵى 1998 یەکەم کۆمەڵە چیرۆکى قەرەج بە )حیکمەتەکانى ناوى بە بوونم(ى بە چاپ گەیاندووە، هەر لە بەهارى 1998 یەکەم ژمارەى گۆڤارى )نڤار(ى خستە بەر دەستى نووسەران بایەخى و بوو فکرى گۆڤاریکى کە مەدەنى کۆمەڵى چەمکەکانى بە 6ى مانگى لە دەدا، جیهانگیرى و 1999 بۆ یەکەم جار شیعرى مندااڵنی، ئاوازى بۆ دانرا و کراوە بە گۆرانی، نامیلکەى )هاوناز لە ساڵى 1999دا و خاڵخاڵۆکە( کە چیرۆکى لە مناڵەوە

ڕەحیم »محەمەد لەگەڵ مناڵە بۆ ڕەمەزان«، لە سەر ئەرکى ڕێکخراوى )MAG( بە هەردوو زمانى کوردى ئینگلیزى و سۆرانی( و )کرمانجى 2000 ساڵى لە گەیەنراوە، چاپ بە بۆ میتۆدەوە لە ئەنفال ڕەشنووسى 2000 ساڵى لە نووسیوە، پ��رۆژەى نووسینى لە کە )باخچە( ڕۆمانى وەریگێڕایە ی��ە، دورا( )مارگرێت س��ەر زم��ان��ى ک���وردى و ب��ە چاپى گەیاند، ئەم ڕۆمانە لە چاپکراوەکانی گۆڤارى )نڤار(ە، هەروەها ئەو خانمە لە ساڵى لەدرێژەی قسەکانیدا وتی: لە بووە کورد کچە یەکەم 2001دا، و سەردانى کرا بانگهێشت میسرەوە لە 2001دا، لە ک��ردوە. واڵت��ەى ئەو کۆلیجى ڕاگەیاندنى زانکۆى سلێمانى بەجێهێشتوە کوردستانى و داب��ڕاوە ک��ردوە، سوریا واڵت��ى لە ڕووى و و ماوەتەوە لەوێ مانگ 16 ماوەى ئەنفال غەمى هەگبەى ماوەیەدا لەو کەرکووکى ڕاگواستنى و هەڵەبجە و

دا بە کۆڵیدا و گەیاندى بە سەرجەم سەرجەم و مرۆییەکان ڕێکخراوە

کازیوە گەورەکان. عەرەبییە ڕەمزە ساڵح ڕاشیگەیاند کە لە ساڵى 2001 بۆ یەکەم جار نەخشەى پەیکەرێکى پڕ واتاى زێڕى کێشاوە، کە پێکهاتبوو لە تۆپى زەوی، بە واتاى ئەوەى ئیمەش سەر لە هەیە نیشتمانمان مافى زەوی، دوو دەستى یەکگرتوو، واتە با هەموو وەکو دۆست بژین نەک وەکو زمانى بە سەوز شریتێکى دوژم��ن، )کى نووسراوە سەرى لە عەرەبى ئەوەی بۆ واتە کردستان( ننسى ال ئەمەى نەچێت. لەبیر کوردستانمان سیاسییەکانى گ��ەورە بە پێشکەش

عەرەب کرد لە سەردانەکانیدا.یەکەم 2002- 2001 ساڵى لە هەر کەس بوو کە هەوڵى ئەوەى دا هونەر میهرەجانەکانى لە کورد مرۆڤى و لە داواى ببێتەوە، جێگەى میسردا سەردانى کرد کەسایەتى چەندین ک��وردس��ت��ان ب��ک��ەن، ب����ەاڵم ئ��ەو 2001 ساڵى لە لەباربرا. هەوڵەى بەر )نامەکان ڕەشنووسى ،2002

