Read Me Egazine Vol.7
-
Upload
thailand-knowleadge-park-tk-park -
Category
Documents
-
view
223 -
download
4
description
Transcript of Read Me Egazine Vol.7
ยาอะไรทใชรกษาโรคของโลก?
7July - August
2 0 1 1
CONTENTJULY/AUGUST 2011
2 - 5 บทเปด:โรคของโลก
6 - 7 ศ.ดร.ธนวฒนจารพงษสกล
8 - 9 ดร.ออย-ดร.สรณรชฎกาญจนะวณชย
10 - 11 โจนจนใด
12 - 13 โอค–สนตสขกาญจนประกร
14 - 15 World Wide Fund for Nature-WWF
16 - 17 World Society for the Protection
of Animals - WSPA
18 - 19 บทสรป:ยา6ขนานพาโลกผานวกฤต
20 - 21 MySpace:กรนสวนเงนมมา
22 - 23 Speaker:เชฟหม–คมกฤชอยเตกเคง
24 - 25 123Step:จะดแลโลกของเราอยางไร?
26 - 27 Review
28 - 29 Outlet:รายงานอากาศสภาพประจำาวน
30 TKVoice:ยารกษา(โรค)โลก
31 ปฏทนกจกรรม
32 - 33 Unseen Read Me
ทปรกษา: ดร.ทศนย วงศพเศษกล รองผอำ�นวยก�รสำ�นกง�นบรห�รและพฒน�องคคว�มรและผอำ�นวยก�รสำ�นกง�นอทย�นก�รเรยนร หวหนาฝาย
กจกรรม: อศรนทร นนทหทย บรรณาธการบรหาร: วภว บรพ�เดชะ บรรณาธการ: วฒนนท ชยศร กองบรรณาธการ: พลอยบษรา ภทราพรพสฐ
อนญญา คเอยม / ศราวธ ชนรส / ธดารตน มลลา / ภาวณ รวเหลอง / วชญพล พลพทกษชย / วลภา แซกง / ธรวฒน กลาวเกลยง / วฒนนท ชยศร
/ เชษฐกดา ตระกลกาญจน / รววรรณ ธรธนาพงษ กราฟกดไซนเนอร: เอกพนธ ครมนตตร / พชรธร สวรรณวงศ ชางภาพ: สทธเกยรต สงหค� พสจน
อกษร: กองบรรณ�ธก�ร ประสานงาน: นวพร ม�ล�ศร / ชญ�ภ� โตสทธศกด / สรรตน จนทศร ผลตโดย: สำ�นกง�นอทย�นก�รเรยนร สงกดสำ�นกง�นบรห�ร
และพฒน�องคคว�มร (องคก�รมห�ชน) เลขท 999/9 อ�ค�รสำ�นกง�นเซนทรลเวลด ชน 17 ถนนพระร�ม 1 แขวงปทมวน เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330
โทรศพท: 02 264 5963-5 โทรส�ร 02 264 5966 www.tkpark.or.th
www.facebook.com/tkparkclub www.facebook.com/readmeegazine twitter.com/tkpark_TH
EDITOR’S TALKJULY/AUGUST 2011
ไมรว�ตงแตเมอไหรท ‘นตยส�ร’ กล�ยเปนเอกส�รร�ยสปด�ห/ปกษ/เดอน อนแสนแหงแลง มรปแบบ ‘ว�ไรต’ ทแทบจะไมต�งกนไมว�จะเปนฟรกอปปหรอว�งข�ยต�มแผง ซำ�ยงเปนแหลงรวบรวมโฆษณ�สนค�จ�กผสนบสนนเพอมอมเม�ผอ�นใหหลงใหลอยในโลกทนนยมอกต�งห�ก
ยอนกลบไปทร�กศพทของคำ�ว� นตยส�ร (Magazine) คำ�นมทม�จ�กภ�ษ�อ�หรบว� makhzan แปลว�ยงฉ�ง หรอโกดงเกบของ เมอนำ�ไปใชในอปกรณบ�งชนดจงหม�ยถงชองว�งหรอทว�งสำ�หรบบรรจบ�งสงบ�งอย�ง เชน ชองใสมวนฟลม หรอตลบลกปน เปนตน
เชนเดยวกบก�รนำ�ม�ใชในคว�มหม�ยของสอสงพมพ Magazine หม�ยคว�มถงคลงเกบขอมลในรปแบบสอสงพมพ เมอคำ�นเข�ม�ในไทยครงแรก กรมหมนพทย�ลงกรณทรงบญญตศพทนโดยก�รเลยนเสยงว� ‘มคสน’ ซงมคว�มหม�ยในทำ�นองเดยวกบศพทเดมม�กกว� แตตอม�เมอใชศพทบญญตเปน ‘นตยส�ร’ ทหม�ยคว�มต�มคำ�เพยงแค “หนงสอพมพทออกเปนร�ยค�บ” คว�มหม�ยดงเดมจงห�ยไป จนกระทงปจจบนจงเกดเปนคว�มหม�ยใหมดงทผมไดนย�มไวในยอหน�แรก
เมอผมไดม�ทำ� Read Me ฉบบน จงคดว�น�จะเปนฤกษง�มย�มดท Read Me จะหวนกลบไปสคว�มหม�ยดงเดมของนตยส�ร คอเปนคลงเกบขอมลของเรองทน�สนใจในแตละว�ระนตยส�ร พดเปนภ�ษ�ช�ว TK กตองบอกว�เปน “ก�รรวบรวมองคคว�มรในรปแบบนตยส�ร”
Read Me ฉบบนจงอ�จไมใชนตยส�รบนเทงว�ไรตอนเปล�กลวงอย�งทคนสมยนชอบอ�นกน แตผมกมนใจว� อย�งนอยองคคว�มรทพวกเร�ไดรวบรวมไวในเลมไมใชคว�มพย�ย�มอนสญเปล� และจะไมสญห�ยไปต�มก�ลเวล�อย�งแนนอน
วฒนนท ชยศร วภว บรพ�เดชะ
ในชวตก�รเปนคนทำ�หนงสอเกอบ 10 ปทผ�นม� ชวงเวล�สนๆ ของก�รประชมทมง�นนตยส�รออนไลน Read Me เปนคว�มทรงจำ�หนงทผมประทบใจครบ
มนไมไดเปนชวงเวล�ดร�ม�นำ�ต�ไหลหรอเปยมสขอะไรม�กม�ยขน�ดนน แตหวงขณะทคว�มคดเหนในก�รทำ�หนงสอของนองๆ กำ�ลงพรงพรออกม�บนโตะประชมนน ผมไดตระหนกถงคว�มเปนอสระและคว�มสดใหมในแบบทคนทำ�หนงสอควรม
คนททำ�หนงสอเปนอ�ชพม�น�นๆ บ�งทกมล�หรอมก�รยดตดกบกรอบและกฎต�งๆ ทเกดขนระหว�งก�รทำ�ง�นอยบ�ง แตกบนองๆ Read Me สบกว�คนนดเหมอนว�พวกเข�จะยงรกษ�อสรภ�พท�งคว�มคดเอ�ไวไดไมนอย และคว�มจรงแลวหนงสอ Read Me กแทบจะไมคอยมกรอบอยแลวดวย ผมเลยอดทจะอจฉ�สถ�นภ�พของทมง�น Read Me อยบ�งไมได
สงทผมไดทำ�ใหหนงสอเลมนกคอก�รชวยคอมเมนตและคอยดงใหคว�มคดของนองๆ เข�ทเข�ท�งบ�งเท�นนเอง แตเนอห�และก�รง�นต�งๆ ในหนงสอเลมนลวนเปนผลง�นของนองๆ ทงสน
นบตงแตหน�นไป เมอคณไดอ�น Read Me ฉบบน นอกจ�กเนอห�ส�ระทจะไดรบต�มสมควรแลว ผมหวงอย�งยงว�คณจะไดอ�นคว�มคด คว�มสดใหม และอสรภ�พของนองๆ ทมง�นทซอนอยระหว�งบรรทดดวย
ใหสมกบทหนงสอเลมนมชอว� Read Me นะครบ
เรอง: วลภา แซกง ภาพประกอบจากอนเทอรเนตCOVER STORY
2
เรองของเรอง
อกอ�ก�รหนงทแสดงใหเหนว�โลกมอ�ก�รปวยหนกขนอย�งชดเจนคอ ‘โลกตวสน’ เปนอ�ก�รสนอย�งรนแรงของ เปลอกโลก โดยปกตจะเรยกว� ‘แผนดนไหว’ ซงเปนโรคทสร�งคว�มเสยห�ยและมโรคแทรกซอนต�มม�ม�กม�ย โดยทวไปแลวจดทพบโรคนไดบอยคอประเทศทตงอยบรเวณรอยเลอนของเปลอกโลก แตในชวงไมกปทผ�นม�อ�ก�รปวยของโลกคงกำ�เรบหนกขนเรอยๆ เพร�ะเรมสนบอยขนและสนในพนททแตกต�งออกไป เชน ประเทศญปน ประเทศอนโดนเซย ประเทศพม� ซงประเทศหลงสดน สงผลกระทบม�ถงประเทศไทยตงแตจงหวดเชยงใหมจนถงกรงเทพมห�นคร
ปกตแลวแผนดนไหวจะเกดขนเองโดยธรรมช�ต เปนก�ร สนสะเทอนของพนดนอนเนองม�จ�กก�รปลดปลอยพลงง�นหรอระบ�ยคว�มเครยดทโลกสะสมไวออกม� แตมนษยกเปน ตนเหตของแผนดนไหวไดเชนกน เชน ก�รสร�งเขอนใกล รอยเลอนของเปลอกโลก นำ�หนกของนำ�จะเปนตวกระตนใหเปลอกโลกปลดปลอยพลงง�น ก�รทำ�เหมองและก�รทดลองระเบดนวเคลยรใตดนทำ�ใหเปลอกโลกเกดก�รสนสะเทอน แมกระทงก�รสบนำ�ใตดน นำ�มน และก�ซธรรมช�ตขนม�ใช ยงทำ�ใหเกดแผนดนไหวไดเนองจ�กชนหนเกดก�รเคลอนตว
อ�ก�รแทรกซอนตอม�คอ ‘โลกคลนไสอาเจยน’ เมอเกดก�รสนไหวม�กเข�อ�ก�รอ�เจยนกจะต�มม�เปนเรองปกต
เหมอนตอนเร�เลนเครองเลนหว�ดเสยวต�มสวนสนก ก�รเคลอนทเรวๆ อ�จทำ�ใหของเหลวในกระเพ�ะเคลอนทยอนศรกลบออกม�ท�งป�ก คล�ยกนกบ ‘ภเขาไฟระเบด’ เมอของเหลวทอยใตเปลอกโลกมแรงดนสง กจะระเบดออกม� ภเข�ไฟระเบดเปนภยธรรมช�ตทน�กลวและสร�งคว�มเสยห�ยไดม�กทสดอกชนดหนง เหตก�รณหนงทโลกตองจ�รกไวคอ เหตก�รณทภเข�ไฟ นอร�กองโกในส�ธ�รณรฐประช�ธปไตยคองโก พนหนหลอมเหลวลงสตวเมองถงสองครงสองคร�เมอป ค.ศ.1977 ธ�รล�ว�ไหลบ�จ�กตวภเข�ดวยคว�มเรวกว� 95 กโลเมตรตอชวโมง นบว�เรวทสดเท�ทมก�รบนทกไว ผคนหล�ยรอยคนตองสงเวยชวต แมว�ธ�รล�ว�จะแขงตวกอนม�ถงตวเมองกต�ม ตอม�ในป ค.ศ. 2002 ภเข�ไฟลกเดยวกนนกพนล�ว�กว� 11 ล�นลกบ�ศก-เมตรลงม�ยงเมองโกม� ทำ�ล�ยบ�นเรอนไปกว� 14,000 หลง ช�วเมอง 350,000 คนตองอพยพหน ทว�ก�รปะททงสองครงนยงถอว�เบ�ะๆ เมอเทยบกบฤทธ�นภ�พทนอร�กองโกส�ม�รถปลดปลอยหรอสำ�แดงออกม�ไดเตมทในอน�คต ล�สดภเข�ไฟไอย�ฟย�พล�เยอรคดลทประเทศไอซแลนดไดเกดปะทขนม�เมอวนท 14 เมษ�ยน 2553 เปนเหตใหทวปยโรปทงทวปตองตกอยภ�ยใตกลมหมอกควนอยน�นหล�ยสปด�ห ก�รคมน�คมใชก�รไมได ทว�มก�รเตรยมพรอมรบมอทด จงไมเกดเหตก�รณ น�เศร�อย�งทผ�นม�
โลกคอทกสงทกอย�งสำ�หรบมนษย เมอมนษยเกดม�โลก คอบ�นใหทอยอ�ศย คอซเปอรม�รเกตใหเร�เลอกสรรอ�ห�รและเสอผ� คอคลงเกบย�รกษ�โรคทใหญทสด คอสถ�นททใหคว�มรสกมนคงและปลอดภย แตโลกใบนกำ�ลงแสดงอ�ก�รต�งๆ ออกม� ทงอย�งคอยๆ เปนคอยๆ ไป หรอแบบเฉยบพลน เพอเตอนใหมนษยผอ�ศยไดทร�บถงคว�มผดปกตทเกดขนกบร�ง กลมๆ ของโลกทหมนอย�งไมเคยหยดพก และห�กเปรยบโลกเปนเสมอนคนๆ หนง ตอนนคนๆ นนคงมอ�ก�รไมต�งจ�กผปวยหนก ทกำ�ลงตองก�รก�รรกษ�อย�งเรงดวน
หล�ยครงหล�ยหนทร�งก�ยของโลกสงเสยงประทวงเรยกรองและทวงถ�มถงคว�มยตธรรมว�ถงเวล�แลวหรอยงทโลกจะไดรบก�รรกษ�อย�งถกวธ ซงอ�ก�รแรกทโลกแสดงออกเพอเตอนใหรว�กำ�ลงปวย คอ ‘โลกเปนไข – ตวรอน’ หรอทนกวช�ก�ร แวนหน�เรยกกนว� ‘ปรากฏการณโลกรอน’ หรอ ‘Global Warming’
คออ�ก�รทอณหภมเฉลยในร�งก�ยของโลกสงขน โดยมส�เหตหลกม�จ�กก�รทเชอไวรส (มนษย) ในร�งก�ยสร�งสงเปนพษทมชอเรยกว� ค�รบอนไดออกไซด จ�กก�รลำ�เลยง ส�รอ�ห�ร (สนค�อปโภค บรโภค) ของเมดเลอดขน�ด สองลอ สลอ หกลอ แปดลอ หรอสบลอ เปนตน มเทน จ�กก�รเผ�ผล�ญพลงง�นประเภทถ�นหนของร�งก�ย ไนตรสออกไซดและ คลอโรฟลออโร-ค�รบอน จ�กโรงง�นอตส�หกรรมต�งๆ ซงสงเปนพษเหล�นเปนตวดกจบไมใหคว�มรอนระบ�ยออกจ�กร�งก�ย สงผลใหโลกมอณหภมเฉลยสงขนนนเอง โรคนมนษย ไดมคว�มพย�ย�มทจะรกษ�อยชวงหนงดวยก�รปลกป� หรอปลกตนไมเพอใหอณหภมของโลกเยนลง แตตนกล�เลกๆ หรอจะสไมใหญ เมอปลกตนเลก แตตดตนใหญไมหยด กเหมอนเปนก�รพย�ย�มลดไขดวยก�รใชย�แกทองอด ซงเปนก�รรกษ�ทไมตรงกบอ�ก�รของโรคนนเอง
เพราะโลกคอ...ผนดน
3
เพราะโลกคอ...
เพราะโลกคอ...ผนนำา
4
อกหนงอ�ก�รแทรกซอนคอ ‘โลกกรดไหลยอน’ ร�งก�ย คนเร�มนำ�เปนสวนประกอบหลก เชนเดยวกนกบโลกซงมพนททเปนนำ�ถง 71 เปอรเซนต และยงมพนททเปนนำ�แขงซงกำ�ลงละล�ยตวเองอย�งช�ๆ ม�เพมปรม�ณนำ�บนโลกใหเร�ไดมไวเลนสงกร�นตกนเพมอก ใตพนนำ�เหล�นนมเปลอกโลกทคอย รองรบนำ�อย เมอแผนดนใตนำ�ไหว โลกเกดอ�ก�รสนขนม�จง สงผลตอนำ�ทอยบนเปลอกโลกบรเวณนนดวย ถ�ห�กโลก สนเบ�ๆ คงไมน�หวงม�ก แตห�กโลกสนม�กหรอเกดอ�ก�รทช�วบ�นเรยกว� ‘เจ�เข�’ ขนม�แลวละก อ�ก�รกรดไหลยอนหรอ ‘สนาม’ กจะต�มม�ตดๆ
สน�ม คอปร�กฏก�รณทคลนในทะเลเคลอนท เข�ห�ฝง โดยทขน�ดของคลนอ�จมคว�มสงถง 30 เมตร และเคลอนทดวยคว�มเรว 700 – 800 กโลเมตรตอชวโมง เมอปะทะเข�ห�ฝงจะทำ�ใหสงของหรอสงกอสร�งทไมคงทนแขงแรงถกพดพ�ไปต�มกระแสนำ� เชนท เคยเกดขนในภ�คใตของบ�นเร�เมอป พ.ศ. 2547 ในคร�วนนศนยกล�งแผนดนไหวอยทประเทศอนโดนเซย บรเวณเก�ะสม�ตร� มคว�มรนแรงถง 9-12 รกเตอร เปนระดบทนกวช�ก�รใหคำ�จำ�กดคว�มว�เปน ‘มห�วบต’ เหตก�รณครงนนสร�งคว�มสะเทอนใจใหแกคนทงโลก เพร�ะผคนลมต�ยเกน หนงแสนคน สงกอสร�งพงทล�ยยบเยน และทสำ�คญคอก�ร ทองเทยวซงเปนร�ยไดหลกของประช�ชนในแถบนน ตองหยดชะงกลงและกว�จะฟนตวไดใหมกใชเวล�น�นรวมป นอกจ�ก ‘เจ�เข�’ แลว ยงมอกหล�ยส�เหตทจะทำ�ใหโลกเกดอ�ก�รกรดไหลยอน เชน ก�รทภเข�ไฟทอยใตทะเลระเบด หรอแผนดนขน�ดใหญถลมลงไปในทะเล หรออกก�บ�ตขน�ดใหญจ�กนอกโลกตกลงม�ในทะเล เปนตน
อ�ก�รกรดไหลยอนครงล�สดของโลกเกดขนทประเทศญปน เมอเดอนมน�คมทผ�นม� จ�กเหตก�รณแผนดนไหวทมคว�มรนแรง 8.9 รกเตอร ซงรนแรงใกลเคยงกบทเคยเกดขนในบ�นเร�แตดวยก�รเตรยมคว�มพรอมรบมอทดกว�จงเกดก�รสญเสยนอยกว�ม�ก อ�ก�รกรดไหลยอนของโลกในครงนไดสร�งอกหนงเรองร�วทน�กลวและอนตร�ยสำ�หรบมนษย นนคอเหตก�รณโรงไฟฟ�นวเคลยรระเบด สงผลใหส�รกมมนตภ�พรงส ไหลรวออกม�ปนเปอนในอ�ก�ศและนำ� ซงอนตร�ยของส�ร
กมมนตภ�พรงสกมหล�กหล�ยแพกเกจใหไดเลอกสรรกน แพคเกจแรก ‘แบบสบ�ยๆ’ เมอรบส�รเข�สร�งก�ยกจะเกดเปนบ�ดแผลต�มผวหนงเพยงเลกนอย แพกเกจทสอง ‘แบบสะสมแตม’ คอรบรงสเพยงวนละนดแตสะสมเปนระยะเวล�น�นกจะส�ม�รถแลกมะเรงเปนของสมน�คณได แพกเกจสดท�ย ภ�ษ�วยรนเรยกว� ‘แบบจดเตม’ คอไดรบรงสแบบรนแรงจนทำ�ให เสยชวตไดในทนท แตไมว�เร�จะเลอกแพกเกจไหน ก�รทส�รชนดนเข�สร�งก�ยของเร�กเปนอนตร�ยแกร�งก�ยอยด
เมอไมไดรบก�รรกษ�อย�งถกวธอ�ก�รทแสดงออกตอม� คอ ‘โลกตวซดขาว’ หรอทรจกกนดว� ‘ปรากฏการณปะการงฟอกขาว’ คอก�รทปะก�รงซงปกตแลวจะอวดสสนสดสวยอยใตทองทะเลลกมสซดจ�งลงจนถงขนเปนสข�ว สสนของปะก�รงเกดขนม�จ�กส�หร�ยซแซนเทลลและสงมชวตต�งๆ ทอ�ศยอยในปะก�รง ซงมหน�ทปกปองเนอเยอของปะก�รงไมใหถกแสงอ�ทตยทำ�ร�ยและยงใชในก�รสงเคร�ะหแสงสร�งอ�ห�รใหกบตวเองและปะก�รงนนๆ อ�ก�รนเกดขนไดจ�กหล�ยส�เหต เชน อณหภมของนำ�ทะเลเพมสงขนหรอลดตำ�ลง คว�มเคมของนำ�ทะเลลดลงเนองจ�กนำ�จดเข�ไปผสมม�กขน รงสจ�กดวงอ�ทตย หรอก�รตดเชอแบคทเรย เปนตน ดงนนห�กปะก�รงถกทำ�ล�ย ลงไป สงมชวตทอ�ศยอยในปะก�รงนบแสนล�นชวตกจะต�ยลงไปดวย ทำ�ใหระบบนเวศท�งทะเลเลวร�ยจนถงขนวกฤตได
นกวทย�ศ�สตรไดสงเกตเหนคว�มผดปกตของแนวปะก�รงม�ตงแตป พ.ศ. 2527 โดยพบครงแรกบรเวณมห�สมทรแปซฟกและเรมแผขย�ยเปนวงกว�งม�กขนในบรเวณทะเลอ�วไทย ซงเมอวนท 20 มกร�คม 2554 กรมอทย�นแหงช�ต สตวป�และพนธพช ไดประก�ศปดอทย�นแหงช�ตท�งทะเลฝงอ�วไทยและอนด�มน 7 แหงเฉพ�ะบรเวณทเกดปร�กฏก�รณปะก�รงฟอกข�วเกน 80 เปอรเซนต ของพนท ประกอบดวยเก�ะทขนชอของไทยม�กม�ย เชน อทย�นแหงช�ตหมเก�ะสมลน อทย�นแหงช�ตหมเก�ะสรนทร อทย�นแหงช�ตห�ดนพรตนธ�ร�-หมเก�ะ พพ อทย�นแหงช�ตห�ดเจ�ไหม อทย�นแหงช�ตหมเก�ะเภตร� อทย�นแหงช�ตตะรเต� อทย�นแหงช�ตหมเก�ะชมพร ซงลวนเปนแหลงทองเทยวท�งธรรมช�ตทสร�งร�ยไดเข�ประเทศไทยอย�งม�กม�ย
เพราะโลกคอ...ทองฟา
5
อ�ก�รปวยครงใหมล�สดของโลกทเกดขนคอ ‘โลกภมแพ’ เมอมสงผดปกตแปลกปลอมเข�ม�กระทบ ร�งก�ยจะมก�รตอบสนองตอสงแปลกปลอมในลกษณะต�งๆ เชน คดจมก นำ�มกไหล ฯลฯ ซงส�เหตของก�รเกดโรคน คอก�รทลมรอนและลมเยนม�เจอกน และกอตวใหเกดลมหมน และเมอ ลมหมนในระดบทไมคงท ทำ�ใหปล�ยข�งหนงลงม�สมผสท พนกอใหเกดทอรน�โด พ�ยชนดนส�ม�รถพดพ�ทกสงขนไปหมนในอ�ก�ศได ตงแตหลงค�บ�นไปจนถงตวบ�นทงหลง ระดบคว�มรนแรงของพ�ยจะแบงออกเปน 6 ระดบ คอ ตงแต F0 - F5 ต�มระดบคว�มเรวลม จ�กส�เหตนทำ�ใหเมอวนท 18 เมษ�ยน พ.ศ. 2554 ร�งก�ยของโลกตอบสนองโดยก�ร ‘จาม’ ออกม�เปนพ�ยทอรน�โดถง 241 ลกซงเกดจ�กอทธพลของพ�ยเพยงลกเดยวพดกระจ�ยทว 14 รฐในภ�คตะวนออกเฉยงใตของสหรฐอเมรก�ในระยะเวล�เพยง 3 วน โดยพ�ยไดพดทำ�ล�ยบ�นเรอนจน เสยห�ย และคร�ชวตผคนม�กกว� 40 คน ห�กพ�ยชนดน เกดขนในประเทศไทย จะถกคนไทยเรยกว� ‘พายงวงชาง’ หรอ ‘พายนาคเลนนา’ โดยสวนใหญจะเกดขนบรเวณแองนำ� อ�จเปนทะเล หรออ�งเกบนำ� โดยจะมลกษณะคล�ยทอนำ�เชอมตอจ�กบรเวณผวนำ�กบทองฟ� ทอนำ�นนจะหมนเปนวงกลมดวยคว�มเรวของลมพ�ยทพด พ�ยชนดนเคยเกดขนทบงบอระเพดในจงหวดนครสวรรค แตไมกอใหเกดคว�มเสยห�ยใดๆ เหมอนอย�งประเทศสหรฐอเมรก�
จ�กอ�ก�รแรกจนถงอ�ก�รสดท�ย ดเหมอนทกอย�งเปนฝมอของ ‘ภยธรรมชาต’ ส�เหตเกดต�มชอเรยก คอเกดขนเองต�มธรรมช�ต แตเพร�ะชอเรยกนนเองททำ�ใหคนเร�หลงประเดนโทษธรรมช�ตไปหมดทกอย�ง โดยลมคดไปว�ถ�มนษยไมตดตนไม ไมเหนแกคว�มสะดวกสบ�ยของตนเองจนสร�งสงอำ�นวยคว�มสะดวกทไมเปนมตรกบโลกขนม�ม�กม�ย เร�คงมก�ซออกซเจนในชนบรรย�ก�ศม�กกว�น และโลกคงม ภมต�นท�นทจะคอยปองกนตวเองจ�กภยท เกดขนต�มธรรมช�ตได เร�ไมอ�จยอนเวล�กลบไปในอดตทโลกยงคงแขงแรงและอดมสมบรณได และโลกกลมๆ ใบนกมเพยง ใบเดยว เมอมอ�ก�รปวยแทรกซอนอยเรอยๆ โดยทไมไดรบก�รเยยวย�รกษ�อย�งถกวธ คงอกไมน�นทว�ระสดท�ยจะม�เยอน และลกหล�นของเร�คงจะไมมโอก�สไดเหนภ�พกอนเมฆลอยออยอง แสงอ�ทตยทอบอน ส�ยนำ�ทออนโยน และแผนดน ทงดง�มอกตอไป
ยงไมส�ยเกนไปทเร�จะรวมมอกนปลกตนกล�ทเรยกว� ‘จตสานก’ ใหหยงร�กฝงลกลงในใจของเร�และลกหล�น เพอทสกวนหนงในอน�คตข�งหน�ตนกล�ตนนจะเจรญเตบโตกล�ยเปน ‘ยา’ ทจะชวยรกษ�อ�ก�รปวยของโลกใหห�ยข�ด กล�ยเปน ‘วคซน’ ทจะชวยปองกนโรคแทรกซอน และกล�ยเปน ‘วตามน’ ทจะชวยบำ�รงใหร�งก�ยของโลกกลบม�แขงแรงไดดงเชนทเคยเปนม�
เรอง: ธรวฒน กลาวเกลยง / ภาพ: สทธเกยรต สงหคา
เรยนร เขาใจ ภยธรรมชาต
6
กนข�มคอล�นญ� ทำ�ใหฝนตกหนกทบ�นเร� ก�รศกษ�พบว�ชวง 10 ปม�นวงรอบก�รเกดจะแคบลง
ม� เอลนโนจะเกด 1.6 ปตอครง และล�นญ�จะเกด 2.6 ป ตอครง เนองจ�กภ�วะโลกรอน ทำ�ใหอณหภมผวนำ�ทะเลสงขน จงเรงกลไกใหเกดเรวขน สภ�พภมอ�ก�ศจงแปรปรวนอย�งเหนไดชด
ปญหาการกดเซาะชายฝงทะเลอาวไทย
อ�วไทยถกนำ�ทะเลกดเซ�ะม�น�น โดยเฉพ�ะบรเวณอ�วไทยตอนบน เรมตงแตป�กแมนำ�บ�งปะกงถงป�กแมนำ�เพชรบร เปนระยะท�ง 120 กโลเมตร ในรอบ 30 ปทผ�นม� แผนดนห�ยไปประม�ณ 18,000 ไร ถ�ไมทำ�อะไรเลย อก 20 ปข�งหน� แผนดนจะห�ยไป 60,000 ไร และอก 50 ป กจะห�ยไปถง 100,000 ไร ตอนนเร�ไดทำ�เขอนรปแบบใหมทปองกนก�รทวมของนำ�ทะเล มตนแบบอยทบ�นขนสมทรจน จงหวดสมทรปร�ก�ร มก�รทำ�โครงสร�งสล�ยกำ�ลงคลน ต�มดวยก�รปลกป�ช�ยทะเล แลวกนดวยคนดน เมอระดบนำ�ทะเลสงขน ป�ช�ยเลนกจะยกตว กล�ยเปนเขอนธรรมช�ต ซงนอกจ�ก จะเปนก�รปองกนระดบนำ�ทะเลแลว ยงเปนก�รฟนฟคว�มอดมสมบรณใหระบบนเวศช�ยฝงอกดวย ตวอย�งทบ�นขนสมทรจนส�ม�รถหยดก�รกดเซ�ะช�ยฝงได 100 เปอรเซนต และยงมดนตะกอนงอกออกไปในทะเลปละ 70-100 เซนตเมตร ฉะนน เร�จะตองรกษ�ป�ช�ยเลนไวหรอทำ�ใหป�ช�ยเลนเพมม�กขนเพอ แกปญห�ช�ยฝงถกกดเซ�ะ
แกนโลกกาลงเอยง
เปนปจจยหนงทมผลตอก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ แตจะเกดขนอย�งช�ๆ ทงน หล�ยคนเข�ใจกนว�แกนโลกเอยงทำ�มม 23.5 องศ� ซงคว�มจรงแลวแกนโลกไมไดเอยงในมมนตลอดเวล� แตมก�รขยบทำ�มมอยระหว�ง 22.5-24.5 องศ� ใชเวล�ประม�ณ 41,000 ป โดยขณะนแกนโลกกำ�ลงขยบเข�ห�มม 22.5 องศ� อกเปนหมนปกว�จะขยบขนไปจนสด ผลจ�กแกนโลกขยบทำ�ใหเกดคว�มเปลยนแปลงคอ หนง สภ�พภมอ�ก�ศทอยบนผวโลกเปลยนไป เพร�ะมมรบแสงดวงอ�ทตยมก�รเปลยนแปลง และทำ�ใหโลกจะเข�สยคนำ�แขงในอน�คต และ สอง ทำ�ใหกลไกภ�ยในโลกเปลยน ตองเข�ใจว�โลกมลกษณะเหมอนไขทยงเปนวน เปลอกไขคอเปลอกโลกซงไมแขงและมรอยร�ว ไขแดงคอแกนโลก ไขข�วคอล�ว� ถ�แกนโลกเอยงไป จดศนยถวงกจะเปลยนต�มไป กระทบไปยงผวทำ�ใหเปลอกโลกขยบม�กขน จงไมน�แปลกใจห�กใน 4 - 5 ปม�นจะเกดแผนดนไหวบอยขน จรงๆ แลวมนเปนไปต�มกลไกธรรมช�ต