نووسی ناخوێندرێنەوە(ى مردن لە کۆمەڵە چیرۆک بوو. لە 2001/9/19 عەرەبى ژنانى کۆنگرەى بەشدارى ش��ارى ل��ە ک��رد پێشکەوتوخوازى ساڵى لە میسر. واڵت��ى قاهیرەى 2001 دا، خەاڵتى یەکەمى فێستیڤاڵى )ئ��ام��ی��ت��ا(ى پ��ێ ب��ەخ��ش��را ک��ە لە چیرۆکى بە س��ازدەک��رێ��ت، ئیتالیا ک��رد(. ئاشکرا کوشتنەکەى )ک��ێ کتێبى چاپکردنى ،2002 ساڵى لە هەزارەى دەروازەى لە کورد )ژنى دەزگ��اى ئەرکى سەر لە سێهەمدا( چاپ و پەخشى سەردەم. لە ئادارى 2002، یەکەم کورد بوو لە کۆنگرەى لوبنان ل��ە ک��ە ع��ەرەب��ى لووتکەى ساڵى لە ک��رد. ب��ەش��دارى بەسترا چیرۆکى کۆمەڵە چاپکردنى 2002لە عەرەبی. زمانى بە التلج( )قتلە مانگى 9ى 2002ەوە لە واڵتى کەنەدا نیشتەجێ بووە و سەرقاڵى خویندن و نووسینە بۆ ڕۆژنامە عەرەبییەکانى

ئەوێ.

بارەى لە ئیبراهیم، بڵند بێژ گۆرانى کارکردنى هونەریەوە وتى ئەگەر دڵنیا کارێکى سەرکەوتنى گرەنتى لە نەبم جەماوەرى پێشکەشى ئەوا هونەری، کە ک��ردوە ب��ەوەش ئاماژەى ناکەم، تەنانەت ئەگەر گەیشتمە ئاستێکى وا پێشکەش دیکە هیچى ناتوانم بزانم تەلەفزیۆن لەسەر بێم ئامادەم بکەم ناتوانم تەواو ئیتر من ڕایبگەیەنم کە بکەم، چونکە هیچى دیکە پێشکەش هونەر الى من سەرمایەکە کە پێویستە نوێتر و جوانتر بەرهەمى ب��ەردەوام

نەمتوانى ئەگەر بکەم، پێشکەش پێشکەش ج��وان و ن��وێ بەرهەمى ئیتر کە ئاساییە زۆر من الى بکەم، بوەستم، بە بۆچونى بڵند زۆر ناخۆشە کە بەرهەم پێشکەش بکەیت و جوان نەکات، پێ حەزى خەڵک و نەبێت ئەوەیە ئەویش هەیە گرنگ خاڵێکى بەسەر کاریگەریى گۆرانییەکە ئەگەر ئەوا هەبوو هونەرمەندەکەوە خودى سەرکەوتوو گۆرانییەکەى بێگومان گێڕانى ب��ارەى لە هەروەها دەبێت. کۆنسێرتەوە، ڕایگەیاندوە کە بەردەوام

بەشدارى دەکات لە ئاهەنگ وکۆنسێرت تایبەت ئاهەنگێکى چەند مانگانە و ئاهەنگ لە ه��ەروەه��ا دەک��ات، س��از بەشدارى نیشتیمانییەکاندا بۆنە و کردوە، ئەوەشى وتووە بەشداریکردنى مەبەستى بۆ ئاهەنگەکاندا لە من ماددى نییە، چونکە من بەردەوام کار دەکەم. بڵد ئیبراهیم لە شارى دهۆک بەرهەمى چەندین خاوەنى و دەژى پەیمانکاى مامۆستاى و هونەریە بەشى لە دهۆکە هونەرەجوانەکانى

میوزیک.

خانمەبەشداربووی حوسێن، پەرواز ئایدڵ ئ���ەرەب پ��رۆگ��رام��ى ک���وردى بەرنامەکە داه��ات��ووی قۆناغى بۆ لەبەشى ئەوەی پاش سەرکەوتەوە، ک��ەوت��ەوە پێشبڕکێکەدا یەکەمی بەهۆی م��ەت��رس��ی��دارەوە ق��ۆن��اغ��ى دەنگی پێویستی بەدەستنەهێنانی دووەم���ی لەبەشى ج���ەم���اوەرەوە، بەشداربووی چوار کە بەرنامەکەدا دوان گرتەوە، مەترسیدارى قۆناغى بەرنامەکەیان بەشداربووەکان لە توانی پ���ەرواز ب���ەاڵم جێهێشت، داهاتوو. قۆناغى بۆ سەربکەوێتەوە پەرواز چەند هەفتەیەکە وەکو یەکێک پڕۆگرامەکە بەهێزەکانى ڕکابەرە لە دەردەک���ەوێ���ت. دەرن��ەچ��وون��ی��ش��ى ل��ەب��ەش��ى ی��ەک��ەم��ی ب��ەرن��ام��ەک��ەی توندبوونی بە پەیوەندی ئەمشەودا جەماوەرەوە دەنگی ڕکابەرییەکان و کورتەنامەوە لەرێگەی کە هەبوو

دەنگى پێدەدەن.