นาทวมและอากาศหนาวในหนารอน เปนสงตรงกนขามทไมนาจะเกดรวมกนได แตกเกดขนแลวจรงๆ อยางทคนไทยหลายคนไดประสบดวยตนเองเมอไมนานมาน ขณะพนทอ นๆ ในโลกกประสบพบตภยจากธรรมชาตอกหลายรปแบบ จนไมนาเชอวาโลกตองประสบภยธรรมชาตทงหมดนในเวลาเพยงไมกเดอน เรานาจะมาเรยนรและทาความเขาใจกบภยธรรมชาตทอาจเกดขนเสยหนอย เรองน ศ.ดร.ธนวฒน จารพงษสกล นกวจยจากหนวยศกษาพบตภยและขอสนเทศเชงพนท คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย มสาระดๆ มาตดอาวธทางปญญา เพอการตงสตและรบมอกบภยธรรมชาตไดอยางเหมาะสม
ภยธรรมชาตกบประเทศไทย
มกจะเกยวของกบนำ� เชน นำ�ทวม ภยแลง แผนดนถลม กลมพวกนจะเปนกลมทมคว�มเสยงสงม�ก และประเทศไทยจะตองประสบทกป จ�กก�รศกษ�พบว�พบตภยทเกยวกบนำ�โดยเฉพ�ะนำ�ทวมและดนถลมนน มคว�มรนแรงม�กขนจ�ก 2 ปจจย ปจจยหนงกคอรปแบบก�รตกของฝนมคว�มเปลยนแปลง เชน ตกทละม�กๆ แลวกทงชวงห�ยไป หรอไมใชฤดฝนกมฝน เปนตน ดนภเข�ซงอมนำ�ไมไหวกจะถลมลงม� กอนหน�นเมอป พ.ศ. 2531 เร�เจอแผนดนถลมครงรนแรงทสดในประเทศ มคนต�ยกว� 500 คนทจงหวดนครศรธรรมร�ช หลงจ�กนนเปนตนม� โดยเฉพ�ะในชวง 10 ปม�น เร�พบว�มแผนดนถลมเกดขนทกป กระจ�ยในหล�ยพนททวประเทศ เปนเพร�ะรปแบบก�รตกของฝนทเปลยนแปลง อกปจจยหนงกคอกจกรรมของมนษยทเข�ไปบกรกแผวถ�งป� ปลกพช และปลกบ�นต�มไหลเข� ซงเข�ใจไดว�เมอกอนคนนอย กจะอยต�มทร�บซงห�งจ�กภย แตพอคนเยอะขน ทท�งไมพอ จงเข�ไปอ�ศยใกลจดเสยงภยม�กขน เร�จงเหนว�มผประสบภยธรรมช�ตม�กขน
สภาพอากาศกาลงแปรปรวน
เมอกอนถ�ปไหนนำ�ม�กกม�กทงประเทศ ถ�นำ�นอยกนอยทงประเทศ แตเดยวนเร�เจอทงภยแลง นำ�ทวม และแผนดนถลม รวมอยในปเดยวกน โดยเฉพ�ะในป พ.ศ. 2553 ทผ�นม� เร�เจอปญห�ทงหมดเกดขนในภ�คเดยวกนดวย เชนศรสะเกษมภยแลง ในเวล�เดยวกบนำ�ทวมทนครร�ชสม�
เอลนโน (El Nino) และล�นญ� (La Niña) เปนปร�กฏก�รณก�รปรบกลไกของสภ�พภมอ�ก�ศโลก โดยมก�รเปลยนแปลงอณหภมของนำ�ในมห�สมทรเปนตวแปรสำ�คญ และมผลตอสภ�พภมอ�ก�ศของประเทศไทย ก�รศกษ�พบว� ปไหนอณหภมเฉลยของนำ�สงเกน 27 ำC ม�กๆ ปนนกจะมเอลนโนเกดขน ประเทศไทยจะไดรบผลกระทบคอภยแลง โดยคว�มชนจะถกพ�จ�กบ�นเร�ไปตกแถวอเมรก�ใต ทนนกจะมฝนตกม�ก แตถ�ปไหนอณหภมตำ�กว� 27 ำC กจะเปนปร�กฏก�รณตรง
7
เรอง: อนญญา คเอยม / ภาพ: สทธเกยรต สงหคา
8
เมอหลากโรครายรมเราโลกจนตองพบแพทยเปนการดวน
ดร.ออย-ดร.สรณรชฎกาญจนะวณชยแพทยเฉพาะทาง(ดาน
สงแวดลอม) ผดารงตาแหนงเลขาธการมลนธโลกสเขยว มากวา
16 ป ไดเปดบานทหอมลอมไปดวยตนไมนอยใหญ ใหเราไดเขาไป
พดคยเปดและเปลยนมมมองในการใชชวตใหสมพนธกบธรรมชาต
มากยงขน
เหตผลทโลกปวย
โลกเสยสมดลอย�งรนแรง จรงๆ คนทจะปวยกคอเร� โลกเข�มก�รปรบสมดลเร�อ�จจะไมรอดกนกตอนนน (หวเร�ะ) ส�เหตคอเร�ไมรจกทจะอยรวมกนกบธรรมช�ต ทกวนนถงเวล�แลวทเร�ทกคนตองปรบคว�มคดและ ‘ตระหนกเข�ไปในหวใจ’ ว�เร�ตองเข�ใจธรรมช�ต ห�วธดำ�เนนชวตใหสอดคลองกบธรรมช�ตและสงมชวตในระบบนเวศทงหมด เร�แยกตวจ�กสงเหล�นนม�ไมได เพร�ะทกวนนเร�กยงห�ยใจจ�กสงทธรรมช�ตสร�งใหเร�
รกษาโลกเราตองรกษาตวเองกอนรกษาโลก
เร�ตองกลบม�ดทตวเร�ว�จะทำ�อะไรไดบ�ง คอเร�กเปนมนษยเท�กนกบคนอนๆ เร�ตองรบผดชอบตอตวเอง รบผดชอบตอโลกเอง จงตองเรมทเร�กอน เมอคนคนหนงสอส�รออกไปแลวพบคนทคดคล�ยกนม�กขน ในทสดคว�มคดกจะคอยๆ เปนกลมกอนกล�ยเปนคว�มคดกระแสหลกขนม�ได และถ�คว�มคดกระแสหลกของมวลชนเปลยนม�กขน คนทมหน�ทจดก�รระบบต�งๆ เข�กตองเปลยน ในทกสถ�นก�รณไมว�มนจะดมดมนสนหวงแคไหน มนจะมสงทเร�ทำ�ไดเสมอ คอ ถ�เร�ยงมองไมเหนว�เร�ทำ�อะไรไดแสดงว�เร�ยงคดไมพอหรอว� ไปมองแตสวนททำ�ไมได
เร�พบว�ในเมองอ�ก�ศเปนพษ แนนอนตนเหตม�จ�กก�รจร�จร แตเร�กอยแบบยอมรบสภ�พ เร�กม�คดกนว�จะรณรงคเรองจกรย�นใหเปนพ�หนะสญจร คอเร�ไมไดมองว�ทกคนตองขจกรย�น แตก�รเปนเมองจกรย�นหม�ยคว�มว�เร�อยรวมกบคนอนๆ ในสงคมและชวตอนๆ ในสงแวดลอมรอบตวได คณขจกรย�นไดแลวคณเดนไดดวยและคณจะขบรถกไดเมอคณจำ�เปน ตอนทเรมพดเรองจกรย�นคนกบอกว� ‘โอยไอนฝนวะ’ คนจะหวเร�ะและกบอกว�เปนไปไมได ลมไปซะเถอะ ไมตองคดเลย คอไมใหโอก�สกบก�รเปลยนแปลงอะไรเลย ในทกสถานการณ
ไมวามนจะดมดมนสนหวงแคไหน
มนจะมสงทเราทำาไดเสมอ
ทกอยางตองมกาวแรกเสมอ
ลองสงเกตด ตอนนเรมมคนขจกรย�นม�กขน แตสงคม โดยรวมยงมองว�ทำ�ไมได เร�จงตองทำ�ใหเข�เรมคดว�มนเปนสงทเปนไปไดกอน ภ�ยใน 6 เดอนทผ�นม�กมคว�มก�วหน�ไปเยอะ เชน ก�รรวมกบนตยส�รส�รคดทำ�ฉบบว�ระจกรย�นเมอเดอนพฤศจก�ยนทแลว ทำ�ใหคนเหนเปนรปธรรมม�กขน จ�กตอนแรกคนใกลตวทบอกว�แกอย�ไปคดเลยกเรมหนม�ขจกรย�นแลว ท�ง กทม. เข�กเรมมคนสนใจและจะชวย ขบเคลอนให
ปรบชวตและเปลยนระบบ
ก�รใชวตถของเร�ทกวนนเปนก�รใชแบบ One Way คอเร�ไปสกดจ�กธรรมช�ต อย�งปนกไประเบดภเข� แลวสดท�ยกนำ�กลบม�ใชใหมไมได เปนก�รเดนท�งจ�กโรงง�นอตส�หกรรมออกม�ข�ยใชแลวทง ทนเข�กดไซนใหเร�ทงเรวขน ดไดจ�ก Story of stuff (www.storyofstuff.com) 20 น�ทแลวจะเข�ใจเลย นคอก�รผลตแบบ Cradle to Grave จ�กอซงคอธรรมช�ตไปสหลมศพ แตถ�เร�กลบม�ดทธรรมช�ตเข�จะไมมขยะ ของเสยจ�กสงมชวตหนงจะเปนอ�ห�รใหกบสงมชวตหนง ถ�คณจะอยเปนสวนหนงกบธรรมช�ตจะอยใหโลกมสขภ�วะทด เร�กตองแกทตนเหตซงคอระบบของเร� แทนทจะเปน Cradle to Grave เร�ตองมองระบบของธรรมช�ตแลวทำ�ใหเปน Cradle to Cradle จ�กอเวยนกลบม�สอ
หมดเวลานงเฉย
ตอนนเร�จำ�เปนจะตองเรยนรและเข�ใจธรรมช�ตม�กกว�ยคไหนๆ ห�กไมรเร�จะไมส�ม�รถปรบตวเข�กบเข�ได คณอ�จจะมชวตทนสมยแตว�ระบบใหญทขบเคลอนชวตคณตองดไซนออกม�แลวว�ตองไมทำ�ล�ยธรรมช�ต อยอย�งสอดคลองกบวถของธรรมช�ตทองถนได นเปนปญห�ใหมทบรรพบรษของเร�ไมเคยเจอม�กอน เร�ตองมคว�มสร�งสรรค ถ�มว�ย�อะไรทจะม�รกษ�โลกกคอธรรมช�ต เร�ตองไปเข�ใจธรรมช�ตและเรยนรธรรมช�ต โจทยใหญคอเร�จะอยกบธรรมช�ตอย�งไร
9
เราเพลดเพลนกบการบรโภคโดยทไมรวาสงท
เราบรโภคไปคอชวตและเลอดเนอของเราเอง
เรอง: วชญพล พลพทกษชย / ภาพ: ศราวธ ชนรส
ความเรยบงายบนวถมนษย
10
กาลเวลาทาใหโลกเปลยนแปลงไปทกวน วถของมนษย
กเปลยนแปลงไปไมตางกน เรารบกระแสทกอยางทเกดขนและ
ไหลตามมนไปอยางไรสต หลายคนเชอวาชวตทเปนอยทกวนนคอ
สงทตองการและถกตองแลว จนไมมใครหวนกลบมาคดวาชวต
ทแทจรงนนตองการอะไร
โจนจนใดชายวยกลางคนจากภาคอสาน ผทเคยไหลไปตาม
กระแสบรโภคนยม กอนจะคนพบวาสงเหลานนไมมความหมาย
อะไรกบชวต บานดนและไรพนพรรณของเขาคอการคนพบวา
แทจรงแลวมนษยเราตองการอะไร ถอยคาจากชายผนอาจทาให
เรามองเหนบางอยางทมนษยหลงลมไป
ภาวะปจจบน มนษยกำ�ลงเข�สภ�วะวกฤตอย�งม�ก แตเร�กลบไมรสก
อย�งนน เพร�ะเร�เพลดเพลนกบก�รบรโภคโดยทไมรว�สงทเร�บรโภคไปคอชวตและเลอดเนอของเร�เอง เร�บรโภคอย�ง ไรขอบเขตจนทรพย�กรต�งๆ เรมห�ยไป ภยพบตต�งๆ กม�กขน ดนกเรมเสอมสล�ย ปลกอะไรกไมได ป�ไมกหมด นำ�กเปนพษ แตกอนเร�ไมเคยเชอเลยว�คนจะซอนำ�กน เพร�ะนำ�มทกหนทกแหง อ�ห�รทกนกนอยในปจจบนกเรมเปนพษ เพร�ะเร�พฒน�อ�ห�รเพอตล�ด ไมไดพฒน�เพอใหคนกน เร�มง เป�หม�ยของก�รผลตเพอใหไดม�กในเวล�อนรวดเรว ซงลมไปว�ตองลงทนสงม�กเพอใหไดสงนนม� เร�ยงบรโภคแลวยงเปนทกข แลวเร�จะบรโภคตอไปเพออะไร
ธรรมชาตกาลงบอกอะไรบางอยางธรรมช�ตกำ�ลงบอกว�เร�เดนผดท�งแลว ถ�เร�ยงเดน
ตอไปคอจดจบ เร�พฒน�ม�กขน กยงตองทำ�ง�นม�กขน และเจบปวยม�กขนทงก�ยและใจ เพร�ะสมยกอนไมมใครทำ�ง�นแปดชวโมง ทกคนกอยไดมคว�มสข ทกวนนเร�ตองทำ�ง�นหนกยงกว�ท�ส ไมรจกคำ�ว�อสรภ�พและคว�มรกอกตอไปแลว เร�มเวล�ใหกบก�รทำ�ง�นอย�งเดยว ซงมนทำ�ใหเร�เปนบ� บ�งคนทำ�ง�นตลอดชวต แตสงทไดมแตเงนอย�งเดยว คว�มรก ครอบครว คว�มสข สขภ�พทดห�ยไป ชวตเหง�โดดเดยวแมจะมเงนม�กม�ย เงนกเปนแคเศษผงธลไมมค�อะไรเลย เร�จะกระเสอกกระสนไปทำ�ไมกน มนษยเกดม�ไมไดมแค เปนท�สรบใชระบบเท�นนเร�ยงตองก�รอสรภ�พในก�รมชวตอย ยงตองก�รคว�มสข
เอาเปรยบธรรมชาตคอเอาเปรยบตวเองเปนเพร�ะมนษยคดว�ตนเองฉล�ดทสด จงพย�ย�มจะ
เอ�เปรยบธรรมช�ตใหม�กทสด ซงเปนคว�มคดทโงเขล�ม�ก เพร�ะก�รเอ�เปรยบธรรมช�ตคอก�รเอ�เปรยบตวเอง
ก�รทำ�ร�ยธรรมช�ตคอก�รทำ�ร�ยตวเอง เร�ไมเค�รพดน นำ� อ�ห�ร ไมเค�รพอะไรเลย ทงๆ ทสงเหล�นโบร�ณเข�บอกว�นคอแมของเร� นคอพระแมธรณ พระแมคงค� พระแมโพสพ แมเหล�นยงใหญกว�แมทใหกำ�เนดเร�ดวยซำ�ไป เพร�ะแมทงส�มตองดแลเร�ตลอดยสบสชวโมง เร�ตองยนอยบนพระแมธรณ ตองกนพระแมคงค� พระแมโพสพ ทกวน เพอทจะมชวตอย แตว�เร�กลบมองไมเหนตรงน เร�กำ�ลงเปนลกเนรคณ นอกจ�กจะมองไมเหนแมแลวยงทำ�ร�ยแมอก ท�งทเร�จะมชวตดขนคอกลบไปดแลแมอกครง เพอฟนฟสขภ�พแมใหกลบคนม� ซงก�รดแลแมคอก�รลดก�รบรโภคใหม�กทสดเท�ทจะม�กได เพร�ะสงทเร�บรโภคกคอแมของเร�
สมดลของบรโภคนยมกบการพงตนเองคว�มสมดลในก�รใชชวตปจจบนกคอ อยเหมอนคนธรรมด�
ยงบรโภคไดอย เพร�ะฉะนนคนเร�จะอยในเมองหรอทไหนกได ใชชวตอย�งไรกได เพยงแตว�ตองบรโภคแบบมสต ไมใชคว�มอย�ก ถ�เร�บรโภคดวยคว�มอย�ก คอเร�ตกเปนท�สของระบบไปแลว แตถ�เร�ซอเพร�ะคว�มจำ�เปนตองใชคอเร�บรโภคดวยสต แสดงว�เร�มอสระจ�กอำ�น�จทจะครอบงำ� ทำ�ใหอย�ก ทำ�อะไรม�กขนดวยตนเอง เชน ทำ�สบ แชมพ ปญห�คอไมม ก�รสงเสรมใหพงตนเอง เร�กลบพฒน�ตนเองใหออนแอลงและกล�ยเปนคนพก�ร สดท�ยกตองไปพงระบบ
บทเรยนจากบานดนผมมประสบก�รณม�แลวว�ชวตของคนเร�ง�ยม�ก แต
เร�ทำ�ใหย�กเกนไป โดยเฉพ�ะปจจยส คอจะตองง�ยและถกสำ�หรบทกคน นนคอคว�มเจรญก�วหน�ของมนษย แตเร�กลบทำ�ปจจยสใหย�กเกนกว�มนษยจะเข�ถงได เรองง�ยๆ เร�กลบทำ�ใหมนย�ก แคจะมบ�นหลงหนงทำ�ไมตองทำ�ง�นยสบส�มสบป แคจะมเสอผ�ใสทำ�ไมตองทำ�ง�นทงเดอนเพอจะซอก�งเกงตวเดยว แคจะรกษ�สขภ�พตวเองทำ�ไมค�รกษ�มนแพงมห�แพงเหลอเกน ทงๆ ทมนทำ�ใหง�ยได ก�รทำ�บ�นจงเปนคว�มจำ�เปนพนฐ�นทชวตทกชวตตองเรยนร ถ�ไมม พนฐ�นตรงนกทำ�ใหเปนทกขทงก�ยและใจได
อกสบปข�งหน�ผมว�อ�จจะเปลยนแปลงไปม�กทเดยว เพร�ะว�ตอนนมนษยเรมเหนโลงศพม�กขนเรอยๆ ผมอยทน (ไรพนพรรณ อ.แมแตง จ.เชยงใหม) ในแตละวน มคนม�ห�ผมหล�ยร�ยม�ก เพอทจะม�บอกว�อยในเมองไมไหวแลว ทำ�ง�นตอไปไมไหวแลว แสดงใหเหนว�อกไมน�นมนษยจะกลบม�สก�รพงตนเองม�กขน ยงกลบม�ม�กเท�ไร มนษยกต�งยงพฒน�เทคนคทำ�ใหชวตง�ยขนเรอยๆ ชวตกคงจะเปลยนไปในทศท�งทดขนในอน�คต เร�ยงมโอก�สอย
11
เรอง: ธดารตน มลลา / ภาพ: สทธเกยรต สงหคา
เมอโลกกำาลงตงคำาถามมนษย
12
เรองทงหลายทเกดขนกบโลก
มนเกดจากการทเราไมฟง
การไมรจกความแตกตาง
ความคดสาเรจรปในโลกออนไลน
ในคนชนชนกล�งปจจบนเข�ถงสงคมออนไลนม�ก และมก�รแสดงคว�มคดเหนกนเยอะซงเปนสงด กอ�จจะชวยแพรกระจ�ยข�วส�ร ทมทงเรองดและไมด แตทน�เปนหวงคอทกวนนมนมคว�มคดสำ�เรจรป เร�พย�ย�มสถ�ปน�คว�มดสำ�เรจรป คว�มคดสำ�เรจรป สนองตณห�ในก�รคอมเมนต ทโลกเปนปญห�อยในทกวนนกเกดจ�กมนษย ก�รจะเชอหรอตดสนอะไร คณตองมคว�มร มพนฐ�นกบมนพอสมควร ไมอย�งนนยงแสดงคว�มคดเหนยงสร�งปญห�ใหกบสงคม
เราจะอยรวมกนบนโลกทยงปวย
เรองทงหล�ยทเกดขนกบโลกเกดจ�กก�รท เร�ไมฟง ก�รไมรจกคว�มแตกต�ง อย�งบ�งประเทศทมปญห�กนอยตอนนกเพร�ะมคว�มต�งกนทงคว�มเชอ คว�มคด วฒนธรรม วคซนทจะชวยโลกไดกคอคว�มใจกว�ง ก�รจะอยรวมกนบนโลกใบนไดตองรจกเปดใจ คนหนมส�วทเรมตนชวตใหมๆ จะมคว�มพลงพล�นทจะเปลยนแปลงโลก ซงไมใชเรองผด ผมคดว�มนกควรจะเปนอย�งนน แตอย�ลมว�เร�ตองเรยนรคนทคด ไมเหมอนเร� ตองเรยนรทจะอยรวมกน และตองคดใหไกล ไมใชคดแคผลประโยชนวนน ตองนกถงอน�คตดวย
คนทาหนงสอชวยโลก
ทผมทำ�หนงสอกเพร�ะคว�มชอบและมคว�มเชอว�มนจะเปลยนแปลงอะไรไดเยอะ ไมตองคดว�ตองใสเนอห�ทเปนขอมลวช�ก�รอะไรพวกนน อย�งแรกสดเลยเร�ตองมคว�มปร�รถน�ดตอคนเสพ ปร�รถน�ดในทกขนตอน ห�ขอมล ไมเมค ซงผมไมคดนะว�หนงสอดนตร หนงสอผหญง จะเปนเรอง ไรส�ระ มนมขอดของมน ไมจำ�เปนตองเปนหนงสอส�ระอะไรหรอก ไมว�คณจะทำ�อ�ชพอะไรกชวยโลกไดทงนน ถ�คณใสคว�มปร�รถน�ดเข�ไป มนกน�จะทำ�ใหโลกดขน
การตงคาถามมกมาคกบการเปลยนแปลงซงมาจากคาตอบ
และการตงคาถามอาจไมไดเกดขนระหวางมนษยกบมนษยเทานน
บางครงการสอสารอาจเกดจากธรรมชาต ทพยายามตงคาถาม
ดวยการสงสญญาณตางๆ ททาใหมนษยตองเรมตระหนกและหา
คาตอบกอนทจะไมมโอกาสนนอกตอไป
โอค – สนตสข กาญจนประกร บรรณาธการนตยสาร
WAY (เวย) ซงอยในแวดวงคนทาหนงสอมานาน ซงเรารกนดวา
ในแวดวงนเตมไปดวยนกตงคาถาม แตครงน Read Me สลบ
ตาแหนงใหบรรณาธการหนมเปนผตอบ ซงความสงสยอาจ
ไมไดมาจากทางเราอยางเดยว โลกอาจกาลงตงคาถามนอยกเปนได
โลกสบายดหรอควรไดรบการเยยวยา
เท�ทผมมองเหน ถ�ดจ�กข�วส�รหรอสงทเหนเองกตองยอมรบว�โลกกำ�ลงปวย ควรไดรบก�รเยยวย� แตก�รปวยน ไมไดมองในมมของปร�กฏก�รณธรรมช�ตหรอท�งก�ยภ�พ มนเปนสงทตองเกดขนอยแลว แตคว�มปวยทเกดจ�กผมอำ�น�จ เกดจ�กคว�มคดของคนม�กกว�ททำ�ใหโลกใบนเปนปญห� อย�งก�รเอ�เรองธรรมช�ตม�เปนขออ�ง เชน ใชภ�วะโลกรอนม�ทำ�ม�ห�กน เหมอนจะชวยเหลอสงคมดวยใจจรง แตกมโลโกตวเองแปะไว
ประสานแนวคดการชวยเหลอ
พวกโครงก�รชวยโลกเร�เหนเยอะม�ก ชวงหน�หน�วจะมโฆษณ�จตอ�ส� เหนคนชวยกนแจกผ�หม ทงทหนงปอ�จม 3 - 4 วนทไปทำ�เรองแบบน จรงๆ มนกดนะ แตถ�เร�เชอว�โลกกำ�ลงปวยจรงๆ ผมคดว�ก�รชวยเหลอแบบสงคมสงเคร�ะหอ�จจะไมพอ คณจะตองประส�นแนวคดเรองชวยเหลอสงคมกบง�นคณใหได โดยไมใชว�เปนนกธรกจโกงเงนช�วบ�นม�ห�วนแลววนอ�ทตยคณเข�วด แบบนนไมใชก�รบำ�บดสงคม ไมไดเปนก�รบำ�บดใหสงแวดลอมมนดขน แตเปนก�รบำ�บดตวเอง
สงแรกทตองรกษา
เร�ควรจะแกทคนนแหละ เร�จะตองฟงใหเยอะขน สงคมเร�ทกวนนนกแสดงคว�มคดเหนเยอะม�ก ต�งคนต�งแสดงคว�มคดเหนของตวเอง ซงบ�งสวนอ�จจะฟงม�เฉพ�ะแคในสวนทตวเองเชอ ไมฟงขอมลรอบด�น รแคสวนเดยวแตเอ�ไปสรปสวนทเหลอทงหมด เร�เลยจะตองฟงใหเยอะขน ฟงเสยงทแตกต�งจ�กคนทคดต�ง เรยนรทจะอยกบคนทไมเหมอนเร� เรยนรว�เข�เปนแบบนแลวจะเข�ใจ ทำ�ใหสงคมไมเกดปญห�
13
เรอง: ศราวธ ชนรส / ภาพ: สทธเกยรต สงหคา
บาดแผลทมองผาน
14
เรองภยพบตถอเปนเรองใหญทตองให
ความสำาคญระดบนโยบายแหงชาต
ไมใชนำาทวมกนครงหนงแลวคอยมาแก
ในไทยเองสตวทน�เปนหวงว�จะสญพนธน�จะเปนช�งและเสอ แมจะเสยงสญพนธจ�กก�รทถกมนษยล� แตปจจยสำ�คญตอม�กเปนผลจ�กแหลงอ�ห�รข�ดแคลนจ�กสภ�พอ�ก�ศทแปรปรวน ชวงหลงทมสำ�รวจของเร�พบว�เสอบ�งตวแกต�ยเพร�ะไมมอ�ห�รกนหรอหวโซ เนองจ�กแหลงอ�ห�รและสตวทใชเปนอ�ห�รลดจำ�นวนลงอย�งรวดเรว และไมแนว�เสออ�จสญพนธห�กยงไมมก�รแกไขเรองแหลงอ�ห�รจ�กภ�ครฐ
หล�ยคนมองว�ก�รปลอยสตวทอยในศนยเพ�ะเลยงคนสธรรมช�ตเปนก�รแกปญห�อย�งหนง แตอนทจรงไมอ�จวดไดว�สตวทเร�ปลอยไปจะอยรอดสกเท�ใด ช�งทผ�นศนย เพ�ะเลยงปลอยคนป�พอเจอช�งในฝงทอยในป�กไลทำ�ร�ยช�งทปลอยไป เพร�ะโดยธรรมช�ตช�งทอยในฝงเดยวกนจะไมไวใจช�งทแปลกหน� และยงในอน�คตเมอมพบตภยม�กขน ช�งพวกนกจะหลงฝงไดง�ยเนองจ�กตกใจ และจะตกไปอยในมอมนษยม�กขน เนองจ�กร�ค�ซอข�ยช�งในตล�ดยงมร�ค�สง แนวท�งก�รแกปญห�ทดคอหนม�ศกษ�ก�รปลอยสตวทอยในศนยเพ�ะเลยงใหคนสธรรมช�ตไดอย�งกลมกลนจะดทสด
ปญหาภยพบตทภาครฐมองขาม
เรองภยพบตถอเปนเรองใหญทตองใหคว�มสำ�คญระดบนโยบ�ยแหงช�ต ไมใชนำ�ทวมกนครงหนงแลวคอยม�แก แตไมห�แนวท�งปองกนไวกอน ดง�ยๆ อย�งก�รเลอกตงทจะถงยงไมเหนมพรรคไหนเสนอนโยบ�ยด�นก�รอนรกษสงแวดลอมและภยพบตออกม�สกคน คว�มจรงคนไทยตองเรมตระหนกไดแลวไมอย�งนนอน�คตเร�กจะประสบปญห�เหล�นไปเรอยๆ
ก�รดแลสตวป�ทไดรบผลกระทบจ�กภยพบต ภ�ครฐยง มสวนอยนอย เอ�แคง�นอนรกษยงมปญห�เนองจ�กคนทอยภ�คสน�มกบคนทนงโตะอนมตเปนคนละคน บ�งเรองภ�คสน�มใหเตมรอยแตคนอนมตใหแคห�สบ ทำ�ใหก�รทำ�ง�นไมเตมท แตถ�เมอไดคนในภ�คสน�มมสวนอนมตในระดบนโยบ�ย จะทำ�ใหง�นอนรกษมพลงม�กขน
สงทมนษยตองชวยกนคอหยดก�รใชชวตททำ�ใหโลกรอน ถ�ลองประมวลดเหตภยพบตบ�งสวนเปนผลม�จ�กโลกรอนมนษยเปนคนทำ�ขนเองทงนน ดงนนจงตองเปลยนพฤตกรรมถงจะเปนเรองเลกนอยแตกชวยทกสงมชวตในโลกน
บางบาดแผลบนเนอตวท เรามองผาน อาจไม ใ ชละเลย
แตพยายามไมเกบมารกสมองนน อาจมารสกอกครงเมอ
ความละเลยกาลงทารายตวเองเขาอยางจง การละบางเรองไวในฐาน
ทเขาใจ อาจเปลยนวงจรชวตมนษย ทกวาจะรสกตวบาดแผล
กรกลาสปรมณฑลแหงความเปนและความตาย
บางสงทวากาลงแทะวงจรชวตบนหวงโซอาหารอยโดยคณไม
รตว สตวปาทอาศยบนโลกนยอมไดรบผลกระทบจากภยพบตเชน
กน ตรรชภคชสารศลผอำานวยการฝายงานอนรกษธรรมชาต
และสงแวดลอม องคการกองทนสตวปาโลกสากล ประเทศไทย
(WorldWideFundforNature-WWF) ใหความเหนวาสตว
ปาเปนสงทมนษยละเลยอยางมาก ไมแนอนาคตสตวปาจะได
รบผลกระทบจนสงผลตอมนษยทอยบนหวงโซอาหาร เหตจาก
ทรพยากรธรรมชาตทขาดสมดลจะสงผลกระทบเปนทอดๆ ตอ
สงมชวตบนโลกน