لەگەڵ کلیپ ب��اڵوک��ردن��ەوەى دواى دۆگ سنووپ بیانى گۆرانیبێژانى تامر میسرى گۆرانیبیژى شاگى، و شارى لە و ئێستادا لە حوسنى

مایامى ویالیەتە یەکگرتووەکانى ئەمریکا و بە نهێنى سەرقاڵى نوییە کلیپێکى وێنەگرتنى ک��ە ل��ەگ��ەڵ گ��ۆران��ی��ب��ێ��ژان ئ��ەی��ک��ۆن و ئ��ەم��ری��ک��ى ى پ��ی��ت��ب��ەڵ ک���ۆى دەک���ات���ەوە

ک��ە گ��ۆران��ی��ی��ەک��ەى ل��ە الی��ەن جێنیفەر ئەمریکى گۆرانیبێژى و هەڵبژێردراوە بۆ لۆپێزەوە تارق فریتخ کارى دەرهێنانى

بۆ دەکات. کلیپەکەى تامر لە ئەلبومە نوێکەى دەبێت بە ناوى بحبک انت، تۆرێ لە تایبەتەکەشى پ��ەڕە لە تامر توییتەر کۆمەاڵیەتى لەگەڵ وێنەیەکى خۆى ئەمریکى گۆرانیبێژى جێنیفەر لۆپێز بڵێ و کردۆتەوە کە ئاماژە بەوە دەکات دوێتى داهاتوى تامر لەگەڵ

ئەودا دەبێت.

ژاڵە محەمەد

ئاند ڕۆک، دنیاى لە ساڵ 49 دواى ڕۆڵ داوی بەرهەمهێنانى 27 ئەلبومى ڕۆکى جێنەرى گۆرانیبێژى گۆرانى، یەکێک کە ستیوارت، ڕۆد بەریتانى لە پڕفرۆشترین گۆرانیبێژەکانى مێژوى گۆرانییە، لەم مانگەدا و دواى 20 ساڵ باڵو تایمز ناوى بە نوێى ئەلبومێکى کردەوە و بە نیازە گەشتێکى هونەریش کە دەستپێبکات ئەیلولدا ى 17 لە

لیڤەرپول لە دەگرێتەوەو واڵت چوار ڕۆد دەستپێدەکات. ئەریناوە ئێکۆ کارەکانى ب��ە س��ەب��ارەت ستیوارت تایبەت زۆر ساڵێکى 2013 دەڵێت: دو دواى کە و خۆشحاڵە بۆى بووە ئاهەنگ نوێوە بەرهەمى بە دەی��ە دنیاى نێو بگەڕێتەوە و بکات ساز لە ئەو الى شتێکیش هیچ هونەر، نمایشەکانى سەرشانۆ خۆشتر نییە.

ڕۆد ستیوارت و گەشتێکى هونەرى دواى 20 ساڵ

لەمەودوا ئۆتۆمبێلى فرۆکە شوێنى تەکسى دەگرێتەوە

ک��ۆم��پ��ان��ی��اى Terrafugiaتایبەت ئەمریکى ى ب���ە دروس��ت��ک��ردن��ى لە ئێستادا لە فرۆکە، ویالیەتى ماساچوستسى بۆ کاردەکات ئەمریکى ئۆتۆمبێلى دروستکردنى

کە ڕایگەیاند، کۆمپانیاکە و فرۆکە، ئەم دروستکردنى بە دەستیانکردووە جۆرە ئۆتۆمبێلە بەناوى »TF-X« کە

تواناى ف���������ڕی���������ن و هەیە. مرۆڤی خێرایى گواستنەوەى لێدوانێکدا لە بەرێوەبەرى کۆمپانیاکە وتى« لە ئێستادا لە هەوڵى بەردەوام داین بۆ دروستکردنى ئۆتۆمبێلى فرۆکە،

ک�����������ە ئ���ەم���ەش زۆر هەنگاوێکى مەبەستى ب��ە گرنگە هاتووچۆ ئەزمەى کەمکردنەوەى هاوواڵتیان، گواستنەوەى ئاسان و لە ساڵى دەکرێت هەروەها چاوەڕوان کە ئۆتۆمبێلە ج���ۆرە ئ��ەم 2015نموونەیەکى ئێستا لەبەر دەستدایە بە

تەواوى بکەوێتە بازاڕەوە.