โลกเปลยนแปลง ปาเปลยนไป
สงทเรงใหเกดภยพบตต�งๆ เปนผลม�จ�กสภ�พอ�ก�ศแปรปรวนอย�งหนก ทำ�ใหเกดนำ�ทวมหรอรอยเลอนบน เปลอกโลกเคลอนท และปร�กฏก�รณนำ�ทะเลมอณหภม ผดปกต ทกสงยอมสงผลตอสตวโดยตรง โดยเฉพ�ะแหลงทอยอ�ศยไมว�สตวทอยในพนดน บนตนไมหรอในทะเลยอมเกดก�รปรบเปลยนพฤตกรรมเพอเอ�ตวรอด
ทอยอ�ศยของสตวท ไดรบผลกระทบอย�งชดเจนคอ ป�ตนนำ�ซงมนษยรกษ�ไวเพอผลตนำ�ใหกบตน แตปญห� สวนใหญเกดจ�กป�รอยตอซงเชอมกบป�ตนนำ�ถกช�วบ�นทเข�ไปตงบ�นเรอนทำ�ล�ยลง เมอเกดฝนตกอย�งหนกตดตอกนหล�ยวนจงอมนำ�ตอไปไมไดและเกดดนถลม แตละครงยอม สงผลตอพนดนในป�ตนนำ�ทยบตวลงเชนกน แมจะมตนไมใหญอยกต�ม ห�กปลอยไวเชนนตอไป ป�ตนนำ�จะลดลงเรอยๆ และสงผลตอสตวป�ทอ�ศยอยในป�ตนนำ�
ปาทกปาคอปาผนเดยวกน
สตวทใชพนทในก�รดำ�รงชวตม�กอย�งช�งไดรบผลกระทบอย�งหนกจ�กภ�วะโลกรอนทำ�ใหแหลงอ�ห�รในป�ไม อดมสมบรณเหมอนกอน อย�งช�งในกยบรทท�ง WWF ไดเข�ไปชวยเหลอฟนฟแหลงอ�ห�รในป�ม�หล�ยป กลบพบว�ตงแตตนปนทผ�นม�แลงจดทำ�ใหแหลงอ�ห�รไมเพยงพอ ช�งจงกลบม�กนใบตนย�งทช�วบ�นปลกไวจนเสยห�ยอย�งหนก จะเหนไดว�ก�รทำ�ล�ยป�ไมของมนษย แมไมไดทำ�ล�ยป� ตนนำ�โดยตรง แตป�มนคอผนเดยวกน เมอสร�งผลกระทบตอผนป�ผนหนงยอมสงผลใหเกดผลกระทบในวงกว�ง
15
อยามวแตชวยคนจนลมพวกผมนะครบ!
เรอง: วฒนนท ชยศร
โฮงๆเหมยวๆ 16
ชวยเหลอบรรด�สตวทไดรบผลจ�กภยพบตไดทนทวงท มก�รจดตงทพกฟนชวคร�วจำ�นวน 30 แหงกบสนขและแมว และไดจดห�อ�ห�รและนำ�ดมกบสตวเหล�นนอย�งเพยงพอ พรอมกนนนไดพย�ย�มตดต�มครอบครวของผอพยพหนภยพบต ใหกลบม�รบสตวเลยงเหล�นกลบไปอยในออมอกอกครง
นอกจ�กจะชวยเหลอในเหตก�รณเฉพ�ะหน� WSPA ยงไดเตรยมก�รชวยเหลออย�งยงยนโดยขย�ยโครงก�รหนวยสตวแพทยฉกเฉนในภ�วะภยพบตเปนรนท 2 จดสงเจ�หน�ทอ�ส�สมครไปอบรมก�รฉดวคซนใหกบช�วบ�นรวมกบ กรมปศสตว ครอบคลม 3 ประเทศ คอ ไทย พม� และอนเดย อกทงยงมก�รจดซอมหนภยพบตท�งธรรมช�ตในประเทศพม�อย�งตอเนองเพอเปนก�รเตรยมคว�มพรอมกอนทภยพบตครงตอไปจะม�เยอน
ในเหตก�รณนำ�ทวมครงล�สดทประเทศไทยเมอเดอนเมษ�ยน ทมง�น WSPA ไดจดห�สงดำ�รงชพใหกบปศสตวจำ�นวน 1,600 ตว ในอำ�เภอป�กพนง โดยมงเนนทหมบ�น 2 แหง ทไดรบคว�มเดอดรอนทสดจ�กนำ�ทวมน�ข�วและ ทงหญ�เลยงสตวถกทำ�ล�ยจนหมดสน ทำ�ใหสตวเลยงของช�วบ�นททำ�ปศสตวไมมแมหญ�สกตนเปนอ�ห�ร นอกจ�กนทมง�น WSPA ยงไดจดใหมหนวยตอบสนองฉกเฉนเพอรกษ�สตว (Veterinary Emergency Response Unit: VERU) ในประเทศไทย และประส�นง�นกบคลนกสตวแพทยเคลอนทเพอชวยเหลอและปองกนโรคตดตอทม�กบภยพบต เชน ก�รถ�ยพย�ธใหแกปศสตว 1,500 ตว และก�รสงเสรมคว�มรคว�มเข�ใจเรองสขภ�พและก�รก�รปศสตวแกเจ�ของปศสตว
WSPA ยงว�งแผนแกไขปญห�อย�งยงยนโดยก�รตงศนยอพยพทองถนสำ�หรบสตว ซงสร�งขนบนทสงเพอเปนศนยกล�งทอยอ�ศยสำ�หรบปศสตวทไดรบผลกระทบจ�กนำ�ทวม และเพมศกยภ�พก�รชวยเหลอทศนยแหงนใหมม�กขน เชน ก�ร เตรยมคว�มพรอมใหมฟ�งแหงอดกอน กรณทตองใหคว�มชวยเหลอฉกเฉนด�นอ�ห�ร หรอเมอเกดเหตนำ�ทวมขนอกครง
ขอปรบมอดงๆ ใหแกองคกรทกองคกรทไมยอมทงใหเพอนทดทสดของเร�เผชญภยพบตเพยงลำ�พง
มคนเจบ คนหว ขาดแคลนเครองอปโภคบรโภคและ
ทอยอาศยทกครงทภยพบตบงเกด แตกอยาลมวาชวงเวลา
ทมนษยตองเผชญมรสมชวตจากภยพบต เจาสตวตวนอยๆ
เพอนรกของมนษยเองกตองการความชวยเหลอจากเพอน
ของเขาบางไมตางกน
สม�คมพทกษสตวแหงโลก (World Society for the Protec-tion of Animals) หรอ WSPA เปนองคกรขน�ดใหญทมสม�ชกม�กกว� 900 องคกรใน 150 ประเทศ มสำ�นกง�น 13 แหง ทวโลก จดตงขนเพอคมครองสวสดภ�พของสตวในด�นต�งๆ เชน ก�รปองกนก�รท�รณกรรมสตว ก�รปร�บปร�มก�รตกตวงผลประโยชนเชงก�รค�จ�กสตวป� รวมถงกำ�หนดภ�รกจหลกขอหนงไวว� จะตองใหก�รชวยเหลอสตวทไดรบผลจ�ก ภยพบต ไมว�จะจ�กนำ�มอมนษย หรอภยธรรมช�ต โดยรวมง�นกบ WHO และองคกรอนๆ ในก�รจดห�สตวแพทยเข�ไปดแลสวสดภ�พและพย�บ�ลสตวทไดรบบ�ดเจบจ�กภยพบต
ผลก�รดำ�เนนง�นเรองก�รเข�ชวยเหลอสตวทประสบภยพบตของ WSPA กว� 40 ปทผ�นม�นบว�น�พอใจ เฉพ�ะก�รชวยเหลอสตวทประสบภยพบตในภมภ�คเอเชยกประสบคว�มสำ�เรจอย�งด ประม�ณก�รกนว� เฉพ�ะในปทผ�นม� (2553) องคกรเข�ชวยเหลอสตวประเทศต�งๆ ไดม�กกว� 100,000 ตว เชน ก�รเข�ไปชวยเหลอสตวกว� 50,000 ตวในเหตก�รณแผนดนไหวทประเทศเฮต โดยไดรบคำ�เชญอย�งเปนท�งก�รจ�กรฐบ�ล ก�รเข�ชวยเหลอสตวประม�ณ 7,000 ตวในเหตก�รณภเข�ไฟระเบดทเมองป�ดง ประเทศอนโดนเซย ก�รชวยเหลอสนขและแมวจำ�นวนกว� 2,300 ตว ทไดรบ ผลกระทบจ�กพ�ยโซนรอนกฤษณ�ทฟลปปนส ก�รจดสงเจ�หน�ทอ�ส�สมครไปชวยเหลอพย�บ�ลสตวและอบรมก�รฉดวคซนใหกบช�วบ�นรวมกบกรมปศสตว ในเหตก�รณนำ�ทวม ท อำ�เภออมกอย จงหวดเชยงใหม ซงชวยเหลอววและหมไดกว� 9,000 ชวต
ในเหตก�รณภยพบตทเกดขนครงล�สดในประเทศญปน WSPA ไดอนมตงบประม�ณในก�รชวยเหลอสตวม�กถง 150,000 เหรยญสหรฐ เพอสนบสนนทมง�นตอบสนองภยพบตตอสตว (Animal Disaster Response Team: ADRT) ซงเปนก�รรวมตวของหล�ยกลมททำ�ง�นเกยวกบสตว เชน สม�ชกของ WSPA เชน สม�คมสวสดภ�พสตวญปน (Japan Animal Welfare Society: JAWS)
งบประม�ณและคว�มชวยเหลอด�นกำ�ลงคนจ�ก WSPA และ ADRT ทำ�ใหจดสงสตวแพทยลงไปในพนทเพอใหคว�ม
ขอบคณขอมลจาก: www.wspathailand.org
เรอง: วฒนนท ชยศร
17
เมออานทศนะจากคณหมอทงหลายแลว ชาว Read Me อาจจะเรมตงคาถามวา “แลวคน
ตวเลกๆ อยางเราจะชวยรกษาโรคของโลกไดอยางไร” วนนทมงาน Read Me ไดรวบรวมยา 6
ขนาน 6 วธการงายๆ ทจะชวยเยยวยาโรครายของโลกมาฝาก
บทสรป: ยา 6 ขนานพาโลกผานวกฤต
เรอง : กองบรรณาธการ Read Me
เยยวยาจตใจตนเองเสยกอน
อย�ลมว �ตอนน โลกปวยเ ข� ขน
โคม� โรคของโลกจงเพมม�กขนและ
ทวคว�มรนแรงขนทกวน วนดคนด
ภยพบตอ�จเข�ม�กลำ�กร�ยเร�ไดทก
ททกเวล� เร�ตองรจกเผอใจ ใชธรรมะ
เข�ขมเมอตนเองหรอคนใกลตวพบคว�ม
สญเสย ห�กนบถอศ�สน�ทมพระเจ�ก
คดเสยว� นเปนพระประสงคของพระองค
ทจะทดสอบคว�มเขมแขงของเร� แตห�ก
นบถอพระพทธศ�สน�กใชหลก-ธรรม
ของพระพทธเจ� อ�จใชหลก ตถต� (ทก
สงเปนไปเชนนนเอง) หรอคดเสยว�เปน
กรรมเก� พบภยพบตครงนจะไดสน-
เคร�ะหกนไปเสยท อย�ลมว�ห�กข�หก
กยงพอใชไมคำ�ยนชวยเดนได แตห�ก
หวใจแตกสล�ยไปเสยแลว แมแตแรงจะ
เดนกคงไมเหลอ
ปลกตนไมอยางนอยคนละ1ตน
ต น ไ ม น บ เ ป น ย � ค ร อ บ จ ก ร ว � ล
สำ�หรบก�รเยยวย�รกษ�โลกอย�ง
แท จ ร ง นอ กจ�กจะช วยขจ ดก �ซ
ค�รบอนไดออกไซดไดประม�ณตนละ 1
ตนตลอดอ�ยขยของมนแลว ยงชวยยด
หน�ดนไมใหพงทล�ย เพมคว�มอดม
สมบรณของป� เปนแหลงอ�ห�รของ
สตวนอยใหญ ทำ�ใหระบบนเวศกลบคนส
สมดลอกต�งห�ก
อย�เพงคดว�จะปลกวนละรอยตน
เลยห�กยงไมมเวล�ดแล กอนอนเรมท
คนละ 1 ตน แลวดแลใหดประหนงเปน
ลกของเร� ถ� 1 คน ได 1 ตน 60 ล�นคน
ก 60 ล�นตน คดดสว�ประเทศทมตนไม
เพมขนม�อก 60 ล�นตนจะเขยวชอม
น�อยขน�ดไหน
กนนอยๆอยามมมาม
ไมใชแคไดเอต แตหม�ยถงลดปรม�ณ
ก�รบรโภคลงใหเหลอนอยทสด เชน เวล�
ไปกนข�ว ถ�สงใสกลองโฟมกเท�กบ
เร�บรโภคข�ว 1 จ�น และกลองโฟม
อก 1 กลอง ซงใชเวล�ยอยสล�ยเปน
ล�นๆ ป จะดกว�ไหมถ�เร�ตดกลอง
โฟมออกไป นงลงกนข�วในร�น เพอ
ทโลกจะไดสญเสยทรพย�กรเพยงแค
นำ�ย�ล�งจ�น 1 คน ลดกลองโฟมไป 1
กลอง 1 ล�นคนกลดกลองโฟมไป 1 ล�น
กลอง เทคนคกนนอยๆ แบบนยงนำ�ไป
ประยกตใชไดอกหล�กหล�ย เชน ใชถง
ผ�เพอลดก�รบรโภคถงพล�สตก จ�ย
เงน 40 บ�ทเปนค�ตวรถไฟฟ�ม�ห�นะ
เธอ ประหยดกว�จ�ยเงน 400 บ�ทเปนค�
นำ�มนรถ แลวยงไดของแถมเปนมลพษ
กบรถตดใหหงดหงดหวใจอกต�งห�ก
18
ออกจากหองมาสมผสธรรมชาตบาง
มวแตนงในหองแอรแลวจะรไหมว�
โลกรอนขนกองศ�แลว ท�งทดควรปด
แอรแลวออกม�เดนสำ�รวจนอกบ�น สด
ลมห�ยใจใหเตมปอด ถ�รอนจนทนไม
ไหวหรอสดลมห�ยใจแลวไอคอกแคก
นนหม�ยคว�มว�รอบบ�นเร�มปญห�
เสยแลว ลองดว�ตรงไหนมปญห�อะไร
ตรงนขยะยอยสล�ยย�กหมกหมมจนม
กลนเหมน กรวบรวมไปใหผเชยวช�ญ
จดก�ร ตรงนข�ดตนไมกปลกเพม วนด
คนดพอตนไมขนเขยวชอมเตมบ�น แลว
จะรว�รมเง�ตนไมเยนสบ�ยกว�อ�ก�ศ
แหงๆ หน�วๆ จ�กแอรเสยอก
ขยายเครอขายสเขยว
แหม...พอบ�นเร�เปนบ�นสเขยว
แลวใครๆ กอย�กจะเอ�อย�ง จะดกว�
ไหมห�กเร�ขย�ยคว�มรวมมอใหกว�ง
ขนเรอยๆ ทกบ�นรวมมอกนเปนชมชน
สเขยว ทกชมชนรวมมอกนเปนอำ�เภอส
เขยว ทกอำ�เภอรวมมอกนเปนจงหวดส
เขยว ทกจงหวดรวมมอกนเปนประเทศส
เขยว ทนคงถงคร�วทประเทศมห�อำ�น�จ
ผปลอยก�ซค�รบอนไดออกไซดตดอนดบ
โลกคงจะอจฉ�เร�บ�งละทเหนประเทศ
เร�เยนสบ�ยน�อยๆ เผลอๆ จะเปนแรง
บนด�ลใจใหทกประเทศพรอมใจกน
เปลยนแปลงตวเองเปนประเทศสเขยว
กไดนะ พอทกประเทศเปนสเขยว คร�วน
กไมตองกงวลว�โลกจะปวยอกตอไปแลว
สงเลกเลกทเรยกวา‘ลงมอทำา’
สดท�ยแลวทกขอกคงเปนแคคว�มฝน
ห�กเร�ยงไมมสงเลกๆ ทเรยกว� ‘ลงมอ
ทำ�’ แมจะเปนพลงเลกๆ ของคนตวเลกๆ
ททำ�สงเลกๆ อย�งก�รปลกตนไม หรอใช
ถงผ� แตห�กพลงเลกๆ เหล�นนอกล�น
พลงรวมมอกน จ�กพลงเลกๆ กจะกล�ย
เปนพลงยงใหญทจะชวยเยยวย�รกษ�
โลกใหห�ยจ�กโรคร�ย กลบม�เปนโลก
ทน�อยดงเดม
เปนอย�งไรบ�งกบ ย� 6 ขน�น วธก�รง�ยๆ ทจะชวยเยยวย�โรคร�ยของโลกทไมว�ใครกทำ�ได อยทว�เร�จะลงมอทำ�หรอ
เปล� หรอจะรอใหโลกทกำ�ลงปวยขนโคม�ชกแหงกๆ ต�ยไปตอหน�โดยทเร�ไมไดทำ�อะไรเลย อย�ลมนะคะ ลงมอทำ�สงเลกๆ
เพอโลกตงแตวนน กอนทจะไมมโลกใหเร�ลงมอทำ�อะไรอกตอไป
19
เรอง : กองบรรณาธการ Read Me
กรนสวนเงนมมา รานสเขยวของคนรกโลก
ความสบสนวนวายในเมองใหญทเหนกนจนชนตา
อาจทาใหคนเมองอยากปลกตวออกจากความวนวายสกพก
กรนสวนเงนมมา รานเลกๆ บรรยากาศเยนสบายยานพระนคร
ทคานงถงเรองสงคมและสงแวดลอม เปนอกตวเลอกหนง
หากจตใจเรยกรองขอเวนวรรคสกพกจากความวนวายขางตน
เรอง: เชษฐกดา ตระกลกาญจน / ภาพ: สทธเกยรต สงหคา MY SPACE
20
สาระบนเทงสถาน
เตมเตมกายใจดวยอาหาร4ประเภท
แมกรนสวนเงนมม�เปนร�นเลกๆ แตกเตมไปดวย ‘อ�ห�ร’ ทมคณค�ทไมเหมอนใคร
1 .อาหารใจ ก�รนำ � เสนอง�นหต ถ ก ร รมพ นบ �นจ�กภม ปญญ� ช�วบ�นทมทงของตกแตง เชน ตกต� ช�วเข� ตกต�ปนรปสตว หรอเครอง นงหมทเปนผ�ฝ�ยทอมอทผลตขนดวยวธธรรมช�ตทงหมด
2.อาหารจตวญญาณ ท�งร�นรวบรวมเครองศ�สนพธจ�กชมชนช�วธเบตและภฏ�น สนค�มหล�กหล�ย เชน พระพทธรป กระดง ลกประคำ� เครองบช�ทใชในก�รสวดมนตภ�วน�
3. อาหารสมอง จ�กหนงสอทท�งร�นคดสรรผ�นสำ�นกพมพสวนเงน มม� โดยเปนหนงสอทท�งร�นเรยกว� ‘หนงสอท�งเลอก’ เนนว�งร�กฐ�นด�นวฒนธรรมก�รอ�นดวยหนงสอหล�ยประเภท เชน ด�นศ�สน� ปรชญ� สงคม ส�รคด สขภ�พ และวรรณกรรม
4.อาหารกาย ผลตภณฑต�งๆ ทงอ�ห�ร ของใชทคดสรรจ�กผผลต ร�ยยอยและชมชน
สนคาเกษตรสเขยว
สนค�เกษตรทไดรบก�รคดสรรแลวว�ปลอดภยตอผบรโภคและเปนมตรตอสงแวดลอม โดยท�งร�นไดจดแบงผลตภณฑต�งๆ เปนมม ‘สนค�สเขยว’
สเขยวเขม สนค�เกษตรอนทรย (or-ganic) ทไมเพยงแตปลอดภย แตยงชวยฟนฟสงแวดลอมและเพมคว�ม หล�กหล�ยท�งชวภ�พในฟ�รม
สเขยวกล�ง เกษตรภมปญญ�ช�วบ�นไรส�รเคม (chemical free) เชน กลมอ�ห�รแปรรปและอ�ห�รปรงสำ�เรจจะตองใชวตถดบจ�กก�รเกษตรทไมใชส�รเคมหรอผลผลตจ�กธรรมช�ตในพนท
ไมนอยกว� 50 เปอรเซนต เชน นำ�มนมะพร�วบรสทธ ช�สมนไพรหล�กรส
สเขยวออน เปนกลมปลอดภย (safety) เชน กลมของใชและเครองสำ�อ�ง ซงจะตองไมผ�นก�รสงเคร�ะหท�งเคมไมนอยกว� 50 เปอรเซนต ผลตภณฑในกลมน เชน แชมพสมนไพรมะคำ�ดคว�ย ขง อญชน
เครอขายตลาดสเขยวเพอเปลยนแปลงโลก
คณกรณรว เกงกลภพ เจ�หน�ทประส�นง�นโครงก�ร เปดเผยทม�ของก�รนำ�ผลตภณฑก�รเกษตรม�จดจำ�หน�ยในร�นว�
“ก�รเกษตรในปจจบนสวนใหญเปนเกษตรแบบเชงเดยว มก�รใชส�รเคมจำ�นวนม�กจนสงผลกระทบตอเกษตรกรโดยตรง คอ มหนสนและสขภ�พแยลง ผบรโภคไดรบส�รเคม ท�งร�นจง รวมมอกบเกษตรกรทไมใชส�รเคมในก�รผลตดวยก�รชวยกระจ�ยสนค�ท�งก�รเกษตร”
นอกจ�กนร�นสวนเงนมม�ยงทำ�โครงก�รตล�ดสเขยวในพนทโรงพย�บ�ล ผลกดนสนค�เข�ครวของโรงพย�บ�ลเพอสร�งเสรมสขภ�พทดของผปวยใหไดรบอ�ห�รปลอดส�รเคม
แมร�นกรนสวนเงนมม�จะเปนจด เรมตนเลกๆ แตเชอแนว�จะขย�ยคว�มน�อยของโลกใบนใหม�กขนเรอยๆ
รานกรนสวนเงนมมา
ตงอยทถนนเฟองนคร
แขวงวดราชบพธเขตพระนคร
สอบถามโทร.026220955,
0 2222 5698
www.greenshopcafe.com
21
เดยวฝนกตก เดยวแดดกออก
สภาพอากาศเอาใจยากเหมอนแฟน
ขงอนแบบน ประเดนเรองสขภาพ
ยอมตองไดรบการดแลเอาใจใส
เปนลำาดบตนๆ แตการรกษาสภาพ
รางกายใหแขงแรงนน เรองสำาคญ
ทขาดไปเสยไมไดกคอ ‘อาหาร’
Read Me ฉบบน จ ง ไดขอคำา
แนะนำาจากพอครวยอดนยมขวญใจ
ประชาชน เชฟหม – คมกฤช
อยเตกเคง เจาของคลปวดโอ ครว
กากๆทไดโพสเทคนคการทำาอาหาร
‘กาก’ แต ‘เกา’ ลงในเวบไซตยทป
ซงทำาสถตยอดคนดรวมกนทะลลาน
แลวเชฟหมจะชทางปรงอาหารใน
สภาวะโลกรอนอยางไรนนตองลอง
มาดกน
เรอง: พลอยบษรา ภทราพรพสฐ / ภาพ: สทธเกยรต สงหคา SPEAKER
22
ผมเชอวาการกนปลาตวหนง
สามารถบอกไดวาโลกเปนยงไง
ดาวดลใจ
วธทาอาหารทชวยประหยดพลงงานแบบฉบบเชฟหม
ผมคดว�เร�ตองใชเครองใชไฟฟ�ใหนอยลง และกนของสดใหม�ก หนม�กนผก ผลไม หรอเนอสตวต�กแหง ทปรงโดยพลงง�นจ�กธรรมช�ต ยงในเศรษฐกจทเดยวไขกแพง นำ�ต�ลแพง นำ�มนแพง เร�กตองใชวธพงตวเอง ห�อย�งอนม�ทดแทนเอ� อย�งย�ยผมเนยทำ�นำ�มนหมกนเอง ผมกไมเหนย�ยต�ยเพร�ะ นำ�มนหมเลย อกอย�งหนงคอ อย�สนบสนนพวกบรรษทอ�ห�รข�มช�ตทเลยงสตวเอง เพร�ะกระบวนก�รผลตของพวกนจะทำ�ล�ยธรรมช�ตม�กทสด
นยามการกนของผคนในยคปจจบน
ทกวนนเร�กนอ�ห�รกนดวยคว�มหล�กหล�ยทสด เร�กนไมใชเฉพ�ะทตวอ�ห�รแตเร�กนตวสญญะของมนดวย คนจำ�พวกหนงอยในสงคมแบบทตองกนแชมเปญ ค�เวยร แลวกมองคนทกนล�บว�เปนคนละชนชน หรอบ�งคนกนเพอคว�มอรอย แพงแคไหนกยอมจ�ย ตรงข�มกบบ�งคนทกนเพอใหรอด ซงถอเปนพนฐ�นสำ�คญในก�รดำ�รงชวต ของมนษย แตคนมกจะลมประเดนนแลวไปใหคว�มสำ�คญกบสงอนๆ
กนอยางไรใหอยรอดในสถานการณทโลกเกดภยธรรมชาตครงใหญ
ถ�มนำ�ทวมโลก หรอภยธรรมช�ตรนแรง สงหนงทกนไดและเปนแหลงโปรตนสำ�คญคอแมลง เอ�! พดเรองจรง เพร�ะจ�กก�รทอ�นหนงสอม� ผมพบว�ถ�โลกสญสนแมลงจะรอด มนษยต�ยหมดแตแมลงยงเหลออย อกอย�งหนงคอ เหด เพร�ะต�มซ�กปรกหกพงน�จะมเหด โอย...อย�ไปหวงกบพวกสตวเลอด-อน หม เปด ไก อะไรคงไมเหลอ อ�จต�ยหมดจ�กก�รข�ดอ�ห�รหรอปรบตว ไมได อย�งแมลงเนย ถ�ยงหงตมได ก
อ�จปรงเปนตมแกงเหดใสแมลง แตถ�นำ�ทวมไมมไฟฟ�กอ�จแปรรปเปนแมลงต�กแหงเอ� สวนวธจบแมลงต�งๆ เร�อ�จตองเข�สยคภมปญญ�แบบลง คออ�ศยสญช�ตญ�ณ (หวเร�ะ) ตอนนผมคดว�ผใหญน�จะฝกใหเดกเลนห�แมลงต�มซ�กไมชนๆ สอนใหเรยนรว�แมลงอะไรกนไดกนไมได อย�งท�งภ�คอส�นเข�กนกนเปนเรองปกต ภมปญญ�แบบนจำ�เปนม�กนะครบ
ปรชญาครวกากๆ กบการใชชวตผมพดเสมอว�ครวก�กๆ คดขนม�
เพอเปนก�รประยกตของท เหลอทมอยในบ�นม�ใชใหเกดประโยชน แตก�รอ�ศยวธแบบครวก�กๆ เพยงอย�งเดยวคงไมรอดในสภ�วก�รณทโลกมปญห�ม�ก ในทสดเร�กตองกนอ�ห�รต�มธรรมช�ต เพร�ะธรรมช�ตนแหละทจะเปนตวบอกเร� ผมเชอว� ก�รกนปล�ตวหนงส�ม�รถบอกไดว�โลกเปนยงไง ทะเลอดมสมบรณรเปล� อ�ก�ศเปลยนแปลงไหม ถ�สกวนหนงเร�อ�จตกไปอยในสภ�พแบบ Survivor ประเภท หลงป� พลดไปอยต�งถน ก�รเรยนรวธก�รกนแบบธรรมช�ตจะส�ม�รถชวยใหเร�เอ�ตวรอดได ดงนน เร�ควรหนกลบม�ใสใจอ�ห�รพนบ�นทม�จ�กร�กเหง�ของตวเร�เอง
อาหารแบบไหนเหมาะกบสภาพอากาศเปลยนแปลงบอย
แรกสดเลย ผมขอแนะนำ�ใหดมนำ� ม�กๆ และอ�ห�รกควรปรบเปลยนต�มสภ�พอ�ก�ศ ผมหม�ยถงถ�สมมตว�รอนม�ก กควรกนอ�ห�รทเข�ไปชวยใหร�งก�ยเยนขน เชน พวกฟกแฟง แตไมไดหม�ยคว�มว�ใหกนอ�ห�รเยนจดๆ เคยวนำ�แขงเปนกอนๆ เร�ควรกนอ�ห�รจ�กธรรมช�ตทอณหภมไมสงหรอตำ�เกนไปจนสดโตง และในหนงมอควรมของสด
คณรหรอไมวา ประเทศไทย
นบเปนเซยนนกกนแมลงทอด
ตวยง ไมวาจะเปน ตกแตน
จงหรด หนอนไมไผ ดกแดไหม
เพยงแคนำาไปทอดเหยาะซอส
ตามดวยพรกไทยอกหนอยก
พรอมสงกลนหอมชวนทานแถม
ยงใหคณคาพลงงานจากไขมน
และโปรตน โดยแมลงดบ 100
กรมจะใหโปรตนประมาณ9-65
กรม ซงใกลเคยงกบปรมาณ
โปรตนทไดจากไขไก1ฟองเลย
ทเดยว
บ�ง เชน ผกจมกบนำ�พรก เพร�ะจะชวยปรบสมดลของร�งก�ย
คาฝากทงทายสงสดท�ยทผมอย�กฝ�กไว คอเมอ
เกดภยพบตโลกถงก�ลวน�ศครงใหญ ผมขอรองว� มนษยอย�ฆ�แลวกนกนเอง ไม เ ช น นนผมอ�จต�ย เปนคนแรก เหมอนลมววตวหนงกนกนไดทงหมบ�น (หวเร�ะ) ขอเนนเลยนะครบว� อย�กนกนเองโดยเดดข�ด
ถ อ ย ค า แ น ะ น า ท เ ส ร ฟ โ ด ย เชฟหมคงเปนหนงแรงบนดาลใจใหใครหลายตอหลายคนหนกลบมาใสใจกบอาหารจากธรรมชาตทอย รอบตว หรอหากใครตองการเรยนรเทคนคประยกตของใชท เหลอในค ร ว ม า เ ป น อ า ห า ร แ บ บ ง า ย ๆ ก สามารถตดตามเชฟหม ได ใน www.gaggag.tv อมอรอยเตมทแลวกอยาลมดแลรกษาสงแวดลอมกนดวย
จะดแลโลกของเราอยางไร?โลกของเร�ในปจจบนนปวยไขขนทกวน เดยวปวดหว เดยวตวรอน เดยวไอ เดยวจ�ม บ�งกครนเนอ
ครนตว บ�งทกชกดนชกงอ ทำ�เอ�ปนปวนไปหมด เวล�แมปวยเร�กตองพ�แมไปห�หมอ คอยดแล
เชดตว ปอนย� แตถ�โลกของเร�ปวย แลวคนทง 4 ชวงวย จะดแลรกษ�โลกของเร�อย�งไร?
ด.ญ.กลยภรณ สรสทธ นองปย (อาย 13 ป) นกเรยนชน ม.2
โรงเรยนสรศกดมนตร
ไมตดไมทาลายปาปลกตนไมและปะการง
เดกหญงครนคดสกพก กอนจะตอบดวยเสยงมงมนว� “หนกจะชวนเพอนๆ
และคนใกลตวเร� ม�ชวยกนปลกตนไม เพอลดโลกรอน ปลกปะก�รง เพอลด
อณหภมใตทองทะเล และไมตดไมทำ�ล�ยป� เพร�ะตอนนภเข�บ�นเร�หวโลน
เกอบหมดแลว
“โลกปจจบนนเปลยนแปลงไปม�ก อย�งประเทศญปนทเกดแผนดนไหว
และสน�ม ทำ�ใหสญเสยผคนไปเยอะ ถ�ห�กเกดภยพบตหรอเหตก�รณ
เชนนนขนกบประเทศไทยเร� คงจะมก�รสญเสยเยอะกว� เพร�ะบ�นเร�ไมม
อะไรทปองกนไดม�กนก
“หนจะชวยลดโลกรอนเท�ทหนจะทำ�ได” นองปยกล�วพรอมกบรอยยม
นายชลช ศรวเชยร (อาย 20 ป) นกศกษา วทยาลยเทคนคกาญจนาภเษกมหานคร อาจจะเปลยนแปลงไมไดทงโลก แควนนเราไดทาอะไรเพอโลกกพอช�ยหนมยำ�ว�สงทเกดขน ไมใชเรองทไกลตวหรอไมใชเรองสำ�คญอกตอไป เพร�ะว�มนยงทวคว�มรนแรงขนทกๆ วน เพยงแตเร�ไมไดใหคว�มสำ�คญเพร�ะ ยงคดว�คนเดยวคงเปลยนแปลงโลกไมได
“โลกกำ�ลงสงสญญ�ณเตอนในหล�ยๆ เหตก�รณในชวงไมกปม�น ทงภ�วะโลกรอน มลพษทเพมม�กขนทกวน ซงสงผลกระทบโดยตรงกบสงมชวตบนโลก ถ�เปนเชนนตอไปเรอยๆ คว�มเปนอยของทกคนกยงลำ�บ�กม�กขน“เรมจ�กตวเร�กอนสงเลกๆ ทำ�อะไรกได เชน ลดก�รใชพลงง�นแลวกใชอย�งคมค�ไมไปทำ�ล�ยธรรมช�ต ถ�ทกคนรวมกนแคนโลกกน�อยขนแลว อ�จจะเปลยนแปลง ไมไดทงโลก แควนนเร�ไดทำ�อะไรเพอโลกไดกพอ”
Step 1
Step 2
123 STEP
24
วยฉนฝน เรอง / ภาพ : ภาวณ รวเหลอง
นายรตนชย มลประหส (อาย 32 ป)
ผจดการรานชยเจรญราชพฤกษ
ถาหากเรารกโลกจรง เรากควรดแลเขาใหเหมอนกบดแล
ตวเอง
“ผมจะดำ�รงชวตต�มทฤษฎเศรษฐกจพอเพยงของในหลวง
ไมทำ�ล�ยสงแวดลอมทมอย และทดแทนสงทนำ�ม�จ�กธรรมช�ต
อย�งเชน ตดตนไมม� 1 ตน กจะนำ�ตนไมไปปลกทดแทนสก 3 ตน
และจะชวยลดก�รใชพลงง�นลง เพอลดภ�วะโลกรอน
“เร�ไมจำ�เปนตองไปหวงถงเรองใหญๆ ใหเรมจ�กตวเร�กอน
แคพวกเร�ทกคนชวยกน แมว�สภ�พแวดลอมจะไมไดดดงเดม
แตคงไมแยไปกว�เดม ห�กเร�รกโลกจรงเร�กควรดแลเข�ให
เหมอนดแลตวเอง”
Step 3
นางจตตผจง สขะคะ (อาย 54 ป) อาชพ อาจารยมหาวทยาลย
ถาทกคนหยดทาลาย สดทายโลกจะกลบคนสสภาพเดม
“ถ�ทกคนหยดทำ�ล�ย มนจะเชอมตอกนเอง เพร�ะโลกของ
เร�จะมรอยแยกหยก ซงเลอนและเปลยนแปลงได กเปรยบเสมอน
คนหกลมกระดกแตกตองเข�เฝอก โดยอ�ศยระยะเวล�ในก�รรกษ�
สดท�ยมนกจะกลบคนสสภ�พเดม ใชง�นไดต�มปกต
“ภยพบตทเกดขนเปนก�รลดประช�กรลงเพอปรบสมดลโลก
และเร�ตองทำ�ใจยอมรบก�รเปลยนแปลง เพอปองกนมใหมนเลวร�ย
ไปกว�น โดยก�ร ‘หยดทำ�ล�ย’ และลดก�รใชทรพย�กรใหนอยทสด
เพอใหโลกกลบสสมดลเรวทสด
“สงทเร�จะชวยกนตอไปคอ รณรงคก�รประหยดทงนำ�-ไฟ
หนม�ใชรถส�ธ�รณะ หลกเลยงก�รใชสงของทผลตม�จ�กไม เพร�ะ
จะไดไมตองไปตดไมทำ�ล�ยป� เพยงเท�นกชวยลดก�รทำ�ล�ยโลกลง
ได และมนษยเร�กจะไดดำ�รงชวตอยในโลกใบนไดอย�งเปนสข”
Step 4
25
เรอง / ภาพ : ภาวณ รวเหลอง
ปลกไรปลกรก
อลบมอพ 6 เพลงทไดแรงบนด�ลใจม�จ�ก ไรปลกรก ฟ�รมเกษตรอนทรยในจงหวดร�ชบรของครกอย�ง อโณทย กองวฒน� และ ก�นต ฤทธขจร ทมงมนทำ�ก�รเกษตรแบบไรส�รเคมม�กว�สบป บทเพลงฟงสบ�ยเหล�น เปนผลง�นของ TK band เย�วชนผลผลตจ�กอทย�นก�รเรยนร TK park ของเร�นเอง โดยมพเ ลยงม�กประสบก�รณอย�ง จย-ศ บญเลยง นกเขยน/นกแตงเพลงชอดงเปนผควบคมก�รผลต เนอห�ของเพลงกล�วถงอดมก�รณของไรปลกรก ตนไม นท�นอสป คว�มรก เดกนอย รวมไปถงปรชญ�จ�กก�รทำ�ไขเคม สะทอนผ�นบทเพลงแนวปอปใสๆ ทฟงแลวชวนใหหลบต�นกถงธรรมช�ตในชนบท เชน ทอนหนงของเพลง ปลกไร ปลกรก ทว� “มองฟ� เมฆลอยแดดท�ทอ ไผแตกกอ ลวลมรมบง โชยกลนลมหอม พดม�จ�กแดนใด เหลอบเหนได เจ�คอมะลรมท�ง” กทำ�ใหเร�อมยมและรองฮมต�มไดแลว
TotheSea:JackJohnson
อลบมล�สดทว�งแผงไปเมอปทแลวของ แจก จอหนสน ศลปนลกนำ�เคมจ�กฮ�ว�ย ผลง�นสตดโออลบมชดท 5 ของเข�นมไอเดยเกๆ ในก�รผส�นแนวคดเรองก�รรกษ�สงแวดลอมเข�ไปดวย คอก�รใชวสดรไซเคลผลตแผนซด ก�รบนทกเสยงในสตดโอของเข�เองทมชอว� Man-go Tree Studio ซงสตดโอนใชพลงง�นแสงอ�ทตยในก�รทำ�ง�น ทสำ�คญเข�ยงไดบรจ�คร�ยได 1 เปอรเซนต ของก�รข�ยอลบมนใหกบเครอข�ย 1% For The Planet ทสมทบทนบรจ�คร�ยไดใหแกองคกรสงแวดลอมทวโลกอกดวย
เนอห�ของเพลงกล�วถงเรองร�วของพอทพ�ลกช�ยไปทะเล ซงกหม�ยถง ตวเข�และลกช�ย โดยใชนำ�เปนสอกล�งในก�รคนห�จตใตสำ�นกของตวเอง เพลงฮตอย�ง You And Your Heart และ To the Sea ทเข�ใชเวล�แตงเพยงสบกว�น�ท ใหอ�รมณเพลงรมทะเลแบบทไมชลลเสยทเดยว อกทงยงแฝงปรชญ�คมๆ เข�ใหคดต�มดวย ถอไดว�เปนอลบมทฟงแลวไมรสกว�ผ�นเลย เพร�ะตะกอนคว�มคดทไดเหม�ะแกก�รนำ�ไปเปลยนโลกเสยจรงๆ
2022สนามวนโลกสงหาร
หนงไทยฟอรมยกษว�ดวยภยพบตสน�ม ผลง�นกำ�กบของ ทรนง ศรเชอ ทออกฉ�ยเมอสองปกอน แตกลบไมประสบคว�มสำ�เรจด�นร�ยไดม�กนก ห�กมองข�มในเรองของเทคนคด�นภ�พทไมคอยสมบรณ แลวม�ลงร�ยละเอยดในด�นเนอห�แทน ถอว�หนงสอถงประเดนหนกๆ ในเรองสงแวดลอมไดดท-เดยว โดยกล�วถงเหตก�รณทเกดขนในป ค.ศ. 2022 เมอกรงเทพฯ กำ�ลงจะถกคลนยกษสน�มพดเข�ทำ�ล�ย น�ยกรฐมนตรหนม ไตรภพ (ภ�ณเดช วฒนสช�ต) ตองแบกรบหน�ทปกปองประเทศช�ตจ�กภยพบตครงน ภ�ยใตคำ�แนะนำ�จ�ก ดร.สย�ม (สเช�ว พงษวไล) ซงจำ�ลองม�จ�ก ดร.สมทธ ธรรมสโรช ผทเคยทำ�น�ยลวงหน�ถงเหตก�รณสน�มเมอปล�ยป พ.ศ. 2547 แตไมมใครเชอ เนอห�พย�ย�มสะทอนปญห�เรองสงแวดลอมใหเหนอย�งจรงจง และยงไดเชอมโยงกบเรองก�รเมองทมผลกระทบโดยตรงตอก�รชวยเหลอประเทศช�ต ห�กใครทยงไมเคยชม รบเปดใจใหกว�ง เพร�ะน�นๆ จะมหนงไทยใจกล�เชนนใหชมกนสกท
REVIEW
26
เรอง / ภาพ : วชญพล พลพทกษชย
2012
หนงวนสนโลกโปรดกชนสดยงใหญ ผลง�นกำ�กบของ โรแลนด เอมเมอรค ทเคยฝ�กผลง�นในทำ�นองเดยวกนอย�ง The Day After Tomorrow ม�แลว หนงเรองนไดแนวคดหลกม�จ�กคำ�ทำ�น�ยถงเหตก�รณวนสนโลกทจะเกดขนในป ค.ศ. 2012 ของช�วม�ย� ซงกคอในปหน�นเอง โดยมงนำ�เสนอภ�พ คว�มเสยห�ยของภยพบตครงยงใหญทสดของโลก ทงภเข�ไฟระเบด แผนดนไหว รวมไปถงคลนยกษสน�มททำ�ล�ยทกสงทกอย�งทมนษยในยคนสร�งขนม�จนร�บเปนหน�กลอง ทว�กมกลมประเทศ G8 ทมโครงก�รลบในก�รสร�งเรอเพอบรรทกผรอดชวต โดยก�รจ�ยเงนจำ�นวน 1,000 ล�นยโร เพอแลกกบตวขนเรอ นอกจ�กประเดนเรองสงแวดลอมททำ�ใหคนดไดตระหนกกนแบบชอกโลกแลว ประเดนเรองคว�มเหนแกตวของมนษยททำ�ทกหนท�งเพอใหตนเองมชวตรอดโดยไมไดคำ�นงว�ตนเปนตนเหต กทำ�ให คนดตองสะอกและหวนกลบม�ทบทวนถงสงทตนไดทำ�เอ�ไว
SlowBook:ตองการ
หนงสอเลมนเหม�ะสำ�หรบคนเมองทกำ�ลงมชวตห�งไกลธรรมช�ตเข�ไปทกท จนบ�งคนอ�จกำ�ลงคดจะเรมเปลยนแปลงชวต หนงสอเลมนจงเปนจดเรมตนทดในก�รเปลยนแปลงชวตใหเปนหนงเดยวกบธรรมช�ต ผเขยนเปนเจ�ของผลง�นเดยวกบหนงสอ Going Places และ ความสขของมะล 1, 2 หนงสอเลมนเปนก�รถ�ยทอดสงทเธอพบหลงจ�กตองพบกบวกฤตด�นสขภ�พอย�งร�ยแรง เธอจงเปลยนแปลงชวตดวยเองดวยก�รเข�คอรสธรรมช�ตบำ�บด เรยนรทจะใชชวตใหเปนมตรกบธรรมช�ตและ สงแวดลอมม�กขน ทงก�รปลกผกกนเอง กนอ�ห�รปลอดส�รพษ และสร�งบ�นดน อ�จฟงดเปนเรองไกลตว แตเธอกทำ�ใหเข�ใจง�ยขนผ�นก�รแนะนำ�ดวยภ�พประกอบสวยง�ม ห�กไดอ�นหนงสอ เลมนดสกครง ก�รเปลยนแปลงชวตทว�อ�จจะไมไดย�กอย�งทคดกได
ตสตนกปลกตนไม:โมรสดรอง
วรรณกรรมเย�วชนเรองเยยมจ�กฝรงเศสเรองน ไดรบก�รกล�วข�นว�สร�งคว�มประทบใจและใหแงคดแกผอ�นไดไมแพ เจาชายนอย เลยทเดยว โดยเปนผลง�นแปลของคนคนเดยวกนคอ อำ�พรรณ โอตระกล ผทไดรบยกยองเปนดงทตวรรณกรรมฝรงเศสแหงประเทศไทย ว�ดวยเรองร�วของ ตสต เดกนอยผไมยอมใหคว�มคดสำ�เรจรปของผใหญเข�ม�ครอบงำ� ดวยมมมองทแตกต�งจ�กผใหญ ทำ�ใหตสตส�ม�รถใชคว�มส�ม�รถพเศษของตนเองในก�รเปลยนแปลงโลกได นนกคอนวหวแมมอวเศษทเมอนำ�ไปปกไวทใด ดอกไมกจะ ผลบ�นออกม� พรสวรรคของเข�ไดนำ�คว�มหวงม�สผคนและสร�งคว�มสวยง�มใหกบโลก หรอแมกระทงสงคร�มกส�ม�รถยตลงไดดวยนววเศษของเข� เรองร�วเหล�นไดรบก�รถ�ยทอดผ�นมมมองก�รเล�เรองดวยทศนคตอนสดใสของวยเดก เชอว�ห�กใครทไดอ�นวรรณกรรมเรองนจบลง ส�ยต�มองโลกแบบเดกอ�จหวนกลบม�อกครง
27
เรอง / ภาพ : วชญพล พลพทกษชย
ตอมาในชวงระยะเวลาการทำางานของมนษยเงนเดอนอณหภมจะม
การเปลยนแปลงเพมขนอยางรวดเรวสาเหตเพราะความรอนของเครอง
ใชกระแสไฟฟาไดถกปลอยออกมาเปนจำานวนมากสงผลใหประเทศไทย
กลายสภาพเปนเนอบนกระทะยางหากไมอยากเกรยมเกนไป
กปองกนไวแตเนนๆ
สวสดคะพบกบพลอยบษราและรายงานอากาศสภาพประจำาวนน
ชวงเชานบตงแตเวลา04.00-09.00น.นำาแขงขวโลกพดผานปกคลม
ทงบรเวณสงผลใหอณหภมลดตำาลงเสมอนทานนอนอยในชองแชแขง
ไปไหนมาไหนอยาลมอปกรณปองกนความหนาวตดตวไปดวยนะคะ
OUTLET
28
เรอง : พลอยบษรา ภทราพรพสฐ
หนงวนกบสามอากาศอยางนเขาเรยกวาอะไรมาจะบอกใหวานคอ
‘ฤดรกษ’ถงเวลาแลวหรอยงทเราตองใสใจกบสภาพแวดลอม
หนกลบมามองธรรมชาตรอบตวเหตการณภยพบตทเกดขน
อยาคดวาเราชวยอะไรเขาไมไดเรมเลย!งายๆจากตวเรากอน
รวมมอกนคอยดแล‘โลก’ใหหายปวยเพอพวกเราทกคนในวนขางหนา
หลงจากเลกงานในชวงเยนอาจเกดพายฝนฟาคะนองเปนแหงๆ
เรอยไปจนคำามดพอใหทานหงดหงดกบอาการรถตดและเปนหวด
กนเลกนอยถงปานกลางควรพกรมตดตวไวเพอความไมประมาท
29
เรอง : พลอยบษรา ภทราพรพสฐ
ยารกษา(โรค)โลกโลกรอน สน�ม แผนดนไหว นำ�ทวม สภ�พอ�ก�ศแปรปรวน และอกส�รพดอ�ก�รทกำ�ลงสงสญญ�ณเตอนให
มนษยรว�โลกของเร�กำ�ลงปวย คงถงเวล�แลวททกคนจะตองชวยกนเยยวย�รกษ�โลกใบนกอนทจะส�ยเกนไป เร�ลองไปฟงเสยงคว�มคดจ�กบรรด�สม�ชก TK park กนดกว� ว�แตละคนคดว�อะไรน�จะเปนย�รกษ�โลก
ไดดทสด ในภ�วะทโลกกำ�ลงถกส�รพดโรครมเร�เชนน
“ปลกตนไมเยอะๆ เพราะชวยลดโลกรอนได”
ด.ญ. ทศนพรรณ ม�ใจแกว โรงเรยนวดสคนธ�รมย ชน ป. 5
“การรณรงครกษาสงแวดลอมใหมากขน โดยเฉพาะประเดนโลกรอน เพราะเปนปญหาสาคญ
ททาใหเกดภยพบตรายแรงอนๆ ตามมา”สทธสน นทศนเอก คณะศลปศ�สตร มห�วทย�ลย
ธรรมศ�สตร ชนปท 2
“จตสานกของทกคนทจะชวยกนรกษาโลกใบน”
สมช�ย ก�ระพทกษพนกง�นบรษทขนสง จำ�กด
“ชวยกนอนรกษธรรมชาต ปลกปา ใชถงผาแทนถง
พลาสตก”ด.ญ. ศศวมล พรหมขตแกว
โ ร ง เ ร ย น ส � ม ค ค ว ท ย � ค ม จงหวดเชยงร�ย ชนม. 2
วทยาการและความรหลากหลายสาขาทชวยดแลรกษาสงแวดลอม และจะตองพฒนาคนใหมความรความเขาใจในการ
แกไขปญห�อย�งยงยน”คณปต อนนตพนธ ธรกจสวนตว
“มนษยนแหละครบ เพราะธรรมชาตไมเคยทารายเรากอน ปญหาทกอยางเกดขนมาจากนามอมนษยแทบทงสน จงตอง
เรมตนแกไขทตวเราเปนอนดบแรก”จท�พงศ คณวงศ มห�วทย�ลยร�ชภฏ
บ�นสมเดจเจ�พระย� ชนปท 2
30
TKVOICE เสยงของสมาชก TK เรอง : รววรรณ ธรวฒนาพงษ
ACTIVITIESCALENDARกรกฎาคม2554/July2011
02-03 09-10
09-10
30-31
09-10 23-24
24
/16-1703
11.00–17.00น. นทรรศการมหศจรรยสกนได
14.00น.
ภาพยนตรเรอง Good Morning
President อรณสวสดรกประธานาธบด
14.00น.และ16.00น.
เทศกาลหนงของเดกครงท 3
11.00–17.00น.
ศลปะการใชชวต
อยางมความสข
11.00–17.00น.
หลกสตรสราง E-book ดวย
Flip Album @หองอบรม IT
Workshop 1-2
11.00–17.00น.
โครงการลบสมอง ประลองปญญา
สรรหาหนนอยนกเลานทาน ครงท 6
13.00–18.00น.
เทศกาลละครเพอการเปลยนแปลง
3016.30–18.00น.
การแสดงดนตรแนว Dub โดย
แกป ทโบน นกรองนาของวง ทโบน
3114.00น.
ภาพยนตรเรอง
เรา สองสาม คน
14.00น.
ภาพยนตรเรอง
รถไฟฟา มาหานะเธอ
กจกรรมประจาเดอน
1. การเตบโต
ไมว�จะอย�งไร ผมกยงถอเปน “หน�ใหม” ของนตยส�ร Read Me Egazine แมจะมชอโผลอยแวบ ๆ ในเลม 1 แตกเปนแคบทบ�ทเลก ๆ ในซอกหลบของเลมเท�นน ประสบก�รณเมอเทยบกบคนอนๆ ในทมแลวยงถอว�ห�งไกลจ�กเพอนๆ เหมอนมวยคนละรน
ก�รกลบเข�ม�รวมง�นกบเพอนๆ หลงจ�กทห�ยไปน�นจงทำ�ใหผมเหนอะไรหล�ยอย�งทเปลยนแปลงไป
ทกคนเตบโตขนผมไมไดพดถงเรองอ�ย แตหม�ยถง ‘ประสบก�รณ’ พดเปน
ภ�ษ�นกบนกคงตองพดว� ‘ชวโมงบน’ พดเปนภ�ษ�ยทธจกรกตองพดว� ‘วรยทธ’ ของทกคนลวนผ�นก�รฝกปรอม�จนลำ�ลกยง
จ�กนกบนฝกหด วนนหล�ยคนเปนพยคฆร�ยแหงหวงเวห� จ�กศษยนองไมเอ�ไหน วนนหล�ยคนกล�ยเปนจอมยทธผมยอดวช�สะท�นสะเทอนยทธจกร!
แนละ, ทงหมดทงมวลอ�จม�จ�กก�รผ�นเรองร�วม�กม�ยในชวตของเจ�ตว บ�งคนอ�จกำ�ลงศกษ�เรองก�รทำ�นตยส�รในระดบสงกว�ปรญญ�ตร บ�งคนกทำ�ง�นโดยตรงในส�ยง�นนตยส�ร ว�รส�ร หนงสอพมพ ฯลฯ แตใครเลยจะปฏเสธว� Read Me Egazine ทกฉบบไมไดเปนสวนหนงของประสบก�รณททำ�ใหพวกเข�เตบโตขน
2. ปมปญหา
ก�รเปลยนผ�นจ�กเลม 6 ม�สเลม 7 มปญห�ภ�ยในอยหล�ยประก�ร ประก�รแรก ก�รเปลยนบรรณ�ธก�รอำ�นวยก�รจ�กพโทน – กตตพจน อรรถวเชยร เปนพวภว บรพ�เดชะ ก�รเปลยนแปลงทกอย�งในโลกยอมนำ�ม�ซงก�รปรบตว ก�รเปลยนแปลงบรรณ�ธก�รอำ�นวยก�รกยอมนำ�ม�ซงก�รปรบตวของคนในกองบรรณ�ธก�รเชนกน เร�ไมอ�จทำ�ง�นดวยคว�มเคยชนดงทเคยเปนม� แตนนกนบเปนเรองด เพร�ะเร�จะไดไมตองใชคว�มเคยชนในก�รทำ�ง�น ซงผลของก�รใชคว�มเคยชนคงไดอะไรไมม�กไปกว�ผลง�นทแหงแลงไรคว�มสดใหม
สวนปญห�ภ�ยในประก�รทสองกคอ ก�รทผมเปนบรรณ�ธก�รของเลมน อย�งทบอกไปในตอนตนว� ผมยงมประสบก�รณเกยวกบนตยส�รไมว�จะเปนนตยส�รทวไปหรอ Read Me ไมม�กนกเมอเทยบกบคนอนๆ ในทม จงทำ�ใหกระบวนก�รทำ�ง�นหล�ย ๆ อย�งในเลมตดขด เชน ก�รกำ�หนดจำ�นวนหน�ผดจนจดว�งดมมไมลงตว ทำ�ใหบ�งครงตองลดทอนขอคว�มหรอเรองร�วดๆ บ�งสวนออกไปอย�งน�เสยด�ย หรอก�รทำ�บรรณ�ธก�รโดยเอ�นสยของก�รบรรณ�ธก�รหนงสอเลมม�ใช โดยลมไปว�นคอ ‘นตยส�ร’ ซงมร�ยละเอยดแตกต�งกนพอสมควร
เรอง : วฒนนท ชยศรUNSEEN READ
32
3. ความเปลยนแปลง
แตไมว�จะอย�งไร พวกเร�กผ�นมนม�ได และออกม�เปน Read Me Egazine เลม 6 ทประจกษแกส�ยต�ของทกท�นในขณะน
Read Me ฉบบนมคว�มเปลยนแปลงไปม�กพอสมควร แมจะไมถงขน�ดหน�มอเปนหลงมอ แตกน�จะทำ�ใหคนทตดต�มม�โดยตลอดรสกไดว�นไมใช Read Me ทตนคนเคย
ก�รคดเนอห�เลม แบงคอลมน จดว�งรปเลม ฯลฯ ทงหมดนบรรณ�ธก�รอำ�นวยก�รคนใหมและพวกเร�ต�งชวยกนคดและพย�ย�มสร�งสรรคขนทจะเท�ทจะเปนไปไดภ�ยใตขอจำ�กดของตวนตยส�ร เพอให Read Me ‘เคลอนไหว’ และ ‘เปลยนแปลง’ ไมเดนซำ�รอยเดมทเคยเปนม�
หล�ยคนหว�ดกลวคว�มเปลยนแปลง แตห�กไมลองเปลยนแปลงอะไรบ�งอย�งสกครง เร�คงตองจมจอมอยกบเรองร�วเดมๆ จนอ�จไมเหนโลกในมมมองใหมๆ
เร�ไมรหรอกว�คว�มเปลยนแปลงทมดอกผลม�จ�กคว�มเตบโตครงนจะเปนเรองดหรอไมด เพยงแคพย�ย�มทำ�ใหเตมทเท�ทจะทำ�ไดเหมอนเชนทกครง สวนคนทจะตดสนกคอ ผอ�นนนเอง
4. บางสงไมเคยเปลยนแปลง
แตท�มกล�งคว�มเปลยนแปลงของนตยส�ร ผมเหนบ�งสงบ�งอย�งทยงคงเหมอนเดม
ทกคนยงคงทำ�ง�นดวยคว�มเอออ�ทร มปญห�อะไรกชวยเหลอเกอกลกนตลอด เมอเกดขอผดพล�ดใดขนกไมโทษว�เปนคว�มผดของใครคนใดคนหนง แตจะห�ท�งแกไขรวมกน ส�ยก�รบงคบบญช�ของทมไมใชตำ�แหนงหรออ�วโส แตเปนส�ยใยแหงคว�มผกพนและมตรภ�พของทกคนในทม
เร�ทกคนยงเปนพนองกนเสมอนคงจะเปนสงเดยว และเปนสงทดทสดของ Read Me ทไม
เคยเปลยนแปลง
33
เลขท 999/9 อ�ค�รสำ�นกง�นเซนทรลเวลด ชน 17 ถนนพระร�ม 1 แขวงปทมวน
เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 โทรศพท 02 264 5963-5 โทรส�ร 02 264 5966